TUGASAN 2: PENULISAN AKADEMIK
1
1.0 PENGENALAN
Bilik darjah boleh dijadikan satu tempat belajar yang menarik serta dapat membangunkan minat dan potensi pelajar bergantung kepada keadaan dan iklim bilik darjah (Abdullah Sani Yahaya, 2007). Pengurusan bilik darjah yang berkesan merupakan faktor penting dalam proses pengajaran dan pembelajaran (pdp). Dalam konteks pendidikan, masalah tingkah laku merujuk kepada sebarang bentuk tingkah laku pelajar yang boleh menganggu kelancaran dan keberkesanan proses pengajaran dan pembelajaran di dalam bilik darjah (Mohd Fadli, Mohd Hanafi Mohd Yasin & Mohd Moktar Tahar, 2016). ‘Generally, students misbehave to reach one of these four goals which are getting noticed, influence, retribution and evading failure’ (Fountain, 2006). Hal ini membawa maksud murid yang bertingkah laku negatif untuk mendapatkan perhatian, terpengaruh, membalas dendam serta mengelakkan kegagalan. Terdapat pelbagai tingkah laku negatif yang boleh didapati dalam sesebuah bilik darjah seperti hiperaktif, kurang memberi perhatian, pendiam dan sebagainya. Sehubungan itu, guru haruslah menyediakan peraturan dan rutin bilik darjah bagi mengawal dan mencorak tingkah laku yang positif serta mencegah kelakuan yang tidak diingini dalam bilik darjah (Syed Ismail Syed Mustapa & Ahmad Subki Miston, 2010).
2.0 KAJIAN KES
Tugasan ini memberikan fokus kepada masalah tingkah laku hiperaktif yang sering menjadi gangguan utama kepada proses pengajaran dan pembelajaran. Menurut Kamus Dewan Edisi Keempat (2015), hiperaktif bermaksud terlampau cergas pergerakannya sehingga sukar dikawal. Masalah tingkah laku hiperaktif adalah istilah yang digunakan untuk kanakkanak yang mempunyai tingkah laku yang terlampau aktif dan mengganggu serta mempunyai tumpuan yang singkat dalam sesuatu masa (Jamila K.A Mohamad, 2005). Menurut Sandra (2008) yang menjelaskan terdapat dua jenis masalah kanak-kanak kurang tumpuan iaitu Attention Deficit Disorder (ADD) atau masalah kurang tumpuan tanpa hiperaktif dan Attention Deficit Hyperactive Disorder (ADHD) atau masalah kurang daya tumpuan dengan hiperaktif. Dalam erti kata lain, hiperaktif membawa maksud kepayahan seseorang untuk mengawal diri daripada melakukan sesuatu perkara yang di luar kemampuan. Seseorang yang mengalami masalah hiperaktif khususnya kanak-kanak akan melakukan apa-apa sahaja mengikut kehendak sendiri tanpa memikirkan baik atau buruknya.
2
Kanak-kanak yang mengalami masalah hiperaktif mempunyai ciri-ciri yang boleh dikategorikan kepada tiga aspek utama iaitu masalah hiperaktif, masalah kurang tumpuan, dan impulsif (Mohd Faldz Ibrahim, 2007). Bagi aspek yang pertama ialah masalah hiperaktif yang merujuk kepada seseorang kanak-kanak yang tidak boleh duduk diam, gelisah, cergas serta banyak cakap. Masalah kurang tumpuan pula merujuk kepada seseorang kanak-kanak yang mengalami masalah hiperaktif tidak dapat menumpukan perhatian dalam tempoh masa yang lama serta dikategorikan dalam golongan pelupa. Aspek yang ketiga ialah impulsif yang membawa maksud melakukan sesuatu mengikut dorongan hati tanpa memikirkan sebab dan akibat serta tidak mempunyai kesabaran dalam menunggu giliran. Ketiga-ketiga aspek tersebut mengganggu rutin dalam bilik darjah. Lantaran itu, ia mempengaruhi proses pdp. Oleh yang demikian, perlu dikenalpasti punca masalah kanak-kanak hiperaktif.
3.0 PUNCA BERLAKU TINGKAH LAKU BERMASALAH
Terdapat pelbagai punca-punca yang menyebabkan seseorang murid mengalami masalah hiperaktif. Pertama, faktor bilik darjah yang tidak kondusif akan menyebabkan murid mengalami masalah hiperaktif. Contohnya, peraturan bilik darjah yang tidak ditegaskan dan dipatuhi oleh murid akan menyebabkan gangguan kepada proses pdp. Pencahayaan dan pengudaraan juga sedikit sebanyak akan mengganggu tumpuan murid dalam pdp (American Federation of Teachers,1997). Hal ini turut akan menyebabkan murid-murid hiperaktif untuk bergerak ke tempat yang lebih selesa walaupun proses pdp sedang dijalankan. Mereka juga suka bermain dengan bahan-bahan yang terdapat dalam bilik darjah seperti bahan-bahan pengajaran (Haliza Hamzah & Joy, 2014). Bukan itu sahaja, mereka lebih cenderung mengganggu rakan-rakan yang lain kerana mereka berasa tidak selesa untuk duduk diam. Natijahnya, objektif pembelajaran tidak tercapai kerana proses pdp tidak berkesan. Seterusnya, proses pdp yang tidak efektif juga akan mendorong murid untuk tidak menumpukan perhatian terhadap pdp. Terdapat sesetengah guru yang lebih mementingkan sukatan pelajaran berbanding tahap pemahaman murid. Mereka lebih mengamalkan konsep ‘chalk and talk’ (Marzita Puteh, 2012). Hal ini menyebabkan murid-murid berasa cepat bosan dan tidak memberikan tumpuan sepenuhnya. Bagi kanak-kanak hiperaktif, mereka mudah mengalih perhatian dan kerap berpindah dari satu aktiviti kepada aktiviti yang lain (Haliza Hamzah & Joy, 2014). Tambahan lagi, mereka tidak boleh menumpukan perhatian kepada satu-satu perkara lebih-lebih lagi kalau perkara tersebut tidak menarik minat mereka. Mereka akan mengambil kesempatan tersebut untuk melakukan sesuatu tindakan tanpa 3
memikirkan akibatnya seperti berlari-lari dalam kelas, memanjat dan sebagainya. Motif utama mereka adalah untuk menarik perhatian guru. Bagi seorang guru, masalah murid hiperaktif dalam bilik darjah perlu ditangani segera. Oleh itu, guru haruslah mencari inisiatifinisiatif tertentu untuk menyelesaikannya.
4.0 LANGKAH MENGATASI TINGKAH LAKU BERMASALAH
Terdapat beberapa model pengurusan tingkah laku yang boleh dijadikan panduan untuk mencegah dan menangani masalah tingkah laku murid hiperaktif di dalam bilik darjah. Model-model yang dipilih dalam tugasan ini ialah Model Disiplin Asertif Canter dan Model Pengurusan Kelompok Kounin. Model Disiplin Asertif Canter menekankan bahawa guru dan murid mempunyai hak masing-masing (Charles, 2010). Sehubungan itu, guru haruslah membina hubungan gurumurid yang baik untuk mewujudkan persekitaran pembelajaran yang kondusif. Contohnya, komunikasi antara guru-murid yang baik mampu mencegah masalah murid hiperaktif dalam bilik darjah. Hal ini demikian kerana guru yang berjaya membina komunikasi yang baik dengan murid dapat mengatur rutin dan peraturan bilik darjah yang telus dan berkesan (Good & Brophy, 2002). Bagi menangani masalah murid hiperaktif, guru haruslah bersifat tegas dalam melakukan tindakan pembetulan secara serta merta. Dengan ini, murid akan mengetahui kesan dan akibat sekiranya mereka menunjukkan perbuatan negatif dalam bilik darjah. Pemberian ganjaran dari pelbagai aspek iaitu sosial, grafik, aktiviti dan fizikal juga boleh digunakan sebagai satu cara pencegahan masalah murid hiperaktif. Guru digalakkan untuk memberikan pujian apabila murid mampu mengawal diri menjadi tenang dan tidak mengganggu proses pdp (Kementerian Kesihatan Malaysia, 2011). Oleh itu, Model Disiplin Asertif Canter adalah sesuai untuk dijadikan panduan untuk mengelakkan gangguan murid hiperaktif dalam proses pdp. Model Pengurusan Kelompok Kounin pula memberikan penekanan kepada kemahiran guru dalam merancang dan mengendalikan proses pdp (Charles, 2010). Model ini turut memberi fokus kepada pencegahan disiplin dengan menggunakan strategi dan teknik untuk mengelakkan kesalahan tingkah laku hiperaktif murid (Haliza Hamzah & Joy, 2014). Guru haruslah menggunakan strategi berpusatkan murid untuk mengawal tingkah laku murid hiperaktif. Contohnya, aktiviti hands on dan membuat projek sesuai untuk murid hiperaktif kerana ia mampu menggalakkan penglibatan aktif murid. Maka, murid yang mengalami masalah hiperaktif akan sentiasa menumpukan perhatian terhadap aktiviti pdpd yang dilaksanakan. Malah, guru juga perlu melaksanakan set induksi yang menarik untuk 4
menarik perhatian murid. Model ini juga mampu menangani masalah tingkah laku hiperaktif dengan mempelbagaikan bahan bantu mengajar. Bahan bantu mengajar yang menarik dapat mengalihkan perhatian murid hiperaktif untuk fokus dengan aktiviti pdp yang dilaksanakan. Jelas menunjukkan bahawa strategi dan teknik yang berkesan adalah sangat penting untuk mencegah dan menangani masalah tingkah laku hiperaktif murid dalam bilik darjah. Guru haruslah berkemahiran dan kreatif dalam membuat perancangan aktiviti pdp yang berkesan agar gangguan tingkah laku hiperaktif murid boleh dikurangkan. Kedua-dua model pengurusan ini mampu mencegah dan menangani masalah tingkah laku hiperaktif murid dalam bilik darjah. Oleh itu, guru haruslah berinisiatif untuk menggunakan Model Disiplin Asertif Canter dan Model Pengurusan Kelompok Kounin sebagai panduan dalam menyelesaikan masalah tingkah laku hiperaktif murid dalam bilik darjah.
5.0 RUMUSAN
Kesimpulannya, tingkah laku hiperaktif merupakan satu masalah negatif yang memerlukan perhatian yang lebih berbanding murid normal. Pengurusan bilik darjah yang berkesan haruslah ditekankan agar gangguan tingkah laku hiperaktif boleh dikurangkan dalam bilik darjah. Masalah hiperaktif haruslah dicegah dan ditangani serta dikenalpasti dengan kadar yang segera supaya masalah tersebut tidak menjadi semakin serius. Persekitaran pembelajaran yang kondusif haruslah diwujudkan dengan membina hubungan guru-murid yang baik. Proses pdp yang menarik dan berkesan juga haruslah dirancang untuk mengelakkan serta mengurangkan masalah tingkah laku hiperaktif yang merupakan gangguan utama proses pdp. Langkah-langkah untuk mencegah dan menangani masalah hiperaktif ini boleh dilaksanakan dengan menggunakan model pengurusan tingkah laku sebagai panduan seperti Model Disiplin Asertif Canter dan Model Pengurusan Kelompok Kounin. Justeru, guru haruslah melengkapkan diri dengan pelbagai pengetahuan dan kemahiran pengurusan tingkah laku untuk menangani masalah tingkah laku negatif yang akan dihadapi sepanjang proses pdp dijalankan.
5
RUJUKAN
6
6.0 RUJUKAN Abdullah Sani Yahaya. (2007). Mengurus sekolah. Kuala Lumpur: PTS Professional Publishing Sdn. Bhd. American Federation of Teachers. (1997). Foundation of effective teaching: Organizing the classroom environment for teaching and learning. Educational Research and Dissemination Program. Charles, C. M. (2010). Building classroom discipline. (10th ed.). New York: Allyn and Bacon. Fountain, D. L. (2006). A classroom management sapproach for traditionally and alternatively certified teachers. United States of America: Publishamerica, LLLP. Good, T., & Brophy, J. (2002). Looking in classroom. (9th ed.). New York: Harper Collins. Haliza Hamzah & Joy N. Samuel. (2014). Pengurusan bilik darjah dan tingkah laku. Shah Alam: Oxford Fajar Sdn. Bhd. Jamila K.A Mohamad. (2005). Pendidikan Khas untuk kanak-kanak istimewa. Kuala Lumpur: PTS Publications& Distributions Sdn. Bhd. Kamus Dewan Edisi Keempat. (2015). Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka. Kementerian Kesihatan Malaysia. (2011). Kecelaruan hiperaktif kurang upaya tumpuan (ADHD). Diperoleh pada 4 Ogos 2017 di laman web http://www.infosihat.gov.my/penyakit/Kanakkanak/KecelaruanHiperaktifkanak_kanak. php Marzita Puteh. (2012). Faktor-faktor penyebab. Diambil pada 3 Ogos 2017 di laman web http://daripenacikguku.blogspot.my/2012/04/faktor-faktor.html?m=1 Mohd Fadli, Mohd Hanafi Mohd Yasin dan Mohd Moktar Tahar. (2016). Penggunaan Teknik Peneguhan bagi Mengatasi Masalah Tingkah Laku Hiperaktif. International Conference on Education in Sountheast Asia Region 6th Series 2016. Universiti Kebangsaan Malaysia, Malaysia. Mohd Faldz Ibrahim. (2007). Membimbing anak hiperaktif. Diperoleh pada 3 Ogos 2017 di laman web http://www.scribd.com/doc/21251028/Membimbing-Anak-Hiperaktif Sandra, F. R. (2008). Bagaimana mendekati dan mendidik kanak-kanak ADD/ADHD. Kuala Lumpur: Institut Terjemahan Negara Malaysia Berhad. Syed Ismail Syed Mustapa & Ahmad Subki Miston. (2010). Guru dan cabaran semasa. Selangor: Penerbitan Multimedia Sdn. Bhd.
7
LAMPIRAN
8
