MỤC LỤC
Trang 1. Quy trình rửa tay thường quy
2
2. Quy trình vệ sinh xe tiêm
4
3. Quy trình xử lý đồ vải
5
4. Quy định quy trình xử lý chất thải bệnh viện
8
5. Quy định phân loại thu gom chất thải rắn
9
6. Quy trình quản lý phơi nhiễm
10
7. Sơ cứu ngay sau khi phơi nhiễm
11
8. Quy định quy trình vệ sinh phòng bệnh
12
9. Khử khuẩn - Tiệt khuẩn
14
10.Quy 10.Quy trình xử lý dụng cụ bằng kim loại
23
11.Quy 11.Quy trình kỹ thuật sử dụng lại quả lọc và dây máu
26
12.Quy 12.Quy trình khử khuẩn Mash và bóng Ambu
29
13.Quy 13.Quy trình sử dụng và bảo quản dụng cụ vô khuẩn
30
14.Quy 14.Quy trình xử lý nước thải y tế
31
15.Quy 15.Quy trình khử khuẩn không khí
32
16.Hướng 16.Hướng dẫn sử dụng khẩu trang
33
17.Hướng 17.Hướng dẫn sử dụng găng
34
QUY TRÌNH RỬA TAY THƯỜNG QUY I. Chỉ định rửa tay thường quy: - Trước và sau khi trực tiếp thăm khám, chăm sóc mỗi người bệnh - Trước khi sử dụng dụng cụ, thực hiện các thủ thuật, thuốc. - Trước khi chuyển từ thao tác bẩn sang thao tác sạch trên cùng một người bệnh - Trước và sau khi ra khỏi buồng cách ly - Sau khi tiếp xúc với những vật dụng xung quanh giường bệnh, đồ vật bẩn - Sau khi tay dính máu, dịch sinh học, chất thải - Trước khi mang găng và sau khi tháo găng - Trước và sau khi chế biến thức ăn II. Quy trình trà sát tay: Gồm 6 bước 1. Bước 1: Chà 2 lòng bàn tay vào nhau 2. Bước 2: Chà lòng bán tay này lên mu bàn tay kia và ngược lại 3. Bước 3: Chà hai lòng bàn tay vào nhau, miết mạnh các ngón tay vào các kẽ ngón 4. Bước 4: Chà mu các ngón tay này lên lòng bàn tay kia và ngược lại 5. Bước 5: Chà ngón cái của bàn tay này vào lòng bàn tay kia và ngược lại 6. Bước 6: Chà các đầu ngón tay này vào lòng bàn tay kia và ngược lại. * Ghi chú:
- Mỗi bước thực hiện 5 lần, thời gian tối thiểu 30 giây - Nếu chà tay bằng cồn: Bàn tay phải khô khi lấy cồn, không rửa lại tay bằng nước - Nếu rửa tay bằng nước: Cần làm ướt bàn tay trước khi lấy xà phòng, rửa lại tay bằng nước sạch, lau khô tay bằng khăn sạch, khóa vòi nước bằng khăn vừa dùng
BẢNG KIỂM QUI TRÌNH RỬA TAY THƯỜNG QUI STT
CÁC BƯỚC
1 Chà 2 lòng bàn tay vào nhau
2 Chà lòng bàn tay này lên mu bàn tay kia và ngược lại Chà hai lòng bàn tay vào nhau, miết mạnh các ngón tay vào 3
các kẽ ngón
4 Chà mu các ngón tay này lên lòng bàn tay kia và ngược lại Chà ngón cái của bàn tay này vào lòng bàn tay kia và ngược 5
lại
6 Chà các các đầu ngón tay này vào lòng bàn tay kia và ngược lại.
CÓ
KHÔNG
QUY TRÌNH VỆ SINH XE TIÊM I.
MỤC ĐÍCH: - Làm sạch xe tiêm trước và sau khi tiêm. - Hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn bệnh viện - Tạo điều kiện sạch sẽ cho nhân viên làm việc.
II.
CHUẨN BỊ DỤNG CỤ: - Thùng xô sạch đựng hóa chất - Hóa chất: Dd Presept - Khăn sạch - Găng, khẩu trang
III.
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH: - Mang phương tiện phòng hộ cá nhân - ĐDV pha Dd Presept với nồng độ 0,14% ( 1 viên pha 10 lít nước ). - Lau các phương tiện và dụng cụ trên xe tiêm và để sang bàn sạch. - Dùng khăn lau thấm Dd Presept lau xe tiêm với nguyên tắc: + Từ trên xuống dưới + Từ chỗ sạch đến chỗ bẩn( chú ý các khe kẽ trên bàn tiêm ) - Để khô bàn tiêm - Sắp xếp các phương tiện trở lại xe tiêm như quy định
QUY TRÌNH XỬ LÝ ĐỒ VẢI I. QUY TRÌNH THU GOM ĐỒ VẢI TẠI BUỒNG BỆNH 1. Người thu gom mang găng tay, khẩu trang, tạp dề 2. Đồ vải đã sử dụng được thu gom thành hai loại ( thường và lây nhiễm ) cho vào túi riêng biệt. 3. Thu đồ vải theo thứ tự từ khu buồng bệnh không cách ly đến khu cách ly. 4. Sử dụng kỹ thuật gấp, cuộn ga giường, vải phủ khi thay để đặt những vùng bẩn nhất vào bên trong đồ vải và cho vào túi đựng đồ vải. Thận trọng kiểm tra xem đồ vải có dính chất thải, vật sắc nhọn( kim tiêm ), dụng cụ phẫu thuật, đồ dùng cá nhân rơi vãi trong đồ vải trước khi gấp cuộn. 5. Buộc chặt miệng túi khi đồ vải đầy ¾ túi 6. Chuyển đồ vải về nơi tạm lưu đồ vải của khoa. Thời gian lưu giữ tại khoa càng ngắn càng tốt. Đồ vải sử dụng một lần thường dùng ở những khu vực nguy cơ lây nhiễm cao, cần thu gom và đưa vào túi chất thải y tế để xử lý như chất thải y tế. 7. Tháo bỏ găng tay, khẩu trang, tạp dề 8. Rửa tay thường quy II. QUY TRÌNH XỬ LÝ ĐỒ VẢI TẠI NHÀ GIẶT A. Đồ vải bẩn: 1. Đeo găng, khẩu trang, ủng 2. Phân loại đồ vải: Đối tượng và chất liệu 3. Cho đồ vải vào máy giặt 4. Bật máy, chọn chế độ giặt, hóa chất hoặc nhiệt độ
5. Phơi khô tại nơi quy định hoặc sấy khô 6. Là và gấp đồ vải thành từng bộ, đóng gói. 7. Cho vào tủ hoặc phân phát cho các khoa. B. Đồ vải lây nhiễm: 1. Mang phương tiện phòng hộ: Quần áo, găng tay, khẩu trang, ủng 2. Phân loại: + Đồ vải nhiễm có máu, dịch tiết, chất thải cơ thể: cần ngâm trước khi giặt + Đồ vải nhiễm không khôn g dính máu, dịch tiết, chất thải Cho đồ vải nhiễm vào máy giặt, cho hóa chất, thuốc tấy, xà phòng…. Chọn chế độ phù hợp, thực hiện các bước 5,6,7 như quy trình xử lý đồ vải bẩn. 3. Đồ vải nhiễm có nhiều máu dịch cần giặt riêng, trước khi giặt cần cho thêm nước để xả vắt bớt máu trước khi ngâm đồ vải vào hóa chất khử khuẩn trong thời gian 30 phút. Chọn chương trình giặt thích hợp đối với đồ vải bẩn dính máu. Cho thêm xà phòng và chất tẩy vào trong máy giặt
BẢNG KIỂM THU GOM ĐỒ VẢI STT 1
CÁC BƯỚC
gười thu gom mang găng, tạp dề, khẩu trang Đồ vải của người bệnh được thu gom thành hai loại và cho
2
3
vào túi riêng biệt: Đồ vải bẩn và đồ vải lây nhiễm Đồ vải lây nhiễm bỏ vào túi màu vàng Thu đồ vải thứ tự từ khu buồng bệnh không lây nhiễm đến
4
khu cách ly bệnh nhiễm
5
Buộc chặt miệng túi đựng đồ vải khi đầy ¾ túi
6
Chuyển đồ vải về phòng tạm lưu đồ vải của khoa hoặc bàn giao cho nhà giặt
7
Xe thu gom đồ vải sạch, vận chuyển đồ vải bẩn riêng
8
Vệ sinh xe vận chuyển đồ vải bẩn đúng quy trình phòng ngừa lây nhiễm
9
Tháo bỏ găng tay, khẩu trang
10
Rửa tay
CÓ
KHÔNG
QUY ĐỊNH QUY TRÌNH XỬ LÝ CHẤT THẢI BỆNH VIỆN BƯỚC TIẾN HÀNH CHUẨN BỊ
PHÂN LOẠI
THU GOM,VẬN CHUYỂN
VẬN CHUYỂN, XỬ LÝ
NỘI DUNG Đặt thùng rác (Có lót túi ni lông đúng mẫu) tại các vị trí quy định Mọi người làm phát sinh ra chất thải y tế phải tự thu gom, phân loại bỏ vào đúng nơi quy định ngay sau khi phát sinh * Buộc túi ni lông khi tới 3/4 túi Đối với rác Y tế nguy hại: dán nhãn nghi rõ tên khoa buồng bệnh bệnh nhân trên nhãn. Cọ rửa thùng đựng rác hàng ngày. * Tập trung rác từ các buồng bệnh, buồng thủ thuật chuyển về kho chứa rác của bệnh viện ngày 2 lần và khi cần theo quy định. * Rác sinh hoạt được công ty môi trường thu gom 15h30 hàng ngày * Rác Ytế được công ty môi trường thu gom vào 9h sáng mỗi ngày
NGƯỜI THỰC HIỆN - Hộ lý: các vị trí - Điều dưỡng thực hiện chăm sóc - Mọi nhân viên y tế
- Hộ lý các khoa - Nhân viên công ty vệ sinh
- Nhân viên công ty môi trường. - Nhân viên phòng hành chính. - Tổ KSNK - Nhân viên công ty vệ sinh
QUY ĐỊNH PHÂN LOẠI THU GOM CHẤT CHẤT THẢI RẮN I.
NGUYÊN TẮC
- Phân loại phải được thực hiện ngay tại thời điểm phát sinh và phải đựng chất thải trong các túi hoặc thùng theo quy định - Các chất thải nguy hại không để lẫn trong chất thải sinh hoạt, nếu vô tình để lẫn chất thải y tế nguy hại vào chất thải sinh hoạt thì hỗn hợp đó phải được xử lý và tiêu hủy như các chất thải y tế nguy hại. II.
QUY ĐỊNH VỀ MÀU SẮC CỦA TÚI, HỘP VÀ THÙNG ĐỰNG CHẤT THẢI
- Túi màu vàng: Đựng chất thải lây nhiễm ( Các vật liệu bị thấm máu, thấm dịch, các chất bài tiết từ người bệnh, bơm, kim tiêm, chất thải có nguy ngu y cơ lây nhiễm cao phát sinh từ các phòng xét nghiệm, các chất thải dược phẩm, các mô và cơ quan người , rau thai…. - Túi màu đen: Đựng chất thải hóa học, chất thải phóng xạ, thuốc gây độc tế bào. - Túi màu xanh: Đựng các chất thải thông thường và các bình áp suất nhỏ
QUY TRÌNH QUẢN LÝ PHƠI NHIỄM (Tổn thương do các vật sắc nhọn, niêm mạc/da tổn thương tiếp xúc với dịch cơ thể..) 1. Ngay lập tức: - Rửa vết thương, rửa các vết máu bắn dưới vòi nước mạnh, xà phòng - Rửa mắt xúc miệng bằng nước sạch hoặc nước muối. 2. Báo cáo Khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn. 3. Đánh giá nguy cơ phơi nhiễm, tư vấn* 4. Điều trị sau phơi nhiễm nếu cần** 5. Theo dõi kết quả điều trị dự phòng ( Điều trị, tư vấn, theo dõi ) 6. Xét nghiệm theo dõi 1 tháng, 3 tháng, 6 tháng 7. Hoàn chỉnh hồ sơ theo dõi nhân viên Y tế phơi nhiễm Ghi chú: * HIV bệnh nhân nguồn dương tính hoặc nghi ngờ hoặc không rõ: cần điều trị sau phơi nhiễm * Phác đồ điều trị sau phơi nhiễm: Phác đồ kháng vi rút cơ bản phối hợp 2 thuốc (Ví dụ Lamzidivir 2 viên/ngày) hoặc mở rộng 3 thuốc.
SƠ CỨU NGAY SAU PHƠI NHIỄM TỔN THƯƠNG HOẶC PHƠI NHIỄM Tổn thương do thương do kim tiêm hay vật sắc nhọn
Bắn máu hoặc dịch cơ thể lên da bị tổn thương
Bắn máu hoặc dịch cơ thể lên mắt
Bắn máu hoặc dịch cơ thể lên miệng hoặc mũi
Bắn máu hoặc dịch cơ thể lên da nguyên vẹn
XỬ LÝ 1.Rửa ngay vùng da bị tổn thương bằng xà phòng và nước, dưới vòi nước chảy. 2.Để máu ở vết thương tự chảy, không nặn bóp vết thương. 3.Băng vết thương lại 1.Rửa khu vực bị tổn thương ngay bằng xà phòng và nước dưới vòi nước chảy. 2. Băng vết thương lại. 3. Không sử dụng thuốc khử khuẩn trên da. 4. Không cọ hoặc chà khu vực bị tổn thương 1.Xả nước nhẹ nhưng thật kỹ dưới dòng nước chảy hoặc nước muối 0,9%0 vô khuẩn trong ít nhất 5 phút trong lúc mở mắt lộn nhẹ n hẹ mi mắt. 2.Không dụi mắt 1.Nhổ khạc ngay máu hoặc dịch cơ thể và xúc miệng bằng nước nhiều lần. 2.Xỉ mũi và rửa sạch vùng bị ảnh hưởng bằng nước muối 0,9%0 vô khuẩn. 3.Không sử dụng thuốc khử khuẩn. 4. Không đánh răng. 1.Rửa khu vực bị vấy máu hoăc dịch cơ thể ngày bằng xà phòng và nước dưới vòi nước chảy. 2. Không chà sát khu vực bị vấy máu hoặc dịch.
QUY TRÌNH, QUY ĐỊNH VỆ SINH PHÒNG BỆNH I.
NGUYÊN TẮC
- Làm sạch từ khu vực sạch đến khu vực bẩn, từ trên xuống và từ trong ra ngoài - Sử dụng dụng cụ riêng cho từng khu vực - Dùng hóa chất vệ sinh theo đúng hướng dẫn - Làm sạch ngay nếu phòng bị bẩn - Nhân viên vệ sinh phải mang theo bảo hộ quy định. Không vệ sinh ở buồng bệnh b ệnh khi có nhân viên y tế đang thực hiện các kỹ thuật thăm khám và điều trị. II.
CHUẨN BỊ DỤNG CỤ
- Phương tiện bảo hộ: Ủng, găng tay, khẩu trang, mũ… - Thùng nước lau nhà, cây lau nhà, khăn ướt, khăn khô.. - Hóa chất vệ sinh: Presept 0,014% ( 1 viên (2,5g) trong 10 lít nước, cloramin B III.
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
1. Vệ sinh sàn nhà: - Mang bảo hộ: Ủng, găng tay, khẩu trang, mũ.. - Chuyển bệnh nhân ra khỏi phòng - Thu dọn nơi cần làm vệ sinh - Lau sạch từng vùng riêng biệt - Lau với dung dịch khử khuẩn - Khu vực lây nhiếm dùng dung dịch khử khuẩn với nồng độ cao hơn. - Lau mặt sàn theo từng vùng riêng biệt cho tới khi sạch. - Thu dọn dụng vụ về đúng nơi quy định. - Lau sàn nhà, đánh cọ bồn rửa 2 lần/ ngày và khi cần - Vệ sinh bề mặt các thiết bị, phương tiện 1lần/ngày và khi cần - Vệ sinh từ trên xuống dưới.
- Lau cửa kính, cửa chớp, cửa ra vào, đèn quạt, quét Mạng nhện, cọ chân tường 1 lần/ 1 tuần và khi cần. 2. Vệ sinh, giường, bàn, ghế, đệm - Lau với dung dịch khử khuẩn presept hoặc cloramin B - Có thể phơi đệm, và ruột gối dưới nắng trong 1 giờ sau khi bệnh nhân ra viện - Khử khuẩn ngay giường bệnh khi có người bệnh tử vong và giữa 2 bệnh nhân. 3. Vệ sinh bồn rửa tay, phòng tắm, phòng vệ sinh - Dùng dung dịch sát khuẩn hoặc xà phòng đánh cọ sạch các vết bám trên bề mặt bồn rửa tay. Cọ rửa ngày 1 lần hoặc khi bẩn - Nhà vệ sinh, phòng tắm làm sạch 2 lần/ ngày và khi bẩn 4. Vệ sinh bô, ống nhỏ - Cần đổ ngay chất thải sau khi người bệnh dùng vào nơi quy định, chất thải có nguy cơ lây nhiễm phải khử khuẩn trước khi đổ - Tráng bô vịt dưới vòi nước chảy - Ngâm bằng dung dịch khử khuẩn - Cọ rửa lại sạch sẽ bằng xà phòng, để nơi khô ráo
KHỬ KHUẨN - TIỆT KHUẨN I. ĐỊNH NGHĨA Làm sạch: sạch: là phương pháp đào thải các vật lạ (đất, chất hữu cơ, vi sinh vật) khỏi đồ vật, cơ thể. Khử khuẩn: khuẩn : là phương pháp tiêu diệt vi sinh vật trên đồ vật hoặc trên cơ thể tới mức không gây nguy hiểm tới sức khỏe. Quá trình khử khuẩn không diệt được hoàn toàn nha bào của vi sinh vật. Tiệt khuẩn: khuẩn: là phương pháp tiêu diệt hoàn toàn tất cả các vi sinh vật, nha bào của vi sinh vật. II. PHÂN LOẠI DỤNG CỤ THEO NGUY CƠ LÂY NHIỄM 1. Nguy cơ nhiễm khuẩn thấp - Dụng cụ tiếp xúc với da nguyên vẹn, da bình thường (nhiệt kế, máy đo huyết áp...). - Dụng cụ, đồ vật ít tiếp xúc với bệnh nhân (tường nhà, bàn ghế...). Chỉ cần làm sạch và để khô trước khi sử dụng. 2. Nguy cơ nhiễm khuẩn trung bình - Dụng cụ tiếp xúc với niêm mạc không bị tổn thương. - Dụng cụ tiếp xúc với da tổn thương lớp biểu bì. Làm sạch sau đó khử khuẩn trước khi sử dụng. 3. Nguy cơ nhiễm khuẩn cao Dụng cụ xuyên qua da vào các mô, dụng cụ đi vào các khoang vô khuẩn, dụng cụ tiếp xúc với niêm mạc có nguy cơ gây tổn thương… phải được làm sạch, sau đó tiệt khuẩn hoặc khử khuẩn mức độ cao. III. CÁC PHƯƠNG PHÁP LÀM SẠCH 1. Làm sạch cơ thể Vệ sinh hàng ngày: vệ sinh răng miệng, rửa tay, tắm, gội đầu theo quy trình kỹ thuật. 2. Làm sạch môi trường Quét dọn, cọ rửa sàn nhà, lau cửa buồng bệnh, các bộ phận phụ cận hàng ngày và khi có nguy cơ nhiễm khuẩn. Thay vải trải giường, chăn đệm, gối, chiếu, quần áo cho bệnh nhân hàng ngày và khi nhiễm bẩn.
3. Làm sạch dụng cụ Tất cả dụng cụ đều được làm sạch. Dụng cụ có nguy cơ nhiễm khuẩn trung bình và v à cao sau khi k hi sử dụng phải ngâm ngay vào dung dịch khử khuẩn ban đầu rồi mới làm sạch bằng tay . - Tháo rời, mở các khớp nối của dụng cụ trước khi ngâm trong dung dịch khử khuẩn. - Xếp dụng cụ cùng chủng loại, cùng nguy cơ. - Chọn chất tẩy rửa phù hợp với dụng cụ. - Dùng bàn chải chà khắp bề mặt dụng cụ trong nước lạnh để loại các chất bẩn, chất hữu cơ. - Xúc, rửa dụng cụ bằng nước sạch, ấm. - Làm khô bằng khăn sạch hoặc khí nén. Nhân viên mang găng tay tốt khi cọ rửa dụng cụ, bàn chải được khử khuẩn và phơi khô sau khi sử dụng. IV. CÁC PHƯƠNG PHÁP KHỬ KHUẨN Những dụng cụ có nguy cơ nhiễm khuẩn độ trung bình và cao không chịu được nhiệt cần được khử khuẩn. Phân loại mức độ khử khuẩn: - Khử khuẩn mức độ thấp: thấp: phương pháp khử khuẩn tiêu diệt được một số vi khuẩn sinh dưỡng, một số vi rút có kích thước lớn, trung bình và có vỏ lipid. - Khử khuẩn mức độ trung bình b ình:: phương pháp khử khuẩn tiêu diệt được tất cả các loại vi khuẩn, nấm, vi rút và trực khuẩn lao nhưng không diệt được nha bào. - Khử khuẩn mức độ cao: cao: phương pháp khử khuẩn tiêu diệt được tất cả các loại vi khuẩn và nha bào. 1. Sát khuẩn Sát khuẩn là phương pháp tiêu diệt vi khuẩn trên cơ thể sống một cách tức thời. 1.1. Nguyên tắc sử dụng thuốc sát khuẩn - Trên da lành: làm sạch sau đó bôi thuốc sát khuẩn. - Trên vết thương: làm sạch bằng dung dịch tiệt khuẩn sau đó bôi thuốc sát khuẩn phù hợp về nồng độ và độ pH. - Phối hợp thuốc sát khuẩn để làm tăng hiệu quả sử dụng. 1.2. Dung dịch sát khuẩn thường dùng Những thuốc bôi, rửa ngoài da, làm sạch sạ ch da trước khi tiêm truyền, trước khi phẫu thuật và làm thủ thuật. Những thuốc được sử dụng điều trị tại chỗ các bệnh ngoài da nhiễm khuẩn, làm sạch sạc h vết thương, vết loét da, rửa tay...
- Nhân viên sát khuẩn tay bằng cồn 70 0. - Cồn iod 2%, 5% sát khuẩn da tổn thương. - Dung dịch iod 10% (betadin) sát khuẩn da tổn thương. - Oxy già: rửa, sát khuẩn vết thương sâu, có nhiều hốc, rãnh. - Các chất màu (thuốc đỏ, xanh methylen) sát khuẩn da tổn thương. 1.3. Tác dụng phụ của thuốc sát khuẩn - Tại chỗ: nổi mày đay, chậm liền sẹo, thay đổi sắc tố da. Dùng nhiều lần có thể làm giảm tạp khuẩn bình thường, xuất hiện tạp khuẩn có khả năng gây bệnh mạnh hơn. - Môi trường: có thể xuất hiện các chủng vi khuẩn kháng, thay thế tạp khuẩn bình thường và tích lũy thuốc thuốc sát khuẩn ở nguồn nước. 1.4. Bảo quản thuốc sát khuẩn Thuốc sát khuẩn thường được đựng trong lọ thủy tinh sẫm màu, tránh nhiệt độ cao, tránh ánh sáng. Lọ đựng thuốc sát khuẩn được tiệt khuẩn, không dùng nút thấm nước. Lọ to đựng thuốc chưa pha loãng dùng tối đa 14 ngày từ khi mở lọ. Lọ nhỏ dùng thuốc đã pha chế để sử dụng ngay, tối đa 3 ngày kể từ khi bắt đầu sử dụng. Không sử dụng thuốc sát khuẩn đã nhiễm nấm, vi khuẩn kháng thuốc. 2. Khử khuẩn bằng nhiệt Những dụng cụ y tế chịu nhiệt được khử khuẩn bằng nhiệt độ cao. Phương pháp thông dụng nhất là đun sôi; nhiệt độ 100 0C có thể làm bất hoạt HBsAg, HIV, trực khuẩn lao sau 5 phút. Khử khuẩn bằng máy: các bước làm sạch, khử khuẩn nước ở nhiệt độ cao, làm khô được tự động hóa. Nhiệt độ, thời gian cần đặt cho phù hợp với từng loại dụng cụ. 3. Khử khuẩn bằng chất hóa học 3.1. Nguyên tắc lựa chọn hoá chất khử khuẩn - Phổ kháng khuẩn rộng. - Tác dụng khử khuẩn nhanh. - Không bị ảnh hưởng tác dụng khử khuẩn bởi các chất hữu cơ hay các chất tẩy rửa khác. - Hiệu quả lâu dài, để lại một lớp màng trắng chống vi khuẩn (antimicrobial film) trên bề mặt dụng cụ sau khi xử lý. - Không gây độc cho bệnh nhân, nhân viên y tế và môi trường xung quanh. - Không làm hư hại dụng cụ. - Dễ sử dụng, không mùi hoặc mùi dễ chịu.
- Hòa tan trong nước dễ dàng, ổn định khi pha loãng. - Có tác dụng làm sạch. - Giá thành hợp lý. 3.2. Một số hóa chất khử khuẩn thường dùng * Microshield: - Thành phần: chlorhexidine gluconat nồng độ 4%, 2% và 0,5% trong ethanol 70%. - Cơ chế tác dụng: phá hủy màng tế bào, làm kết tủa các thành phần của bào tương. - Tác dụng: diệt khuẩn nhanh mạnh cả vi khuẩn Gram dương và Gram âm, nấm, virus; duy trì tác dụng diệt khuẩn trong 6 giờ. - Chỉ định: + Rửa tay nhanh (handrub): dung dịch màu hồng nhạt. + Sát khuẩn da và niêm mạc trước, sau mổ, sát khuẩn trong phụ khoa, chăm sóc vết thương, vết bỏng: dung dịch microshield PVP-S (Povidon iodin 10%). * Cidezyme: - Thành phần: hỗn hợp enzym phân hủy chất hữu cơ (nhất là protease) và chất tẩy rửa lành tính. - Cơ chế tác dụng: hoạt tính của enzym phá hủy các liên kết hữu cơ dẫn đến phân hủy các chất hữu cơ. - Tác dụng: ức chế vi khuẩn. - Chỉ định: làm sạch và khử khuẩn ban đầu, có thể dùng để thông tắc các ống nội soi. Pha 8ml cidezyme với 1 lít nước, ngâm dụng cụ với thời gian tối thiểu là 2 phút. Những dụng cụ dính kết máu, dịch thì ngâm lâu hơn. h ơn. Thời gian sử dụng tối đa 24 giờ. Kết hợp làm sạch dụng cụ bằng cidezyme sau đó khử khuẩn bằng cidex sẽ cho kết quả khử khuẩn tốt nhất. * Cidex: - Thành phần: glutaraldehyde 2% đã kiềm hóa. - Tác dụng: diệt các loại vi khuẩn, virus HBV, virus HIV, nấm sau 10 phút, trực khuẩn lao trong thời gian 10 phút bị diệt 99,8%, 100% trong thời gian 1 giờ. Tất cả các loại vi khuẩn và nha bào đều bị diệt trong thời gian 10 giờ. - Chỉ định: khử khuẩn mức độ cao dụng cụ y tế. + Cidex 14 ngày: khử khuẩn, tiệt khuẩn dụng cụ nội soi; hạn sử dụng 14 ngày.
+ Cidex 28 ngày: khử khuẩn, tiệt khuẩn dụng cụ không hấp sấy được (nhựa, cao su...); hạn sử dụng 28 ngày. Ngâm dụng d ụng cụ trong dung dịch cidex 10 giờ, sau s au đó tráng rửa lại bằng nước tiệt khuẩn, làm khô và đóng gói bảo quản, tránh tái nhiễm. Những dụng cụ có kích thước lớn không thể ngâm ngập trong hóa chất (bàn mổ, bàn tiểu thủ thuật...), lau bằng khăn sạch tẩm hóa chất, sau đó lau rửa lại bằng xà phòng và nước rồi để khô; tốt nhất là lau bằng hóa chất khử khuẩn, sau đó lau lại bằng cồn, hiệu quả khử khuẩn sẽ cao hơn. * Presept: - Thành phần: muối dichloroisocyanurate. - Tác dụng: diệt vi khuẩn Gram dương và Gram âm, HIV, HBV, Herpes virus, trực khuẩn lao, nấm, nha bào. - Chỉ định: pha các nồng độ khác nhau tùy theo loại dụng cụ và tùy mức độ nhiễm khuẩn. Không cầm viên presept khi tay ướt, tránh tiếp xúc với mắt và đồ dùng bằng tơ lụa, len. 4. Khử khuẩn bằng tia cực tím Tia cực tím có tác dụng diệt vi khuẩn trong không khí là chủ yếu, diệt được một số vi khuẩn trên bề mặt dụng cụ, đồ dùng; thường được sử dụng trong các phòng mổ, phòng đẻ. Bật đèn khi không có người trong phòng và đóng kín cửa. V. CÁC PHƯƠNG PHÁP TIỆT KHUẨN 1. Phương pháp hấp ướt - Hấp ướt là phương pháp thông thường, thích hợp nhất để tiệt khuẩn cho các dụng cụ chịu được nhiệt độ và độ ẩm cao. - Nguyên lý tiệt khuẩn bằng phương pháp hấp ướt: Trong nồi hấp (autoclave) dụng cụ tràn ngập trong hơi nước với áp suất và nhiệt độ cao. Sau một thời gian nhất định tất cả các loại vi khuẩn đều bị tiêu diệt. - Có thể sử dụng nồi áp suất: thời gian tiệt khuẩn tối thiểu là 30 phút - Tiệt khuẩn bằng hấp ướt có ưu điểm: không độc, rẻ tiền. - Nhược điểm: không tiệt khuẩn được các loại dầu, mỡ, phấn bột. 2. Phương pháp sấy khô - Phương pháp sấy khô thường được áp dụng tiệt khuẩn cho các dụng cụ chịu được nhiệt độ cao. - Nguyên lý: trong tủ sấy nhiệt độ cao và khô làm oxy hóa màng tế bào vi sinh vật. - Nhiệt độ và thời gian tiệt khuẩn: + Nhiệt độ 1800C, thời gian 60 phút.
+ Nhiệt độ 1700C, thời gian 2 giờ. - Ưu điểm: dụng cụ sắc nhọn không bị cùn, tiệt khuẩn được các dụng cụ bằng thủy tinh, dầu mỡ, phấn bột. - Nhược điểm: thời gian tiệt khuẩn dài, không áp dụng được cho dụng cụ bằng vải và cao su, nhựa. VI. QUY TRÌNH TIỆT KHUẨN 1. Quy trình tiệt khuẩn dụng cụ chịu nhiệt Bước 1: Pha dung dịch khử khuẩn ban đầu. Bước 2: Ngâm ngay dụng cụ vừa sử dụng vào dung dịch khử khuẩn ban đầu từ 5 - 10 phút, nếu dụng cụ chứa máu và dịch tiết thì ngâm 10 phút. Bước 3: Cọ rửa dụng cụ. Bước 4: Làm khô và bảo dưỡng dụng cụ nếu cần (lau dầu). Bước 5: Đóng gói dụng cụ. Bước 6: Tiệt khuẩn dụng cụ. Bước 7: Đem dụng cụ ra sử dụng ngay hoặc bảo quản trong túi lưu giữ, bảo quản dụng cụ trong hộp kín hoặc túi nilon hàn kín đã tiệt khuẩn, không nên để dụng cụ quá 8 ngày phải thực hiện lại quy trình từ bước 6. 2. Quy trình tiệt khuẩn dụng cụ không chịu nhiệt Bước 1: Pha dung dịch khử khuẩn ban đầu. Bước 2: 2: Ngâm ngay dụng cụ vừa sử dụng vào dung dịch khử khuẩn ban đầu từ 5 - 10 phút, nếu dụng cụ chứa máu và dịch tiết thì ngâm 10 phút. Bước 3: Cọ rửa dụng cụ. Bước 4: 4: Ngâm dụng cụ vào dung dịch khử khuẩn mức độ cao. Thời gian ngâm tùy theo khuyến cáo của nhà sản xuất có thể 20 phút- 1 giờ- 3 giờ tùy theo từng loại dụng cụ hoặc dụng cụ sử dụng lại ngay hay lưu trữ. Bước 5: Tráng và làm khô dụng cụ. Tráng sạch dụng cụ bằng nước cất khử khuẩn, sau đó lau khô dụng cụ bằng khăn khử khuẩn hoặc treo khô hoặc làm khô bằng khí nén. Bước 6: Đem ra sử dụng ngay hoặc bảo quản dụng cụ. Bảo quản dụng cụ trong hộp kín hoặc túi nilon hàn kín đã tiệt khuẩn, không nên để dụng cụ quá 8 ngày phải thực hiện lại quy trình từ bước 4. 3. Đóng gói dụng cụ để tiệt khuẩn - Trước khi đóng gói sắp xếp dụng cụ cùng chất liệu để chọn phương pháp tiệt khuẩn và thời gian tiệt khuẩn thích hợp. - Phương tiện để đóng gói đảm bảo không làm thay đổi tính chất lý, hóa học của dụng cụ sau khi tiệt khuẩn. Đồng thời phải đảm bảo lưu thông không khí dễ giữa trong và ngoài phương tiện.
- Một số phương tiện đóng gói: + Phương tiện cho hấp ướt: hộp hấp ướt có lỗ thoát hơi ở đáy, thành và nắp hộp, có thể mở và đóng các lỗ dễ dàng mở trong quá trình tiệt khuẩn, đóng khi đã tiệt khuẩn xong và bảo quản. Vải bọc dụng cụ, giấy dành riêng để gói dụng cụ. + Phương tiện cho sấy khô: hộp inox nắp dễ mở, không có lót kín. Giấy chịu nhiệt dành riêng để sấy khô. VII. KIỂM TRA QUY TRÌNH TIỆT KHUẨN - Giám sát cơ học: đánh giá các thông số kỹ thuật tại thời điểm bắt đầu mỗi chu trình tiệt khuẩn, phát hiện sớm các bất thường sai sót. - Dùng các chất chỉ thị hóa học: chỉ thị hóa học là các băng dính, hỗn hợp hóa chất. Băng dính vạch dán ở bên ngoài các hộp, gói hấp chuyển màu sau khi hấp chứng tỏ dụng cụ đã được tiệt khuẩn. Băng dính vạch không chuyển màu hoặc chuyển màu không rõ ràng thì dụng cụ phải tiệt khuẩn lại.
QUY TRÌNH KHỬ KHUẨN, TIỆT KHUẨN DỤNG CỤ NGÂM
(Dụng cụ sau khi sử dụng phải được ngâm trong xô có chứa dung dịch khử khuẩn) (Dụng cụ được chải từng cái một trong nước với xà phòng hoặc chất tẩy rửa ở trong chậu rửa đầu tiên, chú ý rửa thật kỹ ở các mấu, khía, nếu có han rỉ phải cọ và đánh sạch)
RỬA
(Dụng cụ được rửa sạch sẽ bỏ và chậu thứ hai, tráng hoàn toàn bằng nước sạch, sau đó được với ra khỏi nước và đặt trên bàn. Nước của chậu tráng sẽ được thay)
TRÁNG LÀM KHÔ
(Lau khô dụng cụ bằng khăn vải khô và sạch, khi khăn đã bị ẩm phải thay bằng khăn khô khác. Bắt đầu lau khô hộp đựng dụng cụ, rồi sau đó đến từng dụng cụ)
TIỆT KHUẨN
NỒI HẤP Nhiệt độ 120 0C Áp suất 1kg Thời gian 20 phút
KHỬ KHUẨN
TỦ SẤY
ĐUN SÔI
KHỬ KHUẨN
Nhiệt độ 170 0C Thời gian 1 giờ
Trong 20 phút kể từ khi nước bắt đầu sôi
Mức độ cao Bằng dung dịch Cidex
CIDEX Quy trình tiệt khuẩn/ khử khuẩn k huẩn bằng dung dịch Cidex Dụng cụ bẩn Dụng cụ vấy nhiều máu, mủ khó bong ngâm dung dịch làm sạch Cidezyme
Dụng cụ vấy ít máu, mủ dễ bong ngâm dung dịch khử khuẩn presept 0,14% 1 giờ Cọ rửa – xả sạch bằng nước máy, lau khô Ngâm vào dung dịch khử khuẩn mức độ cao Cidex Xả sạch bằng nước vô khuẩn Lau vô khuẩn
Sử dụng cho bệnh nhân
CIDEX Quy trình tiệt khuẩn/ khử khuẩn k huẩn bằng dung dịch Cidex Dụng cụ bẩn Dụng cụ vấy nhiều máu, mủ khó bong ngâm dung dịch làm sạch Cidezyme
Dụng cụ vấy ít máu, mủ dễ bong ngâm dung dịch khử khuẩn presept 0,14% 1 giờ Cọ rửa – xả sạch bằng nước máy, lau khô Ngâm vào dung dịch khử khuẩn mức độ cao Cidex Xả sạch bằng nước vô khuẩn Lau vô khuẩn
Sử dụng cho bệnh nhân
QUY TRÌNH XỬ LÝ DỤNG CỤ BẰNG KIM LOẠI I.
MỤC ĐÍCH:
- Giảm nhiễm khuẩn bệnh viện trong phẫu thuật và thủ thuật xâm lấn - Đảm bảo an toàn cho nhân viên y tế khi tiếp xúc với các dụng cụ - Đảm bảo duy trì độ bền của dụng cụ II.
PHÂN LOẠI DỤNG CỤ
1. Dụng cụ chịu nhiệt : Là dụng cụ ở nhiệt độ hấp sấy tiệt khuẩn không bị thay đổi hình dáng và tính chất gồm: - Các dụng cụ phẫu thuật, thủ thuật… - Các dụng cụ dùng trong chăm sóc và điều trị: Khay đựng dụng cụ, ống trụ cắm panh, dụng cụ khám răng…. 2. Dụng cụ không chịu nhiệt : Là dụng cụ ở nhiệt độ hấp sấy tiệt khuẩn bị
QUY TRÌNH XỬ LÝ DỤNG CỤ BẰNG KIM LOẠI I.
MỤC ĐÍCH:
- Giảm nhiễm khuẩn bệnh viện trong phẫu thuật và thủ thuật xâm lấn - Đảm bảo an toàn cho nhân viên y tế khi tiếp xúc với các dụng cụ - Đảm bảo duy trì độ bền của dụng cụ II.
PHÂN LOẠI DỤNG CỤ
1. Dụng cụ chịu nhiệt : Là dụng cụ ở nhiệt độ hấp sấy tiệt khuẩn không bị thay đổi hình dáng và tính chất gồm: - Các dụng cụ phẫu thuật, thủ thuật… - Các dụng cụ dùng trong chăm sóc và điều trị: Khay đựng dụng cụ, ống trụ cắm panh, dụng cụ khám răng…. 2. Dụng cụ không chịu nhiệt : Là dụng cụ ở nhiệt độ hấp sấy tiệt khuẩn bị thay đổi hình dạng và tính chất, một số dụng cụ quý hiếm như dùng trong thủ thuật đặc biệt như nh ư nội soi…. III.
XỬ LÝ DỤNG CỤ CHỊU NHIỆT:
1. Chuẩn bị dụng cụ: - Phương tiện bảo hộ cho nhân viên khi sử lý dụng cụ: găng tay sạch, kính mắt… - Nước sạch, xà phòng, bàn chải vá các phương tiện cọ rửa phù hợp với từng loại dụng cụ - Dung dịch khử khuẩn ban đầu : Cidex, Presept, Cloramin B, Javel - Thùng/ xô ngâm có nắp đậy kín - Chỉ thị nhiệt - Phiếu ghi ngày xử lý và hạn sử dụng - Lò hấp tiệt khuẩn (hấp ướt, hấp khô) hoặc nồi luộc dụng cụ 2. Quy trình xử lý: - Mang phương tiện bảo hộ Bước 1: 1: Pha dung dịch khử khuẩn ban đầu:
- Pha dung dịch khử khuẩn ban đầu vào thùng ngâm dụng cụ ban đầu có nắp đậy kín: Presept 0,014% ( 1viên 2,5g pha trong 10 lít nước. Bước 2: 2: Ngâm dụng cụ vào dung dịch khử khuẩn ban đầu Bước 3: 3: Cọ rửa dụng cụ Bước 4: 4: Làm khô dụng cụ Bước 5: 5: Đóng gói – Tiệt khuẩn - Đóng gói dụng cụ - Dán băng keo chỉ thị nhiệt - Dán nhãn ghi ngày xử lý, người xử lý và hạn dùng Bước 6 : Đem dụng cụ ra sử dụng hoặc bảo quản dụng cụ. IV.
SỬ LÝ DỤNG CỤ KHÔNG CHỊU NHIỆT
1. Chuẩn bị dụng cụ: - Phương tiện bảo hộ cho nhân viên khi sử lý dụng cụ: găng tay sạch, kính mắt… - Nước sạch, xà phòng, bàn chải vá các phương tiện cọ rửa phù hợp với từng loại dụng cụ - Dung dịch khử khuẩn mức độ cao : Cidex 14 hoặc Cidex 28 - Thùng/ xô ngâm có nắp đậy kín - Nước vô khuẩn - Khăn lau vô khuẩn - Hộp kín vô khuẩn 2. Quy trình xử lý: - Mang phương tiện bảo hộ Bước 1: 1: Pha dung dịch khử khuẩn ban đầu: Pha dung dịch khử khuẩn ban đầu vào thùng ngâm dụng cụ ban đầu có nắp đậy kín: Presept 0,014% ( 1viên 2,5g pha trong 10 lít nước. Bước 2: 2: Ngâm dụng cụ vào dung dịch khử khuẩn ban đầu Bước 3: 3: Cọ rửa dụng cụ Bước 4: Ngâm 4: Ngâm dụng cụ vào dung dịch khử khuẩn mức độ cao
Thời gian ngâm ( 20 phút, 1 giờ, 3 giờ ) tùy theo từng loại dụng cụ Bước 5: 5: Tráng và làm khô dụng cụ Tráng sạch dụng cụ bằng nước cất vô khuẩn. Lau khô dụng cụ bằng khăn vô khuẩn Bước 6 : Bảo quản dụng cụ trong hộp kín hoặc đem sử dụng ngay dụng cụ
QUY TRÌNH KỸ THUẬT RỬA, SỬ DỤNG LẠI QUẢ LỌC VÀ DÂY MÁU
I. MỤC ĐÍCH: - Đảm bảo an toàn và hiệu quả cho người bệnh. II. CHUẨN BỊ - Các phương tiện phòng hộ cá nhân: Kính mắt, khẩu trang, quần áo, găng tay... - Nước RO đạt tiêu tiêu chuẩn - Chất làm sạch và tiệt trùng: - Formaldehyde: 2% - 4% (nhiệt độ phòng) - Acid acetic: 4% - Peracetic acid - Người bệnh và người nhà người bệnh được thông báo, giải thích và tự nguyện dùng lại quả lọc. III. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH Bước 1: Tại phòng chạy thận nhân tạo: Quan sát và đánh dấu sau khi kết thúc chạy thận nhân tạo. tạo. - Nhận xét sơ bộ tình trạng quả lọc và dây dẫn máu, ghi chính xác vào nhãn hoặc băng dính tên bệnh nhân, ngày lọc, lần lọc với sự chứng kiến của ít nhất 2 người: Nhân viên Y tế, bệnh nhân hoặc người nhà bệnh nhân rồi chuyển đến phòng rửa quả lọc. Bước 2: Tại phòng rửa quả lọc. Bắt buộc phải dùng nước lọc qua màng thẩm thấu ngược (RO) vô trùng. trùng. - Mặt ngoài quả lọc được lau sạch máu và các chất khác bằng nước Javel 1%. - Rửa xuôi: Rửa trong lòng mạch và trong lòng sợi mao dẫn. - Rửa ngược: Rửa ngược bằng nước RO. Rửa đường dịch với áp suất 1 atm nước RO sẽ đi từ đường dịch vào đường máu để làm thông các lỗ lọc rất nhỏ. - Rửa sạch tất cả dây dẫn máu: - Thời gian rửa 5 - 10 phút - Quả lọc thận sau khi rửa đạt các yêu cầu: - Các sợi mao dẫn đều sạch, trắng. - Hai đầu quả lọc không dính bất cứ chất gì. - Dây dẫn máu hoàn toàn sạch.
- Các đầu vào và đầu ra khoang máu, khoang dịch đều có nắp đậy. - Các nhãn ghi còn đầy đủ không bị mờ hoặc mất nhãn. - Dung dịch tiệt trùng sử dụng nồng độ tối đa là 4%; Bước 3: Tiệt trùng - Ngâm quả lọc gồm đầu vào và đầu ra, khoang dịch và khoang máu ngập toàn bộ trong dung dịch tiệt trùng. - Thời gian ngâm quả lọc trong dung dịch thuốc tiệt trùng từ 24 - 48 giờ. Bước 4: Rửa sạch chất tiệt trùng trước khi sử dụng bằng nước RO: RO : - Rửa sạch tất cả các khoang nhỏ; rửa cả đường máu và đường dịch. - Thời gian rửa: 10 - 15 phút. - Sau khi rửa sạch, quả lọc được đậy kín cả đường máu và đường dịch; nếu chưa sử dụng lại ngay cần bảo quản trong tủ lạnh 10oC (tủ mát) không quá 4 giờ, không được để trong ngăn đá gây đông các sợi quả lọc. 5. Trước khi đưa ra sử dụng lại: lại: * Trước khi sử dụng lại cần: - Quan sát quả lọc: + Nhãn ghi trên quả còn nguyên vẹn và chắc chắn đọc rõ rang + Không có dấu hiệu hư hỏng hoặc sáo trộn đối với quả lọc, dây máu + Các đầu van vào ra của quả lọc được lắp chặt đảm bảo các chất khử trùng không rò rỉ ra ngoài + Thời gian bảo quản thích hợp -Xác định và nhận dạng đúng người bệnh - Chất khử trùng + Vẫn có trong quả lọc + Làm test kiểm tra chất tiệt khuẩn tồn dư . * Rửa quả và dây máu: - Trước khi sử dụng phải dùng nước muối sinh lý 0,9% vô trùng ( 1500 – 2000mml) để nắp vào vòng tuần hoàn ngoài cơ thể chạy theo quy trình. - Đảm bảo rửa sạch các hóa chất bảo quản trong hệ thống quả lọc và dây máu theo đúng quy trình. III. THEO DÕI VÀ XỬ LÝ 1. Theo dõi chặt chẽ để phát hiện các biểu hiện bất thường của quá trình lọc máu và các phản ứng phụ của quả lọc sử dụng lại nếu có và xử trí kịp thời: thời : - Rách màng: Thay quả lọc mới. - Phản ứng chất tiệt trùng còn tồn dư:
+ Ngừng lọc máu- dồn máu về bệnh nhân + Rửa lại quả lọc và dây máu hoặc thay quả lọc, dây máu mới nếu dùng lại cả dây máu. 1.3. Tai biến tim mạch, hô hấp và các tai biến khác: Tuỳ theo nguyên nhân để xử trí. 2. Theo dõi và ghi hồ sơ bệnh án: án : - Theo quy chế bệnh viện, ghi đầy đủ, đặc biệt các test, các phản ứng sốt và rét run. - Các loại quả lọc dùng lại phải ghi nhãn cẩn thận và rõ ràng tên bệnh nhân, số lần sử dụng, tên nhân viên thực hiện.
QUY TRÌNH KHỬ KHUẨN MASK VÀ BÓNG AMBU I.
MỤC ĐÍCH - Giảm nhiễm khuẩn mắc phải cho người bệnh từ các dụng cụ - Đảm bảo duy trì độ bền của các dụng cụ
II.
CHUẨN BỊ DỤNG CỤ - Các phương tiện bảo hộ các nhân - Dung dịch presept, dung dịch Cidex - Nước xà phòng - Gạc bông sạch - Chậu rửa, chổi lông
III.
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
1. Mang bảo hộ cá nhân: Găng tay, khẩu trang,mũ… 2. Tháo sạch dụng cụ bẩn: - Tháo rời từng bộ phận của dụng cụ theo quy định, xả dụng cụ dưới vòi nước - Dùng gạc bông tẩm nước xà phòng và chổi lông rửa sạch bên trong và bên ngoài dụng cụ, nếu dụng cụ tiếp xúc với bệnh lây thì ngâm vào dung dịch presept trước khi cọ rửa với xà phòng. - Xả dụng cụ dưới vòi nước nhiều lần - Lau khô dụng cụ bằng gạc sạch 3. Ngâm khửa khuẩn dụng cụ: 4. Ngâm ngập dụng cụ trong dung dịch Cidex thời gian gian 30 phút đậy nắp kín 5. Thay găng tay mới 6. Rửa lại và xả nhiều lần dụng cụ bằng nước vô khuẩn cả bên trong và ngoài để loại bỏ hết chất khử khuẩn còn bám vào dụng cụ. 7. Làm khô dụng cụ 8. Bảo quản trong hộp kín hoăc túi nilon
QUY ĐỊNH SỬ DỤNG VÀ BẢO QUẢN DỤNG CỤ VÔ KHUẨN I. MỤC ĐÍCH - Đảm bảo dụng cụ vô khuẩn được sử dụng vào bảo quản theo đúng quy định. - Giảm thiểu nhiễm khuẩn bệnh viện do dụng cụ không vô khuẩn. II.
CÁC BƯỚC TIÊN HÀNH 1. Sử dụng: - Rửa tay trước khi sử dụng dung cụ - Kiểm tra tên hộp, hạn sử dụng - Bóc băng chỉ thị màu - Để ngửa nắp hộp khi mở và sau khi lấy dụng cụ ra - Dùng kẹp vô khuẩn để lấy dụng cụ, không được lấy dụng cụ bằng tay. - Các dụng cụ nếu đã mở chỉ được sử dụng trong 24 giờ - Hạn dùng của các hộp dụng cụ đã tiệt khuẩn lưu trữ tại Tổ KSNK bảo quản đúng quy định được sử dụng trong một tuần
2. Bảo quản: - Cất giữ dụng cụ vô khuẩn trong tủ riêng hoặc trong một ngăn riêng - Kiểm tra hạn dùng và sự nguyên vẹn của các hộp dụng cụ hàng ngày. - Gửi đi tiệt khuẩn lại những dụng cụ đã quá hạn hoặc bị ẩm ướt. - Những hộp dụng cụ đang dùng không được xếplại vào tủ dụng cụ vô khuẩn - Sắp xếp những hộp dụng cụ vô khuẩn cũ phía ngoài, mới phía trong hoặc cũ tầng trên mới tầng dưới. d ưới. - Giữ tủ sạch không có bụi bẩn và luôn khô ráo - Vệ sinh tủ dụng cụ tuần/ lần và khi cần
QUY TRÌNH XỬ LÝ NƯỚC THẢI Y TẾ NƯỚC THẢI ĐẦU VÀO
BỂ THU GOM
BỂ LẮNG SINH HỌC
BỂ KHỬ TRÙNG
NƯỚC THẢI ĐẦU RA
- Thước thải đầu vào: vào: Khoa Xét nghiệm, Khoa Sản, Khoa ngoại, khoa nội, các phòng khám - Bể thu gom gom : : Có nhiệm vụ thu gom từ hệ thống nước thải đầu vào. Nước từ bể thu gom chảy sang bể lắng sinh học - Bể lắng sinh học: học: Nhằm tiến hành quá trình tách nước và bùn. Bùn sẽ lắng xuống dưới đáy. Phần nước trong trong tập trung ở bề mặt bể lắng. Nước tự chảy vào bể khử trùng. - Bể Khử Trùng( Khối lượng 1m3 ): Phần nước trong sau lắng được thu và dẫn sang bể khử trùng. + Sử dụng hóa chất Cloramin B 500gr đổ xuống bể 2 lần /tuần (Vào thứ ba và thứ 6) trước khi xả thải ra nguồn tiếp nhận. + Nước thải sau xử lý đạt tiêu chuẩn
QUY TRÌNH KHỬ KHUẨN KHÔNG KHÍ I.
MỤC ĐÍCH - Khử khuẩn và dự phòng các bề mặt vị trí khuất của vật dụng, chăm sóc bệnh nhân, phòng bệnh, những vị trí mà nhân viên không thể vệ sinh được.
II.
CHỈ ĐỊNH VÀ CHỐNG CHỈ ĐỊNH 1. Chỉ định: - Khử khuẩn khi cần không khí trong phòng phẫu thuật, thủ thuật, phòng đẻ đòi hỏi vô khuẩn ở mức độ cao. - Cần sử dụng ngay cho người bệnh mà trước đó đã có bệnh nhân, chuyển đi hoặc tử vong nghi ngờ bệnh nhiễm khuẩn mức độ cao. 2. Chống chỉ định: - Phòng khử khuẩn không đủ tiêu chuẩn: phòng không kín, có gió lùa, chưa vệ sinh sàn và tường. - Khử khuẩn để chờ bệnh nhân. - Dồn chuyển sau đó hồi lưu người bệnh.
III.
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
1. Chuẩn bị: Vệ sinh phòng với dd lau, tẩy rửa hoặc khử khuẩn, đóng kín các cửa 2. Tiến hành: Chiếu đèn cực tím – Thời gian 30 phút IV.
AN TOÀN KHI SỬ DỤNG
1. Cho nhân viên y tế: Nhân viên khử khuẩn phải có đủ bảo hộ lao động mũ khẩu trang...Tại đơn vị được kk cần thông báo để phối hợp công việc, bàn giao lại sau khi đã làm xong. 2. Trong thời gian chiếu đèn không có người ở trong phòng 3. Ngừng chiếu đèn sau 15 phút sử dụng phòng
HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG KHẨU TRANG 1. Chỉ định sử dụng khẩu trang trong hoạt động y tế khi: - Phẫu thuật, thủ thuật có nguy cơ bắn máu, dịch cơ thể. - Chăm sóc, điều trị người bệnh suy giảm miễn dịch - Chăm sóc, điều trị người bệnh mắc hoặc nghi ngờ mắc các bệnh lây truyền qua các giọt nhỏ có kích thước > 5 µm có nguy cơ bắn trong phạm vi 1 mét. 2. Kỹ thuật mang khẩu trang - Che kín mũi, miệng. - Vành khẩu trang áp sát khuôn mặt. - Khẩu trang chỉ nên sử dụng 1 lần và cần thay khi ướt, khi dính máu, dịch tiết. - Tháo khẩu trang sau khi đã rửa tay/sát khuẩn tay. 3. Quản lý và sử dụng khẩu trang - Sau khi dùng khẩu trang vải phải giặt và tiệt khuẩn rồi mới dùng lại hàng ngày. - Khẩu trang ngoại khoa cần có sẵn tại các khu phẫu thuật, thủ thuật cần sử dụng. - Khẩu trang N95 có sẵn trong cơ số phòng, chống dịch đặt tại buồng trực, khu cách ly điều trị, tại nơi có nguy cơ tiếp xúc với người bệnh có khả năng lây truyền bệnh bằng giọt nhỏ khí dung (airborn), tại khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn và cơ số trực cấp cứu tại khoa Dược. QUI ĐỊNH SỬ DỤNG KHẨU TRANG Loại khẩu trang Trường hợp sử dụng Ngoại khoa - Phẫu thuật - Thủ thuật nguy cơ bắn máu dịch cơ thể - Tiếp xúc vết mổ - Chăm sóc người bệnh suy giảm miễn dịch - Chăm sóc người bệnh có bệnh lây đường hô hấp giọt bắn N95
- Chăm sóc người bệnh có bệnh lây đường hô hấp SARS, thủ thuật tạo hạt khí dung (airborn). - Chăm sóc, tiếp xúc người bệnh lao phổi tiến triển. - Chăm sóc người bệnh có nhiễm khuẩn cấp đường hô hấp lạ, nặng chưa rõ tác nhân. không dùng khẩu trang trong các trường hợp: - Khi thực hành chăm sóc thông thường: lấy mạch, nhiệt, huyết áp, cho bệnh nhân uống thuốc, những chăm sóc không vô khuẩn… - Khi đi lại giữa các buồng bệnh, ngoài hành lang, không mang khẩu trang khi làm các công việc hành chính: viết phiếu thuốc, bệnh án, nghe điện thoại… Ghi chú:
HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG GĂNG 1. Chỉ định sử dụng găng - Khi thực hiện phẫu thuật, các thủ thuật vô khuẩn (sử dụng găng vô khuẩn). - Khi có nguy cơ tiếp xúc với máu, dịch cơ thể, các chất xuất tiết, màng nhầy niêm mạc và vùng da tổn thương. - Khi tiếp xúc với các vật dụng dính máu, dịch cơ thể, các chất thải của người bệnh và các bề mặt môi trường bị ô nhiễm. - Khi bàn tay bị trầy xước, viêm da, chốc nẻ, có vết rách da chưa lành lặn... - Sử dụng găng vệ sinh khi thu gom đồ vải bẩn, cọ rửa dụng cụ, thu gom, phân loại chất thải y tế... 2. Cách sử dụng găng - Rửa tay/Sát khuẩn tay trước khi mang găng. - Thay găng khi chuyển thao tác từ bệnh nhân này sang bệnh nhân khác. - Thay găng ngay khi nhìn thấy găng nhiễm bẩn, giữa các thao tác chuyển từ vùng chăm sóc bẩn sang vùng sạch trên cùng một người bệnh. - Không mang găng khi làm các công việc chăm sóc và thăm khám thông thường: lấy mạch, nhiệt độ, đo huyết áp, kiểm tra dây truyền dịch, cho bệnh nhân uống thuốc, lấy thuốc vào bơm tiêm (ngoại trừ có qui định riêng khi tiếp xúc thuốc độc hại, phóng xạ...), tiêm bắp, tiêm trong da, tiêm dưới da... - Không rửa hoặc sát khuẩn găng đã sử dụng để dùng cho bệnh nhân khác. - Không mang găng tay khi thực hành chăm sóc thông thường, đi lại giữa các buồng bệnh, ngoài hành lang, không mang găng khi làm các công việc hành chính: viết phiếu thuốc, bệnh án, nghe điện thoại... - Thu gom găng bẩn đúng nơi quy định, làm biến dạng găng sau khi đã sử dụng (bỏ vào túi vàng thu gom găng). - Rửa tay/ Sát khuẩn tay ngay khi tháo găng.
HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG GĂNG TẠI BỆNH VIỆN Loại găng
Sử dụng Găng vô khuẩn Găng phẫu thuật đóng Phẫu thuật, thủ thuật vô khuẩn cấp cứu gói 1 đôi Găng phẫu thuật đóng Phẫu thuật, thủ thuật vô khuẩn có bắn máu dịch tiết gói 5 đôi Chăm sóc vết thương có diện tích rộng, vết thương nhiễm khuẩn, vết thương chảy nhiều nh iều máu- dịch tiết Thủ thuật vô khuẩn cho bệnh nhân suy giảm miễn dịch Găng khám vô khuẩn Thủ thuật hút đờm giải Thay băng, thủ thuật chăm sóc vô khuẩn Thủ thuật xâm lấn có nguy cơ bắn máu, dịch tiết Đặt rút sond tiểu, đặt rút sond dẫn lưu Thủ thuật nha khoa có máu Găng không vô khuẩn Găng phẫu không vô Đưa mẫu xét nghiệm, xử lý bệnh phẩm có nguy cơ phơi khuẩn nhiễm do tiếp xúc. Cọ rửa dụng cụ dính máu, dịch tiết Thu gom đồ vải dính máu, dịch tiết, nhiễm khuẩn Thu gom chất thải lây nhiễm Găng khám không vô Thăm khám thông thường tiếp xúc da không lành lặn khuẩn Thu gom dụng cụ bẩn Thu gom rác, chất thải Cọ rửa dụng cụ thông thường Thăm khám thông thường tay không lành lặn, có vết xước Găng vệ sinh Làm công việc vệ sinh môi trường Thu gom chất thải 3. Giám sát: - Sử dụng găng đúng kỹ thuật - Thay găng đúng qui định - Rửa tay, sát khuẩn tay trước khi mang găng và sau khi thay găng. - Sử dụng một đôi găng thực hành chăm sóc cho hơn một bệnh nhân. - Mang găng thực hiện các thủ thuật không qui định mang găng - Mang găng đi lại trong hành lang, từ buồng bệnh này sang buồng bệnh khác.
CÁCH MANG GĂNG
THÁO LOẠI BỎ GĂNG SAU KHI SỬ DỤNG
