Banghay Aralin sa Araling Panlipunan IKAAPAT NA MARKAHAN Pamantayang Pangnilalaman: Naipapamalas ng mga mag-aaral ang pag-unawa sa pagbabago, pag-unlad at pagpapatuloy ng Silangan at Timog Silangang Asya sa Transisyunal at Makabagong Panahon (16-20 siglo). Pamantayan sa Pagganap: Ang mag-aaral ay nakapagsasagawa nang kritikal na pagsusuri sa pagbabago, pag-unlad at pagpapatuloy ng Timog at Timog Silangang Asya sa Transisyunal Transisyunal at Makabagong Makabagong Panahon (16-20 siglo). siglo). I. LAYUNIN: 1. Nasusuri ang mga dahilan at paraan nang pagpasok ng mga kanlurang bansa hanggang sa pagtatag ng kanilang mga kolonya o kapangyarihan sa Silangan at Timogsilangang Asya II. NILALAMAN A. Paksa: Kolonyali Kolonyalismo smo at Imperyalismo Imperyalismo sa Silangan at Timog-silangang Timog-silangang Asya Asya B. Sanggunian: Learners Module pp. 314-317 C. Kagamitan: chart, kartolina, mapa III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain 1. Pagtala ng liban 2. Balitaan 3. Balik-aral Anong mga mga bansa sa Timog Timog at Kanlurang Kanlurang Asya Asya na nasakop nasakop ng mga Kanluranin? 4. Pagganyak Ipasagawa sa mga mag-aaral ang Gawain 1 na nasa modyul pahina 314 (Hanapin Mo Ako, Kung Kaya Mo!) B. Panlinang na Gawain 1. Gawain (Activity) MAPA-NAKOP Panuto: Tukuyin ang mga bansa sa Silangan at Timog-Silangang Asya na nasakop ng mga kanluranin sa pamamagitan ng pagguhit ng mga flaglets sa mga nasakop na bansa.
Flaglets:
Portugal
France
England
2. Pagsusuri (Analysis) Pamprosesong tanong 1. Ano-ano ang mga bansang Asyano Asyano na nasakop ng mga kanluranin? 2. Bakit sinakop ng mga kanluranin ang karamihan ng mga bansa sa Asya? 3. Paano nakaapekto sa pamumuhay ng mga Asyano ang pananakop ng mga kanluranin?
3. Paghahalaw (Abstraction) Buuin ang pangungusap: Ang natutunan natutunan ko sa sa araling araling ito ay _______________ _______________________ __________. __. 4. Paglalapat (Application) Mga bansang nasakop ng mga kanluranin Silangang Asya
Timog-silangang Asya
IV. PAGTATAYA: Mga bansang nasakop ng mga kanluranin Silangang Asya Timog-silangang Timog-silangan g Asya 1. 1. 2. 2. 3. 3. 4. 4. 5. 5. V. TAKDANG ARALIN Ibigay ang mga impluwensiyang kanluranin sa mga sumusunod na larangan: a. pamamahala b. kabuhayan c. teknolohiya d. lipunan e. paniniwala f. pagpapahalaga g. sining at kultura
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan IKAAPAT NA MARKAHAN Pamantayang Pangnilalaman: Naipapamalas ng mga mag-aaral ang pag-unawa sa pagbabago, pag-unlad at pagpapatuloy ng Silangan at Timog Silangang Asya sa Transisyunal at Makabagong Panahon (16-20 siglo). Pamantayan sa Pagganap: Ang mag-aaral ay nakapagsasagawa nang kritikal na pagsusuri sa pagbabago, pag-unlad at pagpapatuloy ng Timog at Timog Silangang Asya sa Transisyunal at Makabagong Panahon (16-20 siglo). I. LAYUNIN: 2. Nasusuri ang transpormasyon ng mga pamayanan at estado sa Silangan at Timog-silangang Asya sa pagpasok ng mga isipan at impluwensiyang kanluranin sa larangan ng: a) pamamahala b) kabuhayan c) teknolohiya d) lipunan e) paniniwala f) pagpapahalaga at g) sining at kultura II. NILALAMAN A. Paksa: Kolonyalismo at Imperyalismo sa Silangan at Timog-silangang Asya B. Sanggunian: Learners Module pp. 318-321 C. Kagamitan: chart, kartolina, mapa III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain 1. Pagtala ng liban 2. Balitaan 3. Balik-aral 4. Pagganyak Hahatiin ng guro ang klase sa apat. Bawat pangkat ay pipili ng kinatawan. Susulat ng BCEIJLMPSTV ang guro sa pisara kung saan tumigil ang panturo iyon ang titik na napili mula sa napiling titik paunahan ang bawat pangkat na magsulat na mga bansa sa Silangan at Timog Silangan. Puntos:10-tamang sagot 5-maling baybay 0-walang sagot. Ang may pinakamaraming puntos ang siyang mananalo
B. Panlinang na Gawain 1. Gawain (Activity)
2. Pagsusuri (Analysis) 1. Kung ang mga pangyayari sa iyong nabuong timeline ay hindi naganap. Ano ang mga posibleng mangyayari sa Silangan at Timog Silangang Asya? 2. Dahil sa kaganapang ito, ano ang kinahinatnan ng Asya? 3. Paghahalaw (Abstraction) Kumpletuhin ang pangungusap: Ang natutunan ko sa araling ito ay _________________________. 4. Paglalapat (Application) Kung ikaw ay isang mananakop ano ang iyong mararamdaman kung ikaw ay makasakop ng isang lugar? IV. PAGTATAYA:
Piliin sa hanay B ang inilalarawan sa hanay A. Isulat ang titik ng tamang sagot. A B. ____1.Isang Italyanong adbenturerong mangangalakal a. Merkantilismo na taga-Venice. Siya ay nanirahan sa China sa panahon b. Marco Polo ni Kublai Khan ng Dinastiyang Yuan nang higit sa c.Renaissance halos 11 taon. d Ang mga krusada ____2. Isang kilusan na inilunsad ng simbahan at ng mga e. Ang pagbagsak Kristiyanong hari upang mabawi ang banal na lugar, ng Constantinople ang Jerusalem sa Israel. ____3. Ang kilusang pilosopikal na makasining at dito binigyang-diin ang pagbabalik-interes sa mga kaalamang klasikal sa Greece at Rome. ____4. Ang prinsipyong pang-ekonomiya na kung may maraming ginto at pilak, may pagkakataon na maging mayaman at makapangyarihan ____5. Ang dating tawag sa bahagi ng Turkey sa kasalukuyan panahon. . V. TAKDANG ARALIN Anu-ano ang mga salik na nagbigay daan sa ikalawang yugto ng Imperyalismong Kanluranin?
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan IKAAPAT NA MARKAHAN Pamantayang Pangnilalaman: Naipapamalas ng mga mag-aaral ang pag-unawa sa pagbabago, pag-unlad at pagpapatuloy ng Silangan at Timog Silangang Asya sa Transisyunal at Makabagong Panahon (16-20 siglo). Pamantayan sa Pagganap: Ang mag-aaral ay nakapagsasagawa nang kritikal na pagsusuri sa pagbabago, pag-unlad at pagpapatuloy ng Timog at Timog Silangang Asya sa Transisyunal at Makabagong Panahon (16-20 siglo). I. LAYUNIN: 3. Naipaliliwanag ang mga nagbago at nanatili sa ilalim ng kolonyalismo II. NILALAMAN 1. Paksa: Kolonyalismo at Imperyalismo sa Silangan at Timog-silangang Asya 2. Sanggunian: Learners Module pp. 316 3. Kagamitan: chart, kartolina, mapa III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain 1. Pagtala ng liban 2. Balitaan 3. Balik-aral 4. Pagganyak Paglalaro ng mga mag-aaral ng Pinoy Henyo. Mga salitang ipapahula: France England India Portugal China Korea Spain Pilipinas Vietnam B. Panlinang na Gawain 1. Gawain (Activity) Pagsusuri ng teksto.Ipabasa sa mga mag-aaral ang teksto mula sa pahina 323-327 LM. Pangkatin ang mga mag-aaral. Pangkat 1 at 2 – Pilipinas 1 – Nakasakop, mga lugar na nasakop, paraan ng pananakop 2 – Mga ipinatupad na patakaran ng mga Espanyol Pangkat 3 at 4 – Indonesia 3 – Nakasakop, mga lugar na nasakop, paraan ng pananakop 4 – Mga ipinatupad na patakaran ng mga Dutch Pangkat 5 at 6 - Malaysia 5 – Nakasakop, mga lugar na nasakop, paraan ng pananakop 6 – Mga ipinatupad na patakaran ng mga Kanluranin
2. Pagsusuri (analysis) 1. Ano ang pangunahing dahilan ng mga Espanyol sa pagsakop sa Pilipinas? 2. Paano sinakop ng mga Espanyol ang Pilipinas? Ipaliwanag ang Pamamaraang ginamit? 3. Ano ang pangunahing pagsakot ng Netherlands sa ilang bahagi ng Indonesia? 4. Paano sinakop ng mga Duct hang sentro ng kalakalan sa Indonesia? 5. Ano ang pangunahing dahilan ng pagsakop ng mga Kanluranin sa ilang bahagi ng Malaysia 3. Paghahalaw (Abstraction) Gawain 8. Paghahambing – Unang Yugtto Suriin ang pagkakaiba at pagkakatulad ng mga karanasan ng mga bansa sa Silangan at Timog Silangang Asya na sinakop ng mga Kanluranin. Punan ng tamang sagot ang chart . Iulat ang sagot sa klase
Nasakop na Bansa
Kanluraning Bansa na Nakasakop
Dahilan ng Pananakop
Paraan ng Panana kop
Patakarang Ipinatupad
Epekto
China Pilipinas Indonesia Malaysia Magkakatulad ba ang mga pamamaraang ginamit ng mga Kanluranin sa Pananakop? 4. Paglalapat (Application) Nakabuti ba sa mga Asyano ang mga patakarang ipinatupad ng mga Kanluranin?Pangatwiranan. IV. PAGTATAYA: Panuto: Tukuyin kung TAMA o MALI ang pahayag. 1. Nakuha ng Portugal ang mga daungan ng Macao sa China. 2. Relihiyong Kristiyanismo ang paraan na ginamit ng mga Espanyol sa Pilipinas. 3. Polo y servicio ang isa sa ipinatupad na patakaran ng mga Espanyol. 4. Mataas ang paghahangad ng mga Kanluranin sa mga pampalasa. 5. Ang Malaysia ang isa sa mga bansa sa Asya na hindi nasakop ng mga Kanluranin. V. TAKDANG ARALIN Ano-ano ang mga naging epekto ng kolonyalismo sa Silangan at TimogSilangang Asya.
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan IKAAPAT NA MARKAHAN Pamantayang Pangnilalaman: Naipapamalas ng mga mag-aaral ang pag-unawa sa pagbabago, pag-unlad at pagpapatuloy ng Silangan at Timog Silangang Asya sa Transisyunal at Makabagong Panahon (16-20 siglo). Pamantayan sa Pagganap: Ang mag-aaral ay nakapagsasagawa nang kritikal na pagsusuri sa pagbabago, pag-unlad at pagpapatuloy ng Timog at Timog Silangang Asya sa Transisyunal at Makabagong Panahon (16-20 siglo). I. LAYUNIN: 4. Natataya ang mga epekto ng kolonyalismo sa Silangan at Timog-silangang Asya II. NILALAMAN 1. Paksa: Kolonyalismo at Imperyalismo sa Silangan at Timog-silangang Asya 2. Sanggunian: Learners Module pp. 330-338 3. Kagamitan: chart, kartolina, mapa III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain 1. Pagtala ng liban 2. Balitaan 3. Balik-aral 4. Pagganyak Gawain 9. Map Analysis – Unang Yugto Batay sa mapa na iyong sinuri, punan ng sagot ang chart . Paghambingin ang iyong mga sagot sa Gawain Bilang 7. Iulat ang sagot sa klase. Ikalawang Yugto ng Imperyalismo sa Asya
Unang Yugto ng Imperyalismo
TANONG
Ikalawang Yugto ng Imperyalismo
Ano-ano ang bansang nanakop ng mga lupain sa Silangan at Timog Silangang Asya ? Kailan ito naganap? Batay sa mapa, ano ang kapakinabangan na makukuha ng mga mananakop sa mga nasakop na lupain? B. Panlinang na Gawain 1. Gawain (Activity) Hatiin sa 7 pangkat ang mga mag-aaral. Bawat pangkat ay gagawa ng graphic organizer na nagpapakita ng sanhi at epekto ng mga bansang nakatalaga sa kanilang grupo. Unang Pangkat- China Ikalawang Pangkat-Japan
Ikatlong Pangkat-Pilipinas Ikalimang Pangkat- Malaysia Ikapitong Pangkat-Myanmar
Ikaapat na Pangkat- Indonesia Ikaanim na Pnagkat-Indochina
2. Pagsusuri (Analysis) 1. Ano ang naging epekto ng imperyalismo sa pamumuhay ng mga Asyano? 2. Nakabuti ba ang pananakop na ito ng mga Kanluranin sa pag-unlad ng mga Asyanong bansa? 3. Paghahalaw (Abstraction) Suriin ang pagkakaiba at pagkakatulad ng mga karanasan ng mga bansa sa Silangan at Timog Silangang Asya na sinakop ng mga Kanluranin noong Ikalawang Yugto ng Imperyalismo. Punan ng tamang sagot ang chart . Iulat ang sagot sa klase. Nasakop na Bansa
Kanluraning bansa na Nakasakop
Dahilan ng Pananakop
Paraan ng Pananakop
Patakarang Ipinatupad
Epekto
China Japan Pilipinas Indonesia Malaysia IndoChina Myanmar
4. Paglalapat (Application) Sumulat ng isang reflection journal tungkol sa natutunang paksa. IV. PAGTATAYA: Panuto: Kilalanin ang mga inilalarawan sa mga sumusunod: 1. Patakarang ipinatupad ng mga Dutch sa Indonesia upang matugunan ang pangangailangan nito sa pagbebenta ng mga pampalasa sa pandaigdigang kalakalan. 2. Isang halamang gamot na nagdudulot ng masamang epekto sa kalusugan ng tao. 3. Ritwal na isinasagawa ng mga dayuhang mangangalakal sa China bilang paggalang sa emperador. 4. Ang nagtunggaling mga bansa sa Digmaang opyo? 5. Salitang Malay na ang ibig sabihin sa English ay Lion City
Opyo
V. TAKDANG ARALIN
kowtow
Culture system
England China
Singapura
France at China
Ano-ano ang mga naging karanasan ng Silangan at Timog Silang Asya sa pananakop ng mga Knaluraning bansa. Banghay Aralin sa Araling Panlipunan IKAAPAT NA MARKAHAN Pamantayang Pangnilalaman: Naipapamalas ng mga mag-aaral ang pag-unawa sa pagbabago, pag-unlad at pagpapatuloy ng Silangan at Timog Silangang Asya sa Transisyunal at Makabagong Panahon (16-20 siglo). Pamantayan sa Pagganap: Ang mag-aaral ay nakapagsasagawa nang kritikal na pagsusuri sa pagbabago, pag-unlad at pagpapatuloy ng Timog at Timog Silangang Asya sa Transisyunal at Makabagong Panahon (16-20 siglo). I. LAYUNIN: 5. Naihahambing ang mga karanasan ng Silangan at ng Timog-silangang Asya sa ilalim ng imperyalismong kanluranin II. NILALAMAN A. Paksa: Kolonyalismo at Imperyalismo sa Silangan at Timog-silangang Asya B. Sanggunian: Learners Module pp. 340-345 C. Kagamitan: chart, kartolina, mapa III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain 1. Pagtala ng liban 2. Balitaan 3. Balik-aral 4. Pagganyak Pangkatin ang mga sumusunod na bansa ayon sa kalagayang kolonyalismo. Netherlands Myanmar France Singapore Pilipinas
Britain Indonesia Japan China United States
B. Panlinang na Gawain 1. Gawain (Activity) Gawain 11. Paghahambing – Imperyalismo Sa pamamagitan ng Venn Diagram, suriin ang pagkakatulad at pagkakaiba ng Una at Ikalawang Yugto ng Imperyalismong Kanluranin sa Silangan at Timog Silangang Asya. Unang Yugto ng Imperyalismo
Ikalawang Yugto ng Imperyalismo
2. Pagsusuri (Analysis) 1. Ano ang naging epekto ng mga patakarang ipinatupad ng mga Kanluraning bansa sa mga bansang Asyano? 2. Paano nabago ang pamumuhay ng mga mamamayan sa nasakop na mga bansa sa Silangan at Timog Silangang Asya? 3. Masasalamin pa ba sa kasalukuyang panahon sa Silangang Asya at TimogSilangang Asya ang mga pagbabagong naganap dulot ng pananakop ng mga Kanluranin? Patunayan ang sagot. 3. Paghahalaw (Abstraction Gawain 13. Noon at Ngayon
Makikita pa rin sa kasalukuyan ang mga patunay ng kolonyalismo at imperyalismo na naganap sa Asya. Suriin mo kung ano ang mga nagbago at nagpatuloy sa kultura, pamahalaan at ekonomiya ng Pilipinas pagkatapos itong lumaya mula sa Imperyalismong Kanluranin.
Gawin ang sumusunod na hakbang: 1. Mamili sa sumusunod na aspeto na iyong susuriin: kultura, pamahalaan, ekonomiya. 2. Gamitin ang c h a r t sa gagawing pagsusuri. Aspeto
Kalagayan Bago Dumating ang mga Mananakop
Kalagayan sa Ilalim ng mga mananakop
Kalagayan sa Kasalukuyan
Kultura Pamahalaan Ekonomiya
4. Paglalapat (Application) Sumulat ng repleksiyon ukol sa iyong natutunan, realisasyon, at opinyon.
IV. PAGTATAYA: 1. Patakarang ipinatupad ng mga Dutch sa Indonesia upang matugunan ang pangangailangan nito sa pagbebenta ng mga pampalasa sa pandaigdigang kalakalan. 2. Isang halamang gamot na nagdudulot ng masamang epekto sa kalusugan ng tao. 3. Ritwal na isinasagawa ng mga dayuhang mangangalakal sa China bilang paggalang sa emperador. 4. Ang nagtunggaling mga bansa sa Digmaang opyo? 5. Salitang Malay na ang ibig sabihin sa English ay Lion City
Opyo
kowtow
Culture system
England China
Singapura
France at China
V. TAKDANG ARALIN Paano umusbong ang damdaming nasyonalismo sa Silangan at Timog Silangang Asya.
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan IKAAPAT NA MARKAHAN Pamantayang Pangnilalaman: Naipapamalas ng mga mag-aaral ang pag-unawa sa pagbabago, pag-unlad at pagpapatuloy ng Silangan at Timog Silangang Asya sa Transisyunal at Makabagong Panahon (16-20 siglo). Pamantayan sa Pagganap: Ang mag-aaral ay nakapagsasagawa nang kritikal na pagsusuri sa pagbabago, pag-unlad at pagpapatuloy ng Timog at Timog Silangang Asya sa Transisyunal at Makabagong Panahon (16-20 siglo). I. LAYUNIN: 6. Nasusuri ang mga salik at pangyayaring nagbigay-daan sa pag-usbong at pag-unlad ng nasyonalismo sa Silangan at Timog-silangang Asya II. NILALAMAN A. Paksa: Nasyonalismo sa Silangan at Timog-silangang Asya B. Sanggunian: Learners Module pp. 346 C. Kagamitan: chart, kartolina, mapa III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain 1. Pagtala ng liban 2. Balitaan 3. Balik-aral 4. Pagganyak “Ibon man may layang lumipad, kulungin mo at umiiyak” . Ipinahihiwatig ng bahagi ng awiting “Bayan Ko” ang pagmamahal sa kalayaan. Para sa iyo, bakit mahalaga ang kalayaan? Ano ang gagawin mo kung may mga dayuhang nais sakupin ang ating bansa? Sa kasalukuyan, paano mo ipakikita ang pagmamahal sa iyong bansang sinilangan? Paano ipinakita ng mga kapwa natin Asyano ang damdaming nasyonalismo?
B. Panlinang na Gawain 1. Gawain (Activity) Gawain. 1: PICTURE ANALYSIS Suriin ang larawan tungkol sa kalagayan ng mga Asyano sa panahon ng Kolonyalismo at Imperyalismong Kanluranin noong ika-16 hanggang ika-19 na siglo. Sagutin ang mga tanong.
2. Pagsusuri (Analysis) 1. Ano ang mensahe na ipinahihiwatig ng larawan? 2. Ano ang naging pangunahing reaksiyon ng mg Asyano laban sa kolonyalismo at imperyalismong Kanluranin? 3.Paano umusbong ang damdaming nasyonalismo ng mga mamamayan sa Silangan at Timog Silangang Asya
3. Paghahalaw (Abstraction) Panuto: Ano na ang iyong mga alam tungkol sa ating aralin? Sagutan ang hanay na A n g a k i n g n a u n a n g p a g k a k a u n a w a. Samanatala, masasagutan mo lamang ang iba pang bahagi ng talahanayan sa susunod na bahagi ng modyul na ito. GENERALIZATION TABLE
MGA TANONG
Ang aking Naunang Pagkakaunawa
Ang aking mga Natuklasa n at Pagwawas tong Ginawa
Ang Aking mga Patun ay
Ang Aking Paglal ahat
1. Ano-ano ang pangyayari na nagbigay daan sa pag-unlad ng Nasyonalismo sa Silangan at Timog Silangang Asya? 2. Bakit magkakaiba ang paraan ng pagpapakita ng damdaming Nasyonalismo ng mga Asyano? 3. Paano ipinamalas ng mga mamamayan sa Silangan at Timog Silangang Asya ang Nasyonalismo? 4. Paano nagkakaugnay ang Kolonyalismo at Imperyalismong Kanluranin at Nasyonalismong Asyano?
4. Paglalapat (Application) Bakit nagkaroon ng matinding paghangad ang mga Kanluranin na Sakupin ang kontinente ng Asya? IV. PAGTATAYA: Magbigay ng limang salik na nagbigay daan para umusbong ang damdaming nasyonalismo sa mga Asyano. V. TAKDANG ARALIN Ano-ano ang iba’t ibang manipestasyon ng nasyonalismo sa Silangan at Timogsilangang Asya?
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan IKAAPAT NA MARKAHAN Pamantayang Pangnilalaman: Naipapamalas ng mga mag-aaral ang pag-unawa sa pagbabago, pag-unlad at pagpapatuloy ng Silangan at Timog Silangang Asya sa Transisyunal at Makabagong Panahon (16-20 siglo). Pamantayan sa Pagganap: Ang mag-aaral ay nakapagsasagawa nang kritikal na pagsusuri sa pagbabago, pag-unlad at pagpapatuloy ng Timog at Timog Silangang Asya sa Transisyunal at Makabagong Panahon (16-20 siglo). I. LAYUNIN: 7. Naipapaliwanag ang iba’t ibang manipestasyon ng nasyonalismo sa Silangan at Timog-silangang Asya II. NILALAMAN A. Paksa: Nasyonalismo sa Silangan at Timog-silangang Asya B. Sanggunian: Learners Module pp. 346-347 C. Kagamitan: chart, kartolina, mapa III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain 1. Pagtala ng liban 2. Balitaan 3. Balik-aral 4. Pagganyak
Ipapakita ang mga larawang ito ng mga kilalang lider sa mga bansa sa Silangan at Timog Silangang Asya B. Panlinang na Gawain 1. Gawain (Activity) Hahatiin sa anim na pangkat ang mga mag-aaral. Ang bawat pangkat ay may nakatalagang iuulat sa klase. Gagamit ang mga ito ng uba’t ibang graphic organizer.
2. Pagsusuri (Analysis) 1. Ano ang mga salik sa pag-unlad ng nasyonalismo sa Silangang Asya? 2. Bakit hindi magkatulad ang anyo ng Nasyonalismo sa China at Japan? 3. Paano nagkatulad o nagkakaiba ang nasyonalismong Tsino at Hapones? 3. Paghahalaw (Abstraction) Itala ang mga naging hakbang ng mga Asyano sa Silangan at Timog Silangang Asya para sa pag-unlad ng nasyonalismo. 4. Paglalapat (Application) PAGSULAT NG SANAYSAY Balikan mo ang iyong mga natutuhan tungkol sa Nasyonalismo sa Timog Asya at Kanlurang Asya na tinalakay sa nakaraang yunit. Suriin ang kaugnayan nito sa pag-unlad ng Nasyonalismo sa Silangan at Timog Silangang Asya. Sumulat ng sanaysay tungkol sa pagunlad ng damdaming Nasyonalismo ng mga Asyano. Gamiting gabay ang sumusunod na tanong sa pagbuo ng sanaysay. 1. Ano ang kaugnayan ng kolonyalismo at imperyalismong Kanluranin sa pag-usbong ng damdaming Nasyonalismo Asya? 2. Paano nagkakaiba ang pagpapamalas ng damdaming nasyonalismo ng mga Asyano? 3. Bakit mahalaga ang pakikibaka para sa ikabubuti ng kapwa at ng bansa?
IV. PAGTATAYA: Tama o Mali 1.Naging sagot ang pamahalaang komunismo sa nararanasang kaguluhan ng China. 2. Nagpadala ang Japan ng mga scholar nito sa mga bansang United States at Europe upang matutu ng bagong kaalaman. 3. Umunlad ang nasyonalismong Indones dahil sa paghahangad na matigil ang hindi makatarungang mananakop na Dutch. 4. Hindi nakamit ng mga Indochina ang pagkakaisa sa kadahilanang may pagkakaiba iba ng lahi at kultura. 5. Nagkaroon ng matibay na pakikipaglaban ang mga Pilipino para makuha ang kanilang kalayaan mula sa mga mananakop nito. V. TAKDANG ARALIN
Ano ang papel ng nasyonalismo sa pagbuo ng mga bansa sa Silangan at Timogsilangang Asya
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan IKAAPAT NA MARKAHAN Pamantayang Pangnilalaman: Naipapamalas ng mga mag-aaral ang pag-unawa sa pagbabago, pag-unlad at pagpapatuloy ng Silangan at Timog Silangang Asya sa Transisyunal at Makabagong Panahon (16-20 siglo). Pamantayan sa Pagganap: Ang mag-aaral ay nakapagsasagawa nang kritikal na pagsusuri sa pagbabago, pag-unlad at pagpapatuloy ng Timog at Timog Silangang Asya sa Transisyunal at Makabagong Panahon (16-20 siglo). I. LAYUNIN: 8. Nabibigyang halaga ang papel ng nasyonalismo sa pagbuo ng mga bansa sa Silangan at Timog-silangang Asya II. NILALAMAN A. Paksa: Nasyonalismo sa Silangan at Timog-silangang Asya B. Sanggunian: Learners Module pp. 316 C. Kagamitan: chart, kartolina, mapa III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain 1. Pagtala ng liban 2. Balitaan 3. Balik-aral 4. Pagganyak B. Panlinang na Gawain 1. Gawain (Activity) Gawain 6. Daloy ng Kasaysayan
Batay sa iyong mga natutuhan sa mga rehiyon ng Asya na tinalakay sa Aralin 2 ng Yunit III at Aralin 2 ng Yunit IV, bumuo ng flowchart na magpapakita ng kaugnayan ng imperyalismo at kolonyalismo sa pag-unlad ng damdaming nasyonalismo ng mga Asyano. Sumulat ng paliwanag tungkol sa iyong nabuong flowchart. Gawing gabay ang sumusunod na pattern:
Ipakita sa unang bahagi ang epekto ng Kolonyalismo at Imperyalismong Kanluranin sa pamumuhay ng mga Asyano
Ipakita sa ikalawang bahagi ang kaugnayan ng mga epekto na ito sa pagunlad ng nasyonalismong Asyano
Ipakita sa ikatlong bahagi ang iba’t ibang paraan ng pagpapamalas ng nasyonalsimo ng mga Asyano
Ipakita sa ikaapat bahagi ang iyong kongklusyon tungkol sa nasyonalismon g Asyano .
2. Pagsusuri (Analysis) 1. Ano ang epekto ng kolonyalismo at imperyalismong Kanluranin sa pamumuhay ng mga Asyano? 2. Ano ang kaugnayan ng mga epekto sa pag-unlad ng nasyonalismong Asyano? 3. Paano ipinamalas ng mga Asyano ang nasyonalismo? 3. Paghahalaw (Abstraction) Kumpletuhin ang pangungusap: Ang natutunan ko sa araling ito ay _________________________. 4. Paglalapat (Application) Ang Aking Panata!
Bilang isang mag-aaral, sumulat ng panata kung paano maipamamalas ang Nasyonalismo upang maisulong ang kaunlaran at maprotektahan ang kalayaan ng Pilipinas. Ang aking Panata
Ako si _______________________________ ay _________________________________________________________________ ___________________________________________________ _________________________________________________________________ _________________________________________________________________
IV. PAGTATAYA: Paano binigyang halaga ng mga Asyano ang nasyonalismo? 1. 2. 3. 4. 5.
V. TAKDANG ARALIN Ano-ano ang mga hakba tungo sa paglaya ng mga bansa sa Silangan at Timog Silangang Asya?
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan IKAAPAT NA MARKAHAN Pamantayang Pangnilalaman: Naipapamalas ng mga mag-aaral ang pag-unawa sa pagbabago, pag-unlad at pagpapatuloy ng Silangan at Timog Silangang Asya sa Transisyunal at Makabagong Panahon (16-20 siglo). Pamantayan sa Pagganap: Ang mag-aaral ay nakapagsasagawa nang kritikal na pagsusuri sa pagbabago, pag-unlad at pagpapatuloy ng Timog at Timog Silangang Asya sa Transisyunal at Makabagong Panahon (16-20 siglo).
I. LAYUNIN: 9. Naipahahayag ang pagpapahalaga sa bahaging ginampanan ng nasyonalismo sa Silangan at Timog-silangang Asya tungo sa paglaya ng mga bansa mula sa imperyalismo II. NILALAMAN A. Paksa: Hakbang Tungo sa Paglaya ng Silangan at Timog-silangang Asya B. Sanggunian: Learners Module pp. C. Kagamitan: chart, kartolina, mapa III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain 1. Pagtala ng liban 2. Balitaan 3. Balik-aral 4. Pagganyak HALU-AYOS-LAYA! Iayos ang mga pinaghalong letra upang makabuo ng isang salita na tumutugon sa inilalarawan ng pangungusap .A
L NA
K Y
Pangunahing layunin upang wakasan ang panghihimasok ng mga mananakop sa kanilang pamumuhay at kabuhayan
A A
I S A Y O NS AM ON L
I S K O MO NM U
Ideya ng pambansang kamalayan na kung saan lahat ng pansariling kapakanan ay napangingibabawan ng pambansang kapakanan na kakikitaan ng matinding pagmamahal at pagpapahalaga sa kaniyang bansa
Ideolohiyang naghahangad na bumuo ng isang lipunang walang antas o uri (classless society ) kung saan ang mga salik ng produksyon ay pag-aari ng lipunan. Sa sistemang ito, tinatayang darating ang panahon na hindi na kailangan ang estado kaya kusa itong mawawala. Ang estado ang may-ari ng produksiyon ng lahat ng negosyo ng bansa. Upang masiguro ang maayos na pagpapatupad, kailangang
A S Y A K R E D
N
I M
Tumutukoy ang ideolohiyang ito sa kapangyarihan ng pamahalaan na nasa kamay ng mga tao at ang pagkakapantay-pantay ng mga mamamayan sa tingin ng batas at sa iba pang pangunahing aspeto ng pamumuhay. Bukod pa rito ay karaniwang pumipili ang mga tao, sa pamamagitan ng halalan, ng mga kinatawan na siyang hahawak sa kapangyarihan o pamahalaan sa ngalan nila
Malawakan at organisadong paglaban upang mapabagsak ang namumuno sa isang bansa na nagdudulot ng malawakang pagbabago
A G H A S
B. Panlinang na Gawain 1. Gawain (Activity) GAWAIN BLG 3: SURI-TEKSTO. Pangkatang Gawain: Bibigyang ng sapat na oras ang mga mag-aaral para suriin ang teksto. Tatawag ng dalawang kinatawan para iulat sa klase. Unang Pangkat: Paglaya ng China Ikalawang Pangkat: Paglaya ng Indonesia Ikatlong Pangkat: Paglaya at Pagkakahati ng Korea Ikaapat na Pangkat: Paglaya ng Burma (Myanmar) Ikalimang Pangkat: Paglaya ng Pilipinas 2. Pagsusuri (Analysis) 1. Paano ipinakita ng mga bansa sa Silangan at Timog Silangang Asya ang pagmamahal sa bayan? Magbigay ng patunay sa inyong mga sagot. 2. Paano hinubog ng ideolohiya ang paglaya ng mga bansa sa Silangan at Timog Silangang Asya? Magbigay ng patunay sa inyong mga sagot. 3. Paano nakaapekto ang Una at Ikalawang Digmaang Pandaigdig sa paglaya ng mga bansa sa Silangan at Timog Silangang Asya?
3. Paghahalaw (Abstraction) GAWAIN BLG.4: BUO-LAYA Iyong natunghayan kung paano lumaya ang mga bansa sa Asya at upang magkaroon ng buong pananaw sa paglaya ng mga bansa buuin ang talahanayan at ihambing ang bawat datos na iyong makakalap Bansa sa Silangan Asya (na nasa teksto) Silangang Asya
Mga Bansang Nanakop
Araw ng Paglaya
Namuno
Pamamaraang Ginamit sa Paglaya
Ideolohi yang Niyakap
Bansa sa Timog Silangan Asya (na nasateksto)
Mga Bansang
Araw ng Paglaya
Nanakop
Namuno
Pamamaraan g ginamit sa Paglaya
Ideolihiyang Niyakap
4. Paglalapat (Application)
GAWAIN 6: BUKAS- ISIP! (reflective journal) Sumulat ng maikling repleksiyon ukol sa iyong mga natutuhan, realisasyon at opinyon tungkol sa mga paksang ating tinalakay.
IV. PAGTATAYA: Tukuyin kung tama o mali. 1. Ang naglalabang ideolohiyang demokratiko at komunismo ang naging sanhi Ng pagkakahati ng Korea at Vietnam. 2. Ibat ibang pamamaraang ginamit ng mga pinunong lider sa mga kilusang naghangad ng paglaya sa mga kilusang paghangad ng paglaya sa mga mananakop sa rehiyon ng Timog-Silangang Asya. 3. Nakilala ang Japan dahil pinalakas nito ang hukbong military nito. 4. Dahil sa kasikatan ng produktong China sa Europe hinangad ng mga Europeo Na makipagkalakalan sa China. 5. Natalo ng Japan ang Estados Unidos sa Ikalawang Digmaang Pandaigdig. V. TAKDANG ARALIN
Ano-ano ang pamamaraang ginamit ng kilusang nasyonalista sa Silangan at Timog-silangang Asya sa pagtatamo ng kalayaan mula sa kolonyalismo Banghay Aralin sa Araling Panlipunan IKAAPAT NA MARKAHAN Pamantayang Pangnilalaman: Naipapamalas ng mga mag-aaral ang pag-unawa sa pagbabago, pag-unlad at pagpapatuloy ng Silangan at Timog Silangang Asya sa Transisyunal at Makabagong Panahon (16-20 siglo). Pamantayan sa Pagganap: Ang mag-aaral ay nakapagsasagawa nang kritikal na pagsusuri sa pagbabago, pag-unlad at pagpapatuloy ng Timog at Timog Silangang Asya sa Transisyunal at Makabagong Panahon (16-20 siglo). I. LAYUNIN: 10. Nasusuri ang pamamaraang ginamit ng kilusang nasyonalista sa Silangan at Timog-silangang Asya sa pagtatamo ng kalayaan mula sa kolonyalismo II. NILALAMAN A. Paksa: Hakbang Tungo sa Paglaya ng Silangan at Timog-silangang Asya B. Sanggunian: Learners Module pp. C. Kagamitan: chart, kartolina, mapa III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain 1. Pagtala ng liban 2. Balitaan 3. Balik-aral 4. Pagganyak
1. Ano ang mensahe ng mga larawan? 2. Ito ba ang pinakamabisang paraan para makamit ang ninanais ng mga mamamayan sa isang bans B. Panlinang na Gawain Gawain (Activity)
3. Pagsusuri (Analysis) 1. Ano ang mga dahilan ng pag-usbong ng nasyonalismo sa Indonesia? 2. Paano ipinamalas ng mga Indones ang damdaming nasyonalismo? 3. Makatarungan ba ang pagkamit ng rebolusyon upang makamit ang kalayaan? Pangatwiranan. 4. Paghahalaw (Abstraction) Gagawa ng news article ang mga mag-aaral. Pipili ng isang paksa bilang Pamamaraang ginamit ng mga nasyonalista sa pakikipaglaban para matamo ang kalayaan
5. Paglalapat (Application) Ang aking natutunan sa araling ito ay ________________________________________________________.
IV. PAGTATAYA: a. Magbigay ng dalawang na naging hakbang ng mga nasyonalistang nakipaglaban sa kalayaan mula sa Timog Asya laban sa mananakop nito. b. Magbigay ng tatlong hakbang naging hakbang ng mga nasyonalistang nakipaglaban sa kalayaan mula sa Timog Silangang Asya laban sa mananakop nito.
V. TAKDANG ARALIN Ano ang matinding epekto ng mga digmaang pandaigdig sa pag-aangat ng malawakang kilusang nasyonalista.
