Cubase Ders Notlari

CUBASE SX’ E G İR İŞ İŞ * * Öğr. Gör. Birol I ŞIKDEMİR Pamukkale Ünv. Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Ana Bilim Dalı

Cubase, Steinberg firmas ının hazırladığı sanal stüdyo ortam ı sunan audio ve midi s ıralayıcısı programıdır. Sequencing olarak adland ır ılan sıralama iş işlemini, kendine has, baz ı eklentiler sayesinde, üstün bir kalitede yapabilen; kendisi için haz ırlanan sanal enstrümanlar ı ve birçok firmanın özel sanal müzik ürünlerini kullanabilen bu program, tüm dünyaca y ıllardır tercih edilen yazılım olmuş olmuştur. Cubase yaz ılımı için “Müzik programlar ının Windows’ u” diyebiliriz. Teknik olarak 256 kanala giriş giri ş ve çık ış imkanı sağ sağlar.64 adet fx send(reverb,echo,delay send(reverb,echo,delay vb.) Kanal baş başına 8 insert dialog.Plug-in ler için otomotik latency(gecikme) ayar imkan ı sağ sağlar. Tam parametrik eq lar.ve yüzlerce sanal enstruman kullan ımına imkan sağ sağlayan bir müzik yazılımıdır. Program midi ve audio ses formatlar ının kaydı ve iş işlenmesi mant ığından yola çık ılarak üretilmiş üretilmiştir.Bunun yanı sıra mp3,mp4 vb.bir çok ses format ınıda kaydedip iş i şlemenize ve bütün bu formatlar ı aynı anda bir projenin içnide kullanman ızada imkan sağ sa ğlar. MİDİ Açılımı Musical Instrument Digital Interface'tir. Müzik üretmini ve besteleme sürecini kolaylaş kolaylaştıran ve hızlandıran bir protokoldür. Roland, Yamaha, Korg gibi firmalar ın ortak çalışması sonucu olarak 1983 y ılında ortaya ç ıkmıştır. Midi protokolü elektonik cihazlar ın(synthesizer, bilgisayar, ışıklandırma sistemleri, ses/görüntü kay ıt cihazlar ı...) baş başka midi cihazlar ıyla eş eşzamanl ı olarak çalışmasını sağ sağlar. Örneğ Örneğin bir midi klavyesini ses kart ımıza bağ bağlayı p p bir ş bir şeyler çaldığımızda klavyeyle ses kart ı arasındaki iletiş iletişim midi protokolüyle sağ sa ğlanmaktadır.

WAVE(AUDİO) IBM ve Microsoft'un küçük ses kay ıtlar ını herhangi bir bilgisayarda çalmak için geli ştirdiğ tirdiği ses dosyas ı formatıdır. Yaygın olan formatlar aras ında en basitlerinden biridir. Windows 3.1'den bu yana Windows ortam ında ses dosyalar ının ana formatı olarak kulan ılmaktadır.. Öncelikle kiş kişisel bilgisayarlarda kullan ılmasına rağ rağmen , internetteki küçük müzik dosyalar ı için de yaygın olarak kullan ılmaktadır. . Macintosh taraf ından da geçerli ve kullan ılabilir bir araç olarak kabul edilmektedir. Yapısı çok basittir. Mp3 ve diğ di ğer sık ıştır ılmış formatlar ın aksine WAV'lar sadece sayısallaş sallaştır ılmış seslerdir. Çok yer kaplarlar, ancak basittirler ve herhangi bir bilgisayarda bile kaliteli ses verebilirler. WAV üç k ısmdan oluş oluşur. Bunlardan birincisi dosyay ı WAV olarak adlandıran k ısımdır. Ikinci k ısım değ değişkenlerin nitelendirildiğ nitelendirildiği k ısımdır. (örn:örnek hız). Uçüncü k ısımdaysa asıl bilgi yani müzik parças ı depolanır.

www.muzikegitimcileri.net

Öğr.Gör:Birol IŞIKDEMİR PAMUKKALE ÜN İVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜZİK EĞİTİMİ A.B.D DERS NOTLARI.

CUBASE SX 3 Cubase hakk ında ve midi ile wave kavramlar ı hakk ında ön bilgi edindikten sonra ,program ın kullanım içeriğ içeriğine göz atal ım. Cubese bir midi ,audio ,kay ıt ve edit programıdır.Programla birlikte kullanılması gereken PLUG-İ PLUG-İ N N ler vard ır.Plug in k ısaca ana program ın içine çağ ça ğr ılabilen ve haricen kurulan eklentilerdir. Cubese yaz ılımında kendine kendine ait plug in ler vardır. Ayr ıca baş başka firmalara ait haricen kurup kullanabileceğ kullanabileceğiniz plug-in lerde bulunmaktadır.Cubase de plug in ler iki baş ba şlıkta incelenir.

VST Sanal fx cihazlar ı:Sanal mikserler,sanal anfiler,sanal echolar,sanal compressor vb.K ısaca örneklemek gerekirse,yapt ığınız midi yada wave formatl ı kayıtlar ınızı istediginiz gibi işlemenize yardımcı olacak sanal efektörler.Bunlar ın bazılar ı Cubase yaz ılımının içinde haz ır olabileceğ olabileceği gibi baz ılar ıda haricen al ını p p kurulur ve Cubase ye ait efekt bölümünün içinde kullanılır. VSTİ Sanal enstruman:Yukar ıda bahsedilen sanal efektörler gibi yine Cubase yaz ılımının içinde kullanılan sanal enstrumanlard ır.bazı sanal enstrumanlar Cubase yaz ılımında olmasına kar şın,birçoğ n,birçoğu haricen d ışar ıdan kurulur ve Cubase nin VSTİ VST İ bölümünden kullan ılır.Örnek VSTİ VSTİ ler; Halion: Akai,Fxp,Sf2,Gig vb bir çok ses format ında yazılmış ses örneklerini kullanmaya imkan sunan sanal enstrumand ır. Trilogy:Akustik ve Elektronik Bas seslerden olu şan büyük bir bas kütüphanesine sahip sanal enstrumandır. Grove Ajent:Sanal bir davul modülüdür.70 li y ıllardan günümüze dünya müziğ müzi ğinde kullanılan ritmler ve değ değişik davul saundlar ının bulunduğ bulunduğu bir vsti dir. Örnekler çoğ çoğaltılabilir ve her gün daha geliş geli ştirilerek yeni sanal enstrumanlar yap ılmaktadır, firmalar bu sektörle ilgili büyük yat ır ımlar yapmaktadırlar. Açıklamalardanda anlaş anlaşıldığı üzere Cubase ;İ ; İçinde sanal efektörler ve orjinaline çok yak ın ses örneklemelerinin bulunduğ bulunduğu sanal enstrumanlar ıda kullanmamıza olanak sağ sa ğlayan ve amaca uygun seçilmiş seçilmi ş ses kartıyla canlı performanslar ımızıda kaydedebileceğ kaydedebilece ğimiz ve yaptığımız kayıtlar ı sınırlar ı zorlayabilecek güzelliklerle iş i şlememize olanak sağ sa ğlayan mükemmel bir bilgisayar tabanl ı müzik yazılımıdır.

CUBASE YAZILIMINDA SIRASIYLA MENÜ VE AÇIKLAMALARI


01 FİLE –DOSYA New Projekt: Yeni proje. New Library: Yeni kütüphane , çal ışma alanı. Open : Daha önce çal ışılmış cpr formatlı cubase projelerini açar. Open Library: Daha önce çal ışılmış kayıt alanlar ını açar.Kütüphanedeki açar.Kütüphanedeki çal ışmalar ı açar. Close : Çalışmakta olduğ olduğunuz projeyi kapat ır ve yeni çal ışma alanı açar. Save : Çalışılan projeyi hard diske kaydeder. Save As : Çalışılan projeyi adland ır ı p p cpr dosyas ı olarak hard diskte istenilen yerde saklar. Save Project to New Folder: Çalışmalar ınızı adlandıracağ racağınız bir dosyada saklar.Birden fazla projeniz varsa ve audio kay ıtlar ınıza kanal,kanal ulaş ula şmak istiyorsanız bu şekilde çalışmalar ınızı isimlendirerek saklamal ısınız.Aksi halde çel ışmalar ınız cubase in ilk aç ılışta


size çalışmanızı nerede saklamak istediğ istedi ğinizi sorduğ sorduğu ve hard diskinizde seçti ğiniz alanda ,audio isimli dosyas ının içinde ve ads ız olarak saklan ır ve ulaş ulaşılması zor olur. Save as Template :Çalışmalar ınızı Cubase kendi içinde oluş olu şturduğ turduğu dosyada saklar. Revert: Çalışmanızda her hangi bir değ de ğişiklik varsa onu eski haline döndürür. Page Setup:Midi çalışmalar ınızın nota çıktılar ını alacağ alacağınız sayfa ayar butonu. Print: Nota Nota ç ıktılar ınızı almanızı sağ sağlayan buton. İmport Audio File:Audio formatlı ses dosyalar ınızı Cubase yaz ılımında açt ığınız Audio kanala çağ ça ğırmanızı sağ sağlar. İmport Audio CD :Audio formatındaki müzik cd lerindeki çal ışmalar ı Cubase yaz ılımına çağ çağır ı p p üzerinde iş i şlem yapmanıza olanak sağ sa ğlar.Açılan pencerede parçay ı seçip GRAP fonksiyonuna t ıklaman ız yeterli. İmport Video File:Görüntü üzerinde müzik çal ışmalar ı yapmak için kullan ılır.Çalışacağ acağınız video formatını açılan pencereden seçip. Open seçene ğini tıklamanız yeterli.Cubase görüntü işlemez.Ses kayd ı yapılırken video kayd ını görmenize olanak sağ sa ğlar. İmport Audio From Video File:Görüntü formatından sesi ay ıklar ve üzerinde çal ışma yapman ız için cubese yaz ılımında açar. Omf: Omf formatlı sesler üzerinde çal ışmanızı sağ sağlar. Cubase Song :Yapılan çalışmalar sonucunda eserin tamam ıdır. Cubase Arrangement :Çalışmanızı oluş oluşturan her parça. Cubase Part:Çalışmanızdaki her kanal ı ayr ı ayr ı açmanızı sağ sağlar. İmport Midi File:Standart midi dosyalar ını açmanızı sağ sağlar. Track Archive:Projenizde her kanala ayr ı isimler vb. verdiyseniz bunlara ulaş ula şmanızı sağ sağlar. Tempo track :Çal :Çalışmanızın metronom hızını değ değiştirmenizi sağ sağlar. Export:İmport seçeneğ seçeneği ile Cubase yaz ılımına çağ çağırdığınız Wave- midi-video-çal ışmalar ınızı istediğ istediğiniz formatla dışar ı atmanızı sağ sağlar. Replace Audio in Video File:Sesleri video formatl ı görüntüler üzerina kaydetmenizi sağ sa ğlar. Preferences:Çalışma alanınızı istediğ istediğiniz gibi düzenlemenizi sa sağğlar. Key Commands: Bütün bu çal ışmalar ın bilgisayar klavyesindeki k ısa yollar ıdır. Bu k ısa yollar Cubase yaz ılımında varolduğ varolduğu gibi kendinizde değ de ğiştirerek k ısa yol tuş tuşlar ı atayabilirsiniz.


EDİT

Undo: Yaptığınız en son iş i şlemi geri alır. Redo:Geri aldığınız en son iş i şlemi eski haline döndürür. History:Yaptığınız çalışmadaki tüm iş işlemlerin bir listesini tutar.Bu fonksiyonla istediğ istedi ğiniz işleme ulaş ulaşabilirsiniz. Cut: Çalışma kanallar ından seçtiklerinizi haf ızaya kaydeder. Copy:Yine çalışma bölgenizde seçtiğ seçti ğiniz bölümü haf ızaya alır.


Paste: Haf ızaya aldığınız bölümü,seçtiğ bölümü,seçtiğiniz alana kaydeder. Paste Origin:Haf ızaya alınan k ısmı seçtiğ seçtiğiniz baş başka bir alana kaydeder. Delete:Seçili k ısmı siler. Split at cursor :(playbeck takip çizgisi)’nin bulunduğ bulundu ğu yerden parçay ı ayır ır. Split loop:Playbeck takip çizgisinin bulunduğ bulundu ğu yerden parçay ı istenilen sayı kadar böler. Range:Baş Başlangıç ve bitiş bitişini seçtiğ seçtiğiniz bölüm. Select:Seçtiğ :Seçtiğiniz bölümü iş i şaretlemek için kullanılır. Duplicate:Seçilen bölümü istediğ istedi ğiniz kadar çoğ çoğaltır. Repeat:Seçilen bölümün tekrar ı içindir. Fill Loop:Seçilen bölümü döndürüp tekrar eder. Move to:Seçilen bölümü belirlediğ belirlediğiniz yere taş taşır. Convert to real copy:Seçili bölümü istenilen alana kopyalar. Group:Seçtiğ :Seçtiğiniz birden fazla kanal ı gruplayarak ayn ı anda iş işlem yapmanıza olanak sağ sa ğlar. Ungroup:Grup kanal iş i şlemine son verir. Lock:Seçilen kanal ı kitler ve üzerinde iş i şlem yaptırmaz.. Unlock:Kitli kanalı açar. Mute:Seçili kanalın sesini kapat ır. Unmute:Sesi kapatılan kanalın sesini açar. Automotion follovs events:Miksaj esnas ında kanal ı otomotik açar yada kapat ır. Zoom:Kayıt görüntülerini büyültür yada küçültür. PROJECT

Add track audio:Audio kanal açmam ızı sağ sağlar. FX channel:Efekt kanalı açmamızı sağ sağlar. Folder: Çalışmanız için dosya açar. Groop Channel :İstenilen sayıda kanalı gruplayarak açman ızı sağ sağlar. Midi:Midi kanalı açar. www.muzikegitimcileri.net

Marker:Yerini bulabilmeniz için istediğ istediğiniz bölümü iş işaretlemenizi sağ sağlar. Ruler:Cetveli ekrana getirir ve daha kolay iş i şlem yapmanıza olanak sağ sa ğlar. Video: Görüntü kanal ı açar. Remove selected Tracs:Seçtiğ Seçtiğiniz kanallar ı siler Remove empty Tracks:Kullanılmayan kanallar ı siler. Shov Used Otomation: Otomotik mikserin fonksiyonlar ını gösterir. Hide all Otamation:Otomasyon kanallar ını gizler. Pool:Ses çalışmalar ınız bu havuzda toplan ır.Çalışmalar ınızın tamamına buradan ulaş ulaşabilirsiniz. Markers:Çalışma süresince yap ılan tüm iş işaretlemelere buradan ulaş ula şılır. Tempo track :Parçan :Parçanın hız ayarlar ını ve çalışmanızdaki metronom değ de ğişikliklerini buradan ayarlayabilirsiniz. Browser:Çalışma alanlar ındaki bilgileri verir. Beat calculator:Çalışmanızın kaç kaçl ık ve kaç ölçü olduğ oldu ğunu bildirir. Notepad:Gerekli notlar ın kaydedildiğ kaydedildiği sayfa. Project Setup:Çalışacağ acağınız ses formatını ayarlamanıza yarar.Dünya standard ı 24Bit ve 48 Khz dir. Auto Fade Settins:otomatik fade out ayar butonudur. AUDİO


AUDİO: Proces:Tüm iş işlemler Envelope:Çalışmanızdaki seçili alan ın volüm kontrolü. Fade in: Çalışmanızdaki seçili alan ın volümünü kademeli yükseltir. Fade aut:Çalışmanızdaki seçili alan ın volümünü azaltarak kademeli kapat ır. Gain: Düş Düşük volümde yap ılan kayıtlar ın volümünü yükseltir yada tam tersi için kullanılır. Merge clipboard:Çalışmalar ınızda o zamana kadar yap ılan bütün iş i şlemleri birleş birleştirir. Noise gate:Dip gürültülerini temizlemek için kullanılır. Normalize:Düş :Düşük volümde yap ılan kayıtlar ı dünya standard ı olan (O db) e ç ıkar ır. Phase reverse:Kayıtlı sese döngü verir.Efekt olarak kullan ılır. Pitch Shift:Çalışma alanında seçtiğ seçtiğiniz bölümü transpoze eder. Plug ins:Cubase yazılımının kendi içinde bulunan efektler.Derinlik Echo vb. Spectrum Analizer:Çalışma alanınızdaki kayıtlı bölümün teknik bilgilerini verir. Statiscic:Çalışma alanınızda seçili kayd ın teknik detaylar ını verir. Bounce Selection:Bölümler halinde yap ılan kayıtlar ı birleş birleştirir. MİDİ

MİDİ


Open Key Editor : Nota değ değerlerini bölümlenmiş bölümlenmiş kareler ş kareler şeklinde sunar ve noktalama yöntemi ile midi kay ıt imkanı sunar. Open score editor:Midi çalışmalar ınızın notalar ını gösterir ve üzerinde bir çok iş i şlem yapman ıza olanak sağ sa ğlar. Open Drum Editor: Yine nota değ de ğerlerini bölümlenmiş bölümlenmiş kareler olarak verir ve davul partisi yazman ıza yarar. Open list Editor:Yaptığınız çalışmalar ın listesini verir. Over Quantize:Çalışmanızdaki kullanacağ kullanacağınız en küçük nota değ de ğerini girerek çaldığınızda otomotik olarak ritm bozukluklar ını engeller. Transpoze: Parçanın tonunu isteğ isteğinize bağ bağlı olarak ayarlamanıza yarar. Functions:Çalışma alanınızdaki notalar ın bütün fonksiyonlar ına ayarlaman ıza yarar. Reset: Bütün çal ışmalar ınızı siler. SCORES

Open selection:Çalışma alnında seçtiğ seçti ğiniz midi kaydın notasını gösterir. Edit Page Mode: Nota sayfası üzerinde çal ışma ve düzeltme yapabilirsiniz. Symbol Palets: Sembol paleti ;nota yaz ımında kullanılan semboller.


Global settings:Notalar ın altına yazı yazman ızı sağ sağlar.Ş lar.Şark ı sözü vb. Layouts: Yazdıracağ racağınız nota sayfas ının ön izlemesi. Stuff Setting:Yine notalarla ilgili bütün ayarlara ulaş ula şabileceğ abileceğiniz buton. Bu bölüm notasyonla ilgili bütün düzenlemelere izin verir. POOL

POOL Pool: Audio kayıtlarla ilgili yaptığınız bütün iş işlemler burada toplan ır ve tekrar buradan ulaş ulaşılır.Ayr ıca CD den çağ ça ğıracağ racağınız Audio formatlı sesleri wave format ına çevirerek işlemenize yarar.


TRANSPORT

Transport :Cubase yaz ılımında çalma,kaydetme,ileri geri sarma,metronom sesi,tempo ayar ı ve otomatik quantizelerin ayarland ığı ana k ısımdır. Bu zamana kadar anlat ılan her uygulamanın bilgisayar üzerindeki k ısa yollar ı aşağıdaki panoda yer almaktad ır.Her iş işlem bilgisayar klavyesinden yap ılabildiğ labildiği gibi,Cubase nin kontrolleri art ık geliş gelişmiş miş midi klavyeler ve ses kartlar ının üzerindende yap ılabilmektedir.



Cubase yaz ılımını her gün daha iyiye götürmektedir.Sınırlar ı zorlayarak sanal ortamda çok daha iyi kayıt,miksaj ve yarat ıcılık imkanlar ı sağ sağlamaktadır.Sektörde ayn ı amaçlar ı güden ve çalışma mantığı aynı olan Cakevolk Cakevolk (Sonar 4-5 ),Reason,Abletion ),Reason,Abletion Lİ Lİve,Protools gibi baş başka yazılımlarda vardır. Cubase SX 3 serisinde serisinde Sony Acid yaz ılımınıda bünyesinde bar ındırarak,en zor iş i şlemlerden biri olan loplar ın metronom hızlar ınıda otomotik olarak kendi içinde ayarlama imkan ı sunmuş sunmuştur.Kuş tur.Kuşkusuz bu yenilik ve geliş geli şmeler tüm hızıyla devam edecektir. Şimdi adım adım örnek bir proje oluş olu şturalım: Cubase yaz ılımının kurulumundan sora yap ılması gerekli en önemli unsur ses kart ınızın asio ayarlar ı ve cubase yaz ılımına tanıtılmasıdır.Bu iş işlem için ses kart ınızın mutlaka bu yaz ılımı destekleyen ve gecikme milisaniyesi 10 milisaniyenin üstünde olmayan bir model olmas ı gerekmektedir.Cubase gerekmektedir.Cubase kurulup ilk aç ıldığında ses kartınızı test eder.Yinede Devices menüsüne gidip:


Device Setuı p p sekmesine gittikten sonra;


VST Audiobay seçeneğ seçeneğine girip yukar ıda görülen siyah kutucuktan kendi ses kart ımızın yazılımını işaretleyerek Latency (gecikme milisaniyemizi) ayarlayabiliriz.Yine ayn ı butonda bize gecikme süresini belirtecektir.



Gecikme milisaniyesi artt ıkça midi klavyenize dokunduğ dokundu ğunuz anla hoparlörden gelen ses zamanlaması arasındaki fark çoğ çoğalır ve çaldığınızı yada canl ı kaydınızı gecikmeli duyacağ duyaca ğınızdan sağ sağlıklı kayıt yapmanız imkansız hale gelir. Artık Cubase yaz ılımı hazır olduğ olduğuna göre ;Örnek bir proje haz ırlayı p p kullan ımı hakk ında bilgilenelim.

ÖRNEK YENİ PROJE New Project sekmesine yeni proje için t ıkladığımızda kar şımıza;


Empty : Boş Boş çalışma alnı, midi yada audio vs. Çal ışma alanlar ımızı bizim tercih edeceğ edeceğimiz boş boş Cubase sayfas ı açar. 24 Track (mono inputs) Audio Secuencer: 24 kanal mona audio çal ışma alanı vs. Seçenekler sunulmaktad ır.Biz projemize; 16 Track MİDİ Sequencer : 16 adet midi çal ışma alnı açan sekmeyi tercih edip OK butonuna t ıklayarak baş başlayalım.


16 kanaldan oluş olu şan ve midi kay ıtlar ımızı yapacağ yapaca ğımız sayfa aç ıldı.Çalışmak istediğ istediğimiz kanalı seçtikten sonra,bilgisayar klavyemizin F11 tuş tu şunu kullanarak sanal enstrumanlara ulaş ulaşabiliriz.


Okla iş işaretli bölümden istediğ istedi ğimiz sanal enstruman ı seçebiliriz.Biz önce LM 7 davul kitini seçip davul partisi yazal ım.


Sanal enstrumanlar içinde gerçeğ gerçe ğe yak ın benzetilmiş benzetilmiş ses bankalar ını bulunduran yazılımlardır.Bunlar ın bazılar ı Cubase yaz ılımı ile birlikte varolmasına kar şın,bir çoğ çoğu baş başka firmalara ve adlara ait ayr ı yazılımlardır.Haricen kurulan bu sanal enstrumanlar Cubase içinde kullanılabilmektedir.Eğ labilmektedir.Eğer kurduğ kurduğunuz sanal vsti Cubase taraf ından görülmemiş görülmemi şse,CubaseDevices-Plug-in informatin-Add seçeneklerini takip ederek bilgisayar ınızın hard diskinde sanal enstruman ı kurduğ kurduğunuz bölümü Cubase yaz ılımına tanıtı p;Cubase p;Cubase yaz ılımını kapatı p p tekrar açarak bu sorunu halledebilirsiniz.


Bu sanal davul kiti seçildikten sonra midi kanal ımızın giriş giriş ve çık ışlar ını yönlendirmemiz gerekmektedir.İn :All midi inputken Out:Seçtiğ :Seçtiğimiz sanal enstruman LM 7


olmalıdır.Böylece Cubase yaz ılımına gönderdiğ gönderdi ğimiz midi sinyalleri dışar ıya LM7 davul kitinin ses bankalar ı olarak çıkacak ve hoparlörlerimizden davul sesleri gelecektir. Şimdi kendimize midi kanalında çalışacağ acağımız ölçü kadar yer seçelim.Bunu ; aş a şağıda görünen resimdeki gibi ,Bir ölçü çal ışacaksak 1-2 aras ını işaretleyerek yap ıyoruz..Bir ölçü davul partisi yazd ıktan sonra bilgisayar klavyemizin Ctrl+D tuş tu şlar ını kullanarak çal ışmamızı istediğ istediğimiz kadar kopyalayarak çoğ ço ğaltabiliriz.



Bir ölçülük çalışma alanı seçildikten sora;Bu alan iki kez mausun sol k ısmına tıklanarak kullanıma açılır. Davul partisyonu partisyonu midi klavyeden klavyeden çalarak kaydedilebileceğ kaydedilebilece ği gibi Cubase-Midi-Open Drum Editor sekmesi kullanılarakta kolayca yap ılabilir.


Open Drum Editör Aç ıldığında;


Bizi bu sekme kar şılar.Okla çizili solt üst köş köşedeki baget seçilir ve yine iş i şaretli olan quantize sekmesinden davul ritmimizde kullanmak istediğ istedi ğimiz en küçük nota değ de ğeri girilir ve her kare bu nota değ değerinde üzerine bagetle t ıkladığımız ve sol yanda davula ait ses bankalar ının bulunduğ bulunduğu (Bas drum-Side Stick ) vb. sesleri üçgen i şaretler kullanarak ritm yazılır. Silmek istediğ istediğimiz ses üzerine tekrar t ıklanır.Bu sekmeden ç ık ı p p Cubase yaz ılımında


artık yazılı olan davul partisini Ctrl+D tuş tu şlar ını bilgisayar klavyesinden kullanarak istediğ istedi ğimiz ölçü sayısı kadar çoğ çoğaltabiliriz.


Artık Davul Partimiz haz ır ve Transportun Play sekmesine basarak dinleyebilir ve ayn ı fonksiyonlar ı kullanarak üzerinde değ de ğişiklik yapabiliriz.


Davul partisini yazdıktan sonra yeni bir midi kanal ı seçilir ve yine F11 tuş tu şu bilgisayar klavyesinden bas ılarak vsti çağ çağırma sekmesi aç ılır.Buradan yazmak istediğ istedi ğimiz Partiye uygun ses bankas ını içinde bulunduran sanal enstruman ça ğr ılır.Örneğ r.Örneğin Bas Gitar partisi yazal ım.


Sanal vsti 2-vb-1 bas gitar modülü çağ ça ğr ıldıktan sora 2. midi kanal ının işlemi davul partisi İn: All midi input ken Out : 2-vb-1 sanal bas gitar olarak ayarlan ır. Bu iş yazarkende yapm ıştık.Midi olarak Cubase yaz ılımına giren ses sinyalleri hoparlörlere bas


gitar sesi olarak iletilecektir.Yine ileti lecektir.Yine midi klavyeden çalarak transportun rec sekmesi kullan ılarak kayıt yapılabileceğ labileceği gibi;


Notası yazılarak ,yada davul partisyonuna benzer karaleme sistemi ilede yaz ılabilir.Kareler doldurularak kay ıt için ;Cubase-midi-Open key editor sekmesi kullan ılır.


Bu zahmetli ve zordur otomotik quantize ile midi klavyenizden çalarak yazmak en kolay ve hızlı yoldur.Cubase de seçtiğ seçti ğiniz midi kanalına istediğ istediğiniz sanal enstruman ı atadıktan sonra; Cubase –Midi- Quantize Setup sekmesine gidip,kar şımıza çıkan pencerenin Gird bölümüne çalacağ çalaca ğımız partide kullanacağ kullanaca ğımız en küçük nota de ğerini girdikten sonra. Transporttaki Auto butonu ON konumuna getirilir ve rec sekmesine bas ılarak kayıta baş başlanır. Otomotik Quantize davul kayd ı midi klavyeden çalarak yap ılırkende kullanılmalıdır bu bizim çalarken yapt ığımız senkron hatalar ını otomotik olarak düzeltecektir.


Cubase yaz ılımına midi kayıt için 16 kanaldan daha fazlas fazlas ı kullanılabilir.Her kanala ayr ı ayr ı kayıt yapabilir ve bunlar ı dinleyebilirsiniz.Yaptığınız midi çalışmasının içinde aynı zamanda audio kayıtta yapabilir ve bu iki format f ormatı aynı anda kullanarak iş i şleyebilirsiniz.Bunun için Cubase –Project-Add-Audio sekmesi kullan ılır.


bu sekme t ıklandığında bize açacağ açaca ğımız audio kanal ın stereo-mono-5,1 vb seçenekleri sorulur.


Audio kanal aç ıldıktan sonra ses kart ına bağ bağlı bir mikrofon aracılığı ile ses yada her hangi bir çalgı audio formatında kaydedilir.Kay ıt iş işleminden sora k ısaca efektlerden


bahsedelim.Cubase bahsedelim.Cubase yaz ılımında kayıtlar ınızı her kanalın ayr ı , ayr ı işlenebileceğ lenebileceği şekilde düzenleyebilirsiniz bunun için;


Sol üst köş köşedeki( e ) sekmesi tıklanarak efektörlerin içinde bulunduğ bulundu ğu pencere aç ılır ve istenilen efekt üzerinde çal ıştığınız kanala uygulan ır.Ayr ıca Cubase-devices-Mikser sekmesi


ile cubase yazılımına ait mikser bölümüne ulaş ula şı p p kanallar aras ındaki volüm seviyelerini ve efektleri buradanda kontrol edebiliriz.



Bu ders notlar ı sadece temel Cubase kullan ımı içindir.Cubase yaz ılımı bize çok daha fazla ve esnek kullanım imkanlar ı sunmaktadır.Midi ve audio kay ıtlar ımızı yaptığımız çalışmamızı bitirdikten sonra Audio format ına çevirip bilgisayar ımızda istediğ istediğimiz bölüme kaydetmek için;


Yukar ıda okun görüldüğ görüldü ğü k ısım çalışmamızın tamamını içine alacak kadar iş i şaretlendikten sonra .Cubase-File-Export Audio Mixdown sekmesine gidilir.


buraya t ıklandığında kar şımıza çıkan pencerenin ayarlar ı aynı aşağıdaki şekilde yapılır.


bu bizim çal ışmamızı Wave formatı ile tek kanalda birleş birle ştirip her hangi bir CD çalarda


çalınabilecek Dünya standartlar ında( 16 Bit ve 44,100 kHz ) ses format ına döndürür.Eğ döndürür.E ğer projemizi kanal ,kanal ve yapt ığımız her adıma ulaş ulaşabileceğ abileceğimiz şekilde kaydetmek istersek; Cubase yaz ılımı bize çalışmamıza ilk baş başlarken projemizi bilgisayar ımızın hangi k ısmında saklamak istediğ istediğimizi sorar.


burada projeyi kay ıt altına almak istediğ istedi ğimiz yeri seçtikten sonra,Cubase oraya Audio – İmages ve Edit gibi geçici dosyalar b ırak ır.Bu dosyalar asla silinmemelidir.Kopyalanı p p istenilen alana taş taşınabilen bu dosyalarda Cubase de yapt ığınız bütün iş i şlemler


sakl ıdır.Çalışmanız Bittikten sonra projeyi saklamak için Cubase-File-Save AS sekmelerini kullanarak.Seçmiş kullanarak.Seçmiş olduğ olduğunuz çalışma alanına Projenizi CPR formatında kaydeder.


çalışmanızı kaydettikten sonra geri çağ ça ğırmak için Cubase-File-Open sekmesine gidip cpr formatlı dosyay ı seçmeniz yeterli olacakt ır.


Cubase yaz ılımında küçük bir projeyi örnekledik.Program ın çalışma mantığı doğ doğru kavranıldığında kullanımı çok daha kolay hale gelir.Midi kay ıt edileceğ edileceği zaman ,Midi kanal ı yada Audio kaydedileceğ kaydedilece ği zaman ,Audio kanal ı açılarak iş işlem yapılır.Midi kaydına yine midi


efektleri eklenir.Audio kayda da Audio efektleri vb. Sanal enstrumanlar midi kanallar ına çağ çağr ılı p p kaydedilir.Bir çok ses format ını okuyan sanal enstrumanlar vard ır.(Sf 2,Giga,Fxp,Wave) vb. hangi formatta ses kullanacaksak ona uygun sanal enstruman tercih etmeliyiz.Burada HALİON sanal VSTİ VSTİ den bahsetmeden geçmeyelim çünkü bu sanal vsti yukar ıda bahsedilen bir çok formattaki ses örneklerini okuyup ,istediğ ,istedi ğiniz formata çevirip kullanman ıza olanak sağ sağlayan bir yaz ılımdır.Cubase yaz ılımında üst k ısımda göreceğ göreceğiniz makas,silgi,yap ıştır ıcı vb materyallerle kayıtlar ınızı kesip istediğ istediğiniz alana yapıştır ı p p istediğ istedi ğiniz bölümü silebilirsiniz.. Bu ders notlar ı dev bir müzik yaz ılımı olan Steinberg Firmas ına ait Cubase yaz ılımının Temel kullanımına yardımcı olmak amacıyla yazılmıştır.Bilgisayar tabanlı Müzik yazılımlar ı hızla geliş gelişmektedir,geleceğ mektedir,geleceğin Müzik Adamlar ının bu geliş gelişmeleri yak ından takip etmeleri kaçınılmazdır. Baş Başar ılar dileğ dileğmle; NOTLAR: Cubase yaz ılımını kullanırken kayıt sırasında yapılan her iş işlem bilgisayar ımıza yük bindirir.Donanımımız yeterli ise sorun yok ama eğ e ğer iş işlemler sırasında özellikle CPU da tıkanmalar yaş yaşıyorsak,birkaç iş i şlemle bilgisayar ımızın daha rahat çal ışmasını sağ sağlayabiliriz.Çağ layabiliriz.Çağırdığımız her sanal enstruman (VSTİ (VST İ) belleğ belleğe yük bindirir.Sanal Enstrumanla yapt ığımız midi kaydını,audio format ına çevirip bilgisayar ımızda seçtiğ seçti ğimiz bölüme kaydettikten sora,çal ışma alnımıza açacağ açacağımız bir audio kanal ına geri çağ çağırarak sanal enstrumanı kapatı p p kaydımızı wave olarak iş i şlersek bilgisayar ımıza binen yük azal ır. Yine özellikle wave kayd ına uygulayacağ uygulayacağımız her efekt bilgisayar ımıza yük bindirir efektleri uyguladıktan sonra o kanaldaki wave kayd ını efektli haliyle bilgisayar ımızda istediğ istediğimiz bir alana kaydedip uygulad ığımız efektleri kapatt ıktan sonra tekrar efektlenerek bilgisayar ımıza kaydettiğ kaydettiğimiz bölümden File- İmport Audio File butonlarından geri çağırabiliriz.Ayr ıca uygulana efektlerin yükünü yükünü azaltmak Cubasenin Cubasenin SX 3 serisinde efektlerin uyguland ığı kanalı freeze audio canel sekmesini kullanarak halledebiliriz.böylece kanal ı dondurmuş dondurmu ş oluruz.Tekrar iş işlem yapmak istediğ istedi ğimizde aynı işlemde Unfreeze seçeneğ seçene ğini kullanarak sorunu çözeriz. Aş A şağıdaki resimde resimde uygulama gösterilmiş gösterilmiştir.



Yine Cubase SX3 serisinin en rahatlat ıcı uygulaması Loop hızının otomotik ayarlanabilir olması.Audio kanal ına çağ çağırdığımız wave formatl ı loop metronom h ızına uymuyosa içine mausla çift tıklayı p; p;

yukar ıdaki resimde görülen ok iş i şaretinin bulunduğ bulunduğu boş boşluğ luğa mausun sağ sa ğ butonuyla tıklayı p p Tool buttons-Preview ve Viev Options seçeneklerini kapatt ıktan sonra


Bu alndaki sağ sa ğ üst köş köşedeki yar ım vuruş vuruşluk nota iş işaretine bastığımızda artık loop transportta istediğ istediğimiz hıza otomotik olarak uyacakt ır.Burada bilmemiz gereken bir konu eğ e ğer lopun hızıyla çok fazla oynarsak sesin kalitesinden ödün vermi ş oluruz.Aynı sekmede bize loop un orijinal hızı ve olabilecek art ı veya eksi hızı hakk ındada bilgiler verilir.

Öğr.Gör.Birol IŞIKDEMİR.


Cubase Ders Notlari

Recommend Documents