Pytjet nga lenda e penologjisë Testi 1 1.Perkufizimi i penologjisë Penologjia studion ekzekutimin e të gjitha sanksioneve penale e jo vetëm të dënimeve. 2.Dënimet e para,para dënimit me heqje të lirisë Dënimet eliminuese,dënimet trupore,dënimet me punë të rënda fizike,dënimet morale dhe pronësore 3.Sistemet e dënimit me burgim Sistemi i izolimit ose qelisë,sistemi i heshtjes ose i Obernit,Sistemi i pikave dhe sistemi progresiv 3.Riedukimi-nocioni Është sektor i veçantë dhe njëri ndër shërbimet më të rëndësishme në të gjitha institucionet korrektuese.Ai është shërbim i degëzuar dhe përfshin disa sektor :Sektori i pranimit,i studimit dhe observimit,i klasifikimi i arsimimit dhe i shkollimit,për aktivitete të lira,sport, etj. 4.Llojet e institucioneve korrektuese Varësisht prej organizimit politik dhe territorial ndahen në: regjionale,federale republikane etj.Sipas kriterit dhe shkallës së sigurisë:të tipit të mbyllur (ose shkalles së lartë të sigurisë),të tipit gjysmë të mbyllur(ose shkallës së mesme të sigurisë),Institucionet të tipit të hapur ose me shkallë të ulët të sigurisë 5.Parimet e ekzekutimit të denimit me burg Parimi i ligjshmerisë,i mbajtjes së përbashkët të dënimit me burg, i individualizmit,i puneës së obliguar,ndihmës postpenale
6.Gjysmëliria është Dënim alternativ i shqiptuar nga gjykata,kur i dënuari kryen punë të caktuara përgjegjësi famlijare,arsimim,aftësim profesional etj.Nga gjykata lejohet që të dalë nga burgu për atë periudhë kohore me qëllim që të kthehet në orarin e paraparë në institucion. 7.Cilat janë masat edukuese ndaj të miturve Sipas LPK-se(ligji për të mitur i Kosovës),tre lloje masash:Disiplinore, të mbikqyrjes së shtuar dhe Institucionale 8.Si klasifikohen institucionet korrektuese në Kosovë Varësisht prej territorit dhe shkallës së sigurisë 9.Aktet që trajtojnë ekzekutimin e denimit me burgim në Shqipëri Ligji mbi ekzekutimin e denimeve penale Ligji mbi te drejtat & trajtimin e te denuarve Ligji për policinë e burgjeve dhe dispozita te tjera
• Testi 2 1.Format e reagimit privat ndaj kriminalitetit Përzënja(dëbimi),hamkmarrja(gjakmarrja),pajtimi shpërblimi(kompozicioni)
në
2.Format e reagimit publik ndaj kriminalitetit Etapa e shpagimit dhe frikësimit,Etapa individualizmit dhe ajo e riintegrimit
humanitare,Etapa
e
3.Kompetencat e shërbimit sprovues Ky shërbim është kompetent për të ndihmuar në ekzekutimin e masave edukative ndaj të miturve si atyre jashtëinstitucionale ashtu edhe atyre institucionale.Ai mbështetë dhe mbikqyrë zbatimin e trajtimit të rehabilitimit të detyrueshëm,të personave të varur
nga droga dhe alkooli.Ka qasje dhe detyra në ekzekutimin e masave edukative ndaj personave të mitur 4.Cilat janë dënimet kryesore Dënimi me burg afatgjatë Dënimi me burg Dënimi me gjobë Zëvendësimi i dënimit me burg ose me gjobë nën urdheresën për punë në dobi të përgjithshme 5.Cilat janë dënimet alternative Dënimi me kusht,dënimi me kusht për trajtimin me urdhër të detyrueshëm rehabilitues,dënimi me kusht me urdhër për mbikqyrje nga shërbimi sprovues.Dënimi me kusht me urdhër për punë në dobi të përgjithshme,Gjysmëliria 6.Llojet e burgjeve sipas sigurisë në Shqipëri Burgje te sigurisë së Institucionet të veçanta
lartë,burgje
të
sigurisë
së
ulët
dhe
7.Procesi i riintegrimit Kuptohet në gjendje tjetër kulitative sipas së cilës personi i dënuar gjatë qëndrimit në ent dhe në bazë të tretmanit të zbatuar atje ka ndryshuar esencialisht. 8.Cilat janë fazat e sistemit pogresiv irlandez Janë të njëjta si tek ai anglez. Faza I(faza e qëndrimit në qeli) Faza II(Personat gjatë ditës punojnë së bashku me personat e tjerë të dënuar,pa obligim të heshtjes) Faza II(Lëshimi me kusht të të dënuarve,që dmth personat lirohen para kohe dhe dalin në liri pa mbajtur tërë dënimin e paraparë sipas vendimit gjyqësor)
9.Cfarë janë dënimet me gjobë
Janë dënime krysore, por mund te shqiptohen edhe si dënim plotësues minimumi i këtyre dënimeve është 50 Euro ndersa maksimumi është 25.000 Euro 10.Benificionet e të burgosurve Zgjerimi i të drejtës për pranim të vizitave,zgjerimi i së drejtës për pranimin e pakove,zgjerimi i se drejtës për këmbimin e letrave,vizita pa mbikqyrje nga personeli,pranim i letrave pa kontroll nga personeli i burgut,,lëshimi në pushim shpërblyes në ent ose jashtë tij,vizitë familjes jashtë burgut,shfrytëzimi i pushimit vjetor në shtëpi,mundësimi i vazhdimit të studimeve me korrespodencë jashtë institucionit të tij etj. 11.Të drejtat e të burgosurve E drejta në punë,për shpërblim pune,për pushim ditor,javor,vjetor,E drejta për mbajtje shëndetësore,për sigurim ,për arsimim dhe aftësim profesional,për informim,për pranim të vizitave ,për marrjen e pakove,për ankesa dhe parashtresa,ushtrimin e lirë të fesë etj. 12.Detyrimet e të burgosurve Respektimi i rendit shtëpiak,zbatimi i urdhërave të personelit penitensiar,përmbushja e detyrimeve lidhur me punën,mbajtja e higjienës në lokalin ku jeton dhe punon,respektimi i disiplinës dhe sjellja korrekte ndaj personelit edhe të të dënuarve të tjerë. 13.Teoritë mbi qëllimin e dënimit Teoria absolute mbi qëlllimin e ndëshkimit Teoria relative mbi qëllimin e ndeshkimit Teoria bashkëkohore
TESTI 3 1. Perkufizo lëndën e penologjisë? Fjala PENOLOGJI rrjedh nga fjala latine dhe greke pena-dënim dhe logos shkencë që d.m.th shkenca mbi dënimin ,termin PENOLOGJI e ka përdorë për herë të parë Franc Liber në vitin 1845 si disiplinë të veçantë.Pra eshteshkenc teorike dhe praktikembi aplikimindhe efikasitetin e sanksionevepenaleecila duhetshfrydzuar te arriturat e
shkencave tjera studijendhe persos mjetet dhe metodate e egzekutimit te sanksioneve penale meqellim te risocializimit metesukseseshumte personave te denuar dhe pengimin e aktivitetit criminal. 2. Vepra e njohur mbi “MBI KRIMIN DHE DËNIMIN” u botua nga autori i njohur ? a). Tomas Mor b). Anselm Fajerbah c). Cesarie Becarie d). Jeremi Bentham 3.Numero teoritë mbi bazën juridike dhe shoqërore të ndëshkimit? 4.Cilat janë dënimet kryesore sipas legjislacionit të ri të Kosovës? Denimi me burgim afatgjate,denimi me burgim dhe denimi me gjobe 5.Relagacioni është: a). Dënim me punë të rëndë fizike b). Dënim trupor c). Dënim pronësor d). Dënim eliminues 6.Numëro llojet e dënimeve para paraqitjes së dënimit me burgim? Dënimet eliminuese,dënimet trupore,dënimet me punë të rënda fizike,dënimet morale dhe pronësore 7.Numëro masat e trajtimit të detyrushum sipas ligjit mbi ekzekutimin e sanksioneve penale ? Si masa të trajtimit të detyrueshëm janë:Masa e trajtimit të rehabilitimit te detyrueshëm për kryesit varur nga droga dhe alkooli.
8.Marrja e lejes së vozitjes është : a). Dënim kryesor
b).Dënim alternative c).Dënim plotësues d).Masë e trajtimit të detyrushëm 9.Në cilin grup të dënimeve bënë pjesë dënimi me kusht me urdhër për mbikqyrjen të shërbimit sprovues ? Ky bënë pjesë në dënimet alternative 10.Numroni fazat e sistemit progresiv irlandez? Janë të njëjta si tek ai anglez. Faza I:(faza e qëndrimit në qeli) Faza II:(Personat gjatë ditës punojnë së bashku me personat e tjerë të dënuar,pa obligim të heshtjes) Faza II:(Lëshimi me kusht të të dënuarve,që dmth personat lirohen para kohe dhe dalin në liri pa mbajtur tërë dënimin e paraparë sipas vendimit gjyqësor) 11.Rregullat standarde minimale te OKB-së mbi trajtimin e personave të burgosur janë nxjerr në : a).Romë b).Gjenevë c).Strasburg 12.Çka kuptojmë me individualizëm të tretmanit të personave të dënuar ? Me këtë nënkuptohet përshtatja e metodave dhe mjeteve të ndikimit të personalitetit të tyre.Kjo do të thotë se mjetet,metodat,masat e veprimet të cilat ndërmirren nga ana e personelit të institucionit ose institucionit,duhet tu përshtaten vetive dhe cilësive psikike,sociale dhe kulturore të personave të dënuar. 13.Numroni metodat e punës së edukatorit me të dënuarit në institucione korrektuse? 1.Metoda 2.Metoda 3.Metoda 4.Metoda
e e e e
bindjes, krijimit të shprehive nxitjes premtimit,dhuratave dhe shpërblimeve në mënyrë publike
5.Metoda e shtrëngimit dhe ndëshkimit 14.Cilat janë shërbimet kryesore në institucionet korrektuse? Shërbimet kryesore të institucioneve korrektuese janë:Shërbimi i sigurimit,Shërbimi i Arsimimit dhe riedukimit,shërbimi i mbrojtjes,shëndetësore,shërbimi ekonomiko-financiar,shërbimi për organizimin e aktiviteteve kulturore-zbavitëse e sportive dhe shërbime të tjera. 15.Cilat janë të drejta themelore të personave të dënuar gjatë qëndrimit në institucionet korrektuse? E drejta për shpërblim pune,e drejta për arsim dhe aftësim profesional,e drejta për informim,e drejta në ushtrimin e fesë,e drejta për pranim të vizitave,e drejta për këmbimin e letrave,e drejta për pranimin e pakove,e drejta për ankesa parashtresa dhe ndihmë juridike. 16.Numëro kompetencat e shërbimit sprovues të Kosovës? Ky shërbim ka për detyrë të kyçet në ekzekutimin e dënimeve alternative dhe për riintegrimin shoqëror të personave të dënuar,për të ndihmuar në ekzekutimin e masave edukative ndaj të miturve,si atyre brenda institucionale ashue dhe atyre jashtë institucionale.Përgaditë Anketën sociale për kryesit e mitur,poashtu ky shërbim mbështet dhe mbikqyrë zbatimin e trajtimit e rehabilitimit të detyrueshëm të personave të varur nga droga dhe alkooli. 17.Si klasifikohen institucionet për ekzekutimin e dënimit me burgim dhe të masave tjera në Shqipëri? Burgje të sigurisë së lartë,të zakonshme ,të ulët dhe institucione të veçanta
18.Cili nga autorët është themelues i sistemit të pikëve dhe në cilin burg e aplikojnë atë? Sistemi i pikëve për herë të parë përdoret nga drejtori i entit ndëshkimor në ujdhesën Norfolk,kapiteni i marinës angleze,Aleksandër Makonak(1840).Ky lloj i dënimit aplikohet në entin ndëshkimor të ujdhesës NORFOLK,në të cilin ishin të vendosur kriminelë dhe persona të rrezikshëmtë dënuar me denime afatgjata të heqjes së lirisë. 19.Klasifikimi i personave të dënuar?
Dy lloje të klasifikimit të personave të dënuar:Klasifikimi i jashtëm dhe i brendshëm. Klasifikimi i jashtëm(ekstern) quhet ai lloj i klasifikimit që bëhet në bazë të disa kritereve objektive,ku merren parasysh mosha,gjinia,lloji i veprës penale,lartësia e dënimit,lloji i dënimit etj. Klasifikimi i brendshëm:ky lloj i klasifikimit bëhet brenda institucioneve korrektuese,ky bazohet në vetitë,cilësitë dhe karakteristikat subjektive,individuale dhe të brendshme të secilit person të dënuar.
TESTI 4 Grupi B 1. Termin “Penologji” për herë të parë e përdori në vitin 1845 autori i njohur: a) Jean Pinatel b) Cesare Becarie c) Franc Lieber d) Xhermi Bentham 2. Cilat janë format e reagimit privat ndaj kriminalitetit ? Përzënja(dëbimi),hamkmarrja(gjakmarrja),pajtimi në shpërblimi(kompozicioni) 3. Numëroni teoritë mbi qëllimin e ndëshkimit ? Teoria absolute mbi qëlllimin e ndëshkimit Teoria relative mbi qëllimin e ndëshkimit Teoria bashkëkohore . 4. Teorinë e kontratës shoqërore mbi bazën juridike të dënimit e përfaqëson autori ? a) Hugo Grocius b) Zh. Zh. Ruso c) Imanuel Kant d) Karl Binding
5. Cilat janë denimet alternative sipas legjislacionit të ri të Kosovës ? Dënimi me kusht,dënimi me kusht për trajtimin me urdhër të detyrueshëm rehabilitues,dënimi me kusht me urdhër për mbikqyrje nga shërbimi sprovues.Dënimi me kusht me urdhër për punë në dobi të përgjithshme,Gjysmëliria 6. Numëroni denimet eliminuese para paraqitjes së denimit me burgim ? Dëbimi,Deportimi dhe Relegacioni 7. Marrja e lejes së vozitjes është? a) denim kryesor b) denim alternativ c) denim plotësues d) masë e trajtimit të detyrueshëm 8) Në cilin grup të dënimeve bënë pjesë denimi me kusht me mbikeqyrje nga Shërbimi Sprovues? Tek denimet alternative. 9. Numëroni autorët më të njohur të cilët për herë të parë e kritikuan ashpër sistemin e burgut kolektiv? Xhon Huard,Gjermi Bentan,Mirabo. 10. Numëroni fazat e sistemit të klasifikimit apo të Gjenevës ? Faza e qelisë e burgut të përbashkët dhe e daljes para kohe në liri 11. Numëroni fazat e sistemit progresiv Irlandez ? Janë të njëjta si tek ai anglez. Faza I(faza e qëndrimit në qeli) Faza II(Personat gjatë ditës punojnë së bashku me personat e tjerë të dënuar,pa obligim të heshtjes) Faza II(Lëshimi me kusht të të dënuarve,që dmth personat lirohen para kohe dhe dalin në liri pa mbajtur tërë dënimin e paraparë sipas vendimit gjyqësor) 12. Kur janë miratuar Rregullat Standarde Minimale të OKB-së mbi trajtimin e personave te dënuar dhe në cilin vend ?
Janë miratuar më 1955 në Gjenevë 13.Trajtoni sistemin e pikëve ose të Makonakut ? ( ese ) Sistemi i pikëve apo ndryshe siç quhet ai i Makonakut është një variant i sistemit progresiv,mirëpo duhet theksuar se,ky sistem më tepër është një orvatje për aplikimin e një metode të ekzekutimit të denimit me burgim sesa ndonjë sistem i pavarur dhe i verifikuar. petr©s2008
