Deel 1: Eerste kleuter 1. Wiskundige tussendoortjes 1.1 Domein getallen
Tafel dekken : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: 6 gekleurde borden, kommen, bekers, messen, vorken en lepels De KO vertelt de kleuters dat Ralfie graag eens zou zien hoe de kleuters de tafel dekken. Ralfie heeft borden, kommen, bekers, … mee in zes verschillende kleuren. De kleuters mogen samen de tafel dekken. Tip(s): o
Laat de kleuters eerst willekeurig de tafel zetten. Ze mogen zelf kiezen welke kleuren ze combineren.
o
Laat hen vervolgens alles van dezelfde kleur samen zetten. : Eén-één-relatie toepassen bij het dekken van de tafel.
Auteur: Astrid Meire
Tikken op de rug : onbeperkt
+
: zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: niets De kleuters zitten in een lange slang. De laatste kleuter is de staart en tikt een bepaald aantal keer op de rug van de volgende kleuter. Die kleuter moet vervolgens hetzelfde aantal tikken geven aan de volgende kleuter. Zullen er nog evenveel tikken zijn aan de kop van de slang? Tip(s): Begin met één of twee tikjes, vermeerder de tikjes eens je merkt dat ze het
o
spel onder de knie hebben. Maak van deze activiteit een relaxactiviteit. Laat hen elkaar eens masseren.
o
: Geconcentreerd het aantal tikken op de rug voelen en tellen.
Soms springen : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: kaartjes smileys tot 4 Elke kleuter krijgt een kaartje met daarop een bepaald aantal lachende smileys (tot vier). De KO klapt vervolgens een bepaald aantal keer. De kleuters tellen het aantal klappen en springen recht als ze hetzelfde aantal smileys op hun kaartje hebben. Tip(s): o
Variatie: de KO kan klappen/stampen/springen/tikken/…
o
Overloop de kaartjes duidelijk in het begin. Laat hen de smileys eens tellen.
o
Begin met smileys tot drie. : Rechtspringen als je het juiste aantal smileys op je kaart hebt staan.
Auteur: Astrid Meire
Goed luisteren : onbeperkt
+
: zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: blikje, knikkers, kaartjes met smileys tot 4 Alle kleuters sluiten de ogen. De KO gooit een bepaald aantal knikkers in een blikje. De kleuters in de kring moeten luisteren en tellen hoeveel knikkers er in het blikje werden gegooid. Elke kleuter krijgt een aantal kaartjes met daarop smileys tot vier. De kleuters moeten na het luisteren het kaartje met de smileys in de lucht stoppen om te tonen hoeveel knikkers ze geteld hebben. Tip(s): o
Laat eens een kleuter de rol van KO innemen.
o
Tel achteraf zeker de knikkers in het blik samen met de kleuters.
o
Lat hen eventueel de knikkers eens in stilte tellen. : De gegooide knikkers die in het blik vallen tellen.
Dobbelsteen rollen : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: dobbelsteen De KO rolt met de dobbelsteen. De kleuters tellen het aantal ogen op de dobbelsteen en zoeken dan in de klas het juiste aantal voorwerpen bij elkaar. Vervolgens worden alle voorwerpen per kleuter geteld. Heeft iedereen het juiste aantal voorwerpen gehaald? Tip(s): o
Tel het aantal stippen samen met de kleuters, zeker als ze nog niet zo goed kunnen tellen. Zo kan iedereen hetzelfde aantal voorwerpen zoeken. : Evenveel voorwerpen zoeken in de klas als stippen op de dobbelsteen.
Auteur: Astrid Meire
Dingen onder doek : onbeperkt
+
: zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: doek, een aantal kubusjes Er worden enkele kubusjes onder een doek gelegd. Een kleuter telt het aantal kubussen door te voelen. Heeft de kleuter juist geteld? Laten we het eens bekijken! Tip(s): Begin met kleine aantallen. Probeer eens het volgende: leg drie kubussen
o
onder het doek, laat ze tellen en neem dan één kubus weg. Weten de kleuters nog hoeveel er lagen? Hoeveel zijn er nu nog?
: Via voelen een bepaald aantal voorwerpen tellen.
Hup, van de bank! : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: banken Ralfie somt allemaal voorwerpen op. De kls moeten van de bank springen als Ralfie plots een cijfer zegt. Ralfie noemt geen al te moeilijke cijfers op, de kleuters kennen de cijfers goed. Tip(s): o
Variatie: van de bank vliegen, zitten en terug rechtstaan, handen omhoog houden, in de handen klappen, met de voeten stampen, …
o
Spelen met de beginklanken. Kleuters foppen door hen te laten denken dat Ralfie een cijfer zal zeggen: 'bal, dr…omedaris, …' : Van de bank springen als je een cijfer hoort.
Auteur: Astrid Meire
Bellen blazen : onbeperkt
+
: zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: een bellenblazer De KO blaast door de bellenblazer. De kleuters proberen het aantal bellen te tellen. Welke bel is het grootst? Welke bel is het kleinst? Welke bellen zijn dik of dun? De KO telt samen met de kleuters het aantal bellen. Tip(s): Laat om beurt een kleuter door de bellenblazer blazen. Wie blaast de
o
grootste bellen? Laat hen eens zo snel mogelijk alle bellen kapot maken.
o
: De bellen goed bekijken om de vragen van de KO te kunnen beantwoorden.
Hoe ik jou zie : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: niets Alle kleuters zitten in de kring. Ralfie voert met de kleuters een gesprek over gelijkenissen en verschillen tussen elkaar. Hoe zien wij elkaar? Wat dragen we van kledij? Wat hebben we allemaal wel of niet? Tip(s): o
Laat een kleuter een vriendje beschrijven van top tot teen. Welke kleren draagt het kindje? Hoe ziet zijn haar eruit? Heeft hij een bril aan?
: Verwoorden van verschillen en/of gelijkenissen tussen elkaar.
Auteur: Astrid Meire
Teltoverstafje : onbeperkt
+
: zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: teltoverstaf, kubusjes In de kring liggen een viertal kubusjes. De KO laat de kleuters de kubussen tellen. De kleuters tellen de kubussen één voor één naarmate het toverstafje de kubusjes aantikt. De teltoverstaf gaat vooruit, maar soms ook achteruit. Zo moeten de kleuters verder tellen en terug tellen. Bv.: één, twee, drie, twee, … Tip(s): o
Tik eens twee keer hetzelfde kubusje aan met het teltoverstafje.
o
Altijd beginnen tellen van links naar rechts! : Verder tellen en terug tellen.
Magisch masker : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: magisch masker Een kleuter zet het magisch masker op en gaat achter de tussendoortjeskast staan zodat enkel het masker zichtbaar is. De andere kleuters moeten raden wie er verdwenen is. Ze mogen vragen stellen aan de kleuter over kledij, haarkleur, … De KO begeleidt de radende kleuters en helpt hen bij het stellen van vragen. Tip(s): o
Zorgen dat ze niet onmiddellijk de naam van de kleuter brullen. Eerst vragen stellen om het zeker te weten. : Vragen verwoorden i.v.m. eigenschappen van personen.
Auteur: Astrid Meire
Hinkelen : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: krijt De KO (of een kleuter) tekent een groot hinkelpad. De kleuters mogen vervolgens elk om beurt hinkelen met beide voeten samen! Tip(s): o
In de vakjes worden bloemen/bollen getekend. De kleuters tellen samen.
o
Het hinkelparcours wordt niet te moeilijk gemaakt, afhankelijk van het niveau van de kleuters. Variatie: springen op twee voeten, springen op één been
o
: Het hinkelpad correct doorlopen door op de juiste vakken te springen.
Ik zie, ik zie wat jij niet ziet : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: magisch masker De KO zet het magisch masker op, waarna ze zegt 'ik zie, ik zie wat jij niet ziet'. De KO geeft vervolgens een beschrijving van een voorwerp, zonder te zeggen wat het is. De andere kleuters raden welk voorwerp het is. Tip(s): o
De KO laat een kleuter eens het masker opzetten. De KO en de kleuter beslissen samen welk voorwerp ze zullen beschrijven.
: Beschrijven van voorwerpen.
Auteur: Astrid Meire
Tel de kruisjes : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: magnetisch bord, toverstift, cijfermagneten Elke kleuter krijgt een cijfermagneet tot drie. Er zullen verschillende kleuters het cijfer één, twee of drie hebben. De KO tekent vervolgens een bepaald aantal kruisjes op het magneetbord. De kleuters die denken het zelfde cijfer als het aantal kruisjes in handen te hebben, hangen hun magneet onder de kruisjes. Tip(s): Dit spel kan enkel gespeeld worden als de kleuters al kennis hebben van
o
de eerste drie getalbeelden (bv. eind 1e kleuter). Naarmate de kinderen meer getalbeelden herkennen, kunnen meer
o
cijfermagneten uitgedeeld worden. : Kruisjes tellen.
Verbinden : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: magneetbord, ronde magneten, cijfermagneten, toverstift Aan de ene kant van het magneetbord hangt de KO groepjes van ronde magneten, aan de andere kant hangen er cijfermagneten. De kleuters mogen om beurt de groepjes bollen verbinden met het juiste cijfer. Tip(s): o
Hang de magneten in groepjes zoals het getalbeeld dat ze gewend zijn.
o
Indien ze nog niet vertrouwd zijn met de cijfers, kan de KO bollen tekenen.
: Toverstift vastnemen m.b.v. de pengreep om vervolgens de bollen met de cijfers te verbinden.
Auteur: Astrid Meire
Bom! : onbeperkt
+
: zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: bal, blinddoek Alle kleuters staan in de kring, één kleuter staat in het midden en is de klok van een bom. De klok telt tot 15 in het eigen tempo. Ondertussen geven de kleuters in de kring de bom door. Als de teller bij 10 is, roept hij 'de bom staat op springen' en bij 15 roept hij 'BOEM!'. Het kind dat de bal in de hand heeft is af en moet neerzitten. Tip(s): o
Speel eerst als KO eens de klok die aftelt.
o
Laat de kls eerst tellen tot 10. Ga dan verder. : Tellen tot 15.
Schoenenspel : onbeperkt
: 20 minuten
+ : vanaf 3 jaar
: niets De KO en kleuters doen hun schoenen uit. Vervolgens worden een aantal dingen gedaan met de schoenen. De schoenen kunnen gesorteerd worden op één kenmerk (kleur/sluiting/veters/…). Hoe heten de verschillende soorten schoenen? Stop eens je handen in de schoenen en stap zo eens rond. Tip(s): o
Laat elke kleuter iets vertellen over zijn of haar schoen.
: Sorteren van schoenen op basis van een bepaald kenmerk.
Auteur: Astrid Meire
Eerste, tweede, derde : onbeperkt
+
: zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: niets Alle kleuters maken rijtjes van drie kleuters. De KO geeft vervolgens een opdracht aan de eerste kleuters. Ze mogen dan de opdracht uitvoeren en terug in hun rijtje staan. Vervolgens geeft de KO een opdracht voor de tweede kleuters, etc. Voorbeelden opdrachtjes: klop op de deur, loop een rondje rond de tafel, ga zitten op de bank, ga bij het raam staan, klap drie keer in je handen, … Tip(s): Benadruk dat enkel de eerste/tweede/derde kleuter van het rijtje de
o
opdracht mag uitvoeren. : Oefenen van begrippen 'eerste', 'tweede' en 'derde'.
Goed gooien : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: vier dobbelstenen De kleuters worden verdeeld in vier groepen. Elke groep krijgt een dobbelsteen. Vervolgens wordt er gerold en geteld. Welke groep heeft het meeste aantal stippen gegooid? Welke groep de minste? De groep die het minste aantal stippen gooide, moet zitten en wachten tot het volgende spel. Welke groep zal winnen? Tip(s): o
Maak duidelijk dat het een spelletje is waarbij iedereen kan winnen.
o
KO telt samen met alle kleuters de stippen op de dobbelsteen! : Tellen tot zes oefenen.
Auteur: Astrid Meire
Het doek van… : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: doek In de kring ligt een doek. Het is het doek van … De KO zet er een getal naast. Bijvoorbeeld: het doek van twee. De kleuters mogen vervolgens in de klas twee dezelfde dingen zoeken, bv. twee legoblokken, twee poppen, twee potloden, … Nadien tellen de KO en de kleuters samen alle voorwerpen. Tip(s): o
Laat de kinderen eventueel per twee of per drie iets zoeken.
o
Zorg ervoor dat ze niet allen dezelfde voorwerpen nemen. : Oefenen van getallenkennis.
Hoeveel staan er achter je? : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: blinddoek Eén kleuter staat geblinddoekt in het midden van de kring. De KO duidt vervolgens enkele kleuters aan die stilletjes achter de geblinddoekte kleuter mogen sluipen. De geblinddoekte kleuter moet raden hoeveel kinderen achter zijn/haar rug staan. Tip(s): o
Laat niet teveel kinderen achter de kleuter sluipen. Ga tot vier kleuters.
o
Zorg dat de kleuter al ervaring heeft met een blinddoek.
: Aandachtig luisteren om zo te kunnen raden hoeveel kleuters achter je staan.
Auteur: Astrid Meire
Pittenzakken voelen : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: pittenzakken Eén kleuter ligt in het midden van de kring met de ogen toe. De KO deelt pittenzakken uit aan de andere kleuters. Die kinderen leggen hun pittenzak heel zachtjes op het lichaam van de kleuter in de kring. Die kleuter moet het aantal pittenzakken tellen en raden hoeveel zakjes er op zijn/haar lichaam liggen. Tip(s): o
Laat maximum vijf pittenzakken op de kleuter leggen.
o
Tel de pittenzakken samen met de kleuters na het raden. : Geconcentreerd tellen.
Echt van klein naar groot : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: magnetische prenten kleine en grote voorwerpen, magneetbord De KO legt prenten in de kring waarop voorwerpen/dieren/… staan. De kleuters hangen de prenten in volgorde van klein naar groot. Ze moeten goed kijken naar wat er op de prent staat. Bijvoorbeeld: mier, stoel, huis. Tip(s): o
Laat hen goed nadenken over de grootte van de zaken op de prenten.
o
Leg maximum een drietal prenten in de kring per keer.
o
Zorg ervoor dat de verschillen in grootte voldoende duidelijk zijn! : Nadenken over de ware grootte van voorwerpen/dieren/...
Auteur: Astrid Meire
Letterlijk van klein naar groot : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: magnetische prenten van voorwerpen van klein naar groot, magneetbord De KO legt prenten in de kring waarop een voorwerp staat dat steeds groter wordt afgebeeld. De kleuters hangen de prenten in de juiste volgorde op het magneetbord: van klein naar groot. Tip(s): o
Zorgen voor een duidelijk zichtbaar verschil tussen de prenten.
o
Beginnen met een drietal prenten, daarna vermeerderen afhankelijk van het niveau van de klasgroep. : Prenten van klein naar groot op het magneetbord hangen.
Vliegenmepper? : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: 2 vliegenmeppers, prenten bloemen tot vier De KO legt vier prenten in de kring waarop bloemen tot vier staan. Twee kleuters krijgen een vliegenmepper. De KO laat de andere kleuters om beurt een cijfer tot vier zeggen. De twee kleuters met de vliegenmepper moeten zo snel mogelijk op de juiste prent slaan. Wie als eerste drie keer op de juiste prent geslagen heeft, is de winnaar. Tip(s): o
Als er een winnaar is, wordt er gewisseld.
o
Zorg ervoor dat de kleuters niet steeds hetzelfde cijfer zeggen. Moedig hen aan cijfers van één tot vier afwisselend op te noemen. : Zo snel mogelijk op het juiste cijfer slaan met de vliegenmepper.
Auteur: Astrid Meire
Aftelrijmpjes : onbeperkt
+
: zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: boekje aftelrijmpjes Ralfie en de kleuters zeggen samen leuke aftelrijmpjes op! Hoeveel rijmpjes kennen de kinderen? Weet Ralfie er meer? Zeg de aftelrijmpjes eens heel snel… en eens heel traag. Eens heel luid… en eens heel stil. Tip(s): o
Gebruik genoeg intonatie. Wees enthousiast!
o
Laat de jongens en meisjes eens een wedstrijdje spelen: een aftelrijmpje zo snel/traag/luid/stil mogelijk zeggen. : Tellen oefenen op een plezierige manier.
Cijfermat : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: cijfermat Op de grond ligt de cijfermat. De KO speelt verschillende spelletjes met de kleuters. Bijvoorbeeld: de KO zegt een cijfer aan elke kleuter. Vervolgens mogen ze dat aantal voorwerpen uit de klas nemen en op de juiste plaats op de mat leggen. Tip(s): o
Zeg hen dat de voorwerpen klein moeten zijn. Ze moeten op de bol op de mat passen.
o
Controleer samen door de voorwerpen luid op te tellen.
o
Laat hen steeds voorwerpen van dezelfde soort nemen. : Een bepaald aantal voorwerpen zoeken.
Auteur: Astrid Meire
Groene draak : onbeperkt
+
: zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: badmat groene draak, knijper, knikkers Om beurt rolt een kleuter met de dobbelsteen. Vervolgens mag de kleuter met de knijper dat aantal knikkers vastknijpen en op de bolletjes op de badmat leggen. Hoe sneller de mat vol ligt met knikkers, hoe beter! Hoe lang zal het duren? Welk cijfer gooi je het best? Tip(s): Zorg ervoor dat de kleuters de knijper goed gebruiken. Help indien nodig.
o
: De dobbelsteen correct hanteren en aflezen.
Evenveel? : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: magnetische prenten 'evenveel of niet' Op het magneetbord hangen verschillende prenten waar groepen voorwerpen op staan. Aan de ene kant staan bijvoorbeeld aapjes, aan de andere kant bananen. Zijn er evenveel aapjes als bananen? Hoeveel bananen/aapjes zijn er tekort / teveel? Tip(s): o
Laat zoveel mogelijk begrippen uit de kleuters komen, zoals 'teveel', 'tekort', 'evenveel', 'meer' en 'minder'.
o
Tel samen de voorwerpen/dieren/… op de prenten aan de ene kant en aan de andere kant. : Begrippen zoals 'evenveel', 'meer' en 'minder' gebruiken.
Auteur: Astrid Meire
1.2 Domein meten
Twee dingen wegen : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: kapstokbalans De kleuters zoeken elk of in groepjes twee voorwerpen die evenveel wegen. Je mag niet twee dezelfde voorwerpen nemen. De voorwerpen worden in de emmertjes van de kapstokbalans gehangen om te kijken of ze hetzelfde wegen (= controle). Tip(s): o
Ralfie helpt de kleuters.
o
Zorg ervoor dat de kinderen al eens een weegactiviteit gehad hebben (ervaring). : Schatten welke voorwerpen evenveel wegen.
Even lang als? : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: Verschillende meetlinten De kleuters krijgen per groepje een meetlint met een verschillende lengte. Ze moeten in de klas iets zoeken dat ongeveer dezelfde lengte heeft. Als ze iets gevonden hebben, laten ze hun lint achter op die plaats en komen ze terug in de kring zitten tot iedereen klaar is. Daarna worden de voorwerpen en hun lengte om beurt gecontroleerd. Tip(s): o
Lange / korte meetlinten geven. De KO helpt. : Voorwerp zoeken dat een vooraf bepaalde lengte heeft.
Auteur: Astrid Meire
Voelen met de handjes : onbeperkt
+
: zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: voeldoos, willekeurige voorwerpen met bepaalde eigenschappen In het midden van de kring staat de voeldoos. De KO haalt enkele voorwerpen uit de klas terwijl de kls hun ogen dicht houden. Als er een voorwerp in de voeldoos zit, mag een kleuter eraan voelen. Wat voel je? Is het groot? Klein? Hard? Zacht? Kort? Lang? Tip(s): o
Gevarieerde voorwerpen gebruiken.
o
Als ze het voorwerp beschreven hebben, mogen ze het uit de voeldoos nemen en benoemen. : Heel goed voelen aan een voorwerp om het vervolgens te beschrijven.
Rijen maken : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: niets Ga in een rij staan van groot naar klein. Tip(s): o
Gebruik de meetlat aan de zijkant van de tussendoortjeskast bij twijfel om de lengtes van bepaalde kleuters te meten.
o
Zo snel mogelijk de rij maken (binnen de minuut bijvoorbeeld).
o
De KO helpt mondeling bij het maken van de rij. : In een rij van groot naar klein gaan staan door samen te werken.
Auteur: Astrid Meire
Meetslingers : onbeperkt
+
: zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: meetslingers In de kring liggen een aantal meetslingers met verschillende lengtes. Ralfie geeft opdrachtjes. Leg de meetslingers van kort naar lang. Zoek de langste meetslinger. Zoek de kortste meetslinger. Zoek iets in de klas dat even lang/kort is als deze slinger. Tip(s): o
Begin met het aanbieden van drie meetlinten.
o
Laat de kleuters samenwerken. Ralfie helpt ook indien nodig. : Lengtes van de meetlinten met elkaar vergelijken om ze vervolgens van kort
naar lang te leggen.
Zwaar of licht? : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: ondoorzichtige doosjes, knikkers, kapstokbalans In de kring staan drie doosjes waarin knikkers zitten. Ralfie geeft de kleuters opdrachten. Zet de doosjes van licht naar zwaar. Welk doosje is het zwaarst? Welk doosje is het lichtst? Tip(s): o
Moeilijkheid: alle doosjes zijn even groot.
o
Controleren met de kapstokbalans.
o
Twee aan twee laten vergelijken en helpen indien nodig. : Doosjes rangschikken van licht naar zwaar.
Auteur: Astrid Meire
Symboolkaarten : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: symboolkaarten, overzichtkaart met symbolen De KO toont de kleuters een overzicht van symbolen (gekend): vormen, grootte, kleur. Elke kleuter krijgt een symboolkaart waarop één eigenschap staat. Ze moeten dan elk een voorwerp in de klas zoeken dat die eigenschap heeft. Heeft iedereen een correct voorwerp gevonden? Tip(s): o
Kleuters eens laten samenwerken.
o
Symbolen eerst nog eens overlopen op de overzichtkaart. : Voorwerp met een bepaalde eigenschap zoeken.
Lange haren : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: meetslingers Wie heeft de langste/kortste haren? Ga in een rijtje staan van lang naar kort haar. Staat iedereen correct? Meetslingers gebruiken om te controleren. Tip(s): o
Zoek voorwerpen die even lang zijn als het haar van een kleuter. Gebruik hiervoor een meetslinger.
o
Help indien nodig.
o
Laat de kls in groepjes staan: kls met het kortste/langste haar, … : Goed naar elkaars haar kijken om te weten wie langer/korter haar heeft.
Auteur: Astrid Meire
Verspringen : onbeperkt
+
: zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: krijt Alle kleuters staan achter een getekende krijtlijn. Elk om beurt mogen de kleuters springen. Als ze gesprongen hebben, tekenen ze een kruisje op die plaats. Wie zijn kruisje staat het verst? Tip(s): Elke kleuter moet goed blijven kijken naar zijn eigen kruisje, zo weten we
o
straks juist wie het verst gesprongen heeft.
: Zo ver mogelijk springen.
Zwaarder/lichter dan : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: kapstokbalans De KO neemt een willekeurig voorwerp uit de klas. De kls moeten iets zoeken in de klas dat zwaarder of lichter weegt dan dat voorwerp. Ze mogen het voorwerp eerst eens vasthouden zodat ze het gewicht kunnen voelen. Tip(s): o
Voorwerpen met een duidelijk gewicht nemen: zwaar of licht.
o
Controleren met de kapstokbalans. : Zwaardere of lichtere voorwerpen zoeken in vergelijking met een object.
Auteur: Astrid Meire
Op de wip : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: wip De KO zit aan de ene kant op de wip. Hoeveel kleuters moeten er op de andere kant van de wip zitten om de KO naar omhoog te krijgen? Tip(s): o
Voorzichtig zijn bij het beklimmen van de wip.
o
Afspraken maken: elkaar niet van de wip duwen.
: Enthousiast uittesten hoeveel kleuters nodig zijn om de wip omhoog te krijgen.
Binnen de tijd : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: de 4 zandlopers De KO heeft 4 zandlopers bij (30 seconden, 1 - 2 en 3 minuten). De kleuters voeren opdrachtjes uit binnen een bepaalde tijd. Hoeveel keer kunnen ze een rondje lopen in één minuut? Kunnen ze evenveel rondjes springen binnen die minuut? Tip(s): o
Variatie: stappen, lopen, rollen, …
o
Gemaakte bewegingen binnen eenzelfde tijd vergelijken: kun je evenveel rondjes stappen als lopen in 30 seconden? Nee, meer lopen dan stappen. : Een opdracht zo vaak mogelijk herhalen binnen een bepaalde tijd.
Auteur: Astrid Meire
Seizoenenmeter : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: seizoenenmeter, prentjes die bij de seizoenen passen De seizoenenmeter hangt aan het magneetbord. In de kring legt de KO allerhande prentjes waarop elementen staan die typerend zijn voor een bepaald seizoen. De KO hangt de pijl op de seizoenenmeter bij een seizoen. Eén kleuter mag dan een prentje zoeken dat past bij dat seizoen. Als het juist is, mag de kleuter de pijl van het seizoen verhangen naar een ander seizoen. Dan herhaalt het proces zich. Tip(s): Kls laten verwoorden wat er op de prentjes staat. Duidelijk de seizoenen en
o
de typische kenmerken uit de seizoenen benoemen. Helpen indien nodig.
o
: Typische elementen uit de seizoenen verwoorden.
We zingen een liedje! : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: liedjesbundel Tijd om een liedje te zingen! De KO neemt de liedjesbundel en één kleuter mag een liedje kiezen dat zal gezongen worden. De liedjes gaan over de dagen van de week, de seizoenen, … Tip(s): o
Zorg ervoor dat de kleuters niet steeds dezelfde liedjes kiezen.
: Enthousiast het lied meezingen.
Auteur: Astrid Meire
Versjestijd : onbeperkt
+
: zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: versjesbundel De KO laat een kleuter een versje kiezen uit de versjesbundel. Ralfie zal het versje eerst eens voorlezen, dan proberen de kleuters al mee te doen. De versjes gaan over tijd, het weer, de seizoenen, de dagen van de week, … Tip(s): Vertel het versje voldoende traag. Ondersteun indien mogelijk met
o
beweging. Wees enthousiast, zodat de kleuters sneller participeren.
o
: Samen het versje zeggen.
Alles groeit : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: groeiprenten De KO haalt de map met groeiprenten boven. Op de prenten staat de groei van bepaalde zaken afgebeeld, bv. van ei tot kip, van baby tot volwassene, van zaadje tot plant, … De kleuters rangschikken de groeiprenten. Tip(s): o
Gesprek voeren rond groeien. Groeit alles? Wat groeit er nog?
o
Kleuters duidelijk laten verwoorden wat er op de prenten staat.
: Groeiprenten rangschikken.
Auteur: Astrid Meire
Snelle liedjes : onbeperkt
+
: zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: 4 zandlopers De KO en de kleuters proberen zo veel mogelijk liedjes te zingen terwijl de zandlopers lopen. Hoeveel liedjes kan je zingen in een halve minuut? In één minuut? In twee minuten? In drie minuten? Zijn het dan korte of lange liedjes? Tip(s): Zing eens hetzelfde liedje steeds opnieuw en dan een ander, langer liedje
o
steeds opnieuw. Wat is het verschil? : Enthousiast participeren aan het snelle zangspel.
Lopende tijd : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: 4 zandlopers Ralfie geeft de kleuters opdrachten die ze moeten uitvoeren zolang een zandloper loopt. Welke opdrachten lukken goed/minder goed? Gemakkelijk of moeilijk? Duurt het lang of kort? Volgende opdrachten kunnen gegeven worden: stilzitten, in de handen klappen, met de voeten op de grond stampen, tikken op je hoofd, … Tip(s): o
Geef leuke, actieve opdrachtjes.
o
Varieer de opdrachten voldoende. Doe zelf ook mee.
: De opdracht volhouden tijdens het lopen van de zandloper.
Auteur: Astrid Meire
De seizoenen : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: magnetische prenten seizoenen en andere, toverstift Aan de ene kant van het magneetbord hangen vier prenten: één prent per seizoen. Aan de andere kant hangen allerhande prentjes waarop zaken staan zoals: regenlaarzen, een sneeuwman, een strandbal, een boom zonder blaadjes, groeiende bloemen, … De kls verbinden de prenten met het juiste seizoen. Tip(s): o
Duidelijk bespreken waarom elke prent bij een bepaald seizoen hoort.
o
De KO helpt de kls indien nodig. : Kenmerken van de verschillende seizoenen bespreken a.d.h.v. prenten.
Kleuren : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: niets Ralfie de Rekendraak zegt een kleur, de kleuters moeten elk om beurt iets verzinnen dat die kleur heeft. Wanneer Ralfie bijvoorbeeld 'geel' zegt, kunnen de kleuters zeggen 'zon', 'banaan', 'licht', … Het kind dat als laatste nog iets kan zeggen wint. Tip(s): o
Speel het spel met verschillende kleuren. Laat ook eens een moeilijker kleur aan bod komen, zoals roze of paars.
o
Geef de kleuters genoeg denktijd. : Kleuren associëren met objecten.
Auteur: Astrid Meire
Leg maar op het kleur : onbeperkt
+
: zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: kleurendraaischijf, schaal met bollen, foam bollen De KO legt een schaal in de kring waarop gekleurde bollen staan. Elke kleuter krijgt bollen in foam in diezelfde kleuren. Door middel van een draaischijf wordt bekeken welke kleur bollen op de schaal gelegd mogen worden. De kleuter die als laatste nog een vormpje in zijn handen heeft, wint. Tip(s): Geef elke kleuter bollen van verschillende kleuren.
o
: Inoefenen van de kleuren.
Kleurendobbelsteen : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: kleurendobbelsteen Een kleuter gooit met de kleurendobbelsteen. Vervolgens voeren ze opdrachten uit, zoals een voorwerp in de klas zoeken dat het kleur heeft of vertellen wie het kleur in zijn kleren heeft. Tip(s): o
Laat hen eens zo snel mogelijk een voorwerp zoeken van die bepaalde kleur. Wie heeft als eerste iets gevonden en zit snel terug op zijn plaats?
o
Laat de kleuters duidelijk de verschillende kleuren benoemen. : Kleuren benoemen.
Auteur: Astrid Meire
Vormenspel : onbeperkt
+
: zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: doek, vormen van foam De KO legt vier vormen van foam in de kring: een rechthoek, een vierkant, een cirkel en een driehoek. De kleuters bespreken samen met de KO de vormen. Vervolgens verstopt de KO één van de vormen onder een doek. Een kleuter mag vervolgens met de handen onder het doek proberen voelen welke vorm verstopt zit. Tip(s): o
Zorg ervoor dat het doek niet doorzichtig is.
o
Duidelijk samen de vormen benoemen. : Vormen voelen met de handen.
Allemaal treintjes : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: niets De kleuters vormen treintjes van verschillende aantallen. Daarna geeft de KO opdrachten: de kortste trein mag rijden. De trein van drie kinderen mag rond de tafel rijden. Het eerste kind mag uitstappen. Wie staat in het midden? De kinderen van de langste trein mogen eens zwaaien. Enzovoort. Tip(s): o
Zorg ervoor dat elke kleuter eens iets heeft mogen doen.
o
Varieer de opdrachten. : Wiskundige begrippen inoefenen: kortste, langste, midden, derde, ...
Auteur: Astrid Meire
Balletjes gooien : onbeperkt
+
: zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: gekleurde balletjes, zes borden, tape In de zaal staan zes borden naast elkaar (6 kleuren). Voor de borden staat een lijn in tape. De kleuters krijgen elk enkele gekleurde balletjes. Ze moeten zo snel mogelijk elk hun balletjes in de juiste borden werpen. Ze moeten gooien vanaf de lijn. Wie is als eerste al zijn balletjes kwijt? Ze moeten IN de borden gegooid worden! Anders moet je het balletje nemen en opnieuw gooien vanaf de lijn. Tip(s): o
Er moet genoeg plaats zijn, gebruik de zaal.
o
Afstand tussen lijn en borden niet te groot maken. : Gekleurde ballen in de juiste gekleurde borden werpen.
1.3 Domein ruimte
Rijtje maken : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: magnetische prentjes reeksen Op het magnetisch bord hangen prenten van reeksen. De reeksen bestaan telkens uit twee verschillende zaken, bijvoorbeeld een zon en een maan. De kleuters vullen de reeks aan met de juiste prentjes: zon, maan, zon, … (maan), enzovoort. Tip(s): o
Help de kleuters indien nodig. : Eenvoudige reeksen aanvullen.
Auteur: Astrid Meire
Staan in een vorm : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: niets Ralfie vertelt de kls dat ze zo snel mogelijk in een bepaalde vorm moeten staan. Tip(s): o
Verschillende vormen gebruiken: cirkel en vierkant.
o
Ralfie helpt de kleuters om zo juist mogelijk te staan.
o
Laat een kleuter eventueel op het magneetbord een cirkel/vierkant tekenen.
: Samenwerken om zo snel mogelijk in de juiste vorm te gaan staan.
Kijk naar de pijl : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: pijl op stok De KO heeft een pijl mee op een stok. De pijl kan dus naar boven, onder, links en rechts gehouden worden. Alle kleuters staan verspreid door elkaar. Ze kijken naar de KO. Als de KO de houding van de pijl verandert, moeten de kleuters één sprong in die richting maken. Bv.: KO houdt pijl naar rechts, kls springen naar rechts. Tip(s): o
Laat hen meerdere sprongen maken, aantal op voorhand afspreken.
o
Laat hen in die richting klappen in de handen. : Kijken naar de richting van de pijl om vervolgens de opdracht uit te voeren.
Auteur: Astrid Meire
Verstoppertje : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: niets We verstoppen lichaamsdelen! Ralfie vraagt aan elke kleuter om beurt om iets op een bepaalde manier te verstoppen. Bijvoorbeeld: verstop je arm… onder iets. Verstop je been… achter iets. Verstop je hoofd… onder iets. Verstop je vinger… in iets. Tip(s): Geef gevarieerde opdrachten. Zorg ervoor dat de kleuters hun fantasie nog
o
kunnen gebruiken bij het zoeken van een verstopplaats. Maak de opdrachten niet te moeilijk.
o
: De opdracht correct uitvoeren door het gevraagde lichaamsdeel te verstoppen.
We zingen een liedje! : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: liedjesbundel Tijd om een liedje te zingen! De KO neemt de liedjesbundel en één kleuter mag een liedje kiezen dat zal gezongen worden. De liedjes gaan over het lichaam. De kleuters maken (eventueel) de bewegingen die in het liedje voorkomen. Tip(s): o
Zorg ervoor dat de kleuters niet steeds dezelfde liedjes kiezen.
: Enthousiast het lied meezingen.
Auteur: Astrid Meire
Versjestijd : onbeperkt
+
: zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: versjesbundel De KO laat een kleuter een versje kiezen uit de versjesbundel. Ralfie zal het versje eerst eens voorlezen, dan proberen de kleuters al mee te doen. De versjes gaan over het lichaam. De kleuters maken de bewegingen mee die al dan niet in het versje voorkomen. Tip(s): Vertel het versje voldoende traag. Ondersteun indien mogelijk met
o
beweging. Wees ook enthousiast, zodat de kleuters sneller participeren.
: Samen het versje zeggen.
Nabootsen : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: bewegingsprenten Ralfie toont een prent aan de kleuters waarop een bepaalde houding/beweging staat. De kleuters bootsen de houding/beweging na. Tip(s): o
Laat de kleuters lang genoeg dezelfde houding aannemen. Zo zie je goed welke kleuters de houding onder de knie hebben / er last mee hebben.
o
Laat eens een kleuter de prent kiezen.
: De houding op de prent correct en voldoende lang nabootsen.
Auteur: Astrid Meire
Wat hoort waar? : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: prentjes van voorwerpen die op bepaalde plaatsen in huis horen De KO heeft prenten in haar hand waarop zaken staan die op een bepaalde plaats in huis horen. Bijvoorbeeld: prent van een kookpot, een televisie, een bed, een knuffelbeer, … De kleuters vertellen prent voor prent in welke kamer het voorwerp hoort te zijn. Ze vertellen ook wat er in die kamer allemaal gebeurt. Tip(s): Vraag naar de ervaringen van de kleuters. Bv.: 'In de keuken kun je
o
inderdaad koken, heb jij dit al eens gedaan?'
: Prenten van voorwerpen aan de juiste kamer linken.
Kijk goed en doe maar na : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: prenten Ralfie plaatsen De KO haalt prenten boven waarop Ralfie allerhande dingen doet: hij zit op de stoel, hij verstopt zich achter de bank, hij kruipt onder de tafel, … De kleuters imiteren wat Ralfie doet op de prent. Ze doen dit zo snel mogelijk. De KO en Ralfie kijken of de kleuters alles juist doen. Tip(s): o
De kleuters duidelijk laten verwoorden wat er op de prent staat.
o
Vragen naar andere mogelijkheden i.p.v. bv. verstoppen achter een bank. Waar kun je jezelf nog verstoppen? : Plaatsbegrippen hanteren en beleven.
Auteur: Astrid Meire
Ra, ra, wie ben ik? : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: niets Ralfie beschrijft een kleuter in de kring door te zeggen waar hij/zij zit, wat hij/zij draagt van kledij, … De kleuters raden over welke kleuter Ralfie het heeft. Tip(s): Zoveel mogelijk plaats- en ruimtebegrippen hanteren! Bv.: de kleuter zit op
o
de bank, naast een jongen met een groene broek. Duidelijke hints/beschrijvingen geven.
o
: Plaatsbegrippen correct interpreteren om te weten te komen over wie het gaat.
Verder en dichter : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: prenten Ralfie verder/dichter De KO toont prenten waarop Ralfie verder/dichter staan. De kleuters rangschikken de prenten van ver naar dicht. De KO kan de kleuters dan ook eens zelf dicht of ver laten staan tegenover een bepaald punt. Tip(s): o
Kleuters zeker zelf ver/dicht laten staan. Dit spelletje spelen als een 'snelspel': Dichter, verder, verder, dichter, … Kls foppen door 2 x hetzelfde te zeggen. : De begrippen verder/dichter begrijpen.
Auteur: Astrid Meire
Bouw maar na : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: kleine bouwblokjes, prenten bouwwerkjes De kleuters vormen kleine groepjes. Elk groepje krijgt een prent met daarop een bouwwerk. Ze moeten zo snel mogelijk de constructie nabouwen. De ene kleuter neemt de juiste blokjes en geeft ze aan de kleuter die het bouwwerk in elkaar zet. Tip(s): o
KO helpt indien nodig.
o
De kleuters moeten samenwerken! : Samen een bouwwerk met blokjes maken a.d.h.v. een opdrachtkaart.
Waar zit Ralfie? : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: prenten Ralfie voorwerpen De KO toont prenten waar Ralfie op staat. Ralfie zit op de tafel, zit achter de bal, … De kleuters beschrijven waar Ralfie zit ten opzichte van de voorwerpen/meubels op de prent. Tip(s): o
Laat de kleuters duidelijk de plaatsen beschrijven. Ruimte- en plaatsbegrippen beschrijven.
o
Geef hen genoeg tijd om te antwoorden. : Beschrijven waar Ralfie zit ten opzichte van een bepaald voorwerp.
Auteur: Astrid Meire
Vormen leggen : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: magneetvormen De KO laat twee kleuters per keer een figuur maken van vormmagneten op het magneetbord. De kleuters moeten dus goed nadenken over welke vormen ze zullen gebruiken om hun figuur zo duidelijk mogelijk te maken. Volgende figuren kunnen gemaakt worden: een vlinder, een mens, een bloem, een boom, een auto, een hond, een huis, … Tip(s): o
Andere kleuters mondeling laten helpen.
o
Duidelijke, gekende vormen aanbieden + benoemen. : Vormen zodanig leggen dat je er een figuur in herkent.
Kijkende dieren : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: magnetische prenten dieren, magneten Op het magneetbord hangen prenten van dieren die een bepaalde kant op kijken. Alle dieren kijken bijvoorbeeld naar rechts, terwijl er één naar links kijkt. Een kleuter hangt een magneet onder het ene dier dat de andere kant op kijkt. Tip(s): o
Samen eens naar dezelfde kant kijken zoals de dieren op de prenten.
: Magneet hangen onder het dier dat de andere kant op kijkt.
Auteur: Astrid Meire
Schaduwspel : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: magnetische prenten voorwerpen + schaduw, toverstift Aan de ene kant van het magneetbord hangen schaduwprenten onder elkaar. Aan de andere kant hangen gekleurde prenten van voorwerpen onder elkaar. De kleuters verbinden om beurt een schaduwprent met een gekleurde prent. Tip(s): o
Laat de kleuters de vorm van het voorwerp beschrijven.
o
Wat weten ze over het voorwerp? Gesprekje voeren.
: Schaduwvorm met de juiste gekleurde prent verbinden.
Natekenen : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: magneetbord, toverstift De KO tekent een voorwerp op het magneetbord (bv. de maan, een huis, een driehoek, …). Eén kleuter mag het voorwerp van de KO natekenen. De andere kleuters helpen en beslissen of de tekening goed is of wanneer er nog verbetering nodig is. Tip(s): o
Laat verschillende kleuters dingen natekenen.
o
Maak de tekening niet te moeilijk.
o
Laat de kleuters bepalen wat de KO moet tekenen. : Voorwerp natekenen.
Auteur: Astrid Meire
Draaien maar : onbeperkt : zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: wijsrol De KO heeft een wijsrol in haar hand. De kleuters staan allen op een lange rij. De KO legt de rol op de grond en draait ermee. De kleuters stappen vervolgens één stap in de richting waarin de rode kant van de wijsrol wijst. Tip(s): o
Laat een kleuter eens met de wijsrol draaien.
o
Stimuleer hen om hun stap in de juiste richting te zetten. Laat hen eerst goed kijken en laat hen ook de richting verwoorden (vooruit, achteruit, …). : Een stap zetten in de richting waarin de wijsrol wijst.
Ga allemaal… daar staan! : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: niets Ralfie geeft de kleuters opdrachtjes. Ze moeten recht staan en op bepaalde plaatsen gaan staan. Enkele voorbeelden: ga allemaal… bij de deur staan, ga… allemaal achter X staan, ga allemaal… op een stoel zitten, ga allemaal… snel op de grond liggen, ga allemaal… in het midden van de klas staan, ga allemaal… tussen X en Y zitten, enzovoort. Tip(s): o
Varieer de opdrachten voldoende. : Verschillende plaatsen in de ruimte innemen.
Auteur: Astrid Meire
Volg het geluid : onbeperkt
+
: zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: niets De KO staat op een ruime plaats (speelplaats, turnzaal, …). De kleuters staan in het midden van de ruimte en houden hun ogen toe met hun handen. De KO maakt vervolgens een geluid (klappen in de handen, stampen met de voeten, …), waarna de kleuters het geluid moeten volgen met gesloten ogen. Tip(s): o
Laat het geluid duidelijk horen.
o
Maak lang genoeg het geluid zodat de kleuters tijd hebben om in de juiste richting te stappen. : In de richting van het geluid stappen met de ogen toe.
Zet maar daar : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: Ralfie, potje Ralfie ligt in het midden van de kring. De KO geeft vervolgens een potje aan een kleuter. De KO vraagt de kleuter het potje op een bepaalde plaats te zetten: voor Ralfie, achter Ralfie, onder Ralfie, naast Ralfie, op Ralfie, … Tip(s): o
Laat elke kleuter om beurt een opdrachtje uitvoeren. Laat daarna een andere kleuter nog eens verwoorden waar het potje staat t.o.v. Ralfie.
o
Vraag aan de kleuters in de kring of het potje voor iedereen 'juist' staat. Ziet iedereen hetzelfde? : In concrete situaties ruimtelijke begrippen correct gebruiken.
Auteur: Astrid Meire
Waar staat alles op de prent? : onbeperkt
+
: zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: magnetische vertelprent dieren De KO hangt een vertelprent aan het magneetbord. Op de prent staan verschillende dieren en andere elementen. De KO stelt vervolgens vragen. Hoeveel dieren staan naast de boom? Staan er meer dieren aan de bovenkant of aan de onderkant van de prent? Enzovoort. Tip(s): o
Laat de kleuters zoveel mogelijk begrippen verwoorden.
o
Help indien nodig. : Verschillende ruimtelijke begrippen correct gebruiken.
Reeksen aanvullen : onbeperkt : zelf te bepalen
: vanaf 3 jaar
: magnetische prentjes (bloem, bal, ster, …), magneetbord Op het magneetbord hangen prentjes van voorwerpen in een bepaalde reeks. Bijvoorbeeld: appel, boom, appel, boom. Onderaan hangen de prentjes nog eens. De kleuters hangen om beurt het juiste volgende prentje op het bord om de reeks verder te zetten. Tip(s): o
Maak magneetprentjes in thema om reeksen mee te maken.
o
Gebruik eens vormen om reeksen mee te maken. : Reeksen verder zetten.
Auteur: Astrid Meire
Verstoppertje : onbeperkt
: zelf te bepalen
+ : vanaf 3 jaar
: niets We spelen samen verstoppertje! De KO laat een kleuter traag tot vijf tellen, terwijl de andere kleuters zich verstoppen. De kleuters die gezien zijn, mogen op de grond zitten. Tip(s): o
Laat hen een grote ruimte gebruiken.
o
Help de kleuter die zoekt indien nodig.
o
Moedig alle kleuters aan zich heel goed te verstoppen zodat ze niet meer zichtbaar zijn. : Gebruik maken van de beschikbare ruimte om je volledige lichaam te
verstoppen.
Auteur: Astrid Meire
