SI STEM LAYANA NAN KESEHA HATAN PADA PASI EN DENG NGAN GGN SI STEM RESPI RASI
Ns .FI TRIRAHAYU,S. Kep
DEFI NI SI
Me nur utPr o f .Dr .So e ki dj oNo t o a t mo j oPe l a y a nan ke s e ha t a na da l a hs ubs i s t e m pe l a y a na nke s e ha t a ny a ng t uj ua nut a ma ma ny aada l ahpe l a y a na npr e v e nt i f ( pe nc e g ahan)danpr o mo mo t i f (pe ni ng kat anke s e hat an) dengans as ar anmas yar akat .
Me nur utLe v e ydanLo o mba( 1973)Pe l a yanan Ke s e hat anAdal ahupayayangdi s e l e nggar akan s e ndi r i / s e c ar abe r s amas amadal am s uat uo r g ani s as i unt ukme me me l i har adanme ni ngkat kankes e hat an, me nc e gah,danme nye mbuhkanpeny aki ts e r t a me mu mul i hka nke s e ha t a npe r o r a ng a n,ke l ua r g a , kel omp mpok,at aumas yar akat .
SI STEM PELAYANA NAN KESEHA HATAN Me nur utDuboi s& Mi l e y( 2005:317):
Si s t em pel ayanankes ehat anmer upakanj ar i ngan pe l a yanani nt e r di s i pl i ne r ,ko mp mpr e he ns i f ,danko mp mpl e ks , t e r di r idar iakt i vi t asdi agno s i s ,t r e at me n,r e habi l i t as i , peme me l i har aankes e hat andanpenc e gahanunt uk mas y ar akatpadas e l ur uhke l o mpo kumurdandal am b e r b ag a ike a da an.
Be r bag ais i s t e m pe l a y ananke s e hat anme l i put i: pel ay anankes e hat anmas yar akat ,r umahs aki t r umah s aki t ,kl i ni k kl i ni kme di kal ,o r g ani s as i o r gani s as i peme mel i har aankes ehat an,l emb mbagakes ehat anr umah, pe r a wa t a ndal am r umah,kl i ni k kl i ni kke s e hat an me nt al ,danpe l a yananpe l a yananr e habi l i t as i .
Me nur utZa s t r o w( 1 98 2:3 19–3 22 ):Pe l a y a na nke s e ha t a n di or gani s as idal am komponen:
Pr akt e kdo kt e rs e ndi r i ,kur angdi s upe r v i s i ,hany a be r t anggungj a wabke padapas i e n,r e l at i ft e r i s o l as i .
Se t t i ngpe l a yananr a watj al anbe r ke l o mpo k,s e pe r t ibal ai bal aipe ngo bat anat aukl i ni kkl i ni kkhus us( s e pe r t ikl i ni k gi nj al ,bal aipe ngo bat angi gi )at auy angdi s e l e ngg ar akandi pe r g ur uant i nggiat aus e ko l ahs e ko l ah,dipabr i kpabr i k,di pe r us a ha anpe r us aha anat aut e mpat t e mpatke r j al ai n.
Se t t i ngRumahs aki t .
Pe r a wat andal am r umah
Pe l a y a nanke s e ha t a nma s y a r a ka ty a ngdi o r g ani s i r dal ambe r bagait i ngkat an:l o kal ,r e gi o nal ,o l e hpe me r i nt ah pus a tat aunas i o nal ,dani nt e r nas i o nal .
SI STEM LAYANAN Si s t e ml a y a na npadag ang g ua ns i s t e mr e s pi r a s i ant ar al ai n:
Si s t e m Ruj ukan
PMO
Gaki n
Jamke s mas
Jamke s pr o f
Jamke s ko t
Ja mke s da
Jampe r s al
SI STEM RUJUKAN Tuj uan
Tuj uanr uj ukanadal ahdi has i l kannyapemer at aanupaya kes ehat andal am r angkapenye l es ai anmas al ahkes ehat an s e c ar abe r da y adanbe r ha s i lg una.
Tuj uanSi s t e m Ruj ukanadal ah A garpas i e nme ndapat kanpe r t o l o ng anpadaf as i l i t as pel ayanankes ehat anyangl ebi hmampus ehi nggaj i wanya da pa tt e r s e l a ma t ka n,de ng a nde mi ki a nda pa t me nur unkanangkake mat i an.
Pe l a y a na nke s e ha t a nme nj a die fis i e n
Pe l ay ananmul ait i ngkatbawah( pus kes mas )kemudi an di r uj ukkeRSj i kadi pe r l ukan
Pe l a y a na nke s e hat anl e b i hc e p at
s e b uts e b ag aipe ny e r ahan Ruj ukankes ehat andapatdi t a ng g ung j a wa bda r is a t upe l a y a na nke s e ha t a nke pe l a y ananke s e hat any angl ai n.
Se c ar al e ng kapPr o f .Dr .So e ki dj oNo t o at mo dj o e bag ais uat us i s t e m mendefini s i kans i s t em ruj ukans pe n y e l e ng g ar a anpe l a y a na nke s e ha t a ny a ng me l aks anakanpel i mpahant anggungj awabt i mbalbal i k t e r ha da ps a t uka s uspe n y a ki ta t a uma s a l a hke s e ha t a n s e c ar av e r t i kal( dar iuni ty angl e bi hmampu me nang ani ) ,at aus e c ar aho r i z o nt al( ant aruni t uni t yangs e t i ngkatkemampuannya) .
Se de r hananya,s i s t em r uj ukanme ngat urdar i manadan har uskemanas e s e o r angdengangangguankes e hat an t er t ent umemer i ks akankeadaans aki t nya.
JENI SRUJUKAN Si s t i m Ke s e hat anNas i o nalme mbe dakannyame nj adi duamac am y ai t u: 1 ) .Ruj uka nKe s e ha t a n
Ruj uka ni nib e r ka i t a nde ng a nupa y ape l a y a na n kes e hat andal am pe nc e gahanpenyaki tdan pe ni ng kat ande r a j atke s e hat an.Ruj ukani ni di be dakanme nj adit i g ay ai t u: Ruj ukant e kno l o g i R uj ukans ar ana
Ruj ukanOper as i o nal
2) .Ruj ukanMedi k
Ruj ukani niber kai t andenganupayapel ayanan kedokt er andal am penye mbuhanpe nyaki ts er t a pe mul i hanke s e hat an.Ruj ukanme di ct e r di r idar i pe nde r i t a ,pe ng e t a hua n,da nb ahanl ab o r a t o r i um :
Tr ans f e ro fpat i e nt:ko ns ul t as ipe nde r i t aunt uk ke pe r l uandi agno s t i c ,pe ngo bat an,t i ndakano pe r at i f dl l .
Tr ans f e ro fkno wl e dg e:pe ng i r i mant e nag a ke s e ha t a ny a ngl e b i hko mpe t e na t a ua hl iunt uk me ni ngkat kanmut ul a yanans e t e mpat .
Tr a ns f e ro fs pe c i me n:pe ng i r i ma nb aha nunt uk pe me r i ks a anl ab o r at o r i um y a ngl e b i hl e ng kap.
SI STEM RUJUKAN YANKES ( PERMENKES001/ 2012) Pe n y e l e ng g ar aa npe l a y a nanke s e ha t a n Me ngat urpel i mpahant ugasdan t anggungj awab T i mbalbal i k Ho r i s o nt almaupunv e r t i c al
TI NGKATAN PELAYANAN KESEHATAN YANKESTI NGKATPERTAMA
PUSKESMAS, RSPRATAMA,KLI NI K
PRAKTEKPERORANGAN
YANKESTI NGKATKEDUA Y ANKESSPESI ALI STI K
DG PENGETAHUAN DAN TEKNOLOGIKES. SPESI ALI STI K
YANKESTI NGKATKETI GA Y ANKESSUBSPESI ALI STI K
PENGETAHUAN DAN TEKNOLOGISUBSPESI ALI STI K
SI STEM RUJUKAN
Di l a ks a na ka ns e c a r a be r j e nj ang,mul aidar i Yanke sTi ngkat Pe r t ama
Yanke sTkI I / I I Ihany a dptdi be r i kanat as r uj ukany anke sTk.I / I I
SI STEM RUJUKAN Bag ipe s e r t a j ami nan/ as ur ans i s o s i a l
Bagipe s e r t a as ur ans iko me r s i al Bagiy gbukan pe s e r t aj ami nan / as ur ans i
Di waj i bkan me ng i kut is i s t e m r uj ukan
s e s ua ide ng a n ke t e nt uandal am po l i sas ur a ns i
Dapatme ngi kut i s i s t e mr uj ukan
TATACARARUJUKAN RUJUKAN VERTI CAL
JAMKESMAS
J nanKe s e hat anMas y ar akat) Jamkes mas (akr o ni m dar i ami adal ahs e buahpr o gr am j ami nank e s e h a t a n unt ukwar ga I ndo ne s i a
y a ngme mb e r i ka npe r l i ndung a ns o s i a ldi b i da ngke s e ha t a nunt uk me nj ami nmas yar akatmi s ki ndant i dakmampuy angi ur annya di b a y a ro l e hpe me r i nt a ha g ark e but uha nda s a rk e s e ha t a nn y ay a ng l a y akdapatt e r pe nuhi .
Pr o gr am i nidi j al ankano l e hDe par t e me nKe s e hat an s e j ak2008.
Pr o gr am Jami nanKe s e hat anMas y ar akat( Jamke s mas ) di s e l e ng g ar a ka nb e r da s a r ka nk o ns e pa s u r a n s is o s i a l .
Pr o g r am i nidi s e l e ng gar akans e c ar anas i o nalde ng ant uj uanunt uk: 1.
Me wuj udka npo r t a bi l i t a spe l a y a nans e hi ng g ape l a y a na nr uj uka n t e r t i ng g iy a ngdi s e d i a ka nJa mke s ma sda pa tdi a ks e so l e h s e l ur uhpe s e r t adar ibe r bag aiwi l a y ah
Ag art e r j adis ubs i dis i l angdal am r angkame wuj udkan 2. pel ayanankes ehat anyangmenye l ur uhbagimas yar akatmi s ki n
TUJUAN
Me wuj udkanpo r t abi l i t aspe l a y a nans e hi ng g a pe l a y ananr uj ukant e r t i ng giy angdi s e di akan J amke s masdapa tdi aks e so l e hs e l ur uhpe s e r t a dar ibe r bag aiwi l a y ah.
A g art e r j adis ubs i dis i l angdal am r angka me wuj udkanpel a y ananke s e hat any ang me nye l ur uhbagimas yar akatmi s ki n.
KEPESERTAAN JAMKESMAS
Pe s e r t aPr o gr am Jamkes masadal ahs e t i apor ang mi s ki ndant i dakmampuyangt er daf t ardanmemi l i ki kar t udanber hakmendapat kanpe l ay anankes e hat an. Juml ahs as ar anpes er t ase bes ar19, 1j ut aRumah Tang gaMi s ki n( RTM)at aus e ki t ar76, 4j ut aj i wa. Juml aht e r s e butber das ar kandat aBadanPus at St at i s t i k( BPS)t ahun2009,y angdi j adi kandas ar pe ne t apanj uml ahs as ar anpe s e r t as e c ar anas i o nalo l e h Me nkes .Be r das ar kanJuml ahSas ar anNas i o nal t er s ebutMenkesmembagial okas is as ar ankuo t a Kabupat e n/ Ko t a.
PROSEDUR PELAYANAN KESEHATAN BAGI PESERTA JAMKESMAS
Pe l a y ananr a watj al ant i ng katpe r t amadi be r i kandi Pus kes masdanj ar i ngannya.
Pe l a y ananr a watj al anl anj ut andi be r i kandiBal ai Ke s e hat anMat aMas ya r akat( BKMM) ,Bal aiBe s ar Ke s e hat anPar uMas y ar aka t( BBKPM) ,BKPM/ BP4/ BKI M danr umahs aki t( RS) .
Pel ay ananr awati napdi ber i kandiPus kes masPer awat andan r uangr a wati na pke l a sI I I( t i g a)diRSPe me r i nt a ht e r ma s uk RSKhus us ,RSTNI / POLRIdanRSSwas t ay angbe ke r j as ama de nganDe par t e me nKe s e hat an.
Padakeadaangawatdar ur at( emer genc y)s el ur uhPember i Pe l ay ananKe s e hat an( PPK)waj i bme mber i kanpel ay anan ke padape s e r t awal a upunt i da kme mi l i kipe r j a nj i an ke r j a s a ma .Pe ng g ant i a nb i a y ape l a y a na nke s e ha t a n
ALUR PELAYANAN JAMKESMAS,YANG AKAN BEROBATKE PUSKESMAS
Pe s e r t ayangme me r l ukanpel ay anankes ehat andas ar be r kunj ungkePus kes mas .
Pe s e r t ahar usme nunj ukkankar t uJamkes mas ,( Yang keabs ahankepes er t aannyamer uj ukkepadadaf t ar ma s y a r a ka tmi s ki ny a ngdi t e t a pka no l e h Bupat i / Wal i kot as e t e mpat .SKTM hanyaber l akuunt uk s e t i apkal ipe l a y ananke c ual ipadako ndi s ipe l a y anan l anj ut ant e r kai tde ng anpe ny aki t ny a)
A pabi l ape s e r t ame me r l ukanpe l a y .ke sr uj ukan,maka y angbe r s a ngkut andi r uj ukkef as i l i t aspe l a y .Ke s . r uj ukandi s e r t ais ur atr uj ukandankar t upe s e r t a, ke c ua l ipa daka s use me r g e nc y .
ALUR PELAYANAN JAMKESMAS,YANG AKAN BEROBATKE RS
Me l e ng kapipe r s y ar at anadmi ni s t r as i:
Ruj ukandar iPus ke s mas
Fo t o c o pyKar t uJ AMKESMAS
Fo t o c o pyKTP
Fo t oc opyKK
Se muape r s y ar a t any angt e l ahdi s i apkanl anj .di ba wakel o ke t ASKESunt ukdis t empel JAMKESMAS,bar uke mudi an di pa kaime nda f t a rb e r o b at
A l urPel ayananJamkes mas ,yangakanber obatkeRSyang l ebi hl engkap:
Mel engkapis emuaper s yar at andiat as
Sur atRuj ukandar iRuangan/ RawatI napat auRawatJal an y a ngd i t a nda t a ng a nido kt e ry a ngme r uj uk
Sur a tJ al a nAmb ul a nc ey a ngt e l a hdi t a ndat a ng a nido kt e ry a ng
JAMKESMAS usadar uj ukandar iPus kes mas , NonEmer gency:Har KTP, KK.Kal aupas i e ndar ikabupat e n,har usada r uj ukandar iRumahSaki tKabupat enbe s er t aSur at Keabs ahanPes er t a( SKP)yangdi kel uar kanol ehbagi an ASKESdiRS( ke pe s e r t aanny adi ke l o l aASKESRS) . Ruj ukandi t uj ukankeRS.Ruj ukan( Mi s:RS. Daya) kemudi anmer uj ukkeRS.Wahi di nj i kadi per l ukan
Emer gency:Cukupme mba waKar t uJa mke s mas , KTP,KK ( Ji kar awati nap,makadi ber iwakt u:2x24 Jam ut kpengur us anadmi ni s t ar s i ,t anpar uj ukandan mas ukme l al uiUGD.
GAKI N Pe ng e r t i an Jami nanpemel i har ankes ehat anbagikel uar gami s ki n dankur angmampu( GAKI N)ada l ahj ami nan pemel i har aankes ehat anyangdi ber i kankepada ke l uar gami s ki ndankur angmampuy ang me mbut uhkanpel ay anankes e hat anme l i put ir awat j al andanr a wati naps e bagai manay angdi t e t apkan, bai kdiPus ke s masmaupundiRumahSaki ty ang di t unj uK.
ALURGAKI N RAWATJ ALAN
ALURGAKI N RAWATI NAP
JAMKESPROV
Pe ng e r t i an p r o gr am pe l ay ananke s e hat an mas yar akatmi s ki ndant i dak mampuba nt uandanadar i Pe me r i nt ahPr o v i ns idan Kabupat e n/ Ko t a
Pr ogr am Jamkes pr o vKal t i ms ec ar akhus usdi per gunakanunl uk:
Pe l ay anankes e hat anbagimas yar akalmi s ki ndant i dakmampunon Jamkes masat auyangt i dakmemi l i kij ami nandc ngankr i t er i a s e bagaibe r i kut:
pas i e nde nganme ngg unakanSur atKe t e r angant i dak Mampu ( SKTM)a t a us ur a tke t e r a ng a nl a i nda r ii ns t a ns iy a ngb e r we na ng ( Lur a h/ Ke p al aDe s a ,Ca ma l ,Di na sSo s i a l ,La pa s / Rut a n/ Rul a n Po l i s ial auJamke s da/Ja mke s pr o v );
pas i e nde ng anka s usl ua rb i a s ada nka s ust e r t e nt u
pas i e nGangguanJi wa
pas i e nko r b anko nfli k
pas i enruj ukandir umahs aki tdidal am daer ahmaupundil uar dae r ahde ng ans t andarke l asI I l
Si s t e m pembi ay aanmc nggunakant ar i fr umahs aki ts e s uaidengan p e r a t ur a nda nk e t e nt ua ny a ngbe r l a ku
Pembayar anbi ayapel ayanankes ehat ankepadaPPK di at url ebi h l a nj utde ng anpe r j a nj i anke r j a s a maa nt a r aDi na sKe s e ha t a nPr o v i ns i
Pr o gr am Jamke s pr o vs e c ar aumum di pe r gunakan unt uk:
pel ay anankes ehal andir umahs aki tunt uk mas y ar akatmi s ki ndant i dakmampuy angt i dak t e r mas ukpes e r t aJamkes mas ;
Pe na ng g ung a nb i a y at r a ns po r t a s ir uj uka nda n t r ans po r t a s ipe mul a ng anpa s i e nmi s ki ndant i dak mampudar ir umahs aki ty angme r uj ukkes ar ana pe l a y a na nke s e ha t anl ai nny a
Penanggunganbi ayat r anpor t as ipe t ugaspendampi ng pas i e ny angdi r uj uk.
J AMKESKOT A dal ahj ami nanke s e hat anko t ay angdi t uj ukanunt uk mas y ar akaty angt i dakmampu.
Jamke s ko tbe r as aldar iAPBD unt ukme nampung mas y ar akaty angt i dakme ndapat kanJamkes masdar i APBN,
J AMKESDA
J AMKESDAadal ahpr o gr am j ami nanbant uan pembayar anbi ay ape l ay anankes e hat anyang di ber i kanPemer i nt ahDaer ah
Sas ar anPr o gr am Jamkes daadal ahs e l ur uh mas yar akatyangbe l um me mi l i kij ami nan ke s e hat anbe r upaJamke s mas ,ASKESdan as ur ans ike s e hat anl ai nny a.
A dapunj ami nanpe mbi a y aanny ame l i put i:
Pe l ay ananRawatJal anTi ngkatPe r t ama( RJTP) di l akukanpadaPus kes masdanj ar i ngannya.
Pe l ay ananRawatJal anTi ngkatLanj ut an( RJTL) padaRSUD
Pe l ay ananRawatI napTi ngkatPe r t ama( RI TP) di l aks anakanpadaPus kes masr awati napdan pel ay ananr awati napke l asI I IRSUD RumahSaki t l ua rda e r a hy a ngt e l a hme nj a l i nke r j a s a made ng a n Pe me r i nt ahKab.
Pe l a y a na npe nde r i t ag a ng g ua nj i wa
JENI SJENI SPELAYANAN KESEHATAN YANG DI TANGGUNG PROGRAM J AMKESDAANTARALAI N BERUPA:
Pe l ay anankes e hat andiPus kes masdan j ar i nganny a,me l i put i:
Ra watJal anTi ngkatPe r t ama( RJTP)
RawatI napTi ngkatPe r t ama( RI TP)
Pe l ay anangawatdar ur at
Pe l a y a na nke s e ha t a ndiRuma hSa ki t ,me l i put i:
RawatJal anTi ngkatLanj ut an( RJTL)
RawatI napTi ngkatLanj ut an( RI TL)
Pe l ay anangawatdar ur at
Cuc idar ahdi t anggungs ebanyak6( enam)kal i
Ke mo t her api
