MATURA 2015
Język polski | Poziom podstawowy
PRZYKŁADOWE ZADANIA PRZYGOTOWUJĄCE DO NOWEGO EGZAMINU MATURALNEGO NA POZIOMIE PODSTAWOWYM
Prezentowane przykłady zadań pokazują, w jaki sposób można sprawdzać umiejętność rozumienia różnych tekstów: literackich, nieliterackich i ikonograficznych. Reprezentują różne typy zadań zamkniętych. Każde z nich odnosi się do umiejętności zapisanych w podstawie programowej progr amowej i sprawdzanych na egzaminie maturalnym z języka polskiego na poziomie podstawowym. Nie wyczerpują one jednak wszystkich typów zadań, które k tóre mogą wystąpić w arkuszu egzaminacyjnym. Należy pamiętać, że w części testow testowej ej arkusza, odnoszącej się do do tekstu nieliterackiego, wystąpią zadania zarówno zamknięte, jak i otwarte. ZADANIE 1. Zaznacz poprawne dokończenie zdania.
Tak zwana czwarta ściana w ściana w teatrze to sceny.. A. plastyczne zagospodarowanie sceny B. boczne elementy sceny zakryte kurtyną. C. przestrzeń oddzielająca scenę od widowni. D. malowana ścianka stwarzająca wrażenie głębi.
Wymaganie ogólne Wymaganie szczegółowe Poprawne odpowiedzi
II 2.11 C
wsip.pl/nowa-matura
1
MATURA 2015
Język polski | Poziom podstawowy
TEKSTY ŹRÓDŁOWE: I
II
III
Caspar David Friedrich
Alfred Sisley
Jan Vermeer
Wędrowiec nad morzem mgły
Kanał Saint-Martin
Lekcja muzyki
ZADANIE 2. Przyporządkuj obrazom rodzaje perspektywy, dzięki której malarze osiągnęli wrażenie głębi. Zaznacz obok każdej cyfry (I–III) oznaczającej obraz odpowiednią literę (A–D) przyporządkowaną rodzajowi perspektywy.
I
Obraz II
jest przykładem zastosowania perspektywy
III
I. A / B / C / D
II. A / B / C / D
A
barwnej.
B
linearnej.
C
powietrznej.
D
odwróconej.
III. A / B / C / D
Wymaganie ogólne Wymaganie szczegółowe Poprawne odpowiedzi
II 2.11 I–C; II–A; III–B
ZADANIE 3. Przyporządkuj nazwiskom poetów i pisarzy nazwy epok, w których tworzyli. Zaznacz pod tabelą obok każdego nazwiska (I–V) literowy symbol właściwej epoki (A–F).
I Bolesław Prus II Ignacy Krasicki III Stefan Żeromski IV Jan Kochanowski V Adam Mickiewicz
tworzył w epoce
A B C D E F
baroku. renesansu. oświecenia. romantyzmu. pozytywizmu. Młodej Polski.
wsip.pl/nowa-matura
2
MATURA 2015
Język polski | Poziom podstawowy
I. II. III. IV. V.
A/B/C/D/E/F A/B/C/D/E/F A/B/C/D/E/F A/B/C/D/E/F A/B/C/D/E/F
Wymaganie ogólne Wymaganie szczegółowe Poprawne odpowiedzi
II 2.2
ZADANIE 4. Zaznacz wszystkie poprawne odpowiedzi.
Który z twórców przebywał na emigracji? A. Leopold Staff. B. Czesław Miłosz. C. Witold Gombrowicz. D. Miron Białoszewski. E. Kazimierz Wierzyński.
Wymaganie ogólne Wymaganie szczegółowe Poprawne odpowiedzi
II 2.2
ZADANIE 5. TEKST ŹRÓDŁOWY: Jan Kochanowski Tren IX
Kupić by cię, Mądrości, za drogie pieniądze! Która, jesli prawdziwie mienią, wszytki żądze, Wszytki ludzkie frasunki umiesz wykorzenić, A człowieka tylko nie w anioła odmienić, Który nie wie, co boleść, frasunku nie czuje, Złym przygodom nie podległ, strachom nie hołduje. Ty wszytki rzeczy ludzkie masz za fraszkę sobie, Jednaką myśl tak w szczęściu, jako i w żałobie Zawżdy niesiesz. Ty śmierci namniej się nie boisz, Bezpieczna, nieodmienna, niepożyta stoisz. Ty bogactwa nie złotem, nie skarby wielkimi, Ale dosytem mierzysz i przyrodzonymi Potrzebami. Ty okiem swym nieuchronionym wsip.pl/nowa-matura
3
MATURA 2015
Język polski | Poziom podstawowy
Nędznika upatrujesz pod dachem złoconym, A uboższym nie zajźrzysz szczęśliwego mienia, Kto by jedno chciał słuchać twego upomnienia. Nieszczęśliwy ja człowiek, którym lata swoje Na tym strawił, żebych był ujźrzał progi twoje! Terazem nagle z stopniów ostatnich zrzucony I między insze, jeden z wiela, policzony. J. Kochanowski, Dzieła polskie, PIW, Warszawa 1989.
Uzupełnij zdanie, tak aby było prawdziwe. Wpisz w lukę przymiotnik określający właściwą lozoę.
Mądrość, do której poeta zwraca się w rozbudowanej apostroe, związana jest z lozoą __________ .
Wymaganie ogólne Wymaganie szczegółowe Poprawne odpowiedzi
II 3.2
TEKST ŹRÓDŁOWY: Kazimierz Przerwa-Tetmajer Melodia mgieł nocnych (Nad Czarnym Stawem Gąsienicowym)
Cicho, cicho, nie budźmy śpiącej wody w kotlinie, lekko z wiatrem pląsajmy po przestworów głębinie... Okręcajmy się wstęgą naokoło księżyca, co nam ciała przezrocze tęczą blasków nasyca, i wchłaniajmy potoków szmer, co toną w jeziorze, i limb szumy powiewne, i w smrekowym szept borze, pijmy kwiatów woń rzeźwą, co na zboczach gór kwitną, dźwięczne, barwne i wonne, w głąb wzlatujmy błękitną. Cicho, cicho, nie budźmy śpiącej wody w kotlinie, lekko z wiatrem pląsajmy po przestworów głębinie... Oto gwiazdę, co spada, lećmy chwycić w ramiona, lećmy, lećmy ją żegnać, zanim spadnie i skona, puchem mlecza się bawmy i ćmy błoną przezroczą, i sów pierzem puszystym, co w powietrzu krąg toczą, nietoperza ścigajmy, co po cichu tak leci, jak my same, i w nikłe oplatajmy go sieci, z szczytu na szczyt przerzućmy się jak mosty wiszące, gwiazd promienie przybiją do skał mostów tych końce, a wiatr na nich na chwilę uciszony odpocznie, nim je zerwie i w pląsy pogoni nas skocznie... http://literat.ug.edu.pl/tetmajer/026.htm
wsip.pl/nowa-matura
4
MATURA 2015
Język polski | Poziom podstawowy
ZADANIE 6. Zaznacz poprawne dokończenie zdania.
Wiersz Kazimierza Przerwy-Tetmajera jest przykładem utworu A. impresjonistycznego. B. naturalistycznego. C. ekspresjonistycznego. D. realistycznego.
Wymaganie ogólne Wymaganie szczegółowe Poprawne odpowiedzi
II 2.2
ZADANIE 7. Zaznacz poprawną odpowiedź.
Wskaż poprawny adres bibliograczny artykułu na stronie internetowej. A. Roman Krzywy, 2013, „Muza” Jana Kochanowskiego, http://www.staropolska.pl/renesans/opracowania/Krzywy_Muza.html. B. R. Krzywy, „Muza” Jana Kochanowskiego, http://www.staropolska.pl/renesans/opracowania/Krzywy_Muza.html, 2013. C. Krzywy R., 2013, „Muza” Jana Kochanowskiego, http://www.staropolska.pl/renesans/opracowania/Krzywy_Muza.html. D. Krzywy R., „Muza” Jana Kochanowskiego, http://www.staropolska.pl/renesans/opracowania/Krzywy_Muza.html, 2013.
Wymaganie ogólne Wymaganie szczegółowe Poprawne odpowiedzi
I 2.2 C
wsip.pl/nowa-matura
5
MATURA 2015
Język polski | Poziom podstawowy
ZADANIE 8. Przyporządkuj podane w tabeli pozycje bibliograczne odpowiednim działom bibliograi. Zaznacz pod tabelą obok każdego działu (I–II) odpowiednie litery (A–E) przyporządkowane pozycjom bibliogracznym.
I
II
W dziale „Literatura podmiotu” W dziale „Literatura przedmiotu”
A należy umieścić następujące pozycje:
I. A / B / C / D / E Wymaganie ogólne Wymaganie szczegółowe Poprawne odpowiedzi
Romantyzm i historia
Marii Janion i Marii Żmigrodzkiej.
B
Studia z dziejów literatury
C
Wybór dramatów
D E
Juliana Krzyżanowskiego. Stanisława Ignacego Witkiewicza. Vade-mecum
Cypriana Kamila Norwida. Pan Tadeusz Adama Mickiewicza.
II. A / B / C / D / E I 2.4 I– C, D, E II– A, B
ZADANIE 9. Zaznacz poprawną odpowiedź.
Ilu jest narratorów w Lalce Bolesława Prusa? A. Jeden – wypowiadający się w trzeciej osobie. B. Jeden – wypowiadający się w pierwszej osobie. C. Dwóch – wypowiadający się w trzeciej osobie i Ignacy Rzecki. D. Dwóch – wypowiadający się w trzeciej osobie i Stanisław Wokulski.
Wymaganie ogólne Wymaganie szczegółowe Poprawne odpowiedzi
II 2.4 II–C
wsip.pl/nowa-matura
6