Tajuk 1 Kajian Fabrik

Topik 6

X

Mengenaliȱ Sumberȱ Fabrikȱ

HASIL PEMBELAJARAN Di akhir topik ini, anda seharusnya dapat:

X

1.

Menyenaraikan sumber gentian asli dan gentian buatan.

2.

Menjalankan ujian membakar ke atas fabrik gentian asli dan gentian buatan.

3.

Merekodkan pemerhatian hasil ujian membakar fabrik gentian asli dan gentian buatan.

4.

Mengenal pasti ciri fabrik gentian asli dengan ciri fabrik gentian buatan.

5.

Merumuskan ciri fabrik yang diperbuat daripada gentian asli dan fabrik yang diperbuat daripada gentian buatan.

PENGENALAN

Dari mula anda bangun pagi, anda sudah menyentuh, melihat dan mengendalikan fabrik. Lihat sahaja sekeliling anda ă baju tidur, cadar, sarung bantal, selimut, langsir dan seterusnya banyak lagi. Pernahkah anda terfikir: Dari D ari manakah asal fabrik itu? Mengapakah setiap fabrik itu berbeza-beza dari segi rupa, rasa sentuhan dan sifatnya antara satu sama lain?

The world's largest digital library

Try Scribd FREE for 30 days to access over 125 million titles without ads or interruptions! Start Free Trial Cancel Anytime.







TOPIK 6

MENGENALI SUMBER FABRIK

W

97

: Contoh Fabrik

Fabrik diklasifikasikan kepada dua mengikut sumbernya. Dua klasifikasi tersebut ialah: x

Sumber asli dan

x

Sumber buatan.

Kedua-dua sumber ini telah dibincangkan secara ringkas dalam Modul HBLS 1203 di bawah topik Kajian Fabrik. Kali ini, topik mengenali sumber gentian membincangkan asal usul sumber fabrik asli dan fabrik buatan dan mengenal pasti ciri-ciri setiap fabrik tersebut melalui ujian pembakaran. Pelajar dikehendaki mengendalikan ujian ini dan membuat pemerhatian di setiap peringkat dan seterusnya merekodkan pemerhatian tersebut.

6.1 SUMBER FABRIK 6.1.1 Gentian Asli Fabrik di bawah kumpulan gentian asli adalah terdiri daripada sumber berikut: 

Selulosa atau tumbuhan



Haiwan



Getah



Mineral







98

X TOPIK 6


: Sumber Gentian Asli dan Contoh Fabrik

Selulosa

Pokok kapas

Kapas

Pokok fleks

Linen

Batang jut

Jut

Batang rami

Rami

Ulat sutera

Sutera

Kambing biri-biri

Sayat biri-biri

Bulu binatang

Fur

Kambing kashmir, kambing angora, arnab angora, arnab kashmir

Bulu

Getah

Susu pokok getah

Elastomer

Mineral

Chrysolite daripada campuran magnesium dan silicon

Asbestos

Haiwan

6.1.2 Gentian Buatan Gentian buatan dibahagikan kepada 2 kumpulan iaitu: x

Gentian terjana semula berasaskan bahan selulosa yang diproses untuk dijadikan fiber. x

Gentian sintetik diperbuat daripada bahan berasaskan petroleum. Di antara beberapa fabrik sintetik termasuklah triasetat, akrilik, poliester, nilon, spandex, kaca dan logam. Bahan kimia berbeza akan menghasilkan jenis fabrik sintetik yang berlainan juga. : Sumber Gentian Buatan dan Contoh Fabrik Gentian terjana semula

Asas selulosa

Gentian sintetik

Asas petroleum

Rayon Asetat Akrilik Poliester







TOPIK 6


W

99

6.2 CIRI Ciri sesuatu gentian itu bergantung kepada sifat-sifat gentian tersebut. Ciri-ciri gentian tersebut dikategorikan kepada 4 iaitu: x

Estetik bermaksud menarik atau cantik dari sudut pandangan mata. Ciri estetik termasuk licin, lembut, halus, berkilau, gebu, drep. Nilai estetik ini berbeza bagi setiap tujuan fabrik digunakan. x

Kekukuhan ialah tahap keteguhan sesuatu fabrik. Kekukuhan gentian ini berdasarkan keadaan semulajadi mengikut gentian asalnya atau cara yarn fabrik itu dipintal. x

Keselesaan merujuk kepada keadaan fabrik itu apabila dipakai. Nilai keselesaan berbeza-beza dengan jenis pakaian dan tempat pakaian digunakan. x

Rupa ialah tahap fabrik dapat mengekalkan rupa asalnya semasa ia digunakan dan selepas didobi. Semasa pemakaian, fabrik perlu kelihatan sentiasa rata, tidak berkedut dan dapat kembali ke bentuk asal. Sifat ini dinamakan keanjalan fabrik. Tahan kecut ialah salah satu sifat yang mempengaruhi rupa. : Ciri Fabrik Asli

Kapas

Permukaan tidak berkilau

Teguh terutama bila basah

Pengalir haba yang baik, menyerap kelembapan

Mudah renyuk dan tidak menganjal, mengecut

Linen

Permukaan yang berkilau dan licin

Teguh, tahan haba yang tinggi, cepat terbakar

Menyerap kelembapan

Mudah renyuk, tidak menganjal

Jut

Rapuh

Tidak kukuh

Keras, kurang serap kelembapan

Kurang menyerap dye







100

X TOPIK 6

Rami

Keras

Sutera


Tahan geseran, kukuh terutama bila basah

Menyerap kelembapan

Tebal, tidak menganjal

Permukaan Teguh, tetapi berkilau, drep lemah semasa dengan baik basah, tidak tahan geseran

Menyerap kelembapan, pengalir haba yang baik

Tidak mudah renyuk, tidak mengecut

Bulu biri

Gebu, lembut dan ringan, tidak berkilau

Sangat teguh

Memerangkap udara dan bertindak sebagai penebat haba

Tidak renyuk, mengecut apabila dicuci dalam air panas, sangat menganjal

Elastomer

Drep dengan baik, mengikut bentuk badan

Tidak kukuh, mudah rosak apabila kena peluh

Tidak menyerap kelembapan, panas kerana pengalir haba yang lemah

Memeri

: Ciri Fabrik Buatan

Rayon

Lembut, berkilau, halus, drep dengan baik

Tidak kukuh terutama bila basah

Menyerap kelembapan

Adakala mengecut dan adakala memeri

Akrilik

Tebal, lembut pada rasa tangan, rupa seperti bulu biri

Tahan geseran, kurang teguh, tahan sinaran matahari

Tidak menyerap kelempapan, panas bila dipakai

Tidak renyuk, menganjal, berbiji di bahagian geseran

Poliester

Sama seperti gentian asli yag mana ia dicampurkan

Sangat teguh, tahan geseran

Tidak menyerap kelembapan jika tidak dicampurkan dengan gentian asli, statik

Tidak renyuk







TOPIK 6


W

101

Nilon

Licin, ringan, drep dengan baik

Sangat teguh

Tidak menyerap kelembapan, panas jika dibuat pakaian

Menganjal, tidak mengecut

Spandex

Selesa, nipis

Sangat teguh, tidak kalah kepada asid

Kurang menyerap kelembapan

Kenyal, tidak renyuk, memeri

Kaca

Keras

Tidak terbakar, tahan geseran

Tidak selesa

Tidak mengecut

Logam

Keras, cantik sebagai hiasan

Tidak boleh diseterika

Tidak selesa

AKTIVITI 6.1 1.

Anda dikehendaki menyediakan bertajuk„Kajian Fabrik.‰

sebuah

buku

skrap

2.

Sediakan sampel fabrik berikut berukuran 6cm x 6cm untuk dimasukkan dalam buku skrap berkenaan iaitu: (a) Kapas (b) Linen (c) Bulu biri (d) Sutera (e) Spandex (f) Poliester (g) Nilon (h) Akrilik (i) Rayon

3.

Pada setiap sampel, anda perlu masukkan maklumat berikut iaitu: (a) Nama fabrik, (b) Sumber fabrik, (c) Sifat fabrik, (d) Kelebihannya, dan (e) Kelemahannya.









102

X TOPIK 6


6.3 AKTIVITI AMALI Ujian membakar adalah ujian yang paling mudah untuk anda kendalikan bagi mengenalpasti ciri sesuatu fabrik. Anda dikehendaki mengendalikan ujian ini dan membuat pemerhatian pada setiap peringkat fabrik itu apabila ianya dikaitkan dengan api.

6.3.1 Alatan yang Diperlukan ialah: (a)

Bunsen atau lilin

(b)

Mancis atau pemetik api

(c)

Kanta atau piring

(d)

Tong atau sepit

6.3.2 Bahan yang Diperlukan: (a)

(b)

Fabrik asli x

Fabrik kapas

x

Fabrik bulu biri

x

Fabrik sutera

x

Fabrik spandex

Fabrik buatan Fabrik poliester







TOPIK 6

(c)

Setelah api berhenti

(d)

Bau asap atau bau semasa membakar

(e)

Rupa arang setelah fabrik dibakar


6.3.4 Pelaksanaan Ujian Langkah 1: Sediakan LAMPIRAN LAMPIRAN PEMERHATIAN seperti berikut:

1

KAPAS

2

LINEN

3

BULU BIRI

4

SUTERA

5

SPANDEX

6

POLIESTER

7

NILON

8

AKRILIK

9

RAYON

W

103







104

X TOPIK 6


6.4 MENGENAL GENTIAN MELALUI UJIAN MEMBAKAR (a)

H

: Ujian pembakaran hampir dengan api

Perhatikan apa terjadi kepada fabrik semasa fabrik diletak paling hampir dengan api seperti dalam Rajah 6.2. Anda hendaklah meletakkan fabrik untuk beberapa ketika berhampiran dengan haba api untuk melihat reaksi fabrik.







TOPIK 6

(b)


W

105

S

: Ujian pembakaran pembakaran dalam api

Perhatikan rupa fabrik apabila sedang dibakar seperti dalam Rajah 6.3 di atas. Mana satukah reaksi fabrik yang anda bakar?

(c)

(a)

Menyala bersama api

(b)

Tidak menyala tetapi hanya kelihatan hangus

(c)

Cair

S







106

(d)

(e)

X TOPIK 6


(a)

Terus menyala

(b)

Api terus terpadam

(c)

Api padam perlahan-lahan

B Ketika membakar anda perlu peka dengan bau yang dihasilkan dari pembakaran tersebut. Ambil perhatian dengan bau yang anda hidu seperti: (a)

Berbau hangit

(b)

Berbau seperti kertas terbakar

(c)

Berbau busuk

R

: Rupa arang arang setelah fabrik dibakar

Rujuk kepada Rajah 6.5 di atas. Bagaimanakah rupa dan keadaan abu atau sisa bahan yang telah dibakar itu? Adakah ia seperti salah satu ciri berikut? (a)

Menjadi abu berwarna kelabu

(b)

Menjadi abu berwarna hitam

(c)

Menjadi seperti manik yang keras









TOPIK 6


W

107

AKTIVITI 6.2 Dari pemerhatian ujian membakar yang telah anda jalankan, cuba jawab soalan-soalan ini: 1.

Apakah jenis fabrik yang mudah terbakar?

2.

Apakah jenis fabrik yang tidak menyala apabila dibakar?

3.

Apakah jenis fabrik yang cair apabila terkena haba?

4.

Apakah jenis fabrik yang tidak mudah terbakar?

5.

Apakah fabrik yang selamat digunakan sebagai pakaian kanakkanak?

x

Fabrik berasal dari dua sumber gentian iaitu: gentian asli dan gentian buatan.

x

Gentian asli ialah daripada selulosa, haiwan dan getah.

x

Fabrik yang dihasilkan daripada gentian selulosa ialah kapas, linen, jut dan







108

X TOPIK 6


1.

Pernyataan yang manakah paling tepat mengenai sumber gentian? A Semua fabrik berasal daripada gentian asli atau gentian buatan. B Gentian asli menghasilkan fabrik yang dinamakan poliester. C Akrilik ialah sejenis fabrik daripada bahan terjana semula. D Salah satu fabrik daripada sumber haiwan ialah linen.

2.

Apakah maksud estetik apabila membincangkan ciri fabrik? A Sifat keanjalan fabrik. B Keselesaan fabrik apabila dipakai. C Kecantikan fabrik dari sudut pandangan mata. D Kekuatan fabrik dalam keadaan basah atau kering.

3.

Diantara berikut fabrik manakah yang mempunyai daya serap yang paling baik? I. Rayon II. Kapas III. Poliester IV. Sutera







TOPIK 6

x

x

x

x

x

x


W

109

Azmawati Binti Abdul Aziz, Zaitun Zakian Binti Mohd. Noor Dan Lamah Binti Abdul Ghani (2002) Pengurusan Pakaian Tingkatan 4: Bahan Sumber Pengajaran Kuala Pengajaran Kuala Lumpur: Edu System Bhd Complete Guide To Needlework ă ReaderÊs Digest 1979. Mariam Abu Bakar (2004) Panduan Membuat Pakaian, Panduan Lengkap Langkah Demi Langkah Teknik Menjahit . Menjahit . Kuala Lumpur: Melita M Neal (1961) Needlework for School . Blackie & Son Limited. Glasgow Noorhababiah B. Osman Etl (2002) Pengajian Pakaian Tingkatan 5 : Edusystem Sdn. Bhd.: Kuala Lumpur Sara J. Kandolph, Anna L. Longford, Norma Hellen, Jane Saddler, (1988) Textiles . Ontario, New York. Macmillan Pub. Co.

Tajuk 1 Kajian Fabrik

Recommend Documents