HIDROTEHNIČKE KONSTRUKCIJE I SISTEMI Prof. dr Svetlana Stevović, dipl.građ.inž.
HIDROTEHNIČKE KONSTRUKCIJE I SISTEMI NAMENA HIDROTEHNIČKIH KONSTRUKCIJA I SISTEMA: - Stvaranje pada potrebnog za proizvodnju električne energije - Snabdevanje naselja vodom - Kontrola od poplava - Navodnjavanje - Odvodnjavanje - Obezbeđenje garantovanog proticaja - Antierozioni radovi - Poboljšanje kvaliteta plovidbe - Razvoj turizma - Sport - Rekreacija - Ribogojstvo - Ribolov, itd.
HIDROTEHNIČKE KONSTRUKCIJE I SISTEMI
Za funkcionisanje bilo kog hidrotehničkog sistema, potrebno je obezbediti preraspodelu voda : 1. vremensku i 2. prostornu
HIDROTEHNIČKE KONSTRUKCIJE I SISTEMI
Ključni objekati koji omogućavaju vremensku i prostornu preraspodelu voda su: BRANE I AKUMULACIJE
HIDROTEHNIČKE KONSTRUKCIJE I SISTEMI Prema osnovnim konstruktivnim karakteristikama, po načinu prihvatanja opterećenja vode i prenošenja istog na tle, što im definiše oblik i izgled, brane se dele na: 1. 2. 3. 4. 5.
GRAVITACIONE OLAKŠANE GRAVITACIONE LUČNE NASUTE BRANE OD ROLKRITA
HIDROTEHNIČKE KONSTRUKCIJE I SISTEMI
Evakuacioni organi na branama: 1. Prelivi 2. Vodozahvati 3. Ispusti
HIDROTEHNIČKE KONSTRUKCIJE I SISTEMI
Prelivi služe za evakuaciju velikih voda. Mogu biti konstruisani kao: - Slobodni preliv i kao - Preliv sa kontrolisanim prelivanjem (sa ustavama i raznim tipovima zatvarača)
HIDROTEHNIČKE KONSTRUKCIJE I SISTEMI
Tipovi preliva (prema lokaciji i obliku): - Bočni - Šahtni - Krigerov preliv
HIDROTEHNIČKE KONSTRUKCIJE I SISTEMI
Vodozahvati: • • • •
Dovod za hidroelektranu Zahvat za fabriku vode (vodozahvatna kula) Zahvat za kanale za navodnjavanje Zahvat za ostale korisnike
HIDROTEHNIČKE KONSTRUKCIJE I SISTEMI
ISPUSTI: 1. Temeljni ispust 2. Optočni tunel
HIDROTEHNIČKE KONSTRUKCIJE I SISTEMI
Temeljni ispust služi za evakuaciju: • garantovanog proticaja i • za pražnjenje akumulacije
HIDROTEHNIČKE KONSTRUKCIJE I SISTEMI
Namena optočnog tunela je evakuacija voda u periodu izgradnje. Građevinska jama se obezbeđuje izgradnjom: – uzvodnog i – nizvodnog koferdama
HIDROTEHNIČKE KONSTRUKCIJE I SISTEMI
Uzvodni i nizvodni koferdam ugrađuju se u telo nasute brane Kroz telo nasute brane se ne sme provući nijedna betonska konstrukija, zbog različitih sleganja i posledično stvaranja puta za procurivanje vode.
HIDROTEHNIČKE KONSTRUKCIJE I SISTEMI
Nagib uzvodne i nizvodne kosine nasute brane zavisi od materijala od koga je izgrađena brana, tj. od ugla unutrašnjeg trenja nasutog materijala.
HIDROTEHNIČKE KONSTRUKCIJE I SISTEMI • U konstruktivnom smislu lučna brana je ljuska površinski nosač -U vertikalnom pravcu statički proračuni se rade kao za konzolu -U horizontalnom smislu, kontruktivni elementi su uklješteni lukovi , pa se tako i rade proračuni. • Statika konstrukcije lučne brane se rešava metodom konačnih elemenata
HIDROTEHNIČKE KONSTRUKCIJE I SISTEMI
Slapište služi za umirenje energije vode iz: – Hidroelektrane, – Evakuisane preko preliva – Iz temeljnog ispusta
