-132977 examen mate 5º euskera

5

LEHEN HEZKUNTZA

EBALUAZIORAKO BALIABIDEAK

Matematika

Aurkezpena.......................................................... 3 Hasierako ebaluaziorako baliabideak.................. 5 Aldizkako ebaluazioetarako baliabideak.............. 29 – Unitate bakoitzeko ebaluaziorako baliabideak. 30 – Hiruhilekoko ebaluaziorako baliabideak........... 90 Amaierako ebaluaziorako baliabideak................. 102

Matematika 5 Ebaluaziorako baliabideak Zubia Editoriala, S. L.ren eta Santillana Educación, S. L.ren Lehen Hezkuntzako Sailean Joseba Santxo Uriarteren eta José Tomás Henaoren zuzendaritzapean sortu, taxutu eta gauzaturiko talde-lana da. Irudiak: Carlos Aguilera eta José M.ª Valera Hizkuntza-egokitzapena: Josu Garate Edizioa: Ainhoa Basterretxea eta Mar García González

© 2009 by Zubia Editoriala, S. L / Santillana Educación, S. L. Legizamon Poligonoa Gipuzkoa kalea, 31 48450 Etxebarri (Bizkaia) PRINTED IN SPAIN Inprimatzailea:

EK: 132977 Lege-gordailua

Lan honen edozelako bikoiztea, banatzea edo jendaurreko jakinaraztea zein eraldatzea soilik egin ahal izango da jabeen baimena edukita, legeak xedaturiko salbuespenak salbu. Lan honen zatiren bat fotokopiatu edo eskaneatu behar baduzu, jo ezazu CEDROra (Centro Español de Derechos Reprográficos, www.cedro.org).

2

© 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

Aurkezpena Irakasleei beren lanean laguntzeko, baliabide hauek eskaintzen ditugu liburuki honetan: 1.

Hasierako ebaluaziorako baliabideak. Atal honetan, hainbat baliabide ematen ditugu, ikasturteko lehenengo asteetan irakasleek jakin dezaten zer egoeratan abiatzen diren ikasleak. Atal honen barruan sartuta daude: • Ebaluazio-irizpideak. Lehen Hezkuntzako bosgarren mailan hastean ikasleak eduki behar duen mailaren adierazleak dira. Ebaluazio osoa egiteko, irizpideak bost ataletan sailkatuta daude: Zenbakiak, Eragiketak, Problemak, Geometria eta Neurriak. • Ariketetarako iradokizunak. Behaketa zuzenaren bidez, ikasleen abiapuntua balioesten laguntzen diete proposamen hauek ikasleei. Ariketa horiek banaka egin daitezke, taldeka edo denen artean. Ebaluazioirizpideekin lotuta aurkeztu ditugu. • Proba idatziak. Banakako ebaluaziorako fotokopiatzeko fitxak. Aurretik aipatutako ebaluazio-irizpideetan ikasleak zer egoeratan dauden jakiteko aukera ematen dute. Bi orrialdeko proba bana dago bost ataletarako, eduki guztiak sartzeko eta hasierako ebaluazioa prozesu gisa egiteko eta ez une jakin batean bakarrik egiteko. • Erregistro pertsonaleko formularioa. Fotokopiatzeko orri hau erabil daiteke ikasle bakoitzaren ebaluazioaren emaitza idatziz jasotzeko. • Erantzunak. Proba idatzien erantzunak.


3

2.

Unitateen ebaluaziorako baliabideak. Atal honetan ageri diren baliabideei esker, ikasleen jarraipena egin daiteke ikasturte osoan zehar. Unitate bakoitzean, elementu hauek daude: • Kontrola. Bi orrialdeko fitxa da, eta zenbait motatako hamar ariketa ditu, unitatea berrikusteko. • Testa. Orrialde bateko eta hamar galderako fitxa da; galdera bakoitzak zenbait aukera ditu. Hala, ebaluazio azkarra egin ahal izango da. Halako probek nolakoak izan behar duten kontuan izanik, kontzeptuzko edukirik garrantzitsuenei buruzkoak dira galderak. Gainera, ezagutzak balioesteko beste mota batzuetako probak egiten ohitu nahi ditugu ikasleak. • Ebaluazio-irizpideak. Aurreko probetako ebaluazio-irizpideak, banan-banan aipatuta.

ariketekin

zerikusia

duten

• Erantzunak. Kontrol-fitxaren eta testaren erantzunak. 3.

Hiruhileko bakoitzeko ebaluazioa. Atal honetan, hainbat proba ageri dira, hiruhileko bakoitzaren amaieran ikasleak ebaluatzeko. Unitateen ebaluazioek bezala, elementu hauek dituzte: •

• •

Hiruhileko bakoitzeko ebaluazioa. Zenbait motatako ariketak datoz bi orrialdetan. Hiruhilekoan ikasitako edukirik garrantzitsuenetako batzuk ageri dira. Testa. Aukera bat baino gehiagoko galderak datoz orrialde batean. Erantzunak. Hiruhileko bakoitzerako erantzunak datoz atalaren amaieran.

proposatutako

proben

4. Amaierako ebaluazioa. Ikasturtearen amaieran proba orokorra egin nahi izanez gero, bi fitxa sartu ditugu: batean, era askotako ariketak daude; eta bestea testa da. Erantzunak ere badatoz.

4


Hasierako ebaluaziorako baliabideak •

Hasierako ebaluaziorako irizpideak eta iradokizunak.

•

Proba idatziak: 1. Zenbakiak. 2. Eragiketak. 3. Problemak. 4. Geometria. 5. Neurriak.

•

Banakako erregistroa.


5

Lehen Hezkuntzako 5. mailako Matematika. Hasierako ebaluaziorako irizpideak eta iradokizunak

Irizpideak

Proba idatzietako ariketak

Iradokizunak

Zenbakiak

• Sei zifrarainoko zenbakiak

1

irakurri, idatzi eta adierazten ditu.


1

deskonposatzen ditu.

• Zifra bakoitzaren posizio-balioa

2

bereizten du, sei zifrarainoko zenbakietan.


4, 5

alderatu eta ordenatzen ditu, > eta < ikurrak erabiliz.

• Zenbaki jakin baten aurrekoa

6

eta ondorengoa idazten ditu.

• Zenbaki jakin bat gertuen duen hamarreko, ehuneko edo milakora hurbiltzen du.

6

3

• Ebaki hamar paper zati berdin eta idatzi 1etik 9rako zifra bat bakoitzean. Esan ikasle bati sei paper zati hartzeko eta idatz ditzala arbelean dagozkion zifrak. Gainerako ikasleek koadernoan idatzi beharko dituzte bost zenbaki desberdin, zifra horiek erabiliz. Ariketa errepika daiteke 5, 4, 3 eta 2 paper zati ateraz. • Idatzi arbelean sei zifrarainoko zenbakien segida bat: 568.037; 58.259, 186.053… Ondoren, eskatu ikasleei zenbait baldintza betetzen dituen zenbakia aurkitzeko. Esate baterako: – Milakoen zifra 8 eta ehunekoen zifra 4 dituen zenbakia. – Hamar milakoen zifra 5 duen eta hamarrekorik ez duen zenbakia. • Gainera, ondoren, zenbaki horiek handienetik txikienera edo txikienetik handienera ordenatzeko eskatuko diegu ikasleei.

• Planteatu zenbait hurbilketa arbelean; batzuk behar bezala eginak, eta beste batzuk, ez. Ikasleek esan beharko dute zein diren zuzenak, eta okerrak zuzendu egin beharko dituzte. • Idatzi arbelean zenbaki batek eta haren hurbilketak osatutako parea. Hurbilketa zer mailatan (hamarrekoak, ehunekoak edo milakoak) egin den adierazi beharko dute ikasleek.


Irizpideak


• Erromatar zenbakiak irakurri

7

eta idazten ditu.

• Zatikiak bereizi, irakurri eta

• Osatu hiru ikasleko taldeak eta eskatu zenbait urte idazteko erromatar zenbakien bidez. Esate baterako, jaiotza-urtea, aurtengo urtea, irazko urtea eta hurrengoa...

8, 9, 10

idazten ditu.

• Hamarrenak eta

Iradokizunak

• Eskatu ikasleei 2 zenbakitzailea eta 5 izendatzailea dituen zatikia idazteko. Ondoren, eskatu ikasle batzuei gai bakoitzak zer adierazten duen azal diezaietela gainerako ikasleei.

11

ehunenak bereizten ditu, zatiki gisa eta zenbaki hamartar gisa.

• Esan ikasleei hiruko taldeak osatzeko eta eman 27 txartel berdin. Eskatu talde bakoitzari 3 segida hauek idazteko txarteletan: – 1 hamarren, 2 hamarren, 3 hamarren… 9 hamarren. – 1/10, 2/10, 3/10… 9/10. – 0,1; 0,2; 0,3…0,9. Ondoren, esan ikasleei beren artean banatzeko lehen segidako 9 txartelak (1 hamarren…), eta gainerako 18 txartelak nahasi eta buruz behera jartzeko. Jokalari bakoitzak txartel bat jasoko du, ordenan. Txartelen baten adierazpenarekin bat badator beretzat hartuko du, eta bestela, bere lekuan utziko du berriro ere. Txartelen hiru hirukoteak azkarren osatzen dituenak irabaziko du.

Eragiketak

• Sei zifrarainoko zenbakien arteko batuketak, kenketak eta biderketak egiten ditu.


1, 4, 6

• Prestatu zenbait zifra kopurutako zenbakiak dituzten txartelak, eta +, – eta × ikurrak dituzten beste txartel batzuk. Ondoren, eskatu ikasle bati zenbakien bi txartel eta eragiketa-ikurren txartel bat atera, eta ikaskideei erakusteko. Esan txartel horiei dagokien eragiketa idazteko eta eragiketaren emaitza kalkulatzeko.

7

Irizpideak

• Parentesiak dituzten eta


Iradokizunak

5

• Jarri ikasleak binaka edo talde txikitan, eta eskatu

parentesirik gabeko eragiketa konbinatuak ebazten ditu.

• Batuketaren eta biderketaren

eragiketa konbinatu bana idazteko (parentesiekin edo parentesirik gabe) orri batean. Ondoren, ikasleek orriak trukatuko dituzte elkarren artean eta ikaskidearen eragiketa ebatziko dute. Azkenik, eragiketa bakoitzaren emaitza zuzena den ala ez aztertuko dute bien artean. • Eman hiru zifrako bi zenbakiren arteko biderketa bat duen orri bat ikasle bakoitzari. Ikasleek biderketa egin behar dute, eta ondoren, biderketa horren bidez ebatzi beharreko problema bat idatzi, orriaren beste aldean. Gero, ikasle bakoitzak ikaskide bati emango dio orria, problema ebatz dezan, eta amaitzean, orriaren beste aldean begiratuko du behar bezala ebatzi duen aztertzeko. 2, 3, 7

propietateak aplikatzen ditu.

• Zatiketak egiten ditu, zatitzailea

eskatu zenbait ikasleri kalkulatzeko. Gainera, zer prozesuri jarraitu dioten azaldu behar diete ikaskideei. Adibidez: 3 × (2 + 5); (7 – 4) × 6… 8

bi zifrakoa dela eta zatikizunaren lehen bi zifrek zatitzailea baino zenbaki handiagoa edo berdina osatzen dutela.

• Zatiketak egiten ditu, zatitzailea

• Idatzi zenbait adierazpen arbelean eta

• Eman ikasleei bi zifrako zatitzaileak dituzten zatiketen orrialde bat; batzuk zuzen ebatzita egongo dira, eta beste batzuk, ez. Eskatu ikasleei zatiketak berrikusteko, zuzen eginda zein dauden asmatzeko eta oker daudenak zuzentzeko. Ondoren, egin bateratze-lana, zuzentzeko.

8

bi zifrakoa dela eta zatikizunaren lehen bi zifrek zatitzailea baino zenbaki txikiagoa osatzen dutela.

• Zatiketa bat zuzen eginda

8

dagoen aztertzen du, zatiketaren probaren bidez.

8


Irizpideak


• Zatiketa bat zehatza ala osoa

8

den bereizten du.

• Zenbaki baten zatikia

Iradokizunak

• Proposatu ikasleei baldintza jakin batzuk betetzen dituzten bi zatiketa oso eta bi zatiketa zehatz idazteko. Esate baterako: zatidura 24 duten zatiketak; zatitzailea 3 duten zatiketak, etab.

9

kalkulatzen du.

• Planteatu oso problema errazak ahoz, ikasleek zenbaki baten zatikia kalkula dezaten, koadernoan elementuen kopuru osoa marraztu eta adierazitako zatikiak margotuz. Esate baterako: «Olatzek 9 arrain ditu. Arrainen bi heren gorriak dira. Zenbat arrain gorri ditu Olatzek?».

Problemak

• Batuketa- eta kenketa-

1

problemak ebazten ditu.

• Biderketa-problemak

2, 3

ebazten ditu.

• Zatiketa-problemak

4

ebazten ditu.

• Bi eragiketako problemak

5, 6, 7

ebazten ditu.

• Problemak ebazten ditu,

• Esan ikasleei binaka jartzeko, eta eskatu eragiketa baten bidez ebatz daitekeen problema bat asmatzeko eta bi eragiketaren bidez ebatz daitekeen beste bat. Ondoren, ikasle bakoitzak besteak planteatutako problemak ebatziko ditu. Azkenik, ikasle bakoitzak aztertuko du bestearen ebazpena. • Planteatu datuak falta diren edo datuak behar bezain argiak ez diren egoerak, eta eskatu ikasleei arrazoitzeko zer gertatzen den eta datuak proposa ditzatela problema ebazteko.

8

zenbait daturen batez bestekoa kalkulatuz. Geometria

• Zuzenak, zuzenerdiak eta zuzenkiak bereizten ditu.


1

• Marraztu lerrokatuta ez dauden lau puntu (A, B, C eta D) arbelean, eta eskatu zenbait ikasleri ahalik eta zuzenki gehien marrazteko, muturrak puntu horietako bi direla. Gainera, ariketa errepikatzeko, puntu horiekin bi zuzenerdi, bi zuzen eta abar marrazteko esan diezaiekegu ikasleei.

9

Irizpideak

• Angelu motak eta angeluen

Proba idatzietako ariketak 2, 4

elementuak identifikatzen ditu.

• Angeluak neurtzen ditu,

Iradokizunak

• Eskatu ikasleei ikasgelari erreparatu,

3

angeluak aurkitu eta seinalatu, eta aldeak eta erpina adierazteko. Esate baterako, ikasgelako bi hormak osatutako angelua.

5, 6, 7, 8

• Osatu hiruzpalau ikasleko taldeak eta eman

garraiagailuaren bidez.

• Irudi lauak eta gorputz geometrikoak identifikatu, eta haien oinarrizko elementuak izendatzen eta bereizten ditu (aldeak, erpinak, aurpegiak…).

kartoi mehe bat talde bakoitzari. Eskatu talde bakoitzari zenbait irudi (triangeluak, laukiak, pentagonoak...) marrazteko kartoi mehean eta ebakitzeko. Ondoren, jaso poligono guztiak eta jarri denak batera mahairen gainean. Eskatu zenbait ikasleri poligono jakin bat identifikatzeko, haien elementuak adierazteko, 4 aldeko poligonoak elkarrekin jartzeko…

Neurriak

• Metroa baino neurri-unitate

1, 2

handiagoak eta txikiagoak bereizten ditu, eta haien arteko loturak adierazteko gai da.

• Zentimetrotan eta milimetrotan

3

neurtzen du, erregela erabiliz.

• Edukiera- eta masa-unitateak

4, 5, 6, 7

bereizten ditu, eta haien arteko loturak adierazteko gai da.

• Eguerdia baino lehenagoko eta geroagoko orduak irakurri, idatzi eta adierazten ditu, erloju analogikoetan eta digitaletan.

10

8

• Jarri ikasleak hiru taldetan eta eman talde bakoitzari Luzera-unitateak, Edukiera-unitateak edo Masa-unitateak izenburua duen kartoi mehe bat. Talde bakoitzak egokitu zaion magnitudearen unitate-taula egingo du; magnitudearen izena, laburdura eta unitate bakoitzak metroarekin, litroarekin edo gramoarekin (dagokionarekin) zer lotura duen adieraziko da taulan. Magnitude horiek neurtzeko erabiltzen diren objektuen marrazkiak edo argazkiak erabiltzea iradokiko diegu, horma-irudia osatzeko.

• Marraztu arbelean zenbait dendaren ordutegiaren berri ematen duten txartel batzuk. Esate baterako: Orbegozo gozotegia Zabalik 10:00etatik 13:30era eta 17:00etatik 20:45era. Ondoren, esan zenbait ikasleri arbelera atera eta adierazitako orduak marrazteko, erloju analogiko batean eta erloju digital batean.


Irizpideak


Iradokizunak

9

• Galdetu ikasleei zenbat diren eta zer izen duten

• Hil, hiruhileko, seihileko, urte, hamarkada eta mendearen arteko baliokidetasunak aplikatzen ditu.

• Diru kopuruak eurotan eta zentimotan adierazten ditu.


urteko hilek, eta idatzi ordenan arbelean. Kalkulatu zenbat hiruhileko eta seihileko dituen urte batek, eta zein hilek osatzen dituzten. • Esan zenbait data historiko, eta zer hamarkada, hiruhileko edo seihilekori dagozkien esan behar dute ikasleek. Esate baterako: 1492ko urriak 12, 1978ko abenduak 6, 1808ko maiatzak 2…

10

• Osatu bospasei ikasleko taldeak eta eskatu euroari buruzko horma-irudi bana egiteko. Adierazi, horma-irudian, besteak beste, euroa zer den azaldu behar dutela, zer herrialdetan erabiltzen den, eta zer txanpon eta billete dauden. • Idatzi zenbait kopuru arbelean eta galdetu ikasleei nola osatuko lituzketen kopuru horiek, billeteen eta txanponen bidez.

11

Hasierako ebalulazioa

Zenbakiak

Izena Data 1. Idatzi zenbakia eta adierazi nola irakurtzen den. 3M+9E+4H+3B

 Honela irakurtzen da:

7 HM + 2 M + 9 E


8M+2E+1B


2. Idatzi zer balio duen 5 zifrak zenbaki bakoitzean. • 621.567  • 59.856



• 875.000 

3. Hurbildu zenbaki bakoitza, adierazitako moduan. • 63



• 29



• 746



• 857



Hamarrekoetara

Ehunekoetara

• 5.199 

Milakoetara

• 2.906 

4. Alderatu.

12

327.102

327.019

900.218

800.218

409.708

419.708

560.240

560.402

215.756

215.706

829.081

829.801


5. Ordenatu handienetik txikienera. 351.060

351.100

>

761.509

761.100

>

351.000

>

>

6. Idatzi bakoitzaren aurreko eta ondorengo zenbakiak.  105.409   147.401   222.223 

 630.610 

7. Idatzi erromatar zenbaki bakoitzaren balioa. • DCCVIII 

• VDCXIII



• CMLV



• CMLXXXI 

• MXLI



• IVCDIV



8. Margotu adierazitako zatikia irudi bakoitzean. 2  8

4  5

3  4

9. Adierazi nola irakurtzen edo idazten diren. •

4  6

•

bi heren

•

5  8

•

bosten bat 



10. Idatzi zatiki gisa eta zenbaki hamartar gisa. •

9 hamarren



•

27 hamarren



•

95 ehunen



11. Idatzi zenbat hamarren edo ehunen diren. Ondoren, idatzi zatiki gisa eta zenbaki hamartar gisa. hamarren

ehunen

=

=


13

14


Hasierako ebaluazioa

Eragiketak

Izena Data 1. Kalkulatu. 27.058 + 784 + 1.251

56.019 – 40.356

2. Aplikatu trukatze-propietatea eta kalkulatu. 5.219 + 938 =

7.091 + 1.601 =

3. Aplikatu elkartze-propietatea eta kalkulatu. • (27 + 63) + 15 = • 52 + (28 + 81) = • (189 + 634) + 50 =

4. Kalkulatu kenketa bakoitzaren kenkizuna. – 5 8 0 9 0 4 3 2

– 3 1 9 4 6 0 8 2 4 3

– 3 6 3 7 1 4 8 2

– 3 7 5 8 0 4

5. Kalkulatu. •7–4+9=

• (132 + 35) – 98 =

• 5 + (4 – 1) =

• 101 – (78 + 12) =


15

• 427 – 106 + 45 =

• (28 – 15) – 4 =

6. Idatzi biderkagaiak eta egin biderketak. 3.674 × 425

6.902 × 368

7. Kalkulatu, adierazitako propietatea aplikatuz. •

Elkartze-propietatea

6 ×

(8 + 2) =

•

Banatze-propietatea

 4 × (5 – 3) =

•

Trukatze-propietatea

3 × 8 =

8. Kalkulatu eta egin proba. 7546

72

19826

46

68349

38

■ Orain, inguratu zatiketa osoak. 9. Kalkulatu. 4 • 25en 5  5 • 36ren  6 3 • 243ren 9  16


7 • 128ren 8




17


Problemak

Izena Data Irakurri eta ebatzi. 1.

Loradenda batean, 315 arrosa zuri eta 180 arrosa gorri daude. 107 arrosa hondatu egin dira. Zenbat geratu dira?

Ebazpena: 2. Abeletxe batean 143 behi daude. Bakoitzak 24 litro esne ematen ditu astean. Zenbat litro esne ematen dituzte behi guztien artean astebetean?

Ebazpena:

3.

Gozo-denda batean, bonboiak daude 38 erretilutan. Erretilu bakoitzean 18 bonboi daude. Zenbat bonboi daude guztira?

Ebazpena:

4.

Liburutegi batean 12.852 liburu sartu behar dituzte kutxatan. Kutxa bakoitzean 42 liburu sartzen dira. Zenbat kutxa behar dituzte?

Ebazpena: © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L. 18 Solución: _______________________________________________

Solución: 1. En una_______________________________________________ floristería hay 315 rosas

5. 94 lagunek Donostiako blancas y 180 rosas rojas. Se le akuariora bisita107 antolatu han estropeado rosas. dute. Autobusa 301 € ordaindu dute, ¿Cuántas rosas les quedan? eta sarrerak, 357 €. Zenbat ordainduko du bisita lagun bakoitzak?

Ebazpena:

6.

Goranek 8 urte ditu, eta Danelek, Goraneren hirukoitza. Zenbat urte ditu Danelek Goranek baino gehiago?

Ebazpena:

7. Denda batean 48 telefono daude. Telefonoen bi seirenek bideokamera dute. Bideo-kamera duten zenbat telefono daude dendan?

Ebazpena:

8. Loreak nota hauek atera ditu Matematikako hiru kontroletan: 5, 5 eta 8. Zenbatekoa da hiru kontroletako batez besteko nota?

Ebazpena: © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

19


Geometria

Izena Data 1. Marraztu. •

B puntutik pasatzen diren bi zuzen.

•

Jatorria A puntuan duten bi zuzenerdi.

•

Muturtzat BC puntuak dituen zuzenkia. B

•

C

•

A

•

2. Idatzi erpina eta aldea dagokien lekuetan.

3. Neurtu angeluak garraiagailu bidez eta idatzi neurria bakoitzaren azpian.

4. Marraztu adierazitako angeluak. Angelu zorrotza

20

Angelu zuzena

Angelu kamutsa


5. Marraztu adierazitako triangeluak.

Tri an gel u an gel uz uz en a

Tri an gel u ka mu tsa

Tri an gel u zor rot za

6. Idatzi gorputz bakoitzean margotuta dauden elementuen izenak.

7. Osatu gorputz geometrikoaren fitxa. •

Izena:

•

Oinarrietako poligonoa:

•

Alboko aurpegietako poligonoa:

•

Oinarri kopurua:

•

Alboko aurpegien kopurua:

•

Aurpegi kopurua:

•

Erpin kopurua:

•

Ertz kopurua:

8. Idatzi beheko gorputz biribilaren elementuen izenak. Ondoren, erantzun.

•

Nola deritzo gorputz biribil horri?


21


Neurriak

Izena Data 1. Idatzi luzera-unitateen laburdurak, handienetik txikienera ordenatuta. km

2. Adierazi metrotan. 

•

2 km, 3 hm eta 8 m

•

5 km, 4 dam eta 5 m 

•

9 hm, 6 dam eta 7 m 

•

6 km eta 20 dam



3. Neurtu irudiaren perimetroa, erregela baten bidez, eta osatu.

mm +

mm +

mm +

mm =

mm

4. Osatu. •

4l =

dl

•

32 l

=

cl

•

700 cl

=

l

•

10 l =

dl

•

50 dl

=

l

•

500 cl

=

dl

•

11 l =

cl

•

270 dl =

cl

•

1.200 cl =

l

5. Irakurri eta ebatzi. Botila batean, litro bat esne zegoen. Mirenek 25 zentilitro esne edan ditu. Zenbat zentilitro esne geratu dira botilan?

Ebazpena: 22


6. Zenbat gramo dira? Kalkulatu eta osatu. •

kilo erdia



g

•

4 kilo eta laurden

g

•

kilo laurdena



g

•

2 kilo eta erdi



g

7. Irakurri eta ebatzi. Balea batek 784 kiloko pisua izan du jaiotzean. Zenbat kilo falta izan zaizkio 1 tona izateko?

Ebazpena: 8. Idatzi orduak erlojuetan. Gaueko 10ak hamar gutxi

Goizeko 8 eta erdiak 9. Lotu. hiruhilekoa

mendea

hamarkada

seihilekoa

10 urte

3 hil

6 hil

100 urte

10. Irakurri eta ebatzi. Andonik 100 € zituen, eta jaka bat erosi zuen 49,56 €-an, eta gerriko bat, 8,35 €-an. Zenbat diru geratu zitzaion?

Ebazpena: © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

23

Lehen Hezkuntzako 5. mailako Matematika. Hasierako ebaluaziorako banakako erregistroa Izena Data

Irizpideak

Bai

FB*

Oharrak

Zenbakiak

• Sei zifrarainoko zenbakiak irakurri, idatzi eta adierazten ditu.

• Sei zifrarainoko zenbakiak deskonposatzen ditu.

• Sei zifrarainoko zenbakiak alderatu eta ordenatzen ditu, > eta < ikurrak erabiliz.

• Zifra bakoitzaren posizio-balioa bereizten du, sei zifrarainoko zenbakietan.

• Zenbaki jakin baten aurrekoa eta ondorengoa idazten ditu.

• Zenbaki jakin bat gertuen duen hamarreko, ehuneko edo milakora hurbiltzen du.

• Erromatar zenbakiak irakurri eta idazten ditu.

• Zatikiak bereizi, irakurri eta idazten ditu. • Hamarrenak eta ehunenak bereizten ditu, zatiki gisa eta zenbaki hamartar gisa. Eragiketak

• Sei zifrarainoko zenbakien arteko batuketak egiten ditu.

• Badu batuketaren trukatze- eta elkartzepropietateen berri, eta aplikatzen ditu.

• Sei zifrarainoko zenbakien arteko kenketak egin eta kenketa ongi eginda dagoen aztertzen du, kenketaren probaren bidez.

24


Irizpideak

Bai

FB*

Oharrak

• Parentesiak dituzten eta parentesirik gabeko batuketen eta kenketen eragiketa konbinatuak ebazten ditu.

• Hiru zifrako zenbakien biderketak egiten ditu.

• Biderketaren trukatze-, elkartze- eta banatze-propietatea aplikatzen ditu.

• Zatiketak egiten ditu, zatitzailea bi zifrakoa dela eta zatikizunaren lehen bi zifrek zatitzailea baino zenbaki handiagoa edo berdina osatzen dutela.

• Zatiketak egiten ditu, zatitzailea bi zifrakoa dela eta zatikizunaren lehen bi zifrek zatitzailea baino zenbaki txikiagoa osatzen dutela.

• Zatiketa bat zehatza ala osoa den bereizten du.

• Zatiketa bat zuzen eginda dagoen aztertzen du, zatiketaren probaren bidez.

• Zenbaki baten zatikia kalkulatzen du. Problemak

• Batuketa- eta kenketa-problemak ebazten ditu.

• Biderketa-problemak ebazten ditu. • Zatiketa-problemak ebazten ditu. • Bi eragiketako problemak ebazten ditu. • Zatiketa-problemak ebazten ditu. • Problemak ebazten ditu, zenbait daturen batez bestekoa kalkulatuz. Geometria


25

Irizpideak

Bai

FB*

Oharrak

• Zuzenak, zuzenerdiak eta zuzenkiak bereizten ditu.

• Angelu motak eta angeluen elementuak identifikatzen ditu.

• Angeluak neurtzen ditu, garraiagailuaren bidez.

• Irudi lauak eta gorputz geometrikoak identifikatu, eta haien oinarrizko elementuak izendatu eta bereizten ditu (aldeak, erpinak, aurpegiak...). Neurriak

• Metroa baino neurri-unitate handiagoak eta txikiagoak bereizten ditu.

• Zentimetrotan eta milimetrotan neurtzen du, erregela erabiliz.

• Edukiera- eta masa-unitateak bereizten ditu, eta haien arteko loturak adierazteko gai da.

• Eguerdia baino lehenagoko eta geroagoko orduak irakurri, idatzi eta adierazten ditu, erloju analogikoetan eta digitaletan.

• Hil, hiruhileko, seihileko, urte, hamarkada eta mendearen arteko baliokidetasunak aplikatzen ditu.

• Diru kopuruak eurotan eta zentimotan adierazten ditu. FB: Finkatu beharra.

26


Erantzunak Hasierako ebaluazioa. Zenbakiak (12. eta 13. orrialdeak) 1. 3 M + 9 E + 4 H + 3 B  3.943 7 HM + 2 M + 9 E 8M+ 2E+ 1B

 72.900  8.201

 Hiru mila bederatziehun eta berrogeita hiru.  Hirurogeita hamabi mila eta bederatziehun.  Zortzi mila berrehun eta bat.

2. 621.567  500 bateko. 59.856  50.000 bateko; 50 bateko. 875.000  5.000 bateko.

3. Hamarrekoetara. 63  60.

29  30. Ehunekoetara. 746  700. 857  900. Milakoetara. 5.199  5.000.2.906  3.000.

4. 327.102 > 327.019. 560.240 < 560.402. 900.218 > 800.218.

215.756 > 215.706. 409.708 < 419.708. 829.081 < 829.801.

5. 761.509 > 761.100 > 351.100 > 351.060 > 351.000.

6. 105.408  105.409  105.410. 222.222  222.223  222.224. 147.400  147.401  147.402. 630.609  630.610  630.611.

7. DCCVIII CMLV MXLI

 708.  955.  1.041.

VDCXIII  5.613. CMLXXXI  981. IVCDIV  4.404.

8. Erantzun grafikoa (E. G.). 9. 4  lau seiren. 6

bi heren

 2 3

5  bost zortziren. bosten bat  1 8 5 9 10. 9 hamarren  0,9. 27 hamarren27  2,7. 10 10 6 11. 6 hamarren  0,6. 42 ehunen  42  0,42. 10 100

95 ehunen  95  0,95. 100

Hasierako ebaluazioa. Eragiketak (14. eta 15. orrialdeak) 1. 27.058 + 784 + 1.251 = 29.093. 56.019 – 40.356 = 15.663.

2. 5.219 + 938 = 938 + 5.219 = 6.157. 7.091 + 1.601 = 1.601 + 7.091 = 8.692.

3. (27 + 63) + 15 = 90 + 15 = 105. 52 + (28 + 81) = 52 + 109 = 161. (189 + 634) + 50 = 823 + 50 = 873.


27

4. 5.809 + 432 = 6.241. Kenkizuna 6.241 da. 31.946 + 8.243 = 40.189. Kenkizuna 40.189 da. 3.637 + 1.482 = 5.119. Kenkizuna 5.119 da. 375 + 804 = 1.179. Kenkizuna 1.179 da.

5.

7 – 4 + 9 = 3 + 9 = 12. (132 + 35) – 98 = 167 – 98 = 69. 5 + (4 – 1) = 5 + 3 = 8. 101 – (78 + 12) = 101 – 90 = 11. (28 – 15) – 4 = 13 – 4 = 9. 427 – 106 + 45 = 321 + 45 = 366.

6. 3.674 × 425 = 1.561.450. 6.902 × 368 = 2.539.936.

7. 6 × (8 + 2) = 6 × 10 = 60. 4 × (5 – 3) = 4 × 5 – 4 × 3 = 20 – 12 = 8. 3 × 8 = 8 × 3 = 24.

8. 7.546 : 72  zatidura: 104; hondarra: 58. 104 × 72 + 58 = 7.546. 19.826 : 46  zatidura: 431. 431 × 46 = 19.826. 68.349 : 38  zatidura: 1.798; hondarra: 25. 1.798 × 38 + 25 = 68.349. 7.546 : 72 eta 68.349 : 38 zatiketak inguratu behar dira.

9. 25 : 5 = 5 × 4 = 20. 36 : 6 = 6 × 5 = 30.

243 : 9 = 27 × 3 = 81. 128 : 8 = 16 × 7 = 112.

Hasierako ebaluazioa. Problemak (16. eta 17. orrialdeak) 1. 315 + 180 = 495; 495 – 107 = 388. Guztira, 388 arrosa geratu dira. 2. 143 × 24 = 3.432. Guztira, 3.432 litro esne ematen dituzte. 3. 38 × 18 = 684. Guztira, 684 bonboi daude. 4. 12.852 : 42 = 306. Guztira, 306 kutxa behar dituzte. 5. 301 + 357 = 658; 658 : 94 = 7. Lagun bakoitzak 7 € ordainduko du bisita. 6. 8 × 3 = 24; 24 – 8 = 16. Danelek 16 urte gehiago ditu Anek baino. 7. 2 de 48 = 48 : 6 = 8; 8 × 2 = 16. Dendako 16 telefonok dute bideo-kamera. 6

8. 5 + 5 + 8 = 18; 18 : 3 = 6. Batez besteko nota 6 da. Hasierako ebaluazioa. Geometria (18. eta 19. orrialdeak) 1. E. G. 2. E. G. 3. 90º, 40º eta 130º. 4. E. G. 5. E. G. 6. Oinarria, alboko aurpegia, erpina.

28


7. Izena: kuboa. Oinarrietako poligonoa: karratua. Alboko aurpegietako poligonoa: karratua. Oinarri kopurua: 2. Alboko aurpegien kopurua: 4. Aurpegi kopurua: 6. Erpin kopurua: 8. Ertz kopurua: 12.

8. E. G. Konoa.

Hasierako ebaluazioa. Neurriak (20. eta 21. orrialdeak) 1. km – hm – dam – m – dm – cm – mm.

2. 2 km, 3 hm eta 8 m  2.000 + 300 + 8  2.308 m. 5 km, 4 dam eta 5 m  5.000 + 40 + 5  5.045 m. 9 hm, 6 dam eta 7 m  900 + 60 + 7  967 m. 6 km eta 20 dam  6.000 + 200  6.200 m.

3. 23 + 45 + 23 + 23 = 114 mm. 4. 4 l = 40 dl. 10 l = 100 dl. 11 l = 1.100 cl.

32 l = 3.200 cl. 50 dl = 5 l. 270 dl = 2.700 cl.

700 cl = 7 l. 500 cl = 50 dl. 1.200 cl = 12 l.

5. 1l = 100 cl; 100 – 25 = 75. Botilan, 75 cl esne geratu dira.

6. Kilo erdia = 500 g. Kilo laurdena = 250 g.

4 kilo eta laurden = 4.250 g. 2 kilo eta erdi = 2.500 g.

7. 1 tona = 1.000 kg; 1.000 – 784 = 216. 216 kilo falta zaizkio. 8. E. G. 9. Hiruhilekoa  3 hil. Mendea  100 urte. Hamarkada  10 urte. Seihilekoa  6 hil.

10. 49,56 + 8,35 = 57,91. 100 – 57,91 = 42,09. 42,09 € geratu zitzaion.


29

Aldizkako ebaluazioetarako baliabideak Unitateen ebaluaziorako baliabideak. 1. unitatea.

Zenbaki-sistemak.

2. unitatea.

Zenbaki arrunten batuketak, kenketak eta biderketak.

3. unitatea.

Zenbaki arrunten arteko zatiketa.

4. unitatea.

Zatikiak.

5. unitatea.

Zatikien arteko batuketak eta kenketak.

6. unitatea.

Zenbaki hamartarrak.

7. unitatea.

Zatiki hamartarrak. Ehunekoak.

8. unitatea.

Zenbaki hamartarren arteko eragiketak.

9. unitatea.

Angeluak.

10. unitatea. Irudi lauak. 11. unitatea. Luzera. 12. unitatea. Edukiera eta masa. 13. unitatea. Irudi lauen azalera. 14. unitatea. Denbora eta dirua. 15. unitatea. Probabilitatea eta estatistika. Hiruhilekoko ebaluaziorako baliabideak. Amaierako ebaluaziorako baliabideak.


31

Kontrola

1

Zenbaki-sistemak

Izena Data 1. Idatzi zenbaki bakoitzaren deskonposizioa. •

2.390.809



•

15.041.930



•

802.175.005 

2. Idatzi nola irakurtzen den zenbaki bakoitza. • 96.011.902



• 245.270.613  • 724.598.200 

3. Idatzi zenbaki hauek: • Hirurogei milioi zortziehun eta hogei mila eta hiru.



• Berrehun milioi berrehun mila eta bat.



• Hogeita zazpi milioi eta hirurogeita hiru mila.



4. Inguratu kasu bakoitzean adierazitako zenbakia. gorria

Ehun milioikoen zifra 5 duen zenbakia.

urdina

Hamar milakoen zifra 8 duen zenbakia.

berdea

Milioikoen zifra 6 duen zenbakia.

617.781.860 61.751.860 703.125.896 564.359.999 56.240.601

5. Idatzi < edo > ikurra.

32

414.264.931

414.204.931

11.000.900

11.001.900

25.856.719

25.865.719

74.096.115

74.196.105

372.910.485

372.010.485

293.807.156

294.087.156


6. Ordenatu zenbakiak. Handienetik txikienera 289.436.005 289.500 28.943.607 209.436.001 2.894.100 ene Txikienetik handienera 3.890.897 38.908.975 38.908.759 38.098.765 38.908.079

7. Idatzi zenbaki bakoitzaren aurrekoa eta ondorengoa.  32.000.000   111.111.111



 703.098.999



 912.600.001  8. Aplikatu arauak eta idatzi zenbaki bakoitza. • CMXCIX 

• XCDII



• IXLIV



• CMLXII



• XCVII



• MDXX



• VCXCIII 

• VIIIDCCV 

9. Idatzi erromatar zenbakitan. 72 

567 

2.618



63 

939 

5.704



10. Zer zenbaki da? Pentsatu eta idatzi. • 10.149.990 zenbakiaren ondorengoa.



• Hogeita hamar milioi ehun eta hamasei mila eta zazpi.



• 8 E milioiko, 9 H milioiko, 4 M, 7 H eta 1 B.



• 999.999 baino handiagoa eta 1.000.001 baino txikiagoa.




33

• Zortzi zifrako zenbakirik handiena da.

34




Testa

1

Zenbaki-sistemak

Izena

Data

Inguratu aukera zuzena. 1. Nola deskonposatzen da 27.018.702 zenbakia? a. 2 H milioiko + 7 EM + 1 HM + 8 M + 7 E + 2 B. b. 2 H milioiko + 7 milioiko + 1 HM + 8 M + 7 E + 2 H. c. 2 H milioiko + 7 milioiko + 1 HM + 8 M + 7 E + 2 B. 2. Zein da milioikoen zifra 195.356.437 zenbakian? a. 6.

b. 5.

c. 7.

3. Nola idazten da berrogei milioi berrogeita hamabi mila eta bat zenbakia? a. 40.052.010.

b. 40.052.001.

c. 40.052.101.

b. 6.340.610.

c. 6.340.608.

4. 6.340.609 zenbakia < ...: a. 6.340.607.

5. 19.287 zenbakiaren hamarreko hurbilena hau da: a. 19.270.

b. 19.000

c. 19.290

6. Zer zenbakiren deskonposizioa da 4 E milioiko, 6 HM, 7 M, 8 E eta 1 B? a. 4.067.801. b. 40.067.801. c. 400.067.801. 7. Zer balio du VDLIX erromatar zenbakiak? a. 5.559.

b. 559.

c. 5.510.

8. Nola irakurtzen da 11.800.001 zenbakia? a. b. c.

hamaika milioi zortziehun mila eta ehun. hamaika milioi zortziehun eta bat. hamaika milioi zortziehun mila eta bat.

9. 31.648.159 zenbakia > …: a. 31.648.160.

b. 31.648.155.

c. 31.648.258.

b. 2.

c. 2.000.000.

10. Nola idazten da bi milioi? a. 2.000.


35

1. unitatea

Ebaluazio-irizpideak Ariketak 1

2

3

• 7 zifra baino gehiagoko zenbakiak

K

K T

K T

• Zenbaki baten zifren

T

irakurri, idatzi eta deskonposatzea. posizio-balioa zehaztea.

• 7 zifra baino gehiagoko zenbakiak

4

6

T

T

K

K

7

8

9

10

T

K

K T

alderatu eta ordenatzea.

5

T

• Zenbaki jakin baten aurrekoa

K

• Erromatar zenbakiak irakurri eta

T

eta ondorengoa idaztea. idaztea.

K

K

T

K: Kontrola; T: Testa.

Erantzunak Kontrola 1.

2.

3.

4.

Testa

2.390.809  2 milioiko + 3 EM + 9 HM + 8 E + 9 B. 15.041.930  1 H milioiko + 5 milioiko + 4 HM + 1 M + 9 E + 3 H. 802.175.005  8 E milioiko + 2 milioiko + 1 EM + 7 HM + 5 M + 5 B. 96.011.902  laurogeita hamasei milioi hamaika mila bederatziehun eta bi. 245.270.613  berrehun eta berrogeita bost milioi berrehun eta hirurogeita hamar mila seiehun eta hamahiru. 724.598.200  zazpiehun eta hogeita lau milioi bostehun eta laurogeita hamazortzi mila eta berrehun.

2. b. 3. b. 4. b. 5. c. 6. c. 7. a.

60.820.003. 200.200.001. 27.063.000.

8. c. 9. b.

Gorria: 564.359.999. Urdina: 617.781.860. Berdea: 56.240.601.

5. 414.264.931 > 414.204.931. 25.856.719 < 25.865.719. 372.910.485 > 372.010.485.

1. c.

10. c. 11.000.900 < 11.001.900. 74.096.115 < 74.196.105. 293.807.156 < 294.087.156.

6. 289.436.005 > 209.436.001 > 28.943.607 > 2.894.100 > 289.500. 3.890.897 < 38.098.765 < 38.908.079 < 38.908.759 < 38.908.975. 7.

31.999.999  32.000.00  32.000.001. 111.111.110  111.111.111  111.111.112. 703.098.998  703.098.999  703.099.000.

8.

999 – 9.054 – 97 – 5.193 – 10.402 – 962 – 1.520 – 8.705.

9.

LXXII – LXIII – DLXVII – CMXXXIX – MMDCXVIII – VDCCIV.

10.

36

10.149.991. 30.116.007. 890.004.071. 1.000.000. 99.999.999. © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

Kontrola

2

Zenbaki arrunten batuketak, kenketak eta biderketak

Izena Data 1. Kalkulatu. 861.239 + 53.816

546.894 – 319.870

7.546 × 208

2. Aplikatu propietate egokia eta kalkulatu. Trukatze-propietatea

Elkartze-propietatea

Banatze-propietatea

•

8+4=

•

9× 6=

•

(3 + 7) + 5 =

•

(5 × 2) × 4 =

•

8 × (6 – 3) =

•

(9 + 4) × 2 =

3. Irakurri eta ebatzi. Zinema batean 385 lagun daude. Hasi aurretik, 45 lagun sartu dira, eta atsedenaldian, 28 atera. Zenbat lagun geratu dira zineman?

4. Azaldu zergatik den okerra esaldia. Lehendabizi, parentesietako eragiketak egiten dira; ondoren, batuketak eta kenketak; eta azkenik, biderketak.

5. Kalkulatu. •

25 – 15 + 10 =

• 190 – 9 × 9 =

•

8 × 5–3=

• (14 + 8) × 3 – 2 =


37

6. Irakurri eta ebatzi. Idatzi egin dituzun eragiketa guztiak adierazpen bakar baten bidez. Leirek 5 pitxer handi erosi ditu 75na €-an. 500 €-ko billetea eman bazuen, zenbat diru itzuli zioten?

7. Atera biderkagai komuna eta kalkulatu emaitza. •

7 × 3+7 × 2=

•

6 × 4+7 × 4=

•

5 × 12 + 5 × 8 =

•

25 × 2 + 10 × 2 =

8. Irakurri, atera biderkagai Urtebetetze-jairako zenbait komuna gauza eta ebatzi. erosi ditu Jonek: 12 ogitarteko urdaiazpiko, 3na €-an, eta 12 ogitarteko saltxitxoi 2na €-an. Zenbat diru gastatu du?

9. Kalkulatu iritzira, adierazitako moduan. 1.252 + 429 = Ehunekoetara

12.689 – 675 = 3.027 × 5 = 2.835 + 5.299 =

Milakoetara

164.103 – 3.711 = 5.125 × 4 =

10. Irakurri eta ebatzi. Auto batek 6.489 litro erregai kontsumitzen ditu hilabetean. Zenbat litro gasolina kontsumituko ditu urtebetean, gutxi gorabehera?

38


Testa

2

Zenbaki arrunten batuketak, kenketak eta biderketak

Izena

Data

Inguratu aukera zuzena. 1. Batuketa batean, batugaien ordena aldatzen bada: a.bi batura lortzen dira. b.ezin da batugaien ordena aldatu. c.emaitza ez da aldatuko. 2. Biderkadura bat milakoetara hurbiltzeko: a. lehen biderkagaia batekoetara hurbildu eta biderkatu. b. batugaiak milakoetara hurbildu eta biderkatu. c. lehen biderkagaia milakoetara hurbildu eta biderkatu. 3. Parentesiak dituzten zenbait eragiketa konbinatu egiteko, lehendabizi hauek kalkulatu behar dira: a. biderketak. b. batuketak eta kenketak. c. parentesien barruko eragiketak. 4. 8 ×

(30 – 15) berdin:

a. 2.385. 5. 66 + 4 ×

b. 120.

c. 210.

b. 74.

c. 272.

2 berdin:

a. 140.

6. Kenkizuna eta kentzailea ehunekoetara hurbilduz gero, zein da 24.479 – 1.501 eragiketaren emaitza? a. 26.000.

b. 23.000.

c. 22.900.

7. 500 –  = 347 kenketan, falta den gaia hau da: a. 143. 8. 5 ×

7–5 ×

b. 320.

c. 153.

4 berdin:

a. 5 × (7 × 4). 5 × (7 – 4).

b. 5 × (7 + 4).

c.

9. Auto batek 5 bira eman badizkio 500 metroko zirkuitu bati eta guztira 5.000 metro egin behar baditu, zenbat metro falta zaizkio egiteko? a. 500.

b. 2.000.

c. 2.500.

10. Trukatze-propietatea aplikatuta:


39

a. 7 × 5 = 5 + 7.

b. 7 × 5 = 5 × 7.

2. unitatea

c. 7 × 5 = 30.


• Batuketak, kenketak eta biderketak egitea.

2

3

4

5

6

K

7

8

9

10

T

• Batuketaren trukatze-propietatea, eta batuketaren eta biderketaren elkartze-propietatea jakin eta aplikatzea.

T

• Batuketarekiko eta kenketarekiko biderketaren banatze-propietatea jakitea eta aplikatzea.

K

T

K

• Eragiketen hierarkia azaltzea eta

K

T

aplikatzea.

• Batuketen, kenketen eta biderketen eragiketa konbinatuak kalkulatzea.

• Batuketak, kenketak eta biderketak iritzira kalkulatzea.

• Bi eragiketako edo gehiagoko

K

K

T

K T

T

T K

problemak ebaztea.

T

K

K K

K

T


Erantzunak Testa

Kontrola 1. 915.055; 227.024; 1.569.568. 2. Trukatze-propietatea: 8 + 4 = 4 + 8 = 12; 9 × 6 = 6 × 9 = 54.

Elkartze-propietatea: (3 + 7) + 5 = 10 + 5 = 15; (5 × 2) × 4 = 10 × 4 = 40. Banatze-propietatea: 8 × (6 – 3) = 8 × 6 – 8 × 3 = 48 – 24 = 24; (9 + 4) × 2 = 9 × 2 + 4 × 2 = 18 + 8 = 26.

3. 385 + (45 – 28) = 385 + 17 = 402. 4. Eragiketak egitean, lehendabizi parentesietako eragiketak egiten direlako; ondoren, biderketak; eta azkenik, batuketak eta kenketak.

5. 25 – 15 + 10 = 10 + 10 = 20.

8 × 5 – 3 = 40 – 3 = 37. 190 – 9 × 9 = 190 – 81 = 109. (14 + 8) × 3 – 2 = 22 × 3 – 2 = 66 – 2 = 64.

1. c. 2. c. 3. c. 4. b. 5. b. 6. b. 7. c. 8. c. 9. c. 10. b.

6. 500 – (5 × 75) = 500 – 375 = 125. 125 € itzuli zioten. 7. 7 × (3 + 2) = 7 × 5 = 35. 5 × (12 + 8) = 5 × 20 = 100. (6 + 7) × 4 = 13 × 4 = 52.

(25 + 10) × 2 = 35 × 2 = 70.

8. 12 × 3 + 12 × 2 = 12 × (3 + 2) = 12 × 5 = 60. 60 € gastatu ditu. 9. Eetara: 1.300 + 400 = 1.700; 12.700 – 700 = 12.000; 3.000 × 5 = 15.000.

Metara: 3.000 + 5.000 = 8.000; 164.000 – 4.000 = 160.000; 5.000 × 4 = 20.000.

10. 6.489 × 12 = 6.000 × 12 = 72.000. Gutxi gorabehera, 72.000 l gasolina © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L. 40 kontsumituko ditu.

Kontrola

3

Zenbaki arrunten arteko zatiketa

Izena Data 1. Kalkulatu eta osatu. 8653

Zatikizuna Zatitzailea Zatidura Hondarra

72

4708

36

3234

22

   


   


   

2. Azaldu zertan diren desberdinak zatiketa zehatza eta zatiketa osoa. Ondoren, inguratu aurreko ariketako zatiketa zehatza.

3. Irakurri eta ebatzi. Baserritar batek 1.764 arrautza baditu, zenbat dozena arrautza ditu?


326

24873

234

43725

423

5. Zuzena al da zatiketa? Aztertu eta zuzendu. 65539 1083 5369 176 © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

547 118

41

6. Irakurri eta ebatzi. Fruta-biltegi batean, 12 kiloko 124 kutxa kiwi 496 €-an saltzen dituzte. Zenbat balio du kilo bat kiwik?

7. Kalkulatu biderkagai ezezaguna. ? × 23 = 7.981

? × 132 = 3.432

8. Azaldu zer gertatzen den zatiketa bateko zatikizuna eta zatitzailea zenbaki beraz zatitzen badira.

9. Erreparatu zatiketari eta osatu taula, zatiketak egin gabe. 342 102 06

12 28

Zatikizuna

342 × 2

342 × 3

342 : 2

342 : 3

Zatitzailea

12 × 2

12 × 3

12 : 2

12 : 3

Zatidura Hondarra

Biltegi batean, 1.700 kg pintura 10. Irakurri eta ebatzi. honela banatu behar dituzte: 5 kiloko 15 pototan; 3 kiloko 25 pototan; eta gainerakoa, 25 kiloko pototan. 25 kiloko zenbat poto prestatu behar dituzte?

42


Testa

3

Zenbaki arrunten arteko zatiketa

Izena

Data

Inguratu aukera zuzena. 1. Zatiketa baten hondarra 0 bada, zatiketa honelakoa da: a. osoa. b. zehatza. c. bidezkoa. 2. Aukeratu zatiketa zehatza: a. 810 : 6. b. 897 : 7. c. 895 : 2 3. 2.358 : 56 zatiketan, zatikizunaren zenbat zifra hartu behar dira zatiketa egiten hasteko? a. 1.

b. 2.

c. 3.

b. 72.

c. 85.

4. Zenbat da 2.080 : 32? a. 65. 5. Zer zenbaki falta da  × a. 23.

15 = 345 biderketan? b. 24.

c. 25.

6. Zatikizuna eta zatitzailea zati 4 eginez gero: a. zatidura 4z biderkatuko da. b. zatidura ez da aldatuko. c. hondarra ez da aldatuko. 7. Zatikizuna 630 bada eta zatitzailea 105, zenbatekoa da zatidura? a. 6.

b. 10.

c. 16.

8. 3.648 : 192 egitean, emaitza zatiketa honen emaitzaren berdina da: a. 1.216 : 64.

b. 3.648 : 576.

c. 1.216 : 576.

9. Mikelek 832 € ordaindu du autoko lau gurpilak eta bujiak aldatzea. Bujiak 84 € ordaindu baditu, zenbat ordaindu du gurpil bakoitza? a. 208 €.

b. 187 €.

c. 229 €.

b. 1.200 : 12.

c. 120 : 120.

10. 12.000 : 120 berdin: a. 12 : 12.


43

3. unitatea


• 2 edo 3 zifrako zatitzaileak dituzten zatiketak egitea, eta zuzen eginda dauden aztertzea.

K

• Zatiketa bateko gaiak identifikatzea.

K

• Zatiketa zehatza eta zatiketa osoa

K T

bereiztea.

2

3

4

5

T

K T

K T

6

7

8

9

K T

K

K T

K T

• Zatikizuna eta zatitzailea zenbaki

beraz biderkatzean edo zatitzean, zatidura eta hondarra nola aldatzen diren bereiztea.

T

• Zatiketa zehatzak kalkulatzea,

T

zatikizunean eta zatitzailean zero kopuru bera ezabatuz.

• Zatiketak eta beste eragiketa batzuk egin beharreko problemak ebaztea.

10

K

K

T

K


Erantzunak Testa

Kontrola 1. 2. 3. 4.

8.653 : 72  zatikizuna: 8.653; zatitzailea: 72; zatidura: 120; hondarra: 13. 4.708 : 36  zatikizuna: 4.708; zatitzailea: 36; zatidura: 130; hondarra: 28. 3.234 : 22  zatikizuna: 3.234; zatitzailea: 22; zatidura: 147. Zatiketa zehatzaren hondarra zero da; eta zatiketa osoaren hondarra ez da zero. Zatiketa zehatza 3.234 : 22 da.

2. a. 3. c. 4. a. 5. a.

1.764 : 12 = 147. 147 dozena ditu.

53.687 : 326  zatidura: 164; hondarra: 223; 326 × 164 + 223 = 53.687. 24.873 : 234  zatidura: 106; hondarra: 69; 234 × 106 + 69 = 24.873. 43.725 : 423  zatidura: 103; hondarra: 156; 423 × 103 + 156 = 43.725. 6 5 5 3 95 4 7 5. 1 0 8 3 1 1 9 5369 446

6. 7. 8.

1. b.

6. b. 7. a. 8. a. 9. b. 10. b.

124 × 12 = 1.488; 1.488 : 496 = 3. Kilo bat kiwik 3 € balio du. 7.981 : 23 = 347.

3.432 : 132 = 26.

Zatiketa bateko zatikizuna eta zatitzailea zenbaki beraz zatituz gero, zatidura ez da aldatuko, baina hondarra zenbaki beraz zatituko da. Zatikizuna 342 : 2 342 : 3 342 × 2 342 × 3 9. Zatitzailea 12 : 2 12 : 3 12 × 2 12 × 3 Zatidura 28 28 28 28 6 6 Hondarra × 2 × 3 6:2 = 3 6:3 = 2

10.

44

15 × 5 = 75; 25 × 3 = 75; 1.700 – (75 + 75) = 1.550; 1.550 : 25 = 62. 25 kiloko 62 poto pintura prestatu behar dituzte.


Kontrola

4

Zatikiak

Izena Data 1. Adierazi zatikiak grafikoki.

4 6 

7  8

3  10

8  12

2. Idatzi zifren bidez. •

Hamaika hogeita bosten



•

Bost hamabiren 

•

Berrogei berrogeita hamabiren 

•

Sei bederatziren 

3. Kalkulatu. 2  12 • 77ren 3  11 • 36ren

•

9  14 • 208ren 4  26 84ren

4. Irakurri eta ebatzi. Peruk 3.240 abere ditu baserrian. Hiru bosten oiloak dira, eta seiren bat, ardiak. Zenbat oilo ditu Peruk? Eta zenbat ardi?

5. Egin marrazki bat eta idatzi lagun bakoitzari dagokion zatikia. Banatu 2 bizkotxo zati berdinetan 6 lagunen artean

Lagun bakoitzari bizkotxoaren dagokio. © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

Banatu 4 tarta zati berdinetan 8 lagunen artean

Lagun bakoitzari tartaren dagokio. 45

6. Idatzi margotutako zatiari dagokion zatikia eta alderatu batekoarekin.

1

1

1

7. Alderatu eta idatzi dagokion ikurra. 5 6

4 6

4 8

1

11 15

11 12

2 23

2 23

25 21

1

36 19

63 19

18 24

12 24

28 42

1

8. Irakurri eta ebatzi. Isabelek txokolatezko tarta bat eta sagar-tarta bat egin ditu. Txokolatezko tarta 6 zati berdinetan banatu du; eta sagar-tarta, 8 zati berdinetan. Isabelek tarta bakoitzaren bi zati jan ditu. Tarta bakoitzaren zer zatiki jan du? Zeinetik jan du gehiena?

9. Ordenatu. Txikienetik handienera 4 12

15 12

8 12

3 12

Handienetik txikienera 10 12

11 8

11 4

11 16

11 7

11 9

10. Irakurri eta ebatzi. Maddiren eskolan, 602 ikasle daude. Ikasleen lau zazpirenek ingelesa ikasten dute, eta gainerakoek, frantsesa. Zenbatek ikasten dute frantsesa?

46


Testa

4

Zatikiak

Izena

Data

Inguratu aukera zuzena. 1. Hauek dira zatiki baten gaiak: a. zenbakitzailea eta zatitzailea. b. zenbakitzailea eta izendatzailea. c. zenbakitzailea eta zatidura. 2. 12ren 4 adierazpenaren emaitza hau da: 8 a. 26. b. 48.

c. 6.

3. Neba-arreba guztien artean 2 talo berdin banatuko dituzte. Bakoitzari 2 tokatu bazaio, zenbat neba-arreba dira? 5 a. 5. b. 10. c. 2. 7 zatikia handiagoa da hau baino: 8 a. 3 . b. 7 . 8 9 5. Zatiki bat batekoa baino txikiagoa da: 4.

c. 7 . 6

a. zenbakitzailea eta izendatzailea berdinak badira. b. zenbakitzailea txikiagoa bada izendatzailea baino. c. zenbakitzailea handiagoa bada izendatzailea baino. 6. Hamaika hamazortziren honela idazten da: a. 18 . b. 18 . 11 18 7. Zatiki baten zenbakitzaileak hau adierazten du:

c. 11. 18

a. batekoaren zenbat zati berdin hartzen diren. b. batekoa zenbat zati berdinetan banatzen den. c. zenbakitzailea zenbat zati berdinetan banatzen den. 8. Loradenda batean, 75 arrosa daude, eta horien 3 gorriak dira. Zenbat arrosa gorri daude loradenda horretan? 5 a. 75.

b. 35.

c. 45.

9. 3 tarta zati berdinetan banatzen badira 6 lagunen artean, zer zati dagokio bakoitzari? a. 3 . 6

b. 6 . 3

c. 36 . 6

10. Hiru zatiki hauetatik, hau da batekoa baino handiagoa dena: a. 11 . 8

b.


8. 11

c. 11 . 11 47

4. unitatea


• Zatiki baten gaien esanahiaren

T

• Zatikiak irakurtzea, idaztea eta

K

berri izatea. adieraztea.

• Zenbaki baten zatikia kalkulatzea. • Zatikien bidez banaketak egitea.

2

3

4

5

6

7

8

9

10

T K T

T K

T

T

K

• Zatikiak alderatzea, zatikiekin eta

T

• Zatiki-problemak ebaztea.

K

batekoarekin.

T

T K

K

K K T

T K


Erantzunak Testa

Kontrola 1. 2.

3.

4.

5. 6. 7.

8.

9.

E. G.

1. b.

11 ;40 ; 5 ;7 . 25 52 12 9 36 × 2 = 72; 72 : 12 = 6. 77 × 3 = 231; 231 : 11 = 21. 84 × 9 = 756; 756 : 14 = 54. 208 × 4 = 832; 832 : 26 = 32.

2. c.

3.240 × 3 = 9.735; 9.720 : 5 = 1.944. 3.240 × 1 = 3.240; 3.240 : 6 = 540. 1.944 oilo eta 540 ardi. 2 4 E. G. ; . 6 8

7. a.

3 8

10 < 1; 6

5 > 1; 5

3. a. 4. b. 5. b. 6. c. 8. c. 9. a. 10. a.

= 1.

11 2 2 11 < 1; 15 <12 ; 23 =23 . 63 18 12 28 ; ; 19 24> 42< 1. 24 2 2 Isabelek txokolatezko tartaren6 eta sagar-tartaren8 2 2 6> 8. Txokolate-tartatik jan du gehiena.

4 5 4 >6 ;8 6 25 36 21> 1; 19<

3 12 11 4>

4 <12 11 7>

8 <12 11 8>

10 <12 11 9>

jan du.

15 <12 . 11 16 .

10. 602 × 4 = 2.408; 2.408 : 7 = 344. 602 − 344 = 258. 344k ingelesa ikasten dute, eta 258k, frantsesa. 48


Kontrola

5

Zatikien arteko batuketak eta kenketak

Izena Data 1. Kalkulatu. 2 +  = 6 

11 +  = 13 

1 +  = 18 

3 + + = 9  

8 +  +  = 15  

14 +  +  = 22  

2. Irakurri eta ebatzi. Unaik eta Saioak tarta baten hiru seiren jan dituzte eguerdian, eta bi seiren gauean. Tartaren zer zatiki jan dute guztira?

3. Kalkulatu. 16 − 9 = 27 27

8 − 4 = 11 11

7 − 5 = 10 10

19 − 16 = 35 35

32 − 21 = 42 42

40 − 25 = 50 50

4. Irakurri eta ebatzi. Uxuek hiru kilo laurden saltxitxa erosi ditu, eta Jokinek, Uxuek baino kilo laurden bat gutxiago. Zer saltxitxa kantitate erosi du Jokinek?

5. Kasu bakoitzean, inguratu zatikiaren zatiki baliokidea. 2 3

10 18

14 24 3 4


6 9 6 8

9 16

9 9 49

6. Irakurri eta ebatzi. Jon, Maider eta Jakue azokara joan dira. Jonek hiru kilo laurden madari erosi ditu. Maiderrek kilo laurden marrubi eta hiru kilo laurden mahats erosi ditu, eta Jakuek kilo laurden gerezi. Zenbat kilo fruta erosi dituzte hiruren artean?

7. Kalkulatu zatiki bakoitzari dagokion zenbaki arrunta. • 16 =

• 63 =

4 • 84 = 12

7 • 75 = 15

8. Irakurri eta ebatzi. Ikerrek kilo laurdeneko pisua duen pakete bat du, eta Norak, hiru kilo zortzireneko pisua duen pakete bat. Pisu bera al dute bi paketeek?

9. Idatzi falta diren gaiak. 7 − 3 = 9 9 9

12 + = 27 17  17

15 − 11 = 24  24

+  = 25 36   36

− 8 = 2 25 25 25

19 +  = 30  30

10. Irakurri eta ebatzi. Eiderrek Basolibondoen Bidearen bi zazpiren egin zituen atzo, eta gaur lau zazpiren egin ditu. Bidearen zer zati egin du guztira Eiderrek? Eta zer zati geratzen zaio egiteko?

50


Testa

5

Zatikien arteko batuketak eta kenketak

Izena

Data

Inguratu aukera zuzena. 1. Izendatzaile bereko bi zatikiren edo gehiagoren arteko batuketa egiteko: a. zenbakitzailea eta izendatzailea batu behar dira. b. zenbakitzaileak batu eta izendatzailea berdin utzi behar da. c. izendatzaileak batu eta zenbakitzailea berdin utzi behar da. 2. Berrogeita bost bosten honen berdina da: a. 9.

b. 5.

c. 45.

3. Bi zatiki edo gehiago baliokideak dira: a. haien batura 1 bada. b. zenbaki arrunt baten baliokideak badira. c. batekoaren zati bera adierazten badute. 4. Bost hamarren gehi zortzi hamarren gehi bi hamarren berdin: a. 15 . 10

b. 10 . 15

c. 25 . 10

5. Botila batean, zazpi litro zortziren esne zeuden. Ainhoak lau zortziren edan ditu. Litroaren zer zatiki geratu da botilan? a. 11 . 8

b. 8 . 15

c. 3 . 8

6. Bost zazpirenen zatiki baliokidea hau da: a. 10 . 21

b. 10 . 14

c. 15 . 28

7. Izendatzaile bereko bi zatikiren arteko kenketa egiteko: a. izendatzaileen arteko kenketa egin behar da. b. zenbakitzaileen arteko kenketa egin eta izendatzailea berdin utzi behar da. c. zenbakitzaileen eta izendatzaileen arteko kenketa egin behar da. 8. Joarrek horma-irudi baten bi bederatziren margotu ditu; ondoren, hiru bederatziren; eta azkenik, bederatziren bat. Zer zatiki margotu du guztira? a. 9 . 6 9. 21 − 6 hau da: 15 15 15 a. . 15

b. 6 . 9

c. 9 . 9

b. 27 . 15

c. 16. 15

10. Zatiki hauetatik, zenbaki arrunt baten baliokidea den zatikia hau da: a. 25 . 4

b. 36 . 6


c. 44 . 21 51

5. unitatea


• Izendatzaile bereko zatikien arteko batuketak egitea.

2

3

K T

4

5

6

T

• Izendatzaile bereko zatikien arteko

K

kenketak egitea.

• Zatiki bati dagokion zenbaki arrunta

T

• Bi zatiki baliokideak diren ala ez

K

9

T

K

K K

10

K T

K T

bereiztea eta zatiki baten zatiki baliokideak kalkulatzea.

8

T

T

kalkulatzea.

• Zatiki-problemak ebaztea.

7

T

T K

K T

K


Erantzunak Testa

Kontrola 1.

1. b.

; ; ; 11 7 23 6 13 18 ; ; 24 . 14 31 9 15 22

2. a. 3. c.

2.

3 6

+2 6

3.

7 27 3; 35

;4 11 ; 11 42

;2 10 . 15 50

;

4.

3 4

−1 4

=2 4

2 . 4

5.

6 9

;

6.

3 4

1 +4

7.

8. 9.

10.

52

6 8

5 . Tartaren 6

5= 6

4. a.

jan dute.

5. c. 6. b. 7. b. 8. b. 9. a.

kilo erosi ditu (kilo erdia).

10. b.

. 3 +4

4; 9; 7; 5.

1 +4

1 Ez dute pisu bera,4 baliokideak.

8 =4

3 eta8

8 . Guztira, 4

kilo fruta.

ez direlako zatiki

4; 15; 4; 13; 10; 37. 2 7 7 7−

4 +7 6 7=

6 =7 1 7 .

6 . Bidearen7 egin du guztira. 1 7geratzen zaio egiteko.


Kontrola

6

Zenbaki hamartarrak

Izena Data 1. Idatzi zatiki gisa eta zenbaki hamartar gisa. 20 ehunen  3 hamarren  98 ehunen  7 hamarren 

112 milaren 327 milaren

 

2. Osatu taula. Unitate hamartarrak

7 ehunen 21 100

Zatiki gisa

54 1.000

Hamartar gisa

0,9

3. Idatzi adierazitako unitatean. Hamarrenetan

1 bateko eta 6 hamarren 8 bateko eta 9 hamarren _________________

 

Ehunenetan

4 bateko eta 38 ehunen 6 bateko eta 72 ehunen _________________

 

Milarenetan

5 bateko eta 115 milaren 7 bateko eta 487 milaren _________________

 

4. Idatzi zatiki bakoitza zenbaki hamartar gisa. • 3 =

67

• 21 =

10 • 90 = 10

• 1.000 =

100 • 43 = 100

0 172 • 1.000 = 0

5. Deskonposatu. Zati osoa E

H

Zati hamartarra B

h

e

m

9,537  34,016  78,143  429,003  564,108 © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

53

6. Idatzi zer balio duen 7 zifrak zenbaki bakoitzean. •

3,67 

17,53 

•

709,58 

•

4,71  _____________ • 70,24 

•

29,607 

•

_____________

_____________

7. Idatzi nola irakurtzen diren zenbaki hauek: • 4,8



• 35,42



• 79,086



• 230,6



• 583,208 

8. Ordenatu. Txikienetik handienera 6,53 65,3 5,63 0,653 6,35

Handienetik txikienera 22,254 22,244 22,207 22,245 2,225

9. Idatzi > edo <, dagokiona. 4,7 4,38

5,2 4,39

6,729 8,25

7,405 8,205

8,732 3,6

8,79 3,047

10,258 5,039

10,253 5,03

10. Idatzi zenbaki hamartar hauek: •

3 bateko eta 6 hamarren



•

24 bateko eta 25 ehunen



•




•

23 koma 963



•

768 milaren



• 34 bateko eta 934 milaren 54

 © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

Testa

6

Zenbaki hamartarrak

Izena

Data

Inguratu aukera zuzena. 1. 1 bateko 100 zati berdinetan banatzen badugu, zati bakoitza hau da: a. hamarren bat.

b. ehunen bat.

c. milaren bat.

2. Zenbaki hamartar batek bi zati ditu: a. zati hamartarra eta zati ehundarra. b. zati osoa eta zati hamartarra. c. zati zehatza eta zati hamartarra. 3. 34,256 handiagoa da hau baino: a. 342,56.

b. 34,276.

c. 34,216.

4. Ehun ehunen berdin: a. hamarren bat. b. milaren bat. c. bateko bat. 5. 27,639 zenbakian 6 zifrak balio hau du: a. 6 hamarren. b. 6 ehunen. c. 6 milaren. 6. 12,07 zenbakiaren deskonposizioa hau da: a. 1 hamarren + 2 bateko + 7 hamarren. b. 1 hamarren + 2 bateko + 7 ehunen. c. 1 bateko + 2 hamarren + 7 ehunen. 7.

7 zatikia zenbaki hamartar honen baliokidea da: 100 a. 0,07. b. 0,007. c. 0,7.

8. 5 bateko + 3 ehunen + 2 milaren deskonposizioa zenbaki honi dagokio: a. 5,32.

b. 53,2.

c. 5,032.

9. Zati osoan 17 ehunen dituen zenbaki hamartarra hau da: a. 19,17.

b. 191,7.

c. 19,017.

10. 0,009 zenbaki hamartarra zatiki gisa adierazita hau da: 9 a. 9 . b. 9 . c. 1.000. 10 100 0 © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

55

6. unitatea

Ebaluazio-irizpideak Ariketak

• Zenbaki hamartarrak irakurtzea eta idaztea, zatiki gisa eta zenbaki hamartar gisa.

• Zenbaki hamartarren arteko

baliokidetasunen berri izatea.

1

2

3

4

K

K T

K

K

T

5

6

8

K T

9

10

T

K T

T

• Zenbaki hamartarrak

K

T

• Zenbaki batean zifra batek duen

T

K

deskonposatzea. balioa idaztea.

• Zenbaki hamartarrak alderatzea.

7

T

T

K

K



eta 0,3; 20 eta 0,02; 112 eta 0,112; 3 1.000 10 100 eta 0,98; 7eta 0,7; 98 327eta 0,327. 10 100 100 2. 7 ehunen; 7 ; 0,07. 100 21 ehunen; 21; 0,21. 100 9 hamarren; 9; 0,9. 10 54 milaren; 54; 0,054. 1.000 3. 1,6; 8,9. 4,38; 6,72. 5,115; 7,487. 4.

0,3; 0,21; 0,067. 9; 0,43; 0,172.

5.

9 B + 5 h + 3 e + 7 m. 3 H + 4 B + 0 h + 1 e + 6 m. 7 H + 8 B + 1 h + 4 e + 3 m. 4 E + 2 H + 9 B + 0 h + 0 e + 3 m. 5 E + 6 H + 4 B + 1 h + 0 e + 8 m.

6.

7 ehunen; 7 bateko; 7 ehuneko; 7 hamarren; 7 hamarreko; 7 milaren.

7.

4 bateko eta 8 hamarren edo 4 koma 8. 35 bateko eta 42 ehunen edo 35 koma 42. 79 bateko eta 86 milaren edo 79 koma 086. 230 bateko eta 6 hamarren edo 230 koma 6. 583 bateko eta 208 milaren edo 583 koma 208.

8.

0,653 < 5,63 < 6,35 < 6,53 < 65,3. 22,254 > 22,245 > 22,244 > 22,225 > 22,207.

9.

4,7 < 5,2; 6,729 < 7,405; 8,732 < 8,79; 10,258 > 10,253. 4,38 < 4,39; 8,25 > 8,205; 3,6 > 3,047; 5,039 > 5,03.

Testa 1. b. 2. b. 3. c. 4. c. 5. a. 6. b. 7. a. 8. c. 9. a. 10. c.

10. 3,6; 24,25; 5,65; 23,963; 0,768; 34,934. 56


Kontrola

7

Zatiki hamartarrak. Ehunekoak

Izena Data 1. Adierazi zatikiak zenbaki hamartarretan. 9 • 67 = • 1.000 = 100 0 95 25 • = • = 10 100

• 15 =

100 • 282 = 10

2. Alderatu behean ageri diren zatiki hamartarren pareak. Lehendabizi, adierazi zenbaki hamartar gisa. 19 eta 703 10 ___ 100

 ___

1.903 276 eta 1.000 100 __ 0

 ___

6.591 928 eta 1.000  10 __ ___ 0 3. Osatu. • 85 =

• 28,8 =

10

10

• 4,61 =

100

• 808 =

• 6,198 = 1.000

100

0

4. Adierazi zatiki bakoitza ehuneko gisa. 7 = 100 • 59 = 100

• 38 =

•

• 15 =

100 • 42 = 100

100 • 60 = 100

5. Osatu taula. Ehunekoa

% 11

Irakurketa Zatikia Zenbaki hamartarra Esanahia © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

ehuneko 25 94 100 0,36 100etik 7 57

6. Kalkulatu. • 600en % 6



• 760ren % 55



• 9.240ren % 70  • 2.350en % 98 

7. Adierazi esaldiak ehunekotan. • 100 pertsonatik 35ek ingelesez hitz egiten du



• 100 ikasletik 18k betaurrekoak erabiltzen ditu



• Baserri batean, 100 aberetik 12 oiloak dira



• Aparkaleku batean, 100 autotik 75 zuriak dira



8. Margotu lauki-sarea adierazitako moduan. Ondoren, erantzun.

• % 30 gorriz. • % 45 urdinez. • % 15 berdez.

•

Zer ehuneko geratu da margotu gabe?

9. Kalkulatu salgaien amaierako prezioak. % 40ko beherapena salgai guztietan

80 € €

920 € €

125 € €

405 € €

10. Irakurri eta ebatzi. Iratik moto berri bat erosi du 4.000 €-an. Sarrera gisa % 15 ordaindu du eta gainerakoa 25 kuota berdinetan ordainduko du. Zenbatekoa izango da kuota bakoitza? 58


Testa

7

Zatiki hamartarrak. Ehunekoak

Izena

Data

Inguratu aukera zuzena. 1. Izendatzailean 10, 100, 1.000... duten zatikiak hauek dira: a. zatiki osoak.

b. zatiki hamartarrak.

c. zatiki zehatzak.

2. Ehuneko bat: a. beherapen bat da. b. izendatzailean 100 zenbakia duen zatiki bat da. c. azken zifra zero duen zenbaki hamartar bat da. 3. Denda batean, 500 jogurt daude. % 60 marrubizkoak dira. Marrubizko zenbat jogurt daude denda horretan? a. 300.

b. 450.

c. 360.

4. Hiru zatikiotatik, zatiki hamartarra hau da: a. 12 . 106

b. 348 . 100

c. 7 . 15

5. Ikastetxean, 100 ikasletik 15ek xakean jokatzen dute. Zenbat ikasle aritzen dira xakean? a. ikasleen % 100.

b. ikasleen % 15.

c. ikasleen % 85.

6. Garaje batean, 700 aparkaleku daude. Aparkalekuen % 13an motoak daude, eta % 67an, autoak. Zenbat aparkaleku daude hutsik? a. 140.

b. 91.

c. 469.

7. Oztopo-lasterketa batean, Ihintzak 785 ehunen behar izan ditu helmugara iristeko; Hegoik, 6.785 milaren; eta Naroak, 79 hamarren. Nor izan da azkarrena? a. Ihintza.

b. Hegoi.

c. Naroa.

8. Albaitariak aste honetan bisitatu dituen 150 abereen % 62 txakurrak dira. Zenbat txakur bisitatu ditu? a. 93.

b. 87.

c. 62.

9. Janari gustukoena zein duten galdetu zaie 2.000 laguni. % 28k makarroiak aukeratu ditu; % 32k, arrautza frijituak; eta gainerakoek, pizza. Zenbatek aukeratu dute pizza? a. 800.

b. 560.

c. 640.

b. 2.520.

c. 3.052.

10. 3.500en % 72 hau da: a. 3.428. © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

59

7. unitatea


• Zatiki hamartarrak zer diren jakitea.

T

• Zatiki hamartarrak zenbaki hamartar

K

gisa adieraztea, eta alderantziz.

• Zatiki hamartarrak alderatzea.

2

3

K

6

7

8

9

10

K

K

K

K T

T

K T

K

T

K K

gisa adieraztea.

kalkulatzen diren jakitea.

5

T

• Zatiki hamartarrak ehuneko • Ehunekoak zer diren eta nola

4

T

• Ehuneko-problemak ebaztea.

T

K T

K

T

T

K



0,67; 0,009; 0,15; 9,5; 0,25; 0,282.

2.

1,9 < 7,03; 2,76 > 1,903; 92,8 > 6,591.

3.

8,5; 288; 461; 0,808; 6.198.

4.

% 7, % 38; % 15; % 59; % 42; % 60.

Testa 1. b. 2. b. 3. a. 4. b. 5. b. 6. a.

5.

% 11; ehuneko 11;11 ; 0,11; 100etik 11. 100 % 25; ehuneko 25; 25; 0,25; 100etik 25. 100 % 94; ehuneko 94; 94; 0,94; 100etik 94. 100 % 7; ehuneko 7; 7 ; 0,07; 100etik 7. 100 6. 36; 418; 6.468; 2.303. 7.

% 35; % 18; % 12; % 75.

8.

E. G. % 10 geratu da margotu gabe.

9. 10.

60

7. b. 8. a. 9. a. 10. b.

Erraketa: 48 €; ordenagailua: 552 €; luma: 75 €; telebista: 243 €. 4.000ren % 15 = 600. 600 : 25 = 24. Kuota bakoitza 24 €-koa izango da.


Kontrola

8

Zenbaki hamartarren arteko eragiketak

Izena Data 1. Kalkulatu. 5 6, 0 7 3 9 7, 9 0 3 + 6, 2

6 7 4, 0 9

2 7 6, 7

+ 1 7 6, 0 1 8

+ 1 4 7, 6 8 2

6 5, 3 4 5 4, 9 + 9 7, 9 0 3

2. Irakurri eta ebatzi. Ibon erosketak egitera joan da. Praka pare bat erosi du 27,86 €-an, eta alkandora bat, 12,25 €-an. Zenbat diru gastatu du guztira?

3. Kalkulatu. 9 2, 8 2 − 5, 0 8 9

2 6 7, 7 − 1 4 7, 6 8

7 9, 8

9 1, 1 2 8

− 1 6, 4 0 4

− 0, 5 0 3

4. Irakurri eta ebatzi. Mikelek 78,5 litro gasolina bota ditu. Bidean 18,9 litro gastatu baditu, zenbat litro gasolina geratzen zaizkio andelean?

5. Kalkulatu. 5, 8 ×

6

3, 7 5 ×

14

0, 0 0 7 ×

38 4

1 9 2, 4 7 ×

503

6. Irakurri eta ebatzi. © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

61

Andonik 6 poltsa laranja erosi ditu. Poltsa bakoitzak 5,5 kiloko pisua du. Zenbat kilo laranja erosi ditu Andonik?

7. Kalkulatu, eragiketen hierarkia kontuan hartuta. •

7,8 × 7 + 3,35 =

•

7 + 6,061 × 12 =

•

5,6 × 4 + 3,83 × 5 =

•

9,07 × 2 − 5,907 × 3 =

8. Egin zatiketak. • 28,5 : 10 =

• 127,3 : 100 =

• 423,2 : 1.000 =

• 3,58 : 10 =

• 2,54 : 100 =

• 367,48 : 1.000 =

• 7,6 : 10 =

• 45,3 : 100 =

• 9,8 : 1.000 =

9. Irakurri eta ebatzi. Monikaren ikastetxean, 100 ikaslek eman dute izena, film bat ikustera joateko. Sarrerak 389 € ordaindu dituzte guztira. Zenbat balio du ikasle bakoitzaren sarrerak?

10. Osatu segidak. : 10

: 10

: 10

× 20

: 100

: 10

7.940

6,7

× 9

× 5

3,07

62

− 5,65

: 10

+ 2,94

+ 0,03


Testa

8

Zenbaki hamartarren arteko eragiketak

Izena

Data

Inguratu aukera zuzena. 1. 66,259 + 33,741 eragiketaren emaitza hau da: a. 100.

b. 10,9.

c. 78,9.

2. Kutxa bat marrubik 2,175 kg-ko pisua du, eta poltsa bat sagarrek, 2,035 kg-koa. Zenbat handiagoa da marrubien pisua sagarrena baino? a. 0,14 kg.

b. 0,014 kg.

c. 14 kg.

3. 2,56 × 100 eragiketaren emaitza hau da: a. 25,6.

b. 0,256.

c. 256.

4. Ainarak 5 galtzerdi pare erosi ditu, 2,50na €-an. Zenbat diru gastatu du guztira? a. 10,50 €.

b. 1,25 €.

c. 12,50 €.

5. 345 : 1.000 eragiketaren emaitza hau da: a. 0,345.

b. 345.000.

c. 3,45.

6. Iratxek 25,53 €-an erosi ditu 10 koaderno berdin. Zenbat ordaindu du koaderno bakoitza? a. 25,53 €.

b. 255,30 €.

c. 2,553 €.

7. 11,95 + 6,234 + 0,816 eragiketaren emaitza hau da: a. 19,02.

b. 19.

c. 20.

8. Zortzi bateko eta hemeretzi ehunen ken bi bateko eta hirurehun eta hirurogeita hamabi milaren berdin: a. 58,18.

b. 5,818.

c. 0,518.

9. 47,22 × 15 biderketaren emaitza hau da: a. 703,8.

b. 78,03.

c. 708,3.

10. Sabinek 4 kg laranja eta 6 kg madari erosi ditu. Fruta kilo bakoitzak 1,80 € balio du. Zenbat ordaindu du guztira? a. 18,80 €. b. 18 €. c. 15,80 €.


63

8. unitatea



batuketak eta kenketak egitea.

2

3

4

5

6

K T

• Zenbaki hamartarrak zenbaki

T

T

9

K T

hamartarrak 10ez, 100ez, 1.000z... zatitzea.

K


10 K

T

• Zenbaki arruntak eta zenbaki

K

K

K

eragiketa konbinatuak egitea. batuketak, kenketak eta biderketak egitea.

8

K T

arruntez biderkatzea, eta 10ez, 100ez, 1.000z....


7

K T

K T

K T

K

T


Erantzunak Testa

Kontrola 1. 2. ditu.

160,176; 850,108; 424,382; 218,143.

1. a.

27,86 + 12,25 = 40,11. Ibonek 40,11 € gastatu

2. a. 3. c.

3.

87,731; 120,02; 63,396; 90,625.

4.

78,5 – 18,9 = 59,6. Andelean, 59,6 litro geratzen zaizkio.

5.

34,8; 52,5; 2,688; 96.812,41.

6.

5,5 × 6 = 33. Andonik 33 kg laranja erosi ditu.

7.

7,8 × 7 + 3,35 = 54,6 + 3,35 = 57,95. 7 + 6,061 × 12 = 7 + 72,732 = 79,732. 5,6 × 4 + 3,83 × 5 = 22,4 + 19,15 = 41,55 9,07 × 2 – 5,907 × 3 = 18,14 – 17,721 = 0,419.

8.

2,85; 1,273; 0,4232; 0,358; 0,0254; 0,36748; 0,76; 0,453; 0,0098.

9.

389 : 100 = 3,89. Ikasle bakoitzaren sarrerak 3,89 € balio du.

10.

64

4. c. 5. a. 6. c. 7. b. 8. b. 9. c. 10. b.

794; 79,4; 7,94; 0,794. 60,3; 1.206; 12,06; 15.


Kontrola

9

Angeluak

Izena Data 1. Erantzun. •

Zer neurri du angelu lau batek?

•

Nola deritze 360º dituzten angeluei?

2. Neurtu angeluak garraiagailuaren bidez. Ondoren, idatzi azpian zer motatako angelua den.

3. Marraztu adierazitako angeluak. ˆ = 170º B

Â = 110º

Ĉ = 80º

4. Osatu. angeluek erpin bera eta alde komun bat dute.

• •

Angelu berean dituzte.

komunak ez diren angeluak zuzen

5. Azaldu zer den zuzenki baten erdibitzailea.


65

6. Marraztu triangeluaren aldeen erdibitzaileak.

7. Marraztu 30º-ko eta 90º-ko ondoz ondoko bi angelu.

8. Marraztu 120º-ko angelu bat eta bere erdikaria.

9. Marraztu 80º-ko eta 110º-ko ondoz ondoko bi angelu.

•

Nolakoak dira marraztu dituzun angeluak?

10. Erreparatu

geziari eta idatzi zenbat graduko biraketa egin duen aldiro.  Biraketa: __________________  Biraketa: __________________  Biraketa: __________________

66


Testa

9

Angeluak

Izena

Data

Inguratu aukera zuzena. 1. Angelu osoak neurri hau du: a. 100º.

b. 180º.

c. 360º.

2. Angeluak neurtzeko, tresna hau erabiltzen da: a. erregela.

b. garraiagailua.

c. metroa.

3. Zuzenki baten erdiko puntutik pasatzen den zuzen zutari honela deritzo: a. erdibitzailea.

b. ukitzailea.

c. zuzenerdia.

4. Honelakoa izan da L letraren biraketa: a. 90º eskuinera. b. 180º eskuinera. c. 360º eskuinera. 5. Ondoz ondoko angelu guztiak: a. auzokideak dira. b. 180º-koak dira. c. erpin bera eta alde komun bat dute. 6. Hau da angeluaren neurria: a. 90º.

b. 40º.

c. 120º.

7. Angelu lauak neurri hau du: a. 360º.

b. 250º.

c. 180º.

8. Irudiko angeluak: a. auzokideak dira. b. ondoz ondokoak dira. c. lauak dira. 9. Laukizuzen baten lau angeluen batura hau da: a. 90º.

b. 180º.

c. 360º.

10. Angelua banatzen duen lerroari honela deritzo: a. erdibitzailea. b. erdikaria. c. zuzenerdia. © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

67

9. unitatea


• Angelu lauak eta angelu osoak zer diren jakitea.

2

3

4

5

6

K T

• Angeluak neurtzea eta marraztea, garraiagailuaren bidez.

7

8

T K T

K

• Ondoz ondoko angeluak eta • Zuzenki baten erdibitzailea

zer den jakitea eta marraztea.

T

T K

• Angelu baten erdikaria

T

K

T

K

K K

zer den jakitea eta marraztea.

• 90º-ko biraketak egitea.

10

T K

auzokideak bereiztea eta marraztea.

9

T

T K



Angelu lauek 180º dituzte. Angelu osoak deritze.

2.

180º, laua; 100º, kamutsa; 170º, kamutsa.

3.

E. G.

4.

Ondoz ondokoak; auzokideak.

5.

Zuzenki baten erdibitzailea zuzenkiaren erdiko puntutik pasatzen den zuzen zuta da.

Testa 1. c. 2. b. 3. a. 4. b. 5. c. 6. c.

6.

E. G.

7. c.

7.

E. G.

8. a.

8.

E. G.

9. c.

9.

E. G. Auzokideak.

10. b.

10.

68

90º; 180º; 270º.


Kontrola

10

Irudi lauak

Izena Data 1. Sailkatu poligonoak, alde kopurua kontuan hartuta.

2. Erreparatu poligonoei eta erantzun. •

Pentagonoa poligono erregularra al da? Zergatik?

•

Oktogonoa poligono irregularra al da? Zergatik?

3. Osatu. D B A C

•

A puntua zirkunferentziaren

da.

•

B puntua zirkunferentziaren

da.

•

C puntua zirkunferentziaren

da.

•

D puntua zirkunferentziaren

da.

4. Irakurri eta ebatzi. Eneagono erregular baten aldea 14 cm-koa da. Zer perimetro du?

5. Sailkatu triangeluak, angeluak kontuan hartuta.


69

6. Idatzi dagokion triangeluaren izena. •

Bi alde berdin dituen triangelua



•

120º-ko angelu bat duen triangelua



•

6 cm, 8 cm eta 10 cm-ko aldeak dituena



•

90º-ko angelu bat duen triangelua



7. Osatu eskema. Laukiak

Trapezioa

Laukizuzena 8. Irakurri eta ebatzi. Dekagono erregular baten perimetroa 130 cm luze da. Zer luzera izango du aldeak?

9. Marraztu irudi simetrikoa ardatzarekiko.

10. Erreparatu irudiei, azaldu antzekoak diren eta esan zergatik.

70


Testa

10

Irudi lauak

Izena

Data

Inguratu aukera zuzena. 1. Oktogono batek: a. 6 erpin ditu.

b. 8 erpin ditu.

c. 10 erpin ditu.

2. Aldeak edo angeluak desberdinak dituzten poligonoak hauek dira: a. erregularrak.

b. irregularrak.

c. zirkuluak.

3. Bi punturen arteko zirkunferentzia zatia hau da: a. korda.

b. erradioa.

c. arkua.

4. Angelu kamuts bat duten triangeluei honela deritze: a. angeluzuzenak.

b. isoszeleak.

c. kamutsak.

5. Laukiak honela sailkatzen dira: a. laukizuzenak, erronboak eta erronboideak. b. angeluzuzenak, zorrotzak eta kamutsak. c. trapezoideak, trapezioak eta paralelogramoak. 6. Poligonoaren perimetroa hau da: a. 6 cm. b. 12 cm. c. 24 cm.

2 cm

7. Dekagono batek hauek ditu: a. hamabi alde.

b. hamar angelu.

c. bederatzi erpin.

8. Zirkunferentzian adierazitako elementuak hauek dira: a. erradioa eta diametroa. b. korda eta arkua. c. erradioa eta korda. 9. Aldeak eta angeluak binaka berdinak dituen paralelogramoari honela deritzo: a. trapezoidea.

b. erronboidea.

c. trapezioa.

10. Aldeak eta angeluak kontuan hartuta, triangelua honelakoa da: a. kamutsa eta eskalenoa. b. zorrotza eta aldeberdina. c. kamutsa eta isoszelea. © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

71

10. unitatea


• Poligonoak bereiztea eta sailkatzea. • Poligono erregularrak eta

irregularrak bereizten jakitea.

2

3

K T

4

5

K

6

7

8

T

T

K

9

10

K T

• Zirkunferentzien elementuak bereizten jakitea.

K T

• Triangeluak identifikatzea, aldeak eta angeluak kontuan hartuta.

• Laukien sailkapenaren berri izatea.

T T

K T

K

T K

T

• Irudi simetrikoak marraztea.

K

• Antzekotasuna zer den jakitea.

K


Erantzunak Kontrola 1. 2.

Oktogonoa; eneagonoa; dekagonoa. Irudiko pentagonoa irregularra da, ez dituelako alde eta angelu berdinak. Irudiko oktogonoa erregularra da, alde eta angelu berdinak dituelako.

Testa 1. b. 2. b. 3. c. 4. c.

3.

Zentroa; erradioa; korda; arkua.

5. c.

4.

14 × 9 = 126. Eneagonoaren perimetroa 126 cm-koa da.

6. b.

5.

Zorrotza, angeluzuzena; kamutsa.

7. b.

6.

Isoszelea; kamutsa; eskalenoa; angeluzuzena.

8. c.

7.

Trapezoidea; trapezioa; paralelogramoa; karratua, laukizuzena, erronboa, erronboidea.

9. b.

8.

130 : 10 = 13. Dekagonoaren aldeak 13 cm ditu.

9.

E. G.

10.

72

10. a.

Irudiak antzekoak dira, forma bera dutelako, neurri desberdina izan arren.


Kontrola

11

Luzera

Izena Data 1. Idatzi falta diren luzera-unitateak. METROAREN MULTIPLOAK Izena

Metroarekiko lotura 10 m

km 2. Azaldu zer eragiketa egin behar diren metroak milimetrotan eta hektometrotan adierazteko.

3. Idatzi adierazitako unitatean. 60 dm =

m

•

20 mm =

cm

•

23 cm =

m

341 m =

km

•

1.234 cm =

m

•

2,4 dam =

km

•

32 km =

m

•

12,45 hm =

m

•

4,07 m =

cm

•

0,3 cm =

mm

•

0,15 dam =

m

•

12 cm =

mm

• •

4. Irakurri eta ebatzi. Elene oinez joaten da etxetik lanera, eta 13 dam-ko egiten ditu. Egunero 4 aldiz egiten du ibilbide hori. Zenbat kilometro egiten ditu astelehenetik ostiralera ibilbide horretan?

5. Adierazi metrotan autoaren neurriak.




•

Autoaren luzera

•

Autoaren zabalera 

•

Autoaren altuera



73

6. Idatzi falta diren neurriak. 95 cm + 85 m + 3m+

cm = 1 m m = 1 hm m = 1 dam

950 m + 8 dm + 850 mm +

m = 1 km dm = 1 m mm = 1 m

7. Irakurri eta ebatzi. Inurri batek 72 cm-ra dagoen hosto batera iritsi nahi du. Dagoeneko 0,448 m egin ditu. Zenbat zentimetro falta zaizkio hostora iristeko?

8. Adierazi metrotan eta margotu. gorriz

urdinez

luzera handiena

luzera txikiena

5 hm, 3 dam eta 2 m

15 dam, 5 m eta 4 dm

1 dam, 8 m eta 3 dm







9. Erabili unitateen taula eta idatzi neurri bakoitza adierazitako unitatean. km

hm

dam

254,3 m dam-tan  23,6 hm cm-tan  78 cm m-tan  32 m mm-tan 

m

dm

cm

mm 

dam



cm



m



mm

10. Irakurri eta ebatzi. Idoiak hesi bat jarri du 1 hm eta 25 m-ko perimetroa duen lur-sailaren inguruan. Metro bat hesik 30,75 € balio badu, zenbat ordaindu du hesi osoa?

74


Testa

11

Luzera

Izena

Data

Inguratu aukera zuzena. 1. Luzera neurtzeko unitate nagusia hau da: a. metroa.

b. kilometroa.

c. zentimetroa.

2. Dekametro bat honen berdina da: a. 10 hektometro. b. 100 kilometro. c. 10 metro. 3. Metroak dezimetrotan adierazteko: a. 10ez biderkatu behar da. b. 100ez zatitu behar da. c. 10ez zatitu behar da. 4. Bost metro eta sei dezimetro honen berdina da: a. 56 dm.

b. 5,6 dm.

c. 56 m.

5. Hamar hektometro honen berdina da: a. 1 dam.

b. 1 km.

c. 10 m.

6. Metro bat ehun zati berdinetan banatzen badugu, zati bakoitza hau da: a. 1 dm.

b. 1 cm.

c. 1 mm.

7. Igerileku batek 50 m-ko luzera du. Igerilari batek 20 luze egin ditu, entrenatzen. Zenbat hektometro egin ditu guztira? a. 10 hm.

b. 100 hm.

c. 1.000 hm.

8. Aulki batek 1,25 m-ko altuera du. Zenbat zentimetro altu da? a. 12,5 cm.

b. 125 cm.

c. 1.250 cm.

9. Ibai baten luzera 326 dam eta 5,7 m-koa da. Zenbat metro ditu? a. 3.265,7 m.

b. 326,57 m.

c. 32.657 m.

10. Zenbat milimetro dira 1 m, 5 dm eta 3 cm? a. 153 mm. b. 1.530 mm. c. 15.300 mm. © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

75

11. unitatea


• Luzera-unitate nagusia metroa

T

• Metroaren multiploen eta

K

dela jakitea.

azpimultiploen berri izatea.

• Luzera-unitateen arteko loturak erabiltzea.

• Problemak ebaztea,

luzera-unitateak erabiliz.

2

3

4

5

6

7

8

K T K T

9

10

K K T

K T

T K

K T

K

K

K

T

K T

T

T

K


Erantzunak Testa

Kontrola 1.

Metroaren multiploak: dam = 10 m; hm = 100 m; km = 1.000 m.

2.

Metroak milimetrotan adierazteko, 1.000z biderkatu behar da; metroak hektometrotan adierazteko, 100ez zatitu behar da.

3.

0,6 m; 2 cm; 0,23 m; 0,341 km; 12,34 m; 0,024 km; 32.000 m; 1.245 m; 407 cm; 3 mm; 1,5 m; 120 mm.

4.

13 × 4 = 52. 52 × 5 = 260. 260 : 100 = 2,6. 2,6 km egiten ditu.

5.

Luzera: 42 : 10 = 4,2 m. Zabalera: 1.735 : 1.000 = 1,735 m. Altuera: 129 : 100 = 1,29 m.

6.

5 cm; 50 m; 15 m; 2 dm; 7 m; 150 mm.

7.

0,448 × 100 = 44,8. 72 − 44,8 = 27,2. 27,2 cm falta zaizkio.

8.

532 m; 155,4 m; 18,3 m. Gorriz 532 m margotu behar dira, eta urdinez, 18,3 m.

9.

E. G. 25,43 dam; 236.000 cm; 0,78 m; 32.000 mm.

10.

76

1. a. 2. c. 3. c. 4. a. 5. b. 6. b. 7. a. 8. b. 9. a. 10. b.

1 hm eta 25 m = 125 m. 125 × 30,75 = 3.843,75 €.


Kontrola

12

Edukiera eta masa

Izena Data 1. Idatzi falta diren unitateak eta osatu eskemak. × 10 kl

hl

kg

2. Adierazi litrotan ontzien edukierak. A

2 hl eta 6 dal  _____________________________________________________

B

1 kl, 4 hl eta 9 dal  _____________________________________________________

C

5 kl, 7,2 hl eta 8,3 dal  _____________________________________________________

3. Idatzi neurri bakoitza adierazitako unitatean. 4 kl = 3,6 hl = 0,5 dal = 50 hl =

21 l = 15 cl = 2,3 dl = 6 dl =

hl l cl dal

ml ml cl ml

•

7.000 l =

•

9 dal =

•

13,8 ml =

•

15 cl =

hl kl l dl

4. Irakurri eta ebatzi. Teresak 76 l-ko arrainontzi bat bete behar du, 0,2 dal-ko ontzi bat erabiliz. Zenbat ontzikada bota behar ditu?

5. Taula erabiliz, idatzi neurri bakoitza adierazitako unitatean. kl

hl

dal

l

dl

cl

ml

680 dl dal-tan 



dal

1,74 kl dl-tan 



dl



hl



ml

391 cl hl-tan  43,62 dl ml-tan  © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

77

6. Adierazi gramotan kutxa bakoitzaren pisua. 4 kg eta 8 dag  _____________________________________________________

A

B

32 kg, 5 hg eta 4 dag  ________________________________________________

C

7,4 kg eta 9,5 dag  _________________________________________________

7. Adierazi pisuak gramotan eta ordenatu txikienetik handienera. 0,1 hg

100 cg g

g

10 dag g

1.000 dg g

8. Osatu. 6 dag = 1,8 dg = 0,9 g = 49 dg =

g g dag hg

7g= dg 86 dg = mg 5,4 hg = kg 4.136 cg = dag

3 kg = 0,3 g = 4.607 g = 2,8 hg =

g mg kg cg

9. Irakurri eta ebatzi. 8 poto marmelada berdin dituen kutxa batek 2 kg eta 820 g-ko pisua du. Kutxak, hutsik, 3 hg-ko pisua du. Zer pisu du poto bakoitzak?

10. Idatzi falta diren neurriak. 840 ml + 65 dl + 16 l + 250 l +

78

cl = 1 l dal = 10 l hl = 1 kl dal = 10 hl

67 cg + 200 mg + 564 dag + 382 mg +

dg = 1 g cg = 1 g hg = 10 kl dg = 1 dag


Testa

12

Edukiera eta masa

Izena

Data

Inguratu aukera zuzena. 1. Hauek dira litroaren multiploak: a. dekalitroa, hektolitroa eta kilolitroa. b. dezilitroa, zentilitroa eta mililitroa. c. dezilitroa, hektolitroa eta dekalitroa. 2. Mililitro bat honen baliokidea da: a. 100 l.

b. 1.000 dl.

c. 10.000 dal.

3. cg-ak hg-tan adierazteko: a. 100ez biderkatu behar da. b. 1.000 batu behar zaio. c. 10.000z zatitu behar da. 4. Andel batek 2,5 hl eta 25 dal baditu, zenbat litro ditu? a. 500 l.

b. 50 l.

c. 5.000 l.

5. Gazta bat 2 kg eta 450 dg-koa da. Zenbat gramo falta zaizkio 3 kg-koa izateko? a. 9,95 g.

b. 95,5 g.

c. 995 g.

6. Berrogeita zortzi dekagramo honen berdina da: a. 480 hg.

b. 48.000 mg.

c. 0,48 kg.

7. Botila batean 1,5 l freskagarri badago, 25 cl-ko zenbat edalontzi bete daitezke? a. 15 edalontzi.

b. 6 edalontzi.

c. 10 edalontzi.

b. 0,457 dag.

c. 14,57 dag.

8. Zenbat dag dira 45,7 dg? a. 457 dag.

9. Bainuontzi baten edukiera 1,65 kl-koa da. 13.500 dl ur jaurti dira. Zenbat litro ur falta dira bainuontzia betetzeko? a. 3.000 l.

b. 300 l.

c. 30 l.

10. Zaku batean 45 hg pistatxo daude. 75 g-ko zenbat poltsa egin daitezke? a. 60 poltsa. b. 6 poltsa. c. 600 poltsa. © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

79

12. unitatea


• Litroaren multiploak eta

azpimultiploak zein diren jakitea.

• Edukiera-unitateen arteko loturak erabiltzea.

2

K T

3

4

5

6

7

8

K T

K

K T

9

10

T K T

K T

K

• Masa-unitateen arteko loturak erabiltzea.

• Problemak ebaztea, edukiera- eta masa-unitateak erabiliz.

K T

T

K K T

T

T


Erantzunak Testa

Kontrola 1.

E. G.

1. a.

2.

260 l; 1.490 l; 5.803 l.

2. c.

3.

40 hl; 21.000 ml; 70 hl; 360 l; 150 ml; 0,09 kl; 500 cl; 23 cl; 0,0138 l; 500 dal; 600 ml; 1,5 dl.

3. c.

4.

0,2 dal = 2 l. 76 : 2 = 38. 38 ontzikada bota behar ditu.

6. c.

5.

E. G. 6,8 dal; 17.400 dl; 0,0391 hl; 4.362 ml.

6.

4. a. 5. c. 7. b. 8. b.

4.080 g; 32.540 g; 7.495 g.

9. b.

7.

0,1 hg = 10 g; 100 cg = 1 g; 100 dag = 1.000 g; 1.000 dg = 100 g. 100 dag > 1.000 dg > 0,1 hg > 100 cg.

8.

60 g; 70 dg; 3.000 g; 0,18 g; 8.600 mg; 300 mg; 0,09 dag; 0,54 kg; 4,607 kg; 4,9 hg; 4,136 dag; 28.000 cg.

9.

2 kg eta 820 g = 2.820 g. 3 hg = 300 g. 2.820 – 300 = 2.520. 2.520 : 8 = 315. Poto bakoitzak 315 g-ko pisua du.

10.

80

10. a.

16 cl; 3,3 dg; 0,35 dal; 80 cg; 9,84 hl; 43,6 hg; 7,5 dal; 96,18 dg.


Kontrola

13

Irudi lauen azalera

Izena Data 1. Kalkulatu irudi bakoitzaren azalera, lauki-sareko karratua unitate gisa hartuta.

Azalera =

Azalera =

Azalera =

2. Marraztu 25 karratuko azalera duen irudi bat.

3. Osatu. •

5 m2 =

cm2

•

12 dm2 =

m2

•

3 dm2 =

cm2

•

370 cm2 =

m2

•

43 m2 =

dm2

•

1.723 dm2 =

m2

•

6 cm2 =

dm2

•

4.500 cm2 =

m2

4. Idatzi adierazitako unitatean. m2-tan

•

425 dm2 eta 5.480 cm2 

dm2-tan

•

5 m2 eta 65 cm2



cm2-tan

•

10 m2 eta 340 dm2



5. Kalkulatu karratuaren azalera.

8 cm © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

81

Juan cubre una pared con azulejos de 2 cm2. La pared 350 cm de largo y 700 cm de ancho. ¿Cuántos azulejos pone? 6. Irakurri eta ebatzi. Endikak 2 cm2-ko azalera duten lauzen bidez estali du horma bat. Horma 35 cm luze eta 70 cm zabal da. Zenbat lauza jarri ditu?

7. Kalkulatu laukizuzenaren azalera.

4 cm

6 cm

8. Irakurri eta ebatzi. Junek 4 m luze eta 2 m zabal den oihal bat erosi du. Oihal horren metro koadro batek 12,25 € balio du. Zenbat ordaindu du oihala?

9. Kalkulatu irudiaren azalera. 2 cm

2 cm

3 cm

2 cm 6 cm

10. Irakurri eta ebatzi. Inesak 6 cm-ko aldea duen itsasgarri karratu bat du, eta 7 cm luze eta 5 cm zabal den itsasgarri laukizuzen bat. Zeinek du azalera handiena? Dani tiene una pegatina cuadrada de 6 cm de lado y otra rectangular de 7 cm de largo y 5 cm de ancho. ¿Qué pegatina tiene el área mayor? 82


Testa

13

Irudi lauen azalera

Izena

Data

Inguratu aukera zuzena. 1. Metro koadroa: a. luzera-unitatea da.

b. edukiera-unitatea da.

c. azalera-unitatea da.

2. 1 cm-eko aldea duen karratu batek azalera hau du: a. 4 cm2.

b. 1 cm2.

c. 5 cm2.

3. Laukizuzen baten azalera hau da: a. alde bat bider alde hori bera. b. luzeraren eta zabaleraren batura. c. luzeraren eta zabaleraren biderkadura. 4. dm2-ak cm2-tan adierazteko, hau egin behar da: a. 100ez biderkatu.

b. 100ez zatitu.

c. 10ez biderkatu.

5. Zenbatekoa da karratuaren azalera? a. 12 cm2. b. 9 cm2. c. 6 cm2.

3 cm

6. cm2-ak m2-tan adierazteko, hau egin behar da: a. 1.000z biderkatu.

b. 10.000z zatitu.

c. 10.000z biderkatu.

7. Laukizuzenaren perimetroa hau da: a. 12 cm2. b. 20 cm. c. 12 cm.

2 cm

6 cm

8. 2 m2 eta 5 dm2 adierazpena honen berdina da: a. 20.500 cm2.

b. 205 m2.

9. Zenbatekoa da irudiaren azalera?

c. 2.500 dm2. 12 cm

6 cm

a. 288 cm2. b. 288 dm2. c. 500 cm2.

9 cm 24 cm

10. Lur-sail karratu baten aldeak 50 metrokoak badira, zer azalera du? a. 2.500 dm2.

b. 250 cm2.


c. 2.500 m2. 83

13. unitatea


• Irudi baten azalera kalkulatzea, karratua unitate gisa hartuta.

1

2

K

K

T

T

• Azalera-unitateen berri izatea eta haien arteko baliokidetasunak erabiltzea.

• Karratuen, laukizuzenen eta horien bidez osatutako irudien azalerak kalkulatzea.

3

4

K

K T

T

5

6

azalera-unitateak erabiliz.

8

9

10

T K T

K T

K

• Perimetroa eta azalera bereiztea. • Problemak ebaztea,

7

T K

K

K T


Erantzunak Testa

Kontrola 1.

26; 24; 25.

1. c.

2.

E. G.

2. b.

3.

4. 5. 6. 7.

50.000 cm2; 0,12 m2; 300 cm2; 0,037 m2; 4.300 dm2; 17,23 m2; 0,06 dm2; 0,45 m2.

3. c.

4,798 m2; 500,65 dm2; 134.000 cm2.

6. b.

4. a. 5. b. 7. b. 8. a.

8 × 8 = 64 cm2.

9. a.

35 × 70 = 2.450 cm . 2.450 : 2 = 1.225. 1.225 lauza jarri ditu. 2

4 × 6 = 24 cm2.

8.

4 × 2 = 8 m2. 12,25 × 8 = 98. 98 € ordaindu du oihala.

9.

Laukizuzenaren azalera = 5 × 2 = 10 cm2. 2 laukizuzen daudenez, 10 × 2 = 20 cm2. Karratuaren azalera = 2 × 2 = 4 cm2. Azalera osoa = 20 + 4 = 24 cm2.

10.

84

10. c.

Itsasgarri karratuaren azalera = 6 × 6 = 36 cm2. Itsasgarri laukizuzenaren azalera = 7 × 5 = 35 cm2. Itsasgarri karratuak du azalera handiena.


Kontrola

14

Denbora eta dirua

Izena Data 1. Irakurri eta osatu erlojuak. 20 minutu lehenago

2 ordu eta 15 minutu geroago

1 ordu eta 10 minutu lehenago

50 minutu geroago

2. Kalkulatu zenbat denbora pasatu den kasu bakoitzean. Denbora:

____________________

Denbora:

____________________

3. Irakurri eta idatzi dagokion ordua erloju digitaletan. Loradenda goizeko 9 eta erdietan zabaltzen da, eta arratsaldeko 9ak laurden gutxitan itxi. Antzerki-emanaldia arratsaldeko 8etan hasi eta gaueko 11ak hamar gutxitan amaitzen da.

4. Kalkulatu. •

1 ordu eta 25 minutu



minutu

•




minutu

•

9 minutu eta 43 segundo 

segundo

•




segundo

5. Irakurri eta ebatzi. Kontserba-fabrika bateko langile batek 12 poto marmelada betetzen ditu 120 segundoan. Zenbat minutu beharko ditu 300 poto betetzeko?


85

6. Kalkulatu zenbat ordu eta minutu diren: 135 minutu  335 minutu 

530 minutu  610 minutu 

7. Kalkulatu zenbat minutu eta segundo diren: 220 segundo  440 segundo 

625 segundo  905 minutu 

8. Erreparatu salgaien prezioei eta ebatzi.

12,99 €

36 €

42,50 €

10,70 €

Ferminek 49,67 € ordaindu ditu hiru jantzi berdin eta txano bat. Zer jantzi erosi ditu?

Kermanek 2 bainujantzi eta 3 alkandora erosi ditu. 200 €-ko billete bat eman badu, zenbat diru itzuli diote?

9. Irakurri, erreparatu eta du kalkulatu. Taniak 10:45ean sartu autoa aparkalekuan, eta 12:05ean atera. Zenbat ordaindu beharko du autoa aparkalekuan uzteagatik?

Aparkalekua: 1 minutu  0,03 €

Amagoiak 2 telebista berdin erosi 10. Irakurri eta ebatzi. ditu. Telebista bakoitza 335 € ordaindu du. Ordaintzean, % 20ko beherapena egin diote. Zenbat ordaindu ditu telebistak?

86


Testa

14

Denbora eta dirua

Izena

Data

Inguratu aukera zuzena. 1. Bidaia batek 120 minutu iraun badu, zenbat ordu iraun du? a. 1 ordu.

b. 2 ordu.

c. 12 ordu.

2. Zer ordu adieraziko du erlojuak 2 ordu eta 10 minutu pasatutakoan? a. zazpiak 20 gutxi. b. zazpiak. c. zazpiak 10 gutxi. 3. Kirmenek 874 € balio duen hozkailu bat erosi du. 250 € ordaindu eta gainerakoa hiru kuota berdinetan ordainduko du. Zenbatekoa izango da kuota bakoitza? a. 250 €.

b. 208 €.

c. 291,30 €.

4. Zenbat minutu dira 5.760 segundo? a. 96 minutu.

b. 60 minutu.

c. 760 minutu.

5. Zenbat denbora pasatu da bi orduen artean? a. 5 ordu. b. 4 ordu eta 45 minutu. c. 5 ordu eta 35 minutu. 6. Ainhoak 3 ogi erosi ditu 0,25na €-an eta botila bat esne 2,25 €-an. Ordaintzeko, 5 €-ko billete bat eman du. Zenbat diru itzuli diote? a. 2 €.

b. 1,75 €.

c. 1,50 €.

7. Zenbat segundo dira 5 minutu eta 10 segundo? a. 360 segundo.

b. 310 segundo.

c. 300 segundo.

8. Zenbat ordu dira 14.400 segundo? a. 4 ordu.

b. 7 ordu.

c. 240 ordu.

9. Miriamek 3 pakete patata frijitu erosi ditu, 1,35na €-an, eta pakete bat krispeta, 0,65 €-an. 30 zentimo itzuli dizkiote. Zer billete eman du ordaintzeko? a. 5 €-koa.

b. 10 €-koa.

c. 20 €-koa.

10. Zenbat segundo dira ordu laurden bat? a. 15 segundo.

b. 3.600 segundo.


c. 900 segundo. 87

14. unitatea


• Iraupenak kalkulatzea, erloju

digitaletan eta analogikoetan.

1

2

3

K T

K T

K

• Ordu, minutu eta segundoen

problemak ebaztea.

5

6

7

8

K

K T

T

9

10

T K T

arteko baliokidetasunak bereiztea eta erabiltzea.

• Diru kantitateak ageri diren

4

T

K

T

K

T K T

K



2.

E. G. 5 ordu eta 15 minutu. 3 ordu eta 15 minutu.

Testa 1. b. 2. b. 3. b.

3.

E. G.

4. a.

4.

85 minutu; 875 minutu; 583 segundo; 8.580 segundo.

5. b.

5.

120 : 12 = 10. Poto bat betetzeko 10 segundo behar ditu. 300 × 10 = 3.000 segundo. 3.000 : 60 = 50. Guztira 50 minutu beharko ditu.

6. a.

6.

2 ordu eta 15 minutu; 8 ordu eta 50 minutu; 5 ordu eta 35 minutu; 10 ordu eta 10 minutu.

7.

3 minutu eta 40 segundo; 10 minutu eta 25 segundo; 7 minutu eta 20 segundo; 15 minutu eta 5 segundo.

8.

49,67 – 10,70 = 38,97; 38,97 : 3 = 12,99. 3 alkandora erosi ditu. 36 × 2 + 3 × 42,5 = 72 + 127,5 = 199,5; 200 – 199,5 = 0,5. 50 zentimo itzuli dizkiote.

9.

10:45etik 12:05era = 1 ordu eta 20 minutu. 1 ordu eta 20 minutu = 80 minutu. 80 × 0,03 = 2,4. 2,40 € ordaindu beharko du.

10.

88

7. b. 8. a. 9. a. 10. c.

335 × 2 = 670. 670en % 20 = 134. 670 – 134 = 536. Telebistak 536 € ordaindu ditu.


Kontrola

15

Probabilitatea eta estatistika

Izena Data 1. Erreparatu behean ageri diren kartei. Ondoren, idatzi Z, zuzena bada, edo O, okerra bada.

Begiratu gabe, karta bat ateratzean: kopa izateko dago aukera gehien. ezpata izateko dago aukera gutxien. batekoa izateko dago aukera gehien. batekoa ateratzeko eta hirukoa ateratzeko aukera bera dago. 2. Margotu bolak, baldintzak bete daitezen. • Bola berdea ateratzeko aukera asko dago. • Bola urdina ateratzeko aukera gutxi dago. • Bola laranja ateratzeko eta bola marroia

ateratzeko aukera bera dago. 3. Erreparatu erruletei eta idatzi azpian zer kolorek duen ateratzeko aukera bera.

4. Erreparatu poltsako bolei eta osatu. Bolaren kolorea


Kolore bakoitzeko bola kopurua

Bola kopuru osoa

Kolore bakoitzaren probabilitatea

89

5. Kalkulatu dado bat jaurtizean emaitza bakoitzak zer probabilitate duen. •

5 baino txikiagoa ateratzea



•

Zenbaki bikoitia ateratzea



•

3 ateratzea



6. Irakurri eta margotu 8 txartelak horiz, gorriz edo berdez, dagokion kolorez. Txartel gorria hartzeko probabilitatea lau zortziren da. • Txartel horia hartzeko probabilitatea eta txartel berdea hartzekoa berdinak dira. •

7. Irakurri eta ebatzi. Casting batean, 13 mutil eta 17 neska aurkeztu dira. Pertsona bat ausaz aukeratuz gero, zenbatekoa da neska izateko probabilitatea?

8. Erreparatu eta kalkulatu arkatzen batez besteko luzera. 7 cm 9 cm 4 cm

12 cm 13 cm

9. Zenbatekoa da lasterketa bateko 8 parte-hartzaileen batez besteko adina? Erreparatu taulari eta kalkulatu. Adina (urteak)

20 22 25 28

Parte-hartzaileen kopurua

2

3

2

1

10. Zenbat minutu iraun dute, batez beste, Enekok gaur jaso dituen 6 deiek? Erreparatu taulari eta kalkulatu. Deiak Minutuak

90

1.a 2.a 3.a 4.a 5.a 2

5

4

3

1

6.a 3


Testa

15

Probabilitatea eta estatistika

Izena

Data

Inguratu aukera zuzena. 1. Txanpon bat jaurtitzean: a. aurpegia ateratzeko dago aukera gehien. b. gurutzea ateratzeko dago aukera gehien. c. aurpegia ateratzeko eta gurutzea ateratzeko aukera bera dago. 2. 100 gozoki ditugu: marrubizko 35, laranjazko 45 eta gainerakoak limioizkoak. Begiratu gabe bat hartzean, zer probabilitate dago limoizkoa izateko? a. 20 . b. 35 . c. 45 . 100 100 100 3. Helmugara heldu diren lehen 4 atletek denbora hauek egin dituzte: 4 min, 7 min, 9 min eta 12 min. Zenbatekoa da 4 atleten batez besteko denbora? a. 7 minutu.

b. 8 minutu

c. 9 minutu.

4. Zer hartzeak du aukera gehien, begiratu gabe? a. opil bat. b. sandwich bat. c. hanburgesa bat. 5. Zenbatekoa da dado bat jaurtitzean 6 ateratzeko probabilitatea? a. 6 . 6

b. 4 . 6

c. 1 . 6

6. Denda batean, 3 alkandora saldu dira, 10na €-an, 5 alkandora 14na €-an, eta 2 alkandora, 15na €-an. Zenbatekoa da saldutako alkandoren batez besteko prezioa? a. 13 €.

b. 14 €.

c. 15 €.

7. Begiak itxita, zer kolore ateratzeko dago aukera gehien? a. zuria.

b. grisa.

c. beltza.

8. Dozena bat arrautzatan, bi gorringo dituzten 3 arrautza daude. Zenbatekoa da bi gorringoko arrautza bat ateratzeko probabilitatea? a. 3 . 2

b. 3 . 12

c. 12 . 3

9. Zenbatekoa da 7, 15, 13, 7 eta 8 zenbakien batez bestekoa? a. 7.

b. 10.

c. 15.

10. Aimarrek 1etik 10era arteko zenbaki bat aukeratu behar du. Zenbatekoa da bakoitia izateko probabilitatea? 1 10 © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

5 10

10 10 91

a.

.

15. unitatea

b.

.

c.

.


• Gertakari batek beste batek baino

aukera gehiago, gutxiago edo aukera bera duen zehaztea.

• Gertakari baten probabilitatea

kalkulatu eta zatiki gisa adieraztea.

• Datu multzo baten batez besteko aritmetikoa kalkulatzea.

1

2

3

4

K T

K

K

T K

T T

5

6

7

8

9

10

T K T

K T

K

T K

T K T

K


Erantzunak Testa

Kontrola 1. 2.

O, Z, O, O.

1. c.

3 bola berde, 1 bola urdin, 2 bola laranja eta 2 bola

2. a.

marroi. 3.

Zuria; beltza; beltza.

4.

Bola grisak: 44 – 8 – . 8 Bola zuriak: 3 – 8 – . 3 8 Bola beltza: 1 – 8 – 1. 8 5. ; ; . 3 4 1 6 6 6 6. 4 txartel gorriz, 2 horiz eta 2 berdez margotu behar dira. 17 7. 13 + 17 = 30. Neska izateko probabilitatea da. 30 8. 9 cm. 9.

10.

92

3. b. 4. b. 5. c. 6. a. 7. b. 8. b. 9. b. 10. b.

7 + 9 + 4 + 12 + 13 = 45; 45 : 5 = 9. Batez bestekoa:

20 × 2 + 22 × 3 + 25 × 2 + 28 = 40 + 66 + 50 + 28 = 184. 184 : 8 = 23. Batez besteko adina 23 urtekoa da. 2 + 5 + 4 + 3 + 1 + 3 = 18. 18 : 6 = 3. Deiaren batez besteko iraupena 3 minutukoa da.


Lehen hiruhilekoko ebaluazioa Izena Data 1. Deskonposatu zenbakiak eta idatzi nola irakurtzen diren. •

 Deskonposizioa:

719.093

Irakurketa: •

 Deskonposizioa:

6.804.990

Irakurketa: •

 Deskonposizioa:

50.050.050

Irakurketa: •

317.000.901  Deskonposizioa: Irakurketa:

2. Idatzi < edo > ikurra. 303.153.820

303.193.820

22.010.090

22.001.009

36.967.820

36.976.820

85.907.226

85.207.226

483.901.596

483.910.596

304.978.267

304.987.267

3. Idatzi erromatar zenbakitan. 83  74 

675  909 

4.518  5.005 

 Idatzi zenbaki bakoitzaren balioa. MXCIX XLIV

 

XCIV VIIICDL

 

MMDLIX XICCXLV

 

4. Kalkulatu. 759.120 + 75.028 7


870.904 − 531.091 5

8.637 × 406 4

93

5. Irakurri eta ebatzi. Antzerki-emanaldira, 227 gizon eta 234 emakume joan ziren. Guztira 3.227 € bildu zituzten. Zenbat balio zuen sarrera batek?

6. Adierazi zatikiak. 7  8

4  6

7. Kalkulatu. 5 • 112ren 8 2 • 133ren 7 9 • 192ren 4 2 • 261en 3

2  5

7  9

   

8. Kalkulatu. 3 + 4 = 5 5

12 + 13 = 14 14

2 + 15 = 19 19

18 − 7 = 23 23

23 − 9 = 34 34

38 − 31 = 47 47

9. Kalkulatu eragiketa bakoitzean falta den zenbakia. 6 − 2 = 8 8 8

9 + = 23 13  13

19 − 15 29  = 29

+   = 39 63   63

− 10 = 4 27 27 27

28 +   = 51  51

Ikernek kutxa bat bonboiren 10. Irakurri eta ebatzi. bi seiren jan zituen astelehenean, eta asteartean, seiren bat. Bonboien zer zatiki jan zuen bi egunetan?

94


Testa

Lehen hiruhilekoko ebaluazioa Izena Data

Inguratu aukera zuzena. 1. Nola deskonposatzen da 87.073.502 zenbakia? a. 8 H milioiko + 7 milioiko + 7 EM + 3 M + 5 E + 2 B. b. 8 E milioiko + 7 milioiko + 7 HM + 3 M + 5 E + 2 B. c. 8 H milioiko + 7 milioiko + 7 HM + 3 M + 5 E + 2 B. 2. Zer zenbakitan da 4.000 bateko 4 zifraren balioa? a. 340.604.

b. 304.440.

c. 4.000.004

b. 20.

c. 56.

3. (7 + 3) × 8 − 6 berdin: a. 74.

4. Leak animalien 24 kromo ditu, landareen 19 kromo gehiago animalien kromo baino eta autoen 12 kromo gehiago landareen kromo baino. Zenbat kromo ditu? a. 85.

b. 79.

c. 122.

b. 20.

c. 27.

5. Zenbat da 1.824 : 96? a. 19.

6. Kanpaleku batean, 150 haur daude. Helduen kopurua haurren kopurua halako hiru da. Zenbat pertsona daude guztira kanpalekuan? a. 450.

b. 600.

c. 750.

7. Zer zatiki da irudian margotuta ageri dena? a. zortzi hamaikaren. b. hamabi zortziren. c. zortzi hamabiren. 8. 224ren 4 7 a. 392.

berdin: b. 227.

c. 128.

9. Hamabi hamabosten gehi zazpi hamabosten gehi hamaika hamabosten berdin: a. 15 . 32

b. 30 . 15

c. 45 . 130

10. Aparkaleku batean, 1.900 aparkaleku-plaza daude 5 solairutan berdin banatuta. Solairu bat beteta dago, beste batean 230 auto daude eta gainerakoak hutsik daude. Zenbat aparkaleku-plaza daude hutsik? a. 1.290.

b. 1.400.


c. 1.670. 95

Lehen hiruhilekoko ebaluazioa


• 9 zifrarainoko zenbakiak irakurri,

idatzi, deskonposatu eta alderatzea.

1

2

K T

K T

• Erromatar zenbakiak irakurri eta idaztea.

3

4

5

K

T

6

7

K

T

8

9

10

K

• Batuketak, kenketak, biderketak eta zatiketak egitea.

• Eragiketa konbinatuak egitea.

T

• Zatikiak irakurri eta adieraztea. • Zenbaki baten zatikia kalkulatzea.

K

• Izendatzaile bereko zatikien arteko

T K

batuketak eta kenketak egitea.

• Problemak ebaztea.

T

K

K T K T

T


Erantzunak Testa

Kontrola 1.

2.

3.

7 EM + 1 HM + 9 M + 9 H + 3 B. Zazpiehun eta hemeretzi mila eta laurogeita hamahiru. 6 milioiko + 8 EM + 4 M + 9 E + 9 H. Sei milioi zortziehun eta lau mila bederatziehun eta laurogeita hamar. 5 H milioiko + 5 HM + 5 H. Berrogeita hamar milioi berrogeita hamar mila eta berrogeita hamar. 3 E milioiko + 1 H milioiko + 7 milioiko + 9 E + 1 B. Hirurehun eta hamazazpi milioi bederatziehun eta bat.

1. c.

303.153.820 < 303.193.820; 22.010.090 > 22.001.009; 36.967.820 < 36.976.820; 85.907.226 > 85.207.226; 483.901.596 < 483.910.596; 304.978.267 < 304.987.267.

7. c.

LXXXIII; DCLXXV; IVDXVIII; LXXIV; IXM; VV. ■ 1.099; 94; 2.559; 44; 8.450; 9.245.

9. b.

4.

4. c. 5. a. 6. b. 8. c. 10. a.

227 + 234 = 461; 3.227 : 461 = 7. Sarrera batek 7 € balio

zuen. 6.

E. G.

7.

70; 38; 432; 174. 17 ; ; 19; 7 . 47

7 5 11 23;

25 14 14 34;

9. 18; 14; 65. 2 1 10. 6 6 96

3. a.

834.148; 339.813; 3.506.622.

5.

8.

2. b.

4; 14; 4; 3 6+

=

3 . Bonboien 6

jan zuen. © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

Bigarren hiruhilekoko ebaluazioa Izena Data 1. Idatzi nola irakurtzen den zenbaki bakoitza. •

5,7



•

53,24



•

92,608



•

190,9



•

385,805 

2. Deskonposatu. Zati osoa E

H

Zati hamartarra B

h

e

m

7,646  63,108  27,413  713,001  804,804 3. Idatzi zatiki gisa eta zenbaki hamartar gisa. •

7 hamarren 

•

35 ehunen 

•

304 milaren 

•

11 hamarren 

•

87 ehunen 

•

591 milaren 

4. Kalkulatu. •

140ren % 20



•

850en % 32



•

760ren % 45



•

9.240ren % 70 

Lorategi batean, 5. Irakurri eta ebatzi.500 lore daude landatuta. % 25 arrosak dira; % 60, tulipak; eta gainerakoak, zitoriak. Zenbat zitori daude lorategian?


97

6. Kalkulatu. 4 7, 9 0 5 4 9, 7 0 3 +

4, 8

8 3 4, 0 1

7 8 2, 5

+ 3 5 1, 0 6 3

+ 3 2 9, 7 4 3

8 6, 9 3 − 6, 0 4 3

4 1 2, 2 − 3 1 8, 9 8

3 4, 6 2 7 2, 9 + 8 6, 9 0 2

5 4, 3

7 6, 9 3

− 2 5, 1 0 6

− 0, 4 0 2

7. Irakurri eta ebatzi. Elederrek 7 kutxa galleta erosi ditu. Kutxa bakoitza 2,5 kilokoa da. Zer pisu dute 7 kutxek?

8. Kalkulatu, eragiketen hierarkia kontuan hartuta. •

9,6 × 3 + 1,52 =

•

4 + 4,08 × 9 =

•

4,5 × 3 + 2,72 × 4 =

•

6,098 × 5 − 9,08 × 3 =

9. Azaldu zertan diren desberdinak angelu auzokideak eta ondoz ondoko angeluak.

10. Sailkatu poligonoak, alde kopurua kontuan hartuta.

 Orain, inguratu poligono erregularra. 98


Testa

Bigarren hiruhilekoko ebaluazioa Izena Data

Inguratu aukera zuzena. 1. 43,705 zenbakian, 7 zifraren balioa hau da: a. 7 hamarren. b. 7 ehunen. c. 7 milaren. 2. 8 bateko + 5 hamarren + 6 milaren deskonposizioa zenbaki honi dagokio: a. 8,56.

b. 85,6.

c. 8,506.

3. Ikastetxeko ikasleen % 18k informatika ikasten badu, zenbat ikaslek ikasten dute informatika? a. 382.

b. 72.

c. 134.

4. Arrainontzi bateko 500 arrainen % 80 urdinak dira, eta gainerakoak, marradunak. Zenbat arrain marradun daude? a. 500.

b. 400.

c. 100.

5. 44,073 + 5,927 eragiketaren emaitza hau da: a. 5,9.

b. 50,9.

c. 50.

6. Paulak 12 edalontzi erosi ditu 0,35 €-an. Zenbat ordaindu du? a. 42,20 €.

b. 4,20 €.

c. 42 €.

7. 4,78 × 100 eragiketaren emaitza hau da: a. 47,8.

b. 0,478.

c. 478.

8. 789 : 10.000 eragiketaren emaitza hau da: a. 0,789.

b. 0,0789.

c. 7,89.

9. Angelua banatzen duen lerroa hau da: a. erdibitzailea. b. erdikaria. c. zuzenerdia. 10. Aldeak eta angeluak kontuan hartuta, triangelua: a. kamutsa eta aldeberdina da. b. zorrotza eta eskalenoa da. c. zorrotza eta isoszelea da. © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

99

Bigarren hiruhilekoko ebaluazioa


• Hamartar gisa eta zatiki gisa

adierazitako hamartarrak irakurtzea, idaztea eta deskonposatzea.

1

2

3

K T

K T

K T

• Ehunekoak kalkulatzea.

4

5

K T

K


T

batuketak, kenketak eta biderketak egitea.

6

7

K T

K T

8

• 10ez, 100ez, 1.000z... zatitzea.

T


K

eragiketa konbinatuak kalkulatzea.

9

• Angelu auzokideak eta ondoz

K

• Angelu baten erdikaria bereiztea.

T

ondoko angeluak bereiztea.

• Poligonoak eta triangeluak

K T

sailkatzea.

• Problemak ebaztea.

10

T

T

K

T

K


Erantzunak Testa

Kontrola 1.

2.

Bost bateko eta 7 hamarren; 53 bateko eta 24 ehunen; 92 bateko eta 608 milaren; 190 bateko eta 9 hamarren; 385 bateko eta 805 milaren.

1. a.

7 B + 6 h + 4 e + 6 m; 6 H + 3 B + 1 h + 8 m; 2 H + 7 B + 4 h + 1 e + 3 m; 7 E + 1 H + 3 B + 1 m; 8 E + 4 B + 8 h + 4 m.

3. b.

3.

4.

7 10 11eta 1,1; 10

2. c. 4. c. 5. c. 6. b.

304 35 eta 0,7; eta 0,35; eta 0,304; 1.000 100 591eta 0,591. 87eta 0,87; 1.000 100 28; 272; 342; 6.468.

7. c. 8. b. 9. b.

500en % 25 = 125; 500en % 60 = 300; 125 + 300 = 425; 500 − 425 = 75. 75 zitori daude. 6. 102,408; 1.185,073; 1.536,136; 194,422; 80,887; 93,22; 29,194; 76,528. 5.

10. b.

2,5 × 7 = 17,5. 7 kutxek 17,5 kg-ko pisua dute. 30,32; 40,72; 24,38; 3,25. Ondoz ondoko angeluek erpin bera eta alde komun bat dute. Angelu auzokideak alde ez komunak zuzen berean dituzten ondoz ondoko angeluak dira. 10. Oktogonoa; dekagonoa; eneagonoa; heptagonoa. ■ Eneagonoa inguratu behar da. 7. 8. 9.

100


Hirugarren hiruhilekoko ebaluazioa Izena Data 1. Idatzi adierazitako unitatean. •

40 dm =

m

•

127 m =

km

•

23 km =

m

•

0,8 cm =

mm

50 mm = 6.005 cm = 63,82 hm = 0,045 dam =

cm m m m

•

302 cm =

m

•

6,3 dam =

•

0,53 m =

cm

•

96 cm =

mm

km

2. Irakurri eta ebatzi. Armairu batek 1,9 m-ko luzera eta 625 mm-ko zabalera du. Zenbat zentimetro gehiago da armairua luzeran zabaleran baino?

3. Idatzi falta diren unitateak eta osatu eskemak. × 10 kl

hl

kg

4. Erabili taula eta idatzi neurri bakoitza adierazitako unitatean. kg

hg

dag

g

4.945 dg dag-tan  12,06 kg dg-tan  72.654 cg hg-tan  54,73 dg mg-tan 

dg

cg

mg 

dag



dg



hg



mg

5. Idatzi adierazitako unitatean. m2-tan

782 dm2 eta 3.908 cm2 

dm2-tan

19 m2 eta 465 cm2



cm2-tan

125 m2 eta 12 dm2




101

6. Kalkulatu irudiaren perimetroa eta azalera. 1 cm 1 cm 5 cm

3 cm

7. Osatu. •




minutu

•




minutu

•

8 minutu eta 123 segundo 

segundo

•




segundo

Ave trenez Madrildik Bartzelonara 8. Irakurri eta ebatzi. joateko txartelak 135 € balio du. Mikelek 3 billete erosi ditu eta 500 €-ko billete bat eman du. Zenbat diru itzuli diote?

9. Margotu bolak, baldintzak bete daitezen. •

Bola berdea ateratzeko aukera asko dago.

•

Bola gorria ateratzeko aukera asko dago.

•

Aukera bera dago bola urdina ateratzeko eta bola horia ateratzeko.

10. Irakurri eta ebatzi. Hona hemen 8 andelen edukierak: 120 l, 96 l, 104 l, 88 l, 112 l, 120 l, 96 l eta 120 l. Zenbatekoa da 8 andelen batez besteko edukiera?

102


Testa

Hirugarren hiruhilekoko ebaluazioa Izena Data

Inguratu aukera zuzena. 1. Aitor 1,75 m altu da. Zenbat zentimetro altu da? a. 17,5 cm.

b. 175 cm.

c. 1.750 cm.

2. Etxearen aurrealdea 0,6 dam eta 1,7 m altu da. Zenbat metro altu da? a. 2,13 m.

b. 7,7 m.

c. 1,1 m.

3. Zenbat milimetro dira 3 m, 3 dm eta 3 cm? a. 333 mm.

b. 3.330 mm.

c. 33.333 mm.

4. dl-ak hl-tan adierazteko, hau egin behar da: a. 1.000z biderkatu.

b. 1.000z zatitu.

c. 10.000z zatitu.

5. Angurri bat 8 kg eta 30 dag-koa bada, zenbat gramo falta ditu 9 kg-koa izateko? a. 700 g.

b. 70 g.

c. 0,7 g.

6. Nire autoaren andelaren edukiera 0,075 kl-koa da. Gaur, 6,8 dal gasolina bota diot. Zenbat litro gasolina falta dira andela betetzeko? a. 1,2 l.

b. 7 l.

c. 72 l.

7. Zer azalera du irudiak?

6m

2

a. 93 m . b. 39 m2. c. 390 cm2.

5m

3m 3m

8. Bi orduen artean denbora hau pasatu da: a. 6 ordu eta 56 minutu. b. 4 ordu eta 36 minutu. c. 5 ordu eta 33 minutu. 9. Anek praka pare bat erosi du, 24,99 €-an, eta 2 alkandora, 6,30na €-an. 2,41 € itzuli dizkiote. Zer billete eman du ordaintzeko? a. 20 €-ko 2 billete. b. 20 €-ko 1 billete eta 10 €-ko 1 billete. c. 20 €-ko 1 billete eta 5 €-ko 1 billete. 10. Hona hemen sei paketeren pisuak, kilogramotan: 43 kg, 45 kg, 56 kg, 82 kg, 75 kg eta 41 kg. Zenbatekoa da paketeen batez besteko pisua? a. 57 kg.

b. 62 kg.


c. 82 kg. 103

Hirugarren hiruhilekoko ebaluazioa


• Luzera-, edukiera- eta

masa-unitateen arteko loturen berri izatea, eta erabiltzea.

1

2

3

4

5

6

K T

K T

K T

K T

T

T

• Azalera-unitateen berri izatea

eta haien arteko baliokidetasunak ezartzea.

7

8

9

10

K

• Irudien azalera eta perimetroa

K

kalkulatzea

T

• Iraupenak adieraztea erloju

T

digitaletan

• Ordu, minutu eta segundoen arteko

K

baliokidetasunen berri izatea, eta erabiltzea

• Diru kantitateei buruzko

K

problemak ebaztea.

• Gertakari baten probabilitatea

T K

zehaztea.

• Batez besteko aritmetikoei buruzko

K T

problemak ebaztea.


Erantzunak Testa

Kontrola 1.

2.

4 m; 5 cm; 3,02 m; 0,127 km; 60,05 m; 0,063 km; 23.000 m; 6.382 m; 53 cm; 80 mm; 0,45 m; 960 mm.

1. b.

1,9 m = 190 cm; 625 mm = 62,5 cm; 190 – 62,5 = 127,5. Armairua 127,5 cm gehiago da luzeran zabaleran baino.

4. b.

3.

E. G.

4.

E. G.

5.

8,2108 m2; 1.904,65 dm2; 1.251.200 cm2.

6.

3. b. 5. a. 6. b. 7. b.

Laukizuzenaren azalera: 5 × 3 = 15 cm2. Karratuaren azalera: 1 × 1 = 1 cm2. Azalera osoa = 15 + 1 = 16 cm2. Perimetroa = 7 + 4 + 1 + 1 + 4 + 3 = 20 cm.

7.

195 minutu; 1.265 minutu; 603 segundo; 24.900 segundo.

8.

135 × 3 = 405; 500 – 405 = 95. 95 € itzuli dizkiote.

9.

1 bola berde; 3 bola gorri; 2 bola urdin eta 2 bola hori.

10.

2. b.

8. c. 9. a. 10. a.

120 + 96 + 104 + 88 + 112 + 120 + 96 + 120 = 856; 856 : 8 = 107. Batez besteko edukiera 107 l-koa da.

104


Amaierako ebaluazioa Izena Data 1. Idatzi zenbaki hauek: • Berrehun milioi berrehun mila eta bat



• Berrogeita bost koma hirurehun eta bi



• Sei bateko eta berrogeita hamalau milaren



2. Idatzi adierazitako unitatean. Hamarrenetan

3 bateko eta 9 hamarren



Ehunenetan




Milarenetan

4 bateko eta 262 milaren



3. Alderatu eta idatzi dagokion ikurra. 6 8

3 8

2 7

5 12

1

5 12

7 4

7 11

4. Kalkulatu. • 9 × 7 − 32 = •

12,3 − 2,5 × 2 =

•

(25,8 + 16,09) × 2 − 8,56 =


235

35684

342

94837

647

Kiroldegi 6. Irakurri etabateko ebatzi.atletismoko pistak 800 m-ko luzera du. Lasterketa bateko parte-hartzaileek 15 bira eman dizkiote pistari. Zenbat kilometro egin dituzte?


105

7. Idatzi zenbakiak eragiketak egiteko moduan eta kalkulatu. 750.120 + 42,016 4

34,96 − 19,807 1

16,65 + 54,9 + 3,4 3

456,93 − 3,735 3

642,6 × 18 1

0,984 × 525 5

8. Irakurri eta ebatzi. Oierrek 70 cm luze eta 50 cm zabal den taula bat estali du, 1 cm2-eko lauza karratuen bidez. Zenbat lauza jarri ditu?

9. Osatu. C A D B

•

A puntua zirkunferentziaren

da.

•

B puntua zirkunferentziaren

da.

•

C puntua zirkunferentziaren

da.

•

D puntua zirkunferentziaren

da.

Elenek 3 kilo patata erosi ditu, 10. Irakurri etakiloa, ebatzi. 0,65 €-an 2 kilo mertxika, 1,85 €-an kiloa, eta 1 kilo tipula, 0,50 €-an kiloa. Zenbat diru gastatu du guztira?

106


Testa

Amaierako ebaluazioa Izena Data

Inguratu aukera zuzena. 1. Nola deskonposatzen da 108.300.146 zenbakia? a. 1 E milioiko + 8 milioiko + 3 EM + 1 E + 4 H + 6 B. b. 1 E milioiko + 8 EM + 3 HM + 1 E + 4 H + 6 B. c. 10 milioiko + 3 EM + 1 E + 4 H + 6 B. 2. Zer balio du IVDI erromatar zenbakiak? a. 4.510.

b. 4.501.

c. 4.551.

3. Parentesiak dituzten zenbait eragiketa konbinatu kalkulatzeko, lehendabizi hauek egiten dira: a. biderketak. b. batuketak eta kenketak. c. parentesi barruko eragiketak. 4. 2.719 −  = 1.201 kenketan, falta den gaia hau da: a. 1.015.

b. 1.518.

c. 153.

b. 17.

c. 7.

5. Zenbat da 1.407 : 201? a. 14.

6. Zatikizuna eta zatitzailea 8z zatitzen badira: a. zatidura 8z biderkatuta geratuko da. b. zatidura ez da aldatuko. c. hondarra ez da aldatuko. 7. Hauek dira zatiki baten gaiak: a. zenbakitzailea eta zatitzailea. b. zenbakitzailea eta izendatzailea. c. zenbakitzailea eta zatidura. 8. Biltegi batean, 126 bonbilla daude, eta horien 2 horiak dira. 6 Zenbat bonbilla hori daude biltegian? a. 62.

b. 42.

c. 26.

9. Bi zatiki edo gehiago baliokideak dira: a. haien batura 1 bada. b. zenbaki arrunt baten baliokideak badira. c. batekoaren zati bera adierazten badute. 10. Zenbaki arrunt baten baliokidea den zatiki bat hau da: a. 28 . 11

b. 63. 7


c. 10. 3 107

11. 65,817 zenbakian, hau da 8 zifraren balioa: a. 8 hamarren. b. 8 ehunen. c. 8 milaren. 12. Zenbaki hauen artean, zati hamartarrean milaren bat duena hau da: a. 46.001.

b. 460,01.

c. 46,011.

13. Ehuneko bat: a. eragiketa konbinatu bat da. b. izendatzailea 100 duen zatiki bat da. c. zeroz amaitutako zenbaki hamartar bat da. 14. 1.400en % 35 hau da: a. 435.

b. 540.

c. 490.

15. Igonek 5 lata hegaluze erosi ditu 1,50na €-an. Zenbat diru gastatu du? a. 5,50 €.

b. 7,50 €.

c. 6 €.

16. 24,05 × 4 berdin: a. 96,2.

b. 96.

c. 96,02.

17. Angelu hauek: a. auzokideak dira. b. ondoz ondokoak dira. c. lauak dira. 18. Angelua erdibitzen duen lerroa: a. erdibitzailea da. b. erdikaria da. c. zuzenerdia da. 19. Poligono honen perimetroa hau da: a. 12 cm. b. 15 cm. c. 30 cm.

3 cm

20. Zirkunferentzian markatuta ageri diren elementuak: a. erradioa eta diametroa dira. b. diametroa, erradioa eta arkua dira. c. zentroa, erradioa eta korda dira. 108


21. Ehun hektometro berdin: a. 1 m.

b. 1 km.

c. 1 dam.

22. Zenbat milimetro dira 2 m? a. 0,002 mm.

b. 8.570 mm.

c. 5.870 mm.

23. Igerileku batek 8 kl eta 5,7 hl ur ditu. Zenbat litro ditu? a. 857 l.

b. 2.550 l.

c. 2.055 l.

24. Foka batek 125 hg-ko pisua izan zuen jaiotzean eta bi astean pisua hirukoiztu egin zuen. Zenbat kilo zituen bi aste horien amaieran? a. 375 kg.

b. 3,75 kg.

c. 37,5 kg.

25. Laukizuzenaren azalera hau da: a. 12 cm2. b. 16 cm2. c. 8 cm2.

6 cm 2 cm

26. Karratu baten aldea 15 cm-koa da. Zer azalera du? a. 225 cm2. b. 60 cm2. c. 115 cm2. 27. Zenbat minutu dira 3.600 segundo? a. 36 minutu. b. 60 minutu. c. 360 minutu. 28. Ikastetxe bateko zuzendariak 125 koaderno erosi ditu 1,45na €-an. Zenbat ordaindu ditu koaderno guztiak? a. 145,25 €. b. 175,55 €. c. 181,25 €. 29. Zer kolorek du ateratzeko probabilitate txikiena? a. zuria. b. grisa. c. beltza. 30. Zenbatekoa da 44, 33, 60 eta 55 zenbakien batez bestekoa? a. 48. b. 65. c. 38. © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

109

Amaierako ebaluazioa


• Bederatzi zifrarainoko zenbakiak idaztea.

K

• Zenbaki hamartarrak idaztea eta unitate

K

hamartarren arteko baliokidetasunak erabiltzea.

2

3

4

5

6

7

8

9

10

K

• Zatikiak alderatzea.

K

• Zenbaki arrunten arteko eta zenbaki hamartarren

K

arteko eragiketa konbinatuak.

• Hiru zifrako zatitzailea duten zatiketak egitea.

K

• Problemak ebaztea, luzera-unitateak erabiliz.

K

• Zenbaki hamartarren arteko batuketak, kenketak

K

eta biderketak egitea.

• Problemak ebaztea, azalera-unitateak erabiliz.

K

• Zirkunferentzia baten elementuak identifikatzea.

K

• Diru kantitateak dituzten problemak

K

ebaztea.

Ariketak 1

• Bederatzi zifrarainoko zenbakiak deskonposatzea.

• Erromatar zenbakiak idaztea. • Parentesiak dituzten eragiketa konbinatuak kalkulatzen jakitea.

• Kenketa baten kentzailea kalkulatzea. • Hiru zifrako zatitzailea duten zatiketak egitea. • Zatiketa bateko gaien aldaketen berri izatea. • Zatiki baten gaiak zein diren jakitea. • Zatiki baten zenbakia kalkulatzea eta problema bat ebaztea.

• Bi zatiki baliokideak diren ala ez jakitea eta zatiki baliokideak identifikatzea.

110

2

3

4

5

6

7

8

9

10

T

T

T T T T T T T T


Ariketak

• Zenbaki hamartar baten zifra guztien balioa zenbatekoa den jakitea.

11

12

T

T

• Ehunekoak zer diren jakitea eta bat kalkulatzea.

13

14

T

T

• Zenbaki hamartarrak dituzten problemak

15

16

17

18

19

20

T

ebaztea.

• Zenbaki hamartar bat zenbaki arrunt batez

T

biderkatzea.

• Ondoz ondoko angeluak identifikatzea.

T

• Angelu baten erdikaria bereiztea.

T

• Angelu baten perimetroa kalkulatzea.

T

• Zirkunferentzia baten elementuak

T

identifikatzea.

Ariketak

• Luzera-unitateen arteko loturen berri izatea. • Problemak ebaztea, edukiera-unitateak erabiliz.

• Problemak ebaztea, masa-unitateak erabiliz. • Laukizuzen baten eta karratu baten azalera kalkulatzea.

• Orduen, minutuen eta segundoen arteko baliokidetasunen berri izatea.

• Diru kantitateak dituzten problemak ebaztea. • Gertakari baten probabilitatea zehaztea. • Zenbaki multzo baten batez besteko aritmetikoa kalkulatzea.

21

22

T

T

23

24

25

26

T

T

27

28

29

30

T T

T T T T



111


200.200.001. 45,302. 6,054. 2. 3,9. 9,81. 4,262. 5= 7. 3> 2. < 1.5 7 12 12 4 8 9 × 7 – 32 = 63 – 32 = 31. 12,3 – 2,5 × 2 = 12,3 – 5 = 7,3. (25,8 + 16,09) × 2 – 8,56 = 41,89 ×

3. 6 8

4.

7 > 11

.

2 – 8,56 = 83,78 – 8,56 = 75,22.

5.

42.565 : 235  zatidura: 181; hondarra: 30  235 × 181 + 30 = 42.565. 35.684 : 342  zatidura: 104; hondarra: 116  342 × 104 + 116 = 35.684. 94.837 : 647  zatidura: 146; hondarra: 375  647 × 146 + 375 = 94.837.

6.

800 × 15 = 12.000. 12.000 : 1.000 = 12. 12 km egin dituzte.

7.

750.120 + 42,016 = 750.162,016. 34,96 – 19,807 = 15,153. 642,6 × 18 = 11.566,8. 16,65 + 54,9 + 3,4 = 74,95. 456,93 – 3,735 = 453,195. 0,984 × 525 = 516,6.

8.

70 × 50 = 3.500 cm2. 3.500 lauza jarri ditu.

9. 10.

Erradioa; korda; arkua; diametroa. 3 × 0,65 + 2 × 1,85 + 0,5 = 6,15 €. Guztira 6,15 € gastatu du.

Testa 21. a.

16. a.

22. b.

17. b.

23. c.

18. b.

24. b. 25. c. 26. b. 27. b.

19. b. 20. b. 21. a.

28. b.

22. b.

29. c.

23. b.

10. b.

24. c.

11. a.

25. a.

12. c.

26. a.

13. b.

27. b.

14. c.

28. c.

15. b.

29. c.

112


-132977 examen mate 5º euskera

Recommend Documents