GAZMEND SOPA Kriminologji me Penologji 1. Llojet e Dënimeve Alternative ? Dënimi me ku!t Dënimi me ku!t me ur"!er #ër trajtim të "et$ru!ëm re!a%ilitue Dënimi me ku!t #ër m%$k&$rje nga !er%imi #rovue Dënimi me ku!t me ur"!er #er #unë në "o%i të #ërgjit!!me Gj$mëliria '. Maat e trajtimit të "et$ru!ëm ? ( )rajtimi i "et$ru!ëm #ikiatrik me n"alim ( )rajtimi i "et$ru!ëm #ikiatrik në liri ( Maat e trajtimit të re!a%ilitimit të "et$ru!ëm #ër kr$erit e varur nga "roga "!e alko!oli. *. Në koovë ek+itojnë këto lloje iteme korektuee ? ( ,ntitu-jonet korrektue ne "u%ravë ( ,ntitu-jonet korrektue ne li#jan ( urgjet e &arkut ne / Mitrovi-0 Pri!tinë0 eri+aj0 #ejë etj. 2. enomenologjia Kriminale ? 3!ër #jeë e kriminologji "!e merret me tu"imin e 4ormave të #ara&itje ë kriminalitetit me trukturën "!e "inamiken e tij. S!um autor vërtetojnë e 4enomenologjia kriminale "uket të kon-entro!et në tu"min e tatitikë0 "inamikë "!e #enelogji i 4enomen të mani4etimit të krimit "!e jelljeve "elikuente. 5. Në literaturën kriminologjike i 4orma ma të !#e!ta të klai4ikimit të ti#ologji ë kriminalotetit #ërmen"ën ? ( Kriminalitetit #ro4ejonal "!e i organi+uar ( Kriminalitetit #olitik ( )erori+mi ( Kriminaliteti i "!unë ( Kriminaliteti i kun"ër #auri ( Kriminaliteti ekonomik ( Kriminaliteti me tra4ik ( Delikue-a e të miturve ( 6e-i"ivi+mi 7. Dia 4orma tjera të kriminalitetit të Organi+uar ? 1
( 6eketi+mi ( Larja e #arave ( ali4ikimi i #arave ()regtia me ve#ra të artit "!e kulturë na-jonale 8)ra4iku klan"etik me a+ilatë0 re4ugjat "!e #erona të tjerë 9. Si "ukuri o-jo(#atologjike në literatur krimonolgjike #ërmen"ët ? ( Protutu-joni ( Alko!li+mi ( Narkomania ( i:o+i ( re"!ja "!e lëmo!a ( Dukuria e vetvrajeve ( Ai"i "!e "ia "ukuri tjera. ;. ormat e #rotutu-jonit ? ( Protutu-joni ritual ( 6eli:!jo+ ( Su%titu-jonal ( Kom#emo-ional "!e ( Pro4ejonal <. =e#ra e >e+orio Lomro+o ? ( Njeriu Delikuent 1. Mat e trajtimit të "et$ru!ëm ? ( Ek+ekutimi i maë ë trajtimit të "et$ru!ëm #ikiatrik me n"alim ( Ek+ekutimi i maë ë trajtimit të "et$ru!ëm #ikiatrik në liri ( Ek+ekutimi i trajtimit të re!a%ilitimit të "et$ru!ëm të #eronave të varur na "roga "!e alko!oli. 11. Ek+ekutimi i "ënimit me v"ekje ? ( =arja ( Pu!katimi ( Privimi nga jeta me rr$m elektrike ( @elmimi me ga+ "!e #rivimi nga jeta me inekjone "!e me me"ikamete të n"r$!me. 1'. Sankjonet #enale i#a ligjit #enal n"aj të miturve mun" të !&i#to!en këto maa "!e "ënime ? ( Maat e "ever+itetit ( Maat e"ukative ( Dënimi me gjo%ë ( r"!ëri #ër #unë në "o%i të #ërgjit!!me ( urgimi #ër të mitur 1*. Ku! e #ër"ori #ër !er të #ar termin kriminologji ? Paul )o#imor" 12. Llojet e maave të "ever+itetit ? '
Si#a ligjit #enal #ër të mitur të koovë janë #ara#ar këto maa të "everitetit/ ( N"ërmjetimi n"ërmjet kr$erit të mitur "!e #alë ë "ëmtuar N"ërmjetimi në me të miturit "!e 4amiljë ë tijë Kom#en+imi , #alë ë "ëmtuar B "ëmit C =ijimi i rregullt i !kollimit nga , mituri Pranimi i #unimit a#o a4teimit në një #ro4ejon a"ekuat me a4teit "!e !kat!it e tijë Kr$erja e #unë #a #ageë në "o%i të #ërgjit!!me në #ajtim me a4tein e kr$erit të mitur #ër kr$erjen e #unë ë tillë. E"ukimi me rregullat e tra4iku Kë!illim #ikologjik 15. De4ine-ioni juri"ik , kriminologji ? Si#a "e4ini-jonit a#o #ërku4i+imit juri"ik len"ë e tu"imit të kriminologji "u!et të jen të gjit!a ato jellje "!e ve#rime të n"aluara të -ilat janë të inkriminuara "!e të #ara#ara me norma #o+itive 8juri"ike. O%jekt tu"imi "u!et të jetë / krimet "!e jelljet kriminale &ë janë #ara#ar me "i#o+ita juri"ike #o+itive të një ren"i. De4ini-ioni juri"ik ë!të i ngu!t njëan!ëm. 17. N"arja e kriminologji ? ( Kriminologjia e #ergjit!me ( Kriminologjia aka"emike ( Kriminologjia ra"ikale ( Kriminologjia 4eminite ( ( ( (
Kriminologjia Kriminologjia Kriminologjia Kriminologjia
klinike a#likative tr"i-jonale viktimologjike
19. Meto"at e !ken-ë ë kriminologji? ( Meto"a e tu"mit të rateve in"ivi"uale ( Meto"a klinike ( Meto"a e vrojtimit a#o e o%erva-jonit ( Meto"a e ankeë "!e intervitë ( Meto"a e ek#eremetimit0 kra!aimit "!e e matjë ( Meto"a tattikore etj. 1;. Llojet e evi"en-ave tatitikore m%i kriminologjin ? ( Evi"en-a n"ërkom%etare "!e ( Evi"en-a kom%ëtare 1<. Evi"en-at kom%etare ku! mun" ti m%ajë ? ( Organet e #oli-i0 #rokureri0 gj$katave0 "rejtëi0 "!e entet tatitikore. '. Numri i errët oe i #aevi"etuar i kriminalitetit ? anë krime reale &ë kanë n"o"!ur në %otën reale #ër të -ilat nuk ka !ënime "!e të "!ëna "!e ato nuk jan& të evi"etuara. '1. Numer i #ër!imt oe Gre$ 4rgure ? *
Dallo!et nga kriminaliteti , errët e#e këtu ë!të 4jala #ër ratet e njo!ura të kriminalitetit të -ilët nuk janë n"ri&uar "eri në 4un" nga organet kom#etente. ''. Numri i te#ert i kriminalitetit ? Kemi të %ëjmë me ratet e evi"etimit "!e regjitrimit të jelljeve kriminale "!e kr$erve të t$re &ë në të vërtet nuk kan n"o"!ur oe &ë nuk ek+itojnë. '*. Ai"i 8Si"a në !o&rinë %a!ko!ore "!e kriminaliteti ? Ai"i(i"a #ara&et një ëmun"je e -ila mani4eto!et me !umm%jen e a4tëi m%rojtëe organi+mit të njeriut &ë të #engojë "!e lu4toj kun"ër in4ektimeve nga viruet e n"r$!me0 nga virui &ë !kakton ai"in "eri ne 4un"ë të vitin '2 në %otë kanë v"ekur m%i '' miljon njerë+ "!e m%i 2 miljon të tjerë jetonjnë të in4ektuar nga k$ viru . i#a organi+atë %otrore të !ën"eti &"o vit në %otë in4ekto!en a4ër 15 mijë #erona0 n"ëra &"o "it v"ein a4ro ;' #erona. Deri në vitin '1 vlero!et e m%i 2 mij 4ëmijë "o të m%ein jetim nga #aojat e keaj ëmun"je =irui i Ai"it i ulmon &eli+at e itemit imonologjik të organi+mit të njëriut "!e mun" #rollimin e virueve &ë atakojn kët item. =irui , Ai"it "e#ërton në organi+min e njeriut në "ia mën$ra. Mën$ra më e !#e!të ë!të kontakti ekual me #eronat e in4ektuar !e me gjak të kotaminuar me këtë viru . Dukuria e e#e"imi e A,DS,) mun" të vë!tro!et i #ro%lem !en"etor0 o-ial "!e kriminal. '2. Ku#timi "ge llojet e re-i"ivi+mit? 6e-i"ivi+mi a#o #ërëritja e jelljeve kriminale gjit!a!tu #ara&et një 4ormë të ve&antë të mani4etimit të kriminalitetit &ë në vete m"ërli"! rre+ik!mëri të #oa&me !o&rore 6e-i"ivi+mi a#o #ërëritja e ve#rave #enale mun" të vë!tro!et në a#ektin / 1 juri"iko #enal ' kriminologji "!e * #enalogjik. '5. aktorët i"eo#olitik të kriminalitetit ? Si 4aktor i"eo#olitik të kriminalitetit në literaturën kriminologjike mun" ti #ërmen"im/ ( Kon4liktet Politike ( Kon4liktet Kulturore ( Lu4trat "!e rret!anat e Lu4të ( S!t$#i0 literatura0 televi+ionet ( ilmi ( 6eligjioni '7. ka tu"jon krimiinologjia 3!të një !ken- e -ila tu"jon "ukurit e krimit i 4enomen in"ivi"ual "!e !o&ror "uke anali+uar 4ormat e mani4etimit të tij0 n"ri&uar !ka&et0 %urimet "!e rrënjët e nat$rë ekonomike o-iale0 %io#ikike të tij me &ëllim &ë ti m"imoj në #aran"alimin "!e m%rojtjen e !o&ri nga kjo "ukuri e rrë+ik!me. 2
'9. Sitemi #rogreiv Angle+? 3!te , njo!ur &e nga viti 1;5* &u!et item angle+ ngae #ër !er te #arë u #ara&it në angli. K$ item a#liko!et n"aj #eronave të -ilët kanë m%ajtur "ënime me ko!+gjatje ma të ma"!e. Si#a këtij #eroni nuk ë!të marrë &ë #eroni i "ënuar &ë të &ën"roj tër ko!ën në &eli "!e nga &elia "!e nga &elia të "alë në liri e#e gjatë vuajtje ë "ënimit ai nuk ë!të #ërga"itur #ër jet në liri. Sitemi #rogreiv angle+ ka kaluar ne#ër gjate * Ftre 4a+ave / a+a , 8 E m%ajtjë ë "ënimit ne %urgim i#a këti itemi ë!të 4a+a e &ën"rimit në &eli #ërka!ti!t 4a+a e i+olimit të #eronave të "ënuar të vetmuar "!e nuk kan #aur kur4ar të "rejta! kontakti me te "ënuarit e tjerë. a+a ,, 8 E itemit #rogreiv angle+ &ën"ronë në m%ajtjen e #er%a!kët të "ënimit me %urgim. a+a ,,, 8 E itemit #rogreiv angle+ &ën"ronë në lë!imin me ku!t te "enuarit #ra liro!et #ara ko!e "ge "alin ne liri #a m%ajtur tër "ënimin e #ara#ar i#a ven"imit gj$&ëor mir#o e"!e #e liro!en #ara ko!e nga %urgu ata kan e"!e më tej o%ligime "!e "et$rime #ër mirjellje "!e re#ektim te ligjit. ';. Sitemi #rogreiv irlan"e+ ? 3!të item , -ili #ërkra! #arimin e !kolli+mit të ek+ekutimit të "ënimit të %ur"imit në#ër "ia 4a+a a#o ta"jume i#a këtij itemi #eronat e "ënuar "u!et të kalojnë në#ër 2 4a+a / ( a+a e %urgimit të #ër%a!kët ( a+a e &ën"rimit në #aralele të lirë ( a+a e &eli "!e ( a+a e lë!imit me ku!t në liri )!emelui , këti itemi koni"ero!et 3AL)E6 G6O)ON. '<. Sitemi i #ikave a#o , makonaku ? Sitemi , #ikave B #oenave C #ara&et një varjant të itemit #rogreiv ketë item të ek+ekutimit në "ënime #ër !er të #ar e a#likoj "rejtori , entit n"ë!kimor në uj"!eën NOPLLOK . E"!e k$ item kalon në#ër "ia 4a+a / a+a ,( të "ënuarit kanë &en te "et$ruar të #unojnë #unë !um të rën"a "!e #eronat e "ënuar në këtë 4a+ë nuk kan #a kurr4ar 4avori+ime! "!e !#e! !er janë "ënuar ne men$ra të a!#erta #ër !ka&et e "et$rimeve "!e !kaktimi e e:eeve me të vogla. a+a ,, 8 E këti itemi #eronave të "ënuar u mun"ëo!ej të n"a!en ne gru#e të -ilat i!in nga 5 8 7 #untor "!e të -ilët ki!in mun"ëi të +gje"!nin gru#in "!e #ër e-ilin gru# të antarve -akto!ej numri i #eronave. a+a ,,, 8 në këtë 4a+ë gru#i i të "ënuarve !#ër%le!e!j "!e e-ili #eron , "ënuar !#ër%le!ej "!e e-ili #eron , "ënuar 4itote një !të#i me një i#ër4a&e të -aktuar të tokë ku aj mun" të merrej me #un %uj&ore. *. ka tu"jon #enologjia ?
5
S!ken-a m%i ek+itimin e ankjoneve #enale oe i& &u!et e "rejta m%i ek+ekutimin e ankjonit #enal e!të një "i-i#lin e rën"ëi!me juri"ike e -ila e ka lën"ën "!e meto"at e veta të #avarura të tu"imit 4jala #enologji rrjell nga 4jala latine e greke #ena "!e logo 8 !ken- "mt!n !ken-a m%i "ënimet. *1. Maat e trajtimit të "et$ru!ëm ? anë ankjone të ve&ata &ë u !&i#to!en krr$erve të ve#rave #enale të -ilat në mometin e kr$erjë kanë #aur &rregullime men"ore oe kan &en të varrur na "roga "!e alko!oli. Maat e trajtimit të "et$ru!ëm janë/ 1 maat e trajtimit #ikiatrik n"a!en me "alim !e liri ' maat trajtimit të re!a%iliimit të "et$ru!ëm të #eronave te nvarur nga "roga"!e alko!oli. *'. Sitemi i i+olimit oe i &eli? 3!të item i #arë && ë!të rregulluar në mën$r normative juri"ike e k$ item &u!et e"!e item PENS,L=AN,K a#o ,LANDEL,K ngae k$ item #ër !er të #arë ë!të #ara&itur në &$tetin 4ilan"el4ik të !tetit të #elinvali ne S@A në vitin 19<. **. Sitemi i !e!tje oe , OE6N,) B o%rinitC ? Për !er të #arë ë!të #ara&itur në &$tetin e o%ernit të NE3 HO66K) *2. Dënimet #ara "ënimit me %urgim ? ( Dënimet eliminue ( Dënimet me v"ekje ( Dë%imi 0 "e#ortimi "!e relega-ioni ( Dënimet tru#ore ( Dënimet me #unë te rën"a 4i+ike ( Dënimet morale "!e &njer+ore ( Dënimet #ronëore *5. Sitemet e "ënimeve me %urgim? ( Sitemi , %urgut kolektiv ( Sitemi , i+olimit oe , &eli ( Sitemi , !e!tjë oe , o%rinit ( Sitemi , #ikave oe ( Siitemi #rogreiv *7. Llojet "!e kriteret e klai4ikimit të intitu-joneve korektue ? ( Organi+imi të #ërgjit!!me "!e të ve&anta ( ,ntitu-jone të #ërgjit!!me "!e të ve&ata ( ,ntitu-jone "!e %urgje ( Si#a mo!ë 8 intitu-jone korrektu "!e intitu-jone e"ukative #ër ( Si#a gjini 8 intitu-jone #ër 4emna "!e me!kuj 7
( Si#a rajonit 8 intitu-jone lokale0 rajonale0 re#u%likane0 4e"erale etj Si#a !kallë ë iguri 8 intitu-jone të ti#it të m%$llur0 të ti#it gj$më të m%$llur "!e të !a#ur. *9. ka ë!të re-i"ivi+mi "!e me -ilat a#ekte #ara&et ? 6e-i"ivi+mi oe #ërëritja e jelljeve kriminale gjit!a!tu #ara&et një 4ormë të ve&at të mani4etimit të kriminalitetit &ë në vete n"ërli"! rrë+ik!mëri të #oa&me !o&rore. 6e-i"ivi+mi a#o #ërëritja e ve#rave #enale "!e jelljeve kriminale mun" të vë!tro!et nga a#ekti juri"iko(#enal0 kriminologjik "!e #enologjik. *;. Evi"en-a kom%ëtare ? Iilëo!en nag !ër%imet &ë ma%a!en nag organet "!e intitu-jonet e OK(ë Evi"en-at kom%ëtare oe na-jonale m%i krminalitetin mun" të jenë evi"en-a të #ërgjit!!me B 4ragmentoreC m%ajn !ënime vetëm #ër "ia 4orma të jelljeve kriminale. *<. Dënimet alternative i#a legjila-jonit të ri të koovë ? ( Dënimi me ku!të ( Gj$mëliria ( r"!ëri #ër #unë në "o%i të #ërgjit!!me ( Kur !&i#to!et "ënimet me ku!t gj$kata #o a!tu mun" të !&i#toj ( r"!ëri #ër trajnim të "et$ru!ëm re!a%ilitue ( r"!ëri #ër m%ik&$rje nga !ër%imi #rovue. 2. Kriminaliteti #ro4ejonal "!e ve&urit e tij orma ma e !#e!t "!e ma e rre+ik!me e jellje kriminale në %otën %a!ko!ore koni"ero!et kriminaliteti #ro4ejonal0 &u!et #ro4ejonal ngae me të merren #erona me jellje të rregullta krminale "!e k$ aktivitet , t$re ë!të %ër #ro4ejon "!e mje!tri e #ër!er!me e t$re "!e një!erit orjetim , t$re , #ër!er!me #ër reali+imin e të ar"!urave "!e 4itimeve të më"!a. Autoret n"ajnë krimet #ro4ejonale në / ( Kriminel të imet #ro4ejona ( Kriminel të kali%rit të ma"! #ro4ejonal. 21. Iilat jan 4ormat ti#et ma të njo!ura të #rotitu-jonit ? ( Protitiu-joni ritual ( 6eligjio+ ( Kom#eional ( Su%ta-jal ( #ro4ejonal 2'. Pro4ejonal B #rotitu-joni #ro4ejonalC ? Kur 4litet #ër #rotitu-jon +akoni!t men"o!et #ër #rotitu-jon #ro4ejonal. litet #ër ek+itimin e këaj "ukurie në !tetet e vjetra antike. Kë!tu #ërmen"ët ek+itimi , !të#ave #u%like në Gre&in e vjetër në ko!ën e Solonit. Këto !të#i #u%like jan &uajtur me emrin D,K),6ON "!e kan &enë nën kuj"ein e !tetit. 9
2*. enomenologjia tu"ion ? me rret!u ( ormat e mani4etimit të kriminalitetit . 22. 6elega-ioni B"ënimi eliminu C me rret!u 25. De#ortimi B "ënimi eliminu C me rret!u 27. S!i+o4rena B #iko+a C me rret!u 29. =en"eto Bligji i !akmarrje C me rret!u 2;. Numroni 4ormat ma të !#e!ta të lojrave të 4atit më me n"ikim ne kriminalitet? ( Li"!ja me ku!t ( Automatet (Llotaria (6uleti ( Progno+at #ortive ( )rom%olla etj 2<. aktorët &ë kanë n"ikuar në #ara&itjen e "ënimit me %urgim? ( Men"imet "!e i"et !umanite e #ër#arimtare të 4ilo+o4ve "!e !kollave të n"r$!me. ( ,"et "!e kontri%uti , revuli-jonit 4ran-e+ "!e legjila-joni , ri #enal "!e n"ikimi , #ramj të lirive "!e të "rejtave të &$tetarit ( S!4r$t+imi i #unë ë #eronave të "ënuar i i 4u&i e lir #untore 5. Sitemi , %urgut kolektiv ? Si#a ketij itemi nuk ka klai4ikim të "ënuare 0 n"oll &ë ë %a!ku "ënimin ta m%ajnë të "ënuarit #ër krime të rën"a Brevi"ite0 #eronat me karier të gjatë kriminale0 #eronat e vjetër me të miturit0 kr$erit #rimar "!e ekon"ar. Në keto ki!te e"!e !umë jellje negative e #atologjike i/ #rututu-joni0 %i:!o+i0 ma!trimet0 vrajet e n"r$!me etj. 51. = e#ra e :!on !uor" ? Fgjen"ja e %urgjeve në angli "!e ëll. 5'. Sitemet kr$eore të ek+ekutimit te "ënimit me %urgim ? ( Sitemi , %urgut kolektiv0 itemi , &eli0 itemi i !e!tje0 itemi , #ikave0 itemi #rogreiv0 etj n"ëra itemet tjera &ë m%ë!tetën më i"et %a!ko!ore të riitegrimit të #eronave të "ënuar koni"ero!en / itemi , klai4ikimit0 itemi , %a!ko!or mo"ern. 5*. Dënimet me #unë në "o%i të #ërgjit!!me ? Gj$kata mun" tia !&i#toj #eronit të "ënuar me ur"!er #ër #unë në "o%i të #ërgjit!!me mëe kr$eri !&i#ton "ënimin me gjo%ë "eri në "$mij e #e&in" euro B'5eroC oe me %urgim "eri në 1 vit 0 #una në "o%i të #ërgjit!!me mun" të -akto!et vetëm me #ël&imin e #eronit te "enuar. Puna në "o%i të #ërgjit!!me kr$!et %ren"a një #eriu"!e ko!ore të -aktuar nga gj$kata e -ila nuk e tejkalon 1 vit. 52. Sitemi i #ikave a#o , mokomakut? Ku! ë!të t!emeluë? Sitemi i #ikave B#oenave C #ar&a&etë një variant të itemt #rogreiv këtë item të ek+ekutimit në "ënim #ër !er të #arë e a#likoi "rejtori , entit n"ë!kimor në uj"!eën ;
nor4lok0 ka#eten , marinë angle+e ALEJANDE6 MAKONAK në vitin 1;2 #ran"aj k$ item !#e! emro!et me këtë emër. 55. O%ervimi "!e tu"imi , #eronave të "ëmtuar? O%ervimi "!e tu"imi , #eronave të "ënuarit gjat &ën"rimit në &en"rat e o#ervimit në ente oe në intitu-jone të ve&ata0 +%ato!et me oe të teknikave "!e meto"ave më %a!ko!ore0 në literaturën #enologjike ek+itojnë "$ lloje të o#ervimit / 1 o%ervimi !ken-or0 ' o%ervimi em#irik 57. ,ntitu-jonet korrektue i#a lartëi ? ë +gjatjë ë "ënimit n"a!en / ( urgjet ( ,ntitu-jonet korrektue 59. ,ntitu-jonet korrektue koriterit të !kallë ë igurië? ( ,ntitu-joni , ti#it të m%$llur oe !kallë ë lartë të iguri ( ,ntitu-jonet e ti#i gj$më të m%$llur oe !kallë ë meme të igurië ( ,ntitu-jonet e ti#it të !a#ur oe me !kall të ulët të igurië 5;. Përku4i+o lën"ën e kriminologji i#a "e4inimit juri"ik? Si lën"ë të tu"imit "u!et të jemi të gjit!a jelljet "!e ve#rimet e n"aluara "!e të #ara#ara me norma #o+itive juri"ike. Pra o%jekt tu"imi janë krimet "!e jelljet kriminale &ë janë #ara#ar më "i#o+ita juri"ike( #o+itive. 5<. De4inimi o-jologjik , lën"ë ë kriminologji ? K$ "e4inim t!ot e o%jekt tu"imi , këaj !ken-e "u!et të jen të gjit!a jelljet "!e ve#rimet anti !o&rore n"aluara "!e të rrë+ik!me #a marr #ara$! 4atin e a janë të #ara#ara në "i#o+ita #enale #o+itive. 7. 6iintegrim , #eronave të "ënuar ? Me no-jonin riintegrim oe rie"ukim nënku#tojmë kt!imin e të "ënuarit në %a!këin !o&rore0 a4tëimin e tijë &ë të jetoj me !armoni me normat !o&rore "!e të kontri%oj vetë në igurinë e ek+iten-ë #ër jetë "!e #unë të n"er!me0 #or i #eronalitet ka #ëuar tra4ormim i në jelljet e tij a!tu e"!e ra#ortet të -ilat ai , ka #atur li"!ur me normat "!e rregullat e n"r$!me !o&rore. 71. Iili nga autorët ë!të t!emelue , itemi të #ikave "!e në -ilin %urg a#liko!ej ? ( Sitemi , #ikave B#oenave C #ara&et një variant të itemit #rogreiv këtë itemë të ek+ekutimit me "ënimim #ër !er të #ar e a#likoi "rejtori i entit n"ë!kimor në uj"!eën NO6LLOK ka#iten i marinë angle+e ALEKSAD36 MAKANOK në vitin 1;2 7'. eimtarët e -ilit ekt #eri"ikojn itemin e i+olimi a#o të &eli ? 3!të #ara&itur te një ekt #rotetat e &uajtur KEKE63 të -ilët i!in kun"ër a#likimit të torturë 4i+ike "!e #ro#o+imin i+olimin a#o vetmin e të "ënuarve "!e në këtë mën$r je#ej !an-i #ër tu #en"uar. <
7*. Sitemi , !e!tje oe i O6EN,) B o%rinitC? Për !er të #ar u #ara&it në &$tetin %orn të !tetit NE3 HO6K). Si#a këtij itemi #eronat e "ënuar natën &ën"rojn të n"arë nga njëri tjetri ""!e të i+oluar #lotëi!t n"ëra gjatë "itë ata "ërgo!en në #unë "!e at$ u je#et mun"ia të "alinë nga i+olimi mir#o gjatë !karjë(ar"!jë në #unë ata e kanë #aur të n"aluar &"o %ie" "!e kumunikim. Për këtë ar$e k$ kumunikim e ka marr emrin itemi , !e!tje oe ilent $tem e#e #eronat e "ënuar kan &en të "et$ruar të !e!tin tër ko!ën a kan &ën"ruar ë %a!ku 72. Dënimet me #unë të rën"a 4i+ike ? Det$rimi , #eronave të "ënuar &ë të #unojnë #unë të rën"a 4i+ike koni"ero!ej i "ënim , ve&at "!e ë!t a#likuar kur "ënimi ki!te #ër &ëllim !akmarrjen "!e !kaktimin e vujatjeve "!e men"imeve n"aj kr$erit të ve#rë #enale. Në literatu #ërmen"ën këto "enime / #una 4i+ike në anijë i lun"etar "!e veltar0 #una në #lata+!e0 #una në :e!rore0 #una në minjer "!e t!$rjen e gurve0 #una në &eljen e !a#irave të reja tokore "!e #unë tjera të rën"a. 75. Llojet ë "ënimeve #ara #ara&itjë të "ënimeve më %urgim ? ( Denimet eliminue ( )ru#ore ( Më #unë të rën"a 4i+ike ( Pronore. 77. Sitemi %a!ko!or mo"ern ? ( Sitemi #rogreiv ( Sitemi #rogreiv angle+ ( Sitemi #rogreiv irlan"e+ ( Sitemi i #ikave oe , makanokut ( Sitemi i klai4ikimit oe gj ( Sitemi mo"ern %a!ko!or 79. ka tu"jon etiologjia kriminale ? Etiologjia kriminale anali+on "!e tu"ion li"!jet kau+ale ne me te rret!anave e 4aktoreve te n"r$!em "!e kriminalitetit. Po a!tu etiologjia kriminale tu"jonë "!e %ën !ulumtimin e !o&ërive "!e rret!anave &ë kan të %ëjnë në të gjit!a jelljet kriminale "!e "ukurit tjera negative ne !o&ri. Stu"imet etiologjike merren me 4aktorët o%jektiveg+ogjen "!e u%jektiv(en"ogjen . 4jala etiologji "mt! !ken- m%i t!el%in e een-ën0 rrënjën "!e !ka&et e një "ukurie. 7;. Klai4ikimi "!e katekori+mi intitu-joneve korektue të koovë ? ( Organi+imi !ori+ontal( vërtikal ( ,intitu-jone të #ërgjit!!me "!e të ve&ata ( ,ntitu-jone "!e %urgje 1
( Si#a mo!ë( intitu-jone korrektue "!e intitu-jone e"ukative #ër të mitur Si#a gjini 8 intitu-jone #ër me!kuj "!e 4emra Si#a rajonit 8 intiu-jone lokale rajonale0 re#u%likane "!e 4e"erale. Si#a !akallë ë igurië 8 intitu-jone të ti#it të m%$llur0 gj$ëm të m%$llur "!e të !a#ur 7<. Ku! e #ër"ori #ër !er të #ar kriminaliteni e njo!ojë ë %ar"! "!e në -ilin vit? Këtë term #ër !er të #ar e #ër"ori ED=,N S)@E6LAD , -ili men"oi #ër kriminalitetin e!treave të larta të -ilën e kr$enin #eronat të -ilët i!in të k$&ur në të gjit!a itemet e #u!tetit B egmentet C #olitike0 ekonomike etj. 9. Organi+atat terorite më të njo!ura ? ( Përmen"eni / ma4ia i-iljane B -omorra C a-ra0 korona unita0 etj në itali kure në S@A0 S#ajnë 8 E)A 0 irlan"ë ,6A. 91. )erori+mi #olitik? Në gju!ën latine terorit( teror0 4rik e ma"!e 0 #aiguri "!e tmerr. Këto aktivitete terorite mani4eto!en me atetate0 vraje0 kin"a#ime0 likuj"ime0 vënje të mjeteve !#ërt!$ee në aro#lnë në !ekurrulla 0 ulme vetvrae 0 me mjete !ërt!$e etj. N"ër teroritët më të njo!ur numro!en / Karloi , njo!ur me no4kën FS@A6ALL A=DLLA OIELLON0 OSAMA ,N LADEN etj. 9'. atorët e j!tëm B o%jektiv të kriminalitetitC ? aktorët e ja!tëm oe ek+ogjen #ara&iten ku!tet "!e rret!anat "eterminue të jellje kriminale. Ata n"ikjon "rej#ërë"rejti në #ara&itjën e aktiviteteve !ori+ontale në !o&ëri. Ku %ejnë #je / gru#i , 4aktorve ekonomiko 8!o&ror0 4aktorët i"eo(#oletik0 mikrogru#or0 "!e o-io#atologjike 9*. Lu4ta 4to4të ? ( Kriminogjen 92. Numroni !tëtet më të njo!ura religjio+e me n"ikim në kriminalitet? ( NAZA6EN3) ( AP),S)3) K6,S@)E6 ( AD=EN),)E) ( D3S@M,)A63) E E@ON3S 11
Sektet më të njo!ura 4etare &ë janë !$r në aktivitete kriminale gjatë "eka"ë ë 4un"it janë #ërmen" ekti ja#one+ FAM të -ilën e u"!!e&te li"eri , aj S@OKO ASA@A6A një , ver%ër %u"it. 95. aktorët mikrogru#or të kriminalitetit Dia %a!këi "!e t!emele të ve&ata !o&rue kan n"ikim të ma"! në 4ormimin "!e +!villimin e #eronalitetit të njeriut &ë nga 4ëmiria e !er!me e ve&ma në këtë "rejtim koni"ero!en0 4amilja0 !kkolla0 lagjja0 "!e mje"ii !o&ror të -ilët kan lën gjurm negative . 97. Sëmun"jet metale ? Peronat e emur #i&iki!t trajto!ën i "elikuent te rangut i& jan / #iko#atet 0neurotiket0#ikoneuratiket0#eronat emo-ionali!t jo ta%il0ego-iontriket 0te -ilet #ara&iten me e !#e!ti i kr$ere te ve#rave #enale te n"$!me .Si ®ullime e"!e ëmun"je mentale &ë kan li"!je "!e ve#rime kriminale #ermen"en neuro+at0#iko#atet0e"!e #iko+a. 99. Kriminaliteti kom#juterik? Li"!ur me n"ikimin e kom#juterit në "ukurin e kriminalitetit ë!të !tuar !um gjat "eka"e e 4un"it .Autori gjerman @ANS #ermen" e ne ren" të #arë mani#ulueit kom#juterik të -ilat mani4eto!en në#ërmjet in#ut(ot#ut mani#uluee.=e#rim tjetër ë!të !#ijuna+!i kom#juterik , -ili krijo!et me an të #rogrameve të -aktuara "uke 4illuar #rej lojrava e "eri te #rogramet e termave te n"r$!ëm !ken-ore0ekonomike 04inan-ave0"!e trategjike të -ilat u jellin kr$erve 4itime te me"!a . 1'