ASUHAN KEPERAWATAN JIWA PADA SDR. I DENGAN GANGGUAN PERSEPSI SENSORI: HALUSINASI PENGLIHATAN DI RUANG SAMBA RSJD DR. ARIF ZAINUDIN SURAKARTA
Oleh: Kelompok !. -. *. 5.
W"#$%k"h W%/" S" S"#"$0"1% N2 N2#%" W2l"3 P24% A$121%k T#%$3" K2$2m" D.
&'!()'!'*+, &'!()'!'*), &'!()'!'5', &'!)'!'5),
PROGRAM STUDI PROFESI NERS STIKES INSAN 6ENDEKIA HUSADA BOJONEGORO -'!(
LEMBAR PENGESAHAN
“LAPORAN PENDAHULUAN DAN ASUHAN KEPERAWATAN JIWA PADA SDR. I DENGAN GANGGUAN PERSEPSI SENSORI: HALUSINASI PENGLIHATAN DI RUANG SAMBA RSJD DR. ARIF ZAINUDIN SURAKARTA” Telah d!ah"a# $ada: Ha%
:
Ta#&&al
:
Te'$a(: R)a#& Sa'*a Pe%,e$(-% A"ade'"+
Me#&e(ah)+
M-h. R-# Al/Fa0h+ S.Ke$.+ N!1
Pe%,e$(-% Kl#"
J-"- SP.+ S.Ke$.+ N!1
Ke$ala R)a#& Sa'*a+
J-"- SP.+ S.Ke$.+ N!1
KATA KATA PENGAN PE NGANT TAR
P)2 !3)")% "ehad%a( Allah SWT $e#,$(a 'a#)!a da# ala' !e'e!(a. Sh-la4a( !e%(a !ala' !e'-&a (e(a$ (e%,)%ah""a# "e$ada Ra!)l M)ha''ad SAW. Da% "e(elada#a##3a "(a 'e#da$a("a# #la/#la a,)a# *a&a'a#a *e%#(e%a"! de#&a# !e,a%a 'a#)!a dala' "ehd)$a# *e%'a!3a%a"a(.
“LAPORAN PENDAHULUAN DAN ASUHAN KEPERAWATAN JIWA PADA SDR. I DENGAN GANGGUAN PERSEPSI SENSORI: HALUSINASI PENGLIHATAN DI RUANG SAMBA RSJD DR. ARIF ZAINUDIN SURAKARTA” Telah d!ah"a# $ada: Ha%
:
Ta#&&al
:
Te'$a(: R)a#& Sa'*a Pe%,e$(-% A"ade'"+
Me#&e(ah)+
M-h. R-# Al/Fa0h+ S.Ke$.+ N!1
Pe%,e$(-% Kl#"
J-"- SP.+ S.Ke$.+ N!1
Ke$ala R)a#& Sa'*a+
J-"- SP.+ S.Ke$.+ N!1
KATA KATA PENGAN PE NGANT TAR
P)2 !3)")% "ehad%a( Allah SWT $e#,$(a 'a#)!a da# ala' !e'e!(a. Sh-la4a( !e%(a !ala' !e'-&a (e(a$ (e%,)%ah""a# "e$ada Ra!)l M)ha''ad SAW. Da% "e(elada#a##3a "(a 'e#da$a("a# #la/#la a,)a# *a&a'a#a *e%#(e%a"! de#&a# !e,a%a 'a#)!a dala' "ehd)$a# *e%'a!3a%a"a(.
Pe#)l!a# a!)ha# "e$e%a4a(a# # d'a"!)d"a# )#()" 'e'e#)h !e*a&a# $e%!3a%a(a# &)#a 'e'e#e)h ()&a! !(a!e Ke$e%a4a(a# J4a $%-&%a' !()d Ne%! da# da# $e#e $e#el l( (a# a##3 #3aa *e%() *e%()2) 2)a# a# )#() )#()"" 'e#& 'e#&e( e(ah ah) )++ 'e#& 'e#&a# a#al al! !aa !)a() !)a() a!)h a!)ha# a# "e$e%a4a(a# 24a 3a#& da#&"a( dala' $e#3)!)#a# a!)ha# "e$e%a4a(a# 24a # da# 'e#&a'*l 'a#5aa( da% ha!l "e!'$)la##3a. 6. 7. 8. 9. . ;. <. =. >.
U#()" ()+ $e#)l! 'e#&),a$"a# (e%'a "a!h 3a#& !e()l)!#3a "e$ada: Ha!a# B!%+ B!%+ SE.+ SE.+ MSA !ela") Ke()a STIKe! STIKe! I,!ada. I,!ada. N!. N!. Fe%a Fe%a4a 4a( (++ S.Ke S.Ke$. $.++ M.Ke M.Ke$$ !ela !ela") ") Ke() Ke()aa P%-& P%-&%a %a' ' S()d S()d S6 Il') Il') Ke$e%a4a(a#. N!. I"ha I"ha A%da#(+ A%da#(+ S.Ke$. S.Ke$.++ M.Ke$ !ela") !ela") K--%d#a( K--%d#a(-% -% Ne%!. Ne%!. J-"J-"- SP.+ SP.+ S.Ke$.+ S.Ke$.+ N! !ela") !ela") $%e,e$( $%e,e$(-% -% "l#" "l#" 3a#& 3a#& *a#3a" *a#3a" 'e'*e%" 'e'*e%"a# a# $e()#2)" 3a#& *e%&)#a *e%&)#a dala' $e#3ele!aa# a!)ha# "e$e%a4a(a# 24a #. N!. M-h. M-h. R-# Al/Fa0 Al/Fa0h+ h+ S.Ke$ S.Ke$ !ela") !ela") $%e,e$ $%e,e$(-% (-% a"ade' a"ade'"" 3a#& 3a#& *a#3a" *a#3a" 'e'* 'e'*e% e%" "a# a# $e() $e()#2 #2)" )" 3a#& 3a#& *e%& *e%&)# )#aa dala dala' ' $e#3 $e#3ele ele!a !aa a## a!)h a!)ha# a# "e$e%a4a(a# 24a #. Pa%a Pa%a Re"a Re"a#/ #/%e" %e"a# a#++ da# da# !e') !e')aa $ha $ha"" 3a#& 3a#& (ela (elahh 'e'* 'e'*e% e%" "a# a# *e%* *e%*a& a&a a *e#()" *a#()a# dala' $%-!e! $e#3)!)#a# $e#3)!)#a# a!)ha# "e$e%a4a(a# "e$e%a4a(a# 24a #. U,a$a# U,a$a# (e%'a (e%'a "a! "a!hh )#() )#()"" laha# laha#.. O%a# O%a#&& ()a ()a da# da# !a)d !a)da% a%a/! a/!a) a)da da%a %a "a' "a' (e%, (e%,#( #(aa 3a#& 3a#& (ela (elahh 'e'* 'e'*e% e%"a "a## d-%-#&a# !e'a#&a( da# *a#()a# la##3a 3a#& !a#&a( *e%a%( *a& $e#)l!. J)&a $ha" $ha" la# la# 3a#& (e%"a( (e%"a( dala' $e#)l!a# $e#)l!a# a!)ha# a!)ha# "e$e%a4a(a# "e$e%a4a(a# 24a 24a #.
A"h%#3a+ !e*a&a ha'*a 3a#& le'ah+ $e#)l! 'e#3ada% *ah4a a!)ha# "e$e%a4a(a# 24a # (da" l)$)( da% *e%*a&a "ele'aha# da# "e")%a#&a#. U#()" ()+ ()+ $e#) $e#)l l!! ha%a ha%a$" $"a# a# !a%a !a%a## da# da# "%( "%(" " da% da% $e'* $e'*a, a,a. a. Da# Da# !e'!e'-&a &a a!)h a!)ha# a# "e$e%a4a(a# 24a # da$a( *e%'a#5aa( *a& "(a !e')a "h)!)!#3a *a& $e#)l! !e#d%.
S)%a"a%(a+ 7 De!e'*e% 7?6<
T' $e#3)!)#
DAFTAR ISI
HALA HALAMA MAN N JUDUL JUDUL @@@@ @@@@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@.. LEMB LE MBAR AR PENG PENGES ESAH AHAN AN @@@@ @@@@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@. @...
KAT KATA PENGAN PENGANT TAR @@@. @@@...@ ..@@@@ @@@@@@ @@@@@@ @@@@@@ @@@@@@ @@@
DAFT DAFTAR ISI ISI @@@@@@ @@@@@@@.. @..@@@ @@@@@@ @@@@@@ @@@@@@ @@@@@@ @@@@ @ BAB 6 PENDAHULUAN 6.6 6.6 La(a La(a%% Bela Bela"a "a#& #&@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@ @ 6 6.7 6.7 R)') R)')!a !a## Ma!a Ma!ala lahh @@@@ @@@@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@. @. 7 6.8 6.8 T)2)a )2)a## @@@@@ @@@@@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@ @ 8 6.9 6.9 Ma#5 Ma#5aa aa(( @@@@ @@@@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@. @. 8 BAB 7 LAPORAN PENDAHULUAN HALUSINASI 7.6 7.6 Ma!a Ma!ala lahh U(a U(a' 'a @@@ @@@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@. @. 9 7.7 Ka2 a2a# Te Te-% @@@ @@@@@@@@@@@@@@@@@@@.
9
7.8 7.8 P-h-# -h-# Ma!al a!alah ah @@.@ @@.@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@ @
>
7.9 7.9 Ma!a Ma!ala lahh Ke$ Ke$e% e%a4 a4a( a(a# a# da# da# Da( Da(aa 3a# 3a#&& Ha% Ha%)! )! D"a D"a2 2 @@@@ @@@@
6?
7. 7. Da& Da#-!a !a Ke$e Ke$e%a %a4a 4a(a (a## @@@@ @@@@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@. @. 66 7.; 7.; Re#, Re#,a# a#aa Ke$e Ke$e%a %a4a 4a(a (a## @@.@ @@.@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@..
66
7.< 7.< S(%a( S(%a(e& e& Pela Pela"! "!a# a#aa aa## T#da #da"a "a## Ke$e Ke$e%a4 %a4a(a a(a## Hal) Hal)! !#a #a! ! @@
69
BAB 8 ASUHAN ASUH AN KEPERAW KEPE RAWA ATAN JIWA JIWA 8.6 8.6 Pe#& e#&"a2 "a2a# a# @@@@ @@@@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@ @@@@@ @@@@@ @
77
8.7 A#al!a Da( Da(aa @@ @@@@@@@@@@@@@@@@@@@
87
8.8 8.8 Da5( Da5(a% a% Ma!a Ma!ala lah hD Da& a#-!a !a Ke$e Ke$e%a %a4a 4a(a (a## @@@ @@@@@ @@@@ @@....@ @
88
8.9 8.9 P-h-# -h-# Ma! Ma!al alah ah @@@ @@@@@ @@.....@ .@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@. @...
88
8. 8. P%P%-% %(a (a!! Da Da -! -!aa Ke$ Ke$e% e%a4 a4a( a(a# a# @..@ @..@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@ @
88
8.; 8.; I#(e I#(e% %e# e#! ! Ke$e Ke$e%a %a4a 4a(a (a## @@@@@ @@@@@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@@@ @@.. 89 8.< 8.< I'$l I'$le' e'e# e#(a (a! ! da# da# E Eal al)a )a! ! Ke$e Ke$e%a4 %a4a( a(a# a# @@@@ @@@@@@ @@@@ @@.. 8 BAB 9 PEMB PEMBAHA AHASAN SAN @@@@ @@@@@@@ @@@@@@ @@@@@@ @@@@@@ @@@@.. @..@.. @.. 8>
BAB PENUTUP @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@.. 97 DAFTAR PUSTAKA @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 98 LAMPIRAN
BAB ! PENDAHULUAN !.! L"1"# Bel"k"37
Hal)!#a! 3a() #dd) 3a#& 'e#&#(e%$%e(a!"a# !e!)a() 3a#& (da" ada !(')l)! da% l#&")#&a#. Hal)!#a! 'e%)$a"a# &a#&&)a# $e%!e$! d'a#a "le# 'e'$e%!e$!"a# !e!)a() 3a#& !e*e#a%#3a (da" ada De$"e! RI+ 7???1. Ga#&&)a# 24a 'e#2ad 'a!alah !e%)! d !el)%)h d)#a. Me#)%)( da(a WHO (ah)# 7??6+ d d)#a (e%da$a( $al#& (da" !a() da% e'$a( -%a#& d d)#a a(a) !e"(a% 9? 2)(a -%a#& (e%&a#&&) "e!eha(a# 24a#3a Wal)2a#+ 7??<1. P%eale#! !"C-5%e#a !e,a%a )')' d d)#a a#(a%a ?+77 $-$)la! Wal)2a#+ 7??<1. S"C-5%e#a d(e')"a# < $e% 6.??? -%a#& de4a!a da# (e%*a#3a" )!a 6/8 (ah)# Hda3a(+ 7??1. Hal)!#a! 'e%)$a/"a# !alah !a() &e2ala 3a#& !e%#& d(e')"a# $ada $a!e# de#&a# &a#&&)a# 24a+ d'a#a hal)!#a! !e%#& dde#(""a# de#&a# !"C-/5%e#a. Da% !el)%)h !"C-5%e#a+ da#(a%a#3a 'e#&ala' hal)!#a! P)%*a+ E"a+ Mah#)'+ Ha%d3ah+ 7??>1. 'e#)%)( S()a%( da# S)#dee# 6>>1+ $a!e# 'e#&ala' 2e#! hal)!#a! a)d-(-%"+ 7? hal)!#a! !)al+ 6? hal)!#a $e#&e,a$a#+ (a"(l da# $e#,)'a#. Pa!e# 'e%a!a"a# hal)!#a! !e*a&a !e!)a() 3a#& a'a( #3a(a+ $al#& (da" )#()" !)a() !aa( (e%(e#() Ka$la#+ 6>>=1. Da(a Med,al Re,-%d R)'ah Sa"( J4a RSJ1 Dae%ah S)%a"a%(a 'e#)#2)""a# *ah4a 2)'lah $a!e# !"C-5%e#a ,)")$ (#&& $ada (&a (ah)# (e%a"h%. J)'lah $a!e# !"C-5%e#a 3a#& d%a4a( #a$+ $ada (ah)# 7?67 !e*a#3a" 7.78? -%a#&+ (ah)# 7?68 'e##&"a( 'e#2ad 7.;> -%a#&+ da# (ah)# 6
7?69 !e*a#3a" 7.8;9 -%a#&. Da(a (e%!e*)( 'e#)#2)""a# *ah4a 2)'lah $a!e# hal)!#a! ,)")$ (#&&. Da(a *)la# Ja#)a% Sa'$a A$%l (ah)# 7?6 da% !e')a %)a#&a# %a4a( #a$ 'e#)#2)""a# *ah4a $a!e# hal)!#a! !e"(a% 98 / << da% 2)'lah $a!e# !"C-5%e#a. I#(e%e#! 3a#& d*e%"a# $ada $a!e# hal)!#a! *e%()2)a# 'e#-l-#& 'e%e"a 'e##&"a("a# "e!ada%a# (e#(a#& &e2ala 3a#& 'e%e"a ala' da# 'e%e"a *!a 'e'*eda"a# hal)!#a! de#&a# d)#a #3a(a da# 'a'$) 'e#&e#dal"a# a(a) 'e#&-#(%-l hal)!#a! 3a#& dala'. Thought stopping $e#&he#(a# $"%a#1 'e%)$a"a# !alah !a() ,-#(-h da% (e"#" $!"-(e%a$ "-(5 *eha-% 3a#& da$a( d&)#a"a# )#()" 'e'*a#() "le# 'e#&)*ah $%-!e! *e%$"%. Be%da!a%"a# la(a% *ela"a#& da(a!+ $e#)l! #&# 'e#3)!)# a!)ha# "e$e%a4a(a# 24a de#&a# 2)d)l “A!)ha# Ke$e%a4a(a# J4a $ada Sd%. I de#&a# Ga#&&)a# Pe%!e$! Se#!-%: Hal)!#a! Pe#&lha(a# d R)a#& Sa'*a RSJD D%. A%5 Za#)d# S)%a"a%(a.”
!.- R2m2$"3 M"$"l"h
Ba&a'a#a a!)ha# "e$e%a4a(a# 24a $ada Sd%. I de#&a# Ga#&&)a# Pe%!e$! Se#!-%: Hal)!#a! Pe#&lha(a# d R)a#& Sa'*a RSJD D%. A%5 Za#)d# S)%a"a%(a
7
!.* T242"3 !.*.! T242"3 Um2m
Se,a%a )')'+ ()2)a# da% a!)ha# "e$e%a4a(a# 24a # 3a() 'e'*e%"a# $e#&e(ah)a# 'e#&e#a &a#&&)a# $e%!e$!: hal)!#a! $e#&lha(a# da# 2)&a #(e%e#! 3a#& da$a( d*e%"a# "e$ada "le# hal)!#a! $e#&lha(a#. !.*.- T242"3 Kh2$2$
a. U#()" 'e#&e(ah) 'a!alah )(a'a da% hal)!#a!. *. U#()" 'e#&e(ah) "a2a# (e-% da% hal)!#a!. ,. U#()" 'e#&e(ah) $-h-# 'a!alah da% hal)!#a!. d. U#()" 'e#&e(ah) 'a!alah "e$e%a4a(a# da# da(a 3a#& ha%)! d"a2. e. U#()" 'e#&e(ah) da-!e "e$e%a4a(a#. 5. U#()" 'e#&e(ah) %e#,a#a "e$e%a4a(a#. &. U#()" 'e#&e(ah) !(%a(e& $ela"!a#aa# (#da"a# "e$e%a4a(a#. h. U#()" 'e#&e(ah) a!)ha# "e$e%a4a(a# 24a $ada "le# hal)!#a!.
!.5 M"38""1
Pe#3)!)#a# a!)ha# "e$e%a4a(a# 24a # dha%a$"a# da$a( 'e#a'*ah $e#&e(ah)a# 'e#&e#a $e'*e%a# a!)ha# "e$e%a4a(a# 24a $ada "le# &a#&&)a# $e%!e$! !e#!-%: hal)!#a! $e#&lha(a# !e%(a da$a( d2ad"a# !e*a&a *aha# a,)a# )#()" $%-!e! $e'*ela2a%a# !ela#2)(#3a.
8
BAB LAPORAN PENDAHULUAN HALUSINASI
-.!
M"$"l"h U1"m"
-.-
K"4%"3 Teo#% -.-.! Pe37e#1%"3
Ga#&&)a# Pe%!e$! Se#!-%: Hal)!#a!
Hal)!#a! 3a() #dd) 3a#& 'e#&#(e%$%e(a!"a# !e!)a()
3a#& (da" ada !(')l)! da% l#&")#&a#. Hal)!#a! 'e%)$a"a# &a#&&)a# $e%!e$! d'a#a "le# 'e'$e%!e$!"a# !e!)a() 3a#& !e*e#a%#3a (da" ada De$"e! RI+ 7???1. Me#)%)( O(-#& 6>>1 'e#de5#!"a# hal)!#a! !e*a&a "e!alaha# !e#!-% $e%!e$! da% !a() a(a) le*h #d%a $e#de#&a%a#+ $e#&lha(a#+ (a"(l+ a(a) $e#,)'a# 3a#& (da" ada !(')l)! e"!(e%#al F(%a+ 7??>1. Seda#&"a# 'e#)%)( --" da# F-#(a#e 6>=<1 $e%)*aha# $e%!e$! !e#!-%: hal)!#a! adalah !alah !a() &e2ala &a#&&)a# 24a d'a#a "le# 'e#&ala' $e%)*aha# $e%!e$! !e#!-%+ !e$e%( 'e%a!a"a# !e#!a! $al!) *e%)$a !)a%a+ $e#&lha(a#+ $e#&e,a$a#+ $e%a*aa#+ a(a) $e#&hd)a#. Kle# 'e%a!a"a# !(')l)! 3a#& !e*e()l#3a (da" ada F(%a+ 7??>1. -.-.- Je3%$9Je3%$ H"l2$%3"
%$6. Hal)!#a! $e#de#&a%a#a)d(-%": Me#de#&a% !)a%a -%a#&+ !ede%ha#a+ "-'$le"!+ 'e'*,a%a"a# d%#3a+ 'e'e%#(ah !e!)a(). 7. Hal)!#a! $e#&lha(a#!)al: Pa#,a%a# ,aha3a+ &a'*a%a# &e-'e(%,+ "a%(-#+ $a#a%-'a l)a! a(a) "-'$le"!+ 'e#3e#a#&"a# a(a) 'e#a")("a#. 9
8. Hal)!#a!
$e#&hd)-l5a"(-%:
Ba)
*)!)"+
a'!+
ha%)'+
'e#22""a#. 9. Hal)!#a! $e#&e,a$a#&)!5a"(-%: Me%a!a !e!)a() 3a#& *)!)"+ a'!+ 'e#22""a#. . Hal)!#a! $e%a*aa#(a,(le: Me%a!a'e#&ala' %a!a !a"(+ (a" e#a"+ ada !e#!a! da% (a#ah+ *e#da+ -%a#& la#. ;. Hal)!#a! !#e!(e(": Me%a!a"a# &e%a"a#/&e%a"a# -%&a# 3a#& ada d()*)h#3a 'e%a!a"a# al%a# da%ah. <. Hal)!#a! !,e%al: Pe%a!aa# (e%(e#() ('*)l ddala' ()*)h#3a. =. Hal)!#a! h$#a": Hal)!#a! # ada"ala#3a $ada -%a#& 3a#& #-%'al+ (e(a$ !e*el)' (d)% $e%!e$! !e#!-% *e"e%2a !alah. >. Hal)!#a! h$#-$-'$": Ha'$% !a'a de#&a# hal)!#a! h$#a" (e(a$ (e%2ad (e$a( !e*el)' (e%*a#&)# !a'a !e"al da% (d)%#3a. 6?.Hal)!#a! h!(e%": T'*)l $ada #e%-!a h!(e%" "a%e#a "-#5l" e'-!-#al. -.-.* T"3" "3 Ge4"l"
Me#)%)( Ha'd 7???1+ $e%la") "le# 3a#& (e%"a( de#&a#
hal)!#a! adalah !e*a&a *e%")(: 6. B,a%a !e#d%+ !e#3)' !e#d%+ "e(a4a !e#d%. 7. Me#&&e%a""a# **% (a#$a !)a%a. 8. Pe#&&e%a""a# 'a(a 3a#& ,e$a(. 9. Re!$-# e%*al 3a#& la'*a(. . Me#a%" d% da% -%a#& la#. ;. Be%)!aha )#()" 'e#&h#da% -%a#& la#. <. Tda" da$a( 'e'*eda"a# 3a#& #3a(a da# (da" #3a(a. =. Te%2ad $e##&"a(a# de#3)( 2a#()#&+ $e%#a$a!a# da# (e"a#a# da%ah. >. Pe%ha(a# de#&a# l#&")#&a# 3a#& ")%a#& a(a) ha#3a *e*e%a$a de(". 6?. Be%"-#!e#(%a! de#&a# $e#&ala'a# !e#!-%. 66. S)l( *e%h)*)#&a# de#&a# -%a#& la#. 67. E"!$%e! ')"a (e&a#&. 68. M)dha (e%!#&&)#&+ 2e#&"el da# 'a%ah. 69. Tda" 'a'$) 'e#&")( $e%#(ah da% $e%a4a(.
6. 6;. 6<. 6=. 6>. 7?.
Ta'$a" (%e'-% da# *e%"e%#&a(. Pe%la") $a#"+ a&(a! da# "a(a(-#. )%&a+ "e(a")(a# da# *e%')!)ha#. Be%(#da" 'e%)!a" d%+ -%a#& la# da# l#&")#&a#. Tda" da$a( 'e#&)%)! d%. Ba!a (e%da$a( d!-%e#(a! 4a"()+ (e'$a( da# -%a#&.
-.-.5 F"k1o# P#e$%p%1"
%$6. B-l-&!: P%-!e! $e#&-laha# #5-%'a! *e%le*ha#+ 'e"a#!'e $e#&ha#(a%a# l!(%" a*#-%'al. 7. S(%e! l#&")#&a#: A'*a#& (-le%a#! 'e#)%)# $ada !(%e! l#&")#&a#. 8. Ge2ala $e',) 'al/ada$(5: a!$e" "e!eha(a#+ l#&")#&a#+ !"a$+ da# $e%la") #dd).
-.-. F"k1o# P#e%$po
%$%$6. Ge#e(": D()%)#"a# da% "el)a%&a. 7. Ne)%-*-l-&": Te%2ad &a#&&)a# $ada a%ea $%e5%-#(al da# l'*, da% -(a". 8. Ne)%-(%a#!'((e#: A*#-%'al(a! $ada d-$a'#e+ !e%-(-##+ da# &l)(a'a(. 9. %)!: Ada#3a $a$a%a# %)! $ada -(a". . P!"-l-&!: I*) $e#,e'a!+ -e% $%-(e"!+ a3ah 3a#& (da" $ed)l.
-.-. Re31"37 Re$po3 Ne2#o;%olo7%$
Re!$-# Ada$(5
P"%a# l-&! Pe%!e$! a")%a( E'-! "-#!!(e# Pe%la") !e!)a H)*)#&a# !-!al ha%'-#!.
D!(-%! $"%a# Il)! Me#a%" D% E'-! (da" !(a*l Pe%la") (da" *a!a
Re!$-# 'al/ada$(5 Ga#&&)a# ! $"%4aha'. Hal)!#a! S)l( *e%e!$-# e'-! Pe%la") d!-%&a#!a! I!-la! S-!al
-.-.( F"$e98"$e H"l2$%3"
%$6. Fa!e I: ,-'5-%(#&+ a#!e(a! !eda#&+ 'e#3e#a#&"a#. a. Pe%a!aa# 'e#dala' a#!e(a!+ "e!e$a#+ %a!a *e%!alah+ (a")(+ *e%5-")! $ada 5"%a# !e#a#&1. *. Me#&e#al $"%a# da# $e%a!aa# !e%(a $e#&ala'a# !e#!-% dala' "e#dal "e!ada%a# #-# $!"-("1. ;
,. Ta#da/(a#da: (e%!e#3)'+ (e%(a4a+ 'e#&&e%a""a# **% (a#$a *e%!)a%a+ &e%a" 'a(a ,e$a(+ %e!$-# e%*al la'*a(+ da' da# a!3" !e#d%. 7. Fa!e II: ,-#de'##&+ a#!e(a! *e%a(+ 'e#22""a#. a. Pe#&ala'a# !e#!-%" 'e#22""a#+ 'e#a")("a#+ ')la le$a! "e#dal+ 'e#&a'*l 2a%a" de#&a# !)'*e% 3a#& d$e%!e$!"a#+ 'e%a!a d$e%'al)"a#+ 'e#a%" d% $!"-(" %#&a#1. *. Ta#da/(a#da: 'e##&"a(#3a (a#da !3!(e' -(-#-' a"*a( a#!e(a! #ad+ #a5a!+ (e#!1 %e#(a#& $e%ha(a# 'e#3e'$(+ a!3" $ada $e#&ala'a# !e#!-%"+ hla#& "e'a'$)a#+ 'e'*eda"a# %eal(a!. 8. Fa!e III: ,-#(%-ll#&+ a#!e(a! *e%a(+ $e#&ala'a# !e#!-% *e%")a!a. a. Be%he#( 'ela4a#'e#3e%ah $ada hal)!#a!. Ke!e$a# *la hal)!#a! *e%he#(. I! hal)!#a! 'e#a%" $!"-("1. *. Ta#da/(a#da: "e'a'$)a# d"e#dal"a#'e#&")( hal)!#a!+ "e!)"a%a# *e%h)*)#&a# de#&a# -%a#& la#+ %e#(a#& $e%ha(a# *e*e%a$a de("'e#( (a#da 5!" a#!e(a! *e%a( *e%"e%#&a(+ (%e'-%+ (a" 'a'$) 'e'a()h $e%#(ah1. 9. Fa!e I: (-#&)e%#&+ $ah(+ 'ele*)% dala' hal)!#a!#3a da# 'e#&a#,a'. a. Be%he#( 'ela4a#'e#3e%ah $ada hal)!#a!+ ada $e%#(ah hal)!#a! 'e#&a#,a'+ hal)!#a!#3a (e%2ad *e*e%a$a ha%2a' *la'a#a (a"a da #(e%e#! $!"-(" *e%a(1. *. Ta#da/(a#da: $e%la") (e%%-%+ "e'a)a# d"e#dal"a#'e#&")( hal)!#a!+ $-(e#! ")a( !),deh-',de+ "e!)"a%a# *e%%e!$-# le*h da% 6 -%a#&$e%#(ah "-'$le"!+ a"(5(a! 5!" %e5le"!"a!+ ! hal)!#a! $e%la") "e"e%a!a#+ 'a#a%" d%+ a&(a!+ "a(a(-#1. -.-.+ Mek"3%$me Kop%37
<
6. Re&%e!: 'e#2ad 'ala! *e%a"(5(a! !eha%/ha%. 7. P%-3e"!: 'e#2ela!"a# $e%)*aha# !)a() $e%!e$! de#&a# *e%)!aha )#()" 'e#&alh"a# (a#&&)#& 2a4a* "e$ada -%a#& la#. 8. Me#a%" d%: S)l( 'e'$e%,a3a -%a#& la# da# a!3" de#&a# !(')l)! #(e%#al S()a%(+ 7??<1. -.*
Poho3 M"$"l"h
-.5
M"$"l"h Kepe#"0"1"3 "3 D"1" /"37 H"#2$ D%k"4%
Re!"- 'e#,de%a d% !e#d%+ -%a#& la#+ da# l#&")#&a# Pe%)*aha# $e%!e$! !e#!-%: Hal)!#a! I!-la! S-!al
6. Re!"- 'e#,de%a d%+ -%a#& la# da# l#&")#&a# D"1" S2;/ek1%8:
a. Kle# 'e#&a(a"a# *e#, a(a) "e!al $ada !e!e-%a#&. *. Kle# !)"a 'e'*e#(a" da# 'e#3e%a#& -%a#& 3a#& 'e#&)!"#3a 2"a !eda#& "e!al a(a) 'a%ah. ,. R4a3a( $e%la") "e"e%a!a# a(a) &a#&&)a# 24a la##3a. D"1" O;/ek1%8:
a. Ma(a 'e%ah+ 4a2ah a&a" 'e%ah. *. Nada !)a%a (#&& da#" e%a!+ *,a%a 'e#&)a!a: *e%(e%a"+ 'e#2e%(+ 'e')")l d% !e#d%-%a#& la#. ,. E"!$%e! 'a%ah !aa( 'e'*,a%a"a# -%a#&+ $a#da#&a# (a2a'. d. Me%)!a" da# 'ele'$a% *a%a#&/*a%a#&. 7. Pe%)*aha# !e#!-% $e%!e$()al: hal)!#a! D"1" S2;/ek1%8:
a. Kle# 'e#&a(a"a# 'e#de#&a% *)#3 3a#& (da" *e%h)*)#&a# de#&a# *. ,. d. e. 5. &.
!(')l)! #3a(a. Kle# 'e#&a(a"a# 'elha( &a'*a%a# (a#$a ada !(')l)! 3a#& #3a(a. Kle# 'e#&a(a"a# 'e#,)' *a) (a#$a !(')l)!. Kle# 'e%a!a 'a"a# !e!)a(). Kle# 'e%a!a ada !e!)a() $ada ")l(#3a. Kle# (a")( $ada !)a%a*)#3&a'*a% 3a#& dlha( da# dde#&a%. Kle# #&# 'e')")l 'ele'$a% *a%a#&/*a%a#&.
D"1" O;/ek1%8:
a. Kle# *e%*,a%a da# (e%(a4a !e#d%. *. Kle# *e%!"a$ !e$e%( 'e#de#&a%'elha( !e!)a(). ,. Kle# *e%he#( *,a%a d(e#&ah "al'a( )#()" 'e#de#&a%"a# !e!)a(). d. D!-%e#(a!. 8. I!-la! !-!al: 'e#a%" d% D"1" S2;/ek1%8:
=
Kle# 'e#&a(a"a# !a3a (da" 'a'$)+ (da" *!a+ (da" (ah) a$a/a$a+ *-d-h+ 'e#&"%(" d% !e#d%+ 'e#&)#&"a$"a# $e%a!aa# 'al) (e%hada$ d% !e#d%. D"1" O;/ek1%8:
Kle# (e%lha( le*h !)"a !e#d%+ *#&)#& *la d!)%)h 'e'lh al(e%#a(e (#da"a#+ #&# 'e#,de%a d%#&# 'e#&a"h% hd)$+ a$a(!+ e"!$%e! !edh+ "-')#"a! e%*al ")%a#&+ a"((a! 'e#)%)#+ $-!! 2a## $ada !aa( (d)%+ 'e#-la" *e%h)*)#&a#+ ")%a#& 'e'$e%ha("a# "e*e%!ha#. -.
D%"73o$" Kepe#"0"1"3
-.
Re3<"3" Kepe#"0"1"3 6. D%"73o$" I: Pe%)*aha# $e%!e$! !e#!-%: Hal)!#a!. T242"3 Um2m: Kle# (da" 'e#,de%a d% !e#d%+
6. Pe%)*aha# !e#!-% $e%!e$!: hal)!#a!. 7. I!-la! !-!al: 'e#a%" d%.
-%a#& la# da#
l#&")#&a#. T242"3 Kh2$2$:
a. Kle# da$a( 'e'*#a h)*)#&a# !al#& $e%,a3a da!a% )#()" "ela#,a%a# h)*)#&a# #(e%a"! !ela#2)(#3a. T#da"a#: 61 Sa$a "le# de#&a# %a'ah *a" e%*al 'a)$)# #-# e%*al. 71 Pe%"e#al"a# d% de#&a# !-$a#. 81 Ta#3a"a# #a'a le#&"a$ "le# da# #a'a $a#&&la# 3a#& d!)"a. 91 Jela!"a# ()2)a# $e%(e')a#. 1 J)2)% da# 'e#e$a( 2a#2. ;1 T)#2)""a# !"a$ e'$a( da# 'e#e%'a "le# a$a ada#3a. <1 Be%"a# $e%ha(a# "e$ada "le# da# $e%ha(a# "e*)()ha# da!a% "le#. *. Kle# da$a( 'e#&e#al hal)!#a!. T#da"a#: 61 Ada"a# "-#(a" !e%#& da# !#&"a( !e,a%a *e%(aha$. 71 O*!e%a! (#&"ah la") "le# (e%"a( de#&a# hal)!#a!#3a: *,a%a da# (e%(a4a (a#$a !(')l)! 'e'a#da#& "e "%"e "a#a#"e de$a# !e-lah/-lah ada (e'a# *,a%a. ,. Kle# da$a( 'e#&-#(%-l hal)!#a!#3a. >
T#da"a#: 61 Ide#(5"a! *e%!a'a "le# ,a%a (#da"a# 3a#& dla")"a# 2"a (e%2ad hal)!#a! (d)%+ 'a%ah+ 'e#3*)""a# d%+ dll1. 71 D!")!"a# 'a#5aa( ,a%a 3a#& d&)#a"a# "le#+ 2"a *e%'a#5aa( *e% $)2a#. 81 D!")!"a# ,a%a *a%) )#()" 'e')()!'e#&-#(%-l ('*)l#3a hal)!#a!: Ka(a"a# “!a3a (da" 'a) de#&a%”. Me#e') -%a#& la#. Me'*)a( 2ad4al "e&a(a# !eha%/ha%. Me'#(a "el)a%&a(e'a#$e%a4a( )#()" 'e#3a$a 2"a "le#
(a'$a" *,a%a !e#d%. 91 Ba#() "le# 'e'lh da# 'ela(h ,a%a 'e')()! hal)!#a!#3a !e,a%a *e%(aha$. 1 Be% "e!e'$a(a# )#()" 'ela")"a# ,a%a 3a#& (elah dla(h. ;1 Eal)a! ha!l#3a da# *e% $)2a# 2"a *e%ha!l. <1 A#2)%"a# "le# 'e#&")( TAK+ -%e#(a! %eal(a+ !(')la! $e%!e$!. d. Kle# 'e#da$a( d)")#&a# da% "el)a%&a dala' 'e#&-#(%-l hal)!#a!#3a. T#da"a#: 61 A#2)%"a# "le# )#()" 'e'*e%(ah) "el)a%&a 2"a 'e#&ala' hal)!#a!. 71 D!")!"a# de#&a# "el)a%&a $ada !aa( *e%")#2)#&$ada !aa( ")#2)#&a# %)'ah1: Ge2ala hal)!#a! 3a#& dala' "le#. a%a 3a#& da$a( dla")"a# "le# da# "el)a%&a )#()" 'e')()!
hal)!#a!. a%a 'e%a4a( a#&&-(a "el)a%&a 3a#& hal)!#a! d%)'ah+ d*e% "e&a(a#+ 2a#&a# *a%"a# !e#d%+ 'a"a# *e%!a'a+
*e$e%&a# *e%!a'a. Be% #5-%'a! 4a"() 5-ll-4 )$ a(a) "e#a$a $e%l) 'e#da$a( *a#()a#: hal)!#a! (da" (e%"-#(%-l+ da# %e!"- 'e#,ede%a d% a(a) -%a#& la#. 6?
e. Kle# 'e'a#5aa("a# -*a( de#&a# *a". T#da"a#: 61 D!")!"a# de#&a# "le# da# "el)a%&a (e#(a#& d-!!+ 5%e")e#! da# 'a#5aa( '#)' -*a(. 71 A#2)%"a# "le# 'e'#(a !e#d% -*a( $ada $e%a4a( da# 'e%a!a"a# 'a#5aa(#3a. 81 A#2)%"a# "le# *,a%a de#&a# d-"(e% (e#(a#& 'a#5aa( da# e5e" !a'$#& '#)' -*a( 3a#& d%a!a"a#. 91 D!")!"a# a"*a( *e%he#( -*a(/-*a( (a#$a "-#!)l(a!. 1 Ba#() "le# 'e#&&)#a"a# -*a( de#&a# $%#!$ ; *e#a%. -.(
S1#"1e7% Pel"k$"3""3 T%3"k"3 Kepe#"0"1"3 H"l2$%3"
%$Kle# de#&a# &a#&&)a# $e%!e$! !e#!-% : hal)!#a! -.(.! P#o$e$ Kepe#"0"1"3 !. Ko3%$% kl%e3
a. Pe()&a! 'e#&a(a"a# *ah4a "le# !e%#& 'e#3e#d% d "a'a%. *. Kle# !e%#& "e(a4a da# (e%!e#3)' !e#d%. ,. Kle# 'e#&a(a"a# !e%#& 'e#de#&a% !)a%a/!)a%a 3a#&
-.
'e'*!" da# !#3a (da" 2ela! !e%(a 'elha( !e(a#/!e(a#. D%"73o$" kepe#"0"1"3: Ga#&&)a# $e%!e$! !e#!-%: hal)!#a! de#&a%.
*. T242"3 Kh2$2$ TUK ! :
a. Kle# (a'$a" 'e#&e#al hal)!#a!. *. Kle# da$a( 'e#&ha%d" hal)!#a!.
5. T%3"k"3 Kepe#"0"1"3
a. *. ,. d. e. 5. &. h.
Me#&de#(5"a! 2e#! hal)!#a! Me#&de#(5"a! ! hal)!#a! $a!e# Me#&de#(5"a! 4a"() hal)!#a! $a!e#. Me#&de#(5"a! 5%e")e#! hal)!#a! $a!e#. Me#&de#(5"a! !()a! 3a#& 'e#'*)l"a# hal)!#a!. Me#&de#(5"a!%e!$-# $a!e# (e%hada$ hal)!#a! Me#&a2a%"a# $a!e# 'e#&ha%d" hal)!#a!. Me#&a#2)%"a# $a!e# 'e'a!)""a# ,a%a 'e#&ha%d" hal)!#a! dala' 2ad4al "e&a(a# ha%a#.
-.(.- S1#"1e7% Pel"k$"3""3 T%3"k"3 Kepe#"0"1"3 SP ! P"$%e3 : Me'*a#() $a!e# 'e#&e#al hal)!#a!+
'e#2ela!"a#
,a%a/,a%a 'e#&-#(%-l hal)!#a!+ 'e#&a2a%"a# $a!e# 'e#&-#(%-l hal)!#a! de#&a# ,a%a $e%(a'a: 'e#&ha%d" hal)!#a!.
66
ORIENTASI:
”Sela'a( $a& *a$a"+ Sa3a Maha!!4a "e$e%a4a(a#
STIKES ISADA BOJONEGORO 3a#& a"a# 'e%a4a( *a$a" Na'a Sa3a #)%ha"' 3)dh 4*-4-+ !e#a#& d$a#&&l 3)d. Na'a *a$a" !a$aBa$a" Se#a#& d$a#&&l a$a” ”Ba&a'a#a $e%a!aa# *a$a" ha% # A$a "el)ha# *a$a" !aa( #” ”Ba"lah+ *a&a'a#a "ala) "(a *e%,a"a$/,a"a$ (e#(a#& !)a%a 3a#& !ela'a # *a$a" de#&a% (e(a$ (a" (a'$a" 4)2)d#3a D 'a#a "(a d)d)" D %)a#& (a') Be%a$a la'a Ba&a'a#a "ala) 8? 'e#(” KERJA: =A$a"ah *a$a" 'e#de#&a% !)a%a (a#$a ada )2)d#3aA$a 3a#& d"a(a"a# !)a%a ()” =A$a"ah (e%)!/'e#e%)! (e%de#&a% a(a) !e4a"()/4a"() Ka$a# 3a#& $al#& !e%#& D de#&a% !)a%a Be%a$a "al !eha% *a$a" ala' Pada "eadaa# a$a !)a%a () (e%de#&a% A$a"ah $ada 4a"() !e#d%” =A$a 3a#& *a$a" %a!a"a# $ada !aa( 'e#de#&a% !)a%a ()” =A$a 3a#& *a$a" la")"a# !aa( 'e#de#&a% !)a%a () A$a"ah de#&a# ,a%a () !)a%a/!)a%a () hla#& Ba&a'a#a "ala) "(a *ela2a% ,a%a/,a%a )#()" 'e#,e&ah !)a%a/!)a%a () ')#,)l” *a$a" + ada e'$a( ,a%a )#()" 'e#,e&ah !)a%a/!)a%a () ')#,)l. Pe%(a'a+ de#&a# 'e#&ha%d" !)a%a (e%!e*)(. Ked)a+ de#&a# ,a%a *e%,a"a$/,a"a$ de#&a# -%a#& la#. Ke(&a+ 'ela")"a# "e&a(a# 3a#& !)dah (e%2ad4al+ da# 3a#& "e e'$a( '#)' -*a( de#&a# (e%a()%.” =Ba&a'a#a "ala) "(a *ela2a% !a() ,a%a d)l)+ 3a() de#&a# 'e#&ha%d"”. “a%a#3a !e*a&a *e%")(: !aa( !)a%a/!)a%a () ')#,)l+ la#&!)#& *a$a" *la#&+ $e%& !a3a (da" 'a) de#&a%+ @ Sa3a (da" 'a) de#&a%. Ka') !)a%a $al!). Be&() d)la#&/)la#& !a'$a !)a%a () (a" (e%de#&a% la&. -*a *a$a" $e%a&a"a# Nah *e&()+ @ *a&)! -*a la& a *a&)! *a$a" D !)dah *!a” 67
TERMINASI: =Ba&a'a#a
$e%a!aa# D
!e(elah $e%a&aa# la(ha#
(ad” Kala) !)a%a/!)a%a () ')#,)l la&+ !la"a# ,-*a ,a%a (e%!e*)( *a&a'a#a "al) "(a *)a( 2ad4al la(ha##3a. Ma) 2a' *e%a$a !a2a la(ha##3a Sa)da%a 'a!)""a# "e&a(a# la(ha# 'e#&ha%d" hal)!#a! dala' 2ad4al "e&a(a# ha%a# $a!e#1. Ba&a'a#a "ala) "(a *e%(e') la& )#()" *ela2a% da# la(ha# 'e#&e#dal"a# !)a%a/!)a%a de#&a# ,a%a 3a#& "ed)a Ja' *e%a$a Ba&a'a#a "ala) d)a 2a' la& Be%a$a la'a "(a a"a# *e%la(h D'a#a (e'$a(#3a” =Ba"lah+ !a'$a 2)'$a.” SP - P"$%e3 : Mela(h
$a!e# 'e#&-#(%-l hal)!#a! de#&a# ,a%a
"ed)a:*e%,a"a$/,a"a$ de#&a# -%a#& la#. ORIENTASI : “Sela'a( $a& *a$a" Ba&a'a#a $e%a!aa# *a$a" ha% # A$a"ah !)a%a/!)a%a#3a 'a!h ')#,)l A$a"ah !)dah d$a"a ,a%a 3a#& (elah "(a la(hBe%")%a#&"a# !)a%a/!)a%a#3a Ba&)! Se!)a 2a#2 "(a (ad !a3a a"a# la(h ,a%a "ed)a )#()" 'e#&-#(%-l hal)!#a! de#&a# *e%,a"a$/,a"a$ de#&a# -%a#& la#. K(a a"a# la(ha# !ela'a 7? 'e#(. Ma) d 'a#a D !# !a2a” KERJA : “a%a "ed)a )#()" 'e#,e&ah'e#&-#(%-l hal)!#a! 3a#& la# adalah de#&a# *e%,a"a$/,a"a$ de#&a# -%a#& la#. Jad "ala) *a$a" ')la 'e#de#&a% !)a%a/!)a%a+ la#&!)#& !a2a ,a% (e'a# )#()" da2a" #&-*%-l. M#(a (e'a# )#()" #&-*%-l de#&a# *a$a" -#(-h#3a *e&# @ (-l-#&+ !a3a ')la de#&a% !)a%a/!)a%a. A3- #&-*%-l de#&a# !a3a A(a) "ala) ada -%a#& d%)'ah '!al#3a !(%+a#a" *a$a" "a(a"a#: *)+ a3- #&-*%-l de#&a# *a$a" !eda#& de#&a% !)a%a/!)a%a. Be&() *a$a" -*a *a$a" la")"a# !e$e%( !a3a (ad la")"a#. a+ *e&(). Ba&)! -*a !e"al la& Ba&)! Nah+ la(h (e%)! 3a *a$a"” 68
TERMINASI :
“Ba&a'a#a $e%a!aa# *a$a" !e(elah la(ha# # Jad
!)dah ada *e%a$a ,a%a 3a#& *a$a" $ela2a% )#()" 'e#,e&ah !)a%a/ !)a%a () Ba&)!+ ,-*alah "ed)a ,a%a # "ala) *a$a" 'e#&ala' hal)!#a! la&. Ba&a'a#a "ala) "(a 'a!)""a# dala' 2ad4al "e&a(a# ha%a# *a$a". Ma) 2a' *e%a$a la(ha# *e%,a"a$/,a"a$ Nah #a#( la")"a# !e,a%a (e%a()% !e%(a !e4a"()/4a"() !)a%a () ')#,)l Be!-" $a& !a3a a"a# "e 'a% la&. Ba&a'a#a "ala) "(a la(h ,a%a 3a#& "e(&a 3a() 'ela")"a# a"((a! (e%2ad4al Ma) 2a' *e%a$a Ba&a'a#a "ala) 2a' 6?.?? Ma) d 'a#aD !# la& Sa'$a *e!-" 3a. Sela'a( $a&”. SP * P"$%e3 : Mela(h
$a!e# 'e#&-#(%-l hal)!#a! de#&a# ,a%a
"e(&a:'ela"!a#a"a# a"((a! (e%2ad4al. ORIENTASI : “Sela'a( $a& *a$a" Ba&a'a#a $e%a!aa# *a$a" ha% # A$a"ah !)a%a/!)a%a#3a 'a!h ')#,)l A$a"ah !)dah d$a"a d)a ,a%a 3a#& (elah "(a la(h Ba&a'a#a ha!l#3a Ba&)! Se!)a 2a#2 "(a+ ha% # "(a a"a# *ela2a% ,a%a 3a#& "e(&a )#()" 'e#,e&ah hal)!#a! 3a() 'ela")"a# "e&a(a# (e%2ad4al. Ma) d 'a#a "(a *,a%a Ba" "(a d)d)" d %)a#& (a'). Be%a$a la'a "(a *,a%a Ba&a'a#a "ala) 8? 'e#( Ba"lah.” KERJA : “A$a !a2a 3a#& *a!a *a$a" la")"a# Pa&/$a& a$a "e&a(a##3a+ (e%)! 2a' *e%")(#3a (e%)! a2a" !a'$a dda$a("a# "e&a(a##3a !a'$a 'ala'1. Wah *a#3a" !e"al "e&a(a##3a. Ma% "(a la(h d)a "e&a(a# ha% # la(h "e&a(a# (e%!e*)(1. Ba&)! !e"al *a$a" *!a la")"a#. Ke&a(a# # da$a( *a$a" la")"a# )#()"
69
'e#,e&ah !)a%a (e%!e*)( ')#,)l. Ke&a(a# 3a#& la# a"a# "(a la(h la& a&a% da% $a& !a'$a 'ala' ada "e&a(a#. TERMINASI : “Ba&a'a#a $e%a!aa# *a$a" !e(elah "(a *e%,a"a$/ ,a"a$ ,a%a 3a#& "e(&a )#()" 'e#,e&ah !)a%a/!)a%a Ba&)! !e"al -*a !e*)("a# 8 ,a%a 3a#& (elah "(a la(h )#()" 'e#,e&ah !)a%a/ !)a%a. Ba&)! !e"al. Ma% "(a 'a!)""a# dala' 2ad4al "e&a(a# ha%a# *a$a" -*a la")"a# !e!)a 2ad4al 3aSa)da%a da$a( 'ela(h a"((a! 3a#& la# $ada $e%(e')a# *e%")( !a'$a (e%$e#)h !el)%)h a"((a! da% $a& !a'$a 'ala'1 Ba&a'a#a "ala) 'e#2ela#& 'a"a# !a#& #a#(+ "(a 'e'*aha! ,a%a '#)' -*a( 3a#& *a" !e%(a &)#a -*a(. Ma) 2a' *e%a$a Ba&a'a#a "ala) 2a' 67.?? $a&D %)a#& 'a"a# 3a Sa'$a 2)'$a.” SP 5 P"$%e3: Mela(h $a!e# 'e#&&)#a"a# -*a( !e,a%a (e%a()%. ORIENTASI: “Sela'a( $a& *a$a" Ba&a'a#a $e%a!aa# *a$a"
ha%
# A$a"ah !)a%a/!)a%a#3a 'a!h ')#,)l A$a"ah !)dah d$a"a (&a ,a%a 3a#& (elah "(a la(h A$a"ah 2ad4al "e&a(a##3a !)dah dla"!a#a"a# A$a"ah $a& # !)dah '#)' -*a( Ba". Ha% # "(a a"a# 'e#d!")!"a# (e#(a#& -*a(/-*a(a# 3a#& *a$a" '#)'. K(a a"a# d!")! !ela'a 7? 'e#( !a'*l 'e#)#&&) 'a"a# !a#&. D !# !a2a 3a *a$a"” KERJA: “Ba$a" ada"ah *eda#3a !e(elah '#)' -*a( !e,a%a (e%a()%. A$a"ah !)a%a/!)a%a *e%")%a#&hla#& M#)' -*a( !a#&a( $e#(#& !)$a3a !)a%a/!)a%a 3a#& *a$a" de#&a% da# 'e#&&a#&&) !ela'a # (da" ')#,)l la&. Be%a$a 'a,a' -*a( 3a#& *a$a" '#)' Pe%a4a( 'e#3a$"a# -*a($a!e#1 I# 3a#& 4a%#a -%a#&e PZ1 8 "al !eha% 2a' < $a&+ 2a' 6 !a#& da# 2a' < 'ala' &)#a#3a )#()" 6
'e#&hla#&"a# !)a%a/!)a%a. I# 3a#& $)(h THP18 "al !eha% 2a' #3a !a'a &)#a#3a )#()" %le"! da# (da" "a"). Seda#&"a# 3a#& 'e%ah 2a'*) HP1 8 "al !eha% 2a' #3a !a'a &)#a#3a )#()" $"%a# *a% (e#a#&. Kala) !)a%a/!)a%a !)dah hla#& -*a(#3a (da" *-leh d*e%he#("a#. Na#( "-#!)l(a!"a# de#&a# d-"(e%+ !e*a* "ala) $)()! -*a(+ *a$a" a"a# "a'*)h da# !)l( )#()" 'e#&e'*al"a# "e "eadaa# !e')la. Kala) -*a( ha*! *a$a" *!a '#(a "e d-"(e% )#()" 'e#da$a("a# -*a( la&. *a$a" 2)&a ha%)! (el( !aa( 'e#&&)#a"a# -*a(/-*a(a# #. Pa!("a# -*a(#3a *e#a%+ a%(#3a *a$a" ha%)! 'e'a!("a# *ah4a () -*a( 3a#& *e#a%/*e#a% $)#3a *a$a" Ja#&a# "el%) de#&a# -*a( 'l" -%a#& la#. Ba,a #a'a "e'a!a##3a. Pa!("a# -*a( d'#)' $ada 4a"()#3a+ de#&a# ,a%a 3a#& *e#a%. a() d'#)' !e!)dah 'a"a# da# (e$a( 2a'#3a *a$a" 2)&a ha%)! $e%ha("a# *e%a$a 2)'lah -*a( !e"al '#)'+ da# ha%)! ,)")$ '#)' 6? &ela! $e% ha%” TERMINASI : “Ba&a'a#a $e%a!aa# *a$a" !e(elah "(a *e%,a"a$/ ,a"a$ (e#(a#& -*a( S)dah *e%a$a ,a%a 3a#& "(a la(h )#()" 'e#,e&ah !)a%a/!)a%a -*a !e*)("a# Ba&)! 2"a 2a4a*a# *e#a%1. Ma% "(a 'a!)""a# 2ad4al '#)' -*a(#3a $ada 2ad4al "e&a(a# *a$a" Ja#&a# l)$a $ada 4a"()#3a '#(a -*a( $ada $e%a4a( a(a) $ada "el)a%&a "ala) d %)'ah. Nah 'a"a#a# !)dah da(a#&. Be!-" "(a "e(e') la& )#()" 'elha( 'a#5aa( 9 ,a%a 'e#,e&ah !)a%a 3a#& (elah "(a *,a%a"a#. Ma) 2a' *e%a$a Ba&a'a#a "ala) 2a' 6?.??. !a'$a 2)'$a.”
6;
BAB * ASUHAN KEPERAWATAN JIWA PADA SDR. I DENGAN GANGGUAN PERSEPSI SENSORI: HALUSINASI DI RUANG SAMBA RSJD DR. ARIF ZAINUDIN SURAKARTA *.! Pe37k"4%"3
Ta#&&al MRS Ta#&&al D%a4a( d R)a#& Ta#&&al Pe#&"a2a# R)a#& Ra4a(
: 6=/6?/7?6< : 6=/6?/7?6< : 7?/66/7?6< : R)a#& Sa'*a
*.!.! Ie31%8%k"$% Kl%e3
I#!al U')% Ala'a( Pe#dd"a#
: Sd%. I : 7; (h. : S'-/ B-3-lal : SLP
A&a'a S(a()! Pe"e%2aa# Je#! Kela'# N-. M
:I!la' :Bel)' Me#"ah :Pe(a# :La"/la" :'*>>>
*.!.- Al"$"3 M"$2k
6. Da(a P%'e%: Kle# 'e#&a(a"a# 'a!)" RSJ d*a4a $-l! da% %)'ah "e RSJ+ $-l!#3a d*e% (ah) (e(a#&&a "le# 3a#& %. 7. Da(a Se")#de%: Kle# (a'$a" *e%*,a%a !e#d%+
2a%a#&
*e%"-')#"a! de#&a# -%a#& la#+ *,a%a la'*a( da# $ela#. 8. Kel)ha# U(a'a Saa( Pe#&"a2a#: Melha( Ba3a#&a#. *.!.* F"k1o# P#e$%p%1"$% &R%0"/"1 Pe3/"k%1 Sek"#"37,
Kle# 'e#&a(a"a# 'a!)" RSJ d *a4a $-l! 3a#& dla$-% (e(a#&&a#3a. Kle# 'e#&a(a"a# !aa( d %)'ah -*a( !elal) d'#)' (a$ *a3a#&a##3a
6<
'a!h ada. Kle# !e%#& *e%*,a%a !e#d% !aa( !e#d%a# d "a'a%+ 2a%a#& *e%#(e%a"! de#&a# $a!e# la#. *.!.5 F"k1o# P#e%$po$%$% &R%0"/"1 Pe3/"k%1 D"h2l2,
Kle# 'e#&a(a"a# !)dah < "al 'a!)" RS2 a4al 'a!)" (ah)# 7?68 d a#(a% Pa"#e da# Ma"#e. Kle# 2)&a 'e#&a(a"a# !aa( () *a3a#&a# 'e'*!" ada (e(a#&&a 3a#& % $ada#3a. Kle# 'e#&a(a"a# !e*el)' 'a!)" "e RSJ da "e%2a d Ja"a%(a d $a*%" 4a5e% 8 *)la#+ lal) *e%he#( da# $)la#& "a%e#a (da" *e"e%2a da d !)%)h $e%& Ma"#e lal) "le#
$e%& "e S)%a*a3a "e%2a d *e#&"el !ela'a 8 '#&&) lal) *e%he#( da# $)la#&+ d %)'ah (da" *e"e%2a. 6. Pe%#ah 'ela")"a# )$a3a$e%,-*aa# *)#)h d% Jela!"a#: Kle# 'e#&a("a# (da" $e%#ah. 7. Pe#&ala'a# 'a!a lal) 3a#& (da" 'e#3e#a#&"a# Jela!"a#: Kle# 'e#&a(a"a# $e%#ah *e"e%2a lal) (e%"e#a 'e!# $e#&e$a"a# *a%a#& da# 2a% "el#&"#a d $-(-#&. 8. Pe%#ah 'e#&ala' $e#3a"( 5!": Tda" $e%#ah. 9. R4a3a( $e#&&)#aa# NAPZA: Tda" $e%#ah. . U$a3a 3a#& (elah dla")"a# (e#(a#& "-#d! d a(a! da# ha!l#3a: Jela!"a#: Kle# 'e#&a(a"a# la#&!)#& d*a4a "e RSJ !a'$a !e"a%a#&. ;. R4a3a( Pe#3a"( Kel)a%&a: Kle# 'e#&a(a"a# (da" ada "el)a%&a 3a#& $e%#ah d%a4a( d RSJ. *.!. Pe37k"4%"3 P$%ko$o$%"l &Se;el2m "3 Se$2"h S"k%1,
6. Ge#-%&%a'
Ke(e%a#&a#: : La"/la" : Pe%e'$)a# : Ga%! Pe%#"aha# : Ga%! Ke()%)#a# : Sa() %)'ah : Ga%! Kede"a(a# : Kle# 6=
Jela!"a#: Kle# Me#&a(a"a# de"a( de#&a# Pa"#e. Kle# 2)&a 'e#&a(a"a# a#a" $e%(a'a da% 8 *e%!a)da%a. Da 'e'l" ad" $e%e'$)a# da# la"/la". a. P-la A!)h : Kle# 'e#&a(a"a# d*e!a%"a# -leh "ed)a -%a#& ()a#3a. *. P-la K-')#"a!: P-la "-')#"a! (e%*)"a dala' "el)a%&a. ,. P-la Pe#&a'*la# Ke$)()!a#: Kle# 'e#&a(a"a# 3a#& 'e#e#()"a# "e$)()!a# d "el)a%&a#3a adalah Pa"#e. 7. K-#!e$ D%: a. (%a D%: Kle# 'e#&a(a"a# !)"a de#&a# !e')a a#&&-(a ()*)h#3a (a$ 'al) de#&a# 2a% "el#&"#a 3a#& (e%$-(-#&. D*)"("a# de#&a# 'e#3e'*)#3"a# 2a% "el#&"#a. *. Ide#((a!: Kle# 'e#&a(a"a# *e%#a'a Sd%. I )')% 7; (ah)#+ ala'a( S'-/B-3-lal. Kle# 'e#&a(a"a# d%#3a la"/la" da# 'e%a!a $)a! !e*a&a !e-%a#& la"/la". ,. Pe%a#: D% #2m"h: Kle# 'e#&a(a"a# d%)'ah !e*a&a a#a" da# d%)'ah 'e'*a#() -%a#& ()a d !a4ah. D% RSJD: Kle# 'e#&a(a"a# d %)'ah !a"( 24a # !e*a&a -%a#& 3a#& d%a4a(. d. Ideal D%: Kle# 'e#&a(a"a# #&# ,e$a( $)la#& da# *e"e%2a 'e'*a#() -%a#& ()a d !a4ah. e. Ha%&a D%: Kle# 'e#&a(a"a# 'al) de#&a# d%#3a. D*)"("a# "le# !e%#& 'e#)#d)"+ "-#(a" 'a(a ")%a#&+ da# !aa' !e2e#a" !e*el)' 'e#2a4a* $e%(a#3aa*+ "le# !e%#& 'e#3e#d% d "a'a%. Da-!a Ke$e%a4a(a#: Ga#&&)a# "-#!e$ d%: Ha%&a d% %e#dah. 8. H)*)#&a# S-!al: a. O%a#& 3a#& *e%a%((e%de"a(: Kle# 'e#&a(a"a# d %)'ah de"a( de#&a# Pa"#e da# d %)'ah !a"( "le# (da" ada (e'a# de"a( d RSJ+ !e')a !a'a. *. Pe%a# Se%(a dala' Ke&a(a# Kel-'$-"Ma!3a%a"a(: 6>
D% #2m"h:
Kle# 'e#&a(a"a# d %)'ah !a2a+ "e 'a!2d lal)
$)la#&.
DI RSJD: Kle# 'e#&a(a"a# ")( *e%2-&e( !aa( d %eha*.
,. Ha'*a(a# dala' Be%h)*)#&a# d#e&a# O%a#& La#: Kle# 'e#&a(a"a# (a")( *e%"e#ala# da# *,a%a de#&a# -%a#& la#. Kle# 2a%a#& ")( *e%#(e%a"! de#&a# $%a"("a#+ "le# (a'$a" !e%#& 'e#3e#d%+ da# !e%#& (d)%a# d "a'a%. K-#(a" 'a(a !ela'a #(e%a"! ")%a#&+ (a#&a# d (a#&")$"a#+ "a" d%a$a("a#. Ke$ala !e%#& 'e#)#d)". Kle# (da" 'a) *e%"e#ala# de#&a# $%a"("a# la#. Da-!a Ke$e%a4a(a#: I!-la! S-!al: Me#a%" D%. 9. S$%()al: a. Nla da# Ke3a""a#: Kle# 'e#&a(a"a# *e%a&a'a !la'. *. Ke&a(a# I*adah: Kle# 'e#&a(a"a# d %)'ah da# d RSJ !h-la( 4a"(). Kle# (a'$a" !h-la( dC)h)% d %)a#& $e%a4a(a#. *.!. Peme#%k$""3 F%$%k
6. Keadaa# U')': Keadaa# )')' "le# ,)")$+ %a'*)( *e%!h+ h(a'+ $e#de"+ ")") $e#de"+ "e)l( "e%#&+ $a"aa# *e%!h da# !e!)a !e%&a' "le# RSJD1+ 'e'a"a &ela#& de#((a!+ 'e'a"a !a#dal. 7. Ke!ada%a# K)a#((a!1: -'$-! 'e#(!+ GS: E3e 9 e%*al M-(-%" ;. 8. Ta#da/(a#da (al: TD: 69?6?? ''H& S)h): 8;+ N: == 'e#( RR: 7? 'e#(. 9. U")%: BB ;= "& TB 6;= . Kel)ha# F!": Tda" ada.
*.!.( S1"12$ Me31"l
6. Pe#a'$la# Pe#a'$la# )!a+ ,a%a *e%$a"aa#+ "e*e%!ha#1 Pe#a'$la# "le# !e!)a d#e&a# )!a+ ,a%a *e%$a"aa# "le# !e!)a 3a"# 'a'a"a !e%a&a' RSJD+ "le# (a'$a" *e%!h+ %a'*)( (e%$-(-#& $e#de"+ !"a$ "le# !-$a#+ &a3a *e%2ala# #-%'al+ "e$ala
7?
!ed"( 'e#)#d)"+ !aa( *e%2ala#+ e"!$%e! 4a2ah da(a%+ "-#(a" 'a(a ")%a#&. 7. Pe'*,a%aa#: a%a *,a%a la'*a(+ !ed"( &a&a$ 3a"# da' !e2e#a" !e*el)' 'e#2a4a* $e%(a#3aa#+ -l)'e !)a%a $ela#+ *aha!a 3a#& d&)#a"a# *aha!a 2a4a "%a'a. 8. A"(5(a! M-(-%": A"(5(a! "le# h$-a"((a!+ "le# (a'$a" !e!e"al 'e#&&e%a""a# "a" !e$e%( 'e#2ah(. 9. M--d da# A5e": a. M--d: e'a!+ "le# 'e#&a(a"a# ,e'a! de#&a# -%a#& ()a#3a d %)'ah (a")( "ala) d!a"( (e(a#&&a#3a. *. A5e": T)'$)l+ "le# 'e'*e%"a# %e!$-# 3a#& la'*a( !aa( da2a" *e%&)%a). . I#(e%a"! Sela'a Wa4a#,a%a: Sela'a 4a4a#,a%a+ "le# "--$e%a(5+ "-#(a" 'a(a ")%a#&+ !ela'a 4a4a#,a%a "le# 'e#2a4a* de#&a# #ada $ela# da# !e*el)' 'e#2a4a* da' !e2e#a" !a'*l 'e#)#d)". ;. Pe%!e$!/Se#!-%": a. Hal)!#a!: Pe#&lha(a# da# $e#de#&a%a# *. Il)!: Tda" ada Jela!"a#: Kle# 'e#&a(a"a# 'elha( *a3a#&a# da# *e%*,a%a de#&a# *a3a#&a# (e%!e*)(. Ba3a#&a##3a *e%#a'a Pa" He#de%!-# ')#,)l 79 2a'+ "le# (a'$a" *e%*,a%a !e#d%+ !e%#& da' da# 'e#3e#d%. <. P%-!e! P"%: a. A%)! P"%: K-he%e#. *. I! P"%: Fa#(a!+ "le# 'e#&a(a"a# *!a *e%(e') da# *e%*,a%a de#&a# ,a%a 'e'*a3a#&"a# 'a"a *a#3a#&a##3a ')#,)l !e!)a de#&a# -%a#& 3a#& d*a3a#&"a#. ,. Be#()" P"%: #-# %eal!(,+ "le# 'e#&a(a"a# %)'ah#3a a"a# d %)!a" -leh (e(a#&&a#3a. =. T#&"a( Ke!ada%a#: a. O%e#(a! Wa"(): O%e#(a! "le# *a"+ "le# 'e#&a(a"a# !e"a%a#& !a#& da# !)dah 4a"()#3a !h-la( dC)h)%. 76
*. O%e#(a! Te'$a(: O%e#(a! "le# *a"+ "le# 'e#&a(a"a# !e"a%a#& d%#3a ada d RSJ S)%a"a%(a d %)a#& Sa'*a. ,. O%e#(a! O%a#&: O%e#(a! "le# *a"+ "le# #&a( #a'a (e'a#/ (e'a##3a d *a#&!al. Kle# 2)&a #&a( #a'a $e%a4a(. >. Me'-%: a. Ja#&"a Pa#2a#& 6 *)la#1. Kle# 'a'$) 'e#,e%(a"a# a4al 'a!)" RSJ da# %4a3a( "e%2a !e*el)' 'a!)" RSJ. *. Ja#&"a Pe#de" 6/8? ha%1. Kle# 'a'$) 'e#3e*)("a# "e&a(a# d %eha* "e'a%#. Kle#+ “Ke'a%# !a3a 'a# "a%a-"e+ ")( 2-&e(.” ,. Saa( # 6? de("/6 'e#(1. Kle# 'a'$) 'e#3e*)("a# #a'a $e%a4a( d a"h% "-')#"a!. 6?. T#&"a( K-#!e#(%a! da# Be%h()#&: a. K-#!e#(%a!: Kle# da$a( *e%"-#!e#(%a! !ela'a 4a4a#,a%a da# da$a( 5-,)! $ada $e'*,a%aa#. *. Be%h()#&: Kle# 'a'$) *e%h()#& de#&a# *a" d*)"("a# "le# 'a'$) 'e#&h()#& 2)'lah %a"aa( !h-la( 4a"(). 66. Ke'a'$)a# Pe#laa# Kle# 'e#&a(a"a# 'a#d (e%le*h dah)l) !e*el)' 'a"a#. 67. Da3a Tl" D% Kle# (da" 'e#3ada% *ah4a d%#3a 'e#&ala' &a#&&)a# 24a (a$ "le# !ada% *ah4a "le# !eda#& d %a4a( d RSJ. *.!.+ Ke;212h"3 Pe#$%"p"3 P2l"37
6. Ma"a# Kle# 'a'$) 'a"a# !e#d% da# a'*l 'a"a# !e#d% 'a#d%1. 7. BABBAK Ma#d% d*)"("a# de#&a# "le# 'a'$) BAK d W (a#$a a%aha#. 8. Ma#d Kle# 'a#d% d*)"("a# de#&a# "le# !e(a$ $a& 'a#d d "a'a% 'a#d (a#$a a%aha#. Kle#+ “Sa3a 'a#d d "a'a% 'a#d $a"a !a*)#+ &-!-" && da# "e%a'a!.” 9. Be%$a"aa# a(a) Be%ha! Ma#d%. D*)"("a# de#&a# "le# 'a'$) *e%$a"aa# (a#$a a%aha# $e%a4a(. . I!(%aha( da# Td)% Td)% !a#&+ la'a: 66.?? !d 66.8? WIB Td)% 'ala'+ la'a: 76.?? !d ?9.8? WIB. 77
A"(5(a! !e*el)'!e!)dah (d)%: N-#(-# T. ;. Pe#&&)#aa# O*a( Ba#()a# '#'al+ d*)"("a# de#&a# "le# '#)' -*a( d*a#() $e%a4a(. <. Pe'elha%aa# Ke!eha(a# Pe%a4a(a# la#2)(a#: a+ de#&a# !3!(e' $e#d)")#& "el)a%&a. =. A"(5(a! dala' R)'ah Kle# 'a'$) 'e%a$"a# (e'$a( (d)%#3a !e,a%a 'a#d%. >. A"(5(a! dl)a% R)'ah Kle# 'e#&a(a"a# "e 'a!2d lal) $)la#& la&. *.!.) Mekanisme Koping
Ada$(5 Mal/ada$(5 B,a%a de#&a# -%a#& la#. M#)' al"-h-l. Ma'$) 'e#3ela!a"a# 'a!alah. Rea"! la'*a(*e%le*ha#. Te"#" Rela"!a!. Be"e%2a *e%le*ha#. A"(5(a! "-#!(%)"(5. Me#&h#da%. Olah %a&a. Me#,de%a d%. La#/la#. La#/la#. Jela!"a#: Kle# 'e#&a(a"a# 2"a ada 'a!alah 'e#&h#da%. *.!.!' M"$"l"h P$%ko$o$%"l "3 L%37k237"3
6. Ma!alah de#&a# d)")#&a# "el-'$-"+ !$e!5"#3a: (da" (e%"a2. 7. Ma!alah *e%h)*)#&a# de#&a# l#&")#&a# !$e!5"#3a: "le# 'e#&a(a"a# ada (e(a#&&a 3a#& % $ada "le#. 8. Ma!alah de#&a# $e#dd"a#+ !$e!5"#3a: (da" ada. 9. Ma!alah de#&a# $e"e%2aa#+ !$e!5"#3a: Kle# $e%#ah "e,ela"aa# !aa( *e"e%2a+ 2a% "el#&"#a (e%"e#a 'e!# $e#&e$a"a# *a%a#& da# ha%)! d$-(-#&. . Ma!laah de#&a# $e%)'aha#+ !$e!5"#3a: (da" ada. ;. Ma!alah de#&a# e"-#-'+ !$e!5"#3a: "le# (da" *e"e%2a. <. Ma!alah de#&a# $ela3a#a# "e!eha(a#+ !$e!5"#3a: Tda" ada 'a!alah. =. Ma!alah la##3a+ !$e!5"#3a: (da" ada 'a!alah.
*.!.!! Pe37e1"h2"3 K2#"37 Te31"37
A$a"ah "le# 'e'$)#3a 'a!alah 3a#& *e%"a(a# de#&a# $e#&e(ah)a# 3a#& ")%a#& (e#(a#& !)a() hal 1 Ga#&&)a# 24a. Jela!"a#: Kle# (da" 'e#3ada% "eadaa# 24a#3a. 78
*.!.!- Ape> Me%$
Da-!a Med!: F7?.8 S"C-5%e#a (a" (e%#,1. Te%a$ Med": 6. A#(a!d 86 (a* 6/6/6 7. R'$e#d-# 78 '& 6/?/6 8. He3a'# 77 '& 6/?/6 9. laC3' 67 '& 6/?/?
*.- Analisa Data No. D>
6.
D"1"
D%"73o$" Kepe#"0"1"3
Ga#&&)a# Pe%!e$! Kle# 'e#&a(a"a# 'elha( *a3a#&a# da# *e%*,a%a Se#!-%: Hal)!#a! d#e&a# *a3a#&a# (e%!e*)(. Ba3a#&a##3a *e%#a'a $a" Pe#&lha(a#. He#de%!-# ')#,)l 7 2a' !aa( !e#d%. DS:
DO:
/ / / / /
7.
Kle# (a'$a" *e%*,a%a !e#d%. Kle# !e%#& da' da# 'e#3e#d%. K-#(a" 'a(a ")%a#&. M--d "le# ,e'a!. A5e" "le# ()'$)l.
DS:
Kle# 'e#&a(a"a# 'al) de#&a# d%#3a da# 2a% "el#&"#a 3a#& (e%$-(-#&.
Ha%&a D% Re#dah
DO:
/ / / / / /
8.
Kle# (a'$a" 2a%a#& *e%#(e%a"!. K-#(a" 'a(a ")%a#&. Kle# !e%#& 'e#)#d)". a%a *,a%a la'*a(+ Sed"( &a&a$ 3a"# da' !e2e#a" !e*el)' 'e#2a4a* $e%(a#3aa#+ -l)'e !)a%a $ela#.
I!-la! S-!al: Me#a%" Kle# 'e#&a(a"a# (a")( *e%"e#ala# da# *,a%a de#&a# D%. -%a#& la#. DS:
DO:
/ / / / / / /
9.
DS:
Kle# (a'$a" 2a%a#& *e%#(e%a"! de#&a# -%a#& la#. Kle# (a'$a" !e%#& 'e#3e#d% da# (d)%a# d "a'a%. K-#(a" 'a(a ")%a#&. Kle# !e%#& 'e#)#d)". a%a *,a%a la'*a(+ Sed"( &a&a$ 3a"# da' !e2e#a" !e*el)' 'e#2a4a* $e%(a#3aa#+ -l)'e !)a%a $ela#. Ga#&&)a#
I! 79
P"%:
Kle# 'e#&a(a"a# *!a *e%(e') da# *e%*,a%a de#&a# Waha'. -%a#& 3a#& d*a3a#&"a#. DO:
/ / / / /
A%)! $"% "-he%e#. I! $"% 5a#(a!. Be#()" $"% #-# %eal!(,. M--d "le# ,e'a!. A5e" "le# ()'$)l.
*.* D"81"# M"$"l"h?D%"73o$" Kepe#"0"1"3
6. 7. 8. 9.
Ga#&&)a# $e%!e$! !e#!-%: Hal)!#a! $e#&lha(a#. Ha%&a d% %e#dah. I!-la! !-!al: Me#a%" d%. Ga#&&)a# I! P"%: Waha'.
*.5 Poho3 M"$"l"h
Re!"- 'e#,de%a d%+ -%a#& la#+ l#&")#&a#. Ga#&&)a# ! $"e%: Waha' Ga#&&)a# Pe%!e$! Se#!-%: Hal)!#a! Pe#&lha(a# I!-la! S-!al: Me#a%" D%
Effect Core Problem Cause
D% Re#dah *. P#%o#%1"$ D%"73o$"Ha%&a Kepe#"0"1"3 Ga#&&)a# Pe%!e$! Se#!-%: Hal)!#a! Pe#&lha(a#. *. I31e#@e3$% Kepe#"0"1"3 INTERENSI KEPERAWATAN
Na'a 'aha!!4a : Wd3a Sa%a!4a( N)%da Na'a Kle# : Sd%. I NIM : ?6<>?6?8> Ba#&!al : Sa'*a I#!(()! : STIKe! I!ada B-2-#e&-%-
H"#%?T7l
Se##+ 7?/66/ 7?6<
D%"73o$" Kepe#"0"1"3
Ga#&&)a# Pe%!e$! Se#!-%: Hal)!#a! Pe#&lha(a#.
T242"3 "3 K#%1e#%" H"$%l T242"3: Se(elah SP I:
I31e#@e3
%$6. Me'*#a h)*)#&a# !al#& $e%,a3a. 7. Me#&de#(5"a! 2e#! Hal)!#a! "le#. 8. Me#&de#(5"a! 4a"() hal)!#a! "le#. 9.Me#&de#(5"a! 5%e")e#! hal)!#a! "le#. .Me#&de#(5"a! !()a! 3a#& K#%1e#%" H"$%l: 6.Kle# da$a( 'e#'*)l"a# hal)!#a!. ;. Me#&de#(5"a! %e!$-#! "le# (e%hada$ 'e'*#a hal)!#a!. h)*)#&a# !al#& <. Me#&a2a%"a# "le# 'e#&ha%d" hal)!#a! $e%,a3a. de#&a# (e"#" tought stoping . 7.Kle# da$a( =.Me#&a#2)%"a# "le# 'e'a!)""a# ,a%a 'e#&e#al 'e#&ha%d" hal)!#a! de#&a# (e"#" hal)!#a!#3a. dla")"a# 9 #(e%a"! "le# da$a( 'e#&-#(%-l hal)!#a! 3a#& dala'#3a.
7
8.Kle# da$a( tought stoping dala' 2ad4al "e&a(a# 'e#&-#(%-l ha%a#. hal)!#a!#3a. SP II: 9.Kle# 'e'a#5aa("a# 6. Me#&eal)a! 2ad4al "e&a(a# ha%a# -*a( de#&a# "le#. 7. Mela(h "le# 'e#&e#dal"a# hal)!#a! *a". de#&a# ,a%a *e%,a"a$/,a"a$ de#&a# -%a#& la#. 8.Me#&a2a%"a# "le# 'e'a!)""a# dala' 2ad4al "e&a(a# ha%a#. SP III:
6.Me#&eal)a! 2ad4al "e&a(a# ha%a# "le#. 7. Mela(h "le# 'e#&e#dal"a# hal)!#a! de#&a# 'ela")"a# "e&a(a# "e&a(a# 3a#& *a!a dla")"a# "le# d %)'ah1. 8. Me#&a#2)%"a# "le# 'e'a!)""a# dala' 2ad4al "e&a(a# ha%a#. SP I:
6.Me#&eal)a! 2ad4al "e&a(a# ha%a# "le#. 7. Me'*e%"a# $e#dd"a# "e!eha(a# (e#(a#& $e#&&)#aa# -*a( !e,a%a (e%a()%. 8. Me#&a#2)%"a# "le# 'e'a!)""a# dala' 2ad4al "e&a(a# ha%a#. *.( Impleme31"$% "3 E@"l2"$% Kepe#"0"1"3 IMPLEMENTASI DAN EALUASI KEPERAWATAN
Na'a 'aha!!4a : Wd3a Sa%a!4a( N)%da Na'a Kle# : Sd%. I NIM : ?6<>?6?8> Ba#&!al : Sa'*a I#!(()! : STIKe! I!ada B-2-#e&-%-
H"#% T7l
Impleme31"
%$Se##+ D"1": 7?/66/ DS: Kle# 'e#&a(a"a# 'elha( 7?6< *a3a#&a# da# *e%*,a%a de#&a# *a3a#&a# (e%!e*)(. Ba3a#&a##3a *e%#a'a $a" He#de%!-# ')#,)l 79 2a' !aa( !e#d%. DO: / Kle# (a'$a" *e%*,a%a !e#d%. / Kle# !e%#& da' da# 'e#3e#d%.
E@"l2"
%$P"#"8
Kle# 'e#&a(a"a# 'a!)" RSJ "a%e#a dla$-%"a# (e(a#&&a#3a 3a#& %+ !a3a d*e%(ah) *a3a#&a# $a" He#de%!-#+ '*a"#3a #&&a" *!a lha( *a3a#&a##3a. O: K-#(a" 'a(a "le# ")%a#&+ "le# (a'$a" *e%*,a%a !e#d%+ "le# !e%#& da' da# 'e#3e#d%+ M--d "le# ,e'a!+ a5e" "le# S:
7;
/ / /
K-#(a" 'a(a ")%a#&. M--d "le# ,e'a!. A5e" "le# ()'$)l.
()'$)l+ $e'*,a%aa# #-# %eal!(". A: Hal)!#a! $e#&lha(a# 'a!h D%"73o$" Kepe#"0"1"3: Ga#&&)a# (a'$a". Pe%!e$! Se#!-%: Hal)!#a! P: La#2)("a# SP II Pe#&lha(a#. / Eal)a! 2ad4al "e&a(a# T%3"k"3 Kepe#"0"1"3: ha%a# "le#. SP I: / A#2)%"a# "le# 'e#&ha%d" 6. Me'*#a h)*)#&a# !al#& $e%,a3a. hal)!#a! de#&a# (e"#" 7. Me#&de#(5"a! 2e#! Hal)!#a! tought stoping. "le#. 8. Me#&de#(5"a! 4a"() hal)!#a! "le#. 9. Me#&de#(5"a! 5%e")e#! hal)!#a! "le#. .Me#&de#(5"a! !()a! 3a#& 'e#'*)l"a# hal)!#a!. ;. Me#&de#(5"a! %e!$-#! "le# (e%hada$ hal)!#a!. <. Me#&a2a%"a# "le# 'e#&ha%d" hal)!#a! de#&a# (e"#" tought stoping . =. Me#&a#2)%"a# "le# 'e'a!)""a# ,a%a 'e#&ha%d" hal)!#a! de#&a# (e"#" tought stoping dala' 2ad4al "e&a(a# ha%a#. RTL: SP II
6. Me#&eal)a! 2ad4al "e&a(a# ha%a# "le#. 7. Mela(h "le# 'e#&e#dal"a# hal)!#a! de#&a# ,a%a *e%,a"a$/ ,a"a$ de#&a# -%a#& la#. 8. Me#&a2a%"a# "le# 'e'a!)""a# dala' 2ad4al "e&a(a# ha%a#. Sela!a+ D"1": 76/66/ DS: Kle# 'e#&a(a"a# 'elha( 7?6< *a3a#&a# da# *e%*,a%a d#e&a# *a3a#&a# (e%!e*)(. Ba3a#&a##3a *e%#a'a $a" He#de%!-# ')#,)l 7 2a' !aa( !e#d%. DO: / Kle# (a'$a" *e%*,a%a !e#d%. / Kle# !e%#& da' da# 'e#3e#d%. / K-#(a" 'a(a ")%a#&. / M--d "le# ,e'a!.
S: Kle# 'e#&a(a"a# *a3a#&a# ()
*la#& %)'ah#3a d %)!a" !a'$a *e#&"-" -leh $-l! 3a#& d!)%)h (e(a#&&a#3a. Ba3a#&a##3a 'a!h ada 79 2a'. O: K-#(a" 'a(a "le# ")%a#&+ "le# (a'$a" *e%*,a%a !e#d%+ "le# !e%#& da' da# 'e#3e#d%+ M--d "le# ,e'a!+ a5e" "le# ()'$)l+ $e'*,a%aa# #-# 7<
/
A5e" "le# ()'$)l.
%eal!(". D%"73o$" Kepe#"0"1"3: Ga#&&)a# A: Hal)!#a! $e#&lha(a# 'a!h Pe%!e$! Se#!-%: Hal)!#a! (a'$a". P: La#2)("a# SP III Pe#&lha(a#. / Eal)a! 2ad4al "e&a(a# T%3"k"3 Kepe#"0"1"3: ha%a# "le#. SP II 6. Me#&eal)a! 2ad4al "e&a(a# / A#2)%"a# "le# 'e#&ha%d" ha%a# "le#. hal)!#a! de#&a# (e"#" 7. Mela(h "le# 'e#&e#dal"a# tought stoping. hal)!#a! de#&a# ,a%a *e%,a"a$/ ,a"a$ de#&a# -%a#& la#. 8. Me#&a2a%"a# "le# 'e'a!)""a# dala' 2ad4al "e&a(a# ha%a#. RTL: SP III
6. Me#&eal)a! 2ad4al "e&a(a# ha%a# "le#. 7. Mela(h "le# 'e#&e#dal"a# hal)!#a! de#&a# 'ela")"a# "e&a(a# "e&a(a# 3a#& *a!a dla")"a# "le# d %)'ah1. 8. Me#&a#2)%"a# "le# 'e'a!)""a# dala' 2ad4al "e&a(a# ha%a#. Ra*)+ D"1": 77/66/ DS: Kle# 'e#&a(a"a# 'elha( 7?6< *a3a#&a# da# *e%*,a%a d#e&a# *a3a#&a# (e%!e*)(. Ba3a#&a##3a *e%#a'a $a" He#de%!-# ')#,)l 7 2a' !aa( !e#d%. DO: / Kle# (a'$a" *e%*,a%a !e#d%. / Kle# !e%#& da' da# 'e#3e#d%. / K-#(a" 'a(a ")%a#&. / M--d "le# ,e'a!. / A5e" "le# ()'$)l. D%"73o$" Kepe#"0"1"3: Ga#&&)a# Pe%!e$! Se#!-%: Hal)!#a! Pe#&lha(a#. T%3"k"3 Kepe#"0"1"3: SP III
Kle# 'e#&a(a"a# 'a!h ada (a$ "ala) "le# !e#d%a#. O: K-#(a" 'a(a "le# ")%a#&+ "le# (a'$a" *e%*,a%a !e#d%+ "le# !e%#& da' da# 'e#3e#d%+ M--d "le# ,e'a!+ a5e" "le# ()'$)l+ $e'*,a%aa# #-# %eal!(". A: Hal)!#a! $e#&lha(a# ')la *e%")%a#&. P: La#2)("a# SP I / Eal)a! 2ad4al "e&a(a# ha%a# "le#. A#2)%"a# "le# 'e#&ha%d" hal)!#a! de#&a# (e"#" tought S:
stoping.
6. Me#&eal)a! 2ad4al "e&a(a# ha%a# "le#. 7. Mela(h "le# 'e#&e#dal"a# hal)!#a! de#&a# 'ela")"a# "e&a(a# "e&a(a# 3a#& *a!a dla")"a# "le# d %)'ah1. 7=
8. Me#&a#2)%"a# "le# 'e'a!)""a# dala' 2ad4al "e&a(a# ha%a#. RTL: SP I
6. Me#&eal)a! 2ad4al "e&a(a# ha%a# "le#. 7. Me'*e%"a# $e#dd"a# "e!eha(a# (e#(a#& $e#&&)#aa# -*a( !e,a%a (e%a()%. 8. Me#&a#2)%"a# "le# 'e'a!)""a# dala' 2ad4al "e&a(a# ha%a#. Ka'!+ D"1": 78/66/ DS: Kle# 'e#&a(a"a# 'elha( 7?6< *a3a#&a# da# *e%*,a%a d#e&a# *a3a#&a# (e%!e*)(. Ba3a#&a##3a *e%#a'a $a" He#de%!-# ')#,)l 7 2a' !aa( !e#d%. DO: / Kle# (a'$a" *e%*,a%a !e#d%. / Kle# !e%#& da' da# 'e#3e#d%. / K-#(a" 'a(a ")%a#&. / M--d "le# ,e'a!. / A5e" "le# ()'$)l. D%"73o$" Kepe#"0"1"3: Ga#&&)a# Pe%!e$! Se#!-%: Hal)!#a! Pe#&lha(a#. T%3"k"3 Kepe#"0"1"3: SP I
6. Me#&eal)a! 2ad4al "e&a(a# ha%a# "le#. 7. Me'*e%"a# $e#dd"a# "e!eha(a# (e#(a#& $e#&&)#aa# -*a( !e,a%a (e%a()%. 8. Me#&a#2)%"a# "le# 'e'a!)""a# dala' 2ad4al "e&a(a# ha%a#.
Kle# 'e#&a(a"a# *a3a#&a# da(a#& !aa( "le# #&ela')# da# hla#& !aa( !a3a (da" 'a) 'elha(#3a. O: K-#(a" 'a(a "le# 'e'*a"+ "le# (a'$a" *e%*,a%a !e#d%+ "le# ')la 'a) *e%#(e%a"! de#&a# -%a#& la#+ M--d "le# ,e'a!+ a5e" "le# ()'$)l+ $e'*,a%aa# #-# %eal!(". A: Hal)!#a! $e#&lha(a# ')la *e%")%a#& P: La#2)("a# SP I / Eal)a! 2ad4al "e&a(a# ha%a# "le#. / A#2)%"a# "le# 'e#&ha%d" hal)!#a! de#&a# (e"#" S:
tought stoping.
RTL: SP I
6. Me#&eal)a! 2ad4al "e&a(a# ha%a# "le#. 7. Me'*e%"a# $e#dd"a# "e!eha(a# (e#(a#& $e#&&)#aa# -*a( !e,a%a (e%a()%. 8. Me#&a#2)%"a# "le# 'e'a!)""a# dala' 2ad4al "e&a(a# ha%a#. 7>
J22l J2#3"l
BAB 5 PEMBAHASAN : Pe#&a%)h Te%a$ Tought Stopping
Te%hada$ Ke'a'$)a#
Me#&-#(%-l Hal)!#a! $ada Pa!e# S"C-5%e#a. Pe32l%$ : Re(#- T4!(a#da3a# da# A'la Wda(. Ko#e$po3e3$% : %e(#-(4!(Q&'al.,-' P2;l%k"$% oleh : P%-!d#& K-#5e%e#! Na!-#al PPNI Ja4a Te#&ah 7?68. Re$2me J2#3"l
:
Ma!alah "e!eha(a# 24a a(a) &a#&&)a# 24a 'a!h 'e#2ad 'a!alah "e!eha(a# d I#d-#e!a. Be%da!a%"a# ha!l %!e( "e!eha(a# da!a% R!"e!da!1 3a#& dla")"a# Ke'e#(%a# Ke!eha(a# $ada (ah)# 7??<+ !eda#&"a# $%eale#! &a#&&)a# 24a *e%a( 3a"# $!"-!! !e"(a% ?+9; da% 2)'lah $e#d)d)" I#d-#e!a !e"(a% 79.=.??? 24a. Hal)!#a! 'e%)$a"a# Salah !a() *e#()" &a#&&)a# 24a 3a#& !e%#& (e%2ad d 'a!3a%a"a(. Ke'a'$)a# 'e#&-#(%-l hal)!#a! 'e%)$a"a# "e!a#&&)$a# $-(e#!1 'e#&)a!a $e%!e$! !e#!-% !e,a%a la#&!)#&+ a(a) 'e%)$a"a# ha!l la(ha# a(a) $%a"(e". Salah !a() (e%a$ 3a#& d&)#a"a# )#()" $e#a#&a#a# hal)!#a! adalah (e%a$ (h-)&h( !(-$$#&. De!a# 3a#& d&)#a"a# ”Quasi experimental pre-post test with control group ”. Pe#e(a$a# !a'$el de#&a# $)%$-!e !a'$l#& !e*a#3a" 8? $a!e# %a4a( 2ala# d P-l J4a RS Ka*)$a(e# G%e!". a%a*el dala' $e#el(a# # adalah a%a*el #de$e#de#: (e%a$ (h-)&h( !(-$$#& da# a%a*le de$e#de#: "e'a'$)a# $a!e# dala' 'e#&-#(%-l hal)!#a!. Pe#&)'$)la# da(a de#&a# 'e#&&)#a"a# le'*a% -*!e%a! da# 4a4a#,a%a (e%!(%)"()%. A#al!a da(a de#&a# 'e#&&)#a"a# Wl,--# S Ra#" Te!( de#&a# $?+??? da# (a%a5 !5"a#! leel ?+?+ !eh#&&a H? d(-la" da# Ha d(e%'a. Hal # *e%a%( *ah4a (e%da$a( $e#&a%)h (e%a$ (h-)&h( !(-$$#& (e%hada$ "e'a'$)a# 'e#&-#(%-l hal)!#a! $ada $a!e# !,hC-5%e#a d P-l J4a RS Ka*)$a(e# G%e!". Be%da!a%"a# ha!l $e#el(a# (e%!e*)( da$a( d !'$)l"a# 8?
*ah4a (e%a$ (h-)&h( !(-$$#& 'a'$) 'e##&"a("a# "e'a'$)a# 'e#&-#(%-l hal)!#a! $ada $a!e# !"C-5%e#a. Pe%a4a( d P-l J4a !e*a"#3a 'e'*)a( '$le'e#(a! a!)ha# "e$e%a4a(a# $a!e# hal)!#a! !e%(a 'e'$)#3a ala( )")% )#()" 'e#la "e*e%ha!la# da% "e&a(a# 3a#& dla")"a# !eh#&&a da$a( d"e(ah) "e'a'$)a# $a!e# dala' 'e#&-#(%-l hal)!#a!. 5.! A3"l%$"
Pe37"#2h
Te#"p%
To27h1
S1op%37
Te#h""p
H"l2$%3"
%$Pe37l%h"1"3 p"" S#. I % R2"37 S"m;" RSJD D#. A#%8 Z"%32%3 S2#"k"#1".
Keadaa# "le# !e*el)' dla")"a# (e%a$ a(a) #(e%e#! 'a!h
'e#&ala' hal)!#a! $e#&lha(a# dala' 5a!e III: ,-#(%-ll#&+ a#!e(a! *e%a(+ $e#&ala'a# !e#!-% *e%")a!a. Be%da!a%"a# ha!l $e#&"a2a# d$e%-leh da(a *ah4a hal)!#a! "le# ')#,)l !ela'a 79 2a' dala' *e#()" *a3a#&a# da# "le# da$a( *e%"-')#"a! de#&a# hal)!#a!#3a. Hal)!#a! !e'a"# (a'$a" !aa( "le# !e#d%. Kle# *el)' (ah) ,a%a 'e#&-#(%-l hal)!#a!. Kle# (da" 'e#&ala' &a#&&)a# "-')#"a! e%*al da# dala' "eadaa# !ada% $e#)h+ !eh#&&a 'e'e#)h "%(e%a )#()" dla")"a# (e%a$ tought stoping )#()" 'e#&-#(%-l hal)!#a!. Te%a$ tought stoping d'a!)""a# dala' SP I $ada $-# < 'e#&ha%d" hal)!#a!1 da# = 'e'a!)""a# dala' 2ad4al "e&a(a# ha%a# "le#1. SP I dla")"a# $ada #(e%a"! $e%(a'a. Kle# da2a%"a# (e#(a#& 'e#&-#(%-l hal)!#a! de#&a# tought stoping 3a"# de#&a# ,a%a 'e#&ha%d" hal)!#a!+ 'e#&a(a"a# !(-$ da# 'e#&)!% hal)!#a! (e%!e*)(. Da!a% da% (e"#" # adalah !e,a%a !ada% 'e'e%#(ah d% !e#d%+ “!(-$”+ !aa( 'e#&ala' $e'"%a# #e&a(5 *e%)la#&+ (da" $e#(#&+ da# distorted . Ke')da# 'e#&&a#( $"%a# #e&a(5 (e%!e*)( de#&a# $"%a# la# 3a#& le*h $-!(5 da# %eal!(!. Kle# da$a( 'e#&")( #(%)"! $e%a4a( !a'$a !ele!a. Se*el)' 'e#&a"h% 86
#(e%a"! "le# d'#(a 'e#,a(a( ,a%a 'e#&-#(%-l hal)!#a! dala' "e%(a! 2ad4al "e&a(a# ha%a# "le#. Pada #(e%a"! "ed)a dla")"a# eal)a! (e#(a#& ,a%a 'e#&-#(%-l hal)!#a! de#&a# tought stoping a$a"ah "le# 'a!h #&a( ,a%a 'ela")"a##3a. Se%(a dla#2)("a# $ada SP II+ hal)!#a! "le# 'a!h (a'$a" 79 2a' da# "le# (da" #&a( ,a%a 'e#&-#(%-l hal)!#a! de#&a# tought stoping, !eh#&&a $e%a4a( 'e#&)la#& "e'*al )#()" 'e#&a2a%"a# 'e#&-#(%-l hal)!#a!. Pada #(e%a"! "e 8 hal)!#a! "le# ')la *e%")%a#& da# "le# da$a( 'e'$%a"(""a# ,a%a 'e#&-#(%-l hal)!#a! de#&a# (e"#" tought stoping . Dla#2)("a# $ada $e%(e')a# "e 9 hal)!#a! "le# ')la *e%")%a#& d()#2)""a# de#&a# "le# 'e#&a(a"a# *a3a#&a# da(a#& !aa( "le# #&ela')# da# hla#& !aa( "le# (da" 'a) 'elha(#3a. Seh#&&a da$a( d!'$)l"a# *ah4a (e%a$ tought stoping da$a( d(e%a$"a# dala' 'e#&-#(%-l hal)!#a! "le#. Sela# ()+ (e"#" # (da" 'e'e%l)"a# *a3a da# ala( dala' 'ela")"a# (e%a$ # !e%(a (e"#" 3a#& (da" 2a)h *eda da% ,a%a 'e#&-#(%-l hal)!#a! $ada )')'#3a. BAB PENUTUP .! Ke$%mp2l"3
Te"#" 'e#&-#(%-l hal)!#a! $ada "le# da$a( dla")"a# de#&a# *e%*a&a ,a%a !alah !a()#3a (e%a$ tought stoping 3a#& 'e'*e%"a# ,a%a 'e#&-#(%-l hal)!#a! de#&a# *e*e%a$a (aha$a# 3a#& da$a( d$%a"("a# -leh "le# de#&a# ')dah. Te%a$ # 'e'*e%"a# $e#&a%)h $ada $e#&-#(%-la# hal)!#a! !e$e%(
$ada "a!)! Sd%. I de#&a# &a#&&)a# $e%!e$! !e#!-%: hal)!#a! $e#&lha(a# 3a#& ')la *e%")%a#& !e(elah dla")"a# "al #(e%a"! de#&a# 'e#&&)#a"a# (e"#" 'e#&-#(%-l hal)!#a! tought stoping. 87
DAFTAR PUSTAKA
F(%a+ N(a. 7??>. Prinsip Dasar dan pli!asi Penulisan "aporan Pendahuluan dan Strategi Pela!sanaan Tinda!an #eperawatan $"P dan SP%.
Ja"a%(a:
Sale'*a Med"a. Ta%4-(- da# Wa%(-#ah. 7??>. #ebutuhan Dasar &anusia dan Proses #eperawatan, Edisi Pertama. Ja"a%(a: Sale'*a Med"a. Pe%%3 da# P-((e%. 7??;. 'u!u (ar )undamental #eperawatan. Ja"a%(a: EG. T4!(a#da3a#+ Re(#- da# A'la Wda(. 7?68. Pe#&a%)h Te%a$ Tought Stoping
Te%hada$ Ke'a'$)a# Me#&-(%-l Hal)!#a! $ada Pa!e# S"C-5%e#a. D(e%*("a# -leh: P%-!d#& K-#5e%e#! Na!-#al PPNI Ja4a Te#&ah 7?68.
88
L"mp%#"3 !. I3%$%"l Kl%e3 S1"12$ I31e#"k$% L%37k237"3 De$k#%p$% Kl%e3
FORMAT ANALISA PROSES INTERAKSI Na'a Maha!!4a : Sd%. I Ta#&&al : Pe#&"a2a# : R)a#& $e%a4a(a# Sa'*a Wa"() : Kle# (a'$a" *e%*,a%a !e#d%+ Te'$a(Ba#&!al
2a%a#& *e%"-')#"a! de#&a# -%a#& la#.
T242"3 : Bina Hubungan Saling Percaya KOMUNIKASI KOMUNIKASI NON ERBAL ERBAL
ANALISA BERPUSAT PADA PERAWAT
P: “A!!ala'')ala")'+ P: K-#(a" 'a(a 'e#a(a$ 'a!.” "le# !a'*l (e%!e#3)'. K: “Waala")'!ala'.” K: Me#a(a$ $e%a4a( da# (e%!e#3)'. P: “Pe%"e#al"a# #a'a !a3a 4d3a+ !a3a $%a"("a# da% B-2-#e&-%-. Na'a 'a! !a$a” K: “I,h!a#)d#+ d$a#&&l I,h!a#.” P: “Ba&a'a#a Kala) #&-*%-l !a'*l d)d)" d !a#a” K: “I3a+ '*a".”
Saa( a4al #(e%a"! $e%a4a( 3a"# *!a *e%#(e%a"! de#&a# "le#. Pe%a4( *e%)!aha 'e#&a2a" #&-*%-l a&a% "le# (e%*)"a. P: Pe%a4a( *e%2a*a( Be%!"a$ e'$a( (e%hada$ (a#&a#. "le# da# *e%)!aha a&a% K: Kle# 'a) *e%2a*a( "le# 'a) *e%*,a%a (a#&a#. de#&a# $e%a4a(.
: Wd3a Sa%a!4a( N)%da : 7? N-e'*e% 7?6< : 67.6/67.8? WIB : R)a#& Sa'*a
ANALISA BERPUSAT PADA KLIEN
Kle# 'e#2a4a* !ala' Pe%(a'a de#&a# "(a $e%a4a(. 'ela")"a# BHSP a&a% "le# 'a) 'e'*e%"a# #5-%'a! de#&a# ')dah "e$ada $e%a4a( )#()" dla")"a# $e#&"a2a#. Kle# 'e#2a4a* de#&a# Me'$e%"e#al"a# d% !)a%a !ed"(( $ela#+ 2ela! a"a# 'e'*e%"a# da# (e#a#&. !(')l)! %a!a le*h de"a( da# da$a( 'e'*e%"a# "e!a# a"%a* )#()" #(e%a"! !ela#2)(#3a.
P: Pe%a4a( 'e#&a2a" Me#d-%-#& "le# a&a% Kle# 'a) 'e#,e%(a"a# "le# d)d)" d de$a# 'a) *e%,e%(a (e#(a#& (e#(a#& d%#3a. "a'a% "le#. d%#3a. K: Kle# 'e#&")( $e%a4a(.
P: “Ma! I+ %)'ah#3a P: K-#(a" 'a(a 'e#a(a$ d'a#a” "le# !a'*l (e%!e#3)'. K: “S'-/B-3-lal.” K: Da' d)l) !e2e#a"+ 'e#a(a$ $e%a4a( da# 'e#2a4a*. P: “Ma! I+ !)dah d!# P: "-#(a" 'a(a 'e#a(a *e%a$a ha%” "le# !a'*l (e%!e#3)'. K: “K)%a#& le*h 6 K: Da' d)l) !e2e#a" *)la#.” 'e#a(a$ $e%a4a( da# 'e#2a4a*. P: “Ma! I+ d%)'ah P: K-#(a" 'a(a 'e#a(a$ (#&&al de#&a# !a$a” "le# !a'*l (e%!e#3)'. K: “Pa"#e da# Ma"#e.” K: Me#a(a$ $e%a4a( da# 'e#2a4a*. P: “P)#3a Sa)da%a” P: K-#(a" 'a(a 'e#a(a$ K: “P)#3a 7+ 6 "le# !a'*l (e%!e#3)'. $e%e'$)a# !)dah K: Me#a(a$ $e%a4a( da# 'e#"ah+ 6 la"/la" 'e#2a4a*. *e"e%2a+ !a3a $e%(a'a. P: “Ma!+ I+ !)dah P: K-#(a" 'a(a 'e#a(a$ 'e#"ah” "le# !a'*l (e%!e#3)'. K: “Bel)'+ #&&a" *e%a# K: Me#a(a$ $e%a4a( da# '*a".” 'e#2a4a* !a'*l 'e#a#&")$"a# (a#&a# 'e#&&ele#&"a# "e$ala. P: “Ma! I+ !e*el)' P: K-#(a" 'a(a 'e#a(a$ 'a!)" !# d %)'ah "le# !a'*l (e%!e#3)'. *e"e%2a” K: Da' d)l) !e2e#a"
RASIONAL
K-#(a" 'a(a a"a# 'e'*e%"a# "e!a# $ada "le# *ah4a d%#3a dha%&a+ "a%e#a $e#da$a(#3a d*)()h"a#.
Me'$e%-leh ala'a( da# Kle# 'a) 'e#2a4a* 'e#d-%-#& "le# a&a% $e%(a#3aa# $e%a4a(. 'a) *e%,e%(a (e#(a#& d%#3a.
Me#a#3a"a# ala'a( %)'ah 'e'*e%"a# #5-%'a! (e#(a#& da3a #&a( dala' 2a#&"a 4a"() la'a. Kle# 'a'$) 'e#&#&a( Me#a#3a"a# la'a d%4a( la'a da d %a4a( d 'e'*e%"a# #5-%'a! RSJD. (e#(a#& -%e#(a! 4a"() "le#.
Be%!"a$ e'$a( (e%hada"le# da# *e%)!aha a&a% "le# 'a) *e%*,a%a de#&a# $e%a4a( da# 'elha( da3a #&a( "le#. Me#d-%-#& "le# )#()" Kle# 'a'$) *e%,e%(a Me'*e%"a# #5-%'a! *e%*,a%a (e#(a#& (e#(a#& "el)a%&a#3a. (e#(a#& la(a% *ela"a#& "el)a%&a#3a. "el)a%&a "le#. Me#d-%-#& "le# )#()" Kle# 'a'$) *e%,e%(a Me'*e%"a# #5-%'a! *e%*,a%a (e#(a#& (e#(a#& "el)a%&a#3a. (e#(a#& la(a% *ela"a#& "el)a%&a#3a. "el)a%&a "le#. Me#,a% $%-*le'a da% Kle# 'e#)#2)""a# Me'*e%"a# #5-%'a! h)*)#&a# !-!al "le#. $e%a!aa# (a")( )#()" (e#(a#& $e'e#)ha# $e%a# 'e#"ah. dala' )!a $%-d)"(5 3a#& *a!a#3a !)dah 'e#"ah. Me#d-%-#& *e%,e%(a "ehd)$a##3a
"le# Kle# 'a) *e%,e%(a Me'*e%"a# #5-%'a! (e#(a#& de#&a# %)#()( da# 2ela!. (e#(a#& $e'e#)ha# $e%a# !e*el)' dala' )!a $%-d)"(5 3a#&
P: “Ma! I+ %)'ah#3a P: K-#(a" 'a(a 'e#a(a$ d'a#a” "le# !a'*l (e%!e#3)'. K: “S'-/B-3-lal.” K: Da' d)l) !e2e#a"+ 'e#a(a$ $e%a4a( da# 'e#2a4a*. P: “Ma! I+ !)dah d!# P: "-#(a" 'a(a 'e#a(a *e%a$a ha%” "le# !a'*l (e%!e#3)'. K: “K)%a#& le*h 6 K: Da' d)l) !e2e#a" *)la#.” 'e#a(a$ $e%a4a( da# 'e#2a4a*. P: “Ma! I+ d%)'ah P: K-#(a" 'a(a 'e#a(a$ (#&&al de#&a# !a$a” "le# !a'*l (e%!e#3)'. K: “Pa"#e da# Ma"#e.” K: Me#a(a$ $e%a4a( da# 'e#2a4a*. P: “P)#3a Sa)da%a” P: K-#(a" 'a(a 'e#a(a$ K: “P)#3a 7+ 6 "le# !a'*l (e%!e#3)'. $e%e'$)a# !)dah K: Me#a(a$ $e%a4a( da# 'e#"ah+ 6 la"/la" 'e#2a4a*. *e"e%2a+ !a3a $e%(a'a. P: “Ma!+ I+ !)dah P: K-#(a" 'a(a 'e#a(a$ 'e#"ah” "le# !a'*l (e%!e#3)'. K: “Bel)'+ #&&a" *e%a# K: Me#a(a$ $e%a4a( da# '*a".” 'e#2a4a* !a'*l 'e#a#&")$"a# (a#&a# 'e#&&ele#&"a# "e$ala. P: “Ma! I+ !e*el)' P: K-#(a" 'a(a 'e#a(a$ 'a!)" !# d %)'ah "le# !a'*l (e%!e#3)'. *e"e%2a” K: Da' d)l) !e2e#a"
K: “Pe%#ah "e%2a d Ja"a%(a 8 *)la# d $a*%" 4a5e% (e%)! $)la#&+ (da" *e"e%2a d'a%ah Ma"#e+ (e%)! !a3a "e S)%a*a3a *e"e%2a 8 '#&&)+ $)la#&+ *a#() d !a4ah.” P: “Ma! I+ *!a 'a!)" !# "e#a$a” K: “&a%a/&a%a (e(a#&&a 3a#& % "a%e#a *e!e""a#+ !a3a dla$-%"a# $-l! da# d*a4a "e!#. Be%(ah) !a3a "ala) !a3a a'*l *e!e"a# !a3a d*a4a "e!#.” P: “Se*el)'#3a !)dah $e%#ah "e!#” K: “S)dah+ < "al+ (ah)# 7?68 () $e%(a'a "al.”
Me'$e%-leh ala'a( da# Kle# 'a) 'e#2a4a* 'e#d-%-#& "le# a&a% $e%(a#3aa# $e%a4a(. 'a) *e%,e%(a (e#(a#& d%#3a.
Me#a#3a"a# ala'a( %)'ah 'e'*e%"a# #5-%'a! (e#(a#& da3a #&a( dala' 2a#&"a 4a"() la'a. Kle# 'a'$) 'e#&#&a( Me#a#3a"a# la'a d%4a( la'a da d %a4a( d 'e'*e%"a# #5-%'a! RSJD. (e#(a#& -%e#(a! 4a"() "le#.
Be%!"a$ e'$a( (e%hada"le# da# *e%)!aha a&a% "le# 'a) *e%*,a%a de#&a# $e%a4a( da# 'elha( da3a #&a( "le#. Me#d-%-#& "le# )#()" Kle# 'a'$) *e%,e%(a Me'*e%"a# #5-%'a! *e%*,a%a (e#(a#& (e#(a#& "el)a%&a#3a. (e#(a#& la(a% *ela"a#& "el)a%&a#3a. "el)a%&a "le#. Me#d-%-#& "le# )#()" Kle# 'a'$) *e%,e%(a Me'*e%"a# #5-%'a! *e%*,a%a (e#(a#& (e#(a#& "el)a%&a#3a. (e#(a#& la(a% *ela"a#& "el)a%&a#3a. "el)a%&a "le#. Me#,a% $%-*le'a da% Kle# 'e#)#2)""a# Me'*e%"a# #5-%'a! h)*)#&a# !-!al "le#. $e%a!aa# (a")( )#()" (e#(a#& $e'e#)ha# $e%a# 'e#"ah. dala' )!a $%-d)"(5 3a#& *a!a#3a !)dah 'e#"ah. Me#d-%-#& *e%,e%(a "ehd)$a##3a
lal) 'e#2a4a* $e%(a#3a#. 'a!)" RSJD.
P: K-#(a" 'a(a 'e#a(a$ "le# !a'*l (e%!e#3)'. K: Ke$ala !ed"( 'e#)#d)"+ 'a(a !e!e"al 'elha( "e *a4ah.
"le# Kle# 'a) *e%,e%(a Me'*e%"a# #5-%'a! (e#(a#& de#&a# %)#()( da# 2ela!. (e#(a#& $e'e#)ha# $e%a# !e*el)' dala' )!a $%-d)"(5 3a#&
*a!a#3a !)dah *e"%2a.
Be%!"a$ e'$a( da# Kle# 'a) *e%,e%(a (a$ Me#,a% #5-%'a! 'e#d-%-#& "le# ')la (da" 5-,)!. $e#3e*a* "le# *e%*,a%a ala!a# "le# d'a!)""a# RSJD da# $e%(a'a 'a!)" RSJD. a4al &a#&&)a# 24a#3a.
P: K-#(a" 'a(a 'e#a(a$ Be%!"a$ e'$a( da# Kle# "e'*al 5-,)! da# Me#l" "e'*al %4a3a( "le#+ !a'*l (e%!e#3)'. 'e#d-%-#& "le# 'a) *e%,e%(a %4a3a(#3a. &a#&&)a# 24a 3a#& K: S)dah (ad" 'e#)#d)" *e%!e%(a (e#(a#& %4a3a( dala' "le#. 'a(a 'e#a(a$ $e%a4a( &a#&&)a# 24a 3a#& da# 'e#2a4a*. dala'. P: “S)dah d)l) 3a+ *e!-" P: K-#(a" 'a(a 'e#a(a$ Me#&a"h% #(e%a"! da# Kle# 'a) 'e#&a"h% Me#&a"h% #(e%a"! #&-*%-l la&.” "le# da# *e%2a*a( (a#&a#. "-#(%a" 4a"() #(e%a"! da$a( 'e'*a(a! #(e%a"! K: “I3a '*a"+ !a3a 'a) K: Kle# 'a) *e%2a*a( !ela#2)(#3a. da# 'e#,e&ah "le# !h-la( d)l).” (a#&a#. *-!a#. Ke$"3 Pe#"0"1: Pe%a4a( 'e#&a#al!! *ah4a dala' $e%(e')a# $e%(a'a *e%ha!l 'e#,a$a BHSP de#&a# "le# dala' #(e%a"! $e%(a'a d(a#da de#&a# "le# 'a) *e%"e#ala# da# *e%,e%(a (e#(a#& d%#3a+ "el)a%&a "le#+ !e%(a %4a3a( &a#&&)a#24a#3a. Ha!l I#(e%a"! 'e#)#2)""a# "le# 'e#&ala' hal)!#a! $e#&lha(a# da# *e%*,a%a de#&a# hal)!#a!#3a.
K: “Pe%#ah "e%2a d Ja"a%(a 8 *)la# d $a*%" 4a5e% (e%)! $)la#&+ (da" *e"e%2a d'a%ah Ma"#e+ (e%)! !a3a "e S)%a*a3a *e"e%2a 8 '#&&)+ $)la#&+ *a#() d !a4ah.” P: “Ma! I+ *!a 'a!)" !# "e#a$a” K: “&a%a/&a%a (e(a#&&a 3a#& % "a%e#a *e!e""a#+ !a3a dla$-%"a# $-l! da# d*a4a "e!#. Be%(ah) !a3a "ala) !a3a a'*l *e!e"a# !a3a d*a4a "e!#.” P: “Se*el)'#3a !)dah $e%#ah "e!#” K: “S)dah+ < "al+ (ah)# 7?68 () $e%(a'a "al.”
lal) 'e#2a4a* $e%(a#3a#. 'a!)" RSJD.
P: K-#(a" 'a(a 'e#a(a$ "le# !a'*l (e%!e#3)'. K: Ke$ala !ed"( 'e#)#d)"+ 'a(a !e!e"al 'elha( "e *a4ah.
*a!a#3a !)dah *e"%2a.
Be%!"a$ e'$a( da# Kle# 'a) *e%,e%(a (a$ Me#,a% #5-%'a! 'e#d-%-#& "le# ')la (da" 5-,)!. $e#3e*a* "le# *e%*,a%a ala!a# "le# d'a!)""a# RSJD da# $e%(a'a 'a!)" RSJD. a4al &a#&&)a# 24a#3a.
P: K-#(a" 'a(a 'e#a(a$ Be%!"a$ e'$a( da# Kle# "e'*al 5-,)! da# Me#l" "e'*al %4a3a( "le#+ !a'*l (e%!e#3)'. 'e#d-%-#& "le# 'a) *e%,e%(a %4a3a(#3a. &a#&&)a# 24a 3a#& K: S)dah (ad" 'e#)#d)" *e%!e%(a (e#(a#& %4a3a( dala' "le#. 'a(a 'e#a(a$ $e%a4a( &a#&&)a# 24a 3a#& da# 'e#2a4a*. dala'. P: “S)dah d)l) 3a+ *e!-" P: K-#(a" 'a(a 'e#a(a$ Me#&a"h% #(e%a"! da# Kle# 'a) 'e#&a"h% Me#&a"h% #(e%a"! #&-*%-l la&.” "le# da# *e%2a*a( (a#&a#. "-#(%a" 4a"() #(e%a"! da$a( 'e'*a(a! #(e%a"! K: “I3a '*a"+ !a3a 'a) K: Kle# 'a) *e%2a*a( !ela#2)(#3a. da# 'e#,e&ah "le# !h-la( d)l).” (a#&a#. *-!a#. Ke$"3 Pe#"0"1: Pe%a4a( 'e#&a#al!! *ah4a dala' $e%(e')a# $e%(a'a *e%ha!l 'e#,a$a BHSP de#&a# "le# dala' #(e%a"! $e%(a'a d(a#da de#&a# "le# 'a) *e%"e#ala# da# *e%,e%(a (e#(a#& d%#3a+ "el)a%&a "le#+ !e%(a %4a3a( &a#&&)a#24a#3a. Ha!l I#(e%a"! 'e#)#2)""a# "le# 'e#&ala' hal)!#a! $e#&lha(a# da# *e%*,a%a de#&a# hal)!#a!#3a.
L"mp%#"3 -. STRATEGI PELAKSANAAN TINDAKAN KEPERAWATAN JIWA H"#%?T"377"l : Se3%3 -' No@em;e# -'!(. W"k12 : ! me3%1 Pe#1em2"3 ke: I &TUK I,. I. PROSES KEPERAWATAN
a. K-#d! Kle#: Pe#a'$la# "le# ,)")$+ $a"aa# le#&"a$ a(a!a# da# ,ela#a !e%a&a' RSJ !e!)a1+ "le# d)d)" d "a'a% 'e#de#&a%"a# (e'a##3a #&-*%-l. *. Da-!a Ke$e%a4a(a#: Ga#&&)a# Pe%!e$! Se#!-%: Hal)!#a! Pe#&lha(a#. ,. T)2)a# Kh)!)!: Kle# da$a( 'e'*#a h)*)#&a# !al#& $e%,a3a de#&a# $e%a4a(. d. T#da"a# Ke$e%a4a(a#: 6. Me'*#a h)*)#&a# !al#& $e%,a3a. 7. Me#&de#(5"a! 2e#! Hal)!#a! "le#. 8. Me#&de#(5"a! 4a"() hal)!#a! "le#. 9. Me#&de#(5"a! 5%e")e#! hal)!#a! "le#. . Me#&de#(5"a! !()a! 3a#& 'e#'*)l"a# hal)!#a!. ;. Me#&de#(5"a! %e!$-#! "le# (e%hada$ hal)!#a!. < Me#&a2a%"a# "le# 'e#&ha%d" hal)!#a! de#&a# (e"#" tought
L"mp%#"3 -. STRATEGI PELAKSANAAN TINDAKAN KEPERAWATAN JIWA H"#%?T"377"l : Se3%3 -' No@em;e# -'!(. W"k12 : ! me3%1 Pe#1em2"3 ke: I &TUK I,. I. PROSES KEPERAWATAN
a. K-#d! Kle#: Pe#a'$la# "le# ,)")$+ $a"aa# le#&"a$ a(a!a# da# ,ela#a !e%a&a' RSJ !e!)a1+ "le# d)d)" d "a'a% 'e#de#&a%"a# (e'a##3a #&-*%-l. *. Da-!a Ke$e%a4a(a#: Ga#&&)a# Pe%!e$! Se#!-%: Hal)!#a! Pe#&lha(a#. ,. T)2)a# Kh)!)!: Kle# da$a( 'e'*#a h)*)#&a# !al#& $e%,a3a de#&a# $e%a4a(. d. T#da"a# Ke$e%a4a(a#: 6. Me'*#a h)*)#&a# !al#& $e%,a3a. 7. Me#&de#(5"a! 2e#! Hal)!#a! "le#. 8. Me#&de#(5"a! 4a"() hal)!#a! "le#. 9. Me#&de#(5"a! 5%e")e#! hal)!#a! "le#. . Me#&de#(5"a! !()a! 3a#& 'e#'*)l"a# hal)!#a!. ;. Me#&de#(5"a! %e!$-#! "le# (e%hada$ hal)!#a!. <. Me#&a2a%"a# "le# 'e#&ha%d" hal)!#a! de#&a# (e"#" tought stoping . =. Me#&a#2)%"a# "le# 'e'a!)""a# ,a%a 'e#&ha%d" hal)!#a! de#&a# (e"#" tought stoping dala' 2ad4al "e&a(a# ha%a#.
II. STRATEGI KOMUNIKASI KEPERAWATAN.
PELAKSANAAN
TINADAKAN
a. O%e#(a! 6. Sala' (e%a$e)(": “A!!ala'')ala")'+ $e%"e#al"a# #a'a !a3a 4d3a !a3a $%a"("a# da% STIKe! I!ada B-2-#e&-%-. Na'a Ma! !a$a Se#a#& d$a#&&l !a$a Ma) #&-*%-l d de$a# !a'*l d)d)"” 7. Eal)a! Pe%(e')a# Se*el)'#3a1: / 8. K-#(%a": T-$": “B-leh !a3a #&-*%-l de#&a# 'a! I” Wa"(): “Ba&a'a#a "ala) #&-*%-l/#&-*%-l !ela'a 6 'e#(” Te'$a(: “Ba&a'a#a "ala) #&-*%-l !a'*l d)d)" d l)a%” *. Ke%2a 6. “A!!ala'')ala")' 'a! #a'a#3a !a$a S)"a d$a#&&l !a$a” “I,h!a#)d#+ *!a d$a#&&l I,h!a#.” 7. “Ma! I+ %)'ah#3a d'a#a” “S'-/B-3-lal.” 8. “Ma!#3a d!# !)dah *e%a$a ha%” “K)%a#& le*h 6 *)la#.” 9. “Ma!#3a d %)'ah (#&&al de#&a# !a$a” “Pa"#e da# Ma"#e.” .
;. “P)#3a !a)da%a” “P)#3a 7+ 6 $e%e'$)a# !)dah 'e#"ah+ 6 la"/la" *e"e%2a+ !a3a $e%(a'a.” <. “Ma!#3a !a)dah 'e#"ah” “Bel)'+ #&&a" *e%a# '*a".” =. “'a!#3a !e*el)' 'a!)" !#+ d%)'ah *e"e%2a” “Pe%#ah "e%2a d 2a"a%(ad $a*%" 4a5e% 8 *)la#+ (e%)! $)la#&+ lal) $e%& "e%2a "e S)%a*a3a 8 '#&&) $)la#& d %)'ah *a#() Pa"#e d !a4ah.” >. “Ma!#3a *!a 'a!)" !# "e#a$a” “&a%a/&a%a (e(a#&&a 3a#& % "a%e#a *e!e""a# !a3a dla$-%"a# $-l! da# d*a4a $-l! "e !#. Ba3a#&a##3a #a'a#3a $a" He#de%!-# !)dah *e%(ah) !a3a+ "ala) !a3a a'*l *e!e"a# !a3a d*a4a "e!#.” 6?. “Se*el)'#3a !)dah $e%#ah "e!#” “S)dah < "al+ (ah)# 7?68 () $e%(a'a "al.” 66. S)dah d)l) 3a+ *e!-" "(a #&-*%-l la&.” “I3a '*a" !a3a 'a) !h-la( d)l).” ,. Te%'#a! 6. Eal)a!Eal)a! %e!$-# "le# (e%hada$ (#da"a# "e$e%a4a(a#1. S)*3e"(5: “Kle# 'e#&a(a"a# 'a"a!h '*a"+ *e!-" la&. Sa3a 'a) !h-la( d)l).” O*3e"(5: Kle# 'a'$) 'e#,e%(a"a# a4al 'a!)" de#&a# "--$e%a(5. K-#(a" 'a(a *a". Kle# 'a'$) 'e#&")( -*%-la# !a'$a !ele!a. 7. Re#,a#a T#da" La#2)(. “Be!-" #&-*%-l/#&-*%-l la& 3a 2a' 3a#& !a'a.” 8. K-#(%a" 3a#& a"a# da(a#&. T-$": “Be!-" "(a #&-*%-l (e#(a#& *a3a#&a# 3a#& "a') lha(.” Wa"(): “Ba&a'a#a "ala) *e!-" #&-*%-l#3a 2a' 6 !a#&.” Te'$a(: “D!# (e'$a(#3a.” STRATEGI PELAKSANAAN TINDAKAN KEPERAWATAN JIWA H"#%?T"377"l : Sel"$" -! No@em;e# -'!(. W"k12 : ! me3%1 Pe#1em2"3 ke: II &TUK II,. I. PROSES KEPERAWATAN
a. K-#d! Kle#: Pe#a'$la# "le# ,)")$+ $a"aa# le#&"a$ a(a!a# da# ,ela#a !e%a&a' RSJ !e!)a1+ "le# d)d)" d "a'a% 'e#de#&a%"a# (e'a##3a #&-*%-l. *. Da-!a Ke$e%a4a(a#: Ga#&&)a# Pe%!e$! Se#!-%: Hal)!#a! Pe#&lha(a#. ,. T)2)a# Kh)!)!: Kle# da$a( 'e#&e#al hal)!#a!#3a. d. T#da"a# Ke$e%a4a(a#: 6. Me#&eal)a! 2ad4al "e&a(a# ha%a# "le#. 7. Mela(h "le# 'e#&e#dal"a# hal)!#a! de#&a# ,a%a *e%,a"a$/,a"a$ de#&a# -%a#& la#. 8. Me#&a2a%"a# "le# 'e'a!)""a# dala' 2ad4al "e&a(a# ha%a#.