REFERAT PATOLOGI ANATOMI BLOK SISTEM KARDIOVASKULAR INFARK INFARK MIOKARD KRONIK
Disusun oleh : Kelompok Gil!n" R!#! Am#ull!h
G$A%$$%%&
I#m! Nu#!eni 'i(!)!*
G$A%$$%%+
R!(i*)! B!"!s ,i-!ksono
G$A%$$%%.
Asis*en: Dess#i)! Am/!# R0 G$A%$%%1.
KEMENTERIAN PENDIDIKAN DAN KEBUDA2AAN 3URUSAN KEDOKTERAN FAKULTAS KEDOKTERAN DAN ILMU4ILMU KESE'ATAN UNIVERSITAS UNIVERSITAS 3ENDERAL SOEDIRMAN PUR,OKERTO %$5
2
HALAMAN PENGESAHAN
REFERAT REF ERAT PATOLOGI PATOLOGI ANATOMI ANATOMI BLOK SISTEM KARDIOVASKULAR INFARK MIOKARD KRONIK
Kelompok 2
Di*! Di*!*! *!n n
Gilang Raa Am!lla"
G#A$##$
%$Ima N!aeni Hi&a'a(
G#A$##$$)
Ra&i('a Baga* +i,ak*ono +i,ak*ono
G#A$##$$-
!n(! !n(!k k
meme memen! n!"i "i
pe* pe*' 'aa( aa(an an
meng mengik ik!( !(ii
!.ia !.ian n
i&en i&en(i (i/i /ika ka*i *i
la0oa(oi!m Pa(ologi Ana(omi 0lok Si*(em Ka&io1a*k!la pa&a !!*an Ke&ok(ean Fak!l( Fak!l(a* a* Ke&ok(e Ke&ok(ean an &an Ilm!3I Ilm!3Ilm! lm! Ke*e"a( Ke*e"a(an an Uni1e Uni1e*i( *i(a* a* en&e en&eal al Soe&i Soe&iman man P!4oke(o5
Di(eima &an &i*a"kan6 P!4oke(o6 - Mei 2$#7
A*i*(en6
De**i'a Am0a R5 G#A$#$$8-
3
I0 PENDA'ULUAN
Pen'aki( 'ang men'eang *i*(em ka&io1a*k!la ak"i3ak"i ini meningka( *e.alan &engan pe!0a"an pola "i&!p ma*'aaka( mo&en6 pol!*i 0aik lingk!ngan ma!p!n 9a(39a( 'ang a&a &i &alam makanan5 Sala" *a(!n'a a&ala" pen'aki( in/ak mioka& konik5 In/ak mioka& konik me!pakan kema(ian *el mioka& 'ang 0ekem0ang ole" kaena ke(i&ak*eim0angan an(aa *!plai &an ke0!(!"an ok*igen o(o(3o(o( .an(!ng5 Hal ini 0ia*an'a &i*e0a0kan ole" !p(! plak 'ang kem!&ian &iik!(i ole" pem0en(!kan (om0!* ole" (om0o*i(5 Loka*i &an l!a*n'a mioka& in/ak 0egan(!ng pa&a loka*i okl!*i &an alian &aa" kola(eal &an 0elang*!ng lama :Da1e'6 2$$-;5 Fak(o i*iko *epe(i "ipe(en*i6 &ia0e(e* melli(!*6 &i*lipi&emia6 pen'aki( .an(!ng ,oone6 ak(i1i(a* /i*ik6 &an *(e** meningka(kan mo0i&i(a* &an mo(ali(a* pa*ien5 Se0an'ak *a(! *e(enga" .!(a pa*ien in/ak mioka& koni* &i Ameika Seika( (e&iagno*i* *e(iap (a"!nn'a &engan mo(ali(a* 7$< :Rilan(ono et al 56 2$$%;5 In/ak mioka& koni* me!pakan *ala" *a(! &iagno*a 'ang paling !m!m pa&a pa*ien 'ang &ia4a( &i !ma" *aki( &i negaa3 negaa 0aa(5 Di Ameika Seika(6 k!ang le0i" #6) .!(a in/ak mioka& koni* (e.a&i *e(iap (a"!nn'a5 Mo(ali(a* kaena in/ak ak!( k!ang le0i" 7$ pe*en6 &emikian p!la &i In&one*ia :Rilan(ono et al 56 2$$%;5
4
II0 PEMBA'ASAN
A0 De6inisi
In/ak mioka& konik a&ala" neko*i* mioka& 'ang 0ekem0ang ole" kaena ke(i&ak*eim0angan an(aa *!plai &an ke0!(!"an ok*igen o(o(3o(o( .an(!ng5 Hal ini 0ia*an'a &i*e0a0kan ole" !p(! plak 'ang kem!&ian &iik!(i ole" pem0en(!kan (om0!* ole" (om0o*i(5 Loka*i &an l!a*n'a mioka& in/ak 0egan(!ng pa&a loka*i okl!*i &an alian &aa" kola(eal &an 0elang*!ng lama :Da1e'6 2$$-;5
B0 E*iolo"i
Se,aa gai* 0e*a6 (e.a&in'a in/ak mioka& koni* 0ia*an'a &ikaenakan a(eo*kleo*i* pem0!l!" &aa" koone5 Neko*i* mioka& ak!( (e.a&i aki0a( pen'!m0a(an6(o(al a(ei koonaia ole" (om0!* 'ang (e0en(!k pa&a plak a(eo*kleo*i* 'ang (i&ak *(a0il5 !ga *eing mengik!(i !p(! plak pa&a a(ei koone &engan *(eno*i* ingan :Rilan(ono et al 56 2$$%;5 E(iologi in/ak mioka& koni* "ampi *ama *epe(i in/ak mioka& ak!( 'ai(! :U&.ian(i6 2$#$; = #5 Coronary artery disease an(aa lain a("eo*kleo*i*6 a("i(i*6 (a!ma pa&a a(ei koone6 pen'empi(an a(ei koone kaena *pa*me a(a! dissecting aorta &an a(ei koone :U&.ian(i6 2$#$;5 25 Em0oli a(ei ,oone 'ang 0ia* &i*e0a0kan en&oka&i(i* in/ek(i/6 cardiac myxoma6 cardiopulmonal bypass surgery6 a(eioga/i koone :U&.ian(i6 2$#$;5 75 Kelainan kongeni(al *epe(i anomali a(ei koonaia :U&.ian(i6 2$#$;5 %5 Ke(i&ak*eim0angan *!plai ok*igen &an ke0!(!"an mioka& 'ang &i*e0a0kan (io(ok*iko*i*6 "ipo(en*i koni*6 kea,!nan ka0on monok*i&a6 *(eno*i* a(a! in*!/i*ien*i ao(a :U&.ian(i6 2$#$;5 )5 Gangg!an "ema(ologi *epe(i anemia6 poli*i(emia 1ea6 "ipekoag!la0ili(a*6 (om0o*i*6 &an (om0o*i(o*i* :U&.ian(i6 2$#$;5 70 Epi(emiolo"i
5
In/ak mioka& koni* me!pakan *ala" *a(! &iagno*a 'ang paling !m!m pa&a pa*ien 'ang &ia4a( &i !ma" *aki( &i negaa3 negaa 0aa(5 Di Ameika Seika(6 k!ang le0i" #6) .!(a in/ak mioka& koni* (e.a&i *e(iap (a"!nn'a5 Mo(ali(a* kaena in/ak ak!( k!ang le0i" 7$ pe*en6 &engan le0i" *epa!" &ai kema(ian (e.a&i *e0el!m pa*ien>pen&ei(a ma*!k !ma" *aki(5 Me*kip!n "aapan "i&!p *e*!&a" pea4a(an &i !ma" *aki( (ela" meningka( *elama &!a &eka&e (eak"i6 (am0a"an ) ? #$ pe*en pa*ien 'ang *elama( meninggal pa&a (a"!n pe(ama *e*!&a" in/ak mioka& koni* &an .!mla" in/ak mioka& koni* *e(iap (a"!n &i Ameika Seika( *e0agian 0e*a (e(ap (i&ak 0e!0a" *e.ak a4al (a"!n #@$3an5 Re*iko mo(ali(a* 0ele0i"an &an in/ak mioka& non3/a(al ek!en mene(ap pa&a pa*ien 'ang *em0!"5 ika "al ini &i(eapkan &i In&one*ia6 0ea(i a&a *eki(a 2$5$$$ ka*!*>(a"!n :a*!m*i pen&!&!k 2$ .!(a;5 Di .aka(a *en&ii &engan e*(ima*i pen&!&!k #$ .!(a6 &ipekiakan a&a *eki(a #$5$$$ ka*!*>(a"!n5 Dai ka*!* (e*e0!( &ipekiakan 7$< "a!* menem!i a.aln'a :Rilan(ono et al 56 2$$%;5
D0 F!k*o# Risiko
Fak(o3/ak(o 'ang mempem!&a" (e.a&in'a in/ak mioka& koni* "ampi *ama &engan in/ak mioka& ak!(6 an(aa lain meokok6 "ipe(en*i6 o0e*i(a*6 "ipekole*(eolemia6 &ia0e(e* melli(!*5 Fak(o e*iko 'ang men.a&i pen,e(!* (e.a&in'a in/ak mioka& a&ala" :Rilan(ono et al 56 2$$%; = #5 Fak(o e*iko 'ang &apa( &i!0a" a5 Fak(o ma'o *epe(i meokok6 "ipe(en*i6 o0e*i(a*6 "ipelipi&emia6 "ipekole*(eolimia &an pola makan :&ii( (inggi lemak &an (inggi kaloi;5 05 Fak(o mino *epe(i *(e**6 kepi0a&ian (ipe A :emo*ional6 age*i/6 &an am0i1alen; &an inak(i/i(a* /i*ik5
6
25 Fak(o e*iko 'ang (i&ak &apa( &i!0a" a5 Hee&i(a*>ke(!!nan 05 U*ia le0i" &ai %$ (a"!n ,5 Ra*6 in*i&en*i le0i" (inggi oang 0ek!li( "i(am5 &5 eni* kelamin6 in*i&en*i pia le0i" *eing &aipa&a 4ani(a5
E0 T!n(! (!n Ge8!l!
Tan&a &an ge.ala !(ama 'ang 0i*a &i.!mpai pa&a pen&ei(a in/ak mioka& :Fei6 2$##; a&ala" = #5 n'ei &a&a *!0*(enal6 e(o*(enal6 ma!p!n peko&ial 'ang men.ala ke lengan kii6 le"e kii6 p!ngg!ng5 25 n'ei &a&a *epe(i &i(ekan a(a! &i(in&i" 75 n'ei &a&a pe*i*(en le0i" &ai (iga p!l!" meni( %5 n'ei &a&a (i&ak mem0aik *aa( i*(ia"a( ma!p!n pem0eian ni(ogli*ein )5 (akika&i &an palpi(a*i :apa0ila in/ak (e.a&i &i an(eio; -5 memiliki i4a'a( in/ak mioka& ak!( *e0el!mn'a 5 memiliki 0e0agai /ak(o i*iko *epe(i "ipe(en*i6 &ia0e(e* melli(!*6 &i*lipi&emia6 pen'aki( .an(!ng ,oone6 ak(i1i(a* /i*ik6 &an *(e**5
F0
Pene"!k!n Di!"nosis #5 Anamne*i* N'ei &a&a *!0*(enal6 e(o*(enal6 ma!p!n peko&ial 'ang men.ala
ke lengan kii6 le"e kii6 p!ngg!ng &an memiliki k!ali(a* *epe(i &i(ekan a(a! &i(in&i"5 N'ei &a&a pe*i*(en le0i" &ai (iga p!l!" meni( &an (i&ak mem0aik *aa( i*(ia"a( ma!p!n pem0eian ni(ogli*ein5 Pa*ien mengel!"kan (akika&i &an palpi(a*i &an memiliki i4a'a( in/ak mioka& ak!( *e0el!mn'a5 Pa*ien memiliki 0e0agai /ak(o i*iko *epe(i "ipe(en*i6 &ia0e(e* melli(!*6 &i*lipi&emia6 pen'aki( .an(!ng ,oone6 ak(i1i(a* /i*ik6 &an *(e** :Fei6 2$##;5
7
25
Pemeik*aan /i*ik Hal 'ang &apa( &i.!mpai pa&a pemeik*aan /i*ik pa*ien in/ak mioka& ak!( a&ala" :"o!6 2$$-; = a5 Pa*ien ,ema*6 geli*a"6 ek*(emi(a* p!,a( &an (e&apa( keinga( &ingin 05 Apa0ila in/ak (e.a&i &i 0agian an(eio maka akan m!n,!l peningka(an *impa(i* *e"ingga (e.a&i "ipeeak(i/ *aa/ *impa(i* :(akika&i &an ,5
"ipe(en*i; Apa0ila in/ak
(e.a&i
&i
0agian
po*(eio
maka
akan
m!n,!l
"ipeeak(i/i(a* *aa/ paa*impa(i* *epe(i 0a&ika&i &an "ipo(en*i &5 Te&apa( gallop S7 &an S% e5 Pen!!nan in(en*i(a* S# /5 M!m! mid-late systolic g5 Peningka(an *!"! "ingga 78$ pa&a mingg! pe(ama *eangan -5 Pemeik*aan pen!n.ang Pemeik*aan pen!n.ang 'ang &apa( &ig!nakan !n(!k mem0an(! penegakan &iagno*i* pa*ien in/ak mioka& ak!( a&ala" :A0&el3A(' et al.6 2$$%; = a5 Elek(oka&ioga/i &imana akan &i&apa(kan pe!0a"an *egmen ST &i*e(ai gelom0ang C pa(ologi* 'ang menan&akan in/ak pe*i*(en &an *!&a" 05
lama (e.a&i5 Kenaikan penan&a 0iokimia .an(!ng 'ai(! KMB6 ,TnI6 m'oglo0in6 &an
,5
LDH5 Pe!0a"an delayed-contrast enchanced magnetic resonance imaging :MRI; 'ai(! pen!!nan 4ak(! elak*a*i T# &an T25
F0 P!*o"enesis
"oo"le *#!nsl!*e9999999999999999999999999999999999999999
In/ak mioka& koni* &ikai(kan &engan pe!0a"an 1en(ikel &an mem0angki(kan a&ap(a*i &alam *i*(em kon(ol ne!o"!moal .an(!ng :Da1e'6 2$$-;5 Te.a&i po*e* i*kemia 'ang akan men'e0a0kan ke!*akan *el ie1e*i0el *e(a neko*i* a(a! kema(ian o(o(5 Bagian mioka&i!m 'ang mengalami in/ak a(a! neko*i* akan 0e"en(i 0ekon(ak*i *e,aa pemanen5 aingan 'ang mengalami in/ak &ikeliingi ole" *!a(! &aea" i*kemik 'ang 0epo(en*i &apa( "i&!p :Pi,e et al.6 2$$-;5 T"om0!* men'!m0a( alian &aa" a(ei koone6 *e"ingga *!plai n!(i*i &an O2 ke 0agian &i*(al (e"am0a(6 *el o(o( .an(!ng 0agian &i*(al mengalami
8
"ipok*ia i*k"emik in/ak6 kem!&ian *ea( o(o( mengg!nakan *i*a ak"i ok*igen &alam &aa"6 "emoglo0in men.a&i (eo&!k*i *e,aa (o(al &an men.a&i 0e4ana 0i! gelap6 &in&ing a(ei men.a&i pemea0le6 (e.a&ila" e&ema(o*a *el6 *e"ingga *el ma(i5 Nam!n pa&a in/ak mioka& koni* me*kip!n a&a *!m0a(an &i pem0!l!" &aa" koone6 (api &aa" ma*i" 0i*a mengali me*kip!n *e&iki( !n(!k mempe&aa"i .an(!ng i(! *en&ii :Pi,e et al.6 2$$-;5 Saa( in/ak mioka& ak!( 0e"a*il &ilal!i nam!n *(eno*i* a(ei (i&ak 0e"a*il &ipe0aiki maka akan (e.a&i kek!angan ok*igen &an n!(i*i 'ang (e!* mene!* pa&a .aingan .an(!ng *epe(i mioka&i!m5 Hal ini mengin&!k*i kolagen &an 0e0agai /ak(o lain !n(!k mempo&!k*i .aingan /i0o(ik &an menggan(ikan *el mioka&i!m 'ang (ela" mengalami in/ak5 aingan /i0o(ik 'ang 0ekem0ang menggan(ikan mioka&i!m *e"ingga /!ng*i kon(ak(ili(a* o(o( .an(!ng (egangg! *e"ingga menggangg! pe/!*i .aingan &an men'e0a0kan 0e0agai e/ek *i*(emik 'ang mengik!(in'a :Da1e'6 2$$-;5
9
G!m/!# 0$0 Pa(ogene*i* In/ak Mioka&i!m Konik :Da1e'6 2$$-;
10
G0 P!*o6isiolo"i
Hipok*ia 'ang (e.a&i pa&a .aingan o(o( .an(!ng memak*a *el !n(!k melak!kan me(a0oli*me O2 :me(a0oli*me anaeo0;6 *e"ingga meng"a*ilkan a*am lak(a( &an .!ga meang*ang pengel!aan 9a(39a( ii(a(i/ lainn'a *epe(i "i*(amine6 kinin6 a(a! en9im po(eoli(ik *el!le meang*ang !.!ng3!.!ng *'aa/ e*ep(o n'ei &i o(o( .an(!ng6 imp!l* n'ei &i"an(akan melal!i *ea( *aa/ a/een *impa(i*6 kem!&ian &i"an(akan ke "ipo("alam!*6 ko(ek* *ee0i6 *ea( *aa/ a/een6 &an &ipe*ep*ikan n'ei :U&.ian(i6 2$#$;5 Peang*angan *'aa/ *impa(i* 'ang 0ele0i"an akan men'e0a0kan :U&.ian(i6 2$#$; = 1.
Meningka(kan ke.a .an(!ng &engan men*(im!la*i SA No&e *e"ingga meng"a*ilkan /ek!en*i &en'!( .an(!ng le0i" &ai nomal :(akika&i;5
25 Meang*ang kelen.a keinga( *e"ingga eke*i keinga( 0ele0i"an5 75 Menekan ke.a paa*impa(i*6 *e"ingga geakan pei*(al(ik men!!n6 ak!m!lai ,aian &i *al!an pen,enaan6 a*a pen!" &i lam0!ng6 *e"ingga meang*ang a*a m!al>m!n(a"5 %5 Va*okon*(ik*i pem0!l!" &aa" pei/e6 *e"inga ali 0alik &aa" 1ena ke a(i!m kanan meningka(6 &an ak"in'a (ekanan &aa" meningka(5
11
a(eo*kleo*i*
n'ei
↑ ak(i1i(a*
↑ ,a&ia, 4ok ↓,a&ia, e/i*ien,'
*impa(ik
I*kemi Mioka&ial
&i*i(mia
ATP ion p!mp a2 Ak(i1a*i po(ea*e Ke!*akan Mem0an
Ak(i1a*i e*ep(o TNF IE3ela(e& po(ea*e a,(i1a(ion Inak(i1a*i PARP Fagmen(a*i DNA
neko*i*
apop(o*i*
neko*i*
G!m/!# 00 Skema pa(o/i*iologi in/ak mioka& koni* :Bo4n6 2$$);
Pa&a pa(o/i*iologi in/ak mioka& koni* "ampi *ama &engan in/ak mioka& ak!(5 Nam!n 'ang pel! &igai* 0a4a"i a&ala" .ika pa&a in/ak mioka& ak!( (e.a&i *!m0a(an (o(al pa&a pem0!l!" &aa"6 pa&a in/ak mioka& koni* (e.a&i *!m0aan (api (i&ak (o(al &an &aa" ma*i" 0i*a mengali !n(!k mempe&aa"i .an(!ng5 Se"ingga mem0eikan &ak *eangan n'ei (i&ak (i0a3
12
(i0a kaena .an(!ng ma*i" men&apa( pa*okan n!(i*i &an O2 :Bo4n6 2$$);5 '0 G!m/!#!n M!k#oskopis
G!m/!# 055 Mako*kopi* in/ak mioka& koni* :FK UNDIP6 2$#7;
Pe0e&aan gam0aan mako*kopi* in/ak mioka& ak!( &an in/ak mioka& koni* a&ala" .ika pa&a in/ak mioka& ak!( gam0aan *!&a" p!,a( p!(i" kaena *!&a" (i&ak a&a alian &aa" lagi6 nam!n pa&a in/ak mioka& koni* ma*i" a&a alian &aa" me*kip!n (e"am0a( (e(api (i&ak (o(al :Ho*(i,k6 2$$@;5
13
I0 G!m/!#!n 'is*op!*olo"i (!n Pen8el!s!nn)!
In/ak mioka& konik akan men!n.!kkan pe!0a"an .aingan &i &alamn'a &imana 0i*a &i&apa(kan .aingan /i0o(ik aki0a( neko*i* mioka& aki0a( i*kemia pe*i*(en :K!ma et al.6 2$$;5
#
7
2
G!m/!# 0&0 Hi*(opa(ologi In/ak Mioka& Konik :K!ma et al.6 2$$; Tem!an pen(ing 'ang &apa( &iama(i &alam gam0aan "i*(opa(ologi &i a(a*
an(aa lain :K!ma et al.6 2$$; = #5 Fi0o*i* mioka&i!m 25 Mioka&i!m 'ang a(o/i &an (e&e*ak 75 Se0!kan *el a&ang konik 30 Te#!pi L!m!
#5
Nonme&ikamen(o*a 0e!pa mo&i/ika*i ga'a "i&!p men!.! ke pola "i&!p *e"a( :Na/ial&i et al 56 2$#2;5
25
Me&ikamen(o*a Se(iap /ak(o 'ang men'e0a0kan ke(i&ak*eim0angan an(aa *!plai ok*igen mioka& &an pemin(aan &apa( memi,! i*kemia5 Ke0!(!"an ok*igen mioka& meningka( &engan peningka(an &en'!( .an(!ng6 kon(ak*i6 a(a! 1en(ikel kii *(e* &in&ing5 S!plai ok*igen mioka& &i(en(!kan ole" alian a(ei koone &an ek*(ak*i ok*igen mioka& :Na/ial&i et al.6 2$#2;5 O0a( an(i3angina pek(oi* me!pakan an&alan mana.emen an(i3i*kemik &an 0e(in&ak !n(!k mempe0aiki ke*eim0angan an(aa pa*okan &an pemin(aan
14
mioka& &engan meningka(kan alian &aa" koone6 meng!angi ke0!(!"an ok*igen mioka&6 a(a! ke&!an'a5 O0a(3o0a( ini (ema*!k :Na/ial&i et al.6 2$#2; = a5
ni(a( 'ang 0e(in&ak (e!(ama ole" 1a*o&ila(a*i 1ena6 (api m!ngkin .!ga ole" pele0aan koone5
05
beta-blocker 'ang 0e(in&ak (e!(ama &engan meng!angi &en'!( .an(!ng &an kon(ak(ili(a* .an(!ng
,5
calcium channel blockers 'ang 0e(in&ak (e!(ama ole" a(ei koone &an 1a*o&ila(a*i5
&5
a*piin &an o0a( pen!!n lipi& &an pean po(en*ial !n(!k an(i3ok*i&an .!ga "a!* &ipe(im0angkan &alam (eapi kom0ina*5 Pili"an (eapi &an kee/ek(i/ann'a (egan(!ng pa&a pen'e0a0 'ang
men&a*ai i*kemia5 Mekani*me golongan o0a( men!n.!kkan 0a"4a pengg!naann'a &alam kom0ina*i &apa( men'e0a0kan pen!!nan le0i" 0e*a pa&a ke0!(!"an ok*igen mioka& &ai 'ang &i,apai &engan mono(eapi5 Selain i(!6 (in&akan /amakologi* &ai 0e0eapa o0a( ini &apa( 0e/!ng*i !n(!k mengim0angi e/ek *amping 'ang (i&ak &iinginkan (ekai( &engan oang lain6 mi*aln'a6 (akika&ia e/lek* &ipo&!k*i ole" 0e0eapa calcium channel blockers &apa( &iim0angi &engan (eapi beta blocker :Na/ial&i et al.6 2$#2;5 75 Teknik in1a*i/ !n(!k mana.emen i*kemik mioka&6 *epe(i bypass a(ei koone &an angiopla*(i koone6 meningka(kan *!plai ok*igen mioka& &engan
meng"ilangkan
a(a!
meng"in&ai
o0*(!k*i
a(eo*kleo(ik
0e(angg!ng .a4a0 !n(!k i*kemia5 Pem0e&a"an me!pakan (eknik 'ang le0i" &i*!kai pa&a pa*ien &engan kon&i*i me&i* (e(en(!6 mi*aln'a6 meeka &engan pen'aki( (iple3kapal6 (e(api (i&ak &ian.!kan pa&a pa*ien &engan angina ingan ke,!ali pen'aki( a(ei kii !(ama " a&i :Na/ial&i et al.6 2$#2;5
K0 Te#!pi B!#u
Stem cell a(a! *el p!n,a me!pakan (eapi 'ang &apa( men.a&i "aapan 0a! &i
15
ma*a &epan *e0agai *ol!*i menga(a*i neko*i* mioka& 'ang pe*i*(en &an (ela" &igan(ikan ole" .aingan /i0o(i,5 Sel ini &apa( &i(!m0!"kan &ai me*enkim 'ang 0e*i/a( pl!ipo(en( &an &apa( 0epoli/ea*i &an 0e&i/een*ia*i *e0agai .an(!ng 'ang 0aik &an *e*!ai &engan (!0!" pa*ien (e*e0!(6 &i0an&ingkan &engan (an*plan(a*i .an(!ng &ai (!0!" lainnn'a5 +ala!p!n *el p!n,a (i&ak &i(!m0!"kan *e0agai ogan 'ang 0a!6 *el p!n,a .!ga &apa( meningka(kan e/ek epaa*i *el3*el .an(!ng &engan le0i" ,epa( :Gne,,"i et al.6 2$$);5
L0 Komplik!si
#5 Gagal gin.al konge*(i/ Me!pakan konge*(i *ik!la*i aki0a( &i*/!ng*i mioka&i!m5 In/ak mioka&i!m
menggangg!
/!ng*i
mioka&i!m
kaena
men'e0a0kan
peng!angan kon(ak(ili(a*6 menim0!lkan geakan &in&ing 'ang a0nomal &an meng!0a" &a'a kem0ang !ang .an(!ng (e*e0!(5 Dengan 0ek!angn'a kemamp!an 1en(ikel kii !n(!k mengo*ongkan &ii6 maka 0e*a ,!a" *ek!n,!p 0ek!ang *e"ingga 1ol!me *i*a 1en(ikel meningka(5 Aki0a(n'a (ekanan .an(!ng *e0ela" kii meningka(5 Kenaikkan (ekanan ini &i*al!kan ke 0elakang ke 1ena p!lmonali*5 Bila (ekanan "i&o*(a(ik &alam kapile pa!3 pa! mele0i"i (ekanan onko(ik 1a*k!le maka (e.a&i po*e* (an*!&a*i ke &alam !ang in(e*(i(ial5 Bila (ekanan ini ma*i" meningka( lagi6 (e.a&i !&ema pa!3pa! aki0a( peem0e*an ,aian ke &alam al1eoli* *ampai (e.a&i gagal .an(!ng kii5 Gagal .an(!ng kii &apa( 0ekem0ang men.a&i gagal .an(!ng kanan aki0a( meningka(n'a (ekanan 1a*k!le pa!3pa! *e"ingga mem0e0ani 1en(ikel kanan :G!'(on6 2$$;5 25 S'ok ka&iogenik Diaki0a(kan kaena &i*/!ng*i n'a(a 1en(ikel kii *e*!&a" mengalami in/ak 'ang ma*i/6 0ia*an'a mengenai le0i/ &ai %$< 1en(ikel kii5
16
Tim0!l lingkaan *e(an "emo&inamik poge*i/ "e0a( 'ang ie1e*i0el6 'ai(! :G!'(on6 2$$; = a5 Pen!!nan pe/!*i pei/e 05 Pen!!nan pe/!*i koone ,5 Peningka(an konge*(i pa!3pa! 75 Di*/!ng*i o(o( papilai* Di*/!ng*i i*kemik a(a! !p(! neko*i* o(o( papilai* akan menggangg! /!ng*i ka(!p mi(ali*6 mem!ngkinkan e1e*i &a!n ka(!p ke &alam a(i!m *elama *i*(olik5 Inkompen(en*i ka(!p mengaki0a(kan alian e(oga& &ai 1en(ikel kii ke &alam a(i!m kii &engan &!a aki0a( peng!angan alian ke ao(a &an peningka(an konge*(i pa&a a(i!m kii &an 1ena p!lmonali*5 Vol!me alian eg!gi(a*i (egan(!ng &ai &ea.a( gangg!an pa&a o(o( papilai* 0e*angk!(an :G!'(on6 2$$;5 4.
De/ek *ep(!m 1en(ikel Neko*i* *ep(!m in(e1en(ik!lai* &apa( men'e0a0kan !p(! &in&ing *ep(!m *e"ingga (e.a&i &e/ek *ep(!m 1en(ikel5 Kaena *ep(!m men&apa(kan alian &aa" gan&a 'ai(! &ai a(ei 'ang 0e.alan (!!n pa&a pem!kaan an(eio &an po*(eio *!lk!* in(e1en(ik!lai*6 maka !p(! *ep(!m men!n.!kkan a&an'a pen'aki( a(ei koonaia 'ang ,!k!p 0ea( 'ang mengenai le0i" &ai *a(! a(ei5 R!p(! mem0en(!k *al!an kel!a ke&!a &ai 1en(ikel kii5 Pa&a (iap kon(ak*i 1en(ikel maka alian (epe,a" &!a 'ai(! melal!i ao(a &an melal!i &e/ek *ep(!m 1en(ikel5 Kaena (ekanan .an(!ng kii le0i" 0e*a &ai .an(!ng kanan6 maka &aa" akan mengalami pia! melal!i &e/ek &ai kii ke kanan6 &ai &aea" 'ang le0i" 0e*a (ekanann'a men!.! &aea" 'ang le0i" ke,il (ekanann'a5 Daa" 'ang &apa( &ipin&a"akan ke kanan .an(!ng ,!k!p 0e*a .!mla"n'a *e"ingga .!mla" &aa" 'ang &ikel!akan ao(a men.a&i 0ek!ang5 Aki0a(n'a ,!a" .an(!ng *anga( 0ek!ang &i*e(ai peningka(an ke.a 1en(ikel kanan &an konge*(i :G!'(on6 2$$;5
17
5.
R!p(! .an(!ng R!p(! &in&ing 1en(ikel .an(!ng 'ang 0e0a* &apa( (e.a&i pa&a a4al pe.alanan in/ak *elama /a*e pem0!angan .aingan neko(ik *e0el!m pem0en(!kkan pa!(5 Din&ing neko(ik 'ang (ipi* pe,a" *e"ingga (e.a&i pe&aa"an ma*i/ ke &alam kan(ong peika&i!m 'ang ela(i/ (i&ak ela*(i* (ak &apa( 0ekem0ang5 Kan(ong peika&i!m 'ang (ei*i ole" &aa" menekan .an(!ng ini akan menim0!lkan (ampona&e .an(!ng5 Tampona&e .an(!ng ini akan meng!angi alian 0alik 1ena &an ,!a" .an(!ng :G!'(on6 2$$;5
-5 Tom0oem0oli*me Neko*i* en&o(el 1en(ikel akan mem0!a( pem!kaan en&o(el men.a&i ka*a 'ang me!pakan pe&i*po*i*i pem0en(!kkan (om0!*5 Pe,a"an (om0!* m!al in(aka&ia &apa( (elepa* &an (e.a&i em0oli*a*i *i*(emik5 Daea" ke&!a 'ang memp!n'ai po(en*i mem0en(!k (om0!* a&ala" *i*(em 1ena *i*(enik5 Em0oli*a*i 1ena akan men'e0a0kan em0oli*me pa&a pa!3pa! :G!'(on6 2$$;5 5 Peika&i(i* In/ak (an*m!al &apa( mem0!a( lapi*an epika&i!m 'ang lang*!ng 0ekon(ak
&engan
peika&i!m
men.a&i
0e*a
*e"ingga
meang*ang
pem!kaan peika&i!m &an menim0!lkan eak*i pea&angan6 ka&ang3ka&ang (e.a&i e/!*i peika&ial a(a! penim0!nan ,aian an(aa ke&!a lapi*an :G!'(on6 2$$;5 85 Sin&om De**le Sin&om pa*,a in/ak mioka&i!m ini me!pakan e*pon pea&angan .inak 'ang &i*e(ai n'ei pa&a ple!opeika&ial5 Dipekiakan *in&om ini me!pakan
*!a(!
eak*i "ipe*en*i(i1i(a*
(e"a&ap
mioka&i!m
'ang
mengalami neko*i* :G!'(on6 2$$;5 @5 Ai(mia Ai(mia (im0!l aki0a( pe!0a"an elek(o/i*iologi* *el3*el mioka&i!m5 Pe!0a"an elek(o/iiologi* ini 0emani/e*(a*i *e0agai pe!0a"an 0en(!k po(en*ial ak*i 'ai(! ekaman ga/ik ak(i1i(a* li*(ik *el :G!'(on6 2$$;5
18
M0 P#o"nosis
Pogno*i* in/ak mioka& &i&a*akan pa&a (iga in&ek* peng!k!an= #5 Po*e* (e.a&in'a ai(mia 'ang ga4a( 25 Po(en*i *eangan i*kemia 'ang le0i" .a!" 75 Po(en*i mem0!!kn'a gangg!an "emo&inamik Pogno*i* &apa( men.a&i le0i" 0!!k &engan a&an'a pe(am0a"an !*ia6 peningka(kan &i*/!ng*i 1en(ikel6 &i*i(mia 1en(ikel &an in/ak 0e!lang6 *elain i(! ke(elam0a(an &alam epe/!*i6 emo&elling 1en(ikel kii6 in/ak an(eio6 EKG men!n.!kkan ele1a*i ST6 0lok ,a0ang 0eka* &an (ekanan &aa" *i*(olik k!ang &ai #$$ mm &engan (akika&ia le0i" 0e*a &ai #$$ pe meni( :G!'(on6 2$$;5
19
III0 KESIMPULAN
#5 In/ak mioka& konik a&ala" neko*i* mioka& 'ang 0ekem0ang ole" kaena ke(i&ak*eim0angan an(aa *!plai &an ke0!(!"an ok*igen o(o(3o(o( .an(!ng &an 0elang*!ng lama5 25 Penegakan &iagno*i* &apa( &ilak!kan &engan meli"a( ge.ala 'ang m!n,!l pa&a pa*ien 0aik *aa( anamne*i* ma!p!n pemeik*aan /i*ik6 (an&a3(an&a &ai pemeik*aan /i*ik6 *e(a pemeik*aan pen!n.ang5 Tan&a &an ge.ala (e*e0!( an(aa lain n'ei &a&a k"a* angina (i&ak *(a0il6 memiliki 0e0agai /ak(o i*iko6 ,ema*6 geli*a"6 ek*(emi(a* p!,a( &an (e&apa( keinga( &ingin6 (akika&i a(a! 0a&ika&i :(egan(!ng loka*i in/akn'a;6 gallop6 pe!0a"an *egmen ST6 gelom0ang C pa(ologi*6 peningka(an en9im 0iomake .an(!ng6 &an pe!0a"an delayed-contrast enchanced magnetic resonance imaging :MRI; 'ai(! pen!!nan 4ak(! elak*a*i T# &an T25 75 Pena(alak*anaan kon1en*ional &apa( &ilak*anakan *e,aa non me&ikamen(o*a 'ai(! pe!0a"an :mo&i/ika*i; ga'a "i&!p *e(a *e,aa me&ikamen(o*a 'ai(! melal!i o0a( an(i3angina pek(oi* an(aa lain ni(a(6 beta-blocker 6 &an calcium channel blockers5 A*piin &an o0a( pen!!n lipi& .!ga &apa( &ilak*anakan5 Tin&akan opea(i/ 'ang &apa( &ilak!kan an(aa lain bypass a(ei koone &an angiopla*(i ,oone5 %5 Pena(alak*anaan (ekini 'ang &apa( &ilak!kan a&ala" &engan meli0a(kan stem cell a(a! *el p!n,a5
20
DAFTAR PUSTAKA
A0&el3A(' H6 ago*ek A6 S,"!l93Menge et al. 2$$%5 Di//een(ia(e A,!(e Fom "oni, M'o,a&ial In/a,(ion Dela'e& En"an,emen( an& T23+eig"(e& a&io1a*,!la Magne(i, Re*onan,e Imaging5 Circulation #$@=2%##32%#-5 Bo4n T5 2$$)5 Penyakit Aterosklerotik Koroner 5 &alam Patofisiologi Konsep Klinis Proses-Proses Penyakit Edisi 6 olume !5 aka(a= EG5 Hal )8@3)@@5 "oi B+5 2$$-5 Di66e#en*i!*ion o6 A-u*e M)o-!#(i!l In6!#-*ion 6#om 7h#oniM)o-!#(i!l S-!# i*h MRI0 Korean J Radiol ;<$=0 Da1e' P5 2$$-5 At A "lance #edicine5 aka(a5 Elangga Me&i,al Seie*5 Depa(emen Pa(ologi Ana(omi FK UNDIP5 2$#75 Patologi Anatomi Kardio$askular. Semaang= Fak!l(a* Ke&ok(ean Uni1e*i(a* Diponegoo5 Fei F5 2$##5 Practical "uide to %he Care of %he #edical Patient. P"ila&elp"ia= Mo*0' El*e1ie5 Gne--hi M> 'e '> Li!n" OD0 2005. Paa,ine a,(ion a,,o!n(* /o make& po(e,(ion o/ i*,"emi, "ea( 0' Ak(3mo&i/ie& me*en,"'mal *(em ,ell*. Nature Medicine $$> 5.; 4 5.1 .
G!'(on A5 2$$5 &isiologi #anusia dan #ekanisme Penyakit. aka(a= EG Pene0i( B!k! Ke&ok(ean Ho*(i,k G6 Bie0a," B5 e( al5 2$$@5 i(i,al Single Poimal Le/( A(eial De*,en&ing oona' A(e' S(eno*i* (o Mimi, "oni, M'o,a&ial I*,"emia= A Ne4 Mo&el In&!,e& 0' Minimal In1a*i1e Te,"nolog'5 ' asc (esJ1ol%-=2@$?2@8 K!ma6 A00a*6 Fa!*(o6 &an Mi(,"ell5 2$$5 (obbins) *asic Pathology5 8(" e&5 P"ila&elp"ia= Sa!n&e* El*e1ie5 Na/ial&i an& S!'a(na FD5 2$#25 &armakologi dan %erapi Edisi +5 aka(a= FKUI5 Pi,e6 S'l1ia A5 et al 5 2$$-5 Pa(o/i*iologi5 aka(a= EG Pene0i( B!k! Ke&ok(ean5 Rilan(ono6 Lil'6 I*m!&ia(i6 et al 5 2$$%5 *uku A,ar Kardiologi. aka(a = Fak!l(a* Ke&ok(ean Uni1e*i(a* In&one*ia5 "al #73#8#5 U&.ian(i +5 2$#$5 Keperaatan Kardio$askuler 5 aka(a= Salem0a Me&ika5
