PENGURUSAN BILIK DARJAH PENDIDIKAN PRASEKOLAH

QMFN][]YJF KHBHO CJ[GJE QMFCHCHOJF Q[JYMOLBJE :&1 Qmfnmfjbjf Qmfnmsje}jf smfsjfn qmfn}{}yjf khbho cj{gje jcjbje qmfshfn omqjcj omqjcj n}{}$n}{}& Qmfn}{}yjf khbho cj{gje xjfn ymdq}{fj dm{}qjojf oldqlfmf qmfshfn cjbjd bjshejf qm{n}{}jf om{jfj d}{hc d}{hc shcjo dmfxm{jq ymnjbj hbd} xjfn chi}{jeojf lbme ymyml{jfn n}{} cmfnjf kjho ghoj khbho cj{gje xjfn chn}fjojffxj shcjo olfc}yh`& Lbme hs} qmfn}{}yjf khbho cj{gje jdjs qmfshfn kjnh dmdjyshojf omjcjjf ombjy hs} ymbjdjs" ymbmyj cjf dmfj{ho jnj{ q{lymy qmfnjgj{jf cjf qmdkmbjgj{jf cjqjs km{bjo} cmfnjf ymdq}{fj& Khbho cj{gje xjfn olfc}yh` g}nj jojf

dmfhfnojsojf

bjnh

omnejh{jejf

omhfnhfjf

ymyml{jfn

d}{hc

}fs}o

dmdqmbjgj{h hbd} xjfn chi}{jeojf lbme n}{} sm{ymk}s& Qmfn}{}yjf khbho cj{gje hjbje y}js} jyqmo xjfn qmfshfn cjbjd dmbjoyjfjojf joshphsh qmfnjgj{jf cjf qmdkmbjgj{jf ch cjbjd ombjy& Jqjkhbj ohsj km{khij{j dmfnmfjh qmfn}{}yjf khbho cj{gje" xjfn sm{bhfsjy ch `hoh{jf ohsj jcjbje y}y}f js}{  qm{jkls cjf qm{jbjsjf ch cjbjd khbho cj{gje& ^jbj}kjnjhdjfjq}f" qmfn}{}yjf khbho cj{gje ymkmfj{fxj dm{jfno}dh bmkhe kjfxjo mbmdmf ymbjhf cj{h y}y}f js}{  qm{jkls cjf qm{jbjsjf ch cjbjd khbho cj{gje&

Cjbjd qmfn}{}yjf khbho cj{gje"

yml{jfn n}{} hs} qm{b} sje} ij{j dmfx}y}f smdqjs c}c}o qmbjgj{ cjf qm{jbjsjf khbho cj{gje" dmfn}{}y qm{nm{jojf qmbjgj{ ch cjbjd ombjy cjf dmfnj~jb chyhqbhf qmbjgj{ ch cjbjd ombjy y}qjxj qmfnjgj{jf cjf qmdkmbjgj{jf cjqjs km{gjbjf cmfnjf bjfij{& Hfh ymh{hfn cmfnjf DjiJ}bjx %:881(" chdjfj kmbhj} dmfxjsjojf qmfn}{}yjf khbho cj{gje ymkjhofxj chjs}{ jnj{ hjfxj cjqjs dmfjdq}fn joshphsh$joshphsh xjfn qmbkjnjh

ymqjfgjfn

ej{h

kjnh

dmdmf}eh

djsbjdjs

j{jejf

xjfn

hfnhf

chyjdqjhojf lbme n}{}& Ojbj} Bmdbmie dmfxh`jsojf hj ymkjnjh lomys{j" DjiJ}bjx dmfxh`jsojf y}y}f js}{ hfh }dqjdj qmfsjy" ch djfj n}{} cjqjs dmfn}{}yojf omqm{b}jf jojcmdho" ylyhjb cjf g}nj mdlyh qmbjgj{&

:

Khbho Cj{gje OKY[ Khbho cj{gje OKY[ smbje chqm{omfjbojf qjcj sje}f :85; ch kmkm{jqj k}je ymolbje {mfcje ejfxj ymkjnjh qm{i}kjjf }fs}o dmbhejs omkm{omyjfjf qmbjoyjfjjffxj& Khbho cj{gje gmfhy hfh dmdq}fxjh qm{kmwjjf xjfn kmnhs} omsj{j  ghoj chkjfchfnojf cmfnjf khbho cj{gje s{jchyh& Cj{h ymnh y}y}fjf `hwhojb" om{}yh cjf dmgj d}{hc chy}y}f dmfnho}s ojmcje o}dq}bjf om{jfj q{ln{jd OKY[ hs} ymfch{h dmfmojfojf joshphsh qmdkmbjgj{jf ymij{j km{o}dq}bjf ym{sj dmfnnjbjoojf hfsm{joyh jfsj{j n}{} cmfnjf d}{hc cjf hfsm{joyh d}{hc cmfnjf d}{hc& Cj{h ymnh kmfs}o cjf omd}cjejf" ch cjbjd khbho cj{gje OKY[ chymchjojf {}jfn qmdkmbjgj{jf }fs}o dmd}cjeojf d}{hc dmfgjbjfojf joshphsh qmdkmbjgj{jf& Ymbjhf hs} " kjejf qmfnjgj{jf cjf ejyhb qmdkmbjgj{jf chbmsjoojf ch {}jfn qmdkmbjgj{jf sm{ymk}s& Hfh jojf dmfxmkjkojf y}jyjfj khbho cj{gje dmfgjch dmfj{ho cjf klbme dm{jfnyjfn q{lymy qmfnjgj{jf cjf qmdkmbjgj{jf xjfn km{omyjf& Khbho cj{gje OKY[ ymej{}yfxj dmdq}fxjh qm{jbjsjf jyjy ymqm{sh qjqjf s}bhy" qjqjf omfxjsjjjf cjf {}jfn xjfn ymbmyj" dmgj cjf om{}yh }fs}o n}{} cjf d}{hc" jbdj{h xjfn chehjyh cmfnjf qmfxmchjjf kjejf$kjejf kjijjf cjf kjejf kjejf kjfs}jf dmfnjgj{& Ijejxj xjfn dmfi}o}qh ym{sj qhfs} cjf shfnojq xjfn sm{k}oj dmdklbmeojf qm{mcj{jf }cj{j xjfn dmfi}o}qh& Y}y}fjf dmgj cjf om{}yh cjbjd khbho cj{gje ymkjho$kjhofxj dmdkm{h omd}cjejf omqjcj d}{hc$d}{hc dmfnjcjojf joshphsh qmdkmbjgj{jf km{q}yjsojf d}{hc cjf joshphsh km{o}dq}bjf jnj{ d}{hc d}cje km{hfsm{joyh ymyjdj dm{moj cjf d}cje km{hfsm{joyh cmfnjf n}{}&

;

Khbho Cj{gje Q{jymolbje Mbbhls

%;111( dmfxjsjojf qjcj qm{hfnojs ymolbje {mfcje cjf q{j$ymolbje

hfsm{joyh cjf omkm{omyjfjf qmfn}{}yjf khbho cj{gje dmdq}fxjh qmfnj{}e xjfn shfnnh sm{ejcjq n}{} cjf qmbjgj{& Y}y}f js}{ qm{jkls" qm{jbjsjf" jbjs kjfs} dmfnjgj{ jnjo km{kmwj cj{h khbho cj{gje OKY[ cjf OKYD& Qmfn}{}yjf khbho cj{gje q{j$ymolbje qm{b} dmdq}fxjh {}jfn ½ih{ibm$shdm° hjhs} joshphsh ~jghk ymshjq qjnh chdjfj d}{hc$d}{hc jojf km{o}dq}b km{yjdj n}{} cjf dmfgjbjfojf ymyh qm{k}jbjf& Ch{}jfnjf hfh" ymyh qmfnjgj{jf cjf qmdkmbjgj{jf chbjo}ojf ymkmb}d s}njyjf chkm{hojf omqjcj d}{hc$d}{hc& Cjbjd khbho cj{gje q{j$ymolbje" {}jfnjf hfh bje xjfn qjbhfn kjfxjo chn}fjojf& Dmdq}fxjh y}c}s$y}c}s }fs}o dmfnmdkjfnojf qlsmfyh ojfjo$ojfjo }yhj = ehfnnj 0 sje}f cj{h ymnh qm{omdkjfnjf `hwhojb" qm{omdkjfnjf olnfhsh`" qm{omdkjfnjf ylyhl$mdlyh cjf qm{omdkjfnjf kjejyj& Qmfnjgj{jf cjf qmdkmbjgj{jf kjfxjo sm{s}dq} omqjcj d}{hc cjf qmdkmbjgj{jf d}{hc jcjbje dmbjb}h qm{djhfjf" ½Bmj{f se{l}ne qbjx° Y}c}s$y}c}s }fs}o qm{omdkjfnjf d}{hc jcjbje y}s khfjjf jsj} y}c}s klfnoje" y}c}s b}ohyjf" y}c}s kjijjf" y}c}s djhf qm{jfjf jsj} ½{lbm qbjx° cjf bjhf$bjhf y}c}s xjfn ch`hoh{ojf ymy}jh lbme n}{} km{njfs}fn omqjyj yjhw khbho cj{gje cjf omqjcjsjf d}{hc ymqm{sh y}c}s km{im{hsj& Dmgj d}{hc cjbjd khbho cj{gje q{j$ymolbje chy}y}f ymij{j km{ombldqlo cjf k}ojf kmfs}o kj{hyjf& Hfh jcjbje om{jfj d}{hc q{j$ymolbje kjfxjo dmbjo}ojf joshphsh km{o}dq}bjf cjbjd qmfnjgj{jf cjf qmdkmbjgj{jf& Cmfnjf y}y}fjf dmgj kmnhfh jojf dmd}cjeojf dm{moj km{hfsm{joyh cjf km{khfijfn ymyjdj ymfch{h& Dmgj cjf om{}yh q}bj jcjbje km{ymy}jhjf cmfnjf }d}{ d}{hc ch jfsj{j = ehfnnj 0 sje}& Lbme hs}" dmgj cjf om{}yh cjbjd khbho cj{gje q{j$ymolbje ymchohs omihb km{kjfchfn cmfnjf ombjy s{jchyh jsj} OKY[& Sm{cjqjs g}nj y}c}s kjijjf jsj} ½Kllo jfc [mjchfn Imfs{m° cjbjd khbho cj{gje q{j$ymolbje& [}jfn qmdkjijjf hfh chbmsjoojf ch smqh khbho cj{gje cjf km{cmojsjf cmfnjf shfnojq kjnh dmd}cjeojf d}{hc$d}{hc dmfcjqjs qmfijejxjjf omshoj dmdkjij&

9

Djfjojbj" dmf}{}s [lejfh Jkc}bbje %;119(" {}jfn cjbjd khbho cj{gje q{jymolbje ymej{}yfxj chkjejnh omqjcj q}yjs qmdkmbjgj{jf sm{smfs} kjnh dmdklbmeojf? x

D}{hc fjdqjo bmkhe gmbjy qhbhejf {}jfn kjnh dmfgjbjfojf joshphsh sm{smfs}& Ilfslefxj" q}yjs mysmshoj cjf cjxj o{mjsh` kjnh dmfgjbjfojf joshphsh ymfh cjf o{j`&

x

Q}yjs sm{ymk}s klbme chn}fjojf kjnh dmdqjdm{ojf cjf dmfxhdqjf jbjsjf xjfn km{ymy}jhjf& Ilfslefxj" jbjs qm{djhfjf kblo chyhdqjf ch {jo q}yjs djfhq}bjsh`&

x

D}{hc$d}{hc cjqjs dmdhbhe {}jfn omnmdj{jf dm{moj ymdjyj dm{moj dmfgjbjfojf joshphsh kmkjy&

x

Kjejf km{ojhsjf xjfn d}cje chjdkhb cjf chyhdqjf lbme d}{hc$d}{hc& Hfh dmfnnjbjoojf omdjeh{jf d}{hc$d}{hc kjnh dmfx}y}f dmfnho}s gmfhy" kmfs}o" ~j{fj cjf ymkjnjhfxj&

Q}yjs qmdkmbjgj{jf jsj} y}c}s xjfn qm{b} jcj cjbjd ymk}je khbho cj{gje q{jymolbje km{cjyj{ojf oldqlfmf qmdkmbjgj{jf hjbje? x

Q}yjs kjejyj cjf old}fhojyh"

x

Q}yjs djfhq}bjsh`"

x

Q}yjs c{jdj jsj} djhf djyjo$djyjo&

x

Q}yjs ymfh cjf o{j`"

x

Q}yjs olnfhsh` %yjhfy cjf djsmdjsho("

x

Q}yjs smoflblnh"

x

Q}yjs om{lejfhjf cjf dl{jb" cjf

x

Q}yjs qm{k}jbjf j~jb&

Ymoh{jfxj n}{} dmdq}fxjh {}jfn khbho cj{gje xjfn kmyj{" n}{} klbme dmfxmchjojf

omymd}j

q}yjs

sm{ymk}s&

dmfxmchjojf q}yjs$q}yjs xjfn qmfshfn yjejgj&

3

Ghoj

shcjo"

dmdjcjhbje

n}{}

Qmbjf Bjb}jf omimdjyjf

=

Khbho cj{gje

Sjfcjy

x

x

x

x

x

x

Qjyshojf bjfsjh shcjo bhihf cjf km{sjo}fn cmfnjf jh{& Yhfoh cjbjd omjcjjf kjho cjf shcjo sm{y}dkjs& Qjhq cjqjs km{` }fnyh }fnyh cmfnjf kjho& Qjyshojf ymbhqj{ xjfn chymchjojf shcjo ej}y }fs}o dmfnmbjoojf cj{hqjcj sm{gjs}e& Y}hy bjdq} km{jcj cjbjd omjcjjf kjho cjf klbme chn}fjojf& J~jyh ojfjo; ymdjyj km{jcj ch cjbjd sjfcjy&

x

Cjq}{ 

Dmdq}fxjh qm{mcj{jf }cj{j xjfn kjho& Omsm{jfnjf khbho xjfn kjho om{jfj omnmbjqjf klbme dmdkm{h omyjf omqjcj qmfnbhejsjf ojfjo;&

Jbjsjf Mbmos{ho x

Qjyshojf cj~jh; kj{jfnjf mbmos{ho xjfn qjfgjfn chhojs cjf chn}b}fn& Qm{b} chqm{hoyj cj{h ymdjyj om ymdjyj&

Qmsh Omimdjyjf

x

Bmfnojq cmfnjf }kjs$}kjsjf jyjy cjf qm{b} chqm{hoyj }fs}o dmdjyshojf shcjo km{bjo} omejkhyjf }kjs& Chyhdqjf qjcj smdqjs oejy y}qjxj d}cje chg}dqjh&

x

x

x

x

x

Jbjs Qm{djhfjf x

x

OMYMBJDJSJF CJBJD KHBHO CJ[GJE

x

Qm{jkls x

x

x

x

x

cjf omshfnnhjf dmgj cjf om{}yh ymy}jh cmfnjf omshfnnhjf ojfjo;& Shjcj y}c}s; sj gjd xjfn dm{kjejxj& Qm{jkls xjfn dmdq}fxjh y}c}s sj gjd qm{b} chjbjy& [jo; jcjbje o}o}e cjf shcjo d}cje gjs}e jqjkhbj chqjf gjs lbme ojfjo;& Yjhw

Qjyshojf ymd}j qm{jbjsjf ymqm{sh y}c}" nj{q}" djno}o" cjf bjhf$bjhf chyhdqjf cmfnjf omdjy cjf kjho& Qjyshojf jc slfn yjdqje cjf ymfshjyj sm{s}s}q& Qjyshojf bjfsjh shcjo kjyje cjf bhihf&

x

x

Km{ejsh$ejsh cmfnjf jbjs; djhfjf xjfn dmdq}fxjh yhyh cjf e} g}fn xjfn sj gjd" oldqlfmf omihb" k}fxh xjfn o}js cjf klbme km{nm{jo& Qjyshojf jbjs qm{djhfjf shcjo sm{bjb} km{js cjf kmyj{ om{jfj jojf dmdkjejxjojf omymbjdjsjf ojfjo;& Qjyshojf yjhw jbjs djhfjf omihb ymo}{jfn;fxj : ² }fs}o dmfnehfcj{ cj{h sm{smbjf" sm{y}dkjs qjcj ehc}fn" smbhfnj jsj} yjb}{jf qmfj` jyjf jyjf& Qjyshojf sjbh qjcj jbjs djhfjf  gmfhy q}bb slx shcjo dmbmkheh :; hfieh& Jbjs djhfjf qm{b} chkm{yheojf ymo}{jfn;fxj yjs} ojbh ymej{h& Kjij djob}djs omymbjdjsjf qjcj bjkmb& Ilfslefxj  flf$ sluhi" Fls {milddmfcmc `l{ iehbc{mf }fcm{ 9 xmj{y l` jnm&

N}{}  Ojohsjfnjf x x x

x

Km{omklbmejf dmfnn}fjojf jbjs qmdjcjd jqh& Dmdq}fxjh qmfnmsje}jf jsj} chkm{h bjshejf omimdjyjf %IQ[(& [(& Ymfj{jh fjdj ojfjo; bmfnojq cmfnjf fl& smbm`lf hk} kjqj" gh{jf" closl{ cbb& Chsjdqjb qjcj chfchfn km{ejdqh{j ymshjq qhfs} omb}j{& Fldkl{ qjfnnhbjf omimdjyjf ymqm{sh elyqhsjb" kldkj" qlbhy cbb chsjdqjb qjcj chfchfn ch smqh smbm`lf&

0

Omymbjdjsjf Ymdjyj Bj~jsjf B}j{  x

Omymbjdjsjf @hwhojb Kjfn}fjf x

x

x

x

x

x

x

x

Dmdq}fxjh ymo}{jfn$ o}{jfnfxj ; k}je qhfs} xjfn d}cje }fs}o dmbj{hojf ch{h cmfnjf ymbjdjs ghoj km{bjo} omkjoj{jf& Gm{gjo kmyh d}cje chk}oj  ghoj km{bjo} omimdjyjf& Cjq}{ qm{b} chjyhfnojf cj{h oj~jyjf d}{hc dmbjo}ojf joshphsh& Jbjs qmdjcjd jqh ymfshjyj chqm{hoyj& Sjyoj jsj} q{jymolbje qm{b} dmdq}fxjh qmbjf bjb}jf omimdjyjf jqjkhbj km{bjo} omkjoj{jf& Bjshejf omkjoj{jf qm{b} ch g  gjbjfojf 9 ojbh ymsje}f& Bjb}jf omb}j{ cj{h ymd}j khbho kmkjyj cj{hqjcj ymkj{jfn ejbjfnjf& Shfnojq kjfn}fjf jcjbje :&; d shfnnh cj{h qj{jy bjfsjh cjf kmyh km{yhbjfn chqjyjfn ch {}fjn sm{k}oj&

x

x

x

Smdqjs bj~jsjf ymy}jh }fs}o ojfjo$ojfjo cjf qmfxmbhjjf xjfn {jqh }fs}o dmfnmbjoojf omdjbjfnjf ymdjyj joshphsh ch g  gjbjfojf& Ojfjo$ojfjo qm{b} chqjyjfn sjbh ombmcj{ ymdjyj cjbjd omfcm{jjf& Km{ejsh$ejsh ymdjyj ojfjo$ ojfjo s}{}f cjf fjho omfcm{jjf& Kj~j km{yjdj y}{js omkmfj{jf hk} kjqj" djob}djs qm{e}k}fnjf omimdjyjf" dmchijb

Omymbjdjsjf Ch B}j{  Kjfn}fjf x

x

x

x

x

Omymbjdjsjf ch b}j{  oj~jyjf q{jymolbje x

Qjnj{  x

x

x

x

Sjfnnj chqjyjfn qjnj{ qjcj qmfne} g}fnfxj& Ymbjfn jfsj{j b}kjfn qjnj{ dmyshbje omihb y}qjxj omqjbj ojfjo; shcjo klbme dmdjy}ohfxj& qjyjfn qjnj{ chsmdqjs xjfn klbme dmfcjsjfnojf kjej j&

>

kmfs}o cjf omshfnnhjf ymy}jh }fs}o ojfjo$ojfjo& Dmysh cjbjd omjcjjf xjfn kjho" ilfslefxj shcjo km{oj{js& Oldqlfmf jbjs djhfjf b}j{ shcjo kmfnolo" dmbmfno}fn" qjsje jsj} qm{d}ojjf xjfn omdho& B}k}o qjyh{ chs}s}q kjnh dmfnnmbjoojf cj{hqjcj fj ghy ejh~jf& Smdqjs c}c}o k}jhjf shjcj qmf g}{} xjfn sj gjd cjf chk}js cj{hqjcj kjejf xjfn {hfnjf& Jbjs djhfjf shjcj b}kjfn jfsj{j 3  5 ´ xjfn klbme dmdm{jfnojq omqjbj ojfjo;& Oj~jyjf ymohsj{ kmkjy cj{hqjcj {hyhol mbmos{ho cjf kjejf; k}jfnjf ymqm{sh ojij" kjs}" yjdqje& Yjhw"

Y}y}yf Js}{ cjf ^j{fj

Qm{djhjfjf b}j{ x

x

N}{}

ej{}y dmdjyshojf qm{jbjsjf chb}j{ ymqm{sh k}jhjf" smdqjs dmdjf gjs jcjbje cjbjd omjcjjf ymbjdjs& Joshphsh b}j{ hfh cjqjs dmdkjfs} dmdqm{omdkjfnojf cjxj hdkjfnjf cjf ymkjnjhfxj&

x

x

N}{}

qm{b}bje sje} jqjoje ~j{fj xjfn ymy}jh chn}fjojf }fs}o q{jymolbjefxj& Y}y}f js}{ qm{jkls  g}nj ej{}ybje omdjy knjh dmf ghdjsojf {}jfn

Qm{djhcjfh N}{}

jojf dmfnn}fjojf smdqjs hfh }fs}o km{im{hsj cjf ojfjo$ojfjo klbme dmfnn}fjojffxj }fs}o joshphsh o}dq}bjf&

x

Q}yjs Omymfhjf cjf o{mjshphsh

x

x

N}{}

klbme dmbmsjooojf cle sjfje bhjs" n}fshfn cjf ~j{fj& Ojfjo$ojfjo k}ojf yjej gj im{hj kjeojf dmfhfnojsojf oll{chfjyh djsj cjf sjfnjf&

x

Q}yjs Qm{djhfjf Djfhq}bjsh`  N}{}

klbme dmbmsjoojf bmnl" y}y}fjf ojx} dmfnho}s {}jfn${}jfn kmfs}o & N}{} g}nj klbme dmbmsjoojf qm{djhjfjf xjfn dmdkhfj omdjeh{jf dlsl{ ojyj{&

x

Dmdkhfj ombjy Qjymolbje xjfn im{hj

Q}yjs qmdkmfcjej{jf ojsj,

Q}yjs djhf qm{jfjf jsj}

Kjijjf

c{jdj

x

x

x

klbme dmfm{loj ymfch{h qmdkmfcjej{jjf ojsj cmfnjf dmdkjij k}o}" dmfcmfnj{ ojyms jsj} ic& Ojfjo$ojfjo g}nj klbme dmb}ohy choj~jyjf y}c}s hfh& N}{} klbme dmbmsjoojf o}yxmf omihb jsj} qm{djhcjfh kjnh dmfjdkje omymbmyjjf& Ojfjo$ojfjo

x

x

Q}yjs Yjhfy cjf smoflblnh x

x

N}{}

klbme dmbmsjoojf ejh~jf" s}dk}e$s}dk}ejf chc cjbjd q{jymolbje& Ilfslefxj dmdkmbj hojf chcjbjd jo}j{h}d cjf dmdk}js gjc}jb ~jos} omqjcj d}{hc xjfn jojf dmdkm{h djojf& N}{} klbme dmbmsjoojf kjejf xjfn sm{cjqjs cj{h jbjd ymohsj{ ymqm{sh ojx}" cj}f cjf kjs} }fs}o ch} ghoj gh& 5

x

N}{}

klbme dmbmsjoojf qmbkjnjh gmfhy q{lq jsj} sjkh{& N}{} g}nj klbme dmbmsjoojf qjojhjf dmfnho}s gmfhy qmom{gjjf cjf ymkjnjhfxj& Chyhfh ojfjo$ojfjo cjqjs km{bjshe ij{j dm{moj km{ijojq cjf dmfhfnojsojf qm{omdkjfnjf ylyhjb

Sjfcjy bmbjoh cjf qm{mdq}jf 7

Sjfcjy km{jyhfnjf" yhfoh" im{dhf" qmfxhcjh s}jbj" yjk}f" km{}y" dlq" ymbhqj{" qm~jfnh cjf qmfi}ih" njx}fn cjf kjbch&

[}jfn khbho jh{ 

Y]Y]F JS][ []JFN CJF QM[JBJSJF

[}jfn qmfxmchjjf djojfjf

[}jfn djyjo 7

Qlfclo

[}jfn khbho cj{gje

Cjq}{" yhfoh" qmsh ymg}o" {jo qhfnnjf djfno}o" qm{jbjsjf dmdjyjo cjf qm{jbjsjf dmfi}ih&

[}jfn djojf 7 Dmgj km{jbjy"shoj{ cjf om{}yh" qmbjqho djojfjf"ij{sj clj djojf" ij{sj qm{djojfjf ymhdkjfn cjf ij{sj omyhejsjf&

[}jfn b}j{ khbho cj{gje

Q}yjs kjejyj7

Q}yjs `hwhojb 7

[jo k}o}$k}o} im{hsj cjf k}o} hbdhje" ojc kjijjf" ij{sj" qjfnn}fn klfmoj cjf y}c}s im{hsj&

Qm{jbjsjf djhfjf" qmsh omimdjyjf" jbjs qmdjcjd jqh" ij{sj km{njdkj{" qbjf omkjoj{jf&

Q}yjs o{mjshphsh 7

Q}yjs smoflblnh7

 Jbjsjf qm{o}yh cjf d}who" jbjsjf dm~j{fj jsj} ymfh phy}jb" qmbkjnjh jbjs c{jdj cjf djhf qm{jfjf"qmbkjnjh jbjs jbjs smofl smoflbl bl h&

oldq}sm{" qmfimsjo" qmbkjnjh qm{hyhjf" qmdjhf ijom{j cjf {jchl"smbmphyhlf"bjxj{ q}she cjf {l mosl{& mosl{&

Q}yjs om{lejfhjf 7

Q}yjs y}dkm{ n}{}7

Ij{sj km{njdkj{"ojc$ojc cjf ombmfnojqjf ymdkjexjfn&

Qmbkjnjh k}o} {}g}ojf" `jhb cjf `molc d}{hc

Q}yjs olnfhsh` 7 Qmbkjnjh kjejf jyjy" jbjs yjhfy" ij{sj cjf jbjsjf djsmdjsho& 8

Y}c}s qjyh{ cjf jh{ 

Jbjsjf qm{djhfjf b}j{7 Glfnojfn glfnohs" qjqjf nmblfnyl{" qjqjf hdkjfnjf" {jfnoj dmdjfgjs" sm{l~lfn cjf k}jhjf&

Cm`hfhyh7 Q{lymy dmfnobjyh`hojyh" Dmfx}y}yf" dmfxhdqjf cjf dmfxmbmfnnj{j @jhb$`jhb kjnh dmd}cjeojf Qmfn}{}yjffxj jqjkhbj Chqm{b}ojf&

Ysjs}y @jhb j& @jhb [jydh 7 @jhb Qmombhbhfn @jhb Y}{js Dmfx}{js @jhb Jd x

Yhysmd Qmd`jhbjf Cjf Clo}dmf

x x

k& x

i&

@jhb Shcjo [jydh 7 @jhb Qmfc}j Cj`sj{ojf @jhb [jydh

:1

Yhdqjf cjf ymbmfnnj{j Blojyh Yhdqjfjf Yhdqjfjf @jhb 7 j& Qmgjkjs k& [jo i& Ombjy Q{jymolbje Ymbmfnnj{j 7 j& Ojfc}fn k& S}s}q,k}oj i& Ymdjo Yslo

;&1 Bjql{jf

Q{lgmo Qmfn}{}yjf Omim{hjjf cjf omymbjdjsjf omym bjdjsjf ch Q{jymolbje Y{h

Dmbm~j{&

Sj{hoe

7

= Dji ;1:1$> Dji ;1:1

Smdqjs

7

Q{jymolbje Y{h Dmbm~j{ 

Qjcj = Dji ;1:1 xjfn bjb} yjxj cjf {jojf ymombjy smbje dmbjoyjfjojf yjs} q{lgmo ch Q{jymolbje Y{h Dmbm~j{ hjhs} dmfx}y}f js}{ cjf dmfn}{}y omim{hjjf ym{sj omymbjdjsjf ch q{jymolbje sm{ymk}s& ;1 l{jfn qmbjgj{ o}{y}y QHYDQ Q{jymolbje HQN [jgj Dmbm~j{ smbje dmbjoyjfjojf q{lgmo sm{ymk}s& Qmbjoyjfjjf q{lgmo hfh jcjbje km{cjyj{ojf omqjcj sjg}o o}{y}y xjfn chkm{hojf qjcj ymdmysm{  hfh hjhs} qmfn}{}yjf q{jymolbje& Lkgmosh` q{lgmo hfh chbjoyjfjojf jcjbje qmbjgj{  q{jymolbje QHYDQ HQND [jgj Dmbm~j{ cjqjs dmfnmfjb qjysh nj{hy qjfc}jf cjf qm{js}{jf omymbjdjsjf ym{sj omyhejsjf q}yjs q{jymolbje ymqm{shdjfj xjfn smbje sm{djos}k cjbjd josj xjfn dmdqm{}fs}oojf gjdhfjf omymbjdjsjf cjf omqmfshfnjf ojfjo$ojfjo Ymoyxmf ;1 cjbjd josj ==1" kjej~j shjcj sjchoj xjfn klbme chomfcjbhojf jsj} ch}{}yojf dmbjhfojf ghoj sjchoj hs} smbje chcj`sj{ojf& Hfh dmf}fg}oojf kjej~j omymbjdjsjf cjf omqmfshfnjf ojfjo$ojfjo ymdjyj km{jcj ch ymolbje bmkhe sm{gjdhf cjf hk} kjqj klbme dmfnejfsj{ jfjo om q{jymolbje sjfqj omkhdkjfnjf& Lbme xjfn cmdhohjf" josj hfh smbje dmfxmkjkojf n}{}$n}{} q{jymolbje sm{hojs cmfnjf qmfn}{}yjf cjf qmfxmbhjjf q{jymolbje chdjfj" qjcj djyj xjfn yjdj n}{} q{jymolbje ej{}y dmdkm{h gjdhfjf omqjcj hk} kjqj kjej~j omymbjdjsjf jfjo$jfjo dm{moj jcjbje chkj~je sjfnn}fngj~jk n}{} q{jymolbje sm{ymk}s ymdjyj ymyh qmfnjgj{jf cjf qmdkmbjgj{jf km{bjfny}fn& ]fs}o hs}" Yjxj cjf {jojf${jojf xjfn dmfnjdkhb o}{y}y q{jymolbje smbje dmfgjbjfojf q{lgmo hfh ch Q{jymolbje Y{h Dmbm~j{ kjnh dmdkm{h qmfjdkjekjhoojf sm{ejcjq jyqmo$jyqmo omymbjdjsjf" omim{hjf cjf omyhejsjf xjfn sm{cjqjs ch Q{jymolbje sm{ymk}s&

::

GJ^JSJFO]JYJ Q[LGMO QMFN][]YJF OMIM[HJJF CJF O MYMBJDJSJF Q[JY MOLBJE Y[H DMBM^J[& Qmfnm{}yh F}{}b Hcjx} ks Jkc& Jwhw Ymshj}yjej D}ejddjc Ejfj`h khf Oejbhs Kmfcjej{h Fjzhj ks Jqjfch Clo}dmfsjyh Hdjcc}cchf khf Jkc& [jedjf Jebh Gj~jsjfo}jyj Y}c}s :& Y}c}s HIS

7

Jchbj ks Hyejo

;& Y}c}s Kjijjf

7

[jcehjs}bjhfjj ks Jkc Oj{hd

9& Y}c}s Djhf Qm{jfjf

7

D}fh{je ks Djcwbjf

3& Y}c}s Olnfhsh` 

7

Jwhwje ks Ojdj{}cchf

=& Y}c}s Yjohs,ymfxjq

7

[}dmwje ks

0& Y}c}s Kmbjgj{ 

7

[lydjbhfcj ks Ejyyjf

>& Y}c}s [}jfn djojf

7

Ejbhdjs}b Yjjchje

5& Y}c}s O{mjshphsh, O{mj shphsh, @hwhojb

7

]dj{ Lsedjf

8& [jo, [}jfn Jbjs S}bhy

7

Dlec Ejdhw}cchf khf Wjhfjb

:1& Y}c}s Om{lejfhjf

7

Y}{jxj ks Yjks}

::& Qmfn}{}yjf Ch{h

7

Fjghkje ks Kl{ejf}chf

:;& S}njy$s}njy Oejy

7

B}zdjf F}{ Ejohd khf Hk{jehd

:9& [}jfn Y}dkm{ N}{}

7

Dlec Ej`hw}cchf khf Jkc [jehd

[jgje dmf}fg}oojf gj~jsjfo}jyj q{lgmo qmfn}{}yjf cjf omim{hjjf&

:;

;&: Bjql{jf

Ymkmb}d Q{lgmo Qmfn}{}yjf Cjf Omim{hjjf Omim{hj jf Chgjbjfojf

Ymkmb}d q{lgmo hfh chbjoyjfjojf ojdh smbje dmbjoyjfjojf bmkhe cj{h shnj ojbh dmyx}j{js& Ch cjbjd dmyx}j{js hs} jnmfcj$jnmfcj ymqm{sh qm{khfijfnjf qm{bjfshoojf gj~jsjf" qm{khfijfnjf dmfnmfjh y}y}f js}{" qmdhbhejf ~j{fj xjfn kjojb chn}fjojf jcjbje jfsj{j qm{oj{j$qm{oj{j xjfn ym{hfn chkjfnohsojf cjbjd dmyx}j{js hfh&

Cjbjd q{lgmo hfh" jfsj{j jnmfcj qm{sjdj xjfn cjqjs chbjoyjfjojf ymkmb}d = Dji ;1:1 jcjbje dmdkhfj qmf}s}q blfnojfn qjcj bjb}jf djy}o ojfjo$ojfjo q{jymolbje chdjfj" ymdjyj q{lymy qmdkhfjjf hfh chgjbjfojf ojdh smbje dmfcjqjs kjfs}jf cj{h qhejo b}j{& Ejyhb cj{h dmyx}j{js xjfn smbje chgjbjfojf" jyqmo qmbjf ym{hfn chshshokm{jsojf ymbjhf cj{h qmdhbhejf sj{hoe qmbjoyjfjjf& Djyjbje qmbjf shdk}b jqjkhbj" y}c}s qmdkmbjgj{jf cjf qmfnjgj{jf km{}kje smdqjs& Oj~jyjf xjfn smbje chijcjfnojf hs}" dmdq}fxjh djyjbje jqjkhbj sm{cjqjsfxj kmyh chkjejnhjf sm{ymk}s& Dmf}{}s ymgj{je jyjb" ymkmb}d ~}g}cfxj ombjy q{jymolbje sm{ymk}s" hj dm{}qjojf ymk}je ojfshf ysj` Djosjk Qm{n}{}jf [jgj Dmbm~j{& Kjnh dmfxmbmyjhojf djyjbje sm{ymk}s ojdh smbje dmdhfgjd kmkm{jqj qm{jbjsjf cj{h khbho omdjeh{jf ehc}q& Kjnh }fs}o dmfn}{jfnojf ojcj{  oly xjfn chn}fjojf djoj" ojdh smbje km{yms}g} }fs}o dmdhfgjd km{}y ijs" yi{jqm{ cjf kmojy ijs cj{h khbho omdjeh{jf ehc}q& Ymbjhf cj{h hs}" qmbjf xjfn chijcjfnojf hs} g}nj qm{b} dmdhbhoh qmbjf omkjoj{jf kjnh dmd}cjeojf n}{} q{jymolbje sm{kjkhs" dmbjoyjfjojf joshphsh bjshejf omkjoj{jf cjf ymsm{}yfxj cjqjs dmdkjfs} ojfjo$ojfjo sm{ymk}s dmfxmbjdjsojf ch{h cj{h omkjoj{jf" ghoj hjfxj km{bjo}&

Chymkjkojf ojfjo$ojfjo q{jymolbje qm{b} dmfnejch{ojf ch{h dm{moj om ymolbje" djoj ojdh dmfnejcjqh djyjbje cj{h jyqmo qm{}fs}oojf djyj& ]fs}o hs}" ojdh smbje dmdhbhe = Dji ;1:1 ehfnnj > Dji ;1:1 ymkjnjh sj{hoe dmd}bjojf om{gj q{lgmo hfh&

^jbj}q}f djyj xjfn chqm{}fs}oojf hs} jnjo

yhfnojs smsjqh ojdh ymd}j smbje km{yms}g}& Lbme hs}" ojdh smbje dmdk}js yjs} ys{jsmnh chdjfj" ymshjq y}c}s qmdkmbjgj{jf jojf choms}jh lbme ymshjq yml{jfn

:9

cj{h ojdh& Lbme hs}" fhbjh om{gjyjdj ymdmdjfnfxj chshshokm{jsojf kjnh dmdjyshojf ymnjbj$njbjfxj km{gjbjf cmfnjf bjfij{&

Kjnh qmdhbhejf ~j{fj q}bj" ojdh smbje dmdhbhe shnj ~j{fj xjfn jnjo im{je" ehc}q cjf im{hj hjhs} ~j{fj ehgj}" o}fhfn cjf dm{je& Omshnj$shnj gmfhy ~j{fj hfh jcjbje

cj{h

gmfjdj

xjfn

yjdj

hjhs}

Ilbl}{bjfc &

Ojdh

smbje

km{gjxj

dmfcjqjsojf ijs hfh cmfnjf ej{nj xjfn d}{je& Ymd}j ijs xjfn chkmbh km{fhbjh ejdqh{ [D ;11&11& Qjcj j~jbfxj" jcj ijcjfnjf }fs}o dmfnn}fjojf ijs dhfxjo om{jfj km{jbjyjf" ghoj chfchfn q{jymolbje chilfsmfn djoj hj klbme chqjcjd ymd}bj& Smsjqh ymsmbje dmdk}js ymchohs ojghjf cjf dmdhfsj kmkm{jqj qmfcjqjs" jcj qmfcjqjs xjfn dmfxjsjojf kjej~j ijs gmfhy hfh kjejxj om{jfj km{jyjyojf dhfxjo cjf d}cje sm{kjoj{& Ymbjhf hs}" ej{nj ijs hfh g}nj jnjo djejb cjf dmdm{b}ojf l{jfn xjfn djeh{ }fs}o dmfnmfcjbhojffxj& Jgo s}njy$ s}njy oejy smbje chqm{sjfnn}fnoj~jkojf }fs}o dmfij{h o}lsj ej{nj ijs xjfn sm{mfcje cjf qjcj djyj xjfn yjdj hjfxj km{o}jbhsh& Lbme hs}" ilbl{bhsm md}byhlf cj{h gmfjdj Ilbl}{bjfc  smbje chqhbhe ymkjnjh ijs jojf chn}fjojf&

:3

;&; Bjql{jf

Ymdjyj Q{lgmo Qmfn}{}yjf Cjf Omim{hjjf Chgjbjfojf

Qmbjoyjfjjf q{lgmo qmfn}{}yjf

cjf omymbjdjsjf

ch q{jymolbje

smbje

chbjoyjfjojf qjcj = Dji ;1:1& Ymd}j qmbjgj{ QHYDQ Q{jymolbje smbje km{yjdj$yjdj dmbjoyjfjojf q{lgmo hfh cmfnjf gjxjfxj& Qmbjoyjfjjf q{lgmo hfh smbje chqjfsj} lbme qmfyxj{je Q{jymolbje HQN hjhs}

Mf&

Dlejddjc khf

Y}bjhdjf cjf Q}jf ]dh Ojbyld khfsh Sjo{h``& Q{lgmo hfh smbje km{d}bj bmkhe o}{jfn qjcj q}o}b 9&11 qmsjfn& Sjobhdjs cjf qmfm{jfnjf smbje chkm{hojf lbme qmfnm{}yh gj~jsjfo}jyj q{lgmo hfh& Sjobhdjs hfh xjfn chkm{hojf lbme qmfnm{}yh dmbhq}sh qmdkjejnhjf s}njy$s}njy cjf ij{j dmfnmfcjbhojf kjejf$kjejf xjfn jojf chn}fjojf ym{sj y}y}f js}{ kj{jfn& Ymbmqjy sjobhdjs" ojdh smbje dmd}bjojf om{gj q{lgmo hfh qjcj q}o}b 9&:= qmsjfn& Q}jf ]dh smbje dmdkj~j kmkm{jqj gmfhy jbjsjf ymqm{sh dmyhf nm{}ch }fs}o dmfmk}o b}kjfn ch chfchfn kjnh dmfnnjfshojf qjo} xjfn sm{cjqjs qjcj chfchfn q{jymolbje& Ymbjhf hs}" gj~jsjfo}jyj xjfn dmfnmfcjbhojf qm{jbjsjf xjfn jojf chn}fjojf ymqm{sh km{}y cjf yi{jqqm{  smbje dmdk}js qhfgjdjf j~jb ch kmfnomb omdjeh{jf ehc}q& Qm{jbjsjf bjhf q}bj ymqm{sh ijs cjf yloms smbje chkmbh lbme  gj~jsjfo}jyj s}njy$s}njy oejy ymej{h ymkmb}d q{lgmo hfh chbjoyjfjojf& Djyjbje shdk}b jqjkhbj sm{cjqjs d}{jb$d}{jb xjfn chijs chq{jymolbje jcjbje cj{h   gmfhy ijs dhfxjo& Ijs dhfxjo jojf dmdkj~j djyjbje omqjcj ijs bjqhyjf qm{sjdj jsj}q}f chomfjbh ymkjnjh ]fcm{iljs  om{jfj bjqhyjf b}ohyjf ijs dhfxjo xjfn sm{cjqjs ch chfchfn sm{ymk}s dmdhbhoh qm{d}ojjf xjfn bhihf cjf hfh dmfxmkjkojf ijs shcjo cjqjs km{sjejf bjdj ch chfchfn sm{ymk}s& Lbme hs} ojdh dmfi}kj dmfi}ihfxj cmfnjf dmfnn}fjojf S}{qmshf cjf kmkm{jqj gmfhy jbjsjf bjhf ymqm{sh yi{jqqm{& Sjqh Sjqh djbjfnfxj djbjfnfxj shjcj yjs}

cj{h ojmcje chjsjy xjfn

km{ejyhb& Chymkjkojf shjcj qhbhejf bjhf djoj ojdh sm{}y yjejgj dmd}bjojf ijs bjqhyjf qm{sjdj& Ijs hfh jcjbje cj{h gmfhy Y}qm{k ^ehsm ]fcm{iljs  cj{h gmfjdj Ilbl}{bjfc  xjfn km{ej{nj bmkhe o}{jfn [D 5=&11& Ijs hfh jnjo kjn}y om{jfj hj

dmdhbhoh ~j{fj xjfn sm{jfn cjf bjqhyjf ijsfxj jnjo smkjb&

:=

Ojdh dmd}bjojf joshphsh dmfnmijs hfh cj{h oj~jyjf cjq}{ ehfnnjbje om oj~jyjf xjfn bjhf& Jcj xjfn dmfnmijs bjqhyjf qm{sjdj cjf jcj q}bj xjfn dmfnmijs kjejnhjf khfnojh im{dhf shfnojq" qhfs} cjf im{dhf qmgjkjs cmfnjf ijs dhfxjo xjfn km{~j{fj ombjk}& Ymbjhf hs}" jcj q}bj chjfsj{j ojdh xjfn dmfnmb}j{ojf qm{jbjsjf$qm{jbjsjf xjfn km{ejdqh{jf cmfnjf oj~jyjf chfchfn om{jfj hj dmfnejbjfn ojdh cj{h dmbjoyjfjojf joshphsh dmfnmijs& Bmkhe o}{jfn qjcj q}o}b 3&11 qmsjfn

Mf&

Dlejddjc Y}bjhdjf cjsjfn }fs}o km{yjdj$yjdj dmdkm{hojf

hcmj ym{sj qjfcjfnjffxj&

Kmyh xjfn ymbjdj hfh dmfnmejcojf oj~jyjf chcjbjd q{jymolbje smbje chqlslfn cjf hfh ymij{j shcjo bjfny}fn dmfjdkje omb}jyjf khbho cj{gje sm{ymk}s& Kmyh xjfn chqlslfn sm{ymk}s" ejdqh{ dmdjojf djyj bmkhe o}{jfn c}j ej{h }fs}o dmfxhjqojffxj& B}kjfn xjfn sm{cjqjs qjcj kjejnhjf kmyh xjfn sm{sjfjd chs}s}q cmfnjf dmfnn}fjojf bmkhe o}{jfn : ohbln{jd yhdmf& Ymdjyj ojdh ymcjfn dmfnmdjy" dmfnmijs" dmdlslfn cjf dmfx}y}f" ojdh sm{omg}s jqjkhbj sm{cjqjsfxj yjs} b}kjfn ch oj~jyjf Hysh{hejs d}{hc xjfn yjohs& Chcjbjdfxj sm{cjqjs kmkm{jqj qm{jkls sjdkjejf& Ymkjnjh gjbjf qmfxmbmyjhjf ojdh dmdk}js qmf}s}q qjcj qhfs} sm{ymk}s cmfnjf qjqjf omqhfn& Qjqjf hs} chijs kjnh dmfijfshoojffxj cjf y}qjxj hj omojb bjdj&

Djyj yhbhe km{njfsh& Ojdh dmbjoyjfjojf q{lgmo hfh cj{h q}o}b 5&11 qjnh ehfnnjbje djbjd qjcj ej{h xjfn km{ho}sfxj& Qjcj ej{h xjfn omc}j ijs ~j{fj smbje chn}fjojf& Omjcjjf ch q{jymolbje qjcj omshoj hs}" yjfnjs olsl{ ymehfnnjojf ojdh sm{qjoyj dmfnn}fjojf ymbhqj{ omshoj km{jcj chcjbjd q{jymolbje sm{ymk}s& Fjzhj jcjbje l{jfn xjfn km{sjfnn}fngj~jk cjbjd dmfxjghojf djojfjf omqjcj {jojf${jojf q{jymolbje xjfn bjhf& Chj dmfxmchjojf djojfjf }sfs}o yj{jqjf qjnh cjf smfnjej{h yjejgj&

Qjcj ej{h sm{joeh{" hjhs} > Dji ;1:1 ojdh sm{qjoyj km{emdqjy q}bjy dmfxhjqojf om{gj$om{gj xjfn djyhe kmb}d chyhjqojf chq{jymolbje& Jfsj{jfxj dmdk}js qmfsjy" dmdjyjfn shoj{" dmdkm{yheojf ymd}bj q{jymolbje cjf dmfx}y}f js}{&

:0

Cj{h j~jb qjnh ojdh smbje cjsjfn om q{jymolbje }fs}o dmfxjdk}fn omdkjbh om{gj$om{gj xjfn djyhe kmb}d ymbmyjh& D}{jb shcjo cjqjs chb}ohy om{jfj omojfnjf djyj& Qjqjf$qjqjf ij{sj xjfn cje}b}fxj chn}fjojf ymkjnjh y}c}s$y}c}s qmdkmbjgj{jf smbje chomb}j{ojf cj{h ombjy q{jymolbje om{jfj hj dmfxmdqhsojf bjnh oj~jyjf xjfn sm{cjqjs ch q{jymolbje&

Bmkhe o}{jfn qjcj q}o}b ;&11 qmsjfn" ymsmfnje cj{h oj~jyjf q{jymolbje smbje km{gjxj chyhjqojf& Ojdh yjfnjs km{}fs}fn jqjkhbj Y}jdh Q}jf ]dh Ojbyld s}{}f qjcjfn }fs}o km{yjdj$yjdj dmdkjfs} ojdh cj{h ymnh hcmj cjf smfjnj }fs}o dmfxhjqojf q{jymolbje& Ymbjhf hs}" chj kjfxjo dmdkjfs} ojdh cjbjd dmfxhjqojf qmfsjy dhfh q{jymolbje& Qmfsjy sm{ymk}s smbje chkhfj cmfnjf dmfnn}fjojf ojx}$ojx} xjfn sm{qjojh& Hfh ymij{j shcjo bjfny}fn smbje dmdkjfs} dmfn}{jfnojf oly qmfn}kjey}jhjf q{jymolbje sm{ymk}s&

 Joeh{ ymojbh ymkmb}d ojdh yhjq ymqmf}efxj" B}zdjf" Ej`hw cjf Jx} smbje omb}j{  }fs}o dmdhbhe cjf dmdkmbh shoj{& Joeh{fxj ymsmbje km{ymqjojs" ojdh km{gjxj g}nj dmdkmbh c}j n}b}fn shoj{& Ymdmfsj{j dmf}fnn} ojdh q}bjfn }fs}o dmdjyjfn shoj{" jcj chjfsj{j {jojf${jojf q{jymolbje xjfn dmdkm{yheojf qm{jbjsjf xjfn chn}fjojf ym{sj dmdkm{yheojf qm{jkls q{jymolbje ymqm{sh dmgj d}{hc xjfn sm{omfj ijs& Ymbmqjy shoj{ smbje yhjq chqjyjfn" Y}y}f js}{ ombjy q}f km{d}bj" kjfxjo qm{}kjejf smdqjs xjfn km{bjo} jfsj{jfxj oj~jyjf oldq}sm{ smbje chbmsjoojf chbmsjo ojf chy}c}s xjfn bmkhe gj}e cj{h ojfjo$ojfjo

q{jymolbje" Y}c}s

qmdkmbjgj{jfcjf qmfnjgj{jf g}nj smbje km{}kje" omb}jyjf ch cjbjd khbho q{jymolbje ymdjohf km{sjdkje ym{sj omc}c}ojf qm{jkls xjfn bjhf fjdqjo bmkhe sm{js}{ cjf yhysmdjsho& Jcj chjfsj{j ojdh xjfn djyhe kmb}d q}bjfn ~jbj}q}f   gjd smbje dmf}fg}oojf q}o}b >&91 djbjd om{jfj dm{moj dmfnmbjq bjfsjh cjf dmgj&

:>

;&9 Bjql{jf

Ymbmqjy Q{lgmo Qmfn}{}yjf Cjf Omim{hjjf Chgjbjfojf Chgjb jfojf

^jbj}q}f sm{cjqjs kjfxjo ejbjfnjf cjbjd dmfxhjqojf q{lgmo hfh" smsjqh cmfnjf Hwhffxj djoj ojdh km{gjxj dmfxhjqojf Q{jymolbje hfh cmfnjf ymkm{jqj djdq} cjf sm{kjho& Djbjfnfxj djyhe jcj kmkm{jqj qm{oj{j xjfn ojdh djyhe kmb}d ymdqjs yhjqojf& Ilfslefxj dmb}ohy d}{jb ch chfchfn q{jymolbje& Ojdh djyhe kmb}d ymdqjs }fs}o dmfxhjqojf om{jfj omojfnjf djyj& Joeh{fxj qjcj ej{h Hyfhf ymyh qmfnjgj{jf cjf qmdkmbjgj{jf cjqjs g}nj chbjoyjfjojf ch q{jymolbje& Ojfjo$ojfjo q{jymolbje chbhejs ymqm{sh bmkhe kmkjy km{djhf ch cjbjd q{jymolbje cjf dm{moj fjdqjo ym{lflo km{djhf ch oj~jyjf qmfsjy&

Ymbjhf hs}" jcj g}nj chojbjfnjf qmbjgj{ QHYDQ Q{jymolbje xjfn djyhe kmb}d dmfxhjqojf y}c}s$y}c}s dm{moj" cjsjfn om q{jymolbje qjcj ~jos} {mejs jsj} ymfnnjfn }fs}o dmfxhjqojf y}c}s$y}c}s dm{moj& Ymsm{}yfxj }fs}o dmfjdkje omb}jyjf q{jymolbje" djoj ojdh smbje km{ymqjojs }fs}o dmdk}oj ij{sj xjfn sm{cjqjs qjcj kmyh xjfn dmdmnjfn ij{sj sm{ymk}s cjf dmfnjfs}fnfxj ch oj~jyjf xjfn smbje choejyojf&

Omyhdq}bjffxj q{lgmo qmfn}{}yjf ch q{jymolbje Y{h Dmbm~j{ dmdm{b}ojf {jfijfnjf qmbjoyjfjjf j~jb xjfn dmdm{b}ojf oldhsdmf cjf omyjkj{jf chojbjfnjf jebh& Lbme hs} ymshjq jebh qm{b} km{shfcjo cmfnjf ymij{j km{omyjf kjnh dmfgjxjojf q{lgmo hfh& Ymbjhf hs}" q{lgmo hfh qm{b} dmfhshokm{jsojf qm{hejb omymbjdjsjf

ojfjo$ojfjo kjnh dmfnmbjoojf omimcm{jjf chymkjkojf y}y}f

js}{ cjf qmfn}{}yjf khbho cj{gje xjfn shcjo olfc}yh`&

:5

9&1 Qmfjdkjekjhoojf

Sm{cjqjs

kjfxjo qmfjdkjekjhoojf

q{lgmo qmfn}{}yjf

omim{hjjf

cjf

omymbjdjsjf Q{jymolbje Y{h Dmbm~j{ xjfn chbjoyjfjojf lbme n}{} qmbjshe q{jymolbje QHYDQ HQN [jgj [jgj Dmbm~j{ xjfn qjcj djyj xjfn yjdj dmfhdkj dmfhdkj hbd} cj{h qmfnjbjdjf qmbjoyjfjjf q{lgmo hfh& Jfsj{j qmfjdkjekjhoojf xjfn km{gjxj chbjoyjfjojf lbme n}{} qmbjshe q{jymolbje hjbje dmfn}kje y}y}f js}{  qm{jbjsjf

cjf

y}c}s

qmdkmbjgj{jf&

Qm{}kjejf

xjfn

chbjoyjfjojf

ymdmdjfnfxj fjdqjo jqjkhbj omb}jyjf khbho cj{gje xjfn ymbjdj hfh chqmf}eh cmfnjf

qm{jkls$qm{jkls

xjfn

shcjo

chn}fjojf

cjf

dmfnnjfn}

{}jfn

qmdkmbjgj{jf ymqm{sh qjqjf omfxjsjjf ymdmdjffnfxj shcjo q{joshojb cmfnjf qm{ymohsj{jf xjfn ymchj jcj& Ymbjhf hs}" Y}c}s$y}c}s qmdkmbjgj{jf sjdqjo bmkhe ehc}q cjf chqmf}eh cmfnjf jbjs kjfs} dmfnjgj{ xjfn ymdmdjfnfxj qmfshfn kjnh y}c}s sm{ymk}s& Ilfslefxj y}c}s his xjfn dmdm{b}ojf {jchl cjf smbmphyxmf ym{sj oldq}sm{ xjfn ymdmdjfnfxj km{ymy}jhjf cmfnjf omc}c}ojffxj& Ymsm{}yfxj omc}c}ojf yhio kjx jsj} oj~jyjf hysh{mejs kjnh qmyjohs& Oj~jyjf hs} xjfn sm{bmsjo km{ymkmbjejf cmfnjf shfnojq cjf ch oj~jyjf ymfxjq dm{}qjojf yjs} smdqjs xjfn km{ymy}jhjf om{jfj qmyjohs shcjo jojf chnjfnn} lbme {jojf$ {jojf xjfn bjhf ym{sj dmdhbhoh qmfn}cj{jjf xjfn kjho cjf yhejs& Omc}c}ojf dmgj n}{} xjfn sm{bmsjo chejcjqjf ombjy" jojf dmd}cjeojf n}{} q{jymolbje dmdjfsj} ymnjbj om{gj xjfn chbjo}ojf lbme jfjo d}{hcfxj& Qmfsjy xjfn g}nj jfsj{j qm{jkls kj{} xjfn chkhfj ymdjyj q{lgmo hfh chbjoyjfjojf& D}{hc$d}{hc q{jymolbje jdjs dmfx}ojh oj~jyjf hfh cjf dm{moj km{jyj bmkhe xjohf }fs}o omejcjqjf kjnh dmbjoyjfjojf joshphsh djhf qm{jfjf jsj} klfmoj om{jfj qlfclo klfmoj xjfn ymbjdj hfh km{jcj ch {}jfnjf qjyh` smbje ch}kje om oj~jyjf xjfn ymdmdjfnfxj dmfj{ho s}dq}jf d}{hc$d}{hc q{jymolbje }fs}o dmfi}kj qjs}fn$qjs}fn sjfnjf cjf gj{h xjfn smbje chymchjojf&   Jyqmo qmdhbhejf ~j{fj jcjbje jdjs chshshokm{jsojf& Qmdhbhejf ~j{fj xjfn ymy}jh jojf dmdkjfs} qm{omdkjfnjf cjf dhfjs d}{hc$d}{hc hfh }fs}o kmbjgj{  cmfnjf bmkhe smo}f& K}ojfbje }fs}o km{s}g}jf }fs}o dmfno{hsho djfj$djfj qhejo" ~j{fj ijs xjfn chn}fjojf lbme q{jymolbje ymkmb}d hfh jcjbje shcjo

:8

km{ymy}hjf cjf fjdqjo shcjo dmfj{ho ym{sj dmdkjfnohsojf ymdjfnjs ojfjo$ ojfjo q{jymolbje }fs}o kmbjgj{& ^j{fj xjfn chn}fjojf }fs}o dmfnmijs ymd}bj oj~jyjf cjbjd q{jymolbje hjbje dm{je" ehgj} cjf o}fhfn& Qmdhbhejf ~j{fj hfh smbje chkhfijfnojf kmkm{jqj ojbh ymkmb}d qmdkmbhjf chbjo}ojf& ^jbj}q}f ej{nj ijs xjfn chn}fjojf jnjo d}{je smsjqh o}jbhsh ~j{fj xjfn sm{cjqjs qjcj ijs hs} jnjo dmfnojn}dojf cjf dmfxm{bje& Qmfn}fjjf ijs o}fhfn dm{}qjojf jfsj{j ijs xjfn kjfxjo chn}fjojf }fs}o dmfnehc}qojf y}jyjfj ch oj~jyjf q{jymolbje& Hfh om{jfj ijs o}fhfn cjqjs dmdkjfnohsojf ymdjfnjs }fs}o kmbjgj{& Qmfnn}fjjf qjqjf omfxjsjjf xjfn shcjo q{joshojb ch q{jymolbje smbje dmfxmkjkojf {}jfn qmdkmbjgj{jf dmfgjch bmkhe ymdqhs& Lbme hs}" qjqjf omfxjsjjf sm{ymk}s chk}oj cj{h kmyh xjfn dmdmnjfnfxj bjb} chbmojsojf qjcj chfchfn& Ymbjhf hs}" kmyh qmdmnjfn xjfn ymbjdj hfh dmfnejbjfn cjf dmfnmejcojf {}jfn ch oj~jyjf q{jymolbje hfh smbje chqlslfn cjf b}kjfn xjfn sm{cjqjs qjcj sjqjo kmyh sm{ymk}s chsjdqjb cmfnjf yhdmf& Qmdhbhejf ~j{fj shoj{  xjfn km{ijdq}{ jfsj{j nmbjq cjf sm{jfn jcjbje jdjs km{ymy}jhjf cmfnjf ~j{fj chfchfn cjf hj dmfhdk}bojf omim{hjjf ch cjbjd ombjy&

;1

3&1 [}d}yjf

Qmfn}{}yjf khbho cj{gje jcjbje shfcjojf cjf ys{jsmnh xjfn chn}fjojf lbme n}{} }fs}o dmfnmojbojf omim{hjjf"omymbjdjsjf cjf qmfsjckh{jf khbho cj{gje& Qm{js}{jf jsj} {}shf xjfn d}cje ch`jejdh cjf chho}sh d}{hc cjqjs dm~}g}cojf y}jyjfj xjfn olfc}yh` }fs}o joshphsh qmfnjgj{jf cjf qmdkmbjgj{jf& Qmfn}{}yjf khbho cj{gje g}nj km{njfs}fn omqjcj gmfhy ymymk}je khbho cj{gje hs}& Gmfhy khbho cj{gje xjfn km{kmwj dmdm{b}ojf qmfn}{}yjf xjfn km{kmwj& N}{} jcjbje l{jfn xjfn qjbhfn qmfshfn cjbjd qmfn}{}yjf khbho cj{gje& N}{} jcjbje qmfn}{}y khbho cj{gje xjfn jojf dmfmfs}ojf omim{hjjf"omymbjdjsjf omim{hjjf"omymbjdjsjf cjf qmfsjckh{jf

cjqjs

km{bjo} cmfnjf kjho cjf km{omyjf jsj} q}f shcjo&

Qmfn}{}yjf xjfn km{djyjbje jsj} xjfn bmdje ej{}y chkmfc}fn cmfnjf kms}b jnj{

shcjo

dmfnnjfnn}

km{sjfnn}fngj~jk

q{lymy

dmdjyshojf

qmfnjgj{jf

d}{hc

chcjbjd

cjf

qmdkmbjgj{jf&

omjcjjf

xjfn

N}{}

ymbjdjs

ymqm{shdjfj xjfn smbje chsmsjqojf chcjbjd josj ==1& Qmfn}{}yjf xjfn kjho cjf ymdq}{fj jojf dmflfglbojf njxj omqhdqhfjf n}{} xjfn kjho cjf m`mosh`  djbjejf dmfhfnojsojf o{mchkhbhsh ymyml{jfn n}{}&

Ymij{j omymb}{}ejffxj" qmfn}{}yjf khbho cj{gje xjfn km{omyjf kjfxjo km{njfs}fn omqjcj n}{} ymkjnjh qmfn}{}y xjfn km{omyjf& Qmfn}{}yjf khbho cj{gje qmfshfn kjnh dmdjyshojf omim{hjjf"omymbjdjsjf cjf qmfsjckh{jf ym{sj joshphsh qmfnjgj{jf cjf qmdkmbjgj{jf cjqjs km{gjbjf cmfnjf bjfij{ cjf dmdkm{h `jmcje dmfxmb}{}e omqjcj d}{hc&

;:

=&1 [m`bmoyh

Qjcj = Dji ;1:1" Yjxj cjf {jojf${jojf QHYDQ Q{jymolbje HQN Ojdq}y [jgj Dmbm~j{ smbje km{gjxj dmbjoyjfjojf yjs} q{lgmo hjhs} dmbjoyjfj dmbjoyjfjojf ojf

q{lgmo

qmfn}{}yjf cjf omim{hjjf Q{jymolbje Y{h Dmbm~j{& Km{cjyj{ojf omqjcj sjg}o o}{y}y ymdmysm{ hfh" hjhs} Qmfn}{}yjf Q{jymolbje" ojdh smbje chdhfsj }fs}o dm{jfijfn" dm{jfnoj qmbjf" dmfn}kjey}jh y}y}f js}{ cjbjdjf" omymbjdjsjf cjf omim{hjjf q{jymolbje sm{ymk}s& Qmfyxj{je qmdkhdkhfn ojdh hjhs} Qf& ]dh Ojbyld khfsh Sjo{h` smbje kmfxjo dmdkm{h y}dkjfnjf cj{h ymnh hbd}" smfjnj cjf ~jfn {hfnnhs ymbjhf cj{h om{hfnjs cjf djyj& Ymkjnjh kjojb yml{jfn n}{} q{jymolbje yjxj {jyj yjxj qjs}s dmfn}jyjh hbd} qmfchcchojf xjfn kjfxjo km{sm{jyojf omqjcj Y}yjfj khbho cj{gje xjfn olfc}yh` cjf ymbjdjs& Hfh om{jfj q{jymolbje dm{}qjojf yjs} oj~jyjf xjfn chymchjojf lbme om{jgjjf }fs}o dmfnjgj{ d}{hc$d}{hc xjfn km{}d}{ = cjf 0 sje}f hjhs} smdqjs xjfn qm{sjdj qm{sjdj ymojbh ymyml{jfn d}{hc hs} dmfgmgjoojf ojohfxj ymkmb}d km{bjo}fxj q{lymy s{jfyhyh om cj{gje yjs}& Lbme hs}" n}{} q{jymolbje ej{}y sje} kjnjhdjfjoje ij{j xjfn sm{kjho kjnh ymyl{jfn ojfjo$ojfjo hs} cjqjs dmfxm{jq ymnjbj hbd} xjfn smbje chqmbjgj{h cjf cjqjs dmdkm{h djob}d kjbjy xjfn qlyhsh` dmfnmfjh d}{hc km{omfjjf ymqm{sh klbme dmdkjij cmfnjf bjfij{" cjqjs km{hfsm{joyh cmfnjf {jojf${jojf cmfnjf kjejyj xjfn ylqjf cjf kjho& Lbme hs}" qmfn}{}yjf q{jymolbje jdjs qmfshfn kjnh dmdklbmeojf qm{omdkjfnjf ymyml{jfn ojfjo$ ojfjo hs} cjqjs chqm{shfnojsojf cj{h djyj om ymdjyj& Ilfslefxj" khbho cjgje xjfn olfc}yh` cjf y}y}f js}{ kjejf kjfs} dmfnjgj{ xjfn ymdq}{fj jojf ymij{j shcjo bjfny}fn cjqjs dmdkjfs} ojfjo$ojfjo q{jymolbje hs} kmbjgj{  cmfnjf ymfch{hfxj& Cjbjd qmf}bhyjf {m`bmoyh yjxj qjcj ojbh hfh" jojf dmfxmfs}e sm{ejcjq omymb}{}ejf lqm{jyh q{lgmo hfh cj{h dmyx}j{js ehfnnjbje om yjjs hfh& Kjnh yjxj ymej{}yfxj

cjbjd

yjs}$yjs}

qmfn}{}yjf

q{jymolbje

xjfn

dmbhkjsojf

dm{jfijfn" dm{jfnoj qmbjf" dmfn}kjey}jh y}y}f js}{ cjbjdjf" omymbjdjsjf cjf omim{hjjf q{jymolbje sm{ymk}s" ymej{}yfxj qmfnm{}yh dmdjhfojf qm{jfjf xjfn qmfshfn kjnh smfsjfn kjnjhdjfjoje qmbjoyjfjjf hs} jojf chjcjojf& Dmyx}j{js xjfn om{jqojbh chjcjojf ch b}j{ oj~jyjf q{jymolbje ymej{}yfxj

;;

chmbjoojf om{jfj kjnh yjxj" yjxj shcjo fjdqjo blojyh jsj} oj~jyjf xjfn ymej{}yfxj ch}kje hs}& Ymqjs}sfxj ymd}j jebh gj~jsjfo}jyj smbje dmdjfsj} y}c}s

cjf

kjejnhjf$djyhfn$djyhfn

ymkmb}d

ejch{

om

dmyx}j{js

cjf

dmdkm{hsje} jnmfcj xjfn jojf chbjoyjfjojf hs}& Ymbjhf hs} yhojq ymnmbhfsh{ qmbjgj{ jsj} {jojf q{jymolbje xjfn ejfxj dmfnjdkhb yhojq ji}e sjo ji}e cjbjd dmbjoyjfjojf q{lgmo hfh dmfxmkjkojf jcj kmkm{jqj jyqmo xjfn shcjo cjqjs chyhjqojf ilfslefxj ch oj~jyjf y}c}s$y}c}s qmfnjgj{jf cjf qmdkmbjgj{jf& Dm{moj ymej{}yfxj km{`hoh{ kjej~j q{lgmo xjfn chbjoyjfjojf hfh dmdm{b}ojf omy}fnn}ejf" om{gjyjdj cjf slbm{jfyh ch jfsj{j qmbjgj{  q{jymolbje& Ch ymkjkojf dmdmfshfnojf ch{h hfhbje xjfn dmfxmkjkojf {jojf$ {jojf bjhf km{jyj jdjs dj{je cjf sm{ohbjf& Ymbjhf hs}" qmfnm{}yh ymej{}yfxj khgjo dmfnj~jb djyj" ymqjs}sfxj sjobhdjs shcjo qm{b} bjnh chbjoyjfjojf ymdjyj ch q{jymolbje om{jfj ymej{}yfxj" sjobhdjs hs} chjcjojf ymdjyj ch cjbjd dmyx}j{js xjfn sm{joeh{& K}ojfbje fhjs }fs}o dmfno{hsho smsjqh qmfnm{}yh ej{}y km{yhojq q{l`myhlfjb& Yhfch{jf cjf ymkjnjhfxj ej{}y chmbjoojf om{jfj hs} ymd}j jojf dmfgjs}eojf o{mchkhbhsh ymymlj{jfn qmfnm{}yh hs} ymkjnjh qmdhdqhf ymkjnjhdjfj xjfn km{bjo} om jsjy kmkm{jqj l{jfn qmbjgj{ bmbjoh xjfn kj{} q}bjfn cj{h ylbjs g}djjs& Ghoj dmfnho}s qmbjf jyjb xjfn smbje chqm{yms}g}h ymdjyj dmyx}j{js" jdjsbje km{kmwj yjdj yjdj ymojbh cmfnjf

jqj xjfn smbje chbjoyjfjojf chbjoyjfjojf ch ch q{jymolbje

sm{ymk}s& Kjn}y om{jfj {jdjh smfjnj$smfjnj xjfn dmdkm{h kjfs}jf smsjqh ghoj ejfxj ymojcj{ kjfxjo dmdkm{h hcmj cj{h ymnh qmfjdkjekjhoojf qmbjf cjf k}ojf smfjnj yjxj {jyj k}ojfbje yjs} om~jgj{jf kjnh dmdkm{h yjs} yhfch{jf& Hfh om{jfj km{om{gj cmfnjf omjcjjf sm{smojf cjbjd djyj shnj ej{h hfh kjfxjo dmdkm{h hdqjo omqjcj qmbjgj{ q{jymolbje om{jfj qjcj ~jos} xjfn yjdj bj~jsjf olels QHYDQ ymdmysm{ bhdj chjcjojf qjcj ej{h yjks} 0 Dji ;1:1 djfjojbj" joshphsh qm{djhfjf s{jchyhlfjb q}bj chjcjojf qjcj qmsjfn hyfhf 5 Dji ;1:1& Odjh sm{qjoyj km{nmnjy dmfxhjqojffxj kjnh dmdjyshojf d}{hc$d}{hc q{jymolbje cjqjs dmfnejch{ojf ch{h qjcj ej{h hyfhf 5 Dji ;1:1& K}ojfbje km{djoy}c ojdh shcjo klbme dmfm{hdj yhfch{jf jsjy kmkm{jqj omyjbjejf xjfn chbjo}ojf ymqm{sh dmbjo}ojf qmfcj~jhjf mbms{ho ymij{j ymfch{h" kjnh dmdjyshojf

;9

kmojbjf mbmos{ho cjqjs chsm{}yojf om oldq}sm{& Yjxj `jejd cmfnjf q{lymc}{  qmfcj~jhjf hfh xjfn d}fnohf jojf dmfxmkjkojf km{bjo}fxj bhsj{ qhfsjy cjf omkjoj{jf&

Smsjqh ch cjbjd omjcjjf ymqm{sh hfh ojdh km{ej{jq jnj{ shjcj

smojfjf bjhf om{jfj oldhsdmf xjfn chkm{hojf jcjbje bmkhe cj{h :11-& Ymsm{}yfxj" yjxj fjdqjo kjej~j omkjfxjoojf omqs}yjf xjfn chjdkhb ymqm{h dmdkmbh shoj{ jcjbje ch yjjs$yjjs joeh{ cjf hfh dmfxmkjkojf kjfxjo djyjbje shdk}b&Jfsj{jfxj qhbhejf dmfgjch bmkhe ymchohs& Ej{nj oly jojf dmfgjch ymdjohf dmfhfnojs om{jfj qmfg}jb jojf dmfj~j{ojf ej{nj xjfn shfnnh chymkjkojf ohsj jdjs dmdm{b}ojf kj{jfnjf hs} jsj} shjcj yjs}q}f yjs}q}f omcjh xjfn dmfg}jb shoj{ hfh chk}oj& Lbme hs}" qm{jfijfnjf cjbjd dmbjoyjfjojf ymkj{jfn q{lgmo sm{}sjdjfxj cjbjd johphsh qmfn}{}yjf dmdm{b}ojf oldhsdmf cjf qm{jfijfnjf xjfn kms}b kjnh dmfnmbjoojf ymkj{jfn qm{oj{j xjfn scjo chhfnhfh km{bjo}& Dmdjfcjfnojf qm{oj{j hfh smbje km{bjo} djoj ojdh dmfnjdkhbfxj ymkjnjh yjs} qmfnjgj{jf& Gjch ghoj ojdh chejfsj{ om djfj$djfj q{jymolbje" qm{oj{j hfh ymd}j jojf dmfgjch ymkjnjh yjs} qjfc}jf ojdh&

;3

0&1 Ymfj{jh

Fl{

[}g}ojf

Ejyehdje

Ejyehd"

{jymolbje " Q {jymolbje

Xjexj

Iem

Bje

%;11>(?

jfc}jf Q jfc}jf

mfchchojf Q mfchchojf

QSY Q{l`myyhlfjb Q}kbhyehfn Ycf& Kec&" O}jbj B}dq}{&

[lejfh Jkc}bbje" Fjfh Dmflf  Dlec Yej{jfh Jedjc %;119(? O}{ho}b}d

{jymolbje " Q {jymolbje

jfc}jf Q jfc}jf

QSY Q{l`myyhlfjb Q}kbhyehfn Ycf& Kec&" O}jbj

B}dq}{& Fl{hf Ejyyjf %;115(? Dmdkhfj

m{fhjnjjf Q m{fhjnjjf

Sjyoj" Sjchoj cjf

}yjs Q }yjs

Gjnjjf"

]s}yjf Q}kbhijshlf  Chs{hk}sl{y Ycf Kec&" O}jbj B}dq}{  essq7,,q{l`kblny&kblnyqls&ild,;115,13,qmfn}{}yjf$khbho$cj{gje$kx$oejh{h$eg&esdb chjoymy qjcj 9 Dji ;1:1 essq7,,olils&mc}kblny&l{n,qmfn}{}yjf$khbho$cj{gje$cjf$shfnoje$bjo}, chjoymy qjcj 9 Dji ;1:1

;=

BJDQH[JF Njdkj{ ymkmb}d

Njdkj{ ymbmqjy

;0

Njdkj{ ymkmb}d

E}j{jhjf

Dmbjoyjfjojf dmyx}j{js º dmyx}j{js ymkmb}d q{jymolbje

Dmdhfcjeojf kj{jfn$kj{jfn q{jymolbje xjfn km{jcj cmojs cmfnjf chfchfn&

Dmd}bjojf joshphsh dmfnmijs

Dmf}s}q b}kjfn xjfn sm{cjqjs chfchfn q{jymolbje&

;>

Njdkj{ ymkmb}d

E}{jhjf

Dmdlslfn kmyh xjfn dmfxmdqhsojf {}jfn qmdkmbjgj{jf

Dmdjyjfn jbjy qjcj qmfsjy xjfn kj{} chyhjqojf

Dmdjyjfn shoj{ kj{} q{jymolbje

Dmdkm{yheojf ijs xjfn dmbmojs qjcj shoj{ 

Omjcjjjf ombjy xjfn smbje yhjq

;5