ELEMEN MESIN 2 KULIAH # 1 & 2 #
BANTALAN Oleh : IR.NAFSAN UPARA.MM.MT UPARA.MM.MT EKO PRASETYO, ST.,MT IR. ESTU PRAYOGI.,MKKK
1. Pendahuluan
Banalan !e"$a%an %!$nen !e'(n )an* +e"n*'( !en!$ $"' )an* !e!$n)a( +e+an e"en, 'eh(n**a *e"a% +e"$a" aa *e"a%an +la% +al(% -a$a +e"lan*'n* -en*an hal', a!an -an %!$nen e"'e+ -a$a ahan la!a. Banalan ha"' %$ %a -an %%h a*a" %!$nen !e'(n la(n -a$a +e%e"/a -en*an +a(%. Ke"'a%an $a-a +analan a%an !en"n%an %(ne"/a !e'(n 'ea"a al
2. Klasifkasi A. Be"-a'a"%an *e"a%an Banalan e"ha-a$ $"': Bantalan luncur Te"/a-( Te"/a-( *e'e%an *e'e%an ln" ana"a $"' -an +analan %a"ena $e"!%aan $"' -(!$ leh $e"!%aan +analan -en*an $e"ana"aan la$('an $el!a'.
2. Klasifkasi Macam – Macam Bantalan Luncur a. Bantalan radial poros b. Bantalan radial berkerah c. Bantalan aksial berkerah d. Bantalan aksial e. Bantalan radial ujung f. Bantalan radial tengah .
2. Klasifkasi A. Be"-a'a"%an *e"a%an Banalan e"ha-a$ $"': Bantalan gelinding Pada bantalan ini terjadi gesekan gelinding antara bagian yang berputar dengan yang diam melalui elemen gelinding seperti bola (peluru), rol atau rol jarum, dan rol bulat.
2. Klasifkasi Macam – Macam Bantalan Gelinding Ball & Roller
2. Klasifkasi Macam – Macam Bantalan Gelinding Ball Bearing Berdasarkan Beban
2. Klasifkasi Tipe Radial Ball Bearing
2. Klasifkasi Tipe Trush Ball Bearing
2. Klasifkasi Macam – Macam Bantalan Gelinding Roller Bearing
1. 0)l(n-"(al "lle" +ea"(n*'.
2. Klasifkasi Roller Bearing
2. S$he"(al "lle" +ea"(n*'
2. Klasifkasi Roller Bearing
. Nee-le "lle" +ea"(n*
2. Klasifkasi Roller Bearing 4. Tapered roller bearings
.2. Perbedaan KlasifkasiBantalan Pe"+e-aan Banalan Ln" -an Banalan Gel(n-(n* A. Bantalan luncur
Ma!$ !en!$ $"' +e"$a"an (n**( -en*an +e+an +e"a. Kn'"%'( 'e-e"hana. Pe!+aan -an $e!a'an*an -a$a -(la%%an -en*an !-ah. Ge'e%an 'an*a +e'a" $a-a 'aa start 'eh(n**a !e!e"l%an "'( aal )an* +e'a". Pel!a'an (-a% 'e-e"hana Ge'e%an )an* e"/a-( 'an*a +e'a". Pana' )an* -(ha'(l%an %$ (n**(. 3en*an '('e! $el!a'an )an* +a(%, +analan ln" -a$a !e"e-a! !+%an -an *ea"an 'eh(n**a ha!$(" a% +e"'a"a. T(-a% !e!e"l%an %eel((an )an* (n**( 'eh(n**a ha"*an)a %$ !"ah.
. Perbedaan Bantalan Pe"+e-aan Banalan Ln" -an Banalan Gel(n-(n*
B. Bantalan gelinding 0% n% +e+an )an* le+(h %e(l -(+an-(n*%an -en*an +analan ln". Pa"an -(+aa'( leh a-an)a *a)a 'en"(*al ele!en *el(n-(n* $a-a +analan. Kn'"%'(n)a "!( -an $"'e' $e!+aan 'l(. Ha"*an)a le+(h !ahal -(+an-(n*%an -en*an +analan ln". P"-%'(4$e!+aan -(la%%an -ala! 'an-a"('a'(. Ge'e%an 'an*a %e(l. Pel!a'an 'an*a 'e-e"hana, !('aln)a -en*an grease
. Bahan Bantalan Ta+el 1 Bahan Deskripsi
Silikon Ntrida
Baja !"##
SS $$#%
Baja M#
#$
%&
%'
%4
*' +Pa
&'# +Pa
&'' +Pa
* +Pa
-uhu operasi maksimal
*&''o"
*$'o"
&%'o"
&'o"
!apat assa (kgm&)
&''
#$''
#$''
#%''
Kekerasan pada suhu ruang !" udulus elstis pada suhu ruang
/ote 0 Baja 12-2 3&*'' memiliki " ( ',3 5 *,*')67"r (*,8*,%)67 n (',&38',43)67 -i (',&8',)6
. Bantalan Gelinding Komponen Bantalan Gelinding
. Bantalan Gelinding !B!"GA" B#BA" $A" !%!&
L2 L1
P1 P2 L1 L2
k
P 1 = P 2
: T(n*%a +e+an -(na!(' -a'a" : Be+an Ranan*an : Pa"an4!" aal4-a'a" : Pa"an4 !" "anan*an
. Bantalan Gelinding !kuran &elati' (eri Bantalan
. Bantalan Gelinding !%!& &A")A"GA" k
C 6 (10 ) Ld = P d Ld Pd C %
: U!" "anan*an : Be+an Ranan*an : T(n*%a +e+an -(na!(' -a'a" : e%'$nen !" +e+an 5 n% +analan +la 5 , n% +analan %e" Ld -(h(n* +e"-a'a"%an $a"an 6!en**na%an a+el 17, Ma%a : Ld 5 6h7 6"$!7 689 !(n4h7
. Bantalan Gelinding el 2. !mur rancangan +ang dian,urkan untuk bantal
. Bantalan Gelinding *ingkat Bebans $inamis $asar +ang dibutuhkan C =
( P d . f L ) f N
C : T(n*%a +e+an -(+h%an f N : Fa%" %ee$aan f L : Fa%" U!" Pd : Be+an Ranan*an
Ta+el
-(na!('
)an*
. Bantalan Gelinding *abel 4. Bantalan
.*abelBantalan Gelinding 4. Bantalan
. Bantalan Gelinding *abel 4. Bantalan
. Bantalan Gelinding A. Pemilihan Bantalan $ikenai Beban &adial Prosedur a. H(n* Be+an E%(alen ;;;;;;;; P - V.R 3(!ana, < : a%" $a"an 5 1 6(n(n -ala! +analan +e"$a"7 5 1,2 6(n(n la" +analan +e"$a"7 R : Be+an Ra-(al +. Ten%an -(a!ae" n!(nal $"' . -. e. . *.
P(l(h =en(' +analan Tea$%an !" +analan Ten%an a%" %ee$aan -an !" H(n* (n*%a +e+an -(na!(' -a'a" 607 0aa aln +analan )an* !e!$n)a( n(la( (n*%a +e+an -(na!(' -a'a" )an* -(+h%an
. Bantalan Gelinding Pemilihan Bantalan Beban &adial Prosedur h. P(l(h +analan )an* !e!$n)a( *e!e"( $al(n* e$a, -an -($e"%a -en*an $e"(!+an*an +(a)a 'e"a %ee"'e-(aann)a. (. Ten%an %n-('( $ene!$aan 'e$e"( -(a!ae" --%an $"' -an le"ana'(, -(a!ae" l+an* $a-a "!ah !e'(n -an le"an'(n)a, a"a $ene!$aan +analan 'ea"a a%'(al, %e+han %h'' 'e$e"( $e"a$ aa la$('an $el(n-n*.
. Bantalan Gelinding Pemilihan Bantalan Gabungan Beban &adial dan Ak Prosedur a. H(n* Be+an E%(alen ;;;;;;;; P - VXR+YT 3(!ana, < : a%" $a"an 5 1 6(n(n -ala! +analan +e"$a"7 5 1,2 6(n(n la" +analan +e"$a"7 R : Be+an Ra-(al T : Be+an a%'(al > : Fa%" "a-(al Y : Fa%" A%'(al a+el ?. Fa%" Ra-(al -an A%'(al n% +analan +la al" +a"(' n**al
. Bantalan Gelinding emilihan Bantalan Gabungan Beban &adial dan Aksi Prosedur +. N(la( Y -an T -a"( Ta+el . . H(n* (n*%a +e+an -(na!(' -a'a" 607 -. P(l(h 'a +a%al aln +analan )an* !e!$an)a( 'a n(la( 0 'e%"an*n)a 'a!a -en*an n(la( 0 )an* -(+h%an. e. 3a"( +analan )an* -($(l(h, en%an n(la( 0 h. H(n* T40 (. 3a"( Ra+el en%an n(la( e. /. =(%a T4R @ e, a"( n(la( Y -a"( a+el . %. =(%a n(la( Y +a" +e"+e-a -en*an Y -(+(" +, lan*( $"'e'n)a.
. Bantalan Gelinding emilihan Bantalan Ganungan Beban &adial dan Aksi Prosedur l.
=(%a T4R e, h(n*lah n(la( P !e!a%a( "!' +e+an "a-(al -an lan/%an $e"h(n*an -en*an $"'e-" +e+an "a-(al !"n(.
. Bantalan Gelinding 0nh: P(l(h 'e+ah +analan +la -ala! +a"(' n**al )an* !e!(%l +e+an "a-(al 'e+e'a" 1?9 l+ -an a%'(al 8C? l+. P"' +e"$a" $a-a 11?9 "$! -an (n*%a !" -((n*(n%an a-alah 29 999 /a!. 3(a!ae" n!(nal -a$a -(e"(!a n% $"' a-alah ,2 (n.
. Bantalan Gelinding *ingkat !mur !ntuk Keandalan LaR = CRL10 3(!ana, LaR : !" )an* -('e'a(%an n% %ean-alan CR : a%" $en)e'a(an n% %ean-alan L10 : !" -ala! /aan $a"an n% %ean-alan D9 Ta+el Fa%" $en)e'a(an !" n% %ean-alan CR
. Bantalan &ol Kerucu ). Pemilihan Bantalan &ol Kerucut Beban #kui/alen0 P A
=
0,4 F rA
+
0,5
Y A Y B
F rB
+ Y AT A
PB = F rB 3(!ana, P A : +e+an "a-(al e%(alen $a-a +analan A PB : +e+an "a-(al e%(alen $a-a +analan B F rA : +e+an "a-(al )an* +e%e"/a $a-a +analan A F rB : +e+an "a-(al )an* +e%e"/a $a-a +analan B T A : Be+an a%'(al $a-a +analan A Y : +e+an a%'(al n% +analan A A Y : +e+an a%'(al n% +analan B
. Bantalan &ol Kerucu ). Pemilihan Bantalan &ol Kerucut Jika P A < F rA, !('al%an P A = F rA, !a%a P B
=
0,4 F rB
+
0,5
Y B Y A
F rA
− Y B T A
. Bantalan &ol Kerucu Pemasangan bantalan &ol Kerucut
.. Bantalan Bantalan &ol Gelinding Kerucu 0nh: Se+ah
$"'
'e$e"(
*a!+a"
$e!a'an*an
+analan "l %e", !e!(%l +e+an !el(nan* 899 l+ -an +e+an a%'(la 2?99 l+. Be+an a%'(al -(ahan leh +analan A. P"' +e"$a" $a-a ?9 "$!
-an
-($a%a(
$a-a
$e"alaan
$e"an(an.
Ten%an %"an +analan "l %e" n% $"' e"'e+.
. Beban ariasi Ma'alah : Pa-a Banalan e"-a$a +e+an )an* +e"+e-a;+e-a -ala! /an*%a a% e"en 'eh(n**a (!+l %e"'a%an $a-a +analan. 3ala! hal -e!(%(an $en-e%aan n% '(a +analan -($e"h(n*an -en*an +e+an ee%( "aa;"aa 6mean eeti!e "#ad7, F m 1 F m
Σ( F i ) p N i p = N
3(!ana, F i $ +e+an (n-((-al -(ana"a -e"ean i +e+an Ni : /!lah $a"an +e"$e"a'(n)a F i N : al /!lah $a"an -ala! 'a '(%l' $enh % : e%'$nen $a-a h+n*an +e+an4!" 5 n% +analan +la 5 194 n% +analan "l
. Beban ariasi =(%a +analan +e"$a" $a-a %ee$aan %n'an -(!ana /!lah $a"an 'e+an-(n* -en*an a% $e"a'(, !a%a Ni -a$a -(h(n* 'e+a*a( /!lah !en( $e"a'( F m -an N a-alah /!lah !en( -ala! '(%l' al, )a( N 5 N1N2N&. Ni Ma%a $e"%("aan !" al +analan, -ala! /a $a"an: p
C L = F m
. Beban ariasi 0nh: Se+ah +analan +la al" -ala! +a"(' n**al +e"n!" 89 -ala! /an*%a a% e"en -(%ena( +e+an -($e"l(ha%an $a-a a+el -(+aah (n( Kondisi
9i (lb)
:aktu (menit)
*
%3'
'
&
#3'
*'
&3'
&'
S(%l' 89 !en( (n( +e"lan* 'ea"a e"' !ene"' 'e$an/a U!" +analan. P"' )an* -(!$ leh +analan +e"$a 899 "$!. H(n*lah !" +analan e"'e+.
