Garis Panduan Pengoperasian Bilik Gerakan KSSR Oleh:
Unit Pengurusan Komunikasi Kurikulum Bahagian Pembangunan Kurikulum
1.0 1.0
Peng Pengen enal alan an 1.1 1.1
Lata Latarb rbel elak akan ang g Kurikulum Bersepadu Sekolah Rendah (KBSR) telah melalui proses transformasi transformasi berlandaskan perkembangan dan tuntutan semasa serta keperluan bagi menyediakan generasi yang mampu menghadapi cabaran Abad ke 21 . Kurikulum yang telah diperkukuh dan ditambah baik ini dikenali sebagai Kurikulum Standard Sekolah Rendah (KSSR). Mulai tahun 2011, KSSR dilaksanakan dilaksanakan secara berperingkat bermula dengan Tahun 1. Pelaksanaan KSSR menuntut penglibatan dan kerjasama pelbagai pihak di KPM secara bersepadu dan sistematik. Adalah penting satu mekanisme diwujudkan bagi memastikan kerjasama ini dapat diaktifkan dan maklumat dikongsi bersama. Pelaksanaan KSSR adalah adalah satu proses yang berjadual. berjadual. Di setiap peringkat pelaksanaannya, mungkin mungkin terdapat isu-isu berbangkit yang memerlukan tindakan. tindakan. Tindakan secara bersepadu mampu memberi impak yang lebih berkesan. berkesan. Selaras dengan saranan saranan kerajaan kerajaan supaya saluran penyampaian penyampaian maklumat bagi dasar-dasar dasar-dasar utama kerajaan ditingkatkan ditingkatkan kepada masyarakat umum, banyak pendekatan telah dicadangkan dan dan dilaksanakan. Salah satu pendekatan ialah ialah dengan pengoperasian bilik gerakan di pelbagai peringkat khusus khusus bagi mendekatkan lagi hubungan antara antara kementeri kementerian an dengan masyarakat. masyarakat. Pendekatan Pendekatan ini juga boleh memastika memastikan n sesuatu program diurus dengan cekap dan berkesan.
1.2 1.2
Bili Bilik k Gera Geraka kan n Bilik Bilik Gerakan Gerakan merupakan merupakan premis khusus khusus yang menjadi menjadi nadi bagi merancang, merancang, mengoperas mengoperasikan ikan dan memantau memantau pelaksanaa pelaksanaan n sesuatu sesuatu dasar atau atau program program penting. penting. Peranan Peranan bilik bilik gerakan gerakan juga meliputi meliputi menyebar menyebar dan mengurus mengurus maklum maklumat at program program yang sedang sedang dalam dalam pelaksanaan pelaksanaan atau yang yang memerlukan memerlukan pemanta pemantauan uan khusus khusus serta berterusan. berterusan. Bilik Bilik ini juga juga boleh digunak digunakan an sebagai sebagai bilik komunik komunikasi, asi, bilik kegiatan, kegiatan, bilik bilik sumbang saran, bilik bilik perbincangan, perbincangan, bilik pameran pameran atau bilik sumber. sumber.
1
1.3
Bilik Gerakan KSSR (BGKSSR) Bilik Gerakan KSSR yang diaplikasi daripada Blue Ocean Strategy, disarankan penubuhannya bagi memastikan pelaksanaan KSSR dapat diuruskan dengan cekap oleh bahagian, jabatan dan agensi KPM yang berkaitan.. BG ini menjadi pusat operasi KSSR yang memainkan peranan penting dalam menguruskan dan memantau aktiviti pelaksanaan secara komprehensif, menerima data dari pelbagai sumber, menyebarkan maklumat serta sebagai pusat perhubungan dan komunikasi. BGKSSR memain peranan penting menyalurkan maklumat dari semasa ke semasa mengikut keperluan atau arahan dari pihak atasan. BGKSSR juga boleh menjadi pusat yang menguruskan pelbagai aduan atau isu tentang pelaksanaan KSSR di peringkat masing-masing.
1.4
Objektif Bilik Gerakan KSSR Objektif utama BGKSSR adalah sebagai pusat setempat bagi pelbagai maklumat dan data khusus untuk memastikan keberkesanan pelaksanaan KSSR bagi disalurkan kepada pihak-pihak yang berkepentingan.
1.5
Ciri utama Bilik Gerakan KSSR
Kondusif - Pembinaan BG perlu mengambilkira kesesuaian ruang fizikal yang boleh disusun atur bagi membolehkan pelbagai aktiviti dijalankan seperti khidmat nasihat, pameran, perbincangan, perhubungan, penyimpanan data dan bahan.
Selamat – Ciri-ciri selamat yang dimaksudkan merujuk kepada elemen yang boleh memastikan keselamatan petugas, bahan, data dan aktiviti yang dijalankan di dalamnya.
Mesra Pelanggan – Ciri mesra pelanggan bermaksud sebuah bilik yang mudah akses dari segi lokasi dan perkhidmatan. Fungsi utama BG adalah sebagai pusat setempat dimana pelanggan boleh mendapatkan maklumat dan perkhidmatan berkaitan program yang sedang dalam pelaksanaan sebaik mungkin.
Sistematik – Pengoperasian BG perlu dilakukan secara sistematik dari segi pelaksanaan aktiviti, penyelarasan, penyimpanan dan penyebaran maklumat. Untuk itu setiap BG disyorkan supaya mewujudkan Standard Operating Procedure (SOP) masing-masing. Operasi BG juga perlu
dijadualkan bagi mengoptimumkan peranannya.
Informatif – Data dan maklumat perlu dibangunkan, diselaras, disimpan disebarkan secara berterusan. Setiap BG perlu menekankan perkara ini
2
supaya data dan maklumat yang terdapat di dalamnya boleh memenuhi pelbagai keperluan.
2.0
Penubuhan 2.1
Konsep Konsep pengoperasian BGKSSR yang diperkenalkan ini bertujuan memperkasakan pelaksanaan KSSR di setiap peringkat dalam aspek perancangan, pelaksanaan, pemantauan, pelaporan, pengumpulan serta penyebaran maklumat, pengurusan aduan dan juga peningkatan terhadap pengurusan KSSR secara menyeluruh. Kewujudan BGKSSR ini bukan sahaja dapat memastikan aktiviti dan maklumat KSSR dapat diurus dengan cekap malah boleh dikongsi bersama pihak-pihak berkepentingan lain. BGKSSR diwujudkan dengan konsep bilik ini digunakan sebagai tempat komunikasi setempat diperingkat masing-masing yang menguruskan pelbagai aktiviti dan maklumat berkaitan pelaksanaan KSSR.
2.2
Penubuhan Jawatankuasa Bagi memastikan pengoperasian secara optimum dan berterusan dicadangkan beberapa jawatankuasa ditubuhkan. JK ini mempunyai peranan penting dalam membuat keputusan dan memastikan pelaksanaannya. Jawatankuasa yang perlu diwujudkan adalah seperti berikut: i.
Jawatankuasa Bertindak BGKSSR
ii.
Jawatankuasa Pengoperasian BGKSSR
iii.
Jawatankuasa Audit BGKSSR
Semua ahli perlu dimaklumkan mengenai:
2.3
Konsep dan Skop Operasi
Matlamat dan Objektif
Fungsi
Pengisian
Proses Penubuhan
Peranan setiap ahli
Fungsi Fungsi BGKSSR perlu ditetapkan mengikut objektif, kemudahan dan tenaga kerja sedia ada berdasarkan peringkat di mana BG itu beroperasi. Semua pihak yang akan menubuhkan BG perlu mengambil maklum bahawa fungsi BGKSSR adalah tertakluk kepada kapasiti dan kemampuan agensi berkenaan. Penetapan fungsi akan menentukan bagaimana BG akan ditubuhkan dan dioperasikan. 3
2.4
Faktor Yang Perlu Diambilkira Apabila Menubuhkan BGKSSR 2.4.1
Lokasi Pemilihan lokasi BGKSSR haruslah menitik beratkan perkara berikut:
2.4.2
Ruang sedia ada
Mudah Akses
Kemudahan Telekomunikasi/Internet
Keselamatan
Kondusif
Reka Bentuk dan Susun Atur Perlu menitik beratkan perkara berikut:
2.4.3
Ruang Pameran
Ruang Perbincangan
Ruang Perhubungan
Ruang Penyimpanan Data
Ruang Kerja
Peralatan
2.4.5
Talian Telefon – hotline, sms Peralatan TMK – Komputer,Pencetak, Mesin Fotokopi Peralatan Audio-Visual Panel Pameran Rak Buku Meja dan Kerusi Penghawa Dingin/Kipas Alat Pemadam Api Kawalan haiwan/serangga perosak Kabinet/Almari fail Papan Kenyataan Papan Putih Peti Kecemasan
Jangka Masa Tidak ada jangka masa yang ditetapkan apabila menubuhkan bilik gerakan Usaha ini banyak bergantung kepada keperluan, kemudahan sedia ada, saiz fizikal, konsep dan skop operasi. BGKSSR boleh ditubuhkan dalam masa yang singkat jika keperluan asas telah diambilkira. Sebaik-baiknya sesebuah bilik gerakan itu ditubuhkan sebelum sesuatu program utama dilaksanakan.
4
2.4.6
Sumber Kewangan Bagi tujuan penubuhan BGKSSR, Bahagian, jabatan atau agensi perlulah mengambil inisiatif merancang keperluan dan menjana sumber kewangan. Pihak jabatan atau agensi boleh menggunakan sumber kewangan sedia ada dan berusaha mempertingkatkan kemudahan serta operasi BG dari masa ke masa mengikut keupayaan dan keadaan kewangan semasa. (Tiada sumber peruntukan daripada agensi pusat yang disalurkan bagi tujuan penubuhan BGKSSR pada ketika ini.)
2.4.7
Sumber Manusia Bagi mengaktifkan operasi BGKSSR tenaga petugas berikut adalah diperlukan:
3.0
Pegawai Penyelaras
Pegawai Operasi
Pengisian
3.1
3.2
3.3
Bahan Pameran Kekal
Maklumat Umum
Poster
Pekeliling Pelaksanaan
Soalan Lazim
Gambar Aktiviti
Data Tahunan
Bahan Pameran Berkala
Data Semasa
Carta Pelaksanaan Penyebaran
Gambar aktiviti
Keratan akhbar
Bahan Cetak
Dokumen Standard – semua mata pelajaran
Modul – semua mata pelajaran
Buku teks KSSR – semua mata pelajaran
Buku penerangan KSSR
Brosur
Laporan
Data
Surat khabar harian 5
Peta zon/daerah/negeri
Poster, risalah, leaflets
Senarai alamat , nombor telefon, email - personal, Bahagian dan agensi pelaksana
3.4
3.5
Bahan TMK/Digital
CD Dokumen Standard semua mata pelajaran
CD Umum KSSR
CD Power Point Presentation
Pangkalan data
Pangkalan Data Perlu mempunyai sekurang-kurangnya satu work station yang menghimpunkan semua data dan maklumat berkaitan pelaksanaan KSSR yang diperolehi dari pelbagai sumber dalaman dan luaran. Pangkalan data KSSR perlu dibangunkan dan uruskan secara sistematik.
3.6
Organisasi Tugas Memerlukan perancangan, penjadualan tugas secara sistematik bagi memastikan operasi BG berjalan dengan berkesan meliputi aspek aktiviti, kewangan, kemudahan, tenaga kerja, pembinaan pangkalan data, komunikasi dan penambahbaikan.
3.7
Jaringan Perlu mewujudkan jaringan kerjasama dan perkongsian maklumat dengan pihak pihak yang berkaitan dengan pelaksanaan KSSR. Rujuk lampiran.
4.0
Pengoperasian
4.1
4.2
Peranan Ketua Jabatan
Membentuk Jawatankuasa Penubuhan Bilik Gerakan KSSR(BGKSSR)
Mempengerusikan mesyuarat Jawatankuasa Penubuhan BGKSSR
Membuat keputusan-keputusan mengenai penubuhan BGKSSR
Menyelaras penyediaan sumber peruntukan
Memantau penubuhan dan pengoperasian BGKSSR
Memberi motivasi dan sokongan dalam penubuhan BGKSSR.
Peranan Pegawai Jabatan
Menyokong pengoperasian BGKSSR
Menyediakan dan menyalurkan data serta laporan pelaksanaan KSSR di peringkat masing-masing 6
Menyalurkan maklumat mengenai aktiviti pelaksanaan KSSR di peringkat masing-masing
4.3
Membantu menyediakan maklumbalas isu-isu KSSR yang berbangkit
Peranan Pegawai Penyelaras
Merancang, menyelaras, mengoperasi dan memantau aktiviti BGKSSR
Mendapatkan, menerima, mengurus, menyediakan dan menyalurkan maklumat/data/ laporan pelaksanaan KSSR mengikut keperluan atau arahan pihak atasan
Mengurus isu dan aduan KSSR yang berbangkit
Membangunkan pangkalan data pelaksanaan KSSR
Mendokumentasi aktiviti pelaksanaan KSSR untuk tujuan rujukan dan pembacaan
4.4
Membangunkan fizikal BGKSSR berdasarkan matlamat dan objektif
Peranan Pegawai Operasi Bergantung kepada fungsi dan kapasit, Pegawai Operasi boleh ditugaskan dalam kalangan pegawai sedia ada ( seorang atau lebih ). Tugas boleh dilaksanakan tugas secara berjadual mengikut keadaan. Peranan Pegawai Operasi adalah seperti berikut:
Membantu perancangan, penyelarasan, pengoperasian dan pemantauan aktiviti BGKSSR
Membantu pencarian, penerimaan, pengurusan, penyediaan, penyebaran dan penyaluran maklumat/data/ laporan pelaksanaan KSSR mengikut keperluan atau arahan pihak atasan
Membantu pengurusan isu dan aduan KSSR yang berbangkit
Membantu menjawab panggilan telefon atau pertanyaan berkaitan pelaksanaan KSSR
Membantu pendokumentasian aktiviti pelaksanaan KSSR untuk tujuan rujukan dan pembacaan
4.5
Membantu pembangunan pangkalan data pelaksanaan KSSR
Membantu pembangunan fizikal BGKSSR berdasarkan matlamat dan objektif
Fungsi Pusat Repositori Fungsi ini berbentuk sebagai pusat pencarian, penerimaan, pengurusan dan rujukan maklumat/data/laporan/ isu/aduan pelaksanaan KSSR. Satu sistem repositori perlu diwujudkan dan dioperasikan dengan cekap. Seluruh anggota organisasi perlu digerakkan bagi sama-sama memain peranan bagi pengoperasian fungsi ini.
4.6
Fungsi Pusat Komunikasi Fungsi ini berbentuk sebagai pusat yang merancang, melaksana dan memantau aktiviti penyebaran maklumat pelaksanaan KSSR melalui: 7
4.7
Media Cetak
Media Elektronik
Taklimat/Dialog
Pameran
Hotline
Fungsi Pusat Arkib Data, laporan, maklumat, bahan KSSR ini boleh dikategorikan kepada hard-copy dan soft-copy. Bagi tujuan rujukan dan pembacaan di masa akan datang, BGKSSR perlu
menyediakan fungsi pusat arkib. Fungsi ini perlu dibangunkan dan diurus dengan sistematik dan cekap.
5.0
Penutup Aplikasi kaedah project management melalui pengoperasian bilik gerakan mampu memberi impak yang berkesan dari aspek penyelarasan, pelaporan, penyebaran dan perkongsian maklumat. Menubuhkan dan mengoperasikan BGKSSR memerlukan perancangan dan komitment menyeluruh oleh semua anggota Bahagian, jabatan atau agensi yang berkaitan. Setiap komponen dalam satu-satu jentera Bahagian, jabatan atau agensi tersebut mempunyai tanggungjawab tersendiri sama ada secara langsung atau tidak dalam memastikan sesebuah bilik gerakan itu terus berfungsi serta mampu menyumbang kepada keberkesanan dasar atau program yang dilaksanakan. BGKSSR yang dioperasikan secara sistematik dan cekap boleh membantu keberkesanan pelaksanaan KSSR secara menyeluruh di setiap peringkat.
Draf Pertama 25 Januari 2012
8
