Duboki Masivni Temelji-fundiranje i

DUBOKI MASIVNI MASIVNI TEMELJI Grupa masivnih temelja !uhvata" # masivne masivne je$ns je$nstavne tavne temelj temeljne ne !l%ve !l%ve # !unare # san$u% n$u%e e # %esne Bitne %ara%teristi%e $u!%ih temelja su" # ptere&enje ptere&enje na tl prense prense i pre% $nje %nta%tne %nta%tne pvr'ine pvr'ine i pre% !(nih !(nih pvr'ina # %rutst temelja temelja )na(ajn uti(e na na na(in pna'anja pna'anja p$ p$ ptere&enjem ptere&enjem *rema %rutsti $u!%e temelje $elim na" # $u!%e $u!%e temelj temelje e %na(ne %na(ne %rutsti %rutsti i # $u!%e $u!%e temelje temelje !es%n !es%na(ne a(ne %ruts %rutsti ti

Duboki temelji opterećeni centričnom silom # ra(unaju ra(unaju se se i) uslva uslva nsiv nsivsti sti tla tla # pritisa% pritisa% u $njj $njj %nta%tnj %nta%tnj pvr'i pvr'i se ra(una" ra(una" n

V  R  0.7  O    i   f i  hi  



i 1

 A

   dop

O  # !im ppre(n+ prese%a   f  i  # spe,i-i(n trenje u .%N/m 01  i

hi

# %e-i,ijent uslva ra$a .234 )a !unare i %esne1  # visina i#t+ slja

 A  # pvr'ina snve temelja  # $)vljen ptere&enje tla na nivu $nje pvr'ine temelja K$ slanjanja $u!%+ temelja na stenu pritisa% u $njj %nta%tnj pvr'i se ra(una %a"   dop

 



V  R   dop  A

Građenje dubokih temelja, konstruktivni detalji i kontrola stabilnosti Gra5enje $u!%ih temelja %ara%teri'u najsl6enije vrste ra$va7 primena spe,ijalnih pstupa%a i met$a u) prisustv prisustv ili !e) prisustva prisustva v$e u terenu7 terenu7 spu'tanje spu'tanje temelja temelja %r) ra)li(ite ra)li(ite sljeve it$3 Imaju&i Imaju&i u vi$u napre$ napre$ nave$en m6e se re&i $a se $anas +ra5enje $u!%ih temelja m6e i)vesti na sle$e&e na(ine" #

$u!%i $u!%i temelj temeljii se +ra$e +ra$e u mta( mta(u7 u7 $nsn $nsn teme temelji lji se +ra$ +ra$e e spu'tan spu'tanjem jem %r) %r) )emlji't )emlji'te e

#

$u!%i $u!%i temelji temelji se +ra$e +ra$e !e) !e) mta(a7 mta(a7 $ire%t $ire%tn n u )emlji'tu )emlji'tu spe,ija spe,ijalnim lnim sre$st sre$stvima vima i pse!n pse!nim im pstup,i pstup,ima ma ra$a i si+uranja

#

$u!%i $u!%i temelji temelji se i)v$e i)v$e %m! %m!inv invanje anjem m preth preth$n $na a $va $va pstu pstup%a p%a 8

Temelji koji se grade u omotaču Omta(7 $nsn )a'titni )i$7 p svm !li%u ppre(n+ prese%a $u!%e temelje $eli na !unare .%ru6ni ppre(ni prese%1 i san$u%e .pravu+ani ppre(ni prese%13 Ovaj na(in +ra$nje temelja u prin,ipu se sastji i) ne%li% -a)a" #

na pvr'ini terena7 na mestu +ra$nje temelja7 ura$i se mta( ili sam $e nje+ve visine

#

p s%i$anju plate i ptre!nm (vr'&avanju !etna7 pristupa se is%pu )emljan+ materijala %r) unutra'njst mta(a !a+erm7 !i(n %riste&i +raj-ernu %a'i%u3 Kpanjem )emlji'ta i pa6ljivim pt%pavanjem n6a .ru(n17 mta( +u!i slna, i savla5uju&i te6inm silu trenja p pvr'ini mta(a sila)i %r) )emlji'te3

#

Na preth$n spu'tenu lamelu $+ra5uje se nare$na lamela7 a )atim p(inje pnvn spu'tanje u) is%p )emljan+ materijala3 *stupa% se pnavlja $% se mta( ne spusti $ prje%tvane %te3

9a)e spu'tanja !unara %r) )emlji'te #

psle )avr'en+ spu'tanja )a'titn+ )i$a pristupa se nje+vm ispunjavanju !etnm ili se ra$i armiran!etns% $n a% !unar .san$u%1 tre!a $a !u$e re)ervar ili $ru+a p$)emna prstrija namenjena spe,ijalnim premama i tehnl+ijama3

O!li% ppre(n+ prese%a temelja je u+lavnm $i%tiran !li%m na$temeljn+ $ela %nstru%,ije3 Ispitivanja su p%a)ala $a %ru6ni ppre(ni prese% ima pre$nst u $nsu na $ru+e !li%e3 Ov$e se p$ %ru6nim p$ra)umeva prese% !li%a %ru6n+ prstena3 U prvm re$u )a'titni )i$ %ru6n+ prese%a je u sva%m hri)ntalnm prese%u pritisnut7 pa je ptre!na %li(ina armature minimalna3 I)ra$a mta(a nave$en+ prese%a je je$nstavnija7 a pri spu'tanju %r) )emlji'te se najla%'e $r6ava u verti%alnm pl6aju3 :anije su mta(i !unara ra5eni $ pe%e7 %amena i !etna3 Danas se !unari prvenstven ra$e $ armiran+ !etna3 Spljni !li% mta(a !unara m6e !iti valj%ast .,ilin$ri(an1 ili ,ilin$ri(an sa upu'tanjem .prmenljive $e!ljine )i$a13

O!li% mta(a !unara a1 ,ilin$ri(an

!1 ,ilin$i(an sa upu'tanjem

*rmenljivm $e!ljinm )i$a se m6e $sta u'te$eti %$ vema $u!%ih !unara7 ali je njihva i)ra$a %mpli%vanija3 Spljna pvr'ina tre!a $a !u$e verti%alna3 :anije +ra5eni !unari su imali %ni(ni !li% .)a%'ena 0

spljna pvr'ina17 jer se smatral $a se na taj na(in umanjuje trenje p mta(u pri spu'tanju !unara3 Is%ustv je p%a)al $a va%av !li% ima ni) ne$stata%a .te6e se i)ra5uje7 la%'e se )a%'ava u t%u spu'tanja7 )apa$a %rupniji materijal i) +rnjih sljeva u u sl!$an prstr it$31 Dnji %raj )a'titn+ )i$a .mta(a1 se na)iva n6 !unara .san$u%a13 O!li%van je ta% $a la%'e pr$ire %r) tl a )a (vr'&e7 )!ijenije materijale !i(n je ja(an (eli(nim pr-ilima3

N6 !unara ili san$u%a ;a smanjenje sile trenja p mta(u !unara se ,elm visinm pstavljaju ,evi )a u!ri)+avanje !i(n +linen+ rastvra3 Bunari i san$u,i m+u $a se i)ra5uju i $ mnta6nih elemenata7 hri)ntalnih ili verti%alnih7 u) spe,ijaln pve)ivanje suse$nih lamela < elemenata3 Proračun omotača (bunara i sanduka ) koji se sputaju kro! !emljite ;a !unare i san$u%e %ji se spu'taju %r) )emlji'te u) is%p materijala7 prra(un je $elimi(n isti7 $% je $e prra(una spe,i-i(an i ra)li(it )avisn $ !li%a ppre(n+ prese%a3 Na isti na(in se sprv$i %ntrla spu'tanja7 %ntrla sta!ilnsti i $e prra(una %nstru%,ije temelja3 a) "ontrola sputanja kro! !emljite ;avisn $ namene !je%ta i mesta +ra5enja7 $u!%i temelji se m+u spu'tati sa pvr'ine terena7 ili pri +ra5enju u v$i7 sa nasut+ strva3 Kpanjem )emlji'ta i pt%pavanjem n6a mta( p(inje p$ spstvenm te6inm $a tne3 Kretanju mta(a suprtstavlja se sila trenja p mta(u !unara3

Te6ina !unara mra u sva%j -a)i spu'tanja $a ispuni uslv" #

pri spu'tanju %r) )emlji'te !e) prisustva v$e

G z  #

 1.15  T  z 

pri spu'tanju %r) )emlji'te u) staln ,rpenje v$e G z   G w  1.15  T  z 

+$e je"

G z   # te6ina )i$a .mta(a1 =

T  z   # sila trenja p mta(u G w  # te6ina v$e istisnute )i$vima mta(a Tre!a napmenuti $a silu trenja tre!a ra(unati )a sva%i slj7 pa &e u%upna sila trenja !iti" n

n

i 1

i 1

T  z   T  zi   E ai  tg  i Kriste&i preth$ne je$na(ine m6e se $ire%tn $re$iti ptre!na $e!ljina )i$a )a nrmaln spu'tanje mta(a"

b z 

1.15  T  z  bet   O  H 

+$e je"

O  # spljni !im !unara u m>   bet   #

)apremins%a te6ina !unara

T  z   # sila trenja p mta(u !unara  H   # visina !unara

I) uslva spu'tanja se uve% $!ija ve&a ptre!na $e!ljina )i$a ne+ i) $ru+ih stati(%ih uti,aja3 Tre!a i)a!rati e%nmi(nu $e!ljinu )i$a7 a ptre!na te6ina )a spu'tanje se m6e psti&i $$atnim ptere&enjem u %riti(nj -a)i3 b) "ontrola dubokih temelja na kli#enje (smicanje) Du!%i temelji su u+lavnm u%pani $u!% u tl i njihv pmeranja $nsn %li6enje je spre(en tprima tla na !(nim pvr'inama3 Me5utim7 %a$a je temeljna %nstru%,ija $elimi(n u%pana ili se nala)i na %sini7 tre!a sprvesti %ntrlu na %li6enje3 Tipi(ni primer va%vih %nstru%,ija i uslva je slu(aj ,rpnih stani,a pri!aln+ tipa3 *rv tre!a $e-inisati ptere&enje %je $eluje na temeljnu %nstru%,iju7 $nsn na !il %ju $ru+u %nstru%,iju tipa !unara7 san$u%a u -un%,iji re)ervara7 ,rpne stani,e it$3 % oja je poluukopana u tlo.

 E a  # a%tivni pritisa% tla u .%N1  E  p  # tpr tla u .%N1 T b

# sila .hri)ntalna1

trenja

p

!(nim

pvr'inama

Si+urnst $u!%+ temelja na %li6enje se prverava pre% -a%tra si+urnsti na %li6enje

 F  sk 



T dna

  E  p  2T b

+$e je" T dna  ( G z  T bz 

 E a 

Gdna

 1.5

 0.5T bz   )tg  

 # sila trenja p !(nj pvr'ini .verti%alna1

c) "ontrola na isplivavanje Bunare7 san$u%e i sli(ne u%pane %nstru%,ije tre!a prveriti i na si+urnst i)$i)anja usle$ $elvanja u)+na v$e3 Naime7 %a$a se na %raju spu'tanja mta(a ura$i armiran!etns% $n7 ptisa% v$e .u)+n1 m6e $a savla$a te6inu %nstru%,ije i silu trenja i $ve$e $ i)$i)anja u $nsu na pre$vi5eni pl6aj3 Ova pjava je pse!n i)ra6ena %$ la%'ih %nstru%,ija .sa )i$vima manje $e!ljine1 i ve&e visine v$en+ stu!a hw .

?

Si+urnst $u!%+ temelja na isplivavanje se prverava pre% -a%tra si+urnsti na isplivavanje

 F is



G zida

 Gdna  0.5T z 

W 

 1.5

+$e je"

W   # sila ptis%a v$e W    p w   Aosn



hw    w  Aosn  u .%N1

Isplivavanje je pse!n i)ra6en %$ manjih re)ervara7 'ahti7 %anala )a pprav%u i pre+le$ v)ila it$31 d) "ontrola omotača na kidanje *ri spu'tanju mta(a m6e $a se $a se $esi $a7 i pre$ t+a 't je n6 pt%pan7 mta( ne sila)i3 Grnji $e mta(a !u$e u%lje'ten a $nji $e >>visi>>3 Smatra se $a visina u%lje'ten+ $ela i)nsi 23=@ a $e %ji visi 23@3 *rese% i)me5u ta $va $ela se prverava na %i$anje7 $nsn u prese%u se sra(unava ptre!na %li(ina p$u6ne armature3 G)$ < te6ina )i$a %ji CCvisiCC

;%G)$ < sila %i$anja

 Aav 

  ku v

e) Proračun dimen!ija pojedinih delova konstrukcije na uticaje pri i!vođenju radova Sam mta(7 pre+ra$ni )i$vi7 n67 $n !unara .san$u%a1 mraju se sra(unati na uti,aje pri ra$vima %ji se !avljaju u svim %ara%teristi(nim -a)ama3 Na $nj sli,i $ati su sam mer$avni uti,aji na mta( )a !unare i san$u%e3 U literaturi se m+u na&i ta!elarn sre5eni pje$ini slu(ajevi ptere&enja )a ra)li(ite !li%e ppre(nih prese%a temelja7 %a i prra(uni stalih %nstru%tivnih elemenata3

@

Optere&enje )i$va san$u%a

