perniagaan perkongsian

1. Pengenalan

Perniagaan perkongsian ditubuhkan di bawah Akta perkongsian 1961. Mengikut akta ini, pern pernia iaga gaan an dimi dimili liki ki antar antaraa dua hing hingga ga dua puluh puluh pemi pemili lik k denga dengan n tuju tujuan an untu untuk k mendapatkan keuntungan atau sebarang faedah. Perniagaan perkongsian dikatakan lebih besar daripada milikan tunggal kerana ia mempunyai lebih daripada seorang pemilik. Pemilik perkongsian perlu berkongsi untuk mengikut kadar tertentu yang dipersetujui. Perkongsian dikendalikan mengikut persetujuan atau kontrak yang dipanggil perjanjian perkong perkongsia sian. n. Antara Antara perkar perkaraa yang yang termak termaktub tub di dalam dalam perjan perjanjia jian n ini adalah adalah nama nama perk perkong ongsi sian an,, ahliahli-ahl ahlii yang yang terl terlib ibat at dalam dalam pengu penguru rusa san, n, sumb sumban anga gan n moda modall seti setiap ap perkongsian dan harta-harta perkongsian.

Pernia Perniagaa gaan n perkon perkongsi gsian an mempuny mempunyai ai ahli-a ahli-ahli hli atau atau rakan rakan kongsi. kongsi. Rakan Rakan kongsi kongsi ialah ialah pemilik bersama perniagaan. Secara umum, jenis rakan kongsi dibahagikan menurut jenis liabiliti yang mereka tanggung iaitu rakan kongsi am dan rakan kongsi terhad. Rakan kongsi am ialah rakan yang liabitinya terhad. Terdapat beberapa jenis rakan kongsi dalam perniagaan perkongsian:

1. Rakan kongsi senyap iaitu rakan kongsi yang menyumbangkan modal tetapi tidak

memainkan peranan penting dalam pengurusan. Mereka biasanya mempunyai jawatan tetap di dalam perkhidmatan awam yang dilarang berniaga. 2. Rakan Rakan kongsi kongsi rahsia rahsia iaitu iaitu rakan rakan kongsi kongsi yang yang tidak tidak menyum menyumbang bangkan kan modal modal dan

memainkan peranan penting dalam pengurusan tetapi tidak diketahui orang ramai kerana kepentingan peribadi rakan kongsi tersebut. 3. Rakan kongsi tidur iaitu rakan kongsi yang tidak menyumbangkan modal dan tidak

aktif aktif dalam dalam penguru pengurusan san.. Rakan Rakan kongsi kongsi ini wujud wujud mungki mungkin n diseba disebabkan bkan perunda perundanga ngan n negara negara yang yang mewaji mewajibka bkan n pernia perniagaa gaan n luar luar mengam mengambil bil rakyat rakyat tempat tempatan an sebagai sebagai rakan rakan kongsi. 4. Rakan kongsi namaan dan norminal iaitu rakan kongsi yang tidak menyumbangkan

modal tetapi membenarkan nama dan kedudukan mereka digunakan oleh perniagaan.

1

2. Penubuhan perkongsian

Seksyen 3(1) Akta Perkongsian 1961 mentakrifkan ‘perkongsian’ sebagai perhubungan yang wujud di antara orang-orang yang menjalankan urusan bersama dengan tujuan untuk mendapatkan mendapatkan keuntungan. keuntungan. Manakala Manakala 'perhubungan' 'perhubungan' bermaksud pihak yang menjalankan menjalankan urusan perniagaan perniagaan bersama bersama yang melibatkan melibatkan dua atau lebih individu. individu. Sehubungan Sehubungan dengan itu, untuk mewujudkan mewujudkan sebuah perkongsian, perkongsian, ia perlulah perlulah ditubuhkan ditubuhkan dengan mendaftarkan mendaftarkan penubuhannya di Suruhanjaya Syarikat Malaysia. Di samping itu, penubuhan perkongsian ini boleh wujud dengan pelbagai cara. Antaranya ialah dengan persetujuan menjalankan perniagaan antara dua individu. Persetujuan menjalankan perniagaan perkongsian berlaku antara dua ahli perniagaan iaitu peniaga milik tunggal, tidak kira samada bentuk asal sama ataupun ataupun tidak tidak selepa selepass bergabu bergabung, ng, asalka asalkan n berset bersetuju uju untuk untuk menjal menjalanka ankan n pernia perniagaa gaan n bersama.

Secara umumnya, perkongsian ini ditubuhkan bertujuan mencari keuntungan, penambahan modal, menggabungkan pengalaman dan berkongsi dalam menanggung risiko perniagaan. Dalam penubuhan sesebuah perkongsian itu, telah disebut tentang bilangan ahli dalam sesebuah perkongsian. Tetapi mengenai bilangan pekongsi dalam sesebuah perkongsian, tiad tiadaa klaus klausaa dalam dalam Akta Akta Perk Perkong ongsi sian an 1961 1961 meny menyeb ebut ut tent tentan ang g bila bilanga ngan n maks maksim imum um pekongs pekongsi. i. Akta Akta ini cuma cuma menyat menyataka akan n bilanga bilangan n minimu minimum m pekongs pekongsii iaitu iaitu dua orang. orang. Walaupun begitu, Seksyen 14(3)(b) Akta Syarikat ada menyatakan bilangan maksimum pekongsi sesebuah perkongsian ialah 20 orang. Sehubungan dengan itu, entiti sesebuah perk perkong ongsi sian an juga juga dapa dapatt dili diliha hatt dari dari aspe aspek k peru perund ndang angan an,, Dari Dari aspe aspek k peru perund ndan angan gan , perkongsian tidak dianggap entiti berasingan dengan pekongsi iaitu liabiliti tidak terhad. Ini bermakna bermakna segala urusan urusan yang dibuat oleh seseorang seseorang pekongsi akan mengikat mengikat perkongsian perkongsian keseluruhann keseluruhannya. ya. Contohnya, Contohnya, jika pemiutang pemiutang menuntut menuntut wang daripada daripada perkongsian perkongsian,, setiap setiap pekongsi pekongsi bertanggungj bertanggungjawab awab melunaskan melunaskan hutang tersebut. tersebut. Jika mana-mana pekongsi pekongsi gagal melunaskan tuntutan tersebut, pekongsi lain wajib membantu untuk melunaskannya.

2

3. Ciri-ciri perkongsian

Perniagaan Perkongsian ditubuhkan apabila modal digabungkan dan berlaku kerjasama antara antara sekura sekurangng-kur kurang angnya nya dua rakan rakan kongsi. kongsi. Dalam Dalam usaha usaha niaga niaga sepert sepertii ini, ini, semua semua rakan kongsi adalah pemilik bersama yang akan berkongsi segala agihan keuntungan atau risi risiko. ko. Sehub Sehubun ungan gan denga dengan n itu, itu, dalam dalam penub penubuha uhan n sese sesebu buah ah perk perkon ongs gsia ian n terd terdap apat at beberapa ciri yang perlu diambil tahu yang merupakan tiang kepada penubuhan sesebuah perkongsian.

Ciri-ciri perkongsian ialah yang pertama, tiada klausa dalam Akta Perkongsian 1961 menyeb menyebut ut tentan tentang g bilang bilangan an maksim maksimum um pekongs pekongsi, i, tetapi tetapi hanya hanya menyat menyatakan akan bilang bilangan an mini minimu mum m pekon pekongs gsii iait iaitu u 2 oran orang. g. Namu Namun n Seks Seksye yen n 14(3) 14(3)(b (b)) Akta Akta Syar Syarik ikat at ada ada menyatakan menyatakan bilangan bilangan maksimum maksimum pekongsi sesebuah sesebuah perkongsian perkongsian ialah 20 orang. Walau bagaimanapun bagaimanapun,, bagi perniagaan perniagaan berbentuk berbentuk profesional profesional seperti guaman, akauntan akauntan dan arkitek, keahliannya boleh meningkat sehingga 50 orang. Ciri yang kedua ialah, merujuk Seksyen 7, 8, 11 dan 12 Akta Perkongsian 1961, perkongsian tidak dianggap entiti berasingan dengan pekongsi (liabiliti tidak terhad). Ini bermakna segala urusan yang dibuat oleh seseorang pekongsi akan mengikat perkongsian keseluruhannya. Contohnya, jika pemiutang menuntut menuntut wang dari perkongsian, perkongsian, setiap setiap perkongsi perkongsi bertanggungj bertanggungjawab awab melunas melunaskan kan tuntut tuntutan an terseb tersebut. ut. Jika Jika mana-m mana-mana ana pekongs pekongsii gagal gagal meluna melunaska skan n tuntut tuntutan an tersebut, pekongsi lain wajib membantu untuk melunaskannya. Selain daripada itu, ciri yang ketiga ialah, perkongsian terikat dengan surat ikatan perjanjian di antara rakan kongsi. kongsi. Surat perjanjian perjanjian perkongsian menentukan menentukan kuasa & tanggungjawab tanggungjawab rakan kongsi serta serta syara syarat-s t-syar yarat at lain. lain. Setiap Setiap rakan rakan kongsi kongsi dikehen dikehendaki daki menyum menyumbang bangkan kan modal modal mengikut nisbah modal yang dipersetujui dalam Artikel Perkongsian Keuntungan dan kerugian kerugian diagihkan diagihkan kepada rakan kongsi mengikut syarat-syara syarat-syaratt dan nisbah nisbah modal yang disumbangkan seperti dalam Artikel Perkongsian.

3

4. Perjanjian perkongsian

Kewujudan sesebuah perkongsian itu adalah hasil daripada beberapa perjanjian yang dibuat. Perjanjian perkongsian adalah perlu bagi sesebuah perkongsian mengurus tadbir perjalanan sesebuah perkongsian. Perjanjian perkongsian juga merupakan ikatan perkongsian untuk memulakan perkongsian. Dalam ikatan perkongsian ini telah ditetapkan beberapa perkara seperti hak setiap pekongsi, kewajipan dan tanggungjawab setiap pekongsi.

Perjanjian perkongsian mempunyai tujuannya yang tertentu iaitu untuk mengelakkan daripada salah faham yang mungkin timbul antara pekongsi pada masa hadapan dan memastikan setiap pekongsi memainkan peranan seperti yang telah dipersetujui dalam perjanjian. Sehubungan dengan itu, terdapat beberapa butiran yang terkandung dalam perjanjian perkongsian. Antaranya ialah nama perkongsian, lokasi perniagaan, jumlah serta nama pekongsi, kegiatan perniagaan yang dijalankan, tempat rekod perakaunan disimpan, pentadbiran atau pengagihan kuasa dalam perkongsian, penentuan kadar agihan untung atau rugi, peruntukan dan had ambilan bagi pekongsi dan kadar faedah yang dikenakan, jumlah sumbangan modal setiap pekongsi, peruntukan kadar faedah atas modal, gaji bagi pekongsi yang terlibat urusan harian perniagaan, harta perkongsian, polisi perakaunan yang diikuti, jangka hayat perakaunan, bidang kuasa pekongsi, gaji, bonus dan elaun pekongsi. Di samping itu juga terdapat perkongsian tanpa perjanjian di mana urus tadbir sesuatu perkongsian dibuat berdasarkan Seksyen 26 Akta Pekongsian 1961. Huraian mengenai Subsekyen 26 Akta Perkongsian menerangkan bahawa pekongsi berkongsi secara sama-rata ke atas keuntungan atau kerugian perkongsian, setiap pekongsi berhak menerima faedah 8% setahun ke atas pendahuluan iaitu pinjamanan yang diberikan kepada perniagaan perkongsian dan pekongsi berhak mendapat faedah atas modal hanya setelah keuntungan ditentukan. Di samping itu juga, setiap pekongsi berhak mengurus perniagaan. Akan tetapi tiada gaji diberi walaupun pekongsi terlibat secara urusan harian perniagaan. Seorang pekongsi juga tidak diiktiraf tanpa persetujuan semua pekongsi. Dalam huraian ini juga tertulis keputusan majoriti diterima sekiranya wujud perbalahan berkenaan dengan perniagaan tetapi jika perkongsian ingin mengubah 4

aktiviti perniagaan, keputusan sebulat suara (100%) mesti diperolehi, serta buku dan rekod perakaunan perkongsian disimpan di premis perniagaan. Setiap pekongsi berhak untuk menyemak dan membuat salinan rekod tersebut. Jika pekongsi tidak membuat sebarang perjanjian atau jika perjanjian dibuat tetapi tidak meliputi perkara-perkara tertentu, peruntukan dalam Akta Perkongsian berkaitan dengan perkara-perkara di atas adalah terpakai. Sesebuah perkongsian hanya perlu melaporkan penyata kewangan kepada Lembaga Hasil dalam Negeri (LHDN) bagi tujuan taksiran cukai pekongsi. Akaun bagi sesebuah perkongsian tidak perlu diaudit. Setiap pekongsi tidak boleh membuka perniagaan yang sama dengan perniagaan yang dijalankan oleh perkongsian. Seksyen 32 Akta Perkongsian 1961 memperuntukkan bahawa pekongsi yang menjalankan perniagaan yang sama dengan perkongsian perlu membayar kepada perkongsian semua keuntungan yang diperolehinya.

5

5. Akaun asas dalam perkongsian

Semua piawaian perakaunan digunakan di dalam perakaunan perkongsian. Kaedah mengakaunkan urusniaga adalah sama seperti perniagaan tunggal. Hanya terdapat sedikit perbezaan iaitu di dalam perakaunan perkongsian terdapat dua atau lebih akaun modal dibuka, bergantung kepada bilangan pekongsi dan terdapat dua kaedah mengakaunkan modal, pendapatan dan caj pekongsi iaitu kaedah modal berubah dan kaedah modal tetap. Untuk kaedah modal berubah, baki akaun modal sentiasa berubah dari satu tempoh ke satu tempoh. Di samping itu, setiap urusniaga berkaitan pekongsi seperti sumbangan modal, pengeluaran modal, agihan untung atau rugi dan lain-lain dicatatkan ke akaun modal dan ini menyebabkan baki akaun modal sentiasa berubah dari semasa ke semasa. Manakala bagi kaedah modal tetap pula, perbezaan dibuat secara jelas pada akaun modal di mana baki akaun tidak berubah, kecuali jika ada penambahan atau pengurangan modal. Sehubungan dengan itu,urusniaga yang lain dibuat dalam akaun semasa. Ia mencatatkan segala urusniaga hasil dan belanja berkaitan pekongsi seperti pembahagian untung, ambilan, faedah atas ambilan, gaji dan lain-lain lagi.

Dalam akaun asas perkongsian ini, terdapat urusniaga-urusniaga yang berkaitan dengan perkongsian. Antaranya ialah ambilan, faedah atas ambilan, pinjaman dari pekongsi, gaji pekongsi, faedah atas modal, akaun pengagihan untung rugi dan kadar agihan untung ataupun rugi. Untuk urusniaga yang pertama ialah ambilan. Ambilan terdiri daripada ambilan tunai atau ambilan barang niaga. Ambilan akan menyebabkan pengurangan ekuiti iaitu modal pekongsi. Sehubungan dengan itu, akaun ambilan dibuka dan pada akhir tempoh, jumlah akaun ambilan dipindahkan ke bahagian debit akaun semasa atau akaun modal di mana ia bergantung pada kaedah. Berikut ialah catatan berkenaan dengan urusniaga ambilan:

Kaedah Modal Berubah

Catatan Jurnal : Debit

Ambilan

Kredit

Tunai (ambilan tunai) atau Belian (ambilan barangniaga - pada harga kos) 6

Pada akhir tempoh, Catatan Jurnal : Debit

Modal

Kredit

Ambilan

Kaedah Modal Tetap


Ambilan

Kredit

Tunai (ambilan tunai) atau Belian (ambilan barangniaga - pada harga kos)

Pada akhir tempoh, Catatan Jurnal : Debit

Semasa

Kredit

Ambilan

Manakala bagi urusniaga yang kedua ialah faedah atas ambilan. Dalam urusniaga ini, caj akan dikenakan kepada pekongsi supaya mengurangkan ambilan yang dibuat untuk kegunaan peribadi. Sehubungan dengan itu, kadar faedah tidak dinyatakan dalam Akta Perkongsian 1961, dan ia hanya boleh dicaj sekiranya dinyatakan di dalam perjanjian perkongsian. Berikut merupakan catatan dalam urusniaga faedah atas ambilan:



Modal

Kredit

Pengagihan untung rugi (faedah atas ambilan)

Kaedah Modal Tetap


Semasa

Kredit

Pengagihan untung rugi (faedah atas ambilan)

7

Untuk urusniaga yang ketiga ialah pinjaman dari pekongsi. Mengikut seksyen 26(c) Akta Perkongsian 1961, pekongsi yang memberi pinjaman kepada perkongsian berhak untuk mendapat faedah 8% setahun. Namun, sekiranya sesebuah perkongsian itu mempunyai perjanjian mengenai kadar faedah atas pinjaman, maka kadar faedah yang ada di dalam perjanjian akan terpakai. Pinjaman yang diberi kepada perkongsian adalah untuk menjana pendapatan perkongsian iaitu untuk operasi perniagaan. Maka, adalah wajar jika faedah atas pinjaman dicatat di dalam akaun untung rugi, bukan akaun pengagihan untung rugi. Berikut merupakan catatan dalam urusniaga pinjaman dari pekongsi:



Untung rugi* (Faedah atas pinjaman)

Kredit

Modal

Kaedah Modal Tetap


Untung rugi* (Faedah atas pinjaman)

Kredit

Semasa

Urusniaga yang keempat ialah gaji pekongsi. Mengikut seksyen 26(f) Akta Perkongsian 1961, tiada seorang pekongsi yang layak mendapat gaji walaupun aktif terlibat dalam urusan harian perkongsian. Namun, jika di dalam perjanjian perkongsian ada menyatakan berkenaan dengan gaji bagi pekongsi yang aktif, maka pekongsi terbabit berhak untuk mendapat gajinya. Berikut merupakan catatan bagi urusniaga tentang perkongsian:



Pengagihan untung rugi (Gaji pekongsi)

Kredit

Modal

8

Kaedah Modal Tetap


Pengagihan untung rugi (Gaji pekongsi)

Kredit

Semasa

Bagi urusniaga yang kelima ialah faedah atas modal. Dalam urusniaga ini, Akta Perkongsian 1961 tidak memperuntukkan faedah atas modal yang disumbangkan oleh pekongsi. Logiknya, tidak adil jika jumlah sumbangan modal tidak sama tetapi pada penghujung tempoh, keuntungan dibahagi sama rata. Sehubungan dengan itu, bagi mengelak dari ketidakadilan ini, pekongsi boleh memasukkan syarat faedah atas modal di dalam perjanjian perkongsian. Faedah atas modal menggalakkan pekongsi menyumbang modal yang lebih besar. Berikut merupakan catatan tentang urusniaga faedah atas modal:



Pengagihan untung rugi (faedah atas modal)

Kredit

Modal

Kaedah Modal Tetap


Pengagihan untung rugi (faedah atas modal)

Kredit

Semasa

Yang keenam ialah berkaitan dengan akaun pengagihan untung rugi. Ia dibuka selepas penyediaan akaun untung rugi untuk menunjukkan bagaimana untung atau rugi bersih diagihkan dikalangan pekongsi. Selain itu, ia juga mencatatkan segala pendapatan yang diperolehi dan perbelanjaan yang perlu dibayar oleh setiap pekongsi. Berikut merupakan catatan berkenaan dengan urusniaga untung rugi:

9

Catatan Jurnal (Pindahan untung bersih dari akaun untung rugi): Debit

Untung rugi

Kredit

Pengagihan untung rugi

Sebelum agihan untung atau rugi, urusniaga seperti faedah atas modal, gaji pekongsi, bonus, ambilan dan faedah atas ambilan akan dicatatkan ke akaun pengagihan untung rugi. Setelah itu, agihan untung atau rugi dibuat mengikut kadar agihan rugi yang dipersetujui. Jika keuntungan diperolehi, maka:


Pengagihan untung rugi (agihan untung)

Kredit

Semasa (kaedah modal tetap) atau Modal (kaedah modal berubah)

Jika kerugian diperolehi, maka: Catatan Jurnal : Debit

Semasa (kaedah modal tetap) atau Modal (kaedah modal berubah)

Kredit

Pengagihan untung rugi (agihan rugi)

Urusniaga yang seterusnya ialah kadar agihan untung atau rugi. Mengikut seksyen 26(a) Akta Perkongsian 1961, untung atau rugi yang terhasil akan diagihkan secara sama rata di kalangan pekongsi. Namun, jika sesebuah perkongsian mempunyai perjanjian dan menyebut kadar agihan untung atau rugi di dalam perjanjian, maka kadar inilah yang akan diguna pakai. Kadar agihan ditentukan mengikut beberapa faktor, antaranya ialah penglibatan pekongsi dalam perniagaan, jumlah sumbangan modal, kepakaran yang dimiliki oleh pekongsi dan senioriti pekongsi.

10

6. Kemasukan pekongsi

Untuk memasukkan pekongsi ke dalam sesebuah pekongsian, prosedur-prosedurnya yang tertentu perlu diiikuti. Terdapat beberapa perkara yang dipertimbangkan semasa kemasukan pekongsi baru. Antara perkara-perkara tersebut ialah penilaian semula aset dan penilaian nilai nama. Tujuannya ialah untuk menjaga kepentingan pekongsi lama dari segi usaha mereka menubuhkan dan menjalankan perniagaan selama ini. Ia penting bagi memastikan nilai sebenar perniagaan semasa kemasukan pekongsi baru.

Perkara pertama yang dipertimbangkan dalam kemasukan pekongsi ialah penilaian semula aset. Aset perniagaan dinilai semula bagi menentukan nilai sebenar sebelum kemasukan pekongsi baru. Ia ditentukan daripada nilai semasa aset ditolak dengan liabiliti. Sehubungan dengan itu, nilai ini akan diguna oleh pekongsi lama untuk menentukan berapa harga atau nilai yang perlu dibayar oleh pekongsi baru. Ini dapat mengelakkan pekongsi baru mendapat faedah dari kenaikan nilai aset perniagaan tanpa membayar premium tambahan. Sebaliknya, jika nilai semasa aset perniagaan jatuh sebelum kemasukan pekongsi baru dan penilaian semula tidak dilakukan, maka pekongsi baru akan menanggung kerugian tersebut. Satu akaun sementara iaitu akaun penilaian semula aset akan dibuka apabila penilaian semula aset dilakukan. Tujuannya ialah untuk merekod segala peningkatan dan penurunan nilai aset dan lain-lain pelarasan seperti catatan tidak lengkap, belanja penilaian semula serta segala belanja atau hasil yang tertinggal untuk dicatatkan dalam akaun untung rugi. Berikut merupakan tatacara merekod penilaian semula aset:

Catatan Jurnal (aset yang mengalami kenaikan nilai): Debit

Akaun aset

Kredit

Akaun penilaian semula aset

Catatan Jurnal (aset yang mengalami penurunan nilai): Debit


Kredit

Akaun aset 11

Catatan Jurnal (Belanja yang belum direkod): Debit


Kredit

Akaun belum bayar (liabiliti)

Catatan Jurnal (Hasil yang belum direkod): Debit

Akaun belum terima (aset)

Kredit


Catatan Jurnal (Lebihan dalam penilaian semula aset): Debit


Kredit Akaun modal/akaun semasa pekongsi lama (Mengikut nisbah agihan

untung

rugi yang lama)

Catatan Jurnal (Kurangan dalam penilaian semula aset): Debit Akaun modal/akaun semasa pekongsi lama (Mengikut nisbah agihan untung rugi yang lama) Kredit


Perkara yang kedua ialah tentang penilaian nilai nama. Nilai nama merupakan aset tidak ketara tetapi boleh memberi keuntungan kepada perniagaan pada masa hadapan. Contohnya seperti keupayaan atau kekuatan luar biasa dalam sesuatu kemahiran, pengalaman, penyelidikan, kuasa monopoli, mutu pengeluaran atau mutu pekerja yang baik dan lain-lain. Perbezaan antara nilai perkongsian sebagai entiti berterusan dengan nilai keseluruhan aset perkongsian wujud selepas ditolak liabiliti. Dalam nilai nama ini terdapat beberapa kepentingan. Antaranya ialah sebelum perubahan dibuat dalam perkongsian, nilainama yang wujud dan tidak tercatat di dalam akaun perkongsian perlu diiktiraf dan diagihkan kepada perkongsian lama terlebih dahulu. Selain itu, nilai nama bertujuan untuk mengelak hak atau kepentingan tidak tercatat kepunyaan setiap pekongsi lama dari berpindah kepada pekongsi baru tanpa sebarang premium. Maka, pengiktirafan nilai nama perlu dibuat sebelum berlaku perubahan di dalam perkongsian yang

12

disebabkan oleh perubahan di dalam nisbah agihan untung dan rugi, persaraan, dan kemasukan pekongsi baru.

Nilai nama ini mempunyai beberapa definasi. Definasi pertama ialah nilai keseluruhan firma ditolak dengan nilai saksama aset ketara. Nilai keseluruhan firma diperolehi melalui pelbagai cara antaranya melalui penilaian oleh penilai profesional. Definasi kedua ialah persepsi masyarakat perniagaan terhadap sesebuah firma. Definasi ketiga ialah nilai disebabkan oleh keupayaan atau kekuatan luar biasa dalam sesuatu kemahiran, pengalaman, penyelidikan, kuasa monopoli, mutu pengeluaran atau mutu pekerja yang baik dan lain-lain. Definisi keempat ialah nilai disebabkan ciri atau keadaan yang baik bagi membolehkannya mendapat keuntungan luar biasa. Antara ciri-ciri nilai nama ialah tidak boleh dilihat secara zahir, tidak memiliki ciri fizikal, tidak boleh dirasa dan dipindah secara zahir, suatu kualiti yang abstrak dan sukar untuk meletakkan nilai ke atasnya. Manakala sumber-sumber nilai nama pula terdiri daripada nama baik pemilik seperti individu yang terkenal dan mempunyai reputasi yang baik, kualiti barang niaga yang telah dikenali ramai, lokasi perniagaan yang baik, kuasa monopoli, lesen perniagaan yang eksklusif seperti paten, jenama dan francais, dan memiliki kontrak strategik seperti tender membekal makanan 15 tahun lamanya.

Dalam penilaian nilai nama terdapat kaedah pengiraan nilai nama. Antara kaedah yang digunakan ialah purata untung bersih, purata wajaran, nilai bersih purata untung bersih, untung luar biasa, anggaran keuntungan masa hadapan, pembayaran premium untuk nilainama dan catatan perakaunan. Kaedah pertama, kaedah purata untung bersih menggunakan purata untung bersih dan didarabkan dengan satu pemboleh ubah yang dipanggil 'nombor tahun belian'. Kaedah kedua, kaedah purata wajaran menggunakan purata untung bersih iaitu membahagikan jumlah untung beberapa tahun dengan angka wajaran. Setelah purata untung diperolehi, ianya didarabkan dengan 'nombor tahun belian'. Kaedah ketiga pula ialah nilai bersih purata untung bersih. Kaedah ini menggunakan purata untung bersih ditolak dengan jumlah gaji pekongsi dan hasilnya didarabkan dengan 'nombor tahun belian'. Manakala bagi kaedah yang keempat ialah untung luar biasa. Kaedah ini mencadangkan nilai nama dikira melalui formula berikut: 13

Purata untung bersih

x

Tolak: Gaji pekongsi

x

Tolak: Pulangan atas modal x y

* y merupakan untung luarbiasa

Selain itu, kaedah kelima ialah anggaran keuntungan masa hadapan. Kaedah ini mencadangkan nilai nama dikira melalui menolakkan keuntungan yang dianggar setahun dengan gaji pekongsi dan nilai ini dipermodalkan pada kadar pulangan perniagaan dan kemudian ditolak dengan jumlah harta bersih perniagaan. Manakala bagi kaedah keenam ialah pembayaran premium untuk nilainama. Pekongsi baru yang menyertai perkongsian perlu membayar sejumlah wang iaitu sebagai sumbangan modal dan premium. Premium adalah ganti rugi kepada pekongsi lama kerana membenarkan pekongsi baru menyertai perkongsian dan berkongsi untung atau rugi perniagaan di masa hadapan. Sehubungan dengan itu, di dalam pembayaran premium untuk nilai nama ini terdapat beberapa kaedah yang digunakan. Antaranya ialah pembayaran premium yang dibuat secara persendirian tanpa melibatkan perkongsian, tiada rekod dibuat di dalam akaun perkongsian, wang dibayar terus kepada pekongsi lama dan pembayaran premium dibuat melalui perkongsian kepada pekongsi lama. Pembayaran premium dibuat terus kepada perkongsian dan ianya tidak dikeluarkan. Bagi kaedah yang ketujuh ialah catatan perakaunan. Kaedah ini terdiri daripada nilai nama tercatat dan nilai nama tidak tercatat. Berikut merupakan catatan nilai nama tercatat dan nilai nama tidak tercatat:

Nilai nama Tercatat

Kesan drpd catatan ini, akaun nilainama akan wujud dalam kunci kira-kira. Kaedah merekod adalah seperti di bawah: Catatan Jurnal: Debit

Akaun Nilainama

Kredit

Akaun Modal Pekongsi (Mengikut nisbah agihan untung dan rugi lama) 14

Nilai nama Tidak Tercatat

Kaedah ini sama seperti kaedah nilai nama tercatat tetapi terdapat catatan tambahan seperti berikut:

Catatan Jurnal: Debit

Akaun Nilainama

Kredit

Akaun Modal Pekongsi (Mengikut nisbah agihan untung dan rugi lama).

Untuk menghapuskan nilai nama, akaun modal pekongsi didebitkan semula (termasuk pekongsi baru) dan akaun nilai nama di kreditkan.

Catatan Jurnal: Debit

Akaun Modal Pekongsi (Semua akaun modal pekongsi termasuk pekongsi baru di debit mengikut nisbah agihan untung rugi yang baru)

Kredit

Akaun Nilainama

15

7. Pembubaran perkongsian

Pembubaran dalam perkongsian ini wujud disebabkan oleh situasi-situasi tertentu. Berdasarkan undang-undang perkongsian yang terpakai di Malaysia, situasi yang menyebabkan sesebuah perkongsian itu dibubarkan diterangkan di dalam seksyen 35, 36 dan 37 Akta Perkongsian 1961. Seksyen 35 termaktub mengenai pembubaran kerana kebankrapan, kematian atau penggadaian. Menurut seksyen ini, pembubaran adalah tertakluk kepada sesuatu perjanjian di antara pekongsi, di mana perkongsian dibubarkan berkaitan dengan semua pekongsi seperti kematian atau kebankrapan mana-mana pekongsi. Selain itu juga, sesuatu perkongsian, atas opsyen pekongsi-pekongsi lain boleh dibubarkan jika seseorang pekongsi itu membiarkan bahagian harta perkongsiannya digadaikan di bawah Akta ini bagi hutangnya yang berasingan. Seksyen 36 pula adalah mengenai pembubaran atas faktor perkongsian menyalahi undang-undang. Menurut seksyen ini, suatu perkongsian adalah terbubar disebabkan berlakunya suatu kejadian yang menyebabkan kesalahan undang-undang melalui urusan firma atau bagi anggotaanggota firma itu yang menjalankannya dalam perkongsian. Bagi seksyen 37 pula adalah berkaitan dengan pembubaran oleh mahkamah atas permohonan seseorang pekongsi.

Mahkamah boleh mendekrikan pembubaran perkongsian dalam hal-hal yang tertentu iaitu apabila seorang pekongsi didapati gila atau dipernampakkan dan tidak sempurna akal secara kekal sehingga memuaskan hati mahkamah. Dalam kedua-dua keadaan tersebut, permohonan boleh juga dibuat bagi pihak pekongsi itu oleh komitinya, atau sahabat wakil, atau orang yang mempunyai hak untuk campurtangan sebagaimana seseorang pekongsi yang lain. Selain itu, pembubaran juga boleh berlaku apabila seorang pekongsi selain daripada pekongsi yang mendakwa menjadi tidak upaya secara kekal dengan sesuatu cara yang lain untuk melaksanakan bahagiannya bagi kontrak perkongsian. Dalam seksyen 37 ini juga tercatat apabila seorang pekongsi selain daripada pekongsi yang mendakwa telah bersalah atas sesuatu kelakuan yang mana pada pendapat mahkamah, setelah perhatian diberikan kepada jenis urusan itu, ia boleh dikira akan menjejaskan perjalanan urusan. Di samping itu juga, apabila seorang pekongsi, selain daripada pekongsi yang mendakwa, dengan sengaja atau dengan kerap memungkiri 16

perjanjian perkongsian atau sebaliknya bertindak sedemikian dalam perkara yang berhubungan dengan urusan perkongsian hingga tidak praktik bagi pekongsi atau pekongsi-pekongsi lain menjalankan urusan perkongsian dengannya. Dalam seksyen ini juga turut dinyatakan apabila urusan perkongsian itu hanya boleh menghasilkan kerugian pada bila-bila masa, mahkamah berpendapat lebih adil dan saksama supaya perkongsian itu dibubarkan.Walaubagaimanapun, Akta Perkongsian 1961 membenarkan perkongsian diteruskan apabila berlakunya kebangkrapan, kematian atau penggadaian sekiranya di dalam perjanjian perkongsian memperuntukkan kebenaran penerusan perkongsian tersebut. Sekiranya berlaku kebangkrapan, kematian atau penggadaian, rakan kongsi tersebut diletakkan statusnya sebagai bersara dan segala urusniaga persaraan diakaunkan.

Terdapat kes sesebuah perkongsian ditubuhkan bagi suatu tempoh yang ditetapkan dan perkongsian itu dianggap terbubar apabila tempoh perkongsian itu tamat. Akan tetapi, terdapat peruntukan di dalam akta yang membenarkan perkongsian itu diteruskan sebagaimana disebutkan di dalam seksyen 29. Dalam seksyen 29(1) telah dinyatakan bahawa jika suatu perkongsian yang diikat bagi suatu tempoh tetap diteruskan setelah tempoh itu tamat, dan tanpa sesuatu perjanjian baru yang nyata, hak dan tugas pekongsi pekongsi adalah sama seperti pada masa tempoh itu tamat, sejauh mana ianya konsisten dengan insiden perkongsian ikut kehendak. Manakala dalam seksyen 29(2) telah menyebut tentang penerusan urusan oleh pekongsi-pekongsi atau beberapa daripada mereka yang selalunya bertindak semasa tempoh itu, tanpa sesuatu penyelesaian atau likuidasi hal-ehwal perkongsian adalah dianggap sebagai suatu penerusan perkongsian. Sehubungan dengan itu, urutan dari seksyen 29 menyatakan, sesebuah perkongsian boleh dibubarkan sekiranya satu notis pembubaran dikeluarkan oleh salah seorang rakankongsi, namun ini tertakluk kepada sebarang peruntukan yang telah dipersetujui di dalam perjanjian perkongsian. Sekiranya tiada peruntukan, maka seksyen ini terpakai. Dalam seksyen 34 pula, ia berkaitan tentang pembubaran kerana penamatan atau notis. Menurut seksyen ini, ia tertakluk kepada sesuatu perjanjian di antara pekongsi-pekongsi, bahawa suatu perkongsian adalah dibubarkan jika dibuat bagi suatu tempoh tetap, dengan tamatnya tempoh itu. Selain itu, jika dibuat bagi suatu duganiaga atau usaha, dengan berakhirnya duganiaga atau usaha itu atau jika dibuat bagi suatu masa yang tidak 17

ditentukan, dengan seseorang pekongsi memberi notis kepada pekongsi atau pekongsi pekongsi lain mengenai niatnya untuk membubarkan perkongsian itu, maka terbubarlah perkongsian. Di dalam pembubaran sesebuah perkongsian, terdapat beberapa implikasi. Antara implikasi-implikasinya ialah, pemberhentian operasi perniagaan, penamatan semua jenis urusniaga dalaman dan luaran perkongsian serta pembahagian aset yang tinggal di kalangan rakan kongsi selepas pembayaran liabiliti. Dalam pembubaran sesebuah perkongsian itu juga turut dinyatakan tentang pembahagian harta perkongsian apabila berlaku pembubaran. Ketika pembubaran perkongsian, aset-aset perlu dijual bagi mendapatkan tunai untuk menyelesaikan hutang.

Dalam seksyen 46 telah dinyatakan tentang kaedah-kaedah bagi membahagikan aset setelah penyelesaian muktamad akan akaun dalam menyelesaikan akaun-akaun di antara pekongsi-pekongsi selepas pembubaran perkongsian. Kaedah-kaedah berikut hendaklah tertakluk kepada apa-apa perjanjian yang harus dipatuhi. Antaranya ialah kerugian, termasuk kerugian dan kekurangan modal, yang mana perlu terlebih dahulu dibayar daripada keuntungan, kemudian daripada modal dan akhirnya jika perlu oleh pekongsi pekongsi secara individu mengikut kadar yang mereka berhak berkongsi keuntungan dan aset firma itu, termasuk jumlah yang ada yang dicarumkan oleh pekongsi untuk menggantikan kerugian atau kekurangan modal yang perlu digunakan dengan cara dan susunan tertentu. Antara cara dan susunannya ialah membayar hutang dan liabiliti firma itu kepada orang-orang yang bukan pekongsi di dalamnya, membayar kepada setiap pekongsi menurut kadar apa yang harus dibayar oleh firma kepadanya bagi pendahuluan dengan dibezakan daripada modal, membayar setiap pekongsi menurut kadar apa yang kena dibayar oleh firma kepadanya berkenaan dengan modal dan residu terakhir, jika ada, hendaklah dibahagikan di antara pekongsi-pekongsi mengikut kadar yang keuntungan boleh dibahagikan. Di samping itu, terdapat beberapa tindakan yang perlu diambil semasa berlakunya sesuatu pembubaran perkongsian. Apabila berlaku pembubaran, terdapat banyak urusan yang perlu diselesaikan bagi memastikan penutupan perniagaan perkongsian dilakukan dengan sempurna. Di antara tindakan yang perlu dilakukan bagi menyelesaikan urusan pembubaran ialah penjualan aset untuk wang tunai, pengambil alihan aset bagi membayar tuntutan rakan kongsi, penjelasan akaun-akaun penghutang, 18

membayar belanja pengurusan aset bagi tujuan pembubaran iaitu belanja realisasi, pembayaran kepada pemiutang, belanja terakru dan pinjaman luar, pembayaran kepada rakan kongsi bagi pinjaman yang diberikan, rakan kongsi mengambilalih tugas mengutip hutang atau membayar pemiutang, pengiraan keuntungan atau kerugian semasa realisasi, penutupan akaun semasa rakan kongsi dan penutupan serta pembayaran tuntutan akaun modal rakan kongsi.

Dalam pembubaran perkongsian ini terdapat prosedur untuk membuat perakaunan. Bagi tujuan memperakaunkan pembubaran perkongsian, langkah-langkah merealisasikan aset atau penjualan dan penyelesaian akaun aset untuk tunai akan dilakukan melalui akaun yang dipanggil akaun realisasi. Terdapat dua kaedah untuk merealisasikan aset perniagaan iaitu kaedah jumlah dan kaedah baki. Bagi kaedah jumlah, ia dibuat dengan cara menutup semua akaun aset tetap dan aset semasa kecuali akaun tunai dan akaun bank pada nilai yang terdapat di dalam buku melalui pemindahan ke akaun relisasi dan sebarang penjualan untuk tunai atau pengambilalihan oleh rakankongsi dibuat di akaun realisasi. Kaedah baki pula ialah semua urusan penjualan atau pengambilalihan aset akan dibuat di akaun aset dan baki dari urusan realisasi berbanding nilai buku dipindahkan ke akaun realisasi. Berikut ialah urutan penutupan buku perkongsian:

Kaedah Jumlah

Semua akaun aset tetap dan aset semasa (kecuali akaun tunai dan akaun bank) ditutup pada nilai buku dengan memindahkannya ke akaun realisasi.

Catatan Jurnal : Debit Akaun Realisasi

xx

Kredit Akaun Aset Tetap/Aset Semasa

xx

(Nilai aset tetap ialah kos tolak peruntukan susutnilai)

19

Kaedah Baki

Pada peringkat ini tiada pindahan akaun atau penutupan akaun dibuat. Sehubungan dengan itu, jualan aset dibuat adalah bertujuan untuk mendapatkan wang tunai untuk digunakan sebagai pembayaran hutang piutang perkongsian dan pembayaran tuntutan rakan kongsi. Langkah pertama ialah memindahkan akaun peruntukan susut nilai dan akaun hutang ragu ke akaun aset berkenaan bagi tujuan mendapatkan nilai buku aset berkenaan.


Akaun Aset

xx

Kredit

Akaun Peruntukan Susutnilai

xx

Kredit

Akaun Peruntukan Hutang Ragu

xx

Selepas pemindahan akaun-akaun ini barulah proses penjualan aset atau kutipan hutang direkod dan ianya bergantung kepada kaedah catatan yang dibuat sebagaimana diterangkan di bawah:

Kaedah Jumlah


Akaun Bank atau Tunai

xx

Kredit

Akaun Realisasi

xx

Kaedah Baki



xx

Kredit

Akaun Aset Yang Dijual

xx

(Kredit akaun penghutang bagi kutipan penghutang)

20

Baki jualan aset boleh dibahagikan kepada dua keadaan, sama ada menguntungkan iaitu jualan (kredit) lebih dari nilai buku (debit) atau sebaliknya merugikan iaitu nilai buku (debit) lebih dari jualan (kredit).

Sekiranya menguntungkan, Catatan Jurnal : Debit

Akaun Realisasi

xx

Kredit

Akaun Aset

xx

Sekiranya merugikan, Catatan Jurnal : Debit

Akaun Aset

xx

Kredit

Akaun Realisasi

xx

Sehubungan dengan itu, rakan kongsi juga boleh mengambil alih aset. Rakan kongsi melalui persetujuan rakan kongsi yang lain boleh mengambil alih aset yang dipersetujui bagi tujuan mengurangkan tuntutan modalnya pada nilai yang dipersetujui. Berikut ialah akaun pengambilalihan aset oleh rakan kongsi melalui dua kaedah iaitu kaedah jumlah dan kaedah baki.

Kaedah Jumlah


Akaun Modal Rakankongsi

xx

Kredit

Akaun Realisasi

xx

Kaedah Baki



xx

Kredit

Akaun Aset

xx 21

Dalam pengambil alihan aset oleh rakan kongsi, baki pengambil alihan aset boleh berada dalam dua keadaan, sama ada menguntungkan iaitu nilai diambilalih (kredit) lebih dari nilai buku (debit) atau sebaliknya merugikan iaitu nilai buku (debit) lebih dari nilai diambil alih (kredit).

Sekiranya menguntungkan, Catatan Jurnal : Debit

Akaun Realisasi

xx

Kredit

Akaun Aset

xx

Sekiranya merugikan, Catatan Jurnal : Debit

Akaun Aset

xx

Kredit

Akaun Realisasi

xx

Dalam penjelasan atau penerimaan bayaran akaun penghutang, jumlah wang yang diterima hasil kutipan dari penghutang akan mengurangkan masalah kewangan semasa pembubaran tetapi agak sukar untuk mengutip hutang dari pelbagai penghutang dengan kadar yang segera. Untuk menggalakkan penghutang membayar hutang dengan kadar yang segera, langkah yang boleh diambil ialah memberikan diskaun bagi pembayaran hutang dan terdapat banyak kes di mana penghutang gagal membayar hutangnya dan ini dikenali sebagai hutang lapuk. Berikut ialah catatan perakaunan bagi akaun penghutang apabila penghutang membuat bayaran:

Kaedah Jumlah



xx

Kredit

Akaun Realisasi

xx

Bagi kes di mana diskaun diberi dan hutang lapuk, tiada rekod penutupan diperlukan dan hanya catatan pada bahagian di atas sahaja diperlukan. 22

Kaedah Baki



xx

Kredit

Akaun Penghutang

xx

Di samping itu, diskaun yang diberikan kepada penghutang dan penghutang yang gagal membayar juga turut dicatat atau direkod. Berikut adalah rekod tentang diskaun yang diberikan kepada penghutang dan penghutang yang gagal membayar:

Catatan Jurnal (diskaun): Debit

Akaun Realisasi

xx

Kredit

Akaun Penghutang

xx

Catatan Jurnal (hutang lapuk): Debit

Akaun Realisasi

xx

Kredit

Akaun Penghutang

xx

Sehubungan dengan itu, dalam pembubaran perkongsian ini terdapat istilah belanja realisasi. Belanja realisasi ialah belanja yang perlu dibayar atau dikenakan bagi tujuan penjualan aset dan kos pembubaran seperti yuran akauntan, upah mengutip hutang dan lain-lain. Sama ada menggunakan kaedah jumlah atau kaedah baki, catatan belanja realisasi adalah sama. Berikut ialah catatan mengenai belanja realisasi:


Akaun Realisasi

xx

Kredit

Akaun Bank (Sekiranya perkongsian membayar secara tunai)

xx

Kredit

Akaun Modal (Sekiranya dibayar oleh rakankongsi)

xx

Selain daripada itu juga, dalam pembubaran perkongsian ini turut disebut tentang pembayaran kepada pemiutang, belanja terakru dan pinjaman luar. Pembayaran kepada 23

pemiutang, belanja terakru dan pinjaman luar adalah suatu kemestian dan mesti diselesaikan dahulu sebelum pengagihan tunai kepada rakan kongsi dibuat. Terdapat keskes di mana pihak pemiutang akan memberikan diskaun bagi jumlah terhutang yang perlu dibayar

bagi menggalakkan penghutang membayar dengan kadar

segera dan

menyelesaikan semua jumlah tertunggak. Berikut ialah catatan mengenai pembayaran kepada pemiutang, belanja terakru dan pinjaman luar:


Akaun Pemiutang

xx

Debit

Akaun Belanja Terakru

xx

Debit

Akaun Pinjaman Luar

xx

Kredit


xx

Catatan di atas bagi merekod bayaran liabiliti secara tunai. Sekiranya, diskaun diberi oleh pemiutang, catatan berikut perlu dibuat:


Akaun Pemiutang

xx

Debit


xx

Debit

Akaun Pinjaman Luar

xx

Kredit

Akaun Realisasi

xx

Sekiranya liabiliti atau pemiutang diambil alih oleh rakan kongsi iaitu rakan kongsi mengambil alih tugas membayar pemiutang, catatan berikut perlu dibuat:


Akaun Pemiutang

xx

Debit


xx

Debit

Akaun Pinjaman Luar

xx

Kredit


xx 24

Bagi pembayaran kepada rakan kongsi ke atas pinjaman yang diberikan, rakan kongsi yang memberikan pendahuluan atau pinjaman kepada perkongsian akan dibayar jumlah yang perniagaan terhutang kepadanya selepas liabiliti luar dibayar. Berikut ialah catatan bagi pembayaran kepada rakan kongsi bagi pinjaman yang diberikan:


Akaun Pinjaman Rakankongsi

xx

Kredit

Akaun Bank

xx

Bagi keuntungan atau kerugian realisasi, setelah semua urusan penjualan aset, kutipan hutang dan penyelesaian liabiliti dibuat, akaun realisasi akan ditutup bagi menentukan realisasi yang dibuat menguntungkan atau merugikan. Jika jumlah kredit melebihi jumlah debit akaun realisasi, maka perkongsian itu membuat keuntungan semasa realisasi dan sebaliknya kerugian dialami apabila jumlah debit melebihi jumlah kredit akaun relisasi. Proses realisasi merupakan suatu proses urusniaga modal dan keuntungan atau kerugian di atas merupakan keuntungan modal atau kerugian modal. Oleh itu, keuntungan realisasi atau kerugian realisasi akan dipindahkan ke akaun modal rakan kongsi. Berikut ialah catatan akaun mengenai keuntungan dan kerugian realisasi:

Catatan Jurnal (keuntungan realisasi): Debit

Akaun Realisasi

xx

Kredit

Akaun Modal

xx

Catatan Jurnal (kerugian realisasi): Debit

Akaun Modal

xx

Kredit

Akaun Realisasi

xx

Bagi penutupan akaun semasa rakan kongsi, setelah semua urusan penjualan aset dan pembayaran liabiliti diselesaikan, langkah terakhir semasa pembubaran ialah menentukan jumlah tuntutan rakan kongsi ke atas peniagaan. Bagi mengira jumlah tuntutan modal, akaun semasa rakankongsi perlu ditutup ke akaun modal seperti berikut: 25

Catatan Jurnal (jumlah kredit melebihi jumlah debit akaun semasa): Debit

Akaun Semasa

xx

Kredit

Akaun Modal

xx

Catatan Jurnal (jumlah debit melebihi jumlah kredit akaun semasa): Debit

Akaun Modal

xx

Kredit

Akaun Semasa

xx

Manakala untuk penutupan dan pembayaran tuntutan akaun modal rakan kongsi, langkah yang terakhir di dalam pembubaran perkongsian ialah menyelesaikan tuntutan modal rakan kongsi ataupun tuntutan perkongsian kepada rakan kongsi disebabkan kekurangan akaun modal. Penyelesaian yang dimaksudkan ialah sekiranya akaun modal rakan kongsi berbaki kredit, ini memberi makna perkongsian perlu membayar tunai kepada rakan kongsi bagi tuntutannya. Sebaliknya, jika akaun modal rakan kongsi berbaki debit, rakan kongsi perlu membawa masuk tunai bagi membayar jumlah yang terhutang olehnya kepada perkongsian. Catatannya adalah seperti berikut:

Catatan Jurnal (akaun modal berbaki kredit): Debit

Akaun Modal

xx

Kredit

Akaun Bank

xx

Catatan Jurnal (akaun modal berbaki debit): Debit

Akaun Bank

xx

Kredit

Akaun Modal

xx

Dalam pembubaran perkongsian ini turut dinyatakan tentang peraturan Garner Lawan Murray. Bagaimanakah untuk menyelesaikan masalah pekongsi yang mempunyai baki debit akaun modal (kekurangan modal) dan pekongsi tersebut tidak mampu menyediakan tunai yang mencukupi bagi menampung kekurangan akaun modalnya, seterusnya pekongsi tersebut diisytiharkan muflis? Penyelesaiannya ialah pekongsi-pekongsi lain akan membantu menampung kekurangan tersebut. Bagi menyelesaikan masalah ini, 26

rujukan kepada kes perundangan yang terkenal iaitu Garner lawan Murray (1904) perlu dibuat. Keputusan yang dibuat oleh hakim yang mengadili kes ini bertentangan dengan prinsip umum yang diterima pakai iaitu pengagihan menurut kadar pengagihan untung rugi yang dipersetujui. Di dalam kes ini diputuskan bahawa baki defisit modal pekongsi yang tidak mampu membayar tunai (muflis) bagi menampung defisit tersebut haruslah di bahagikan di kalangan pekongsi lain mengikut nisbah modal terakhir pekongsi, iaitu baki yang ditunjukkan di dalam akaun modal dari penyata kewangan terkini. Dua syarat utama bagi menggunakan peraturan Garner lawan Murray ialah baki modal pekongsi mestilah debit, dan pekongsi itu tidak mampu menyediakan tunai bagi menampung kekurangan modal tersebut.

Penentuan nisbah modal akhir dipersetujui adalah mengelirukan dan memerlukan pemerhatian yang teliti. Terdapat dua kemungkinan bagi memilih nisbah tersebut iaitu sama ada baki akhir modal selepas realisasi aset atau pun baki akhir akaun modal di dalam penyata kewangan terakhir sebelum pembubaran dibuat. Banyak pendapat menyatakan baki akhir modal dipersetujui ialah merujuk baki akaun modal di dalam penyata kewangan terakhir sebelum pembubaran dibuat. Di dalam perbincangan di atas, pembubaran perkongsian dibuat pada sesuatu tarikh dengan andaian semua aset dapat dijual sekaligus. Pada realitinya situasi ini amat jarang dan sukar untuk terjadi kerana bagi menjual dan menukar sesuatu aset kepada tunai adalah sukar dan memakan masa yang agak panjang. Sekiranya sesebuah perniagaan mempunyai banyak aset tetap seperti tanah, bangunan dan peralatan, dan juga aset semasa seperti stok dan penghutang adalah sukar untuk di realisasi sekaligus. Secara praktikal, pembubaran perniagaan dilakukan secara berperingkat dan isu utama di dalam pembubaran berperingkat ialah siapa di kalangan pekongsi yang layak menerima tunai yang diperolehi dan berapa banyak yang patut pekongsi dapat. Seterusnya, bagaimanakah pengagihan ini dibuat? Pada setiap kali sesuatu aset dijual, tunai yang diperolehi akan diagihkan di kalangan pekongsi dan proses ini dikenali sebagai pengagihan awal. Sebelum sesuatu pengagihan tunai kepada pekongsi dibuat semasa pembubaran, liabiliti haruslah diselesaikan seperti membayar pemiutang perniagaan. Adalah menjadi amalan perundangan iaitu menyelesaikan tuntutan pihak ketiga dahulu sebelum pemilik mendapat tuntutan modalnya. Selepas 27

liabiliti dibayar sepenuhnya, sebarang tunai yang ada bolehlah diagihkan kepada pekongsi bagi membayar jumlah akaun modal dan akaun semasanya.

Bagi mengelak pekongsi mengambil tunai berlebihan, kaedah kerugian maksima dicadangkan untuk digunakan. Berdasarkan kaedah ini, pada sesuatu tarikh pengagihan tunai dibuat, baki aset yang belum dijual dianggap tidak mempunyai nilai. Maka, dari aspek pemilik perniagaan, mereka akan kerugian maksima setakat aset yang tidak dapat dijual itu. Kerugian maksima diagihkan di kalangan pekongsi mengikut kadar pengagihan untung rugi. Seterusnya, jumlah tuntutan modal ditolakkan dengan kerugian maksima yang ditanggung oleh setiap pekongsi akan menghasilkan tunai yang layak diterima oleh setiap pekongsi. Maka, nilai yang diperoleh itu akan dibayar kepada setiap pekongsi. Kaedah umum di dalam mengendalikan pengagihan menurut kaedah kerugian maksima ialah pertama, tuntutan modal pekongsi (jumlah akaun modal dan akaun semasa) disusun secara berlajur. Kemudian, kerugian maksima dikira pada setiap kali pengagihan dibuat dan akhirnya jumlah kerugian maksima yang diperolehi diagihkan kepada pekongsi mengikut kadar pengagihan untung rugi.

28

8. Penutup

Perniagaan perkongsian merupakan perniagaan yang sangat mudah ditubuhkan dan juga mudah dibubarkan kerana ianya ditubuhkan hanyalah semata-mata untuk mengaut keuntungan daripada perniagaan yang dijalankan tanpa menghiraukan samaada perniagaan ini semakin maju atau menghadapi masalah. Perniagaan perkongsian memberi kebaikan dan keburukannya kepada ahli perkongsi dan kepada perniagaan tersebut. Dalam perniagaan perkongsian, setiap ahli kumpulan perlu membayar bon dengan kadar yang telah ditetapkan oleh pihak syarikat atas persetujuan ahli perkongsian dan mendapat persetujuan mahkamah. Perniagaan perkongsian mempunyai banyak ahli dan setiap ahli boleh melibatkan diri dalam aktiviti perkongsian dan hanya boleh menjadi rakan kongsi tidur iaitu ahli rakan kongsi yang tidak mempunyai apa-apa kerja. Mereka akan bekerjasama sekiranya pelaburan yang dibuat mendapat keuntungan kerana mereka ingin mengaut keuntungan yang terhasil daripada perniagaan tanpa melakukan sebarang kerja.

Perniagaan perkongsian mempunyai akaun tertentu untuk mengira butiran-butiran samaada mengalami keuntungan atau kerugian. Setiap butiran akaun perkongsian akan disediakan untuk memberi rujukan kepada semua. Apabila ingin membuka akaun perkongsian, setiap pekongsi haruslah berhati-hati kerana ditakuti membuat kesilapan dan sekiranya seseorang ahli membuat kesilapan dalam menandakan butiran perkongsian, ianya akan menyebabkan akaun yang dibuat akan salah dan setiap ahli perkongsi mengalami risiko untuk menanggung kerugian. Perkongsian merupakan salah satu akaun yang boleh membantu setiap ahlinya mendapat keuntungan dan mengalami kerugian. Ia ditubuhkan mengikut akta-akta tertentu yang telah mendapat persetujuan daripada pihak mahkamah. Ianya tidak boleh dijalankan sesuka hati kerana ianya termaktub dalam akta perniagaan perkongsian. Jadi, setiap kesilapan haruslah

dibuat pembetulan untuk

memastikan akaun perniagaan tidak mengalami masalah. Perniagaan perkongsian tidak rumit ditubuhkan dan tidak memerlukan modal yang besar untuk menjalankannya. Setiap orang boleh menjadi rakan kongsi perniagaan ini sekiranya mereka mampu untuk berkongsi dan bekerjasama dalam perniagaan ini. Perniagaan perkongsian ini juga amat sensitif kerana ianya mudah untuk dibubarkan sekiranya mempunyai sebab-sebab tertentu 29

perniagaan perkongsian

Recommend Documents