Tematsko planirawe planirawe po muzi~ko obrazovanie za petto oddelenie ( 2 ~asa sedmi~no -72~asa godi{no) godi{no ) Broj ~asovi
TEMI 1 . 2 . 3 . 4 . 5 . 6 . 7.
na
Peewe
10
Muzi~ka pismenost
25
Slu{awe muzika
15
Svirewe na detski instrumenti Muzi~ka gramatika
muzi~ki
Narodno muzi~ko tvore{tvo Muzi~ko izrazuvawe i tvorewe Vkupno: Vkupno:
8 4 7 3 72
CELI: U~enikot/u~eni~kata : • • •
• • • • • •
•
• • • •
•
Da primenuva pravilna vokalna interpretacija; Da go razviva opsegot na glasot; Da pee pesni so raznovidna melodiska linija, razli~ni po karakter i sodr`ina; Da razviva naviki za aktivno slu{awe muzikata; Da prepoznava i imenuva razli~ni vidovi na tempo; Da prepoznava i imenuva razli~ni vidovi na dinamika; Da gi usvoi stru~nite poimi za dinamika; Da ja usvoi durskata skala teoriski i na sluh; Da ja usov usovr{ r{uv uva a tehn tehnik ikat ata a na svir svirew ewe e na DMU DMU (mel (melod odis iski ki i ritmi~ki); Da go usovr{uva ~uvstvoto na kolektivno muzicirawe (svirewe i peewe); Da gi usvojuva elementite na notnoto pismo; Da go razviva umeeweto za peewe i svirewe po noti; Da gi usvojuva elementite na muzi~kata gramatika; Da steknuva pozitiven stav za narodnoto tvore{tvo i narodnoto muzi~ko tvore{tvo; Da gi spoznava spoznava osnovnite osnovnite elementi i karakteristiki karakteristiki na narodnot narodnoto o tvore{tvo i narodnoto muzi~ko tvore{tvo;
•
Da se pottiknuva za sopstveno muzi~ko izrazuvawe;
TEMA 1: PEEWE ( 10 ~asa) CELI: U~enikot/u~eni~kata : Da go razviva opsegot na glasot; Da razviv razviva a ~uvst ~uvstvo vo za ritam, ritam, ident identifi ifikuv kuva a opred opredele elen n ritam ritam,, urvrduva osnovni ritmi~ki soodnosi (1:1, 1:2, 2:1); Da pee pravilno pesni razli~ni po sodr`ina i karakter so primena na soodvetno tempo i dinamika; Da go razviva umeeweto za peewe po noti so taktirawe; Da razv razviv iva a spos sposob obno nost st za dvog dvogla lasn sno o peew peewe e po sluh sluh (pre (preku ku interpretacija na kanon); Da go sfati poimot kanon; • •
•
• •
•
POIMI: dvoglasno peewe, kanon TEMA 2: MUZI^KA PISMENOST ( 25 ~asa) CELI: U~enikot/u~eni~kata : Da gi prepoznava i primenuva tonovite si1 i do2; Da go usvoi poimot tonska skala; Da gi usvo usvoii elem elemen enti tite te na tons tonska kata ta skal skala a (sta (stapa palo lo,, step stepen en,, tetrakord); Da ja prepoznava i primenuva c -dur skala; Da go usvoi poimot interval; Da gi usvoi poimite prima, sekunda, oktava; Da go prepoznava i primenuva prima, sekunda, oktava; Da go usvoi stru~niot poim tempo i oznakite za osnovnite vidovi tempo i postepenite promeni na tempo (na maj~in jazik); Da razgovara za izgledot i primenata na metronomot; Da go usvoi usvoi stru~ stru~ni niot ot poim poim dinam dinamika ika i ozna oznakit kite e za osnov osnovnit nite e vido vidovi vi dina dinami mika ka i post postep epen enit ite e prom promen enii na dina dinami mika kata ta (na (na italijanski jazik); Da prepoznava i primenuva cela i osmina nota; Da prepoznava i primenuva cela i osmina pauza; Da go usvoi poimot takt; Da do`ivee slabi i silni taktovi vremiwa; Da gi usvoi poimite teza i arza; Da gi prepoznava i primenuva taktovite: 2/4, 3/4, 4/4 ; Da gi prep prepoz ozna nava va i prim primen enuv uva a znac znacit ite e za prod prodol ol`u `uva vawe we na notnata vrednost - lak i to~ka. • • •
• • • • •
• •
• • • • • • •
POIMI: polo`bata na tonovite si1 i do2 na pettolinie, tonska skala, intonacija, stepen, stapalo, tonski dur, c-dur skala, tetrakord, latinsko (abecedno imenuvawe), aretinsko (solmizacisko) imenuvawe, interval, prim prima, a, seku sekund nda, a, okta oktava va,, bavn bavno, o, umer umeren eno, o, brzo brzo,, zaba zabavu vuva vawe we,, zabrzuv zabrzuvawe, awe, metrono metronom, m, pijano( pijano(p), p), forte forte (f), kre{end kre{endo, o, dekre{e dekre{endo ndo,, cela nota, cela pauza, osmina nota, osmina pauza, takt, teza, arza, muzi~ki metar, znaci za prodol`uvawe na notnata vrdnost, lak,to~ka. TEMA 3: SLU[AWE MUZIKA ( 15 ~asa) CELI: U~enikot/u~eni~kata : •
• •
•
•
•
• •
Da razviva razviva sposobnost sposobnost za celosno slu{awe na muzi~ko muzi~ko delo delo ( ili zaokru`en fragment) ; Da diskutira za vpe~atocite od muzikata; Da do`ivuva do`ivuva izvedb izvedba a na osnovnite osnovnite vidovi vidovi tempo tempo i postepen postepenite ite promeni na tempo; Da do`ivuva izvedba na osnovnite vidovi dinamika i postepenite promeni na dinamikata; Da razvie sposobnost za voo~uvawe i imenuvawe na osnovnite vidovi tempo i promenite na tempoto vo muzi~kite dela;; Da razvie sposobnost za voo~uvawe i imenuvawe na osnovnite vido vidovi vi dina dinami mika ka i post postep epen enit ite e prom promen enii na dina dinami mika kata ta vo muzi~kite dela; Da do`ivuva motiv i fraza vo muzi~koto delo po sluh; Da voo~uva i prepoznava motiv i fraza vo muzi~koto delo po sluh;
POIMI: instr strumen mentaln talna a muzik zika, vok vokaln alna muz muzika, vokalno lnoinstrumentalna muzika, tempo, dinamika, karakter, izvedba na bavno tempo, izvedba na brzo tempo, izvedba so zabavuvawe, izvedba so zabrzuvawe, zvu~nost pijano, zvu~nost forte, postepena promena na zvu~nost zvu~nost kre{end kre{endo, o, postepen postepena a promena promena na zvu~nost zvu~nost dekre{en dekre{endo, do, motiv, fraza. TEMA 4: SVIREWE NA DETSKI MUZI^KI INSTRUMENTI (8 ~asa) CELI: U~enikot/u~eni~kata : Da sviri pravilno na ritmi~ki DMI; Da ja razviva tehnikata na svirewe na blok flejta; Da go koristi (pravilno) prstoredot za tonovite si1i do2; Da se voveduva vo ansamblovo svirewe na dve melodiski linii; Da razviva sposobnost za kolektivno muzicirawe; • • • • •
POIMI: instrumentalen sostav, kanon. TEMA 5: MUZI^KA GRAMATIKA (4 ~asa) CELI: U~enikot/u~eni~kata : Da ja do`i do`ive vee e fraz frazat ata a prek preku u povr povrza zano nost sta a na muzik muzikat ata a so literaturniot tekst; Da go usvojat poimot fraza preku sporedba na literaturniot tekst so notniot tekst; Da ja prepoznavaat frazata vo pesnite i ve`bite; POIMI: fraza TEMA 6: NARODNO NARODNO MUZI^KO TVORE[TVO (7~asa) CELI: U~enikot/u~eni~kata : Da go usvoi poimot folklor; Da go usvoi poimot muzi~ki folklor; Da gi voo~uva voo~uva i razlikuva razlikuva osnovnite osnovnite karakteristiki karakteristiki na folklorot folklorot i muzi~kiot folklor; Da gi prepoznava i imenuva narodnite pesni spored sodr`inata; Da steknuva pozitiven stav kon narodnoto muzi~ko tvore{tvo; •
•
•
• • •
• •
POIMI: folklor, muzi~ki folklor, narodna pesna. TEMA 7: MUZI^KO IZRAZUVAWE IZRAZUVAWE I TVOREWE (3 ~asa) CELI: U~enikot/u~eni~kata : Da gi razviva kreativnite sposobnosti; Da razviva sposobnost za voo~uvawe na ubavoto vo vokalnata interpretacija; Da razviva kriti~nost i samokriti~nost; Da go prim primenu enuva va znaew znaeweto eto od IKT vo nasta nastavzt vzta a po muzi~ muzi~ko ko obrazovanie; • •
• •
POIMI: / NASTAVNI SODR@INI 1.PEEWE (10 ~asa) 1. Obrabotka na detska pesna (po izbor) 2. Obrabotk Obrabotka a na narodn narodna a pesna pesna (po izbor) izbor) 3. Himna na R. Makedonija Makedonija ili druga pesna pesna po povod 8 Septemvri Septemvri 4. Peewe na elementarni melodiski ve`bi po noti od do1-do2 5. Obrabotk Obrabotka a na pesna pesna za esenta esenta ( po izbo izbor) r) 6. Obrabotka Obrabotka na pesna povrzana povrzana so praznici ( verski verski ili ili dr`avni) dr`avni)
Obrabotka na kanon( po izbor) 8. Dvog Dvoglas lasno no peew peewe e po sluh sluh 9. Dvoglasn Dvoglasno o peewe peewe na kanoni kanoni 10. Peewe pesni po noti (do1-do2) 7.
Zabele{ka: Zabele{ka: Brojot na ~asovite mo`e da se promeni, vo soglasnost so postignuvawata na u~enicite. 2. MUZI^KA PISMENOST (25 ~asa) 1. Elementi Elementi na notno notnoto to pismo (povto (povtoruva ruvawe) we) 2. Polo`b Polo`bata ata na tonot tonot si1 na na pettolin pettolinieto ieto 3. Polo`bata na tonot si1 (povtoruvawe) 4. Vizuelno prepoznavawe na tonot si1 5. Polo`bata na tonot do2 na pettolinie 6. Polo`b Polo`bata ata na tonot tonot do2 do2 (povtoru (povtoruvawe vawe)) 7. Vizuelno Vizuelno prepo prepoznav znavawe awe na tonovi tonovite te si1 i do2 8. Melodiski ve`bi (peewe i svirewe po noti) od do1 -do2 9. Zapoznavawe so tonska skala, stepen i stapalo 10. Zapoznavawe so poimot tetrakord 11. Stepen, stapalo, tetrakord tetrakord (povtoruvawe) (povtoruvawe) 12. Zapoznavawe so C-dur skala 13. Ve`bi za zapi{uvawe na c-dur skala 14. Ve`bi Ve`bi za vizue vizueln lno o prepo prepozn znava avawe we na c-dur skala skalata ta i nejzi nejzinit nite e elementi 15. Peewe i svirewe na c-dur skalata i nejzinite elementi 16. Zapoznavawe Zapoznavawe so poimot poimot interval 17. Prima, Prima, sekunda sekunda i oktava oktava 18. Ve`b Ve`bii za vizu vizuel elno no i sluh sluhov ovo o prep prepoz ozna nava vawe we i zapi zapi{u {uva vawe we na intervalite prima, sekunda i oktava 19. Cela i osmina nota i pauza, pauza, vizuelno vizuelno prepoznavawe prepoznavawe i zapi{uvawe zapi{uvawe 20. Lak i to~ka, znaci za prodol`uvawe na notnata vrednost 21. Peewe i svirewe na melodiski ve`bi so znacite za prodol`uvawe 22. Teza i arza, poim, vizuelno prika`uvawe, prepoznavawe 23. Vidovi Vidovi taktovi: taktovi: 2/2, 3/4, 4/4, vizuelno prepoznavawe, peewe na melodiski ve`bi vo 2/2, 3/3, 4/4 takt 24. 24. Tempo Tempo,, vidov vidovii tempo tempo,, dina dinamik mika a i vidov vidovii na dinam dinamik ika, a, stru~ stru~ni ni poimi 25. Peew Peewe e i svir svirew ewe e na ritm ritmi~ i~ki ki i melo melodi disk skii ve`b ve`bii so prim primen ena a na metronom Zabele{ka: Zabele{ka: Brojot na ~asovite mo`e da se promeni, vo soglasnost so postignuvawata na u~enicite 3. SLU[AWE MUZIKA (15 ~asa)
Slu{awe na vokalana muzika ( po izbor) 2. Slu{awe na instrument instrumentalna alna muzika (po izbor) 3. Slu{awe na vokalno-instr vokalno-instrumentaln umentalna a muzika muzika (po izbor) 4. Temp empo vo muzika zikatta (do (do`ivuv vuvawe awe na osno snovnite temp tempa a, so zabrzuvawe i zabavuvawe) 5. Dinamika Dinamika vo muzi~kite muzi~kite dela dela (do`ivuvawe (do`ivuvawe na pijano i forte) 6. Slu{a Slu{awe we na vokal vokalno no-in -instr strum umen ental talna na muzik muzika a (do` (do`ivu ivuvaw vawe e na dinami~koto nijansirawe, kre{endo i dekre{endo) 7. Slu{awe na deloto ,, Pe{tera na {umskiot kral,, od suitata ,, Per Gint od E. Grig 8. Slu{awe na deloto ,, Radecki mar{, od J. [traus 9. Slu{ Slu{aw awe e na delo deloto to ,,Bu ,,Bumb mbar arov ov let, let,,, od N.Ri N.Rims mski ki Kors Korsak akov ov,, imenuvawe na tempoto 10. Slu{awe na del delo oto ,,Z ,,Zim ima a,, od od A. A. Viv Vivald aldi od od ci ciklu klusot sot ,,^ ,,^eti etiri godi{ni vremiwa,, 11. Voo~uvawe i ime imenuvawe na zv zvu~nosta sta (fo (forte i pij pijano) na italijanski jazik vo slu{anoto muzi~ko delo 12. Voo~uvawe i prepoznavawe na na mo motivot vo vo de deloto 13. Voo~uvawe i prepoznavawe na na fr frazata vo vo de deloto 14. Slu{awe muzika od detski ski muzi~ki festi stivali 15. Slu{ Slu{aw awe e na ,,Te ,,Te{k {kot oto, o,,( ,(na naro rodn dno) o) do`i do`ivu vuva vawe we na temp tempot oto o i dinamikata, 1.
Zabele{ka: Zabele{ka: Brojot na ~asovite mo`e da se promeni, vo soglasnost so postignuvawata i interesot na u~enicite. 4. SVIREWE NA DETSKI MUZI^KI INSTRUMENTI ( 8 ~asa) 1. Orfovi instrumenti i blok flajta (povtoruvawe) 2. Ritm Ritmi~ i~ki ki ve`b ve`bii so osmi osmina na nota nota i osmi osmin na pauza auza (rit (ritmi mi~k ~kii instrumenti) 3. Melodisk Melodiskii ve`bi ve`bi so osmina osmina nota nota i pauz pauza a 4. Melodiski ve`bi za blok flejta (opseg od do1-do2) 5. Ve`bi so znaci za prodol`uvawe prodol`uvawe na notnata vrednost, lak lak i to~ka to~ka 6. Svirewe po sluh 7. Svirewe na dvoglasni kanoni 8. Svirew Svirewe e na ednost ednostavn avnii part partitu ituri ri so ritmi ritmi~ki ~ki instr instrume umenti nti i blok blok flejta Zabele{ka: Zabele{ka: Brojot na ~asovite mo`e da se promeni, vo soglasnost so postignuvawata i interesot na u~enicite. 5. MUZI MUZI^K ^KA A GRA GRAMATI MATIKA KA (4 ~asa) 1. Izrazn Izrazno o ~itawe ~itawe na literat literatur uren en tekst tekst na pesna pesna po izbor izbor so jasna jasna dikcija i dinami~ko nijansirawe
Prepoznavawe na frazata vo izu~enite pesni (ve`bi) 3. Prepoznavawe na frazata vo slu{ana kompozicija 4. Voo~uva Voo~uvawe we na frazat frazata a preku preku svirewe svirewe na DMI DMI 2.
Zabele{ka: Zabele{ka: Brojot na ~asovite mo`e da se promeni, vo soglasnost so postignuvawata na u~enicite. 6. NARODNO MUZI^KO TVORE[TVO ( 7 ~asa) 1. Zapoznavawe so poimot ,, folklor,, 2. Zapoznavawe so muzi~kiot folklor 3. Proektna aktivnost ,, Muzi~ki folklor,, 4. Proektna aktivnost ,, Muzi~ki folklor,, 5. Naro Narodn dna a pesna pesna (po (poim im)) 6. Slu{awe Slu{awe na narodn narodnii pesni pesni 7. Proektn Proektna a aktivno aktivnost st ,, Narodni Narodni pesni,, pesni,, Zabele{ka: Zabele{ka: Brojot na ~asovite e daden orientaciono i mo`e da se promeni, vo soglasnost so postignuvawata postignuvawata i interesot na u~enicite. 7. MUZI^KO IZRAZUVAWE I TVOREWE ( 3 ~asa) 1. Likovno i literaturno izrazuvawe na izu~enite pesni i slu{ani dela 2. Peewe na narodni pesni so razli~na sodr`ina (koncert na nivo na oddelenie) 3. Preba Prebaru ruvaw vawe e na intern internet et podat podatoc ocii na tema tema ,, Folklo Folklor-n r-naro arodn dno o tvore{tvo,, Zabele{ka: Zabele{ka: Brojot na ~asovite e daden orientaciono i mo`e da se promeni, vo soglasnost so postignuvawata postignuvawata i interesot na u~enicite.
Vremet Vremeto o na realiz realizaci acija ja na nastav nastavnite nite sodr`i sodr`ini ni go oprede opredeluv luva a nast na stav avni niko kot, t, vo sogl soglas asno nost st so temi temite te od dr drug ugit ite e na nast stav avni ni predmeti, a vo nasoka na pravilna primena na aktivnite metodi vo interaktivnoto u~ewe.
Sledeweto i ocenuvaweto na postigawata na u~enicite vo ramkite na temata ,, PEEWE,, }e se izveduva preku nabquduvawe i vrednuvawe na : Aktivnosta vo izvr{uvaweto na zada~ite Sorabotkata Primenata na pravilen peja~ki stav Izvedb Izvedbata ata na melod melodij ijata ata na pesna pesnata ta (visi (visina na i ritam ritam,, tempo tempo i dinamika) • • • •
• • • • •
Ritmiziraweto so nozete ^itaweto na noten tekst Razbiraweto na upatstvata za kolektivno muzicirawe Interpretacijata na pesnata spored karakterot i sodr`inata Anga`iranosta i posvetenosta vo rabotata
Sledeweto i ocenuvaweto na postigawata na u~enicite vo ramkite na temata ,, MUZI^K MUZI^KA A GRAMAT GRAMATIKA IKA,, ,, }e se izveduva preku nabquduvawe i vrednuvawe na : Aktivnosta vo izvr{uvaweto na zada~ite Sorabotkata Sposobnosta da se do`ivee do`ivee i prepoznae frazata • • •
Sledeweto i ocenuvaweto na postigawata na u~enicite vo ramkite na temata ,,SLU[AWE MUZIKA,, }e se izveduva preku nabquduvawe i vrednuvawe na : Aktivnosta vo izvr{uvaweto na zada~ite Sorabotkata Verbalnoto izrazuvawe na do`ivuvawata na slu{anata muzika Prepoznavaweto i razlikuvaweto na vidovite muzika Prepoznavaweto Prepoznavaweto i razlikuvaweto razlikuvaweto na vidovite tempo i dinamika dinamika vo slu{anoto delo Interesot za slu{awe muzika Soodvetnoto odnesuvawe Pameteweto i diskusijata vo vrska so slu{anite kompozicii • • • • •
• • •
Sledeweto i ocenuvaweto na postigawata na u~enicite vo ramkite na temata ,,SVIREWE NA DMI,, }e se izveduva preku nabquduvawe i vrednuvawe na : Aktivnosta vo izvr{uvaweto na zada~ite Sorabotkata Razlikuvaweto na DMI Uspe{nosta vo svireweto ritmi~ki i melodiski DMI- blok flejta Oseto Osetott na izrazn izraznite ite svojst svojstva va na tembr tembrot ot ( boja boja na zvuko zvukott na instrumentot) • • • • •
Sledeweto i ocenuvaweto na postigawata na u~enicite vo ramkite na temata ,, MUZI^K MUZI^KA A PISMEN PISMENOST OST,, ,, }e se izveduva preku nabquduvawe i vrednuvawe na : Aktivnosta vo izvr{uvaweto na zada~ite Sorabotkata Razlikuvaweto na tonovite od C-dur skalata Utvrduv Utvrduvawet aweto o na to~nata to~nata mestopo mestopolo`b lo`ba a na tonovit tonovite e od C-dur skalata • • • •
•
•
•
• • •
Prav Pravil ilno noto to prep prepoz ozna nava vawe we,, izgo izgova vara rawe we i prim primen enuv uvaw awe e na intervalite prima, sekunda i oktava Pravilnoto pi{uvawe i upotrebata na znacite za prodol`uvawe na notnata vrednost, lak i to~ka Prep Prepoz ozna nava vawe we i prav pravil ilno no izgo izgova vara rawe we na vido vidovi vite te temp tempo o i dinamika Prepoznavawe i primenuvawe na osmina nota i pauza Prepoznavawe i primena na razli~ni vidovi taktovi Prepoznavawe i primena na teza i arza
Sledeweto i ocenuvaweto na postigawata na u~enicite vo ramkite na temata ,,NARODNO MUZI^KO TVORE{TVO,, }e se izveduva preku nabquduvawe i vrednuvawe na : Aktivnosta vo izvr{uvaweto na zada~ite Kreativnosta pri realizacijata na proektnite aktivnost Primenata na steknatite znaewa Interesot za muzi~kiot folklor • • • •
Sledeweto i ocenuvaweto na postigawata na u~enicite vo ramkite na temata temata ,,MUZI^K MUZI^KO O IZRAZU IZRAZUVAW VAWE E I TVOREW TVOREWE,, E,, }e se izve izvedu duva va preku nabquduvawe i vrednuvawe na : Aktivnosta vo izvr{uvaweto na zada~ite Kreativnosta pri likovnoto i literaturnoto izrazuvawe na pesnite i slu{anite dela ^uvstvoto za kriti~nost i samokriti~nost Interesot za primena na IKT vo proektnite aktivnosti • •
• •
OU ,, LAZO ANGELOVSKI,, Aerodrom, Skopje
GODI[NO PLANIRAWE PO MUZI^KO OBRAZOVANIE ZA PETTO ODDELENIE ( devetgodi{no osnovno obrazovanie)
U^EBNA 2010/ 2011 GODINA
IZRABOTIL: m-r Mirjana Aleksova