BAGIAN ILMU PENYAKIT PENYAKIT DALAM
LAPORAN KASUS
FAKULT FAKULTAS AS KEDOKTERAN
JUNI 2015
UNIVERSITAS HASANUDDIN
ACUTE KIDNEY INJURY PRE RENAL DD/ ACUTE ON CKD DD/ CKD GRADE 5
DISUSUN OLEH :
Reza Kur!a"a Ar#a $111 11 2%&
PEMBIMBING :
'r( )!"! E*!+a#! S(
DIBAWAKAN DIBAWAKAN DALAM RANGKA R ANGKA KEPANITERAAN KLINIK KLIN IK BAGIAN PENYAKIT DALAM FAKULTAS KEDOKTERAN UNIVERSITAS HASANUDDIN MAKASSAR 2015
1
LEMBAR PENGESAHAN
Ya, Ya, -er#a'a #a,a '!-a"a. !! /e+a#aa -a."a
Na/a
Reza Kur!a"a Ar#a Ar#a
N!/
$ 111 111 11 2%&
U!er3!#a3
U!er3!#a3 Ha3au''!
Ju'u* La4ra Ka3u3 Ac!" K#$%"& I%'(& P(" R"%)* E! C)+) D",#$()+# DD/ Ac!" -% -% CKD DD/ CKD G()$" G()$" 5.
Te*a. e*a. /e+e*ee /e+e*ee3a! 3a!a a #u,a3 #u,a3 e4a! e4a!#era #eraa a *!! *!! 4a'a 4a'a Ba,!a Ba,!a Pe+a!# Pe+a!# Da*a/ Da*a/ Fau*#a3 Ke'#era U!er3!#a3 Ha3au''!(
Maa3ar6
D!3u3u O*e.
Ju! 2015
Re3!'e Pe/-!/-!,
R") K(%#))% A(!)
2$(. W## E*#&)%!# S.
Re3!'e Ba7a
Dr( Juar'!
2
LEMBAR PENGESAHAN
Ya, Ya, -er#a'a #a,a '!-a"a. !! /e+a#aa -a."a
Na/a
Reza Kur!a"a Ar#a Ar#a
N!/
$ 111 111 11 2%&
U!er3!#a3
U!er3!#a3 Ha3au''!
Ju'u* La4ra Ka3u3 Ac!" K#$%"& I%'(& P(" R"%)* E! C)+) D",#$()+# DD/ Ac!" -% -% CKD DD/ CKD G()$" G()$" 5.
Te*a. e*a. /e+e*ee /e+e*ee3a! 3a!a a #u,a3 #u,a3 e4a! e4a!#era #eraa a *!! *!! 4a'a 4a'a Ba,!a Ba,!a Pe+a!# Pe+a!# Da*a/ Da*a/ Fau*#a3 Ke'#era U!er3!#a3 Ha3au''!(
Maa3ar6
D!3u3u O*e.
Ju! 2015
Re3!'e Pe/-!/-!,
R") K(%#))% A(!)
2$(. W## E*#&)%!# S.
Re3!'e Ba7a
Dr( Juar'!
2
LAPORAN KASUS Ac!" K#$%"& I%'(&
IDENTITAS PASIEN :
Na/a
T( 8
Ta,,a* Ta,,a* La.!r
219&91:5;
RM
020<1=
Peer>aa
)!ra3"a3#a
A*a/a#
Be
S#a#u3 Pera"!a Ka"!
ANAMNESIS
KELUHAN UTAMA Mu#a.9/u#a. ANAMNESIS TERPIMPIN Pa3!e 'a#a, e ru/a. 3a!# 'e,a e*u.a /u#a.9/u#a. +a, '!a*a/! 3e>a 1 /!,,u 3e-e*u/ /a3u ru/a. 3a!#( Mu#a. '!3er#a! ra3a /ua*6 ?reue3! 192 a*! 'a*a/ 3e.ar!( Mu#a.9/u#a. '!ra3aa /e/-era# .ar! !!6 /u#a. @10 a*!6 #!a4 a*! /aa 'a /!u/( R!"a+a# /e,3u/3! >a/u9>a/ua area +er! 4a'a *u#u# 'a ra3a ra/ 4a'a #u,a!( R!"a+a# /!u/ a#a3!'a 3aa# 4a3!e /u#a.9/u#a. 'a*a/ 3e/!,,u #e#a4! #!'a a'a 4eru-a.a( N+er! u*u .a#! #!'a a'a6 ra3a #er-aar '! 'aera. 'a'a #!'a a'a6 a 'a6 ra3a #!'a +a/a 4a'a 4eru# -a,!a a#a3 '!e*u.a 4a3!e( Mu#a. !3! /aaa6 #!'a a'a 'ara.( R!"a+a# /aa, #!'a a'a( Bua, a!r e7!* e3a -erura,( Bua, a!r -e3ar -!a3a6 7*a#( R!"a+a# -ua, a!r -e3ar .!#a/ '!3a,a*( De/a/ #!'a a'a6 r!"a+a# 'e/a/ '!3a,a*( Sa!# e4a*a a'a6 a3u4a /aaa /euru( Ba#u 'a 3e3a #!'a a'a(
=
R!"a+a# Pe+a!# Se-e*u/+a R!"a+a# D!a-e#e3 /e**!#u3 a'a 3e>a 1 #a.u *a*u6 GDS -!a3a+a 200
−
/,'* /!u/ /e#?r/! 500 /, 21 'a ,*!/e4!r!' 2 /, 11 'a '!/!u/ #!'a #era#ur( R!"a+a# H!4er#e3! a'a 3e>a 1 #a.u +a, *a*u6
−
#eaa 'ara.
-!a3a+a 1&0:0 //H,6 /!u/ a/*'!4!e 5 /, 116 '!/!u/ #!'a #era#ur(
−
R!"a+a# 4e+a!# >a#u, '!3a,a*
−
R!"a+a# #rau/a e4a*a '!3a,a*
−
R!"a+a# Pe+a!# 'a*a/ e*uar,a R!"a+a# 'a*a/ e*uar,a /e/!*!! '!a-e#e3 /e**!#u3 #!'a a'a( R!"a+a# Ga+a H!'u46 Mer #!'a a'a6 A*.* #!'a a'a(
PEMERIKSAAN FISIK :
Kea'aa u/u/ Sa!# Se'a, G!z! $uu4 $/43/e#!3 Teaa Dara. 1;0100 //H, Pera4a3a
20 a*! /e!#
Na'! :2 a*! /e!# Su.u =;6
T!,,! Ba'a 1;= 7/
IMT 2265 ,/2
Bera# Ba'a
S#a#u3 G!z! $uu4
;0 ,
K")*):
Uura
Nr/7e4.a*
Be#u
Me37e4.a*
De?r/!#a3
T!'a a'a
S!/e#r!3 /ua
S!/e#r!3 !r! 3a/a 'e,a aa
Ra/-u#
Suar '!7a-u#
M)!):
E3?#a*/u3
T!'a a'a
E4#a*/u3
T!'a a'a
K>u,#!a
T!'a ae/!3
Krea
Re?*e3 rea a'a
S*era
#!'a a'a !#eru3
Pu4!*
I3r 2(5 //2(5 // &
T"*#%):
Pe'e,ara
Pe/er!3aa #!'a '!*aua
O#rr.ea
Pe/er!3aa #!'a '!*aua
H#$%:
E4!3#a3!3
T!'a a'a
R.!rr.ea
T!'a a'a
M*!:
B!-!r
T!'a er!,
L!'a.
T!'a #r
T3!*
T19T1 T!'a H!4ere/!3
Far!,
T!'a H!4ere/!3
L","(:
Tu/r
T!'a a'a
De!a3! Traea
T!'a a'a
Ke*e>ar Ge#a. Be!,
T!'a a'a 4e/-e3ara
Ke*e>ar G'
T!'a a'a 4e/-e3ara
De3aa Vea Se#ra*
R0 7/H2O
Kau u'u
T!'a A'a
D)$):
Be#u
S!/e#r!3 !r! 3a/a 'e,a aa
Bua. 'a'a
Da*a/ -a#a3 r/a*
Se*a !,a
S!/e#r!3 !r! 3a/a 'e,a aa
P*3-:
Pa*4a3!
Fre/!#u3 3!/e#r!3 !r! 3a/a 'e,a aa
Peru3!
Ba#a3 4aru .e4ar I$S VI 'e3#ra Ba#a3 4aru -e*aa, aa I$S I Ba#a3 4aru -e*aa, !r! I$S
Au3u*#a3!
Bu+! Pera4a3a Bu+! Ta/-a.a
Ve3!u*er R.! 'a ).eez!, 9
J)%!%:
5
I34e3!
I7#u3 7r'!3 #!'a #a/4a
Pa*4a3!
I7#u3 7r'!3 #!'a #era-a
Peru3!
Ba#a3 a#a3 I$S III 3!!3#ra Ba#a3 aa *!ea 4ara3#era*!3 'e3#ra Ba#a3 !r! *!ea /!'7*a!7u*ar!3 3!!3#ra
Auu*#a3!
Bu+! >a#u, III /ur! re,u*er B!3!, >a#u, #!'a a'a
A4$-3"%:
I34e3!
Da#ar6 !u# ,era a4a3
Pa*4a3!
He4ar #!'a #era-a6 *!e #!'a #era-a
Peru3!
T!/4a!
Au3u*#a3!
Per!3#a*#! a'a6 e3a r/a*
E+!("3#!)+:
T!'a a'a e*a!a(
PEMERIKSAAN PENUNJANG : L)4-()!-(#3 : 1. D)(), R!#%
NO 1( 2( =( &( 5( ;( <( %( :( 10( 11(
ITEM )B$ HPLT M$V M$H$ M$H Neu# L+/4. M3!# E Ba3
NILAI 1:( 10 = //= 116< ,'L &<1(10 = uL %=6% ?L ==6<: 'L 2%6= 4, %<6; < &62 06< 065
2. G*) D)(),
NO 1(
ITEM GDS
NILAI 2<& /,'L
;
6. K-)*)+#
NO 1( 2( =(
ITEM PT INR APTT
NILAI 1&6& 161: 2<6<
ITEM Ureu/ Krea#!!
NILAI 1=%6% ;610
ITEM SGOT SGPT B!*!ru-! T#a* B!*!ru-! D!re7#
NILAI 20 1% 06= 060%
ITEM $*r B*' B!*!ru-! Ur-!*!,e Ke# Pr#e! G*u3a 4H
NILAI Ku!, Mu'a 95 Ne,a#!? 9N 95 95 500 ;60
7. K#3#) G#%')*
NO 1( 2( 5. K#3#) H)!#
NO 1( 2( =( &( 8. U(#% R!#%
NO 1( 2( =( &( 5( ;( <( %(
RESUME :
Pa3!e 'a#a, e ru/a. 3a!# 'e,a e*u.a /u#a.9/u#a. +a, '!a*a/! 3e>a 1 /!,,u 3e-e*u/ /a3u ru/a. 3a!#( Mu#a. '!3er#a! ra3a /ua*6 ?reue3! 192 a*! 'a*a/ 3e.ar!( Mu#a.9/u#a. '!ra3aa /e/-era# .ar! !!6 /u#a. @10 a*!6 #!a4 a*! /aa 'a /!u/( R!"a+a# /e,3u/3! >a/u9>a/ua area +er!
<
4a'a *u#u# 'a ra3a ra/ 4a'a #u,a!( R!"a+a# /!u/ a#a3!'a 3aa# 4a3!e /u#a.9/u#a. 'a*a/ 3e/!,,u #e#a4! #!'a a'a 4eru-a.a( N+er! u*u .a#! #!'a a'a6 ra3a #er-aar '! 'aera. 'a'a #!'a a'a6 ra3a #!'a +a/a 4a'a 4eru# -a,!a a#a3 '!e*u.a 4a3!e( Mu#a. !3! /aaa6 #!'a a'a 'ara.( R!"a+a# /aa, #!'a a'a( Bua, a!r e7!* e3a -erura,( Bua, a!r -e3ar -!a3a6 7*a#( R!"a+a# -ua, a!r -e3ar .!#a/ '!3a,a*( De/a/ #!'a a'a6 r!"a+a# 'e/a/ '!3a,a*( Sa!# e4a*a a'a6 a3u4a /aaa /euru( Ba#u 'a 3e3a #!'a a'a( R!"a+a# Pe+a!# Se-e*u/+a
−
R!"a+a# D!a-e#e3 /e**!#u3 a'a 3e>a 1 #a.u *a*u6 GDS -!a3a+a 200 /,'* /!u/ /e#?r/! 500 /, 21 'a ,*!/e4!r!' 2 /, 11 'a '!/!u/ #!'a #era#ur(
−
R!"a+a# H!4er#e3! a'a 3e>a 1 #a.u +a, *a*u6 -!a3a+a 1&0:0 //., /!u/ a/*'!4!e 5 /, 116 '!/!u/ #!'a #era#ur(
−
R!"a+a# 4e+a!# >a#u, '!3a,a*
−
R!"a+a# #rau/a e4a*a '!3a,a*
−
R!"a+a# Pe+a!# 'a*a/ e*uar,a R!"a+a# 'a*a/ e*uar,a /e/!*!! '!a-e#e3 /e**!#u3 #!'a a'a( R!"a+a# Ga+a H!'u46 Mer 96 A*.* 9
Pe/er!3aa F!3! S#a#u3 Pre3e# Sa!# Se'a, G!z! $uu4 $/43 Me#!3 Ta'a9#a'a !#a* Teaa Dara. 1;0100 //H, Na'!
:2 a*! /e!#
Pera4a3a
20 a*! /e!#
Su.u
=;6
Ke4a*a Ae/!3 96 I#eru3 9 Le.er DVS R0 7/H2O Paru
Bu+! 4era4a3a Ve3!u*er R.! 996 ).eez!, 99
Ja#u, BJ III /ur! re,u*er6 Mur/ur 9 A-'/e Per!3#a*#! e3a r/a*6 He4ar 'a L!e T!'a #era-a %
E3#re/!#a3 T!'a a'a e*a!a
ASSESSMENT :
1( A7u#e K!'e+ I>ur+ e7 'e.!'ra3! DD A7u#e O $KD DD $KD Gra'e 5 2( D!a-e#e3 Me**!#u3 T!4e II N O-e3e =( H!4er#e3! ,ra'e 2 &( Ga3#r4a#! O-a# 5( Leu3!#3!3 Pr Ea*ua3!
PLANNING :
Re7aa Tera4!
− D!e# DM 1<00 a*.ar! − IVFD Na$* 06: 2% #4/ − Ne4.r3#er!* 250 772& >a/'r!43 − Me#?r/! 500 /,12 >a/ ra* TUNDA − G*!/e4!r!' 2/,2& >a/ra*(TUNDA − A/*'!4!e 10 /,2& >a/ ra* − O'a3e#r % /,%>a/!#raea − O/e4raz*e &0 /,12 >a/ !#raea
Re7aa T!'aa
− Pe/a3a,a Ka#e#er(
Re7aa '!a,3#! 9
$e H-A1$6 GDP6 GD2PP(
9
USG A-'/e
9
EKG
9
F# T.ra
9
Ba*a7e $a!ra
:
PROGNOSIS :
A' Fu7#!a/ Du-!a a' Ma*a/ A' Saa#!a/ Du-!a a# -a/ A' V!#a/
Du-!a
FOLLOW UP :
T)%)*
S
9S4'"c!#";
O
9O4'"c!#";
A I%+!(+# D-!"(
9A++"++3"%!; P 9P*)%%#%;
10052015
Pera"a#a Har! e91
TD 1%0100//H, Da?#ar Ma3a*a. N :;/e!#
1(
A7u#e K!'e+ I>ur+ e7
P
2& /e!#
De.!'ra3! A7u#e O $KD DD
S
=<62C$
$KD Gra'e 5 2(
R
D!a-e#e3 Me**!#u3 #!4e 2
9
D!e#
Re'a.
,ara/6
re'a. 4ur!6 re'a. 4r#e!
06;
10
N O-e3e =(
H!4er#e3! Gra'e 2
&(
Ga3#r4a#! O-a#
5(
Leu3!#3!3 Pr ea*ua3!(
,r,BB.ar!( 9
IVFD Na$* 06: 2% #4/ /a!#ea7e
9
Ne4.r3#er!* 250 772& >a/'r!43
1(
A7u#e K!'e+ I>ur+ e7
9
De.!'ra3! A7u#e O $KD DD $KD Gra'e 5
500
/,
=1TUNDA 9
S Mua*96 Mu#a. 6 Freue3! = 4a,! !!6 +er! u*u .a#!(
Me#?r/!
G*!/!4!r!' 2/, 19090 TUNDA
9
O
A/*'!4!e 10 /,2& >a/ra*(
La-ra#r!u/
9
O/e4raz*e &0 /, 11
Ureu/ 1=%6%
9
O'a3e#r % /,12
Krea#!! ;610
>a/ !#raea 9
$e?#r!ae
2,r2&
>a/ 'r!43 'a*a/ Na$* 2(
DM #!4e 2 N O-e3e
06: 10077
S #!'a a'a e*u.a O GDS 2<& /,'L A DM #!4e 2
Re7aa T!'aa 9
Pe/a3a,a Ka#e#er
=( H!4er#e3! Gra'e II S T!'a a'a e*u.a O TD 1%0100 //H,
&(
Ga3#r4a#! O-a#
Pe/er!3aa 9
EKG
9
F# T.ra 'a USG A-'/e(
S Mua*96 Mu#a. 6 Freue3! = 4a,! !!6 +er! u*u .a#!( O Ureu/ 1=%6%
11
Krea#!! ;610 5(
Leu3!#3!3 4r ea*ua3! S De/a/ #!'a a'a6 -a#u 'a 3e3a #!'a a'a6 +er! u*u .a#! #!'a a'a( O
Paru6
Bu+!
Pera4a3a
Ve3!u*er6 R7.! 'a ).eez!, #!'a a'a( A-'/e 4er!3#a*#! a'a e3a r/a*( E3#re/!#a3 T!'a a'a e*a!a( La-ra#r!u/ )B$1:(100// =
T)%)*
S
9S4'"c!#";
O
9O4'"c!#";
A I%+!(+# D-!"(
9A++"++3"%!; P 9P*)%%#%;
11052015
Pera"a#a Har! e92
TD 1;0:0//H,
Da?#ar Ma3a*a.
N :0/e!#
1(
R
A7u#e K!'e+ I>ur+ e7
P
22 /e!#
De.!'ra3! A7u#e O $KD DD
S
=<60C$
$KD Gra'e 5
9
D!e#
Re'a.
re'a. 4ur!6 re'a.
2( D!a-e#e3 Me**!#u3 #!4e 2 N O-e3e
4r#e!
=( H!4er#e3! Gra'e 2
,r,BB.ar!(
&( Ga3#r4a#! O-a#
9
5( Leu3!#3!3 Pr Ea*ua3!
A7u#e K!'e+ I>ur+ e7 De.!'ra3! A7u#e O $KD DD
IVFD Na$* 06: 2%
Ne4.r3#er!* 250 772& >a/'r!43
9
$KD Gra'e 5 S Mua*96 Mu#a. 6 Freue3!
06;
#4/ /a!#ea7e 9
1(
,ara/6
Me#?r/!
500
/,
=1TUNDA 9
G*!/!4!r!' 2/, 19090
12
= 4a,! !!6 +er! u*u .a#!( O
TUNDA 9
La-ra#r!u/
A/*'!4!e 10 /,2& >a/ra*(
9
Ureu/ 1=%6%
9
O/e4raz*e &0 /, 11
9
Krea#!! ;610
9
O'a3e#r % /,12 >a/ !#raea
2(
DM #!4e 2 N O-e3e
9
$e?r#!ae
2,2&
S #!'a a'a e*u.a
>a/'r!43 'a*a/ Na$*
O GDS 2<& /,'L
06: 10077
A DM #!4e 2
Pe/er!3aa 9
Per!3a Ur! 2& >a/
=( H!4er#e3! Gra'e II S T!'a a'a e*u.a O TD 1;0:0 //H,
&( Ga3#r4a#! O-a# S Mua*96 Mu#a. 6 Freue3! = 4a,! !!6 +er! u*u .a#!( O Ureu/ 1=%6% Krea#!! ;610
5( Leu3!#3!3 4r ea*ua3! S De/a/ #!'a a'a6 -a#u 'a 3e3a #!'a a'a6 +er! u*u .a#! #!'a a'a( O
Paru6
Bu+!
Pera4a3a
Ve3!u*er6 R7.! 'a ).eez!, #!'a a'a( A-'/e 4er!3#a*#! a'a e3a r/a*( E3#re/!#a3 T!'a a'a e*a!a( La-ra#r!u/)B$ 1:(100// =
1=
T)%)*
S
9S4'"c!#";
O
9O4'"c!#";
A I%+!(+# D-!"(
9A++"++3"%!; P 9P*)%%#%;
12052015
Pera"a#a Har! e9=
TD 1%0%0//H,
Da?#ar Ma3a*a.
N %%/e!#
1(
R
A7u#e K!'e+ I>ur+ e7
P
2& /e!#
De.!'ra3! A7u#e O $KD DD
S
=;6%C$
$KD Gra'e 5 2(
9
&(
Ga3#r4a#! O-a#
5(
Leu3!#3!3 Pr Ea*ua3!
,ara/6
4r#e!
N O-e3e H!4er#e3! Gra'e 2
Re'a.
re'a. 4ur!6 re'a.
D!a-e#e3 Me**!#u3 #!4e 2
=(
D!e#
06;
,r,BB.ar!( 9
IVFD Na7* 06: 2% #4/ /a!#ea7e
9
Ne4.r3#er!* 250 772& >a/'r!43
1(
A7u#e K!'e+ I>ur+ e7
9
De.!'ra3! A7u#e O $KD DD $KD Gra'e 5
500
/,
=1TUNDA 9
S Mua*96 Mu#a. ?reue3! 1 a*!6 +er! u*u .a#!6 3e3a(
Me#?r/!
G*!/!4!'e 2/, 19090 TUNDA
9
O
A/*'!4!e 10 /,2& >a/ra*(
La-ra#r!u/
9
O/e4raz*e &0 /, 11
Ureu/ 1=%6%
9
O'a3e#r % /,12
Krea#!! ;610
>a/ !#raea 9
$e?#r!ae 2,r2&>a/'r!43 'a*a/
2(
DM #!4e 2 N O-e3e
Na$* 06: 10077
S #!'a a'a e*u.a O GDS 2<& /,'L
Ha3!* Pe/er!3aa 1&
A DM #!4e 2
Ur!e Ou#4u# <0077 2& >a/
Re7aa Pe,-a#a =( H!4er#e3! Gra'e II
9
U3u* I3u*!(
S T!'a a'a e*u.a
9
U3u* He/'!a*!3a
O TD 1%0%0 //H, Re7aa Pe/er!3aa &( Ga3#r4a#! O-a#
9
S Mua*96 Mu#a. 6 Freue3!
Ureu/rea#!! = .ar! Per!3a #,* 15(
= 4a,! !!6 +er! u*u .a#!(
9
Re7aa I3u*!(
O Ureu/ 1=%6%
9
U3u* He/'!a*!3a(
Krea#!! ;610
5( Leu3!#3!3 4r ea*ua3! S De/a/ #!'a a'a6 -a#u 'a 3e3a #!'a a'a6 +er! u*u .a#! #!'a a'a( O
Paru6
Bu+!
Pera4a3a
Ve3!u*er6 R7.! 'a ).eez!, #!'a a'a( A-'/e 4er!3#a*#! a'a e3a r/a*( E3#re/!#a3 T!'a a'a e*a!a( La-ra#r!u/ )B$ 1:(100// =
T)%)*
S
9S4'"c!#";
O
9O4'"c!#";
A I%+!(+# D-!"(
9A++"++3"%!; P 9P*)%%#%;
1=052015
Pera"a#a Har! e9&
15
TD 150:0//H,
Da?#ar Ma3a*a.
N :2/e!#
1(
R
A7u#e K!'e+ I>ur+ e7
P
22 /e!#
De.!'ra3! A7u#e O $KD DD
S
=<60C$
$KD Gra'e 5 2(
9
D!e#
Re'a.
,ara/6
re'a. 4ur!6 re'a.
D!a-e#e3 Me**!#u3 #!4e 2
4r#e!
N O-e3e
06;
,r,BB.ar!(
=(
H!4er#e3! Gra'e 2
9
&(
Ga3#r4a#! O-a#
5(
Leu3!#3!3 Pr Ea*ua3!
IVFD Na7* 06: 2% #4/ /a!#ea7e
9
Ne4.r3#er!* 250 772& >a/'r!43
1(
A7u#e K!'e+ I>ur+ e7
9
Lee/!r 09010 IUS$
De.!'ra3! A7u#e O $KD DD
9
Me#?r/! 500 /, =1
$KD Gra'e 5
TUNDA
S Mua*96 Mu#a. "ara
9
4u#!. 3e4er#! a!r *!ur6 +er! u*u .a#!6 3e3a 9
G*!/!4!'e 2/, 19090 TUNDA
9
O
A/*'!4!e 10 /,2& >a/ra*(
La-ra#r!u/
9
O/e4raz*e &0 /, 11
Ureu/ 1=%6%
9
O'a3e#r % /,12
Krea#!! ;610
>a/ !#raea Be3
Ur!e Ou#4u# <00 77
Ga#! Ora*
Ra'!*,!
9
USG A-'/e 9
Or,a
$e?#r!ae
2,r2&
>a/ra* 'a*a/ Na$*
!#raa-'/e
'a*a/
06: 100 77(
-a#a3 r/a* 9
A44e'!7!#!3
-e*u/
'a4a#
'!3!,!ra F# T.ra PA
Re7aa Pe/er!3aa 9
Per!3a
9
P*eura* Rea7#! B!*a#era*
Ureu/rea#!! = .ar!
9
A#.er37*er3!3 Ar#ae
Ta,,a* 15 9
Per!3a GDP.ar!
1;
2(
DM #!4e 2 N O-e3e S #!'a a'a e*u.a O GDS 2<& /,'L A DM #!4e 2
=( H!4er#e3! Gra'e II S T!'a a'a e*u.a O TD 150:0 //H,
&(
Ga3#r4a#! O-a# S Mua*96 Mu#a. 6 Freue3! = 4a,! !!6 +er! u*u .a#!( O Ureu/ 1=%6% Krea#!! ;610
5( Leu3!#3!3 4r ea*ua3! S De/a/ #!'a a'a6 -a#u 'a 3e3a #!'a a'a6 +er! u*u .a#! #!'a a'a( O
Paru6
Bu+!
Pera4a3a
Ve3!u*er6 R7.! 'a ).eez!, #!'a a'a( A-'/e 4er!3#a*#! a'a e3a r/a*( E3#re/!#a3 T!'a a'a e*a!a( La-ra#r!u/ )B$ 1:(100// =
T)%)*
S
9S4'"c!#";
O
9O4'"c!#";
A I%+!(+# D-!"(
1<
9A++"++3"%!; P 9P*)%%#%;
1&052015
Pera"a#a Har! e95
TD 150%0//H,
Da?#ar Ma3a*a.
N %2/e!#
1(
A7u#e K!'e+ I>ur+ e7
P
20 /e!#
De.!'ra3! DD A7u#e O $KD
S
=<62C$
DD $KD Gra'e 5 2(
R
9
&(
Ga3#r4a#! O-a#
9
IVFD Na$* 06: 2% #4/ /a!#ea7e
A7u#e K!'e+ I>ur+ e7
Ne4.r3#er!* 250 772& >a/'r!43
De.!'ra3! DD A7u#e O $KD
9
Lee/!r 09010 IUS$
DD $KD Gra'e 5
9
Me#?r/! 500 /, =1
S Mua*96 Mu#a. "ara
TUNDA
4u#!. 3e4er#! a!r *!ur6 +er! u*u .a#!6
9
G*!/!4!'e 2/, 19090
3e3a 9
9
TUNDA
O Ureu/ 1=%6%
9
A/*'!4!e 10 /,2&
Krea#!! ;610
2(
06%
,r,BB.ar!(
9 1(
,ara/6
4r#e!
N O-e3e H!4er#e3! Gra'e 2
Re'a.
re'a. 4ur!6 re'a.
D!a-e#e3 Me**!#u3 #!4e 2
=(
D!e#
>a/ra*( 9
O/e4raz*e 20 /, 21
9
O'a3e#r
DM #!4e 2 N O-e3e S #!'a a'a e*u.a
%
/,
21 9
$e?#r!a
O GDP 10& /,'L
2,r2&>a/'r!43
A DM #!4e 2
Na$* 06: 10077
'a*a
Re7aa Pe/er!3aa =( H!4er#e3! Gra'e II
9
Per!3a
S T!'a a'a e*u.a
Ureu/rea#!! = .ar!
O TD 150%0 //H,
#a,,a* 15
1%
9 &(
Per!3a GDP.ar!
Ga3#r4a#! O-a# S Mua*96 Mu#a. 6 Freue3! = 4a,! !!6 +er! u*u .a#!( O Ureu/ 1=%6% Krea#!! ;610
5( Leu3!#3!3 4r ea*ua3! S De/a/ #!'a a'a6 -a#u 'a 3e3a #!'a a'a6 +er! u*u .a#! #!'a a'a( O
Paru6
Bu+!
Pera4a3a
Ve3!u*er6 R7.! 'a ).eez!, #!'a a'a( A-'/e 4er!3#a*#! a'a e3a r/a*( E3#re/!#a3 T!'a a'a e*a!a( La-ra#r!u/ )B$ 1:(100 // =
DISKUSI
AKI a'a*a. 4eurua 7e4a# 'a*a/ >a/ .!,,a /!,,u *a>u ?!*#ra3! ,*/eru*u3 LFG +a, u/u/+a -er*a,3u, reer3!-e*6 '!!u#! e,a,a*a ,!>a* u#u /e,e3re3! 3!3a /e#a-*!3/e !#r,e6 'e,a #a4a ,a,,ua e3e!/-a,a 7a!ra 'a e*e#r*!#( Pa3!e 'a#a, 'e,a e*u.a 3%!),( Dar! *!#era#ure '! 'a4a#a -a."a /u#a. 'a4a# '!ra,3a, /e*a*u! Chemoreseptor Trigger Zone re3e4#r 3er#! 59HT= 'a '4a/!e D= 4a'aarea 43# #re/a /e'u**a6 a!-a# OAINS6 -a# e/#era4!6 #3!6 ure/!a6 a3!'3!36 'a 4e,-a#a ra'!a3!( Dar! .a3!* aa/e3!3 '!'a4a#a -a."a 4a3!e 3er!, /e,e*u.a +er! 4a'a *u#u# 'a /e,3u/3!
1:
>a/u9>a/ua u#u /e,ura,! +er!+a( Ha* !! 'a4a# '!4!!ra 3e-a,a! 4e+e-a- '+34e43!a 4a'a 4a3!e !! +a, 'a4a# /e/4e,aru.! ?u,3! 'ar! ,a3#r!#e3#!a* 3e.!,,a 'a4a# '!a#aa 3e-a,a! ,a3#r4a#! -a#( A!-a# 'ar! ,e>a*a '+34e43!a !! 3e.!,,a 7a!ra #u-u. aa -erura,( U#u /e,a#a3! ,e>a*a !!6 /aa '!-er!a a#a,!3 3er#! 59.!'r3!#r!4#a/! 5HT= +a!#u O%$)%+"%!(-% 6 ar#!+a 3e7ara 3e*e#!? '! 3a*ura 7era 'a 4u3a# /u#a.
chemoreseptor trigger zone '! #a( Se*a! !#u u#u /e*!'u,! /u3a *a/-u, '!-er!a Proton Pump Inhibitor O3"()-*"( Pa3!e +a, #e*a. e.!*a,a -a+a 7a!ra 'ar! /!# +a, #e*a. -er*a,3u, 'a*a/ "a#u 1 /!,,u6 aa /e/-ua# *u/e 'ara. aa -erura,( A*!ra 'ara. +a, /eu>u e rea* >u,a aa -erura, 'a*a/ >a,a "a#u #er3e-u#6 3e.!,,a aa /e,a!-a#a ?u,3! ,!>a* >u,a aa /euru( I! '!-u#!a 3e#e*a. '!'a4a#a .a3!* 4e/er!3aa ?u,3! ,!>a* +a!#u ureu/ 1=%6% 'a rea#!! ;61( Dar! 7r!#er!a ADa* Au#( Me*!.a# 7r!#er!a ADI6 4a3!e '!a#e,r!a AKI $"%)% RIFLE F6 *e. area !#u !#a -!3a mendiferential diagnosiskan 'e,a Ac!" -% CKD +a, /eru4aa 3ua#u 4er>a*aa au# 'ar! 3ua#u ,a,a* ,!>a* r!( Ha* !! '!'a3ar! *e. a'a+a 4e+a!# -3-(4#$ +a!#u D!a-e#e3 Me*!*!#u3 #!4e 2 N O-e3e 'a H!4er#e3! Gra'e 2( Ke'ua 4e+a!# !! 'a4a# /e+e-a-a Ne4.r4a#! 4a'a 4a3!e !! +a, aa /e/-a"a+a e ,a,a* ,!>a* r!( Na/u6 'ar! *!#era#ure '!'a4a#a 4er>a*aa 4e+a!# *e. 4e'er!#a DM 3a/4a! e #a.a4 Ne4.r4a#+ D!a-e#! 4a*!, #!'a #er*a. -er*a,3u, 3e*a/a 5 #a.u( Krea#!! +a, '!'a4a#a >!a '!.!#u, GFR+a '!'a4#a 11/*/! 16<= /2( I! /eru4aa !'!a3! .e/'!a*!3a( Pa'a 4er.!#u,a ur! u#4u# 'a*a/ 2& >a/ '!'a4a#a <00 77( Ar#!+a 4a3!e !! #er/a3u e 'a*a/ ,a,,ua ,!>a* au# 4re rea* O*#-(#( Pa'a *!#era#ure6 Pa3!e 'e,a ,a,,ua ,!>a* au# *!,ur! /e/!*!! 4r,3!3 +a, *e-!. -a! '!-a'!,a 'e,a GGA *!,ur!( Pa3!e '!'a4a#a ,*u3a 'ara. 3e"a#u 2<& ,'*6 'a #e*a. '!'!a,3!3 3e-e*u/+a 'e,a D!a-e#e3 Me**!#u3 #!4e 2 'a /e'a4a#a 4e,-a#a M"!=-(3#% 'a G*#3"#(#$( Na/u 'e,a ea'aa ?u,3! ,!>a* +a, /euru
20
3e7ara /e'a'a /aa 4e/-er!a 3"!=-(3#% $# !%$)6 a#a3 4er#!/-a,a -a."a 4a3!e /a3!. /e/!*!! ,a,,ua 'ar! ?u,3! ,!>a*6 3e'a,a /e#?r/! '!e3re3!a /e*a*u! ,!>a*6 3e.!,,a aa #erau/u*a3! 'a*a/ #u-u.6 e?e+a 'a4a# /e/-ua# 4a3!e .!4,*!e/!( Teaa 'ara. 4a3!e 3e-e*u/ '!-er! -a# a'a*a. 1;0100 //H,( Da 'ar! JN$ < '!,*,a e 'a*a/ H!4er#e3! Gra'e II( Ya, '!!'!a3!a 3e,era 4e/-er!a a#!.!4er#e3!( Meuru# NI$E 201=6 #era4! a#!.!4er#e3! +a, '!-er!a 4a'a 4a3!e '!a#a3 55 #a.u a'a*a. 'e,a $$B( Pa3!e '!-er!a CCB +4 D#,#$(-#(#$#% +a!#u A/*'!4! 10 /, 4er .ar!(
TI NJAUAN PUSTAKA
Acute kidney injury AKI6 +a, 3e-e*u/+a '!ea* 'e,a ,a,a* ,!>a* au# GGA6 acute renal failure ARF /eru4aa 3a*a. 3a#u 3!'r/ 'a*a/ -!'a, e?r*,! +a, 'a*a/ 15 #a.u #era.!r /eu>ua 4e!,a#a !3!'e3(1 Be-era4a *a4ra 'u!a /eu>ua !3!'e3 +a, -erar!a3! a#ara 065906: 4a'a /u!#a36 06<91% 4a'a 4a3!e +a, '!ra"a# '! ru/a. 3a!#6 .!,,a 20 4a'a 4a3!e +a, '!ra"a# '! u!# 4era"a#a !#e3!? I$U6 'e,a a,a e/a#!a +a, '!*a4ra 'ar! 3e*uru. 'u!a -er!3ar 25 .!,,a %0( I3!'e3 '! e,ara -ere/-a,6 .u3u3+a '! /u!#a36 3u*!# '!'a4a#a area #!'a 3e/ua 4a3!e AKI 'a#a, e ru/a. 3a!#( D!4er!raa -a."a
21
!3!'e3 +a#a 4a'a /u!#a3 >au. /e*e-!.! a,a +a, #er7a#a#( Pe!,a#a !3!'e3 AKI a#ara *a! '!a!#a 'e,a 4e!,a#a 3e3!#!!#a3 r!#er!a '!a,3!3 +a, /e+e-a-a a3u3 +a, *e-!. r!,a 'a4a# #er'!a,3!3( Se*a! !#u6 >u,a '!3e-a-a *e. 4e!,a#a +a#a a3u3 AKI a!-a# /e!,a#+a 44u*a3! u3!a *a>u# 'e,a 4e+a!# /r-!' +a, -era,a/6 /e!,a#+a >u/*a. 4r3e'ur #ra34*a#a3! r,a 3e*a! ,!>a*6 !#ere3! '!a,3#! 'a #era4eu#! +a, *e-!. a,re3!?(19=
A. D"=#%#+# $)% K(#!"(#) D#)%-+#+
Se7ara 3e4#ua* AKI a'a*a. 4eurua 7e4a# 'a*a/ >a/ .!,,a /!,,u *a>u ?!*#ra3! ,*/eru*u3 LFG +a, u/u/+a -er*a,3u, reer3!-e*6 '!!u#! e,a,a*a ,!>a* u#u /e,e3re3! 3!3a /e#a-*!3/e !#r,e6 'e,a #a4a ,a,,ua e3e!/-a,a 7a!ra 'a e*e#r*!#( & Peurua #er3e-u# 'a4a# #er>a'! 4a'a ,!>a* +a, ?u,3! 'a3ar+a r/a* AKI *a3! a#au #!'a r/a* acute on chronic kidney disease( Da.u*u6 .a* '! a#a3 '!3e-u# 3e-a,a! ,a,a* ,!>a* au# 'a #!'a a'a 'e?!!3! 4era3!a* +a, 3era,a/6 3e.!,,a 4ara/e#er 'a -a#a3 4ara/e#er ,a,a* ,!>a* au# +a, '!,uaa -er-e'a9-e'a 4a'a -er-a,a! e4u3#aaa( Ha*
!#u
/e+e-a-a
4er/a3a*a.a
a#ara
*a!
e3u*!#a
/e/-a'!,a .a3!* 4ee*!#!a u#u e4e#!,a /e#a9aa*!3!36 4eurua 3e3!#!!#a3 r!#er!a u#u /e/-ua# '!a,3!3 '!! 'a 34e3!?!3!#a3 r!#er!a u#u /e!*a! #a.a4 4e+a!# +a, '!.ara4a 'a4a# /e,,a/-ara 4r,3!3 4a3!e(56; A#a3 'a3ar .a* #er3e-u#6 Acute Dialysis Quality Initiative ADI +a, -era,,#aa 4ara e?r*, 'a !#e3!e3 '! A/er!a 4a'a #a.u 2002 3e4aa# /e,,a#! !3#!*a. ARF /e>a'! AKI( Pe,,a#!a !3#!*a. renal /e>a'! kidney '!.ara4a 'a4a# /e/-a#u 4e/a.a/a /a3+araa# a"a/6 3e'a,a 4e,,a#!a !3#!*a. failure /e>a'! injury '!a,,a4 *e-!. #e4a# /e,,a/-ara 4a#*,! ,a,,ua ,!>a*( Kr!#er!a +a, /e*e,a4! 'e?!!3! AKI /e+a,u# -e-era4a .a* a#ara *a! 1 r!#er!a '!a,3!3 .aru3 /e7au4 3e/ua #a.a4 4e+a!# 2 3e'!!# 3a>a 4er-e'aa a'ar rea#!! $r 3eru/ #er+a#a
22
/e/4e,aru.! 4r,3!3 4e'er!#a = r!#er!a '!a,3!3 /e,a/'a3! 4e,,uaa 4ea'a +a, 3e3!#!? +a!#u 4eurua urine output UO +a, 3er!,a*! /e'a.u*u! 4e!,a#a $r 3eru/ & 4ee#a4a ,a,,ua ,!>a* -er'a3ara a'ar $r 3eru/6 UO 'a LFG /e,!,a# -e*u/ a'a+a 4ea'a -!*,!3 biomarker 4eurua ?u,3! ,!>a* +a, /u'a. 'a 'a4a#'!*aua '! /aa 3a>a( AKI 'e,a r!#er!a RIFLE +a, #er'!r! 'ar! = a#e,r! -er'a3ara 4e!,a#a a'ar $r 3eru/ a#au 4eurua LFG a#au r!#er!a UO +a, /e,,a/-ara -era#+a 4eurua ?u,3! ,!>a* 'a 2 a#e,r! +a, /e,,a/-ara 4r,3!3 ,a,,ua ,!>a*6 3e4er#! +a, #er*!.a# 4a'a #a-e*
1(56<
Ta-e* 1( Kr!#er!a RIFLE /euru# ADI
Kr!#er!a RIFLE 3u'a. '!u>! 'a*a/ -er-a,a! 4ee*!#!a 'a /eu>ua e,uaaa 'a*a/ a34e '!a,3!36 *a3!?!a3! -era# 4e+a!#6 4e/a#aua 4er>a*aa 4e+a!# 'a 4re'!3! /r#a*!#a3(% Pa'a #a.u 20056 Acute Kidney 2=
Injury
Netork
!#era3!a*6
AKIN6
/e,a>ua
3e-ua.
*a-ra3!
/'!?!a3!
a#a3
e?r*, r!#er!a
'a
!#e3!!3
RIFLE(
AKIN
/e,u4a+aa 4e!,a#a 3e3!#!!#a3 *a3!?!a3! 'e,a /ere/e'a3!a 1 ea!a a'ar $r 3eru/ 3e-e3ar @06= /,'L 3e-a,a! a/-a, 'e?!!3! AKI area 'e,a ea!a #er3e-u# #e*a. '!'a4a#a 4e!,a#a a,a e/a#!a & a*! *e-!. -e3ar OR&61 $I=619565 2 4ee#a4a -a# a3a "a#u #er>a'!+a 4eurua ?u,3! ,!>a* 3e7ara au#6 '!3e4aa#! 3e*a/a /a3!/a* &% >a/ -a'!,a 'e,a 1 /!,,u 'a*a/ r!#er!a RIFLE u#u /e*aua -3era3! 'a /e,u*a, 4e/er!3aa a'ar $r 3eru/ = 3e/ua 4a3!e +a, /e>a*a! #era4! 4e,,a#! ,!>a* TPG '!*a3!?!a3!a 'a*a/ AKI #a.a4 = & 4er#!/-a,a #er.a'a4 4e,,uaa LFG 3e-a,a! 4a#a *a3!?!a3! area 4e,,uaa+a #!'a /u'a. '!*aua 4a'a 4a3!e 'a*a/ ea'aa r!#!3( De,a -e-era4a /'!?!a3!6 a#e,r! R6 I6 'a F 4a'a r!#er!a RIFLE 3e7ara -eruru#a a'a*a. 3e3ua! 'e,a r!#er!a AKIN #a.a4 16 26 'a =( Ka#e,r! LE 4a'a r!#er!a RIFLE /e,,a/-ara .a3!* *!!3 outcome 3e.!,,a #!'a '!/a3ua 'a*a/ #a.a4a( ;6< K*a3!?!a3! AKI /euru# AKIN 'a4a# '!*!.a# 4a'a #a-e* 2( Se-ua. 4ee*!#!a +a, -er#u>ua /e/-a'!,a e/a?aa#a /'!?!a3! +a, '!*aua *e. AKIN #er.a'a4 r!#er!a RIFLE ,a,a* /eu>ua 4e!,a#a 3e3!#!!#a36 'a e/a/4ua 4re'!3! *a3!?!a3! AKIN '!-a'!,a 'e,a r!#er!a RIFLE( %
B. K*)+#=#)+# E!#-*-#
E#!*,! AKI '!-a,! /e>a'! = e*/4 u#a/a -er'a3ara 4a#,ee3!3 AKI6 +a! 1 4e+a!# +a, /e+e-a-a .!44er?u3! ,!>a* #a4a /e+e-a-a ,a,,ua 4a'a 4are!/ ,!>a* AKI 4rarea*6Q55 2 4e+a!# +a, 3e7ara *a,3u, /e+e-a-a ,a,,ua 4a'a 4are!/ ,!>a* AKI rea*!#r!3!6Q&0 = 4e+a!# +a, #era!# 'e,a -3#ru3! 3a*ura e/!. AKI 4a37area*6Q5( A,a e>a'!a 4e+e-a- AKI 3a,a# #er,a#u, 'ar! #e/4a# #er>a'!+a AKI(&6: B.1. AKI P()("%)*
2&
I( H!4*e/!a 9
Ke.!*a,a 7a!ra 4a'a rua, e#!,a6 e3#raa3u*ar Keru3aa >ar!,a 4area#!#!36 .!4a*-u/!e/!a6 -3#ru3! u3u3
9
Ke.!*a,a 'ara.
9
Ke.!*a,a 7a!ra e *uar #u-u. Me*a*u! 3a*ura 7era /u#a.6 '!are6 'ra!a3e6 /e*a*u! 3a*ura e/!. '!ure#!6 .!4a'rea*6 '!ure3!3 3/#!6 /e*a*u! u*!# *ua -aar
II( Peurua 7ura. >a#u, 9
Pe+e-a- /!ar' !?ar6 ar'!/!4a#!
9
Pe+e-a- 4er!ar' #a/4a'e
9
Pe+e-a- a3u*ar 4u*/a* e/-*! 4u*/a*
9
Ar!#/!a
9
Pe+e-a- a#u4 >a#u,
III( Peru-a.a ra3! re3!3#e3! a3u*ar ,!>a* 3!3#e/! 9
Peurua re3!3#e3! a3u*ar 4er!?er(
9
Se43!36 3!'r/ .e4a#rea*6 -a# 'a*a/ '3!3 -er*e-!.a 7#. -ar-!#ura#6 a3'!*a#r !#ra#6 a#!.!4er#e3!
9
Va33#r!3! ,!>a*
9
H!4era*3e/!a6 re4!e?r!6 e4!e?r!6 3!*34r!6 #ar*!/u36 a/4.#er!7! B
9
H!44er?u3! ,!>a* *a*
9
S#e3!3 a(rea*!36 .!4er#e3! /a*!,a
IV( H!44er?u3! ,!>a* 'e,a ,a,,ua au#re,u*a3! ,!>a* 9
Ke,a,a*a 4eurua re3!3#e3! ar#er!* a?ere Peru-a.a 3#ru#ura* u3!a *a>u#6 a#er3*er3!36 .!4er#e3! r!6 PGK 4e+a!# ,!>a* r!6 .!4er#e3! /a*!,a6 4eurua 4r3#a,*a'! 4e,,uaa OAINS6 $O92 inhibitor 6 a33#r!3! ar#er!* a?ere 3e43!36
25
.!4era*3e/!a6
3!'r/
.e4a#rea*6
3!*34r!6
#ar*!/u36
ra'!#ra3 9
Ke,a,a*a 4e!,a#a re3!3#e3! ar#er!* e?ere
9
Pe,,uaa 4e+ea# A$E6 ARB
9
S#e3!3 a( rea*!3
V( S!'r/ .!4er!33!#a3 9
M!e*/a /u*#!4e*6 /ar,*-u*!e/!a6 4*!3!#e/!a
B.2. AKI R"%)*/#%!(#%+#
I( O-3#ru3! rea3u*ar 9
O-3#ru3! a(rea*!3 4*a a#er3*er3!36 #r/-3!36 e/-*!6 '!3e3! aeur!3/a6 a3u*!#!36 -3#ru3! (rea*!3 #r/-3!36 /4re3!
II( Pe+a!# ,*/eru*u3 a#au /!ra3u*ar ,!>a* 9
G*/eru*e?r!#!36 a3u*!#!3
III( Ner3!3 #u-u*ar au# Acute !ubular Necrosis6 ATN 9
I3e/!a 3eru4a AKI 4rarea*
9
T3!
9
E3,e ra'!#ra36 3!*34r!6 a#!-!#!6 e/#era4!6 4e*aru# r,a!6 a3e#a/!?e6 e',e ra-'/!*!3!36 .e/*!3!36 a3a/ ura#6 3a*a#6 /!e*/a
IV( Ne?r!#!3 !#er3#!#!a* 9
A*er,! a#!-!#!6 OAINS6 '!ure#!6 a4#4r!*6 !?e3! -a#er!6 !ra*6 >a/ur6 !?!*#a3! *!/?/a6 *eue/!a6 3ar!'3!36 !'!4a#!(
V( O-3#ru3! 'a 'e43!3! !#ra#u-u*ar 9
Pr#e! /!e*/a6 a3a/ ura#6 3a*a#6 a3!*!r6 /e##re3a#6 3u*?a/!'e
2;
VI( Re>e3! a*,ra? ,!>a*
B.6. AKI P)+c)("%)*
I( O-3#ru3! ure#er 9
Ba#u6 ,u/4a*a 'ara.6 4a4!*a ,!>a*6 e,aa3a6 /4re3! e3#era*
II( O-3#ru3! *e.er a'u, e/!. 9
Ka'u, e/!. eur,e!6 .!4er#r?! 4r3#a#6 -a#u6 e,aa3a6 'ara.
III( O-3#ru3! ure#ra 9
S#r!#ur6 a#u4 ,e!#a*6 ?!/3!3
C. P"%$")!)% D#)%-+#+
Pa'a 4a3!e +a, /e/eu.! r!#er!a '!a,3!3 AKI 3e3ua! 'e,a +a, #e*a. '!4a4ara '! a#a36 4er#a/a9#a/a
.aru3 '!#e#ua a4aa.
ea'aa #er3e-u# /e/a, /eru4aa AKI a#au /eru4aa 3ua#u ea'aa au# 4a'a PGK( Be-era4a 4a#a u/u/ +a, 'a4a# /e/-e'aa e'ua ea'aa !! a#ara *a! r!"a+a# e#!*,! PGK6 r!"a+a# e#!*,! 4e+e-a- AKI6 4e/er!3aa *!!3 ae/!a6 eur4a#! 4a'a PGK 'a 4er>a*aa 4e+a!# 4e/u*!.a 4a'a AKI 'a uura ,!>a*( Pa#a #er3e-u# #!'a 3e4eu.+a 'a4a# '!4aa!( M!3a*+a6 ,!>a* u/u/+a -eruura e7!* 4a'a PGK6 a/u 'a4a# 4u*a -eruura r/a* -a.a /e/-e3ar 3e4er#! 4a'a eur4a#! '!a-e#! 'a 4e+a!# ,!>a* 4*!!3#!( &6: U4a+a 4e'ea#a '!a,3!3 .aru3 4u*a /e,ara. 4a'a 4ee#ua e#!*,!6 #a.a4 AKI6 'a 4ee#ua /4*!a3!(
D. P"3"(#+))% K*#%#+
Pe#u>u *!!3 AKI 4rarea* a#ara *a! a'a*a. ,e>a*a .au36 4eurua UO 'a -era# -a'a 'a 4er*u '!7ar! a4aa. .a* #er3e-u#
2<
-era!#a 'e,a 4e,,uaa OAINS6 4e+ea# A$E 'a ARB( Pa'a 4e/er!3aa ?!3!3 'a4a# '!#e/ua #a'a .!4#e3! r#3#a#! 'a #a!ar'!a6 4eurua >u,u*ar eu3 4re33ure JVP6 4eurua #ur,r u*!#6 /u3a er!,6 3#!,/a#a 4e+a!# .a#! r! 'a .!4er#e3! 4r#a*6 #a'a ,a,a* >a#u, 'a 3e43!3( Ke/u,!a AKI rea* !3e/!a /e>a'! #!,,! -!*a u4a+a 4e/u*!.a 3#a#u3 .e/'!a/! #!'a /e/4er-a!! #a'a AKI( D!a,3!3 AKI rea* #3! '!a!#a 'e,a 'a#a *!!3 4e,,uaa za#9za#
e?r#3!
a#au4u
#3!
e',e
/!3a*+a
/!,*-!6
.e/,*-!6 a3a/ ura#( D!a,3!3 AKI rea* *a!+a 4er*u '!.u-u,a 'e,a ,e>a*a 'a #a'a +a, /e+, 3e4er#! ,e>a*a #r/-3!36 ,*/eru*e?r!#!3 au#6 a#au .!4er#e3! /a*!,a(&6:612 AKI 4a37area* '!7ur!,a! a4a-!*a #er'a4a# +er! 3u'u# 3#er#e-ra a#au 3u4ra4u-! a!-a# '!3#e3! 4e*!a*!3e3 ,!>a*6 a43u* ,!>a*6 a#au a'u, e/!.( N+er! 4!,,a, *! +a, /e>a*ar e 'aera. !,u!a* /ea'aa -3#ru3! ure#er au#( Ke*u.a #era!# 4r3#a#6 -a! ,e>a*a -3#ru3! /au4u !r!#a#!?6 'a 4e/-e3ara 4r3#a# 4a'a 4e/er!3aa 7* 'u-ur /e+, a'a+a -3#ru3! a!-a# 4e/-e3ara 4r3#a#( Ka'u, e/!. eur,e! 'a4a# '!a!#a 'e,a
4e,uaa a#!*!er,! 'a #e/ua '!3?u,3! 3ara?
#/( &6:612
E. P"3"(#+))% P"%%')%
Dar! 4e/er!3aa ur!a*!3!36 'a4a# '!#e/ua -er-a,a! 4ea'a !?*a/a3! ,*/eru*u36 #u-u*u36 !?e3! 3a*ura e/!.6 a#au ur4a#! r!3#a*( Pa'a AKI 4rarea*6 3e'!/e +a, '!'a4a#a a3e*u*ar 'a /e,a'u, 7a3# .!a*! +a, #ra34ara( AKI 4a37area* >u,a /eu>ua ,a/-ara 3e'!/e !a#!?6 "a*au4u .e/a#ur!a 'a 4!ur!a 'a4a# '!#e/ua 4a'a -3#ru3! !#ra*u/e a#au 4e+a!# 4r3#a#( AKI rea* aa /eu>ua -er-a,a! 7a3# +a, 'a4a# /e,ara.a 4a'a 4e+e-a- AKI6 a#ara *a! 4!,/e#e' /u''+ -r" ,rau*ar 7a3#6 7a3# +a, /e,a'u, e4!#e*
2%
#u-u*u3 +a, 'a4a# '!#e/ua 4a'a ATN 7a3# er!#r3!# 4a'a eru3aa ,*/eru*u3 a#au e?r!#!3 #u-u*!#er3#!#!a* 7a3# *eu3!# 'a 4!,/e#e' /u''+ -r" ,rau*ar 7a3# 4a'a e?r!#!3 !#er3#!#!a *(&61=
Ha3!* 4e/er!3aa -!!/!a"! 'ara. a'ar Na6 $r6 urea 4*a3/a 'a ur! 3/*a*!#a3 ur!6 a'ar Na6 $r6 urea ur! 3e7ara u/u/ 'a4a# /e,ara.a 4a'a 4ee#ua #!4e AKI(
2:
F. Ac!" K#$%"& I%'(&: P"%$")!)% K*#%#+ $)% T)!) L)+)%)
Pa'a ea'aa ?u,3! #u-u*u3 ,!>a* +a, -a!6
a33#r!3!
4e/-u*u. 'ara. ,!>a* aa /e+e-a-a 4e!,a#a rea-3r-3! a#r!u/ *e. #u-u*u3 .!,,a /e7a4a! ::( A!-a#+a6 e#!a 3a/4a. !#r,e ureu/ 'a rea#!! #erau/u*a3! '! 'a*a/ 'ara. a!-a# a33#r!3! 4e/-u*u. 'ara. ,!>a* 'e,a ?u,3! #u-u*u3 +a, /a3!. #er>a,a -a!6 ?ra3! e3re3! a#r!u/ FENa Na ur! $r 4*a3/aNa 4*a3/a $r ur! /e7a4a! ura, 'ar! 16 4e,e7ua*!a6 a'a*a. >!a /e,,uaa
FEUrea ura, 'ar! =5( Se-a,a!
a33#r!3! #er>a'! 4a'a 3e3era, +a,
'!ure#!6 /a!#*6 a#au ,*u3ur!a +a, /eurua
rea-3r-3! Na *e. #u-u*u3 'a /e+e-a-a 4e!,a#a FENa( Ha* +a, 3a/a >u,a -er*au u#u 4a3!e 'e,a PGK
#a.a4 *a>u# +a, #e*a.
/e,a*a/! a'a4#a3! r! 'e,a 4e,ura,a LFG( Me3!4u 'e/!!a6 4a'a -e-era4a ea'aa 34e3!?! 3e4er#! ARF rea* a!-a# ra'!#ra3 'a /!,*-!ur!a6 #er>a'! a33#r!3! -era# 4e/-u*u. 'ara. ,!>a* 3e7ara '!! 'e,a ?u,3! #u-u*u3 ,!>a* +a, /a3!. -a! 3e.!,,a FENa 'a4a# 4u*a /eu>ua .a3!* ura, 'ar! 1( 1= Pe/er!3aa +a, 7uu4 3e3!#!? u#u /e+!,!ra
AKI
4a37area* a'a*a. 4e/er!3aa ur! re3!'u 4a37a-ere/!.( J!a *u/e ur! re3!'u ura, 'ar! 50 776 '!'uu, 'e,a 4e/er!3aa USG ,!>a* +a, #!'a /eu>ua a'a+a '!*a#a3! 4e*!a*!3e36 e7!* e/u,!a 4e+e-a- AKI a'a*a. 4a37area*( Pe/er!3aa 4e7!#raa *a! 3e4er#! ?# 4*3 a-'/e6 $T937a6 MRI6 'a a,!,ra?! ,!>a* 'a4a# '!*aua 3e3ua! !'!a3!(&61= Pe/er!3aa -!43! ,!>a* '!!'!a3!a 4a'a 4a3!e 'e,a 4e+e-a- rea* +a, -e*u/ >e*a36 a/u 4e+e-a- 4ra9 'a 4a37area* 3u'a. -er.a3!* '!3!,!ra( Pe/er!3aa
#er3e-u# #eru#a/a '!a>ura
4a'a 'u,aa AKI rea* 9 ATN +a, /e/!*!! #a#a *a3aa 34e3!?!6 3e4er#! ,*/eru*e?r!#!36 a3u*!#!36 'a *a! *a!(&
=0
Peraa Pea'a B!*,!3
Be-era4a 4ara/e#er 'a3ar 3e-a,a! 4ee#u r!#er!a '!a,3!3 AKI $r 3eru/6 LFG 'a UO '!!*a! /e/!*!! -e-era4a e*e/a.a( Ka'ar $r 3eru/ a#ara *a! 1 3a,a# #er,a#u, 'ar! u3!a6 >e!3 e*a/!6 /a33a ##6 'a *a#!.a ?!3! +a, -era# 2 #!'a 34e3!?! 'a #!'a 'a4a# /e/-e'aa #!4e eru3aa ,!>a* !3e/!a6 e?r#3!6 eru3aa ,*/eru*u3
a#au
#u-u*u3 = #!'a 3e3!#!? area 4e!,a#a a'ar #er>a'! *e-!. *a/-a# '!-a'!,a 4eurua LFG 'a #!'a -a! '!4aa! 3e-a,a! 4ara/e#er 4e/u*!.a( Pe,.!#u,a LFG /e,,uaa ru/u3 -er'a3ara a'ar $r 3eru/ /eru4aa 4er.!#u,a u#u 4a3!e 'e,a PGK 'e,a a3u/3! a'ar $r 3eru/ +a, 3#a-!*( Peru-a.a !e#!a $r +a, 7e4a# #er>a'! #!'a 'a4a# '!#a,a4 *e. ru/u39ru/u3 +a, a'a( Pe,,uaa r!#er!a UO #!'a /e+!,!ra 4e,aru. ?a#r 4rarea* 'a 3a,a# '!4e,aru.! *e. 4e,,uaa '!ure#!( Ke3e*uru.a ea'aa #er3e-u# /e,,a/-ara e*e/a.a 4era,a# '!a,3!3 +a, a'a 3aa# !!6 +a, 'a4a# -er4e,aru. 4a'a e#er*a/-a#a '!a,3!3 'a #a#a *a3aa 3e.!,,a 'a4a# -er4e,aru. 4a'a 4r,3!3 4e'er!#a(
Ta#a La3aa Pa'a 'a3ar+a #a#a *a3aa AKI 3a,a# '!#e#ua *e. 4e+e-aAKI 'a 4a'a #a.a4 a4a AKI '!#e/ua( J!a '!#e/ua 4a'a #a.a4 4rarea* 'a !!3!a3! r!#er!a RIFLE R 'a I6 u4a+a +a, 'a4a# '!*aua a'a*a. #a#a *a3aa 4#!/a* 4e+a!# 'a3ar u#u /e7e,a. 4a3!e >a#u. 4a'a #a.a4 AKI -er!u#+a( U4a+a !! /e*!4u#! re.!'ra3! -!*a 4e+e-a- AKI a'a*a. 4rarea*.!4*e/!a6 #era4! 3e43!36 4e,.e#!a za# e?r#3!6 re3! -3#ru3! 4a37area*6 'a /e,.!'ar! 4e,,uaa za# e?r#3!( Pe/a#aua a3u4a 'a 4e,e*uara 7a!ra .aru3 '!*aua 3e7ara ru#!( &61< Se*a/a #a.a4 4*!ur!a #a.a4 4e/e*!.araa 'a a"a* 4er-a!a6 -e-era4a 4a3!e 'a4a# /e,a*a/! 'e?!3!# 7a!ra +a, 7uu4
-erar#!6 3e.!,,a
=1
4e/a#aua e#a# 3er#a 4e,a#ura e3e!/-a,a 7a!ra 'a e*e#r*!# .aru3 '!*aua 3e7ara 7er/a#( Su-3#!#u3! 7a!ra .aru3 '!a"a3! 3e7ara e#a# 'e,a 4e'/a *u/e ur! +a, '!uur 3e7ara 3er!a*6 3er#a e*e#r*!# ur! 'a 3eru/(
Tera4! Nu#r!3!
Ke-u#u.a u#r!3! 4a3!e AKI -erar!a3! #er,a#u, 'ar! 4e+a!# 'a3ar+a 'a '!3! /r-!' +a, '!>u/4a!( Se-ua. 3!3#e/ *a3!?!a3! 4e/-er!a u#r!3! -er'a3ara 3#a#u3
a#a-*!3/e '!a>ua *e. Dru/*
4a'a #a.u 2005
Tera4! Far/a*,! Fur3e/!'6 Ma!#*6 'a D4a/!
Da*a/ 4e,e**aa AKI6 #er'a4a# -er-a,a! /a7a/ -a# +a, 3u'a. '!,uaa 3e*a/a -er4u*u.94u*u. #a.u a/u e3a.!.a 4e,,uaa+a -er3!?a# #er3!a*( O-a#-a#a #er3e-u# a#ara *a! '!ure#!6 /a!#*6 'a '4a/!( D!ure#! +a, -eer>a /e,.a/-a# NaK9ATPa3e 4a'a 3!3! *u/!a* 3e*6 /eurua e-u#u.a eer,! 3e* #.!7 *!/- A3a He*e( Se*a! !#u6 -er-a,a! 4ee*!#!a /e*a4ra 4r,3!3
4a3!e AKI 9
*!,ur! *e-!. -a! '!-a'!,a 'e,a 4a3!e AKI *!,ur!( A#a3 'a3ar .a* #er3e-u#6 -a+a *!!3! *!,ur!
/e>a'!
4ea,aa
+a, -eru3a.a /e,u-a. ea'aa AKI
9*!,ur!6
3e-a,a!
u4a+a
/e/4er/u'a.
e#!'a3e!/-a,a 7a!ra 'a /e,ura,! e-u#u.a
'!a*!3!3( Na/u6 4ee*!#!a 'a /e#a9aa*!3!3 +a, a'a #!'a /eu>ua e,uaa '!ure#! u#u 4e,-a#a AKI
/eurua /r#a*!#a36
e-u#u.a '!a*!3!36 >u/*a. '!a*!3!36 4r4r3! 4a3!e *!,ur!6 /a3a ra"a# !a46 -a.a 4e,,uaa '3!3 #!,,! #era!# 'e,a 4e!,a#a r!3! O##3!3!#a3( Me3!4u 'e/!!a6 4a'a ea'aa #a4a ?a3!*!#a3 '!a*!3!36 '!ure#! 'a4a# /e>a'! 4!*!.a 4a'a 4a3!e AKI 'e,a e*e-!.a 7a!ra #u-u.( Be-era4a .a* +a, .aru3 '!4er.a#!a 4a'a 4e,,uaa '!ure#!
=2
3e-a,a! -a,!a 'ar! #a#a *a3aa AKI a'a*a.
1( Pa3#!a *u/e 3!ru*a3! e?e#!? 3u'a. 4#!/a*6 4a3#!a 4a3!e #!'a 'a*a/ ea'aa 'e.!'ra3!( J!a /u,!6 '!*aua 4e,uura $VP a#au '!*aua #e3 7a!ra 'e,a 4e/-er!a 7a!ra !3#! 2509=00 77 'a*a/ 15=0
/e!#( B!*a >u/*a. ur! -er#a/-a.6 *aua re.!'ra3!
#er*e-!.
'a.u*u( 2( Te#ua e#!*,! 'a #a.a4 AKI( Pe/-er!a '!ure#! #!'a -er,ua 4a'a AKI 4a37area*( Pe/-er!a '!ure#! /a3!. 'a4a# -er,ua 4a'a AKI #a.a4 a"a* ea'aa *!,ur!a ura, 'ar! 12 >a/( Pa'a a"a*+a6 'a4a# '!-er!a ?ur3e/!' !(( -*u3 &0 /,( J!a /a?aa# #!'a #er*!.a#6 '3!3 'a4a# '!,a'aa a#au '!-er!a #e#e3a 7e4a# 1009250 /,a*! 'a*a/ 19; >a/ a#au #e#e3a *a/-a# 10920 /,,BB.ar! 'e,a '3!3 /a3!/u/ 1 ,ra/.ar!( U3a.a #er3e-u# 'a4a# '!*aua -er3a/aa 'e,a 4e/-er!a 7a!ra *!' u#u /e!,a#a #ra3*a3! 7a!ra e !#raa3u*er( B!*a 7ara #er3e-u# #!'a -er.a3!* e-er.a3!*a .a+a 4a'a %922 a3u36 .aru3 '!4!!ra #era4! *a!( Pe!,a#a '3!3 *e-!. *a>u# #!'a
-er/a?aa#
-a.a 'a4a# /e+e-a-a #3!3!#a3(
Se7ara .!4#e3!36 /a!#* /e!,a#a #ra3*a3!
7a!ra e
!#raa3u*er 3e.!,,a 'a4a# '!,uaa u#u #a#a *a3aa AKI .u3u3+a 4a'a #a.a4 *!,ur!a( Na/u e,uaa /a!#* !! #!'a #er-u#! -a.a 'a4a# /e+e-a-a eru3aa ,!>a* *e-!. >au. area -er3!?a# e?r#3!6 /e+e-a-a a,re,a3! er!#r3!# 'a /eurua e7e4a#a a*!ra 'ara.( E?e e,a#!? #er3e-u# /u7u* 4a'a 4e/-er!a /a!#* *e-!. 'ar! 250 /,, #!a4 & >a/( Pee*!#!a *a! /eu>ua 3ea*!4u 'a4a# /e!,a#a 4r'u3! ur!6 4e/-er!a /a!#* #!'a /e/4er-a!! 4r,3!3 4a3!e(
D4a/! '3!3 re'a. 0659= ,,BB/e!# 3e7ara .!3#r!3 '!,uaa 'a*a/ #a#a *a3aa AKI6 /e*a*u! er>a+a 4a'a r e3e4#r '4a/! DA1 'a DA2 '! ,!>a*( D4a/! '3!3 re'a. 'a4a# /e+e-a-a
==
a3'!*a#a3! 4e/-u*u. 'ara. ,!>a*6 /e,.a/-a# NaK9ATPa3e 'e,a e?e a.!r 4e!,a#a a*!ra 'ara. ,!>a*6 LFG 'a a#r!ure3!3( Se-a*!+a6 4a'a '3!3 #!,,! '4a/! 'a4a# /e!/-u*a a33#r!3!( Fa#a+a #er! !#u #!'a 3e3e'er.aa +a, '!4er!raa area 'ua a*a3a +a!#u #er'a4a# 4er-e'aa 'era>a# re343 #u-u. #er.a'a4 4e/-er!a '4a/!6 >u,a #!'a #er'a4a# re*a3! +a, -a! a#ara '3!3 +a, '!-er!a 'e,a a'ar 4*a3/a '4a/!( Re343 '4a/! >u,a 3a,a# #er,a#u, 'ar! ea'aa *!!3 3e7ara u/u/ +a, /e*!4u#! 3#a#u3 *u/e 4a3!e 3er#a a-r/a*!#a3 4e/-u*u. 'ara. 3e4er#! .!4er#e3!6 '!a-e#e3 /e**!#u36 a#er3*er3!36 3e.!,,a -e-era4a a.*! -er4e'a4a# 3e3u,,u.+a 'a*a/ 'u!a +a#a #!'a a'a '4a/! '3!3 rea* 3e4er#! +a, #er#u*!3 4a'a *!#era#ur( Da*a/ 4ee*!#!a 'a /e#a9aa*!3!36 4e,,uaa '4a/! '3!3 re'a. #!'a #er-u#! -er/a?aa# -a.a #era!# 'e,a e?e 3a/4!, 3er!u3 3e4er#! !3e/!a /!ar'6 #a!ar!#/!a6 !3e/!a /u3a 3a*ura 7era6 ,a,re '!,!#!6 'a *a!9*a!( J!a #e#a4 .e'a '!,uaa6 4e/-er!a '4a/! 'a4a# '!7-a 'e,a 4e/a#aua re343 3e*a/a ; >a/( J!a #!'a #er'a4a# 4eru-a.a *!!36 '!a>ura a,ar /e,.e#!a 4e,,uaa+a u#u /e,.!'ar! #3!3!#a3( D4a/! #e#a4 'a4a# '!,uaa u#u 4e,-a#a 4e+a!# 'a3ar 3e4er#! 3+6 3e43!3 3e3ua! !'!a3! u#u /e/4er-a!! .e/'!a/! 'a ?u,3! ,!>a*(1<62&625 O-a#9-a#a *a! 3e4er#! a,!3 3e*e#!? DA1 ?e*'4a/ 'a*a/ 4r3e3 4e/-u#!a *a>u# 'e,a u>! *!!3 /u*#!3e#er u#u 4e,,uaa+a 'a*a/ #a#a *a3aa AKI( ANP6 a#a,!3 a'e3! #!'a #er-u#! e?e#!? 4a'a #a#a *a3aa AKI(
=&
DAFTAR PUSTAKA
1( La/e!re N6 B!e3e )V6 Va.*'er R( T.e r!3e ? 4rea*e7e a'#.e ?a** ? /r#a*!#+ ? 4a#!e#3 "!#. a7u#e rea* ?a!*ure ".a# #.eaa*+3!3 ? #" 'a#a-a3e3 'e3 a' 'e3 # #e** u3( J A/ S7Ne4.r*( 200;"1<:2=95( 2( Re3*! RMA( E4!'e/!*,! ,a,,ua ,!>a* au#( Da*a/ Re3*!RMA6 G''!4u#r RS6 Ba'!ara R6 e'!#r( D!a,3!3 'a4e,e**aa ,a,,ua ,!>a* au#( Ba'u, Pu3a# Peer-!#aI*/!a. Ba,!a I*/u Pe+a!# Da*a/ FK UNPADRS 'r( Ha3aSa'!! 200%(4(2<9&0( =( )a!ar SS( De7*!!, /r#a*!#+ ! 4a#!e#3 "!#. a7u#e rea* ?a!*ure61:%% # 2002( J A/ S7 Ne4.r*( 200;1<11&=950( &( Bra'+ HR6 Breer BM( A7u#e rea* ?a!*ure( Da*a/ Ka34er DL6 Fau7! AS6 L, DL6 Brau"a*' E6 Hau3er SL6 Ja/e3 JL6 e'!#r( Harr!33 4r!7!4*e ? !#era* /e'!7!e( E' 1;( Ne" Yr M7Gra"9H!**6 I7 2005(4(1;&&95=( 5( Me.#a RL6 $.er#" GM( A7u#e rea* ?a!*ure 'e?!!#!3 a' 7*a33!?!7a#! #!/e ?r 7.a,e( J A/ S7 Ne4.r*( 200=1&21<%9 %<( ;( Me.#a RL6 Ke**u/ JA6 S.a. SV6 M*!#r!3 BA6 R7 $6 )ar7 DG6 e# a*( A7u#e !'e+ !>ur+ e#"r re4r# ? a !!#!a#!e # !/4re u#7/e3 ! a7u#e !'e+ !>ur+( $r!#!7a* $are( 200<611R=1( <( Re3*! R( Kr!#er!a RIFLE 7ara +a, /u'a. 'a #er4er7a+a u#u /ee,aa '!a,3!3 'a /e/4re'!3! 4r,3!3 ,a,a* ,!>a* au#( G!>a* H!4er#e3!( 200<<11%92&( %( Ba,3.a" SM6 Ger,e $6 Be**/ R( A 7/4ar!3 ? #.e RIFLE a' AKIN 7r!#er!a ?r a7u#e !'e+ !>ur+ ! 7r!#!7a**+ !** 4a#!e#3( Ne4.r* D!a* Tra34*a#( 200%2=15;:9<&( :( Re3*! RMA( D!a,3!3 'a e#!*,! ,a,,ua ,!>a* au#( Da*a/ Re3*! RMA6 G''!4u#r RS6 Ba'!ara R6 e'!#r( D!a,3!3 'a 4e,e**aa ,a,,ua ,!>a* au#( Ba'u, Pu3a# Peer-!#a I*/!a. Ba,!a I*/u Pe+a!# Da*a/ FK UNPADRS 'r( Ha3a Sa'!! 200%(4(&19;;( 10( A-ue* JG( Nr/#e3!e !37.e/!7 a7u#e rea* ?a!*ure( N E,* J Me'( 200<=5<<:<9%05(
=5