T.C. EKOL DENİZCİLİK EĞİTİM MERKEZİ CEVİZLİ / İSTANBUL
VARDİYA STANDARTLARI DERS NOTLARI
DERLEYEN : Kpt. Kemal GÜRELİ (2007)
İÇİNDEKİLER
BÖLÜM – 1
Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğü EK – 1
Fenerlerin ve şekillerin yerleştirilmeleri ve teknik ayrıntıları
EK – 2
Birbirlerine yakın bir halde balıkçılık yapan balıkçı tekneleri için ek işaretler
EK – 3
Sesle işaret veren aletlerin teknik ayrıntıları
EK – 4
Tehlike işaretleri
BÖLÜM – 2
Köprü üstü Organizasyonu
BÖLÜM – 3
Seyir Cihazlarının Kullanımı ve Bakımı
BÖLÜM – 4
STCW – 95 Standartları
BÖLÜM – 5
Vardiya Zabiti Görevleri ve Köprü üstü Kontrol Listeleri EK – 1
Pilot donanımı
EK – 2
Pilot Kartı
EK – 3
Köprü üstü Durum Levhası
EK – 4
Köprü üstü Kontrol Listeleri
BÖLÜM – 6
Seyir Vardiyası Esasları
BÖLÜM – 7
Liman Vardiyası Esasları
BÖLÜM – 8
Demirde Vardiya Esasları
BÖLÜM – 9
Olağan Üstü Durumlar EK – 1
Köprü üstü Acil Durumlar Kontrol Listeleri
BÖLÜM – 10
Balast Operasyonları
BÖLÜM – 11
MARPOL – 73/78
1
BÖLÜM – 1
DENİZDE ÇATIŞMAYI ÖNLEME TÜZÜĞÜ
2
BÖLÜM - 1 DENİZDE ÇATIŞMAYI ÖNLEME TÜZÜĞÜ
1.1
GENEL (BÖLÜM A)
1.1.1
Kural 1
1.1.2
1.1.3
(Uygulama)
a.
Bu kurallar açık denizlerde ve açık denizlerle bağlantılı olan ve açık deniz teknelerinin seyredebileceği sularda bulunan teknelerin tümüne uygulanacaktır.
b.
Bu kurallarda bulunan hiçbir hüküm, açık denizlerle bağlantılı olan ve açık teknelerinin seyrettiği demir yerleri, limanlar, göller, iç su yolları için yetkili makamlarca yapılan özel kuralların çalışması ile çelişki halinde bulunmayacaktır. Bu gibi özel Kurallar, olanağı nispetinde, bu Kurallara uyacaktır.
c.
Bu kurallarda bulunan hiçbir hüküm, herhangi bir devletin hükümeti tarafından savaş gemileri ya da konvoy halinde ilerleyen teknelere özgü ek istasyon ya da işaret ışıkları, şekilleri ya da düdük işaretleri, ya da filo halinde balık avlayan balıkçı teknelerine özgü ek istasyon, yada işaret ışıkları, ya da şekilleri için konulan özel kuralların işleyişine müdahalede bulunmayacaktır. Bu ek istasyon ya da işaret ışıkları, şekilleri ya da düdük işaretleri, olanaklar elverdiğince, bu kurallar altında başka yerlere konulmasına yetki verilen ışık, şekil yada işaretlerle karıştırılmayacak şekilde olacaktır.
d.
Bu kuralların amacının gerçekleşmesi için teşkilat tarafından trafik ayırım düzenleri benimsenebilir.
e.
Özel bir şekilde veya özel bir amaç için inşa edilmiş olan bir teknenin fenerlerinin veya şekillerinin sayısı, yeri görünüş mesafe ve açıları ile sesli işaret aletlerinin yerleri ve nitelikleri bakımından teknenin özel faaliyetlerine müdahale etmeden, bu Kuralların hükümlerine uyamayacağının ilgili hükümetçe saptanmış olması halinde, böyle bir tekne, fenerlerinin ve şekillerinin sayısı, yeri, görünüş mesafe ve açıları ile sesli işaret aletlerinin yerleri ve nitelikleri bakımından o tekne için Hükümetinin bu Kurallara mümkün olduğu kadar yakın olarak saptayacağı diğer benzer hükümleri uygulayacaktır.
Kural 2
(Sorumluluk)
a.
Bu kurallardaki hükümlerden hiçbiri, herhangi bir tekneyi veya sahibini, kaptanı veya gemi adamlarını bu kurallara uyma veya gemicilerin her zamanki görevlerinin veya özel koşullarının gerektirdiği herhangi bir tedbirin alınması hususundaki ihmallerinin sonuçlarından kurtaramaz.
b.
Bu kuralları yorumlarken ve uygularken, ani bir tehlikeden kaçınmak için bu Kuralların hükümlerinden ayrılmayı gerektirebilen bütün navigasyon ve çatışma tehlikeleri ve özel durumlar, ilgili teknelerin sınırlılıkları dahil, göz önünde tutulacaktır.
Kural 3
(Genel Tanımlamalar)
Bu metin içinde aksine bir hüküm bulunmadıkça, bu kuralların amacı için: a.
“Tekne” sözcüğü : Su üstünde kalkarak seyreden ve deniz uçakları dahil su üzerinde taşıma aracı olarak kullanılmakta olan veya kullanılmaya elverişli bulunan her türlü deniz aracını içine alır.
b.
“Kuvvetle Yürütülen Tekne“ deyimi : Makine ile yürütülen herhangi bir tekne anlamına gelecektir.
c.
“Yelkenli Tekne” deyimi: Var olsa bile yürüten makinesinin kullanılmaması şartıyla yelken ile seyreden bir tekne anlamına gelecektir.
d.
“Balıkçılık yapan tekne” deyimi: Manevra yeteneğini sınırlayan ağlar, oltalar, troller veya diğer avlanma araçları ile balık avlayan bir tekne anlamına gelecek, fakat manevra yeteneğini kısıtlamayacak olan oltalar veya diğer avlanma araçları ile balık avlayan bir tekneyi kapsamayacaktır.
e.
“Deniz Uçağı” deyimi: Su üstünde manevra yapmak üzere inşa edilmiş her türlü hava aracını kapsar.
3
f.
“Kumanda altında bulunmayan tekne” deyimi : Bazı istisnai şartlar sebebi ile (dümen, ana makine, pervane arızaları) bu Kuralların gereğine uygun olarak manevra yapma yeteneği olmayan ve bu yüzden diğer teknenin yolundan çıkma yeteneği bulunmayan bir tekne anlamına gelecektir.
g.
“Manevra yeteneği sınırlı tekne” deyimi : Yaptığı iş nedeniyle bu Kuralların gereğine uygun olarak manevra yapma yeteneği sınırlanan ve bu yüzden diğer bir teknenin yolundan çıkma yeteneği olmayan bir tekne anlamına gelecektir. “Manevra yeteneği sınırlı tekneler” deyimi aşağıda yazılı tekneleri içerecek fakat aşağıdakilerle sınırlı olmayacaktır. (ı) Bir seyir işareti, denizaltı kablosu veya boru hattının döşenmesi, çalışması veya bir tekne,
toplanmasında bulunan
(ıı) Tarama, sörvey veya sualtı çalışmaları yapan bir tekne, (ııı) Seyir halinde iken ikmal yapan veya insan, kumanya veya yük aktaran bir tekne, (ıv) Bir hava aracını denize indirme veya denizden kaldırma işi ile uğraşan bir tekne, (v)
Mayın temizleme işleri yapan bir tekne,
(vı) Gerek yedekleyen ve gerekse yedeklenenin rotalarından ayrılma yetenekleri önemli bir şekilde kısıtlanan yedekleme işiyle uğraşan bir tekne, h.
“Su çekimi nedeniyle kısıtlı tekne” deyimi : Mevcut su derinliğinin ve seyre elverişli genişliğin kendi çektiği su ile ilişkisi nedeniyle izlediği rotadan ayrılma yeteneği önemli bir şekilde kısıtlanan, kuvvetle yürütülen bir tekne anlamına gelecektir.
i. “Seyir halinde” deyimi : Bir teknenin demirli olmadığı veya karaya bağlı bulunmadığı veya karaya oturmadığı anlamına gelecektir. j. Bir teknenin “Boyu” ve “Eni” sözcükleri : O teknenin tam boyu ve en geniş eni anlamlarına gelecektir.
1.2
k.
Teknelerden birinin diğeri tarafından gözle görülmesi halinde, teknelerin birbirlerini gördükleri varsayılacaktır.
l.
“Kısıtlı görüş” deyimi : Görüşün sis, pus, kar yağışı, şiddetli yağmur fırtınası, kum fırtınası veya herhangi bir diğer benzeri sebeple kısıtlı oluşu anlamına gelecektir.
MANEVRA VE SEYİR KURALLARI (BÖLÜM B)
1.2.1
Her Türlü Görüş Koşullarında Teknelerin Yönetimi (Kısım I)
1.2.1.1
Kural 4 (Uygulama) Bu kısımdaki Kurallar her türlü görüş koşullarında uygulanır.
1.2.1.2
Kural 5 (Gözcülük) Her tekne içinde bulunulan durum ve koşullarda, durumun ve çatışma tehlikesinin tamamen değerlendirilmesini sağlamak üzere, elde mevcut tüm uygun araçların kullanılması yanı sıra her zaman tam bir görme ve işitme gözcülüğü de yapacaktır.
1.2.1.3
Kural 6 (Emniyetli Hız) Her tekne çatışmayı önlemek üzere, uygun ve etkili harekete geçebilmek ve içinde bulunulan durum ve koşulların gerektirdiği bir mesafede durdurulabilmesi için, her zaman emniyetli bir hızla ilerleyecektir. Emniyetli hız saptanırken aşağıda yazılı faktörler dikkate alınacaktır. a.
Tüm tekneler tarafından; (ı)
Görüş durumu,
(ıı)
Balıkçı tekneleri veya diğer teknelerin bir araya toplanmış durumu dahil trafik yoğunluğu,
4
(ııı) İçinde bulunulan koşullarda özellikle durma mesafesi ve dönme yeteneği bakımından teknenin manevra yeteneği, (ıv) Geceleyin sahil ışıkları ve kendi ışıklarının geriye doğru yayılması gibi arka cephe ışıklarının varlığı, (v)
Rüzgar, deniz ve akıntının durumu ve seyir tehlikelerinin yakınlığı,
(vı)
O yerde var olan su derinliği ile su çekiminin ilişkisi,
Çalışır radarı olan tekneler için ek olarak;
b.
(ı)
Radar cihazının karakteri, yeterlilik ve sınırlılığı,
(ıı)
Kullanılmakta olan radar mesafe ayarının zorunlu kıldığı kısıtlamalar,
(ııı)
Denizin durumu, hava ve diğer müdahale kaynaklarının radar alıcılığı üzerindeki etkisi,
(ıv)
Küçük tekneler buz ve diğer yüzer maddelerin yeterli bir radar mesafesinde, radar tarafından alınamaması durumu,
(v)
Radarda görülen teknelerin sayısı, bulundukları yer ve hareketleri,
(vı) Yakın çevrede bulunan tekneler ve diğer maddelerin radar kullanılarak mesafesi saptanırken görüşün daha da kesin olarak saptanmasına olanak bulunacağı, 1.2.1.4 Kural 7 (Çatışma Tehlikesi) a.
Her tekne çatışma tehlikesi olup, olmadığını saptamak için; içinde bulunduğu durum ve koşullara uygun olan elde mevcut araçlarının tümünü kullanacaktır. Herhangi bir tereddüt mevcut olduğu taktirde, böyle bir tehlike varsayılacaktır.
b.
Radar varsa ve çalışıyorsa, çatışma tehlikesini önceden saptamak ve radarla art arda mevki koymak veya buna benzer radar ekranında görülen cisimlerin usulüne göre gözlemlerini yapmak üzere uzak mesafe taramalar da dahil radar cihazından gerekli şekilde faydalanılacaktır.
c.
Varsayımlar; yetersiz bilgi, özellikle yetersiz radar bilgisi üzerine oturtulmayacaktır.
d.
Çatışma tehlikesinin mevcut olup olmadığı saptanırken aşağıdaki yazılı hususlar dikkate alınacaktır. (ı)
Yaklaşan bir teknenin pusula kerterizi fark edilir derecede değişmemesi halinde tehlike var sayılacaktır.
(ıı) Özellikle çok büyük bir tekneye veya yedek çekene veya yakın mesafede olan bir tekneye yaklaşılırken fark edilir derecede kerteriz değişmesi görüldüğü durumlarda da çatışma tehlikesi bazen mevcut olabilir. 1.2.1.5 Kural 8 (Çatışmadan Kaçınma Hareketi) a.
Çatışmayı önlemek için yapılacak herhangi bir hareket; olayın koşulları elverişli olduğu ve gemicilik kurallarına uyularak yeterli bir süre içinde yapıldığı taktirde etkili olacaktır.
b.
Olayın koşulları elverişli olduğu taktirde çatışmayı önlemek için yapılacak her rota ve/veya hız değişimi gözle veya radarla diğer bir teknenin çabucak görebileceği kadar büyük olacak ve birbiri ardından yapılacak küçük rota ve/veya hız değişimlerinden kaçınılacaktır.
c.
Eğer yeterli manevra sahası (deniz alanı) var ise, yakın düşme durumundan sakınmak için en etkili hareket; yeterli zaman içinde yapılması, büyük olması ve başka bir yakın düşme ile sonuçlanmaması koşulu ile sadece rota değişikliği olabilir.
d.
Diğer bir tekne ile çatışmayı önlemek üzere girişilecek hareket, bu teknenin emniyetli bir mesafeden geçmesi ile sonuçlanacak harekettir. Hareketin etkili olup olmadığı diğer tekne tam olarak geçilinceye ve neta oluncaya kadar dikkatle kontrol edilecektir.
e.
Çatışmayı önlemek veya durumu değerlendirmek için biraz daha zaman kazanmak üzere, bir tekne gerekiyorsa yürütücü kuvvetlerini durdurarak veya tornistan çalıştırarak hızını azaltacak veya ilerleyişini durduracaktır.
5
f. (ı)
Bir başka geminin geçişini yada güvenli geçişini engellememesi bu Kurallarla istenen gemi; durumun şartlarına göre istendiğinde diğer geminin güvenli geçişine yetecek yeterli deniz sahasına öncelikle kendi güvenlik tedbirlerini alarak izin verecek,
(ıı) Diğer bir teknenin geçişini ya da güvenli geçişini engellememesi istenen tekne; çatışma tehlikesi yaratacak şekilde başka bir tekneye yaklaşıyorsa zorunlu olduğu yükümlülüklerden kurtulamayacağından, harekete geçerken bu bölümün Kurallarının istediği hareketleri tümüyle göz önünde bulunduracaktır. (ııı) Çatışma tehlikesi söz konusu olacak şekilde iki tekne birbirlerine yaklaştıklarında geçişi engellenmeyecek olan tekne bu bölümün Kurallarına tam olarak uyacaktır. 1.2.1.6 Kural 9 (Dar kanallar) a.
Dar bir kanal veya geçit boyunca ilerleyen bir tekne, geçit veya kanalın emniyetli ve uygulayabilir olduğu kadar, kendi sancak tarafındaki dış sınırına yakın seyredecektir.
b.
Boyu 20 metreden az olan bir tekne veya yelkenli bir tekne dar bir kanal veya geçitte emniyetle seyreden bir teknenin geçişine mani olmayacaktır.
c.
Balıkçılıkla uğraşan bir tekne dar bir kanal veya geçitte seyreden bir teknenin geçişine mani olmayacaktır.
d.
Dar bir kanal veya geçitte karşıdan karşıya geçen bir tekne, sadece böyle bir kanalın veya geçidin içinde emniyetle seyredebilecek bir teknenin geçişine engel olacaksa, bu geçişini yapmayacaktır. Karşıdan karsıya geçen teknenin niyetinden şüphe eden bir tekne Kural 34(d)’ de belirtilen ses işaretini kullanabilir.
e.
(ı) Dar bir kanal veya geçitte; yetişen gemi, yetişilen gemiyi geçme niyetini 34(c)(ı) sayılı Kuralda belirtilen uygun ses işaretini vererek gösterecek, yetişilen gemi bu geçişi uygun gördüğü taktirde emniyetli geçişe uygun tedbirleri alacak şekilde hareketlerini tanzim edecek ve yetişen geminin geçişine izin verdiğini 34(c)(ıı) sayılı Kuralda belirtilen ses işaretini vermek suretiyle belirtecektir. Şüpheli bir durumda, yetişilen gemi 34(d) sayılı Kuralda belirtilen ses işaretini verebilir. (ıı)
Bu Kural yetişen teknenin 13.ncü Kuralda belirtilen yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
f.
Araya giren bir engel sebebiyle diğer teknelerin görülmesinin engellendiği dar bir kanal veya geçidin bir dönüm yerine veya bir alanına yaklaşan bir tekne özel tedbir ve dikkatle seyredecek, 34(e) sayılı kuralda belirtilen uygun ses işaretini verecektir.
g.
Olayın koşulları elverdiği taktirde, hiçbir tekne dar bir kanalda demirlemeyecektir.
1.2.1.7 Kural 10 (Trafik Ayırım Düzenleri) a.
Bu Kural Teşkilatın kabul ettiği trafik ayırım düzenlerine uygulanacak ve herhangi bir tekneyi herhangi başka kural altında uyması zorunlu yükümlülükten kurtarmayacaktır.
b.
Trafik Ayırım Düzenlerini kullanan bir tekne; (ı) Uygun trafik şeridinde, o şeridin genel trafik akımı yönünde ilerleyecektir. (ıı) Uygulanabildiği kadar trafik ayırım hattı veya ayırım bölgesinden açık bulunacaktır. (ııı) Normal olarak, şeridin bitiminde trafik şeridine girecek veya çıkacaktır. Fakat her iki taraftan girer veya çıkarken genel trafik akımı yönüne, uygulayabildiği kadar küçük bir açı ile girip çıkacaktır.
c.
Bir tekne mümkün olduğu kadar, trafik şeritlerinde karşıdan karşıya geçmekten kaçınacaktır. Fakat böyle bir geçiş zorunluluğu olduğu zaman, geçişi uygulayabildiği kadar genel trafik akımı yönüne dik açıya yakın en yakın bir açı ile yapacaktır.
d.
(ı) Bir tekne uygun trafik ayırım düzeni içindeki trafik şeridini güvenli olarak kullanabildiği sürece iç trafik bölgesini kullanmayacaktır. Bununla birlikte, uzunluğu 20 metreden küçük tekneler, yelkenli tekneler ve balıkçılıkla uğraşan tekneler kıyı trafik bölgesini kullanabilir. (ıı) Alt paragraf (d) (ı) hükümlerine bakılmaksızın kıyı trafik şeridi içinde bulunan bir limana, kıyı açığındaki bir tesise veya yapıya, kılavuz istasyonuna veya diğer bir yere giren / çıkan, ya da ani bir tehlikeden kaçınmak için bir tekne kıyı trafik bölgesini kullanabilir.
6
e.
Aşağıdaki durumlar hariç olmak üzere karşıdan karşıya geçen bir tekne ya da bir trafik şeridine giren ya da çıkan tekne dışındaki bir tekne, normal olarak ayırım bölgesine girmeyecek ve ayırım hattını geçmeyecektir. (ı) Acil durumlarda, ani bir tehlikeden kaçınma durumlarında, (ıı) Bir ayırım bölgesi içinde balıkçılıkla uğraşıldığında,
1.2.2
f.
Trafik ayırım düzeni sonlarına yakın alanlarda seyreden bir tekne özel bir dikkat gösterecektir.
g.
Bir tekne bir trafik ayırım düzeni içinde veya bu düzenin sonlarına yakın alanlarda demirlemekten mümkün olduğu kadar kaçınacaktır.
h.
Bir trafik ayırım düzenini kullanmayan bir tekne mümkün olduğu kadar uzak geçerek bu düzenden kaçınacaktır.
i.
Balıkçılıkla uğraşan bir tekne bir trafik şeridini takip eden herhangi bir teknenin geçişini engellemeyecektir.
j.
Boyu 20 metreden az olan bir tekne veya yelkenli bir tekne trafik şeridini takip eden herhangi kuvvetle yürütülen bir teknenin emniyetle geçişini engellemeyecektir.
k.
Manevra yeteneği sınırlı bir tekne bir trafik ayırım düzeni içinde seyir güvenliği için bakım tutum işleri yapıyorsa işin süresince bu Kuralı uygulamak zorunda olmayacaktır.
l.
Manevra yeteneği sınırlı bir tekne bir trafik ayırım düzeni içinde denizaltı kablosu döşeme, hizmet verme ya da kaldırma işinde çalıştığı zaman, işin süresince, bu Kuralı uygulamak zorunda olmayacaktır.
Birbirini Gören Teknelerin Davranışları (Kısım II)
1.2.2.1 Kural 11 (Uygulama) Bu kısımda mevcut Kurallar birbirini gören tekneler için uygulanır. 1.2.2.2 Kural 12 (Yelkenli Tekneler) a.
Çatışma tehlikesi olacak şekilde iki yelkenli tekne birbirine yaklaşıyorsa bu teknelerden biri aşağıda yazılı olan şekilde diğerinin yolundan çıkacaktır. (ı)
Rüzgarı farklı bordadan kullanan teknelerden rüzgarı iskele bordadan kullanan diğerinin yolundan çıkacaktır.
(ıı) Her iki teknede rüzgarı aynı bordadan kullanıyorsa rüzgar üstünde olan tekne rüzgar altında olan teknenin yolundan çıkacaktır. (ııı) Rüzgarı iskeleden kullanan bir tekne rüzgar üzerinde bir tekne görür ve bu gördüğü teknenin rüzgarı iskele tarafından mı yahut sancak tarafından mı kullandığını saptayamaz ise gördüğü diğer teknenin yolundan çıkacaktır. b. 1.2.2.3
Bu Kuralın amaçları için, ana yelkenin şiştiği taraf veya seren yelkenli bir teknede baştan kıça doğru olan en büyük yan yelkenin şiştiği tarafın aksi tarafı rüzgar üstü sayılacaktır.
Kural 13 (Yetişme) a.
Bir tekneye yetişen diğer herhangi bir tekne bu Kuralların, Bölüm B Kısım I ve Kısım II’ deki mevcut hükümlerine bakılmaksızın yetişilen teknenin yolundan çıkacaktır.
b.
Herhangi bir tekneye, kemeresinin 22.5 derece ( 2 kerte ) den daha fazla gerisindeki herhangi bir yönden yaklaşan bir tekne, yani yetişmekte olduğu tekneye göre, geceleyin o teknenin sadece pupa fenerini görüp borda fenerlerinden hiçbirini göremeyecek mevkide bulunan tekne “ Yetişen bir tekne” sayılacaktır.
c.
Bir tekne diğer tekneyi yetişip geçtiği hususunda herhangi bir tereddüde düştüğü taktirde, kendini yetişen tekne sayarak buna göre hareket edecektir.
d.
İki tekne arasındaki kerterizlerde sonraki herhangi bir değişim, yetişen tekneyi bu Kurallara göre, aykırı geçen bir tekne yapmayacak veya yetişilen tekne tam olarak geçilinceye ve neta oluncaya kadar, yetişen teknenin yükümlülüğünü kaldırmayacaktır.
7
1.2.2.4
1.2.2.5
Kural 14 (Pruva Pruvaya Geliş Durumu) a.
Kuvvetle yürütülen iki teknenin, çatışma tehlikesi yaratacak şekilde, birbirlerine karşı veya karşıya yakın bir rota ile yaklaşmaları halinde, bu teknelerden her biri diğerinin iskelesinden geçmek üzere rotasını sancağa değiştirecektir.
b.
Bir teknenin diğerini pruvasında veya pruvasına yakın ve gece silyon fenerlerini bir doğru üzerinde veya doğruya yakın bir halde ve/veya her iki borda fenerini birlikte gördüğü, gündüz ise diğer tekneyi buna benzer bir durumda gördüğü zaman, yukarıdaki durumun mevcut olduğunu varsayacaktır.
c.
Böyle bir durumun varlığından tereddüde düşen bir tekne bu durumun hakikaten mevcut olduğunu varsayacak ve buna uygun hareket edecektir.
Kural 15 (Aykırı Geçiş) Kuvvetle yürütülen iki teknenin çatışma tehlikesi doğuracak şekilde birbirini aykırı olarak geçmeleri halinde, diğer tekneyi sancak tarafında gören tekne onun yolundan çıkacak, koşullar elverdiği taktirde diğerinin pruvasından geçmekten kaçınacaktır.
1.2.2.6
Kural 16 (Yol Veren Teknenin Davranışı) Diğer tekneye yol vermekle yükümlü olan tekne iyice neta olmak üzere, olanağı kadar erken ve belirgin manevra yapacaktır.
1.2.2.7
Kural 17 (Yol Verilen Teknenin Davranışı) a.
(ı)
İki tekneden biri diğerinin yolundan çıkmak zorunluluğunda bulunduğu yerlerde diğeri kendi rotasını ve hızını koruyacaktır.
(ıı) Bu Kurallar uyarınca yol vermesi gereken teknenin uygun manevra yapmadığı görülür görülmez, manevra yapmak ile yükümlü olmayan tekne çatışmayı kendi manevrası ile önlemek üzere harekete geçebilir. b. Rotasını ve hızını muhafaza etmesi gereken tekne, herhangi bir sebepten dolayı, sadece yol vermesi gereken teknenin yapacağı manevra ile çatışmanın önüne geçilemeyecek kadar kendisini yakın bulursa, çatışmayı önlemeye yardımcı olacak en iyi hareketi yapacaktır. c.
Bir aykırı geçiş durumunda, diğer kuvvetle yürütülen bir tekne ile çatışmayı önlemek üzere, bu Kuralın (a) (ıı) sayılı alt paragrafı uyarınca manevra yapan kuvvetle yürütülen bir tekne, olayın koşulları elverdiği takdirde, kendi iskele tarafından gördüğü bir tekne için rotasını iskelesine alarak değiştirmeyecektir.
d. Bu Kural, yol vermesi gereken teknenin yol verme yükümlülüğünü kaldırmaz. 1.2.2.8 Kural 18 (Tekneler Arasındaki Sorumluluklar) 9, 10 ve 13 sayılı Kuralların aykırı hükümleri hariç; a.
Üzerinde yol bulunan kuvvetle yürütülen bir tekne: (ı) Kumanda altında bulunmayan, (ıı) Manevra yapma yeteneği kısıtlı olan, (ııı) Balıkçılıkla uğraşan, (ıv) Yelkenli , bir teknenin yolundan çıkacaktır.
b.
Üzerinde yol bulunan bir yelkenli tekne: (ı) Kumanda altında bulunmayan, (ıı) Manevra yapma yeteneği kısıtlı olan, (ııı) Balıkçılıkla uğraşan, diğer bir teknenin yolundan çıkacaktır.
8
c.
Üzerinde yol bulunan balıkçılıkla uğraşan bir tekne olanağı kadar, (ı) Kumanda altında bulunmayan, (ıı) Manevra yapma yeteneği kısıtlı olan, diğer bir teknenin yolundan çıkacaktır.
d.
(ı)
(ıı)
Kumanda altında olmayan veya manevra yapma yeteneği kısıtlı olan bir teknenin dışında hiçbir tekne, içinde bulunan koşulların elvermesi halinde, kendi su çekimi nedeniyle kısıtlı olan ve 28 inci Kuraldaki işareti gösteren bir teknenin emniyetli geçişine mani olmayacaktır. Kendi su çekimi nedeniyle kısıtlı olan bir tekne özel durumunu göz önünde seyredecektir.
tutarak dikkatle
e. Su üzerinde bulunan bir deniz uçağı, genellikle bütün teknelerden tamamen neta bir halde bulunacak ve bunların seyrini engellemekten kaçınacaktır. Çatışma tehlikesinin var olduğu koşullarda bu bölümdeki Kurallara uyacaktır. 1.2.3
Kısıtlı Görüş Şartlarında Teknelerin Davranışları (Kısım III)
1.2.3.1 Kural 19 (Kısıtlı Görüş Şartlarında Teknelerin Davranışları) a.
Bu kural, görüş şartları kısıtlı olan bir alanda veya böyle bir alana yakın yerlerde seyrederken birbirini görmeyen teknelere uygulanacaktır.
b.
Her tekne, kısıtlı görüşün içinde bulunan durum ve koşullarına göre ayarlanacak olan emniyetli bir hızda ilerleyecektir. Kuvvetle yürütülen bir tekne, ani manevralar için makinelerini hazır bulunduracaktır.
c.
Her tekne, bu Bölümün 1 inci kısmındaki Kuraları uygularken, kısıtlı durumun içinde bulunulan durum ve koşulları dikkate alacaktır.
d.
Sadece radarla diğer bir teknenin varlığını anlayan bir tekne bir çatışma alanına girme halinin oluşup oluşmadığını ve/veya çatışma tehlikesinin bulunup bulunmadığını saptayacaktır. Böyle bir durumun mevcut olması halinde önleyici manevrayı zamanında yapacak, ancak bu manevra bir rota değiştirilmesini gerektiriyorsa aşağıdaki hususlardan olanağı ölçüsünde kaçınılacaktır. (ı) Yetişilen bir tekne hariç, kemere doğrultusunun ilerisinde bulunan bir tekne için rotanın iskeleye alınması, (ıı) Rotanın kemere doğrultusunda veya kemere doğrultusunun gerisinde olan bir tekneye doğru değiştirilmesi.
e.
Çatışma tehlikesinin var olmadığının saptandığı haller hariç, kendi kemere doğrultusunun ön tarafında başka bir teknenin sis işaretini duyan veya kemere doğrultusu önünde bulunan bir tekne ile yakın düşme durumlarından kaçınamayan bir tekne hızını rotasını koruyabileceği alt düzeye indirecektir. Böyle bir tekne çatışma tehlikesi geçinceye kadar üzerindeki bütün yolu kesecek ve her durumda çok dikkatle seyir edecektir.
1.3
FENERLER VE ŞEKİLLER (BÖLÜM C)
1.3.1
Kural 20 (Uygulama) a.
Bu bölümdeki Kurallara, her türlü hava koşullarında uyulacaktır.
b.
Fenerlere ait Kurallar güneşin batışından doğuşuna kadar uygulanacak ve bu süre içerisinde Kurallarda belirtilen fenerlerle karıştırılmayacak veya bunların görünüşlerini veya ayırıcı karakterlerini bozmayacak ve iyi bir gözcülük yapılmasını engellemeyecek olan fenerler dışında hiçbir ışık gösterilmeyecektir.
c.
Bu Kurallarda belirtilen fenerler, taşındığı takdirde, kısıtlı görüşlerde güneşin doğuşundan batışına kadar da gösterilecek ve gerekli görülen diğer bütün koşullarda da gösterilebileceklerdir.
d.
Şekiller ile ilgili Kurallar gündüzleri uygulanacaktır.
e.
Bu Kurallarda belirlenen fenerler ve şekiller, bu Kuralların I sayılı EK’ inin hükümlerine uygun olacaktır.
9
1.3.2
1.3.3
Kural 21 (Tanımlamalar) a.
“Silyon Feneri” deyimi: Teknenin baş-kıç orta hattı üzerine konulan, 225 derecelik bir ufuk yayı üzerinde kesiksiz bir ışık gösteren ve teknenin her iki tarafından tam pruvadan itibaren kemerenin 22.5 derece gerisine kadar ışık gösterecek surette yerleştirilmiş beyaz bir fener anlamına gelecektir.
b.
“Borda Fenerleri” deyimi: Her biri 112.5 derecelik bir ufuk yayı üzerinde tam pruvadan kendi tarafındaki kemerenin 22.5 derece gerisine kadar kesiksiz bir ışık gösterecek surette yerleştirilmiş, sancak tarafta yeşil, iskele tarafta kırmızı anlamına gelecektir. Boyu 20 metreden kısa teknelerde borda fenerleri, teknenin baş-kıç orta hattı üzerinde bulunan bir fanus içinde birleşik olarak taşınabilir.
c.
“Pupa feneri” deyimi: Olanağı kadar teknenin kıç tarafına yakın bir yere konulan, ufkun 135 derecelik yayı üzerinde kesiksiz beyaz bir ışık gösteren, tam kıçtan itibaren geminin her iki bordasında 67.5 derecelik bir ışık göstermek üzere yerleştirilmiş beyaz ışık veren bir fener anlamına gelecektir.
d.
“Yedekleme Feneri” deyimi: Bu Kuralın (c) paragrafında belirlenen “Pupa feneri” ile aynı nitelikte olan sarı ışık veren bir fener anlamına gelecektir.
e.
“Her Taraftan Görülür Fener” deyimi: Ufkun 360 derecelik yayı üzerinde kesiksiz ışık gösteren bir fener anlamına gelecektir.
f.
“Çakar Fener” deyimi: Düzenli aralıklarla dakikada 120 veya daha fazla çakan bir fener anlamına gelecektir.
Kural 22 (Fenerlerin Görünüşü) Bu Kurallarda belirtilen fenerler, en az aşağıda yazılı mesafelerden görünebilmeleri 8 inci kısmında belirlenen şiddette olacaklardır. a.
Boyları 50 metre veya daha fazla olan tekneler: -
b.
6 milden görünür silyon feneri, 3 milden görünür borda feneri, 3 milden görünür pupa feneri, 3 milden görünür yedekleme feneri, 3 milden ve her yönden görünür beyaz, kırmızı, yeşil veya sarı fener.
Boyları 12 metre veya daha fazla olan fakat 50 metreden az olan tekneler: - 5 milden görünür silyon feneri; ancak boyları 20 metreden az olan teknelerde 3 milden görünür olacaktır. - 2 milden görünür borda feneri, - 2 milden görünür pupa feneri, - 2 milden görünür yedekleme feneri, - 2 milden ve her yönden görünür beyaz, kırmızı, yeşil veya sarı fener.
c.
Boyu 12 metreden az olan tekneler: -
d.
2 milden görünür silyon feneri, 1 milden görünür borda feneri, 2 milden görünür pupa feneri, 2 milden ve her yönden görünür beyaz, kırmızı, yeşil veya sarı fener.
Kolay görülmeyen, kısmen batık tekneler yada cisimler yedeklendiğinde: - 3 milden ve her yönden görünür beyaz bir fener.
10
için, bu Kuralların I inci Ekinin
1.3.4
Kural 23 (Üzerinde Yol Bulunan Kuvvetle Yürütülen Tekneler) a.
Kuvvetle yürütülen bir tekne üzerinde yol olduğu zaman: (ı) Baş tarafta bir silyon feneri, (ıı) Boyları 50 metreden daha kısa olan bir teknenin gösterme yükümlülüğü bulunmaması hali hariç, kıç tarafa doğru ve baş taraftakinin yukarısında ikinci bir silyon feneri, (ııı) Borda fenerleri, (ıv) Bir pupa feneri.
b.
Bir hava-yastıklı tekne su üzerinde kalkarak çalıştığı zaman, bu Kuralın (a) paragrafında belirtilen fenerler ek olarak, ufkun her tarafından görülen sarı renkte çakar bir fener taşıyacaktır.
c. (ı) (ıı)
Boyu 12 metreden küçük olan kuvvetle yürütülen bir tekne bu Kuralın (a) paragrafında belirtilen fenerler yerine her yönden görünür bir beyaz fener ve borda fenerleri gösterebilir. Azami hızı 7 mili geçmeyen, boyu 7 metreden küçük kuvvetle yürütülen bir tekne bu Kuralın (a) paragrafında belirtilen fenerler yerine her yönden görünür bir beyaz fener ve uygulayabildiği taktirde aynı zamanda borda fenerlerini de gösterebilir.
(ııı) Boyu 12 metreden küçük olan ve kuvvetle yürütülen bir teknede silyon fenerinin yada her yönden görünür beyaz bir fenerinin baş-kıç doğrultusu üzerinde gösterilmesi, bu doğrultu üzerinde fener donatılmasının pratik olmaması dolay ısla sağlanamadığı taktirde, bu fenerler orta hat dışında da gösterilebilir. Ancak, bu taktirde borda fenerleri kombine olarak bir fener halinde ve baş-kıç orta doğrultu üzerinde, yada silyon yahut her yönden görünür beyaz fenerle mümkün olduğu kadar aynı baş-kıç doğrultusunda gösterilecektir. 1.3.5 Kural 24 (Çekerek ve İterek Yedekleme) a.
Kuvvetle yürütülen bir tekne yedeklerken: (ı) Kural 23 (a) (ı) da belirtilen fener yerine düşey bir doğrultu üzerinde, iki silyon feneri gösterecektir. Yedekleyen bir teknenin kıçından yedeklenenin kıçına kadar olan mesafenin 200 metreden fazla olması halinde düşey bir doğru üzerinde üç adet adı geçen fenerleri gösterecektir. (ıı) Borda Fenerleri, (ııı) Pupa feneri, (ıv) Pupa feneri üzerinde, düşey bir doğrultu üzerinde bir yedekleme feneri, (v) Yedek boyu 200 metreden fazla olduğu zaman, en iyi görülebilecek bir yerinde eşkenar dörtgen (mayın) şekli gösterecektir.
b.
İten tekne ile ileri itilen bir tekne birleşik tek bir tekne gibi birbirlerine sıkıca bağlı iseler, bunlara kuvvetle yürütülen bir tekne gözü ile bakılacak ve bu tekneler 23 üncü Kuralda belirtilen fenerleri göstereceklerdir.
c.
Birleşik bir tekne hali hariç, kuvvetle yürütülen bir tekne diğer bir tekneyi ileri itiyor veya bordasında yedekliyorsa: (ı) Kural 23 (a) (ı)’da belirtilen fenerlerin yerine baş tarafta düşey bir doğrultu üzerinde iki silyon feneri, (ıı) Borda fenerlerini, (ııı) Bir pupa feneri , gösterecektir.
d.
Bu Kuralın (a) yada (c) paragraflarının uygulanacağı kuvvetle yürütülen bir tekne, aynı zamanda Kural 23 (a) (ıı) hükümlerini de uygulayacaktır.
11
e.
Bu Kuralın (g) paragrafında belirtilen dışında yedeklenen bir tekne yada cisim: (ı) Borda fenerlerini, (ıı) Bir pupa feneri, (ııı) Yedek boyunun 200 metreden fazla olması halinde, en iyi görülebilecek yerinde bir eşkenar dörtgen şekli, gösterecektir.
f.
Sayıları belirsiz tekneler: Bir grup halinde, bordada yedeklendiği veya itildiği zaman tek bir tekne gibi fener göstereceklerdir. (ı)
Birleşik bir birimin parçası olmadığı zaman ileri itilerek yürütülen bir tekne, başucunda borda fenerlerini gösterecektir.
(ıı) Diğer bir teknenin bordasında yedeklenen bir tekne, pupa fenerini ve başucunda borda fenerini gösterecektir. g.
Kolay görülmeyen, kısmen batık bir tekne veya cisim yada grup halinde böyle tekneler yada cisimler yedeklendiğinde bunlar: (ı) Eğer genişlik 25 metreden az ise başta yada başa yakın bir yerde her yönden görünür bir beyaz fener ve kıçında yada kıçına yakın bir yerde her yönden görünen bir beyaz fener gösterecek, ancak drakonlar pruvada yada pruvaya yakın bir yerde böyle bir fener göstermek zorunda olmayacaklardır. (ıı) Eğer genişlik 25 metre yada daha fazla ise, bu durumda genişliğin en uç noktalarında yada yakın bir yerde her yönden görünür iki ilave beyaz fener gösterecektir. (ııı) Eğer uzunluk 100 metreden fazla ise (ı) ve (ıı) alt paragraflarında belirtilen fenerlere ilaveten aralarındaki mesafe 100 metreyi geçmemek üzere her yönden görünür beyaz fenerler konulacaktır. (ıv) Yedeklenen son tekne veya cismin en kıçında yada yakınında bir eşkenar dörtgen şekli gösterilecek ve yedekleme uzunluğu 200 metreyi geçiyorsa ilaveten baş tarafta uygulanabildiği kadar en iyi görünen bir yerde bir eşkenar dörtgen şekli daha gösterilecektir.
h.
Yedekte çekilen bir tekne yada cismin yeterli herhangi bir sebeple bu Kuralın (e) yada (g) paragraflarında belirtilen fenerleri yada şekilleri göstermesinin pratik olmayacağı yerlerde yedekte çekilen teknenin veya cismin aydınlatılması veya böyle bir tekne veya cismin varlığının gösterilmesi için olanağı bulunan tüm tedbirler alınacaktır.
i.
Normal olmayan bir yedekleme işinde bulunan bir tekne için yeterli herhangi bir sebeple bu Kuralın (a) ve (c) paragraflarında belirtilen fenerlerin gösterilmesinin pratik olmayacağı yerlerde böyle bir tekne tehlike içinde bulunan yada başka bir şekilde yardım isteyen gemiyi yedeklediğinde bu fenerleri göstermek zorunda olmayacaktır. Kural 36’da istenildiği üzere yedekleyen tekne ile yedeklenen tekne arasındaki ilişkiyi belirtmek, özellikle yedekleme halatını aydınlatmak üzere, olanaklar elverdiğince tüm önlemler alınacaktır.
1.3.6 Kural 25 (Üzerinde Yol Bulunan Yelkenli Tekneler ve Kürekli Tekneler) a.
Üzerinde yol bulunan bir yelkenli tekne: (ı) Borda fenerlerini, (ıı) Bir pupa feneri, gösterecektir.
b.
Boyu 20 metreden kısa olan bir yelkenli teknede bu Kuralın (a) paragrafında belirtilen fenerler, en iyi görülebilecekler, yer olan direk başı veya direk başına yakın bir yerde bir fanus içinde birleşik bir halde bulunabilirler.
c.
Üzerinde yol bulunan yelkenli bir tekne bu Kuralın (a) paragrafında belirtilen fenerlere ek olarak, en iyi görülebilecekleri yer olan direk başı veya direk başına yakın bir yerde düşey bir doğrultu üzerinde ufkun her tarafından görülür üsteki kırmızı alttaki yeşil olan iki fener taşıyabilirler. Ancak bu fenerler, bu Kuralın (b) paragrafında müsaade edilen birleşik fanusla bir arada gösterilmeyecektir.
12
d.
(ı)
Boyu 7 metreden kısa olan yelkenli bir tekne uygulayabildiği taktirde bu Kuralın (a) ve (b) paragraflarında belirtilen fenerleri gösterecektir. Fakat gösteremezse çatışmayı önleyecek kadar yeterli bir sürede gösterilmek üzere bir elektrikli cep fenerini veya beyaz bir ışık gösteren ve yanık halde bulunan bir feneri el altında hazır bulunduracaktır.
(ıı) Kürekli bir tekne bu Kurallarda yelkenli tekne için belirtilen fenerleri gösterebilir. Bunu yapmadığı taktirde çatışmayı önleyecek kadar yeterli bir süre içinde gösterilmek üzere, bir elektrikli cep fenerini veya beyaz bir ışık gösteren ve yanık halde bulunan bir feneri el altında hazır bulunduracaktır. e.
Yelkenle seyreden ve aynı zamanda makine ile de yürütülen bir tekne baş tarafında ve ufkun her tarafından en iyi görülebilecek bir yerinde sivri ucu aşağı doğru olan bir koni gösterecektir.
1.3.7 Kural 26 (Balıkçı Tekneleri) a.
Balıkçılıkla uğraşan bir tekne üzerinde yol bulunduğu veya demirli olduğu zamanlarda, sadece bu Kuralda belirtilen fenerleri ve şekilleri gösterecektir.
b.
Balıkçılık takımı olarak tarama ağları veya diğer takımları kullanarak su içinde sürüklenme anlamına gelen trol çekme işleri işiyle uğraşan bir tekne; (ı) Üsteki yeşil alttaki beyaz renkte olan ve düşey bir doğrultu üzerinde bulunan ve ufkun her tarafından görülür iki fener veya düşey bir doğru üzerinde ve biri diğerinin üstünde tepeleri birbirine bitişik iki koni gösterecektir. (ıı) Ufkun her tarafından görülen bir yeşil fenerin üstünde ve gerisinde bir silyon feneri gösterecek ve boyu 50 metreden kısa olan bir tekne böyle bir feneri göstermek zorunluluğunda olmayacak fakat isterse gösterebilecektir. (ııı) Su üzerinde yol alırken bu paragrafta belirtilen fenerlere ek olarak borda fenerlerini ve bir pupa fenerini gösterecektir.
c.
Trol çekmek dışında balıkçılıkla uğraşan bir tekne: (ı)
Üstteki kırmızı, alttaki beyaz renkte olan ve düşey bir doğrultu üzerinde bulunan ve ufkun her tarafından görülür iki fener veya düşey bir doğru üzerinde ve biri diğerinin üstünde tepeleri birbirine bitişik iki koni gösterecektir.
(ıı) Denize döşedikleri takımlar tekneden yatay olarak 150 metreden daha açığa doğru uzandığı taktirde, takımlar doğrultusunda ufkun her tarafından görülür beyaz bir fener veya tepesi yukarı doğru olan bir koni şekli gösterecektir. d.
Balıkçılıkla uğraşan diğer teknelerin çok yakınında bulunan ve balıkçılıkla uğraşan bir tekne, bu Kuralın Ek-II’ sinde tarif edilen ilave işaretleri kullanacaklardır.
e.
Balıkçılıkla uğraşmadığı zaman bir tekne bu Kuralda belirtilen fener ve şekilleri göstermeyecek ve fakat ancak kendi boyundaki bir tekne için belirtilen fenerleri gösterecektir.
1.3.8 Kural 27 (Kumanda Altında Bulunmayan veya Manevra Gücü Kısıtlı Olan Tekneler) a.
Kumanda altında bulunmayan bir tekne: (ı) En iyi görülebilecek yerde düşey bir doğrultu üzerinde ufkun her tarafından görünür iki kırmızı fener, (ıı) En yi görülebilecekleri yerde, düşey bir doğrultu üzerinde iki küre veya benzeri şekilleri, (ııı) Su üzerinde ilerlerken, bu paragrafta belirtilen fenerlere ek olarak, borda fenerleri ve bir pupa feneri gösterecektir.
b.
Mayın temizleme faaliyetleri ile uğraşan bir tekne dışında manevra gücü kısıtlı bir tekne: (ı)
En iyi görülebilecek yerde düşey bir doğrultu üzerinde ufkun her tarafından görünür üç fener gösterecektir. Bu fenerlerden en üstteki ve en alttaki kırmızı, ortadaki beyaz olacaktır.
13
(ıı) En yi görülebilecekleri yerde, düşey bir doğrultu üzerinde üç şekil gösterecektir. Bu şekillerden en üstteki ve en alttaki küre, ortadaki eşkenar dörtgen şeklinde olacaktır. (ııı) Su üzerinde ilerlerken bu Kuralın (ı) sayılı alt paragrafında belirtilen fenerlere ek olarak, silyon ve borda fenerleri ile bir pupa fenerini gösterecektir. (ıv) Demirli iken bu Kuralın (ı) ve (ıı) sayılı alt paragraflarında belirtilen fenerler ve şekillere ek olarak, 30 uncu Kuralda belirtilen fenerleri ve şekli gösterecektir. c.
Rotasından saptırma gücü bulunmayan yedekleme işi ile uğraşan bir tekne, bu kuralın (b) (ı) ve (ıı) sayılı alt paragraflarında belirtilen fenerler ve şekillere ek olarak, 24 (a) sayılı Kuralda belirtilen fenerleri veya şekli gösterecektir.
d.
Tarama ve sualtı işleri ile uğraşan bir tekne manevra yapabilme yeteneğinin kısıtlı olduğu zamanlarda, bu Kuralın alt paragrafları (b) (ı), (ıı) ve (ııı) de belirtilen fenerler ve şekilleri gösterecek ve engel mevcut olduğu zamanlarda da bunlara ek olarak: (ı)
Engelin bulunduğu tarafı işaret etmek üzere düşey bir doğrultu üzerinde her yönden görünür iki kırmızı fener veya iki küre,
(ıı) Diğer teknenin geçebileceği tarafı işaret etmek üzere, düşey bir doğrultu üzerinde her yönden görünür iki yeşil fener veya iki eşkenar dörtgen, (ııı) Demirli iken Kural 30’da belirtilen fenerler ve şekiller yerine bu paragrafta belirtilen fenerler yada şekilleri gösterecektir. e.
Dalgıç işleri ile uğraşan bir tekne bu Kuralın (d) paragrafında belirtilen fenerler ve şekilleri göstermesi pratik olmadığı hallerde aşağıdakiler gösterilecektir. (ı)
En iyi görülebilecek yerde düşey bir doğrultu üzerinde ufkun her tarafından görünür üç fener gösterecektir. Bu fenerlerden en üstteki ve en alttaki kırmızı, ortadaki beyaz olacaktır.
(ıı) Uluslararası kodunun “A” flamasının yüksekliği 1 metreden az olmayan sağlam bir eşi gösterecektir. Bu flamanın her yönden görülebilmesi için tüm önlemler alınacaktır.
1.3.9
f.
Mayın temizleme işleri ile uğraşan bir tekne, 23 sayılı kuralda kuvvetle yürütülen bir tekne için belirtilen fenerlere yada demirli bulunan tekneler için Kural 30’da belirtilen fenerler yada şekile ek olarak her yönden görünür üç yeşil fener yada küre gösterecektir. Bu fenerlerden yada şekillerden biri pruva direği başı yakınında ve diğerleri ise pruva direği sereni cundalarında birer adet gösterilecektir. Bu fenerler ve şekiller diğer gemi için, mayın temizleyen gemiye 1000 metreden fazla yaklaşmanın tehlikeli olacağını gösterir.
g.
Dalgıç işlerinde çalışanlar hariç olmak üzere, boyları 12 metreden küçük olan teknelerden bu Kuralda belirtilen fenerleri ve şekilleri göstermeleri istenmeyecektir.
h.
Bu Kuralda belirtilen işaretler tehlikede olan ve yardım isteyen teknelerin işaretleri değildir. Bu işaretler, bu Kuralın IV’ncü Eki’nde bulunmaktadır.
Kural 28 (Su Çekimleri Nedeniyle Kısıtlı Olan Tekneler) Su çekimleri nedeniyle seyirleri kısıtlı olan tekneler 23 sayılı Kuralda kuvvetle yürütülen tekneler için belirtilen fenerlere ek olarak, en iyi görülebilecek bir yerinde düşey bir doğrultu üzerinde ufkun her tarafından görünür üç kırmızı fener veya bir silindir gösterecektir.
1.3.10 Kural 29 (Kılavuz Tekneleri) a. Kılavuzluk işleri ile uğraşan bir tekne: (ı)
Direk başı veya direk başına yakın bir yerde ufkun her tarafından görülen ve düşey bir doğrultu üzerinde üstteki beyaz, alttaki kırmızı olan iki fener,
(ıı)
Seyir halinde olduğu zaman bunlara ek olarak, borda fenerleri ve bir pupa feneri,
(ııı) Demirde iken bu Kuralın (ı) ayılı alt paragrafında belirtilen fenerlere ek olarak Kural 30’da demirde bulunan tekneler için belirtilen fener, fenerler yada şekiller gösterecektir.
14
b.
Bir kılavuz teknesi kılavuzluk görevi ile uğraşmadığı zaman kendi boyundaki benzeri bir tekne için belirtilen fenerler veya şekilleri gösterecektir.
1.3.11 Kural 30 (Demirli ve Karaya Oturmuş Tekneler) a.
Demirli olan bir tekne en iyi görülebilecek bir yerinde: (ı)
Baş tarafında, ufkun her tarafından görünen bir beyaz fener veya bir küre,
(ıı) Kıç veya kıç tarafa yakın bir yerinde bu Kuralın (ı) sayılı alt paragrafında belirtilen fenerden daha az yükseklikte, ufkun her tarafından görülen bir beyaz fener gösterecektir. b. Boyu 50 metreden daha kısa olan bir tekne bu Kuralın (a) paragrafında belirtilen fenerler yerine en iyi görülebilecek bir yerinde ufkun her tarafından görülen bir beyaz fener gösterebilir. c. Demirli bir tekne isterse ve boyu 100 metre ve daha uzun bir tekne zorunlu olarak güvertelerini, sağlanabilen iş veya buna eşit ışıklarla aydınlatacaklardır. d. Karaya oturan bir tekne bu Kuralın (a) ve (b) paragraflarında belirtilen fenerleri gösterecek ve bunlara ek olarak, en iyi görülebilecek yerlerinde; (ı) Düşey bir doğrultu üzerinde, ufkun her tarafından görünen iki kırmızı fener, (ıı) Düşey bir doğrultu üzerinde üç küre, gösterecektir. e.
Boyu 7 metreden kısa olan ve dar bir kanal veya geçit içinde veya demir yerinde ve diğer teknelerin normal olarak seyir yaptığı alanlarda veya bunlara yakın yerlerde olmamak üzere demirlemiş olan bir tekneden bu Kuralın (a) ve (b) paragraflarında belirtilen fenerleri ve şekilleri göstermesi istenmeyecektir.
f.
Boyu 12 metreden küçük olan bir tekne karaya oturduğu zaman bu Kuralın (d) (ı) ve (ıı) alt paragraflarında belirtilen fenerleri ve şekilleri göstermesi istenmeyecektir.
1.3.12 Kural 31 (Deniz Uçakları) Bir deniz uçağı için, bu bölümdeki kurallarda belirtilen özellikler veya pozisyonlardaki fenerlerin ve şekillerin konulmasının mümkün olmaması halinde, bu özellikler ve pozisyonlardaki fenerler ve şekillere mümkün olduğu kadar yakın olan fenerleri ve şekilleri gösterecektir. 1.4
SES VE IŞIK İŞARETLERİ (BÖLÜM D)
1.4.1 Kural 32 (Tanımlamalar) a.
“Düdük” sözcüğü belirtilen düdük seslerini meydana getirme gücünde olan ve bu Kuralların III sayılı Ek’i niteliklerine uyan herhangi bir sesle işaret verme aleti anlamına gelecektir.
b.
“Kısa düdük” deyimi: Bir saniye süreli bir düdük sesi anlamına gelecektir.
c.
“Uzun düdük” deyimi: 4 –6 saniye süreli bir düdük sesi anlamına gelecektir.
1.4.2 Kural 33 (Ses İşaretleri için Aletler) a.
Boyları 12 metre veya daha uzun olan teknede bir düdük ve bir kampana ve boyu 100 metrede veya daha uzun olan bir teknede ise bunlara ek olarak bir gonk bulunacak ve bu gongun tonu ve sesi kampananın ki ile karıştırılmayacak şekilde olacaktır. Düdük, kampana ve gonk bu Kuralların III sayılı Eki’ndeki niteliklere uyacaktır. Belirtilen ses işaretlerinin el ile verilmesine her zaman olanak bulunması şartıyla, kampana veya gonk veya her ikisinin yerine aynı ses niteliğine sahip olan diğer bir alet konulabilir.
b.
Boyları 12 metreden daha kısa olan tekneler bu Kuralın (a) paragrafında belirtilen ses ile işaret veren aletleri taşıma zorluğu olmayacaklardır. Böyle bir aleti bulunmayan bir teknede yeterli ses işareti verebilecek başka bir alet bulundurulacaktır.
15
1.4.3 Kural 34 (Manevra ve Uyarma işaretleri) a.
Kuvvetle yürütülen ve seyir halinde bulunan bir tekne diğerini gördüğü zaman, bu Kurallar uyarınca manevra yaptığında düdüğü ile aşağıdaki işaretleri vererek bu manevrasını belli edecektir. - Bir kısa düdük “rotamı sancağa değiştiriyorum” - İki kısa düdük “rotamı iskeleye değiştiriyorum” - Üç kısa düdük “Tornistan çalıştırıyorum” , anlamına gelecektir.
b.
Herhangi bir tekne bu Kuralın (a) paragrafında belirtilen düdük işaretlerine ek olarak, manevra esnasında uygun surette tekrarlanacak olan ışıklı bir işaret de gösterebilir. (ı)
Bu işaretler aşağıda olduğu gibi yorumlanacaktır. - Bir çakar “rotamı sancağa değiştiriyorum” - İki çakar “rotamı iskeleye değiştiriyorum” - Üç çakar “Tornistan çalıştırıyorum” , anlamına gelecektir.
(ıı) Her çakar yaklaşık olarak bir saniye, iki çakar arasındaki süre yaklaşık olarak bir saniye sürecektir. Birbiri ardından verilecek işaretler arasındaki süre 10 saniyeden az olmayacaktır. (ııı) Var ise bu işaret için kullanılacak ışık, her yönden görünür beyaz bir ışık olacak ve en az 5 milden görülecek ve bu Kurallara Ek-I hükümlerine uyacaktır. c.
Dar bir kanal veya geçitte birbirini gören teknelerden: (ı)
9 (e) (ı) Kurala uyarak diğerine yetişip geçme niyetinde olan bir tekne düdükle aşağıdaki işaretleri vererek niyetini bildirecektir: - İki uzun düdüğü takiben bir kısa düdük: “Senin sancak tarafından yetişip geçmek niyetindeyim” - İki uzun düdüğü takiben iki kısa düdük: “Senin iskele tarafından yetişip geçmek niyetindeyim” , anlamına gelecektir.
(ıı)
Yetişilip geçecek tekne 9 (e) (ı) sayılı Kurala uyarak hareket ediyorsa, mutabakatını aşağıdaki işaretleri vererek yetişen gemiye bildirecektir. - Bir uzun, bir kısa, bir uzun, bir kısa sırasıyla verilecek düdük işareti.
1.4.4
d.
Birbirini gören iki teknenin birbirine yaklaşması ve bu teknelerden birinin diğerinin niyetini ve hareketini anlayamaması veya çatışmayı önlemek üzere yeteri kadar harekete geçtiğinden tereddüde düşmesi halinde, tereddüde düşen tekne düdüğü ile derhal en azından beş kısa ve seri işaret vererek böyle bir tereddüt içinde olduğunu gösterecektir. Böyle bir işaret en azından beş kısa ve seri çakmalar şeklinde bir ışık işareti ile kuvvetlendirilebilir.
e.
Araya giren bir engel nedeniyle diğer teknelerin görülmesine olanak bulunmayan bir kanal veya geçidin dönüş yerine yaklaşan bir tekne uzun bir düdük çalacaktır. Dönüş yerinin öbür tarafında veya engelin arkasında olan ve düdüğün duyulabileceği mesafede bulunan herhangi bir yaklaşan tekne de uzun bir düdük ile bu işarete cevap verecektir.
f.
Bir teknede aralarındaki mesafe 100 metreden fazla olan birden çok düdük mevcut olduğu taktirde manevra ve uyarma işaretleri sadece bir düdük ile verilecektir.
Kural 35 (Kısıtlı Görüş Hallerinde Verilecek Ses İşaretleri) Görüş şartları kısıtlı olan bir alan içinde veya yakınında, gece veya gündüz, bu Kuralda belirtilen işaretler aşağıda yazılı olduğu gibi kullanılacaktır. a.
Üzerinde yol bulunan kuvvetle yürütülen bir tekne, iki dakikadan fazla olmayan aralıklarla bir uzun düdük çalacaktır. 16
b.
Seyir halinde olan fakat durup su üzerinde ilerlemeyen bir tekne, iki dakikadan fazla olmayan aralıklarla birbiri ardından iki uzun düdük çalacak ve bu iki düdük arasında yaklaşık iki saniyelik süre bulunacaktır.
c.
Kumanda altında bulunmayan bir tekne, manevra kısıtlı olan bir tekne, yelkenli bir tekne, balıkçılıkla uğraşan bir tekne, diğer tekneyi iterek veya yedekleme işi ile uğraşan bir tekne, bu Kuralın (a) ve (b) paragraflarında belirtilen işaretler yerine aralarında iki dakikadan fazla bir süre olmayan aralıklarla üç düdüğü birbiri ardından çalacak ve bu düdüklerden biri uzun olacak ve bunu iki kısa düdük takip edecektir.
d.
Balıkçılıkla uğraşan bir tekne demirde iken ve demirde işini yaparken manevrası kısıtlı olan bir tekne bu Kuralın (g) paragrafında belirtilen işaretler yerine bu Kuralın (c) paragrafında belirtilen ses işaretini verecektir.
e.
Bir tekne veya birden fazla tekne yedekleniyorsa, yedeklenen son tekne eğer adam varsa aralarında iki dakikadan fazla bir süre olmayan aralıklarla dört düdüğü birbiri ardından çalacak ve bu dört düdükten biri uzun olacak ve bunu üç kısa düdük takip edecektir. Eğer mümkün olursa bu işaret, yedekleyen teknenin verdiği işaretten hemen sonra verilecektir.
f.
İterek yedekleyen bir tekne ile bunun önünde ileri itilerek yedeklenen bir teknenin birleşik bir birim teşkil etmek üzere birbirlerine sıkıca bağlandıkları durumda bunlar kuvvetle yürütülen bir tekne gibi sayılacak ve bu Kuralın (a) ve (b) paragraflarında belirtilen işaretleri göstereceklerdir.
g.
Demirli olan bir tekne; bir dakikadan fazla olmayan aralıklarla, seri bir şekilde ve yaklaşık olarak beş saniye süre ile bir kampana çalacaktır. Boyları 100 metre veya daha uzun olan teknelerde; kampana teknenin baş tarafından ses verecek ve kampananın çalınmasından hemen sonra teknenin kıç tarafından bir gonk yaklaşık olarak beş saniye süre ile ses verecektir. Demirli olan bir tekne ek olarak; yaklaşan bir tekneye bulunduğu yeri ve çatışma olasılığını ihtar etmek üzere, bir kısa bir uzun ve yine bir kısa olmak üzere birbiri ardından üç düdük çalabilir.
1.4.5
h.
Karaya oturan bir tekne: Bu Kuralın (g) paragrafında belirtilen kampana işaretini, gerekiyorsa gonk işaretini verecek, buna ek olarak; kampanasını çalmaya başlamadan hemen önce ve kampana çalınması bittikten hemen sonra kampanasına üç ayrı ve belirgin vuruşlar yapacaktır. Karaya oturan bir tekne ek olarak, uygun düdük işareti de verebilir.
i.
Boyu 12 metreden daha kısa olan bir tekne; yukarda belirlenen işaretleri vermek zorunluluğunda olmayacak, vermediği takdirde, aralarında iki dakikadan fazla süre olmayan aralıklarla diğer yeterli bir ses işareti verebilir.
j.
Kılavuzluk görevi ile uğraşan bir kılavuz teknesi, bu kuralın (a) (b) veya (g) paragraflarında belirtilen ses işaretlerine ek olarak, dört kısa düdükten oluşan bir tanıtma işareti verebilir.
Kural 36 (Dikkat Çekme İşaretleri) Gerekli olduğu taktirde herhangi bir tekne bu Kurallarda verilmesi istenen işaretlerle karıştırılmamak üzere, diğer bir teknenin dikkatini çekmek için ışık ve ses işaretleri verebilir veya herhangi bir tekneyi güç duruma düşürmemek üzere projektörünü tehlike yönüne çevirebilir. Diğer bir geminin dikkatini çekmek için kullanılan herhangi bir ışık, herhangi bir seyir yardımcısının yanlış anlaşılmasına neden olmayacaktır. Bu Kuralın amacına uygun olarak yüksek şiddette fasılalı yada döner ışıkların kullanılmasından kaçınılacaktır.
1.4.6
Kural 37 (Tehlike İşaretleri) Tehlike içinde bulunan ve yardım isteyen bir tekne bu Kuralların IV sayılı Eki’nde tarif edilen işaretleri kullanacak veya gösterecektir.
1.5
İSTİSNALAR (BÖLÜM E)
1.5.1
Kural 38 (İstisnalar) 1960 Uluslar arası Denizde Çatışmayı Önleme kuralları gereklerine uyması şartıyla, bu Kuralların yürürlüğe girdiği tarihte omurgası atılmış olan veya inşa durumu buna benzer bir halde bulunan bir tekne (veya bir sınıf tekneler) aşağıda yazılı olduğu şekilde bu Kurallara uymaktan istisna edilebilirler: a.
Bu Tüzüğün yürürlüğe gireceği tarihten sonra geçecek dört yıl sonuna kadar 22 inci Kuralda belirtilen mesafeleri ile beraber belirtilen fenerlerin yerine konmasından, 17
b.
Bu Tüzüğün yürürlüğe gireceği tarihten sonra geçecek dört yıl sonuna kadar, bu Tüzüğün I sayılı Eki’nin 7 inci kısmında renk nitelikleri belirtilen fenerlerin yerlerine konulmasından,
c.
İngiliz Kraliyet sisteminden metrik birim sistemine dönülmesi ve ölçü rakamlarının, yuvarlak bir hale getirilmesi sonucu olarak, fenerlerin yeniden yerleştirilmesinden sürekli,
d. (ı) Bu Tüzüğün EK I 3(a)’da belirtilenlerin sonucu olarak boyları 150 metreden daha kısa olan teknelerin silyon fenerlerinin yeniden yerleştirilmesinden sürekli, (ıı) Bu Tüzüğün yürürlüğe gireceği tarihten sonra geçecek 9 yıl sonuna kadar bu Tüzüğün I inci Eki’nin 3 (a) kısmında belirtilenlerin sonucu olarak boyları 150 metre veya daha uzun olan teknelerin silyon fenerlerinin yeniden yerleştirilmesinden, e.
Bu Tüzüğün yürürlüğe gireceği tarihten sonra geçecek 9 yıl sonuna kadar bu Tüzüğün I inci Eki’nin 2 (b) önerileri sonucu olarak silyon fenerlerinin yeniden değiştirilmesinden,
f.
Bu Tüzüğün yürürlüğe gireceği tarihten sonra geçecek 9 yıl sonuna kadar bu Tüzüğün I inci Eki’nin 2(g) ve (b) de belirtilenlerin sonucu olarak borda fenerlerinin yeniden değiştirilmesinden,
g.
Bu Tüzüğün yürürlüğe gireceği tarihten sonra geçecek 9 yıl sonuna kadar III. Ek’te belirtilen ses işaretleri için konulan hükümlerden istisnalar yapılabilir.
h.
Bu Tüzüğün Ek I, Kısım 9 (b) de belirtilen her yönden görünür fenerlerin tekrar yerleştirilmesi sürekli istisna yapılabilir.
18
FENERLER VE ŞEKİLLERİN YERLERİ VE TEKNİK AYRINTILARI
19
EK- 1 FENERLERİN VE ŞEKİLLERİN YERLEŞTİRİLMELERİ VE TEKNİK AYRINTILARI 1. Tanımlama ''Tekne üstünden yükseklik'' deyimi : En üstteki devamlı güverte üzerinden olan yükseklik demektir. Bu yükseklik fenerin yerleştirildiği yerin altından dikey olarak ölçülecektir. 2. Fenerlerin dikey yerleştirilmeleri ve aralarındaki mesafe a. Boyları 20 metre veya daha uzun olan ve kuvvetle yürütülen teknelerin silyon fenerleri aşağıdaki şekilde yerleştirilecektir: (i) Pruva silyon feneri, veya sadece bir silyon feneri taşıyorsa bu fener tekneden 6 metreden daha az olmayan bir yükseklikte olacak ve teknenin genişliği 6 metreden daha fazla olduğu takdirde, bu fenerin tekneden yüksekliği bu genişlikten daha az olmayacak, fakat fenerin tekneden 12 metreden daha fazla yükseklikte bulunması zorunlu olmayacaktır; (ii) Çift silyon feneri mevcut olduğu takdirde, grandi silyonu pruva silyonundan dikey olarak yüksekte olacaktır.
en az 4.5 metre daha
b. Kuvvetle yürütülen teknelerdeki silyon fenerlerinin dikey ayırımı Trimin bütün normal koşullarında deniz seviyesinden ve bodoslamanın 1000 metre ilerisinden bakıldığı zaman grandi silyonunun pruva silyonundan ayrı ve pruva silyonunun üzerinde görülmesini sağlayacak bir nitelikte olacaktır. c.
Boyları 12 metre veya 20 metreden daha kısa olan ve kuvvetle yürütülen teknelerin silyon feneri küpeşteden 2.5 metreden daha az olmayan bir yüksekliğe konulacaktır.
d.
Boyu 12 metreden kısa olan, kuvvetle yürütülen bir tekne en yüksekte bulundurması gerekli fenerini küpeşteden 2.5 metreden daha az yükseklikte bulundurabilir. Ancak, borda fenerleri ve pupa fenerine ilaveten bir silyon feneri veya borda fenerlerine ilaveten Kural 23 (c) (i)'de belirtilen her yönden görülebilen fener mevcut olduğu zaman, bu silyon feneri veya her yönden görülebilen fener borda fenerlerinden en az 1 metre yüksekte bulundurulacaktır.
d.
Diğer bir tekneyi iterek veya çekerek yedekleyen kuvvetle yürütülen bir teknede bulundurulacak olan iki veya üç silyon fenerlerinden biri pruva silyonu ya da grandi silyon feneri olarak aynı yere konulacak, ancak grandi silyonu olarak konulduğunda en altta bulunan grandi silyon feneri dikey olarak pruva silyon fenerinden en az 4.5 metre daha yukarıda olacaktır.
f.
(i) Alt paragraf (ii) de tarif edilenin dışında Kural 23(a)'da belirtilen silyon feneri ya da fenerleri diğer fenerler ve engellerin üzerinde ve neta olmak üzere yerleştirileceklerdir. (ii) Kural 27(b) (i) ya da Kural28’ de belirtilen her yönden görünür fenerlerin silyon fenerlerinin altına konulması pratik değilse bunlar grandi silyon fener(ler)’i üstüne konulabilir, ya da pruva silyon fener (ler)’i ile grandi silyon fener (ler)’i arasına dikey olarak konulabilir ancak son durumda bu Ek 'in 3(c) maddesinde istenilen yerine getirilmiş olacaktır.
g.
Kuvvetle yürütülen bir teknenin borda fenerleri, aynı teknenin pruva silyon fenerinin tekneden olan yüksekliğinin dörtte üçünden daha yukarı konulmayacaktır. Bu borda fenerleri güverte ışıklarıyla karıştırılabilecekleri kadar da aşağıya konulmayacaktır.
h.
Boyu 20 metreden kısa olan ve kuvvetle yürütülen bir teknenin borda fenerleri birleşik bir fanus içinde taşındığı zaman; bu fanus bir metreden daha az olmamak üzere silyon fenerinin altına yerleştirilmiş olacaktır.
i.
Kuralların dikey bir doğru üzerinde iki veya üç fener taşınmasını belirttiği zamanlarda, bunların arasındaki mesafe, aşağıda yazılı olduğu gibi olacaktır : (ı) Boyu 20 metre veya daha fazla olan bir teknede bu fenerler, birbirinden 2 metreden daha az olmayan bir mesafeye konulacak bir yedekleme feneri bulundurulması istenilen durum hariç bu fenerlerden en altta bulunanın tekneden olan yüksekliği 4 metreden daha az olmayan bir yere konulacaktır;
20
(ıı) Boyu 20 metreden daha kısa olan bir teknede, bu fenerler birbirinden 1 metreden daha az olmayan bir mesafeye konulacak, bir yedekleme feneri bulundurulması istenilen durum hariç bu fenerlerden en altta bulunan küpeşteden olan yüksekliği 2 metreden daha az olmayan bir yere konulacaktır; (ııı) Üç fener taşındığı zaman, bu fenerler arasındaki mesafeler eşit olacaktır. j.
Bir tekne balıkçılıkla uğraştığı zaman belirtilen her yönden görünür iki fenerden altta olanı, iki dikey fener arasındaki mesafenin iki katından daha az olmamak üzere borda fenerlerinin üzerindeki bir yükseklikte olacaktır.
k.
İki demir feneri taşıyan gemilerde Kural 30(a) (i)'de belirtilen baş taraftaki demir feneri, kıç taraftakinden 4.5 metreden daha aşağıya konmayacaktır. Boyu 50 metre ya da daha fazla olan teknelerde baş taraftaki demir feneri, tekne üstünden olan yüksekliği 6 metreden az olmayan bir yere konulacaktır.
3. Fenerlerin Yatay Yerleştirilmeleri ve Aralarındaki mesafe : a. Kuvvetle yürütülen bir tekne için iki silyon feneri istenildiği zaman, bunlar arasındaki yatay mesafe, gemi uzunluğunun yarısından az olmayacak fakat bu mesafenin 100 metreden fazla olmasına da gerek bulunmayacaktır. Baş taraftaki silyon feneri bodoslamadan itibaren gemi boyunun, dörtte birinden daha uzağa konulmayacaktır.
4.
b.
Boyu 20 metre veya daha fazla olan kuvvetle yürütülen bir teknede borda fenerleri, baş taraftaki silyon fenerlerinin önünde bulunmayacaktır. Bu fenerler teknenin bordasına veya bordasına yakın bir yere konulacaktır.
c.
Kural 27(b) (i) ya da Kural 28'de belirtilen fenerler pruva silyon fener (ler)’i ile grandi silyon fener (ler)’i arasın-da dikey olarak konulduklarında, bu her yönden görünür fenerler, geminin kemere doğrultusunda, baş kıç merkez hattına yatay olarak 2 metreden daha az olmayan bir mesafeye konulacaklardır.
d.
Kuvvetle yürütülen bir tekne yalnızca bir silyon feneri taşıdığında boyu 20 metreden küçük tekneler hariç bu fener gemi orta hattının ilersinde gösterilecektir. Boyu 20 metreden küçük tekneler ise bu feneri orta hattın ilersinde göstermek zorunda değillerdir. Ancak bu fener mümkün olduğunca teknenin ilersinde gösterilecektir.
Balıkçı tekneleri, tarak dubaları ve sualtı işleriyle uğraşan tekneler için yön gösteren fenerlerin bulunacakları yerlerin ayrıntıları : a.
Kural 26(c) (ii)'de belirtilen balıkçıkla uğraşan bir teknenin denize döşediği takımların yönünü gösteren fener, ufkun her tarafından görülen biri kırmızı, biri beyaz olan iki fenerden 2 metreden az ve 6 metreden çok olmayan yatay bir mesafeye konacaktır. Bu fener Kural 26(c) (i) de belirtilen ufkun her tarafından görülür beyaz fenerden yukarıya, borda fenerlerinden de aşağıya konulmayacaktır.
b.
Tarama işleriyle veya sualtı işleriyle uğraşan bir teknede bulunacak olan Kural 27(d) (i) ve (ii) de belirtildiği şekilde engelli olan veya emniyetle geçilebilecek olan tarafı gösteren fener ve şekiller uygulanabildiği kadar en fazla yatay mesafeye konulacak fakat bunlar hiçbir zaman Kural27(b) (i) ve (ii) de belirtilen fener ve şekillerden 2 metreden daha yakın mesafeye konulmayacaktır. Bu fenerlerden veya şekillerden üstte bulunanı hiçbir zaman Kural 27(b) (i) ve (ii) de belirtilen üç fener veya şeklin en altta olanından daha yüksekte olamayacaktır.
5. Borda fenerleri için Siperlikler 20 metre boyunda ya da daha uzun olan teknelerde borda fenerlerinin iç kısımları bu Ek'in 9 uncu kısmı hükümlerine uymak üzere, mat siyah boyalı siperliklerle donatılacaktır. Eğer bu Ek' in 9. maddesindeki istekleri yerine getirmek gerekiyorsa boyu 20 metreden küçük olan teknelerin borda fenerleri içi siyah mat siperliklerle donatılacaktır. Bir dikey filaman kullanan ve yeşil ve kırmızı kısımları arasında çok dar bir bölme bulunan birleşik bir fanusta dış siperlikler konulmasına gerek bulunmayacaktır. 7. Fener ışıklarının rengine ait teknik özellikleri Tüm seyir fenerlerinin rengi Uluslararası Aydınlatma Komisyonu (CIE) tarafından belirtilen renk diyagramının alanının sınırları içinde bulunan aşağıda yazılı değerlere uyacaktır. Köşe koordinatları gösterilmek suretiyle her renk alanının sınırları aşağıda gösterildiği gibidir : (i) x y
Beyaz 0.525 0.382
0.525 0.440
0.452 0.440
0.310 0.348
0.310 0.283 21
0.443 0.382
(ii) Yeşil x y
0.028 0.385
0.009 0. 723
0.300 0.511
0.203 0.356
0.680 0.320
0.660 0.320
0.735 0.265
0.721 0.259
0.612 0.382
0.618 0.382
0.575 0.425
0.575 0.406
(iii) Kırmızı x y (iv) Sarı x y 8. Işıkların Şiddeti a. Fenerlerin minimum ışık şiddeti aşağıda yazılı formül kullanılarak hesap edilecektir. I = 3.43 x 106 x T x D² x KˉD Bu formülde I : Hizmet koşulları altında mum olarak ışık şiddetidir. T : (2 x 10 ¯7) lüx olarak ışık şiddetinin başlangıç değeri. D : Işığın deniz mili olarak görünebilme mesafesi. (Aydınlatma mesafesi) K : Atmosferik geçirgenliği. Meteorolojik görüş mesafesinin yaklaşık olarak 13 deniz mili oluşuna karşılık K değeri, belirtilen fenerler için 0.8 olacaktır. b. Bu formülden çıkarılan rakamlar aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Deniz mili olarak ışığın görünme mesafesi
K = 0.8 için mum olarak ışığın şiddeti
D
I
1 2 3 4 5 6
0.9 4.3 12 27 52 94
NOT : Gereksiz göz kamaştırmasını önlemek amacıyla seyir fenerlerinin maksimum ışık şiddeti sınırlanmalıdır. Ancak, bu değişken kontrol kullanılarak yapılmayacaktır.
9. Yatay dilimler a.
(i) Gemilere monte edilen borda fenerleri ileri yönde istenilen ışığı minimum şiddette gösterecektir. Belirtilen sektörler dışında 1 ve 3 üncü dereceler arasında ışık şiddeti pratik olarak tamamen kesilmiş izlenimi verebilecek şekilde azaltılmalıdır. (ii) Pupa fenerleri, silyon fenerleri ve borda fenerleri için de kemere doğrultusunun 22,5 derece gerisinde, istenilen en az şiddetler 21 nci Kuralda belirtilen dilimlerin sektörleri içinde ufuktan itibaren uzaya doğru 5 derecelik yay yapacak şekilde tutulacaktır. Belirtilen sektörlerin içinden 5 dereceden sonra belirtilen şiddet, sınırlara kadar, % 50 civarında azaltılabilir. Belirtilen sınırların dışında 5. dereceyi geçmemek üzere veya pratik olarak gözle görülmeyecek hale getirilinceye kadar şiddet sürekli olarak azaltılacaktır.
22
b.
(i) Her yönden görünür fenerler; Kural 30'da belirtilen ve tekneden pratik olmayan bir yüksekliğe konmasına gerek bulunmayan demir fenerleri hariç, direklerin gabya çubuklarının veya diğer yapıların, bu fenerlerin görünüşlerini 6 dereceden fazla kapamayacakları yerlere konacaktır. (ii) (b) (i) maddesinde belirtilen her yönden gözüken fenerin uygulanamaması durumunda, mümkün olduğunca bir mil mesafeden tek bir fener görünümü verecek şekilde uygun mevkie konulmuş veya perdelenmiş her yönden görünen iki fener kullanılmalıdır.
10. Dikey dilimler a. Yelkenli teknelerdeki fenerler hariç, donatılan elektrikli fenerlerin dikey dilimleri : (i) Yatay düzlemin 5 derece üstü ve 5 derece altındaki her açıda istenilen minimum ettirilmesini,
şiddetin muhafaza
(ii) Yatay düzlemin 7.5 derece üstünde ve 7.5 derece altında istenilen minimum şiddetin %60'ının muhafaza ettirilmesini sağlayacak nitelikte olacaktır. b. Yelkenli teknelerde donatılan elektrikli fenerlerin dikey dilimleri : (i) Yatay düzlemin 5 derece altı ve 5 derece üstündeki her açıda istenilen minimum şiddetin muhafaza ettirilmesini, (ii) Yatay düzlemin 25 derece üstünde ve 25 derece altında istenilen minimum şiddetin %50'sinin muhafaza ettirilmesini sağlayacak nitelikte olacaktır. c. Elektrikli olmayan fenerlerde bu özelliklere mümkün olduğu kadar, uyulmaya çalışılacaktır. 11. Elektrikli olmayan fenerlerin şiddeti Elektrikli olmayan fenerler bu Ek' in 8 inci kısmındaki tabloda belirlenen minimum şiddetlere mümkün olduğu kadar uyacaklardır. 12. Manevra feneri Bu Ek'in 2(f) sayılı hükmüne bakılmaksızın 34(b) sayılı Kuralda belirtilen manevra ışığı, uygulanabildiği kadar pruva silyon fenerinin en az 2 metre dikey olarak üstüne, ancak grandi silyon fenerinin düşey olarak 2 metre altında veya üstünde olmamak ve silyon feneri veya fenerlerinin aynı düşey düzlemi üzerinde bulunmak üzere, konulacaktır. Sadece bir silyon feneri olan teknede, varsa manevra ışığı, silyon fenerinden dikey olarak 2 metreden daha az olmamak üzere en iyi görülen yere konulacaktır. 13. Yüksek süratli tekneler* Uzunlukları ile genişlikleri arasındaki ilişki, Bu ek'in 2(a) (i) maddesinde belirtilenden daha az olan yüksek süratli teknelerden; boyları ile genişlikleri oranı 3 metreden daha az olanların silyon fenerinin yerleştirilmesinde; borda fenerleri ile silyon fenerinin teşkil ettiği ikizkenar üçgenin tepe açısı 27° den az olmayacaktır. Yüksek süratli tekneler için Teşkilat tarafından geliştirilen emniyet kuralına bakınız. 14. Onay Fenerlerin ve şekillerin yapısı ve fenerlerin teknede yerlerine konulması teknenin bayrağını çekmeye hak sahibi olduğu devletin gerekli yetkiyi verdiği makamları tatmin edici bir tarzda olacaktır.
23
EK II BİRBİRLERİNE YAKIN BİR HALDE BALIKÇILIK YAPAN BALIKÇI TEKNELERİ İÇİN EK IŞARETLER 1. Genel olarak : Burada söz konusu edilen fenerler, Kural 26(d) hükümlerine uygun olarak gösterildikleri takdirde, en iyi görülebilecekleri yerlere konulacaklardır. Bunlar, en azından, birbirinden 0.9 metre aralıklı olacak fakat Kural 26(b) (i) ve (c) (i)'de belirtilen fenerlerden daha aşağı bir seviyede bulunacaklardır. Fenerler ufkun her tarafından ve en az 1 milden, fakat bu kurallarda balıkçı tekneleri için belirtilen fenerlerden daha az bir mesafeden bile görülebileceklerdir. 2. Trol için olan işaretler : a.
İster dip veya ister yüzey ağ takımları kullansın trol işiyle uğraşan boyları 20 metre ve daha büyük tekneler göstermelidir. (i)
Ağlarını atarken : Düşey bir doğru üzerinde iki beyaz fener;
(ii)
Ağlarını toplarken : Düşey bir doğru üzerinde kırmızı bir fener üstünde beyaz bir fener;
(iii) Ağın bir engele takılması halinde : Dikey bir doğru üzerinde iki kırmızı fener gösterebilirler. b.
Birlikte trol işiyle uğraşan boyları 20 metre ve daha büyük tekneler göstermelidir. (i)
Geceleyin çifti teşkil eden diğer teknenin doğrultusunda ve ileriye doğru yönetilen bir projektör ışığı ile;
(ii) Ağlarını atarken ve toplarken veya ağlarının bir engele takılması halinde yukarda 2(a) da belirtilen fenerleri; gösterebilirler. c.
Boyları 20 metreden daha ufak olan ister dip trole ister yüzey ağ takımları kullanan veya birlikte trol yapan tekneler; bu bölümün paragraf (a) ve (b) sinde belirtilen fenerleri uygun bir şekilde göstereceklerdir.
3. Torbalı ağ için olan işaretler : Torbalı ağ ile balıkçılık yapmakla uğraşan tekneler düşey bir doğru üzerinde iki sarı fener gösterebilir. Bu fenerler her saniyede bir münavebe ile parlayacak ve sönük kalma süresi ışık süresine eşit olacaktır. Bu fenerler sadece teknenin balık avlama takımları tarafından engellendiği zamanlarda gösterilebilirler.
24
EK III SESLE İŞARET VEREN ALETLERİN TEKNİK AYRINTILARI
1. Düdükler a. Frekanslar ve duyulma mesafeleri İşaretin esas frekansı 70 -700 Hz bandı içerisinde olacaktır. Düdükten verilen işaretin duyulabilme mesafesi : 180 - 700 Hz (± Yüzde 1) bandı içinde bulunan ve aşağıda yazılı I(c) paragrafında belirtilen ses basınç seviyelerini sağlayan esas frekansları ve/veya bir veya daha yüksek frekansları da içeren bu frekanslarla saptanacaktır. b. Başlıca frekans sınırları Çok çeşitli düdük özelliklerini sağlamak üzere, bir düdüğün esas frekansı aşağıda yazılı olan sınırlar içinde olacaktır : (i) Boyları 200 metre veya daha uzun olan gemilerde 70 -200 Hz; (ii) Boyu 75 metreden uzun, 200 metreden kısa olan gemilerde 130 -350 Hz; (iii) Boyu 75 metreden kısa olan bir gemide 250 -700 Hz. c. Ses işaretinin şiddeti ve duyulma mesafesi Bir gemiye yerleştirilmiş bir düdük, düdüğün maksimum şiddeti doğrultusunda ve düdükten 1 metre uzaklıkta 100 -700 Hz (± yüzde 1) frekans bantları içinde en azından bandın yarısının I/3'ü nispetinde bir ses basınç seviyesi sağlayacak ve bu aşağıdaki tabloda verilen uygun rakamlardan az olmayacaktır.
Metre olarak geminin boyu
1
2 x 10 -5 N/m2 ye nazaran 1 metre mesafede yarı bant içindeki ses basıncının 1/3 i, dB olarak
Deniz mili olarak duyulabilme mesafesi
200 veya daha fazla
143
2
75 fakat 200'den az
138
1.5
20 fakat 75'den az
130
1
20'den az
120
0.5
Yukarıdaki tabloda belirtilen duyulma mesafesi bilgi içindir ve bu mesafe dinleme mevkilerinde mevcut fon gürültülerinin ortalama bir seviyede olduğu hallerde, geminin güvertesinde sakin hava koşullarında geminin ilerisindeki ekseninde düdüğün % 90 olasılıkla duyulabileceği bir mesafededir. 250 Hz orta frekansı olan yarım bant genişliği içerisinde 68 dB olarak alındığında ve orta frekansı 500 Hz olan yarım bant da 63 dB, olarak alınmıştır. Uygulamada bir düdüğün duyulabileceği mesafe son derece değişiklikler gösterir ve büyük çapta hava koşullarına dayanır. Verilen değerler tipik olarak sayılabilir, fakat dinleme mevkilerinde sert rüzgar veya çevre gürültü koşullan altında mesafe çok miktarda azalabilir. d. Yönsel özellikler Sesi yönlendirilmiş düdüklerde, bir düdüğün ses basınç seviyesi, aynı sesin herhangi bir eksen yönünde ve yatay düzlemde ± 45 derece yapan yöndeki belirtilen ses basınç seviyesinden 4 d den daha aşağı olmayacaktır. Yatay bir düzlem üzerinde 45 dereceden fazla herhangi bir diğer yöndeki ses basınç seviyesi, eksen üzerindeki ses basınç seviyesindekinden 10 dB den daha aşağı olmayacak; ön eksendekinin en az yarısı olacaktır. Ses basınç seviyesi duyulabilme mesafesini saptayan bu 113 oktav bandında ölçülecektir.
25
e. Düdüklerin yerleri Sesi yönlendirilmiş bir düdüğün bir teknedeki tek düdük olarak kullanılacağı hallerde, bu düdüğün maksimum şiddeti tam pruvaya yöneltilmek üzere yerine monte edilecektir. Verilen sesin engeller tarafından durdurulmasını azaltmak gemi personelinin duyma zararı rizikosunu minimuma indirmek amacıyla bir düdük bir teknede mümkün olduğu kadar yükseğe konulacaktır. Bir teknenin kendi işaretinin dinleme mevkilerindeki ses basınç seviyesi 11 0 dB (A), mümkün olursa 100 dB (A) yı geçmeyecektir. f. Birden fazla düdükle donatma Düdükler, aralarında 100 metreden fazla bir mesafe bulunacak şekilde tekneye yerleştirildiği zaman, bunların aynı anda öttürülmemeleri için gerekli düzenlemeler yapılacaktır. g. Birleşik düdük sistemi Engellerin varlığı dolayısıyla yukarıda 1 (f) paragrafında söz konusu edilen tek düdük veya düdüklerin ses alanı içinde ses seviyesi çok azalan bölgelerin var olması olasılığı bulunduğu takdirde, bu azalmanın üstesinden gelmek üzere birleşik düdük sisteminin yerleştirilmesi önerilebilir. Kuralların amaçları için bir birleşik düdük sistemine tek bir düdük gözü ile bakılacaktır. Birleşik düdük sisteminde düdükler birbirlerinden 100 metreden daha uzak mesafeye konulmayacak, aynı anda öttürülmeleri için gerekli tedbirler alınacaktır. Bir düdüğün frekansı, diğerlerinin frekansından en az 10 Hz farklı olacaktır. 2. Kampana veya gong a.
İşaret şiddeti Bir kampana veya gong veya benzeri ses özelliği olan diğer herhangi bir alet, ondan 1 metre mesafede 110 dB den az olmayan bir ses basınç seviyesi meydana getirecek güçte olacaktır.
b.
Yapımlar Kampana veya gonglar paslanmaya dayanıklı bir maddeden ve berrak bir ton verebilecekleri bir şekilde yapılacaklardır. Yapılacak kampananın ağız çapı : Boyları 20 metre ya da daha fazla olan tekneler için 300 mm'den, boyları 12 metre ya da daha fazla fakat 20 metreden az olan tekneler için 200 rnm'den daha az olmayacaktır. Mümkün olduğu takdirde devamlı bir tesir sağlamak üzere makine ile hareket eden bir kampana vurucusu önerilebilir. Fakat elle çalıştırma her zaman mürnkün olacaktır. Kampana tokmağının ağırlığı kampana ağırlığının yüzde 3'ünden daha az olmayacaktır.
3. Onay Ses işaret aletlerinin yapımı, bunların iş görme ve tekneye montesi, teknenin bayrağını çekmeye hak sahibi olduğu Devletin yetkili kıldığı uygun makamları tatmin edici nitelikte olacaktır.
26
EK IV TEHLİKE İŞARETLERİ 1. Aşağıda yazılı işaretler birlikte veya ayrı ayrı kullanıldığı veya gösterildiği zaman, tehlikeyi ve yardım ihtiyacını gösterecektir. a. Yaklaşık olarak 1'er dakika ara ile patlatılan bir top veya diğer bir patlayıcı işaret; b. Herhangi bir sis işaret aletinin devamlı olarak çalınması; c. Kısa aralıklarla her seferinde kırmızı yıldızlar saçan roket veya mermi atılması; d. Mors kodu ile (SOS)'den ibaret bir grup işaretin telsiz telgraf veya herhangi bir diğer işaret verme metodu ile gönderilmesi; e. "Mayday" kelimesinin söylenmesinden ibaret bir işaretin telsiz telefonla gönderilmesi; f. N.C. harfleriyle Uluslararası Tehlike işaret kodunun gösterilmesi; g. Üzerinde veya altında bir küre veya küreye benzer herhangi bir şey bulunan dört köşe bir bayraktan ibaret bir işaret; h. Yanan bir katran veya yağ varili veya benzerinden çıkan alevlerin gemi üzerinde gösterilmesi; i. Paraşütlü bir roket maytabı veya kırmızı ışık gösteren bir el maytabı; j. Portakal rengi duman veren bir duman işareti; k. Her iki yana doğru açılan kolların ağır ağır ve tekrarlı olarak indirilip kaldırılması; l. Telsiz telgraf alarm işareti m. Telsiz telefon alarm işareti; n. Acil mevkileri belirtmek üzere radyo kerterizleri yayınlayan vericiler; o. Kurtarma vasıtalarının radar transponderleri de dahil, radyo muhabere devrelerinden yayınlanan onaylanmış sinyaller. 2. Tehlike ve yardım istekleri hususlarının bildirilmesi hariç, yukarıda yazılı işaretlerin kullanılması veya gösterilmesi ve yukarıda yazılı bu işaretlerle karıştırılabilecek diğer işaretlerin kullanılması yasaklanmıştır. 3. Uluslararası İşaret Kodunun ilgili bölümleri Ticaret Gemileri Arama ve Kurtarma EI Kitabı ve aşağıda yazılı işaretlere a. Havadan bakanların tanımaları için portakal rengi bir yelken bezi üzerine siyah kare ve daire veya diğer bir uygun sembol; b.
Bir boya marka ediciye dikkat çekilir.
27
FENERLER ŞEKİLLER VE SES İŞARETLERİ
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
BÖLÜM – 2
KÖPRÜÜSTÜ ORGANİZASYONU
69
BÖLÜM – 2 KÖPRÜÜSTÜ ORGANİZASYONU
2.1
Genel
2.1.1
Etkili ve dikkatli bir vardiya zabiti, tehlikeli bir durumu önleyecek en etkin unsurdur. Ancak deniz kazalarının analizleri; kazaların meydana gelmesinde en büyük etkenin, köprü üstü organizasyonunun yetersiz olduğunu göstermiştir.
2.1.2
Bu hususta başarılı olabilmek için köprü üstü organizasyonunu aşağıdaki hususları sağlamalıdır. a. Bir kişi tarafından yaratılabilecek ve dönüşü olmayan sonuçlar doğurabilecek hataları önleyebilmeli, b. İyi bir gözcülüğün gerekliliğinin izahı ve periyodik olarak çatışmadan kaçınma eğitimleri pekiştirilmeli ve özellikle görüşün azaldığı (kısıtlı görüş) şartlarda, meydana gelebilecek olayları değerlendirerek bu olayları karşılamaya hazırlıklı olunması sağlanabilmeli, c. Geminin mevkiinde şüphe olduğunda, mevcut her çeşit imkan kullanılarak geminin mevkiinin tespit edilmesi işlemleri sık tekrarlanmalı d. Seyir planlarının kullanılması ve “dik geçiş mesafesi kuralı” nın özellikle kıyıya yakın/ dar sulardaki seyirlerde etkili olacağı vurgulanmalı, e. Bütün cihazların kitaplarında yazılı hata miktarlarının çok iyi bilinmesi ve bunların cihaza veya cihazdan alınan değerlere tatbik edilmesi sağlanmalı f. Pilotun; köprüüstü timinin kıymetli bir elemanı olduğu kabul edilip, kaptan veya vardiya zabitine niyetini bildirmesi teşvik edilmeli, g. Köprüüstü dizaynının önemi bilinmeli ve köprü üstünde; (1) En az doğru dürüst bir kumanda merkezi bulunmalı, (2) Bu merkezde oto pilot’a el ile kumanda edebilme olanağı bulunmalı, (3) Yanaşma manevraları sırasında köprü üstü cihazları kırlangıçlardan rahatça görülebilmeli, (4) Kumanda merkezinde V.H.F. ile muhabere yapan personelin yüzü her zaman pruvaya dönük olmalıdır. h. Hâlihazırda hemen her gemiye monte edilmiş bulunan radarlar üzerinde personelin, gerek seyir ve gerekse çatışmayı önleme maksatlarını karşılayacak şekilde eğitimlerinin yapılması sağlanmalı,
2.1.3
Aşağıdaki hususları kapsayan açık ve net talimatlar kaptan tarafından çıkartılmış olmalıdır: a. Kaptanın köprü üstüne çağrılmasını gerektirecek durumlar, b. Kısıtlı görüş şartları (ve diğer nedenlerle) sebebiyle süratin azaltılması hususu. Bu hususta mesafe bildirilmiş olmalıdır, c. Gözcü/gözcülerin yerlerine çağrılması/çıkarılması, d. Serdümenin yerini alması hususu, e. Haritaların düzeltilmesi ve kullanılması, f. Radar, iskandil ve diğer seyir yardımcı cihazlarının kullanılması, g. Ağır trafik, dar kanallarda seyir ve kısıtlı görüş koşullarında seyir gibi özel durumlarda ilave personelin köprü üstüne çağırılması h. Oto pilotun otomatikten el durumuna, hidrolikten elektriği duruma veya tersi işlemler için gerekli eğitimlerin planlanması, i. “TEK İNSAN” hatasını en aza indirmek için, yapılan işlemlerin/verilen emirlerin tekrar kontrol edilmesi/tekrarlanmasını alışkanlık haline getirecek eğitimlerin yapılması, j. Radyo muhaberesi, k. Pilot alma ve pilotun ayrılması hususunda talimat.
2.1.4
Vardiya zabiti; vardiyasında iken kaptanın kendisinden beklediği hareket/kararların ne olması gerektiğini çok iyi bilmesi esastır. Bu nedenle kaptanın seyir daimi emirlerine ilaveten, vardiya sırasında karşılaşabilecekleri durumlarda almaları gerekli tedbirleri günlük talimatlar halinde belirtmelidir. Bu husus da kaptan en iyi olarak “KÖPRÜÜSTÜ EMİRLER DEFTERİ” ne kaydederek yapar.
2.1.5
Yeni katılan zabitlerin devamlı emirler ve diğer talimatlardan tam olarak bilgi sahibi olmalarını sağlamak ve köprü üstünde vardiya almadan önce mevcut cihazların çalıştırılmasını ve ayarlanmasını öğrenmiş olmalarını sağlamak tamamen kaptanın sorumluluğundadır.
70
2.2
Seyir Planı Kısım 2.4 de belirtilen esaslar dahilinde seyir planının seyre kalmadan önce kaptanın vereceği direktifler doğrultusunda hazırlanmış olmasını kaptan temin ve kontrol edecektir.
2.3.2
Emniyet Sistemleri, Bakım ve Eğitim Öngörülmüş olmasına ilaveten kaptan; yangın la mücadele cihazı sistemleri, can kurtarma vasıtaları (can yelekleri, can filikaları, şişme can salları vb.) sistemlerinin gerektiği gibi bakım tutumlarının yapılmış olmasına ilaveten, vardiya zabitleri ve diğer personel tarafından bunların doğru olarak kullanılması ve gerekli eğitimlerinin yapılmasını sağlayacaktır. Özellikle seyrin başlangıç safhasında muntazam eğitimler yapılacak ve gerek bu eğitimler ve gerekse bakım tutumların detayları, ilgili jurnallere işlenecektir. Kaptan; ilgili zabit tarafından tutulan köprü üstü cihazlarının kontrol listelerini ve jurnallerini kontrol edecektir.
2.4
Seyir Planı
2.4.1
Seyir Planlaması sorumluluğu a. Birçok uzun seyir yapan gemilerde kaptan, vereceği talimatlar doğrultusunda seyir neşriyatları, seyir cihazları ve seyir işlerinden sorumlu zabite “seyrin planlanması” nı yaptırır. Bu da genelde en kıdemli vardiya zabitidir. Bundan sonra bu zabite “Seyir Zabiti” denecektir. b. Küçük teknelerde seyir işleri doğrudan kaptan tarafından yürütüldüğünden, kaptan bu tip teknelerde, seyir zabiti görevini de yüklenecektir. c. Seyir zabiti, seyre kalkılmadan önce kaptanın direktifleri dâhil seyrin detaylı planını hazırlamakla yükümlüdür. Varış limanı bilinmiyorsa veya sonradan değiştirilmiş ise seyir zabiti planda gerekli düzeltme/ilaveyi yapar.
2.3 2.3.1
2.4.2 Seyir Planı ve Pilotaj 2.4.2.1 Liman girişleri ve seyir imkânları sınırlı sularda geminin seyrine yardım ve yol gösterici olarak gemide bulunan pilot kaptanın, o yöre ile ilgili en son ve doğru bilgilere sahip olduğu kuşkusuzdur. Ancak şu husus çok açık olarak bilinmelidir ki, geminin seyir sorumluluğu pilota devredilemez ve pilotun köprü üstünde bulunduğu durumlarda dahi vardiya zabitinin görevleri devam eder. 2.4.2.2 Pilot gemiye geldikten sonra, geminin manevra karakteristikleri ve temel ölçü ve detayları kaptan tarafından pilot’a aktarıldıktan sonra, geminin yük durumu ve seyir planında belirtilen hususlar takip edilecektir. Kaptanın genel hedefi; pilotun genel uzmanlığını köprü üstünün bütün imkânları ile destekleyip seyir planının emniyetle yürütülmesini sağlamaktır. 2.4.3 Seyir Planı hakkında notlar 2.4.3.1 Seyir Planı; sonucunda felaket getirebilecek, teşhis edilemeyen hatalardan kaçınmak için yapılması gerekli bir işlemdir. Hakiki ilerleme izi göz önüne alınarak planlanan izde gerekli düzeltme yapılabilir. 2.4.3.2 Kısıtlı sularda bir seyir planlanacak ise, en kötü şartlar göz önüne alınarak yapılmalıdır. Örnek; a. Görüşün olmaması, b. Radar’a deniz ve yağmurun en kötü şartlarda müdahale ettiği kabul edilecek, c. Şamandıraların yer değiştirmiş olabileceği düşünülecek, d. Her an bir arıza olabileceği dikkate alınacak, 2.4.3.3 Rotaların planlanmasında aşağıdaki konular dikkate alınacaktır; a. Rotalar; tehlike ve engellerden en emniyetli geçişi sağlamalı, b. Çatışmadan kaçınmak üzere, kanal ve geçidin uygulana bildiği kadar sancak tarafını takip edecek şekilde olmalı, c. Geminin manevra yeteneğine göre yeterli bir manevra sahası sağlanmalı, bu husus için hava şartları, akıntı ve squat durumları göz önünde bulundurmalıdır. 2.4.3.4 Seyir Planında belirtilmesi gerekli hususlar a. Seyredilecek rota ve bu rotalardaki pruva değerleri, kerteriz ışıkları ve istikametleri (varsa), dik geçiş mesafe kuralı mesafeleri, Dönüş/varış noktaları ve bu noktalar arasındaki mesafeler, önemli seyir işaret markaları vb. b. Dümene basış mevkileri, dönüş yarıçapları / dönüş merkezleri (İlerleme ve yanlama) c. Sağlanabilen dik geçiş mesafe emniyet payları, d. Kontrol noktalarındaki radar kerterizi ve mesafeleri, e. Sualtı/su üstü Takat kabloları, leşler ve sığlık gibi seyir için geçici veya daimi tehlikelerin mevkileri ve bu tehlikelerin tespitini sağlayan belirtiler, 2.4.3.5 Kaptanın Seyir Planına ilave edilmesini isteyebileceği hususlar a. Seyrin her kademesinde arzu ettiği vardiya şekli b. Herhangi bir durumda dümenin nasıl (otomatik veya el) kullanılacağı, c. Rota tavsiye kuruluşları ile yapılacak muhabere, d. Kısıtlı görüş şartları ile karşılaşıldığında uygulanacak hareket tarzı hakkında talimat, e. İlerleme hakkında kaptana bilgi verme zamanları.
71
2.4.3.6 Planlama yapılırken aşağıdaki etkenler göz önüne alınmalıdır: Etken : Kontrol edilmesi gereken hususlar : Teknenin ölçüleri - Tekne altında arzu edilen klerens - Squat için müsaade edilen miktar - Kanala giriş veya sığ sulardan geçerken gel-git saykılının durumu IMO rotaları
-
Gemi rotalarının en son değişiklikleri ile kontrollerinin yapılması
Hava şartları
-
Mevsimsel rotalar mı kullanılacak Gemi rota tavsiye müessesine bağlı mı?
Mevcut seyir yardımcıları
-
Mevki kontrolü için mevcut imkânlar (1) Kıyı seyri için (2) Açık deniz seyri için (3) Sahile yaklaşma
-
Cihaz arıza yaparsa yerine kullanılabilecek ne gibi yardımcılar var? Teknenin tehlikeli sahadan geçiş zamanı ile rota değiştirme zamanları, geminin normal sürat ile seyrettiği kabul edilerek hesaplanacaktır.
Zamanlama
-
Belirli noktalarda belirli zamanda bulunmak için alternatif sürat ne olmalı?
2.4.3.7 Radar dik geçiş mesafe kuralı için kullanıldığında seçilen hedefler a. Emniyetli (güvenilir) olmalı ve kolayca tanınmalı b. Radarda seçilmesi kolay (belirgin) olmalı c. Deniz yansıma sahasının dışında kalmalı d. Emniyetli seyir için sayıları az olmalı 2.4.3.8 Seyir Planı bir form şeklinde uygun haritaya veya skeç üzerine hazırlanıp radar veya kumanda mevkiinde bulundurulmalıdır. 2.5 Neşriyatlar 2.5.2
İyi gemicilik ve emniyet kuralları gereği gemi, seyir için gerekli harita ve neşriyatlar ile donatılmış olmalıdır. Haritalar niyet edilen seyrin her kısmını kapsayacak şekilde ve o tarihe kadar çıkmış olan denizcilere ilanlar gereği düzeltmeleri tam olarak yapılmış şekilde el altında hazır bulundurulmalıdır.
2.5.3
Gemide asgari olarak bulunması gereken kitaplar şunlardır: a. b. c. d. e. f. g. h. i. j. k. l.
2.5.4
Uluslar arası işaret kitabı Fener kitapları (List of lights) Pilot kitapları (sailing directions) Radyo işaret kitapları ( List of radio signals) Met – cezir cetvelleri (gel – git) ve akıntı atlasları Okyanus akıntı atlasları O yıla ait almanak Seyir cetvelleri (Navigation tables) Liman giriş kılavuz kitapları (Guide to port entry) Mesafe cetvelleri Gemi rotaları kitabı (Ship rouiting manual – IMO) Personel emniyet kitabı (Personal safety manual)
Haritalar herhangi bir milli otorite tarafından basılmış olabilir. Unutulmamalıdır ki gidilen ülkeden temin edilen harita diğer haritalardan çok daha erken düzeltilmiş ve yenilikleri içermektedir. Birçok devlet, uygun harita ve seyir kitaplarının bulundurulmasını mecbur tutmaktadır. Bu husus hem o devletin bayrağını taşıyan gemilere hem de o devletin karasularına giren gemiler için geçerli olmaktadır.
72
BÖLÜM – 3
SEYİR CİHAZLARININ KULLANIMI VE BAKIMI
73
BÖLÜM – 3 SEYİR CİHAZLARININ KULLANIMI VE BAKIMI
3.1
GENEL
3.1.1
Vardiya tutan zabitlerin, gemideki bütün seyir ile ilgili cihazları çok iyi tanıyıp kullanmaları hayati önem taşıyan bir konudur. Seyir cihazlarının, tam olarak çalışıp çalışmadıkları vardiya zabitlerince kontrol edilecektir. Herhangi bir arıza tespit edildiğinde, kaydı yapılıp kaptanın dikkatine sunulmalıdır.
3.1.2
Köprü üstü vardiyası alan zabitler, cihaz kitaplarında yazılan hususları öğrenmeli ve özellikle ayarlama ve arıza durumunda yapacakları işleri bilmenin büyük önem taşıdığını idrak etmelidirler.
3.1.3
Kaptan, imalatçı firma kitaplarında belirtilen bakım tutumun muntazaman yapılmasını sağlamalıdır. Özellikle seyir cihazlarının takip ve bakımları, belirli bir zabitin görevi haline sokulmalıdır. Bu gibi cihazların çalışma durumları bir yere kaydedilmelidir.
3.2
RADAR VE OTOMATİK PLOTLAMA YARDIMCISI (ARPA)
3.2.1
Kaptan en az bir radarı vardiya zabitinin kullanımına sunmalıdır. Bu radar; a. Mevkileri koyma ve kontrol işleminde kullanılabilmeli, b. Çatışma riskinin mevcudiyetini anlamakta yardımcı olmalı, c. Dik geçiş mesafesi ilk plotlama işlemlerinin yapılabilmesini sağlamalıdır.
3.2.2
Radar, performansta çalışabilmesi ve gerekli düzeltme ayarlarının yapılabilmesi için yeteri kadar erken çalıştırılmalıdır.
3.2.3
Şayet hava şartları, görüşün kötüleşeceği işaretini veriyorsa gemi radarları stand-by (hazır ol) durumunda veya çalıştırılmış durumda olmalıdır. Kısıtlı görüş şartlarında radar devamlı çalıştırılmalı ve şartların gerektirdiği sıklıkla radar görüntüsü takip edilmelidir.
3.2.4
Radar cihazlarının ömrü, sık açıp kapamaya oranla devamlı çalışma durumundan daha az etkilenir, yani sık açıp kapamaktansa radarın çalıştırma veya stand-by durumunda bulunması ömrü yönünden daha iyidir. Eğer iki radar varsa biri daima çalışır vaziyette tutulmalıdır.
3.2.5
Radar cihazının performansı seyre çıkmadan önce kontrol edilmeli ve şayet radar vardiyası tutuluyorsa en az dört saatte bir performans kontrolü yapılmalıdır.
3.2.6
Gemi radarı çalıştırıldığında veya radar vardiyası başladığında radar çalışıyorken gerekiyorsa radar izi kontrol edilmelidir. İz radar skobunun merkezinde dönmelidir. Bu arada pruva hattı da kitabında belirtildiği şekilde ve gerekiyorsa ayar edilmelidir.
3.2.7
Radar gemi mevkiini tespitte veya kontrolünde kullanılacak ise aşağıdaki hususların kontrolü gerekir: a. Radarın toplam performansı b. Görülen sabit hedeflerin tanımı c. Pusula hatası ve pruva hattının doğruluğu d. VRM (Değişken Mesafe Markeri), Kerteriz ölçme ve sabit mesafe halkalarının (Range ring) doğruluğu e. Hakiki harekette ekranın arz’a stabilizesi
3.2.8
ARPA çalıştırılırken, hedefin “guard zone” emniyet bölgesine girdiğini belirten bazerin çalması; vardiya zabiti veya kaptanı mevcut her imkan kullanılarak iyi bir gözcülüğün yapılmasından vaz geçilebileceği anlamına gelmez. ARPA otomatik yakalama mod’ unda çalışırken bu gibi ikaz düdükleri büyük bir dikkatle işleme konmalı, özellikle şüpheli radar ekolarının çevrede bulunduğu durumlarda daha fazla dikkat edilmelidir.
3.2.9
Kısıtlı görüş koşulları ile karşılaşıldığı veya karşılaşılacağı tahmin edildiğinde derhal radar plotlamasına başlanmalıdır. Süratin azaltılması, plotlama için daha uzun bir zaman sağlar. Çatışmayı önleme ve plotlama konuları ile ilgili muntazam eğitimler yapıldığı taktirde ancak; kısıtlı görüş şartlarında gerekli olan radarın kifayetle kullanılması sağlanabilir. Bunun için özellikle görüş şartlarının uygun olduğu zamanlarda radarda plotlama eğitimleri yapılarak plotlama eğitimlerinin pekiştirilmesi gerekir. Ayrıca uzun okyanus geçişlerini takiben sahile yaklaşılırken de plotlama eğitimleri yapılmalı ve bu konudaki zabitlerin bilgileri tazelenmelidir.
74
3.3
DÜMEN DONANIMI VE OTOPİLOT
3.3.1
Her vardiya zabiti, dümen donanımı ve otopilotun kullanılma, çalıştırılma ve test usullerini bilmek zorundadır.
3.3.2
Bütün dümen donanımlarının birinden diğerine geçiş ve alternatifleri gerek köprü üstünde asılı olmalı ve gerekse hem fiilen gösterilmeli hem de eğitimleri yaptırılmalıdır.
3.3.3
Rotadan ayrılmalarda gerekli ikazı veren “OFF COURCE” alarm monte edilmiş ise, hava şartları nedeniyle gerekli toleransı sağlayacak şekilde ayarlanmalıdır. Oto pilot ile seyir yapılırken bu alarm sistemi daima kullanılmalıdır. Şayet sistem arızalanırsa derhal kaptana haber verilmelidir. Diğer yandan böyle bir sistemin varlığı, vardiya zabitini seyir yapılmakta olan rotayı kontrol etmesine mani değildir. Seyredilen rota gerektiği şekilde periyodik olarak kontrol edilmelidir.
3.4
CAYRO VE MANYETİK PUSULA
3.4.1
Cayro pusulanın devamlı olarak çalışması normaldir. Şayet herhangi bir nedenle stop edildikten bir süre sonra tekrar çalıştırılırsa istikrar bulması beklenip, kontrol edildikten sonra kullanılmalıdır.
3.4.2
Cayro pusulaya, ilgili zabit tarafından arz ve sürat düzeltmeleri tatbik edilmelidir. Her vardiyada en az bir kere ripiterler kontrol ve ayar edilmelidir. Cayro alarmları her gün kontrol edilmelidir. Cayro pusula ve ripiterlerin karşı emniyeti olarak, manyetik ve cayro pusula sık sık mukayese edilmelidir. Gemi manevrası nedeniyle doğan hata miktarı çok iyi gözlenmelidir. Bu gibi durumlarda hataları 5 derece veya daha fazlaya yükselebilir. Pusula hatası mümkün olduğunca ya gök cisimlerinin azimutunun (kerteriz – istikamet) ölçülmesi veya transit kerterizi ile bu da mümkün olmaz ise manyetik pusula ile karşılaştırılarak her vardiyada tespit edilmeli ve kayıtları tutulmalıdır.
3.4.3
Bütün sıvılı manyetik pusulalar, her hafta içlerinde hava kabarcığı olup olmadığı bakımından kontrol edilmelidir. Kullanılmadığı sürece üstleri kapatılmalıdır.
3.4.4
Yardımcı bir sistem olarak şayet manyetik pusla ile oto pilot kontrol edilebiliyorsa, bu sistem görüşün güzel olduğu bir sırada haftada en az bir kere kontrol edilmelidir.
3.5
KRONOMETRELER
3.5.1
Gerektiğinde kronometreler her gün (mümkün ise aynı zamanda) kurulur ve telsiz saat sinyali ile kontrol edilir. Gemi kronometre hatası, gemi kronometre kartına işlenir ve anormal bir fark görülürse durum kaptana bildirilir. Şayet Kuartz veya Elektronik Kronometreler kullanılıyorsa, pilleri imalatçı firma tarafından belirtilen sürelerde değiştirilmelidir ve kayıtları tutulmalıdır.
3.6
İSKANDİLLER
3.6.1
İskandiller gerek sahile yaklaşırken kıyı seyirlerinde ve gerekse özellikle harita derinliklerinin dikkatli seyir yapılmasını gerektirdiği yerlerde kullanılır.
3.6.2
Ölçülür derinliklere yaklaşıldığında iskandil gereği zaman önce çalıştırılmalıdır ve sıfır markasının kaydedildiğinden emin olunmalıdır. İskandil; bütün kademelerinde Eko alınıncaya kadar kullanılmalıdır. Ölçülen derinlik ile harita derinliği mukayese edilmeli ve burada ölçü birimine dikkat edilmelidir.
3.6.3
Önem verilen veya üzerinde durulan derinlik varsa, bu derinliğin geçilişi güverte jurnaline mesafe kayıt edicisindeki derinlik ile birlikte kaydedilmelidir.
3.7
SÜRAT / MESAFE KAYITÇISI
3.7.1
Sürat / Mesafe kayıtçısı, mümkün olan ilk fırsatta hemen çalıştırılmalıdır.
3.7.2
Her vardiya sonunda suya göre alınan mesafe jurnale işlenmelidir. Ayrıca mevki koyma zamanı ve rota ve sürat değişiklikleri de kaydedilmelidir. Okunan değerler harita üzerindeki gemi mevkilerinin yanına yazılabilir.
75
3.8
ELEKTRONİK MEVKİ BULMA YARDIMCILARI
3.8.1
Elektronik seyir yardımcıları mümkün olduğunca mevcut diğer seyir yardımcıları ile birlikte kullanılmalıdır. Vardiya zabiti bu cihazların tam olarak kullanılmasını çok iyi bilmelidir.
3.8.2
İmalatçı firma el kitabı ve neşredilen denizcilere ilanlar da belirtilen düzeltmelerin tatbik edilmesi gerekir.
3.8.3
Seyir yardımcılarının (LORAN – C , DECCA, OMEGA, VB.) kapsadığı sahaya girildiğinde cihaz talimatında belirtildiği şekilde çalıştırılıp, temel değerler girilmelidir.
3.8.4
Özellikle SATTALITE NAVIGATION ve G.P.S. (Global Positioning Systems) lerin gemilere montajı, seyrin çok sağlıklı geçmesini sağlayan önemli bir etken olmuştur. Ancak bu cihazlarında zaman zaman sağlıklı mevki vermediği bölgelerin bulunduğu hatırda çıkartılmamalıdır.
3.9
RADIO DIRECTION FINDER (RDF)
3.9.1
RDF’lerin kalibrasyon cetvelleri ve eğrileri sık sık düzeltilmelidir. Kalibrasyon cetvellerinin rutin kontrolleri 12 ayı geçmeyen aralıklarla gerçekleştirilip kaydedilmelidir. Ayrıca gemi yapısında RDF’i etkileyecek değişimlerden sonra da yukarıda belirtilen işlemler yapılmalıdır.
3.10
EMERGENCY SEYİR FENERLERİ VE SİNYAL CİHAZLARI
3.10.1
Vardiya zabiti, emergency seyir fenerleri ve işaret cihazlarının her an kullanıma hazır ve bakımlı olmasını temin etmekten sorumludur.
3.10.2
İşaret sancakları ,bayraklar ve şekiller, belli aralıklarla kontrol ve kayıt edilmelidir. İşaret sancakları belli süreler içinde havalandırılmalıdır. Şekillerin bakım tutumu yapılmalıdır.
3.10.3
Ses işaret cihazları daima çalışmaya hazır bulundurulmalı ve her gün kontrol edilmelidir. Şayet gemi düdüğü el düzeneği ile çalışıyorsa telin geçtiği yataklar ve telin kendisi, kolayca çalışmayı sağlama bakımından sık kontrol edilmeli gerekiyorsa yağlanmalıdır.
3.11
RADYO TELEFON
3.11.1
Onaylanmış bir köprü üstü alıcısı ile denizde (seyir süresince) devamlı olarak radyo telefon tehlike frekansı dinlenecektir.
3.11.2
Vardiya zabiti ayrıca VHF kanal 16 da devamlı dinleme yapmak zorundadır. Ayrıca lokal otoritelerce belirlenen frekans (kanal) da dinleme yapılmalıdır.
3.11.3
VHF Handset’i kullanırken kumanda mevkiinde vardiya zabitinin yüzü pruvaya dönük olmalıdır.
3.11.4
VHF mesajları kanallarda karışıklık yaratmamak için kısa ve açık olmalıdır.
3.11.5
VHF kullanımı ile ilgili kurallar uluslar arasınca anlaşılıp kabul edilmiştir. VHF muhaberesinde doğru ve disiplin kurallarına uygun muhabere yapılmalıdır. Unutulmamalıdır ki VHF kısa mesafe Gemi/Gemi muhaberesi için en uygun ve etkili bir tehlike ve emniyet hususlarını iletme vasıtasıdır.
3.12
GEMİ RAPOR SİSTEMİ VE GEREKSİNMELERİ
3.12.1
Gemi Rapor Sistemi ve bu sistemin gereksinimleri; kurtarma yardım gibi, gemi trafik hareketliliği ve gemi arızaları ile ilgili bilgileri toplayıp dağıtmak üzere tesis edilmiştir. Bundan daha ziyade gemi seyrini ve deniz kirliliğini ters olarak etkileyecek hususlar rapor edilir. Normal olarak bu tip raporla telgraf ve gemi telefonu ile ücretsiz olarak gönderilir. Bu hususlardaki detaylı bilgiler ve gereksinimler (List of Radio Signals, Passage Planning Guide Notice to Mariners) ler de vardır.
76
BÖLÜM – 4
STCW – 95 STANDARTLARI
77
BÖLÜM - 4 STCW-95' in VARDİYA STANDARTLARI BÖLÜMÜ (Bu bölüm STCW-95 den aynen alınmıştır) AIt bölüm A - VIII/1 Göreve Uygunluk: 1. Bir vardiyanın sorumlu zabiti olarak görevlendirilmiş veya vardiyayı oluşturan mürettebattan her bir şahıs, 24 saatlik bir sürede en az 10 saat dinlendirilmiş olmalıdır. 2. Dinlenme saatleri, biri en az 6 saat kesintisiz olmak üzere, ikiden fazla olmayan sürelere bölünebilir. 3. Paragraf 1 ve 2 de belirtilen dinlenme sürelerine ait talepleri; acil durumlarda, eğitim maksadı ile yapılan talimlerde veya güvenlik ve çevresel nedenlerle ertelenemeyen zorunlu gemi işleri ile seferin başlangıcında makul olarak olması beklenmeyen işler gibi ağır şartlarda sürdürmek zorunlu değildir. 4. Paragraf 1 ve 2 deki hükümlere rağmen, en az 10 saatlik süre; iki günü aşmamak ve her yedi günlük sürede en az 70 saatlik dinlenme verilmesi şartıyla, en az 6 kesintisiz dinlenme saatine İndirilebilir. 5. İdareler, vardiya saatlerini gösteren çizelgenin kolaylıkla girilip görülebilecek yerlere asılmasını talep edeceklerdir. Alt bölüm A- VIII/2 Vardiya düzenleri ve gözetilecek kurallar : KISIM 1 –BELGELENDİRME 1.
Seyir veya güverte vardiyasında görevli güverte zabiti; STCW' in ilgili hükümlerine uygun olarak gereğince eğitilmiş veya seyir ve güverte vardiyasına ilişkin görevlere STCW ilgili hükümleri gereği uyum sağlamış olacaktır.
2.
Makine vardiyasında görevli zabit; STCW ilgili hükümlerine uygun olarak gereğince eğitilmiş veya makine vardiyasına ilişkin görevlere STCW ilgili hükümleri gereği uyum sağlamış olacaktır. KISIM 2 -SEFER PLANLAMASI
Genel talepler : 3.
Tasarlanan sefer, ilgili tüm bilgiler dikkate alınarak önceden planlanacak ve saptanan her rota sefer başlamadan önce kontrol edilecektir.
4.
Baş Mühendis, gemi kaptanı ile danışma içinde; yakıt, su, yağ, kimyasal harcanabilen diğer yedek parçalar, alet ve takımlar, ikmal edilecek malzeme ve diğer talepleri dikkate alarak tasarlanan seferin ihtiyaçlarını önceden kararlaştıracaktır.
Her sefer öncesi planlama : 5.
Her sefer öncesi, her gemi kaptanı kalkış limanından ilk uğrak limanına kadar tasarlanan yolun, yeterli ve uygun haritalar ile doğru, tam ve devamlı veya ileriye yönelik özelliği olan seyir sınırlamalarını ve tehlikelerini, geminin emniyetli seyrine ilişkin en son bilgileri içeren denizcilik yayınlarını kullanarak planlanmış olduğundan emin olacaktır.
Planlanmış yolun tetkik edilerek doğrulanması ve gösterilmesi : 6.
Yol planlaması, ilgili bütün bilgiler dikkate alınarak tetkik edilip doğrulandığında; planlanan yol uygun haritalarda açıkça gösterilecek ve sefer esnasında takip edilecek her rotayı kullanmadan önce tetkik ederek doğruluğundan emin olacak vardiya zabitinin kullanımına hazır olacaktır.
78
Planlanan yoldan sapma : 7.
Sefer sırasında, planlanan yol üzerindeki ilk uğrak limanının değiştirilmesi kararlaştırılırsa veya planlanan rotadan diğer sebeplerle, önemli şekilde bir sapma gemi için gerekli ise; o zaman, başlangıçta planlanan yoldan önemli bir sapma yapılmadan önce düzeltilmiş bir yol planlaması yapılacaktır. KISIM 3 -DENİZDE VARDİYA TUTULMASI
Vardiya tutmada genel olarak uygulanacak kurallar : 8.
Bu sözleşmenin tarafları her zaman güvenli vardiya tutulduğundan emin olmak için gözetilecek olan ve aşağıda verilen kurallara, gemi sahibi veya işletici şirketlerin, gemi kaptanlarının, baş mühendislerin ve vardiya tutan personelin dikkatini çekecektir.
9.
Her geminin kaptanı, güvenli bir seyir vardiyasının devamı için uygun vardiya düzenlemelerinden kesinlikle emin olacaktır. Gemi kaptanının genel yönetimi altında, vardiyaların zabitleri kendi görev süreleri sırasında geminin emniyetle seyrinden, özellikle çatışmayı önlemeden ve karaya oturmaktan kaçınmak için duruma müdahale etmekten sorumludurlar.
10. Her geminin baş mühendisi, gemi kaptanı ile danışma içinde, vardiya düzenlerinin emniyetli bir makine vardiyasının uygun olduğundan kesinlikle emin olacaktır. Deniz çevresinin korunması : 11. Gemi kaptanı, zabitler ve mürettebat, operasyon sırasında veya kaza sonucu olan kirlenmenin deniz çevresine olan ciddi etkileri hakkında bilgi sahibi olacak ve böyle kirlenmeleri önlemek üzere; özellikle bu hususta uluslararası kurallarda ve liman kaidelerinde belirtilen çerçeve içersinde, mümkün olan her önlemi alacaktır. KISIM 3 -1 SEYİR VARDİYASI TUTULURKEN GOZETİLECEK KURALLAR 12. Seyir vardiyasında görevli zabit gemi kaptanının temsilcisidir ve öncelikle geminin emniyetle seyrinden ve ''Uluslararası Denizde Çatışmayı Önleme Kuralları (1972)' na uymaktan her saman sorumludur. Gözcülük : 13. ''Uluslararası Denizde Çatışmayı Önleme Kuralları (1972) 5. Kuralına uygun olarak her zaman tam bir gözcülük yapılacak ve bu gözcülük; a. Çevrede olabilecek önemli değişikliklere de dikkat edilerek, elde mevcut tüm araçların kullanımının yanı sıra görme ve işitmede tam bir uyanıklık (dikkat) durumunu korumak. b. Durumun ve çatışma karaya oturma veya diğer seyir tehlikelerinin tam bir değerlendirilmesini yapmak, c. Tehlikede olan gemileri ve uçakları, gemisi batmış personeli, batık gemileri, olabilecek diğer tehlikeleri izlemek, gayesine hizmet edecektir.
döküntüleri ve emniyetli seyre etkili
14. Gözcü tam bir gözcülük yapmak için tüm dikkatini verecek ve kendisine bu görevi engelleyecek diğer bir görev verilmeyecektir. 15. Gözcünün ve dümendeki şahsın görevleri aynıdır ve dümen tutma yarinde kesintisiz ve tam bir görüşün sağlandığı ve gece görüşünü bozmayan veya tam bir gözcülüğe engel bulunmayan küçük gemiler dışında, dümendeki şahıs gözcü olarak kabul edilmeyecektir. Seyir vardiyasında görevli zabit, gözcülük yaptığı her kez, aşağıdakilerin sağlanması koşulu ile gündüz tek gözcü olabilir: Durum dikkatle değerlendirilmiş ve böyle yapmanın güvenli olduğu şüpheye yer vermeyecek şekilde anlaşıldığında,
a. b. c.
Sınırlı olmamak üzere, aşağıdaki tüm faktörler dikkate alındığında; hava durumu, görüş, trafik yoğunluğu, seyir tehlikelerinin yakınlığı ve trafik ayırım düzenleri içinde veya yakınında seyir ederken gerekli dikkat, Durumda bir değişmenin gerektirmesi halinde köprü üstüne yardıma çağrılmağa hazır personel olduğu durumlarda 79
16. Seyir vardiyasını oluşturanların, iyi bir gözcülüğün devamlı olarak yapılabileceğine uygun olduğunu kararlaştırmada, gemi kaptanı aşağıdakilerle birlikte, MSC/Circular 566 da belirtilen “seyir vardiyasında görevli zabitin karanlık saatlerde tek başına gözcülük yapmasına ilişkin olarak yapılan tecrübelerin ana hatları, kodundaki tüm faktörleri dikkate alacaktır: Görüş uzaklığı, havanın ve denizin durumu, Geminin seyir ettiği bölgedeki trafik yoğunluğu ve ortaya çıkan diğer faaliyetler, Trafik ayırım düzeni içinde veya yakınında ya da diğer rotalama (routein) önlemlerinin yakınında seyrederken gösterilmesi gerekli dikkat, d. Geminin işlevlerinin tabiatından doğan ek iş yükü, işletme gereği ani olarak beliren şartlar ve beklenmeyen manevralar, e. Vardiyayı oluşturmak üzere görevlendirilmiş hazır personelin* göreve uygunluğu, f. Gemi zabitleri ve mürettebatın bilgi ve mesleki yeterliliğine güven, g. Her seyir vardiyası zabitinin tecrübesi, gemi cihazlarına ve takip edilecek yöntemlere alışkanlığı ile manevra yapabilme yeteneği, h. Radyo haberleşme faaliyetleri ve gerektiğinde Köprü üstüne aniden çağrılacak yardımın hazır bulunması dahil, belirli bir zamanda gemide yer alan faaliyetler, i. Uyarı sistemleri dahil, köprü üstü cihaz ve kontrollerinin kullanım durumu, j. Dümen ve pervane kontrolleri ve gemi manevra özellikleri, k. Geminin büyüklüğü ve kumanda edilen yerde mevcut görüş alanı, l. Vardiyacılardan birinin dışarıda gelişen herhangi bir olayı görme ve işitme yoluyla izlemesinden alıkoyabilecek böyle bir yerleşimi olması dahil, köprü üstünün yerleşimi, m. Vardiya düzenlemelerine ve göreve hazırlıkla ilgili olarak teşkilat tarafından kabul edilmiş diğer standart, yöntem veya rehber. a. b. c.
Vardiya düzenleri : 17. Tam olarak eğitilmiş mürettebatın da dahil edilebileceği köprü üstü vardiyasının oluşumunu kararlaştırmada, diğerleri ile birlikte; aşağıdaki faktörler; a. b. c. d. e. f. g. h.
Köprü üstünün hiçbir zaman yalnız (görevli kimse olmadan) bırakılmayacağı, Hava şartlan, görüş ve gün ışığı ya da karanlık olduğu, Seyir tehlikelerinin yakınlığının seyir vardiyasında görevli zabitin yapmasını gerekli kılabileceği ek seyir görevleri, Radar veya mevki gösteren elektronik aletler ve geminin emniyetle seyrine etkili diğer cihazlar gibi seyir yardımcılarının kullanımı ve çalışma durumları, Geminin otomatik dümen tutma cihazı ile donatılıp-donatılmadığı, Yerine getirilecek radyo haberleşme görevlerinin olup-olmadığı, Vardiyacı bulundurulmayan makine dairesi olan gemilerde Köprü üstüne konmuş kontroller, ikazlar ve göstergeler , bunların kullanımlarına ait usuller ve sınırlamalar , Seyir vardiyasında özel kullanım şartlarının sonucu olarak ortaya çıkabilecek alışılmamış ihtiyaçlar, dikkate alınacaktır.
Vardiyanın teslim alınması : 18. Seyir vardiyasında görevli zabit, eğer kendisini değiştiren zabitin vardiya görevlerini etkili olarak yapmasına muktedir olmadığına inanılacak bir sebep varsa; vardiyayı teslim etmeyecek, böyle bir durumda gemi kaptanı haberdar edilecektir . 19. Vardiyayı teslim alan zabit, teslim alan vardiya elemanlarının özellikle gece görüşüne uyum sağlamak bakımından görevlerini yerine getirmeğe tam olarak muktedir olduklarından emin olacaktır. Vardiyayı teslim alan zabit, onların görüşleri ışık durumuna tam olarak uyum sağlamadıkça vardiyayı teslim almayacaktır. 20. Vardiyayı teslim alacak zabitler, teslim almadan önce geminin tahmini veya hakiki mevkii hakkında ikna olacaklar ve tasarlanan yolu, rotayı, hızı kontrol ederek doğrulayacaklar, vardiyacı bulundurulmayan makine dairesi olan gemilerde / UMS-makine sistemlerine ait kontrollerin gerektiği şekilde olduğunu ve vardiyaları sırasında karşılaşılması beklenen seyir tehlikelerini not edeceklerdir. 21. Vardiyayı teslim alan zabitler; a. b. c. d.
Kaptanın, geminin seyri ile ilgili devamlı emirlerinden ve özel talimatından, Geminin mevkii, rotası, hızı ve draftından, O anda hakim bulunan ve ileride olması hesaplanmış gel-git olayından, akıntılardan, görüşten ve bu faktörlerin rotaya ve hıza tesirlerinden, Ana makine kontrolleri köprü üstünden yapıldığında; manevra yapmak için ana makinenin kullanılmasına ait takip edilecek usullerden,
80
e.
Aşağıdakilerdin dahil olduğu fakat bunlarla sınırlı olmamak üzere; seyir durumundan; (1). Vardiya sırasında kullanılmakta olan veya muhtemelen kullanılacak olan tüm seyir ve emniyet teçhizatının çalışma durumlarından, (2). Cayro ve manyetik pusulaların hatalarından, (3). Görüş içinde olan veya çevrede olduğu bilinen gemilerin varlığı ve hareketlerinden, (4). Vardiya sırasında karşılaşılması muhtemel şartlar ve tehlikelerden, (5). Meylin, trimin, suyun yoğunluğunun ve çökme (squat) nin omurga altında kalan açıklığa (under keel clearence) mümkün olan tesirlerinden , şahsen ikna olacaklardır.
22. Seyir vardiyasında görevli zabit değiştirileceği sırada, herhangi bir tehlikeyi önlemek üzere manevra veya diğer bir hareket yapılıyorsa, bu zabitin değiştirilmesi böyle bir hareket tamamlanıncaya kadar ertelenecektir. Seyir vardiyasının tutulması : 23. Seyir vardiyasında görevli zabit; a. Vardiyayı Köprü üstünde tutacak, b. Gerektiği şekilde değiştirilmedikçe hiçbir şartta köprü üstünden ayrılmayacak, c. Kaptanın Köprü üstünde olmasına rağmen, kaptanın sorumluluğu aldığı özellikle bildirilmedikçe ve bu karşılıklı olarak anlaşılmadıkça sorumlu olmağa devam edecek d. Güvenlik açısından alacağı tedbirlerde herhangi bir şüphesi olduğunda kaptana bilgi verecektir. 24. Geminin planlanan rotayı takip ettiğinden emin olmak için; dümen tutulan rota, mevki ve hız yeterli aralıklarla elde mevcut gerekli seyir yardımcıları kullanılarak kontrol edilecektir. 25. Seyir vardiyasında görevli zabit gemideki tüm emniyet ve seyir cihazlarını yeri ve kullanımına ait tam bir bilgiye sahip olacak ve bu cihazların kullanım sınırlamalarını bilecek ve dikkate alacaktır. 26. Seyir vardiyasında görevli zabit, geminin güvenli seyrine engel olabilecek bir işle görevlendirilmeyecek veya üstlenmeyecektir. 27. Vardiya zabitleri kullanımlarına verilmiş tüm seyir cihazlarını en etkili şekilde kullanımını sağlayacaklardır . 28. Seyir vardiyasında görevli zabit radar kullanırken, Uluslararası Denizde Çatışmayı Önleme Kuralları 1972' nin radar kullanımına ait hükümlerin bulunduğu uygulanabilir kurallara her zaman uymak gereğini aklında bulunduracaktır. 29. Seyir vardiyasında görevli zabit ihtiyaç halinde; düzeni, makineleri ve ses işareti veren aletleri kullanmakta tereddüt etmeyecektir. Bununla birlikte, makine hızında tasarlanan değişiklikler hakkında uygun zaman önce makine dairesine haber verilecek veya -UMS gemilerde- Köprü üstünde bulunan kontroller, uygulanacak usuller uyarınca kullanılarak sistemden etkili şekilde yararlanacaktır. 30. Seyir vardiyasında görevli zabitler gemilerinin durma mesafesi de dahil kullanım özelliklerini bilecekler ve diğer gemilerin farklı kullanım özelliklerine sahip olabileceklerini değerlendirmiş olacaklardır. 31. Vardiya sırasında geminin seyrine ilişkin tüm hareket ve etkinliklerin tam bir kaydı tutulacaktır. 32. Seyir vardiyasında görevli zabitin her zaman tam bir gözcülük yapıldığından emin olmasının özel bir önemi vardır. Harita kamarası altta olan bir gemide, seyir vardiyasında görevli zabit gerektiğinde, seyir görevlerinin gerektiği düzeyde yapılabilmesi için harita kamarasına kısa bir süre girebilir, fakat her şeyden önce böyle yapmanın emniyetli olduğundan ve tam bir gözcülüğün yapıldığından emin olmalıdır. 33. Gemi seyir cihazlarının kullanım testleri, özellikle seyri etkileyen şartlar beklendiğinde önceden olmak üzere, şartların elverdiğince ve uygulanabildiğince sık olarak denizde yapılacaktır. 34. Seyir vardiyasında görevli zabit; a. Dümen tutan şahsın veya otomatik dümen tutma cihazının doğru rotada dümen tuttuğundan, b. Miyar pusula hatasının vardiyada en az bir kez saptandığından, her mümkün olan zamanda ve önemli bir rota değişiminden sonra; miyar ve cayro pusulalarının karşılaştırılması ve ripiterlerin ana pusula ile aynı olduklarından, c. Otomatik dümen tutma cihazının her vardiyada en az bir kez elle denendiğinden, d. Seyir ve işaret fenerlerinden ve diğer seyir cihazlarının tam olarak çalıştığından, e. Radyo cihazlarının bu kısmın 86. paragrafı uyarınca tam olarak çalıştıklarından, f. UMS kontrollerinin, ikazların ve göstergelerinin tam olarak çalıştıklarından, emin olmak için düzenli kontroller yapacaktır.
81
35. Seyir vardiyasında görevli zabit yürürlükte olan Uluslararası Denizde Can Güvenliği Sözleşmesi (SOLAS) 1974 taleplerine her zaman uymak gereğini akılda bulunduracaktır. Seyir vardiyasında görevli zabit, a. Muhtemel herhangi bir tehlikeli durumla güvenli bir şekilde ilgilenebilmek için uygun zaman öncesinde, dümene adam koyarak dümeni ele almanın gereğini, b. Otomatik dümen tutma cihazı ile dümen tutulan bir gemide seyir vardiyasında görevli zabitin çaresiz kalıncaya ve acil önlem hareketine geçmek için gözcülük görevini kesmek durumunda kalıncaya kadar, durumun gelişmesine izin vermenin oldukça tehlikeli olduğunu , dikkate alacaktır. 36.Vardiya zabitleri gemide bulunan tüm elektronik seyir yardımcılarının kapasiteleri ve sınırlamaları dahil kullanımlarıyla ilgili her şeyi tam manası ile bilmeli, bu yardımcıları gerektiğinde kullanmalı ve elektrikli iskandil cihazının (echo sounder) kıymetli bir seyir yardımcısı olduğunu akılda bulundurmalıdırlar, 37. Seyir vardiyasında görevli zabit kısıtlı görüş ile karşılaşıldığında veya kısıtlı görüşün beklendiği zamanlarda ve radarın sınırlamalarına gerekli dikkati göstererek trafiğin yoğun olduğu sularda her zaman radar kullanacaktır, 38, Seyir vardiyasında görevli zabit kullanılan mesafe ayarlarının yeterli sıklıktaki aralıklarla değiştirildiğini ve böylece ekoların olabildiğince erken izlendiğinden emin olmalıdır, Küçük ve zayıf ekoların izlemeden kaçabilecekleri akılda tutulmalıdır. 39. Radar her kullanıldığında, seyir vardiyasında görevli zabit uygun bir mesafe ayarını seçecek, görüntüleri dikkatle gözleyecek ve plotting veya sistemli incelemeye çok önceden başlandığından emin olacaktır, 40, Seyir vardiyasında görevli zabit, a. Kısıtlı görüş ile karşılaşıldığında veya beklendiğinde, b. Trafik şartları ve diğer gemilerin hareketleri ilgiye sebep oluyorsa, c. Rotayı korumakta zorluk çekildiğinde, d. Karayı ve seyir işaretlerini görüşün kaybolması nedeniyle göremediğinde veya belirli zamanlarda beklenen iskandil elde edilemediğinde, e. Eğer, beklenmediği halde kara ve seyir işaretleri görüldüğünde veya iskandillerde değişiklikler olursa, f. Makinelerin, gemiyi yürüten makinelerin uzaktan kontrollerinin, dümen donanımının veya önemli bir seyir cihazının, ikaz ve göstergelerinin arızalanması halinde, g. Radyo cihazları iyi çalışmıyorsa, h. Ağır hava şartlarında, havanın hasara sebep olabileceğine dair herhangi bir şüphe olduğunda, i. Gemi, buz veya terkedilmiş bir gemi gibi herhangi bir seyir tehlikesi ile karşılaşırsa, j. Diğer herhangi bir acil durum veya şüphe olduğunda , hemen gemi kaptanını haberdar edecektir, 41. Gemi kaptanının hemen haberdar edilmesine dair yukarıda belirtilen şartlara rağmen, seyir vardiyasında görevli zabit ek olarak gemi emniyeti için, şartlar gerektirdiğinde, hemen harekete geçmek için tereddüt etmeyecektir. 42. Seyir vardiyasında görevli zabit, tam bir gözcülük dahil emniyetli bir vardiyanın tutulmasını sağlayacak, gerekli gördüğü talimat ve bilgiyi vardiya tutan personele verecektir. Farklı şartlarda ve farklı alanlarda vardiya tutulması : İyi görüş şartları : 43. Seyir vardiyasında görevli zabit çatışma tehlikesinin erken izlenmesine vasıta olmak üzere yaklaşan gemilerin sık ve doğru pusula kerterizlerini alacak ve özellikle çok büyük bir gemiye veya yakın mesafede olan bir tekneye yaklaşırken fark edilir bu değişme olduğu durumlarda da böyle bir tehlikenin olabileceğini akılda bulunduracaktır. Seyir vardiyasında görevli zabit ayrıca Denizde Çatışmayı Önleme Kurallarının uygulanabilecek hükümlerine uygun olarak erken ve olumlu harekette bulunacak ve bunu takiben böyle bir hareketin istenilen etkiyi sağladığını kontrol edecektir. 44, Seyir vardiyasında görevli zabit iyi görüş şartlarında, mümkün olan zamanlarda radar alıştırmaları yapacaktır, Kısıtlı görüş şartları : 45, Kısıtlı görüş şartlan ile karşılaşıldığında veya beklendiğinde seyir vardiyasında görevli zabitin ilk sorumluluğu; ses ile sis işaretleri vermeğe, makineler ani bir manevraya hazır durumda ve emniyetli bir hızla ilerlemeğe özel dikkat göstererek, uluslararası Denizde Çatışmayı Önleme Kuralları ' nın bu konu ile ilgili hükümlerine uymaktır. İlaveten, seyir vardiyasında görevli zabit; a. Kaptana haber verecek, b. Tam bir gözcülük başlatacak, c. Seyir fenerlerini gösterecek ve d. Radarı çalıştıracak ve kullanacaktır,
82
Karanlık saatlerde : 46. Kaptan ve seyir vardiyasında görevli zabit gözcülük görevini düzenlerken köprü üstü cihazlarına ve kullanıma hazır seyir yardımcılarına, bunları kullanırken takip edilecek usuller ve korumalarına ait hususların yerine getirildiğine dair kısıtlamalarına gerekli dikkati göstereceklerdir, Kıyıya yakın ve sıkışık sularda : 47. Bölgeye uygun ve mevcut en son bilgilerle düzeltilmiş, gemideki en büyük ölçekli harita kullanılacaktır. Mevkiler sık aralıklarla ve şartlar izin verdiğinde birden fazla metotla konulmalıdır. 48. Seyir vardiyasında görevli zabit ilgili tüm seyir işaretlerini olumlu bir şekilde teşhis edecektir. Kılavuz kaptan ile seyirde : 49. Kılavuz kaptanların görev ve yükümlülüklerine rağmen onların gemide bulunuşu kaptan ve seyir vardiyasında görevli zabiti geminin güvenliğine ait görev ve yükümlülüklerinden kurtaramaz. Kaptan ve kılavuz kaptan; seyir yöntemleri, yöresel koşullar ve geminin özellikleri hakkında bilgi alışverişinde bulunacaklardır. Kaptan ve / veya seyir vardiyasında görevli zabit, kılavuz kaptan ile yakın işbirliği kuracaklar ve geminin mevki ve hareketlerini doğru olarak kontrol altında tutacaklardır. 50. Kılavuz kaptanın hareketlerinden veya niyetinden bir tereddüt halinde, seyir vardiyasında görevli zabit kılavuz kaptandan açıklama araştırmasında bulunacak, tereddüt yine de devam ediyorsa, kaptanı haberdar edecek ve kaptanın gelişinden önce gerekli gördüğü tedbirleri alacaktır. Demirdeki gemide : 51. Kaptanın gerekli gördüğü durumlarda, demirde devamlı olarak seyir vardiyası tutulacaktır Demirde iken,vardiya ile görevli zabit; 1. Şartlara uygun haritada geminin mevkiini mümkün olan en kısa zamanda tespit ve takip edecek, 2. Şartlar izin verdiğinde, geminin emniyetle demirde kaldığını sabit seyir işaretlerinden veya hemen teşhis edilebilen sahil maddelerinden yeterince sık aralıklarla kerteriz alarak kontrol edecek, 3. Tam bir gözcülüğün yapıldığından emin olacak, 4. Geminin düzenli aralıklarla dolaşılarak kontrol edildiğinden emin olacak, 5. Meteorolojik ve gel-git şartlar ile denizin durumunu gözlemleyecek, 6. Gemi demir atar ise kaptanı haberdar edecek ve gerekli önlemleri alacak, 7. Ana makinelerin ve diğer makinelerin kaptanın talimatına uygun olarak hazırlık durumunu kontrol edecek, 8. Görüş durumu bozulursa kaptanı haberdar edecek, 9. Uygulanabilir tüm kurallar uyarınca geminin şartlara uygun fener ve şekilleri gösterdiğinden ve şartlara uygun ses işaretlerini verdiğinden emin olacak, 10. Gemi tarafından olacak kirlenmeye karşı çevreyi koruyucu önlemler alacak ve uygulanabilir tüm kirlenme kurallarına uyacaktır. KISIM 4 - LİMANDA VARDİYA TUTULMASI Tüm vardiyalara uygulanacak kurallar : Genel olarak : 90. Normal şartlar altında limanda, emniyetli bir şekilde bağlı veya emniyetle demirde bulunan bir gemide kaptan, emniyet maksadıyla şartlara uygun ve etkin olarak devam edilecek bir vardiya düzenleyecektir. Geminin hareketini sağlayan sistemler veya yardımcı teçhizat için ve zararlı (hazardous), tehlikeli (dangerous), zehirleyici veya yüksek parlayıcılıktaki maddeler veya diğer özel cins özellikleri taşıyan gemiler için özel şartlar gerekli olabilir. Vardiya düzenlemeleri : 91. Gemi limanda iken, güverte vardiyası için düzenlemeler, her zaman; 1. Can, gemi, liman ve çevre güvenliğine ve yük işlerine ait tüm makinelerin güvenli kullanımından emin olmağa, 2. Uluslararası, ulusal \'e yöresel kuralların gözetilmesine ve 3. Geminin düzeninin ve normal olarak alışılmış işlerinin devamına , yeterli olacaktır, 92. Kaptan, geminin bağlama şartlarına, geminin tipine ve görevlerin özelliklerine göre güverte vardiyasının oluşumuna ve süresine karar verecektir. 93. Kaptan gerekli görürse, yeterlikli bir vardiya zabiti vardiyada görevli olacaktır, 94. Gerekli teçhizat etkin bir vardiya tutmağa imkan sağlayacak şekilde düzenlenmiş olacaktır. 95. Baş Mühendis, kaptan ile danışma içersinde, limanda iken makine vardiyası düzenlemelerinin güvenli bir makine vardiyası tutmağa yeterli olacağından emin olacaktır. Şartlara uygun makine mürettebatının dahil edilebileceği makine vardiyasının oluşumunu kararlaştırırken dikkate alınacak hususlar arasında aşağıdakiler de olacaktır; 1. Yürütme gücü 3000 kw ve daha fazla olan tüm gemilerde bir makine zabiti görevli olacaktır, 83
2. 3.
Yürütme gücü 3000 kw dan daha az olan gemilerde kaptanın yetkisinde ve baş mühendis ile danışma içersinde olmak üzere, makine vardiyasında zabit bulunmayabilir, Zabitler, güverte veya makine vardiyasında görevli olduklarında, geminin makine sistemlerine ait gözetme görevlerine engel olabilecek herhangi bir işle görevlendirilmeyecekler veya üstlenmeyeceklerdir.
Vardiyanın teslim alınması : 96. Vardiyada görevli zabitler kendilerini değiştiren zabitin vardiya görevlerini etkili olarak yapabileceğine açıkça muktedir olmadığına inanacak sebepleri olması halinde vardiyayı teslim etmeyecekler, böyle bir durumda kaptan veya baş mühendis gerektiği şekilde haberdar edileceklerdir. Teslim alan vardiya zabitleri vardiyalarının tüm elemanlarının görünüşte görevlerini etkili bir şekilde yerine getirmeğe tam olarak muktedir olduklarından emin olacaklardır. 97. Vardiyanın teslim edilmesi anında, eğer önemli bir iş yapılmakta ise, kaptan veya baş mühendis tarafından aksi emredildiği durumlar dışında, bu iş değiştirilecek zabit tarafından sonuçlandırılacaktır. KISIM 4 - 1 GÜVERTE VARDİYASININ TESLİM ALINMASI 98. Güverte vardiyasını teslim almadan önce vardiyayı alacak zabit, vardiyada görevli zabit tarafından aşağıdaki; a. Bağlı bulunulan yerdeki su derinliği, geminin çektiği su, yüksek ve alçak su seviyeleri ve zamanları, bağlama halatlarının durumu, demirlerin düzeni ve demir zincirlerinin görünüşü ve geminin emniyeti için önemli diğer bağlama özellikleri, ana makinelerin durumu ve onların acil durum için kullanıma hazırlıkları, b. Gemide yapılacak tüm işler; yüklenen veya kalan yükün cinsi, miktarı ve dağılımı, boşaltmadan sonra gemide kalan artık, c. Sintinelerdeki ve balast tanklarındaki suyun seviyesi, d. Gösterilmekte olan şekil1er ve ışıklar veya ses ile verilmekte olan işaretler, e. Gemide bulunması talep edilen personelin sayısı ve gemide bulunan diğer şahısların varlığı, f. Yangınla mücadele cihazlarının durumu, g. Varsa, liman özel kuralları, h. Kaptanın devamlı ve özel emirleri, i. Doğacak bir acil durum veya yardım istenmesi durumunda, liman yetkilileri dahil olmak üzere gemi ve sahil personeli arasında kullanıma hazır haberleşme hatları, j. Geminin, personelinin ve yükünün emniyetine ilişkin diğer önemli şartlar veya çevrenin kirlenmeden korunması 11. Gemi faaliyetlerinin sebep olduğu çevre kirlenmesinde, durumun şartlarına uygun olan yetkili makamın bilgilendirilmesi için takip edilecek yöntemler hakkında bilgilendirilecektir. 99. Vardiyayı alan zabitler, güverte vardiya görevini almadan önce; a. Bağlama halatlarının emniyeti ve demir zincirlerinin uygun olduklarını, b. Şartlara uygun işaret veya fenerlerin tam olarak gösterildiği veya ses ile verildiğini, c. Güvenlik önlemlerinin ve yangınla mücadele kurallarının korunmakta olduklarını, d. Yüklenmekte veya boşaltılmakta olan zararlı (hazardous) veya tehlikeli (dangerous) yükün tabiatının farkında olma durumu ve herhangi bir dökülme veya yangın olayında şartlara uygun olarak alınacak önlemleri, e. Gemiyi tehlikeye sokan harici durum \'e şartların olmadığını ve onun başkalarını tehlikeye sokmadığını, tetkik ederek doğrulayacaklardır, KISIM 4 -3 GÜVERTE VARDİYASININ TUTULMASI 102. Güverte vardiyasında görevli zabit; a. Kontrol etmek için gemiyi uygun aralıklarla dolaşacak, b. Aşağıdakilere özel dikkat gösterecek; (1). Özellikle gel-git akıntısının dönüşünde ve büyük su yükselme ve alçalması olan rıhtımlarda bağlı iken, gerekirse onların normal çalışma durumunda olduğundan emin olmak için önlemler alarak, borda iskelesinin durumu ve emniyete alınış şekli, demir zinciri ve bağlama halatlarına, (2). Yük veya balast işleri sırasında tehlikeli meyil ve trimden kaçınmak için geminin çektiği su, omurga altında kalan açıklık ve geminin genel durumuna, (3). Hava ve deniz durumuna, (4). Güvenlik ve yangınla mücadele ile ilgili tüm kuralları gözetmeğe, (5). Sintine ve tanklardaki su seviyesine, (6). Özellikle uzakta ve kapalı kısımlarda bulunanlar olmak üzere gemide bulunan tüm şahıslar ve onların bulundukları yerlere, (7). Uygun olan yerde fenerlerin ve işaretlerin gösterilmesi ve ses ile verilmesine, c. Kötü hava şartlarında veya fırtına ihbarı alındığında; gemi, gemideki şahıslar ve yükü korumak için önlemler alacak, d. Çevrenin gemi tarafından kirlenmesini önlemek için her tedbiri alacak,
84
e.
f. g. h. i.
Geminin güvenliğini tehdit eden acil durumlarda alarm çalacak, kaptana haber verecek, gemiye ve yüküne veya gemideki şahıslara bir zarar gelmesini önlemek üzere tüm tedbirleri alacak ve gerekirse sahil makamlarından veya yakında bulunan gemilerden yardım isteyecek, Yangın olması halinde, gemiyi tehlikeye sokmadan gemiye basılacak yaklaşık su miktarı hakkında sahil makamlarına tavsiyede bulunabilmek için, geminin denge durumu hakkında bilgi sahibi olacak, Tehlikede bulunan gemi veya şahıslara yardım teklif edecek, Pervaneler döndürüldüğünde kaza ve hasarı önlemek için gerekli önlemleri alacak, Gemiyi etkileyen tüm olayları uygun jurnallere işleyecektir.
KISIM 4 -5 TEHLİKELİ YÜK TAŞIYAN GEMİLERDE LİMAN VARDİYASI Genel olarak : 105. Patlayıcı, parlayıcı, zehirli, sağlığı tehdit eden veya çevreyi kirleten ''hazardous'' yüklerden taşıyan her gemi kaptanı güvenli vardiya düzenlerinin korunduğundan emin olacaktır. Dökme olarak ''hazardous'' yük taşıyan gemilerde bu; gemi emniyetle bağlı veya emniyetli bir şekilde limanda demirli olduğunda dahi, gemide hemen göreve hazır, eğitilmiş zabit veya zabitler ve durumun şartlarına uygun mürettebat bulunması durumunda başarılabilir . 106. Dökme olmayan “ hazardous” yükleri taşıyan gemilerde kaptan ''hazardous'' yükün tabiatını, miktarını, ambalaj şeklini, istif durumun ve gemide, denizde kıyıda bulunabilecek özel durumları tümüyle dikkate alacaktır. VARDİYA TUTULMASI HAKKINDA REHBER (GUlDANCE REGARDING WATCHKEEPING) Alt Bölüm B -VIII/1 Göreve uygunluk hakkında rehber : Yorgunluğun önlenmesi : 1. Dinlenme sürelerine ait talepleri gözetirken: ''ağır basan şartlar (overriding operational conditions) sözcükleri: ''sadece güvenlik ve çevresel nedenler ertelenemeyen zorunlu gemi işleri veya seferin başlangıcında makul olarak olması beklenmeyen işler'' manasında anlaşılacaktır. 2. Yorgunluğun dünya çapında kabul edilmiş teknik bir tanımı olmamasına rağmen, gemi işleri ile uğraşan her kimse teşkilat tarafından belirlenenler dahil fakat bunlarla sınırlı olmamak üzere yorgunluğa katkı sağlayacak faktörlere dikkatli davranmalı ve gemi işleri hakkında karar verirken bunları dikkate almalıdır. 3. Kural VIII/1' i uygularken aşağıdakiler dikkate alınmalıdır; a. Yorgunluğu önlemek için konulmuş hükümler aşırı ve makul olmayan devamlı çalışma saatleri yüklenilmediğinden emin olmayı sağlamalıdır .Özellikle, Alt Bölüm" A- VIII/1 ' de belirtilen en az dinlenme süreleri diğer saatlerin vardiya tutmağa veya diğer görevlere hasredilebileceği zımnında anlaşılmaktadır . b. İzin sürelerinin sıklığı ve uzunluğu ile -verilemeyenleri- telafi maksadıyla verilen izinler bir süre sonunda birikimden doğan yorgunluğu önlemede önemli faktörlerdir. c. Hükümler, özel güvenlik düzenlemeleri yerine getirilmek şartıyla, kısa deniz seferlerindeki gemiler için değiştirilebilir. d. İdareler, denizcilerin çalışma ve istirahat saatlerini kayıtlarının tutulduğuna ve bu kayıtların çalışma saatleri ve istirahat sürelerine ait kurallar uyulduğuna emin olunacak uygun aralıklarla idare tarafından kontrol edileceklerine dair bir talebin tanıtımı üzerinde çalışmalardır. e. Deniz kazalarının soruşturma sonucu olarak alınan bilgilere dayanarak, idareler yorgunluğun önlenmesi hakkındaki. şartlarını gözden geçirmeğe devam etmelidirler. Alt Bölüm B -VIII/2 Vardiya düzenleri ve gözetilecek hususlar hakkında rehber : 1. Aşağıda verilen çalışma rehberi; şirketler, gemi kaptanları ve vardiya zabitleri tarafından dikkate alınmalıdır. KISIM 3 -1 SEYİR VARDİYASININ TUTULMASINA REHBER Tanıtım : 2. Tehlikeli, zehirli veya yüksek parlayıcılıktaki yükler taşıyan gemilere olduğu kadar özel gemi tiplerine ait özel rehberler gerekli olabilir. Gemi kaptanı bu çalışma rehberini şartlara uygun olarak temin etmelidir. 3. Seyir vardiyasında görevli zabitlerin denizde can ve mal güvenliği ile deniz çevresinin kirlenmeden korunması bakımından görevlerini oldukça yüksek düzeyde yapmalarının gerekli olduğunu takdir etmeleri çok önemlidir. 85
Köprü üstü kaynaklarının idaresi : 4. Şirketler Köprü üstünde takip edilecek yöntemler için tam bir rehber yayınlamalı, ulusal ve uluslararası rehberi dikkate alarak her gemiye uygun kontrol listeleri geliştirmelidirler. 5. Şirketler her bir gemideki kaptan ve seyir vardiyasında görevli zabitlere, Köprü üstü vardiya araçlarının nasıl yerleştirilip kullanıldıklarının sürekli olarak tekrar tayin edilmeleri ihtiyacına ilişkin ve aşağıdaki gibi Köprü üstü araçları idare kurallarına dayanarak bir rehber de yayınlamalıdırlar. a. Tüm görevlerin etkili olarak yerine getirildiğine emin olmak için vardiyada yeterli sayıda eğitilmiş kimsel olmalıdır, b. Vardiyanın tüm üyeleri şartlara uygun olarak eğitilmiş, görevlerini yeterli ve etkili bir şekilde yapmağa uygun olmayı veya seyir vardiyasında görevli zabit, seyir ve operasyona ait kararlar verirken mevcut bireylerin yeterliğindeki sınırlamalı veya görev uygunluğunu dikkate almalıdır, c. Görevler her bir bireye açıkça ve belirsiz olmayan bir şekilde verilecek, onlar da sorumluluklarını anladıklarını doğrulayacaklardır, d. Görevler açık bir öncelik sırasına göre yerine getirilmelidir. e. Seyir vardiyasının hiçbir üyesi etkin olarak yapabileceğinden fazla veya daha zor işle görevlendirilmeyecektir , f. Bireyler görevlerini her zaman en yeterli ve etkili olarak yapabilecekleri mevkilerde görevlendirilmeli ve şartların gerektirmesi halinde bireyler diğer mevkilerde tekrar görevlendirirler , g. Seyir vardiyasında göreli zabit bir ayarlamanın yeterli ve etkili bir şekilde yerine getirilebileceğinden emin olmadıkça vardiya üyeleri farklı görev, iş ve mevkilerde görevlendirilmemelidirler, h. Görevlerin etkili bir şekilde yerine getirilmesi için gerekli olduğu düşünülen alet ve cihazlar, vardiyanın şartlarına uygun görevli elemanlarının kolaylıkla kullanımına hazır olmalıdır, i. Vardiyanın üyeleri arasındaki iletişim açık, doğrudan, güvenilir ve eldeki işe ilişkin olmalıdır, j. Önemli olmayan faaliyetler ve ilginin başka tarafa çekilmesinden kaçınmalı, bunlar önlenmeli veya kaldırılmalıdır, k. Tüm köprü üstü cihazları tam olarak çalışır durumda olmalıdır, eğer değilse; seyir vardiyasında görevli zabit operasyonla ilgili kararlar verirken olabilecek herhangi bir arızayı dikkate alacaktır , l. Tüm önemli bilgiler toplanmalı, üzerinde çalışılmalı, yorumlanmalı ve görevleri için bunları talep edecek kişilerin uygun bir şekilde kullanımlarına hazır edilmelidir, m. Önemli olmayan malzeme Köprü üstü veya herhangi bir çalışma yüzeyine konmamalı, n. Vardiya üyeleri her zaman şartlardaki değişmeler yeterli ve etkili bir şekilde cevap verebilecek hazırlıkta olmalıdırlar,
86
BÖLÜM – 5
VARDİYA ZABİTİ GÖREVLERİ VE KONTROL LİSTELERİ
87
BÖLÜM - 5 VARDİYA ZABİTİ GÖREVLERİ
5.1
GENEL :
5.1.1
Kaptanın Temsilcisi STCW-78 Kural II / 1 esasları dahilinde, Vardiya Zabiti (OOW) Gemi Kaptanının temsilcisidir. Ana sorumluluğu her zaman Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğü (COLREG 72) esasları dahilide geminin seyir emniyetini sağlamaktır. Vardiya Zabiti, Gemi Kaptanının köprü üstüne geldiği hallerde de geminin seyir ve emniyet görevlerini yürütmeye devam edecek ve bu sorumluluk, kaptanın gemi kumandasını devir aldığını kendisine özel olarak bildirdiği zaman sona erecektir. Vardiya Zabiti vardiyasını köprü üstünde tutacaktır. Hiçbir hal ve şartta Vardiya Zabiti gerektiği şekilde değiştirilmediği taktirde köprü üstünü terk etmeyecektir. Vardiya zabitinin ana sorumluluğu; seyir vardiyasının kifayetli bir şekilde tutulmasını sağlamaktır. Bu nedenle özellikle vardiyası süresince daima kifayetli bir gözcülüğün (görme ve işitme) yapılmasını sağlamalıdır (Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğü kural:5). Ayrı bir harita kamarası olan gemilerde Vardiya Zabiti, seyir işlemleri maksadıyla kısa bir süre için buraya gitmek mecburiyetinde kalırsa, iyi bir gözcülüğün yapıldığına kanaat getirdikten sonra buraya gidebilir. Vardiya Zabiti, vardiya nöbeti süresince köprü üstü seyir timinin amiridir ve bu tim ile müştereken geminin seyir emniyetini sağlar. Kaptanın köprü üstü’nde bulunmadığı zaman periyodu içinde yapılması gereken işlemlere ilişkin olarak kaptan tarafından hazırlanan GEMİ KAPTANI DAİMİ EMİRLERİ dosyasını her vardiyayı teslim aldığında okur ve vardiyası süresince eksiksiz olarak uygular.
5.2
Ana Görevler Geminin seyir emniyetinin sağlanabilmesi maksadıyla, Vardiya Zabitinin ana görevleri; köprüüstünde vardiya nöbeti tutmak, seyir işlemlerini yürütmek ve GMDSS radyo nöbetini tutmaktır.
5.2.1
Vardiya Nöbeti Vardiya Zabiti vardiyası süresince seyir timi ile birlikte çevresindeki hedefleri devamlı olarak takip ve kontrol altında tutar. Bu hedeflerden gerektiğinde çatışmadan kaçınmak üzere COLREG esasları dahilinde gerekli sakınma manevraları yapar. Ayrıca Köprü üstünde yapılan faaliyetleri gemi jurnalına kayıt eder, seyir cihazlarının periyodik kontrollerini yapar. Alçak görüş şartları ve benzeri durumlarda seyir timini takviye eder ve gerekli gördüğü durumlarda kaptanı köprü üstüne davet eder.
5.2.2
Seyir işlemleri Vardiya zabiti limandan kalkıştan önce hazırlanmış seyir planının tam ve eksiksiz olarak uygulanmasından sorumludur. Seyir planında belirtilen zamanlarda belirtilen mevkilerde bulunulmasını, gidilecek rota bacaklarından herhangi bir sapma olup olmadığını takip ve kontrol eder.
5.2.3
Radyo Muhaberesi GMDSS ( Global Maritime Distress and Safety System ) Radyo muhaberesinin tesis ve idamesi, vardiya zabitinin önemli bir görevidir. Herhangi tehlikeli bir durumda bu cihazı kullanacak bilgi ve beceriye sahip olacaktır.
5.3
Ana görevleri destekleyen diğer görevler
5.3.1
Gemi rota ve süratinin kontrolü Vardiya zabiti, geminin rota ve süratini devamlı olarak kontrol edecek, geminin dümen karakteristikleri ile durma mesafesi konularında bilgi sahibi olacaktır. Vardiya zabiti, gerektiğinde dümeni, makineyi ve seda işareti verecek aygıtları kullanmaktan kaçınmayacaktır. 88
5.3.2
Deniz kirliliğini rapor etme ve acil durumlar Vardiya zabiti, gemiden dolayı oluşabilecek deniz kirliliğini tespit ve rapor etmekle de görevlidir. Ayrıca Vardiya Zabiti acil durumlarda kullanılacak emniyet cihazlarının köprü üstü’nde bulundukları mevkileri bilmeli ve bu cihazların nasıl kullanılacağı hakkında bilgi sahibi olmalıdır.
5.4 5.5
İlave görevler Vardiya Zabitinin vardiyası süresince bazı ilave görevleri daha mevcuttur. Genel muhabere, yük monitörlerinin, makine monitörlerinin ve gemi emniyet sistemlerinin kontrol edilmesi bu ilave görevlerine tipik birer örnek teşkil eder. İlave görevler; Vardiya Zabitinin asli görevleri ile iç içe girmiş görevler olarak ta kabul edilebilir.
5.5
VARDİYA TUTMAK
5.5.1
Geminin seyir emniyetini muhafaza etmek ve tehlikelerden sakınmak Vardiya Zabiti, Çatışmayı Önleme Tüzüğü kuralları dahilinde dikkatli ve devamlı bir vardiya sorumludur. Vardiyasında;
tutmaktan
Mevcut durumu kavramak için iyi bir çevresel gözcülük ( görme ve işitme takibi ) yapmalı ve yaptırmalı ve buna civardaki mevcut gemileri ve kara işaretlerini de dahil etmelidir. Yaklaşan gemilerin kerterizlerini ve hareketlerini yakından takip etmelidir. Geminin çatışma riskini, karaya oturma olasılığını ve diğer seyir tehlikelerini tam ve doğru olarak tahmin edebilmelidir. Gemilerin veya deniz uçaklarının yaratabileceği tehlikeleri ayırt edebilmeli, gemi enkazı, deniz üzerinde başı boş yüzen cisimler ve diğer seyir tehlikeleri konularında daima müteyakkız bulunmalıdır. Çevreyi gözetlemek konusunda vardiya süresince köprü üstü timi ile birlikte çok dikkat sarf etmelidir. Yeni bir rotaya dönüş yapmadan önce tüm çevrenin ve özellikle dönülecek yeni rota istikametinin neta olduğu kontrol edilmeli ve müteakiben yeni rotaya dönüş için serdümene dümeni kullanması için emir vermelidir. Gemilerin köprü üstü genellikle kaporta ve lombozlar ile tamamen kapatılmıştır. Seda verme cihazları açık köprü üstü / ana direk üzerinde bulunur. Bu cihazlar kullanıldığında sesleri köprü üstünden rahatlıkla duyulmalıdır. 5.5.2
Tek başına sakınmak Vardiya Zabiti, vardiyasında kimseye danışmadan tek başına gündüz süresince aşağıda belirtilen olaylara reaksiyon gösterebilecek yeteneğe sahip olmalıdır. Gelişebilecek herhangi bir olaya karşı uygulayabileceği muhtemel hareket tarzlarını dikkatli ve doğru olarak belirliyebilmeli ve gerektiğinde şüpheye mahal vermeyecek şekilde gemiye sakınma manevrası yaptırabilmelidir.
Kısıtlı şartlar hariç, aşağıda belirtilen faktörlerin birbirleri ile olan ilişkilerinin sebebiyet verebileceği tüm durumları tam ve doğru olarak bilmelidir. -
Hava durumu Görüş şartları Trafik yoğunluğu Muhtemel seyir tehlikeleri Trafik ayırım şeritleri içi veya yakınlarında
Vardiyasında herhangi bir durum değişikliği meydana geldiğinde bir yardımcıya ihtiyaç duyduğu taktirde, kendisine yardımcı olabilecek bir vardiya zabiti /gemi kaptanını hiç çekinmeden köprü üstüne çağırmalıdır. 5.5.3
Genel Nezaret Vardiya Zabiti; gemide icra edilen günlük faaliyet konusunda bilgi sahibi olmalıdır. Güverte üzerinde çalışan personeli izlemeli, yük veya yük elleçleme eçhizelerini (monitörlerini) kontrol altında tutmalıdır. Korsanlık ve silahlı saldırıların yapıldığı tespit edilen denizlerde Vardiya Zabiti, bu tip olaylara karşı dikkatli vardiya tutmalıdır. 89
5.6
Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğü ve Vardiya Tutmak
5.6.1
Fenerler, Alametler ve seda işaretleri Vardiya Zabiti; Çatışmayı Önleme Tüzüğüne çok iyi derecede vakıf olmalıdır. Gemisini emniyetle seyir yaptırabilmesi için tüzükte belirtilen fener, alamet ve seda işaretlerini doğru olarak göstermesi / çalması ve bu işaretler ile karşılaştığında manalarını doğru olarak anlaması gerekir. Misal: Vardiya Zabiti gemisinde bir makine arızası meydana geldiğinde yaklaşan tekneye gerek durumunu bildirmek ve gerekse bu tekneye yol üstünlüğü sağlamak için Çatışmayı Önleme Tüzüğü Kural 3(f) de belirtilen gündüz/gece işaretlerini göstermeye zorunludur. Bu işaretler gösterilmediği taktirde, yaklaşan tekne tarafından gemisi kuvvetle yürütülen bir tekne olarak kabul edilecektir. Bu durumda yaklaşan tekne Çatışmayı Önleme Tüzüğü Kısım II’ de belirtildiği şekilde hareket edecek, ancak arızalı geminin manevra yeteneği olmadığı için iki gemi arasında bir çatışma riski meydana gelecektir.
5.6.2
Çatışmadan Kaçınma Manevrası Vardiya Zabiti herhangi bir çatışmadan kaçınmak için kaçınma manevrasını, Çatışmayı Önleme Tüzüğü kuralları dahilinde ve mümkün olduğu kadar önce ve karşı ki gemi tarafından anlaşılacak şekilde yapmalıdır. Neta olununcaya kadar karşı geminin hareketleri devamlı olarak izlenmelidir. VHF telsizi, çatışmadan sakınma gayesi ile kullanılamaz.
5.6.3
Çatışmadan kaçınmanın tespiti Açık havada, çatışma riskinin olup olmadığı pusla kerterizi ile çok önceden tespit edilebilir. Hedef kerterizin sabit kalması (fark edilir şekilde değişmemesi) çatışma riskinin olduğunu gösterir. Ancak çok büyük bir tekneye veya yedek çekene veya yakın mesafede olan bir tekneye yaklaşılırken fark edilir derecede kerteriz değişmesi görüldüğü durumlarda da çatışma tehlikesi bazen mevcut olabileceğini unutmamak gerekir. Kısıtlı görüş şarlarında radar ve radar plotlama usulleri size çatışma tehlikesinin tespiti konusunda yardımcı olur. Vardiya Zabiti, açık havada gözle tespit ettiği hedefler üzerinde radar ve radar plotlama usullerini kullanma / uygulama konularında ki eğitim seviyesini pekiştirmelidir.
5.7
Köprü üstü Faaliyetlerinin Kayıt Edilmesi Vardiya sırasında seyir faaliyetleri ile ilgili tüm hususlar ve vardiya süresince meydana gelen olaylar jurnala kayıt edilmelidir. Rota ve sürat değişiklikleri, dümen motoru değişimi, radarın çalıştırılması veya stop edilmesi, vardiyada meydana gelen arızalar ve bu arızaların son durumları, vardiya değişimleri, hava ve deniz durumu, derinlik kıymetleri, NAVTEX alıcından alınan bilgiler vb. Geminin mevkileri harita üstüne sık plotlanmalıdır. Plotlama özellikle her rota değişimini müteakip muhakkak yapılmalıdır. Harita üzerinde plotlanan mevkiler, gemi limana varışa kadar silinmeden muhafaza edilmelidir.
5.8
Seyir Cihazlarının Periyodik Kontrolleri
5.8.1
Operatör kontrolleri Seyir cihazlarının operatör kontrolleri; Seyire hazırlık sırasında (Köprü üstü Kontrol Listesi B2) ve limana girişten önce ( Köprü üstü Kontrol Listesi B3 ) Kontrol Listelerinde belirtilen hususlar dahilinde detaylı olarak yapılmalıdır. Ayrıca uzun süreli bir okyanus geçişini müteakip kıyı sularına girilmeden önce makinenin ve dümen donanımın kontrolü yapılmalıdır.
5.8.2
Rutin test ve kontroller Vardiya zabiti, aşağıda belirtilen köprü üstü cihazlarının günlük rutin test ve kontrollerini yapmalıdır. Her vardiyada oto pilot en az bir kere el durumuna alınarak test edilmelidir.
Cayro ve miyar pusla hataları her vardiyada en az bir kez kontrol edilmeli ve bu işlem değişiklerini müteakip de tekrarlanmalıdır.
90
belirgin rota
Cayro ve Miyar Pusla ripiterleri ana cayro ve miyar pusulaya göre senkronize edilmelidir. Bu senkronize işlemine köprü üstü haricindeki ripiterlerde dahil edilmelidir. Misal : Makine kontrol dairesi ve yekede bulunan pusla ripiterleri de senkronize edilmelidir. 5.8.3
Elektronik cihazların kontrolü Köprü üstü’ndeki elektronik cihazlar ile muhabere cihazlarının köprü üstünde bulunan remote kontrolleri (uzaktan kumanda cihazları) periyodik olarak kontrol edilmelidir.
5.8.4
Verilen emirlerin kontrolü Vardiya zabiti, vermiş olduğu emirlerin uygulanıp/uygulanmadığını kontrol etmelidir. Misal: Dümene verilen komut açısı (Sancak 15 vb.), emredilen rota, makineye verilen sürat vb.. Dümen açısı dümen indigatöründen, emredilen rota cayro ve/veya miyar pusla ripiterinden, makineye verilen sürat köprü üstü makine devir takometresinden (RPM olarak) ve paraketeden kontrol edilir.
5.9
Vardiya Değişimi ( Köprü üstü Kontrol Listesi B12 ) Vardiya tutan personelin etkin olarak görev yapabilmesi için yorgun olmaması gerekir. Gemiyi limandan kaldıran ilk vardiya ile müteakip vardiyaların, göreve gelmeden önce yeteri kadar dinlenmiş olmaları mutlaka sağlanmalıdır. Görevi teslime edecek Vardiya Zabiti; görevi devir alacak zabitin (hastalık, alkol, uyuşturucu, yorgunluk) gibi nedenler ile görevini etkinlikle yapamayacağına kanaat getirirse görevi teslim etmeyecektir. Şüphe ederse ise durumu kaptana bildirecektir. Görevi teslim alacak zabit, vardiyayı teslim almadan önce geminin mevkisinin doğru olarak haritaya işlenmiş olduğuna emin olacak, çevredeki hedefler, geminin rota ve sürati, makine kontrollerinin çalıştığını kontrol edecek, bölgedeki seyir tehlikeleri konusunda görevi teslim edecek zabitten bilgi alacaktır. Görevi teslim alacak zabit, kendi vardiya elemanlarının görevi tam olarak devralmaya hazır olduğunu ve bilhassa karanlığa adaptasyonlarının sağlandığından emin olacaktır. Vardiyayı bırakacak zabit şayet bir manevra veya tehlikeden kaçınma hareketi icra ediyorsa hareket tamamlanıncaya kadar devir teslim yapılmayacaktır.
5.10
Kaptanın Köprü üstüne Davet Edilmesi Vardiya Zabiti, Kaptanın Daimi Emirlerinde belirttiği durumlar veya bilgi alması gereken özel durumlar meydana geldiğinde veya geminin seyir emniyetine ilişkin olarak herhangi bir tereddüde düştüğünde Kaptanı köprü üstüne davet edecektir. Kaptanın köprü üstüne davet edilmesini gerektiren durumlara ilişkin bilgiler Köprü üstü Kontrol Listesi B 13’ te bulunmaktadır. Her ne kadar Kaptan gelişen şartlar nedeniyle köprü üstüne davet edilmiş ise de, Vardiya Zabiti geminin selameti için şartlar elverdiğince gereken tedbirleri alacaktır. Vardiya Zabiti, Kaptan köprü üstüne geldiği hallerde de geminin seyir ve emniyet görevlerini yürütmeye devam edecek ve bu mesuliyet, kaptanın gemi kumandasını aldığını kendisine özel olarak bildirdiği zaman sona erecektir. Kaptanın gemi kumandasını devir alması gemi jurnaline kayıt edilecektir.
5.11
SEYİR
5.11.1
Genel Kurallar Vardiya Zabiti seyir planının emniyetle uygulanmasından sorumludur. Seyir planı gereği harita üzerine limandan kalkıştan önce çizilmiş olan rota bacakları ve dönüş noktaları üzerinde geminin emniyetle seyir yapmasını sağlar.
5.11.1.1
Seyir Planında Yapılabilecek Değişiklikler Eğer Vardiya Zabiti herhangi bir seyir tehlikesi veya bir çatışma riski ile karşılaştığında seyir planında belirtilen rota ve/veya süratte değişiklik yapabilir. Vardiya Zabiti bu seyir tehlikesi ve/veya çatışma riskinden neta olacak şekilde manevrasını tamamladıktan sonra seyir planında belirtilen rota bacağına gemiyi yeniden oturtacaktır. 91
Tespit ettiği seyir tehlikesi geminin seyir planında büyük bir değişiklik yapılmasını gerektiriyorsa, gemiyi neta sahaya çıkaracak şekilde gerekli manevrayı yapacak ve bu durumu kaptan ile vardiya tesliminde vardiyayı alacak zabite bildirecektir. 5.11.1. 2
Seyir Süresine Yapılacak Sistem Kontrolleri Aşağıda belirtilen cihaz ve sistemlerin kontrolü, Vardiya Zabiti için zorunlu bir seyir eğitimi yapmasını da sağlayacaktır. Seyir yardımcı cihazlarının kapasite ve limitleri hakkında bilgi sahibi olması İskandilin kullanılarak derinliğin tespiti ve bu derinliğin harita ile karşılaştırılması Pusla kerterizleri ile geminin fix mevkiinin bulunması
LORAN-C ve GPS gibi elektronik seyir yardımcısı aygıtlarından istifade ile bulunan gemi mevkiinin karşılaştırılması
Kıyı seyri yapılırken sahildeki belli nirengi ve/veya fener gibi maddelerden istifade ile tespit edilen geminin Fix mevkiinin, elektronik seyir yardımcısı aygıtlar ile belirlenen mevki ile karşılaştırılması 5.12
Kıyı ve Kısıtlı Sularda Seyir ( Köprü üstü Kontrol Listesi B6 ) Planlı seyir için kullanılan harita bu iş için en uygun harita olmalıdır. Kıyı ve Kısıtlı sularda en büyük ölçekli harita kullanılmalıdır. Büyük ölçekli haritalarda mevkilerin daha sıhhatli olarak konulabileceği gerçeği akıldan çıkarılmamalıdır. Vardiya Zabiti, gerekli seyir işaret/markalarını kesin olarak tespit edebilmelidir. Mevkiler muntazam aralıklar ile konulmalıdır. Mevkilerin hangi aralıklar ile konulacağı; gelgitlerin şiddeti, sahilin yakınlığı, hava şartları, teknenin sürati ile ilgili olarak kararlaştırılmalıdır. Gözle mevki koyma (kerterizler ile) imkanına ilave olarak kıyıya yakın seyirlerde radar da, mevki koymak için kullanılabilir. Şayet seyir markaları (fener, şamandıra, vb.) tam olarak görülemiyorsa veya kısıtlı sularda seyir yaparken geminin mevki sık kontrol edilmesi gerekiyorsa, radar paralel index’te kullanılır ve bu husus kerterizle mevki koyma yerini alır. Kıyı sularında seyir yaparken Vardiya Zabiti geminin rotasını ve rotasındaki değişiklikleri Sahil Makamlarına ve/veya Trafik Kontrol İstasyonlarına bildirmelidir. Dar sularda seyir yapılırken geminin draftı, stabilitesi ve manevra kabiliyeti önem arz eder. Kısıtlı sularda sqaut tesiri geminin manevra kabiliyetine tesir eder ve geminin draftının artmasına neden olur.
5.13
Pilotlu Seyir
5.13.2
Sorumluluk Pilot gemiye gelip köprü üstüne çıkmasını müteakip köprü üstü seyir timi ile birlikte görev yapar. Pilotun iç sularda yapılan seyirlerin uzmanı olduğu unutulmamalıdır. Pilotun gemide bulunması; Kaptan ve/veya Vardiya Zabitini yapmakla yükümlü olduğu görevlerinden ve sorumluluklarından kurtaramaz.
5.13.2
Pilotun Gemiye Çıkması / Gemiden Ayrılması Pilotun gemiye çıkması /gemiden ayrılması sırasında kullanılacak donanım Ek-1 ‘dedir.
5.13.3
Kaptan / Pilot bilgi alışverişi ( Köprü üstü Kontrol Listesi B4 ) Bir Pilot Bilgi Kartı ile Kaptan, pilota gemi karakteristiği hakkında bilgi vermelidir. Bu hususta uluslar arası kabul edilen kart örneği Ek-2’dedir. Bu kart, kaptanın emirleri doğrultusunda doldurulup, köprü üstüne varışta pilota verilmelidir. Kaptan, pilottan bölgenin özellikleri ve seyirle ilgili niyetlerini öğrenir, seyir planı hakkında bilgi verir ve pilotun tavsiyelerini de dikkate alarak gerektiğinde seyir planında değişiklik yapar ve yaptığı değişiklikleri ilgili zabite ileterek planlı seyrin yürütülmesini sağlar. Vardiya Zabiti, mümkün olduğunca gemi hareketlerini ve gemi mevkiini kontrol için pilot ile işbirliği içinde ona yardımcı olacaktır. Kaptan / Pilot bilgi alışverişi detayları Köprü üstü Kontrol Listesi B4’ te belirtilmiştir. 92
5.14
Demirli Durumda (Köprü üstü Kontrol Listesi B8) Kaptanın gerekli gördüğü durumlarda vardiya; gemi limanda demirde iken de devam eder. Gemi limanda demir üzerinde iken Vardiya Zabiti aşağıdaki hususları gerçekleştirmelidir.
Doğru ve uygun harita üzerinde geminin mevkiini mümkün olan ilk fırsatta ve belirli aralıklarla pilot edilecektir.
Kifayetli bir gözcülüğün devam ettirilmesini sağlar.
Geminin doğru şekil ve ışık işaretlerini çektiğini ve kısıtlı şartlarda doğru ses işaretlerini çaldığını kontrol eder.
Gerek ana makine ve gerekse diğer makinelerin kaptan talimatına uygun hazırlık durumunda bulunmasını sağlar. Hava durumu, akıntı, gel-git ve deniz durumlarını devamlı gözler. Görüşün kötüye gitmesi halinde kaptana haber verip, Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğü esaslarına göre gerekli tedbirleri alır. Teknenin sık kontrolünü yapar, acil tedbirleri almaya hazır bulunur. Çevre kirliliğini önlemek için alınmış tedbirlerin kontrolünü yapar, kirlilikle mücadele ile ilgili kuralları uygular. Kaptan emirlerine uygun olarak korsanlara karşı alınması gereken tedbirleri kontrol eder ve devamını sağlar. 5.15
Limana Giriş (Köprü üstü Kontrol Listesi B3)
5.15.1
Yaklaşma Seyri
5.15.2
En son Fix’ten sonra E.T.A.’yı düzeltiniz. Yaklaşma ve liman haritalarını hazırlayıp seyir yardımcılarını kontrol et
Hava raporunu al.
Tıde’ın durumunu tespit edip, detaylarını köprü üstü ve dümen evine asın ve akıntı atlasını işaretleyin.
Fener kitabı ve pilot (kılavuz) kitaplarından liman şartlarını ve seyir yardımcılarını tespit edin.
V.H.F. için gereken listeyi hazırlayıp pilotun, römorkörün, liman otoritesinin vb. kullandığı kanalları tespit edip listeye kayıt edin.
Pilotun gelmesinden en az bir saat önce, baş mühendis ve makine kontrole ve diğer ilgililere bildirin.
Cihazlar – Hazırlık kontrolleri
Pilot çarmıhı ve/veya asansörünü, ışıklı can simidi ve incesini hazırla, test et.
Saatleri senkronize et, varsa rota kaydedicinin saatini düzelt.
Işıkların ve işaretlerin kontrolü : Seyir fenerleri, düdük ışığı, mors ışığı, güverte aydınlatma ve pilot teknesi için borda aydınlatma lambalarının kontrolünü yap.
Çatışmayı Önleme Tüzüğü gereği ve/veya varılan liman tüzüğü gereği kullanılacak işaretler ile stim ve havalı düdüklerin kontrolünü yap.
Dümeni el durumunda kontrol et.
93
5.15.3
5.15.4
Bağlama ve / veya yanaşma
Güverteye cereyan basıp vinç ve bağlama ırgatların testini yap.
Demiri fundaya hazırla
Bağlama halatlarını halat dolaplarından açıp hazırla, durumlarını kontrol et.
Personel
Limana giriş için gerekli personeli çağır, baş, vasat ve kıçüstü personelinin yerlerini almasını sağla. Pilotun gemiye gelişinde, zabit ile karşılanmasını sağla.
Pilot gemiye geldiğinde ; Gerekli bilgiyi pilota aktar, Römorkör ve bağlama durumunu konuş. Yanaşma için pilot tarafından önerilen manevrayı konuş/öğren.
5.16
Limandan ayrılış
5.16.1
Kalkış Seyir Hazırlıkları Rota hazırlıklarının (seyir planının) tamamlanmış olduğundan emin ol. Bölgenin hava tahmin raporunu al. En son seyir ikazlarının alınmış olduğundan emin ol. Harita kamarası ve köprüüstünde ; - Harita ve neşriyatların doğru olarak hazırlandığından emin ol - Hedefelerin yerlerine konulmuş olduğunu gör - Dürbünler, megafon ve telsiz lambalarının kullanıma hazır olduğunu gör - İşaret flamalarının gerektiği gibi düzgün ve yerinde olduklarını gör Hareket için Tide durumu hesabını yap. Detayları dümen evi ve köprü üstüne as. Akıntı atlasına işaretle Pilot – römorkör arası kullanılacak VHF kanalını ayarla. Baş mühendise hareketten gereken zaman önce hareket edilecek saati bildir. Hareket freeboard ve draftlarını öğren.
5.16.2
Cihaz Hazırlık Kontrolleri Limana girişte belirtilen maddelere ilaveten, Cayro Pusulayı çalıştır, hataları kontrol et. (Normal olarak cayro hareketten 6 saat evvel çalıştırılmalıdır) Ripiterleri (dümenci dahil) senkronize et (düzelt). Paraketeyi ayarla Decca, Loran-C, Satallite ve GPS’ in doğru değerlerde olduğunu kontrol et.
5.16.3
Deniz Tertibinin Alınması Bütün Kargo (ambar) kapaklarının kapalı, muşamba lanmış ve kilitlenmiş olduğunu gör Bumba / dikmelerin arya (yatırılmış/indirilmiş) edildiğini ve emniyete alınmış olduğunu gör. Donanımların deste olduğunu gör.
Seyyar malzemenin deniz bağına vurulmuş olduğunu gör.
Bordadaki dökülen puntellerin yerlerine konduğunu ve emniyet saplamalarının takıldığını gör. 94
5.16.4
Su geçirmez kemere kaportalarının kapanmış ve emniyete alınmış olduğunu gör.
Personel Pilot için pilot kabini hazırlat (varsa). Personelin tam olarak gemde olduğu hakkında rapor al. SOLAS gereği Role Çizelgesini as. Gerekirse diğer acil görev listesini dağıt.
5.17
Gemi Draftı ve Manevra Bilgileri Gemi kaptanı; bütün seyir süresince düzeltilmiş draftın Vardiya Zabitleri tarafından devamlı olarak bilinmesini sağlayacaktır. Draft değerleri köprü üstünde uygun bir yere asılmış olacak ve seyrin gereği düzeltilecektir. Özellikle, denizde iken balast nedeniyle draft ta olacak değişiklikleri hesaplamak üzere bir zabit görevlendirilecektir. Bu zabit draftın hesaplanması ve kayıt edilmesinden sorumlu olacaktır. Köprü üstü’nde geminin genel karakteristik ölçüleri ve detaylı manevra karakteristik değerleri daimi olarak asılmış olacaktır. Uluslar arası olarak tavsiye edilen böyle bir genel karakteristik listesi EK-3’ te belirtilmiştir. Ana makine ve seyir cihazları bu liste veya buna ek listede gösterilecektir. Geminin manevra kabiliyetini gösteren çizelgelerin daimi gemi performansını göstermeyeceğini, performansın çevre şartları, tekne ve yük durumu ile değişeceği akıldan çıkarılmamalıdır.
95
96
97
98
99
100
101
KÖPRÜÜSTÜ KONTROL LİSTESİ B1 KÖPRÜÜSTÜ CİHAZLARININ TANINMASI Aşağıda belirtilen cihazların kullanılması çalışılıp tam olarak anlaşıldı mı? Köprüüstü ve güverte ışıkları Ana ceryanın kesilmesi halinde dahi çalışabilen Emergency donanım tehlike ikaz cihazları Seyir fenerleri ve işaret ışıkları Seyir fenerleri, Işıldaklar, işaret lambaları, mors ışıkları Ses işaret aygıtları Düdükler Sis çanı ve gong sistemi Emniyet cihazları Payroteknik malzeme, EPIRB ve SART Emniyet Cihazları Payro teknik malzeme, EPIRRB, SART Köprüüstü yangın dedektörleri kontrol paneli Genel ve yangın alarmları kumanda paneli Emergency tulumba, havalandırma ve su sızdırmaz kaporta kontrolları Dahili muhabere cihaz ve devreleri Seyyar telslzler Emergency bataryalı dahili telefon sistemi Genel adres sistemi Harici muhabere cihazları VHF ve GMDSS cihazları Köprüüstü alarm sistemleri İskandil Elektronik Seyir Yardımcıları ve Mevki Koyma Sistemleri Cayro pusula ve ripiterleri
102
Miyar pusula Off-course (rota) alarmı Radar ve ARPA Sürat / Mesafe rekorderi Ana makine ve thruster kontrolları
Dümen Donanımı (El, Otopilot ve emergency değiştirme düzenekleri dahil) Otomatik traklama sistemi ( varsa ) ECDIS ve elektronik haritalar ( varsa ) IBS sistemi ( varsa ) Köprüüstü eçhizeleri (dürbünler, işaret flamaları, meteorolojik aletler) 'nin yerleri Harita ve hidrografik neşriyatın saklanma yerlerini biliyor musunuz ?
Diğer Kontrollar
103
KÖPRÜÜSTÜ KONTROL LİSTESİ B2 SEYRE HAZIRLIK
Niyet edilen seyir için bir Seyir Planı hazırlandı mı? Aşağıdaki cihazların kullanılmaya hazır oldukları kontrol edildi mi? Demirler Rota değişiklikleri ile makineye verilen kumandaları kaydedici cihaz/jurnal İskandil Elektronik Seyir Aygıtları Cayro, Miyar Pusla ve bunların ripiterleri Radarlar Sürat / Mesafe rekorderi Saatler Aşağıdaki cihazlar test edilerek kullanıma hazır oldukları görüldü mü ? Köprüüstü ve makine dairesi makine telgrafları RPM indigatörleri Emergency makine stopları Thruster kontrolları ve indigatöleri (varsa) Pitch kontrolları ve indigatörleri (varsa) Muhabere Sistemleri Köprüüstü, Makine dairesi, Baş üstü, Yeke arasındaki dahili muhabere devreleri Seyyar telsizler Sahil makamları ile VHF radyo muhaberesi tesisi Seyir Fenerleri, Işıldaklar, Alametler Seyir fenerleri, Işıldaklar, mors ışıkları Seda verme cihazları Düdükler 104
Çan ve gong sistemleri Dümen Donanımı; El, Oto Pilot, Emergency dümen değiştirme donanımı, dümen müşirleri Cam silecekleri, döner cam silecekleri Geminiz denize çıkmaya hazır mıdır ? Yük ve yük elleçleme donanımları emniyete alınmış mıdır ? (Deniz bağına vurulmuş mudur ?) Su kesiminin altında kalan su geçirmez kaportalar kapatılmış mıdır ? Yük / Yolcular için detaylı bilgi sahibi olunmuş mudur ? Gemi Stabilitesi ve draftı hakkında bilgi sahibi olunmuş mudur ? Gemi pesoneli manevra yerlerine alınmış ve sahil personeli yerlerini almış mıdır ? Pilotun gemiden ayrılacağı mevki öğrenilmiş midir ? Diğer Kontrollar
105
KÖPRÜÜSTÜ KONTROL LİSTESİ B3 LİMANA VARIŞ HAZIRLIKLARI
Limana giriş hazırlıkları kapsamında geminin pilot için gerekli ön bilgilerini içeren ve Detayla EK-4'te belirtilen rapor sahil makamlarına gönderildi mi ?, Sahil makamlarından Liman ve pilotaj hizmetleri ile ilgili bilgileri içeren ve detayları EK-5'te belirtilen rapor Alındı mı ? Liman giriş planı sahil makamlarından EK-5'te belirtilen format dahilinde gönderilen Bilgiler ışığında gerekli düzeltme yapıldı mı? , Seyir tehlikeleri haritaya işlendi mi? Limana Varış Zamanı (ETA), sahil makamları ile koordine edilerek tespit edildi mi ? Yük / Balast durumu kontrol edilerek gerekiyorsa yeniden ayarlandı mı ? Aşağıda belirtilen cihaz ve eçhizelerin kontrolü yapıldı mı ? Rota ve makine kaydedici cihazları Saatlerin sinkronizasyonu ve liman saatine (LMT) göre ayarlanması Baş üstü, Makine dairesi , Kıç üstü, Vasat ve yeke dairesi ile dahili muhabere devreleri kontrolu İşaret verme cihazları (Işıldakları ve işaret filamaları , v.b.) Güverte ışıkları Demir ve demir ırgartı Yangın Devreleri Deniz suyu basınç kontrolu Bağlama halatları/telleri ve kılavuz halatlarının hazırlığı Yalpa donanımı (stabilisers) ve parakete kılıcı yuvalarına çekildi mi ? Dümen Donanımının kontrolu yapıldı mı ? (Dümen otopilot'tan el durumuna alınarak serdümen Vasıtası ile el ile kontrol edilip, normal olduğu görüldü mü ? Makinaların testlerinin yapıldığı ve manevraya hazır olduklarına ilişkin rapor alındı mı ? Köprüüstüne gelince pilota verilmek üzere Pilot kart (EK-2) doldurulup hazırlandı mı?, Pilotun Gemiye çıkması / gemiden ayrılması sırasında kullanılacak donanım (EK-!) hazırlandı mı ? VHF kanallar (Misal: VTS devresi, Pilot devresi, Romörkör devresi, Sahil Makamı devresi v.b.) Tespit edilerek, kontrolü yapıldı mı ?
106
Aşağıdaki yanaşma bilgileri var mı ? Demirlenecek mi, yoksa iskeleye yanaşılacak mı ? Gemi iskelesi veya sahil iskelesinden hangisinin kullanılacağı öğrenildi mi ? Sahil irtibatlarının adedi ve ölçüleri (sıze), Bumba gerektirecek mi ? Palamar botu ve halatlar Diğer kontroller
107
KÖPRÜÜSÜTÜ KONTROL LİSTESİ (B4) PİLOT (KILAVUZ) HİZMETLERİ
Pilot (kılavuz) Köprüüstüne gelir gelmez geminin rotası, sürati ve draftı hakkında Kendisine bilgi verildi mi ? Pilota kendi kullanacağı can kurtarma malzemesi (can yeleği) ile, gemiyi terk yeri ve Gemiyi terk vasıtası hakkında bilgi verildi mi? Uzun seyirler için pilota kamara tahsis edildi mi ? Hazırlanmış seyir planı detayları ve aşağıdaki konular hakkında Kaptan ile Pilot müzakere ederek gerekli mutabakat sağlandı mı ? Radyo muhaberesi ve rapor sistemleri Köprüüstü vardiya düzeni ve mürettebatın hazırlık durumları Romörkörlerin mülaki olma zamanı ve kullanılış şekilleri Yanaşma /demirleme mevkileri konusunda mutabakat sağlanması Pilotlu seyir süresince bölgedeki umulan trafik yoğunluğu konusunda bilgi alışverişi yapıldı mı ? Eğer yapılacak ise pilot değişiklikleri konusunda bilgi alındı mı? Usturmaçaların mevkileri konusunda mutabakat sağlandı mı ? Pilot kartı doldurulmuş şekilde pilota verildi mi ? Pilot köprüüstü Durum Levhası (Wheelhouse Poster) hakkında bilgilendirildi mi ? Köprüüstü timi pilotlu seyir konusundaki sorumluluklarını tam olarak anladılar mı ? Köprüüstü personeli, Pilot ve Sahil Makamları arasındaki lisan konusunda uyuşma sağlandı mı? Verilen kumandaların icrası ve geminin ilerlemesi, Kaptan ve Vardiya Zabiti tarafından kontrol Ediliyor mu ? Makine dairesi ve gemi mürettebatı pilotlu seyir konusunda bilgilendirilmiş midir ? Doğru fenerler, işaret flamaları ve alametler gösterilmekte midir ?
Diğer kontroller
108
KÖPRÜÜSTÜ KONTROL LİSTESİ B5 SEYİR PLANI HAZIRLIĞI Seyir haritaları aşağıdaki esaslar dahilinde seçilmiş midir ? Kıyı sularında ki seyirler için büyük ölçekli haritalar Okyanus geçişleri için küçük ölçekli haritalar Seçilen haritaları kullanıma göre tasnif edin Rotaları çizin, bölgedeki hava tahmin raporu ile pilotun alınacağı / bırakılacağı mevkiler ve zone bölgelerini işaretleyin Aşağıdaki seyir neşriyatları köprüüstüne getirildi mi ? Bölgede kullanılan trafik ayırım düzenleri , genel rota istikametleri ve pilot kitapları Fener kitapları Radio signals Liman giriş kuralları Med-Cezir kitapları ve atlasları Seyir haritaları ve neşriyatları, denizciliğe İlanlara göre kullanılır duruma getirildi mi ? Seyir haritaları ve neşriyatlarının düzeltmeleri eksik ise derhal yeni harita/neşriyat tedarik edilmelidir. Denizcilere ilanlar (notices mariners) tamam mıdır ? Bölgesel tehlike ikazları alınmış mıdır ? NAVAREA seyir ikazları alınmış mıdır ? Aşağıdaki hususlar göz önüne alındı mı ? Geminin kalkış ve limana varıştaki su çekimi (draftı) Geminin yük/özel yük istiflenme durumu Geminin seyir planında ki rota bacakları üzerinde özel maksatlı gemilerin herhangi bir faaliyetinin olup/olmadığı Aşağıdaki hususlar kontrol edildi mi? Rotalama konusunda seyir haritaları ve neşriyatlarında belirtilen tavsiyeler Hava tahmin raporları ve bölgenin meteorolojik karakteristikleri Seyir haritaları ve neşriyatlarından rota bacakları üzerindeki karalar ile gidilecek limanın denizden görünme özellikleri Rota bacakları, Gemi rapor sistemleri ve VTS istasyonları, seyir haritaları ve neşriyatlardan kontrol edildi mi?
109
Hava ve deniz durumu seyir için müsait midir ? Liman varış hazırlığı olarak aşağıdaki hususlar tamamlandı mı ? Seyir haritaları ve neşriyatları geminin kullanılması açısından incelendi mi ? Gemi - sahil İstasyonları, Pilot temini hususları incelendi mi ? Pilot kartı hazırlandı mı ? Liman Tüzükleri incelendi mi ? Diğer kontroller
110
KÖPRÜÜSTÜ KONTROL LİSTESİ B6 KIYI SULARINDA SEYİR Seyir Planı hazırlanırken aşağıdaki faktörler göz önüne alındı mı ? Pilot kitaplarında belirtilen seyir istikameti üzerindeki tavsiyeler/ikazlar Gemi draftı (su çekimi) dikkate alınarak en uygun su derinliği Sığ sularda "SQUAT" nedeniyle tekne altı klerensi Tide (Gelgit) ve akıntılar Özellikle ilk gidilen bölgelerde kısıtlı görüş şartları altında hava durumu Bölgede mevcut seyir yardımcıları ve doğrulukları/güvenilirlikleri Kullanılacak mevki koyma metotları Tehlikeli noktaları geçiş zamanları (gündüz/gece) Karşılaşılabilecek trafiğin tipi, akış yönü ve yoğunluğu Trafik ayırım düzeni / rota gereksinimleri Mahalli veya sahil radyo yayınları dinleniyor mu ? Seyir yapılan sahada VTS sistemi mevcut mudur ? Geminin mevki muntazam aralıklar ile kontrol ediliyor mu ? Aşağıdaki cihazlar muntazam aralıklar ile kontrol ediliyor mu ? Cayro ve/veya manyetik pusla (miyar pusla) hataları Otopilot ile uzun bir seyir yapılmasını müteakip kıyı sularına girmeden önce dümenin el durumuna alınarak bu durumda çalıştığı Radar performansı ve pruva çakarı ayarı İskandil Vardiya zabiti makine dairesini makineyi kullanabileceği konusunda ikaz etti mi ? Serdümen gerektiğinde dümeni el durumunda kullanmak üzere hazır mı ? Deniz Kirliliğini önlemek üzere MARPOL 73/78 gereği tedbirler alındı mı ? Diğer kontroller
111
KÖPRÜÜSTÜ KONTROL LİSTESİ B7 OKYANUS SULARINDA SEYİR (AÇIK DENİZ SEYRİ)
Çevreyi gözetleme görevine devam ediliyor mu ? NAVEREA, HYDROLANT ve HYDROPAC seyir tehlikeleri ikaz brodkastları ve diğer uzun Menzil hava tahmin istasyon yayınları dinleniyor mu / kayıt ediliyor mu ? Bölgesel hava durumu hakkında bilgi sahibi olmak için barometre değerlerindeki Değişimler kontrol ediliyor mu ? ANVER gibi saha rapor sistemlerine iştirak ediliyor mu ? Gemi mevkii muntazam aralıklar ile kontrol ediliyor mu ? Astronomik seyir metotları uygulanarak bu konudaki tecrübe arttırılıyor mu ? Cayro / Miyar pusla hataları ve radar performansı muntazam aralıklarla kontrol ediliyormu ? Radar teknisyenlerinin tecrübesini arttırmak üzere açık havalarda radar üzerinde Çalışmalarına müsaade ediliyor mu ? Karanın tespiti konusunda bir hazırlık yapılıyor mu ? Deniz kirliliğini önlemek üzere MARPOL 73/78 ' de belirtilen gerekli önlemler alınıyor mu ?
Diğer Kontroller
112
KÖPRÜÜSTÜ KONTROL LİSTESİ B8 DEMİRLEME VE DEMİR VARDİYASI Bir demirleme planı yapıldı mı ? Varsa aşağıdaki hususlar dikkate alınıyor mu ? Uygun zamanda sürat kesme Rüzgar ve/veya akıntının istikameti, sürati Düşük sürat ile manevra yapılırken Tide akıntıları Özellikle deniz tarafında yeterli saha olup/olmadığı Deniz derinliği, dip tabiatı özelliği, kaç kilit demir zinciri döşeneceği Makine dairesine ve baş üstündeki demirleme timine demirleme için stand-by zamanı bildirildi mi ? Aşağıdaki cihazların kullanıma hazır olduklarını kontrol edin Demirler Işıklar / Şekiller Seda işaret aygıtları Demirleme mevkii Liman Yetkililerine bildirildi mi ? Gemi demir üzerinde iken Vardiya Zabitinin yapması gereken hususlar Geminin mevkii mümkün olan sık aralıklar ile haritaya plotlanmalı Şartlar elverdiği ölçüde sahildeki nirengilerden kerteriz alınarak geminin fix mevkii konmalı Gemi çevresinin gözlenmesine devam edilmeli Muayyen aralıklar ile geminin etrafı kontrol edilmeli Meteorolojik durum, Met-Cezir durumu ve deniz durumu takip edilmeli Geminin taradığı tespit edildiğinde kaptana rapor edilmeli Ana makine ve diğer makinelerin kaptan talimatında belirtilen hazırlık durumlarında olduğu kontrol edilmeli Görüş şartları kısıtlandığında kaptana rapor edilmeli Uygun fenerlerin/alametlerin (şekillerin) yakıldığı/çekildiği ve uygun seda işaretlerinin çalındığı kontrol edilmeli Deniz kirliliğini önlemek için MARPOL 73/78 ' de belirtilen tedbirlerin uygulanması kontrol edilmeli
Diğer Kontroller
113
KÖPRÜÜSTÜ KONTROL LİSTESİ B9 KISITLI GÖRÜŞ ŞARTLARINDA SEYİR
Aşağıdaki cihazların kontrolleri yapılarak tam olarak çalıştıkları görüldü mü ? Radar, ARPA ve diğer pilotlama cihazları VHF Sis seda işaretleri Seyir fenerleri İskandil (sığ sularda bulunulduğu zaman) Su geçirmez kaportalar kapatıldı mı ? (Eğer var ise) Gözcüler arttırıldı mı, serdümen dümeni el durumuna almak üzere hazır mı ? Kaptan ve makine dairesine haber verildi mi, makineler manevra için hazır tutuluyor mu ? Çatışmayı Önleme Tüzüğü (COLREGS) Kural 19'da belirtilen hususlar gözden geçirildi mi, Emniyetli hıza düşüldü mü ? Tehlikeli bir durumda geminizin makineleri sürat düşmeye, stop etmeye, tornistan Çalışmaya hazır mıdır ? Eğer geminizin mevkiinde bir şüphe duyarsanız demirleme imkanız var mıdır ?
Diğer Kontroller
114
KÖPRÜÜSTÜ KONTROL LİSTESİ B10 AĞIR DENİZLERDE VE TROPİKAL FIRTINALARDA SEYİR Kaptan, makine dairesi ve mürettebat durumdan haberdar edilmiş midir ? Seyyar cihaz ve malzemeler iç bölmelere/ makine dairelerine/ambarlara alınıp deniz bağına vurularak emniyete alınmış mıdır ? Gemideki tüm güverteye açılan lomboz ve kaportalar ile su geçirmez kaportalar Kapatılmış mıdır ? Gemideki güverteye açılan hava manikaları kapatılmış mıdır ? Gerekiyor ise rota ve sürat ayarlanmış mıdır ? Mürettebat güvertede dolaşmaması konusunda uyarılmış mıdır ? Gerekli yerlerde bulunan emniyet halat/tellerinin gerginliği/sağlamlığı kontrol edildi mi ? Aşağıda belirtilen hususlarda gelişmeler takip ediliyor/bildiriliyor mu ? Hava raporları Sorumlu makama bölgenizde meydana gelen tropik fırtına ile ilgili hava raporunu gönderdiniz mi ?
Diğer Kontroller
115
KÖPRÜÜSTÜ KONTROL LİSTESİ B11 BUZDA SEYİR Aşağıdaki kişi / kişilere haber verildi mi ? Kaptan Makine kontrol Mürettebat Su geçirmez kaportalar kapatıldı mı ? (varsa) Sürat ayarlandı mı ? Balast tankları ve sintine seviyeleri yükselti mi ? Aşağıdaki konularda talimatlar çıkarıldı mı ? Buz gözleme servisi brodcastının monite edilmesi SOLAS gereği tehlike mesajı yayınlandı mı ?
Diğer kontroller
116
KÖPRÜÜSTÜ KONTROL LİSTESİ B12 VARDİYA DEĞİŞTİRME
Vardiya değişimi sırasında görevi alacak vardiya zabiti aşağıda belirtilen hususlara aşina oldu mu ? Yürürlükteki emirler İlave kaptan talimatları Seyir ikazları Geminin mevkii, rotası, sürati ve draftı Mevcut / hesaplanmış Tıde durumu, akıntılar, hava durumu ve görüş şartlarının rota ve sürate etkisi Köprüüstü makine telgrafı /makine kontrollerinin (varsa) durumu Seyir durumu;
Köprüüstünde ki seyir ve emniyet cihazlarının tamamlanan vardiyadaki faaliyet durumları Cayro ve manyetik pusla hataları Civardaki gemimizi ilgilendiren gemi hareketleri Sahil maddeleri, ışıklar ve şamandıraların tanımı Vardiya süresince karşılaşılan tehlikeli durumlar Geminin su altı klerensini etkileyecek muhtemel meyil, trim ve squat Vardiya süresince güvertede yapılacak işler
Diğer Kontroller
117
KÖPRÜÜSTÜ KONTROL LİSTESİ B13 KAPTANIN KÖPRÜÜSTÜNE DAVET EDİLMESİ
Aşağıda belirtilen şartlar meydana geldiğinde Vardiya Zabiti, vakit geçirmeksizin Kaptanı köprüüstüne davet edecektir. Görüşün Kaptan emirlerinde belirtilen seviyeye kadar düşmesi Ağır trafik durumu veya diğer teknenin hareketinin tereddüt yaratacak şekilde olması Rotanın muhafazasında güçlükler çekilmesi Beklenen zamanda kara hedeflerinin görülmemesi veya gerekli iskandil derinliliklerinin Alınamaması Eğer kara veya seyir işaretleri beklenenden farklı ise veya iskandilde derinlik Beklenenden farklı değişiyorsa Makine, makine uzaktan kontrol, dümen ve ana seyir cihazlarından herhangi birinin Arızalanması Telsiz cihazlarındaki arızalarda Hava şartları nedeniyle herhangi bir hasar meydana dair şüpheler varsa Tereddüt yaratacak herhangi bir durumda Diğer hususlar :
118
BÖLÜM – 6
SEYİR VARDİYASI ESASLARI
119
BÖLÜM – 6 SEYİR VARDİYASI ESASLARI 6.1 Seyir Vardiyası personeli: Bir seyir vardiyası; bir vardiya zabiti, bir gözcü ve bir serdümenden oluşur. Şartlar uygun olduğunda oto pilot kullanıldığın da vardiyada serdümen olmayabilir. Yine şartlar uygun olduğunda ve serdümenin kesintisiz olarak önünü görmesi durumunda seyir vardiyasında gözcü olmayabilir. Veya, gemi oto pilotta iken şartlar uygun olduğunda ve vardiya zabiti kesintisiz bir gözcülük yapma olanağında olduğu durumlarda seyir vardiyasında gözcü ve serdümen olmayabilir. Bu durumda herhangi bir tehlike halinde vardiya zabitinin diğer personeli veya kaptanı haberdar edebilmesini sağlayacak basit ve etkili bir sistemin oluşturulmasında yarar vardır. Seyir vardiyası personelinin hangi şartlarda kaç kişi tarafından oluşturulacağının açık bir şekilde kaptan tarafından yazılı olarak önceden daimi bir talimatla belirtilmesi gerekir. I. Zabit, kaptanın bu konudaki talimatının eksiksiz uygulamasının sağlanmasından sorumludur. Başka bir deyişle, 1. Zabit, günlük çalışma programını hazırlarken kaptanın seyir vardiyasının tutulması hakkındaki devamlı talimatını göz önünde bulundurmak zorundadır. 6.2 Seyir vardiyası personelinin çalışma ve istirahat saatleri: Ticaret gemilerinde seyir vardiyası saatleri gemide bulunan zabit ve personel sayısına bağlı olarak düzenlenir. 2 güverte zabiti bulunan gemilerde zabitler 6 şar saatlik vardiya tutarlar, veya kaptanda vardiyaya girerek 4 saatlik vardiya tutulur. 3 güver te zabiti bulunan gemilerde 4 saatlik vardiya tutulur. 6 gemici bulunan gemilerde gemiciler 2 şer kişi olarak 4 saatlik vardiya alırlar ve bir saat bir serdümen olurken diğeri gözcülük yapar ve her saat görevlerini değiştirirler. Kaptan talimatı gereği gözcü veya serdümen kullanılmadığı takdirde gemiciler 2 şer saatlik vardiya tutarlar. Gemici sayısı 6 dan az olması durumunda STCW esaslarına göre 6 saat istirahat verme mecburiyeti nedeniyle seyir vardiyasında bir gözcü, bir serdümen bulundurulması imkansız hale gelir. Aralıksız 6 saat istirahat verilme kuralı uygulanacağına göre, 6 gemiciden az gemicisi olan gemilerde, gemici sayısına göre vardiya saatleri belirlenir. Örneğin: 5 gemici olan gemilerde 2 şer saatlik vardiya, 4 gemici olan gemilerde 2 şer saatlik vardiya, 3 gemici olan gemilerde 3 er saatlik vardiya, gibi. Gemi kaptanları, hangi durumlarda seyir vardiyasında kaç kişinin görev alacağını açık ve yoruma yer bırakmayacak bir şekilde yazılı olarak önceden devamlı bir talimatla duyurmaları gerekir. Bu talimata uygun olarak, gelişen şartlara göre seyir vardiyası 1. zb. ve vardiya zabitlerince teşekkül ettirir. I. zb., günlük çalışma programını yaparken, kaptanın seyir vardiyası personel sayısı hakkındaki talimatını, gün boyu seyredilecek sahayı, trafik yoğunluğunu ve hava şartlarını göz önünde bulundurur. Özetle; seyir vardiyası, içinde bulunulan koşullara göre yalnız bir zabitle oluşabileceği gibi, bir zabit ve iki gemici ile de oluşabilir .Örneğin okyanus da iyi bir havada bir zabitle seyir vardiyası oluşturulurken, trafiğin yoğun olduğu bir yerde seyir vardiyası 1 zabit, 1 serdümen ve 1 gözcüden oluşur. 6.3 Seyirde makine vardiyası: Ticaret gemilerinde normal olarak makine seyir vardiyası bir makine zabiti ile bir yağcıdan oluşur. Buharlı gemilerde ayrıca kazan için bir ateşçide vardiyaya girer. 120
Vardiya saatleri; 3 makine zabitli ve 3 yağcılı gemilerde 4 er saat olarak, 2 makine zabitli 2 yağcılı gemilerde ise 6 ar saat olarak düzenlenir. Gemi kaptanı makine dairesinde yeterli bir seyir vardiyasının tutulduğundan emin olmalıdır. Bu nedenle baş mühendis veya baş makinistle fikir alışverişi yaparak iyi bir vardiya düzeninin kurulmasını sağlar ve bu yönde devamlı yazılı talimat çıkarır Otomasyon teknolojisi ileri olan gemilerde makine alarmları ve göstergeleri köprü üstüne alınmıştır. Bu tür gemilerde makine dairesinde vardiya tutulmasına gerek olmayabilir, 6.4 Seyir vardiyasında vardiya zabitinin görevleri, sorumlulukları ve yetkileri: a. b. c. d. e. f. g. h. i. j. k. l. m. n. o. p. q. r. s. t. u. v. w. x. y. z.
aa. bb. cc. dd. ee. ff. gg.
Vardiya zabiti, kaptanın temsilcisidir. Vardiya zabiti, makine telgrafı, dümen, düdük ve her türlü seyir cihazını kullanmaya yetkilidir. Vardiya zabiti, “çatışmayı Önleme Tüzüğü” kurallarını uygulamak zorundadır. Vardiya zabiti, köprü üstünde bulunan bütün cihazların kullanılmasını bilmek ve gerektiğinde kullanmak zorundadır. Vardiya zabiti, sık, sık miyar pusula ile cayro pusulayı, varsa dümenci pusulasını karşılaştırmalı, hata oluştuğunda gerekli önlemleri almalıdır, Vardiya zabiti, vardiyasında en az bir kere miyar pusula ile cayro pusulanın hatasını kontrol etmelidir, Vardiya zabiti, rotaları, pusula hatalarını, cayro ve miyar pusula değerlerini, hava durumunu, rota değişikliklerini ve diğer önemli olayları seyir jurnaline kaydetmek zorundadır. Vardiya zabiti, geminin rotada olup olmadığını sık, sık kontrol edecek ve gemi rotadan çıkmış ise rotayı düzeltecektir. Vardiya zabiti, en az vardiyada bir kere dümeni ele alarak kontrol eder. Vardiya zabiti, rüyetin bozulması durumunda ve güneşin batışından doğuşuna kadar gerekli fenerleri gösterir. Fenerlerin tam olarak yandığını kontrol eder ve vardiyasında bir kez ışık arıza ikaz sistemini kontrol eder. Vardiya zabiti, saat başlarında ambar yangın ihbar cihazını çalıştırarak kontrol eder (Devamlı çalıştırılmıyor ise). Vardiya zabiti, makine kontrolünün köprü üstünden sağlandığı durumlarda buna yönelik kontrolü yapar ve kayıtlan tutar. Vardiya zabitleri, geminin durma ve dönme kabiliyetlerini bilmek ve manevraları buna göre planlamak mecburiyetindedir. Seyir vardiyası mutlaka köprü üstünde tutulacak ve köprü üstünden bir yere ayrılmayacaktır, Vardiya zabiti başka bir işle meşgul olmayacaktır. Vardiya zabiti dümeni ele almak gerektiğinde yeterli zaman önce dümeni ele alacaktır. Vardiya zabiti geceleri yarım saat veya kırk beş dakikada bir gözcü veya serdümeni görevlendirerek gemiyi kontrol ettirir. Kontrole giden gemici giderken geminin iç kısımlarını, dönerken dış kısımlarını kontrol eder. Vardiya zabiti gemiyi ve çevreyi gözetim altında tutarak, oluşacak veya oluşmuş tehlikeleri görmek durumundadır. Vardiya zabiti denizde can ve mal güvenliği bakımından gözetim yapmak zorundadır, Vardiya zabiti, çevre kirliliği yönünden iyi bir gözcülük yapmalı ve bilhassa gemi tarafından denizin kirlenmesini önlemelidir . Kaptan, köprü üstünde bulunduğu halde kumandanın kendisinde olduğunu beyan etmemişse sorumluluk vardiya zabitinde aittir. Vardiya zabiti her dört saatte bir ambar iskandillerini aldırır ve jurnale kaydeder. Vardiya zabiti, vardiyasında çalışmayan seyir cihazlarını en az bir kere çalıştırıp, çalışır vaziyette olduklarını görmek mecburiyetindedir. Vardiya zabiti, seyredilecek bölgedeki akıntı ve rüzgar durumunu devamlı takip edecek ve gerektiğinde rotaya düşme tatbik edecektir. Vardiya zabiti, civardaki gemilerin hareketlerini takip edecek ve yeterli bir zaman önce ve uygun bir mesafeden gerekli manevrayı yapacaktır. Vardiya zabiti, aşağıdaki durumlarda hemen kaptana haber verecektir, (1) Görüşün bozulması. (2) Diğer gemilerin hareketinden şüpheye düşülmesi. (3) Rotanın muhafazasında güçlük çekilmesi. (4) Beklenen zamanda sahil veya sahil işaretlerinin görülememesi halinde. (5) Beklenen sahil şekillerinin veya sahil işaretlerinin yerine başka şekillerin görülmesi durumunda, (6) Makine, dümen ve seyir cihazlarının arızası durumunda. (7) Olağan üstü durumlarda ( yangın, denize adam düşmesi, çatışma olasılığı gibi). (8) Herhangi bir tehlikeye yakın düşüldüğünde, Vardiya zabiti, vardiya başlangıcında kaptanın günlük talimatlarını okuyacak ve bu talimatlara göre hareket edecektir. Vardiya zabiti, hazırlanmış olan kontrol listelerini kullanarak gerekli kontrolleri yapacak ve bu listeleri imzalayacaktır. Olağan üstü bir durumun meydana gelmesi halinde ilgili olağan üstü hal talimatını uygulayacak ve kontrol listesini kullanacaktır. Vardiya zabitleri, makine manevrasına ilişkin saatleri kaydedecektir, Vardiya zabiti, vardiyayı, yeni gelen zabite usulüne uygun bir şekilde teslim etmeden köprü üstünden ayrılmayacaktır, Vardiya zabiti, gerekli zamanlarda kılavuz istasyonlarına ve trafik kontrol merkezlerine gerekli bilgileri verir, Vardiya zabiti, limana yaklaşmalarda kaptana ve makineye haber verir, ilgili personeli haberdar eder. 121
hh. Vardiya zabiti, vardiya değişimi sırasında herhangi bir nedenle manevra yapıyorsa başlamış olduğu manevrayı bitirmeden vardiyayı teslim etmeyecektir. ii. Vardiya zabiti, daha önce çizilmiş bir rotayı uygulamaya başlamadan önce bu rotayı ve hesaplarını kontrol edecek ve doğru olduğunu görecektir. 6.5 Seyir vardiyası yönünden 1. zabitin görev ve: sorumlulukları a. b. c. d. e. f. g. h.
1. Zb., seyir vardiyasının tutulmasına ilişkin şirket yönergelerini, ISM kotunu ve kaptan talimatlarını tam olarak uygulamak ve uygulatmakla yükümlüdür. 1. Zb., günlük çalışma programını seyir vardiyasını aksatmayacak şekilde yapmalıdır. 1. Zb., seyir vardiyasında görevli personele başka bir iş vermemelidir. 1. Zb., seyir vardiyasını denetleyerek usulüne uygun olarak tutulduğunu görmelidir. 1. Zb. vardiya zabitinin talebi halinde derhal köprü üstüne personel göndermelidir, 1. Zb., jurnal kayıtları ile seyir cihaz kayıtlarının muntazam tutulmasını sağlamalıdır. 1. Zb., seyir cihazlarının günlük torna çarkının yapılmasını sağlamalıdır. 1. Zb., vardiya zabitinin tek başına vardiya tutması halinde her an köprü üstüne çıkmaya hazır bir gemiciyi hazır bulundurmalıdır.
6.6 Seyir vardiyası yönünden kaptanın görev ve sorumlulukları: a.
b. c. d. e. f. g. h. i. j. k.
Şirket tarafından hazırlanmış yönerge veya ISM kodu içinde yer almış olan seyir vardiyasının tutulmasına ilişkin hükümlerin tam olarak uygulanmasını sağlamak. Bu tarzda bir hazırlık yok ise seyir vardiyasının tutulmasına ilişkin açık, detaylı, anlaşılabilir bir devamlı talimatı hazırlamak. Emniyetli bir seyir vardiyasının tutulmasının sağlanması için gerekli tüm önlemleri almak. Köprü üstünde kaptan emirleri dosyası veya defteri oluşturmak, Kontrol listelerini hazırlatarak bunları uygulatmak. Köprü üstünde bulunduğu sırada kumandanın kendisinde olup olmadığını açıkça belirtmek. Trafiğin yoğun olduğu yerlerde, dar geçitlerde, kötü hava şartlarında, olağan üstü durumlarda, yaklaşan bir tehlikenin belirmesi halinde ve vardiya zabitinin daveti halinde köprü üstü bulunmak ve kumandayı almak. Seyir cihazlarının tam olarak çalışırlığını sağlamak. Güverte ve cihaz jurnallerinin zamanında ve eksiksiz olarak tutulmasını sağlamak. Seyir vardiyasını sık, sık denetleyerek iyi bir şekilde vardiya tutulduğunu görmek, Vardiya zabitlerinin kapasitesini ve yapılarını tanıyarak gerekli önlemleri almak. Kaptan İçinde bulunulan şartları, zabitlerin yeterliliğini, seyir cihazlarının kapasitesini daima göz önünde bulundurarak her zaman emniyetli bir seyir vardiyasının tutulması için gerekli önlemleri almalı ve gerekiyorsa vardiya personeli sayısını arttırmalıdır.
6.7 Seyir vardiyasının teslim edilmesi ve teslim alınması: a. b. c. d. e.
f.
Seyir vardiyası köprü üstünde teslim edilecek ve teslim alınacaktır. Vardiyayı teslim edecek zabit, vardiyayı usulüne uygun bir şekilde teslim etmeden köprü üstünden ayrılmayacaktır. Vardiyayı teslim edecek olan zabit, teslim alacak olan zabitin durumunu kontrol edecek, vardiya almasında sakınca görünse (içkili olması, hasta olması gibi) vardiyayı teslim etmeyerek kaptana haber verecektir. Vardiyayı alan zabit, gece, yeni gelen zabitin gözünün karanlığa alışmasını bekleyecek ve ondan sonra vardiyayı teslim edecektir. Vardiyayı teslim edecek olan zabit, geminin en son mevkiini belirleyecek, jurnalleri tam olarak yazacak, o andaki akıntı ve rüzgar durumunu saptayacak, civardaki gemileri iyi bir şekilde pilotlayacak ve sahil ve sahil işaretlerini tam olarak tespit edecektir. Vardiyayı teslim edecek zabit, teslim alacak olan zabite aşağıdaki hususları bildirecektir. (1) Geminin bulunduğu mevkii. (2) Takip edilen rotaya ilişkin miyar ve cayro pusula değerlerini. Tabii ve yapay sapma miktarlarını ve cayro hatasını. (3) Akıntı ve rüzgarın yön ve şiddetini. (4) Uygulanmakta olan düşme miktarını. (5) Akıntının yön ve şiddetinin değişeceği zamanı. (6) Görüş mesafesini. (7) Gemi süratini, torna sayısını. (8) Radarların kaç milde çalıştığını. (9) Arızalı seyir cihazlarının durumlarını. (10) Civardaki gemilerin hareketlerini. (11) Sahil ve sahildeki işaretleri. (12) Yakın zamanda rota değişimi olması halinde rota değiştirme zamanını ve yeni rotayı. (13) Geminin trim ve meyil miktarlarını. (14) Bitmekte olan vardiya sırasında karşılaşılan olaylar. (15) Yakın zaman içinde haber verilecek hususlar ile temas kurulacak yerleri. (örneğin makineye haber, kaptana haber veya pilot istasyonu ile temas gibi) (16) Kaptanın özel talimatları. 122
(17) Yapılmakta olan balast operasyonunu. (18) Yapılmakta olan ve köprü üstünden takibi gereken herhangi bir iş. g.
Vardiyayı teslim alan zabit, yukarıda belirtilen bütün bilgileri tam olarak anladığında ve kavradığında vardiyayı teslim aldığını söyleyecek ve böylece vardiya teslim edilecektir. i. Vardiyayı teslim eden zabit devir teslim çizelgesini kontrol edecek ve dolduracak, böylece eksik bilgi akışı önlenecektir. Bu çizelge vardiyayı teslim alan ve teslim eden zabitler tarafından imza edilecektir. j. Vardiyayı teslim alan zabit, kendisine aktarılan bütün bilgilerin doğruluğunu en kısa zamanda kontrol ederek geminin emniyetle seyretmekte olduğunu görecektir. k. Serdümene hangi rotaya gittiğini soracak veya oto pilotu kontrol edecektir.
6.8 Gözcünün görevleri veya gözcülük görevleri: Gözcülük görevi için köprü üstünde bulunan gemici veya bu görevi üslenen serdümen ve vardiya zabiti eksiksiz bir gözcülük görevi için aşağıdaki hususların gereğini yerine getirecektir. a. İyi bir görnıe ve işitme gözcülüğünü kesintisiz yapmak. b. Görülen ve işitilen her şeyi zabite bildirmek. c. Seyir emniyeti, can ve mal güvenliği, deniz kirliliği bakımından gözcülük ve kontrol yapmak. d. Gemi içini köprü üstünden görülebildiği kadarıyla kontrol altında bulundurmak. e. Yarım saatte bir veya 45 dakikada bir gemiyi içten ve dıştan dolaşarak kontrol etmek. f. Eldeki mevcut cihazlardan gözcülük için yararlanmak (radar, VHF, dürbün. watch recover gibi). g. Su üstündeki hareketli ve hareketsiz cisimleri takip etmek. h. Serdümen olmaması halinde oto pilotu, miyar ve cayro pusuları kontrol etmek ve birbiri ile karşılaştırmak. 6.9 Serdümenin görevleri: a. b. c. d.
Kendine talimatlanan rotaya gitmek. Miyar pusula ile cayro pusulayı veya dümenci pusulasını devamlı kontrol etmek, değişiklik olduğunda vardiya zabitine bildirmek. Verilen kumandaları tekrarlamak. Mümkün olduğunca gözcülük görevine yardımcı olmak.
6.10 Görüşün kısıklı olduğu durumlar:da seyir vardiyası esasları: a. Vardiya zabitinin görevleri: (1) Görüşün bozulacağını anlayan vardiya zabiti hemen mevki koyar. (2) Kaptana ve makineye haber verir. (3) Köprü üstüne gözcü ve serdümen çağırır. (4) Dümeni ele alır. (5) Seyir fenerlerini yakar. (6) İkinci radar varsa ve çalışmıyorsa bu radarı da çalıştırır. Bir radarı yakın mesafeye, diğer radarı uzak mesafeye ayarlar. Radar Pilotlaması yapar. (7) İyi bir görme ve işitme gözcülüğü yapar ve yaptırır. (8) ''Çatışmayı Önleme Tüzüğü'' hükümlerine göre gerekli ses işaretlerini verir. (9) Makineye hazır ol vurur. (10) VHF dinlemesi yapar. (11) Kıyıya yakın seyrediliyorsa elektrikli iskandil çalıştırılır. (12) Bölmelerin kapatılması ve demir manevrası için l. Zb. e haber verir. b. 1. Zb. in görevleri: (1) Su geçirmez bôlme kapıları, kaportaları kapattırır. (2) Demir başına personel gönderir. (3) Kısıtlı görüşte seyir kurallarının uygulandığını görür . (4) Köprü üstüne gözcü ve serdümen gönderir. Gerekirse kendisi de köprü üstüne çıkarak yardımda bulunur c. Kaptanın görevleri: (1) Şirket tarafından kısıtlı görüşte seyir esasları yönergesi veya ISM kodu ve kontrol listeleri hazırlanmamış ise bu konuda yazılı bir devamlı talimat ile kontrol listeleri hazırlar. (2) Köprü üstüne çıkarak kumandayı alır. 123
(3) (4) (5) (6)
Kısıtlı görüşte seyir kurallarının uygulanıp uygulanmadığını kontrol eder. Gemi süratini emniyetli sürate indirir. Kıyıya yakın seyrediliyor veya sahile iniliyorsa bir demiri 1-2 kilit salya ettirir. Trafiğin yoğun olduğu bir bôlgede veya sahile yakın seyrediliyorsa ya gemiyi demirler veya açığa neta bir sahaya çıkarır.
6.11 Kılavuz alma ve verme: a. Vardiya zabitinin görevleri: (1) Kılavuz alınacağını iki saat önceden makineye bildirmek. (2) VHF sahasına girildiğinde kılavuz istasyonu ile temas kurmak ve ETA bildirmek. (3) Kılavuz mevkiine yarım saat kala kaptana ve makineye haber vermek, kılavuz istasyonu ile temas kurarak bilgi vermek ve kılavuz çarmıhının hazırlanacağı tarafı öğrenmek. (4) ''Pilot card'' ı hazırlamak. (5) Kılavuz çarmıhını, can simidini, el İncesini, reflektörü, hazırlatmak. (6) Kaptan direktiflerine göre Kılavuzu karşılamak, köprü üstüne getirmek. (7) ''Pilot Card'' ı imza karşılığı kılavuza vermek ve kılavuza gemiyi terk vasıtasının numarasını ve can yeleğinin mevkii ile gerekirse kendisine tahsis edilen kamaranın mevkiini bildirmek. b. l. Zb. gôrevleri: (1) l. Zb., kılavuz çarmıhının usulüne uygun ve sağlam olmasını sağlar. (2) l. Zb., kılavuz alınırken ve verilirken kullanılan diğer eçhizenin tam ve sağlam olmasını ve gerektiği gibi kullanılmasını sağlar. (3) Kılavuzun alınması ve verilmesi için gerekli hazırlıkların yapılmasını sağlamak maksadıyla yeterli personeli hazır bulundurur. c. Kaptanın gôrevleri: (1) Şirket tarafından kılavuz alma ve verme prosedürü hazırlanmamış ise veya ISM kodunda yer almamış ise kaptan bu konuda devamlı bir talimat ve kontrol listesi hazırlar. (2) Kılavuz alınmadan veya verilmeden belli bir zaman ônce kôprü üstüne çıkarak kumandayı alır. (3) Makineyi hazır ola alarak gerekli manevraları yaparak kılavuzu alır veya verir . (4) Kılavuz kôprü üstüne geldikten sonra gece gôzünün alışmasını bekler ve daha sonra gemi hakkında iletilmesi gereken bilgileri ve hazırlanmış olan ''Pilot Card'' ı verir ve gerekli gôrdüğü bilgileri alır. 6.12 Kılavuzla seyir: Kılavuzla birlikte seyir ve manevra yapılırken sorumluluğun, gemiyi sevk ve idare eden gemi kaptanı veya zabitine ait olduğu, kılavuzun yalnızca bir danışman konumunda bulunduğu unutulmamalıdır. a. Vardiya zabitinin gôrevleri: (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9)
Geminin daha ônce kararlaştırılan iz üzerinde gidip gitmediğinin kontrolü. Seyir planına uyulup uyulmadığının kontrolü. Akıntıların ve rüzgarın dikkate alınıp alınmadığının kontrolü. Geminin mevkiinin devamlı takibi. Kılavuz ile serdümen ilişkisinin düzenlenmesi, kumandaların kılavuz tarafından değil de kendisi tarafından serdümene talimatlanmasının sağlanması. Yapılacak manevraların önceden belirlenerek yeterli bir zaman önce ilgililere bildirilmesi (örneğin; kılavuz değişimi, yanaşma manevrası gibi). Kuşkuya düşülen durumlarda kılavuzdan bilgi talep edilmesi, doyurucu cevap alınamaması halinde kaptana haber verilmesi. Kılavuzun davranışlarından kuşku duyduğunda kaptana haber verilmesi. Gece kılavuzunun uyuyabileceği düşünülerek kendisine bir kamara tahsisi , kılavuzun ara, ara yoklanması.
b. 1.Zb. in gôrevleri: (1) Kôprü üstünü personel yönünden desteklemek. (2) Kılavuzla ilgili kamara hizmetlerinin aksamadan yürütülmesini sağlamak. (3) Kılavuz değişimlerinde ve manevralarda ilgili personeli zamanında hazır etmek. c. Kaptanın görevleri: (1) Kılavuzla iyi bir iş birliği tesis ederek gerekli bilgi alışverişinde bulunmak. (2) İzlenecek yol ve yöntemleri belirlemek. (3) Yapılacak manevraları saptamak. (4) Yanaşılacak rıhtım ve taraf hususunda mutabakata varmak. (5) Kullanılacak römorkör sayısını belirlemek. (6) Gemi sürati ile manevra süratlerini belirlemek. 124
(7) Kılavuzun fiziki olarak içkili olup olmadığı, hasta olup olmadığı yönünde denetlemek, bilgi ve maharetini ölçmek. (8) Mümkün olduğunca köprü üstünde bulunmak. 6.13 Kıyı seyri esasları: a. Kıyı seyrinde vardiya zabitinin görevleri: (1) Seyir planına uygun olarak seyrin devamını sağlamak. (2) Sık, sık mevki koyarak, gerektiğinde rota tashihleri yapmak. (3) Akıntıları ve rüzgarı takip ederek, gerektiğinde düşme kullanmak. (4) Tashihleri yapılmış haritalar ile notik yayınları kullanmak. (5) Rota değişikliklerini zamanında ve yerinde yapmak. (6) Yapacağı manevralarda geminin manevra kabiliyetine dikkat etmek. (7) VHF dinlemesi yapmak. (8) Trafik ayırım düzeni kuralları ile dar kanal kurallarına uymak. (9) Şamandıralar arasından seyrederken her şamandıra geçildiğinde saat yazmak. (10) Sığ sularda derinlikleri takip etmek. b. Kaptanın görevleri: (1) Takip edilecek rotaları geminin durumunu, zabitlerin yeteneklerini, seyir cihazlarının kapasitesini göz önünde bulundurarak çizmek veya çizdirmek. (2) Rotaların kıyı şekillerinden veya kıyıdaki seyir yardımcılarından yararlanabilecek şekilde çizilmesini sağlamak. (3) Rotaları trafik ayırım düzeni ve dar su kurallarına uygun olarak tanzim edilmesini sağlamak. (4) Kritik noktalarda ve trafiğin yoğun olan bölgelerde köprü üstünde bulunmak. (5) Vardiya zabitini sık, sık denetlemek. 6.14 Ağır deniz şartlarında seyir: a. Vardiya zabitinin görevleri: (1) Gemiyi ağır yalpalara düşürecek manevralardan kaçınmak. (2) Hava durumunu iyi bir şekilde takip etmek. (3) İyi bir şekilde dümen tutulmasını sağlamak. (4) Köprü üstünden görülebildiği kadarıyla gemiyi ve personeli emniyet yönünden gôzetim altında bulundurmak. (5) Gece gemi içi ve dışı kontrollerini sıklaştırmak. b. I. Zb.in görevleri: (1) Gemiyi deniz netası yaptırmak. (2) Gezebilecek her cismi deniz bağına aldırmak, deniz bağına alınmış olanların bağlarını kontrol ettirmek. (3) Gerekiyorsa güverteye çıkışı yasaklamak (4) Kaportaları ve kör lombozları kapattırmak. (5) Güverteye emniyet halatı donattırmak. (6) Çalışma durumunu şartlara göre düzenlemek. (7) Yemek çeşitlerini içinde bulunulan koşullara uygun hale getirmek. c. Kaptanın görevleri: (1) Takip edilecek rota ve hızı belirlemek. (2) Gerekli tedbirlerin alınması için branş amirlerini uyarmak. (3) Alınan tedbirleri kontrol etmek. (4) Gerekiyorsa varış limanına ve şirkete bilgi vermek, ETA’ ları yenilemek. (5) Hava raporlarını takip etmek. 6.15 Buzlu Sularda Seyir: a. Vardiya Zabitinin Görevleri: (1) Buz görüldüğünde kaptana haber vermek. (2) Buzlu sahaya girildiğinde sıkı bir gözcülük başlatmak. (3) Buz hareketlerini takip etmek. (4) Buzlu sahada düşük süratte seyretmek, küçük dümen açılan kullanmak. (5) Sonunun açık olduğu görülmeyen buz kanallarına girmemek. b. 1. Zb. in görevleri: (1) Seyir vardiyasını personel yönünden takviye etmek. (2) Su geçirmez kaportaları ve kör Lombozları kapattırmak. (3) Buzlanma varsa buzlanmaya karşı önlem almak.
125
c.
Kaptanın görevleri: (1) Takip edilecek rota ve hızı belirlemek. (2) Buz görüldüğünde köprü üstüne çıkmak. (3) Buzla ilgili yayınları takip etmek. (4) Buzlu sularda seyir esnasında dikkat edilecek hususları zabitlere talimatlamak. (5) Gerekli emniyet tedbirlerinin alındığını kontrol etmek.
126
BÖLÜM – 7
LİMAN VARDİYASI ESASLARI
127
BÖLÜM – 7 LİMAN VARDİYASI ESASLARI 7.1 Liman vardiyası personeli: Liman vardiyasında bulunacak personel sayısı hakkında STCW de herhangi bir hüküm bulunmamakla birlikte STCW kaptandan, limanda bulunan geminin şartlarını göz önünde bulundurarak geminin ve çevrenin emniyetinin sağlanmasını istemektedir. Liman vardiyasında bulunacak personel çeşit ve sayısı bakımından; şirketlere, gemilere, limanlara ve ülkelere göre çeşitli uygulamalar görülmektedir. Genelde büyük ve köklü şirketlerde bu konu bir yönerge ile düzenlenmiştir. Böyle bir düzenleme yok ise o takdirde gemi kaptanı gemisinin liman vardiyasını bir talimatla düzenlemek durumundadır. Kaptanın liman vardiyası esaslarını belirleyen talimatı genel anlamda devamlı bir talimat şeklinde olabileceği gibi, her liman için, o limanın, özellikleri ve geminin durumu göz önünde bulundurularak limana özel bir talimat şeklinde de olabilir. Genelde liman tüzüklerinde limanda bulunan gemilerde ne kadar personel bulunacağı hususu yer almaktadır. Örneğin '' İstanbul Liman Tüzüğü'' de gemide gemiyi hareket ettirebilecek sayıda personel bulunması istenmektedir. Türk ticaret gemilerinde liman vardiyası aşağıdaki şekillerde oluşturulmaktadır. a.
Bir güverte zabiti ve gemicilerin yarısı birinci vardiyayı, diğer bir zabit ve gemicilerin diğer yarısı ikinci vardiyayı oluşturacak şekilde bölünür ve oluşan bu vardiyalar sırayla vardiyaya girerler. Diğer personel belirlenen saatler arası çalışır.
b.
Bütün personel 08.00 -17.0 saatleri arasında çalışır, saat 17.00 den sonra bir zabit ve yeteri sayıda gemici sabah saat 08.00 e kadar nöbetçi olarak kalır. Yukarda belirtilen iki yöntemin birbirlerine göre üstünlükleri ve aksaklıkları bulunmaktadır. Personelin limanda dinlenebilmesi, deşarj olabilmesi açısından bakıldığında ''a'' yöntemi ağırlık kazanır, iş kaybı açısından bakıldığında ise ''b'' yöntemi ağırlık kazanır. Bazı gemilerde her iki yöntem şartlara göre birlikte de uygulanır. Örneğin limana gelinilen ilk günlerde ''a'' yöntemi, daha sonraki günlerde ise ''b'' yöntemi uygulanır. Her halükarda kaptan, geminin içinde bulunduğu koşullan dikkate alarak liman vardiyası esaslarını belirlemek durumundadır.
7.2 Liman vardiyasında veya limanda personelin çalışma saatleri: Bu konuda seyir vardiyasında olduğu gibi STCW de bir esas yoktur. Türk Ticaret gemilerinde, ''a'' yöntemi uygulandığında bağlama limanında vardiyalar 24 saatlik vardiya alırlar, bağlama limanı dışında ise 12 saatlik vardiya alırlar. 24 saatlik vardiyada, vardiyadan çıkan personel 24 saat, 12 saatlik vardiyada, vardiyadan çıkan personel 12 sat istirahat eder. ''b'' yöntemi uygulandığında bütün personel 08.00 -17.00 saatleri arası çalışır, 17.00 -08.00 saatleri arasında nöbetçi kalan personel ise 08.00 den sonra dinlenmeye çekilir. 7.3 Limanda Makine vardiyası: STCW, yürütme gücü 3000 KW dan küçük olan gemilerde, kaptan ve baş mühendisin uygun görmeleri halinde limanda, nöbetçi makine zabiti görevlendirilmeyebileceğini söylemektedir. 3000 KW nın üstünde yürütme gücü olan gemilerde limanda güverte bölümünde olduğu gibi bir makine nöbetçi zabiti ve her iki durumda da makine mürettebatının bulunması gerekmektedir. Makine vardiyasında genel uygulama güverte bölümünde belirtilen ''a'' ve ''b yöntemleri şeklinde olmaktadır. ''a'' yönteminde bir makine zabiti ile yağcı ve silicilerin yarısı vardiyaya girmekte ve güverte vardiyaları gibi vardiya değiştirmektedirler. “b” yönteminde ise 08.00 -17.00 arasında bütün makine personeli işbaşı yapmakta 17.00 den sonra sabah 08.00 kadar bir makine zabiti ile bir veya iki yağcı veya silici nöbete kalmaktadır.
128
7.4 Liman vardiya zabitinin veya gemi nöbetçi zabitinin görev ve sorumlulukları: a. Geminin iç ve dış her türlü emniyetini sağlamak. b. Gemiye giriş çıkışı kontrol etmek. c. Yükleme veya boşaltma iş ve işlemlerini denetim altında bulundurmak. d. Gemide yapılmakta olan her türlü bakım ve tamir işlerinin emniyet içinde yürütülmesini sağlamak. e. Gemi içi yolları , iniş ve çıkışları neta ve emniyetli bir şekilde bulundurmak. f. Gemiyi yükleme veya boşaltmaya zamanında hazırlamak. g. İş paydoslarından sonra çalışılan yerleri neta ettirmek, kontrol etmek, gerekiyorsa nöbetçi bırakmak. h. Emniyetle çalışma kurallarına sıkı bir şekilde uymak ve uyulmasını sağlamak. i. Hava ve akıntı durumunu takip etmek gerekli önlemleri almak. j. Gerekli bayrak ve işaret sancaklarını zamanında toka ve arya ettirmek, ışıkları yaktırmak. k. Lombar ağzı nöbetçisini kontrol etmek. l. Bilhassa gece gemiyi dolaşarak ve nöbetçi gemiciyi dolaştırarak kontrol altında bulundurmak. m. Acil durumlarda baş vurmak üzere önemli telefon numaralarını ve VHF kanallarını öğrenerek el altında bulundurmak. n. Torna çark saatinde seyir cihazlarını torna çark etmek. o. Gemiye gelen malzemeyi teslim almak ve istif ettirmek. p. İş bitiminde çalışılan yerleri, normal zamanda kullanılmayan yerleri kilit altında tutmak. q. Balast operasyonuna nezaret etmek. r. Yakıt alımında emniyeti sağlamak. s. Deniz kirliliğine sebep olmamak için gerekli önlemleri almak ve bu konuda gözcülük yapmak. t. Halatları denk ve desta vaziyette tutmak. u. Geminin bordasından herhangi bir şeyin sarkmasını önlemek. v. Draft problemi olan yerlerde bu konuda dikkatli olmak. w. Gemiyi seyre hazırlamak, gemiye seyir netası yaptırmak, makine, düdük, dümen provası yapmak. x. Güverte ve kamara işlerinin 1 .Zabitin talimatı doğrultusunda yürütülmesini sağlamak. y. Kaptanın ve 1. Zb.in vardiya için vermiş olduğu direktifleri uygulamak. z. Jurnal kayıtlarını zamanında ve muntazam olarak tutmak. aa. Gemiye kontrol İçin gelen yetkilileri karşılamak ve onlara yardımcı olmak. 7.5 Liman vardiyası konusunda kaptanın görev ve sorumlulukları: a. Kaptan, şirket tarafından hazırlanmış bir yönerge bulunmaması durumunda güverte ve makine liman vardiyası esaslarını yazılı devamlı bir talimatla belirler ve kontrol listelerini hazırlar. b. Kaptan, bulunulan liman şartlarını, bulunulan limanın tüzüğünü ve gemi şartlarını göz önünde bulundurarak gerekli gördüğünde ilave yazılı talimat çıkarır. c. Kaptan, liman vardiyasının usulüne uygun bir şekilde tutulup, tutulmadığını, gerekli emniyet tedbirlerinin alınıp alınmadığını, geminin emniyette olup, olmadığını devamlı kontrol altında tutar ve gördüğü aksaklıkların giderilmesini sağlar. 7.6 Liman vardiyası konusunda 1. Zabitin görev ve sorumlulukları: a. 1. Zabit, liman vardiyasının usulüne uygun bir şekilde tutulmasından ve bu konudaki düzenin sağlanmasından birinci derecede sorumludur . b. 1 .Zabiti, her vardiya zabitine vardiyasında takip ve dikkat edeceği hususları yazılı olarak bildirir. c. Yükleme veya boşaltma ile ilgili her türlü bilgi ve belgeleri nöbetçi zabite verir. d. 1. Zb., gemi anahtarlarını, nöbetçi zabite teslim eder. e. 1. Zb., emniyetle çalışılmasını sağlamak için nöbetçi zabite alacağı emniyet tedbirlerini yazılı olarak bildirir. f. 1. Zb. gemiyi ve nöbetçi zabiti devamlı kontrol ederek işlerin emniyetle yürütülmesini sağlar. 7.7 Liman vardiyasının teslim edilmesi ve teslim alınması: a. Nöbeti alacak nöbetçi zabit gemiye gelip nöbeti teslim almadan gemi terk edilmez. b. Nöbet alacak zabitin durumu kontrol edilir, nöbet tutamayacağı izlenimi edinildiğinde nöbet devredilmez, 1. zabite veya kaptana haber verilir . c. Nöbet devredilmeden gemi dolaşılır, geminin neta olduğu ve emniyette olduğu görülür. d. Çalışanlar kontrol edilir, çalışmalarla ilgili emniyet tedbirlerinin tam olarak alınmış olduğu görülür. e. Nöbeti alacak zabite aşağıdaki hususlar bildirilir. (1) Gemide gemice yapılan çalışmalar, gemide bulunan personel sayısı. (2) Dışardan gelen işçiler ve yaptıkları işler ile çalıştıkları yerler. (3) Alınan emniyet tedbirleri. (4) Kaptan ve 1. zabitin direktifleri. (5) İşçiler dışında gemide bulunan yabancılar. (6) Vardiyada meydana gelen olaylar. (7) Olağanüstü durumlarda kullanılacak telefon numaralan ile VHF kanalları listesi. (8) Akıntı ve hava durumu. (9) Trim, draft ve derinlik değerleri. (10) Yükleme ve boşaltma ile ilgili her türlü bilgi. 129
(11) Nöbeti devredecek nöbetçi zabit, nöbeti devralacak zabite, kendisine teslim edilmiş olan evrakları, anahtarları ve jurnali teslim eder. (12) Nöbeti devralan zabit, hemen kendisine aktarılan bilgilerin doğruluğunu kontrol eder. (13) Nöbeti devralan zabit, gemiyi gezerek alınmış emniyet tedbirlerini, çalışanları ve çalışma yerlerini kontrol eder. 7.8 Lumbar ağzı nöbetçisinin görevleri: a. Gemiye giriş, çıkışı kontrol altında tutmak, şüpheli durumlarda nöbetçi zabite haber vermek, nöbetçi zabitin bilgisi dışında yabancıları gemiye sokmamak. b. Halatları, demirleri, iskeleyi kontrol altında bulundurmak. c. Bayrak ve işaret sancaklarını toka ve arya etmek, ışıkları yakmak ve söndürmek. d. Vardiyacıları kaldırmak. e. Belli aralıklarla gemiyi gezerek emniyet yönünden kontrol yapmak. f. Makinede nöbette bulunan yağcı veya siliciyi yoklamak. 7.9 Tehlikeli yük altında liman vardiyası: a. Vardiya zabitinin görevleri: (1) Gemide bulunan veya yüklenecek olan tehlikeli yük ile ilgili gerekli bilgileri öğrenmek. (2) Alınması gerekli ilave tedbirleri 1. zabitten öğrenmek. (3) Gerekli ilave tedbirlerin alınmasını sağlamak. (4) Gemiye giriş çıkışı ve gemideki çalışmaları sıkı bir şekilde kontrol etmek. (5) Emniyetle çalışma talimatını sıkı bir şekilde uygulamak. (6) Gündüz ''B'' bayrağını toka ettirmek gece her yönden görünür bir kırmızı fener yaktırmak. b. 1. Zabitin görevleri: (1) Tehlikeli yükün yüklenmesi, taşınması ve boşaltılması sırasında dikkat edilecek hususları, alınacak emniyet tedbirlerini, çalışmalarda uygulanacak yöntemleri ve yasaklanan her hususu, işi ve yerleri yazılı bir talimatla ilgililere bildirmek. (2) Gerekli önlemlerin alındığını kontrol etmek ve aldırmak. (3) Yük operasyonu esnasında mümkün olduğunca iş başında bulunmak. (4) Tehlikeli yük için gerekli ilave emniyet teçhizatını gemide her an kullanıma hazır bulundurmak. (5) Yükleme planı yaparak, kaptanın onayını aldıktan sonra zabitlere bildirmek. c. Kaptanın görevleri: (1) Tehlikeli yükün yüklenmesi, taşınması ve boşaltılması sürecinde uygulanacak yöntemleri ve alınacak ilave tedbirleri bildirir bir yazılı talimat ile kontrol listeleri hazırlamak. (2) Yükün uygun bir şekilde yüklendiğini, istif edildiğini ve taşındığını görmek. (3) Gerekli önlemlerin alındığını görmek ve devamlı kontrol altında bulundurmak.
130
BÖLÜM – 8
DEMİRDE VARDİYA ESASLARI
131
BÖLÜM – 8 DEMİRDE BULUNAN GEMİDE VARDİYA
8.1
Genel Demirde bulunan gemide vardiya hizmetleri geminin ve demir yerinin durumuna göre kaptanın takdirine bağlı olarak seyir vardiyası veya liman vardiyası esasları dahilinde yürütülür. Demirde, hangi esasla vardiya hizmeti yürütülecekse o vardiyaya has rutin işler yapılıp, önlemler alınırken olarak demirde bulunulma nedeniyle aşağıdaki ilave iş ve işlemler yapılır.
8.1
ilave
Vardiya zabitinin görevleri: a. Sık, sık demir mevkiini kontrol etmek. b. Hava, ve akıntı durumunu iyi bir şekilde takip etmek ve gerekli önlemleri almak, c. Geminin salma dairesini hesaplayarak sahanın neta olduğunu görmek. d. Nöbetçi gemiciye transit hatları göstererek geminin tarayıp, taramadığının takibini sağlamak. e. Ara, ara zinciri kontrol etmek. f. “Çalışmayı Önleme Tüzüğü” ne göre gerekli ışık ve şekilleri göstermek. g. Iyi bir gözcülük hizmeti vermek. h. Çevre kirliliği ve can güvenliği yönünden gözcülük yapmak. i. Görüş mesafesinin azalması halinde ''Çatışmayı Önleme Tüzüğü'' ne göre uygun ses işaretlerini vermek. j. Gerektiğinde makineyi uyararak, makineyi hazır hale getirmek. k. Demirin tarama ihtimali durumunda veya taraması halinde gerekli önlemleri almak. l. Kaptanın gemide olması halinde, görüş azaldığında, rüzgar sertleştiğinde, fırtına ihbarı alındığında, tarama durumunda kendisine haber vermek. m. İyi bir VHF dinlemesi yapmak.
8.2
1. Zabitin görevleri: a. Y eterli bir demir vardiyası tutulmasının temini için vardiyacı personele başka bir görev vermemek, b. Vardiyaları kontrol ederek usulüne uygun vardiya kesildiğini görmek. c. Demir manevrası yapabilecek sayıda personeli gemide bulundurmak. d. İyi bir şekilde demir vardiyası tutulduğunu görmek,
8.3
Demirin tarayıp, taramadığını belirlenme yöntemleri: a. Demir mevkiinin değişmesi (salma durumu hariç). b. Daha önceden belirlenen transitlerin değişmesi. c. Sabit cisimlere göre mesafenin değişmesi, d. Geminin rüzgarı ve akıntıyı bordadan almaya başlaması. e. Zincirin arka, arkaya gerilmesi, boşalması,
8.4
Demirin tarayabileceği ihtimalinin oluşması halinde alınacak önlemler: a. Demir sahası müsait ise demire daha fazla kaloma vermek. b. Makineyi manevraya hazır hale getirmek. c. Gerekiyorsa demiri bir miktar vira ederek diğer demiri de attıktan sonra beraberce kaloma etmek (çiftlemek).
8.5
Demirin taraması halinde yapılacak işler: a. Makineyi manevraya hazır hale getirmek, b. Saha müsait ise. ya kullanılan demire daha fazla kaloma vermek veya kullanılmakta olan demiri makineyi de kullanarak yeteri kadar vira ederek diğer demiri de funda ettikten sonra birlikte kaloma etmek. c. Saha müsait ise diğer demiri önce funda edip diğer demirle birlikte kaloma etmek. d. Ara, ara makine ile yardım ederek demirin taraması önlemek. e. Hiç birinden netice alınamaması halinde demir alarak kalkmak.
132
BÖLÜM – 9
OLAĞAN ÜSTÜ DURUMLAR
133
BÖLÜM – 9 OLAĞAN ÜSTÜ DURUMLAR 9.1 Dümen arızası: a. Vardiya zabitinin yapacağı isler: (1) Alarm vermek. (2) Kaptana ve makineye haber vermek. (3) ''Çatışmayı Önleme Tüzüğü'' ne uygun ışık ve işaretler göstermek. (4) VHF ile civardaki gemileri uyarmak. (5) Gerektiğinde yol kesmek, durmak veya tornistan yapmak. b. 1 .Zabitin yapacağı isler: (1) Dümen arızası rolesi hazırlamak veya hazırlatmak. (2) Dümen arızası durumunda yapılacak işleri ve dümenin yekeden idaresi yöntemlerini gösterir görev ve çalıştırma talimatlarını hazırlamak veya hazırlatmak. (3) Roledeki görevini ve genel kontrol görevini yerine getirmek. (4) Demirleme imkanı olan yerlerde baş üstüne görevli personeli göndermek ve bizzat gitmek. (5) Bu konuda role talimi yaptırmak. c. Kaptanın yapacağı isler: (1) Dümen arızası prosedürünü ve kontrol listelerini hazırlamak ve hazırlatmak. (2) Dümen arızası meydana geldiğinde köprü üstüne çıkarak kumandayı almak ve gerekli manevraları yapmak. (3) Arızanın giderilmesine kadar gemiyi emniyette tutabilecek önlemleri almak. (4) Arıza giderildikten sonra arka,arkaya tecrübe yapmak. 9.2 Makine arızası: a. Vardiya zabitinin yapacağı isler: (1) Kaptana haber vermek. (2) Demirlenebilecek alanlarda baş tarafa adam göndermek. (3) Dümeni ele almak. (4) ''Çatışmayı Önleme Tüzüğü'' göre gerekli ışık ve işaretleri göstermek. (5) VHF ile yakın gemileri uyarmak. b. 1. Zabitin yapacağı isler: (1) Demirin kullanılabileceği derinlikte bulunuluyorsa baş üstüne gitmek veya yeterli personel göndermek. (2) Güvertede veya köprü üstünde hazır bulunarak kaptana veya vardiya zabitine yardım etmek. (3) Genel kontrol ve düzeni sağlamak. c. Kaptanın yapacağı isler: (1) Makine arızası durumunda yapılacak işleri ve alınacak tedbirleri içerir devamlı bir talimat ve kontrol listesi hazırlamak. (2) Köprü üstüne çıkarak kumandayı almak ve gerekli manevraları yapmak. (3) Gemice yapılabileceklerden sonra gemi kontrol edilemiyor ve tehlikeye gidiyor ise yardım istemek. Liman sınırlan içinde kurtarma yardım anlaşmasından kaçınarak römorkör anlaşması ile yardım almaya çalışmak. (4) Makine arızasının giderilmesinden sonra şartlar elveriyorsa önce tecrübe seyri yapmak. 9.3 Çatışma tehlikesinin doğması veya geminin çatışması: a.
Vardiya zabitinin yapacağı isler: (1) Çatışma etkisini en aza indirecek en uygun manevrayı yaparak kaptana haber vermek. (2) Çatışma olması kaçınılmaz ise gemi içi alarmı çalmak. (3) Çatışma olursa makineleri stop etmek. (4) Makineye haber vermek. (5) Güverte ışıklarını yakmak. (6) VHF ile etraftaki gemileri uyarmak, diğer gemi ile temas kurmak ve dinleme yapmak. (7) Geminin mevkiini tespit etmek. (8) Çatışılan geminin ismini, bağlama limanını ve armatörünü tespit etmek.
134
b. 1. Zabitin yapacağı işler: (1) Çatışma rolesini hazırlamak ve role talimi yaptırmak. (2) Su geçirmez bölmeleri kapattırmak. (3) Gözle çatışma bölgesi civarını içten kontrol ettirmek. (4) Tüm taklardan, ambarlardan, boru tünelinden, makine dairesi ve şaft yolundan iskandiller aldırmak. (5) Deniz kirliliği olup olmadığını kontrol etmek ve varsa hemen önlem almak. (6) Geminin hasarlı durumda yüzerliliğini koruyup, korumadığını kontrol etmek. (7) Sitres, GM ve trim hesaplarını gelişen hasarlı duruma göre yapmak. (8) Karada bulunan geminin acil yardım merkezine gönderilmek üzere ilgili formları doldurmak. (9) Yara savunma operasyonuna başlamak ve yürütmek. c. Kaptanın yapacağı isler: (1) Çatışma durumunda yapılacak işleri ve alınacak önlemleri gösterir yazılı ve devamlı talimat ile kontrol listelerini hazırlamak. (2) Köprü üstüne hemen çıkarak kumandayı almak. (3) Gemiler ayrılmamışsa gerekli zamanda gerekli ayrılma manevrasını yapmak. (4) Denize adam düşmüş ise düşenleri kurtarmak. (5) Deniz kirliliği meydana gelmiş ise gerekli önlemleri almak ve gemiyi döküntünün dışında tutmak. (6) 1. Zabitin yaptığı hesaplan kontrol etmek. (7) Geminin yüzerliliğini kaybetmesi durumunda, gemiyi uygun bir yere oturtmak. (8) Şirket merkezi ile karadaki acil yardım merkezine durumu bildirmek ve buralardan yapılacak işlere ve alınacak tedbirlere ilişkin teknik yardım almak. (9) Yapılan hesapların geminin yüzerliğini kaybettiğini göstermesi durumunda ve gemide yapılacak herhangi bir iş ve işlemin kalmaması halinde gemiyi terk etmek. (10) Deniz kirliliği halinde en yakın sahil otoritesine durumu bildirmek. (11) Geminin yüzerliliğini koruması halinde diğer gemi ile anlaşarak ve içinde bulunulan durumu göz önüne alınarak; (a) Beraberce en yakın limana gitmek, (b) Olduğu yerde beklemek veya demirlemek, (c) Varış limanlarına doğru yola devam etmek, şeklinde karar almak. (12) Gemide yük varsa yükü kontrol altında tutmak ve deniz suyunun yüke olacak etkilerini belirlemek ve önlem almak. (13) Yara savunma iş ve işlemlerini yaptırmak. (14) Beraberce en yakın yere gidilmesi halinde; (a) Her iki gemide müşterek tekne, makine ve yük sörveylerini yaptırmak. (b) Klas kuruluşunu çağırarak yapılacak tamirler konusunda fikir alışverişinde bulunmak. (c) Tekne ve kulüp sigortacısı ile temasa geçerek bilgi alışverişinde bulunmak. (d) Gerekli tamirleri yaptırarak ve gerekli müsaadeleri alarak yola devam etmek. (e) Boşaltma limanına varmadan önce avarya ilan etmek ve bunu duyurmak. (15) Aynı limanlara gidilmesi halinde. (a) Avarya ilan etmek ve duyurmak. (b) Gemide yük var ise diğer geminin ve yük sahiplerinin sörveyörlerin de katılacağı müşterek yük sörveyi yaptırmak, yük o limanda tahliye edilecekse sörvey kontrolünde yükü tahliye etmek. (15) Gemi oturtulmuş ise, geminin yüzdürülmesi sağlandıktan sonra ya en yakın yere gidilerek l4. maddedeki işlemler veya varış limanına gidilerek l5. maddedeki işlemler yapılır. (16) Deniz kirliliği oluşmuş ise ilgili bölümde anlatılacak önlemler alınır. 9.4 Geminin oturması: a. Vardiya zabitinin yapacağı isler: (1) Makineyi stop etmek. (2) Alamı vermek. (3) Kaptana ve makineye haber vermek. (4) ''Çatışmayı Önleme Tüzüğü'' ndeki ışık ve işaretleri göstermek. (5) VHF ile civardaki gemileri uyarmak. (6) Güverte ışıklarını yakmak. (7) Derin su kilistininden sığ su kilistinine geçilmesi için makineyi uyarmak. b. 1. Zb. in yapacağı isler: (1) Oturma rolesini hazırlamak ve role talimi yaptırmak (2) Gemiyi içten gözle kontrol ettirmek, tüm tanklardan, ambarlardan, boru tünelinden, makine dairesinden ve şaft yolundan iskandil aldırmak. 135
(3) (4) (5) (6) (7) (8) (9)
Su geçirmez kaportaları :kapattırmak. Deniz kirliliği olması halinde derhal önlem almak. Gemi dışından iskandil aldırarak oturma şeklini ve oturulan deniz dip şeklini ve yapısını belirlemek. Stres, GM, trim ve draft hesabı yapmak. Kara acil yardım merkezine gönderilmek üzere ilgili formları hazırlamak. Yara alınmışsa yara savunma yöntemlerini uygulamak. Çalışmalara nezaret etmek, yol göstermek.
c. Kaptanın yapacağı isler: (1) Oturma durumunda yapılacak işleri, uygulanacak yöntemleri belirtir bir devamlı talimat hazırlamak, kontrol listelerini tanzim etmek. (2) Oturma durumunda köprü üstüne çıkarak kumandayı almak. (3) Geminin oynayıp oynamadığını kontrol etmek, oynuyor olması halinde makine gücü ile gemiyi yüzdürmeye çalışmak. Geminin oynamaması halinde daha fazla sığlığa doğru sürüklenmesini önlemek için tedbir aldırmak, gemi dövünüyorsa dövünmeyi önlemek için ilave balast almak. (4) Deniz kirliliği oluşmuşsa, kirliliği önleyici ve azaltıcı tedbirler almak ve sahil otoritelerini haberdar etmek. (5) Durumu şirket merkezine ve kara acil yardım merkezine bildirmek ilgili formları göndermek. (6) Oturma şeklinin ve geminin durumunun belirlenmesinden sonra kara acil yardım merkezinden ve şirketten gelecek tavsiyeleri de değerlendirerek geminin yüzdürülmesi için gerekli planını yapmak. (7) Gemi kendi imkanları ile kurtulabilecekse bu imkanları denemek. (8) Gemi kendi imkanları ile kurtulamayacak şekilde oturmuşsa şirketle iş birliği yaparak bir gemi veya firma ile anlaşma yaparak, geminin tekrar yüzdürülmesini sağlamak (Bu anlaşmayı şirkette yapabilir). (9) Bir firmadan veya bir gemiden yardım alındığında çok iyi bir şekilde SOF ve gerekli kayıtlan tutmak veya tutturmak. (10) Gemi kendi imkanları ile de kurtulsa bile yine muntazam ve düzgün bir şekilde kayıt tutulmasına özen göstermek. (11) Başlangıçtan itibaren tekne ve kulüp sigortacıları ile temas halinde olmak. (12) Gemi kurtarıldıktan sonra uygun bir yere demirleyerek, gerekli teknik kontrolleri klas kuruluşu nezaretinde yaptırmak. (13) Yükte bir hasar söz konusu ise sörvey yaptırmak ve yükteki hasan azaltıcı önlemler almak. (14) Klas kuruluşunun tavsiyeleri doğrultusunda gerekli onarımları yaptırmak veya müsaade edilen yere kadar giderek orada onarımları gerçekleştirmek. (15) Olay yerinden ayrılmadan önce sahil otoritesinden, deniz varlıklarına, denize ve deniz dibine zarar verilmediğini, denizin kirletilmediği belgeleyen bir evrakı acente ve kulüp yardımı ile almak. (16) V arış limanına ulaşmadan avarya ilan etmek ve bunu duyurmak. (17) Yükte hasar söz konusu ise yükü sörvey nezaretinde tahliye etmek. 9.5 Denize adam düşmesi: a. Vardiya zabitinin yapacağı işler: (1) Denize adam düştüğü vardiya zabiti tarafından görüldüğünde veya hemen haber alındığında dümeni adamın düştüğü tarafa alabanda etmek. (2) Işıklı ve duman kandilli can simidi atmak. (3) Alarm çalmak. (4) Kaptana ve makineye haber vermek, makineyi hazır ola almak. (5) Geminin mevkiini belirlemek. (6) Dümeni ele almak. (7) İlgili işaret sancaklarını toka etmek ve etraftaki gemileri VHF ile uyarmak. (8) Adamın denize düştüğü geç haber alındığında sırasıyla 2., 3., 4., 5., 6. ve 7. maddeleri gereğini yapmak. (9) Kaptanın köprü üstüne çıkması geciktiğinde uygun dönüş şeklini seçerek dönüşe geçmek. (10) Gözcü sayısını arttırmak. (11) Projektörleri hazırlatmak. b. 1. Zabitin yapacağı işler: (1) Denize adam düştü rolesi hazırlamak. (2) Alarm verildiğinde köprü üstüne serdümen ve gözcü göndermek. (3) Projektörleri ve diğer kurtarmada kullanılacak eçhizeyi hazırlatmak. (4) Kurtarma botunun denize verilmesini ve görevlilerini kontrol etmek. (5) Kurtarma operasyonuna nezaret etmek ve yol göstermek.
136
c. Kaptanın yapacağı işler: (1) Denize adam düşmesi durumunda yapılacak işleri gösterir bir talimat ile kontrol listeleri hazırlamak. (2) Köprü üstüne çıkarak kumandayı almak. (3) Gerekli manevraları yapmak. (4) Kurtarma botu indirilip indirilmeyeceğine karar vermek (5) Gerekli arama ve kurtarmayı yapmak. (6) Adamın bulunamaması veya kurtarılamaması halinde diğer gemilerden ve Sahil Arama. Kurtarma Merkezinden yardım talebinde bulunmak. (7) Şirket merkezini haberdar etmek. (8) Yapılan aramalarda adamın bulunamaması halinde makul bir süre daha aramaya devam etmek. (9) Adamın bulunamaması halinde neticeyi sahil otoritelerine, şirket merkezine ve bağlama limanı adli makamlarına bildirmek. (10) Kaybolan kişinin eşyalarını bir zabıtla tespit ederek muhafaza altına aldırmak. (11) Görgü tanığı varsa yazılı ifadelerini almak. (12) 0Iay ile ilgili olarak bir tutanak tutmak.
137
EMERGENCY KONTROL LİSTELERİ ANA MAKİNE VE DÜMEN ARIZASI KONTROL LİSTESİ C-1
Derhal yapılması gereken hususlar : Kaptana haber verilecek Sığ sularda bulunuluyor ise demirleme için hazırlık yapılacak Kumanda altında değil' işaret/fenerleri toka edilecek Uygun seda işareti verilecek VHF'ten ikaz yayını yapılacak (eğer gerekli ise) Dümen arızası durumunda ilave yapılacak hususlar : Makine dairesine haber verilecek Yedek dümen donanımı devreye alınacak Geminin üzerinde bulunan yol durdurulacak Makine dairesine manevra için hazırlık verilecek
Diğer hususlar :
138
EMERGENCY KONTROL LİSTELERİ ÇATIŞMA TEHLİKESİ / ÇATIŞMA KONTROL LİSTESİ C-2
Derhal yapılması gereken hususlar : Gemi içi 'Emercency Alarm'ı çalınacak Çatışmanın etkisini en aza indirecek şekilde manevra yapılacak Su geçirmez kaportalar ve otomatik yangın kaportaları kapatılacak Güverte ışıkları yakılacak (eğer gece ise) Yolcular (eğer var ise) emercency istasyonlarda toplanıp yoklama/sayım yapılacak Telsiz kamarasına, uydu terminallerine, otomatik alarm transmiterlerine geminin mevkii ulaştırılacak Sintine ve tankların iskandilleri devamlı kontrol edilecek Yangın/Hasar kontrolü yapılacak Gerektiği taktirde diğer gemiye yardım edilecek Eğer gemi tehlikeli durumda ise brodcast'tan, uydu terminallerinden ve otomatik alarm tansmitterlerinden yayın yapılarak geminin durumu bildirilecek
Diğer hususlar
:
139
EMERCENCY KONTROL LİSTESİ KARAYA OTURMA KONTROL LİSTESİ C –3
Derhal yapılması gereken hususlar
:
Makine/makineler stop edilecek Dahili emercency alarm çalınacak Su geçirmez kaportalar kapatılacak (varsa) VHF kanal 16 ve eğer uygulanabilirse VHF kanal 13' ta kalınacak Karaya oturmuş gemi fener/işaretleri gösterilecek, gerekiyor ise uygun seda işareti Verilecek Gece süresince güverte ışıkları yakılacak Hasar durumu tespit edilecek Sintine ve tankların iskandilleri alınacak Tekne dışından (etrafından) iskandil alınacak Derin su hattının bulunduğu mevkii tespit edilmeye çalışılacak Kıyı dalgalarının durumu tespit edilecek Bölgedeki akıntı durumu ve tide durumu hesaplanacak ve denizin yükselme zamanı tespit edilecek Geminin draftının azaltılmasına çalışılacak Gemi mevkii; telsiz kamarasına, uydu terminallerine, otomatik alarm transmitterlerine ulaştırılacak Geminin durumu tehlikede olduğu durumda bradcast'tan tehlike mesajları yayınlanacak ve yardım Talep edilecek
Diğer hususlar
:
140
EMERCENCY KONTROL LİSTESİ DENİZE ADAM DÜŞTÜ C- 4
Derhal yapılması gereken hususlar
:
Yolcu/mürettebatın denize düştüğü taraftan derhal ışıklı ve dumanlı can simidi atılacak Ve can simidinin mevkii datum olarak haritaya markalanacak Kazazedeyi pervane tesirinden korumak maksadıyla kaçınma manevrası yapılacak Üç uzun düdük çalınacak ve gerektiğinde tekrar edilecek Denize düşen kazazede dürbün ile devamlı kontrol altında tutulacak ve denize adam Düştü rolesi uygulanacak, ilave gözcüler çıkarılacak 'O' Oscar sancağı toka edilecek Oto pilot’tan çıkılarak el durumuna geçilecek
Denize düşen kazazedeyi kurtarmak üzere dümen evinde asılı olduğu şekilde Manevra yapılacak Geminin mevkii, rüzgarın yönü ve şiddeti ve zaman kayıt edilecek Kaptana haber verilecek (Kaptan henüz köprüüstüne gelmemiş ise) Makine dairesine haber verilecek ve makinelerin manevraya hazır olması talep edilecek Kurtarma bot personeli teşkil edilecek Kurtarma botunun denize indirilmesi için hazırlık yapılacak Muhabere tesisi için seyyar VHF muhabere cihazları hazırlanacak Geminin mevkii telsiz kamarasına ve GMDSS istasyonuna bildirilecek Denize adam düştüğü konusunda telsiz yayını yapılacak
Diğer hususlar
:
141
EMERCENCY KONTROL LİSTELERİ YANGIN KONTROL LİSTESİ C-5
Derhal yapılması gereken hususlar
:
Yangın alarmı çalınacak Köprüüstü'nde bulunmuyor ise kaptana haber verilecek, makine dairesi uyarılacak Gemi personeli yangın mahallinden neta bir mevkide toplanarak rapor alınacak İlgililere, yangın hakkında gerekli bilgiler iletilip uyarılacak Kaybolan ve yaralanan gemi personeli tespit edilecek Yangın lokalize edildiğinde (mevki belirlendiğinde), gemi anons devresinden personel uyarılacak Eğer yangın makine dairesinde ise, makine arızası hazırlıkları yapılacak
Yangın ile mücadele esaslarının belirlenmesi : Yangının sınıfı Yangına müdahale vasıtaları Yangına müdahale usulleri Yangının yayılmasına mani olma usulleri Gerekli personel ve yangınla mücadele usulleri
Havalandırma, otomatik yangın kaportaları ve su geçirmez kaportalar kapatılacak Gece şartlarında güverte ışıkları yakılacak Geminin mevkii; telsiz kamarasına, uydu terminallerine ve otomatik alarm transmitterlerine Ulaştırılacak Geminin durumu tehlike yaratıyor ise broadcast'tan tehlike mesajı yayınlanacak ve yardım talep edilecek Diğer hususlar
:
142
EMERCENCY KONTROL LİSTESİ SU ALMA KONTROL LİSTESİ C- 6
Derhal yapılması gereken hususlar
:
Genel alarm çalınacak Su geçirmez kaportalar kapatılacak (varsa) Sintine ve tankların iskandilleri alınacak Su alan bölme ve bu bölmede ki suyun girdiği mevki tespit edilecek Su alan bölmenin elektrikleri kesilecek Su giren mevkie payanda atılarak, bölmedeki su seviyesinin yükselmesi engellenecek Su tahliye tulumbaları çalıştırılıp kontrol edilerek, su tahliyesi için kullanılmaya hazır Bulundurulacak Diğer yardımcı tulumbalar çalıştırılıp kontrol edilerek, gerektiğinde kullanılmak üzere hazır bulundurulacak Geminin mevkii; telsiz kamarasına, uydu terminallerine ve otomatik alarm transmiterlerine Ulaştırılacak Geminin durumu tehlike yaratıyor ise, broadcast'tan tehlike mesajı yayınlanacak ve yardım talep edilecek
Diğer hususlar
:
143
EMERCENCY KONTROL LİSTESİ ARAMA VE KURTARMA (SAR) KONTROL LİSTESİ C-7
Derhal yapılması gereken hususlar : RDF (Radio Direction Finder) mevcut ise tehlike mesajının kerterizini alınız. Tehlike mesajını tekrar yayınız (Retransmit) Tehlike frekanslarında telsiz dinleme nöbeti tesis ediniz. MERSAR / IMSAR (Ticaret gemileri arama ve kurtarma kılavuzlarını köprüüstüne çıkartarak tetkik ediniz. Diğer gemiler/suüstü vasıtaları ve SAR uçakları ile SAR operasyonu için muhabere tesis ediniz. SAR operasyonuna katılacak diğer ünitelerin mevkileri ile rota ve süratlerini plotlayınız. X-Band radarınızı 6 veya 12 mil skalasında çalıştırarak, arama faaliyeti icra eden uçaklarda ki transponderlerin (SART) gönderdiği sinyalleri tespit etmeye çalışınız. İlave gözcüler çıkartarak, etrafınızı gözleyip flare ve diğer payroteknik işaretleri tespit etmeye çalışınız.
Diğer hususlar
:
144
EMERCENCY KONTROL LİSTESİ GEMİYİ TERK KONTROL LİSTESİ C-8
Derhal yapılması gereken hususlar
:
Tehlike mesajını kaptanın onayını alarak yayınlayınız. Personele soğuktan koruyacak elbiseler giydiriniz ve bu elbiselerin üzerine can yeleği giymelerini sağlayınız. Gemi personeline eğer var ise ve su sıcaklığı 16 derece santigrat’ın altında ise immersion suit (suya atlama/dalma giysileri) giydiriniz. Gemi personeline gemiyi terk istasyonlarına gitmelerini emrediniz. Can filikaları ve can sallarının denize atılmaları için gerekli hazırlıkları yaptırınız. Can filikaları ve can sallarının parimalarını gemide uygun bir yere volta ederek can filikası / can salının gemiden açmamasını sağlayınız. Can filikasına / can salına personeli bindiriniz ve bando ediniz. Can filikalarının / can sallarının gemiden yeterli emniyet mesafesine kadar uzaklaşmalarını temin ediniz. Gemiden yeterli mesafe uzaklaşıldıktan sonra can filikaları / can sallarının bir arada toplanmalarını sağlayınız.
Diğer hususlar
:
145
BÖLÜM – 10
BALAST OPERASYONU
146
BÖLÜM – 10 BALAST VE AKARYAKIT OPERASYONU
10.1 Balast operasyonu: a. Kaptanın görevleri: (1) (2) (3)
Balast operasyonunun ne şekilde ve ne gibi önlemler alınarak yapılacağı hakkında yazılı ve devamlı bir talimat ve kontrol listelerini hazırlamak. Talimatın uygulandığını görmek ve kontrol etmek. Operasyon öncesi 1. zabitin bu yönde yapacağı onay ve müsaade müracaatını incelemek ve onay vermek veya vermemek.
b. 1. Zabitin görevleri: (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10)
Balast operasyonu ile ilgili hesaplan yapmak ve kaptanın onayına sunmak. Draftları tespit ettirerek derinlikle karşılaştırmak. Yapılacak operasyonu ve dikkat edilecek hususları nöbetçi zabite yazılı olarak bildirmek. Nöbetçi zabite yeteri kadar personel vermek. Operasyon öncesi ve operasyon sırasında kontroller yaparak işlemin usulüne uygun bir şekilde yürütüldüğünü görmek. Tank ve iskandil borularını güverteden tank dibine kadar ayda bir defa ölçtürerek boruların tamamen açık olduğunu ve iskandilin dibe kadar ulaştığını bilmek. Tankları sık, sık kontrol ederek balast tanklarının temiz olduğunu görmek. Hava firar borularını ara, ara kontrol ettirerek uygun durumda olduklarını bilmek. Tank menhol kapaklarının su geçirmez şekilde kapalı olduğunu bilmek. Gemi meylini sıfırlamak.
c. Vardiya zabitinin görevleri: (1) Balast operasyonu yapılacağı kendisine bildirildiğinde draftları ve derinlikleri tespit etmek. (2) Operasyonu başlatmadan önce bütün tankları iskandil ederek tankların doluluk durumlarını ve temiz veya kirli olduklarını belirlemek, önlem almak, 1. zabite durumu rapor etmek. (3) Hava firar borularının açık olduğunu görmek. (4) Borda iskelesini askıya aldırmak, halatları denkleştirerek boşlarını aldırmak. (5) Lombar ağzı nöbetçisine iskeleyi ve halatları kontrol görevi vermek. (6) Makine nöbetçi zabiti ile konuşarak operasyona başlamak. (7) Belli bir süre mesela 15 dakika sonra bütün tanklardan yeniden iskandil alarak hangi tanklarda boşalma veya dolma olduğunu görmek. (8) Tank civarındaki ambarlan veya bôlmeleri kontrol altında tutarak buralara herhangi bir sızma olup, olmadığını belirlemek. (9) Balast boşaltımlarında çıkışı devamlı kontrol altında tutarak deniz kirliliğine karşı önlem almak. (10) Tankın dolmasına veya boşalmasına yakın operasyonu yavaşlatmak (11) Tankı limanda tam pres ettirmemek veya tam boşaltmamak (deniz kirliliğine karşı önlem olarak). 10.2 Akaryakıt alımı: a. Kaptanın görevleri: (1) Akaryakıt alımı öncesinde ve operasyon sırasında alınacak önlemleri, yapılacak hazırlıkları, uygulanacak yöntemleri belirtir yazılı bir devamlı talimat ile kontrol listeleri hazırlamak. (2) Operasyon öncesinde ve sürecinde bu talimatın gereğinin yerine getirildiğini görmek ve operasyonu devamlı kontrol altında bulundurmak. (3) Deniz kirliliği meydana geldiğinde ilgili bôlümde anlatılan hususları uygulamak. b. Baş mühendisin gôrevleri: (1) Kaptanın yukarda belirtilen talimatına paralel bir devamlı talimat ile kontrol listeleri hazırlamak. (2) Tank planlarını ve boru devresi şemalarını gerekli yerlere astırmak. (3) Yakıt alım planı yaparak ilgililere yazılı olarak taIimatlamak. (4) Makine bôlümüne yônelik gôrev çizelgesi hazırlamak ve bunu ilan etmek. (5) Deniz kirliliğine karşı gerekli ônlemleri almak.
147
c. 1. Zabitin gôrevleri: (1) Deniz kirliliği rolesi hazırlamak ve role talimi yaptırmak. (2) Deniz kirliliğini ônlemek için güverte bôlümünde bulunması gerekli malzeme ve teçhizatı eksiksiz hazır bulundurmak. (3) Yakıt temizleme malzemesini ve eçhizesini hazır ve eksiksiz bulundurmak. Nôbetçi zabitin emrine yeteri sayıda personel tahsis etmek. (4) Operasyonun her aşamasında devamlı kontrolde bulunarak, gerekli ônlemleri aldırmak. (5) Gemi meylini sıfırlamak. d. II. Mühendisin görevleri: (1) Trimi ôğrenerek ve tankları iskandil ederek veya ettirerek ilgili yakıt tanklarında bulunan miktarları belirlemek. (2) İskandil çubuğunun tankın dibine kadar ulaştığından emin olmak. (3) Tanklarda su olup olmadığını belirlemek. (4) Hava firar borularının açık olup olmadığını kontrol etmek. (5) Gôrev dağılımına gôre herkesin gôrevleri başında olduğunu gôrmek ve yapacağı İşleri iyi bir şekilde anlamış olup, olmadıklarını kontrol etmek. (6) Yakıt basılan yer -kôprü üstü, yakıt alım yeri -makine dairesi arasında İyi bir muhabere sağlamak. (7) Yakıt alımı yapılacak bordanın aksi tarafında bulunan yakıt alım flencinin kôrlenmiş olduğunu ve valfların kapalı olduğunu gôrmek. (8) Yakıt alım operasyonunu bizzat yônetmek. f.
Vardiya zabitinin gôrevleri: (1) Gündüz ''B'' sancağını toka ettirmek, gece kırmızı fener yaktırmak. (2) Draftları tespit etmek. (3) İskeleyi askıya aldırmak, halatları denkleştirerek boşlarını almak. (4) İskele ve halat başına nôbetçiler koymak. (5) Kuzinenin lombozlarını kapattırmak. (6) Güvertede sigara içirmemek ve ''sigara içilmez'' yazılarını asmak. (7) Yakıt alımı ôncesinde ve sırasında güvertede veya kôprü üstünde bulunmak. (8) Güverte frengilerini kapattırmak. (9) Taşıntı tavalarının yerlerinde olup, olmadığını kontrol etmek. (10) Temizlik malzeme ve eçhizesini güvertede hazır halde bulundurmak. (11) İki yangın hortumu donattırmak ve yeteri sayıda minimax hazır etmek. (12) Güvertede ve bordada yeterli aydınlatma sağlamak. (13) Yakıt alım yeri ile kendisi ve kôprü üstü arasında iyi bir şekilde haberleşme sisteminin kurulduğundan emin olmak. (14) Güvertede sıcak çalışma yaptırmamak. (15) Derinlik problemi varsa bu konuda uyanık bulunmak. (16) Yakıt getiren vasıtanın gemi bordasına emniyetli bir şekilde yanaşmasını ve bağlamasını sağlamak. (17) Gôrev çizelgesinin, yakıt alım planının, boru devre planının yakıt alım yerine asıldığını gôrmek, kontrol listelerinin doldurulduğundan emin olmak. (18) Gördüğü aksaklık ve eksiklikleri anında kaptana ve 1. Zabite haber vermek. (19) Deniz kirliliği oluştuğu takdirde alam vermek ve kaptanı haberdar etmek.
148
BÖLÜM – 11
MARPOL – 73/78
149
BÖLÜM – 11 DENİZ KİRLİLİĞİN ÖNLENMESİ VE MARPOL SÖZLEŞMESİ
11.1
DENİZ KİRLİLİĞİ : Deniz yaşamı, insan sağlığı, doğal güzellikler ve denizin diğer kullanımına; insan faaliyetlerinden kaynaklanan (enerji dahil) maddelerin veya atıkların dolaylı ve dolaysız yollarla zararlı etkisi olarak tarif edilmektedir. Dünyada en hızla kirlenen doğal kaynağın; büyük bir alıcı ortamı olması nedeniyle, “Denizler” olduğu görülmektedir. Kanalizasyonlar, sanayi atıkları, tarımsal gübreler ve ilaçlar, deniz araçları, atmosferik taşınımlar, asit yağmurları gibi bir çok kaynak denizlerimizi kirletmektedir. Bazı deniz kirliliği vakalarının ise, zararlı maddelerin veya atıkların, uygun olmayan paketleme ve etiketleme ile taşınması, deniz araçlarının standartlara uygun olmaması ve seyir kurallarına göre hareket etmemesi ve en önemlisi ise, insan hatalarından kaynaklanan kazalar sonucunda denize dökülmesi, yayılmasıdır. Kazayı önleme ve müdahale işlemleri deniz kirliliği kontrolünün en önemli bölümüdür. Yüzyıllardır insanlara hayat kaynağı olan denizlerimiz, şimdilerde zararlı atık dökme alanı olarak kullanılmaktadır. Tüm dünya denizlerine atık girdilerinin oranlarına bakıldığında (Uluslar arası Denizcilik Örgütü verilerine göre) -
11.2
Doğal kaynaklar Açık deniz üretimi Deniz taşımacılığı Atmosfer Taşkın ve kara kökenli deşarjlar Boşaltma (gemilerden ve uçaklardan, karada ve denizde üretilen atıkların) Konteynır içinde bırakılması
% 8 % 0.5 % 11 % 30 % 40 % 10
DENİZ KİRLİLİĞİNİN ÖNLENMESİNE YÖNELİK ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER : IMO, kurulduğu 1958 yılından itibaren yaptığı çalışmalarla uluslararası nitelikte pek çok sözleşme, protokol ve kuralın hazırlanmasını gerçekleştirmiş ve yürürlüğe konularak uygulanmasını sağlamıştır. IMO, denizlerin kirlenmesinin önlenmesi konularında da etkin çalışmalar yapmaktadır. Bu çerçevede en önemli başlangıç noktalarından biri “Torrey Canyon” adlı tankerin 1967 yılında İngiltere kanalında 120.000 ton ham petrolle batışından sonra meydana gelen çevre kirliliği olmuştur. Bu tarihteki en önemli deniz kazalarından biri olup, dünya kamuoyunun böyle bir kaza olduğunda ne yapılması gerektiği konusunda bilinçlenmesine neden olmuştur. Böylece alınacak önlemlerin uluslararası seviyede olması gerektiği, bunun da IMO ile sağlanabileceği gerçeği ortaya çıkmıştır.
11.3
DENİZ ÇEVRESİNİ KORUMA KOMİTESİ (MEPC) : IMO Genel Kurulu tarafından Kasım 1973’de kurulmuştur. Gemilerden kaynaklanan deniz çevresinin kirliliğinin kontrolü ve önlenmesi hakkındaki teşkilat faaliyetlerinin koordinasyonundan sorumludur. “Dökme Kimyasallar ve Gazlar” ile ”Bayrak Devleti Uygulamaları” da MEPC’nin alt komitelerindendir. Söz konusu komite çalışmaları, ülkemizde Denizcilik Müsteşarlığı koordinatörlüğünde izlenmektedir. IMO’nun en önemli komiteleri arasında yer alan MEPC, özellikle deniz kirliliği ile ilgili mevzuatın geliştirilmesinde önemli rol oynamaktadır.
150
11.4
DENİZLERİN GEMİLER TARAFINDAN KİRLETİLMESİNİ ÖNLENMESİ HAKKINDAKİ ULUSLARARASI SÖZLEŞME (MARPOL 73/78) : IMO Genel Kurulu 1973 yılında yalnızca deniz kirliliği konusunu ele alan bir konferans toplanmasını kararlaştırmıştır. 1973 yılında toplanan bu konferansta, yeni bir sözleşme gündeme getirilmiş ve “Gemilerden kaynaklanan kirliliğin önlenmesi Uluslararası Sözleşmesi” (MARPOL 73) kabul edilmiştir. Sözleşmenin iki amacı vardır. Bunlar; - Denizlerin petrol, zehirli sıvılar, ambalajlı zararlı maddeler, pis sular, çöpler, gaz kirletilmesinin önlenmesi
emisyonları ile kasıtlı
- Gemilerin neden olduğu kaza sonucunda doğabilecek deniz kirlenmesinin en aza indirilmesidir. Bu iki amaç doğrultusunda, sözleşmeye taraf olan ülkelerin gemi yapımından, sevk ve idaresine kadar her safhada denizlerin gemilerden kirletilmesinin önlenmesi için her türlü teknik ve işletme önlemlerini almaları, liman ve kıyı tesisleri ile ekiplerini hazırlamaları, uluslararası kabul görecek düzeyde teşkilat ve mevzuat eksiklerini tamamlamaları gerekmektedir. Sözleşmeye taraf olan ülkeler, sözleşmenin belirlediği gemilere ilişkin tesis, donanım ve cihazların kullanım ve işletimi için yönetmelik, yönerge ve esasların hazırlatılmasına ve bu yönde eğitim öğretim hizmetlerine ağırlık vereceklerdir. 1976 ve 1977 yıllarında ABD kıyıları açıklarında önemli tanker kazaları olmuştur. Bu kazalardan sonra 1978 yılında IMO tanker güvenliği ve kirliliğinin önlenmesi amacıyla bir konferans (TSPP) toplanmış ve bu konferansta alınacak yeni tedbirler müzakere edilmiştir. Konferansta MARPOL Sözleşmesi’ne bazı teknik zorluklarını gidermek amacıyla, bir protokol eklenmesi benimsenmiş ve sözleşme bu tarihten itibaren MARPOL 73/78 olarak adlandırılmıştır. MARPOL 73/78 Sözleşmesi, 02 Ekim 1983 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Ülkemiz 24 Haziran 1990 tarihinde MARPOL 73/78’e taraf olmuştur. MARPOL 73/78 sırasıyla 1983, 1987, 1988 ve 1992 yıllarında tadil edilmiştir. Deniz taşımacılığında, yük olarak taşınan veya gemilerde üretilen ve denizlerin kirletilmesine neden olan maddeler esas alınarak, MARPOL 73/78’in altı Ek’ i hazırlanmıştır. 11.5
MARPOL 73/78 SÖZLEŞMESİ EK’LERİ :
11.5.1
EK-1 (Petrol ile deniz kirlenmesini önleyici kurallar) : Bu bölüm dünya ticaret filosunun %92’sini elinde tutan 85 ülke tarafından kabul edilerek 02 Ekim 1983 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Ülkemiz ise 24 Haziran 1990 tarihinde söz konusu Ek’ e taraf olmuştur. Bu bölümün gerekleri, 150 GRT üzerindeki petrol tankerleri ile 400 GRT üzerindeki tüm gemilere uygulanır. Sözleşmeye uyan gemilere “International Oil Prevention Certificate Annex-I” (Uluslararası Petrol Kirliliğinden Korunma Sertifikası) kısa adıyla IOPP SERTİFİKASI verilir. Bu sertifika 5 yıl için düzenlenerek yıllık sörveyler ile vize edilir. Sözleşmede “kirliliğe sebep olan petrol” ile ham petrol, fuel-oil, rafine edilmiş petrol ürünleri kastedilmekte ve bu ürünler kapsamına diğer petrokimya ürünleri girmemektedir. 400 GRT’ dan büyük yük gemileri için makine daireleri sintinesinden oluşan kirlenmeyi önlemek üzere gemilerden istenen EK-1 gerekleri : (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7)
IOPP Sertifikası (Kural 5) Petrol Kayıt Kitapçığı (Kural 20) Petrol atıklarını toplama tankı (Kural 17) Atıkların toplama tankından kabul istasyonuna basma devresi (Kural 19) Sintine separatörü, 15 ppm alarm otomatik stop aleti (Kural 10 ve 16) Başlı başına kullanılmak üzere balast ve yakıt devreleri tankları (Kural 14) Deniz Kirliliğini Önleme Acil Planı (SOPEP) (Kural 26)
151
150 GRT’ dan büyük petrol tankerleri için makine daireleri ve yük tanklarından oluşan kirlenmeyi önlemek üzere gemilerden istenen EK-1 gerekleri : (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8)
Balastın denize verilmesinin güverteden durdurulması, Hasarlı durumdaki denge hesabı (Kural 25) Yük tanklarının boyut sınırlandırması Atıklar için slop tank (Kural 15-2) Yüklü su hattı üzerinde balast tahliyesi (Kural 18-6) Petrol atıklarını izleme ve kontrol cihazı (Kural 15-3) Yük borularında biriken petrolün küçük çapta boru ile emilmesi (Kural 18- 4-5) Çift cidar veya çift dip konstrüksiyonları (Kural 13 F)
5000 Deadweight ton üzerindeki tüm gemilerin pump-room ları (tulumba daireleri) 1 Ocak 2007 tarihinden sonra double bottom ihtiva edecek şekilde tadil edilmesine karar verilmiştir. 11.5.2
EK-II (Dökme zehirli sıvı maddelerle deniz kirlenmesinin kontrol edilmesi için kurallar) : Bu Ek dünya ticaret filosunun % 92’sini elinde tutan 85 ülke tarafından kabul edilerek 06 Nisan 1987 yılında yürürlüğe girmiştir. Ülkemiz ise, 24 Haziran 1990 yılında Ek-II’ ye taraf olmuştur. Bu bölüm gerekleri , tanklarında bir veya daha fazla zehirli sıvı taşıyan gemilere (özellikle kimyasal tankerlere) uygulanır. Tonaj ve yaş sınırı yoktur. Zehirli sıvılar, çevreye vereceği zarar tehdidine göre A, B, C ve D kategorilerine ayrılmıştır. Sözleşmeye uyan kimyasal tankerlere “Certificate of Fitness” (Uygunluk Sertifikası) verilir. Sertifikalar 5 yıl için düzenlenerek, yıllık sörveylerle vize edilir.
11.5.3
EK-III (Ambalajlı bir şekilde veya konteynerlerde portatif tanklarda veya kara ve demiryolu tank vagonlarında deniz yolu ile taşınan zararlı maddelerle kirlenmenin önlenmesi) : Bu bölüm dünya ticaret filosunun % 58’ini elinde tutan 62 ülke tarafından kabul edilerek 01 Temmuz 1992 yılında yürürlüğe girmiştir. Ülkemiz ise, sözleşmeye henüz taraf olmamıştır. Bu Ek’ te belirtilen zararlı maddeler; International Maritime Dangerous Goods Code (IMDG Code)’ da belirtilen maddelerdir. EK-III’ ün genel istekleri zararlı maddelerin taşınması ile ilgili paketleme, markalama, etiketleme, istifleme ve dokümantasyon ve benzeri kurallardır. EK-III’ ün istekleri ile ilgili uluslararası bir sertifika söz konusu değildir. EK-III, 8 kuraldan oluşmaktadır. IMDG (International Maritime Dangerous Goods Code)’ye göre, deniz çevresine doğuracakları zararların en alt düzeyde kalmasını sağlamak amacıyla maddenin özelliğine göre ambalajlanacak, maddenin teknik isimlerini içerecek şekilde etiketlenecek, gönderen tarafından malın istenildiği şekilde ambalajlandığını, markalandığını ve etiketlendiğini belirten bir belge veya beyan yazısı olacak, gemilerde bu maddenin cinsini ve bulundukları yeri bildiren manifesto bulunacak, geminin içindeki insanların güvenliğini bozmayacak şekilde istiflenecektir. Sağlam, bilimsel ve teknik sebeplerle maddenin özelliği ve geminin büyüklüğü, yapısı ve donanımı ile bağlantılı olarak miktar sınırlamasına gidilebilir veya yasaklanabilir. Gemi güvenliğinin sağlanması veya denizde can kurtarılması durumunda istisnalar mevcuttur. Böyle bir zararlı maddeyi yükleme ve boşaltma niyetli gemi kaptanı veya armatörü harekete geçmeden 24 saat önce ilgili liman yetkilisine bildirimde bulunacaktır.
11.5.4
EK-4 (Gemilerden çıkan pis sulardan deniz kirlenmesinin önlenmesi) : Bu bölüm dünya ticaret filosunun % 40’ını elinde tutan 52 ülke tarafından kabul edilmiş, 27 Eylül 2003 yılında yürürlüğe girmiştir. Ek-IV’ ün isteklerini sağlayan gemilere 5 yıl süreli “Uluslararası Atık su Önleme Sertifikası” verilir. Bu Ek’ teki atıklar; - Tuvalet - Revir - Hastane - Canlı hayvan , mahallerinden gelen atıklardır. EK-4; 200 GRT ’ un altında 10 kişi veya daha az kişi taşıyanlar hariç bütün gemilere uygulanır.
152
EK-4’ e göre ; - 4 deniz miline kadar arıtılmaksızın deniz suyu deşarjı yasaktır. - 4 – 12 mil arasında atık su, parçalanmış ve dezenfekte edilmiş olarak deşarj edilebilir. - 12 milden sonra; geminin hızı 4 knots dan az olmamak koşuluyla dezenfekte edilmeden veya parçalanmadan atılabilir, yada üstteki maddelere tabi olabilir. Ek-4’e göre gemilerde bulunması gereken eçhizeler : - Arıtma tesisleri - Parçalama ve dezenfekte tesisleri - Toplama tankı - Boru hattı ve standart kıyı bağlama tesisatı Ek-4’e göre limanlarda ise Atık su Alma Tesisleri bulunacaktır.
11.5.5
EK-V (Gemilerden atılan çöpler ile deniz kirlenmesini önleyici kurallar) : Bu bölüm dünya ticaret filosunun % 66.5’ ni elinde tutan 67 ülke tarafından kabul edilerek, 31 Aralık 1988’ de yürürlüğe girmiş, 1994 yılında tadil edilmiş ve 3 Mart 1996’dan beri yürürlüktedir. Adı geçen “çöp atıkları” tabiri altında; - Yiyecek atıkları - Metaller - Cam - Kağıt mamuller - Plastikler - Sentetik halatlar vb. bulunur. Bu atıkların tahliyesi atığın türüne ve geminin sahilden uzaklığına göre değişiklikler gösterir. Ülkemiz Ek-V’ e taraf olmuştur ve bütün denizlerimizde uygulanmaktadır. Bu bölüm gerekleri geminin konstrüksüyonunu etkileyecek kurallar içermez ve sertifika söz konusu değildir. Bu Ek ; yatlar, balıkçı tekneleri, bütün türde gemiler ve açık deniz platformları dahil bütün gemilere uygulanır. Limanlarda alma tesisleri gerekir. Akdeniz, Karadeniz, Baltık, Körfez, Kuzey denizi, Antarktika ve Karayip özel alanlardır. Söz konusu Ek’ e göre ; - Sentetik halatlar, sentetik balık ağları, plastik çöp çuvalları dahil bütün plastik maddelerin denize atılması yasaktır. - Yüzebilecek olan istif gereçleri, kaplamalar ve ambalaj malzemeleri karadan 25 milden daha fazla açığa boşaltılabilir. Gıda atıkları ve kağıt eşyaları paçavraları, cam, madeni şişeler, tabak kırıkları ve benzeri bütün diğer çöpler; parçalayıcı ve öğütücüden geçmek koşulu ile 12 mil içinde 3 milden daha az olmamak koşulu ile 25 mm. den daha geniş olmayan süzgeçten geçebilecek kadar parçalandıktan sonra atılabilir. - Özel Alanlarda; Sadece gıda atıklarının 12 milden sonra atılmasına izin verilir. Diğerleri yasaktır. - Açık deniz platformlarına da uygulanır. - Ekipman, kayıt defteri, sörvey ve sertifika gereksimi yoktur. - 1995 ten itibaren ise, 400 gross tondan büyük ve 15 kişi veya daha fazla mürettebatı olan gemiler ile yüzer platformlarda “Garbagge Record Book” (Çöp kayıt defteri) tutulması ve bunların iki yıl süre ile muhafaza edilmesi uygulanmasına geçilmiştir. 1997 yılından itibaren ise gemilerde incinerators (çöp yakma kazanları) kullanılmaya başlanmıştır.
11.5.6
EK – VI (Gemilerden kaynaklanan hava kirliliğinin önlenmesine dair kurallar) : (1) Ek bütün gemilere uygulanır. Sadece geminin güvenliği, can kurtarma söz konusu ise istisnalar mevcuttur. (2) Ek’ e göre ; (a) 400 GRT ve üzeri gemi ile sabit ve yüzer sondaj platformları sörvey ve denetime tabidir. Bu sörveye göre “ Uluslararası Hava Kirliliği Önleme Sertifikası “ verilir. Sertifika 5 yıllıktır. (b) Bakım onarım, ekipmanların atılması sırasında ozon tüketen maddelerin bırakılması yasaktır. Bu maddeleri içeren ekipmanlar alma tesislerine verilir. Ozon tüketen maddelerin yapımı bütün gemiler için yasaktır. Sadece hydro-cloroflocarbon içeren tesislere 2020 yılına kadar izin verilmiştir.
153
(c)
Nox’ leri azaltmak için motor gücü 130 kw’ dan büyük yeni dizel motorlar ile 130 kw’ dan büyük 01 Ocak 2000’ den sonra ana dönüşüme uğrayacak motorlar bu ekin eklentisi olan Nox teknik koduna uygun olarak yapılacaktır.
(d) Bu kod, emergency motorlarda uygulanmayacaktır.
ve sadece hükümranlık sınırları içinde dolaşan gemilere
(e)
Gemilerde kullanılan fuel–oil’ deki kükürt oranı global olarak %4.5, SOx kontrol alanlarında %1.5 olacaktır. Şu anda Baltık denizi SOx kontrol alanı olarak tayin edilmiştir.
(f)
01 Ocak 2000’ den sonra yapılacak fırınlar bu Ek’ in eklentisine uygun olacaktır. Fırınlarda ; (ı) (ıı) (ııı) (ıv) (v) (vı) (vıı) (vııı)
MARPOL I, II,III’ e tabi kargo atıklarının yakılması yasaktır. PCBS – polyclorinated bifenillerin yakılması yasaktır. Ağır metal içeren MARPOL EK-V‘ e tabi atıkların yakılması yasaktır. Halojen birleşikler içeren rafine petrol ürünlerinin yakılması yasaktır. Atık su çamurları ve slaç yağlar ana ve yardımcı makinelerde yakılacaktır. Limanlarda, iskelelerde ve haliçlerde yakma yasaklanmıştır. Tamir limanlarında ozon tüketen maddeleri alma tesisleri, liman, terminal veya tamir limanlarında eksoz gaz temizleme atıklarını alma tesisleri bulunacaktır. Yüzer ve sabit platformlar ile sondaj tesisleri bu Ek’ e tabidir.
(3) 19 Mayıs 2005 tarihinde yürürlüğe girmiştir. (4)
11.6
CO’ler ve yangın söndürücülerde kullanılan perfloro klorokarbonlar için ise; ileride bu Ek’ in kapsamına alınması konusunda IMO’nun 20. Genel Kurulu’ nda bir karar alınmıştır.
SONUÇLAR : a. Ülkemiz 24.06.1990 tarihli Resmi Gazete’ de yayımlanan 03.05.1990 tarih ve 90/442 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile MARPOL 73/78 ve I, II ve V No’ lu Ek’ lerine taraf olmuştur. b. MARPOL 73/78’ e göre gemilerde bulunması gereken donanım cihazları aşağıdadır. (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) c.
Ölçüm aygıtları ve donanımları, Pompalar, Yükleme / Boşaltma bağlantısı ve boru sistemleri, Petrol ve benzeri kirleticilerin yükleme / boşaltma kontrol ve izleme sistemleri, Petrol yıkama sistemleri ve tankı, ham petrolle yıkama sistemleri, Petrol / su ayrıştırma sistem ve aygıtları. Petrol süzgeç ve ayrıştırma düzenleri, Sintine boşaltım, ayrılmış balast, kirli su / bulaşık sistemleri ve tankları, Gasfree ve ölü gaz sistemleri
MARPOL 73/78’e göre kıyı ve limanlarda bulundurulması gereken tesis ve donanımlar aşağıdadır. (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7)
Standart yükleme ve boşaltma düzenleri, gemilerin boru ve bağlantı düzenlerine uygun tesis ve cihazlar, Petrol atıkları alma tesisleri, Zehirli sıvıları içeren atıkları alma tesisleri, Pis su ve çöpleri alma tesisleri, Arıtma tesisleri, Kuru atıkları öğütme ve yok etme tesisleri, Laboratuvarlar ve ölçme aygıtları.
d. Belirli oşinoğrafik ve ekolojik koşullar ve deniz trafiğinin özel karakteri dikkate alınarak deniz kirlenmesinin önlenmesinde, özel zorlayıcı yöntemlerin uygulanmasını gerektiren deniz alanları, MARPOL 73/78’de “Özel Alan” olarak tanımlanmış ve belirlenmiştir. Özel alanlar aşağıda belirtilmiştir. (1) Ek-I için belirlenen özel alanlar ile bu alanlardaki uygulama esasları; (a) Ege denizi ile Marmara Denizi’ni içeren Akdeniz ve Karadeniz, (Karadeniz ve Akdeniz’in sınırı özel alan oluşları bakımından 41 Kuzey enlemidir. Buna göre İzmit ve Gemlik Körfezi ile Marmara Denizi “Akdeniz Özel Alanı”, Avcılar – Kartal bölgesi kuzey hattı ile İstanbul Boğazı “Karadeniz Özel Alanı” içinde kalmaktadır). (b) Baltık Denizi, (c) Kızıl Deniz, 154
(d) (e) (f) (g)
Körfez Bölgesi Aden Körfezi Kuzey batı Avrupa suları Oman denizi
Bu özel alanlarda temiz balast ve ayrılmış balast dışında gemilerin boşaltım yapmaları yasaktır. (2)
Ek-II gerekleri için özel alanlar ; (a) Karadeniz, (b) Baltık Denizi (c) Antarctic Area
(3)
Ek-III ve Ek-IV gerekleri için özel alanlar; Henüz belirlenmemiştir.
(4)
Ek-V gerekleri için özel alanlar ; (a) Ege denizi ile Marmara Denizi’ni içeren Akdeniz ve Karadeniz, (Karadeniz ve Akdeniz’in sınırı özel alan oluşları bakımından 41 Kuzey enlemidir. Buna göre İzmit ve Gemlik Körfezi ile Marmara Denizi “Akdeniz Özel Alanı”, Avcılar – Kartal bölgesi kuzey hattı ile İstanbul Boğazı “Karadeniz Özel Alanı” içinde kalmaktadır). (b) Batlık Denizi (c) Kızıl Deniz (d) Körfez Bölgesi (e) Antartic bölgesi (60 derece güney arzı güneyi) (f) Caribbean (Karaip) Denizi (Meksika körfezi dahil)
(5)
Ek-VI gerekleri için özel alanlar ; (a) Batlık Denizi (b) Kuzey Denizi
e.
MARPOL 73/78’de özel alanların içinde ve dışında gemilerin yapacakları boşaltımlara ait sınırlandırmalar ve uygulayacakları kurallar ayrıntılı olarak verilmektedir.
f.
IMO – Deniz Çevresini Koruma Komitesi son yıllarda; Balast sularında istenmeyen suçlu organizmaların kontrolü amacıyla hukuki bağlayıcılığı olan bir belge üzerinde çalışmaktadır. Bu çalışmanın MARPOL 73/78’e yeni bir Ek olması beklenmektedir.
155
Ek 2 DENETİMLERDE VE SERTİFİKASYON ÖNCESİ YAPILACAK KONTROL LİSTESİ 1. Gemi Bilgileri: IMO Numarası
Geminin Adı
------------------
----------------
Çağrı İşareti
Bağlama Limanı
--------------
--------------------
GRT --------------
2. Doküman Kontrol: Evet / Uygun Değil
- Klas sertifikası da dahil tüm uygun sertifikalar geçerlimi? - Her makine için gerekli olan onaylı Makine Uluslararası Hava Kirliliği Önleme Sertifikası (EIAPP) mevcut mu? - Her makine için gerekli olan onaylı teknik dosya gemide bulunuyor mu? - Her makine için gerekli olan onaylı, gemi üzerinde NOx kontrolünde kullanılan makine parametreleri kontrol metotlarını da içeren makine parametreleri kayıt defteri mevcut mu? - Fuel Oil için yakıt ikmal belgeleri mevcut mu?(Tedarikçi tarafından imzalı) Kükürt oranı belirlenen sınırlar içinde mi? - Son 3 yıllık yakıt ikmal belgeleri gemide bulunduruluyor mu? - Son 12 aylık Fuel Oil numuneleri gemide bulunduruluyor mu? (Tedarikçi ve Gemi Kaptanı veya Vardiya Zabiti tarafından imzalanmış ve ağzı mühürlü olacak) - Yakıt değişiminin kaydedildiği idare tarafından tanımlanan kayıt defterleri (Makine Jurnalleri, Yağ Kayıt Defterleri vb.) mevcut mu? - Eğer donatılmışsa her bir Egzoz Gazı Temizleme Sistemi (EGCS) - SOx gerekli sertifikaları ve dokümanları mevcut mu? - Eğer donatılmışsa her insineratör için gerekli olan onaylı IMO tip onay sertifikası mevcut mu? - Her insineratör için kullanım kılavuzu mevcut mu? - Gemide kullanılan bütün ozon tüketen maddeler listesi geçerli mi? 3. Ozon tüketen maddeler: Evet / Uygun
Değil
- Yeni tesis edilenlerde (19 Mayıs 2005 den sonra): Ozon tüketmeyen maddeler kullanılıyor mu? - Kullanıyor ise tesisat ve ekipmanlar onaylı mı? - 19 Mayıs 2005 den önce tesis edilmiş, Hidrokloroflorokarbon (HCFC)’lar içeren tesisatlar mevcut ise 1 Ocak 2020 den sonra izin verilmeyeceği teyit edilecektir. Bu tür tesisat ve ekipmanlar mevcut ise onaylı mı? …………………………………………………………………………………………… - Ozon tüketen maddeler içeren bütün sistemler sızıntısız ve bakımları yapılmış mı? ……………………………………………………………………………………………. - Tamir etme durumunda Ozon tüketen maddeler elverişli alım tesislerinde toplanmalı ve kasıtlı olarak atmosfere verilmemelidir. Bu gibi bir tamir durumu söz konusu mu? ……………………………………………………………………………………………. 4. Dizel Makineler (Azot Oksitler): 1 Ocak 2000 tarihinde veya daha sonra inşa edilmiş 130kW ve daha büyük Dizel makineler: Evet / Uygun
- Bütün makinelerin NOx Teknik Kodun Bölüm 2-2 ye göre ön sertifikasyonunun yapılmış ve EIAPP sertifikası verilmiş mi? ………………………………………………………………………………………………. 1- Ön sertifikasyonda Makine parametreleri kontrol metodu kullanılmış ise; 1.1- Teknik dosya ve makine parametrelerinin kayıtlı olduğu kayıt defterini içeren makina dokümanları gözden geçirilecek, uygulanabilir ölçüde, teknik dosya içindeki makina oranlamaları, limitleri/sınırlamaları Ekin gereklerine uygun mu? 1.2 - En son denetimden bu yana teknik dosya içinde bulunanlar haricinde, makinalarda hiçbir modifikasyon veya ayarlamaya mevcut mu? 1.3 - Yürütülen denetimler teknik dosyada detaylandırılmış mı? 156
Değil
2- Ön sertifikasyonda Basitleştirilmiş metot kullanılmış ise 2.1 - Makina dokümanları teknik dosya içinde mevcut mu? 2.2 - Test prosedürü İdare veya İdarece yetkilendirilmiş kuruluş tarafından onaylanmış mı? 2.3 - Çözümleyiciler, makine performans ölçerleri, ortam kondisyonunu ölçen ekipman, span gazları kontrolü ve diğer test ekipmanları doğru tipte ve NOx teknik koda göre kalibre edilmiş mi? 2.4 - Teknik dosyada tanımlanan test akış diyagramı gemi üzerinde onaylanmış test ölçümlerine göre yapılmış mı? 2.5 - Analiz için test ve düzenleme esnasında yakıt numunesi alınmış mı? 2.6 - Teste şahitlik etmek ve testin tamamlandığını doğrulamak için test raporunu düzenlenmiş mi? 3 - Ön sertifikasyonda Doğrudan ölçüm ve görüntüleme metodu kullanılmış ise 3.1 - Makina dokümanları ve Teknik Dosya gözden geçirilerek, İdare tarafından onaylanan doğrudan ölçüm ve görüntüleme el kitabının doğruluğu onaylandı mı? 3.2 - Doğrudan görüntüleme ve ölçüm metodu prosedürleri kontrol edilerek, elde edilen verilerin gemi üzerindeki onaylı görüntüleme elkitabındakilerle uygunluğu kontrol edildi mi? - Gemideki Operasyonel personel, makinelerin gemi üzerinde doğrulama prosedürlerini içeren onaylanmış teknik dosyalara aşina mı? - Onarımlar, monte edilen yedek parçalar, makinelerin kurulumları veya ayarları ile ilgili yenilikler kayıt altına alınmış ve kayıtlardan takip edilebiliyor mu? 5. Kükürt Oksitler (SOx): Değil
Evet / Uygun
- SOx Yayılım Kontrol Bölgelerinde kullanılan Fuel Oil ün Kükürt içeriği maksimum %1.5 m/m mi? - Geminin her bir Fuel Oil Değiştirme operasyonu sonucunda düşük kükürt içeren her bir tanktaki Fuel Oil (≤ %1.5 ) tarih, zaman ve pozisyon olarak kaydedilmiş mi? - Fuel Oil ün Kükürt oranı hiçbir zaman toplamda %4.5 i geçmemiş durumda mı? - Düşük ve normal kükürt içeren yakıtın bulunduğu tanklar konuşlandırımış mı? - Eğer uygulanıyorsa yakıt çevirim ekipman veya prosedürü onaylanmış ve kullanıma hazır durumda mı? - Makina Gaz Kontrol Sistemi-SOx (EGCS-SOx) yada eşdeğer bir cihaz yerleştirilmişse, bu ekipmanın onaylanmış prosedürü mevcut mu, tatmin edici bir kondisyonda mı ve gerekli ekipmanlarla uyum içinde çalışıyor mu? 6. Uçucu Organik Bileşikler (VOCs) (Sadece Tankerlere Uygulanır): Değil
Evet / Uygun
- Buhar toplama boru devresi uygun bir şekilde tesis edilmiş mi? - Buhar toplama boru devresi ve tanker buhar bağlantısı pratik olarak en kısa mesafeden yükleme manifolduna, ayrılmayacak şekilde tesis edilmiş mi? - Eğer sistem eşzamanlı olarak birbiriyle uyuşmayan yüklerden buhar topluyorsa, birbiriyle uyuşmayan buharların buhar toplama sistemine girişleri her biri kendisine has bir şekilde ayrıştırılarak giriyor mu? - Sistem içinde yoğunlaşma nedeni ile oluşan birikintilerden kurtulmak için hattın sonundaki alçak bir noktadan dreynler uygun bir şekilde tesis edilmiş ve çalışır durumda mı? - Boru devresindeki elektrik akışının devamlılığı mevcut ve bu akışın gemi omurgasına bağlantısı tatmin edici bir şekilde mi? - IGS boru devresi, buhar toplama boru devresi olarak kullanılıyorsa, bunlar bir vasıtayla ayrılmış mı? - Buhar toplama sistemi, operasyon esnasında yük tankı havalandırma sistemini engellemeyecek şekilde mi? - Buhar manifoldundaki ayrım valfi uygun tesis edilmiş ve çalışır durumda mı? - Her bir doru devresi tanımlandığı gibi uygun şekilde buhar toplama boru devrelerinde sonlanıyor mu? - Buhar toplama flençleri, IMO rehberinde ve endüstriyel standartlarda tanımlanan şekilde mi? - Eğer portatif buhar devresi mevcutsa, bunun elektrik akışının devamlılığı mevcut ve iyi kondisyonda mı? - Eğer gerekli ise, gerçeğe uygun test yada eşdeğeri tatmin edici şekilde tesis edilmiş, kondisyonu ve çalışırlığı sistem ayarlarına yakın ve çıktıları yük kontrol bölümünde mi? - Kargo ölçüm aparatı tanktaki bütün mesafeler için sıvı seviyesini belirleyebilecek şekilde kullanana yarar sağlayacak şekilde mi? - Eğer yük ölçüm aparatları taşınabilir ise, tanktaki bütün transfer operasyonu esnasında kurulu durumda mı? - Taşıntı kontrol sistemi, tatmin edici şekilde tesis edilmiş, kondisyonu ve çalışırlığı iyi durumda mı? - Kargo ölçüm sistemi ve taşıntı alarm sistemi birbirinden bağımsız mı? - Taşıntı kontrol sisteminin duyulabilir ve görülebilir alarm göstergeleri, yük kontrol bölmesinden duyulabilir ve görülebilir şekilde mi? - Duyulabilir ve görülebilir her iki alarmda memnuniyet verici şekilde tesis edilmiş ve çalışır durumda mı, bunlar uygun şekilde etiketlenmiş mi; güç kaybı alarm sistemi ve bu alarmlar çalışıyor mu? - Her bir yük tankının basınç çıkış sistemi; maksimum tasarlanmış yükleme oranının 1,25 den az olmayan bir katsayıyla çarpılarak hesaplanan değer baz alınarak tasarlanmış şekilde mi? - Prototip havalandırma aygıtının havalandırma kapasitesi, İdare tarafından kabul edilmiş bir test metoduyla test edilmiş mi? - Eğer gerekiyorsa, tatmin edici bir şekilde tesis edilmiş ve çalışır durumda yüksek ve düşük seviye basınç 157
alarmları, her bir ana buhar hattında olmak üzere; doğru noktalarda ayarlanmış, gerçeğe uygun test edilmiş mi? - Buhar toplama sistemi eğer gerek duyuluyorsa MSC/Circ 585 “ Buhar Yayılım Kontrol Sistemleri Standartları” na göre onaylanmış mı? - Buhar toplama devreleri tatmin edici bir kondisyonda olduğunu genel muayene ile doğrulandı mı? - Sistem içindeki biriken yoğuşmadan kurtulmak için kullanılan, hattın sonundaki alçak bir noktadan dreynler gibi araçlar var mı? Bu dreynler, fonksyonel olarak çalışıyor mu? - Buhar manifoldundaki ayrım valfı ve valf pozisyon göstergesi çalışır durumda mı? - Yüksek seviye ve yüksek yüksek seviye taşıntı alarmları birbirinden ayrı iş görür şekilde mi? - Eğer gerekli ise gerçeğe uygun test yada eşdeğeri ile buhar toplama sistemi taşıntı kontrolü ve bunun sesli ve görsel alarmları kontrol edildi mi? 7. Gemide Yakma: Değil
Evet / Uygun
- Her bir insineratör tatmin edici bir şekilde tesis edilmiş ve çalışır durumda mı? - Uyarı ve talimatlar levhası okunaklı ve emniyetli bir şekilde insineratörün yakınında belirgin bir pozisyonda bulunuyor mu? - Üretici firma adı, insineratör model numarası / tipi ve yakma ünitesinin saat bazında kapasitesi insineratör üzerinde çıkmayacak şekilde işaretlenmiş mi? - Aşağıdaki alarmlar memnuniyet verici bir şekilde çalışıyor ve güvenlik aparatlarını iyi bir kondisyon ve tam çalışır durumda mı; 1- Baca gazı yüksek sıcaklık alarmları ve kapatma sistemleri, 2- Yanma sıcaklığı kontrolleri ve kapatma sistemleri, 3- Yanma odası eksi basıncı, 4- Alev koruma kontrol, alarmları ve kapatma sistemleri, 5- Sesli ve görüntülü bütün alarmların çalıştıkları ve bunların başarısız olduğu halini gösterdikleri, 6- Güç kaybı alarmı ve otomatik kapatma sistemleri düzeneği, 7- Dolum düzeneği, 8- Düşük yakıt basıncı alarmı / kapatma sistemi, 9- Acil durum kapama düğmesi ve elektrik ayırım düzeneği, 10- Bağlantıları, - Her yakıcının altındaki damlama tepsisi, pompa ve süzgeç tatmin edici şekilde tesis edilmiş mi? - İnsineratör muhafazasının yalıtım malzemesi tatmin edici bir kondisyonda mı? - Tip uyum sertifikaları (MEPC 76(40)) ve imalatçı kullanım kılavuzu uygulanabilir mi? Tarih: …………… Yer: …………… Sörveyör: Adı Soyadı: …………….… İmzası
Sörveyör: Adı Soyadı:…………… İmzası
158
Ek 3
Certificate No:
ULUSLARARSI HAVA KİRLİLİĞİ ÖNLEME BELGESİ INTERNATIONAL AIR POLLUTION PREVENTION CERTIFICATE 1978 Protokolü ile tadil edilen Gemilerden Kaynaklanan Kirliliğin Önlenmesi Hakkında Uluslararası Sözleşmesi, 1973’ü (bundan sonra “sözleşme” olarak anılacak) değiştiren 1997 Protokolü’nün hükümlerine göre Türkiye Cumhuriyeti Hükümetinin yetkisi altında tarafından verilmiştir. Issued under the provisions of the protocol of 1997 to amend the International Convention for the Prevention of Pollution fro m ships, 1973, as modified by the Protocol of 1978 relating thereto (hereinafter referred to as “the Convention”) under the authority of the Government of REPUBLIC of TURKEY
by
Geminin adı / Name of Ship
Tanımlama numarası veya harfleri / Distinctive Number or Letters
IMO Numarası / IMO Number
Bağlama Limanı / Port of registry
GRT / Gross tonnage
Gemi Tipi / Type of ship1 Tanker / tanker Tankerden başka bir Gemi / Ships other than a tanker BU BELGE / THIS IS TO CERTIFY: 1.
Bu geminin Sözleşme’nin Ek VI Kural 5’ine uygun olarak sörveyin yapıldığını; ve
That the
ship has been surveyed in accordance with Regulation 5 of Annex VI of the Convention; and 2.
Bu surveyin; techizat, sistem, donanım, tertibat ve malzemenin, Sözleşme’nin Ek VI Kural 5’in uygulanabilir gereklerine tam olarak uygun olduğunu gösterdiğini, tasdik eder.
That the survey
shows that the equipment, systems, fittings, arrangements and materials fully comply with the applicable requirements of Annex VI of the convention. Bu belge, Sözleşmenin Ek VI Kural 5’ine göre yapılan sörvey çerçevesinde This Certificate is valid until
tarihine kadar geçerlidir.
subject to surveys in accordance with Regulation 5 of Annex VI of the Convention.
Issued at
on (Kaydın verildiği yer)
(verildiği tarih)
(Place of issue of Record)
(Date of issue)
İmza Signature
Mühür Stamp 1
Uygun olanı seçin / Select as appropriate
159
Certificate No:
YILLIK VE ARA SÖRVEYLERİN TASDİKİ ENDORSEMENT FOR ANNUAL AND INTERMEDIATE SURVEYS BU BELGE; Sözleşmenin Ek VI Kural 5’ine göre yapılan sörveyde, geminin Sözleşmenin ilgili hükümlerine uygun olduğunu tasdik eder. THIS IS TO CERTIFY that, at a survey required by Regulation 5 of Annex VI of the Convention, the ship was found to comply with the relevant provisions of the Convention:
Yıllık Sörvey / Annual survey:
İmza Signed (………. Sörveyörü) / (Surveyor to………)
Yer Place Tarih Date (Yetkili Makamın mührü yada damgası, hangisi uygunsa)
Yıllık / Ara2 sörvey Annual / Intermediate 2 survey:
/
(Seal or stamp of the Authority, as appropriate)
İmza Signed (………. Sörveyörü) / (Surveyor to………)
Yer Place Tarih Date (Yetkili Makamın mührü yada damgası, hangisi uygunsa)
Yıllık / Ara2 sörvey 2 Annual / Intermediate survey:
/
(Seal or stamp of the Authority, as appropriate)
İmza Signed (………. Sörveyörü) / (Surveyor to………)
Yer Place Tarih Date (Yetkili Makamın mührü yada damgası, hangisi uygunsa)
Yıllık Sörvey / Annual survey:
/
(Seal or stamp of the Authority, as appropriate)
İmza Signed (………. Sörveyörü) / (Surveyor to………)
Yer Place Tarih Date (Yetkili Makamın mührü yada damgası, hangisi uygunsa)
2
/
(Seal or stamp of the Authority, as appropriate)
Uygun olmayanı silin / Delete the unappropriate.
160
Ek 4
Ek No / Supplement No
ULUSLARARASI HAVA KİRLİLİĞİ ÖNLEME BELGESİ EKİ (IAPP BELGESİ) Supplement to International Air Pollution Prevention Certificate (IAPP Certificate)
İNŞA VE TEÇHİZAT KAYDI RECORD OF CONSTRUCTION AND EQUIPMENT 1978 tarihli Protokolle değiştirilmiş 1973 tarihli Gemilerden Kaynaklanan Kirliliğin Önlenmesi Hakkında Uluslararası Sözleşme (bundan sonar “sözleşme” olarak anılacak) Ek VI hükümlerine bağlı kalarak düzenlenmiştir. In respect of the provisions of ANNEXVI of the International Convention for the Prevention of Pollution from Ships, 1973, as modified by the Protocol of 1978 relating thereto, (hereinafter referred to as "the Convention"). Notlar / Notes : 1. Bu kayıt devamlı olarak IAPP belgesine ekli olarak muhafaza edilecektir. IAPP belgesi gemide her zaman hazırır bulundurulacaktır. 1.
This record shall be permanently attached to the IAPP Certificate shall be available on board the ship at all times.
2.
Eğer kaydın aslı ne İngilizce ne Fransızca nede İspanyolca ise, metin bunlardan birisine yapılmış tercümeyi
içerecektir. 2.
If the language of the original Record is not English, French or Spanish the text shall include a translation into one of these languages.
3.
Karelerin içerisine çarpı (x) işareti “evet” ve “uygun” , tire (-) işareti ise “hayır” ve “uygun değil” cevapları için
konulacaktır. 3.
Entries in boxes shall be made by inserting either a cross (X) for the answers "yes" and applicable" or a (—) for the answers "no" and "not applicable" as appropriate.
4.
Aksi belirtilmedikçe bu kayıtta zikredilen Kurallar, Sözleşmenin Ek VI Kurallarını, kararlar veya sirkülerler ise
Uluslararası Denizcilik Teşkilatı’nın kabul ettiklerini ifade eder. 4.
Unless otherwise stated Regulations mentioned in this Record refer to regulations of Annex VI of the Convention and resolutions or circulars refer to those adopted by the International Maritime Organization.
161
FORM A
1
Geminin Özellikleri / Particulars of ship
1.1
Gemi Adı / Name of Ship
1.2
Tanınma Numarası veya Harfleri / Distinctive number or letters
1.3
IMO Numarası / Imo Number
1.4
Bağlama Limanı / Port of Registry
1.5
GRT / Gross Tonnage
1.6
Omurganın kızağa konulduğu veya inşa durumu benzer bir safhadaki tarihi Date on which keel was laid or ship was at a similar stage of construction
1.7
Büyük Makine değişikliğinin (varsa) başladığı tarih (Kural 13) Date of commencement of major engine conversion (if applicable )(regulation 13):
162
Ek No / Supplement No FORM A
2 2.1
Gemilerden yayılan emisyonların kontrolü / Control of emissions from ships Ozon tüketen maddeler (Kural 12) / Ozone depleting substances (regulation 12) 2.1.1 Halon ihtiva eden aşağıdaki yangın söndürme sistemleri ve teçhizatlarının kullanılmasına devam edilebilir The following fire extinguishing systems and equipment containing halons may continue in service
Sistem Teçhizat / System Equipment
2.1.2
Gemideki Yeri / Location on board
CFC’ler ihtiva eden aşağıdaki sistemler ve teçhizatlarının kullanılmasına devam edilebilir The following systems and equipment containing CFCs may continue in service
Sistem Teçhizat / System Equipment
2.1.3
Gemideki Yeri / Location on board
1 Ocak 2020 tarihinden önce tesis edilen hidro-koloroflorokarbon’lar (HCFC’ler) ihtiva eden aşağıdaki sistemlerin kullanılmasına devam edilebilir. The following systems containing hydro-chlorofluorocarbons (HCFCs) installed before 1 January 2020 continue in service
Sistem Teçhizat / System Equipment
2.2
may
Gemideki Yeri / Location on board
Azot oksitler (NOx)(Kural 13) / Nitrogen oxides (NOx) (regulation 13) 2.2.1 130 kW’den daha yüksek çıkış gücüne sahip olup, 1 Ocak 2000 tarihinden veya daha sonra inşa edilmiş gemilere konan NOx Teknik Kodu’na göre kural 13(3)(a)’da ki yayılma standartlarına uyan, aşağıdaki dizel makineler The following diesel engines with power output greater than 130 kW, and installed on a ship constructed on or after 1 January 2000, comply with the emission standarts of regulation 13(3)(a) in accordance with the NOx Technical code
Üretici ve Model Manufacture and Model
Seri No Serial Number
Kullanım Use
Çıkış Gücü (kW) Power Output (kW)
Devir Sayısı (RPM) Rated Speed (RPM)
Ek No / Supplement No FORM A 163
2.2.2 130 kW’den daha yüksek çıkış gücüne sahip olup, 1 Ocak 2000 tarihinde veya daha sonra kural 13(2) ye göre büyük değişiklik geçiren, NOx Teknik Kodu’na göre kural 13(3)(a)’da ki yayılma standartlarına uyan, aşağıdaki dizel makineler The following diesel engines with power output greater than 130 kW, and which underwent major conversion per regulation 13(2) on or after 1 January 2000, comply with the emission standarts of regulation 13(3)(a) in accordance with the NOx Technical Code.
Üretici ve Model Manufacture and Model
Seri No Serial Number
Kullanım Use
Çıkış Gücü (kW) Power Output (kW)
Devir Sayısı (RPM) Rated Speed (RPM)
2.2.3 130 kW’den daha yüksek çıkış gücüne sahip olup, 1 Ocak 2000 tarihinden veya daha sonra inşa edilmiş gemilere konan, 1 Ocak 2000 tarihinde veya daha sonra kural 13(2)ye göre büyük değişiklik geçiren, NOx Teknik Kodu’na göre kural 13(3)(a)’ya uygun egsoz gazı temizleme sistemi veya başka eşdeğer bir yöntemle donatılan aşağıdaki dizel makineler The following diesel engines with power output greater than 130 kW and installed on a ship constructed on or after 1 January 2000, or with a power output greater than 130 kW and which underwent major conversion per regulation 13(2) on or after 1 January 2000, are fitted with an exhaust gas cleaning system or other equivalent methods in accordance with regulation 13(3), and the NOx Technical Code
Üretici ve Model Manufacture and Model
Seri No Serial Number
Kullanım Use
Çıkış Gücü (kW) Power Output (kW)
Devir Sayısı (RPM) Rated Speed (RPM)
2.2.4 NOx Teknik Kodu’na uygun NOx yayılması izleme ve kayıt cihazı ile donatılan yukarıda 2.2.1, 2.2.2 ve 2.2.3’teki dizel makineleri The following diesel engines from 2.2.1, 2.2.2 and 2.2.3 above are fitted with NOx emission monitoring and recording devices in accordance with the NOx Technical Code
Üretici ve Model Manufacture and Model
Seri No Serial Number
Kullanım Use
Çıkış Gücü (kW) Power Output (kW)
2.3
Kükürt Oksitler (SOx) (Kural 14) / Sulphur oxides (SOx) (regulation 14)
2.3.1
Gemi, Kural 14 (3)’de belirtilen SOx yayılması kontrol sahaları içinde çalıştığında aşağıdakileri kullanır: ship operates within an SOx Emission Control Area specified in regulation 14(3), the ship uses:
Devir Sayısı (RPM) Rated Speed (RPM)
When the
.1. kükürt oranının %1.5 m/m ‘yi aşmadığı yakıt teslim tutanağı ile belgelenen akaryakıt, veya fuel oil with sulphur content that does not exceed 1.5% m/m as documented by bunker delivery notes; or Ek No / Supplement No FORM A .2. SOx yayılmalarını 6.0g SOx/kWh’in altına düşürdüğü onaylanmış bir egsoz gazı temizleme sistemi, veya an approved exhaust gas cleaning system to reduce SOx emissions below 6.0g SOx/kWh; or 164
.3. SOx yayılmalarını 6.0g SOx/kWh’in altına düşüren diğer bir onaylı teknoloji approved technology to reduce SOx emissions below 6.0 g SOx/kWh 2.4
Uçucu organik bileşikler (VOC’ler) (Kural 15) / Volatile organic compounds (VOCs) (regulation 15)
2.4.1
Tankerlerde, MSC/Circ.585’e uygunluğu onaylı ve bir buhar toplama sistemi tesis edilmiştir. tanker has a vapour collection system installed and approved in accordance with MSC/Circ.585
2.5
Gemide bir atık yakıcı bulunmaktadır / The ship has an incinerator:
.1.Değiştirilmiş şekli ile MEPC.76(40) kararına uygun tadil edilmiş Which complies with resolution MEPC 76(40) as amended .2. Değiştirilmiş şekli ile MEPC.76(40) kararına uygun olup 1 Ocak 2000 tarihinden önce tesis edilmiş. installed before 1 January 2000 which does not comply with resolution MEPC 76(40) as amended Bu kayıttaki bilgilerin doğruluğu her bakımdan ONAYLANIR. THIS IS TO CERTIFY that this Record is correct in all respects.
Issued at
on (Kaydın verildiği yer)
(verildiği tarih)
(Place of issue of Record)
(Date of issue)
(Yetkili Makamın mührü yada damgası, hangisi uygunsa)
/
(Seal or stamp of the Authority, as appropriate)
İmza Signature
165
other
The
YARARLANILAN KAYNAKLAR
1.
Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğü
2.
Bridge Prosedure Guide
3.
Gemilerden Denizlerin Kirlenmesinin Önlenmesi hakkında Uluslararası Sözleşme (MARPOL 73/78)
4.
SOLAS
5.
STCW-95
(İnternational Chamber of Shipping)
166
