PANDUAN PENTADBIRAN PENTAKSIRAN PSIKOMETRIK INVENTORI KEMATANGAN KERJAYA TINGKATAN 5
LEMBAGA PEPERIKSAAN KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA
1
ISI KANDUNGAN 1.0
Pengenalan
2.0
Ujian Psikometrik
HALAMAN 4 5
2.1
Latar Belakang
2.2
Definisi
2.3
Tujuan Pentaksiran Psikometrik
2.4
Komponen Pentaksiran Psikometrik (PPsi)
3.0
Teori Perkembangan Perkembangan Kerjaya Super
4.0
Model Kematangan Kerjaya Crites
5.0
Kerangka Konseptual Inventori Kematangan Kerjaya
6.0
Inventori Kematangan Kerjaya
7 8 9 11
6.1
Latar Belakang Inventori Kematangan Kematanga n Kerjaya
6.2
Objektif Inventori Kematangan Kerjaya
6.3
Definisi Konstruk
6.4
Kesahan Inventori Kematangan Kerjaya 6.4.1 Kesahan Muka 6.4.2 Kesahan Kandungan 6.4.3 Kesahan Konstruk
7.0
6.5
Kebolehpercayaan Kebolehpercayaan Inventori Kematangan Kerjaya
6.6
Carta Alir Proses Pembinaan IKK
Pentadbiran Inventori Kematangan Kerjaya 7.1
Kaedah Pemarkatan
7.2
Perincian Item Mengikut Mengikut Domain Dalam Inventori Kematangan Kerjaya
7.3
Interpretasi Skor 7.3.1 Interpretasi Skor Inventori Kematangan Kerjaya Domain Sikap 7.3.2 Interpretasi Skor Inventori Kematangan Kerjaya Subdomain Sikap 7.3.3 Interpretasi Skor Inventori Kematangan Kerjaya Domain Kecekapan
2
17
ISI KANDUNGAN 1.0
Pengenalan
2.0
Ujian Psikometrik
HALAMAN 4 5
2.1
Latar Belakang
2.2
Definisi
2.3
Tujuan Pentaksiran Psikometrik
2.4
Komponen Pentaksiran Psikometrik (PPsi)
3.0
Teori Perkembangan Perkembangan Kerjaya Super
4.0
Model Kematangan Kerjaya Crites
5.0
Kerangka Konseptual Inventori Kematangan Kerjaya
6.0
Inventori Kematangan Kerjaya
7 8 9 11
6.1
Latar Belakang Inventori Kematangan Kematanga n Kerjaya
6.2
Objektif Inventori Kematangan Kerjaya
6.3
Definisi Konstruk
6.4
Kesahan Inventori Kematangan Kerjaya 6.4.1 Kesahan Muka 6.4.2 Kesahan Kandungan 6.4.3 Kesahan Konstruk
7.0
6.5
Kebolehpercayaan Kebolehpercayaan Inventori Kematangan Kerjaya
6.6
Carta Alir Proses Pembinaan IKK
Pentadbiran Inventori Kematangan Kerjaya 7.1
Kaedah Pemarkatan
7.2
Perincian Item Mengikut Mengikut Domain Dalam Inventori Kematangan Kerjaya
7.3
Interpretasi Skor 7.3.1 Interpretasi Skor Inventori Kematangan Kerjaya Domain Sikap 7.3.2 Interpretasi Skor Inventori Kematangan Kerjaya Subdomain Sikap 7.3.3 Interpretasi Skor Inventori Kematangan Kerjaya Domain Kecekapan
2
17
7.3.4 Interpretasi Skor Inventori Kematangan Kerjaya Subdomain Kecekapan 7.3.5 Interpretasi Skor Inventori Kematangan Kerjaya
8.0
7.4
Carta Alir Pentadbiran Inventori Kematangan Kerjaya
7.5
Perincian Pentadbiran Inventori Kematangan Kerjaya
Penutup
32
Bibliografi
Lampiran i.
Panel Penggubal
ii.
Urus setia
3
1.0
PENGENALAN
Sistem pendidikan Malaysia memberi fokus kepada pembangunan modal insan seperti yang dihasratkan dalam Misi Nasional dan Falsafah Pendidikan Kebangsaan. Sehubungan itu, pentaksiran kapasiti insan atau keupayaan insan yang bersifat holistik amat diperlukan. Menurut Kamus Dewan (2005), istilah holistik membawa makna bersifat saling berkait antara satu sama lain sebagai satu sistem bersepadu yang menyeluruh dan bukan sekadar menyentuh aspekaspek tertentu sahaja. Kualiti seseorang murid tidak sepatutnya dilihat daripada keupayaan intelek yang digambarkan dalam keputusan peperiksaan bertulis semata-mata (Hanizah Hamzah, 2011a dan 2011b). Sebaliknya, kualiti manusia boleh dinilai dengan mengambil kira pelbagai dimensi yang menjadikan individu itu seorang insan yang berilmu pengetahuan, berkemahiran, mempunyai sikap dan tingkah laku terpuji, mempunyai nilai kerohanian, mempunyai tahap kesihatan dan kecergasan yang tinggi, beremosi stabil, berkeupayaan berfikir, dan berkeupayaan hidup bermasyarakat. Oleh sebab tujuan utama psikometrik berfokus kepada pembangunan insaniah, maka pentaksirannya
juga hendaklah mengambil kira ciri-ciri dan sifat keinsanan yang
pelbagai. Hal ini bertepatan dengan Falsafah Pendidikan Kebangsaan yang ingin melahirkan individu yang seimbang, berpotensi dan bersepadu . Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia (PPPM) 2013-2025 dilakarkan berdasarkan dapatan kajian-kajian UNESCO, OECD, Bank Dunia, Institusi Pendidikan Awam Tempatan dan Dialog Nasional Pendidikan Negara. Lima ciri Aspirasi Utama Pendidikan memberi perhatian tentang akses, kualiti, ekuiti, perpaduan dan kecekapan. Pada peringkat aspirasi murid pula, pelan ini memberi fokus kepada pengetahuan, kemahiran berfikir, kemahiran memimpin, kemahiran dwibahasa, etika dan kerohanian dan identiti nasional. Bagi merealisasikan aspirasi ini, sebelas anjakan perlu dilakukan iaitu : 1.
Akses kepada pendidikan berkualiti bertaraf antarabangsa.
2.
Setiap murid profisiensi dalam Bahasa Melayu dan Bahasa Inggeris.
3.
Rakyat Malaysia yang menghayati nilai.
4.
Keguruan sebagai profesion pilihan.
5.
Kepimpinan prestasi tinggi.
6.
Mengupaya Jabatan Pendidikan Negeri, Pejabat Pendidikan Daerah dan sekolah.
7.
Teknologi maklumat dan komunikasi untuk kualiti pembelajaran.
8.
Kapasiti penyampaian Kementerian Pendidikan Malaysia.
9.
Kerjasama ibu bapa, komuniti dan swasta.
10.
Nilai untuk setiap ringgit yang dibelanjakan.
11.
Ketelusan untuk akauntabiliti.
4
Melalui inisiatif transformasi pentaksiran, Lembaga Peperiksaan (LP) Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM) telah memulakan langkah melaksanakan satu sistem pentaksiran psikometrik yang holistik, direka bentuk untuk menyediakan maklumat supaya kita dapat mengenal profil murid, membantu pembelajaran murid, memantau perkembangan murid dan mengiktiraf pencapaian murid dalam pelbagai bidang. Pencapaian akademik murid bukan satusatunya aspek kritikal dalam pembangunan manusia. Dengan ini, Pentaksiran psikometrik digunakan untuk mengukur dan mengumpul maklumat perkembangan psikologi murid.
2.0
UJIAN PSIKOMETRIK
2.1
Latar belakang
Konsep Pentaksiran psikometrik telah diperkenalkan pada tahun 2007. KPM telah mengambil langkah untuk mengumpul maklumat tentang perkembangan psikologi murid melalui kaedah pentaksiran psikometrik. Fungsi pentaksiran psikometrik ialah mengumpul data khususnya tentang maklumat profil murid. Maklumat profil murid yang lengkap dan menyeluruh akan dapat membantu warga pendidik mengenal pasti potensi murid dan menggilap potensi ini.
2.2
Definisi
Ujian Psikometrik ialah kaedah sistematik yang digunakan untuk mengumpul maklumat yang dapat menggambarkan ciri, atribut atau tretpersonaliti seseorang, sama ada dalam domain kognitif atau afektif. Ujian psikometrik adalah instrumen yang direka bentuk untuk menghasilkan penilaian kuantitatif tentang beberapa atribut psikologi. Ujian psikologikal boleh didefinisikan sebagai ujian untuk memberi maklumat tentang kapasiti, kemampuan atau kecenderungan untuk bertindak, bertindak balas, kemungkinan melalui pengalaman atau menstruktur pemikiran dan perilaku dengan cara tertentu (Lewis & Crozier, 1999). Pentaksiran psikometrik dalam sistem pendidikan negara ini merujuk aktiviti pentaksiran yang digunakan untuk mengenal pasti kebolehan semula jadi murid, personaliti, bakat, minat dan kecenderungan (Kementerian Pendidikan Malaysia, 2012). Selain tret personaliti atau kebolehan murid yang bersifat semula jadi, pentaksiran psikometrik juga digunakan untuk mengenal pasti tret yang boleh dikembangkan secara tidak langsung melalui aktiviti pembelajaran di sekolah.
5
2.3
Tujuan Pentaksiran Psikometrik
Pentaksiran psikometrik diperkenalkan dalam sistem pendidikan bertujuan untuk: i. mengukur kebolehan semula jadi dan kebolehan yang diperoleh seperti personaliti, minat kerjaya, aptitud atau kebolehan, kemahiran menyelesaikan masalah, dan kemahiran berfikir. ii. mendapatkan deskripsi yang tepat mengenai profil psikologi individu atau kumpulan. iii. memahami kekuatan dan potensi murid yang boleh dibangunkan bagi meningkatkan perkembangan pembelajaran dan pertumbuhan peribadi murid. iv. menjadi panduan murid dalam membuat kerjaya pilihan yang praktikal atau realistik. v. meningkatkan pemahaman yang lebih mendalam tentang sifat dan perbezaan individu, dan vi. menyediakan maklumat tentang personaliti kerjaya yang realistik bagi meluaskan aspirasi kerjaya murid.
2.4
Komponen Pentaksiran Psikometrik
Komponen Pentaksiran Psikometrik terdiri daripada Ujian Aptitud, Inventori Personaliti dan Inventori Kerjaya seperti yang tertera pada Rajah 1. APTITUD AM TAHUN 3
APTITUD APTITUD KHUSUS TAHUN 6 TINGKATAN 3
PENTAKSIRAN PSIKOMETRIK
PERSONALITI
TRET PERSONALITI TINGKATAN 1 & 4
MINAT KERJAYA TINGKATAN 1 & 3
KERJAYA KEMATANGAN KERJAYA TINGKATAN 5
Rajah 1: Komponen Pentaksiran Psikometrik
6
3.0
Teori Perkembangan Kerjaya Super
Teori Perkembangan Kerjaya berasaskan tahap perkembangan individu telah diperkenalkan oleh Donald E Super pada tahun 1957. Super menjelaskan individu akan melalui beberapa proses perkembangan kerjaya dari satu peringkat ke satu peringkat yang lain seiringan dengan peningkatan usia dan masa. Pada setiap peringkat perkembangan kerjaya ini terdapat beberapa tugas berbentuk tanggungjawab tingkah laku atau sikap yang berbeza mengikut peringkat tahapnya. Pada setiap tahap perkembangan, individu diharapkan dapat memenuhi tugas-tugas perkembangan kerjaya ini. Kejayaan atau kegagalan dalam memenuhi tugasan ini menunjukkan kedudukan individu dalam proses perkembangan kerjayanya termasuklah tahap kematangan kerjaya individu tersebut. Jadual 1 menunjukkan ringkasan tahap perkembangan kerjaya individu menurut Super (1957). Jadual 1: Peringkat Perkembangan Kerjaya Super UMUR
PERINGKAT PERKEMBANGAN KERJAYA
Sejak lahir hingga 14
Peringkat Pertumbuhan
15 hingga 24
Peringkat Penerokaan
25 hingga 44
Peringkat Pengukuhan
45 hingga 64
Peringkat Pengekalan
65 dan ke atas
Peringkat Penurunan
Sumber: Mohd Sani Ismail (2011)
Merujuk Jadual 1, murid tingkatan lima di Malaysia berada pada peringkat penerokaan. Peringkat ini dicirikan sebagai individu mula membuat penerokaan diri dan mengenali dunia pekerjaan secara lebih serius. Pada peringkat ini juga Super (1957), membahagikannya kepada tiga peringkat, iaitu tentatif, peralihan dan percubaan. Pada peringkat ini, murid dikatakan berada dalam situasi penerokaan, mengenali diri dari segi bakat, potensi, personaliti, nilai, sikap, kemahuan, keinginan dan juga mula membayangkan serta mengenali dunia pekerjaan. Keperluan seperti minat, keupayaan, kebolehan, kemampuan, kecenderungan, bakat, personaliti, nilai, sikap, prestasi akademik dan peluang-peluang kerjaya perlu didedahkan serta diambil berat.
7
Kematangan kerjaya, mengikut Crites (1989) ialah individu yang mempunyai kemampuan untuk membuat pertimbangan, penilaian, pemilihan dan keputusan perancangan kerjaya. Pertimbangan tersebut sesuai dengan kehendak diri, minat, personaliti, bakat, potensi, nilai, keupayaan, kebolehan, kemampuan dan keyakinan, selaras dengan kehendak perancangan hala tuju KPM, bagi merealisasikan sektor pekerjaan negara pada masa hadapan. Menurut Super (1957), kematangan kerjaya adalah berkaitan keupayaan individu dalam membuat keputusan terhadap kerjaya dan bidang pengajian yang sesuai untuk dirinya. Kematangan kerjaya merujuk persediaan diri murid sebelum mereka menceburkan diri dalam dunia pekerjaan sebenar. Kematangan kerjaya juga dirujuk sebagai keselarasan antara tingkah laku kerjaya individu dan tingkah laku kerjaya yang boleh dijangkakan bagi tahap sesuatu umur. Super (1957) menjelaskan semakin hampir kesesuaian antara tingkah laku yang dijangkakan oleh murid, maka semakin matang perkembangan kerjaya murid tersebut. Tahap kematangan kerjaya seseorang itu boleh ditentukan dengan membuat perbandingan perkembangan kerjaya individu itu dengan orang lain yang berada dalam lingkungan umur yang sama.
4.0
Model Kematangan Kerjaya Crites
Model kematangan kerjaya menurut Crites (1989) yang berasaskan Teori Super yang menjelaskan proses perkembangan kerjaya individu melalui peringkat-peringkat tertentu. Crites (1978) menjelaskan kematangan kerjaya mempunyai hubung kait yang signifikan dengan tahap kesedaran dan minat kerjaya. Kematangan kerjaya ini melibatkan tahap kesedaran kerjaya individu terhadap pelbagai jenis kerjaya pilihan yang mereka ada. Tahap kematangan ini dapat diukur melalui ilmu pengetahuan, tingkah laku sosial dan pengalaman seseorang. Kematangan kerjaya sedemikian akan mendorong seseorang untuk membentuk satu personaliti yang matang, jitu dan rasional. Personaliti tersebut merupakan pra-syarat untuk mencapai suatu tahap kematangan kerjaya. Crites (1989) telah menentukan dua faktor utama untuk kematangan kerjaya iaitu kandungan pemilihan kerjaya dan proses pemilihan kerjaya. Kandungan pemilihan kerjaya terdapat dua dimensi, iaitu ketekalan pemilihan dan kebenaran pilihan, manakala proses pemilihan kerjaya pula dibahagikan kepada kecekapan pemilihan kerjaya dan sikap terhadap pemilihan tersebut. Murid yang mempunyai kematangan kerjaya mampu untuk membuat pertimbangan, penilaian, pemilihan dan keputusan perancangan kerjaya. (Crites, 1989) Pertimbangan tersebut sesuai dengan kehendak diri, minat, personaliti, bakat, potensi, nilai, keupayaan, kebolehan, kemampuan dan keyakinan, selaras dengan kehendak perancangan hala tuju KPM, bagi merealisasikan sektor pekerjaan negara pada masa hadapan.
8
Crites juga menekankan cara pemilihan itu dibuat. ‘Cara’ atau ‘proses’ dalam membuat keputusan kerjaya adalah asas kepada konsep kematangan kerjaya.
Proses ini sebenarnya
adalah bersamaan dengan konsep perkembangan tugas kerjaya yang dikemukakan oleh Super (Betz, 1988). Crites (1973) telah mencipta Inventori Kematangan Kerjaya untuk melihat proses membuat keputusan kerjaya Crites (1996) juga menerangkan kematangan kerjaya boleh ditinjau dari segi ‘bagaimana’ dan ‘proses’ untuk membuat keputusan dalam pemilihan kerjaya individu. Kedua-dua komponen ini merupakan teras dalam konsep kematangan kerjaya. Mengikut Crites lagi, kematangan kerjaya meliputi dimensi afektif dan kognitif.
Dimensi afektif kematangan
kerjaya ialah sikap seseorang individu terhadap proses membuat keputusan kerjaya dan dimensi kognitif kematangan kerjaya pula ialah kecekapan seseorang individu dalam membuat pemilihan kerjaya iaitu melibatkan kemahiran membuat keputusan kerjaya.
Crites (1995) membahagikan domain kematangan kerjaya kepada dua iaitu sikap dan kecekapan.
Domain sikap digunakan untuk mengenal pasti sikap dan perasaan seseorang
dalam pemilihan sesuatu kerjaya, manakala domain kecekapan pula, mengukur pengetahuan berkaitan dengan kemahiran tentang diri dengan pekerjaan dan keputusan untuk memilih kerjaya. Justeru, kedua-dua domain sikap dan domain kecekapan telah dipilih untuk diguna pakai oleh LP KPM dalam membentuk IKK.
5.0
Kerangka Konseptual Inventori Kematangan Kerjaya
Kerangka konseptual Inventori Kematangan Kerjaya (IKK) adalah seperti dalam Rajah 2. IKK diadaptasi daripada Teori Perkembangan Kerjaya Super (1953), Model Kematangan Kerjaya Crites (1989) dan Model Kematangan Kerjaya, Mohd Sani Ismail (2011). IKK memberi fokus kepada dua domain utama iaitu domain kecekapan dan domain sikap dalam menentukan kematangan kerjaya murid. Domain kecekapan bertujuan untuk mengenal pasti tahap ilmu pengetahuan dan maklumat kerjaya serta kemahiran yang dimiliki oleh murid dalam membuat keputusan berkaitan pemilihan kerjaya. Terdapat lima subdomain yang menjadi fokus di bawah domain kecekapan ini iaitu mengenal diri sendiri, maklumat kerjaya, pemilihan matlamat, rancangan kerjaya dan penyelesaian masalah kerjaya, manakala domain sikap pula menjelaskan orientasi pemilihan kerjaya individu. Domain sikap adalah satu dimensi yang menunjukkan sama ada individu tersebut mengambil berat pemilihan kerjaya mereka atau sebaliknya. Domain sikap merujuk ketentuan, penglibatan, kebebasan, orientasi dan kompromi dalam membuat keputusan pemilihan kerjaya.
9
Kenal Diri Sendiri
Maklumat Pekerjaan
Pemilihan Matlamat Pekerjaan
Teori Perkembangan Kerjaya Super
Kecekapan Rancangan Kerjaya
Penyelesaian Masalah Kerjaya Inventori Kematangan Kerjaya (IKK)
Ketentuan Membuat Keputusan Pemilihan Kerjaya Penglibatan Membuat Keputusan Pemilihan Ker a a
Kematangan Kerjaya Mohd Sani
Kebebasan Membuat Keputusan Pemilihan Kerjaya
Model Kematangan Kerjaya Crites
Sikap
Orientasi Membuat Keputusan Pemilihan Kerjaya Kompromi Membuat Keputusan Pemilihan Kerjaya
Rajah 2: Kerangka Konseptual Inventori Kematangan Kerjaya
10
6.0
Inventori Kematangan Kerjaya (IKK)
6.1
Latar Belakang
LP KPM membina IKK bertujuan untuk mengumpul data mengenai tahap kematangan kerjaya dalam kalangan murid tingkatan lima. IKK mengandungi 50 item yang mengukur domain sikap dan domain kecekapan merangkumi 25 item bagi setiap satu domain. Kedua-dua domain tersebut dapat mengukur tahap kesediaan murid untuk melakukan aktiviti yang berkaitan alam kerjaya.
IKK juga dapat mengenal pasti maklumat mengenai perasaan, reaksi subjektif,
kemahiran, kecenderungan, dan minat seseorang murid semasa membuat sesuatu pilihan kerjaya. Tujuan IKK adalah untuk mengukur kematangan murid dari segi sikap, kebolehan, kemahiran dan kecekapan dalam membuat keputusan pemilihan kerjaya (Crites, 1978, 1995; Rohany Nasir, 2003, 2005). Berdasarkan keputusan IKK, guru bimbingan dan kaunseling dapat membantu murid dalam membuat perancangan pemilihan kerjaya mereka dengan lebih tepat, sesuai, jelas dan realistik dengan personaliti diri. Hasil maklumat yang diperoleh melalui IKK juga dapat membantu guru bimbingan dan kaunseling memahami kedudukan murid dari segi kebolehan dan kesedaran dalam membuat pemilihan kerjaya. Di samping itu, maklumat yang diperoleh dapat membantu guru bimbingan dan kaunseling merancang aktiviti intervensi serta program bimbingan dan kaunseling kerjaya dengan lebih berkesan.
6.2
Objektif Inventori Kematangan Kerjaya
Daripada hasil dapatan IKK, guru bimbingan dan kaunseling dapat: i. mengukur tahap kematangan kerjaya murid merangkumi domain sikap dan domain kecekapan, ii. menilai keselarasan tingkah laku kerjaya dengan tahap umur murid tingkatan lima, iii. mengupayakan murid dalam menentukan pemilihan kerjaya yang tepat dengan personaliti diri, iv. menggalakkan murid meneroka maklumat kerjaya secara mendalam bersesuaian dengan personaliti diri.
11
6.3
Definisi Konstruk
Definisi Operasional untuk menerangkan subdomain sikap dapat dirujuk dalam Jadual 2.
Jadual 2:
Definisi Subdomain Sikap
Bil.
Subdomain
Definisi operasional
1
Ketentuan dalam membuat keputusan kerjaya
Murid dapat menentukan keputusan bidang pekerjaan yang akan diceburi.
2
Penglibatan dalam membuat keputusan kerjaya
Murid ada melibatkan diri dalam membuat keputusan bidang pekerjaan.
3
Kebebasan dalam membuat keputusan kerjaya
Murid mempunyai kebebasan dalam membuat pemilihan keputusan kerjaya masa depan mereka.
4
Orientasi dalam membuat keputusan kerjaya
5
Kompromi dalam membuat keputusan kerjaya
Murid dapat menyatakan orientasi, skop, ruang lingkup dan bidang kerjaya yang akan diceburi.
Murid dapat menyatakan kompromi, membuat pertimbangan dan boleh bertolak-ansur dalam membuat keputusan bidang pekerjaan.
Definisi Operasional untuk menerangkan subdomain kecekapan dapat dirujuk dalam Jadual 3. Jadual 3:
Definisi Subdomain Kecekapan
Bil.
Subdomain
Definisi Operasional
1
Mengenal diri sendiri
Murid boleh menyatakan kecenderungan, kebolehan, potensi, bakat dan minat kerjaya.
2
Maklumat pekerjaan
Murid boleh menyatakan maklumat asas pekerjaan dengan tepat seperti kelayakan, latihan, gaji, risiko dan kelebihan bidang kerjaya.
12
3
Pemilihan matlamat pekerjaan
Murid boleh menjelaskan keputusan kerjaya dan memilih pekerjaan berdasarkan pengetahuan mereka tentang tujuan pekerjaan, tahap pendidikan, minat, kebolehan diri, kemahiran dan pengalaman.
4
Rancangan kerjaya
Murid boleh menjelaskan rancangan kerjaya berdasarkan maklumat dalam pekerjaan, seterusnya dapat menentukan hala tuju kerjaya seperti keperluan pendidikan dan kemahiran yang diperlukan dalam sesuatu bidang pekerjaan.
5
Penyelesaian masalah kerjaya
Murid boleh menghuraikan cara-cara menangani konflik dalam membuat keputusan kerjaya seperti surat-menyurat, resume, persediaan menghadapi temu duga, latihan, risiko dan peluang masa depan kerjaya.
6.4
Kesahan
Kesahan didefinisikan sebagai sejauh mana satu pengukuran atau instrumen itu dapat mengukur perkara yang sepatutnya diukur (Saunders & Tosey, 2015). Penentuan kesahan ialah satu proses yang amat penting dalam membangun dan menilai instrumen. Jenis kesahan yang dilakukan dalam kajian ini ialah kesahan muka, kesahan kandungan dan kesahan konstruk.
6.4.1
Kesahan Muka
Kesahan muka dijalankan untuk memastikan setiap item IKK bersesuaian dengan objektif dan persoalan kajian (Kumar, 2012). Sekumpulan pakar yang dilantik oleh LP KPM telah menguji kesahan muka IKK dan mendapati bahawa kesemua item IKK bersesuaian serta boleh mengukur domain kematangan kerjaya murid tingkatan lima.
13
6.4.2
Kesahan Kandungan
Kesahan kandungan merujuk ketepatan kandungan dan format instrumen, sifat komprehensif instrumen,
kebolehgunaan
pembolehubah, ketepatan dan kecukupan item yang boleh
memberi kefahaman kepada murid untuk menjawabnya serta ketekalan kandungan dan format item untuk diukur dan dinilai. Perkara ini penting untuk memastikan IKK yang dibina dapat mewakili domain kandungan yang hendak dinilai dengan tepat dan bermakna. Menurut Fraenkel dan Wallen (2010), aspek utama dalam menentukan kesahan kandungan ialah: i. Kerelevanan item bertujuan memastikan item-item yang dibina relevan atau bersesuaian dengan objektif, persoalan kajian dan definisi operasional. ii. Cakupan kandungan bertujuan memastikan kandungan item yang dibina telah mewakili kesemua domain dan dimensi. iii. Format instrumen, termasuklah ketepatan bahasa, arahan ujian dan
bilangan item
bertujuan memastikan kandungan bagi semua item mewakili kesemua domain dan dimensi bersesuaian dengan murid tingkatan lima di Malaysia.
Kesahan kandungan IKK ditentukan oleh sekumpulan pakar rujuk yang dilantik khas oleh LP KPM. Kumpulan ini terdiri daripada pakar dalam bidang bimbingan dan kaunseling, pakar pengujian dan penilaian dan pakar bidang bahasa. Ahli panel diminta untuk menilai secara berasingan tentang kerelevanan item dan cakupan kandungan instrumen. Kesahan kandungan juga ditentukan oleh kelompok murid tingkatan 5 yang terpilih.
6.4.3
Kesahan Konstruk
Kesahan konstruk bertujuan untuk membuktikan sejauh mana sesuatu instrumen mengukur perkara yang hendak diukur (Ary, Jacobs dan Sorenson, 2010). Penentuan kesahan konstruk akan menggunakan Analisis Faktor. Ujian ini digunakan untuk menganalisis korelasi antara item-item dan menentukan bilangan faktor yang wujud. Analisis faktor memerihalkan bilangan dimensi atau faktor yang diwakili oleh item-item pengukuran. Kesahan konstruk juga merupakan satu pengukuran ujian homogeneity yang memeriksa sejauh mana item yang berbeza mengukur konstruk yang sama. Kaedah spesifik digunakan ialah Putaran Oblique iaitu Direct Oblimin. Kaedah putaran ini dipilih kerana terdapat asas teori untuk menyokong bahawa faktorfaktor berkorelasi dan saling berkait (Field, 2009). Kajian Mohd Sani Ismail (2011) mendapati kesahan gagasan IKK bagi domain sikap mempunyai koefisien kesahan yang tinggi iaitu lebih
14
daripada +0.8 (0.812 hingga 0.893), manakala IKK bagi domain kecekapan juga mempunyai koefisien kesahan yang tinggi (0.811 hingga 0.866).
Kesahan gagasan IKK diukur melalui
kolerasi antara item dan jumlah skor setiap item berkenaan.
6.5
Kebolehpercayaan Inventori Kematangan Kerjaya
Kebolehpercayaan IKK merujuk suatu nilai ukuran untuk menentukan ketekalan dan kestabilan dalaman IKK bagi mengukur konstruk kematangan kerjaya merentasi murid tingkatan lima di Malaysia. Keputusan analisis ujian kebolehpercayaan Mohd Sani Ismail (2011) mendapati pekali Alpha Cronbach untuk domain sikap berada pada julat (α = 0.63 hingga 0.74) bagi kajian rintis 1 dan (α = 0.67 hingga 0.75) bagi kajian rintis 2. Untuk domain kecekapan pula, pekali Alpha Cronbach berada pada julat (α = 0.69 hingga 0.74) bagi kajian rintis 1 dan (α = 0.66 hingga 0.75) bagi kajian rintis 2. Secara keseluruhannya, nilai Alpha Cronbach IKK adalah 0.92. Hasil ujian ini menunjukkan kesemua item yang digunakan bagi setiap komponen dalam IKK mempunyai nilai kebolehpercayaan yang baik dan konsisten.
Dalam kajian ini, ujian kebolehpercayaan IKK akan menggunakan konsisten dalaman, iaitu mengukur sejauh mana item dalam satu ujian adalah konsisten antara satu sama lain dan dengan
keseluruhannya.
kebolehpercayaan
Spesifiknya,
ujian
kebolehpercayaan
akan
menggunakan
Alpha Cronbach. Seramai 500 orang murid akan dilibatkan dalam
pengumpulan data IKK bagi menentukan kebolehpercayaan IKK.
15
6.6
CARTA ALIR PROSES PEMBINAAN INVENTORI KEMATANGAN KERJAYA Model Super (1953), Crites (1989) , Mohd Sani (2011)
Pembentukan Objektif Inventori
Pembinaan Konstruk Dan Domain IKK
Pakar
Kesahan Muka
Kesahan Kandungan
Murid Tingkatan 5
Kesahan Konstruk
Faktor Analisis
Kebolehpercayaan
Internal Konsistensi (Pekali Cronbach Alpha)
Inventori Sedia Digunakan
Rajah 3 : Carta Alir Proses Pembinaan Inventori Kematangan Kerjaya
16
7.0
Pentadbiran Inventori Kematangan Kerjaya
Masa yang dicadangkan untuk mentadbir IKK adalah 1 jam. 30 minit yang pertama dicadangkan untuk mentadbir domain sikap dan 30 minit seterusnya untuk mentadbir domain kecekapan. Pentadbiran IKK hendaklah dilaksanakan dalam bilik yang kondusif dan lengkap dengan kemudahan-kemudahan asas seperti kerusi dan meja.
Selain itu, murid juga perlu
berasa selesa dan bersedia untuk menjawab IKK. Segala arahan perlu diikuti dan dipatuhi oleh murid yang mengambil IKK.
7.1
Kaedah Pemarkatan
Pemarkatan Inventori Kematangan Kerjaya (IKK) menggunakan Skala Thurstone di mana setiap soalan yang dikemukakan mempunyai dua dimensi, iaitu sama ada ‘Setuju’ atau ‘ Tidak Setuju . Skala Thurstone telah dibina oleh ahli psikologi Louis Thurstone (1928) yang ’
mempercayai bahawa manusia boleh membuat pertimbangan-pertimbangan dan penilaianpenilaian secara psikologi ke atas diri mereka sendiri, iaitu apabila seseorang itu diberi dua pernyataan yang berbeza, dia mampu membuat pemilihan pernyataan yang mana lebih dipersetujuinya (Chua Yan Piaw 2006).
Jawapan murid yang bersamaan dengan kunci jawapan dalam IKK akan diberikan skor 1 dan jawapan yang tidak bersamaan dengan kunci jawapan akan diberi skor 0. Jumlah skor dikira dengan menjumlahkan semua skor jawapan. Senarai jawapan bagi setiap item boleh diperoleh secara manual. Terdapat dua pilihan jawapan sama ada S (Setuju) dan TS (Tidak Setuju). Murid perlu tandakan jawapan pilihan di ruang yang disediakan.
17
Peratusan domain dikira dengan jumlah keseluruhan skor yang diperoleh daripada hasil tambah semua skor subdomain dan didarabkan dengan 4. Contoh, jika skor maksimum domain sikap diperoleh iaitu 25 x 4 = 100 %. Maka formula yang sama digunakan bagi mengira domain kecekapan.
Peratusan keseluruhan IKK dikira dengan jumlah keseluruhan daripada domain sikap ditambah dengan jumlah keseluruhan domain kecekapan dan didarabkan dengan 2. Contoh, jika jumlah keseluruhan daripada domain sikap ialah 17 dan jumlah keseluruhan daripada domain kecekapan ialah 21 maka hasil tambah kedua-duanya ialah 38 dan didarabkan dengan 2 bersamaan 76 %. Oleh itu hasil keputusan peratus IKK murid ialah 76 % (Tinggi).
Peratusan interpretasi skor IKK dibahagikan kepada tiga tahap seperti berikut; Jadual 4 : Interpretasi Skor Peratusan Skor Peratusan
Interpretasi Skor
75% hingga 100%
Tinggi
50% hingga 74%
Sederhana
0% hingga 49%
Rendah
Sumber : Alias Baba (1999); Tuckman (1999); Gay & Airasian (2003); Mohd Sani (2011). i.
Tinggi
: Skor 75 % – 100% menunjukkan tahap kematangan kerjaya murid adalah tinggi.
ii.
Sederhana
: Skor 50 % – 74% menunjukkan tahap kematangan kerjaya murid adalah sederhana.
iii.
Rendah
: Skor 0 % – 49% menunjukkan tahap kematangan kerjaya murid adalah rendah.
18
Jadual 5 dan Jadual 6 menunjukkan pemarkatan setiap item bagi domain sikap dan domain kecekapan. Setiap jawapan yang betul diberi 1 dan 0 bagi jawapan yang tidak sama dengan kunci jawapan yang telah disediakan. Skor bagi domain sikap adalah 25 dan skor bagi domain kecekapan adalah 25. Skor keseluruhan IKK yang betul adalah 50.
Jadual 5 : Kunci Jawapan Inventori Kematangan Kerjaya – Domain Sikap
No Item
Jawapan berdasarkan kunci jawapan
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
TS TS TS TS TS S TS TS TS S TS S TS TS TS TS TS S TS TS TS TS S TS S
Jumlah
Markat berdasarkan kunci jawapan
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 25
Jawapan yang tidak sama dengan kunci jawapan S S S S S TS S S S TS S TS S S S S S TS S S S S TS S TS
Sumber: Crites (1995) dan Mohd Sani (2011).
19
Markat bagi jawapan yang tidak sama dengan kunci jawapan 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Jadual 6: Kunci Jawapan Inventori Kematangan Kerjaya – Domain Kecekapan ____________________________________________________________________________ No Item
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 Jumlah
Jawapan berdasarkan kunci jawapan
Markat berdasarkan kunci jawapan
S S S S S S S TS TS S S S S TS S TS S TS S S TS S S S S
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 25
Jawapan yang tidak sama dengan kunci jawapan
TS TS TS TS TS TS TS S S TS TS TS TS S TS S TS S TS TS S TS TS TS TS
Markat bagi jawapan yang tidak sama dengan kunci jawapan
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Sumber: Crites (1995) dan Mohd Sani (2011).
Kunci jawapan telah ditunjukkan pada Jadual 5 dan Jadual 6. Jumlah skor dikira dengan menjumlahkan skor markat jawapan.
20
Dalam Jadual 7, menunjukkan kaedah pemarkatan untuk Inventori Kematangan Kerjaya domain sikap. Jadual 7 : Kaedah Pemarkatan Inventori Kematangan Kerjaya – Domain Sikap
Item
Setuju 6 10
1
Tidak Setuju 2 3 4
5
12
18
7
8
9
11
13
23
25
14
15
16
17
19
20 Bilangan Item Pengiraan Skor
21 22 24 19 25 X 1 = 25 (Maksimum)
6
25 X 0 = 0 (Minimum) Sumber: Crites (1995) dan Mohd Sani (2011).
Dalam Jadual 8, menunjukkan kaedah pemarkatan untuk Inventori Kematangan Kerjaya domain kecekapan. Jadual 8 : Kaedah Pemarkatan Inventori Kematangan Kerjaya – Domain Kecekapan Setuju
Item
Bilangan Item Pengiraan Skor
Tidak Setuju
1
2
3
4
5
8
9
6
7
10
11
12
14
16
13
15
17
19
20
18
21
22
23
24
25
19
6 25 X 1 = 25 (Maksimum) 25 X 0 = 0 (Minimum)
Sumber: Crites (1995) dan Mohd Sani (2011).
21
7.2
Perincian Item Mengikut Domain Dalam Inventori Kematangan Kerjaya
Dalam Jadual 9, menunjukkan item domain sikap yang dikelompokkan mengikut aspek sikap. Jadual 9 : Inventori Kematangan Kerjaya- Domain Sikap. Aspek Sikap
Item
Ketentuan dalam membuat keputusan pemilihan kerjaya
3, 14, 19, 22, 25
Penglibatan dalam membuat keputusan pemilihan kerjaya
1, 8, 9, 16, 21
Kebebasan dalam membuat keputusan pemilihan kerjaya
4, 10, 11, 18, 23
Orientasi dalam membuat keputusan pemilihan kerjaya
7,13, 17, 20, 24
Kompromi dalam membuat keputusan pemilihan kerjaya 2, 5, 6, 12, 15 _____________________________________________________________________________ Sumber: Crites (1995) dan Mohd Sani (2011).
Dalam Jadual 10, menunjukkan item domain kecekapan yang dikelompokkan mengikut aspek kecekapan. Jadual 10 : Inventori Kematangan Kerjaya – Domain Kecekapan Aspek Kecekapan
Item
Mengenal diri sendiri
1, 2,
3, 4,
Maklumat pekerjaan
6, 7,
8, 9, 10
5
Pemilihan matlamat / pekerjaan
11, 12, 13, 14, 15
Rancangan kerjaya
16, 17, 18, 19, 20
Penyelesaian masalah kerjaya 21, 22, 23, 24, 25 _____________________________________________________________________________ Sumber: Crites (1995) dan Mohd Sani (2011).
22
7.3
Interpretasi Skor
7.3.1
Interpretasi Skor Inventori Kematangan Kerjaya (IKK) Domain Sikap
Jadual 11: Interpretasi Skor Inventori Kematangan Kerjaya (IKK) Domain Sikap Skor
Interpretasi
75% -100%
Murid berkebolehan, berkemampuan dan berkeupayaan
Tinggi
tinggi dalam ketentuan membuat keputusan kerjaya, penglibatan
dalam
membuat
keputusan
kerjaya,
kebebasan dalam membuat keputusan kerjaya, orientasi dalam membuat keputusan kerjaya dan kompromi dalam membuat keputusan kerjaya 50% - 74% Sederhana
Murid berkebolehan, berkemampuan, dan berkeupayaan sederhana
dalam
ketentuan
membuat
keputusan
kerjaya, penglibatan dalam membuat keputusan kerjaya, kebebasan dalam membuat keputusan kerjaya, orientasi dalam membuat keputusan kerjaya dan kompromi dalam membuat keputusan kerjaya. 0% - 49% Rendah
Murid tidak berkebolehan, tidak berkemampuan, dan berkeupayaan rendah
dalam
ketentuan
membuat
keputusan
kerjaya,
penglibatan
dalam
membuat
keputusan
kerjaya,
kebebasan
dalam
membuat
keputusan kerjaya, orientasi dalam membuat keputusan kerjaya
dan
kerjaya.
23
kompromi
dalam
membuat
keputusan
7.3.2
Interpretasi Skor Inventori Kematangan Kerjaya (IKK) Subdomain Sikap
Interpretasi skor Subdomain Sikap adalah bertujuan untuk menginterpretasi subdomain sikap setiap murid. Jadual 12 : Interpretasi Skor Subdomain Sikap BIL
SUBDOMAIN SIKAP
1
INTERPRETASI SKOR 1-2
3
4-5
Rendah
Sederhana
Tinggi
Ketentuan dalam
Murid tidak boleh
Murid boleh
Murid boleh
membuat
membuat
membuat
membuat
keputusan kerjaya
keputusan kerjaya.
keputusan kerjaya
keputusan kerjaya
dengan
dengan tepat.
Murid dapat
bimbingan.
menyatakan keputusan bidang pekerjaan yang akan diceburi. 2
Penglibatan dalam
Murid tidak
Murid melibatkan
Murid
membuat
melibatkan diri
diri dalam membuat
berkemampuan
keputusan kerjaya
dalam membuat
keputusan kerjaya
dan melibatkan
keputusan kerjaya.
dengan dorongan
diri sepenuhnya
dan peneguhan.
dalam membuat
Murid ada melibatkan diri
keputusan kerjaya.
dalam membuat keputusan bidang pekerjaan. 3
Kebebasan dalam
Pemilihan kerjaya
Pemilihan kerjaya
Pemilihan kerjaya
membuat
murid dipengaruhi
murid
murid tidak
keputusan kerjaya
sepenuhnya oleh
sebahagiannya
dipengaruhi oleh
individu lain dan
dipengaruhi oleh
individu lain dan
persekitaran.
individu lain dan
persekitaran.
Murid mempunyai kebebasan dalam
persekitaran.
membuat pemilihan keputusan kerjaya masa depan mereka.
24
4
Orientasi dalam membuat
Murid tidak dapat
Murid dapat
Murid dapat
menyatakan
menyatakan
menyatakan
Murid dapat
orientasi, skop,
orientasi, skop,
orientasi, skop,
menyatakan
ruang lingkup dan
ruang lingkup dan
ruang lingkup dan
orientasi, skop,
bidang kerjaya
bidang kerjaya
bidang kerjaya
ruang lingkup dan
yang akan diceburi
yang akan diceburi
yang akan diceburi
keputusan kerjaya
bidang kerjaya yang
dengan tepat
akan diceburi. 5
Kompromi dalam
Murid tidak boleh
Murid kurang
Murid boleh
membuat
bertolak ansur
bertolak ansur
bertolak ansur
keputusan kerjaya
dalam membuat
dalam membuat
dalam membuat
pemilihan kerjaya
pemilihan kerjaya
pemilihan kerjaya
dari aspek
dari aspek
dari aspek
kehendak,
kehendak,
kehendak,
kelayakan
kelayakan
kelayakan
akademik, peluang
akademik, peluang
akademik, peluang
dan prospek
dan prospek
dan prospek
kerjaya.
kerjaya.
kerjaya.
Murid dapat menyatakan kompromi, membuat pertimbangan dan boleh bertolak ansur dalam membuat keputusan bidang pekerjaan.
25
7.3.3
Interpretasi Skor Inventori Kematangan Kerjaya (IKK) Domain Kecekapan
Jadual 13: Interpretasi Skor Inventori Kematangan Kerjaya (IKK) Domain Kecekapan Skor
Interpretasi
75% -100%
Murid berkebolehan, berkemampuan dan berkeupayaan
Tinggi
tinggi dalam mengenal diri sendiri, maklumat pekerjaan, pemilihan matlamat pekerjaan, rancangan kerjaya dan penyelesaian masalah kerjaya.
50% - 74% Sederhana
Murid berkebolehan, berkemampuan, dan berkeupayaan sederhana dalam mengenali diri sendiri, maklumat pekerjaan, pemilihan matlamat pekerjaan, rancangan kerjaya dan penyelesaian masalah kerjaya.
0% - 49% Rendah
Murid tidak berkebolehan, tidak berkemampuan, dan berkeupayaan rendah dalam mengenali diri sendiri, maklumat pekerjaan, pemilihan matlamat pekerjaan, rancangan kerjaya dan penyelesaian masalah kerjaya.
26
7.3.4
Interpretasi Skor Inventori Kematangan Kerjaya (IKK) Subdomain Kecekapan
Interpretasi skor Subdomain Kecekapan adalah bertujuan untuk menginterpretasi subdomain kecekapan setiap murid. Jadual 14 : Interpretasi Skor Subdomain Kecekapan BIL
SUBDOMAIN KECEKAPAN
1
Mengenal Diri Sendiri Murid boleh menyatakan kecenderungan, kebolehan, potensi, bakat dan minat kerjaya.
2
Maklumat Pekerjaan Murid boleh menyatakan maklumat asas pekerjaan dengan tepat seperti kelayakan, latihan, gaji, risiko dan kelebihan bidang kerjaya
3
Pemilihan Matlamat Pekerjaan Murid boleh menjelaskan keputusan kerjaya dan memilih pekerjaan berdasarkan pengetahuan mereka tentang tujuan pekerjaan, tahap pendidikan, minat, kebolehan diri, kemahiran dan pengalaman.
INTERPRETASI SKOR 1-2 Rendah
3 Sederhana
4-5 Tinggi
Murid tidak tahu tentang kecenderungan, kebolehan, potensi, bakat dan minat kerjaya.
Murid kurang tahu tentang kecenderungan, kebolehan, potensi, bakat dan minat kerjaya
Murid tahu tentang kecenderungan, kebolehan, potensi, bakat dan minat kerjaya
Murid tidak tahu tentang maklumat asas pekerjaan dengan tepat seperti kelayakan, latihan, gaji, risiko dan kelebihan bidang kerjaya
Murid kurang tahu tentang maklumat asas pekerjaan dengan tepat seperti kelayakan, latihan, gaji, risiko dan kelebihan bidang kerjaya
Murid tahu tentang maklumat asas pekerjaan dengan tepat seperti kelayakan, latihan, gaji, risiko dan kelebihan bidang kerjaya
Murid tidak boleh membuat keputusan kerjaya dan memilih pekerjaan berdasarkan pengetahuan mereka tentang tahap pendidikan, minat, kebolehan diri dan pengalaman.
Murid kurang berkebolehan dalam membuat keputusan kerjaya dan memilih pekerjaan berdasarkan pengetahuan mereka tentang tahap pendidikan, minat, kebolehan diri dan pengalaman
Murid boleh membuat keputusan kerjaya dan memilih pekerjaan berdasarkan pengetahuan mereka tentang tahap pendidikan, minat, kebolehan diri dan pengalaman
27
4
Rancangan Kerjaya Murid boleh menjelaskan rancangan kerjaya berdasarkan maklumat dalam pekerjaan, seterusnya dapat menentukan hala tuju kerjaya seperti keperluan pendidikan dan kemahiran yang diperlukan dalam sesuatu bidang pekerjaan.
5
Penyelesaian Masalah Kerjaya Murid boleh menghuraikan caracara menangani konflik dalam membuat keputusan kerjaya seperti suratmenyurat, resume, persediaan menghadapi temu duga, latihan, risiko dan peluang masa depan kerjaya.
Murid tidak boleh merancang kerjaya berdasarkan maklumat dalam pekerjaan, seterusnya dapat menentukan hala tuju kerjaya seperti keperluan pendidikan dan kemahiran yang diperlukan dalam bidang tersebut
Murid kurang berkebolehan dalam merancang kerjaya berdasarkan maklumat dalam pekerjaan, seterusnya dapat menentukan hala tuju kerjaya seperti keperluan pendidikan dan kemahiran yang diperlukan dalam bidang tersebut
Murid boleh merancang kerjaya berdasarkan maklumat dalam pekerjaan, seterusnya dapat menentukan hala tuju kerjaya seperti keperluan pendidikan dan kemahiran yang diperlukan dalam bidang tersebut
Murid tidak boleh menangani konflik dalam membuat keputusan kerjaya dan menyediakan keperluan seperti surat-menyurat, resume, temu duga, latihan dan lain-lain.
Murid kurang berkebolehan dalam menangani konflik dalam membuat keputusan kerjaya dan menyediakan keperluan seperti surat-menyurat, resume, temu duga, latihan dan lain-lain.
Murid boleh menangani konflik dalam membuat keputusan kerjaya dan menyediakan keperluan seperti surat-menyurat, resume, temu duga, latihan dan lain-lain.
28
7.3.5
Interpretasi Skor Inventori Kematangan Kerjaya (IKK)
Jadual 15 : Interpretasi Skor Inventori Kematangan Kerjaya (IKK) Skor Peratusan
Interpretasi Skor
Penerangan Murid
mempunyai
kebolehan,
kemampuan
dan
keupayaan yang tinggi dalam menentukan pilihan kerjaya. Murid melibatkan diri secara aktif dalam 75% - 100%
Tinggi
mencari maklumat mengenai kerjaya yang diminati seperti kelayakan, gaji, latihan, persekitaran kerja dan risiko
pekerjaan.
Hasil
daripada
maklumat
yang
diperoleh, murid merancang kerjaya dan bersedia berhadapan
risiko
dan
konflik
dalam
membuat
keputusan kerjaya.
Murid
mempunyai
kebolehan,
kemampuan
dan
keupayaan yang sederhana dalam menentukan pilihan kerjaya. Murid kurang aktif melibatkan diri dalam 50% - 74%
Sederhana
mencari maklumat mengenai kerjaya yang diminati seperti kelayakan, gaji, latihan, persekitaran kerja dan risiko pekerjaan. Hasil daripada maklumat kerjaya yang sedikit, murid kurang merancang kerjaya dan kurang bersedia berhadapan risiko serta mempunyai konflik dalam membuat keputusan kerjaya.
Murid kurang mempunyai kebolehan, kemampuan dan keupayaan dalam menentukan pilihan kerjaya. Murid tidak 0% - 49%
Rendah
melibatkan
diri
dalam
mencari
maklumat
mengenai kerjaya yang diminati seperti kelayakan, gaji, latihan, persekitaran kerja dan risiko pekerjaan. Murid tidak mempunyai maklumat kerjaya, tidak mampu murid merancang kerjaya dan akan berhadapan risiko dan konflik dalam membuat keputusan kerjaya.
29
7.4
Carta Alir Pentadbiran Inventori Kematangan Kerjaya
Mesyuarat Pengoperasian
Pentadbiran Ujian
Murid Menjawab Inventori
Pengiraan Skor Bersama Murid
Pentafsiran Skor
Pengumpulan Borang Jawapan
Pelaporan
Penyimpanan Fail
Intervensi
Rajah 4: Carta Alir Pentadbiran Inventori Kematangan Kerjaya
30
7.5
Perincian Pentadbiran Inventori Kematangan Kerjaya
Jadual 16 : Perincian Pentadbiran Inventori Kematangan Kerjaya
PERKARA
Mesyuarat pengoperasian
Pentadbiran ujian
TINDAKAN Perbincangan bersama pentadbir Penyediaan jadual pelaksanaan Makluman kepada guru dan murid GBK memuat turun IKK Instrumen diperbanyakkan Sasaran : Murid Tingkatan 5 Tempat : Kondusif Masa : 60 minit Murid berkeperluan khas diberikan tambahan masa 30 peratus daripada waktu yang diperuntukkan bagi murid biasa Jumlah item : 25 domain sikap dan 25 domain kecekapan Bimbingan guru dibenarkan mengikut keperluan Arahan menjawab mengikut keperluan inventori Menjawab di atas borang jawapan yang disediakan Kertas soalan tidak boleh diconteng dan perlu dikembalikan
Murid menjawab IKK dan Pengiraan Skor
Murid menjawab IKK. Murid mengira skor dengan bimbingan GBK selepas pentadbiran ujian IKK
Pentafsiran Skor
GBK memberikan interpretasi berdasarkan skor murid (Rujuk Panduan Pentadbiran)
Pengumpulan Borang Jawapan
Pelaporan
Diserahkan kepada GBK Pengisian data dalam SePKM GBK mencetak pelaporan PPsi (masukkan logo sekolah dalam pelaporan murid) Pelaporan PPsi ditandatangani oleh pengetua Salinan pelaporan setiap murid perlu disimpan dalam fail profil murid Pelaporan IKK diserahkan kepada murid bersama keputusan SPM
Penyimpanan Fail
Penyimpanan profil berdasarkan urutan nama dalam kelas Dokumen menjadi rujukan dan panduan semasa membuat intervensi
Intervensi
Memperkukuh sikap terhadap kesedaran kerjaya Memperkasakan kecekapan dalam membuat pemilihan kerjaya Meningkatkan tahap kematangan kerjaya
31
8.0
Penutup
Pentaksiran psikometrik dibangunkan berlandaskan Falsafah Pendidikan Kebangsaan dan Akta Pendidikan 1996 untuk membangunkan modal insan yang holistik. Pentaksiran psikometrik ini sejajar dengan kedinamikan pendidikan yang disediakan serta berada dalam kerangka yang menggambarkan amalan terbaik dan terkini dalam dunia pentaksiran pendidikan. Sesungguhnya, pentaksiran psikometrik mampu memberi gambaran lebih tepat tentang potensi dan prestasi murid. Pengumpulan maklumat tentang kebolehan murid adalah lebih komprehensif melalui profil, pencapaian, perkembangan dan penglibatan. Hal ini bermakna, transformasi pentaksiran pendidikan khususnya IKK ini merupakan satu proses perubahan ke arah penambahbaikan dalam membangunkan modal insan ‘minda kelas pertama’ yang holistik dan bina upaya. Mereka perlu menggunakan pengetahuan secara proaktif, kreatif dan inovatif. Oleh yang demikian, dalam menghadapi persaingan global abad ke-21 yang kian mencabar, murid perlu mempertingkatkan kematangan kerjaya mereka dengan pelbagai ilmu dan kemahiran baharu yang perlu dikuasai sebelum mereka melangkah ke dunia pekerjaan. Kematangan kerjaya dalam kalangan murid sangat penting untuk mereka menghadapi persekitaran global yang sentiasa berubah, meningkatkan kualiti hidup serta menyumbang kepada kesejahteraan dan kekayaan negara. Murid yang mempunyai kematangan kerjaya yang tinggi berupaya membuat pertimbangan, penilaian, pemilihan dan keputusan perancangan kerjaya yang kongruen dengan personaliti diri. Dalam konteks ini, murid perlu berusaha menjadi yang terbaik kerana dalam dunia yang kompetitif hari ini hanya yang terbaik akan berjaya.
32
Bibliografi Ary, D., Jacobs, L. C., dan Sorenson, C. K. (2010). Introduction to research in education (Eighth Edition). Belmont, CA: Wadsworth, Cengage Learning. Crites, J.O. (1969). Vocational Psychology : The Study of Vocational Behaviour and Development. London: McGrow-Hill. Crites, J.O. (1973). Theory and research handbook: Career maturity inventory . Monterey : CTBMacMillan-McGraw Hill. Crites, J.O. (1978). Career maturity inventory : Administration and use Manual . California: McGraw Hill. Crites, J.O. (1978). Career maturity inventory : Theory and research handbook . California : CTB/McGraw Hill. Crites, J.O. (1981). Career counseling: Methods, models and materials. New York: McGraw-Hill. Crites, J.O. (1983). The Career maturity inventory . Melbourne: Australia Council for Educational Research. Crites, J.O. (1995). Career maturity inventory sourcebook . Monterey: McGraw-Hill / CTB Crites, J.O., & Savickas, M.L. (1995). Career maturity inventory . Psychological Assessment Resources: Odessa, Florida. Crites, J.O. (1996). Career maturity inventory sourcebook. Clayton, N.Y.: Careerware, IBM Company. Crites, J.O., & Savickas, M.L. (2002). Career maturity inventory sourcebook . Bridges. Com Inc. Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS (Third Edition). London: SAGE Publications Ltd. Fraenkel, J. R. & Wallen, N. E. (2010). How to design and evaluate research in education (7 th ed.). New York: McGraw-Hill. Lim Hooi Lian. (2011). Menentukan kesahan kandungan dalam penyelidikan pendidikan. Pengukuran dan Penilaian, DP. Jilid 11, Bil 1/2011. Mohd Ali Jaamat & Md. Fiah Md. Jamin. (2010). Pembinaan modul kesedaran kerjaya untuk pelajar sekolah menengah di Negeri Sembilan. Jurnal Pendidikan MPSM Malaysia 2016. m.s. 96-110. Mohd Sani Ismail. 2011. Kematangan kerjaya, efikasi kendiri kerjaya dan penglibatan pelajar dalam aktiviti program bimbingan dan kaunseling kerjaya. Tesis Dr. Fal. Universiti Kebangsaan Malaysia, Bangi. Rohany Nasir. (2003). Isu-isu kaunseling dan perkembangan kerjaya. Kuala Lumpur: Utusan Publications & Distributors Sdn. Bhd.
33
Rohany Nasir, Zainah Ahmad Zamani & Rozainee Khairuddin. 2005. Kematangan kerjaya di kalangan remaja sekolah menengah di dua buah sekolah di Selangor. Laporan Penyelidikan Fundamental, Fakulti Sains Sosial dan Kemanusiaan, Universiti Kebangsaan Malaysia, Bangi Saunders, M. N. K. & Tosey, P. (2015). Handbook of research methods on human resource development . Cheltenham: Edward Elgar Publishing. Sidek Mohd Noah & Jamaludin Ahmad. (2005). Pembinaan modul. Bagaimana membina modul latihan dan modul akademik. Penerbit Universiti Putra Malaysia Super, D.E., & Crites, J.O. (1949). Appraising vocational fitness by means of psychological tests. New York: Harper & Row Publishers. Super, D.E. (1953). The psychology of careers. New York : Harper & Row. Super, D.E. (1955). Personality integration through vocational counseling. Journal of Counseling Psychology , 2 : 217-226. Super, D. E. (1957). The psychology of career; an introduction to vocational development. New York : Harper & Row Publisher. Super, D.E., Crites, J.O., Hummel, R.C., Moser, H.P., Overstreet, P.L. & Warnath, C.F. (1957). Vocational development: A framework for research. New York: Teachers College Columbia University. Super, D.E., & Overstreet, P.L. (1960). The vocational maturity of ninth-grade boys. New York: Teachers College Columbia University. Super, D.E., & Crites, J.O. (1962). Appraising vocational fitness by means of psychological tests. New York: Harper & Row Publishers. Super, D.E., Starishevsky R., Matlin N., & Jordaan, J.P. (1963). Career development: self-concept theory; essays in vocational development.. New York: College Entrance Examination Board, Teachers College, Columbia University. Super, D.E. (1963). Career development: self-concept theory . College Entrance Examination Board. New York. Super, D.E. (1969). Vocational development theory. The Counseling Psychology , 1 : 2-30. Super, D.E. (1971). The psychology of career . New York : Harper & Row Publisher. Super, D.E., & Bohn, M.J. (1971). Occupational psychology . London : Tavistok Publication. Super, D.E. (1974). Measuring vocational maturity for counseling and evaluation . Washington: American Personnel and Guidance Association. Super, D.E. (1977). Vocational maturity in midcareer. Vocational Guidance Quarterly , 25 : 294302.
34
Super, D.E., & Bowlsbey, J.A. (1979). Guided career exploration. New York : Psychology Corporation. Super, D.E., & Kidd, J.M. (1979). Vocational maturity in adulthood: Toward turning a model into a measure. Journal of Vocational Behavior , 14 : 255-270. Super, D.E. (1980). A life-span, life space approach to career development. Journal of Vocational Behaviour . 16 : 282-298. Super, D. E. & J. A. Bowlsbey. (1981). Guided careers exploration. New York : Psychological Corporation. Super, D. E. & Others. (1982). Career development inventory . Palo Alto, Calof : Consulting Psychologists Press. Super, D.E., & Nevill, D.D. (1984). Work role salience as a determinant of career maturity in high school students. Journal of Vocational Behavior , 25 :30-44. Super, D.E. (1991). A life-span, life-space approach to career development. Dalam Brown, D., Brooks, L., et al. Career Choice and Development . Edisi Kedua. San Francisco : JosseyBass. Super, D.E., Savickas, M.L., & Super, C. (1996). A life-span. life-space approach to career development. Dalam Brown, D., Brooks, L., & Associates, Career Choice and Development . Edisi Ketiga. San Francisco : Jossey-Bass. Super, D.E., Super, C.M., & Camenson, B. (2001). Opportunities in psychology career . Chicago, IL : VGM Career Books.
35
Panel penggubal: 1.
Dr. Mohd Sani bin Ismail Pusat Pengajian Usuluddin, Fakulti Pengajian Kontemporari Islam, UniSZA
2.
Dr. Mohd Ali bin Jaamat IPG kampus Raja Melewar, Negeri Sembilan
3.
Dr. Ramlan bin Hamzah IPG Kampus Teknik, Kuala Lumpur
4.
Prof. Madya Dr. Rodziah binti Rasdi Fakulti Pengajian Pendidikan, UPM
5.
Dr. Mohd Shahril bin Othman Pusat Pengajian Usuluddin, Fakulti Pengajian Kontemporari Islam, UniSZA
6.
Dr. Siti Salina binti Abdullah Pusat Pengajian Pembangunan Sosial dan Ekonomi, UMT
7.
Prof. Madya Dr. Ahmad Jazimin Bin Jusoh Fakulti Pendidikan UPSI
8.
Dr. Syed Mohamad bin Syed Abdullah Pusat Pengajian Ilmu Pendidikan, USM
9.
Prof. Madya Dr. Rorlinda binti Yusof Pusat Permata Pintar, Universiti Kebangsaan Malaysia
10.
Dr. Zainuriyah binti Abdul Khatab Malaysian Open University, Selangor
11.
Pn. Norliza binti Jaafar IPG Kampus Ilmu Khas, Kuala Lumpur
12.
Pn. Sharifah Hanizah binti Syed Jaafar SMKA Dato’ Hj Abu Hassan Hj Sail, Rembau, Negeri Sembilan
13.
Pn. Najahah binti Shafie SMK (P) Kapar, Klang, Selangor
14.
Pn. Inah Kuala binti Abdullah SMK Puteri, Negeri Sembilan
15.
Pn. Ezumi binti Ali SMK Jasin, Melaka
16.
En. Azizi bin Lamat SK Taman Paroi Jaya, Negeri Sembilan
17.
Pn. Norhayati Aidani binti Abdullah SMK King George V, Negeri Sembilan
18.
En. Hafrul Nizam bin Mohd Isa SMK Taman Tun Dr. Ismail, Kuala Lumpur
36
