Njohuri për instalimet elektrike
Arlind Krasniqi Krasniqi Nxënësi : A si mt ar i :Muhamer Ujkani Ar IX/9
Tema: përgjithshme Tema: Njohuri të përgjith shme për instalimet elektrike I nf ormaci onteori k Mesi gur i m t ekni kdot ëkupt oj mët ëgj i t hama masatpar apr akeqë duhe tt ëme mer r endhet ëz bat ohenngapunonj ës i t përt ëkryerpunëme meci l ësi ,par r ezi qedhepa aksi dent e. Përsi gur i mi nt ekni kt ëpunonj ësv enë ç f ar ë dol l ojpunedhepr ofil ikar r e gul l or et ë posaçme me,t ëci l atduhett ëz bat ohenmepër pi kër i dhepal ë s hi me .Pë rt ëkr y e ri ns t al i meel e kt r i ke , r i par i mi ndhes hf r y t ë z i mi net y r e ,duhe tt ënj i he n dhet ëz bat ohendi sar r egul l a,nëmë mënyr ëqët ë shma mangengodi dhe t j e tel ekt r i ke r aumatel ekt r i ke. et
ndodhnër ast i nkurt r upiinj er i ut Godi t j ael ekt r i ke për shkohe tngar r yma mael ekt r i kesepseaipr ek për c j el l ësi nei ns t al i mi tel e kt r i k.Godi t j ael ekt r i kee dëmt mt onor gani z mi nnët ër ës i . Tr aumate l e kt r i k j ej anëdëmt i me tqëshkakt ohennë t r upi nenj er i utpërshkakt ëvepr i mi tt ër rymë mës el ekt r i ke.Nëmë mënyr ëqët ës hmangi mt r aumatapo godi t j e te l e kt r i ke ,duhe nnj ohurv l e r atet e ns i oni t t ëpar r ez i kshëm dheat ot ër r ez i kshme,gj i t hasht u dhema masatqëduhenmar r ëpërnj ëmbr oj t j esamë më t ësi gur t .
Vl er atet ensi oni t V Vdhe65 Vj anë 12 ,36 quaj t ursit ëpar r ez i kshme.
Masat mbrojtëse në instalimet elektrike Pë rt ëg ar ant uarnj ës i gur i mt e kni kt ë pl ot ët ënj er z ëv eqëpunoj nëme i ns t al i met ëndr y s hmeel e kt r i ke , mer r enmasambr oj t ësemekar akt er t ekni k gani z at i v. dhe eor
Masat mbrojtëse me karakter teknik Përt ëmënj anuarpr ekj enaksi dent al et ë pj esëv et ëz hv eshur a t ëi ns t al i me veel ekt r i ke bëhe tv endosj aet yr enël ar t ësit ë paar r i t s hme ,mby l l j adher r e t hi miit yr e .Pë r t ’ umbr oj t urngar r ez i kuihumbj essë or i e nt i mi tdhev ë me ndj e sgj at ës hë r bi mi t , r e mont i tapopr o v av et ëi ns t al i me v e el ekt r i ke,për dor enmbi shkr i me tdhe si nj al i z i me t . Mbi shkr i metndi hmoj nëpërt ëdal l uar qar kuneveçant ët ënj ëi nst al i mi .Nëvend t ët yr epër dor enshkr onj a,numr a,ngj yr a.
Si nj al i z i me tbë he nmel l amba,t ëci l att r e goj në pr ani nëapomunges ënet ensi oni tnëpj esët ë v eç ant at ëi ns t al i mev eel ekt r i ke.P. sh. ,l l ambae ndez urt r egonpr ani nëet ensi oni t ,l l ambaeshuar t r egonmungesënet i j .Tj e t ërl l ojsi nj al i z i miësht ëai qër eal i z ohetmeve ndosj enet abel aveme mbi shkr i memeshkr onj at ëmëdhamengj yr ët ë kuqe ,s i : 1. KUJDES!RREZI K VDEKJEJE!2.MOSE KYÇNIÇELËSI N!3.PUNOJNËNJERËZ!
Apar at e tpor t at i v et ëdor ëspër gat i t enmet ensi one t ëul ët apune( 12Vose36V) ,kur sepj esë t r r y më s j e l l ë s ej anët ëmby l l ur a.
Pë rt ’ umbr oj t urng adj e gi e t ,pë r dor e n syz e,dor ëz a,sidhemëngëer r obaqë pr odhohenpr ejmat er i al i j or r ymëpër cj el l ës,kur sepërt ’ u mbr oj t urngar r ëz i mipër dor enbr ez ae s hkal l ësi gur i mi .
Masat mbrojtëse me karakter organizativ Mekal i mi nekohësndodhpr oce siivj e t ër i mi tt ë mt i me v et ëpav ë r e j t ur a,t ëc i l at i z ol i mi tdheidë s hkakt oj nëke që s i mi nei ns t al i me v edhet ëpaj i s j e v e t ëndr ys hmee l ekt r i ke.Mëpasat omundt ëbëhen s hkakir r e z i kutpë rj e t ë nenj e r ë z v eqëpunoj në . Përkë t ëar sye ,nëmënyr ëper i odi kendr yshohet i sj e v e kontrol l idheri montisi st emati k ipaj el ekt r i kengapunonj ëst ëkual i fikuar .Përt ëpasur nj ësi gur i m mët ël ar t ëndajaksi dent eve,për dor en edhemj et embr oj t ëse.Simj etmbr oj t ëspër dor e
mbështetj ai zol uese,tapetiprejgome,gal l oshet dielektrikedhe dorëzategomës. Përmbr oj t j enesyvengahar kuel ekt r i kpër dor en syzetmbroj tëse.
Dhënia e ndihmës së parë në rast aksidenti •Çf ar ëduhe tt ëbëj mëkurnj er i ukar ënënën t e ns i on? •Nër adhët ëpar ëduhe tt ëshkëput ett ensi oni ,duke heqursi gur esatosedukehapurçel ësi nqëës ht ë af ër ,osedukeel ar guarmeanënenj ër r obet ë t hat ëos et ënj ës hkopidr ur i .Pasit ëj e t ëç l i r uari godi t ur ing at e ns i oni ,hape ns hpe j tdr i t ar e t ,l i r ohe n shpej tpj esëteveshj eveqëipengoj nëf rymëmar r j en os eiv ë s ht i r ë s oj nqar kul l i mi negj akut .idë mt uar i l i hetsht r i r ëdhemenj ëher ëkër kohe tndi hmë mj ekësor e.
Nër astsedi kushësht ëgodi t urr ëndëngat ensi oni dheg oj aë s ht ëes ht r ë ng uarf or t ,pë rt ’ i ahapur v epr ohe tt eknof ul l atepos ht mesinëfig.1.1.Goj ae t ëgodi t ur i tduhe tt ëmbahe thapurdhegj uha j asht ë,dukeif ut urmi di sdydhëmbal l ëv et ëpasme nj ël ugëosenj ël aps.Aiqëij epndi hmënepar ët ë dë mt uar i t ,i akal ondor ë nnë nkokë ,pë rt ’ i a për kul urpr apadhebënf r ymëmar r j enar t i fici al e met ëdëmt uar i n.Gj at ët ëci l ësduhetpër dor ur gar z at .Mbas10 f r ymëmar r j es hibëhe n 4-6 masaz hepërnxi t j enez e mr ës ,duker ënduarmet ë dyduar tnëpj es ën
ez br az ë tngaanae për par m( fig.1.3) . Kohael ë vi z j e s duhe tt ëj e t ëe bar abar t ëme r r ahj etez emr ësnë . gj endj eqe t ësi e
Matja e intensitetit të rrmës elektrike Rr ymael ekt r i kekar akt er i z ohetngadi sa madhë si ,t ëc i l atj anë : 1.I nt ensi t e t iir r ymësel ekt r i ke( I ) ,nj ësi a mat ëseet ëc i l i tësht ëamper i( A) . 2.T ensi oniir r ymësel ekt r i ke( U) ,nj ësi a mat ëseet ëc i l i tësht ëvol t i( V) . I nt e ns i t e t iir r y më sel e kt r i kemat e tme amper me t ër .Përt ëkr ye rmat j ener r ymës , amper me t r il i dhe tnës er inëqar kun el ekt r i k( fig1.4) .
në Nëbr endësiamper me t r atkanënj ëbobi mer ez i s t encët ëbr enshmes humët ëv ogël , z mi nmat ës,qëpë sidhemekani r f undonme shi gj e t ënt r eguese.Samëemadhet ëj e t ë r r ymaqëkal onnëqar k,pr adhenë amper me t ër ,aqmët epërz hv endose t s hi gj e t at r e gues edheanas j e l l t as .Shi gj e t a t r eguesel ë vi zs i përshkal l ëz i mi tt ëapar at i t qëës ht ëvi z at uarmbikut i nëet i j .
Amper me t r i ,si çpër mendëm mël ar t ,ndër t ohen mer ez i s t enc ët ëbr endshmes humët ëv ogë ldhepër r r ymënomi nal ep. sh.Der inë A ,nëkë t ër as t , 5 ,që ësht ëpr adher r ymamëemadheqëmundt ë mat i m.Përt ëmat urr r ymëmët ëmadhe A 5 , amper met r ipaj i sj etmenj ër ez i st encëshumët ë v ogël ,qëquhe tshunt ,ic i l il i dhe tnëpar al elme amper me t r i ndhev endose tbr endakut i sësë apar at i t .Nëpr akt i këndër t ohenshunt emevl er at ë ndr y s hme ,që ,met ënj ë j t i napar at ,kr i j oj në mundës i nëpërt ëkr ye rmat j emev l er at ë ndr ys hmer r yme,p. sh. :10 A,25 A,100 Ae t j .
Matja e tensionit elektrik T ensi oniel ekt r i kmat e tmev ol t me t ër .Për T mat j e net e ns i oni tv ol t me t r il i dhe tnë par al e lmepaj i s j e nqëdot ’ imat e tt e ns i oni el ekt r i k( fig.1.5) .
Edhev ol me t r atkanënëbr endës inj ë ë bobi në,pormer ez i s t encëshumët ,sidhemekani vogël z mi nmat ës,që pë r f undonmes hi gj e t ët r e gue s e ,ec i l a l ë v i zmbis hkal l ë z i mi neapar at i t .Sa mëimadht ëj e t ët ensi oninëqar k,aq mët epërdot ëz hv endose tshi gj e t adhe anasj el l t as.
Edhev ol t me t r atmundt akenëshkal l ëz i mi n mendar j et ëbar as l ar g uar ang anj ë r at j e t r a oseqëndr ys hoj në.Tensi oninomi nalqë mundt ëmat e tdr ej t për dr ej tmev ol t me t ër ë sht ëp. s h.100 V.Përt ëmat urt ensi onemë t ëmë dha,apar at ipaj i s j e tmer e z i s t e nc ë sht esëmev l er ashumët ëmëdha( v endose t br endakut i së) ,eci l al i dhe tnëser ime bobi nënev e t ëapar at i t .Nët ëbi epj esamëe madheet ensi oni t ,kur sebobi nae v ol t me t r i tmbannj ëpj esëshumët ëv ogëlt ë t i j .
Nëkë t ër as t ,t e ns i oninomi naliapar at i t nukësht ëmë100 V,pornj ëvl er ë shumëendr yshmengakj o( p. sh. : 250 V,500 V,1000 Ve t j . ) .Përt ëmat ur nët ënj ëj t i napar atvl er at ëndryshme t ët e ns i oni t ,pr apë rt ëz g j e r uarkufir i n emat j e s ,pë r dor e nr e z i s t e nc as ht e s ë medi s akufij ,kus ec i l ë spr e jt yr ei pë r gj i gj e tnj ët ensi onnomi nali cakt uar .
Avometri A ome t r iësht ënj ëapar atuni v er sal , Av met ëci l i nmundt ëmat i mr r ymëne vaz hduardheat ëal t er nat i v e,t ensi oni n ev az hduardheat ëal t e r nat i v ,s idhe vl er at ëndr yshmet ër ez i s t encës.Ka avome t r aqë,për v eçmat j ess ë madhësi v eqëpër mendëm,mundt ë masi nedhemadhësit ët j er ael ekt r i ke, si :f r ekuencën,kapaci t e t i n, i ndukt i vi t e t i ne t j .
Tekav ome t r at ,l e xi miimadhësi v et ëmat ur amund t ëbë he tmbis hkal l ë z i mi neapar at i t ,kj onëv ar ë s i t ëpoz i c i oni tt ëz hv e ndos j e ss ës hi gj e t ë st r e gue se . Kadheav ome t r as hi f r or ëadi xhi t al ë( pas hi gj e t ë t r e gue se ) ,met ëc i l ë nv l e r aemat urj e pe t dr ej t për dr ej tnëshi f r a. Nëfig.1.6 j epe tpamj aepër gj i t shmeenj ëav ome t r i j met ëc i l i nmundt ëkr y ej mëmat j et ëndr ys hme.Në mënyr ëqëavomet r it ëmasëvl er at ër ez i st encës, br endaapar at i tduhe tt ëke t ë tëv endosurnj ë bur i mr r ymet ëv az hduar( pi l a) .
Nëpër bër j et ëf ushave t ënj ëapar at igj e nde t e dheshkal l ë z i mii v eç ant ëpërmat j e ne v l er av et ët e nsi oni t( t ë v az hduardhe al t er nat i v) ,shkal l ëz i mi pë rmat j e nev l e r av et ë r r ymë( t ëv az hduardhe al t e r nat i v e)dhe s hkal l ë z i me tpë r mat j e nev l e r av et ë r e z i s t e nc ës .
Shkal l apë rl e xi mi ner e z i s t e nc ë së s ht ëj oenj ë t r aj t s hme ,kuv l e r a z e r o( 0)ndodhe tnët ëdj at ht ët ës aj ,kur s es hkal l aet e ns i o n v edhe ne err ymaaveësht ëenj ët r aj t shme,kuvl er azer o( ë 0)ndodhetnët maj t ët ësaj .
Avometripërbëhetngakëtopj esëkryesore: us hatea at i tdhes hkal l ë z i me tpë r kat ë se ; 1.f apar s
2.shi gj e t at r eguese; e l ë simeshumëpo z i c i o ne ,q ëz gj e dhl l o j i nemadhë s i s ëq ëdot ë 3.ç i mat e t( r r ymë ,t e ns i o ni ,r e zi s t e nc ë )dhebë nndr ys hi mi nekufij v et ë mat j es; o l e t ëpërv endo s j enef ushav et ëapar at i t ; 4.f l s o l e t ëpë rv endo sj e nef us hë s( +)pë rmat j e net ens i o ne vede r inë 5 .f 2500V; r r ekt uesi ne l ekt r i kpërz er i mi n( ç uar j enëz er o)t ës h l ëasë “ ” ; 6.ko Ω l hkal r r e kt ue s i nme kani kpë rz e r i mi nes hkal l ë spë rmat j e nev l e r av et ë 7 .ko i r r ymë sdhet e ns i o n te l e kt r i k; ni i aeapar at i t ,z akoni shtpr ejbakel i t i . 8.kut
Megaommetri Aiësht ënj ëapar atqëpër dor e tpërmat j ener ez i s t encav et ë mëdha.Rez i st encat ëmëdhaj anër ez i st encatemat er i al eve i z o l ue s eqëpë r dor e npë ri z o l i mi nemaki nav ee l e kt r i keet ë kabl l o v et ëi ns t al i me v ee l e kt r i ke .Nëpr akt i këbë he ts hpe s h mat j aer e z i s t e nc ë ss ëi z o l i mi tndë r mj e tdypë r c j e l ë s v et ënj ë i ns t al i mi ,r e z i s t e nc andë r mj e tpë r c j e l l ë sv edhet okë s,t ëc i l at duhe tt ëkenëv l er ashumët ëmëdha. Re z i s t e nc aei z o l i miduhe tt ëmat e tpar as ei ns t al i mit ëv i he t i nëshf ryt ëzi m,pasçdozgj er i mit ët i jdhekohëpaskohegj at ë s hf r yt ë z i mi t . Si pasr r e gul l av et ët e kni kë ss ës hf r y t ë z i mi t ,mat j ae r r t t r ez i s t encë ssë i z ol i mi tduhe tt ëbëhe tmemeg aomme t ërme t e ns i ons aaiipunë sdhej oiv o gë ls e100 V.
V er aer ez i s t encëssëi z ol i mi tnënj ë Vl i ns t al i m ndr i ç i mie l e kt r i knukduhe tt ëj e t ë mëev ogëlse1000 Ω pë rç dov ol tt ë t e ns i oni t t ëpunës.Kësht up. sh. ,nëi nst al i metme t ensi onpune220V,aj oduhe tt ëj e t ëmëe 220V×1000Ω/V=220 000 Ω madhese: Megaome t r ikaedhenj ëdi namo( bur i m t ensi oni ) ,qër r ot ul l ohetmedor ëmeanëne nj ëdor ë z e( r r e t h120r r o t /mi n) ,s idhe mekani z i mi neapar at i t .
Informacion teorik Pë r c j e l l ë si tj anëel e me nt eqëshë r be j në : 1. Përky çj enei ns t al i me v ee l e kt r i ket ë br endshmedhet ëj asht me. 2. Pë rl i dhj e neapar at e v edhet ë paj i s j e v et ëndr y shmeel e kt r i ke . Për cj e l l ës i tmundt ëj e nët ëzhveshur eshurmemat er i al ej opër c j el l ës. os et ëv
T ë tpër dor e npërndër t i mi nel i nj av eaj r or e, Tëpar kur s et ëdyt ë t ,kr y e si s htpë ri ns t al i me te br endshme. Se ks i one tt ë r t hor et ëpë r c j e l l ë sv ej anës t andar de dhej e pennëmm² :0.5; 0.75; 1; 1.5; 2.5; 4; 6; 10; 25; 35; 70; 95. Mat er i al iipër c j el l ësi t :bakr i ,al umi nidheçel i kal umi ni( përl i nj ataj r or emet ensi onshumët ë l ar t ë) . Pë r c j e l l ë si tez hv e shurt ël i nj av eaj r or et hur e nnë f or më nel i t ar i tpr e jme t al it ëv e t ë m( bakë ro se al umi n)os epr e jç e l i kal umi n.
Për cj el l ësi teveshurmei zol i m për bëhennga: Bë r t hama,qëë sht ëpr e jmat e r i al ipë r c j e l l ë s,t ët i l l ës ibakr i dhemër r al l ëal umi ni . V ai z ol ueseësht ëpr ejgomet ëvul l kani z uar ,pormë Veshj s hpes hpr e jpol i vi ni l kl or ur i( PVC) .Kë t al l ojpër cj e l l ës i s h pë r dor e ng j e r ë s i s htnër r j e t e tebr e nds hmee l e kt r i ke ,nëat ot ë ndr i çi mi tet ëf uqi sëmot or i ke,dukeuf ut urnët ubaci onet ë ndry shme( pl ast mase,met al i ke) ,sedhepërl i dhj ene apar at ev et ëndr ys hme. I z ol i mipr e jPVCj e pë r dor e tg j e r ë s i s htpë rv e shj e ne për c j el l ësv e,nësaj et ëv et i v et ël ar t at ët yr e ,sit ë:r e z i s t encës me kani keee l e kt r i ke ,t ëqë ndr ue s hmë r i s ëndajt ëf t oht i t ,ndaj ag j e nt ë v eki mi këendajdj e g i e s .Nët e mpe r at ur ët ël ar t ë i z o l i mipr e jPVCj efil l ont ëz but e t .Pë rt ëmar r ëpar as y shkë t ë dukur i ,z v o g ë l ohe tng ar ke s ael e j uarqëkal onnëpë r c j e l l ë s .
Nëfig. t r e gohe tpë r c j e l l ë sipar a l e lir r af s hë tmed r ide j e .1.7 dydhet bakr i ,kuseci l ipr ejt yr eësht ëii z ol uarmePVC.Kyt i ppër dor e tpër kr y e r j e nei ns t al i me v ee l e kt r i kedhef ut e tnës uv a,papas urne v o j ë n et ubave.Pr amundt ët hemisekyt i ppër cj el l ësiësht ëmëi për sht at shëm pëi nst al i metebr endshmeel ekt r i ke . l e . Nëfig . dhe t r egohenkor donët ëpër kul shëm medydej ebakr i g .1.8 e1.9 r mei z o l i m PVCj e :ipar imede j epar al e l e ,idy t imede j et ë pë r e d hur a. ë r dr e d h r
Të Të dy tipat e kanë bërtamën pre! "!es të o##a bakri të turura në formë #itari de përdoren në m!edise të tata për #id!en e aparate$e të ndrysme të %$endossme.
Tokë%imi& nu#ë%imi de mënyrat e rea#i%imit të tyre Rëni anënt ensi onnëi nst al i metel ekt r i kenë shumi cëner as t e v enukndodhngapr ekj ae dr e j t pë r dr e j t ëepj e së v er r ymë pë r c j e l l ë s e,porng a pr e kj aet r upav e( mbul e s av e )t ëapar at e v e , mot or ëv eel ekt r i këet j . ,qënëkusht enor mal enuk ndodhennënt ensi on,pasipj esëtr rymëpër cj el l ëse j anët ëi z ol uar apr ejt yr e,pormar r i nt e nsi ongj at ë pr i s hj e ssëi z ol i mi t .Përt ëz vogë l uart e ns i oni ne pr e kj e s ,pë r dor e tt okë z i midhenul ë z i mimbr oj t ë s . Tokëz i mimbr oj t ë spër dor e tnër r j e t e tt r ef az or eme neut ërt ëi z ol uar .To kë zi mimbr o j t ë sq uhe tl i dhj ae posaç memet okënepj esë v eme t al i keqëmundt ë hyj nënë nt ens i o n,pë rs hkakt ëz ol i mi t .
Nëfig.1. 17t r egohetmënyr ae r e al i z i mi tt ët okë zi mi t mbr oj t ë s .Tokëzuesi( 1)quhe t sendimet al i kqëv endoset dr ej t për dr ej tnëkont aktme t okën.Nër adhët ëpar ësi t okëz u ryt ëzohen uesshf ko ns t r uks i o ne tme t al i ket ë g odi na v eet ëpaj i s j e v eqëj anë v nëkont aktt ëmi r ëmet okën, t ubac i one teuj i tt ëv e ndos ur nët okëe t j .Në s es ’ ka kons t r uks i onet ët i l l a, pë r dor e nt okë z ue si tar t i fic i al ë , që bëhenpr ejt ubashçel i ku ëp për medi ame t ër35mm40mm, met r ashës ij omëpaksë3. 5 mm.
Ne ut r i z i mimbr oj t ë spë r dor e tnër r j e t e tt r e f az or enë ne ut ë rt ët okë z uar . Neut r i z i mimbr oj t ësquhe tl i dhj a meneut r i ner r j e t i tet ëgj i t hapj esëv eme t al i ket ënj ë i ns t al i mi ,qëno r mal i s htnukj anënë nt ens i o n,po rqë aks i de nt al i s htmundt ëbi e nnë nt e ns i o n. Kurnj ë r ë sf az ët ëpaj i sj e veipr i s he ti z ol i midhe t akonmet r upi n,at ëher ëndër mj e tf az ësdhe për c j el l ësi tt ënul ëz i mi tkr i j ohe tl i dhj eeshkur t ër . Rr ymaemadheel i dhj essëshkur t ëredj eg si gur es ënef az ëssëdëmt uardheshmangr r ez i kun er ë ni e snë nt e ns i ont ënj e r i ut .Porpapë r c j e l l ë si ne ne ut r i z i mi tdhenul i ner r j e t i t ,qar kunukdot ë mby l l e jnët ës hkur t ë r ,s i g ur e s anukdot ëdi gj e j dhet r upiipaj i s j e sdot ëmbe t e jnë nt e ns i on.
Kar as t eqëme gj i t hë set r upiIpaj i s j e s bi enënt ensi on,si gur esanukdi gj e t dhet e ns i oniIpr e kj e snëkë t ër as t ës ht ëpot huajs aaiIf az ë s.Përt ë z v og ël uart e ns i oni nepr e kj e s,pë r shkakt ëmosdj egi essësi gur esës, kr ahasnul ëz i mi tpër dor e tedhe t okëz i mimbr oj t ës.
'#ampat #uminesente T ubatl umi ni shent ë,qëz ë v endësoj nënj ëpj esë T t ëmi r ët ël l ambavei nkandes hent e,kanëdy el ekt r odat ëmont uar anëf undetet yr e.At a j anët ëgj at ë( der imë1. 2m)dhepr ejqel qi ,si dhet ëmbushur amenj ëg az ët ër r al l ënënnj ë pr e s i ons humët ëv og ë l ,nët ëc i l i në s ht ë sht uarpakz hi v ë.
Faqj aebr endshmeet ubi tpr ejqel qiësht ë v eshurmenj ël ëndëfluor eshent e,qëka v e t i nët ët r ansf or moj ënëdr i t ët ëdukshme r r e z e tepaduks hmeul t r av j ol l c ëqëdal i n g j at ës hkar ki mi te l e kt r i knël l ambë ,duke r r i t urpr ar e ndi me nt i ndr i t ë sort ël l ambë s . Nëkr ahasi m mel l ambati nkandeshent eme t ënj ë j t i nhar xhi m,t ubatl umi ni s he nt ëj api n dr i t ër r e t ht r iher ëmëshumë.
Zgj edhj aet oni tt ëd i t ësvar e tngaqël l i mii t dr pë r dor i mi t . Shpër ndar j aedr i t ës.Në semat e ti nt ensi t e t ii dr i t ë sr r e t hnj ët ubil umi ni s he nt ,v ë r e he ts e aj oësht ëenj ëj t ër r e t her r ot ul lt ubav e( shi h fig.1. 23) .