Makalah Hadist Tujuan Pendidikan

BAB I PENDAHULUAN

A.

LAT LA TAR BE BELA LAK KANG ANG MAS MASAL ALAH AH Pendi endidi dika kan n

dala dalam m

Islam Islam

meru merupa paka kan n

sebu sebua a

ran! ran!ka kaia ian n

pr"s pr"ses es

pemberda#aan manusia menu$u kede%asaan& baik se'ara akal& men(al maupun m"ral& un(uk men$alankan )un!si kemanusiaan #an! diemban seba!ai se"ran! amba diadapan Alla s%(. Dan $u!a seba!ai Kali)a *i al+ard ,pemeliara- pada alam semes(a ini. Den!an demikian& )un!si u(ama pendidik pendidikan an adala mempersi mempersiapkan apkan !enerasi !enerasi penerus penerus ,peser(a ,peser(a didik- den!an kemampuan dan kealiann#a ,skill- #an! diperlukan a!ar memiliki kemampuan dan kesiapan un(uk (er$un ke (en!a lin!kun!an mas#araka(. Tu$uan pendidikan pendidikan&& (ela dirumuska dirumuskan n pada K"n)er K"n)erensi ensi Pendidikan endidikan Islam se+dunia #an! per(ama di Mekka (aun /00. Pada k"n)erensi (erseb (ersebu( u( diasi diasilk lkan an rumusa rumusan n ba%a ba%a pendid pendidik ikan an ber(u$ ber(u$uan uan men'ap men'apai ai per( per(um umbu bua an n

#an! an!

seim seimba ban! n!

dan dan

memb memben en(u (uk k

kepri epriba badi dian an

#an! #an!

men#eluru melipu(i aspek spiri(ual& in(elek(ual& ima$ina(i)& 1sik& ilmia& baasa& baik se'ara indi2idu maupun k"lek(i). k"lek(i). Se(ela k"n)erensi per(ama. K"n)erensi beriku(n#a& dilakukan re2isi+ re2isi (en(an! (u$uan pendidikan Islam& k"nsep (u$uan pendidikan Islam seba!a seba!aim imana ana k"n)e k"n)ere rensi nsi pendid pendidik ikan an Islam Islam se+dun se+dunia& ia& senada senada den!an den!an pendapa( Al+Ga3ali #an! men!a(akan ba%a4 Tu$uan pendidikan Islam adal adala a mend mendek eka( a(k kan diri diri kepad epada a Alla Alla  s%( s%( buk bukan un(u un(uk k men' men'ar arii kedudukan un(uk memperka#a diri.

Selan$u(n#a&

Sa$$ad

Husen

dan

Asra)&

men#a(akan

ba%a

pen#embaan kepada Alla s%( seba!ai manis)es(asi dari (u$uan pendidikan Islam (idak (erba(as pada pelaksaaan 1sik dari ri(ual a!ama sema(a& (e(api men'akup seluru ak(i2i(as&iman&pikiran&perasaan& dan peker$aan.  Tu$uan akir pendidikan muslim adala per%u$udan ke(undukan kepada Alla s%(& Un(uk dapa( men#usun pendidikan se'ara sis(ema(is sesuai den!an (u$uan #an! di!ariskan& maka ne!eri+ne!eri muslim arus melaksanakan s#ari5a Alla dan memben(uk keidupan manusia berdasarkan asas+asas ser(a nilai+nilai Islam. Pada makala ini akan dikemukakan pembaasan (u$uan pendidikan berdasarkan adis(+adis( Rasul SA6& melipu(i (u$uan pendidikan keimanan& aklak dan amal sale7ibada. B.

RUMUSAN MASALAH . Apa sa$aka Hadis( (en(an! (u$uan pendidikan Islam men!enai akida& berilmu.aklak& dan ber(ak%a 8

9.

TU:UAN PEMBAHASAN . Un(uk men!e(aui adis(+adis( #an! berkai(an den!an (u$uan pendidikan Islam ;. Un(uk menamba %a%asan dan pen!e(auan kususn#a pada ma(a kulia Hadis( Tarba%i

BAB II PEMBAHASAN

A. Tu$uan Pendidikan Islam Pendidikan merupakan kebu(uan manusia& kebu(uan #an! (idak dapa(

di!an(i

den!an

#an!

lain.

Karena

pendidikan

merupakan

kebu(uan se(iap indi2idu un(uk men!emban!kan kuali(as&p"(ensi&dan baka( diri. Pendidikan memben(uk manusia da(i (idak men!e(aui men$adi men!e(aui& dari keb"d"an men$adi kepin(aran dari kuran! paam men$adi paam& in(in#a adala pendidikan memben(uk $asmani dan r"ani men$adi paripurna. Pendidikan Islam memusa(kan pera(iann#a kepada pemben(ukan indi2idu

Muslim

a!ar

melakukan

amal

s"le&

#ai(u

den!an

men!emban!kan kemampuan indi2idu muslim a!ar kemampuan akal sampai

ke(in!ka(

kema(an!an

dan

kealian

baik

dalam

bidan!

a!ama&s"sial maupun kauni. Tu$uan u(ama pendidikan Islam adala Asari&Hasan.;<<=.Hadis-Hadis Pendidikan &Bandun!49i(apus(aka Media Perin(is&lm.>?

men'ip(akan muslim #an! sale #ai(u 4 Berakida lurus&Beraklak baik& ber%a%asan

luas&berkesan!!upan

usaa&berbadan

sea(&beribada

benar& ber(ekad (in!!i& ber$a!a+$a!a (eradap %ak(un#a& berman)aa( ba!i "ran! lain dan berkera(uran dalam semua amal.; Menuru( Dr. @akia Darad$a( ba%a (u$uan pendidikan Islam se'ara keseluruan& #ai(u kepribadian sese"ran! #an! membua(n#a mena$di insan kamil den!an p"la (ak%a& Insan kamil ar(in#a manusia u(u se'ara r"ani dan $asmani&dapa( idup dan berkemban! se'ara %a$ar dan n"rmal karena (ak%an#a pada Alla S6T.? Ini men!andun! ar(i ba%a pendidikan Islam i(u diarapkan men!asilkan manusia #an! ber!una ba!i dirin#a dan mas#araka(n#a ser(a senan! dan !emar men!amalkan dan men!emban!kan a$aran Islam dalam berubun!an kepada Alla dan den!an sesaman#a& dapa( men!ambil man)aa( #an! semakin menin!ka( dari alam semes(a ini un(uk kepen(in!an idup di dunia kini dan di akira(. Dalam pelaksanaann#a (u$uan pendidikan Islam dapa( dibedakan men$adi dua ma'am (u$uan #ai(u 4> - Tu$uan perasi"nal  Tu$uan "perasi"nal #ai(u sua(u (u$uan #an! di'apai menuru( pr"!ram #an! (ela di(en(ukan a(au di(e(apkan dalam kurikulum. Pr"duk kependidikan belum siap dipakai di lapan!an karena masi memerlukan la(ian ke(erampilan (en(an! bidan! kealian #an! endak di(ekuni. ; Ibid& lm.> ? Ubi#a(i&Nur.;<<=.Ilmu Pendidikan Islam&Bandun!4Pus(aka Se(ia&lm.> > M.Ari1n.;<
;- Tu$uan *un!si"nal  Tu$uan )un!si"nal #ai(u (u$uan #an! endak di'apai menuru( ke!unaann#a

baik

dari

kemampuan7ke(erampilan bilamana

dapa(

aspek #an!

men!asilkan

(e"ri(is sesuai anak

ilmia den!an

didik

#an!

dan

$u!a

bidan!n#a& memiliku

kemampuan prak(is a(au (eknis "perasi"nal. Ar(in#a anak didik (ela siap dipakai dalam bidan! B.

Hadis(+Hadis( (en(an! (u$uan pendidikan Islam . Pendidikan Keimanan ,AkidaPendidikan keimanan arus men$adi

pri"ri(as

u(ama

dalam

pen!emban!an anak didik. Sebab den!an keimanan #an! benar& anak didik akan memiliki sikap men(al #an! p"si(i) dalam keidupann#a. Rasul Sa% memberikan pendidikan keimanan kepada saaba( den!an men$elaskan ba!aimana iman kepada Alla s%(. Seba!aimana beriku( 4

 

- %  ,  4 %  ."    3

3

* +  ) ( 

'  & $    %  $  !"  #   ) 2'  (  ,1 '  (  ,  ' .  /0  ( $  '  '7    56 

Hadis( di a(as dapa( di$adikan seba!ai re)erensi (u$uan pendidikan Islam&

seba!aimana

men!a$arkan

(en(an!

Rasul (u$uan

sa%

bersama

pendidkan

den!an

Islam

malaika(

adala

:ibril

pembinaan

keimanan kepada Alla s%(& Malaika(& Ki(ab& ari kiama(& Rasul Alla& dan adan#a Cada dan Cadar. Se'ara eksplisi(& (u$uan pendidikan Islam #ai(u menin!ka(kan keimanan& pemaaman dan pen!a#a(an ser(a pen!alaman a!ama Islam& sein!!a men$adi insan #an! beriman dan ber(ak%a kepada Alla

 Asari&Hasan.;<<=. Hadis-Hadis Pendidikan &Bandun!49i(apus(aka Media Perin(is&lm.>

s%(&

beraklak

mulia

dalam

keidupan

pribadi&

bermas#araka(&

berban!sa dan berne!ara. Hadis( dia(as memiliki keberadaan #an! kua( un(uk di$adikan seba!ai dasar (u$uan pendidikan Islam. Seba!aimana sebab da(an!n#a (eks adis(& ba%a Rasul sa% mendapa( pen!aduan dari saaba(n#a (en(an! adis( lainn#a #an! melakukan kesalaan. Lalu Rasul sa% men!a(akan 4 Biarkanla sesun!!un#a malu i(u adala sebaa!ian dari iman5. :adi pendidikan Islam #an! dibina "le Rasul sa% adala pen!ar!aan (eradap nilai kemanusiaan. Ba%a sese"ran! #an! merasa

malu

kesalaann#a

disampaikan

di muka umun seba!ai

per(anda di dalam dirin#a masi ada nilai keimanan. Keimanan

merupakan

kebu(uan

idup

manusia&

men$adi

pe!an!an ke#akinan dan m"("r pen!!erak un(uk perilaku dan amal ,ak(i2i(as ker$a- manusia. Iman seba!ai s#ara( u(ama dalam men'apai kesempurnaan a(au insan u(ama& dan merupakan lan!ka a%al un(uk menu$u

kesalian

dan

me%u$udkan

perilaku&

amal

sale

dan

pen!"rbanan manusia ba!i pen!abdian Alla& karena iman $u!a san!a( (erkai( den!an amal sale. Semakin (in!!i iman sese"ran! semakin (in!!i pula 'api(al in(elek(ual& 'api(al s"sial& dan 'api(al lembu(. Manusia #an! beriman a(in#a akan dibimbin! Alla& $i%an#a men$adi (enan! dalam melakukan ak(i2i(as idupn#a. ;. Pendidikan Aklak ,Beraklak MuliaAklak berasal dari baasa Arab #ai(u al+kulFu& al+kuluF #an! mempun#ai ar(i %a(ak& (abia(& keberanian& a(au a!ama. Se'ara is(ila aklak menuru( Ibnu Maska%i ,%. >;H -& seba!aimana diku(ip "le  :auari& adala 4 Sua(u keadaan ba!i $i%a #an! mend"r"n! ia melakukan  Ibid& lm.>

(indakan+(indakan

dari

keadaan

(u

(anpa

melalui

pikiran

dan

per(imban!an. Keadaan ini (erba!i dua& ada #an! berasal dari kebiasaan #an! berulan!+ulan!. B"le $adi& pada mulan#a (indakan i(u melalui pikiran dan per(imban!an& kemudian dilakukan (erus+menerus& maka  $adila sua(u baka( dan aklak.0 Indikasi ba%a aklak dapa( dipela$ari den!an me("de pembiasaan& meskipun pada a%aln#a anak didik men"lak a(au (erpaksa melakukan suaru perbua(an7aklak #an! baik& (e(api se(ela lama diprak(ekkan& se'ara (erus+menerus dibiasakan akirn#a anak mendapa(kan aklak mulia. Menuru( Imam al+Ga3ali dalam I#a5 Ulum al+Din memberikand de1nisi aklak seba!ai sua(u un!kapan (en(an! keadaan pada $i%a ba!ian dalam #an! melairkan ma'am+ma'am (indakan den!an muda& (anpa memerlukan pikiran dan per(imban!an (erlebi daulu. = Dari dua de)enisi di a(as dapa( dipaami ba%a aklak bersumber dari dalam diri anak dan dapa( $u!a berasal dari lin!kun!ann#a. Se'ara umum aklak bersumber dari dua al (ersebu( dapa( berben(uk aklak baik

dan

aklak

buruk&

(er!an(un!

pembiasaann#a&

kalau

anak

membiasakan perilaku buruk& maka akan men$adi aklak buruk ba!i dirin#a& sebalikn#a anak membiasakan perbua(an baik& maka akan men$adi aklak baik ba!i dirin#a&. Rasul sa% men#a(akan pen(in!n#a aklak& sebab aklak men$adi ukuran dalam menen(ukan p"sisi sese"ran! dalam lin!kun!an s"sial& seba!aimana adis( beriku( 4

%  ;  0 Ibid = Ibid&lm.>0

:

8 .9 

$ 

' 

* 

)

' 

?  6  6'  %  *  >  "  ,=" 

$  ."  …

$  ) * +  ) ( 

$ 

/  * 
( 

&,  &> 

. 

 

Ur!ensi pendidikan aklak dapa( dilia( dari ban#akn#a un!kapan Al+Fur5an (en(an! (ema #an! men#in!!un! m"rali(as. Seba!aimana un!kapan @aidan& ba%a m"rali(as merupakan masala (erama( pen(in! dan (ak dapa( dipun!kiri siapapun dan dalam k"ndisi ba!aimanapun  $u!a. Se(iap muslim arus men$a!a m"rali(asn#a dalam se!ala keadaan& den!an ka(a lain& pers"alan m"rali(as sama den!an masala akida bila di(in$au dari b"b"( pera(ian al+Fur5an (eradap masala m"rali(as. Pr"ses pembenukan m"ral merupakan upa#a #an! (idak muda un(uk

dilaksanakan.

di(en(ukan

"le

pembela$aran& (eru(ama

pen'apaian

kemampuan

$u!a

#an!

Tin!ka(

!uru

dipen!arui

bersi)a(

asil

dalam

"le

men!el"la

k"ndisi

s"si"+reli!ius.

bela$arn#a&

lin!kun!an

Sebab

pada

selain

ke!ia(an seki(ar&

akeka(n#a

pendidikan merupakan pr"ses #an! men#eluru dan berlan!sun! sepan$an! keidupan. Pendidikan kea!amaan (idak (erba(as pada pr"ses ins(i(udi"nalisasi

nilai+nilai

reli!ius

#an!

berlan!sun!

di

lemba!a

pendidikan& (e(api $u!a men'akup pemberian la(ian dan pen!alaman ser(a '"n(" (eladan di dalam keluar!a dan mas#araka(. Semakin baik pemaaman dan pen!alaman a$aran a!ama pada kedua ins(i(usi (ersebu(& maka akan semakin baik pula pen!arun#a (eradap pr"ses pembela$aran a!ama Islam di lemba!a )"rmal. Hal senada $u!a diun!kapkan "le Said Ali Asra)& ba%a pr"ses pendidikan #an! ber(u$uan un(uk memben(uk sikap dan m"ral an#a akan

dapa(

(erlaksana

pada

mas#araka(

#an!

me#akini

dan

melaksanakan ke(en(uan+ke(en(uan #an! (ela di!ariskan "le Alla

s%(. Den!an ka(a lain pendidikan a!ama dalam ar(i sesun!!un#a akan suli( dilaksanakan pada mas#araka( #an! (idak men!enal a!ama ?. Pendidikan amal sale7ibada Amal sale adala bua dari adan#a iman dan aklak #an! baik dalam diri se"ran! mukmin. /  Sein!!a den!an demikian& pendidikan ibada san!a( pen(in! ar(in#a& Rasul sa% men$elaskan (en(an! ur!ensi amal sale& seba!ai beriku(4

? A  @  69  = 6  C6  $  '  .  <  B=# ' 9  *  ) !  * +  ) (  $  F D  6  E  *  ) D <  - *  ' /  &  F &  %  F /4  "  D  /  Beribada i(u adala (u$uan #an! akan di'apai "le pendidikan Islam. Den!an demikian dapa( dika(akan ba%a (u$uan pendidikan Islam adala merealisasikan pen!abdian pada Alla s%( dalam keidupan manusia& baik se'ara indi2idu a(aupun kel"mp"k Ben(uk pen!abdian kepada Alla s%( dilaksanakan berdasarkan pe(un$uk pelaksanaan ibada& baik ibada %a$ib a(aupun sunna& seba!aimana adis( Rasul sa% beriku(4

>  K  % 

9  1 ;  D;  * 

4  '  '  D=

J+  * 
( 

8G$  $  ." 

I   

G H 

*  D  ( 

 

6L  ) O N  AL  (  M 9  '  & .L  -2< 

" 

$  ) * +  ) ( 

'  & $ 

@  L 

  L7L  - ,=    ( 

D 

4 

"  '  % 

9 

@  L  ( 

Ibada #an! dimaksudkan (idak (erba(as pada ri(ual+ri(ual Islam& seper(i sala(& puasa dan 3aka(& (api lebi luas dari i(u. Ibada dalam pen!er(ian ba%a sese"ran! (erus+menerus dalam ubun!an den!an Alla s%(. Sala(&puasa&3aka(&(idak lebi dari kun'i ibada a(au seba!ai persin!!aan (empa( menamba perbekalan ba!i se"ran! #an! sedan! men!embara. Sesun!!un#a seluru per$alanan& mulai dari bida#a sampai kepada nia#a adala ibada. Ibada dalam pen!er(ian ini men'akup seluru keidupan manusia& (idak (erba(as pada %ak(u pendek #an! diper!unakan un(uk ri(ual i(u sa$a . le sebab i(u& (u$uan pendidikan Islam berbeda den!an (u$uan pendidikan lainn#a& #ai(u memben(uk muslim #an! beramal sale. Dalam ar(i ba%a manusia in!in di'ip(akan "le pendidikan Islam adala insan #an! dalam semua amaln#a selalu berubun!an den!an Alla s%(.

Dalam (u$uan pendidikan

Islam& (u$uan (er(in!!i a(au (erakir

adala sesuai den!an (u$uan idup manusia dan peranann#a seba!ai makluk 'ip(aan Alla& #ai(u4 Un(uk men!an(arkan sub#ek didik men$adi kali)a 1 al+Ard& #an!

•

mampu memakmurkan bumi dan meles(arikann#a dan lebi $au •

la!i& me%u$udkan rama( ba!i alam seki(arn#a.< Un(uk memper"le kese$a(eraan& kebaa!iaan idup di dunia sampai akira(. < Ibid&lm.<

Pendidikan adala upa#a pen!emban!an p"(ensi a(au sumber da#a insani berar(i (ela mampu merealisasikan diri ,sel) reali3a(i"n- & menampilkan

diri

seba!ai

pribadi

#an!

u(u

,pribadi

Muslim-

 Ter'apain#a sel) reali3a(i"n #an! u(u i(u merupakan (u$uan umum pendidikan

Islam

#an!

pr"ses

pen'apaiann#a

melalui

berba!ai

lin!kun!an a(au lemba!a pendidikan& baik pendidikan keluar!a& sek"la a(au mas#araka( se'ara )"rmal maupun in)"rmal. Pendidikan adala sesua(u #an! san!a( prinsipil. Pendidikan (idak an#a ber)un!si seba!i sarana pen'apaian (u$uan+(u$uan s"sial+ek"n"mi& (e(api se'ara kusus $u!a berperan dalam men'apai (u$uan+(u$uan spiri(ual manusia.

BAB III KESIMPULAN A. KESIMPULAN

-

Pendidikan

ber(u$uan

men'apai

per(umbuan

#an!

seimban! dan memben(uk kepribadian #an! men#eluru melipu(i

aspek

spiri(ual&in(elek(ual&iman$ina(i)&1sik&ilmia&baasa

baik

se'ara ind2idu maupun k"lek(i). ;Tu$uan akir pendidikan muslim adala per%u$udan ke(undukan kepada Alla s%( un(uk dapa( men#usun pendidikan se'ara sis(ema(is sesuai den!an (u$uan #an! di!ariskan&maka melaksanakan

ne!eri+ne!eri s#ari5a

Alla

muslim

s%(

dan

arus

memben(uk

keidupan manusia berdasarkan asas+asas ser(a nilai+nilai Islam. B. SARAN

Se(ela (ersusunn#a makala ini& saran penulis (eradap pemba'a

a!ar

dapa(

memaami&memperdalam&ser(a

meman)aa(kan isi dan ma(eri #an! (ela penulis bua(.Sein!!a dapa( menamba ilmu pen!e(auan ba!i pemba'a.Dan penulis  $u!a men#adari ba%a makala ini&$au dari kesempurnaan.Un(uk i(u

penulis

memban!un

men!arapkan un(uk

di$adikan

kri(ik

dan

baan

saran

a'uan

#an!

dalam

bersi)a( perbaikan

makala #an! akan da(an!.

DAFTAR PUSTAKA

M.Ari1n.;<
Asari&Hasan.;<<=.Hadis-Hadis Pendidikan &Bandun!49i(apus(aka Media Perin(is Ubi#a(i&Nur.;<<=. Ilmu Pendidikan Islam&Bandun!4Pus(aka Se(ia