LEXIKOA “Arriskuari aurrez begiak ezarri kalte handiak ez daitezen etorri.” “Erbiak lotan ere begia zabalik.” “Erremedioak garaiz.” “Eskuak garbitzea baino ez zikintzea hobe.” “Kontuz-kontuz ibiltzen zelako eta oilo salda hartzen duelako ez zaio oker handirik etorriko.” 6- “Gero negar egiteak ez du balioko.” 7- “Sua eta ura belaunetik behera.” 8- “Seguru, seguru baina erori egin zen etxaburu.” 9- “Zauria sendatzea baino ez egitea hobe.” 10- “Zuhur dabilena da abilena. 12345-
asia: aisialdi
zientzia: zientzialaria
Errusia: errusiar
gozatu: gozamen
arriskua: arriskutsua
ugatza: ugaztun
ADITZONDOA ETA ADIZLAGUNA ADIZLAGUNA
ADITZONDOA
NON, NONDIK, NORA, NOREKIN, NORTZAT,NORENTZAT, ZERGATIK, NORENGATIK, ZERTAZ NOLA, NOIZ, NON
Adib.: etxean, etxera, etxetik, anaiarentzat, amatzat, aitarekin, amarengatik, txokolatez… Adib.: MODUA: ondo, gaizki, presaka, poliki… LEKUA: hor, hemen, hurbil, urrun… DENBORA: goiz, berandu, gaur, bihar… MAILA: oso, txit, arras, lar, zeharo, samar… IRITZIA: agian, beharbada, jakina, noski, itxuraz…
SINTAXIA ERE: beti aditzarekin ERE BAI / ERE EZ BAITA…ERE / EZTA… ERE Adb.:
Gu ere etorri gara Baitan udan ere Musika, ingelesa eta beste batzuk ere bai DEKLINABIDEA
NORAINO: etxeraino, etxeetaraino, etxetaraino NORENGANAINO: txoria(ren)ganaino, txorienganaino, txorirenganaino ADITZA BALDINTZA NORK NOR bani (zki) bahi (zki) bali (zki) bageni (zki) bazeni (zki) bazeni (zki) bali (zki)
NORI t(da) k/n (a/na) o
gu zu zu te* e te*
ONDORIOA: ORAINA
ONDORIOA: IRAGANA
NORK NOR NORI
NORK NOR NORI
ni
(zki)
dake
ni
(zki)
dakeen
hi
(zki)
a/nake
hi
(zki)
a/nakeen
li
(zki)
oke
zi
(zki)
okeen
geni
(zki)
guke
geni
(zki)
gukeen
zeni
(zki)
zuke
zeni
(zki)
zukeen
zeni
(zki)
zueke *te
zeni
(zki)
zueke *te n
li
(zki)
eke *te
zi
(zki)
eke *te n
LABURDURAK k. (kalea)
etorb. (etorbidea)
jn. (jauna)
zenb. (zenbakia)
and.(andrea)
koop.(kooperatiba)
esk. (eskuina)
al.(astelehena)
ezk.(ezkerra)
ar.(asteartea)
zk.g.(zenbakirik gabea)
az.(asteazkena)
pl.(plaza)
og.(osteguna)
zum.(zumardia)
Ir.(larunbata)
bas.(baserria)
ol.(ostirala)