REDÜKTÖR PROJESİ
Şematik Redüktör Kutusu
1
REDÜKTÖR PROJESİ HESAPLAMALAR Giriş gücü: 4 kW Giriş deviri: 1000 d/d Çevrim oranı (i): 15 İT=15=i12.i34 i12=3 ve i34 alındı. Σ=90⁰
tan δ1=1/ i12
δ1=18,43⁰
Tablodan 0…21 arası zmin=14 okunur. Biz z1=20 alalım. z2 =z1. i12=20.3=60 z2=60 bulunur. Helis dişli için β=20⁰ alınırsa tablodan zmin=12 okunur. Biz z3=16 alalım. Z4= z3. i34=16.5 Z4=80 bulunur. Her kademe için ѱm =10 alınır. Bütün hesaplamalar için S=1,25 alınır. Dişli kutusunun tahrikinde hafif darbeli elektrik motoru kullanılacak ve iş makinesi bantlı konveyördür. Dişliler azdırma yöntemi ile imal edilmiş olup dişleri taşlanmıştır. Miller iyi yataklanmış olup sehimleri az kabul edilmiştir. Verim η=1 kabul edilmiştir. Mil Döndürme Momentleri ve Devir Sayıları 1.numaralı giriş mili için: Md1= 9550. = Md1=38,2 N.m = 38200 N.mm 2. numaralı ara mil için : Md2= Md1. i12=38,2.3=114,6 N.m Md2=114600 N.mm
2
3. numaralı çıkış mili için: Md3=Md2.i34=114,6.5 Md3=573 N.m=573000 N.mm 2.Konik DiĢlilerin Modül Hesabı ve Boyutlandırılması 2.1 DiĢ Dibi Mukavemetine Göre Kontrol Konik dişli grubu için malzeme 15CrNi6 sementasyon çeliği seçilmiştir. me= 3 mm seçilmiştir. me1=me2
√
Md1=38200 N.mm
Kf = 2,82
(x=0 ; ze1=21)
Ki = 1,10 Km = 1,2 (Dişlinin bir tanesi iki tarafından yataklanmış, genel amaçlar)
Kb=1 ( m<5 için) Kv=1 , Ky=0,93 , σFE=920 N/mm2
Kt = 1,27
3
√
2.2 Yüzey Basıncına göre Kontrolü √
√
Ki12 = 1,82
E=2,1.105
Ѱm=10 Kö = 1 (107 yük tekrarı)
z1= 20 diş σHlim=1490 N/mm2
S=1,5 alınır
√
alınır. 3. Helis DiĢliler Ġçin Modül Hesabı 3.1 DiĢ Dibi Mukavemetine Göre Kontrol
√
4
Km=1,2
(
)
( iyi yataklanmış sehimi az olan mil düzgün helis dişli ve b=30 mm )
(
)
√
5
3.2 Yüzey Basıncına Göre Kontrol √
√
4.KONİK DİŞLİLERİN BOYUTLANDIRILMASI 4.1 Pinyon Di linin Boyutlandırılması ( z1 )
1. Numaralı Konik Di linin boyutları
6
4.2 Çark Di lisinin Boyutlandırılması ( z2 ) 2. Numaralı Konik Di linin Boyutları
5.HELİS DİŞLİLERİN BOYUTLANDIRILMASI 5.1 Pinyon Di linin Boyulandırılması ( z3 )
3. Numaralı Helis Di linin Boyutları
7
5.2 Çark Di lisinin Boyutlandırılması ( z4 ) 4. Numaralı Helis Di linin Boyutları
6.MİLLERİN BOYUTLANDIRILMASI 6.1 Giri Mili (1.Mil) Giri milimiz yekpare olarak üretilecektir.Bu yüzden ;
Giri mili için eğilme ve burulma moment diyagramları; 8
9
x-y düzlemi;
x-z düzlemi;
10
Diyagramlardan bakınca en fazla gerilme C noktasında olu ur. √ √
Dinamik yükleme durumunda eğilme ve burulma gerilmesi etkisindeki mil çapı hesapları
√
√
ğ
(
√
)
√
Alınan çap bulunan çap değerinden büyük olduğu için emniyetlidir. Kama bağlantısından di li çarka kadar olan kritik noktaların kontrolü; En tehlikeli kısım kama kanalının bulunduğu çaptır. Bu çapın kontrolü; √
11
(
)
D/d=35/30=1,16 ;
r/d=2,5/30=0,08
Kt=1,3 alınır.
q=0,90 (r=2,5 ;Rm=1000 N/mm2)
√
ğ
A yatağında C yatağına kadar olan kısmın çap kontrolü; Burada tam deği ken eğilme ve burulma vardır. A yatağında sadece burulma momenti vardır. Eğilme momenti sıfırdır. A yatağının çap kontrolü;
√
√
√
√
(
)
ğ
12
6.2 Ara Mili (2.Mil) 2 numaralı çark di lisine ait kuvvetler
3 numaralı pinyon di linin bölüm dairesi çapı
Di li çark tasarımında yekpare üretilecek mil ve di li için
13
Giri mili için eğilme ve burulma moment diyagramları;
x-y düzlemi;
=0
x-z düzlemi;
14
Burulmadan dolayı olu an gerilme F ile G arasındadır .
15
En fazla eğilme momenti G noktasındadır. Bundan dolayı en fazla gerilme G noktasında olu ur. Bu noktadaki maksimum e değer eğilme momenti ; √ √ Dinamik yükleme durumunda eğilme ve burulma gerilmesi etkisindeki mil çapı hesapları
√
√
ğ
(
) ğ
√
√
Alınan çap ıkan değerden büyük olduğu için G noktası emniyetlidir. D yatağından E yatağına kadar kritik noktaların kontrolü; Ara milde D yatağından F noktasına kadar olan kısım tam deği ken eğilme momenti etkisindedir. Burulma gerilmesi yoktur. Bu kısımdaki kritik kesit rulmanın yive dayandığı noktadır. Bu noktadaki e değer gerilme kuvveti; 16
√
√ √
(
)
ğ
(
√
)
(
)
Alınan çap bulunan çaptan büyük olduğu için emniyetlidir. İkinci kritik kesit F noktasında bulunan kama kanalının bulunduğu çaptır kesittir. Bu noktadaki e değer eğilme momenti;
17
√
√
√
√
ğ
(
) ğ
√
√(
)
(
)
Alınan çap bulunan değerden büyük olduğu için emniyetlidir. G noktasından E yatağına kadar olan kısmın çap kontrolü; Bu kısım tam deği ken eğilme momenti etkisindedir. Burulma gerilmesi yoktur.
√
√
√
(
)
18
ğ
(
√
(
)
)
Alınan çap büyük olduğu için emniyetlidir. 6.3 ÇıkıĢ Mili (3.MĠL) 4. dişli kuvvetleri
x-y düzlemi;
19
x-z düzlemi;
20
Burulmadan olu an gerilme J noktası ile ıkı mili üzerindeki kama bağlantısı arasındadır. En fazla gerilmeye maruz kalan nokta J noktasıdır. Bu noktadaki bile ke momenti ve burulma momenti; √
√
√
√
ğ
(
) ğ
√
√(
)
(
)
Alınan çap büyük olduğu için emniyetlidir. I yatağından ıkı taki kama kanalına kadar kritik noktaların kontrolü; I yatağından J noktasına kadar olan kritik nokta rulmanın dayandığı faturadır.
√
√
21
√
(
)
ğ
(
√
)
(
)
J ile H noktası arasındaki kritik kesit rulmanın yive dayandığı kısımdır. Bu nokta tam deği ken eğilme ve burulma gerilmesine maruzdur.
√
√
√
22
ğ
(
√
)
√(
)
(
)
Alınan değer büyük olduğu için emniyetlidir. H noktası ile ıkı noktası arasındaki kritik nokta kamanın bulunduğu noktadır. Burada dalgalı deği ken burulma momenti etkilemektedir. √
23
(
)
√ Alınan çap büyük olduğu için emniyetlidir.
7.YATAK SEÇĠMĠ 7.1 GiriĢ Milindeki Yatakların Seçimi 1 numaralı pinyon konik dişli olduğu için eksenel kuvvet vardır. √
√
A yatağına etkiyen eksenel kuvvet ;
A yatağı için sabit bilyalı 35 mm çapında 6007 rulmanı seçildi.
( ) (
)
ğ
C Yatağı; √
√
24
Eksenel kuvvet yoktur. C yatağı için silindirik makaralı 45 mm çapında NUP209E.TVP2 seçildi. Dinamik eş değer kuvvet Yatağın nominal ömrü; ( ) ğ 7.2 Ara Milindeki Yatakların Seçimi D yatağını etkileyen bileşke kuvvet; √
√
D yatağı için silindirik makaralı 35 mm çapında NU1007M1 rulmanı seçilir.
( ) (
)
ğ
E Yatağı; E yatağı için NU1006 rulmanı seçilmiştir. √
√
25
( ) (
)
ğ
7.3 ÇıkıĢ Milindeki Yatakların Seçimi H Yatağı; Eksenel yük taşımaz. √
√
Bu yatak için sabit bilyalı 6012 rulmanı seçilmiştir.
( ) (
)
ğ
I Yatağı; I yatağında eksenel kuvvet vardır. √
√
Bu yatak için NU1009M1 rulmanı seçilmiştir.
( )
26
(
)
ğ
8.KAMA BAĞLANTISI YAPILAN DĠġLĠLERĠN KAMA HESAPLARI 8.1
2 No’lu Konik DiĢli-Mil Bağlantısında kullanılan Kamanın Hesabı
Ara mil üzerinde 2 numaralı konik dişlinin kama bağlantısının yapılacağı çap 30 mm’dir.
Kama malzemesi olarak E335 genel yapı çeliği seçildi. Kama ile mil arasında yüzey basıncı kontrolü;
Kama ile göbek arasında yüzey basıncı kontrolü;
Kesilme Kontrolü;
Kama ile göbek arasında oluşan yüzey basıncına göre yapılan kontrolde kama uzunluğu maksimum çıkmıştır. Kama türü olarak A tipi uygu kaması seçilmiştir. Buradan eş değer kama uzunluğu;
Standartlardan kama TS 147/9-A 10x8x25 şeklinde seçilir. 8.2
4 No’lu Helis DiĢli-Mil Bağlantısında Kullanılan Kamanın Hesabı
Çıkış mili üzerinde 4 numaralı helis dişlinin kama bağlantısının yapılacağı çap 60 mm’dir. 27
Kama malzemesi olarak E335 genel yapı çeliği seçildi. Kama ile mil arasında yüzey basıncı kontrolü;
Kama ile göbek arasında yüzey basıncı kontrolü;
Kesilme Kontrolü;
Kama ile göbek arasında oluşan yüzey basıncına göre yapılan kontrolde kama uzunluğu maksimum çıkmıştır. Kama türü olarak A tipi uygu kaması seçilmiştir. Buradan eş değer kama uzunluğu;
Standartlardan kama TS 147/9-A 18x11x50 şeklinde seçilir.
28