1. Definicja: pedagogiki, wychowania, kształcenia, uczenia się, nauczania. Pedagogika- zespół nauk o wychowaniu. To również instytucje, cele, treści, metody i środki; a także kierowanie dzieckiem. To nauka o wychowaniu człowieka. Jako dyscyplina naukowa tworzy teoretyczne i metodyczne podstawy planowej działalności wychowawczej, mającej na celu wyposażenie społeczeństwa w wiedzę ogólną i zawodową, w system wartości i przekonań niezbędnych dla jego funkcjonowania. Formułuje również teorię celów wychowania, uwarunkowanych historycznie i klasowo. Pierwotnie termin ten obejmował wszystkie czynności związane z opieką, wychowaniem i nauczaniem dzieci. Zespół nauk o wychowaniu, istocie, celach, treściach metodach, środkach i formach organizacji procesów wychowawczych. Pedagogika jest nauką o procesach wychowawczych, czyli teorią działalności wychowawczej Wychowanie- świadomie organizowana działalność społeczna, oparta na stosunku wychowawczym miedzy wychowankiem a wychowawcą, której celem jest wywołanie zamierzonych zmian w osobowości wychowanka. Zmiany te obejmują zarówno stronę poznawczo – instrumentalną, związaną z poznaniem rzeczywistości i umiejętnością oddziaływania na nią, jak i stronę emocjonalno – motywacyjną, która polega na kształtowaniu stosunku człowieka do świata i ludzi, jego przekonań i postaw, układu wartości i celu życia. (WINCENTY OKOŃ) Kształcenie- system działań zmierzających do tego, aby uczącej się jednostce umożliwić poznanie świata, przygotowanie się do zmieniania świata. To całokształt czynności oraz procesów umożliwiających ludziom poznawanie przyrody, społeczeństwa i kultury oraz uczestnictwo w ich przekształcaniu i możliwie wszechstronny rozwój własnej sprawności fizycznej, umysłowej, zainteresowań oraz zdolności. (WINCENTY OKOŃ) Uczenie się- proces nabywania względnie trwałych zmian w szeroko rozumianym zachowaniu (wiadomości, umiejętności, nawyki, postawy) w toku bezpośredniego i pośredniego poznawania rzeczywistości (doświadczenia i ćwiczenia). To proces, w toku którego na podstawie doświadczenia, poznania i ćwiczenia powstają nowe formy zachowania się i działania lub ulegają zmianom formy wcześniej nabyte. (WINCENTY OKOŃ) Nauczanie- proces kierowania uczeniem się uczniów w toku planowej pracy nauczyciela z uczniem. To planowa i systematyczna praca nauczyciela z uczniami, polegająca na wywołaniu oraz utrwaleniu zmian w ich wiedzy, dyspozycjach i postępowaniu w wyniku uczenia się, opanowywania wiedzy, przeżywania wartości oraz prowadzenia własnej działalności praktycznej. (WINCENTY OKOŃ) 2. Jakie placówki obejmuje system oświaty. • Przedszkola • Szkoły: podstawowe, gimnazja, ponadgimnazjalne, artystyczne • Placówki oświatowo-wychowawcze • Placówki artystyczne • Placówki kształcenia ustawicznego, praktycznego oraz ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego • Poradnie psychologiczno-pedagogiczne • Młodzieżowe ośrodki wychowawcze i socjoterapii, specjalne ośrodki szkolnowychowawcze oraz specjalne ośrodki wychowawcze dla dzieci i młodzieży • Internaty i bursy szkolne • Zakłady kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli • Biblioteki pedagogiczne 3. Nauki podstawowe dla pedagogiki. • prawo,
• • • • • • • •
filozofia logika antropologia filozoficzna i antropologia kulturowa historia oświaty i wychowania socjologia oświaty i wychowania biologia - anatomia, fizjologia, genetyka medycyna społeczna psychologia ogólna, psychologia rozwojowa, psychologia wychowawcza, psychologia kliniczna • prakseologia • etyka • teoria naukowa organizacji i zarządzania • cybernetyka • ogólna teoria systemów • informatyka • ekonomia 4. Definicja: pajdocentryzm, didaskalocentryzm. Pajdocentryzm- kierunek pedagogiczny przyznający dziecku centralną pozycję w procesach edukacji i opierający ten pogląd na przekonaniu o względnej doskonałości jego zadatków wrodzonych. Dlatego pajdocentryzm traktuje wychowanie jako samą tylko opiekę nad samorzutnym rozwojem dziecka, do którego należy dopasować programy, metody i organizacje pracy dydaktyczno-wychowawczej. Jednocześnie pajdocentryzm nie docenia roli nauczyciela i społecznych uwarunkowań edukacji. Didaskalocentryzm- pogląd, zgodnie z którym nauczanie i wychowanie polega na przekazywaniu gotowej wiedzy i jej interpretacji oraz urabianiu dzieci według stałych wzorów moralnych, pracowniczych i obywatelskich, z nauczycielem i programem w centrum uwagi. 5. Omów pojęcie pedagogiki naturalistycznej. Pedagogika naturalistyczna – nurt pedagogiczny, którego początki stworzył Jan Jakub Rousseau, głosząc tezę swobodnego wychowania zgodnego z naturą dziecka. Naturalizm pedagogiczny odkrywał dziecko, jego potrzeby, zainteresowania, ograniczając rolę wychowawcy do czuwania nad jego rozwojem (pajdocentryzm). Rozwój nauk biologicznych i psychologicznych przełomu XIX i XX wieku przyniósł krytykę szkoły tradycyjnej oraz odrodzenie myśli wychowania naturalnego. W Stanach Zjednoczonych na początku XX wieku pedagogika naturalistyczna przyjęła nazwę "progresywizmu", którego inicjatorem był John Dewey. Progresywizm stał się początkiem dużego ruchu nowatorskiego zwanego nowym wychowaniem. Zaczęły powstawać szkoły eksperymentalne: John Dewey – szkoła pracy, Wiliam Heard Kilpatrick – metoda projektów, Celestyn Freinet – swobodna ekspresja dziecka, Edouard Claparède – szkoła na miarę dziecka, Owidiusz Decroly - szkoła życia przez życie, Helena Parkhurst – plan daltoński, Henryk Rowid – szkoła twórcza, Georg Kerschensteiner – szkoła pracy, i inne. Główne zasady: • wychowanie powinno być dostosowane do naturalnego rozwoju dziecka • dziecko powinno uczyć się wtedy, gdy poczuje potrzebę zdobywania wiedzy • nauczyciel ma stwarzać warunki do rozwoju potrzeb poznawczych i moralnych dzieci • nauczanie powinno być zindywidualizowane • szkoła ma pobudzać aktywność dziecka
• ocena prac indywidualnych i zbiorowych oraz testy pomiaru uzdolnień dzieci zamiast egzaminów • udział uczniów w planowaniu programu • nieprzywiązywanie znaczenia do nagród i kar z zewnątrz, poleganie na wewnętrznej motywacji dziecka • położenie nacisku na kooperację i pracę zespołową oraz twórczą ekspresję
Zarzuty: • wychowanie jednostronne, oparte na nieuzasadnionych nadziejach co do rzeczywistego wpływu spontanicznej działalności ucznia na jego rozwój intelektualny, • przesadne zainteresowanie dzieckiem, • niedocenianie planowego wysiłku w zdobywaniu wiedzy, • przedkładanie swobody nad karność, chwilowej potrzeby nad dalsze cele wychowania, doświadczenia indywidualnego nad społeczne, psychologiczną organizację nauczania nad konsekwencję logiczną, inicjatywę ucznia nad inicjatywę nauczyciela, przerost zajęć praktycznych, często przypadkowych pod względem treści, nad zajęciami umysłowymi, które zapewniałyby dzieciom podstawy usystematyzowanej wiedzy o świecie. 6. Omów pojęcie nowego wychowania. Koncepcja pedagogiczną która: „przeciwstawia się tradycyjnym metodom przyznającym istotna rolę w nauczaniu i wychowaniu nauczycielowi, natomiast koncentruje proces pedagogiczny na dziecku, jego własnej aktywności, potrzebach wieku, jego osobistych upodobaniach i zainteresowaniach. Na rozwój Nowego Wychowania składały się trzy wielkie nurty: -naturalizm – J.J. Rousseau, L. Tołstoj -socjologizm – A. Comte, E. Durkheim -kulturalizm – I. Kant. Nurt Nowego Wychowania karcono za zbyt indywidualne podejście i nie zwracanie dostatecznej uwagi na jego cechy społeczne. Potępiano również naturalizm i ekspresję, wytykając nadmierną swobodę. Rozwijała się z pedagogiki kultury. Pedagogika nowego wychowania ma jednak inny zakres. Powstanie, przedstawiciele. Powstał na przełomie XIX/XX wieku, we Francji i Szwajcarii do II wojny światowej. Przedstawicielami są psycholodzy. Cały kierunek dotyczył wychowania i kształcenia małego dziecka. Była to teoria, ale i praktyka. Powstały szkoły nowego wychowania. Nazywano je „szkołami reform”. W Polsce te szkoły stworzył Henryk Rowid i nazywały się „szkołami twórczymi”. Działały na zasadzie eksperymentu. Nowe wychowanie powstało jako sprzeciw wobec tradycji intelektualizmu. Panował w nich werbalizm, ostra dyscyplina. Główne postulaty- postulowano wobec nowoczesnych szkół zmianę w nauczaniu i wychowaniu w oparciu o wiedzę psychologiczną: • autonomię okresu dzieciństwa w XIX wieku dziecko było własnością rodziców, dzieci nie miały praw. Okres ten był okresem przygotowania do dojrzałości. Dziecko miało być człowiekiem, a nie przedmiotem • postulowano indywidualizację – każde dziecko postrzega oddzielnie • rozwój uczuć, zainteresowań • wyższość indywidualnego doświadczania nad poznaniem werbalnym. Założenia kierunku nowego wychowania. • Tradycje: Sięgnęli do dzieła Jana Jakuba Rousso „Emil czyli o wychowaniu”. Naturalizm, dziecko rozwija się zgodnie z naturą, wolność wychowania. Lew Tołstoj nawiązuje do naturalistycznego rozwoju dziecka. Jan Amos Kamieński „Wielka dydaktyka” – pisał i
postulował o prawa dziecka i o powszedniość oświaty. Henryk Pestalozzi – pedagog, który spowodował, że w Szwajcarii nauczanie początkowe stało się obowiązkowe. Był twórcą zasad nauczania początkowego. • Współczesność: Nawiązywano do pragmatyzmu Johna Deweya i Williama Jamesa. Czerpano wiedzę z indywidualnego doświadczenia 7. Wymień przedstawicieli nowego wychowania. Owidiusz Decroly, Edward Claparede, Adolf Ferrier, Henryk Rowid, Maria Montessori, Jon Dewey, Celestyn Freinet, Maria Grzegorzewska, Rudolf Sztejner, 8. Co to jest edukacja alternatywna? Edukacja alternatywna- nowe projekty wychowawcze, nowe modele szkół i nowe rozwiązania oświatowe, którym przypisuje się cechy nowoczesności, innowacyjności czy postępowości. To popularne w wielu krajach choć wieloznaczne określenie wychowania (szkół), które stanowi alternatywę w stosunku do zwykłego wychowania. Niesie za sobą prawo nauczyciela do bycia innym a zarazem sobą (do pielęgnowania własnych idei.) Edukacyjne alternatywy: • Kształcenie publiczne i niepubliczne • Kształcenie tradycyjne i innowacyjne • Kształcenie adaptacyjne i emancypacyjne • Kształcenie autorytarne i nieautorytarne • Wychowanie dyrektywne i niedyrektywne • Pedagogika i antypedagogika 9. Omów funkcje standardów jakości. Określają wymagania stawiane nauczycielom, chodzi o to, aby: • Wspomagać nauczyciela w osiągnięciu wysokiej, jakości w nauczaniu dzieci, • Zapoznanie nauczyciela z filozofia szkoły, • Dostarczanie informacji o zew oraz formach doskonalenia, • Opieka nad nauczycielami, którzy prace rozpoczynają, • Udzielanie pomocy nauczycielom podczas dokonywania zmian i modyfikacji zadań dla nauczycieli 10. Co wiesz o awansie zawodowym nauczyciela? Nauczyciel stażysta- przedkłada dyrektorowi szkoły projekt planu rozwoju zawodowego w terminie 20 dni od dnia rozpoczęcia zajęć. Nauczyciel stażysta ubiegający się o awans na stopień nauczyciela kontraktowego w okresie odbywania stażu powinien w szczególności: 1) poznawać organizację, zadania i zasady funkcjonowania szkoły, w tym: a) przepisy związane z funkcjonowaniem szkoły; b) sposób prowadzenia dokumentacji obowiązującej w szkole; c) przepisy dotyczące zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków nauki i pracy; 2) uczestniczyć jako obserwator w zajęciach prowadzonych przez opiekuna stażu lub innych nauczycieli, w wymiarze co najmniej jednej godziny zajęć w miesiącu, oraz omawiać z prowadzącym obserwowane zajęcia; 3) prowadzić zajęcia z uczniami, w obecności opiekuna stażu lub dyrektora szkoły, w wymiarze co najmniej jednej godziny zajęć w miesiącu, oraz omawiać je z osobą, w obecności której zajęcia zostały przeprowadzone;
4) uczestniczyć w wewnątrzszkolnych formach doskonalenia zawodowego nauczycieli. Wymagania niezbędne do uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego obejmują: 1) znajomość organizacji, zadań i zasad funkcjonowania szkoły, w której nauczyciel odbywał staż; 2) umiejętność prowadzenia zajęć w sposób zapewniający właściwą realizację statutowych zadań szkoły, w której nauczyciel odbywał staż; 3) znajomość środowiska uczniów, ich problemów oraz umiejętność współpracy ze środowiskiem uczniów; 4) umiejętność omawiania prowadzonych i obserwowanych zajęć. Nauczyciel kontraktowy- projekt planu rozwoju zawodowego załącza do wniosku o rozpoczęcie stażu skierowanego do dyrektora szkoły. Nauczyciel kontraktowy ubiegający się o awans na stopień nauczyciela mianowanego w okresie odbywania stażu powinien w szczególności: 1) uczestniczyć w pracach organów szkoły związanych z realizacją zadań dydaktycznych, wychowawczych, opiekuńczych lub innych wynikających ze statutu szkoły oraz potrzeb szkoły i środowiska lokalnego; 2) pogłębiać wiedzę i umiejętności zawodowe, samodzielnie lub przez udział w różnych formach kształcenia ustawicznego; 3) poznawać przepisy dotyczące systemu oświaty, a w przypadku nauczycieli, o których mowa w art. 1 ust. 1 pkt 2 i ust. 1a Karty Nauczyciela – przepisy dotyczące pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w zakresie funkcjonowania szkoły - z uwzględnieniem specyfiki typu i rodzaju szkoły, w której odbywa staż. Wymagania niezbędne do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego obejmują: 1) umiejętność organizacji i doskonalenia warsztatu pracy, dokonywania ewaluacji własnych działań, a także oceniania ich skuteczności i dokonywania zmian w tych działaniach; w przypadku nauczycieli, o których mowa w art. 1 ust. 1a Karty Nauczyciela - umiejętność samodzielnego opracowania indywidualnych planów pracy z dzieckiem i prowadzenia karty pobytu dziecka oraz aktywnego działania w zespole do spraw okresowej oceny sytuacji wychowanków; 2) umiejętność uwzględniania w pracy potrzeb rozwojowych uczniów, problematyki środowiska lokalnego oraz współczesnych problemów społecznych i cywilizacyjnych; 3) umiejętność wykorzystywania w pracy technologii informacyjnej i komunikacyjnej; 4) umiejętność zastosowania wiedzy z zakresu psychologii, pedagogiki i dydaktyki oraz ogólnych zagadnień z zakresu oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w rozwiązywaniu problemów związanych z zakresem realizowanych przez nauczyciela zadań; 5) umiejętność posługiwania się przepisami dotyczącymi systemu oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w zakresie funkcjonowania szkoły, w której nauczyciel odbywał staż. Nauczyciel mianowany- projekt planu rozwoju zawodowego załącza do wniosku o rozpoczęcie stażu skierowanego do dyrektora szkoły Nauczyciel mianowany ubiegający się o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego w okresie odbywania stażu powinien w szczególności: 1) podejmować działania mające na celu doskonalenie warsztatu i metod pracy, w tym doskonalenie umiejętności stosowania technologii informacyjnej i komunikacyjnej; 2) realizować zadania służące podniesieniu jakości pracy szkoły; 3) pogłębiać wiedzę i umiejętności służące własnemu rozwojowi oraz podniesieniu jakości pracy szkoły, samodzielnie lub przez udział w różnych formach kształcenia ustawicznego - z uwzględnieniem specyfiki typu i rodzaju szkoły, w której odbywa staż. Wymagania niezbędne do uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego obejmują:
1) uzyskanie pozytywnych efektów w pracy dydaktycznej, wychowawczej lub opiekuńczej na skutek wdrożenia działań mających na celu doskonalenie pracy własnej i podniesienie jakości pracy szkoły, a w przypadku nauczycieli, o których mowa w art. 9e ust. 1-3 Karty Nauczyciela - uzyskanie pozytywnych efektów w zakresie realizacji zadań odpowiednio na rzecz oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w związku z zajmowanym stanowiskiem lub pełnioną funkcją; 2) wykorzystywanie w pracy technologii informacyjnej i komunikacyjnej; 3) umiejętność dzielenia się wiedzą i doświadczeniem z innymi nauczycielami, w tym przez prowadzenie otwartych zajęć, w szczególności dla nauczycieli stażystów i nauczycieli kontraktowych, prowadzenie zajęć dla nauczycieli w ramach wewnątrzszkolnego doskonalenia zawodowego lub innych zajęć; 4) realizację co najmniej trzech z następujących zadań: a) opracowanie i wdrożenie programu działań edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych lub innych związanych odpowiednio z oświatą, pomocą społeczną lub postępowaniem w sprawach nieletnich, b) wykonywanie zadań doradcy metodycznego, egzaminatora okręgowej komisji egzaminacyjnej, eksperta komisji kwalifikacyjnej lub egzaminacyjnej dla nauczycieli ubiegających się o awans zawodowy, rzeczoznawcy do spraw programów nauczania, programów wychowania przedszkolnego, podręczników lub środków dydaktycznych, a w przypadku nauczycieli szkół artystycznych – także konsultanta współpracującego z Centrum Edukacji Artystycznej, c) poszerzenie zakresu działań szkoły, w szczególności dotyczących zadań dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych, d) uzyskanie umiejętności posługiwania się językiem obcym na poziomie zaawansowanym, a w przypadku nauczycieli języków obcych - uzyskanie umiejętności posługiwania się drugim językiem obcym na poziomie zaawansowanym, e) wykonywanie zadań na rzecz oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich we współpracy z innymi osobami, instytucjami samorządowymi lub innymi podmiotami, f) uzyskanie innych znaczących osiągnięć w pracy zawodowej; 5) umiejętność rozpoznawania i rozwiązywania problemów edukacyjnych, wychowawczych lub innych, z uwzględnieniem specyfiki typu i rodzaju szkoły, w której nauczyciel jest zatrudniony. Nauczyciel dyplomowany Nauczyciel kontraktowy może rozpocząć staż na stopień mianowanego po przepracowaniu w szkole co najmniej 2 lat, a mianowany może rozpocząć staż na stopień nla dyplomowanego po przepracowaniu w szkole co najmniej roku od dnia nadania poprzedniego stopnia awansu zawodowego. Osoba nieposiadająca stopnia awansu zawodowego z dniem nawiązania stosunku pracy w szkole uzyskuje stopień nauczyciela stażysty. Nle akademiccy legitymujący się co najmniej trzyletnim okresem pracy w szkole wyższej lub osoby posiadające co najmniej 5letni okres pracy i znaczący dorobek zawodowy uzyskują z dniem nawiązania stosunku pracy w szkole stopień nla kontraktowego. Nle akademiccy, posiadający stopień naukowy oraz legitymujący się, co najmniej 3-letnim okresem pracy w szkole wyższej, z dniem nawiązania stosunku pracy w zakładzie kształcenia nauczycieli uzyskują stopień nauczyciela mianowanego. Warunkiem nadania nauczycielowi kolejnego stopnia awansu zawodowego jest spełnienie wymagań kwalifikacyjnych. W przypadku nla stażysty - uzyskanie akceptacji komisji kwalifikacyjnej po przeprowadzonej rozmowie; w przypadku n kontraktowego zdanie egzaminu przed komisją egzaminacyjną; w przypadku n mianowanego - uzyskanie akceptacji komisji kwalifikacyjnej po dokonaniu analizy dorobku zawodowego nauczyciela i przeprowadzonej rozmowie. Nauczycielowi stażyście i nauczycielowi kontraktowemu
odbywającemu staż dyrektor szkoły przydziela spośród nauczycieli mianowanych lub dyplomowanych opiekuna, Zadaniem jego jest udzielanie nauczycielowi pomocy, w szczególności w przygotowaniu i realizacji w okresie stażu planu rozwoju zawodowego nauczyciela. 11. Co to jest ocena szkolna? Ocena szkolna- specyficzne orzekanie wartościujące w kategoriach aprobaty lub negacji postępów ucznia i trudno porównać ją z jakąkolwiek inną oceną. Ocena szkolna to ustosunkowanie się nauczyciela do osiągnięć ucznia, czego wyrazem może być określony stopień szkolny lub opinia wyrażona w formie pisemnej i ustnej, a także zewnętrzne objawy zachowania się nauczyciela takie jak mimika czy gesty. Ocena szkolna odgrywa znaczącą rolę w procesie nauczania tak w sensie dydaktycznym jak i wychowawczym. Trafnie wystawiona ocena powinna w pełni odzwierciedlać możliwości i wysiłek ucznia gdyż jest podsumowaniem pewnego wycinka jego pracy. 12. Co podlega ocenianiu? Ocenianiu podlegają: • Osiągnięcia edukacyjne ucznia- polega na rozpoznaniu poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności uczniów w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z podstawy programowej i realizowanych w szkole programów nauczania • Zachowanie ucznia- polega na rozpoznaniu przez wychowawcę klasy, nauczyciela oraz uczniów danej klasy stopnia respektowania przez ucznia zasad współżycia społecznego i norm etycznych -Najczęściej przedmiotem oceny bywa: Aktualny stan wiedzy (umiejętności) - interesuje nas, co uczeń umie w czasie, gdy przeprowadzony pomiar poziomu jego wiedzy odnoszony jest wówczas do zakładanych możliwości przyswojenia treści programu, a oceny informują, w jakim zakresie i stopniu program ten został rzeczywiście zrealizowany. Postępy, jakie uczeń czyni - są również przedmiotem oceny. Porównuje się wówczas to, z przyswajanych treści programowych uczeń aktualnie umie, z tym, co umiał dawniej. Stwierdzenie zmian w wielkości postępów ucznia jest pożyteczną informacją dla nauczyciela. Wkład pracy ucznia czyli wielkość wysiłku, pracowitość. Niełatwo tu jednak ustalić kryteria, niełatwo dokonać pomiaru, stąd omawiane zróżnicowanie nie znajduje wyrazu w odrębnych ocenach, jednak każdy nauczyciel powinien przy ocenianiu wziąć je pod uwagę. 13. Cele wewnątrzszkolnego systemu oceniania. Wewnątrzszkolny system oceniania ma wskazać stopień opanowania wiadomości i umiejętności, wdrażać do systematycznej pracy, dawać informacje nauczycielom o efektywności stosowanych metod i organizacji pracy dydaktyczno-wychowawczej. Ocenianie wewnątrzszkolne obejmuje: 1) formułowanie przez nauczycieli wymagań edukacyjnych oraz informowanie o nich uczniów i rodziców (prawnych opiekunów), 2) bieżące ocenianie i śródroczne klasyfikowanie, według skali i w formach przyjętych w danej szkole oraz zaliczanie niektórych zajęć edukacyjnych, 3) przeprowadzanie egzaminów klasyfikacyjnych, 4) ustalanie ocen klasyfikacyjnych na koniec roku szkolnego (semestru) i warunki ich poprawiania. Szczegółowe zasady oceniania wewnątrzszkolnego określa statut szkoły z uwzględnieniem przepisów rozporządzenia. Cele oceniania z ustawy: • informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i jego zachowaniu oraz o postępach w tym zakresie,
• udzielanie uczniowi pomocy w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju, • motywowanie ucznia do dalszych postępów w nauce i zachowaniu, • dostarczenie rodzicom (prawnym opiekunom) i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach w nauce, zachowaniu oraz specjalnych uzdolnieniach ucznia, • umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno-wychowawczej. Cele oceniania: • diagnoza- określanie indywidualnych potrzeb i przyczyn trudności każdego ucznia, • informacja o efektywności- opisywanie rozwoju i postępów uczniów, ewaluacja i modyfikowanie procesu nauczania, • ocenianie dla stopnia- różnicowanie i klasyfikowanie uczniów, • upowszechnianie osiągnięć uczniów- porównywanie osiągnięć szkół, określenie stopnia opanowania standardów, • ewaluacja programów nauczania- ocena efektywności różnych modeli kształcenia. 14. Zasady oceniania z wychowania fizycznego, plastyki, techniki, muzyki (paragraf 7). Przy ustalania oceny z wychowania fizycznego, techniki, plastyki i muzyki należy w szczególności brać pod uwagę wysiłek wkładany przez ucznia w wywiązywanie się z obowiązków wynikających ze specyfiki tych zajęć. 15. Kto zwalania uczniów z wychowania fizycznego? Dyrektor szkoły na podstawie opinii o ograniczonych możliwościach uczestniczenia w tych zajęciach, wydanej przez lekarza na czas określony w tej opinii oraz pisemnej prośby rodziców (prawnych opiekunów). 16. Funkcje oceny. Funkcje oceny szkolnej: • Dydaktyczna- ocena powinna być informacją o stopniu opanowania treści nauczania (czynności) przez ucznia; polega na tym, że jako miernik wyników pracy ucznia ujawnia jego braki i osiągnięcia przez co ułatwia dalsze zdobywanie wiedzy. Ocena stwarza podstawy do porównywania wyników pracy poszczególnych uczniów, klas i szkół. • Prognostyczna- powinna informować o stopniu znajomości zagadnienia niekoniecznie w oparciu o program wyłącznie szkolny; jest też pomocna przy planowaniu czynności nauczyciela, a także informuje o przyszłych wynikach ucznia na podstawie bieżących ocen dydaktycznych • Sterująco-metodyczna- powinna uzmysłowić nauczycielowi konieczność zmiany lub kontynuacji metod pracy z uczniem • Psychologiczna- powinna obejmować kontekst zdrowia psychicznego i fizycznego dziecka • Wychowawcza- powinna uwzględniać zaangażowanie, staranność, wkład pracy, warunki środowiskowe, itp.; ocena wywiera określony wpływ na uczucia i wolę ucznia, budzi w nim zamiłowanie do nauki, zachęca do czynienia wysiłków w zdobywaniu wiedzy. Celem wychowawczym jest aktywizacja wszystkich uczniów w nauce i wychowaniu • Selektywna (selekcyjna)- powinna odróżniać uczniów dobrze przygotowanych do dalszej nauki od tych, którzy danej umiejętności jeszcze nie posiedli 17. Jakie znasz rodzaje oceniania?
•
Ciągłe- systematyczne, wewnętrzne wykonywane przez nauczyciela w toku procesu dydaktycznego; oznacza poznawanie uczniów w sposób systematyczny; jest to ocenianie wewnętrzne, w trakcie procesu dydaktyczno-wychowawczego, jego celem jest śledzenie rozwoju ucznia. • Jednorazowe, zewnętrzne- zwane inaczej zewnętrznym, oceny dokonują osoby, które nie są nauczycielami ocenianych uczniów; jego celem jest podsumowanie pewnego cyklu kształcenia (egzamin, konkurs). • Kształtujące- opiera się na informacjach zebranych przed rozpoczęciem nauki (diagnostyka wstępna) lub podczas nauczania. Ma posłużyć nauczycielowi do planowania pracy z uczniami oraz ułatwić wybór właściwej strategii nauczania. • Zbierające- unikające; na końcu procesu; stwierdza się stopień osiągnięcia wiedzy czy założonych celów dydaktycznych; ma na celu stwierdzenie, w jakim stopniu wiedza ucznia, klasy i nauczyciela odpowiadają założonym celom dydaktycznym.
