SVEUČILIŠTE U ZAGREBU MUZIČKA AKADEMIJA VIII. ODSJEK
HELENA ANJOŠ
FOLKLORNA GLAZBA U NASTAVI GLAZBENE KULTURE ZAVRŠNI RAD
ZAGREB, 2012.
SVEUČILIŠTE U ZAGREBU MUZIČKA AKADEMIJA VIII. ODSJEK
FOLKLORNA GLAZBA U NASTAVI GLAZBENE KULTURE ZAVRŠNI RAD Ment!" #!$. %!. &'. ()*e+ R- St%ent/')" He+en) An A-.%. 20112012
ZAGREB, 2012
SVEUČILIŠTE U ZAGREBU MUZIČKA AKADEMIJA VIII. ODSJEK
FOLKLORNA GLAZBA U NASTAVI GLAZBENE KULTURE ZAVRŠNI RAD Ment!" #!$. %!. &'. ()*e+ R- St%ent/')" He+en) An A-.%. 20112012
ZAGREB, 2012
SADR3AJ" 1. U*%....... U*%............. ........... .......... ........... ........... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ..... ..........................................1 2. F+-+!n) +)45)................................................... +)45)................................................................................. .............................................................2 ...............................2 6. (!e+e% (!e+e% # !e/)7)... !e/)7)........ .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ........ ... ....................................................6 6.1.Me8/7!e / (%!)*/n) 9...................................................... 9.................................................................................... .............................. .......6 6.2.Se*e!4)#)%n) / &!e%/n) H!*)t&-) 9999999999..9999999... : 6.6D/n)!&- #%!;e 999999999999999 999999999999999999..99999 999..9999999 < 6.:.D)+7)'/) =#!/5)+n/ / t;-/ %/> 9999999999999999 99999999999999999..........? 9..........? 6.<.I&t!) / K*)!ne! 99999999999999 99999999999999999999.99999....... 999999.99999....... @ 6.?.S+)*n/) / B)!)n) 99999999999999 9999999999999999999..99999... 99999..99999... :. Kn'e#'/&-/ 7%e+/ +)45ene n)&t)*e 99999999999999..99 99999999999999..9999.... 99.... :.1.M%e+ )-t/*n 74/'/!)n) 99999999999999 99999999999999999 9999...99.... :.2. Re'e#'/&-/ 7%e+ 99999999999999 999999999999999999999.9.99 9999999.9.99 10 :.6. Kn'e#'/&-/ 7%e+/ H!*)t&- 99999999999999 99999999999999999...9.. 999...9.. 12 <. Ot*!en/ 7%e+ n)&t)*e 9999999999999999 999999999999999999999999 99999999 .. 12 ?. (!5+e7 n)!%ne #e&7e 99999999999999 999999999999999999999999....16 9999999999....16 ?.1.Ke #e&7e #e*)t/ &n*n -+/C 99999999999999 9999999999999999..9..1< 99..9..1< @. O5!)%) $+-+!ne +)45e #!e7) N)&t)*n7 #+)n / #!!)7 99999999 9.9...1? . S+)ne $+-+!ne $+-+!ne +)45e 9999999999999999 9999999999999999999999. 999999....99.1 .1. G+)45en/ $+-+! S+)*n/e / B)!)ne 999999999999999 9999999999999999. 9...9920 .2.(%!)*/n) 999999999999999 999999999999999999999999999..9...2< 999999999999..9...2< .6.(&)*/n) / B)n*/n) 9999999999999999 99999999999999999999999 9999999..9...2? .:.Z)!e / Me8/7!e 9........................................................... 9...................................................................................... ........................... ..........2 .<.L/-) 9999999999999999 99999999999999999999999999999. 9999999999999...9960 .?.D)+7)'/) #!/5)+e 9999999999999999 9999999999999999999999..9961 999999..9961
[email protected])+7)t/n&-/ t'/ D5!*n/- & -+/'7 9999999999999...99..62 ..I&t!) / K*)!ne! 99999999999999 999999999999999999999999. 9999999999...............66 . U%5en/- !*)t&- t!)%/'/&- +)45/ 999999999999999 9...99.. 6< 10. Z)-+;)- 99999999999999999999999999 999996 11...L/te!)t!) 99999999999999999999999999 9999....6 .
1. U*% I&t!)/*)n) & #-)4)+) %) %)n)n) %e') *e/n7 /4!)*n %5/) t!)%/'/n)+n +)45. R)4+ t7e n/e te- &*)t/t/. N)/7e, *e/n/ &+;)e*) t n/e +)45) 4 - %/ete %)n)& %!)&t) / - #/), n)*/e #&!e%&t*7 !)4+/;/t/ 7e%/). T n)#!&t n/e +)45) %)n)ne %etet), ) *)n e n)+)&/t/ %) */e ne7) n/ &* ne-)%)n $n-'/. F+-+!n) +)45) /7)+) e !)n/e %!e8en &'/)+n $n-'/, ) t) e 5/+) %) &+/ -) !)4n%) 4) *!/e7e te-, 7ntn !)%) n) &e+. B/+) e t +)45) &e+)-), #)&t/!) / !)%n/-). I#)-, n)t; &*e7 n)*e%en7e, )- % e /7)+) 7n#+ n)&t)*/ +)45e. S7)t!)+ &e %) e &e t)- #&t// ne-/ /4*)n+)45en/ '/+e*/ !)4* %etet). S*!e7en) +)45en) #e%)/) #+)4/ % &#!tn 7/+en), ) t e %) #e*)ne n)!%ne #e&7e n)&t)*/ nee %/t/ 5+e ;*e-), !)4*/t/ &e) #)t!/t/47), %etet +)-)t/ &'/)+/4)'/, ) %!t* ;/n/t/ 5+/7. S7)t!) &e %) n) &*!e7en7 &*/et #&t/ -) -+t!n &*e%;) &*e%;)n&t* n&t* &*)-%n &*)-%ne*/' e*/'ee !)%n ;*e-) ;*e-) te %) 5/ t!e5)+ #!/&t#/t/ #!/&t#/t/ & #*/e&n7 #*/e&n7 &*/e, &*/e, t 4n);/ %) e #t!e5)n #t!e5)n etn74/-+ etn74/-+-/ -/ #!/&t#. #!/&t#. F+-+!n F+-+!n +)45/, +)45/, %)-+e, t!e5) &/!)t/ #!&t! n)&t)*/ +)45e #e5!)4*n/ #e5!)4*n/ -+), )+/ !)4+4/ / '/+e*/ 7!) 5/t/ )&n/. (!e7) -n'e#t n* #+)n) / #!!)7) +)45ene n)&t)*e /4 200?. %/ne n)!%n) +)45) &e 5!)8e &)7 e%n/')te7), ) n)+)&)- e &t)*+en n) &+)ne #!/7e!) / n/* 74/-+- 5!)% n) n)&t)*/, )-t/*n7 !)4*! /47e8 n)&t)*n/-) / ;en/-). (!*/ %/ * * !)%) !)%) /7) /7) e -) -) '/+ '/+ #!e% #!e%&t &t)* )*/t /t// &*)&*)- $+$+-+ +!n !n # #%! %!; ;e e H!*) H!*)t& t&-e -e,, ne ne* *ee -)!)-te!/&t/;ne /n&t!7ente, n);/ne #e*)n), #+e&*e / 5/;)e, %- &e %!/ %/ %n&/ n) 5!)% $+-+!ne +)45e #!e7) n* -n'e#'// +)45ene n)&t)*e.
1
2. F+-+!n) +)45) N)!%n) +)45) / #+e& %5- & &)8en/ /*t &*)-e +%&-e 4)e%n/'e. O&/7 t & /4*! +%&-e #t!e5e 4) !)4n%7, /!7 / -!e)t/*n, 4)%*+)*) / %!e, %!t*ene, #&/+-e / -+t!ne #t!e5e. Ne#!'en/* 7n /n$!7)'/) %5/*)7 #te7 #!;)*)n) $+-+!), $+-+!ne +)45e / #+e&). On/ & +e%)+ 7ent)+/tet) / &t/+) /*t) +%/ -/ / &t*)!), ;e, /4*%e / &*)) te %)+e #!en&e &7en7 #!e%)7. R)4+/;/t/ 5/;)/ / 5!e%/ /47en &e t/e-7 e%ne %/ne, ) $+-+!n) +)45) / #+e& &)&t)*n/ &, ne4)7en/*/ %/ t). I4*%e &e #!/%7 )*n/ &*e;)n&t/, )+/ &)&t)*n/ & %/ / !)%ne &*)-/%)n/'e +%/. I4*8ene +)45e #!/ -#+)n +%/ !)%/ 5)*+)n) 4)e%n/;- #&+), ;e&t e 7t/*/!)n ;*e-*7 #t!e57 4) %7!7, 4) -7n/-)'/7 & %!/7), )+/ / 4) /&t/')ne7 %!t*. (ne-)% #&) -/ &e /4*%/ n/e 4)-#+) %*/e 7ent)+n #4!n&t, )+/ 4)t/e*) e %*n )-t/*n&t -) t e #e*)ne -)- 5/ &e !/e;/+) / t-+n/+) 4)7!en&t e%n+/;n/7 !)%7 te %!)+) te+e&n) -n%/'/). I #)&t/!/ & &*/!)/ %*n/'e, t)75! /+/ -)-* %! &+/&t/;- +)45)+ te /4!)8/ !)4+/;/t) &e4n&-) +)45)+) =!*e % -!e %!*et), &+/'e % --!4*/ne> &-!)/*)+/ *!/e7e n) #)/ / %!)*)+/ 5%n&t. O&/7 $n-'/e 4)%*+)*)n) #t!e5e 4) /!7, #-!et7 / +)45en/7 /4!))*)ne7, &%e+*)ne 5/!);-/7 -+/7) -) & /4*%/+) %e'), %e*-e / 77'/ n)!)n/ 7+)%&t/, 5/+ e / n);/n /4!))*)n) #!/&n&t/ / &/7#)t/) #!e7) &#!tn7 +. (&e5n %!t*en *)n&t /7)+) & -+) -) & &e /4*%/+) ne!)%ne %)ne. T)%) & -+ &%e+*)+/ %e*-e / 77'/ !e7n/ 4) 5!)- te &e ne7 5/!) 5%/ 5!);n/ %!. T/e-7 /4*8en) -+) &*)t- e 7) #e*)ne7 )+/*/ &t/*) /4!)4/t/ &*e &e)e, n)!)t/ &e &#)!n/'/ /+/ &#)!n/-, !)4t-!/t/ ne;// ne&t)+-, -!/t/4/!)t/ ne%)*ne %)8)e &e+. U4 *e n)*e%ene &/t)'/e -/ & 5/+/ ne4)7/&+/*/ 5e4 +)45e / #+e&), 5/+e & t / #+e&ne 4)5)*e, &*)%5e te 5!e%/ #*e4)n/ & #%/7) 4/7&- / #!+etn !)4%5+). U t/7 #!/%)7) +)45) e 5/+) e%n % +)*n/ &t/+&-/ &!e%&t)*) -/7) & &e #e%/n) %)8)n) $!7/!)+) / &t*)!/*)+), ) 45 t) &e t)-*/7 /4*e%5)7) +)45e #&*e/*)+) *e) #4!n&t / ne & &e n)#!/e% #!/#!e7)+e. S-#/ne #%n/-) -e & #!)* #e&77 /4!/')+e %5!e e+e &e&-/7 %7*/7), #!/7e!/'e !)), -+e%)!), +)%)!/'), t)-8e! & &e n)#!/e% !)n/4/!)+e. Z) n)#e*e / #-!ete -e & /4*%/+/ t/e-7 5!e%) *e!*)+ &e ;)- %) /7) 7)/&- %e+*)ne. T/7 #te7 &e n)&t)+) #e/t/ #+%n&t, te!)t/ 4+e &/+e, 4)t/t/t/ % 5+e&t/ / &+/;n. T)- &e 4), #!/7e!/'e, #-+)%n #+e&)ne &) &n)n/7 %)!)ne7 n #% / */&-/7 &--*/7) *e!*)+ %) e #e/t/ !% !e#e / +)n).
2
6. (!e+e% # !e/)7) T!e5) /7)t/ n) 7 %) $+-+!n) +)45) / #+e& /*e %!e8en7 %!t*en7 / -+t!n7 -nte-&t te &e #%!)47/e*) %) &e 7/en) 4)e%n & #!7en)7) %!t*en/ %n&), &t/+) /*t) / ten+/e !)%). Re4+t)t t/ #!7en) & !)4n+/-/ 5+/'/ / &)%!)/ -/ #!/#)%) &t)!//7 / n*//7 &+e*/7) t!)%/'/e -e 4)te;e7 $+-+!n7 !e#e!t)!. Z5 nee%n)- -+t!n n)&+e8) #e%/n/ !e/), $-+!n/ !e#e!t)! n) #%!; H!*)t&-e, /4n/7n e !)4n+/- / ete!en. U !*)t&-7 $+-+! &&!e &e !)4+/;/te -+t!e &!e%ne!#&-) =#)nn&-) / &5)+#&-)>, 7e%/te!)n&-) / 5)+-)n&-). K) #&+e%/') te !)4+/;/t&t/ n) $+-+!n/ !e#e!t)! #&e%e /4n/7n 5)t&t* / )!+/-&t &t/+*) #e&7e, &*/!-e, #+e&) / +)45)+). Z5 #!et%n n)*e%en/ !)4+) ne ;%/ %) e 'e+*/t&t t!)%/'/&-e $+-+!ne +)45e / #+e&) H!*)t&- 7e ;/t/ te- n%) -)% &)7e7 -)!)-te!/&t/-e +)45en/ / #+e&n/ 4n);)-/ #e%/n/ ne4/n/ !e/). V)n e n)#7ent/ %) t) #%e+) !*)t&-/ !e/) #!e7) e!)$&-/7, -+t!n/7 / $+-+!n/7 4n);)-)7) #!e%&t)*+) 4)&e5)n #!5+e7 45 &*e -7#+e-&n&t/ te %) &e etn+-, etn74/-+- #) t)- / +)45en#e%)- 4n)n&t*en +/te!)t!/, n) %/e+/ n) */e !)4+/;/t/ n);/n), #!e7) !)4+/;/t/7 #!/n'/#/7). O*%e e 5/t/ #!e%&t)*+en e%)n % 7/ n);/n) #%e+e -)- 5/ &e -!)t- %) */% +)45ene e'/$/;n&t/ &*)-e % #e%/n/ !e/).
6.1. Me8/7!e / (%!)*/n) Je%n+)&n/ n)#e*/ & #&e5n&t t!)%/'/&-e n)!%ne +)45e n)&e*e!n// #%!;) H!*)t&-e. R)4*/) &e /!-/7 7e+%/&-/7 +/n/)7) -e 4)*)) *e+/-e #&ee. (&e5n ;)! n/* /4*e%5/ %)e &+5%n// !/t)7 -/7 7e+%/) te;e ne&/+en / 5e4 4)&t), te &e #!/!%n &t)#) & te-&t7. S#e'/$/;n) 5en&t 7e8/7!&-/ 7e+%/) #;/*) n) ;e&t #t!e5/ 7+) / e+e7ent/7) #ent)tn/-e t &t*)!) &7/!en, #7)+ t)+/* 8) te %)e )!)/;)n #!/4*-. T)-*7 )tent/;n7 4*- #!/%n&/ / 5/+)t) #t!e5) &!e%n*e-*n/ ='!-*en/> 7%&), &5/t %!&- / e+&-. U 7e8/7!&-/7 #e&7)7) /4!))*) &e ;en) 4) 4)*/;)e7, #e*) &e ne*/7 +e#t)7), ) ;e&te & / #e&7e +5)*ne te7)t/-e. Š/!- e !)n te7) *e4)n/ 4 /*t / #*/e&t Me8/7!), ) t)- / !)+en) / &e)) n/)n&/!)n/ % t/e &ete % +)&n *e&e+). O*) -!) & 4)*)t/+/ &n)n/ te')/ & )+#&- #%!;), t)- %) e7 7e&t *8en) -+) 4 #e*)ne 5)+)%n/ &t/*), -e e
3
4)&t#+en/e (%!)*/n/, *%e ;ee n)/ #+e&*e #)!. Z) !)4+/- % -+) -) & &e /4*%/+) %!e8en %5) %/ne, #!e7) &t! %!e8en/7 #!)*/+/7) / ;e&t /7)+) 5!e%n/ -)!)-te!, #+e&*/ #)! &e 7 #+e&)t/ */e- / ;e&t &e /4*%e /&-+;/* !)%/ 4)5)*e. (ne-)% & / t)-*/ #)!*n/ #+e&*/ 7+/ ##!/7/t/ 5!e%ne -)!)-te!/&t/-e, #) &e t)-, n#!. *)+'e!, 7) #+e&)t/ -) #!*/ #+e& n) &*)%5/. S 54/!7 n) &t+etn #*e4)n&t & M)8)!&-7, $+-+!n +)45/ / #+e& Me8/7!) n)+)4/7 e+e7ente -e 4)e%n/;-/ %/e+e 5) n)!%). G+)45)+) -)!)-te!/&t/;n) 4) * #%!;e & '/75)+, */+/n) / 5!%n&-) '/t!) ='/t!), t!nt+e>. /75)+, /;)n +)45)+ ;/e &e /'e %)!) %*)7) 5)t//7), -)t-)% &e &*/!) &+/&t/;-/, n ;e&t &e 7e ;t/ %!en & */+/n7 /+/ ne-7 *e/7 /n&t!7ent)+n/7 &)&t)*7 -e #!)t/ #+e&. /t!) e &+/&t/;- /;)n +)45)+ n) -e7 &e /4*%e 7e+%/e #4n)t/ n)#e*) / #+e&ne 7e+%/e 4 5!%n&- #!)tn. O% t!/%e&et/ %/n) 20. &t+e) +)45en #!)-&/ * #%!;), #&e5/'e &-+# )7)te!&-/ &-#/n), #)*+ &e / t)75!)/.
6.2. Se*e!4)#)%n) / &!e%/n) H!*)t&-) (!&t! &e*e!4)#)%ne / &!e%/ne H!*)t&-e 5*)) */e #%!;)" H!*)t&- 4)!e, /! -+/' Z)!e5) =(!/!e / T!#+e>, 375e!)-, %/ (-#+), !n (&)*/n / B/+!. F+-+!n) +)45) t/ #%!;) #&e%e )!+/-) +)45en) 5/+e). O*%e &e ;e&t 7 n)/ 4n);)-e -e & /n);e -)!)-te!/&t/;ne 4) &&e%n) #%!;). U 'e+/n/ +e%)n, $+-+!n +)45/ &e*e!4)#)%ne / &!e%/ne H!*)t&-e #!e*+)%)*) %/)tn/-), -)- &t)!//7 &+e*/7), t)- / n*//7 5+/'/7) +)45ene t!)%/'/e. St)!/e t!)%/'/&-e n)#e*e 5/+e #&e7 7)n/ %/)tn&-/ n/4*/ =n/ % ;et/!/ /+/ #et tn*)>. O&/7 e%n+)&n/, n) t7 &e #%!; ;e&t /4*%e / %*+)&n/ n)#e*/. Un/&n/ 4)*!et)- !e%*/t &e )*+) &t)!//7 %*+)&n/7 n)#e*/7), %- &e n/7 n*//7 )*+) / %!/ t/#*/ %*+)&), &) 4)*!et-7 /nte!*)+ *e+/-e te!'e / ;/&te -*/nte. Št &e /n&t!7ent)!/) t #%ne5+) t/;e, n)+)4/7 !)4+/;/te 5+/-e #);-/ +)45)+) t/#) $+)te -/ &e n)*/e #)*+ /! -+/'/ Z)!e5). J / %)n)& &e /4!)8 !)4n/7 5+/'/7), -) e%n'/e*ne /+/ %*'/e*ne &*/!)+e =%*n/'e>. O*/&n !)%n/ #e%/n +)45)+) / ne*/7 ten/;-/7 7n&t/7), n) n/7) &e 7e /4*%/t/ )!+/- +)45en/ !e#e!t)!, % 7)ne 4)te*n/ 7e+%/) % */!4n/e &*/!-e 4)
4
#!)tn #+e&). (+e&ne 4)5)*e / &*)%5e ne- & 5/+e ne4)7/&+/*e 5e4 ##+)!n %);- &)&t)*) 4*)n '/. T)-)* &)&t)* & ;/n/+e %*/e */+/ne / 7)+/ 5)& t/#) */+n;e+). N)##+)!n// #+e& H!*)t) -)-)*)') 4 -/ &e &*/!)+ t7 &)&t)* 5/ e %!7e. (+ee &e #)!*/7) /+/ 7)+/7 -+/7) % ;et/!/, ) #ne-)% / */e #+e&);). U %!7e &e /4*%e %*/e &n*ne #+e&ne $/!e. (!*) &e /4*%/ &/tn/7 -!)'/7) 4 !e+)t/*n &+)5 -!et)ne, t /4)4/*) /4!)4/t #t!e&)ne, %!7)ne '/e+ t/e+). U %! $/!/ #+e&);/ &e /nten4/*n *!te -! /4!)4/t7 5!4/n7. D!7e t)- 4)&/!n #!e%&t)*+) e%)n % n)te7#e!)7entn// !*)t&-/ #+e&*). S7)t!) &e %) e &e*e!4)#)%n7 #%!; H!*)t&-e #!e4e e+e7ente &t)!/e t)n'), 1. &t+e )- !)!&t!)nen, ne-/7 e+e7ent/7) *!+ 5+/&- 7)8)!&-7 ;)!%). Če&t & &e /4*%/+/ / #+e&*/ #*e4)n/ & -+t7 #+%n&t/, -) t e dučec, kozatuš / staro sito, & -/7) &e t)-8e! 7 #!n)/ #)!)+e+e E!#/. (&t#n /45/*/ &*e #!*tn, 5!e%n 4n);ene, t/ & #+e&*/, &5/t &*e7 %!7 /*t =n) &'en/, t. -*/! &7t!/ $+-+!) 160/ %/n)>, #&t)+/ &/75+/7) -+t!n)
/
n)'/n)+n) /%ent/tet) +%/ */ #%!;). K!)e7 1. &t+e), -) / Me8/7! / (%!)*/n/, / *%e & #!%!+e 7%ne n*&t/ /4 !5)n/ e!#&-/ &!e%/t). Se&-) 7+)%e t)- #+)- #!/*)) #+e&*e ##t mazurke, valcera, polke, palaisglaisa, schotischa, siebenschritta. Un)t; ;e&t7 t#!, #) / 4)5!)n)7) &t)!/e ene!)'/e, t/ & #+e&*/ 5!4 #&t)+/ &)&t)*n/ %/ #+e&ne -+t!e */ #%!;) =Č)# 37e);, 1, 26<>.
6.6. D/n)!&- #%!;e D/n)!&- #%!;e 5*)) -#nen 4)+e8e D)+7)'/e, L/-, K!%n / B)n*/n. Z) +)45en t!)%/'/ %/n)!&- #%!;) t/#/;)n e #&e5)n n);/n #e*)n), t4*. -)ne. K)!)-te!/4/!) ) 7e+%/&-/ -!)&/ / #t!e&)ne +)&7 n) &+ , ) )*+) &e -) *%, 7et)- /+/ #!/#e* &t/. O-)ne &e %!/ #!e%&+)*en&-/7 n)&+e8e7. I4*%/ &e n) t*!en7 #!&t!, ) t)-* &n)n / *!+ +)&n #e*)ne -)!)-te!/&t/;n e 4) &t)n*n/-e !&-/ #!e%e+) =&t;)!e>. O*) -+t!+-/, 7+/ 5/&7 !e/ $en7en, n)+)4/7 !)4n/7 +)45en/7 5+/'/7)" B)n*/n/ & t ojkače, L/'/ rozgalice, ) %)+7)t/n&-7 4)+e8 vojkavice, treskavice / n/7) %ne-+e &!%n/ 5+/'/ gange / rere. Z)&n/*) &e, +)*n7, n) -!7)t&-/7 tn&-/7 n/4*/7), & /nte!*)+/7) -/ ne!/et- %&t#) % te7#e!/!)n &&t)*). U %*+)&n/7 5+/'/7) ;e&t e #!/ 4)*!et)- +)&*) /nte!*)+ &e-n%e. O-)ne &e )*+) -!)t-/7 #e&7)7), %e&ete!);-/7 %*&t/&/7). O&/7 -)n), %/n)!&-7 #%!; )*+) &e / %+e #!/#*e%ne #e&7e, t4*. #e*)ne /4 -n/e /+/ /4 -)#e. (e*); !-)7)
5
%!/ -)# /+/ -n/ =;e&t e t R)4*! %n/ n)!%) &+*/n&-) An%!/e K);/) M//)> /4 -e 7e8t/7 ne ;/t) te-&t #e&7e, ne 7 #+e% n) t -n/ /+/ -)# #7)e %) &e &!e%t;/ n) !e%&+/e% &t/*) %/ #e&)7) =Č)# 37e);, 1, 26?>. (!/#*e%ne #e&7e n);ee & /4*%/+/ &+)!/, /4n/7n '/enen/ #e*);/ -/ & #e*)ne e#&-/ #e&)7) #!)t/+/ n) &+)7), %);-7 +)45)+ & e%n7 /'7. G&+e & 5/+e !)!&t!)nene n) '/e+7 B)+-)n. U &-+)% &) &)%!)e7 n);-/ #e&)7) -e & #e*)+/, n/* #e*)ne =-e e */e !e'/t)t/*n 4n);))> %e+e &*e;)n / 4*/en. S*/ &t/*/ &e /4*%e /7#!*/4/!)/, ) /7#!*/4/!) &e n);ee %*) &n*n) 7e+%/&-!/t)7&-) 5!)&'). I47e8 n/ &e -)t-)% *%/ -nt!)&t/!)/ 5!)4)' -)- 5/ &e !)45/+) 7ntn/) #!n #n)*+)n) /+/ -)- 5/ &e /&t)-n *)n// %/ &)%!) #e&7e. G+)45)+ !)!&t!)nen n) t7 #%!; & %/#+e. T & %*'/e*ne &*/!)+e & %)!n/7 e4/;-7 =t/#) -+)!/net)>. N)+)4/7 / / I&t!/ te n) ne-/7 t'/7) =(), K!;+)>. D/#+e &e 5/;n *e n) 7e/n =)!e /+/ )ne>, & 54/!7 n) t %) e %/#+ene *!+ n)#!n. S*/!); =%+)'> n)#n/ 7e/n 4!)-7 %)-+e ), %!e/ 7e/n /% #)4), #!/t/&-7 +)-t) te!) #!e5/!)+/' =t. %/#+e>. Me+%/ #!/4*%/ #!e5/!/ #!&t/7), t. 4)t*)!)/ /+/ t*)!)/ #e%/ne !#/'e &*/!)+e. U n*//7 5+/'/7) $+-+!ne +)45e n)+)4/7 %/)tn/-, ) 7e8 n/7) e n)4)&t#+en// %*+)&n/ 5+/- #e*)n) na bas -/ &e #!*/7 %e&et+e/7) 20. &t+e) #!en/ /4 S+)*n/e / S!/e7), -)7 & &t)n*n/'/ */ #%!;) ;e&t %+)4/+/ n) &e4n&-/ !)%. Z) t)-)* 5+/- #e*)n) -)!)-te!/&t/;)n e 4)*!et)- +)&*) /nte!*)+ ;/&te -*/nte. Št &e #+e&n !e#e!t)!), 4) * #%!;e e t/#/;n &t)! nijemo kolo e&t%/e+n 5!)&'). (4n)t/e e -) ličko, sinjsko /+/ vrličko kolo, ) /4*%/ &e -!#n/7 -!)'/7) / #&-'/7). U+)*n7 e ##!)en &)7 4*e-et7 n)-/t) / %5-/7 %/&)ne7 #+e&);). K+) &) e&t%/e+n/7 #+e&n/7 5!)&'e7 &7)t!) &e &t)!//7 &+e7 #+e&n $+-+!). K)!)-te!/&t/;n) & #&e5/'e 4) &e+) R)*n/ -t)!), ) #!e*+)%)*) / #+e&n -+t!/ t-) 4)%)!&- / /5en&- )!/#e+)) =t'/ U+)n, M!te!, Z+)!/n>.
6.:. D)+7)'/) =#!/5)+n/ / t;-/ %/> Z) &t)!/e n)#e*e #!/5)+n / t;- %/e+) %)+7)t/n&- #%!;) e'/$/;n e tent %*+)&e & 7e+%/)7) 7)ne #&e) / n/&n/7 4)*!e'/7). U !)%&-/7 &!e%/n)7) !)/!en e &/7 %*+)&n/ n)#e*) / %!&- */e+)&e #e*) &e t!+)&n / ;et*e!+)&n. O*e n)#e*e /4*%e t4*. klape, 7)ne &-#/ne % #et % &)7 #e*);), ) t%) / *!/een n)4/* 4) n)#e*e -e /4*%e klapska pjesma. Z)n/7+/* e %) &e te- t/e-7 20.
6
&t+e) -+)#&- #e*)ne #!/!/+ / %7)/+ &e+/7), %- e &!e%/n7 1. &t+e) 5/+ *e4)n /&-+;/* 4 !5)n %)+7)t/n&- &!e%/n. K+)#&-e #e&7e &e -)t-)% /4*%e 4 /n&t!7ent)+n #!)tn /t)!), 7)n%+/n) /+/ *e/ &)&t)*) 7)n%+/n/&t). G/t)!) / 7)n%+/n) =/;)n/ /n&t!7ent/ /4 !%) +tn/> #!)t/+e & ne-)% / ##+)!ne #+e&*e -) t & šotić, manfrina, kvadrilja / polka šaltina. (+e&*e %)+7)t/n&-/7 &e+/7) e ne- #!)t/+) &*/!-) n) liri =+/!/'/ /+/ +/e!/'/>, 7)ne7 %);-7 +)45)+ & t!/7) /')7) -e e 5/+ !)/!en % '/e+ J)%!)n). U #&+e%ne *!/e7e +/!) &e H!*)t&- 4)%!)+) &)7 n) ne-/7 t'/7) te -+/'/ D5!*n/-). S*/!-) n) *7 +)45)+ n)7/enen) e #n)#!/e +)45en #!)tn/ #+e&), n#!. linđa /+/ poskočice. S*/!) &e &e%e/, #!/ ;e7 &e %)!) n7 #%, ) -+*8) 4*/-e 4)#*/e%/ %*/t/7, ;e&t %*&7/&+en/7 &t/*/7), #!e7) -/7) #+e&);/ 7/en) #+e&ne $/!e. T/#/;)n #+e& t-) K!;+e e moreška. T e &t)!/n&-) */te-) /!) -) #!e%&t)*+) 5!5 /47e8 Š#)n+)') / M)!), ) 1<. / 1?. &t+e &e /4 Š#)n+&-e #!/!/+) # ;/t)* E!#/. Je%n) !#) #+e&);) %e*en) e !)&-ne '!*ene, t4*. bili, ) %!) '!ne %!e. Bili */e- #5e8 crne. U #-+)%n *!/e7e 7-) %!t*) &e+/7) t-) K!;+e !)n/4/!) e%)n */te-/ 5n/ #+e& & 7);e*/7) kumpaniju =moštru>. T/e-7 t #+e&), #+e&);/ kumpanjoli %*+)&n #e*) 4 #!)tn mišnjica =%/#+/ & 7/e7> / bubnja /4*%e/ !)4+/;/te $/!e. N) -!) /7 &e #!/%! %e*-e & -/7) 4)e%n /4*%e tanac.
6.<. I&t!) / K*)!ne! T!)%/'/&-) +)45) /&t)!&- / -*)!ne!&- #%ne5+) %/&t) e e'/$/;n) / /4%*)) &e, -)- /n&t!7ent)!/e7, t)- / n);/n7 #e*)n). I#)-, n ;/7e &e #&e5n /&t/;e e&t -!7)t&-) tn&-) $)-t!), - &e 7e8 !)4n/7 t/#*/7) tn&-/ n/4*) #&e5n /4%*)) t4*. istarska ljestvica. U t)-*7 -!7)t&-7 tn&-7 n/4, -)!)-te!/&t/;n7 4) +)45 t/ #%!;), 4)&t#n &e /47en =#!/5+/n/> #+&te#en / '/e+/ &te#en. N) -!7)t/'/ & &)4%)n/ / n)#e*/ / &*/!-) n) +)45)+/7) % -/ & sopile =&#e+e /+/ !en/'e> n)#4n)t/e. T e #);- +)45)+ & %*&t!-/7 e4/;-7 t/#) 5e, *!+ #!%!n) / #!) 4*-). U +)45en #!)-&/ ;e&t &e &*/!) n) %*/e &#/+e !)4+/;/te *e+/;/ne t. n) veloj / maloj sopili #!/ ;e7 &e 5+/-e %*+)&e -e &e !)4*/) #)!)+e+n/7, net ten/7 7)+/7 te!')7) /+/ net /!/7 *e+/-/7 &e-&t)7), & tent/7 n/&n/7 /+/ -t)*n/7 4)*!et-7. I%ent/;n %*+)&n $)-t! n)+)4/7 / #e*)n -e n);ee /4*%/ #)! #e*);). Če&t &e #e*)n )*+) / #!/#e*/ n) net!)+ne &+*e -/ ne7) 4n);en), n#!. t)n/, n)n/, n)n/, nen).
7
(e*);/ -)t-)% /4*%e /n&t!7ent)+ne 7e+%/e n) net!)+ne &+*e / n/7) #n)) &*/!- n) &#/+)7) t &e n)4/*) tarankanje. U4 &*/!- n) &#/+)7) #+e &e 7n5!ne /n);/'e baluna / tanca. (+e&)ne -+ /47ene &e #+e&7 %*)7) n)&#!tn/7 !e%*/7) #+e&);) /+/ & #+e&7 #)!. U #)! &e /4*%e !)4+/;/te $/!e -/7) &e #+e&);/'e ;e&t /nten4/*n -!e, ) #+e&);/ 5!4 #!e5/! n)7) te #ne-)% #+e !-)7). U #!+&t/ &e I&t!/ ;e&t #+e&)+ / 4 mih, %!*en/ %);-/ /n&t!7ent & 7e/n7 -/ e /n);e !)!&t!)nen / %/n)!&-7 #%!;, ) 5/ e #4n)t / n) K*)!ne!&-/7 t'/7). U7e&t &#/+), &!e%/n / &e*e!n I&t!/ #+e&*e #!)te 7e*/t/ /n&t!7ent)+n/ &)&t)*/ -/ &e n)4/*) gunjci. Gn'/ &*/!) */+/n =vijulin>, 5)& =bajs> / -+)!/net, ) n*/e *!/e7e /7 &e #!/%!e / )!7n/-) -) &e *%e ;e&t &*/!) / -) &+/&t/;- +)45)+.
6.?. S+)*n/) / B)!)n) U 1. / 20. &t+e )%) e &+)*n&-/7 &e+/7) 5/ 7n 'enen// &*/!); % t)75!)), ) 4 )%e &e ne- #+e&)+ -+. S+)*n&-e )%e &)&te &e % mješine, %*'/e*ne &*/!)+-e -+)!/net&- t/#) t4*. prebiralice 4) /4*8ene 7e+%/e te e%ne %);-e &*/!)+-e t4*. trubnja -/ %)e */e- /&t/, #!/+/;n 5!en;)* tn -/ e%n+/;n 4*;/ 4) ;/t)* *!/e7e )%)e*e &*/!-e. In&t!7ent &!%)n )%)7) & dude, ) n)+)4/7 / 4)#)%n S+)*n//. U !e%5/ & )%)7) e%/n) e !)4+/-) %) /7) t!'/e*n #!e5/!)+/'. D! +)45)+ t/#/;n 4) * #%!;e e tambura. I)- &e % %)n)& #!/!/+) t* '/e+7 H!*)t&-7, n)*/e e 4)&t#+en) n) #%!; S+)*n/e. R)4+/-e7 t)75!e !)4n/ 5+/-) / *e+/;/n), ) 7 &e -!/&t/t/ -) &+/&t/;- +)45)+ = samica> /+/ %!ene *ee t)75!)-e /+/ 7e*/te &)&t)*e. T/e-7 1:. / 1<. &t+e/7) t!&-/7 e &*))n/7) ne&en) n) #%!;e B)+-)n), ) #!et#&t)*+) &e %) e &e5)7) Bne*)') / Š-)') #!ene&en) S+)*n/ / B);-, %) 5/ 1. / 1. &t+e #&t)+) n)/4!)4/t//7 n)!%n/7 +)45)+7 t/ #%!;). N) #%!; B);-e #!* &e #+*/'/ 1. &t+e) #;/n $!7/!)t/ #!*/ t)75!)-/ !-e&t!/. O% %5) /+/!&- #-!et) t)75!) #&t)e / &/75+7 !*)t&- n)'/n)+n /%ent/tet). U 20. &t+e n);ee / n)+)4/7 *e/7 &)&t)*/7), ;e&t t)75!)-/7, /+/ %!ene & %!/7 +)45)+/7) -) t e */+/n) / )!7n/-). Re%*/t #!)te #e&7e -e /4*%e &+)*n&-e $+-+!ne &-#/ne / #+e& -/ &e S+)*n// /4*%/ $!7)'// -+). (+e&)ne -+ -)!)-te!/&t/;n e 4) '/e+ #)nn&- #%!;e, ) &5/t 4) S+)*n/. (&te !)4n) -+) / !)4+/;/te &t!-t!e -!)-) -) & ;e&t n)4*)n) # #e&7/ -) &e n/7)
8
#e*) =n#!. Kabanica, ire>. I#)- e%n &+)*n&- -+ 4)%!)+ e &)7 n)4/* kolo, n e % &*/ n)#4n)t/e / n)7/+en/e te e #&t)+ n) ne-/ n);/n 4)t/tn/7 4n)-7 S+)*n/e. Z)#;/ne &t!/7 #+e&)ne7 4 #!)tn t)75!)), ) 4)t/7 &*/!- / #+e& #!e-/%) #+e&);/ #e*)ne7 %*&t/*) -e /7#!*/4/!) t7 t!ent-. (+e& &e t)%) &7/!e / #!e+)4/ +))n etn %) 5/ n)-n /e*)n %*&t/) #et /*n / n)&t)*/ &e 5!47 te7# % &+e%ee #!e-/%) #e&77. N)#e*e * #%!;) -)!)-te!/4/!) %/)tn&- %*+)&e -e 5/;n /4*%/ 7)n) &-#/n) #e*);) t)- %) #e&7 4)#;/ne / %)+e *%/ e%)n #e*); /+/ #e*);/') %- &*/ &t)+/ #e*);/ /4*%e %!/, #!)te/ +)&. U &t)!//7 n)#e*/7) 5) +)&) 4)*!)*) n/&n, ) n*//7 /nte!*)+ ;/&te -*/nte. (!et#&t)*+) &e %) &e %*+)&e & -*/ntn/7 4)*!et-7 5+/-*)+ %! #+*/'/ 1. &t+e) #% te')e7 /n&t!7ent)+ne +)45ene #!)-&e. U 20. &t+e #!/!/ &e t) t/# %*+)&) '/e+7 H!*)t&-7 / #%!;/7) B&ne / He!'e*/ne te S!5/e. U ne-/7 e -!)e*/7) t)-* %*+)&e #4n)t # n)4/*7 pjevanje na bas =Č)# 37e);, 1, 26@>.
:. Kn'e#'/&-/ 7%e+/ +)45ene n)&t)*e Kn'e#'/&-/ 7%e+/ +)45ene n)&t)*e #e5!)4*n -+/ 7e7 &*e&t/ n) t!/ &n*n). T &" 7%e+ )-t/*n 74/'/!)n) !e'e#'/&-/ 7%e+ 7%e+ -/ %!e )-t/*n&t/ %*) #!et%n/ /nte!)t/*n/ /+/ -75/n/!)n/ 7%e+
:.1. M%e+ )-t/*n 74/'/!)n) B/t n)&t)!/e, )-t/*n 7%e+) e &)7&t)+n7 %e;e7 74/'/!)n n) #%!; &*/!)n), #e*)n) /+/ +)45en &t*)!)+)t*). D)-+e, 7%e+ )-t/*n 74/'/!)n) #%!)47/e*) )-t/*n %e;e !e#!%-t/*n /+// #!%-t/*n 5)*+ene +)457. S*+)%)*)ne +)45en e4/-) / #/&7) *%e &e #%!)47/e*) & 54/!7 %) e / t t)-8e! 5+/- )-t/*n 74/'/!)n) te &e &7)t!) #!et#&t)*-7 4) &t)+e )-t/*n&t/.
9
N)e%n&t)*n/) *)!/)nt) t 7%e+) #e*)ne # &+ =#e*)ne #e&)7)> 5/+) e e%/n/ 5+/- +)45ene n)&t)*e &*e % 1. ) #ne%e / % 20. &t+e). U %! #+*/'/ 1. / 1. &t+e 7%e+ e %#nen 4)te*7 4) +)45en/7 #/&7en/*)ne7. S) &*/!)ne7 n)&t)*/, E!#/ / A7e!/'/ 4)#;/ne &e #;et-7 20. &t+e). (!e&%)n te') t7e, n) #%!; E!#e, /7) e )!+ O!$$ t!/%e&et/ / #n*n #e%e&et/ %/n) 20. &t+e). Ne*) /%e) )-t/*n 74/'/!)n) 5*)) &*e 5+/-e t 7%e+)" #e*)ne, &*/!)ne, +)45en #/&7en/*)ne / +)45en &t*)!)+)t*. N)+)&)- e #n)*/e 5/ n) +)45en7 &t*)!)+)t* / &*/!)n. O!$$ e !)4*/) /%e e+e7ent)!n +)45/ -) e te+e&n), #!/!%n), *e4)n) #-!et, #+e& / *! te -) t)-*) 5+/&-) / #!/7e!en) %e'/. (t/')ne %e;e -!e)t/*n&t/ / /7#!*/4)'/) 5/+e & &n*ne t;-e n) -e &e &!e%t;/+) ne*) -n'e#'/) #) e t)- n)&t)*/ -!/&t/ e%n&t)*ne %)!)+-e, % -/ e 7ne &)7 &7/&+/ # 4! n) )$!/;-e /n&t!7ente. D)n)& e +)45en #e%)// % t -n'e#t) n)#4n)t// &t) #!)* O!$$* /n&t!7ent)!/. S/t)'/) n)&t)*/ e t)-*) %) &e, +)*n7, ne*/ /n&t!7ent/, &*/!)ne / &t*)!)+)t*, -75/n/!) & #e*)ne7, #/&7en/*)ne7 / &+)ne7 +)45e. O!$$* #!/&t# e %/*/ 5!ne #!)*%)ne -!/t/-e, ) %)n)n) +)45en) #e%)/) &7)t!) %) ne* 7%e+ ne %*)!) %)n)ne7 *!e7en. D!);// #!/&t# 7%e+ )-t/*n 74/'/!)n) /7) e K%+. (&e5)n n)+)&)- 5/ e n) &*+)%)*)n e4/-) / #/&7) te n) #e*)n. B/+ e t net / &t*)!)+)t*), ) &*/!)ne n/e 5/+ 4)&t#+en. K%+ e t n)4*) 7)te!/n/7 +)45en/7 e4/-7. S7)t!) e %) &e t!e5) &+/t/ #e&7/')7) 4) %e', ##+)!n/7 /+/ t!)%/'/n)+n/7 n)#e*/7) te &*!e7en/7 #e&7)7). T) 7%e+ 5/ e n) &n)4/ M)8)!&- te e 7) $n-'/n/!)t/ e%/n -+)7) -e & /7)+e #);)n +)45en n)&t)*. S 54/!7 n) t %) & +)45en/ #e%)4/ 4)-+;/+/ %) 4) ne+)45en/-) +)45en) #/&7enen&t n/e 5/tn), 7%e+ e %/*/ t!e -!/t/-e. I)- e 7%e+ )-t/*n 74/'/!)n) *e7) ##+)!)n 7e8 *e+/-/7 5!e7 +)45en/ #e%)), #/tn) e &t*)!/*) !)4/n) t)-*e )-t/*n&t/.
:.2. Re'e#'/&-/ 7%e+ n)&t)*e Re'e#'/&-/ 7%e+ n)&t)*e &e !)4*/ Ne7);- #% n)4/*7 orijentacija na umjetničko djelo. B/ e t !e4+t)t t! -!/t/;- &t)*) T. . A%!n) / M. A+t) #!e7) )-t/*n7 7%e+ +)45ene n)&t)*e. K!/t/4/!)ne & n)!%ne, -+&-e, %e;e, #!/%ne / &+/;ne, ;en/'/7) &t!)ne, /%e+-/ 5ene #e&7e, -) / -+&- 74/'/!)ne -e e %)+e- % 7etn/;-.
10
Z)te*)+/ & %) &e ;en/-e #4n) & #!)*7, 7etn/;-7 +)457. N/* /%e)+ #&t)e &+)te+ e-e!t -/ e &t)n n) n)#!/7e!en// n);/n &+)t/ / !)47et/ +)45 =R-, 1?, :6>. S!e%/ne 7e&t n)&t)*/ +)45e, #!e7) !e'e#'/&-7 7%e+, /7) &+)ne 7etn/;-e +)45e -) e &*7 *!/e%n %e+*)t/ n) ;en/-e te -) t)-*) te')t/ n) $!7/!)ne +)45en -&) / % ;en/-) &t*!/t/ &t!;ne &+)te+e. (e%)-e -!/ene !e'e#'/&-/ 7%e+ /7) #-!et 4) 7etn/;-/ % #!*e #+*/'e 20. &t+e). I#)-, te- e4%e&et/7 / &e%)7%e&et/7 %/n)7) %+)4/ % -n);n !)&-/%) & )-t/*n/7 74/'/!)ne7 ne7);- +)45en #e%)//. S 54/!7 n) t %) e #!/&t)n &t)+)n !)&t te')) 7)&*n/ 7e%/) te 45 5!n&t/ &*!e7en/ +)45en/ te!/), !e'e#'/&-/ 7%e+ /47en/*) &e */e *)!/)nt/, )+/ '/+e*/ & &t)+/ /&t/. Je%n) % *)!/)nt/ t) 7%e+) e e7)n'/#)'/&-/ #!/&t# -/ e e'/$/;)n # t7e t 4)&t#) &*e *!&te +)45e, % -+)&/;ne % $/+7&-e, ##+)!ne / !e-+)7ne. S 54/!7 n) t %) t)-*) +)45) &)%!/ $n-'/n)+n/ )e-t, '/+ e &*/e&t/t/ ;en/-) ne 5/ +/ #!e#4n) -)- ne* +)45en/ -& / #!/&t# t +)45/ 4)#!)* */&/ /4*)n+)45en/7 te')/7), ) #!)* &+/- 7e &te/ te- %5+7 74/-+-7 )n)+/47. T) 7%e+ $-&/!) &e n) zrelog slušatelja &5n 4) -!/t/;-/ %n& #!e7) +)45/. N)#!e%n/ *e!4/ !e'e#'/&- 7%e+) #!e%&t)*+) 7%e+ #% n)4/*7 odgoj auditivnog zapa!anja. D) &!e%/t n)&t)*e +)45e t!e5) 5/t/ / $/+7&-), #+e&n), 4)5)*n), !e-+)7n) +)45) &7)t!) / *) #!/&t#, )+/ *%e &e n)+)&)- /#)- &t)*+) n) N* +)45, t. )*)n)!%. R)47+/* e, &t), 4)t t) #!/&t# #&*ee #&e5n #4!n&t / 4*-*/7) /4 -+/ne &*e t ;e7 7e &e /&-!/&t/t/ 4*;n -7n/-)'//. L/;n, *) 7%e+ e 5e!;-e #!/*)en -% #!/&t)+/') n*e +)45e. I *%e e &!e%/t '/e+ #!/&t#) /%e) %) %e') *+)&t/t7 )-t/*n &*e +)45en) 4n)n), )+/ 4) !)4+/- % #!et%n/ 7%e+) *%e &e t #&t/e 5+/- /7#!*/4)'/e, -7#n/!)n) / #!%-'/e. S 54/!7 n) t %) e *%e -+;en / e+e7ent +)45en &t*)!)+)t*) =;en/'/ /7#!*/4/!) &*/7e t &t*)!) 4*- te t)- &t*)!) n*e 4*;ne %n&e>, ne 7e7 *!/t/ ;/&t7 !e'e#'/&-7 7%e+, *e -75/n/!)n7 7%e+ +)45ene n)&t)*e. U*/%e*/ %) & t!)%/'/n)+n/ 7%e+/ )-t/*n 74/'/!)n) danas apsolutno pass", +)45en/ & #e%)4/ n*7 7%e+ */%e+/ #!/+/- 4) #n*n/7 *8ene7 ne- 5+/-) )-t/*n) 74/'/!)n) -/ e 7 5e4 nt) / &*e n #&e%&t!;n / -*)4/+)45en #et+)n) oko glazbe, -)!)-te!/&t/;n 4) t!)%/'/n)+n )-t/*n 74/'/!)ne 9 =R-, 1?, ::>.
11
:.6. Kn'e#'/&-/ 7%e+/ H!*)t&- (e*)ne # &+ &t+e/7) e 5/+) e%/n) )-t/*n&t n)&t)*/ +)45e E!#/, #) t)- / -% n)&. D)-+e, !/e; e 7%e+ )-t/*n 74/'/!)n) &* n)e%n&t)*n/ *)!/)nt/. D D!) &*et&- !)t) #!e%7et &e /4*%/ -) pjevanje, ) /7n)4/)7) &e #!/!e n) ;ene +)45en #/&7). N)-n !)t) t/7 &e )-t/*n&t/7) #+)- %%) / &t)+e, ) #&e5n) #)n) &e #!/%)e +)45en7 #/&7en/*)n. N)&t)*n/ #!!)7 /4 1@2. %/ne */7 )-t/*n&t/7) #!/%%)e / &+)ne +)45e te net 74/-+-/ &)%!)). T) 7%e+ e n)4*)n integrativnim. G+)45en #/&7en/*)ne t)- 5/ 7n#+ +)45en n)&t)*/, ) &t)+e )-t/*n&t/ #&t) !e+)t/*n &)7&t)+n) n)&t)*n) #%!;). T)-)* )75/'/4)n #+)n, n))+&t, n/e %n/ n/-)-)* n)#!e%)- ne e #-!en &*)t)!ene n)&t)*/ +)45e. (!!)7/ /4 1:. / 1112. %/ne 7 &e &*!&t)t/ ne- *!&t /nte!)t/*n 7%e+), & t/7 %) &+)ne +)45e *%e %5/*) */e #!&t!). I#)-, n/ t n/e %n/e+ &5/t n)#!e%)- e! e #!!)7 / %)+e 5/ &*)t)!&-/, ) #7)- #!e7) !e'e#'/&-7 7%e+ e 5/ &)7 #!/*/%)n. N)/7e, n/e 5/+ !e7n&t/ n)&t)*n &5+), ) n/ ten/;-/ *et) -+)7) 4) ne* #!*e%5 #!)-&/. T)-)* #!!)7 &e #!*%/ &n*n/7 -+)7) % 200?. %/ne -)%) n) &n) &t#) n*/ n)&t)*n/ #+)n te7e+en n) !e'e#'/&-7 7%e+ & e7)n'/#)'/&-/7 #!/&t#7.
<. Ot*!en/ 7%e+ n)&t)*e N)&t)*n/ #+)n / #!!)7 /4 200?. %/ne %n&/ n*/ #!/&t# n)&t)*/ +)45ene -+t!e. (!e7) ne7, t!e5)+ 5/ te/t/ &t*)!en */ 4)%))"
#4n)*)ne ;en/-) &) &n*n/7 e+e7ent/7) +)45en e4/-) / !)4+/;/t/7 +)45en/7
%e+/7) #t/')ne ;en/-) n) &)7&t)+n +)45en )-t/*n&t =#e*)ne, &*/!)ne> &+)ne +)45e &*! !)4*) +)45en -&) )+/ / #4n)*)n) -n-!etn/
+)45en/ %e+) / %+7)-) 5!)%) +)45en/ 5+/-) / *!&t) #!*7 !e% -!4 )-t/*n &+)ne +)45e =&)7/ & 5+/'/ / *!&te #!/ t7 &e-n%)!n/ / *e!5)+n 4n)ne n/7) n);e+ ne /%e %)+e % n) t &e 7e &+7 t-!/t/ n) +)45en7 #!/7e!> Ot*!en/ 7%e+ $-&/!) &e n) e%n )-t/*n&t &+)ne +)45e, ) '/+ t) e *8ene
;en/-) +)45en -+t! / !)4*/)ne ne*) +)45en -&). T)-4*)n/ t*!en/ 7%e+
12
n)&t)*e !e)-'/) e n) %t)%)n/ &*)t)!&-/ #!/&t# -e7 & ;en/'/ t!e5)+/ &*/t/ % &*e) #7)+. U #!)-&/ t n/e 5/+ 7e /4*e&t/ #) & t)- %e') /4 &n*ne -+e /4+)4/+) 5e4 /-)-* 4n)n) +)45/. S 54/!7 n) ne%*+)n 5! &)t/ n) -/7) 5/ &e t)-)* #/!)n #!!)7 7) #!*e&t/, nee +)45ene n)&t)*e e +/;)n. U '/e+ t -n'e#'// -!/* e / 7/+ene %) ;*e- -/ n/e +)45en/- 7!) &)*+)%)t/ &*) t) #%!;). T n/e t;n e! 4) t)-* t, 5)!e7 n)e7 5!)4*n7 &&t)*, #&te +)45ene -+e, ) #e5!)4*ne 5/ &e t!e5)+e -n'ent!/!)t/ n) % &+)te+) +)45e -/ e 5/t/ &5)n -!/t/;-/ e #!'/en/t/ / cijeniti. J)&n) e ne#t!e5n&t / ne7n&t -*)+/tetne /4*e%5e +)45en #/&7en/*)n) /+/ &*/!)n) n)&t)*/ +)45e. (!e%n&t t*!en 7%e+) e t7e t &e -n'ent!/!) n) n e%/n t 7e %&e/ #!/*)t+/* !)4/n n)&t)*/, ) t e &+)ne +)45e. T) e 7%e+ ;/te+ %)t/ / *e &+5% #!/ -!e/!)n n)&t)*e #) e t)- n &)7, /+/ %*! & ;en/'/7), /4)5!)t/ %%)tn )-t/*n&t, t 4n);/ %) e &e 4 &+)ne / &*))ne 74/-+-/ &)%!)) #e*)t/, &*/!)t/, #+e&)t/ /+/ &t*)!)t/. G+)45en #/&7en/*)ne, -) net t e 4) ne+)45en/-) ne#t!e5n, *%e e &*e%en n) n)7)n 7 7e!, %n&n, n) #!e#4n)*)ne !)$/;-/ 4n)-*). (&e5n #4!n&t t!e5) #&*et/t/ )n&)75+/7). Je%/n) 7e&t) %e &e 7e #&t// umjetnička !)4/n) )-t/*n 74/'/!)n) & 45! / !-e&t)!. K) t e *e !e;en, n)&t)*) +)45e 5/ t!e5)+) 5/t/ -n'/#/!)n) t)- %) n)+)&)- 5%e n) &+)n +)45e, ) &t)+e )-t/*n&t/ e &e %!e%/t/ #!e7) &5n&t/7) / &-+n&t/7) ;/te+) / ;en/-), te #!e7) 7n&t/7) #e%/ne -+e. K*)+/tet) e &e #&t// #!)* t)-*/7 -n'ent!/!)ne7 n) ne e+e7ente -e e !)4!e% 7e &t*)!/t/.
?. (!5+e7 n)!%ne #e&7e U4 t t n*) /%e) +)45ene n)&t)*e &n*n -+/ &7)ne %/ #e*)n) te /n4/&t/!) n) 7etn/;-7 #e*)n, #&e5)n #!5+e7 #!e%&t)*+) #e*)ne n)!%ne #e&7e. D*%/ &e #/t)ne &*!) n)!%ne +)45e n)&t)*/, t n) 4n);/ % %)n)ne %etet) te -+/- 7e&t) t!e5) %%/e+/t/. I%e *8en) n)!%ne #e&7e +)45en n)&t)* 7e7 #!)t/t/ % 1. &t+e), ) #;et-7 20. &t+e) #;/ne %5/*)t/ &!e%/ne 7e&t n)&t)*n/7 #!!)7/7), n)*/e #% te')e7 Jen%5ePen).
13
(&t/ ne-+/- +)*n/ !)4+) #!e*+)&t/ #e*)n) n)!%ne #e&7e. (!*/ !)4+ e t) t &e n) &*)) -) -+t!n %5! / %/ -+t!ne 5)t/ne. N)%)+e, n)!%n) #e&7) &e -!/&t/ / 4) #&t/4)ne ne-/ /4*)n+)45en/ '/+e*) #) &e t)- &7)t!) #%n7 4) !)4*/)ne #)t!/t/47) / &e)) n)'/n)+n /%ent/tet). J e%)n !)4+ +e/ / ;/nen/'/ %) e e%n&t)*n) #) & e ne-/ 7et%/;)!/ 4)7/&+/+/ -) /%e)+n &!e%&t* -% !e)*)n) #/t)n) -) &e t/; !/t7), /ntn)'/e, +)45en/ 5+/-) / &+/;n. S+e%e/ !)4+ #e*)n) n)!%ne #e&7e e e&tet&-/ e! ;en/'/ n)!%n +)45 7 e&tet&-/ %/*et/ te !)4*/t/ &* +)45en/ -&. D- & -!4 #*/e&t ne-/ +)45en/ #e%)4/ n)!%n #e&7 #!e'en/*)+/, %!/ n/& %)*)+/ n/7)+ #!&t!), t*/e, %+)4/+ e % nen #t#n %5)'/*)n). D)n)& e +)45en #e%)// 7%) n)*!een/e 7/+ene %) n) &*!e7en %5) ne 7e /7)t/ &!e%/ne 7e&t n)&t)*/ +)45e. (&t)+ e )&n %) n) ne 7e %))t/ 4) %)n)n 4)e%n/', %) ne7) */e n + 4) &*!e7en ;*e-) - e /7)+) #!+&t/ te %) e /45/+) &* etn/;-, &'/)+n / $n-'/n)+n 4n);)-. Le#t) e n)!%ne #e&7e #e%n&t)*+en !e;en ne4/n e%n&t)*n&t/, ) n) t *!&t +e#te %)n)n/ #!&e;n/ &+)te+ %en n) #!/*+);n/7 )!)n7)n/7) +)45en -/;) ne !e)/!). Z) ;)*)ne te +e#te e &e %!) *!&t) +)45en -&) =R-, 1?, <>. T)-8e!, #!en e 7/+ene %) e n)!%n) #e&7) #%)n 7%e+ 4) #!/-)4/*)ne +)45e / ne4/n/ e&tet&-/ -)!)-te!/&t/-). S 54/!7 n) t %) #e*)ne n)!%ne #e&7e #%!)47/e*), #!)*/+, e%n+)&n #e*)ne, t 7e #!'e& +)45en ;en) e%/n 4)-;/t/. (-)/ %) &e n)!%n) #e&7) /&-!/&t/ -) &!e%&t* 4) !)4*/)ne #)t!/t/47), 4) %))ne 5+e ;*e-), 7/en)ne %!t*) / &+., t)-8e! ne 7 5/t/ t;n/ / #!)*%)n/. T e e%n)- ne!)47n ;e-/*)t/ % +)45ene n)&t)*e / n)!%ne #e&7e, /47e8 &t)+, -) / % #!e%7et) ##t 5/+/e /+/ 7)te7)t/-e. N)!%n) #e&7) #!+&t/ e 5/+) %ne*n) #!)5n) %e+)tn&t te e -) t)-*) /7)+) &* 5/tn + / 7e&t 4)e%n/'/, n %)n)& &e n) 7e !e%/t/ & e-n)t7 #&t)*+en/7 74e, n) e %/ #!+&t/. U #!+/7 *!e7en/7) t e 5/+) +)45) &e+)-), #)&t/!), !)%n/-), te e -) t)-*) /7)+) -)!)-te!/&t/;n $n-'/ %!t*. T e %!e8/*)+ ne4/n +)45en &t!-t! / n);/n /4*8en). I7)+) e 7e&t t* &*/7 %e+)tn&t/7) &*)-%ne*n /*t), ) /47e8 &t)+ &+/+) e / %) +)-) 7-t!#)n !)%. St*)!)ne / #e*)ne &7)t!)+ &e %!t*en/7 %e+*)ne7. T!)%/'/n)+n) n)!%n) #e&7) /45/+) e &* et/;-, &'/)+n / $n-'/n)+n 4n);)-. K)% &e %)n)& 7/&+/ %) n) 7e %))t/ 4) 4)e%n/', n%) e ne!)47 #!)* t7e t 4)e%n/') - 5/ n) t!e5)+) %))t/ */e ne #&t/ =R-, 2012, ?0>Q
14
U4e*/ 54/! &*e %&)% n)*e%en, n/e te- !)47et/ 4)t &e +)45en/ #e%)4/, n/ -/ -!/t/4/!) 7n#+ n)!%ne #e&7e n)&t)*/, +)*n7 &+) %) e ne t!e5) /45)'/t/ /4 #!!)7) *e &*e&t/ n) &-!7n/ 7e!. I&t *!/e%/, *e 7e!/, / 4) n)!%ne #e&7e %!/ n)!%) )- &e n)8 n)&t)*n7 #!!)7. N)!%n #e&7/ t!e5) #!/&t#/t/ & #*/e&n7 &*/e, t #%!)47/e*) etn74/-+-/ #!/&t#. T!e5) &e $-&/!)t/ n) #/t)n)" -)%) e #e&7) n)&t)+), t- e #e*), & -/7 '/+e7, -/7 %!t*en/7 *et/7), -)-*) e +)45en) &t!-t!) / &+. D)n)& &e -+/ n)!%n #e&7/ #!/&t#) /&-+;/* #-/7 #!#e*)*)ne7, t & n)/*n7 *e!7 #+e7en/t&t t)-*) n)&t)n), #!e%&t)*+) -!/*t*!ene n)!%ne #e&7e. D) &t*)! 5%e !), #!)-&/ &e *!/e/ 5/;) %) n)!%ne #e&7e &+e -) %/%)-t/;-/ 7)te!/)+ 4) 5!)% / *e5)*)ne /ntn)'/&-/ / !/t)7&-/ 7/e) =R- 1?, ?0>. Ve+&ne! e #!/#/&) t!/ $n-'/e" $n-'/) #8en) $n-'/) te!/&- +)45en #!/7e!) $n-'/) -+t!n #!/4*%) D)n)& e )&n %) &e 7e #!/#/&)t/ &)7 $n-'/) -+t!n #!/4*%). Ne-/ )t!/ &7)t!) %) n)!%n #e&7/ ne7) )+te!n)t/*e te %) 5/ -/%)ne nen 7n#+) +)45en n)&t)*/ 7+ %*e&t/ % -/%)n) #e*)n) #e. T n/e t;n e! 5/ )+te!n)t/*) 7+) 5/t/ -7#n/!)n) #e&7), )+/ t!e5) n)+)&/t/ %) &!e%/n) )-t/*n&t n)&t)*/ t!e5) 5/t/ &+)ne, ) ne #e*)ne. O5/;n &e &7)t!) %) n)&t)*) +)45e, ) t/7e / #e*)ne n)!%ne #e&7e, t!e5) /7)t/ + *e&e+)*)n) %e'e. R)%/ &e #)!)%-&, & 54/!7 n) t %) #e&7e -e 5/ t!e5)+e *e&e+/t/ ;en/-e / &t*)!)t/ !)%n )t7&$e! n/& n/*e #e&7e / ne7) /4+e%) %) t #&t)n. Št*/e, //t/*)n) & #-)4)+) %) n)*e/ #&tt)- %e'e %5/) n)!%n #e&7.
?.1. Ke #e&7e #e*)t/ &n*n -+/C U +)45en n)&t)*/ &n*ne -+e t!e5)+ 5/ 5!)8/*)t/ / #e*)t/ e4e7#+)!n %)5!)ne n)!%ne #e&7e -/7) e &e etn74/-+-/ #!/&t#/t/ te 7etn/;-e #e&7e t/#) male pjesme velikih majstora. S 54/!7 n) t %) e #e*)ne #!/%n/ #e&)7) */e /%e+/) ne +)45), t!e5)+ 5/ /4 #!)-&e /45)'/t/ #e*)ne t)-*/ #e&)7). T!e5)+ 5/ &e 4)*/e- &+5%/t/ #!)-&e %) &e 4 &*)- #!/% 7!) t#e*)t/ #!/%n) #e&7), t e, #&e5n
15
&+;) #e&)7) *e4)n/ 4 %!)*ne #!)4n/-e, !e*+'/, #)!t/ / &+., %e&et+e/7) &+/+ -) )+/5/ 4) +)4)- #!!)7 / #e -+&-/ =45!&-/> !e#e!t)!, #e&)7) -e n);ee n/& /7)+e n/-)-*/ 7etn/;-/ *!/e%n&t/ =R-,1?, ?1>. A- 47e7 54/! %) e n)!%n) #e&7) %)n)& ##t e-n)t) 74e, 5/t e n)7 )&n %) #e*)ne n)!%ne #e&7e t)%) /7) &7/&+) &)7 )- e istinito. T 4n);/ %) n t!e5) 5/t/ ##!)en etn74/-+-7 e+)5!)'/7 /+/ *!n&-/ &t/+/4/!)n. Z) #!/7e! &e 7 4et/ t)-*e, 7etn/;-/ t!)nn/!)ne #e&7e E. &&ett), J. Š. S+)*en&-, V. 3)ne') / %!/.
@. O5!)%) $+-+!ne +)45e #!e7) N)&t)*n7 #+)n / #!!)7 (!e7) N)&t)*n7 #+)n / #!!)7 /4 200?. %/ne, te7e /4 $+-+!ne +)45e 5!)8 &e % #et !)4!e%) n)%)+e, ) ;/te+ e #!e#ten /45! !e%&+/e%) 5!)%e # !)4!e%/7) -)- 5/ &e 7+ #t/*)t/ n);e+ 4)*/;)n&t/. U;/te+ /7) &+5% #!/ %)5/! -n-!etn/ +)45en/ #!/7e!) 4) &+)ne, ) n)&t)*n/ #+)n 7 4) &*)- #e%/n #%!;e &e!/!) %*+)n 5! #!/7e!) -/ 5/ 7+/ 5/t/ /%e)+n/ 4) -*)+/tetn 5!)% #e%/n #%!;). Z) &*)- n)&t)*n te7 /4 $+-+!ne +)45e, 4)&e5n/7 t)5+/')7), n)*e%en e &)%!) -/ e &e &+)t/, #!/e%+4/ 4) 7et%/;- 5!)%, -+;n/ #7*/ -e ;en/'/ t!e5) &*/t/, 5!)4*n) #&t/n) -) &e ;e-, &%n& & %!/7 #!e%7et/7), /45!n/ &)%!)/ te #!/e%+4/ 4) !)% & ;en/'/7) & #&e5n/7 %n 5!)4*n/7 #t!e5)7). (!/ %e7n&t!)'// n)!%ne +)45e S+)*n/e / B)!)ne ;/te+ & #n8en/ &+e%e/ +)45en/ #!/7e!/" #okačko kolo, $vatovac, %ri jetrve !ito !ele, $lavonsko kolo, Kabanica od zeksera, $vatovski drmeš , &iva 'arica !ito do!ela, Kolo iz &uboševice. T)-8e!, ;/te+ &e 7e #&+/t/ / %!/7 #!/7e!/7) &+/;n/ -)!)-te!/&t/-), #!e7) *+)&t/t7 /45!. S*/ n)*e%en/ #7*/ /4*%e &e /4 &+)n) +)45en/ #!/7e!) #!e7) &+e%ee7 n);e+" n)#!/e &e &+) +)45en/ #!/7e!, ) 4)t/7 &e, !)4*!7, /4*%e 4)-+;'/ /4 %&+)ne +)45e. N)%)+e, n)&t)*n/ #+)n n)*%/ ne-e -+;ne #7*e *e4)ne 4) $+-+!n +)45 S+)*n/e / B)!)ne, ) t &" )%e, t)75!) &)7/'), #e*)ne 4 t)75!e, #e*)ne ) ')##e++), #e*)ne 4 #+e&, &+)*n&- -+, -);- -+, 5e)!)', !)%ne #e&7e. N)*e%en) & / 5!)4*n) #&t/n), 4n)n) -) 5/ ;en/'/ t!e5)+/ &*/t/" 5)!e7 ne-/ % -+;n/ #7*) =n) !)4/n/ /4!)*n) #!e#4n)*)n) n) +)45en7 #!/7e!>, 4*;ne, +)45ene &5/t&t/ $+-+!ne
16
+)45e S+)*n/e / B)!)ne, #/&)t/ -)!)-te!/&t/-e n)!%ne +)45e t) #%!;) te #!e#4n)t/ +)45)+) # 4*- / #/&)t/ / #!e7) &+/'/. O*)-*), 74/-+-) 5!)%), &*)- % $+-+!n/ #%!;) #%!)47/e*) / &t)*+ene &%n&) & %!/7 #!e%7et/7), #!/7e!/'e, !*)t&-/7 e4/-7 -% &*!t) n) n)!%n -n/e*n&t /+/ te+e&n7 / 4%!)*&t*en7 -+t!7 -% 7/n)n) n)!%n/ #+e&*). U -*/! /45!n &)%!)), ;/te+ 7e ;en/-e #4n)t/ & n)!%n/7 #+e&*/7) S+)*n/e / B)!)ne 4 #!)5 */%e-7#nente, ) 7e &e / t#e*)t/, te, n) t) n);/n, #4n)t/ ne-) n)!%n) #e&7) t) #%!;). U !)% & ;en/'/7) & #&e5n/7 %n 5!)4*n/7 #t!e5)7), ;/te+ &e t!e5) &!e%t;/t/ n) #!e#4n)*)ne / !e#!%-'/ /ntn)'/e e%n&t)*n/e !/t)7&-e &t!-t!e -% 5!)%e (%!)*/ne / (&)*/ne, ) #%!;e %)+7)t/n&-/ t-), D5!*n/-) / %)+7)t/n&-e 5)+e 5!)%/t e &e n) n);/n %) ;/te+ /n$!7)t/*n */4)+n #-)e +)45)+) 4 4*;n #!)tn te #t)-ne ;en/-e n) &%e+*)ne #e*)n. U#4n)*)ne n)!%ne +)45e (%!)*/ne / (&)*/ne %n&/ #etn)e&t)- #!/-+)%n/ +)45en/ #!/7e!). K) / !)n/e, 7et%/;-) 5!)%5), #!e7) *7 #!!)7 4)t/e*)t e %) &e #!/7e! n)#!/e %&+), ) 4)t/7, !)4*!7 /47e8 ;/te+) / ;en/-), /4 +)45e &e /4*%e 4)-+;'/. U;en/'/ e &e #4n)t/ &) &+e%e/7 -+;n/7 #7*/7) *)n/7 #!/ ;en n)!%n +)45/ #%!;) (%!)*/ne / (&)*/ne" '/t!) ='/t!)>, t)75!)-/ &)&t)*, '/75)+, %*n/'e, %);-/ &)&t)*/, !#n =n);ee en&-> #e*)ne. K) / !)n/e, '/+ e 5/t/ &*/t/ 4*;ne, +)45ene &5/t&t/ $+-+!ne +)45e (%!)*/ne / (&)*/ne te 5)!e7 ne-/ % -+;n/ #7*). U;en/'/ 5/ t!e5)+/ &te/ 4n)n) -) e /7 7/t/ %) n) +)45en7 #!/7e! 7 #/&)t/ -)!)-te!/&t/-e n)!%ne +)45e t #%!;) te %) 4n) #!e#4n)t/ +)45)+) # 4*-. T)-8e!, #*/ e &e ne-e #)!)+e+e & %!/7 #!e%7et/7). A- 5%e *!e7en), 4 &+5%)n /45! ;/te+), ;en/'/ 7 #4n)t/ #+e&*e t) -!)) 4 #!)5 */%e-7#nente, 7 #e*)t/ / #4n)t/ #ne- #e&7 /+/ &e &*!nt/ n) nne / 5/;)e. U#4n)*)ne n)!%ne +)45e H!*)t&-) Z)!) / Me8/7!) #%!)47/e*) %*)n)e&t)- n*/ +)45en/ #!/7e!). K+;n/ #7*/ -e n)*%/ n)&t)*n #+)n / #!!)7 &" */+/n), '/75)+, n*/e *!/e7e / )!7n/-), &+ en&-/ +)&, 7-e / en&-e #e*);-e &-#/ne. Št &e *!&t) #e&)7) t/;e, ;en/'/ e #4n)t/ !)+/'e, +5)*ne, !)%ne / #+e&ne #e&7e. U;en/'/ t!e5) &*/t/ 4*;ne, +)45ene &5/t&t/ $+-+!ne +)45e H!*)t&-) Z)!) / Me8/7!), 5)!e7 ne-e % n)*e%en/ -+;n/ #7*), n) +)45en7 #!/7e! #/&)t/ -)!)-te!/&t/-e t) -!)) te #!e#4n)t/ +)45)+) # 4*- / #/&)t/ / #!e7) &+/'/. S*) *) 5!)4*n) #&t/n) -) n)*%/ #+)n +)45ene n)&t)*e, e%n)-) & #!/ #4n)*)n
17
&*)- $+-+!n #%!;) #) / %)+e ne t!e5) #&e5n n)*%/t/. I&t/ &+;) e & -!e+)'/7 /47e8 #!e%7et), & /45!n/7 &)%!)e7 -/ &e #!!)7 #!e#!;e te #!/e%+4/7) 4) !)% & ;en/'/7) & #&e5n/7 %n 5!)4*n/7 #t!e5)7). D)-+e, te &t)*-e -e n)*%/ )-t)+)n #!!)7 +)45ene n)&t)*e &t) 4) &*)- #%!;e /&te, ) 7/en) &e &)%!) / -+;n/ #7*/. T)- e #4n)*)ne n)!%ne +)45e B)n*/ne / L/-e #%!)47/e*)t/ #4n)*)ne & 5)!e7 %e&et)- +)45en/ #!/7e!) -/ 5/ t!e5)+/ ;en/'/7) n)5+e #!e%&t)*/t/ n)!%n +)45 t) #%!;). I&t e &e #&t#/t/ #!/ 5!)%5/ n)!%ne +)45e %)+7)t/n&-/ t-), D5!*n/-) / %)+7)t/n&-e 5)+e te I&t!e / K*)!ne!). K+;n/ #7*/, -) t e *e !)n/e #-)4)n, #%!)47/e*) -)!)-te!/&t/;ne /n&t!7ente, /n&t!7ent)+ne &)&t)*e, n);/n #e*)n), *-)+ne &)&t)*e, *!&te #e&)7) / #+e&*).
. S+)ne $+-+!ne +)45e S 54/!7 n) !)4n+/-&t / 5)t&t* +)45en $+-+!) H!*)t&-e, )&n e %) e &e n)&t)*/ 7!)t/ 5!)%/t/ */e n)&t)*n/ e%/n/'), # #%!;/7). H!*)t&-) $+-+!n) +)45) t)- e &e #%/e+/t/ / 5!)%/t/ &)7 4)&e5n/ n)&t)*n/ e%/n/') =/+/ te7)>" 1. 2. 6. :. <. ?. @. .
S+)*n/) / B)!)n) (%!)*/n) (&)*/n) / B)n*/n) H!*)t&- Z)!e / Me8/7!e L/-) D)+7)t/n&-/ t'/ / D5!*n/- D)+7)'/) #!/5)+e I&t!) / H!*)t&- (!/7!e T) #%e+) ne 4n);/ %) e &e te n)&t)*ne e%/n/'e 5!)%/t/ &)7 n)&t)*n/ &)t/. Me
e %) n)&t)*n/-, 4e*/ 54/! *!/e7e -/7 !)+)e / 5! +)45en/ #!/7e!) -/ & 7 %&t#n/, 5%e #!/7!)n n) /&t7 &)t 5!)%/t/ / % %*) #%!;). (% *et7 %) e / n)&t)*n/- / ;en/- )&n %) &e !)%/ %*)7) 4)&e5n/7 $+-+!n/7 #%!;/7), 7 &e %!/t/, / n) /&t7 &)t 5!)%/t/, !e'/7, (%!)*/n) / (&)*/n). (!/t7 e &e B)n*/n) #!/%!/t/ L/'/. (!/e -n-!etne 5!)%e */ te7), n)&t)*n/- 5/ t!e5) 5!)t/t/ #4!n&t n) &+e%ee &t)*-e -e #4!)*) n) n t 5/ ;en/- &n*ne -+e t!e5) 4n)t/"
18
1. %) & $+-+!ne !e/e H!*)t&- !e+)t/*n !)4+/;/te, )+/ 7e8 n/7) #&te / *e+/-e &+/;n&t/ 2. &5/t&t/ &*)-e #e%/ne !e/e" +)45en/ &)&t)*/ =/n&t!7ent)+n/, *-)+n/, !#e, &+/&t/>, *!&te #e&)7) =+5)*ne, !)%ne, )+/*e, &)t/!/;ne>, +)45) 4) #+e&, n);/n/ /4*8en) 6. te')/ -e $+-+!n) +)45) /7) n) 7etn/;- +)45en &t*)!)+)t*" )> 5!)%e n)!%n/ #e&)7) / n/*) #!$e&/n)+n) / */&-) )7)te!&-) /4*e%5) =L)%, T)75!)-/ !-e&t)! RTZ, +)45en )7)te!&-) %!t*)> 5> &-+)%5e /n/!/!)ne $+-+!7. N#!. N. De*;/, E. &&ett, J. Š. S+)*en&-/, e*ent)+n V. 3)ne'. '> !*)t&-e n)!%ne #e&7e ne-/7 &+)*n/7 &-+)%5)7) &+)*n/ &-+)%)te+)" J. H)%n" $imfonija u &(duru, 5!. 10:, :.&t." )j, *elena, *elena +udački kvartet u (duru, #.@?, 5!. 6. =K)/&e!)!tett>, 2. &t." - jutro rano se ja vstanem L. *. Beet*en" . simfonija u /(duru, #. ? =()&t!)+n)>, 1.&t." Kiša pada, trava raste . simfonija u /(duru, #. ? =()&t!)+n)>, <. &t." Kad sam v #opron v školu hodil =G!)%/;e> =R-, 200<, 2?> %> -!)t- +4/ - etn74/-+/) /7) ;*)n n)!%ne +)45ene 5)t/ne.
19
.1. G+)45en/ $+-+! S+)*n/e / B)!)ne U &*e4/ & n)!%n7 +)457 S+)*n/e / B)!)ne ;en/-e 5/ t!e5)+ #4n)t/ & #)*n/7 5+/'/7) +)45en/ )-t/*n&t/, *!&t)7) #e&)7) te & +7 - e +)45) /7)+) /*t ;*e-). 1. ()*n/ 5+/'/ +)45en/ )-t/*n&t/ / #n))n)" )> t)75!)-/ &)&t)*/ 5> )%e '> t)75!) &)7/') %> #e*)ne 4 t)75!e =#+e&>" 7-)!'/, ene, 7e*/t e> #e*)ne ) ')##e++) $> #+e& 2. V!&te #e&)7)" )> S*)t*)' 5> (e&7e 4 #+e& = -+> '> R)%ne #e&7e %> Be)!)' e> S+)*n&- -+ $> Š-);- -+ 6. Z) 5!)% n)&t)*ne te7e -) &e 5)*/ +7 +)45e /*t ;*e-) =#!/+/-e -/7) &e &*/!)+, #e*)+, #+e&)+>, ;/te+ e 7!)t/ #!et%n n)*e%ene #%)t-e #t-!/e#/t/ & n+/- +)45en/ #!/7e!) -+/- / 5%e #t!e5n %) 5/ ;en/'/ &*e n)*e%en 7+/ &)7/ ;t/. N) te7e+ t) ;en/'/ e &)7/ 4)-+;/t/ n7e t &e t!)/ #% t;-7 6.
K)- 5/ &e ;en/-) #4n)+ & +)457 S+)*n/e / B)!)ne, 5/t e #t!e5n %*)n)e&t)- +)45en/ #!/7e!). (!e7) &+e%ee7 7%e+ 5!)%/t e &e, #e%/n);n, *, ) 4)t/7 / &t)+) $+-+!n) #%!;). M%e+ &e &)&t/ %" 1. +/;n %*!) n) #/t)ne t ;en/- 7!) 4n)t/ n)!%n +)45/ -n-!etn $+-+!n #%!;) 2. #!/5)*+)ne +)45en/ #!/7e!) 6. #4n)*)ne +)45e / ne4/n/ &5/n) n) &)7 +)45/, #!e7) n);e+" n)#!/e +)45), 4)t/7 !)4*! %&+)n7e =n) te7e+ #!et%n #&t)*+en/ 4)%)t)-)> 1 :. *)n/ #%)t)-) -e t!e5), 5+/- n)t-n/'), 4)#/&)t/ n) #+;, #!/'/!)t/ !)$&-#7 /+/ -7#te!&-/7 #!e-t!7. N) #+; t!e5) 4)#/&)t/ / n)&+*e %&+)n/ #!/7e!).2 G+)45en/ #!/7e!/ ne 5/ t!e5)+/ t!))t/ %e % # %*/e 7/nte.=R-, 200<, 2@> (%)t-e #% : ;en/'/ &/n-!n & n)&t)*n/-7 #/ &*e 5/+en/'e =/5/%, 2@>.
1 2
20
N)&t)*n/ &)t e &e t#!/+/-e %*/)t/ n) &+e%e/ n);/n. N)&t)*n/- e ;en/-e #4!/t/ %), 4) *!/e7e &+)n) #!* #!/7e!), t!e5) 5!)t/t/ #4!n&t n) &+e%e) #/t)n), ) n)-n &+)n) / %*!/t/ n) n/" )> 5> '> %> e>
t- & 5/+/ /4*8);/C -)-)* e 5/ %n& &*/!)n) / #e*)n) ;e7 &e #e*)+ / -)- -)-)* e -)!)-te! /n&t!7ent)+n/ %+7)-) -e7 5/ +)45en7 )n! %*)!)+) *) +)45)C
(!*/ #!/7e! -/ e ;en/-e *e&t/ n)!%n +)45 &+)*n&- -!)), *7 &+;), 5/t/ e #okačko kolo. N)-n t %&+) ;et/!/ &t!$e, ;/te+ t!e5) #/t)n/7) n)*e&t/ ;en/-e %) &)7/ 4)-+;e n7e t & ;+/. Je%n &+)ne nee 5/t/ %*+n, )+/ ;en/'/ #+)- #!/7e %) &e !)%/ t)75!)-7 &)&t)* / &-#/n/ #e*);), -) / %) n)#!/e n)&t#) &)7 t)75!e, ) #t7 #e*);/. (!/e %! &+)n) /&t #!/7e!) ;en/-e t!e5) #n*n &7e!/t/, #) / t)- t!e5) #n*n #4!/t/ %) &e *) #t &!e%t;e n) /47en/*)ne &*/!)n) / &*/!)n) & #e*)ne7, t- #e*) / -)-, te ;e7 &e #e*). S)% e, 4 #7 ;/te+), %/ % 4)-+;-) %) e /n&t!7ent)+n/ &)&t)* 4)#;e &)7, %) &e t7 %/e+ ;/+e%n #+ee e! e +)45) #+e&n), %) #e&7 4)#;/ne en&-/ +)& &t/7 -/ &e t7);/ -) #4/* %) &e 4)#;ne & #+e&7 / #e*)ne7. N)%)+e, *8en/ #/t)n/7) ;/te+), ;en/'/ e #!/7/et/t/ %) /4) t) n)&t#) &*/!);/ &)7/, te %) &e #et !)%/ #+e&n7 %/e+ n)-n -e 7-/ +)& 4)#;/ne n*/ &t/ ;/e e 4n);ene #-)t/ t*!%/t/ 4 #7 ;/te+). D)-+e, *8en/ #/t)n/7) ;/te+), ;en/'/ !)4*!7 t!e5) &t)n*/t/ &+e%ee ;/nen/'e" %) & &e /47en/*)+/ n)&t#/ &*/!);) / #e*);) &) &*/!);/7) %) & /n&t!7ent)+n/ %/e+*/ ;/+e%n #+e&n/ e! & t)-*/ # &*7 +)45en7 -)!)-te! %) & &+/&t/;-e %/e+*e n)/47en'e #e*)+/ 7-)!'/ / ene %) e &-#/n) #e*);) 5/+) 7e*/t), 7- en&-) %) te-&t &t!$) ne7) 7e8&5ne #*e4)n&t/, t 4n);/ %) &e #e*)+ n)#!&t !)%/ #e*)n), !)%/ 4)5)*e %) /47en/*)ne &*/!)n) & #e*)ne7 4 &*/!)ne -)4e n) t %) e !/e; -+ 9 =R-, 200<, 2@1>
21
N)-n t ;en/'/ &*e #!et%ne ;/nen/'e, ;/te+ e / #/t)n/7) n)*e&t/ n) 4)-+;)- %) &e, t &e +)45en )n!) t/;e, !)%/ n)!%n +)45/, te %) e t n)!%n) +)45) & #%!;) S+)*n/e. U !)4*! & ;en/'/7), 4 #7 e!)$&-e -)!te, #t!e5n e %!e%/t/ #%!;) -/7) &e !)%/ te 7ent/ *e) 7e&t) -) t & V/n-*'/, O&/e-, S+)*n&-/ B!%, V-*)!, Be+/ M)n)&t/!, V)+#*, N)/'e. T!e5) 7ent/ / e!)$&-e / %)!&-e &5/ne t) -!))" #+#!/*!e%), &t;)!&t*, !)*n/;)!&-/ -!)9 N) -!) !)4*!) #!*7 #!/7e!, ;/te+ e n) #+; n)#/&)t/ ne-e %&)% t*!8ene ;/nen/'e, n#!. %) &e !)%/ t)75!)-7 &)&t)*, ) 4)t/7 / ne-e -+;ne #7*e -) t e #e*)ne, -+ / %!. N) #+; t!e5) n)#/&)t/ / n)4/* &-+)%5e / nene -)!)-te!/&t/-e" %) e t Š-);- -+ -e #te;e /4 H)5)n*)') *)+#*);- !e//, %) &e &t)n*n/'/ t) -!)) n)4/*) Š-'/7) /+/ -);-/7 H!*)t/7). D!/ #!/7e! 5/t e $vatovac / %&+)t e &e ;et/!/ &t!$e. U;en/'/ e 4) 4)%)t)- %5/t/ %) &t)n*e #e*);-/ &)&t)*, !/e;/ / n);/n #e*)n). R)4*!7 t!e5) %/ % 4)-+;-) %) e #e*);-/ &)&t)* 7e*/t =7-)!'/ / ene>, %) &e #e*)+ t)- %) e en&-/ +)& 4)#;e, ) &t)+/ & &e #!/%!/+/, te %) e !/e; %*+)&n7 #e*)n, t 4n);/ %) e%)n +)& #e*) 7-)!'/, ) %!/ ene. N)%)+e, t!e5) 5!)t/t/ #4!n&t n) !/e;/ / n/* 4n);ene. U;/te+ e % ;en/-) #-)t/ &)4n)t/ ;e7 &e #e*)+, -)- e +)&/ #!*/ &t/, n) t # !/e;/, te ;e7 *!/ %!/ &t/. A- 5%e #t!e5n, #!/7e! e &e #&+)t/ e%n7, ) ;en/'/ &)%) t!e5) &t)n*/t/ %) !/e;/ # n) t %) &e !)%/ &*)%5/. K7ent/!)/ &t/*e 4)-+;/t e %) &e ne !)%/ #*e4)n7 &)%!) e! &e #e*) !)%/ #e*)n), te %) e !/e; t* !/7*)n /!/ !/e;/7). Z)t/7 e ;/te+ n) #+; n)#/&)t/ n)&+* %&+)ne &-+)%5e te %) e t #!/7e! ne-)%)ne #e*)n) n) &*)%5)7). T/7 +)45en/7 #!/7e!7 ;en/'/ & n);/+/ e%n -*)+/tet n)!%ne +)45e S+)*n/e, ) t e #e*)ne =45!&-, !#n, 5e4 #!)tne>. U;/te+ e / t 4)#/&)t/ n) #+;. S+e%e/ #!/7e! -/ e ;/te+ '/e+/ #&t/t/, 5/t e %ri jetrve !ito !ele. U;en/'/ e *%e %5/t/ 4)%)t)- %) %!e%e &)&t)*, !)!e% /4*8);) te !/e;/. U !)4*! e ;en/'/ 4)-+;/t/ %) &e *%e #e*) 4 #!)tn t)75!)), %) e n) #;et- t)75!)-/ &)&t)* &)7 %&*/!) '/e+ #e&7, ) 4)t/7 & &+/e%/+e ;et/!/ &t!$e -e e 4)#;e en&-/ +)& 4) -/7 e &+/e%/+) 7-) !#) / t)- &*)-/ #t. D) 5/ #7n/e ;+/ te-&t #!/7e! &e 7e #n*n %&+)t/, ) ;en/'/ e 4)t/7 #!e#!/;)t/ / #!-7ent/!)t/ !)%n #e&7e. V8en/ #/t)n/7) ;/te+), ;en/'/ e &t)n*/t/ %) &e t) #e&7) #e*)+) #!/ et*/, ) #e*)ne e +)-)*)+ %t!))n / 7ntn !)%, -) / t %) e !/e; !)%n, et*en #e&7/. U;/te+ e #4!/t/ n) + !e$!en)" #e*)ne !)%/ #e*)n), /!) !/e;/. N) -!) !)4*!) *7 +)45en7 #!/7e! ;/te+ e
22
n) #+; 4)#/&)t/ n)&+* #e&7e / -+;ne #7*e -e t!e5) 4)#)7t/t/ =!)%n), et*en) #e&7)>. Čet*!t/ #!/7e!, Kabanica od zeksera, t)-8e! e 5/t/ #&+)n '/e+&t/. U;en/'/ e / *%e #)4/t/ n) /4*8);e, #&e5n n) #e*);e, -) / n) !/e;/. U;/te+ e &e !)4*! &!e%t;/t/ n) #/t)n) -) e ;en/-e %*e&t/ % 4)-+;-) %) e !/e; 7)ne7 t)75!)-7 &)&t)* te %) e #e*) 7e*/t/ &)&t)*, &*/ e%)n +)&. T!e5) 5!)t/t/ #4!n&t n) t %) n/ *%e !/e;/ ne7) ne-/ #*e4)n/ &7/&), #e*) &e !)%/ #e*)n), ) !/e;/ &e &+) t)- %) 5/ &e !/7*)+e. U;/te+ e /7, )- 5%e #t!e5n, 5)&n/t/ 4n);ene !/e;/ zekser . N)/ e &e #!/7e!) 7e8 &t/*/7) -/ e #&+/t/ -) %-)4 %) &e !/e;/ /47/+) 45 !/7e, ) ne 45 &7/&+). N) #+; e &e n)#/&)t/ n)&+* #e&7e. I%/ #!/7e! e &+)*n&-/ bećarac. (e&7) e 5/t/ %&*/!)n) '/e+), ) ;/te+ e ;en/-e #4!/t/ %) t-7 &+)n) #et 5!)te #4!n&t n) /4*8);e / !/e;/ -e &e #e*). U;en/'/ e ;t/ %) #e&7 4)#;/ne t)75!)-/ &)&t)*, ) n)-n ne) n)&t#) #e*);/ 7-)!'/ / ene. U&t)n*/t e / %) e #e&7 4)#;e e%)n #e*); 4) -/7 5/ 45! #n*/ t t e t#e*) &+/&t / n)&t)*/ & n*/7 !/e;/7). T!e5) 5!)t/t/ #4!n&t / n) !/e;/, #) e t)- ;/te+ #!*e!/t/ e& +/ ;en/'/ !)47e+/ / 4)#)7t/+/ !/e;/. N) #+; t!e5) n)#/&)t/ n)&+* #e&7e / 5)&n/t/ ;en/'/7) %) & t)-*e #e&7e ne-)% #e*)+/ 4!e+/ 7+)%// =5e)!/> #!e% en/%5, te %) &e 5e)!'/ %)n)& #e*) &)7 n) &*)%5)7) /+/ ne-/7 %!/7 &*e;)n/7 #!/%)7). S 54/!7 n) t %) 5e !/e;/ 4n); neen, & ;en/'/7) -/ ;e en+e&-/ e &e #!)4*)!)t/ &+/;n&t/ !/e;/ bećar / en+e&-e !/e;/ bachelor . Ne/45en 4) #4n)*)ne $+-+!ne +)45e S+)*n/e e &+)*n&- -+ t)- %) e t 5/t/ &+e%e/ #!/7e!, ) %&+)t e &e % %! #n)*+)n). O*%e e ;en/'/ ;t/ t)75!)-/ &)&t)*, )+/ *) #t 5/t e !/e; +)45/ #+e&n -)!)-te!), 4 - &e ne #e*) *e &)7 #+ee. U;/te+ e / n)*e&t/ %) #!/7/ete &+/;n&t/ /47e8 t #!/7e!) /, !)n/e %&+)n, -);- -+). U&t)n*/t e %) 5/ &e / n) * +)45 7+ #e*)t/, ) ;/te+ e n) #+; n)#/&)t/ n)&+* te %) e /4*%e t)75!)/ &)7/, 5e4 #e*)n). Se%7/ #!/7e!, %&*/!)n % -!)), 5/t e $vatovski drmeš . S 54/!7 n) t %) ) /4*%/, 4) ;en/-e, n*/ /n&t!7ent, ;/te+ e #-)4)t/ &+/- )%). U;en/'/ e / #-)t/ #/&)t/ / !)4*!7 &t)n*/t/ n) -/ n);/n 5/ &e ne 7+e &*/!)t/. U #!/7e! & ;+/ t!/ +)&). N)*// e &*/!) 7e+%/, &!e%n/ #!)tn, ) n)%5+/ e +e) n) /&t7 tn. N)4/* &-+)%5e / n t & ;+/ ;/te+ e 4)#/&)t/ n) #+;. (!-7ent/!)t e &e / n)7en) *e +)45e, t. %) e 5/+) n)7/enen) 4) #+e& / -+. N*/ /n&t!7ent, t)75!/' samicu, #4n)t e &+e%ee7 #!/7e!. U4 #7 ;/te+) !)4!e% e #!-7ent/!)t/ n);/n &*/!)n), t. %) &e &*/!)+) 7e+%/) -) e /7)+) /
23
#!)tn. T n/e 5/+) 5)t !)4*/en) 7e+%/), *e e%n&t)*)n 7e+%/&-/ 5!)4)' -/ &e &t)+n #n)*+). U;/te+ e /7 5)&n/t/ %) & #)&t/!/ 5/+/ t/ -/ & &*/!)+/ &)7/' -)- 5/ &e 4)5)*/+/ 4) 7ntn) !)%). Z)t/7 e &e #&+)t/ %*/e, t!/ -/t/'e #e&7e &iva 'arica !ito do!ela. O*%e &e ; 7e*/t/ &)&t)* #e*);) 5e4 /n&t!7ent)+ne #!)tne. (e*)+ &e t)- %) e 4)#;e+) 7)n) !#) =/+/ e%)n +)& &)7>, ) &t)+/ &e #!/%!, 5/;n n)-n #!* &t/). U;/te+ e #&t)*/t/ #/t)n) -)- 5/ ;en/'/ %+/ &)7/ % 4)-+;-) %) e !/e; et*en #e&7/, te %) &e #e*) /t / et*/. U;/te+ e /4*!/t/ / n)#/&)t/ n) #+; n)&+* #e&7e. I%/ #!/7e! e 5/t/ Kolo iz &renovaca. O%&*/!)t e &e '/e+, ) ;en/'/ e *%e #et ;t/ t)75! &)7/', )+/ *) #t e &e &*/!)ne /47en/*)t/ & /4*/-/*)ne7 )+/*/, !/t7/4/!)n/ &t/*) -/ )+%/!) n) n);ene 7+)%/) / 4)*8ene. N)-n t) e &+/e%/t/ e%n -+ % -e) e &e %&+)t/ %*/e -/t/'e. O*%e e ;t/ t)75!)e, %*/e */+/ne, #e*);) &+/&t), te !# #e*);). U;/te+ e 5)&n/t/ %) !/e;/ #e&7e # n) t %) e !/e; e%n7 -+ / #+e&. U;en/'/ e #!/7/et/t/ %) e n)#!/e n)&t#/ 5!4/ /n&t!7ent)+n/ %+7)- 4 *e&e+, +)&n #%*/-/*)ne / #t'/-/*)ne. N)-n ne) &+/e%/ #e*); &+/&t, %) 5/ n)-n ne) #et n)&t#/ 5!4/, /n&t!7ent)+n/ =#+e&n/> %/. T)-* /47en/*)ne &e %)+e #n)*+). R)4*!7 e ;en/'/ 4)-+;/t/ %) e ;/+e%n !/e; &*)%5/. U;/te+ e !e/ net -+, %) e ne-)% 5/+ 7e&t &)&t)n-) 4) ne -/ & te+/ */%et/ /+/ ;t/ t e n*) &e+. (!/e ne &e %&+) / 4)%n/ +)45en/ #!/7e!, #n*/t e &e &*e t &e %&)% ;+. D)-+e, &*/!)ne t)75!)) & */+/n)7), #e*)ne 4 t)75!)-/ &)&t)*, #e*)ne 5e4 #!)tne, )%e te t)75!) &)7/'). B/+e & t / #e&7e" 5e)!)', et*ene, te !)4+/;/t) -+). Re4/7/!)t e &e / #!/+/-e -/7) &e #e*)+, te -)-)* e 5/ n);/n /*t) -e7 & n)!%ne #e&7e 5/+e &*)-%ne*n) !)45/5!/). O&t)ne +/ *!e7en), 7e &e #!-7ent/!)t/ / &*e n &t)+ t #!)t/ &+)*n&- 5)!)n&-/ $+-+!, n#!. %e) =#-)4)t/ &+/-e>, 5/;)/, e+). K) 4)-+;)- *e te7e #&+)t e &e e%)n #!/7e!, Kolo iz &uboševice. O*) e &e #!/7e! #%&t) !)4+/-*)t/ % #!/)n/ #) e ;en/'/ #!/7/et/t/ %) *%e ne7) &+5%) te7#, 7e!/, !/t7 7e+%//, -) !)n/e, te %) e &*e %&*/!)n *!+ !e%n. O5)&n/t e &e / 4)t e t t)-, 4n);/, %) e !/e; 5!)8en n)!%n #e&7/ - & /4*e+/ #!$e&/n)+n/ /4*8);/, %) e -% n)& ;e&t &+;) %) n)!%ne #e&7e /4*%e -+*)n/ #e*);/ / &*/!);/, te %) #&te )n&)75+/ -/ n) t)-)* n);/n ne n)!%n +)45 =L)%, t)75!)-/ &)&t)* RTZ>. T!e5) 7ent/ / ne-e n)#4n)t/e #e*);e, &-+)%)te+e / )!)ne!e t)-*e +)45e. Me &e %e7n&t!/!)t/ / #!/7e! ne- )7)te!&- t)75!)- !-e&t!) -/ /4*%/ 5!)8ene n)!%ne #e&7e / &-+)%5e -7#n/!)ne t7 %.
24
.2. (%!)*/n) S+)/ %)5!)ne +)45ene #!/7e!e -/ e %)t/ n)5+/ #+e% n) t $+-+!n #%!;e, ;en/'/ e &e #4n)t/ & ne-/7 n*/7 /n&t!7ent/7) -) t e citura, cimbal , bordunska citra / dvojnice, ) 5/t e t / %);-/ &)&t)*). (e*)ne e 5/t/ !#n, ) n);ee e *%e 5/t/ !/e; en&-/7 !#)7). U4 #7 -)!te, ;/te+ t!e5) #4n)t/ ;en/-e & e!)$&-/7 #+)e7 (%!)*/ne. S*/ #%)'/ %5/t e &e !)4*!7 n)-n %&+)n #!/7e!), ) ne n)*)n/e =/n&t!7ent/, #e*);-) &-#/n), *!&t) #e&7e / n)&+* -7)%)> t!e5) 4)#/&)t/ n) #+;. U #!*7 #!/7e! #4n)t e cituru. K7)% &e 4*e 0ač poljka, ) ;en/'/7) e t!e5)t/ 5)&n/t/ 4n);ene !/e;/ #+-), t. %) e t #+-), #+e& #+&- #!/e-+). U;/te+ t!e5) !e/ net /n&t!7ent, %) e '/t!) 5!%n&-) '/t!) &) &e%)7 /') te %) &e &*/!) t)- %) &*/!); #!/t/e t!/ 7e+%/&-e /'e #!/-+)%n/7 -7)%7 %!*et), t!/ &*e /'e -n)t7 t!4)+/'7. O5!)t/t e &e #4!n&t / n) 7e+%/ -) *%e /7) &t)+n, e%n+/;n #!)tn. D!/ #!/7e! -/ e &e '/e+/ #&+)t/ 5/t e #e&7) $ejali smo ba!uljka. O*%e e #t!e5n ;/t/ %) &e #e*) e%n+)&n =n/&n> te %) en&-) &-#/n) #e*) a cappella. Je%)n +)& 4)#;/ne, ) !#) n)&t)*+). T!e5) 5!)t/t/ #4!n&t / n) &t/*e, ) ;/te+ e 5)&n/t/ %) e t #!/#*e%n) #e&7), te %) & t)-*e #e&7e ene / %e*-e #e*)+e %- & #!/#!e7)+e 7+)%en- 4) *en;)ne. S+e%e/ #!/7e!, %&*/!)n '/e+/, %n&/ e%)n n*/ /n&t!7ent cimbal . U;/te+ e #-)4)t/ &+/- '/75)+) / 5)&n/t/ %) e t /n&t!7ent & *e/7 5!e7 /') # -/7) &e %)!) %!*en/7 5)t//7) te %) e &!%)n '/t!/. U !)4*! e ;en/'/ #-)t/ #/&)t/ ne* 4*-, ) n);/t e &e / ne*e +)45ene -)!)-te!/&t/-e. (!/7e! 5!. : 5/t e 1bira junak deklice. U;/te+ e ) !e#!%'/!)t/, ) ;en/'/ e *%e ;t/ t)75!)e / 7e*/t/ #e*);-/ &)&t)*, ) #t7 / )n)+/4/!)t/ te-&t te #-)t/ &*)t/t/ ;e7 &e ne7 !)%/. R)4*)!)t e &e / %n& /n&t!7ent)+ne #!)tne / #e*)n), t. %) &e !)%/ e%n&t)*n #!)tn/ -) #%*&t!;e #e*)n 7e+%/, te %) e #e*)ne %*+)&n. Z)t/7 e &e %&*/!)t/ '/e+/ %!7e. U;en/'/ e 5!4 #!e#4n)t/ %) ) /4*%/ t)75!)-/ &)&t)*, -) / %) e t /*), 5!4) +)45) n) - &e #+ee. U !)4*! & ;/te+e7 t!e5) t)-8e! #!-7ent/!)t/ 4)t &e t) #+e& t)- 4*e.
25
U&+/e%/t e Kozatuš , & '/+e7 %) &e #4n) e%)n -)!)-te!/&t/;)n /n&t!7ent * $+-+!n #%!;) dvojnica /+/ dvostruka frula. O*%e e 5/tn ;en/'/7) 5)&n/t/ %) e t #)&t/!&-/ /n&t!7ent -e &, ;/+e%n, &*/!)+/ #)&t/!/ 4) *!/e7e %t!)n / 7ntn !)%), te %) e !/e; e%n&t)*n, t* #!/#!&t 7e+%// -) /7) &-!7n #!)tn. Z)t/7 e &e %e7n&t!/!)t/ t!/, ;et/!/ &t!$e #e&7e %ri djevojke !ito !ele t e 5/t/ &)&*/7 %*+n %) ;en/'/ #!/7/ete %) e n);/n #e*)n) *%e #net !5+/, #e*) &e )-/7 +)&7, ) #e&7 /4*%/, %*+)&n, en&-) &-#/n) 5e4 #!)tne. R/e; e !)%n, et*en #e&7/ - &e #!e#!/;)*) e%n&t)*)n &)%!). S+e%e/, 0les z rupčecom /4*e&t e !#) &*/!);) n) %);-/7 /n&t!7ent/7) & '/75)+7. O*%e e ;en/'/ t!e5)t/ #!e#4n)t/ %) e t #+e&n/ -7)%, ) 4) 4)%)t)- e %5/t/ %) #/ 4*- / -)!)-te!/&t/-e. Z)%n/, %e*et/ #!/7e!, -/7 e ;/te+ #-)t/ 4)/nte!e&/!)t/ %e' 4) $+-+!n +)45 (%!)*/ne, 5/t e #e&7) )j 2vane, 2vaniću. R)4*!7 e &e %/ % -+;n/ #%)t)-) -) t e t) %) #e&7 /4*%/ &-#/n) #e*);/') a cappella, %) &e #e*) %*+)&n, te %) e !/e; *!+ e%n&t)*n, #!/#!&t #e&7/ -) #!e#!/;)*) e%)n %et)+ /4 &*)-%ne*/'e. K) / !)n/e, 5/tn e &e 4)#/&)t/ n) #+;, ) n) -!) e &e !)4*!7 & ;en/'/7) / &/&te7)t/4/!)t/ &*e n t &e -7ent/!)+.
.6. (&)*/n) / B)n*/n) O5!)8/ *) $+-+!n) #%!;), ;/te+ e &e &!e%t;/t/, -) / %&)%, n) n t 5/ ;en/- t!e5) 4n)t/. U *7 &+;) e t 5/t/, *e4)n 4 /n&t!7ente / &)&t)*e" &-#/ne %);), t)75!)-/ &)&t)*/, %);-/ /n&t!7ent/, 55)n =B)n*/n)>, en&-e &-#/ne, te 7e*/te &-#/ne & #!)tn7 / 5e4 #!)tne. U;/te+ e 4) 5!)% */ te7) /&-!/&t/t/ &)7 +)45en/ #!/7e!) % -/ e #!*/ 5/t/ 3epi *uro kres nala!e. O*%e e &e ;t/ en&-) &-#/n) a cappella. (e*)ne e %*+)&n. U&+/e%/t e )n)+/4) te-&t) n)-n -e e ;/te+ 5)&n/t/ %) e t t4*. !e*&-), 5!e%n) #e&7) -) &e #e*)+) n) J!e*, 26. t!)*n). U;en/-e -!)t- t!e5) #4n)t/ & n);/n7 n) -/ &e %*/) 5!e% = &+)* %+)&-) #!+e) #)+/+/ & &e -!/e&*/>. I%/ #!/7e! e e%)n t!#+&-/ %!7e, 4n);/, #+e&n) &-+)%5), ) % /n&t!7en)t) e ;en/'/ *%e #!e#4n)t/ %*/e */+/ne / 5)&. N)-n %!7e) &+/e%/ e%n) 5!e%n), !e*&-) #e&7) 2 ovo se klajna zeleni *uraj, kirales. (e&7 /4*%/ en&-) &-#/n), %*+)&n, )+/ !e'/t)t/*n, t. */e &e !e'/t/!) ne t &e #e*). D)-+e, te-&t e *%e *)n// % 7e+%/e. U;/te+ t!e5) -!)t- #)&n/t/ n)!%n/ 5/;) -/ &t/ /4) *e #e&7e. On) e, t)-8e!,
26
*e4)n) 4 &+)*+ene %+)&-) #!+e), ) #e*) &e n)*e;e! ;/ %)n) &*. J!) / t %- &e #!&e %)!*/ % *!)t) % *!)t). (!-7ent/!)t e &e / 4n);ene !/e;/ kirales. I4) t) e &e #&+)t/ +)&n/'e, ) -% * #!/7e!) 5/t e *)n 4)#)7t/t/ %) e t %/)+-) #e&7) -) e &+/+) -) n);/n %4/*)n), -7n/'/!)n). S+/e%/ e%)n #+e&n/ -7)%, drmeš. O*%e e ;en/'/ % /n&t!7en)t) #!e#4n)t/ */+/ne, 5)!/ / 5)&, ) ;/t e / *e&e, !)4/!)n -)!)-te! *e +)45e. (e&7) -olim !eti i kopati 5/t e /%/ #!/7e!. On 5/tn t ;en/'/ t!e5) 4n)t/ e&t %) e /4*%/ en&-) &-#/n) a cappella, %*+)&n, te %) e t !)%n) #e&7). K)!)-te!/&t/;)n e !e$!en ralaoja -/ &e n)%*e4e n) &*)-/ &t/. T)-*e *)n/e #%)t-e t!e5) n)#/&)t/ n) #+;. (4n)t #e&7 n)4/*) *a posijah repu %*+n e !e#!%'/!)t/ % ;et*!t #n)*+)n). U;en/'/ e *%e #!e#4n)t/ *e #4n)te /n&t!7ente -) t & %*/e */+/ne, 5)!/) / 5)&. O#/&)t e nen -)!)-te! / t)- 4)-+;/t/ %) e t *e&e+) #e&7), !)+/'), te %) e t nen) /n&t!7ent)+n) *e!4/). Z)%ne e &e %&+)t/ &*)%5ene #e&7e. O*%e e 5/tn %) ;en/'/ #!e#4n) t!/ &*/!);) %*/e zurle / 55)n, te %*/e !#e #e*);) 7- / en&-. L)- e #!/7/et/t/ %) *%e &*)t- &*/!) / #e*) &*e, -) %) t n/e /&t) #e&7), ) 4)t/7 e &e 4 #7 ;/te+) )n)+/4/!)t/ te-&t. T!e5) /7)t/ n) 7 %) ;en/'/ ;e&t t/e-7 &+)n) n)!%n/ #e&)7) /4!)*n, !)%e/ !/7)&e / &7/+e/ &e, #-)4 %) /7 e t)-*) +)45) %5n). T n)&t)*n/- t!e5) !)47et/ / t+e!/!)t/ e! e +/;n, & 54/!7 %) e t) +)45) *e+/-7 !)&-!)- & +)45en/7 -&7 ;en/-). St), ;en/'/7) t7 &+;) t!e5) 5)&n/t/ %) &e % n/ ne ;e-e %) t +)45/ /*) /+/ %) &e %/*e, ne e &)7 t!e5) #4n)t/ & 54/!7 n) t %) e n) &)&t)*n/ %/ -+t!e n)!%) -7e #!/#)%). D)-+e, ne t!e5) #t'en/*)t/ +)45en/ -& ;en/-), *e /7 &t!#+/* %)t/ &*/&+ 5)nene, ) n/ e t)%) 5e4 #te-) t+e!)ntn #!)t/t/ / $+-+!n +)45. N)-n t &e %&+) &*/ #!/7e!/, ;en/'/ e, n) te7e+ t) / n) te7e+ #%)t)-) -/ e ;/te+ 4)#/&/*) n) #+;, n)#!)*/t/ &/&te7)t/4)'/ te 4)-+;/t/ / * poglavlje !*)t&-e n)!%ne +)45e.
.:. Z)!e / Me8/7!e
27
O% /n&t!7en)t)&)&t)*) 4)!&- / 7e8/7!&- -!)) ;en/- t!e5) 4n)t/ &+e%ee #%)t-e" t)75!)-e &-#/ne, */+/ne, '/75)+, )!7n/-). Št &e t/;e #e*)n), /4*8); e 5/t/ #ne-)% &+ en&-/ +)&, ) #ne-)% en&-) /+/ 7-) #e*);-) &-#/n). V!&te #e&)7) -!et)t e &e % +5)*n/, #!/#*e%n/, #+e&n/, #) % !)+/'). O%&+)t e &e, ) n)-n t) / 5!)%/t/, #etn)e&t +)45en/ #!/7e!). (!*) #e&7) -) e 5/t/ !e#!%'/!)n) e veti mi fijolica. I4*%/ e en&-/ +)& a cappella. T!e5) &-!ent/ #)n ;en/-) n) %n& !/t7) / te-&t) * #e&7/. On e &+5%)n, ad libitum, t 4n);/ %) &e ne 5/ 7+ #+e&)t/. S+/e%/ )n)+/4) te-&t), ) ;en/'/ e !)4*!7 #-)t/ 4)-+;/t/ 4n);ene !/e;/ fijolica te t n) *%e &/75+/4/!). U;/te+ e 4)t/7 !e#!%'/!)t/ '/e+ #e&7 %ica vuga lepo speva. (e&7 /4*%/ en&-/ +)& &+, a cappella. U;en/'/ e #/&)t/ 8) *e #!/#*/e%ne #e&7e, ) 4)t/7 e 4 ;/te+e* #7 )n)+/4/!)t/ te-&t. S+/e%/ #e&7) 'eđimurski lepi dečki. N)-n t e %&+) % -!)), ;en/'/ e 4) 4)%)t)- %5/t/ %) %!e%e -)!)-te! / &)&t)*. Baruši, Barica e #!/#*/e%n) #e&7). D t) 4)-+;-) ;en/'/ e %/ )n)+/4/!)/ te-&t. B!4 e #!e#4n)t/ / /4*8);) te n);/n #e*)n), t. en&- #e*);- &-#/n -) #e*) a cappella / e%n+)&n. U;/te+ e 4)t/7 !e#!%'/!)t/ '/e+ polku & #%!;) Be%ne, ) ;en/'/ e #!e#4n)t/ *e #4n)te /n&t!7ente %*/e */+/ne, 5)!/ / '/75)+. S+e%e/ #!/7e! e čardaš & #%!;) Ne%e+/) / T!n*'). Čt e */+/ne, /t)! / )!7n/-, ) ;/te+ e 5)&n/t/ %) &e *%e !)%/ $+-+! 7e8/7!&-/ R7). Z)t/7 &e !e#!%'/!) e%n) #e&7) #% n)4/*7 &obar večer dobri ljudi. (e*);-/ &)&t)* e *%e 7e*/t, ) #!)te ) t)75!)/. U;en/'/ e &/!n #!/7/et/t/ %) /4*8);/ n)7e!n #e*) !5 e! /7/t/!) &e+);- #e*)ne. An)+/47 te-&t) %/ e % 4)-+;-) %) e #e&7) 5!e%n). U-!)t- e &e 5)&n/t/ / n)!%n/ 5/;) 4) *!/e7e -e &e #e*)+). N)/7e, #e*)+) &e % *!)t) % *!)t) -)- 5/ &e %7)/n 4)e+e+) %5!) n*) %/n), ) #e*);e 5/ &e 4)t/7 / n)!)%/+. U;/te+ e 4)t/7 %e7n&t!/!)t/ t!/ #+e&). (!*/ e 5/t/ #roteš , ) /4*e&t e ) t)75!)-/ &)&t)*. V)n e %) ;en/'/ &)7/ ;e %*) %/e+) -nt!)&tn) # -)!)-te! #!*/ #+))n, ) %!/ 5!4. D!/ #+e& e 1agorski ples, ) *%e e &e ;t/ %*/e */+/ne / 5)& 5)!/). Z)%n/ *7 n/4 5/t e &esinečki drmeš -e e /4*e&t/ t)75!)-/ !-e&t)!, ) ;en/'/ e #!-7ent/!)t/ ne* *e%!/ -)!)-te!. U;/te+ e !e#!%'/!)t/ %*/e, t!/ -/t/'e
28
#e&7e 0olegla trava detela. On t e 5/tn %) ;en/- 4n) e&t %) #e&7 /4*%/ en&-/ 45! a cappella, %) e #/t)n /7/t)'/) &e+);- #e*)n), ) )n)+/47 te-&t) e &e %/ % 4)-+;-) %) ne7) e+e7en)t) -/ 5/ e &7e&t/+/ ne- -)te!/. U;/t e / &t)+)n !e$!en črlena ro!ica. U;/te+ e #&t/t/ e%n #e&7 #% n)&+*7 *ankič dojahal, - /4*%/ en&-/ #e*);-/ 45! 4 t)75!)-/ !-e&t)! / %*/e */+/ne, ) ;en/'/ e ;/t/, *e!)tn n)-n */e #-)), %) &e #e*) t!+)&n. N)!)*n, 5!)%) / * #e&7e 4)*!/t e )n)+/47 te-&t) -) e ;en/'/7) #7/ %) 4)-+;e -)- &e !)%/ )+/* +5)*n #e&7/. U /%/ #!/7e!, #e&7/ n)4/*) 2grajte nam mu!ikaši, ;t e 7e*/t/ #e*);-/ &)&t)* 4 t)75!)-/ !-e&t)! & %*/e */+/ne, ) )n)+/47 te-&t) ;/t e %) e t *e&e+) #e&7) 4) 4)5)*. (4n)t) #e&7) +rad se beli preko Balatina , /4*e%5/ L)%)!/'), 5/t e #!/7e! n) -e7 e ;/te+ -)4)t/ n) ;/nen/' %) ne7)7 7n !//n)+n/ /4*e%5/ n)!%ne +)45e #) n)7 t7 &+;) 4) #4n)*)ne 7 #&+/t/ / *)-*e, &t/+/4/!)ne, 5!)8ene te #!$e&/n)+n /4*e%ene #e&7e. N)-n t #!e#4n) &)&t)* =en&-) !#) e%n+)&n 4 t)75!)-/ &)&t)*>, ;en/'/ e )n)+/4/!)t/ te-&t. Z)%n/ -7)% #&+/t e -) #!/7e! n) -e7 e &e ;en/'/ #4n)t/ & */&- 7etn/;-/ t!)n&$!7/!)n7 n)!%n7 #e&77. B/t e t, *7 &+;), -oda zvira J. Š. S+)*en&-. U !)4*! & ;/te+e7 #-)t e &e &)4n)t/ t e * &-+)%5/ !//n)+n, ) t /nte!*en'/) &-+)%)te+). O5!)%) n)!%ne +)45e (%!)*/ne / Me8/7!) 4)-+;/t e &e &/&te7)t/4)'/7 / 4)-+;'/7), -) / &*)-) !)n/e 5!)8en) te7).
29
.<. L/-) O5!)8/ n)!%n +)45 +/;- -!)) ;en/'/ e #4n)t/ ne-e n*e, -)!)-te!/&t/;ne /n&t!7ente -) t & dvojnice / diple. (e*)ne * #%!;), ) t e #t*!%/t/ / &+n/ #!/7e!/, -)!)-te!/4/!) nete7#e!/!)n&t, -)ne, !4)ne, t*!%). (e&7e e #e*)t/ 7-/ / en&-/ &+/&t/, te 7)ne en&-e / 7-e &-#/ne. U;/te+ e !e#!%'/!)t/ %*)n)e&t)- +)45en/ #!/7e!). 0astirska #e&7) #4n)t e / &) %*n/')7) / %*+)&n/7 &*/!)ne7. O#/&/ * +)45 ;en/'/ e 4)-+;/t/ %) e t *e&e+), /*), #!/#!&t) +)45) te %) e &*!) 5/+) %) &-!)t/ *!/e7e #)&t/!/7) #!/ ;*)n *)'). T)-8e!, t!e5) 7ent/ %) & &)7/ /4!)8/*)+/ &*e /n&t!7ente. Me &e #*/ #)!)+e+) /47e8 * #!/7e!) / #%!)*&- Kozatuša. D*n/'e ne n)+)4/7 &)7 n) *7 #%!;, ne #&*%) H!*)t&-. S+/e%/ )j, meni vele udaj se mala, #e&7) - /4*%/ en&-) &-#/n) a cappella, %*+)&n. O*%e e 5/tn #!/7/et/t/ %) &e #e*) !5, t*!%, t e %!)4 /*t) *7e -!), ) ;/te+ e n)#7ent/ %) &e *)-*e #e&7e #e*)+ n) #!e+. S+/e%/ )n)+/4) te-&t). I%/ -7)% e #e&7) #% n)4/*7 3ička. N)-n t e ;/te+ '/e+ !e#!%'/!), ;en/'/ e #!e#4n)t/ dangubicu, t)75! & ;et/!/ e%n)- 8ene /'e, ) #!-7ent/!)t e &e / nen n)4/*. U;/te+ e #-)4)t/ &+/- /n&t!7ent). Me+%/) te #e&7e e e%n&t)*n) / #!/#!&t), ) *)-* +)45 & &*/!)+/ #)&t/!/ / 7+)%/ 77'/ &+5%n *!/e7e. U !)4*! & ;en/'/7), ;/te+ t!e5) #*/ #)!)+e+ n) samicu S+)*n//, te n)#!)*/t/ #*e4n/' & 7/!)'/)7) &t)n*n/t*). S+e%e) e 0astirska, ) ;en/'/ e *%e #4n)t/ n*/ /n&t!7ent diple. T)-8e!, ;/te+ e #-)4)t/ &+/- %/#+/, ) 4)t/7 / 5)&n/t/ %) e t %*'/e*n) &*/!)+) #!/;*!en) n) 7e/n % /*t/n&-e -e, %) &*/!); #e 4!)- 7e/n, te %) e n) /4+)4 &*/!)+) -) &*/!) %*+)&n. O*%e e, -) / &*/7 #!/7e!/7) %&)%, !/e; e%n&t)*n, #!/#!&t 7e+%// / #!)tn/. T)-8e!, 7e &e #*/ #)!)+e+) n) )%e -e & ;en/'/ *e #4n)+/ 5!)8/ &+)*n&- #%!;e. U;/te+ 4)t/7 !e#!%'/!) '/e+ #e&7 #% n)&+*7 )j, odi brate da ga zapivamo, -) #te;e /4 +/;- L*/n'). U;en/'/ e ;t/ 7-/ +)& &+ 4) -/7 e &+/e%/t &-#/n) 7-/ #e*);). K+;ne &t*)!/ -e ;/te+ *7 #!/7e! t!e5) /&t)-nt/ & +/;-) !4)+/') / -)ne. Te-&t n) -!) t!e5) )n)+/4/!)t/, ) )- 5%e #t!e5n #!/7e! &e 7e #&+)t/ e%)n#t. S+/e%/ #!/7e! /4 K/e*), 7e&t) L/'/. (e&7) &e 4*e $va su sela prominila boju, ) 4)#;/ne &+ en&-/ +)& %) 5/ 7 &e -)&n/e #!/%!/+) !#) #e*);/'). R)%/ &e e%n
30
+/;- !4)+/'/ - &e */e !e'/t/!) ne #e*). K) %!)4 /*t) -!t7 -)7en)! / *%e &e #e*)ne 7e -)!)-te!/4/!)t/ -) t*!%, nete7#e!/!)n. O* e #!/7e! e%ne !%+5ne #e&7e. U;/te+ e 4)t/7 %e7n&t!/!)t/ e%n !%+5n #e&7 /4 K/e*) 0itaju me odakle si mali. M-/ +)& 4)#;/ne, ) #t7 7 &e #!/%!e / &-#/n) #e*);). U #/t)n e e%n) !4)+/') t)- %) e 5/tn) nen) -)!)-te!/&t/-) #et 5/t/ -)ne. (e*)ne e / *%e !5, nete7#e!/!)n, t/#/;n 4) -!te -!)e*e =B&n), G!;-), A+5)n/)>. I%) %*) #!/7e!), #e&7e 0ivaj seko naše pisme stare / 4ema pisme nit ima pivanja, &+/;n/ & -)!)-te!/&t/-) -) / #!+) %*) t)- %) e &e 5)*/t/ !)4*! / )n)+/4) -) / !)n/e. S+/e%/ #!/7e! & #%!;) S/n), #e&7) $tani mala na opanke moje. U;en/'/ e &e *) #t #4n)t/ & %*+)&n/7 -)ne7 -e e t/#/;n 4) D)+7)t/n&- 4)!. Z)%n) %*) #!/7e!) -/7) e 5/t/ 4)-+;en) 5!)%) $+-+!ne +)45e L/-e & e%n) 0astirska - e &e ;t/ %/#+e & 7/e7, %*+)&n, te #e&7) -iknu vila s 0rologa planine & &+)7) / 7-/7 +)&7. U;en/'/ e *)-* #e*)ne #/&)t/ -) !5, t*!%, 4)#!)*, !/e; e !e'/t/!)n. An)+/4) te-&t) #-)4)t e %) &e !)%/ #!/#*/e&t/ -) #!e#!/;)*) e%n e#/4% /4 *!e7en) 5!5/ & T!'/7). U;/te+ 7e #*e&t/ 7)+ !)!)* t7e !)%/ +/ &e *%e */e- +)45/. K) / &*e te7e %&)% / *) e 4)*!/t/ &/&te7)t/4)'/7 / 4)-+;'/7) -/ &e t!e5) %5/t/ !)4*! & ;en/'/7) n) te7e+ &*e) t &e &+)+ / n)t-n/') n)#/&)n/ n) -+&- #+;/, !)$$+// /+/ -7#t!&-7 %/+e.
.?. D)+7)'/) #!/5)+e N)!%n +)45 %)+7)t/n&- #!/5)+) -)!)-te!/4/!) &-+)%n, )!7n/;n #e*)ne / &*/!)ne. (4n)t e -+)#&- ;et*e!+)&n #e*)ne ) /4*%e &e +5)*ne, -+e%)!&-e #e&7e, !)+/'e 4 #!)tn 7)n%+/n&-/ &)&t)*). O5/+e !)4n/7 #+e&*/7). U;/te+ e %)t/ &n/7- #e&7e $vet 2vane o5 moga %rogira - e 4)e%n #&+)t/. (e&7 /4*%/ -+)#) ;et*e!+)&n ) ')##e++). Z)t/7 &+/e%/ )n)+/4) te-&t), 4)e%n/;-/7 &n))7) 4)-+; %) e t #e&7) !)+/') - -)!)-te!/4/!) &+/&t/;-/ #;et)- &*)-e &t!$e. S+e%e/ #!/7e! e -+)#&-) #e&7) vit mi je u gori. (&+)t e '/e+ #e&7 / )n)+/4/!)t/ te-&t. K)% #!;/t) te-&t %/ e % 4)-+;-) %) e t +5)*n) #e&7). Z)e%n e %&+)t/ #e&7 &obra večer od barba $ibeta ovdje =H*)!>. S+)/ #e&7 ;en/'/ e ;t/ ;et*e!+)&n -+)#&- #e&7 - /4*%e ) ')##e++). An)+/4/!)t e
31
te-&t #e&7e te, !)4*!7 & ;/te+e7, %4n)t/ %) e t -+e%)!&-) #e&7), -) &e #e*) # -)7) - B/). S+e%e #e&7 #&+)t e -) / #!et%ne. (&+)t e +5)*n #e&7 &a si od srebra, da si od zlata. O*%e e ;en/'/ ;/t/ %) #&te %*) !)4+/;/t) %/e+), ) #t7 e &e t, 4 #7 ;/te+), #-)t/ #/&)t/ / 5)&n/t/. U;en/'/ e #&+)t/ &-+)%n, )!7n/;n +)45 4) #!)tn #+e&*/7). $plitske plesove /4*%/ 7)n%+/n&-/ &)&t)*, ) ;/te+ e e%)n t)-)* #-)4)t/ n) &+/-)7). O#/&)t e /n&t!7ente -/ ) ;/ne. Z)t/7 e %)t/ &n/7- #e&7e &obar večer, moja draga. (e&7 ne t!e5) #&+)t/ '/e+&t/. De') e #!e#4n)t/ %n #e*)ne a cappella, ) !)4*! & ;/te+e7 ;/t e %) &e !)%/ ;et*e!+)&. O5!)%) n)&t)*ne e%/n/'e, -) / */e-, 4)*!)*) &/&te7)t/4)'/7 / 4)-+;'/7) -e /4*%e ;en/'/.
.@. D)+7)t/n&-/ t'/ D5!*n/- & -+/'7 (%!;e %)+7)t/n&-/ t-) te D5!*n/-) & -+/'7 -)!)-te!/4/!) +)*n7 a cappella #e*)ne 7-/ / en&-/ &-#/n), e%n&t)*n) 7e+%/-) 7)+ #&e) te nete7#e!/!)n #e*)ne. De') e #4n)t/ /n&t!7ent lijericu =liricu, liru> -) e *!+ *)n) 4) * #%!;e -) / #+e&*e poskočicu / linđo. K)- 5/ t 5+e #4n)+/ * $+-+!n #%!;e ;en/'/ e #&+)t/ '/e+ #e&7 6ođene smo u Betini selu =Bet/n), M!te!>. T 4)*/;)n #e&7, e%n&t)*ne 7e+%/-e, #e*) %*+)&n 7e*/t/ &)&t)* #e*);) a cappella, 4)#;/ne e #e*)t/ en&-/ +)&, ) &t)+/ &e #!/-+;. D! 4)*/;)n #e&7 7 Betini ponajbolje jesu =Bet/n), M!te!> - #e*) 7-) &-#/n), %*+)&n ) ')##e++), %&+)t e t)-8e! '/e+&t/. (e&7 4)#;/ne #e*)t/ e%)n #e*);, ) &t)+/ &e #!/-+;. O* 4)*/;)n #e&7 -)!)-te!/4/!) #!/7/t/*n &t)!/n&- #e*)ne. N) -!) e &*/ 4)e%n #-)t/ )n)+/4/!)t/ te-&t te !)4*!7 %/ % 4)-+;-) %) e #e&7) #*)+) 5et/n&-/7 en)7). Z)e%n e #&+)t/ #e&7 4a dobro vam novi dan svanija -) %/e *!+ e%n&t)*n7, #!/7/t/*n7 7e+%/7 7)+ #&e). U;en/'/ e ;t/ en&- #e*);- &-#/n ) ')##e++) -) #e*) %*+)&n. Z)t/7 &+/e%/ )n)+/4) te-&t) - e ;/te+ 5)&n/t/ %) e t -+e%) -) &e #e*)+) 4) *!/e7e B/) -)% &e #e*)+ % *!)t) % *!)t) & %5!/7 e+)7) 4) N* %/n.
32
(&+)t e *ematvanske zvuke =K!;+)> -/ &e /4*%e 4) *!/e7e 5e!5e =e7)t*e>. U t #e&7/ ;en/'/ e ;t/ $!+ ćurominku -) e -)!)-te!/&t/;n) 4) -!;+)n&- #%!;e. O*%e e 7e+%/) #net !)4*/en/) ne -% #!/)n/ #!/7e!), )+/ -*/! #ent)tn/-e. U;/te+ e #&t/t/ &n/7- &t)! %)+7)t/n&- #+e&) Kvadrilja - &*/!) 7)n%+/n&-/ &)&t)*. Z)t/7 e #&+)t/ 'ljetsku poskočicu -) e #!/7e! #+e&ne +)45e -) e *!+ 7ntn) e! &e &t)+n #n)*+) /&t/ 5!)4)'. I4*%e e +/e!/') / 55)n. U;/te+ e #-)4)t/ &+/- t/ /n&t!7en)t) -)- 5/ / ;en/'/ #4n)+/ / */4)+n. U;/te+ e #!/-)4)t/ 0oskočicu 83inđo9 - /4*%/ +/e!/') / 55)n, ) 7-/ +)& /4%)e n)!e%5e #+e&);/7). U;en/'/7) e #-)4)t/ &+/- t/ /n&t!7en)t) / #/&)t/ /. U;en/'/ t!e5) 5!)t/t/ #4!n&t n) t %) e !/e; e%n&t)*n, 7ntn +)45en $!7+/ - e, %) 5/ -#n 5/+) 4)n/7+/*/), #t!e5n) !)4n*!&n&t t &e t/;e #+e&). (&+)t e, 4)t/7, &*)%5en #e&7 :vo namin dolimbaše =O&n/-, D5!*n/->. (!/7/t/*ne 7e+%/ 7)+ #&e) /4*%/ en&-) &-#/n) #e*)/ %*+)&n a cappella. N)-n *e &*)%5ene #e&7e ;/te+ e %)t/ &n/7- &t)! n)#e*) +ospin plač -e /4*%e %*) 7-) +)&) '!-*/. (e*) ) e%n+)&n / nete7#e!/!)n. Sn/7- ne t!e5) #&+)t/ % -!)). N)-n t) &+/e%/ )n)+/4) te-&t). O*) n)#e* /4*%/ &e n) Ve+/-/ ;et*!t)-. N) -!) e &e 5)*/t/ &/&te7)t/4)'/) / 4)-+;'/ !)4*! & ;en/'/7) n) &n* %&+)n / n)t-n/') -e e ;/te+ 4)#/&/*) n) #+;.
.. I&t!) / K*)!ne! O5!)%) n)!%ne +)45e I&t!e / K*)!ne!) 4)t/e*) 5)!e7 t!/n)e&t &+n/ #!/7e!). (%)'/ -e ;en/'/ *%e t!e5) 4n)t/ &, -) / %&)%, -)!)-te!/&t/;n/ /n&t!7ent/, +)45ene *!&te, te -)-*7 &e #e*)n !)%/. T)- e % /n&t!7en)t) #4n)t/ sopile =!en/'e>, mih / šurlu, ) % +)45en/ *!&t) n*/ #+e& -/ &e 4*e balun. (e*)ne e, t/#/;n 4) * #%!;e, nete7#e!/!)n, ) t e 5/t/ &+;) &) &*)-/7 %&+)n/7 #!/7e!7. R/e; e /&t)!&-7 +)45en7 /%/7. (e*) &e, &/7 &+/&t/;-/, #)!*/7), !#)7), %*+)&n. O5!)%) 4)#;/ne #+e&7 & -!;- #%!;) -/ &e n)4/*) potancu. U;/te+ e !)4!e% #-)4)t/ &+/- &#/+), ) ;en/'/ e #/&)t/ -)-)* e t /n&t!7ent. D)-+e, #&t/ *e+/-) / 7)+), ) /7) #/&)- -) -% 5e. S*/!)ne e %*+)&n.
33
I% #e&7, 'eni te je majka obećala, t!e5) %&+)t/ %*) #t). I4*%/ e #e*); 4 7/, %);-/ /n&t!7ent & %*/e '/e*/, e%n7 -7)% %!*et), ) 7 &e &*/!)t/ t)- %) &e n/ #e /+/ &e #!/;*!&te n) -n 7e/n. Te-&t e &e )n)+/4/!)t/, ) !)4*!7 e ;en/'/ ;/t/ %) e t &)t/!/;)n te-&t -/ /7) -)!)-te!/&t/;)n !e$!en" oja, nina, nena. T!e5) &e &*!nt/ n) 7e+%/- -) e t/#/;n nete7#e!/!)n) /&t)!&-), *!+ 7)+ #&e). R)%/ &e */e !e'/t/!)n ne #e*)n. S+e%e) e, t)-8e!, & #%!;) K!-), ) 4*e &e 0ojila je nevjestica / !e#!%'/!)t e &e '/e+). (e*) e%)n 7-/ / e%)n en&-/ +)& a cappella. An)+/4) te-&t) e #-)4)t/ %) &e !)%/ &)t/!/;n #e&7/ - t)' / 7)-) #%!+/* #e*) #!e*e+/-7 )#et/t &n)e n)5!))/ t e &*e #e+). U;en/'/ t!e5) ;/t/ -)- #!/ n)5!))n / +)45) 7/en) -)!)-te! #) t)- / n) #&t)e n)5!))). 3abinski tanac ne t!e5) !e#!%'/!)t/ '/e+/ *e n+/- -+/- ;/te+ &7)t!) %) e %*+n %) 5/ ;en/'/ 7+/ ;/t/ %*/e &#/+e / 7/, -) / t %) e !/e; ;et*e!+)&. U;/te+ e 5)&n/t/ %) &e I&t!/ #+e& n)4/*) tancem. S t-) S&-) #te;e &+e%e) #e&7) )j, vibare, vibariću. U;/te+ e e %e7n&t!/!)t/ '/e+, ) ;en/'/ *%e t!e5) #!e#4n)t/ 7e*/t/ #e*);-/ &)&t)* -/ #e*) %*+)&n, a cappella. B/tn e %) #!/7/ete -)- e *%e, 4) !)4+/- % #!+/ #!/7e!), !/e; %/)tn/'/, %!&- #e&7/, ) ;/te+ e #)&n/t/ -)- e !)4+ t7e te') It)+/e. S+/e%/ e%)n t)n)' & -!;- #%!;). Ne t!e5) ) !e#!%'/!)t/ '/e+. O*%e e &e ;t/ %*/e &#/+e, %*+)&n, ) ;en/'/ e #!/7/et/t/ %) e 7e+%/-) #et n) /&t)!&-), te %) 4*;/ nete7#e!/!)n. U;/te+ e 4)t/7 #&t/t/ e%n #e&7 & t-) S&-) &ivojka je i od sebe lipa. (e*) %*) en&-) +)&) ) ')##e++), %*+)&n /&t)!&-7 /%/7. Nete7#e!/!)n&t e ;en/'/ +)- ;/t/ / *%e, ) )n)+/4/!)/ te-&t &*)t/t e %) & t 4)#!)* %*/e %*ene #e&7e. S+/e%/ &7/ #!/7e! / t e%)n /&t)!&-/ balun. U;/te+ ) ne t!e5) !e#!%'/!)t/ '/e+ *e n+/- 4) -+/- #!'/en/ %) 5/ 5/+ %*+n ;en/'/7) %) ;e %*+)&e te e%)n n*/ /n&t!7ent. R/e; e šurli, /n&t!7ent & %*/e '/e*/ t)-nte 4)e%n/;-/ &n/- -/ &e 7e #)t/ /+/ ) &e 7e #!/;*!&t/t/ n) -n 7e/n. (/&)- e -) -% 5e, %*&t!-/, ) 4*- * +)45)+) e #!%!)n. U;/te+ e #-)4)t/ &+/- /n&t!7ent), ) ;en/'/ e ) #/&)t/. U;en/'/ e +)- ;t/ %&)% *e &*en /&t)!&- 7e+%/- / nete7#e!/!)n&t, ) ;/te+ e 5)&n/t/ %) e #+e& 5)+n %5/ /7e # t)+/)n&- !/e;/ ballare t 4n);/ #+e&)t/. (t7 e %e7n&t!/!)t/ #e&7 )+/*) -)!)-te!) -id5ja san je na štacjunu. I4*%e e %*) #e*);) %*+)&n, ) ')##e++), ) 7e+%/-) e nete7#e!/!)n), /&t)!&-). Z)e%n e )n)+/4/!)t/
34
te-&t te t)- 4)-+;/t/ %) e t e%n) &)t/!/;n), %*/t) #e&7) & -)!)-te!/&t/;n/7 !e$!en7" tani, nani, nani, nena;trana, nena, naj. I%/ balun -/ e %e') #&+)t/ e & #%!;) R)e. I4*%/ ) #e*); 4 #!)tn 7/). R/e; e &t)n%)!%n /&t)!&- 7e+%/'/, #e*)ne e nete7#e!/!)n -) / &*/!)ne. U;en/'/ e #!/7/et/t/ %) e */e !/e; !e'/t/!)n ne #e*)n, ) )n)+/47 te-&t) 4)-+;/t e %) & %*&t/*/ ne#*e4)n/, #7)+ &)t/!/;n -)!)-te!). (!/7e! 5!. 11, #e&7 &ivojka se svatom nadijala & #%!;) N* V/n%+&-, ;/te+ ne t!e5) !e#!%'/!)t/ '/e+/. (e*) en&-/ +)&*/ %*+)&n, ) #e*)ne e %/)tn&- 4) !)4+/- % #!+/ #!/7e!) -/ & ;en/-e *e+/ n)!%n +)45 /&t)!&- #%!;). U;/t e e%n&t)*n 7e+%/ 7)+ #&e). Te-&t *7 &+;) n/e #t!e5n )n)+/4/!)t/, %e') e 5!4 4)-+;/t/ %) e t &*)%5en) #e&7). (e&7 0otpuhnul je tihi vitar /4*%/ 7-/ / en&-/ +)& %*+)&n = -t)*/>, a cappella. T/7 4)%n/7 #!/7e!7 *!))7 &e n) /&t)!&- nete7#e!/!)n 7e+%/-. An)+/47 te-&t) ;en/'/ e &e #4n)t/ &) 4)n/7+/*7 n)!%n7 #!/;7 #!/n'e4/ M)!/. N)/7e, n) e 5e)+) +5)* n7e t- *!)t/ -!n, n &*)t/*/ %) e -!n n)) '!n/ M!, !)%/e 5/ 7!+) ne ne7 %)+) &* +5)*. U;en/'/ e /4*e&t/ &/&te7)t/4)'/ / 4)-+;-e. (&+)t e &e, -) 4)-+;)- *e n)&t)*ne e%/n/'e, 0oskočica /4 2starske suite N)t-) De*;/). B/t e t #!/7e! -/ e %e'/ %e7n&t!/!)t/ -)- n)!%n) +)45) ;e&t /7) te')) n) &-+)%)te+e #) &e n/ &*/7 %e+/7) #&+e n)!%n/7 7e+%/)7), ) ne-)% &t*)!) n)!%n7 %. S-+)%)te+ N)t- De*;/ e * &-+)%5/ #t!/e5/ /&t)!&-/ +)45en/ /%/7 t e 5/t/ *)n %) ;en/'/ #!e#4n). U&t)n*/t e / /4*%/+);-/ &)&t)*.
. U%5en/- 4) !*)t&- t!)%/'/&- +)45 U%5en/- !*)t&-e t!)%/'/&-e +)45ene -+t!e, )t!/'e I!ene M/+/, 5*)) !)%/* -e e n)7/enen 4) 5!)% % #et % &7 !)4!e%) &n*ne -+e. U%5en/- e #!e7+en & t!/ 4*;n) D) &) &n/7-)7) 5!)8en/ +)45en/ %e+). Ge!)$&-) #%e+) n) t!/ #%!;)" #)nn&-), %/n)!&-) / )%!)n&-) H!*)t&-), *7 %5en/- &/tnen) e n) e&t 7)n/ 'e+/n) -)- 5/ &e +)-e #!/-)4)+e #&e5n&t/ #e%/n/ !e/). St) e &*)- #%!;e #!e%&t)*+en 4)&e5n7 %/e+"
35
1. S+)*n/), B)!)n) / S!/e7 2. Me8/7!e / (%!)*/n) 6. Se*e!4)#)%n) / &!e%/n) H!*)t&-) :. I&t!) / K*)!ne! <. G!&-) H!*)t&-) ?. D)+7)'/) =5)+n/ / t;n/ %/>. S*)-) #e%/n) !e/) 5!)%/t e &e -!4 &e%)7, &)7 /+/ %e*et #+)*+) -) 5*)) -!)+/-, +%e, %/ne 5/;)e, #+e& / +)45 /4*)n -e, /*t -/, /*tne 5/;)e, t!)*e t!)%/'/&-e -+t!e %)n)& te t!)%/'/&-e #e&7e. G!)8) #e%/ne !e/e #%/e+en) e n) ne-+/- 'e+/n) -)- 5/ ;en/'/ 5+e #4n)+/ +)45 / #+e& -nte-&t /4*8en). U%5en/- e 5)t */4)+n #!e7+en #) e t)- ;en/'/ #7 &+/-e / 4*-) #4n)t/ +)45ene 5/;)e *e4)ne 4 !)% n) #+ /+/ n) /)/, +)45en#+e&n) 45/*)n) *e4)n) 4 %/ne / /*tne 5/;)e, #e&7e 4) %e', %e;e #e&7e / /!e 4 #e*)ne / #+e&, te +)45)+). U4 +)45 #4n)t e / n);/n &t)n*)n), %/e*)n), 4)5)*e / !)%). At!/') n)*%/ %) e %5en/- 4)7/+en -) *%/; -e7 e #!e%&t)*+en %/ 5)t/ne -/ e #7/ 4)/nte!e&/!)n7 #e%/n' %) t-!/e */e / #-) /&t!)/t/ +)45 / 5/;)e *+)&t/te 5/te+/, &* -+/n/, -% !8)-) -e #&ee %!/7 -!)e*/7) H!*)t&-e /+/ 7e&t n) -e7 #!*%/ #!)4n/-e. O5!)%) &*)-e % 'e+/n) -+;e %*)%e&et)- %)5!)n/ +)45en/ #!/7e!), *e/n7 t!))n % # %*/e 7/nte. U %n& n) +)45ene #!/7e!e -e #!e#!;e n*/ n)&t)*n/ #+)n, *) %5en/- %n&/ %!);/e +)45ene n)&+*e, /)- e #ne-/ #4n)t /4 #!!)7). S*)-) % #e%/n/ !e/), 5!)8en), %)-+e, 4)&e5n/7 'e+/n)7), #;/ne &*!t7 n) -!)+/- %!e8en -!)). U t7 #+)*+ *!/ &e -+/7/, !e+e$ / &t)+/7 #!/!%n/7 / e!)$&-/7 %+/-)7) #e%/n -!)). O%&+)t e &e ne-+/- +)45en/ #!/7e!). U%5en/- / t;n n)*%/ te %)e #te ;/te+ te7)7) n) -e &e 7e &*!nt/ !)4*! & ;en/'/7). I&t/ #!/n'/# 5/t e /%e7 #+)*+ -e &e 5)*/ -!)+/-7 / +%/7). U;en/'/ e #4n)t/ / t!)%/'/n)+n) +)45)+), */%et/ / n) &+/-)7) te n);/t/ n);/n &*/!)n) / &t)+/7 n/*/7 -)!)-te!/&t/-)7). T)-8e!, %&+)t e ne-+/- +)45en/ #!/7e!). U;en/'/ e n)-n &+)n) &)4n)t/ / &*)-%ne*/'/ +%/ #e%/n -!)), 5/;)/7) #!/ !)%, /4+e% !)%ne %ee te &t)+e 4)n/7+/*e #%)t-e.
36
U &+e%ee7 #+)*+ 5!)%/t e &e %/n/ 5/;)/. U4 5)t */4)+n #!e%%5 - e ;en/'/7) %)t/ %5en/-, %&+)t e &e / ne-+/- #!/-+)%n/ +)45en/ 5!e*) te e &e !)4*)!)t/ te-&t, ) ;en/'/ 7 4)#e*)t/ / #- #e&7 -) #!)t/ %!e8en/ 5/;). (+e& / +)45) 5/t e 5!)8en/ 4)&e5n7 #+)*+. O%&+)t e &e %!e8en/ +)45en #!/7e!/ te e &e n) te7e+ n/ #4n)t/ &) e'/$/;n/7 /n&t!7ent/7), n);/n7 n) -/ &e &*/!) / /4!)8. O#/&/*)t e &e n/* 4*-, t#e*)t/ #-) #e&7) te #/&)t/ +)45ene -)!)-te!/&t/-e #e%/n/ +)45en/ #!/7e!). U4 %5en/- ;en/'/ e &e &*!nt/ n) /*t -/. T e &e, n)-n &+)n) #!/7e!), !)4*)!)t/ /4+e% -), nn/ / &t)+/7 %+/-)7) #e%/n -!)). U%5en/- &e *%e 7)ne &!e%t;e n) +)45 / &+)ne, ) */e n) ne-e ##!)tne &)%!)e -/ ;/ne $+-+! ne- -!)). U;en/'/ *%e 7 %5/t/ /!- #!e+e% $+-+!), ) 7)ne $+-+!ne +)45e. S+/e%/ #!e+e% /*tn/ 5/;)). U%5en/- &e t -n'ent!/!) n) &*)%5e / &*e n t -)!)-te!/4/!) &*)- #%!;e # t7 #/t)n. U;en/'/ e t!e5)t/ #!e#4n)t/ &)&t)*e, /n&t!7ente te )n)+/4/!)t/ te-&t*e. O&*!nt e &e / n) %!e ##!)tne &)%!)e -e /7) &*)-) &*)%5), ) t & e'/$/;n&t/ e+*n/-), /4+e% nn/, #+e&*/ -/ & &e #+e&)+/. S+/e% -!)t)- &*!t n) t!)*e t!)%/'/&-e -+t!e %)n)&. T e &e !)4*)!)t/ $+-+!n/7 7)n/$e&t)'/)7) / %)8)n/7) -) -+; $+-+!. N) -!) %5en/-) &e n)+)4e t!)%/'/&-e #e&7e, t e *e!)tn *e + /7)t/ 4) ;/te+) ne ;en/-e -/ n/& +)45en #/&7enen/. U%5en/- #!e%&t)*+) */4)+n 4)n/7+/* / #%)'/7) 5)t #!e+e% !*)t&-e t!)%/'/&-e -+t!e. U4 t t 5/ t!e5) ;en/'/7) +)-)t/ / ;/n/t/ 4)n/7+/*/7 5!)% */ te7), 5/t e % *e+/-e #7/ / ;/te+ te 7e #&+/t/ -) %5)! #!/!;n/-. K) n)&t)*n7 #+)n / #!!)7, %5en/- e &t)*+en n)+)&)- n) &+)ne +)45e te n) -*)+/tetn 74/-+- 5!)% +)45en/ #!/7e!). U;en/'/ 4 #7 * %5en/-) 7 %5/t/ %&t) /!- #!e+e% !*)t&-e t!)%/'/&-e +)45e / $+-+!) #en/t. I#)-, t!e5) /&t)-nt/ %) n)&t)*n/ #+)n / #!!)7 /#)- ne 4)te*) t+/- -+/;/n #%)t)-) -/ n/& *e4)n/ /&-+;/* 4 n)!%n +)45 ne- -!)), t 4n);/ %) e %5en/- 7%) #!en)t!#)n &*/n/7 #%)'/7) -/ e ;en/'/7) ne7/t/ %) &e &!e%t;e n) n n)5/tn/e, &+)ne / 74/-+- 5!)% !*)t&-e n)!%ne +)45e.
37
10. Z)-+;)- O*) !)% #-) e #!e%&t)*/t/ #!5+e7 $+-+!ne +)45e +)45en n)&t)*/ te )n)+/4/!)t/ !een) -) %)n)n) +)45en) #e%)/), #!e7) n* -n'e#'// +)45ene n)&t)*e, n%/. N)+)&)- e, %)-+e, -) / '/e+7 n*7 #!!)7, n) &+)n / etn74/-+- 5!)%/ %)5!)n/ #!/7e!). I)- e &*!e7en7 &*/et #/tn) +) - /7) t!)%/'/n)+n) +)45e#e&7) 4) %)n)ne ;*e-) te &e -/%) %7/n)'/) n)&t)*/ +)45e, ne 4n);/ %) e t!e5) 4)#&t)*/t/ / /45)'/t/ /4 n)&t)*n #!!)7). Nen -*)nt/t)t/*n/ %/ t!e5) &7)n/t/ te ) &*e&t/ n) n )-t/*n&t -) n)&t)*/ e%/n) 7e %&e/ e&tet&- !)4/n, ) t e &+)ne. N)!%n) +)45) &e t!e5) 5!)8/*)t/ & '/+e7 %) %e') #4n) &)&t)*n/ %/ -/ ;/n/ -+t!n 5)t/n n/*) n)!%). I)- /7 e t)-*) +)45) 5/t/ strana, n ne /*) / ne %/*e &e, *)-)* n);/n e 5/t/ %5)! #t %) e n);e t+e!/!)t/ / #t/*)t/ -) %/ &*e -+t!e.
38