FACULTAD DE INGENIERÍA ESCUELA ACADÉMICO PROFESIONAL INGENIERÍA MECÁNICA ELECTRICISTA
MONOGRAFÍA MANUAL DE SEGURIDAD DEL TALLER DE MECÁNICA “REVITEC” Autor: ROGER VILLAROEL GONZALES
Trujio Trujio ! P"r# $%&' INDICE
INTRODUCCIÓN.......................................................................................................3 I.
PLANTEAMI PLANTEAMIENTO ENTO DEL PROBLEMA PROBLEMA..... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... ............. ................... ..................... ............ 4
II. OBJETIVOS OBJETIVOS DE LA INVESTIGA INVESTIGACION.. CION...... ......... .......... .......... .......... .......... .......... ............. ................... ..................... .............4 ...4 III.
MARCO MARCO TEORICO.. TEORICO....... .......... .......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ....... 4
3.1. Higiene Higiene y seg!i"# seg!i"#" " in"s$!i in"s$!i#%... #%........ .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ................ ...............4 ....4 3.&. In'#(#'i" In'#(#'i"#" #" )*si'# )*si'# + ,en$#%.... ,en$#%........ ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .............. .............................3.3. N+!,#s N+!,#s "e '#!'$e! '#!'$e! gene!#%.... gene!#%......... ......... ......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............... ................../ ......../ 3.4. N+!,#s N+!,#s "e A%,#' A%,#'en#, en#,ien$+ ien$+ y "e "e P!+"'$+ P!+"'$+ss In0#,#%es In0#,#%es...... ........... .............. ..............12 .....12 3.. Aseg!#, Aseg!#,ien$+ ien$+ "e %+s e5*'%+s e5*'%+s '+n$!# '+n$!# ,+i,ien ,+i,ien$+... $+........ ................ ..................... .............12 ...12 IV. IV.
CONCL CONCLUSIONES. USIONES...... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............. .................. ..................... .................14 ......14
V. BIBLIOGR BIBLIOGRA67A A67A..... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... .......... ............ .................. ..................... ...................1 .........1 ANE8OS............... ANE8OS................................... ........................................ ........................................ ....................................... ...................................... ................... 1-
&
INTRODUCCIÓN
Es$# e,(!es# se en'en$!# i'#"# en H#n'5#'+ 9 T!:i%%+. D!#n$e %# es$#n'i# !e#%i;#"# en %# e,(!es# < REVITEC= se "e$e'$> %# ne'esi"#" "e !e#%i;#! n ,#n#% seg!i"#" ?e (e!,i$e $ene! n# ,#y+! seg!i"#" 5#'i# e% (e!s+n#% ?e %#+!# en %# ,is,# y "en$!+ "e% !e# "e $!##:+@ sien"+ es$# n# 5e!!#,ien$# (!i,+!"i#% ?e 'i"#! %# in$eg!i"#" )*si'# "e $!##:#"+!. P#!# e%%+ se $+ ?e ines$ig#! %#s n+!,#s "e seg!i"#" ?e $ienen ?e #(%i'#! en $+"+ $#%%e! ,e'ni'+. De #'e!"+ # %#s ne'esi"#"es "e seg!i"#" "e %# e,(!es# se i+ %# ne'esi"#" "e i,(%e,en$#! n ,#n#% "e seg!i"#". Es$e ,#n#% $iene '+,+ (!+(>si$+ ei$#! ?e %+s $!##:#!es s)!#n #%gn $i(+ "e #''i"en$e y ?e ss #'$ii"#"es se !e#%i'en '+n ,#y+! seg!i"#". Es$+ $!#e! n# en# i,#gen 5#'i# %# e,(!es#.
3
I.
PLANTEAMIENTO DEL PROBLEMA REVITEC=@ #s* L# s?e"# "e %# '#%i"#" "e n se!i'i+ en e% $#%%e! < REVITEC=@
'+,+ '+,+ s ne'e ne'esi si"# "#" " "e s#$i s#$is) s)#' #'e! e! #% '%ie '%ien$ n$e@ e@ sien sien"+ "+ es es$# $# '# '#!# !#'$ '$e! e!*s *s$i $i'# '# i,(+!$#n$e en %# ,isi>n "e %# e,(!es#@ se !e#%i;> en $+"+ e% $#%%e! n #n%isis "e %#s (!in'i(#%es (!in'i(#%es ,e"i"#s "e seg!i"#" y %# in)!#es$!'$!# in)!#es$!'$!# #s* '+,+ $#,in en %# s(e s(e! !is isi> i>n n "e% "e% (e!s (e!s+n +n#% #% #% !e# e#%i %i;# ;#!! ss ss )n' )n'i+ i+ne ness %+'# %+'#%i %i;# ;#n" n"+ + %+s %+s sigien$es (!+%e,#s (!+%e,#s ?e #)e'$#n en %# '#%i"#" "e ss se!i'i+s y %# seg!i"#" "e s (e!s+n#%. 6#%$# #%$# "e se# se#%# %#,i ,ien en$+ $+ss ?e ?e in"i in"i? ?en en !ies !iesg+ g+ss "e #' #''i 'i"e "en$ n$es es@@ es es$+ $+ss se#%#,ien$+s ei$#!#n ?e se (!esen$en !iesg+s %+s $!##:#"+!es #% !e#%i;#! s $!# $!##: #:+ + (+! (+! es# es# !#;> !#;>n n se "i+ "i+ %# $#! $#!e# "e i,(% i,(%e, e,en en$# $#!! se se# #%# %#,i ,ien en$+ $+ss "e (!+5ii'i>n@ +%ig#'i>n y "e (e%ig!+. 6#%$# "e s+ "e e?i(+ "e seg!i"#" "e% (e!s+n#%@ es i,(+!$#n$e ?e e% ,e'ni'+ 'en$# '+n e% e?i(+ "e seg!i"#" (e!s+n#% se# e% #"e'#"+@ #s* '+,+ es$i,en$#@ '#%;#"+@ '#n"+ se $!##:e '+n e% !e'$i'#"+!# "e "is'+s y $#,+!es se! se! +%ig# +%ig#$+! $+!i+ i+ $i%i; $i%i;#! #! (!+$e (!+$e'' ''i>n i>n (#!# (#!# %# is$#. is$#. G#!#n$ G#!#n$i; i;#! #! e% iene ienes$ s$#! #! y %# seg!i"#" "e $+"+ e% (e!s+n#% ?e in$eg!#n e% e?i(+ "e $!##:+ en e% $#%%e! < REVITEC=. REVITEC=.
II .
OBJETIVO IVOS DE LA INVESTIGACION II.1. O:e$i+ gene!#%. REVITEC=. 9 I,(%e,en$#! I,(%e,en$# ! ,e"i"#s ,e"i"#s "e seg!i"#" en e% $#%%e! < REVITEC=.
III .
MARCO TEORICO L# seg seg!i !i"# "#" " es ,y ,y i,(+ i,(+!$ !$#n #n$e $e@@ es es$+ $+ ei$ ei$# # (!" (!"i" i"#s #s "e $ie, $ie,(+ (+@@ g#!#n$i;# %# s#%" "e %+s $!##:#"+!es. $!##:#"+!es. L#s n+!,#s si'#s "e seg!i"#" s+n n '+n:n$+ "e ,e"i"#s "es$in#"#s # (!+$ege! %# s#%" "e $+"+s@ (!eeni! #''i"en$es y (!+,+e! e% 'i"#"+ "e% ,#$e!i#% "e% $#%%e!. III III.1. .1. Hig Higiene iene y segu seguri ri! ! inu inus" s"ri ri!# !# Tiene (+! +:e$i+ es$#%e'e! %#s ,e"i"#s "e seg!i"#" (#!# %# (!een'i>n "e %+s #''i"en$es@ es i,(+!$#n$e ?e se !e#%i'e e% $!##:+ s+! s+!e e %#s %#s n+!, n+!,#s #s "e seg seg!i !i"# "#"@ "@ 5igi 5igien ene e y ,e ,e"i "i+ + #, #,i ien en$e $e , ,ss
4
#"e'#"+ (#!# e% (e!s+n#% ?e %#+!# en e% $#%%e!@ '+n)+!,e # %# %ey )e"e!#% "e $!##:+ y %+s $!#$#"+s in$e!n#'i+n#%es 'e%e!#"+s y !#$i'#"+ (+! %+s es$#"+s ni"+s Mei'#n+s en "i'5#s ,#$e!i#s. L# seg!i"#" e 5igiene en e% $!##:+ ##!'#n n '+n:n$+ "e n+!,#s@ n#s gene!#%es y +$!#s en (#!$i'%#!es@ '+n %# n#%i"#" "e (!eeni! %+s #''i"en$es %#+!#%es. C#n"+ se $!##:# en n $#%%e! ,e'ni'+ sie,(!e se es$ e(es$+ # ?e eis$#n '+n"i'i+nes ses$n"#! "ei"+ # ins$#%#'i+nes "e)e'$+s#s y ?e e% (e!s+n#% ?e #%%* $!##:# (e"# '+,e$e! #''i+nes ses$#n"#!@ %#s ?e (e"en +'#si+n#! "#+s # %#s (e!s+n#s@ %#s ?e se "een ei$#! (#!# ?e n+ se (!+";'#n #''i"en$es. L#s '+n"i'i+nes ses$#n"#! (e"en se! en$!e +$!#sF Ins$#% Ins$#%#'i #'i+ne +ness e%'$!i e%'$!i'#s '#s "e)e' "e)e'$+ $+s#s s#s.. He! He!!#, !#,ien ien$#s $#s + e?i(+ e?i(+ss en ,#% ,#% es$#" es$#"+. +. A,ie A,ien$e n$e "e $!##: $!##:+ + in#"e' in#"e'# #"+ "+ 6#%$ 6#%$# # "e #i!e#' #i!e#'i>n i>n@@ %,in+ %,in+si" si"#"@ #"@ e$'. 6#%$# #%$# "e e%e, e%e,en$ en$+s +s "e "e (!+$e (!+$e'' ''i>n i>n.. I,(+!$#n'i# "e '+n+'e! %#s '#s#s "e %+s #''i"en$esF "e #'e!"+ #% '+n'e($+ "e #''i"en$e es$e es n 5e'5+ i,(!eis$+. Sin e,#!g+@ e% ?e se# se# i,(! i,(!e eis is$+ $+ n+ ?ie ?ie!!e "e'i "e'i!! ?e ?e se# se# i,(! i,(!e" e"e' e'i i%e %e.. T+"+s +"+s %+s %+s #''i"en$es $ienen n# '#s# ien "eni"# ?e %+s (!++'#@ (+! es$# !#;>n se "een '+n+'e! e i"en$i'#! %#s '#s#s y $+,#! %#s ,e"i"#s ne'es#!i#s $en"ien$es # e%i,in#! %#s '#s#s@ es "e'i!@ se ei$#! s !e(e$i'i>n #% $+,#! %#s ,e"i"#s '+!!e'$i#s ?e '+!!es(+n"#n. L#s '#s#s si'#s se '%#si'#n en & g!(+s "e #'e!"+ # s +!igenF E% 5+,!e. E% ,e ,e"i "i+ + #, #,i ien en$e $e.. L#s #''i+nes ses$n"#! se "enen '+,+ '#%?ie! #''i>n '+s#s ?e se 5#'en + )#%$# "e #''i>n '+s#s ?e n+ se 5#'en ?e (e"en %%e#! # n #''i"en$e. Ve,+s e,+s ?e se $!#$#n $!#$#n "e #''i+n #''i+nes es '+,ne '+,ness ?e ?e ,'5# ,'5#ss e'es e'es %#s 5#'e,+s sin (ens#! en ?e (e"en %%e#!n+s # #''i"en$es@ $+"# #''i>n inseg!# $iene n# e(%i'#'i>n. H#y #%g+ ?e %%e# # es# (e!s+n# # '+,e$e! n# #''i>n inseg!#. A ese #%g+ i! "i!igi"+ es(e'i#%,en$e %# #''i>n "e (!een'i>n. A ese )#'$+! ?e e(%i'# %#s #''i+nes ses$#n"#! %+ %%#,#!e,+s )#'$+! (e!s+n#%. L+s )#'$+!es (e!s+n#%es (e"en "ii"i!se en $!es g!#n"es g!(+sF 6#%$# #%$# "e '+n+ '+n+'i, 'i,ien ien$+ $+ + 5#i 5#i%i" %i"#". #".
M+$i#'i M+$i#'i+nes +nes in'+!! in'+!!e'$#s e'$#s + #'$i$" #'$i$"es es in"e in"ei"#s i"#s.. III. II.$.
In%!&!%i! '( '(si%! ) *en" en"!#
Se (!+"'en '#n"+ %# (e!s+n# $!#$# "e #5+!!#! $ie,(+@ "e ei$#! es)e!;+@ in'+,+"i"#"es + "e g#n#! n (!es$igi+ ,#% en$en"i"+. En !es,en '#n"+ s #'$i$" 5#'i# s (!+(i# (e!s+n# y %# "e %+s "e,s n+ es (+si$i#. In'#(#'i"#" )*si'# + ,en$#%@ se (!+"'e '#n"+ (+! "ie!s+s ,+$i+s + 'i!'n 'i!'ns$# s$#n'i n'i#s #s %# (e!s+ (e!s+n# n# 5# is$+ is$+ "is,i "is,ini ni"# "# s '#(#' '#(#'i"# i"#" " )*si'# )*si'# + ,en$#% ,en$#% '+,+ '+,+ (+! (+! e:e e:e,(% ,(%+ + '#n" '#n"+ + n+ es' es''5 '5# # ien@ ien@ + '#n"+ '#n"+ es$ s,#,en$e (e!$!#"+ (+! #%gn (!+%e,# "e% $i(+ )#,i%i#!@ %#+!#%@ e$'. L# %ey "e (!een'i>n "e !iesg+s %#+!#%es LPRL "e% "e n+ie,!e "e 1// 1//@@ in'+ in'+!( !(+! +!# # %#s %#s "i! "i!e' e'$! $!i' i'es es e! e!+(e# +(e#ss en ,# ,#$e $e!i !i# # "e s#% s#%" " '+n$ie '+n$iene ne %#s eige eigen'i n'i#s #s y !e?i !e?isi$ si$+s +s (#!# (#!# %# i,(%e i,(%e,en ,en$#' $#'i>n i>n en %# e,(!es# "e% sis$e,# "e (!een'i>n@ en %# ?e (#!$i'i(# e% e,(!es#!i+ #s* '+,+ %+s $!##:#"+!es. L# (!een'i>n "e #''i"en$es es e% '+n:n$+ "e #'$ii"#"es + ,e"i"#s "e #"#($#"#s en $+"#s %#s )#ses "e %#s #'$ii"#"es "e %# e,(!es# e,(!es# '+n e% n "e (!e (!een eni! i! %+s %+s #' #''i 'i"e "en$ n$es es "e $!# $!##: #:+. +. E% !ies !iesg+ g+ %#+ %#+!# !#%% es %# (+sii%i"#" "e ?e n $!##:#"+! s)!# n "e$e!,in#"+ "#+ "e!i#"+ "e% $!##:+@ se '+nsi"e!#n '+,+ "#+s "e!i#"+s "e $!##:+. Es %# +%ig#'i>n "e %# e,(!es# (%#ni'#! (%#ni'#! %# #''i>n (!een$i# # (#!$i! "e n# e#%#'i>n ini'i#% "e %+s !iesg+s y %# s#%" "e %+s $!##:#"+!es. P#!# e%%+ se '+nsi"e!#n %+s sigien$es #s(e'$+s. L# e%e' e%e''i> 'i>n n "e %+s %+s e?i e?i(+s (+s "e $!## $!##:+ :+.. L#s n+!,#$i n+!,#$i# # s+!e s+!e %# (!+$ (!+$e''i e''i>n >n "e "e !i !iesg+s esg+s.. Re#% e#%i;# i;#'i> 'i>n n "e #'$ii #'$ii"#" "#" "e "e (!ee (!een' n'i>n i>n.. C#n C#n"+ "+ %+s %+s !es es% %$# $#"+ "+ss "e %# e#% e#%# #'i 'i>n >n "e !ies !iesg+ g+ss %+ 5i'i 5i'ie! e!#n #n ne'e ne'es# s#!i !i+@ +@ e% e, e,(! (!es es#! #!i+ i+ !e# e#%i %i;# ;#! ! '+ '+n$ n$!!+%es +%es (e!i (e!i>" >"i' i'+s +s "e %#s %#s '+n" '+ n"i' i'i+ i+ne ness "e $!# $!##: #:+ + y "e %# #' #'$i $ii i"# "#" " "e %+s %+s +(e! +(e!#! #!i+ i+ss en %# (!es$#'i>n "e %+s se!i'i+s@ (#!# "e$e!,in#! si$#'i+nes (e%ig!+s#s. L# LPR LPRS S Ley "e P!e P!een en'i 'i>n >n "e Ries Riesg+ g+ss L# L#+ +!# !#%e %ess es es$# $#% %e' e'e e %# (+sii%i"#" (+sii%i"#" "e n# (#!$i'i(#'i>n +%n$#!i# (+! (#!$e "e %+s $!##:#"+!es en +!"en # e)e'$#! (!+(es$#s "e ,e:+!# "e %+s nie%es "e (!+$e''i>n. Es$#s (!+(es$#s (e"en "i!igi!se #% e,(!es#!i+ + # %+s >!g#n+s "e
-
!e(!esen$#'i>n !e(!esen$#'i>n y (#!$i'i(#'i>n. (#!$i'i(#'i>n. L+s $!##:#"+!es $!##:#"+!es 5#n "e se! '+ns%$#"+s '+ns%$#"+s '+n #n$e%#'i>n # %# #"+('i>n "e ,e"i"#s "e (%#ni'#'i>n y +!g#ni;#'i>n "e% $!##:+. E% e,(!es#!i+ "ee! '+nsi"e!#! %+ sigien$eF L# (%#ni'#' (%#ni'#'i>n i>n y +!g# +!g#ni;# ni;#'i>n 'i>n "e $!##:+. $!##:+. L# +!g#n +!g#ni;# i;#'i> 'i>n n y "es#! "es#!!+ !+%%+ %%+ "e %#s #'$ii" #'$ii"#"e #"ess "e (!+$e (!+$e''i ''i>n >n "e %# s#%". P!een' P!een'i>n i>n "e %+s !iesg+ !iesg+ss (!+)es (!+)esi+n# i+n#%es %es "e "e %# e,(!es e,(!es#. #. L# e%e''i> e%e''i>n n "e "e "e n se!i se!i'i+ 'i+ "e "e (!een (!een'i>n 'i>n e$e!n+ e$e!n+.. C#%?ie C#%?ie!! +$!# #''i>n #''i>n ?e (e"# (e"# (+ne! (+ne! en !iesg !iesg+ + %# s#%" s#%" y seg!i seg!i"#" "#" "e %+s $!##:#"+!es. En ,#$e!i# "e (!een'i>n "e !iesg+s en e% $!##:+ "e %+s $!##:#"+!es s+n !e(! !e(!ese esen$# n$#"+s "+s (+! %+s C+,i$ C+,i$ss "e E,(! E,(!es# es#@@ %+s De%eg# De%eg#"+s "+s "e Pe!s+n#% y %+s De%eg#"+s "e P!een'i>n@ %es !e'+n+'e e% Es$#$$+ "e %+s T!##:#"+! T!##:#"+!es@ es@ %# Ley "e Ó!g#n+s "e Re(!esen$#'i>n Re(!esen$#'i>n "e% Pe!s+n#% Pe!s+n#% #% Se!i'i+ "e %#s #",inis$!#'i+nes P%i'#s y %# Ley +!gni'# "e %ie!$#" Sin"i'#%. En %#s e,(!es#s '+n ,en+s "e seis $!##:#"+!es@ e% e,(!es#!i+ (+"! #s,i! (e!s+n#%,en$e %#s )n'i+nes (!een$i#s. E% in',(%i,ien$+ (+! (#!$e "e %+s e,(!es#!i+s "e ss +%ig#'i+nes en ,#$e! $e!i# "e (!e (!een en''i>n i>n "e !ies esg g+s %#+ %#+!# !#%%es es@@ "#! "#! %g#! g#! # !es(+ns#i%i"#"es #",inis$!#$i#s@ #s* '+,+ !es(+ns#i%i"#"es (en#%es (+! "#+s "e (e!:i'i+s ?e (e"#n "e!i#!se (+! "i'5+ in',(%i,ien$+. C#n"+ en ss isi$#s (e!i>"i'#s e% Ins(e'$+! "e T!##:+ y Seg!i"#" s+'i#% '+,(!+#!# %# eis$en'i# "e n# in)!#''i>n # %# n+!,#$i# s+!e %# (!ee (!een'i n'i>n >n "e !iesg !iesg+s +s %#+! %#+!#%e #%es@ s@ !e? !e?e!i e!i! ! #% e, e,(! (!es# es#!i !i+ + (#!# (#!# %# ss#n#'i>n "e %#s "e'ien'i#s +se!#"#s. Es$e !e?e!i,ien$+ se %+ 5#! s#e! (+! es'!i$+ #% e,(!es#!i+. P!es P!esn$# n$#,en ,en$e $e !es(+ !es(+ns# ns#%e %e y # %+s %+s De%eg# De%eg#"+s "+s "e P!ee P!een' n'i>n i>n@@ '+n in"i'#'i>n !e,(%#;+ (#!# s ss#n#'i>n. S+n )#'$+!es "e !iesg+ %+s #'$+s y %#s 'i!'ns$#n'i#s ?e (e"#n (!+(i'i#!%# (!+"''i>n "e #''i"en$es. Es$+s )#'$+!es (e"en se! "e "+s $i(+sF %+s in5e!en$es #% +(e!#!i+ y %+s ?e "e(en"en "e %#s '+n"i'i+nes "e seg!i"#". E% +(e!#!i+ "ee ei$#! #'$+s i,(!"en$es '+,+F E,(!en"e E,(!en"e!! $#!e#s $#!e#s sin sin e% '+nsen '+nsen$i,i $i,ien$+ en$+ "e "e s :e)e :e)e in,e"i# in,e"i#$+ $+ N+ #"+($#! #"+($#! %#s %#s (!e'#' (!e'#'i+nes i+nes "ei" "ei"#s #s '#n"+ '#n"+ se $!##: $!##:# # "e ,?in# ,?in#ss en ,+i,ien$+ E,(%e#! E,(%e#! 5e!! 5e!!#,ie #,ien$#s n$#s in#"e in#"e'#" '#"#s #s + 5#'e! 5#'e! ,#% ,#% s+ "e "e e%%#s. e%%#s.
K
N+ $i%i $i%i;#! ;#! %+s ,e"i+ ,e"i+ss "e (!+$e'' (!+$e''i>n i>n # s #%'#n #%'#n'e 'e
En$!e %+s )#'$+!es "e !iesg+ se en'en$!# %+s sigien$es. P!+$e'' P!+$e''i>n i>n ine'#; ine'#; "e "e e?i(+s e?i(+s en ,+i, ,+i,ien$ ien$+. +. 6#%$# #%$# "e "is( "is(+si +si$i $i+s +s "e "e seg! seg!i"# i"#". ". He!!#,i He! !#,ien$#s en$#s y e?i(+s e?i(+s en es$#"+ es$#"+ "e'ien$e "e'ien$e + in#"e' in#"e'#"+ #"+.. E%e,en$+ E%e,en$+ss "e (!+$e''i (!+$e''i>n >n (e!s+ (e!s+n#% n#% ineis$en ineis$en$es. $es. P!+'e P!+'es+ s+ "e $!# $!##:+ #:+ in'+! in'+!!e !e'$+ '$+..
L# (!een'i>n "e #''i"en$es $iene (+! +:e$i+ e%i,in#! %+s )#'$+!es "e !iesg+@ (#!# "is,ini! %#s (+si%es %esi+nes '+!(+!#%es. L#s n+!,#s n+!,#s # segi! (#!# %# (!een'i>n (!een'i>n "e #''i"en$es #''i"en$es "een se! "i'$#"#s "i'$#"#s (+! %# e,(! e, (!es es# # "e #' #'e e!!"+ '+ '+n n %# %egi %egis% s%#' #'i> i>n n ige igen$ n$e@ e@ y se! (!e" (!e"i' i'5# 5#ss (+! (+! %# i,(%#n$#'i>n "e ,e"i"#s "e seg!i"#" "e #'e!"+ # %#s ins$#%#'i+nes y (es$+s "e $!##:+ se !ee!e. Sin e,#!g+@ (+! '+,+"i"#" ,#% en$en"i"#@ es )!e'en$e n# 'ie!$# !esis$en'i# (+! (#!$e "e %+s $!##:#"+!es # #"+($#! %#s ,e"i"#s "e seg!i seg!i"# "#" " I,(es I,(es$#s $#s.. P+ P+!! e%% e%%+ + e% e,(!e e,(!es#! s#!i+ i+ '+,+ '+,+ (!in' (!in'i(# i(#%% !es(+ !es(+ns# ns#%e %e "e% "e% ',( ',(%i %i,i ,ien en$+ $+ "e %# %ey %ey en s 'e 'en$ n$!!+ "e $!# $!##: #:+@ +@ se en'# en'#!!g#!# g#!# "e ?e ?e ss ss $!##:#"+!es !e'i#n %# )+!,#'i>n y %# in)+!,#'i>n ne'es#!i# s+!e %+s !iesg+s eis$en$es "e %+s $!##:#"+!es + (+! ,e"i+ y %#s ,e"i"#s "e (!+$e''i>n # $!#s "e %+s !e(!esen$#n$es "e %+s $!##:#"+!es + (+! ,e"i+ "e n# e,(!es# #:en# es(e'i#%i;#"#. L# )+!,#' )+!,#'i>n i>n y %# in)+! in)+!,#' ,#'i>n i>n "e %+s %+s $!## $!##:#" :#"+! +!es es se! se!n n $e>!i' $e>!i'#s #s y (!'$ (!'$i'# i'#@@ s'ien$e y #"e'#"#@ #"e,s "e 'en$!#!se # %+s !iesg+s es(e'*'+s "e $!##:+@ %+s %+s ,e ,e"i "i+s +s "e s '+n$ '+n$!+ !+%% y #s(e #s(e'$ '$+s +s '+,+ '+,+ (!i, (!i,e! e!+s +s #i #i%i %i+s +s@@ %'5 %'5# # '+n$ '+n$!# !# in'en" in'en"i+s i+s y e#'# e#'#'i> 'i>n. n. Es$# Es$# )+!,#' )+!,#'i>n i>n se !e#%i !e#%i;#! ;#!# # #% se! '+n$!# '+n$!#$#" $#"+ + '#"# '#"# $!##:#"+! + '#n"+ '#,ien %#s '+n"i'i+nes "e $!##:+@ sie,(!e ?e se# (+si%e "en$!+ "e% 5+!#!i+ %#+!#%. En$!e %#s ,e"i"#s (!een$i#s %# n+!,#$i# eige %#s sigien$esF
L+s L+s %g#!e %g#!ess "e $!#nsi$ $!#nsi$+ + se!n se!n '+n %# #n'5! #n'5!# # s'ien s'ien$e $e (#!# (#!# %# 'i!'% 'i!'%#' #'i>n i>n "e %#s (e!s+n#s y ,#$e!i#%es.
A''es A''es+s +s #% #% $#%%e $#%%e!! isi isi%e %e y "ei "ei"#, "#,en$ en$e e in"i' in"i'#"+ #"+..
E% (is+ (is+ "ee "ee se! se! %%#n+ %%#n+ !esis !esis$en $en$e $e y n+ n+ !es !es#%# #%#"i; "i;+. +.
E% %+' %+'#% #% se se $en" $en"! ! "e "ei" i"#, #,en en$e $e en en$i $i%# %#"+ "+.. III. II.+.
N)r*!s e %!r,%"er gener!#.
N+ #'$#! #'$#! sie, sie,(! (!e e "e )+!,# )+!,# (!e,e (!e,e"i$ "i$#" #"# # y !es(+n !es(+ns# s#%e@ %e@ n+ '#e! '#e! en %# !$i !$in# n# ni en %# i,(!+is#'i>n.
Res(e$ Re s(e$#! #! %+s %+s "is(+si$ "is(+si$i+s i+s "e "e seg!i" seg!i"#" #" y "e (!+$e''i (!+$e''i>n >n "e %#s %#s ins$#% ins$#%#'i+ #'i+nes nes en e?i(+s@ n+ s(!i,i!%+s + ,+"i'#!%+s sin +!"en e(!es# "e% :e)e in,e"i#$+.
P+ne! +ne! en '+n+' '+n+'i, i,ie ien$ n$+ + "e% :e)e :e)e in,e" in,e"i# i#$+ $+ + "e% "e% '+,i '+,i$ $ "e %# e, e,(! (!es es# # %#s %#s #n+,#%*#s +se!#"#s en %+s "is(+si$i+s "e seg!i"#" y (!+$e''i>n@ #s* '+,+ '#%?ie! +$!# 'i!'ns$#n'i# ?e (e"# en$!##! (e%ig!+.
N+ e)e' e)e'$ $# #! (+! (+! "e' e'is isi> i>n n (!+(i# (i# ning ingn# n# +(e! (e!#' #'i> i>n n ?e n+ se# "e s in',en'i# y ,s si (e"e #)e'$#! s seg!i"#".
En '#s+ '#s+ "e !es !es%$#! %$#! #''i"en$ #''i"en$#"# #"# + se! se! $es$ig+ $es$ig+ "e "e n #''i" #''i"en$e@ en$e@ )#'i%i$#! )#'i%i$#! %# %#+! %#+! ines$ig#"+!# "e% se!i'i+ "e seg!i"#"@ (#!# ?e (e"#n se! '+!!egi"#s %#s '#s#s ?e %# ,+$i#!+n.
An$e An$e '#% '#%? ?ie ie!! %esi %esi>n >n (+! (e?e (e?e# # ?e se# #'"i #'"i!! %+ #n$es #n$es (+si (+si%e %e # %+s %+s se!i'i+s ,"i'+s.
N+!,#s "e 5igiene #,ien$#%.
L# e,(! e,(!es# es# $iene $iene %# %# +%ig#'i +%ig#'i>n >n "e ,#n$ene! ,#n$ene! %i,(i#s %i,(i#s y +(e!# +(e!#$i+ $i+ss %+s se!i'i+s se!i'i+s@@ #se+s y es$#!i+s "es$in#"+s # %+s $!##:#"+!es.
L+s $!##:#"+ $!##:#"+!es !es (+! s s (#!$e (#!$e $ienen $ienen %# %# +%ig#' +%ig#'i>n i>n "e "e !es(e$ !es(e$#! #! y 5#'e! 5#'e! n en s+ "e "i'5#s ins$#%#'i+nes.
E% +(e!#! +(e!#!i+ i+ $iene $iene %# +%ig#'i +%ig#'i>n >n $iene $iene "e "e ,#n$ene! ,#n$ene! %i,(i+ %i,(i+ y +!"e +!"en#"+ n#"+ s !e# !e# "e $!##:+ s+%i'i$#n"+ (#!# e%%+ %+s ,e"i+s ne'es#!i+s.
E% #' #'ei ei$e $e ie: ie:+ + s+%+ s+%+ (+"! (+"! e%i, e%i,in in#! #! (+! (+! '+ '+, ,s s$i $i>n >n en %#s %#s ins$ ins$#% #%#' #'i+ i+ne ness #(!+# #(!+#"#s "#s (+! %#s #$+! #$+!i"# i"#"es "es@@ (!ei (!ei# # (!ese (!esen$# n$#'i> 'i>n n "e% "e% in)+! in)+!,e ,e (e!i'i (e!i'i#% #% '+!!es(+n"ien$e. '+!!es(+n"ien$e. L+ ,is,+ se! $#,in %i"+ (#!# e% e,(%e+ "e #'ei$e ie:+ '+n nes "e '#%e)#''i>n. /
III.-.
N)r*!s
e
A#*!%en!*ien")
y
e
Pr)u%")s
In!*!/#es. E% #%,#'e #%,#'en# n#,ie ,ien$+ n$+ y %# ,# ,#ni( ni(%# %#'i> 'i>n n in'+! in'+!!e !e'$+ '$+ss "e (!+" (!+"'$ '$+s +s in0#,#%es $#%es '+,+ '+,s$i%es@ %!i'#n$es@ "is+%en$es y (in$!#s s+n e% (!in'i (!in'i(#% (#% !ie !iesg sg+ + "e in'en in'en"i+ "i+ss en %+s $#%%e! $#%%e!es es "e #$+,+ #$+,+'i 'i>n@ >n@ se (e"en ei$#! sigien"+ %#s sigien$es n+!,#sF
E% #%,#' #%,#'n n "ee "ee se! n %+'# %+'#%% #is%#" #is%#"+ + "ei"# "ei"#,en ,en$e $e en$i% en$i%#"+ #"+ y '+n '+n %#s en$#n#s (!+$egi"#s "e %+s !#y+s s+%#!es.
L# iins$# ns$#%#'i> %#'i>n n e%'$! e%'$!i'# i'# y %#s %,(#!#s %,(#!#s "een "een "e se! "e $i(+ $i(+ es$#n' es$#n'+. +.
%#s %#s en$! en$!#" #"#s #s #% %+'# %+'#%% "ee "een n se# se#%i %i;# ;#!s !se e '+n '+n in"i in"i'# '#"+ "+!!es "e (e%i (e%ig! g!+ + y "is(+ne! "e n '#"!+ "e ins$!''i+nes s+!e %# '+n"'$# # +se!#!.
Den$ Den$!!+ "e% "e% #%,# #%,#' 'n n es es$ $n n #s+ #s+% %$# $#,e ,en$ n$e e (!+5 (!+5i ii" i"+ + ),# ),#!@ !@ $i% $i%i; i;#! #! %%#,#s@ en'en"e! es$)#s "e '#%?ie! $i(+ en gene!#%@ s#! #(#!#$+s "e #''i+n#,ien$+ e%'$!i'+ ?e (e"#n gene!#! '5is(#s.
N+ "e(+ "e(+si si$# $#!! en# en#se sess '+ '+n n '+ '+, ,s s$i $i% %es es 'e 'e!!'# "e e5* e5*' '%+ %+ss ni "e #n'+s "e (!e# "e ,+$+!es.
N+ e,(% e,(%e# e#!! '+ '+, ,s$ s$i i%e %e (#!# (#!# %# %i,( %i,(ie ie;# ;# "e ,+$+ ,+$+!!es y# se se# # en e% #n' #n'+ + "e (!e (!e# #ss s+! s+!e e e% ,is,+ is,+ e5* e5*' '%+ %+ sin+ sin+@@ "e$e "e$e!!gen$ gen$es es #(!+(i#"+s (#!# e% '#s+.
L+s $!#( $!#(+s +s y si,i si,i%# %#!!es e, e,(% (%e# e#"+ "+ss (#!# (#!# e% se se'# '#"+ "+ "e '+ '+, ,s s$i $i% %e e "een "een g#!" g#!"#!s #!se e en n "e(>s "e(>si$+ i$+ #(!+( #(!+(i#" i#"+@ +@ sin sin ,e ,e;'% ;'%#!% #!%+s +s '+n '+n %# #s!# n+!,#%. III.0 III.0..
Aseg Asegur ur!* !*ie ien" n") ) e #)s #)s e2( e2(%u %u#) #)s s %)n" %)n"r! r! *)i *)i*i *ien en") ").. N)r*!s e seguri!3 is&)si%i)nes #eg!#es4 An$e An$ess "e '+ '+,e ,en; n;#! #! %+s %+s $!# $!##: #:+s +s@@ %+s %+s e5* e5*' '%+ %+ss "ee "ee! !n n #seg #seg! !#! #!se se
'+n$ '+ n$!# !#
,+i, +i,ie ien$ n$+ +
in#" in#"e e!$ !$i" i"+@ +@
(+! (+!
e:e, e:e,(% (%+ +
12
,e"i#n$e e% )!en+ "e es$#'i+n#,ien$+@ es$#'i+n#,ien$+@ + ,e"i#n$e '#%;+s '#n"+ es$n e%e#"+s. L#s L#s (#!$e (#!$ess "e %+s e5*' e5*'%+s %+s #''i+n #''i+n#"+ #"+ss ,e'n ,e'ni'# i'#,en ,en$e $e y %+s #(#!#$ #(#!#$+s +s #"+s# #"+s#"+s "+s@@ #!#n #!#n "e #seg #seg!#! !#!se se '+n$!# '+n$!# ,+i, ,+i,ien ien$+ $+ in#"e!$i"+. N)r*!s e seguri!3 is&)si%i)nes #eg!#es4 N+ se (e!,i$e ),#! en ;+n#s "e $!##:+ en %#s ?e (e"#n "es(!en"e!se g#ses '+,s$i%es + #(+!es '+,s$i%es. Es$#s ;+n#s "e $!##:+ se in"i'#!#n ,e"i#n$e e% '+!!es(+n"ien$e %e$!e!+ "e (!+5ii'i>n "e ),#!. Tr!/!5)s en #)s e2(%u#)s e#e!)s. N+!,#s "e seg!i"#". L+s ,e'#nis,+s ?e s+(+!$#n %# '#!g# en %#s (%#$#)+!,#s "e e%e#'i>n@ "ee!n es$#! #seg!#"+s '+n$!# "es'ens+ in#"e!$i"+ (+!
,e"i+
"e
"is(+si$i+s
es(e'i#%es
?e
#'$en
#$+,$i'#,en$e. L+s "is(+si$i+s "e e%e#'i>n $!#ns(+!$#%es s+%+ (+"!n %%e#! '#!g#s en %# (+si'i>n ,s #:# (+si%e. ni'# ni'#,en ,en$e $e es$ es$ (e!,i$ (e!,i$i"+ i"+ $!##: $!##:#! #! en + "e#:+ "e#:+ "e e5*' e5*'%+ %+ss e%e#" e%e #"+s +s@@ '#n" '#n"+ + es$+s es$+s es$n es$n #se #seg! g!#"+ #"+ss '+n$!# '+n$!# !+"#" !+"#"! !#@ #@ #s'%#'i>n y "es'ens+. S+%+ S+%+ se (+"! (+"! en$! en$!#! #! en e5* e5*' '%+ %+ss e%e e%e#" #"+s +s '#n '#n"+ "+ es$ es$ g#!#n$i;#"+ ?e "ei"+ # es# en$!#"# n+ se +%'#!#n@ !+"#!#n + se "es%i;#!#n. N)r*!s &reen"i!s &!r! !%%ien"es
11
E% $#%%e! '+n$#!# '+n %+s se!i'i+s@ %##+s y es$#!i+s #"e'#"+s "e #'e!"+ '+n e% n,e!+ "e $!##:#"+!es. As* ,is,+ "is(+n"! "e n +$i?*n "e (!i,e!+s #i%i+s en '#s+ "e #%gn #''i"en$e. L+s e$ingi"+!es e$ingi"+!es "e in'en"i+s@ in'en"i+s@ es$#!n "is$!ii"+s "is$!ii"+s en %g#!es %g#!es "e )'i% #''es+. L+s L+s +(e!#! +(e!#!i+s i+s $en"! $en"!n n # s #%'#n' #%'#n'e e %+s ,e ,e"i+ "i+ss "e (!+$e (!+$e'' ''i>n i>n (e!s+n#% ne'es#!i+ (#!# e% $!##:+ ?e se "es#!!+%%# #s* '+,+F '#s'+s (#!# %# (!+$e''i>n "e g+%(es en %# '#e;#@ $#(+nes (#!# %# (!+$e''i>n "e %+s +*"+s '#n"+ e% !i"+ se# ,y in$ens+@ g#)#s@ ,#s'#!i%%#s@ g#n$es@ !+(# y '#%;#"+ "e seg!i"#". In$+ In$+i'# i'#'i+ 'i+nes nes.. L#s L#s , ,ss )!e' )!e'en$ en$es es s+n s+n %#s +!igin +!igin#" #"#s #s (+! e% ,+n> ,+n>i" i"+ + "e '#!+n '#!+n+ + (!+" (!+"'i" 'i"+ + (+! ,+$+! ,+$+!es es en ,#!'5# ,#!'5# y %# in5#%#'i>n "e "is+%en$es y (in$!#s en %+'#%es ,#% en$i%#"+s. T#,in T#,in (+! %# inges$i>n #''i"en$#% "e '+,s$i%e@ '+,s$i%e@ '#n"+ se !e#%i !e#%i;# ;# %# ,#%# ,#%# (!'$ (!'$i'# i'# "e s#' s#'#! #! '#! '#!!#n !#n$e $e "e n "e(+s "e(+si$+ i$+ #s(i!#n"+ '+n %# +'# (+! ,e"i+ "e n $+ 0ei%e. Sien"+ %# (!een'i>n "e #''i"en$es "e n ien '+,n (#!# %# e,(!es# y %+s $!##:#"+!es@ n+ s+%+ %# (!i,e!# $iene %# +%ig#'i>n "e #"e'#! %#s ins$#%#'i+nes y# )#'i%i$#! # %+s segn"+s %+s ,e"i+s "e (!+$e''i>n (e!s+n#%@ $#,in %+s +(e!#!i+s es$n +%ig#"#s # ',(%i! %#s n+!,#s es$#%e'i"#s (+! %# e,(!es#. D#"# %# g!#n #!ie"#" "e $#!e#s ?e se e)e'$#n en %+s "is$in$+s $#%%e!es #$+,+$!i'es y %# "ie!si"#" "e ,e"i+s e,(%e#"+s (#!# s e:e''i>n@ %#s ,e"i"#s # #"#($#! s+n ,y '+,(%e:#s@ (+! e%%+ %#s n+!,#s gene!#%es "een #"#($#!se y '+n'!e$#!se en '#"# $#%%e! (#!# e%i,in#! %#s si$#'i+nes "e !iesg+@ %#s n+!,#s ,s i,(+!$#n$es (e"en !es,i!se en %#s sigien$esF
N+!!,# N+ ,#ss "e "e !es esi" i"+ +ss (e% (e%ig ig!!+s+s +s+s..
N+!!,# N+ ,#ss "e 'es 'es$i $i>n >n #, #,ie ien$ n$#% #%..
1&
N+!!,# N+ ,#ss "e "e se se#% #%#, #,ie ien$ n$+s +s $>i $>i'+ '+s. s. N)r*!s e se6!#es %)n"r! in%eni)s
Dise+ y Si,+%+g*#. Ci!'%+ '+n "i#g+n#% # 13 g!#"+s en '+%+! !+:+@ s*,+%+ g!'+ "e n 'e!i%%+ en'en"i"+@ ,is,+ ?e (e"e se! '+,(%e,en$#"+ '+n n $e$+ !ee y "e )'i% is#%i;#'i>n
n n i>n '+n$!i '+n$!iy ye e # in"i' in"i'#! #! #?e%% #?e%%+s +s !ie !iesg+ sg+ss ?e ?e (+! s n#$ n#$!# !#%e %e;# ;# y '# '#!# !#'$ '$e! e!*s *s$i $i'# '#ss n+ 5#n 5#n (+"i (+"i"+ "+ se! se! e%i, e%i,in in#" #"+s +s.. C+nsi"e!#n"+ %+s !iesg+s ,s )!e'en$es en es$+s %+'#%es@ %#s se#%es # $ene! en 'en$# s+n %#s sigien$esF Se#%es "e #"e!$en'i# "e n (e%ig!+F Tienen Tienen )+!,# $!i#ng%#! y e% (i'$ (i'$+g +g!# !#,# ,# neg! neg!+ + s+! s+!e e )+n" )+n"+ + #, #,#! #!i% i%%+ %+.. L# L#ss ?e ?e '+n '+n ,# ,#y+ y+!! )!e'en'i# se $i%i;#n s+nF Riesg) e#9%"ri%) Es$# Es$# se se# #%% "ee "ee si$ si$#! #!se se en $+"+ $+"+ss %+s %+s #!,# #!,#!i !i+s +s y '#" '#"!!+s e%'$!i'+s "e% $#%%e!. M!"eri!#es in!*!/#es En es es$e $e $i( $i(+ "e %+'# %+'#%%es se s#n # ,en" en"+ + "is+% is+%e en$ n$es es y '+,s$i%e ?e !es(+n"en # es$e $i(+ "e !iesg+@ $i%i;n"+se %# se#% in"i'#"#s.
13
IV.
CONCLUSIONES
L#s ,e"i"#s "e seg!i"#" $ienen '+,+ n#%i"#" g#!#n$i;#! %# seg!i"#" "e $+"+ in"ii"+ s+!e !iesg+s ?e es$n e(es$+s en %# e,(!e e,(!es# s# "+n"e "+n"e !e#%i !e#%i'en 'en ss ss #'$ii #'$ii"#" "#"es es %#+!# %#+!#%es %es.. Es i,(+!$# i,(+!$#n$e n$e ?e $+"#s $+"#s %#s e,(!es#s e,(!es#s i,(%e,en$en i,(%e,en$en ,e"i"#s ,e"i"#s "e seg!i"#" y # s e; (+ne!%+ en (!'$i'# (#!# $+"+ e% (e!s+n#%
?e %#+!en en %#s e,(!es#s. En %# e,(!es# e,(!es# ?e ?e n+ '+n$## '+n $+"#s %#s ,e"i"#s "e seg!i"#" ne'es#!i#s #% !e#%i;#! ss #'$ii"#"es@
%# '#% (+ne en !iesg+ %# in$eg!i"#" )*si'# "e ss $!##:#"+!es. Se 5i;+ n #n%isis # $+"# %# e(!es# (#!# '+n+'e! $+"#s %#s ne'esi"#"es (!i,#!i#s (!i,#!i#s (#!# #s* (+"e! "#!%es s+%'i>n. P#!# e%%+ se %e (%#n$e+ #% ge!en$e %# i,(+!$#n'i# "e i,(%e,en$#! %#s ,e"i"#s "e seg!i"#" y %+s ene'i+s ?e se +$en"!*#n #% #(%i'#!%+s@
$#n$+ '+,+ (#!# %+s $!##:#"+!es y %# e,(!es#. Un# Un# e; e; #(! #(!+#" +#"+ + e% (!+y (!+ye' e'$+ $+ se %e in)+ in)+!!,+ #% (e!s (e!s+n +n#% #% %# i,(+!$#n'i# "e %#s ,e"i"#s "e seg!i"#"@ ?e e% (!+(+si$i+ es ei$#! s)!i! #%gn $i(+ "e #''i"en$e #% !e#%i;#! ss #'$ii"#"es@ se %es #is#!# ?e 5#! n+!,#s "e seg!i"#" %#s '#%es@ se $en"!n ?e !es(e es(e$# $#!@ !@ en '# '#s+ s+ "e se se!! $es$ $es$ig ig+ + "e n #' #'$+ $+ In"e In"ei i"+ "+ !e(+!$#!%+ '+n e% :e)e "e %# e,(!es#.
14
L#
i,(%e,en$#'i>n
"e
es$e
(!+ye'$+
se
%%e>
#
'#+
s#$is)#'$+!i#,en$e@ g!#'i#s # $+"+ e% (e!s+n#% ?e %#+!# en %# e,(!es#.
V.
BIBLIOGRA:;A Ces#! Ces #! R# R#,*! ,*!e; e; C##ss C##ss'+ '+.. Seg!i Seg!i"# "#" " In"s In"s$!i $!i#% #% n en)+? en)+?e e in$eg! in$eg!#%@ #%@ segn"# e"i'i>n. E"i$+!i#%F Li,s#@P#g. 1191/ C R#y As)#5%. Seg!i"#" In"s$!i#% y S#%"@ '#!$# e"i'i>n. E"i$+!i#%F Pe#!s+n. P#g. 19&1
1
ANE
Ane=) B Se6!#!*ien")s e &r)2i/i%i8n
1-
Ane=) C Se6!#!*ien")s e )/#ig!%i8n )/#ig!%i8n
Ane=) D Se6!#!*ien")s %)n"r! in%eni)s 1K
1