REFERAT
SEMINOMA TESTIS Disusun oleh :
AA GD ARY KUSUMA H, S.Ked 07700133
Pembimbing :
dr.Duriyanto Oesman, Sp.B, FInaCS
Disusun unu! mel"!s"n"!"n ug"s Ke#"nie$""n Klini! M"d%" Di &"b'SM( )lmu *ed"h (K U+KS'RSD d$.Soeb"ndi d$.Soeb"ndi embe$
LAB/SMF ILM BEDA! FA"LTA FA"LTAS S "EDO"TERAN "EDO"TERA N NI#ERSITAS NI#ERSITAS $I%A& $I% A&A A "SMA SRABA& SRA BA&A/ A/ RSD dr.SOEBANDI %EMBER
-01-
1
DAFTAR ISI
HA&AMA D/PA D/PA ............................................ .................................................................................. ...................................... 1 DA(AR DA(AR )S) ............................................. .................................................................... .................................................. ........................... ).
P/DAH P/DAHU&U U&UA A ...... ......... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ...... ....... ........ ........ ........ ........ ...... 3
)).
AA AAM) DA H)S&G) H)S&G) /S)S /S)S .......... ............... ........... ............... ................. ........ 3
))). S/M)MA S/M)MA /S)S /S)S ........ ............. .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... ........... ............... ......... 2 Deinisi .............................................. ..................................................................... ............................................ ..................... 4 /#idemiologi ........................................... .................................................................. ...................................... ............... 7 ("!o$ Risi!o ............................................ ................................................................... ..................................... .............. 7 n!ogen d"n Tumor Supressor Gene #"d" Gene #"d" K"n! K"n!e$ e$ P"n!$ P"n!$e"s. e"s.... ...... ..... 1Ge5"l" Klinis..... Klinis.......... .......... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. .................. .............. ..... 13 P"ologi...................................... P"ologi............................................................. .................................................... ............................. 16 Peme$i!s""n Penun5"ng.................................... Penun5"ng................................................................. ............................. 12 e$"#i................... e$"#i.......................................... .............................................. .......................................... ............................ ......... -1 ). ).
K/PUSAKAA K/PUSAKAA ............................................ ................................................................... ............................. ...... -8
-
'. (ENDA!LAN
umo$ esis be$"s"l d"$i sel ge$min"l ""u 5"$ing"n s$om" esis. &ebih d"$i 90 be$"s"l d"$i sel ge$min"l. umo$ ini memili!i de$"5" !eg"n"s"n inggi e"#i d"#" sembuh bil" dibe$i #en"ng"n"n %"ng "de!u". umo$ ini memili!i #e"md" umo$ se5"i %"ng be$h"$g" se!"li unu! di"gnosis, $en;"n" e$"#i d"n !on$ol8,6. umo$ esis sel ge$min"l me$u#"!"n umo$ %"ng "g"! 5"$"ng diemu!"n d"n meli#ui !u$"ng lebih 1 d"$i !eg"n"s"n lel"!i. Keb"n%"!"n diemu!"n #"d" usi" "n"$" -0 s"m#"i 34 "hun 8,6. ("!o$ #en%eb"b !"$sinom" esis id"! 5el"s, "!o$ genei;, ine!si "s" mud", %"ng be$"$i !"$sinom" esis unu! 5"nin lel"!i8,6. D"$i be$b"g"i !l"sii!"si umo$ esis g"n"s, !l"sii!"si +H m"!in se$ing di#"!"i. Sel"in seminom" %"ng mem"ng be$"s"l d"$i sel ge$min"l, e$d"#" !"$sinom"
emb$ion"l,
e$"om",
d"n
!o$io!"$sinom"
%"ng
digolong!"n
nonseminom", %"ng di"ngg"# be$"s"l d"$i sel ge$min"l #"d" "h"# #e$!emb"ng"n l"in hisogenesis. Seminom" meli#ui se!i"$ 80 d"$i umo$ g"n"s esis. Ko$io!"$sinom" 5"$"ng se!"li diemu!"n ?1@ 8,6. Seminom" esis "d"l"h umo$ g"n"s %"ng be$"s"l d"$i sel ge$min"l %"iu be$"s"l d"$i s#e$m"ogonium. Seminom" ;ende$ung umbul se;"$" lebih l"mb" dib"nding deng"n umo$ ge$min"l l"inn%". P"d" #en"m#il"n !linisn%", 76 "!"n melib"!"n esis, 16 melib"!"n !elen5"$ lime $egion"l, d"n 10 el"h men%eb"$ s"m#"i !e
3
Se;"$" !eselu$uh"n "ng!" be$"h"n hidu# "d"l"h 26, deng"n lebih d"$i 90 be$"h"n bil" umo$ h"n%" e$d"#" di esis. Seminom" s"ng" $"diosensii. HG dih"sil!"n oleh 6 s"m#"i 10, "#i id"! "d" seminom" die$ensi"si bu$u! %"ng mem#$odu!si A(P. Pening!""n !"d"$ A(P menge!slusi!"n di"gnosis seminom" die$ensi"si bu$u!. Seminom" memili!i bebe$"#" sub%#e di"n"$"n%" seminom"
!l"si!
?26@,
seminom"
"n"#l"si!5
?10@
d"n
seminom"
s#e$m"osii! ?6@8,6. G"mb"$"n !h"s seminom" s"m" se#e$i umo$ esis l"inn%" %"iu "d"n%" ben5ol"n d"l"m s!$oum %"ng id"! n%e$i d"n id"! di""n. Ge5"l" l"in se#e$i n%e$i #ingg"ng, #e$u !embung, dis#ne" ""u b"u! d"n gine!om"si", ge5"l"= ge5"l" ini menun5u!!"n me"s"se %"ng lu"s. R"dioe$"#i m"sih me$u#"!"n e$"#i %"ng #"ling b"i! unu! seminom", !"$en" seminom" me$u#"!"n !"n!e$ %"ng $"diosensii 8,6.
8
). TESTIS ).' Anatomi dan !isto*o+i
Sei"# esis di!elilingi oleh sim#"i eb"l 5"$ing"n i!" !ol"gen, %"iu uni!" "lbugine". uni!" "lbugine" meneb"l #"d" #e$mu!""n #ose$io$ esis d"n membenu! medi"sinum
esis, em#" #en5ulu$"n se#" ib$os" !e d"l"m
!elen5"$, %"ng memb"gi !elen5"$ men5"di se!i"$ -60 !om#"$emen #%$"mid %"ng disebu lobulus esis. Sei"# lobulus dihuni oleh 1=8 ubulus seminie$us %"ng e$#end"m d"l"m d"s"$ 5"$ing"n i!" longg"$ %"ng b"n%"! meng"ndung #embuluh d"$"h d"n lime, s"$" d"n sel ine$sii"l ?le%dig@. ubulus seminie$us mengh"sil!"n sel !el"min #$i", %"iu s#e$m"oBo", sed"ng!"n sel ine$sii"l men%e!$esi!"n "nd$ogen esis1,4,9,11.
G"mb"$ 1. An"omi esis1-.
6
esis be$!emb"ng se;"$" $e$o#e$ione"l d"l"m dinding do$s"l $ongg" "bdomen. esis be$mig$"si sel"m" #e$!emb"ng"n eus d"n "!hi$n%" u$un !e d"l"m s!$oum, sei"# esis memb">" se$" su"u !"nung se$os", %"!ni uni!" <"gin"lis, %"ng be$"s"l d"$i #e$ioneum. uni!" ini be$"s"l d"$i l"#is"n #"$ie"l di lu"$ d"n l"#is"n
Tuu*us Semini-erus
G"mb"$ -. G"mb"$"n Hisologis ubulus Seminie$us d"n "$ing"n )ne$sii"l esis. ubulus seminie$us dib""si oleh e#iel be$ing!" %"ng e$di$i d"$i sel deng"n be$b"g"i ing!" s#e$m"ogenesis d"n s#e$miogenesis. Sel %"ng nons#e$m"ogeni! "d"l"h sel se$oli1-.
S#e$m"oBo" dih"sil!"n di ubulus seminie$us. Sei"# esis memili!i -60= 1000 ubulus seminie$us . sei"# ubulus seminie$us dil"#isi oleh e#iel be$l"#is m"5emu!, g"$is eng"hn%" lebih !u$"ng 160=-60 Cm d"n #"n5"ngn%" 30=70 ;m. #"n5"ng selu$uh ubulus s"u esis men;"#"i -60 m. ubulus iu be$!elo!=!elo! d"n be$">"l seb"g"i s"lu$"n bunu. Diu5ung sei"# lobules, lumenn%" men%em#i d"n be$l"n5u !e d"l"m $u"s #ende! %"ng di!en"l seb"g"i ubulus $e;us, ""u
4
ubulus lu$us %"ng menghubung!"n ubulus seminie$us deng"n l"bi$in s"lu$"n be$l"#is e#iel%"ng be$"n"somosis, %"iu $ee esis. Ki$"=!i" 10 s"m#"i -0 du!uli ee$enes menghubung!"n $ee esis deng"n b"gi"n se"li! e#ididimis. ubulus seminie$us e$di$i ""s su"u l"#is"n 5"$ing"n i!" ib$os", l"min" b"s"lis %"ng be$!emb"ng b"i!, d"n su"u e#iel ge$min"l ""u seminie$us, %"ng !om#le!s. uni!" #$o#$i" ib$os" %"ng membung!us ubulus seminie$us e$di$i ""s bebe$"#" l"#is ib$obl"s, l"#is"n e$d"l"m mele!" #"d" l"min" b"s"lise$di$i """s sel mioid ge#eng, %"ng mem#e$lih"!"n ;i$$i oo #olos. Sel=sel ine$sii"l menem#"i seb"gi"n bes"$ $u"ng di"n"$" ubulus seminie$us 4.
G"mb"$ 3. ubulus seminie$us G"mb"$"n ini menun5u!!"n die$ensi"si de$e s#e$m"oBo" %"ng be$"s"l d"$i s#e$m"ogonium ?SG@ %"ng be$"d" di b"s"l. S#e$m"osi #$ime$ %"ng bes"$ ?S@ me$u#"!"n h"sil #emb"gi"n meiosis %"ng #e$"m". S#e$m"id %"ng !e;il d"n h"#loid ?S@ memili!i ini %"ng bul" #"d" ">"ln%", n"mun benu! de>"s"n%" "!"n be$ub"h memili!i ini %"ng mem"n5"ng, d"n l"gell" sehingg" disebu s#e$m"oBo" ?S@. Sel Se$oli ?S@ diidenii!"si d"$i benu! nu!lein%" %"ng o<"l ""u se#e$i mui"$" %"ng be$"d" di l"min" b"s"lis, d"n inin%" #$ominen. ubulus di!elilingi oleh sel mioid #e$iubul"$ ?M@ d"n se!elom#o! sel endo!$in %"iu sel &e%dig %"ng "m#"! #"d" 5"$ing"n ine$sii"l1-.
7
/#iel ubulus seminie$us e$di$i ""s du" sel %"iu sel se$oli ""u sel #en%o!ong d"n sel=sel %"ng membenu! g"$is !eu$un"n s#e$m"ogeni!. Sel=sel u$un"n s#e$m"ogeni! e$seb"$ d"l"m 8 s"m#"i 2 l"#is"n. (ungsin%" "d"l"h mengh"sil!"n s#e>$m"oBo". P$odu!si s#e$m"oBo" disebu s#e$m"ogenesis, %"iu su"u #$oses %"ng emn;"!u# #embel"h"n sel mel"lui miosis d"n meiosis se$" die$ensi"si "!hi$ s#e$m"oBo" %"ng disebu s#e$miogenesis4.
Spermato+enesis
S#e$m"ogenesis me$u#"!"n #$oses #embenu!"n s#e$m"oBo". P$oses ini dimul"i deng"n sel benih #$imii
disebu
s#e$m"osi
se!unde$,
#embel"h"n
s#e$m"osi
se!unde$
mengh"sil!"n s#e$m"id. Ho$mon me$u#"!"n "!o$ %"ng #"ling be$#eng"$uh #"d" s#e$m"ogenesis. S#e$m"ogenesis be$g"nunng #"d" !e$5" (SH d"n &H d"$i hi#oisis #"d" sel=sel esis. &H be!e$5" #"d" sel=sel ine$sii"l %"ng me$"ngs"ng #embenu!"n esose$one %"ng di#e$lu!"n unu! #e$!emb"ng"n no$m"l sel d"$i !eu$un"n s#e$m"ogeni!. (SH di!e"hui be!e$5" #"d" sel se$oli, %"ng me$"ngs"ng "denilil si!l"se d"n "!hi$n%" mening!"!"n !ebe$"d""n ;AMPE (SH 5ug" memud"h!"n sinesis d"n se!$esi #$oein #engi!" "nd$ogen. P$oein ini be$g"bung deng"n esose$ond"n meng"ng!un%" !e d"l"m lumen ubulus ubulus seminie$us, s#e$m"ogenesis di$"ngs"ng oleh esose$one d"b dih"mb" oleh es$ogen d"n #$ogese$on4. Suhu s"ng" #ening d"l"m $egul"si s#e$m"ogenesis, %"ng h"n%" be$l"ngsung #"d" suhu dib">"h suhu ubuh sebes"$ 37 0. bes"$ suhu esis se!i"$
2
360 d"n di!end"li!"n oleh bebe$"#" me!"nisme. Su"u #le!sus
G"mb"$ 8. P$oses S#e$m"ogenesis6.
Spermio+enesis
9
S#e$miogenesis
me$u#"!"n
"h"#
"!hi$
#$odu!si
s#e$m"oBo".
S#e$miogenesis "d"l"h #$oses $"nso$m"si s#e$m"id men5"di s#e$m"oBo", %"iu sel %"ng s"ng" di!husus!"n unu! men%"m#"i!"n DA #$i" !e#"d" o
S#e$miogenesis "d"l"h su"u #$oses #e$!emb"ng"n %"ng $umi
%"ng men;"!u# #embenu!"n "!$osom, #em"n5"ng"n d"n #embenu!"n ini, #embenu!"n l"gellum d"n hil"ngn%" seb"gi"n bes"$ sio#l"sm". H"sil "!hi$n%" "d"l"h s#e$m"oBo" m""ng, %"ng !emudi"n dile#"s!"n !e d"l"m lumen ubulus seminie$us. S#e$miogenesis d"#" dib"gi men5"di 3 "se 4,7: 1. ("se Golgi Sio#l"sm" s#e$m"id meng"ndung !om#le!s golgi %"ng men;olo! di de!" ini, mio!ond$i", se#"s"ng sen$iol, $ibosom beb"s, $ibosom beb"s, d"n ubulus $ei;ulum endo#l"sm" h"lus, g$"nul" #$o"!$osom !e;il %"ng membe$i!"n h"sil #osii e$h"d"# $e"!si PAS, be$!um#ul di !om#le!s golgi d"n !emudi"n men%"u membenu! s"u g$"nul" "!$osom %"ng e$d"#" d"l"m "!u sen$iol be$#ind"h. -. ("se A!$osom esi!el d"n g$"nul" "!$osom men%eb"$ unu! menuu#i bel"h"n "ne$io$ ini %"ng mem"d" d"n !ini di!en"l seb"g"i "!$osom. A!$osom meng"ndung
bebe$"#"
enBim
hid$olii!,
se#e$i
hi"lu$onid"se,
neu$"mid"se, os""se "s"m, d"n su"u #$oe"se %"ng memili!i "!i
10
$"di"" d"n men;e$n" Bon" #elusid", %"iu s$u!u$ %"ng mengelilingi oosi. Sel"m" "se s#e$miogenesis ini, ini s#e$m"id "!"n e$o$ien"si !e" $"h b"sis ubulus seminie$us, d"n "!sonem" e$5ulu$ !e d"l"m lumenn%". Sel"in iu, ini men5"di lebih #"n5"ng d"n lebi #"d". S"l"h s"u d"$i sen$iol umbuh se;"$" be$s"m" %"ng membenu! l"gellum. Mii!ond$i" be$!um#ul di se!i"$ b"gi"n #$o!sim"l l"gellum d"n membenu! b"gi"n eb"l %"ng di!en"l seb"g"i b"gi"n eng"h, %"iu em#" b"ng!in%" #e$ge$"!"n s#e$m"oBo". Pe$#ind"h"n
mio!ond$i"
ini
me$u#"!"n
;onoh
l"in
d"$i
#emus""n o$g"nel e$sebu di em#"=em#" %"ng be$hubung"n deng"n be$hubung"n deng"n #e$ge$"!"n sel d"n !onsumsi ene$gi %"ng inggi, ge$"!"n l"gellum me$u#"!"n ungsi d"$i mi!$oubulus, AP, d"n dinein, %"iu su"u #$oein deng"n "!i
11
G"mb"$ 6. Me!"nisme S#e$miogenesis4.
1-
. SEMINOMA TESTIS
De-inisi
Seminom" esis "d"l"h s"l"h s"u 5enis !"$sinom" esis %"ng be$"s"l d"$i sel ge$min"i
Epidemio*o+i
K"n!e$ esis, se;"$" hiso#"ologis oleh +H di!"lsii!"si!"n men5"di sel umo$ ge$min"l d"n sel umo$ nonge$min"l. 96 umo$ esis be$"s"l d"$i umo$ ge$min"l, umo$ ge$min"l e$di$i ""s seminom" d"n nonseminom". Seminom" be$d"s"$!"n hiso#"ologisn%" Se;"$" !eselu$uh"n, ge$min"l sel umo$ "d"l"h umo$ g"n"s %"ng #"ling se$ing #"d" l"!i=l"!i mud". Di Ame$i!" "hun -006, di#e$!i$"!"n e$d"#" 2000 !"sus di"gnos" b"$u !"n!e$ esis, sedi!i lebih se$ing dib"nding limom" Hodg!in. Ge$min"l sel umo$ memili!i dis$ibusi umu$ bimod"l, seb"gi"n bes"$ didi"gnos" #"d" l"!i=l"!i be$umu$ 16 s"m#"i -6 "hun, d"n %"ng !edu", #un;"! %"ng lebih !e;il #"d" usi" 40 "hun. Di"n"$" !"n!e$ ge$min"l, %"ng #"ling bes"$ insidensin%" "d"l"h seminom", d"n memili!i hisologis %"ng be$bed" se$" biologi %"ng !u$"ng "g$esi dib"nding %"ng l"inn%"1,-,3.
Fator Risio
id"! "d" eiologi %"ng 5el"s %"ng el"h disim#ul!"n unu! !"n!e$ esis, bebe$"#" "m#il"n !linis el"h diemu!"n be$hubung"n deng"n insidensi !"n!e$ esis1,-,3. *ebe$"#" #enelii"n ;"se ;on$ol d"n ;oho$ el"h men%im#ul!"n b"h>" !$i#o!ismus "d"l"h "!o$ $isi!o m"%o$ %"ng el"h diidenii!"si
d"l"m
e$5"din%" !"n!e$ esis, mes!i h"n%" 10 !"sus %"ng be$hunung"n deng"n "!o$
13
$isi!o ini. S"" mun;ul, !$i#o!ismus men%umb"!"n $isi!o $el"i
!$i#o!ismus %"ng seben"$n%"
deng"n $e$"!il esis, d"n esis %"ng e$l"mb" meng"l"mi desensus #"d"h"l !emudi"n "!"n meng"l"mi desensus. s"ng" #ening b"h>" $isi!o ini 5ug" e$5"di #"d" esis !on$"l"e$"l %"ng se;"$" no$m"l meng"l"mi desensus. dil"!u!"nn%" o$!ido#e!si membe$i!"n ee! #$oe!i
el"h men5"d i su"u sim#ul"n.
*e$d"s"$!"n l""$ bel"!"ng biologi;, "d"n%" #$osedu$ o$!ido#e!si d"n insidens !on$"l"e$"l !"n!e$ se;"$" !u" menun5u!!"n b"h>" $isi!o e$5"din%" !"n!e$ esis "d"l"h !$n" "d"n%" "bno$m"li"s #e$!emb"ng"n gon"d %"ng lebih donmin"n dib"nding!"n deng"n m"l#osisi "n"omi 1,-,3. &"!i=l"!i deng"n $i>"%" !"n!e$ esis memili!i !i$"=!i$" -8 !"li li#" #ening!""n $isi!o !"n!e$ esis #"d" !on$"l"e$"l esis, sem"!in mem#e$!u" #e$"n #$edis#osisi genei! d"l"m #"hogenesis !"n!e$ esis1,-,3. Ke5"di"n ("mili"l #"d" !"n!e$ esis ge$min"l 5"$"ng, e$hiung h"n%" se!i"$ 1,6 d"$i semu" #"sien %"ng el"h didi"gnosis. Sehingg", obse$<"si s"ng" #ening dil"!u!"n unu! me$e!" %"ng memili!i hubung"n !elu"$g" s"" be$usi" 16=-6 "hun dim"n" #"d" usi" e$sebu be$isi!o inggi unu! e$!en" !"n!e$ esis. *ebe$"#" "!o$ "mb"h"n el"h didug" be$hubung"n deng"n !"n!e$ esis.
Di"n"$"n%"
"d"l"h
$"um"
s!$oum,
n"mun
suli
menemu!"n
hubung"nn%". *ebe$"#" #"5"n"n o!sin didug" be$hubung"n deng"n e$5"din%" !"n!e$ esis, %"ng #"ling se$ing disebu!"n "d"l"h #"5"n"n dieh%lsilbes$ol ?D/S@ s"" d"l"m $"him. Sel"in D/S, id"! "d" #"5"n"n o!sin %"ng se;"$" 5el"s mening!"!"n $isi!o e$5"din%" !"n!e$ esis. Se#e$i d"in"$"n%" $i>"%" he$ni" inguin"l, o$!iis
18
0e1a*a "*inis
H"m#i$ du"#e$ig" #"sien deng"n !"n!e$ esis d""ng deng"n !eluh"n esis %"ng membes"$ ""u membeng!"!, ""u ben5ol"n #"d" esis %"ng id"! n%e$i. Di"n"$" 30 !"sus #embes"$"n esis d"#" dise$"i deng"n n%e$i se!unde$ "!ib" #e$d"$"h"n ""u in"$! %"ng e$5"di !"$en" umo$. Ad"n%" n%e$i dise$"i deng"n $i>"%" $"um" d"n "nd"="nd" #e$"d"ng"n, h"$us di#i!i$!"n die$ensi"l di"gnosis l"inn%" se#e$i di"n"$"n%" o$sio esis, e#ididimiis, o$!hiis, hid$o!el, s#e$m"o!el d"n hem"om". H"$us s"ng" di#i!i$!"n b"h>" id"! "d"n%" n%e$i, #"d" semu" m"ss" in$"s!$o"l h"$us didug" !e" $"h "d"n%" !eg"n"s"n-. Seminom" bi"s"n%" #"ling ">"l "!"n melib"!"n nodus $e$o#e$ione"l seb"g"i d"e$"h me"s"se ">"ln%". Me$e!" memili!i !e;ende$ung"n unu! melon;"i nodus medi"sin"l unu! !emudi"n be$ne"s"se d"n melib"!"n nodus su#$"!l"
E2a*uasi Radio+ra-i
USG
"d"l"h s"$"n" di"gnosi;
%"ng
$eli"ble d"n
ee!i
unu!
membed"!"n "bno$m"li"s esi;ul"$ d"n #"$"esi!ul"$. USG $"nss!$o"l "d"l"h #ilih"n #e$"m" unu! menge<"lu"si lebih l"n5u #"sien deng"n m"ss" d"n ""u n%e$i di esis. esis %"ng no$m"l memili!i e;hoe!su$ %"ng no$m"l, semen"$" !"n!e$ esis bi"s"n%" mun;ul seb"g"i lesi hi#oe!oi! solie$. D"l"m !"sus dim"n" e$d"#" #e$d"$"h"n ""u ne!$osis in$"umo$ "!"n did"#"!"n g"mb"$"n e!ogeni! %"ng lebih hee$ogen. Se;"$" 5"$"ng, MR) esis digun"!"n bil" h"sil d"$i USG me$"gu!"n. S"ng" #ening diing" b"h>", semu" #"sien meme$lu!"n e<"lu"si bil"e$"l "g"$ insiden #en%"!i bil"e$"l s"ng" mening!"-,3.
16
G"mb"$ 4. G"mb"$"n USG Seminom" esis -
G"mb"$ 7. G"mb"$"n MR) Seminom" esisDia+nosis %arin+an
*io#s% $"ns!$o"l di!on$"indi!"si!"n unu! mendi"gnosis m"ss" %"ng didug" neo#l"sm" esis !"$en" #$osedu$ ini me$us"! sisem lim"i! $egion"l, d"n se;"$" #oensi"l meng"nggu #en%eb"$"n nodus %"ng el"h di#$edi!si!"n. h"l ini "!"n memili!i im#li!"si e$"#ei! #"sien %"ng seh"$usn%" mend"#"!"n !emoe$"#i. "di %"ng e$b"i! "d"l"h dil"!u!"n $"di!"l o$!ie!omi, d"n dil"!u!"n bio#s% e$bu!" mel"lui insisi inguin"l unu! d"#" dil"!u!"n #eme$i!s""n %"ng di#e$lu!"n d"n s"m#ling 5"$ing"n deng"n $isi!o !on"min"si s;$o"l d"n inguin"l %"ng minim"l1,-,3.
14
G"mb"$ 2. G"mb"$"n Hiso#"ologis Seminom" 9.
Marer Tumor "arsinoma Testis
M"$!e$ se$um, e$u"m" human chorionic gonadotropin ?hG@, alpha fetoprotein ?A(P@, d"n lactate dehydrogenase ?&DHE particularly isoenzyme 1@, memili!i di"gnosi; uni! d"n signii!"nsi #$ognosi; #"d" ge$min"l sel umo$. Pen"nd" umo$ %"ng #"ling se$ing di#e$i!s" #"d" umo$ esis "d"l"h 1,-,3 : 1. alpha-fetoprotein ?A(P@ "d"l"h su"u gli!o#$oein %"ng di#$odu!si oleh !"$sinom" emb$ion"l, e$"o!"$sinom", ""u umo$ %ol! s";, e"#i id"! di#$odu!si oleh !o$io!"$sinom" mu$ni d"n seminom" mu$ni. Pen"nd" umo$ ini memili!i m"s" #"$uh 6=7 h"$i. -. human chorionic gonadotropin ?hG@ "d"l"h su"u gli!o#$oein %"ng #"d" !e"d""n no$m"l di#$odu!si oleh 5"$ing"n $oobl"s. Pen"nd" umo$ ini mening!" #"d" semu" #"sien !o$io!"$sinom", #"d" 80=40 #"sien !"$sinom" emb$ion"l, d"n 6=10 #"sien seminom" mu$ni. HG mem#un%"i >"!u #"$uh -8=34 5"m.
17
Dia+nosis dan !isto*o+i Seminoma
Seb"g"i s"l"h s"u 5enis d"$i Germinal Cell Tumor ?G@, di!""!"n seminom" bil" memili!i du" !$ie$i": ?1@ umo$ sel ge$min"l %"ng e$di$i se;"$" e!s!lusi g"mb"$"ng hiso#"ologis seminom", d"n ?-@ A(P se$um %"ng no$m"l. Se#e$i %"ng el"h di5el"s!"n sebelumn%", A(P h"n%" be$"s"l d"$i sel umo$ emb$ion"l, umo$ sinus endode$m"l, ""u b"gi"n d"$i e$"om", d"n bil" !"d" A(P n"i! ?%"ng id"! diseb"b!"n oleh #en%"!i lis"$ d"n be$"d" di sen$"l. umo$ ini se$ing e$lih" deng"n "d"n%" inil$"e limosii!. P"d" lie$"u$e l"inn%" disebu!"n b"h>" g"mb"$"n hiso#"ologis seminom" "d"l"h sel bes"$ deng"n b""s 5el"s, sio#l"sm" 5e$nih !"%" "!"n gli!ogen d"n nu;leus bul" deng"n nu;leolus %"ng 5el"s. Sel se$ing e$susun d"l"m lobulus=lobulus !e;il deng"n se!" ib$os" di"n"$"n%". *i"s"n%" 5ug" e$d"#" sebu!"n sel limosii! %"ng menuu#i sel neo#l"si! . se;"$" m"!$os!o#is seminom" bi"s"n%" di"nd"i deng"n umo$ bes"$, lun"!, be$b""s eg"s, bi"s"n%" homogen d"n be$>"$n" #uih "bu="bu %"ng menon5ol1,-,3.
12
G"mb"$ 9. G"mb"$"n Hiso#"ologis Seminom" Kl"si! 1-
G"mb"$ 10. G"mb"$"n Hiso#"ologis Seminom" S#e$m"osii! 1S#e$m"osii! seminom" "d"l"h <"$i"si seminom" %"ng id"! se$ing, e$hiung seid"!n%" 10 d"$i semu" !"sus seminom". K"n!e$ ini bi"s"n%" e$5"di #"d" l"!i=l"!i di""s 60 "hun d"n bil"e$"l #"d" 10 !"sus. Se;"$" hiso#"ologis, umo$ ini meng"ndung ;"m#u$"n sel %"ng be$u!u$"n sed"ng, sel umo$ bes"$ be$ini s"u ""u b"n%"! d"n sel !e;il deng"n nu;leus bul" %"ng mi$i# deng"n s#e$m"osi se!unde$. umo$ ini ;ebde$ung unu! umbuh se;"$" s"ng" l"mb" d"n menun5u!!"n !e;ende$ung"nn%" unu! be$me"s"se $end"h. Me$e!" memili!i #$ognosis %"ng s"ng" b"i! d"n 5"$"ng membuuh!"n e$"#i "#" "#" sel"in $ese!si1,-,3.
19
G"mb"$ 11. S"ging Seminom" esis 13.
Mana+emen Seminoma Testis 13 Mana+emen untu tumor (rimer
$;hie;om% "d"l"h #ilh"n s"nd"$ %"ng d"#" dil"!u!"n d"n
#"$i"l
o$;hie;om% mung!in dil"!u!"n #"d" !ondisi %"ng s#esii!. Pembed"h"n #"d" l"ng!"h #$ime$ h"$us dil"!u!"n sebelum e$"#i l"inn%", !e;u"li e$d"#" me"s"se %"ng mng"n;"m 5i>" d"n el"h eg"! di"gnosis ge$min"l sel umo$ mel"lui "d"n%" #ening!""n umo$ m"$!e$ %"ng membuuh!"n !emoe$"#i sesege$" mung!in. umo$ m"$!e$ h"$us dil"!u!"n #eme$i!s""nn%" sebelum #embed"h"n d"n bil"
-0
mening!", 7 h"$i seel"h #embed"h"n unu! mebed"!"n !inei!" >"!u #"$uh umo$ e$sebu. umo$ m"$!e$ h"$us dimonio$ s"m#"i no$m"l. M"$!e$ 5ug" h"$us di#e$i!s" seel"h #embed"h"n mes!i#un nil"i umo$ m"$!e$ e$sebu no$m"l.
Radia* Orietomi
R"di!"l o$!ie!omi dil"!u!"n mel"lui insisi inguin"l. *e$b"g"i buFio#si $"ns!$o"l !on$"indi!"si unu! dil"!u!"n. umo$ %"ng be$"d" di esis di$ese!si bese$" deng"n uni!ulus s#e$m"i!usn%" s"m#"i #"d" le
(artia* Orietomi
P"$i"l
o$!ie!omi
h"$us
dil"!u!"n
#"d"
#embed"h"n
unu!
men%el"m"!"n su"u o$g"n, h"n%" dil"!u!"n di ;ene$=;ene$ deng"n #eng"l"m"n %"ng inggi. D"n bebe$"#", #"d" !"sus umo$ esis bil"e$"l %"ng sin!$on, umo$ esis %"ng solie$ d"n "$oi esis !on$"l"e$"l deng"n ungsi endo!$in %"ng b"i!. Seel"h $ese!si lo!"l, d"e$"h se!i"$ lo!"si $ese!si bi"s"n%" meng"ndung ), n"mun bis" dih"n;u$!"n oleh $"dioe$"#i "d5u<"n. Biopsy ontra*atera* untu dia+nosis TIN
*ebe$"#", 3=6 d"$i #"sien %"ng memili!i !"$sinom" esis memil!i $isi!o unu! e$5"di !eg"n"s"n #"d" esis !on$"l"e$"ln%". *il" id"! mend"#"!"n e$"#i, ) "!"n be$!emb"ng men5"di !"$sinom" #"d" @ #"sien %"ng #osii e$d"#" ) di esis !on$"l"e$"ln%" d"l"m 7 "hun. Sensiii"s d"n s#esii"s bio#s% $"ndom s"ng" inggi unu! mendee!si ). *il" #"sien el"h mend"#"!"n !emoe$"#i bi#osi id"! boleh dil"!u!"n s"" - "hun sebelum e$"#i.
e$"#i ) *il" ) el"h didi"gnosis, m"!" e$"#i deinii
-1
deng"n
14I-0 G% ?- G% fraction,6J'minggu@ h"$us dibe$i!"n. P"d" #"sien
deng"n ) d"n "n#" umo$ gon"d, o$;hie;om% lebih di#ilih dib"nding i$"di"si !"$en" be$#oensi me$us"! esis %"ng !on$"l"e$"ln%". P"d" #"sien ) %"ng mene$im" !emoe$"#i, !emoe$"#i menge$"di!"si ) #"d" du" #e$ig" #"sien. Kesim#ul"nn%", e$"#i #"d" ) h"n%" diindi!"si!"n bil" bio#s% ul"ng seel"h !emoe$"#i di#e$imb"ng!"nE n"mun id"! !u$"ng d"$i - "hun seel"h !emoe$"#i.
Terapi untu Stadium '
76 #"sien deng"n seminom" %"ng didi"gnosis sed"ng be$"d" #"d" s"dium 1, deng"n "ng!" be$"h"n hidu# L99 deng"n s$"egi e$"#i e$#ilih. e$"#i "!i mel"lui !emoe$"#i "d5u<"n h"$us di;eg"h d"n dig"ni!"n deng"n su$
Terapi Stadium IIA 3lymph nodes1–2 cm)/borderline IIB (lymph nodes )4).5 6m7
S"dium !lini! seminom" ))A h"$us di"l.. e$"#i s"nd"$ $"dioe$"#i #"d"
#"$"="o$i; d"n ili"!" i#sil"e$"l
$"diohe$"#% 30 G% d"l"m - G% $";ions. hemohe$"#% ?P/* unu! ig" si!lus ""u P/ unu! em#" si!lus, bil" "d" "$gumen"si %"ng id"! seu5u e$h"d"# bleomi;in@ "d"l"h #ilih"n e!ui<"len deng"n o!sis"s %"ng be$bed" d"n lebih "!u n"mun menu$un!"n $isi!o !"n!e$ se!unde$.
--
Terapi stadium IIB 3*ymp8 nodes ).545 6m7
P/* unu! 3 si!lus "d"l"h s"nd"$n%" ?unu! 5"d>"l 3 s"m#"i 6 h"$iunu! #"sien %"ng menol"! ""u bu!"n !"ndid" unu! mene$im" !emoe$"#i
#"$"=
"o$i; d"n ilil"!" i#sil"e$"l ili"; di#"5"n!"n deng"n $"diohe$"#% s"m#"i 34 G% d"l"m - G% fractions "d"l"h s"nd"$.
Terapi untu seminoma ta8ap *an1ut IIC/III
Kemoe$"#i deng"n P/* "d"l"h e$"#i s"nd"$: ig" si!lus unu! #"sien deng"n #$ognosis b"i! ?5"d>"l 3 ""u s"m#"i 6 h"$i@ d"n 8 si!lus unu! #"sien deng"n #$ognosis ine$medie ?65"d>"l 6 h"$i@. #"d" !"sus deng"n #ening!""n $isi!o e$h"d"# bleomi;in %"ng mengindu!si o!sisi"s e$h"d"# #"$u=#"$u, m"!" ig" si!lus P/* #"d" #"sien deng"n #$ognosis %"ng b"i! dig"ni!"n deng"n em#" si!lus P/. P"d" #"sien deng"n #$ognosis ine$medie, #engg"ni bleomi;in "d"l"h ios#h"mide, "n#" mening!"!"n 5uml"h si!lus. Kemoe$"#i e$di$i d"$i P/* dibe$i!"n 5"d>"l 6= ""u 3=d"% unu! #"sien deng"n #$ognosis %"ng b"i! d"n 5"d>"l 6=h"$i unu! #$ognosis ine$medie. "d>"l 6 h"$i "d"l"h ;is#l"in -0 mg'm- ?30I40 min@, h"$i #e$"m" s"m#"i !elim"E eo#oside 100 mg'm- ?30I40 min@, h"$i !es"u s"m#"i !elim"E bleom%;in 30 mg ?absolute@ bolus, h"$i 1, 2 d"n 16. P$oo!ol 3 h"$i "d"l"h ;is#l"in 60 mg'm- ?30I40 min@, h"$i 1I-E eo#oside 146 mg'm- ?30I40 min@, h"$i !e 1I3E bleom%;in 30 mg ? absolute@ bolus, h"$i !e 1, 2 d"n 16. P"d" !"sus deng"n $es#on %"ng leng!"#, ollo> u# dibuuh!"n. P"d" !"sus deng"n umo$ $esidu"l L3 ;m, P/ s;"n ?minim"l 4 minggu seel"h !emoe$"#i@ di$e!omend"si!"n, "#i h"n%" #ilih"n bil" umo$ $esidu"l 3 ;m@. *il" P/ s;"n menun5u!!"n umo$ $esidu"l %"ng m"sih "!i, m"!" $ese!si lo!"l dibuu!"n. *il" P/ s;"n neg"i, h"n%" dil"!u!"n ollo>=u# "n#" e$"#i "!i. *il" id"! "d" P/ S;"n, lesi L3 d"#" di$ese!si d"#" 5ug" diunggu s"m#"i meng"l"mi $esolusi ""u #$og$esi.
-3
G"mb"$ 3. Alog"$im" ""l"!s"n" Seminom" esis8
-8
I#. "E(STA"AAN
1. Gu%on, A. ., H"ll, . /. -007. *u!u A5"$ (isiologi Kedo!e$"n ?/disi 11@. Alih *"h"s" oleh )$">"i et al . "!"$": Pene$bi *u!u Kedo!e$"n /G. -. Ande$son, MD. -006. M"nnu"l o Medi;"l n;olog%. eJ"s : M;. G$"> hill. 3. h"bne$, *.A., e "ll., -007. H"$$isonNs M"nnu"l o n;olog%. &ondon : M;. G$"> Hill. 8. ong, +.D. -008. *u!u A5"$ )lmu *ed"h."!"$" : /G. 6. P$i;e, S. A. +ilson, &. M. -004. Patofisiologi (Konsep Klinis Proses Proses Penyait! ?/disi Keen"m@. Alih *"h"s" oleh *$"hm U. Pendi et al . "!"$": Pene$bi *u!u Kedo!e$"n /G. 4. ("iB, ., "nd D"ell S;ien;e. 7. Hellm"n, e "ll., -001. "n;e$: P$in;i#les "nd P$";i;e o n;olog% 4h ediion. +illi"m +il!ins Publishe$s. 2. Kum"$ "nd Ko$"n. -007. *u!u A5"$ P"ologi Robins 7 h. "!"$" : /G 9. unOuei$" "nd "$nei$o. -008. Hisologi D"s"$ /disi 10. Alih b"h"s" oleh "n "mb"%ong e "l. "!"$": /G 10. +illi"m "nd +einbe$g. -00-. Rules o$ M"!ing Hum"n umo$ ells. h#:''ne5m.o$g''0-19011. PuB "nd P"bs. -007. Al"s An"omi Sobo". Alih b"h"s" oleh o!o Su%ono, d!!. "!"$" : /G. 1-. )s"bell A, e "l. -008. P"holog% o Ge$m ell umo$s o he esis. De#"$men o Geniou$in"$% P"holog% " he A$med (o$;es )nsiue o P"holog%,+"shingon, D. 13. S;hmoll,
e
"l.
-009.
esi;ul"$
seminom":
/SM
lini;"l
Re;ommend"ions o$ di"gnosis, $e"men "nd ollo>=u#. Ann"ls o n;olog% -0 ?Su##lemen 8@: i<23Ii<22, -009
-6
