ODGOVORI NA PITANJA IZ PSIHOLOGIJE 1.Potrebe i motivi u saobraćaju:
Da bi čovjek održavao život i normalno funkcionisao, neopho neo phodno dno je da zadovo zadovolja ljava va određe određene ne potreb potrebee (potrebe za hranom, vodom, spavanjem, odmorom, sigurnošću). Svaki čovjek ima primarne i sekundrane potrebe.
Ličn Ličnos ostt je cent centra raln lnii fakt faktor or svih svih druš društv tven enih ih,, kulturoloških, naučnih i drugih događaja. Optimalna struktura ličnosti se odnosi na psiho-socijalni profil ličn ličnos osti ti.. Dakl Dakle, e, stru strukt ktur uruu ličn ličnos osti ti čine čine fizi fizičk čkaa ko kons nsti titu tuci cija ja,, zdra zdravs vstv tven enii stat status us,, spos sposob obno nost sti, i, temperam temperament, ent, karakter karakter,, potrebe, potrebe, motivi, motivi, interesi interesi,, shvatanja i ativnosti koja su u skladu sa propisima i ne ugrožavaju druge ljude iz socijalne sredine.
Prim Primar arne ne po potr treb ebee seu seu biol biološ oške ke,, nasl nasled edne ne,, a sekundarne potrebe stiče uticajem socijalne sredine, okruženja, odnosno u životu sa drugim ljudima. 5. Aktivizacija kao faktor ličnosti:
Da bi čov čovjek jek steka stekaoo potreb potrebu, u, mora mora imati imati motiv motiv.. Moti Mo tivi vi su snag snagee ko koje je izaz izaziv ivaj aju, u, usmj usmjer erav avaj ajuu i upravljaju raznim aktivnostima u cilju zadovoljenja potreba. Zavise od pojedinca, pa se definišu kao lični motivi. motivi. Pod ličnim ličnim motivima motivima podrazumi podrazumijevaj jevajuu se lične potrebe, želje, stavovi, shvatanja i interesovanja, koja su u interakciji (povezanosti) sa ostalim ličnostima društva.
Aktiviza Aktivizacija cija je bitan bitan faktor faktor u formiran formiranju ju ličnosti ličnosti.. Odnosi se na činjenje aktivnosti. Aktivan organizam, ličnost, čovjek je onaj koji djela, radi, funkcioniše. Aktivnog Aktivnog čovjeka čovjeka karakter karakterišu išu sposobnost sposobnosti,i, snaga, snaga, efikasnos efikasnost,t, učinak. učinak. Posebna Posebna vrsta vrsta aktivnost aktivnostii jeste jeste radna aktivnost koja može biti tjelesna (pokretanje mišića, fizički rad) i mentalna (inteligencija, učenje, ponavljanje, pamćenje). pamćenje).
2.Sinapsa i njena uloga: 6. Endokrini sistem i njegov uticaj na saobraćajne situacije:
Sinaps Sinapsaa predst predstavl avlja ja mjesto mjesto indire indirektn ktnog og prelaz prelazaa uzbuđe uzb uđenja nja sa jednog jednog na drugi drugi nerv. nerv. Imaju Imaju veliki veliki znač značaj aj za čita čitavu vu funk funkci ciju ju nerv nervno nogg sist sistem ema. a. Predstavljaju skretnice za pojedine nervne impulse. One pojača pojačavaj vaju, u, zausta zaustavlj vljaju aju,, slabe slabe i propuš propuštaj tajuu nervne nervne impulse impulse u određenom određenom pravcu. pravcu. Mehaniza Mehanizam m njenog rda počinje promjenom elektro-potencijala u samoj samoj nervno nervnojj ćelij ćelijii što aktivi aktivira ra nervni nervni protok protok.. Dešavaju se hemijske reakcije koje posreduju nervni tok.
Neki hormoni djeluju na specifične organe tako što ubrzavaju ubrzavaju/uspo /usporavaj ravajuu određene određene reakcije reakcije,, dok drugi djeluju na sva tkiva i regulišu metabolizam i rast.
3.Pojam, značaj i razvoj lokusa kontrole:
Žlijezde endokrinog sistema:
Endokrini sistem ima veoma bitnu ulogu u razvoju ličnosti. Sastoji se od niza žlijezda sa unutrašnjim lučenjem koje proizvode hormone koji predstavljaju hemijske poruke.
Hipofiza,
Hipotalamus,
Štitna žlijezda,
Interni lokus kontrole predstavlja uvjerenje ličnosti da se događaji nalaze pod sopstevnom kontrolom, što ličnost čini jačom i otpornijom.
Paratidoidne žlijezde,
Gušterača,
Eksterni lokus kontrole predstavlja uvjerenje ličnosti da se događaji nalaze pod uticajem drugih, što je čini ranjivijom i slabijom.
Jajnici,
testisi.
Lokus kontrole je u vezi sa osjetljivošću i otpornošću ličnosti na stresne situacije. Može biti interni i eksterni lokus kontrole.
Upravo zbog toga, zbog načina reagovanja ličnosti zavise i ponašanja, odluke i reagovanja ličnosti. 4.Op 4.Opti tima mallna saobraćaju:
stru strukt ktur ura a
ličn ličnos osti ti
učes učesni nika ka
u
Uticaj žlijezdi na saobraćajne situacije je veliki. Neke žlij žlijez ezde de utič utičuu na razv razvoj oj cije cijelo logg tije tijela la,, od odno nosn snoo motori motorike ke organa organa.. Usljed Usljed pov poveća ećanja nja ili ili smanje smanjenja nja lučenja hormona, mijenja se stanje u organizmu te je vozač voz ač oslab oslablje ljenn i smanje smanjeno no je njegov njegovoo optima optimalno lno
upravljanje vozilom. Smanjuju se njegove psihomotorne aktivnosti, pogoršava se zdravstveno stanje i javlja se nemogućnost upravljanja vozilom. 7.Tipovi temperamenta saobraćaju:
i
njihov
uticaj
u
Temperamnet ličnosti se odnosi na emocionalno reagovanje na određene situacije u saobraćaju. Ličnost emocije ispoljava preko emocionalnog doživljaja (strah, sloboda, ljutnja, radost, ljubav, prezir), preko emocionalnog reagovanja (neverbalno, verbalno, psihomotorno i fiziološko). Od načina ispoljavanja emocija i suštine njegovog reagovanja zavisi i bezbjednost u saobraćaju. Snažno emocionalno reagovanje ima povratne refleskije na efikasnost upravljanja vozilom i reagovanja na okolinu.
Učenje predstavlja psihički proces sticanja znanja, vještina i navika. Učenje je karakterisano motivom i ponavljanjem, kako bi se znanje moglo primjeniti i reprodukovati. Učenjem, čovjek jača svijest i kulturu ponašanja u saobraćaju. Stečene navike i znanja u saobraćaju, ličnost primjenjuje na adekvatan način. Upravlja pravilno, pridražava se pravila i ne ugrožava druge učesnike u saobraćaju. Učenjem, ličnost jača svijest o saobraćajnoj kulturi. 11. Osobine emocija koje uzrokuju saobraćajne nezgode:
Emocionalana nestabilnost učesnika u saobraćaju uzrokuje saobraćajne nezgode. Emocionalno nestabilne osobe su ranjivije i nestabilnije, te svoje nezadovoljstvo ispoljavaju na putu i u vožnji. Jake emocije 8bijes, ljutnja, euforije i prijatna veselja) zaslepljuju psihičke procese i funkcije, što šteti vožnji. 12. Obilježja zrele ličnosti vozača:
Zrelost ličnosti je značajna komponenta zdrave ličnosti. Podrazumijeva intelektualnu efikasnost, socijalnu adaptivnost, emocionalnu stabilnost i biološku zrelost. 8. Faktori efikasnog opažanja u saobraćaju:
Čovjek, u saobraćajnim uslovima, je okružen mnogobrojnim predmetima, pojavama, učesnicima u saobraćaju, saobraćajnom signalizacijom, a od njegovog efikasnog opažanja zavisi i reagovanje. Opažanje je individualno,zavisi od same ličnosti, a faktori koji utiču na efikasno opažanje su: Interesovanje,
Znanje i iskustvo,
Čulne sposobnosti,
Složenost nervnog sistema.
9. Riziko obilježja učesnika u saobraćaju:
Riziko obilježja učesnika u saobraćaju su usko povezana sa kršenjem propisa i ugrožavanjem drugih, ali i sa psihičkim (mentalnim) stanjem učesnika. Obilježja osoba koja su sklona rizičnim ponašanjima u saobraćaju su agresivnost, netolerantnost, impulsivnost, psihička nezrelost, neurotičnost, ljutnja, ,,divljanje“ u vožnji. 10. Učenje- značaj za razvoj ličnosti i učešću u saobraćaju:
13. Karakter i njegov značaj u saobraćaju:
Karakter se definiše kao psihička osobina ličnosti vezana za moralnu stranu. Karakter definišu moralna upravljenost i svjesna djelatnost. Moralna upravljensot ličnosti je definisana poštenjem, savjesnošću, odgovornosti i kulturom. Svjesna djelatnost se odnosi na upornost, inicijativu i voljne osobine ličnosti. Karakterne crte ličnosti su definisane kroz odnos prema samom sebi, prema drugima i prema radu. Vozač sa karakternim crtama se pridržava saobraćajne kulture, manira, poštovanjem pravila i bezbjedno reguliše saobraćaj. 14.Psihopatska obilježja učesnika u saobraćaju:
Povezana su sa agresivnošću, nasiljem i destruktivnim ponašanjem. Psihopatske tendencije, agresivni impulsi, neurotične i nekontrolisane, sklone konfliktima, pogrešna percepcija, nezadovoljstvo, napad na druge učesnike u saobraćaju su psihopatska obilježja učesnika u saobraćaju. 15. Socijalni faktori u razvoju ličnosti:
Značajan faktor u razvoju ličnosti je i socijalni faktor, odnosno sredina u kojoj je ličnost rođena, odrasla, vaspitavana. Socijalna sredina se odnosi na porodicu, vaspitno-obrazovne ustanove, interesovanja i ativnosti u socijalnoj sredini, te interakciju same ličnosti sa drugima u okolini. Prihvatanje, vrednovanje, etičnost, pravilan odnos, usaglašenost sa drugima su obilježja socijalno adaptirane ličnosti. 16. Determinante funkcionalne porodice:
Ljubav, sigurnost, poštovanje, toplina, povjerenje, zaštita, nježnost, uvažavanje i dr. 18.Eksplanatorni stil:
Odnosi se na optimizam ličnosti odnosno njegovo pozitivno shvatanje za očekivanje događaja. Osobe pune optimizma su organizovanije, lakše se nose sa situacijama i vjeruju da će biti bolje. Očekuju najbolja rješenja. 19.Socijalizacija, internalizacija, ekstranalizacija u formiranju ličnosti:
Socijalizacija se odnosi na sredinu u kojoj ličnost živi,odrasta, radi, interesuje. Interakcija se odnosi na povezanost između strukture ličnosti i njenog odnosa prema socijalnoj sredini, učešća u njenim aktivnostima, saradnji sa drugima.
