RACUN MAKHLUK PEROSAK
Pengenalan Racun makhluk Racun makhluk peros perosak ak - seb sebaran arangg bahan bahan digunakan untuk mengawal, mencegah, memusnah, menghalau atau mengurangkan makhluk perosak dan tersenarai di Bawah Jadual Pertama Akta Racun Makhluk Perosak 1974 (any substance used to control, prevent, destroy, repel or mitigate pest)
JENIS RACUN MAKHLUK PEROSAK (RACUN SERANGGA, RACUN RODEN, RACUN RUMPAI, RACUN KULAT)
RACUN SERANGGA sebatian bukan organik sebatian organik bahan pewasap antobiotik biokimia racun serangga mikrob
Sebatian Bukan Organik Tiada unsur karbon (C) Contoh - Sulfur Sulfur,, asid borik, natriu natrium m borat, borat, gel silika silika
Sebatian Organik Berunsur karbon (C), hidrogen (H) dan unsur lain Dibahagi kepada 9 kumpulan utama 1. Botanikal Daripada tumbuhan Contoh: pati neem (azadirachtin), daun tembakau (nicotine), bunga kekwa (pyretrum)
Sebatian Organik 2. Organoklorin (OC)
mengandungi C, Cl, H, O Stabil, tahan lama DDT paling terkenal pada abad 20 untuk kawalan vektor kesihatan am Contoh: DDT, lind ane, chlordane, aldrin, deldrin, endrin, mireks, endosulfan, heptachlor Penggunaan kebanyakannya telah dibatalkan
Sebatian Organik 3. Organofosforus (OP) Ester asid fosforik Bertindak ke atas sistem saraf Banyak digunakan sebagai racun kawalan anai-anai Lebih toksik terhadap vertebrata Bau kuat Contoh: malathion, fenitrothion, trichlorfon, fenamiphos, fenthion, phentoate chlorpyrifos,temefos, diazinon, quinalphos
Sebatian Organik 4. Karbamat (Carb) Menyerupai aktiviti biologi OP
Berti Bertinda ndak k ke atas atas sistem sistem sara saraff – rencat rencat enzim kolinesterase Biasanya spektrum luas Contoh: propoxur, bendiokarb
Sebatian Organik 5. Piretroid Sebatian sintetik menyerupai struktur kimia piretrin Efektif pada paras rendah Terdapat 4 generasi Contoh: tetramethrin, permethrin, bifenthrin, lamda-cyhalothrin, cypermethrin, cyfluthrin,deltamethrin, enfenvalerate Berkesan terhadap lipas, lalat & nyamuk Toksisiti mamalian rendah Toksik terhadap ikan dan lebah
Sebatian Organik 6. Nicotinoids Kelas baru, mencontohi nikotina semulajadi
Contoh: imidacloprid Racun serangga sistemik Ciri sistemik-akar yang baik Kawal perosak pertanian, serangga tanah, anai-anai dan serangga rumput
Sebatian Organik Spinosin Kelas terbaru
Contoh: spinosad Digunakan dalam bidang pertanian
Sebatian Organik Fiprol Sistemik Contoh: fipronil Diguna dalam bidang kesihatan awam dan sektor pertanian Dalam bentuk umpan terhadap lipas, anaianai dan semut Berkesan terhadap serangga yang toleran terhadap pyrethroid, OP, Carb
Sebatian Organik 9. Piridazinon Contoh: pyridaben
Kesan residu sangat panjang Serangga cepat mati Bersifat memilih Racun serangga dan racun tungau sentuh Banyak digunakan dalam sektor pertanian
Bahan Pewasap
Molekul organik kecil Mudah meruap dan meresap Penembusan kuat Sangat toksik Metil bromida (MB) paling banyak digunakan untuk rawatan tanah dan tujuan kuarantin Sebagai pengawet terhadap anai-anai kayu kering MB akan dihenti guna di negara membangun pada tahun 2015 kecuali untuk rawatan kuarantin
Bahan Pewasap
Alternatif MB untuk kawal SPI – Fosfin (PH3) Fosfin dibebaskan apabila until aluminium atau magnesium fosfida terkena kelembapan udara Merosakkan makanan segar dan mudah diserap oleh minyak Tidak boleh digunakan untuk pewasapan tanah Fumigan Fumigan lain lain - hidrogen hidrogen sianid sianida, a, sulfuril sulfuril fluori fluorida, da, karbonil sulfida, naftalena, paradiklorobenzena
Bahan Pewasap Kebaikan Toksik terhadap banyak perosak
Kuasa penembusan tinggi Rawatan tunggal boleh membunuh kebanyakan perosak Keburukan Mesti digunakan di tempat tertutup Sangat toksik terhadap manusia
Antibiotik
Dihasilkan oleh mikroorganisma yang mempunyai aktiviti fungisid dan bakteriosid Mempunyai sifat racun serangga dan hamama Digunakan dalam sektor pertanian dan verterinar Mempunyai ciri sistemik setempat Walaupun hanya permukaan daun dirawat, tungau di bahagian bawah turut dibunuh
Biokimia
Pengawalaturan pertumbuhan dan gangguan pengawanan Disintesis mengikut struktur kimia s/jadi Feromon – bahan penarik penarik seks seks (metil (metil eugenol) eugenol) Alomon Alomon – penghal penghalau au (Citrone (Citronelllla) a) IGR / hormon juvenil Meniru hormon serangga yang kawal persalinan kulit dan perubahan perkembangan Biasanya mencegah serangga daripada menjadi dewasa Digunakan dengan meluas dalam IPM Contoh: diflubenzuron, fenoksikarb, metoprena, hexaflumuron
Racun Serangga Mikrob
Khusus-perumah Cara tindakan sentuh Contoh - Mikr Mikro ob bak bakte teri ria a - Mik Mikrob rob viru irus - Nematoda
Cara-cara Racun Bertindak
Racun Perut - Terkena semasa makan Racun Sentuh - Terkena semasa racun bersentuh dengan bahagian luar badan Sistemik - Memasuki tumbuhan melalui akar, batang atau daun Fumigan - Melalui sistem pernafasan Pengawalatur pertumbuhan (IGR) Menjejaskan perkembangan serangga pada peringkat larva
* Sesetengah racun serangga mungkin bertindak dalam beberapa cara
RACUN RODEN Racun Roden
Akut (acute)
Kronik (chronic)
Racun Roden Akut Sangat BAHAYA Mati dalam beberapa jam Bertindak dengan asid perut, membebaskan gas fosfin Rasa loya, muntah, mati Contoh: zink fosfida
Kronik Bertindak lambat Perlu beberapa dos Pengantikendal (anticoagulant) Roden tidak menolak umpan Terdapat 2 generasi
Racun Roden – jenis jenis formulasi Serbuk Pengesan Digunakan dalam bangunan / struktur Ditabur di perimeter sarang tikus Serbuk akan melekat pada bulu roden semasa ia melalui Contoh: warfarin
Umpan Dalam bentuk blok, until (pelet), bijian ai + bijirin / pes berperisa Lebih umum digunakan Serbaguna Digunakan dalaman dan luar
Racun Rumpai
Membunuh tumbuhan yang tidak diingini / merencat pertumbuhan biasa
Pengkelasan Sifat Kimia a. Racun rumpai tak organik Biasanya dalam bentuk garam seperti Natrium klorat b. Racun rumpai organik
Merencatkan proses metabolik dlm tumbuh-tumbuhan. tumbuh-tumbuhan. Cth: DSMA dan MSMA
Pengkelasan Sifat Kimia c. Acid alifatik fenoksi Sangat lar larut ut dlm dlm air air – khusus khusus utk utk daun daun Sangat lebar Rumput sangat toleran terhadap bahan kimia ini. Cth: 2,4-D dan MCPA d. Anilid Ketoksikan rendah terhadap mamalia Digunakan sebagai pra-cambah. Cth: alachlor, metalachlor
Pengkelasan Sifat Kimia e. Urea tukargantian Racun pra-cambah bersifat memilih dan dijerap oleh tanah dgn cepat. Cth: diuron f. Triazines
Kurang larut dalam air Dibubuh pada tanah, diserap melalui akar dan ditranslokasi Cth: atrazine, ametryn
Pengkelasan Sifat Kimia g. Pyridines Pembunuh belukar dan sangat berkesan terhadap rumpai berakar dalam dan pokok renek berkayu
Cth: Pikloram dan triklopir (triclopyr) h. Acid alifatik Tindakan secara sistemik Mengawal rumput tahunan dan saka Cth: Dalapon
Pengkelasan Sifat Kimia i. Pelbagai racun rumpai Racun rumpai yg tidak boleh dikelaskan dalam mana-mana kumpulan yg dinyatakan di atas.
Cth: glyphosate, glufosinat-ammonium, glufosinat-ammonium, kuizalofop-etil, fluazifop-butil, bentazone dan setoksidim
Cara Tindakan Memilih-Sangat khusus kepada rumpai tertentu sahaja. Cth: daun lebar, rumput atau rusiga sahaja Tak memilih-Membunuh kebanyakan jenis tumbuhan Sentuhan-Membunuh bahagian tumbuhan yg bersentuhan dengannnya Sistemik -Diserap -Diserap oleh akar atau bahagian atas tumbuhan dan ditranslokasi ke semua bahagian tisu
Cara Tindakan
Pracambah-Berkesan terhadap biji benih rumpai sebelum ia bercambah Pascacambah-Berkesan terhadap rumpai yang sudah bercamba b ercambah h
*Sesetengah racun rumpai mempunyai lebih daripada satu sifat yg dinyatakan di atas
Racun Kulat
Mencegah atau mengawal penyakit disebabkan oleh kulat
Pengkelasan Racun Kulat a. Racun kulat tak organik Diperolehi daripada garam sulfur/logam dan tidak mengandungi karbon. Cth: i) Sulfur : bentuk racun kulat paling lama diketahui ii) Racun kulat kuprum: Racun kulat lama digunakan sebagai ‘Campuran Bordeaux ’.’. Cth: copper oxychloride, copper hydroxide, copper sulphate dan copper oxide iii) Borat & Acid Borik : Digunakan sbg bahan pengawet
Pengkelasan Racun Kulat b. Racun kulat organik Berkesan pada dosej yang rendah dan mempunyai aktiviti residu yang lama. Cth: i) Dithiocarbamate : bahan terbitan sulfur dan mengandungi acid dithiocarbamate. Cth: maneb, mancozeb, propineb, thiran dan zineb ii) Aromatik tukargantian: bahan terbitan benzena yang mana atom hidrogen digantikan oleh atom klorin, nitrogen atau oksigen. Cth: chlorothalonil dan etridiazol
Pengkelasan Racun Kulat iii) Phtalamides: terdiri daripada racun kulat tak sistemik yang menunjukkan aktiviti yang lebih luas menentang penyakit dedaun. Cth: captain dan folpet
Cara Tindakan
Racun kulat pelindung-Membentuk satu lapisan di atas permukaan tumbuhan/biji yang membunuh spora kulat semasa percambahan. Cth: kuprum, kaptan dan maneb Racun kulat kuratif -Hanya -Hanya beberapa cth: benomyl, metalaxyl, propikonazol dan triadimefon Racun kulat sistemik -Diserap -Diserap oleh tumbuhan melalui kutikel daun atau akar dan diambil masuk ke dalam vaskular
Perumusan RMP
Pemprosesan sebatian kimia yang dapat memperbaik sifat-sifat dari aspek penyimpanan, pengendalian, penggunaan, keberkesanan dan keselamatan
Komponen Formulasi Bahan-bahan Bahan-bahan digunakan dalam proses formulasi Bahan teknikal (a.i) Pelarut Pembawa Komponen formulasi Agen aktif permukaan atau surfaktan Penambah Sesetengah formulasi adalah sedia digunakan, ada yang mesti dicampur dengan bahan lain
Komponen formulasi Perawis aktif Kandungan paling aktif
Menyebabkan aktivitinya seperti racun serangga, racun kulat dan racun rumpai
Komponen formulasi Pelarut Pilihan Pelarut berdasarkan:
Keterlarutan a.i Kefitotoksikan pelarut yg digunakan Toksikologi dan kemudahbakaran pelarut Kemeruapan pelarut Kos
Komponen formulasi Pembawa Bahan kandungan pepejal lengai yg diguna utk mencairkan bahan teknikal
Contoh: profilit, sejenis tanah liat yg lengai
Komponen formulasi Agen aktif permukaan permukaan (Surfactant) Sebatian kimia seperti agen pembasah, penyebar, perebak dan agen pembusa
Komponen formulasi Penambah Digunakan utk tujuan khas: Penstabil-menstabil Penstabil-menstabil formulasi Pensinergi-bergabung Pensinergi-bergabung dgn bahan lain akan meningkatkan suatu aktiviti. Cth: piperonil butoksida Pembasah-meningkatkan Pembasah-meningkatkan kuasa pembasahan Penyahbusa-mencegah Penyahbusa-mencegah pembusahan Pemekat-kelikatan cecair semburan Agen pewarnaan-mengurangkan kemalangan
Komponen formulasi Pemilihan formulasi: Objek yang hendak dilindungi
Alat aplikasi yang sedia ada Bahaya aliran dan larian Keselamatan Tabiat atau pola pertumbuhan perosak Jenis persekitaran
Jenis- jenis Formulasi (perlu dicairkan) a. Pekatan Teremulsi (EC) Larutan bahan kandungan aktif dalam pelarut yang boleh campur dengan bahan bukan air
Bersifat bendalir, homogen, boleh dilarutkan oleh air
Pekatan Teremulsi (EC) Kelebihan Mudah dikendali, diangkut dan disimpan Dikocak sedikit sahaja Sedikit residu
Kelemahan Kepekatan tinggi Mudah diserap oleh kulit Pela Pelaru rutt – haki hakiss bahagian penyembur Kesan lubang / nyahwarna permukaan dicat Menghakis
Jenis- jenis Formulasi (perlu dicairkan) b. Pekatan Ampaian (SC) Ampaian bahan kandungan aktif yang stabil dalam bendalir.
Perlu dicairkan dengan air
Pekatan Ampaian (SC) Kelebihan
Tidak perlu dikocak
Kelemahan
Sedikit produk formulasi ini
Jenis- jenis Formulasi (perlu dicairkan) c. Granul d. Pekatan yang termikrokapsul(MG) boleh dilarut (WSC) Granul Formulasi cecair Mempunyai satu lapisan Perlu dicairkan dalam perlindungan dan air pengawalan pelepasan Mudah disimpan, Pelepasan beransurdiangkut dan ansur mengandungi bahan kandungan aktif tinggi
Jenis- jenis Formulasi (perlu dicairkan) e. Serbuk bancuh (WP) Dikisar halus yang kering seperti debu
Dibubuh sebagai ampaian selepas disebar dalam air
Serbuk bancuh (WP) Kelebihan
Mudah dikendali, diangkut dan disimpan Mudah disukat dan dicampurkan Kurang diserap oleh kulit dan mata
Kelemahan
Bahaya penyedutan Sentiasa dikocak Melelaskan banyak pam dan muncung
Jenis- jenis Formulasi (perlu dicairkan) f. Butir terserak air (WG)
Untilan kecil bergranul Tidak bersifat debu Tidak bentuk ketulan semasa penyimpanan
g. Larutan berair
Formulasi cecair di mana pelarutnya ialah air Kebanyakan racun rumpai
Jenis- jenis Formulasi (tak perlu dicairkan) a. Butir (GR) Pepejal, mudah ditabur
Kebanyakan racun serangga dan kepekatan < 10%
Butir (GR) Kelebihan Mudah dan sedia digunakan Bahaya berterbangan kurang Kurang bahaya kepada pengguna Peralatan aplikasi yang mudah
Kelemahan Tidak melekat pada daun Mungkin perlu digabungkan di dalam tanah Mungkin perlukan kelembapan untuk mencetuskan tindakan racun serangga
Jenis- jenis Formulasi (tak perlu dicairkan) b. Debu (D) Serbuk yang mudah berterbangan Sedia digunakan Kepekatan a.i rendah Berterbangan pencemaran
c. Isipadu yang tersangat rendah (ULV) Cecair homogen pekat Perlu menggunakan peralatan ULV Berpekatan tinggi Penggunaan di luar rumah
Formulasi Lain Umpan Bahan kandungan aktif + makanan
Pengawalan lipas, semut, penyengat dan anai-anai Serangga sosial akan berkongsi umpan Sesetengah lipas menyebabkan keracunan sekunde sekunderr – koprof koprofag agii (maka (makan n tinja tinja)) dan nekrofagi (makan karkas haiwan)
Umpan Kelebihan
Sedia digunakan Kawasan terlibat kecil Boleh kawal serangga perosak yang bergerak masuk dan keluar
Kelemahan
Kanak-kanak dan haiwan peliharaan tertarik kepadanya Membunuh haiwan bukan sasaran
Formulasi Lain Aerosol Satu atau lebih a.i dengan peratusan rendah
Terdiri daripada unit serba lengkap, kecil Sedia digunakan
Aerosol Kelebihan
Sedia digunakan Mudah disimpan
Kelemahan
Mahal Penggunaan terhad Risiko penyedutan Bahaya jika bocor, dipanaskan,digunakan berdekatan nyalaan api
Keserasian 2 atau lebih racun serangga yang boleh dicampur bersama untuk mengawal lebih jenis serangga dengan sekali penggunaan dikatakan saling serasi. Bukan semua racun serangga berfungsi dengan baik apabila dicampur Racun serangga yang tidak serasi boleh: Mengurangkan keberkesanan Merosakkan permukaan dirawat Menyebabkan pengasingan bahan-bahan kandungan kepada lapisan
TERIMA KASIH
