UNIVERSIDAD PERUANA LOS ANDES FACULT ACULTAD DE DERECH D ERECHO O Y CIENCIAS CIE NCIAS POLITICAS POLIT ICAS
AMPARO AMPARO CONTRA CONTR A AMPARO AMPARO
TRABAJO DE INVESTIGACIÓN
• • • •
GRASIELA MARTHA QUISPE QUISPE CESAR CONTRERAS PAUCAR LISBETH PONCE HUERE VICTOR LATORRE ZEGARRA
LIMA – PERÚ 2015
ASESOR MARY ELENA VILCAPOMA SALAS
2
ASESOR MARY ELENA VILCAPOMA SALAS
2
A Dios, por brindarnos a di!"a d# a sa$d % bi#n#s&ar '(si!o % #spiri&$a)
3
AGRADECIMIENTO
A*rad#!#+os a Dios por darnos sa$d, a n$#s&ros !o+pa#ros por s$ apo%o, d#di!a!i-n % #s'$#r.o #n a r#ai.a!i-n d# #s &raba/o d# in0#s&i*a!i-n, a n$#s&ros padr#s por s$ apo%o in!ondi!iona % a'#!&o 1$# nos brindan d(a a d(a, a n$#s&ro pro'#sor por s$ !o+pro+iso pro'#siona para !on noso&ros)
4
INTRODUCCIÓN En n$#s&ro +a abordado, d#b#+os !onsid#rar # d#sarroo in&rod$!&orio %a apr#ndido d# D#r#!"o Pro!#sa Cons&i&$!iona, # +is+o 1$# s# o!$pa d# #s&$diar os -r*anos % d# as nor+as pro!#sa#s 1$# d#!id#n #n !$an&o a os d#r#!"os r#!ono!idos #n a !ons&i&$!i-n, sin in'#rir pro'$nda+#n #n #o, i+i&ar#+os #s #s&$dio #n # d#sarroo #sp#!('i!o d# +a) D#b# n#rs# pr#s#n ad#+2s 1$# a 3$risdi!!i-n Cons&i&$!iona #n # P#r4, &i#n# $n '$n!iona+i#n&o d# sis+a d$a d# !on&ro, 1$# #n s$s ini!ios '$# !onsid#rada !o+o $n sis+a +i5&o, 'r$&o d# a !on*o+#ra!i-n d# os sis+as i+pan&ados #n E$ropa % Es&ados Unidos, % #n #sp#!('i!o *obi#rna a /$risdi!!i-n !ons&i&$!iona d# a ib#r&ad ,#n !$an&o a a *aran&(a d# a+paro, 1$# pro*# d#r#!"o d# na&$ra#.a #sp#!ia % dis&in&a a a d# os d#r#!"os s$b/#&i0os ordinarios, por s#r pro!&or#s d# a di*nidad % a #5isn!ia "$+ana) E Trib$na Cons&i&$!iona #s # #n!ar*ado d# #/#r!#r # !on&ro !on!#n&rado d# !ons&i&$!ionaidad d# a #%, #s d#!ir 1$# s# #n!ar*a d# #'#!&$ar # !on&ro d# !ons&i&$!ionaidad) E pro!#so d# a+paro !o+o ins&i&$!i-n pro!#sa, &i#n# por 'inaidad # pro*#r os d#r#!"os !ons&i&$!iona#s 1$# s# !on!r#&an !on a r#posi!i-n d# as !osas a #s&ado anrior a a 0ioa!i-n o a+#na.a d# 0ioa!i-n d# d#r#!"o !ons&i&$!iona in0o!ado, ni#ndo #n !$#n&a 1$# # dis#o !ons&i&$!iona d# os d#r#!"os pro*idos por # pro!#so d# a+paro, p$#d# !ara!ri.ars# por n#r !ar2!r &o&ai.ador, !o+pr#ndi#ndo a pro!!i-n d# &odos os d#r#!"os !ons&i&$!iona#s no pro*idos por os o&ros pro!#sos d# &$a d# os d#r#!"os '$nda+#n&a#s !o+o son # "2b#as !orp$s % "2b#as da&a, in!$so a d#!ir d# a disposi!i-n !ons&i&$!iona d# n4+#r$s ap#r&$s, #s&os d#r#!"os d#b#n #5nd#rs# a &odo &ipo !on#5o d# d#r#!"o !on+pado #n a !ons&i&$!i-n 1$# a'#! os 0aor#s '$nda+#n&a#s d# s#r "$+ano, si#ndo $na inrpr#&a!i-n #5nsi0a) Los a$+nos)
5
INDICE CARATULA666666666666666)66)I NOMBRE DEL DOCENTE ASESOR66666))))))II DEDICATORIA6666666666666)66))III AGRADECIMIENTO666666))666)66)))))))IV INTRODUCCI7N66666666666)666)))V INDICE666666666666666)))666))VI
CAPITULO I ANTECEDENTE HISTORICO 8)8)9 Pro!#so d# A+paro66666666666666666666)66))): 8);)9 La A!!i-n d# A+paro #n # P#r46666666666666)6))66))8<
CAPITULO II MARCO TEORICO ;)8)9Pro!#sos
Cons&i&$!iona#s
d#
A+paro
!on&ra
R#so$!ion#s
3$di!ia#s666666666666666666666666666))6)))8; ;)8)8)9 La T#sis R#s&ri!&i0a666666666666666666666))68; ;)8);)9 La T#sis P#r+isi0a666666666666666666666))) 6)8= ;);)9 I+pro!#d#n!ia d# A+paro !on&ra R#so$!ion#s 3$di!ia#s6666666))8> ;)=)9Car2!r #5!#p!iona d# A+paro !on&ra R#so$!ion#s 3$di!ia#s666)6)))8? 6
;)>)9Con&ro Cons&i&$!iona d# R#so$!ion#s 3$di!ia#s66666 66666)6 8@ ;)>)8)9 E5a+#n d# ra.onabiidad6666666666666666666)8@ ;)>);)9 E5a+#n d# !o"#r#n!ia66666666666666666666)8@ ;)>)=)9E5a+#n d# s$'i!i#n!ia66666666666666666666)))8@ ;)?)9S#nn!ias R#so$!ion#s
d# Trib$na
Cons&i&$!iona r#sp#!&o a A+paro 3$di!ia#s,
!on&ra !ririo
anrior666666666666666666666))8: ;))9Pro!#d#n!ia d# Pro!#so Cons&i&$!iona d# A+paro !on&ra A+paro, pr#!#d#n 0in!$an)))));= ;)@)9D#r#!"os $nda+#n&a#s 0$n#rados para a pro!#d#n!ia d# Pro!#so d# A+paro !on&ra A+paro6666666666666666666666))));?
CONCLUSION666666666666666666666666666)6; BIBLIOGRAIA6666666666666666666666666666;@ ANEO6666666666666666666666666666666);:
7
CAPITULO I ANTECEDENTE HISTORICO 1.1.- PROCESO DE AMPARO. En # P#r4, ini!ia+#n no s# !onsid#r- a a+paro !o+o ins&i&$!i-n a$&-no+aF "as&a 8@, a 4ni!a *aran&(a #5isn #ra # "2b#as !orp$s, a +is+a 1$# '$# d#sna&$rai.ada por a&rib$(rs## a &$a d# d#r#!"os d# &odo &ipo) S# p$#d# "abar d# A+paro d# +an#ra a$&-no+a, r#*$ando d# +an#ra #5pr#sa % por pri+#ra 0#. pos&i0i.ado, d#sd# a #n&rada #n 0i*#n!ia d# a Cons&i&$!i-n d# 8@, 1$#dando !onsa*rado !o+o +#!anis+o d# pro!!i-n /$risdi!!iona d# os d#r#!"os r#!ono!idos !ons&i&$!iona+#n, 1$# #sp#!i'i!aba o si*$i#n
Artícu! 2"5.- #La a!!i-n d# a+paro !a$a a os d#+2s d#r#!"os r#!ono!idos por a Cons&i&$!i-n 1$# s#an 0$n#rados o a+#na.ados por !$a1$i#r a$&oridad, '$n!ionario o p#rsona) La !ons&i&$!i-n Po(&i!a d# Es&ado, nor+a /#r2r1$i!a+#n s$p#rior d# Es&ado P#r$ano, !$ando &$0o 0i*#n!ia #n 8=, r#sp#!&o a a a!!i-n d# a+paro s#aa
Artícu! 200.- S!$ %&r&$tí&' c!$'t(tuc(!$&)'*
8
La A!!i-n d# A+paro, 1$# pro!#d# !on&ra # "#!"o $ o+isi-n, por par d# !$a1$i#r a$&oridad, '$n!ionario o p#rsona, 1$# 0$n#ra o a+#na.a os d#+2s d#r#!"os r#!ono!idos por a Cons&i&$!i-n) No pro!#d# !on&ra nor+as #*a#s ni !on&ra r#so$!ion#s /$di!ia#s #+anadas d# pro!#di+i#n&o r#*$ar B#rna#s, 8J) Posrior+#n +#dian +odi'i!a!i-n d# in!iso #n r#'#r#n!ia por # ar&(!$o 4ni!o d# a L#% NK ;>@<, p$bi!ada # 8;<8?, 0i*#n "as&a a '#!"a, &i#n# # si*$i#n &o
Artícu! 200.- S!$ %&r&$tí&' c!$'t(tuc(!$&)' La A!!i-n d# A+paro, 1$# pro!#d# !on&ra # "#!"o $ o+isi-n, por par d# !$a1$i#r a$&oridad, '$n!ionario o p#rsona, 1$# 0$n#ra o a+#na.a os d#+2s d#r#!"os r#!ono!idos por a Cons&i&$!i-n, !on #5!#p!i-n d# os s#aados #n # in!iso si*$i#n) No pro!#d# !on&ra nor+as #*a#s ni !on&ra r#so$!ion#s /$di!ia#s #+anadas d# pro!#di+i#n&o r#*$ar) En !$an&o a nor+as #sp#!('i!as, s# &$0o r#*$ado !on $na +aa d#no+ina!i-n !o+o A!!i-n d# A+paro, pr#!isando 1$# # &r+ino a!!i-n, #s #nndida !o+o a 'a!$&ad 1$# &i#n#n &odas as p#rsonas para pod#r a!$dir a -r*ano /$risdi!!iona a 'in d# "a!#r 0a#r $na pr#nsi-n % no # #'#!&o p#rs#*$ido d# soi!i&ar &$a d# $na *aran&(a !ons&i&$!iona, #5pr#sa+#n #n #%#s dis&in&as 1$# '$#ron a!&$a+#n s$pri+idas por # A!&$a C-di*o Pro!#sa Cons&i&$!iona, #+p#ro di!"as disposi!ion#s '$#ron #s*ri+idas #n as si*$i#ns nor+as % s$s !onsi*$i#ns +odi'i!a!ion#s par!ia#s a sab#r 8J La L#% NK ;=?<, L#% d# H2b#as Corp$s % A+paroF ;J La L#% NK ;?=:, L#% !o+p#+#n&aria d# a L#% d# H2b#as Corp$s % A+paroF =J La L#% NK ;?<88, 1$# +odi'i!a par!ia+#n a L#% NK ;=?<F 9
>J La L#% NK ;?=8?, 1$# +odi'i!a par!ia+#n a L#% NK ;=?<F ?J E D#!r#&o L#% NK ;?>==, 1$# +odi'i!a a L#% NK ;=?< % a L#% NK ;>:F J La L#% NK ;;>:, 1$# +odi'i!a par!ia+#n a L#% NK ;=?<F @J Los ar&(!$os ;< a =, !on #5!#p!i-n d# ar&(!$o ?:, as( !o+o a pri+#ra % s#*$nda disposi!i-n *#n#ra d# a L#% NK ;>=?, L#% Or*2ni!a d# Trib$na Cons&i&$!iona :J E D#!r#&o L#*isa&i0o NK :;>, 1$# +odi'i!a par!ia+#n a L#% NK ;=?<F J La L#% NK ;@=, 1$# +odi'i!a par!ia+#n a L#% NK ;=?<F 8, % P$bi!ado # =899;<<>, para #n&rar #n 0i*#n!ia a par&ir d# $no d# di!i#+br# d# ao ;<<>)
1.2.- LA ACCION DE AMPARO EN EL PERU La d#'#nsa d# os d#r#!"os '$nda+#n&a#s r#!ono!idos #n a Cons&i&$!i-n #s a1$#o 1$# s# a+a *aran&(as !ons&i&$!iona#s, #n &an&o 1$# #sp#!('i!a+#n, a a!!i-n d# a+paro, pro*# &odos os d#r#!"os !ons&i&$!iona#s 1$# no s#an !a$ados ni por # H2b#as Corp$s, ni por # H2b#as Da&a, !ons&i&$%#n r#sid$a+#n # !a&2o*o d# d#r#!"os a s#r &$ados +#dian # a+paro) Por #o #s prin!ipio d# a+paro a pro!#d#n!ia !on&ra a*r#sion#s +ani'i#s&as d# D#r#!"o $nda+#n&a Mar&in#., ;<<@J)
10
La d#'#nsa d# os d#r#!"os !onnidos #n a !ons&i&$!i-n #n s$ 2+bi&o ad/#&i0o, par d# d#r#!"o d# d#'#nsa, # !$a #s $n a&rib$&o #s#n!ia d# d#bido pro!#so) Con'or+# a P#dro Ns&or Sa*4#s, # a+paro #s ))) $na a!!i-n 'or+a a$&-no+a, 1$# d#b(a pro*#r &odos os d#r#!"os "$+anos r#!ono!idos por a Cons&i&$!i-n, si#+pr# 1$# '$#ran !i#r&os, #5i*ib#s, !on!r#&os, % 1$# pro0ini#ra a #si-n o a+#na.a d#sar&i!$ar#s o d# Es&ado)))S# /$.*a # a+paro !o+o $na a!!i-n #5!#p!iona, #n d#'#!&o d# as ordinarias inrponib#s por !$a1$i#r p#rsona, !on &r2+i r2pido, 0iab# in!$so !on&ra a!&os d# pod#r /$di!ia) Por #o, s# p$#d# a'ir+ar 1$# a a!!i-n d# a+paro &i#n# a +a*ni&$d d# s#r d#r#!"o ad/#&i0o, s$sn&ado #n s$ d#r#!"o s$s&an&i0o 1$# 0i#n# a s#r # &o !ons&i&$!iona, o&or*ado s#*4n # pod#r !ons&i&$%#n, para 1$# n*a a !aidad d# nor+a s$pr#+a) La do!&rina "a ido #0o$!ionando % adap&ando s$ 2+bi&o d# api!a!i-n, #s +is+o !ririo d#b# #s&ab#!#rs# a n#r # asp#!&o posi&i0o, r#'#rido a 1$# # A+paro por a 0$n#ra!i-n d# os d#+2s d#r#!"os !onnidos #n a !ons&i&$!i-n di'#r#ns d# as o&ros pro!#sos !ons&i&$!iona#s, por #o, s# p$#d# in'#rir d# a!$#rdo a os !ririos d# inrpr#&a!i-n, 1$# a !ons&i&$!i-n *aran&i.a % so0#n&a a &odo !i$dadano #n &odos s$s d#r#!"os % ib#r&ad#s, in!$so a!#p&ando a sis d# os d#r#!"os no #s&ip$ados #5pr#sa+#n, por a !on!#p!i-n d# n$+#r$s ap#r&$s, 1$# !onsa*ra a posibiidad d# *aran&i.ar d#r#!"os !on#5os a os #s&ab#!idos #n a !ons&i&$!i-n % # d#r#!"o inrna!iona) La sis 1$# a !on&in$a!i-n s# 0i#n# #*ar, #s #sa, d# pro*#r # r#sp#&o d# a p#rsona "$+ana % s$ di*nidad, p#ro 1$# #n !on&raposi!i-n d# a nor+a&i0a ad/#&i0a, inrr$+p# #s&a posibiidad a di'#rir !on a *aran&(a d# pro!!i-n s-o d# d#r#!"os #5pr#sa+#n !onnidos #n a !ons&i&$!i-n, +a 1$# d#b# sa0ars#) 11
E+p#ro #n prin!ipio, s# p$#d# #s&ab#!#r 1$# a pro!!i-n #s # ras*o '$nda+#n&a d# a A!!i-n d# A+paro % 1$# !ond$!# a &ipi'i!aro a inrior d# a T#or(a G#n#ra d# Pro!#so, !o+o $n *ran pro!#so !a$ar d# D#r#!"os Cons&i&$!iona#s) M#.a, ;<<@J
CAPITULO II MARCO TEORICO 2.1.-PROCESOS CONSTITUCIONALES DE AMPARO CONTRA RESOLUCIONES +UDICIALES. Es Ins&i&$&o pro!#sa, p#s# a s$ r#a&i0a da&a, s# !anai.-, *ra!ias a 1$# #n $n 2+bi&o d# r#sp#&o d# d#bido pro!#so +$% a+pio s# #s&ab#.!an +$!"os +2s +#!anis+os d# pro!!i-n % #5a+#n d# posib#s 0ioa!ion#s d# d#r#!"os !ons&i&$!iona#s 1$# p$#dan s#r a'#!&ados #n a &ra+i&a!i-n d# as !a$sas) Por #o, # a+ado a+paro !on&ra r#so$!ion#s /$di!ia#s, #n a do!&rina s# #s&ab#!ido !o+o # A+paro !on&ra A+paro, % d#b# r#'#rirs# 1$# ni a
12
Cons&i&$!i-n ni a L#% ;=?< s# pron$n!iaron r#sp#!&o a a+paro !on&ra a+paro, d# +an#ra #5pr#sa) E+p#ro, # pro!#so Cons&i&$!iona d# A+paro r#sp#!&o d# R#so$!ion#s 3$di!ia#s, &i#n# #n a do!&rina 0#r&i#ns di'#r#ns a sab#r
2.1.1.- L& T)'(' R)'tr(ct(,& Por # !$a no r#s$&a posib# a pro!#d#n!ia d# a+paro 'r#n a $na r#so$!i-n /$di!ia)
2.1.2.- L& T)'(' P)r('(,& A d#!ir d# Caros M#s(a, 1$# !o+o s$ +is+o no+br# indi!a da por 02ida a posibiidad d# 1$# $na r#so$!i-n /$di!ia s#a !$#s&ionada #n $n pro!#so !ons&i&$!iona d# a+paro, !on # prop-si&o d# as#*$rar a 0i*#n!ia % # r#sp#&o d# os d#r#!"o '$nda+#n&a#s % #o pr#s#n&a dos 0arians
A.- T)'(' )r('(,& &(&* s#*4n a !$a s# p$#d#n in0o!ar a+paros !on&ra &odo &ipo d# r#so$!ion#s /$di!ia#s si#+pr# 1$# s$ #5p#di!i-n "a%a #s&ado s$/#&a a a 0ioa!i-n o a+#na.a d# $n d#r#!"o !ons&i&$!iona)
/.-T)'(' )r('(,& !)r&&* s$pon# a inrposi!i-n d# $n pro!#so !ons&i&$!iona d# a+paro !on&ra $na r#so$!i-n /$di!ia soa+#n !$ando #s&2 #n /$#*o a 0ioa!i-n d# os d#r#!"os a a &$a /$di!ia % a d#bido pro!#so % s-o pro!#d# si # a*ra0iado no "a d#/ado !ons#n&ir a r#so$!i-n /$di!ia 1$# o #siona, 1$# si#+pr# d#b# s#r a 4&i+a %a 1$# "a% 1$# a*o&ar &odos os +#dios i+p$*na&orios a inrior d# pro!#so /$di!ia ordinario, s#a !i0i, abora, p#na, ad+inis&ra&i0o, &rib$&ario, #&!) E !-di*o a!o*#, p$#s, a sis p#r+isi0a r#s&ri!&i0a p#ro i+pid# a inrposi!i-n d# a+paro !on&ra a+paro, sin 1$# #o s#a obs&2!$o para
13
s$ pro!#d#n!ia #n !asos #5!#p!iona#s, s#*4n os par2+#&ros 1$# "a s#n&ado # Trib$na Cons&i&$!iona) Por s$ par # Trib$na Cons&i&$!iona #n a +#dida 1$# a in&an*ibiidad d# a !osa /$.*ada o !osa d#!idida #s&2 !ondi!ionada por a r#*$aridad d# pro!#so, !ab# a #5!#p!i-n d# a pro!#d#n!ia d# a a!!i-n d# a+paro !on&ra as r#so$!ion#s /$di!ia#s in!$so #n 0(a d# #/#!$!i-n d# s#nn!ia o d# o&ro &ipo, si#+pr# 1$# #s# pro!#so s# "a%a r#ai.ado in!$+pi#ndo os prin!ipios % d#r#!"os !ons&i&$!iona#s d# d#bido pro!#so % a &$a /$risdi!!iona) Asi+is+o, si #n di!"o pro!#so s# "$bi#ra r#sp#&ado # d#bido pro!#so, a !osa /$.*ada s#r(a +aria % no "abr(a r#!$rso d# a+paro 02ido !on&ra # +is+o) Landa, ;<<@J P#ro, a &$a d# d#bido pro!#so % a &$a /$risdi!!iona #n o 1$# s#a api!ab# a!an.a a &odo &ipo d# pro!#sos si#ndo #5i*ib#s d# +an#ra *#n#ra)
2.2.-IMPROCEDENCIA DEL AMPARO CONTRA RESOLUCIONES +UDICIALES. La ins&i&$!i-n /$r(di!a 1$# a do!&rina d#no+ina a+paro !on&ra a+paro, 1$# s# #n!$#n&ra s$bs$+ida d# a!$#rdo a ar&(!$o ? In!) d# C-di*o Pro!#sa Cons&i&$!iona, d#r+ina s$ i+pro!#d#n!ia)
Artícu! 5 C&u'&)' ) (r!c))$c(&* No pro!#d#n os pro!#sos !ons&i&$!iona#s !$ando I$c.. S# !$#s&ion# $na r#so$!i-n 'ir+# r#!a(da #n o&ro pro!#so !ons&i&$!iona o "a%a i&isp#nd#n!ia) Por #o a d#!ir d# Caros M#sia, no !ab#n p$#s, #n !ons#!$#n!ia, a i+p$*na!i-n d# pro!#sos !ons&i&$!iona#s !on r#so$!i-n 'ir+#, %a 1$# a #si-n a d#r#!"o '$nda+#n&a d#b# s#r &an +ani'i#s&o #n s$ i#*aidad, arbi&rari#dad # i#*i&i+idad, 1$# no r#1$i#r# d# nin*4n &ipo d# proban.a) La !a$sa d# i+pro!#d#n!ia 1$# a1$( s# !onsa*ra, &i#n# !o+o ob/#&o i+p#dir 1$# # pro!#so !ons&i&$!iona s# !on0i#r&a #n o&ra ins&an!ia +2s #n a !$a dis!$&ir # 14
r#s&ab#!i+i#n&o d# $n d#r#!"o abso$&a+#n r#s&ab#!ido o d#n#*ado por1$# # a!&o #si0o no '$# &a, p$#s p$#d# s#r 1$# a a$&oridad "a%a a!&$ado #n # #/#r!i!io r#*$ar d# s$s !o+p#n!ias 1$# o "abii&an a r#s&rin*ir ra.onab#+#n # d#r#!"o) M#s(a, ;<<>J Asi+is+o &a+po!o p$#d# 0#n&iars# a &ra0s d# pro!#so !ons&i&$!iona #n !aso d# i&isp#nd#n!ia, #s d#!ir no pro!#d# si a !on&ro0#rsia #s&2 si#ndo dis!$&ida #n o&ro pro!#so /$di!ia) E+p#ro, # Trib$na Cons&i&$!iona "a s#aado 1$# di!"o disposi&i0o d# i+pro!#d#n!ia d# A+paro !on&ra A+paro, no d#b# inrpr#&ars# #n # s#n&ido ira, p$#s #n $n Es&ado Cons&i&$!iona d# D#r#!"o &oda +o&i0a!i-n % /$s&i'i!a!i-n d# 'aos d#b#n ad#!$ars# a #s par2+#&ro) Es par2+#&ro d# inrpr#&a!i-n d#b# #nnd#rs# a a $. d# as nor+as !ons&i&$!iona#s, por #o # C-di*o Pro!#sa Cons&i&$!iona % # !4+$o d# nor+as posi&i0as d# #s&ado p#r$ano, d#b#n r#'#/ar # ord#n /$r(di!o #n $na /#rar1$(a 'or+a&i0a !$%a !4spid# s# #n!$#n&ra #n a Car&a Ma*na, por #o no d#b# #s!apar d# #s !ririo inrpr#&a&i0o # !i&ado ar&(!$o ? In!) d# C-di*o Pro!#sa Cons&i&$!iona, sino inrpr#&ars# !on'or+# a ar&(!$o ;<< In!) ; d# a Cons&i&$!i-n, 1$# s#aa 1$# no pro!#d# # a+paro !on&ra r#so$!ion#s /$di!ia#s #+anadas d# pro!#di+i#n&o r#*$ar) Por #o, d# a!$#rdo a o pr#!#p&$ado por # Trib$na Cons&i&$!iona, d#b# #nnd#rs# 1$# a pro"ibi!i-n d# ar&(!$o ? In!) d# C)P)Cons&) #s s-o para !asos #n os 1$# # &rib$na /$risdi!!iona #n!ar*ado d# r#so0#r $na d#+anda a+paro o "a "#!"o d# a!$#rdo a d#r#!"o % r#sp#&ando &odas as *aran&(as d# pro!#so, #s d#!ir si#+pr# 1$# "a%a sido r#s$#&o d# a!$#rdo a $n pro!#di+i#n&o r#*$ar, sin a'#!&ar os d#r#!"os '$nda+#n&a#s, as( s# #s&ab#!i#n # Caso M$ni!ipaidad Pro0in!ia d# San Pabo E5p) NK =:>9;<<>9PATC)
15
2.3.-CAR4CTER ECEPCIONAL DEL AMPARO CONTRA RESOLUCIONES +UDICIALES. E +od#o d# inrpr#&a!i-n d# Trib$na Cons&i&$!iona r#sp#!&o d# a pro!#d#n!ia d# A+paro !on&ra A+paro, # +is+o 1$# #s&ab#!# di!"a posibiidad, s# "a as#*$rado d# #n'a&i.ar 1$# a na&$ra#.a d# di!"a ins&i&$!i-n #s si#+pr# #5!#p!iona) Para 1$# #a s#a pro!#d#n, n#+os 1$# #n!on&rarnos an $na *ra0# % +ani'i#s&a 0$n#ra!i-n d# os d#r#!"os '$nda+#n&a#s 1$# ad1$i#ran r##0an!ia !ons&i&$!iona) D# a"( s# d#spr#nd# 1$# $na p#rsona no podr(a inrpon#r $n a+paro !on&ra $n pro!#so anrior d# a +is+a na&$ra#.a, si #s 1$# a 0$n#ra!i-n d# d#r#!"os #n #s 4&i+o s-o &i#n# d#'i!i#n!ias d# !ar2!r #*a, % no a'#!&a # !onnido d# !ons&i&$!iona d# os d#r#!"os '$nda+#n&a#s) En #s# #nnd#r # pro!#so !ons&i&$!iona d# a+paro !on&ra a+paro s# !on'i*$ra !o+o $na #5!#p!i-n d#n&ro d# a #5!#p!i-n, por o 1$# os /$#!#s d#b#n 0aorar a innsidad d# a a'#!&a!i-n % # ni0# d# a!r#di&a!i-n 1$# s# pr#s#n a #'#!&os d# no p#r+i&ir 1$# !$a1$i#r a#*a!i-n p$#da +#r#!#r $na n$#0a r#0isi-n d# os pro!#sos !ons&i&$!iona#s) Es Co#*iado !onsid#ra p#r&in#n d#/ar #s&ab#!ido 1$# s$ $so #5!#p!iona s-o podr2 prosp#rar por 4ni!a 0#. % !on'or+# a as r#*as 1$# s# d#sarroan +2s ad#an) Landa, ;<<@J Las ra.on#s d# ord#n /$r(di!o # ins&i&$!iona 1$# r#spadan # A+paro !on&ra A+paro, son
&6 E r($c((! ) ')%ur(& 7urí(c&* indisp#nsab# para # *o!# % dis'r$ d# os d#r#!"os % ib#r&ad#s #n # Es&ado d#+o!r2&i!o, #n a +#dida #n 1$# p#r+i&ir a+paros s$!#si0os *#n#rar(a $na p#r+an#n in#s&abiidad # ins#*$ridad #n os /$s&i!iab#sF
16
86 E r($c((! ) ($ut&8((& ) &' )c('(!$)' 7u(c(&)'* sobr# &odo !$ando #n os pro!#sos !ons&i&$!iona#s s# &ra&a d# r#s&ab#!#r si&$a!ion#s prod$!idas a !ons#!$#n!ia d# a'#!&a!ion#s a os d#r#!"os !ons&i&$!iona#sF
c6 E r($c((! ) !!rtu$(& 9 ):(c&c(& ) & r!t)cc(;$ ) !' )r)c
6 =($&)$t) %, #n &odo !aso, 1$i#n !onsid#r# 1$#, d#sp$s d# "ab#rs# r#s$#&o $n pro!#so d# a+paro !on&ra a+paro, p#rsis $na si&$a!i-n d# #si-n a $n d#r#!"o '$nda+#n&a, p$#d# r#!$rrir a os &rib$na#s $ or*anis+os inrna!iona#s !ons&i&$idos s#*4n &ra&ados o !on0#nios d# os 1$# # P#r4 #s par, &a !o+o o dispon# # ar&(!$o ; d# a Cons&i&$!i-n % # ar&(!$o 88> d# C-di*o Pro!#sa Cons&i&$!iona) B#rna#s, 8J
2.>.-CONTROL CONSTITUCIONAL DE RESOLUCIONES +UDICIALES E Trib$na Cons&i&$!iona "a #s&ab#!ido !anon#s para # !on&ro !ons&i&$!iona d# as r#so$!ion#s /$di!ia#s, #s&o d#bido a os !a+bios /$rispr$d#n!ia#s 1$# "a 0#nido #02ndos# a !abo d# a!$#rdo a !a+bio #*isa&i0o, 0aria!i-n d# a do!&rina o a adap&abiidad d# nor+as d# !on0i0#n!ia so!ia) Por #o "i.o n#!#sario d#sarroar par2+#&ros d# #5a+#n d# inrpr#&a!i-n ba/o # !$a r#ai.ar2 # !on&ro !ons&i&$!iona d# as r#so$!ion#s /$di!ia#s, !o+o $na 'or+a d# #*i&i+i.ar s$s a!&$a!ion#s, #s&o !anon #s&2 !o+p$#s&o, #n pri+#r $*ar, por $n #5a+#n d# ra.onabiidadF #n s#*$ndo $*ar, por # #5a+#n d# !o"#r#n!iaF %, 'ina+#n, por # #5a+#n d# s$'i!i#n!ia, % #n 'or+a d#sarroada n#+os 17
2.>.1.- E?&)$ ) r&@!$&8((&* E Trib$na Cons&i&$!iona d#b# #0a$ar si a r#0isi-n d# &odo # pro!#so /$di!ia ordinario #s r##0an para d#r+inar si a r#so$!i-n /$di!ia 1$# s# !$#s&iona 0$n#ra # d#r#!"o '$nda+#n&a 1$# #s&2 si#ndo d#+andado)
2.>.2.- E?&)$ ) c!<)r)$c(&* E #5a+#n d# !o"#r#n!ia #5i*# 1$# # Trib$na Cons&i&$!iona pr#!is# si # a!&o #si0o d# !aso !on!r#&o s# 0in!$a dir#!&a+#n !on # pro!#so o a d#!isi-n /$di!ia 1$# s# i+p$*naF d# o !on&rario no #s&ar(a p#na+#n /$s&i'i!ado # "#!"o d# 1$# # Trib$na #'#!&4# $na r#0isi-n &o&a d# pro!#so ordinario, si &a r#0isi-n no *$arda r#a!i-n a*$na !on # a!&o 0$n#ra&orio)
2.>.3.-E?&)$ ) 'u:(c()$c(&* M#dian # #5a+#n d# s$'i!i#n!ia, # Trib$na Cons&i&$!iona d#b# d#r+inar a innsidad d# !on&ro !ons&i&$!iona 1$# s#a n#!#saria para #*ar a pr#!isar # (+i d# a r#0isi-n d# pro!#so /$di!ia ordinario, a 'in d# !a$ar # d#r#!"o '$nda+#n&a d#+andado) Mar&in#., ;<<@J
2.5.-SENTENCIAS DEL TRI/UNAL CONSTITUCIONAL RESPECTO AL AMPARO CONTRA RESOLUCIONES +UDICIALES CRITERIO ANTERIOR. S# "a #s&ab#!ido a &ra0s d# dis&in&as /$rispr$d#n!ias, #s !ririo para a pro!#d#n!ia d# a+paro !on&ra a+paro % son
&.- E )?)()$t) 12-2002-AABTC u8(c&& ) 15 ) 7u(! ) 2003 )$ 'u :u$&)$t! 5 )'t&8)c)* En &a s#n&ido a inrposi!i-n d# $na d#+anda d# a+paro para !$#s&ionar o r#s$#&o #n o&ro pro!#so !ons&i&$!iona d# a+paro no d#/a d# s#r $na +odaidad d# a+paro !on&ra r#so$!ion#s /$di!ia#s, !on a p#!$iaridad d# 1$# s-o b$s!a pro*#r d#r#!"os !ons&i&$!iona#s r#a!ionados !on # d#bido pro!#so % a &$a /$risdi!!iona #'#!&i0a, ni#ndo !o+o pr#+isa a
18
posibiidad d# 1$# s# p$#da, &a+bin, #n s#d# /$di!ia % #n a &ra+i&a!i-n d# $na a!!i-n d# *aran&(a #n #s !aso # a+paroJ 0$n#rar &a#s d#r#!"os) Es&ab#!i#ndo ad#+2s !ririos para a pro!#d#n!ia d# $na d#+anda d# a+paro !on&ra a+paro, % son
Q$# s-o d#b# op#rar #n a1$#os !asos #n 1$# a 0ioa!i-n d# d#bido
pro!#so r#s$ +ani'i#s&a+#n #0id#n) Q$# s-o d#b# !#n&rars# #n os asp#!&os #s&ri!&a+#n 'or+a#s d# d#bido pro!#so, #5!$%#ndo &oda posibiidad d# an2isis sobr# # 'ondo
!on&ro0#r&ido #n # pro!#so !ons&i&$!iona !$#s&ionado) Q$# s-o "a d# pro!#d#r !on&ra s#nn!ias !ons&i&$!iona#s d#'ini&i0as, si#+pr# 1$# #as no s#an 'a0orab#s a a!&or, %a 1$# d# o !on&rario s# !on&ra0#ndr(a # prin!ipio d# in+$&abiidad d# a !osa /$.*adaF o 1$# no s$!#d# #n # !aso d# a$&os)
8. E?)()$t) 200-2002-AABTC r&t(:(c&! )$ ) :u$&)$t! ')%u$! ) & S)$t)$c(& ) E?)()$t) 5>-2002-AABTC ) 2 ) )$)r! ) 2003 Es&a s#nn!ia i+pan&o /$rispr$d#n!ia, s#a- 1$# # a+paro !on&ra # a+paro #ra pro!#d#n s-o #n !asos #n 1$# "ab(a $na s#nn!ia !ons&i&$!iona 'ir+# 1$# n(a !ar2!r d#s#s&i+a&orio) Por !$an&o di!"a r#so$!i-n, #n &an&o &i#n# !ar2!r d#n#*a&orio, no ad1$ir(a # !ar2!r d# !osa /$.*ada) Es&a a'ir+a!i-n s# basaba a par&ir d# a inrpr#&a!i-n d# ar&(!$o : d# a L#% NK ;=?<, d#ro*ada por # a!&$a C-di*o Pro!#sa Cons&i&$!iona, # !$a indi!aba 1$# a r#so$!i-n 'ina !ons&i&$%# !osa /$.*ada 4ni!a+#n si #s 'a0orab# a r#!$rr#n) En #sa +is+a (n#a, no #ra posib# #n&abar $n a+paro !on&ra a+paro !$ando a r#so$!i-n /$di!ia a+paraba a pr#nsi-n d# d#+andan, #s d#!ir #ra #s&i+a&oria o '$ndada, %a 1$# s# an&aba !on&ra # +#n!ionado prin!ipio d# a !osa /$.*ada) En #s&a r#so$!i-n, # Trib$na Cons&i&$!iona, "a pa$&as *#n#ra#s #n os !asos d#b# pro!#d#r a a!!i-n d# a+paro !on&ra a+paro, #s&ab#!i#ndo
19
!in!o r#*as para r#s&rin*ir # $so d# a+paro !o+o +#dio para !$#s&ionar o r#s$#&o #n o&ro pro!#so d# a+paro % son
C$ando a 0ioa!i-n a d#bido pro!#so r#s$ +ani'i#s&a+#n #0id#n) En #s !aso, a !ar*a d# a pr$#ba s# !on0i#r #n $na n#!#saria obi*a!i-n d# a!&or, %a 1$# d#b# d#+os&rar '#"a!i#n+#n a
in!ons&i&$!ionaidad 1$# a'ir+aF C$ando s# "a%a a*o&ado a &o&aidad d# os r#!$rsos 1$# 'ran1$#a a #%, n#!#sarios para 1$# a 0ioa!i-n d# a*4n d#r#!"o !ons&i&$!iona p$#d# s#r #0i&ada, % 1$# no obs&an #s&o, # /$.*ador !ons&i&$!iona "a%a "#!"o !aso o+iso d# os +is+os, o 1$# #s !on'or+# a o disp$#s&o #n # ar&(!$o 8< d# a L#% N) ;?=:, Co+p#+#n&aria d# a L#% d# H2b#as Corp$s %
A+paroF Soo d#b# !#n&rars# #n asp#!&os #s&ri!&a+#n 'or+a#s d# d#bido pro!#so, #5!$%#ndo &oda posibiidad d# an2isis sobr# # 'ondo
!on&ro0#r&ido #n # pro!#so !ons&i&$!iona !$#s&ionadoF Soo "a d# pro!#d#r !on&ra s#nn!ias !ons&i&$!iona#s d#'ini&i0as, si#+pr# 1$# #s&as no s#an 'a0orab#s a a par a!&ora, %a 1$# d# o !on&rario s# !on&ra0#ndr(a # prin!ipio d# a in+$&abiidad d# a !osa
/$.*ada, % Soo d#b# pro!#d#r !$ando s# &ra d# r#so$!ion#s #+i&idas #n pro!#sos !ons&i&$!iona#s pro0#ni#ns d# Pod#r 3$di!ia % no d# Trib$na Cons&i&$!iona, &oda 0#. 1$# #s s# pron$n!ia sobr# os pro!#sos !ons&i&$!iona#s d# d#'#nsa d# d#r#!"os a+#na.ados o 0$n#rados, por o 1$# r#s$&a i+posib# 1$# s$s r#so$!ion#s s#an in!ons&i&$!iona#s)
c.- E$ ) E?)()$t) N. 31"-200>-AABTC HUAMANGA ($'t&! !r APOLONIA CCOLLCCA PONCE ) :)c<& 1 ) :)8r)r! ) 2005 )'t&8)c) )$ 'u' c!$'()r&$!' 5 9 1> !$) ') &8&$ ,('t!' r)')ct! & ! u) ,)$í& !r )%&r ('!$()$! ! '(%u()$t)* E a+paro !on&ra r#so$!ion#s /$di!ia#s % # d#r#!"o a a &$a pro!#sa) 20
En !on!r#&o, a inrpr#&a!i-n d# a i+i&a!i-n !onnida #n # s#*$ndo p2rra'o d# in!iso ; d# ar&(!$o ;<< d# a Cons&i&$!i-n, !$%o &o r#prod$!# !on a*$nas 0arians o 1$# #n s$ +o+#n&o pr#0#(a # in!iso = d# ar&(!$o d# a L#% NK) ;=?<, a"ora d#ro*ado, s#*4n # !$a # a+paro
No pro!#d# !on&ra r#so$!ion#s /$di!ia#s #+anadas d# pro!#di+i#n&o r#*$ar) D#s!ar&ada $na #!&$ra d# di!"o pr#!#p&o !ons&i&$!iona #n # s#n&ido d# 1$# no !ab(a a inrposi!i-n d# $n a+paro !on&ra r#so$!ion#s /$di!ia#s, #5is !ons#nso #n ad+i&irs# 1$#, +2s 1$# $na pro"ibi!i-n, #n r#aidad, di!"o pr#!#p&o !on&i#n# $na i+i&a!i-n, !$%o 2+bi&o d# a!&$a!i-n op#ra #n a1$#os !asos #n os 1$# a r#so$!i-n /$di!ia #+ana d# $n pro!#so r#*$ar, p#ro no #n a1$#os o&ros dond# s&a s# #5pid# #n # s#no d# $n pro!#so irr#*$ar) An #o #ra n#!#sario #s&ab#!#r si $n pro!#so /$di!ia #ra r#*$ar o irr#*$ar, si#ndo 1$# # pro!#so r#*$ar #s a1$#a 1$# r#sp#&a os d#r#!"os d# d#bido pro!#so % a &$a /$risdi!!iona #'#!&i0a) En !i#r&a 'or+a, &a nd#n!ia s# "a !on!r#&ado #n # C-di*o Pro!#sa Cons&i&$!iona, !$%o ar&(!$o > #s&ab#!#
E a+paro pro!#d# r#sp#!&o d# r#so$!ion#s /$di!ia#s 'ir+#s di!&adas !on +ani'i#s&o a*ra0io a a &$a pro!#sa #'#!&i0a, 1$# !o+pr#nd# # a!!#so a a /$s&i!ia % # d#bido pro!#so)
Por &an&o, a !on!r#!i-n sobr# # 2+bi&o d# pro!!i-n d# a+paro !on&ra r#so$!ion#s /$di!ia#s s# "a !ir!$ns!ri&o s-o a a pro!!i-n d# os d#r#!"os '$nda+#n&a#s d# ord#n pro!#sa, 1$#dando '$#ra d# s$ 2+bi&o &odos os o&ros d#r#!"os i*$a+#n '$nda+#n&a#s) E Trib$na Cons&i&$!iona dis#a # 2+bi&o d# d#r#!"os pro*idos por # pro!#so d# a+paro, 1$# r#'i#r# a #5!#p!i-n os pro*idos, a s$ 0#., por # "2b#as !orp$s % # "2b#as da&a, % !$ando a irr#*$aridad d# $na 21
r#so$!i-n /$di!ia, s# prod$!# por a 0ioa!i-n d# !$a1$i#r d#r#!"o '$nda+#n&a) En d#'ini&i0a, a par&ir d# dis#o !ons&i&$!iona d# 2+bi&o d# d#r#!"os pro*idos
por
#
a+paro,
#
Trib$na
!onsid#ra
1$#
#s
!ons&i&$!iona+#n inad+isib# sosn#r 1$# d# r#'#rido s#*$ndo p2rra'o d# in!iso ; d# ar&(!$o ;<< d# a Cons&i&$!i-n s# p$#da in'#rir $na i+i&a!i-n d# a !o+p#n!ia ra&ion# +aria# d# a+paro !on&ra r#so$!ion#s /$di!ia#s, +2s a2 d# os d#r#!"os *aran&i.ados por # "2b#as !orp$s % # "2b#as da&a)
. E E?)()$t) N 53>-2005-PABTC r)')ct! & C&'! A)& E'F)$&@( ) &r($ P$bi!ada #n '#!"a <; d# #br#ro d# ;<<, r#'i#r# #n s$ '$nda+#n&o /$r(di!o ? % , 1$# E Pro!#so d# a+paro pro!#d# &a+bin !on&ra d#!ision#s d# a a$&oridad /$di!ia) D# #s +odo, #s p#na+#n ad+isib# 1$# $n pro!#so d# a+paro p$#da !on&roar as r#so$!ion#s /$di!ia#s, sin 1$# #o i+pi1$# d#s!ono!#r 1$# a disposi!i-n +#n!ionada #s&ab#!# $na i+i&a!i-n a a pro!#d#n!ia d# a+paro, a #s&ab#!#r 1$# s no pro!#d# !$ando s# &ra d# r#so$!ion#s /$di!ia#s #+anadas d# pro!#di+i#n&o r#*$ar) La #5isn!ia d# $n pro!#di+i#n&o r#*$ar s# #n!$#n&ra r#a!ionada !on a #5isn!ia d# $n pro!#so #n # 1$# s# "a%an r#sp#&ado *aran&(as +(ni+as &a#s !o+o os d#r#!"os a ibr# a!!#so a a /$risdi!!i-n, d# d#'#nsa, a a pr$#ba, +o&i0a!i-n, a a obn!i-n d# $na r#so$!i-n '$ndada #n D#r#!"o, a p$raidad d# ins&an!ias, a pa.o ra.onab# d# pro!#so, a $n /$#. !o+p#n,
ind#p#ndi#n
#
i+par!iaidad,
#n&r#
o&ros
d#r#!"os
'$nda+#n&a#s, por o 1$# $n pro!#so /$di!ia 1$# s# "a%a &ra+i&ado sin obs#r0ar &a#s *aran&(as s# !on0i#r #n $n pro!#so irr#*$ar1$# no s-o p$#d#, sino 1$# d#b# s#r !orr#*ido por # /$#. !ons&i&$!iona +#dian # pro!#so d# a+paro 22
). E E?)()$t) N 0>135-200-PABTC r)')ct! & C&'! Pr!!t!r& ) S)r,(c(!' Euc&t(,&' S.A.C. u8(c&& )$ :)c<& 31 ) +u(! ) 200 r):()r) )$ 'u :u$&)$t! 7urí(c! N 2 ! '(%u()$t)* E Trib$na Cons&i&$!iona r#ira s$ do!&rina /$rispr$d#n!ia r#sp#!&o a 1$# $na a!!i-n d# *aran&(a !ons&i&$%# a 0(a id-n#a para #0a$ar a #*i&i+idad !ons&i&$!iona d# os a!&os o "#!"os pra!&i!ados por 1$i#n#s #/#r!#n '$n!ion#s /$risdi!!iona#s, #n a +#dida #n 1$# d# #as s# ad0i#r&a $na 0ioa!i-n d# d#r#!"o a d#bido pro!#so) Es d#!ir, 1$# soo !ab# in!oar $na a!!i-n d# a+paro !on&ra r#so$!ion#s /$di!ia#s #+anadas d# $n pro!#di+i#n&o irr#*$ar, o 1$# s# prod$!# !ada 0#. 1$# #n $n pro!#so /$risdi!!iona s# #5pidan a!&os 1$# 0io#n # d#r#!"o a d#bido pro!#so)
:. E$ ) E?)()$t) N. 51">-2005-PABTC )$ ) c&'! P)'u)r& D(&&$t) S.A ) :)c<& 0> ) A8r( ) 200 )'t&8)c) )$ 'u c!$'()r&$! u)* E a+paro !on&ra r#so$!ion#s /$di!ia#s no #s $n ins&r$+#n&o pro!#sa +#dian # !$a, # /$#. d# a+paro, p$#da #0a$ar a inrpr#&a!i-n % api!a!i-n !orr#!&a d# $na nor+a #*a, a r#so0#r $na !on&ro0#rsia s$s!i&ada #n # 2+bi&o d# a /$risdi!!i-n ordinaria o a r#so0#r sobr# a ad+isi-n o no d# r#!$rso d# !asa!i-n)
2..-PROCEDENCIA DEL PROCESO CONSTITUCIONAL DEL #AMPARO CONTRA AMPARO PRECEDENTE JINCULANTE. La s#nn!ia NK >:?=9;<<>9PATC, d# '#!"a 8 d# Abri d# ;<<@, 1$# 0#rsa sobr# $na d#+anda d# a+paro inrp$#s&a por a Dir#!!i-n R#*iona d# P#s1$#r(a d# a Lib#r&ad !on&ra $na r#so$!i-n 'ir+# d# a Cor S$pr#+a, 1$# d#!ar- i+pro!#d#n $n pro!#so d# a+paro #n # 1$# a Dir#!!i-n R#*iona d# 23
P#s1$#r(a d# a Lib#r&ad #ra a par pro!#sa 1$# r#s$&aba p#r/$di!ada, por #s&a s#nn!ia s# #s&ab#!# n$#0os !ririos para d#r+inar !$2ndo #s posib# 1$# s# !on'i*$r# $n a+paro !on&ra a+paro, r##0a$ando a anrior /$rispr$d#n!ia, % apar&2ndos# d# #a, #s&ab#!# $n pr#!#d#n 0in!$an) Es&ab#!# n$#0os !ririos d# pro!#d#n!ia d# a+paro !on&ra $na r#so$!i-n #+anada d# o&ro pro!#so d# a+paro !on r#a!i-n a as s#nn!ias #s&i+a&orias d# s#*$nda ins&an!ia) Es d#!ir Con #s&a s#nn!ia s# "a abi#r&o a posibiidad d# 1$# os pro!#sos !ons&i&$!iona#s d#!arados '$ndados #n s#*$nda ins&an!ia % 1$# ans r+inaban #n di!"a ins&an!ia9 a"ora, #5!#p!iona+#n, #*$#n a !ono!i+i#n&o d# Trib$na Cons&i&$!iona 0(a r#!$rso d# a*ra0io !ons&i&$!iona, a par&ir d# $na r#inrpr#&a!i-n &!ni!a !ono!ida !o+o # o0#rr$in*J d# a Cons&i&$!i-n 1$# "a r#ai.ado, #s&a s#nn!ia ad#+2s abar!a +as &an i+por&ans !o+o # a+paro !on&ra a+paro % # r#!$rso d# a*ra0io !ons&i&$!iona #n !on&ra d# r#so$!ion#s #s&i+a&orias d# s#*$nda ins&an!ia) M#s(a, ;<<>J Es&a s#nn!ia, dispon# !o+o pr#!#d#n 0in!$ans os '$nda+#n&os #5p$#s&os #n # !onsid#rando = % >< d# di!"a s#nn!ia, % son En #s n$#0o !on&o, #s ad+isib# inrpon#r $na d#+anda d# a+paro !on&ra o&ro pro!#so !ons&i&$!iona d# +is+o &ipo #s d#!ir o&ro pro!#so d# a+paro, sin i+por&ar si #s pri+#r pro!#so '$# #s&i+a&orio '$ndadoJ o d#s#s&i+a&orio i+pro!#d#n o in'$ndadoJ) Las r#*as 1$# # Trib$na Cons&i&$!iona #s&ab#!# para #s&os !asos son as si*$i#ns
A.- P&r& ) c&'! ) ')$t)$c(&' )'t(&t!r(&'
E -r*ano /$risdi!!iona d# s#*$nda ins&an!ia #+i $na s#nn!ia 1$# d#!ara '$ndada a d#+anda d# a+paro #s #s&i+a&oria, p#ro #o !ons&i&$%# $na a'#!&a!i-n dir#!&a a !onnido !ons&i&$!iona d# $n d#r#!"o '$nda+#n&a d#bido pro!#so, &$a /$di!ia % !$a1$i#r o&ro 1$# s#a ob/#&o d# pro!!i-n por +#dio d# a+paroJ Mar&in#., ;<<@J)
24
C$ando # -r*ano /$di!ia 'aa d#!arando '$ndada a d#+anda d# a+paro, p#ro 0a #n !on&ra d# a do!&rina /$rispr$d#n!ia d# TC) Es d#!ir, !$ando "a inrpr#&ado $na nor+a #n $n s#n&ido dis&in&o a 1$# # Trib$na "a d#r+inado, o "a op&ado por $na inrpr#&a!i-n 1$# no #s !on'or+# a a Cons&i&$!i-n)
/.- P&r& ) c&'! ) ')$t)$c(&' )')'t(&t!r(&'
La s#nn!ia d# s#*$nda ins&an!ia d#s#s&i+a # p#&i&orio d# a+paro % #o 0$n#ra # d#r#!"o '$nda+#n&a d# $n r!#ro #*i&i+ado 1$# no s# "a ap#rsonado a pro!#so por1$# no !ono!(a d# a #5isn!ia d# +is+oF o por1$# s$ soi!i&$d d# in!orpora!i-n a +is+o '$# r#!"a.adaJ)
La s#nn!ia d# s#*$nda ins&an!ia 1$# d#s#s&i+a a d#+anda d# a+paro, a'#!&a # d#r#!"o d# propio inr#sado o d# a par 1$# inrp$so # pri+#r a+paro, 1$i#n por !a$sas a/#nas a s$ 0o$n&ad no "a podido inrpon#r # r#!$rso d# a*ra0io !ons&i&$!iona 1$# #s&ab#!# # CPC)
En #s&os dos !asos # a+paro !on&ra a+paro s-o pro!#d# si #s 1$# no s# "a pr#s#n&ado # r#!$rso d# a*ra0io !ons&i&$!iona 1$# # ord#na+i#n&o #s&ab#!# #n # ar&(!$o 8: d# CPC, % 1$# s# !on'i*$ra !o+o arna&i0a 'r#n a s#nn!ias d# s#*$nda ins&an!ia 1$# n*an !ar2!r d#s#s&i+a&orio) Por o&ra par, # TC &a+bin "a!# r#'#r#n!ia a a pr#nsi-n 1$# s# p$#d# a#*ar !$ando s# pr#nd# inrpon#r $na d#+anda d# a+paro !on&ra o&ro a+paro
S# p$#d# in0o!ar a 0$n#ra!i-n d# do!&rina /$rispr$d#n!ia #+i&ida por # TC) Es d#!ir, !$ando "a inrpr#&ado $na nor+a #n $n s#n&ido dis&in&o a 1$# # TC "a d#r+inado, o "a op&ado por $na inrpr#&a!i-n 1$# no #s
!on'or+# a a Cons&i&$!i-n) S# p$#d# panar a +is+a pr#nsi-n #s&ab#!ida para # pri+#r a+paro, p#ro #s&o #s #5!#p!iona) Es ad+isib# s-o si a d#!isi-n d# 25
/$#. 1$# !ono!i- # pri+#r pro!#so 0ioa # !onnido !ons&i&$!iona+#n pro*ido d# d#r#!"o '$nda+#n&a, d# &a 'or+a 1$# d#sna&$rai.a a d#!isi-n +is+a % a !on0i#r #n in!ons&i&$!iona) M#.a, ;<<@J
2..-DERECHOS =UNDAMENTALES JULNERADOS PARA LA PROCEDENCIA DEL PROCESO DE AMPARO CONTRA AMPARO. E '$nda+#n&o *#n#rai.ado para a pro!#d#n!ia d# a+paro !on&ra a+paro na!# d# a ins&i&$!i-n d#no+inada pro!#di+i#n&o r#*$ar, # +is+o 1$# d#b# #nnd#rs# a a1$# 1$# s#a #0ado a !abo !on 'i# r#sp#&o d# os d#r#!"os '$nda+#n&a#s a d#bido pro!#so % a a &$a /$risdi!!iona #'#!&i0a, os +is+os 1$# "an sido d#sarroados a+pia+#n #n o&ros &raba/os, por o !$a no abordar#+os para #5a+inar a !abaidad, sin !on!#n&rarnos #n # +a &ra&ado)
CONCLUSIONES
E pro!#so d# a+paro !on&ra a+paro #s $n pro!#so #5!#p!iona #n s( +is+o p#ro para s$ pro!#d#n!ia s# r#1$i#r# d# !i#r&os r#1$isi&os #n !onsid#ra!i-n # d# $na no&ab# 0$n#ra!i-n a a &$a pro!#sa #'#!&i0a)
E &rib$na !ons&i&$!iona +#dian pron$n!ia+i#n&o #+i&i- /$rispr$d#n!ia #n !$an&o a +a d# a+paro !on&ra a+paro !on # ob/#&i0o d# #i+inar a in!#r&id$+br# r#sp#!&o a os pro!#sos d# #s&a na&$ra#.a) 26
E n$#0o !-di*o pro!#sa !ons&i&$!iona d#!ara i+pro!#d#n &odo pro!#so !ons&i&$!iona !on&ra o&ro d# s$ +is+a na&$ra#.a, p#ro 1$#da !aro 1$# "a% #5!#p!ion#s #n os !$a#s si s# da)
/I/LIOGRA=IA
B#rna#s, E) 8J) An2isis !o+parado #n a !ons&i&$!ion d# 8=) Li+a RAO SRL)
Landa, C) ;<<@J) D#r#!"o '$nda+#n&a a d#bido pro!#so % a a &$a /$risdi!i!ona) Li+a Ga!#&a 3$ridi!a)
27
Mar&in#., V) ;<<@J) E r#!$rso d# A+paro Cons&i&$!iona) Li+a I$r# E& Vi&a)
M#s(a, C) ;<<>J) E5*#sis d# C-di*o Pro!#sa Cons&i&$!iona) Li+a B$"o EIRL)
M#.a, E) ;<<@J) 3$risdi!i!on Cons&i&$!iona) Ar#1$ipa 3$ris)
KE/GRA=IA
URL "&&p)&!)*ob)p#)
URL "&&p)/$s&i!ia0i0a)or*)p#)
URL "&&p)!a/p#)or*)p#)
ANEO
P. N. 000"2-2012-PABTC LIMA +OSE SANTOS PERICHE PURIACA SENTENCIA DEL TRI/UNAL CONSTITUCIONAL En Li+a, a os ? d(as d# +#s d# no0i#+br# d# ;<8; a Saa Pri+#ra d# Trib$na Cons&i&$!iona, in*rada por os s#or#s +a*is&rados Ur0ioa Hani, V#r*ara Goi % Ca# Ha%#n, pron$n!ia a si*$i#n s#nn!ia
28
ASUNTO R#!$rso d# a*ra0io !ons&i&$!iona inrp$#s&o por don 3os San&os P#ri!"# P$ri.a!a, a &ra0s d# s$ r#pr#s#n&an, !on&ra a r#so$!i-n d# '#!"a 8> d# s#&i#+br# d# ;<88, d# 'o/as 888, #5p#dida por a S&i+a Saa Ci0i d# a Cor S$p#rior d# 3$s&i!ia d# Li+a 1$# d#!ar- i+pro!#d#n a d#+anda d# a$&os)
ANTECEDENTES Con '#!"a d# '#br#ro d# ;<88 # r#!$rr#n inrpon# d#+anda d# a+paro !on&ra # /$#. a !ar*o d# D!i+o Pri+#r 3$.*ado Ci0i d# Li+a, don #rnando Za0id#a Q$#iroo, soi!i&ando 1$# iJ s# d#/# sin #'#!&o as r#so$!ion#s d# '#!"as 8 d# abri d# ;<<, 8 d# /$nio d# ;<8<, 8= d# s#&i#+br# d# ;<8<, @ d# o!&$br# d# ;<8<, as( !o+o &odas as d#+2s r#so$!ion#s /$di!ia#s 1$# d#s#s&i+aron s$ soi!i&$d d# pa*o d# !os&os pro!#sa#sF %, iiJ s# ord#n# a #+isi-n d# $na n$#0a r#so$!i-n #s&i+ando s$ soi!i&$d d# pa*o d# !os&os pro!#sa#s) Sos&i#n# 1$# '$# 0#n!#dor #n # pro!#so d# a+paro s#*$ido #n !on&ra d# a O'i!ina d# Nor+ai.a!i-n Pr#0isiona 9 ONP E5p) NK ;8?9;<<:J, pro!#so #n # !$a, !on s#nn!ia 'ir+# 1$# &i#n# a !aidad d# !osa /$.*ada, s# ord#n- a a ONP #+i&ir n$#0a r#so$!i-n o&or*2ndo# p#nsi-n d# /$bia!i-n !on'or+# a os !ririos d# a L#% NK ;=<: % s# # abon#n s$s d#0#n*ados d#sd# a '#!"a d# o!$rrida a !on&in*#n!ia) Sin #+bar*o, r#'i#r# 1$# "abi#ndo soi!i&ado #n 0arias opor&$nidad#s # pa*o d# !os&os pro!#sa#s, s # '$# d#n#*ado por # 3$.*ado !on $n no "a $*ar #n ra.-n d# 1$# a s#nn!ia d# 0is&a no !ond#n- a d#+andado !on # pa*o d# !os&os, d#!isi-n 1$# a s$ #nnd#r 0$n#ra s$ d#r#!"o a d#bido pro!#so % a a s#*$ridad so!ia, &oda 0#. 1$# # pa*o d# !os&os pro!#sa#s no r#1$i#r# s#r d#+andado, #s&ando a !ar*o d# a par 0#n!ida s$'ra*aros) E O!&a0o 3$.*ado Cons&i&$!iona d# Li+a, !on r#so$!i-n d# '#!"a 88 d# '#br#ro d# ;<88, d#!ara i+pro!#d#n a d#+anda a !onsid#rar 1$# # r#!$rr#n pr#nd# 1$# # /$.*ado !ons&i&$!iona a!&4# !o+o $na s$prains&an!ia d# r#0isi-n para #0a$ar # !ririo as$+ido por # +a*is&rado d#+andado) La S&i+a Saa Ci0i d# a Cor S$p#rior d# 3$s&i!ia d# Li+a, !on r#so$!i-n d# '#!"a 8> d# s#&i#+br# d# ;<88, !on'ir+a a ap#ada a !onsid#rar 1$# as r#so$!ion#s /$di!ia#s !$#s&ionadas no '$#ron i+p$*nadas a &ra0s d# r#!$rso d# ap#a!i-n)
=UNDAMENTOS 29
I. D)((t&c(;$ ) )t(t!r(! 8) La d#+anda d# a+paro inrp$#s&a por # r#!$rr#n &i#n# por ob/#&o d#/ar sin #'#!&o as r#so$!ion#s /$di!ia#s d# '#!"as 8 d# abri d# ;<<, 8 d# /$nio d# ;<8<, 8= d# s#&i#+br# d# ;<8<, @ d# o!&$br# d# ;<8<, as( !o+o as d#+2s r#so$!ion#s /$di!ia#s 1$# d#s#s&i+aron a soi!i&$d d# pa*o d# !os&os pro!#sa#s, % ord#nar a #+isi-n d# $na n$#0a r#so$!i-n #s&i+ando di!"a soi!i&$d por "ab#r sido 0#n!#dor #n $n anrior pro!#so d# a+paro) ;) E5p$#s&as as pr#nsion#s, #s Co#*iado !onsid#ra n#!#sario d#r+inar a a $. d# os "#!"os r#a&ados #n a d#+anda % d# os r#!a$dos 1$# obran #n #a si s# "an 0$n#rado os d#r#!"os a d#bido pro!#so % a a s#*$ridad so!ia d# r#!$rr#n, por "ab#rs# d#s#s&i+ado s$ soi!i&$d d# pa*o d# !os&os pro!#sa#s ad$!indos# 1$# a s#nn!ia d# 0is&a no !ond#n- a d#+andado !on # pa*o d# !os&os, d#!isi-n 1$# '$# #+i&ida sin +#ri&$ars# ni #0a$ars# 1$# # pa*o d# !os&os pro!#sa#s no r#1$#r(a s#r d#+andado, #s&ando a !ar*o d# a par 0#n!ida s$'ra*aros)
II. C!$'()r&c(;$ r),(&* ) &%! ) c!'t!' r!c)'&)' c!! c!$t)$(! (íc(t! & & ')$t)$c(& )'t(&t!r(& :(r) )(t(& )$ u$ r!c)'! c!$'t(tuc(!$& =)
Es Co#*iado #s&i+a 1$# # +o&i0o por # !$a # -r*ano /$di!ia d# s#*$nda ins&an!ia d#s#s&i+- a d#+anda d# a+paro !on&ra a+paro, ad$!i#ndo a 'a&a d# 'ir+#.a d# a r#so$!i-n /$di!ia, r#s$&a abso$&a+#n #rr-n#o % d#+$#s&ra $n d#s!ono!i+i#n&o d# a /$rispr$d#n!ia !ons&i&$!iona #+i&ida, % sobr# &odo d# os pr#s$p$#s&os "abii&ans para 1$# pro!#da # pa*o d# !os&os pro!#sa#s #n os pro!#sos !ons&i&$!iona#s)
>)
Co+o %a #s sabido % a nor d# o disp$#s&o #n # ar&(!$o >K d# C-di*o Pro!#sa Cons&i&$!iona, api!ab# &a+bin a a+paro !on&ra a+paro, pro!#d# # a+paro !on&ra r#so$!ion#s /$di!ia#s firmes 1$# a*ra0i#n #n 'or+a +ani'i#s&a a &$a pro!#sa #'#!&i0a) A &a #'#!&o, s# "a s#aado 1$# por 6J r#so$!i-n /$di!ia firme d#b# #nnd#rs# a a1$#a !on&ra a 1$# s# "a a*o&ado os r#!$rsos pr#0is&os por a #% pro!#sa d# a +aria C'r) STC NK <>8<@9;<<>9HCTC, $nda+#n&o ?J)
?) E+p#ro #s Co#*iado !onsid#ra 1$# a #5isn!ia d# r#so$!i-n /$di!ia 'ir+# r#s$&a in#5i*ib# #n !asos !o+o # d# a$&os #n dond# 4ni!a+#n s# soi!i&a # pa*o d# !os&os pro!#sa#s $#*o d# "ab#rs# #s&i+ado $na d#+anda d# a+paro) En #'#!&o, !on'or+# s# d#&aar2 !on +a%or a+pi&$d #n os 30
'$nda+#n&os si*$i#ns, # pa*o d# !os&os pro!#sa#s no r#s$&a s#r $n as$n&o a$&-no+o o s#parado d# a propia s#nn!ia #s&i+a&oria 'ir+# #+i&ida #n $n pro!#so !ons&i&$!iona, sino 1$# por # !on&rario r#s$&a $n as$n&o indiso$b#+#n i*ado % $nido a #a) D# #s&a +an#ra, #s posib# a'ir+ar #n&on!#s 1$# a2 dond# #5is $na s#nn!ia !ons&i&$!iona #s&i+a&oria 'ir+#, !o+o #n # !aso d# a$&os, #5is &a+bin a 'ir+#.a r#1$#rida por # C-di*o Pro!#sa Cons&i&$!iona para 1$# # 0#n!#dor #n $n pro!#so !ons&i&$!iona p$#da soi!i&ar # pa*o d# !os&os pro!#sa#s) ) As( as !osas a 'ir+#.a d# a s#nn!ia #s&i+a&oria #+i&ida #n # pro!#so !ons&i&$!iona &a+bin d#spi#*a s$s #'#!&os, a +an#ra d# pr#s$p$#s&o pro!#sa, para soi!i&ar # pa*o d# os !os&os pro!#sa#s)
III. S!8r) !' r)'uu)'t!' r!c)'&)' )')cí:(c!' ) #&&r! c!$tr& &&r! 9 'u' )' ,&r(&$t)' @) Con'or+# a o s#aado #n a S#nn!ia r#!a(da #n # E5p#di#n NK <>:?=9 ;<<>9AATC % ba/o # +ar!o d# o #s&ab#!ido por # C-di*o Pro!#sa Cons&i&$!iona as( !o+o d# s$ posrior d#sarroo /$rispr$d#n!ia, # pro!#so d# a+paro !on&ra a+paro as( !o+o s$s d#+2s 0arians a+paro !on&ra "2b#as !orp$s, a+paro !on&ra "2b#as da&a, #&!)J #s $n r*i+#n pro!#sa d# na&$ra#.a a&(pi!a o #5!#p!iona !$%a pro!#d#n!ia s# #n!$#n&ra s$/#&a a d#r+inados s$p$#s&os o !ririosF A sab#r &6 Soo pro!#d# !$ando a 0$n#ra!i-n !ons&i&$!iona r#s$ #0id#n o +ani'i#s&a) Tra&2ndos# in!$so d# !on&raa+paros #n +aria abora di!"a pro!#d#n!ia s$pon# # !$+pi+i#n&o pr#0io o #'#!&i0o d# a s#nn!ia #+i&ida #n # pri+#r pro!#so a+paro C'r) STC NK <>?<9;<<@9PATC, $nda+#n&o ?JF 86 S$ "abii&a!i-n s-o op#ra por $na soa % 4ni!a opor&$nidad, si#+pr# 1$# as pars pro!#sa#s d# pri+#r % s#*$ndo a+paro s#an as +is+asF c6R#s$&a p#r&in#n &an&o !on&ra r#so$!ion#s /$di!ia#s d#s#s&i+a&orias !o+o !on&ra as #s&i+a&orias, sin p#r/$i!io d# r#!$rso d# a*ra0io #sp#!ia "abii&ado #sp#!('i!a+#n !on&ra s#nn!ias #s&i+a&orias r#!a(das #n pro!#sos !ons&i&$!iona#s r#a!ionados !on # d#i&o d# &r2'i!o i(!i&o d# dro*as %o a0ado d# a!&i0os, #n os 1$# s# "a%a prod$!ido 0$n#ra!i-n d# ord#n !ons&i&$!iona % #n par&i!$ar d# ar&(!$o :K d# a Cons&i&$!i-n C'r) S#nn!ias #+i&idas #n os E5p) NK <;=9;<<9 PHCTC, $nda+#n&o % NK <;@>:9;<8<9PHCTC, $nda+#n&o 8?JF 6 S$ "abii&a!i-n s# !ondi!iona a a 0$n#ra!i-n d# $no o +2s d#r#!"os !ons&i&$!iona#s, ind#p#ndi#n+#n d# a na&$ra#.a d# os +is+osF )6 Pro!#d# #n d#'#nsa d# a do!&rina /$rispr$d#n!ia 0in!$an #s&ab#!ida por # Trib$na Cons&i&$!ionaF :6 S# "abii&a #n d#'#nsa d# os r!#ros 1$# no "an par&i!ipado #n # pro!#so !ons&i&$!iona !$#s&ionado % 31
!$%os d#r#!"os "an sido 0$n#rados, as( !o+o r#sp#!&o d# r#!$rr#n 1$# por ra.on#s #5&raordinarias, d#bida+#n a!r#di&adas, no p$do a!!#d#r a a*ra0io !ons&i&$!ionaF %J R#s$&a p#r&in#n !o+o +#!anis+o d# d#'#nsa d# os pr#!#d#ns 0in!$ans #s&ab#!idos por # Trib$na Cons&i&$!iona S#nn!ia r#!a(da #n # E5p#di#n NK <=<:9;<<@9PATC, $nda+#n&o :JF <6 No pro!#d# #n !on&ra d# as d#!ision#s #+anadas d# Trib$na Cons&i&$!ionaF (6 Pro!#d# in!$so !$ando # pro!#so s# &orna in!ons&i&$!iona #n !$a1$i#ra d# s$s o&ras 'as#s o #&apas, !o+o a postulatoria C'r) RTC NK 9;<<9PATC, $nda+#n&o >F RTC NK <=>@@9;<8<9PATC, $nda+#n&o >, #n&r# o&rasJF a d# impugnación de sentencia C'r) RTC NK <;;9;<8<9 PATC, $nda+#n&o F RTC NK <>?=89;<<9PATC, $nda+#n&o >, #n&r# o&rasJF o a d# ejecución de sentencia C'r) STC NK <><=9;<<@9PATC, $nda+#n&o =F STC NK <8@@9;<8<9PATC, $nda+#n&o =F RTC NK <=8;;9 ;<8<9PATC, $nda+#n&o >F RTC NK <;:9;<8<9PATC, $nda+#n&o >, #n&r# o&rasJ) :) En # !aso 1$# a1$( s# anai.a s# r#!a+a a 0$n#ra!i-n d# os d#r#!"os !ons&i&$!iona#s d# r#!$rr#n, prod$!ida d$ran a s#!$#a o &ra+i&a!i-n d# $n anrior pro!#so d# a+paro s#*$ido an # Pod#r 3$di!ia, #sp#!('i!a+#n #n a fase de ejecución d# !i&ado pro!#so, 'as# #n a !$a s# #5pidi#ron as r#so$!ion#s /$di!ia#s 1$# d#s#s&i+aron s$ soi!i&$d d# pa*o d# !os&os pro!#sa#s, r#so$!ion#s 1$# # r#!$rr#n /$.*a i#*(&i+as # in!ons&i&$!iona#s) D#n&ro d# &a p#rsp#!&i0a, 1$#da !aro 1$#, prima facie, # r#!a+o #n a 'or+a panada s# #n!$#n&ra d#n&ro d# pri+#r p2rra'o d# s$p$#s&o a) % #n os s$p$#s&os d) # i) r#!ono!idos por #s Co#*iado para a pro!#d#n!ia d# !onsabido r*i+#n #sp#!ia)
IJ. D)r)c?:@9;<<>9 AATCJ, #n a*$nos !asos #s posib# #+i&ir pron$n!ia+i#n&o sobr# # 'ondo, a$n !$ando a d#+anda "a%a sido d#!arada i+inar+#n i+pro!#d#n #n 32
as ins&an!ias in'#rior#s) Para #0a$ar a pro!#d#n!ia d# &a d#!isi-n, s# &i#n# 1$# &o+ar #n !$#n&a di0#rsos 'a!&or#s, #n&r# #os, # #0#n&$a #s&ado d# ind#'#nsi-n #n # 1$# podr(a 1$#dar a par !on&raria d# #+i&irs# $na s#nn!ia ad0#rsa, sin "ab#ra #s!$!"adoF a innsidad d# a a'#!&a!i-n #n # 2+bi&o d# s$s d#r#!"os !o+o prod$!&o d# a d#!isi-n d# Co#*iado, a i+por&an!ia ob/#&i0a d# !aso, a n#!#sidad d# $r*#n!ia &$ar, os p#r/$i!ios 1$# s# podr(an *#n#rar a r#!$rr#n por a d#+ora #n $n pron$n!ia+i#n&o sobr# # 'ondo, #&!) 88) A r#sp#!&o a 'o/as :; % 888 s# &i#n# a!r#di&ado 1$# si bi#n a d#+anda d# a+paro !on&ra a+paro '$# d#!arada i+inar+#n i+pro!#d#n por os -r*anos in'#rior#s d# Pod#r 3$di!ia, #o no i+pidi- 1$# # r#pr#s#n&an /$di!ia d# os #+pa.ados, #s&o #s # pro!$rador p4bi!o #n!ar*ado d# os as$n&os /$di!ia#s d# Pod#r 3$di!ia #5pon*a os ar*$+#n&os #n d#'#nsa d# a r#so$!i-n /$di!ia 1$# #5pidi#ron os +a*is&rados #+pa.ados, si&$a!i-n 1$# 0$#0# inn#!#saria a r#ap#r&$ra d# d#ba /$di!ia d#!r#&ando # ad+isorio d# a d#+anda, p$#s # d#ba /$di!ia %a s# prod$/o !on a par&i!ipa!i-n d# !i&ado pro!$rador p4bi!o) Asi+is+o, !ab# d#s&a!ar a i+por&an!ia ob/#&i0a d# !aso d# a$&os, #n &an&o 0i#n# a dis!$si-n #n #s&a s#d# !ons&i&$!iona # &ra&a+i#n&o o #n'o1$# 1$# 0i#n#n dando os /$#!#s !i0i#s d# a R#p4bi!a a as d#+andas !ons&i&$!iona#s 1$# s# panan #n s$s d#spa!"os, o !$a s# &rad$!# #n $na d#n#*a&oria d# /$s&i!ia a d#s#s&i+ars#, !o+o #n # !aso d# a$&os, # pa*o d# !os&os pro!#sa#s, a p#sar d# #s&i+ars# $na d#+anda !ons&i&$!iona) 8;) Es Co#*iado por o d#+2s #s&i+a inn#!#sario % #0id#n+#n in!o+pa&ib# !on # dina+is+o % a $r*#n!ia d# $n pro!#so !ons&i&$!iona, proon*ar $n r#!a+o 1$# 0i#n# dia&2ndos# por +2s d# &r#s aos, sin 1$# "as&a a '#!"a % p#s# a s$ s#n!i#. s# "a%a disp#nsado $na so$!i-n /$s&a % ra.onab#) Por !onsi*$i#n, #s Trib$na #s&i+a 1$# &i#n# !o+p#n!ia para anai.ar # 'ondo d# a !on&ro0#rsia)
J. E ,)$c)!r )$ ) r!c)'! ) &&r! 9 ) &%! ) c!'t!' r!c)'&)' & c&r%! ) E't&! 8=) Sobr# # par&i!$ar # ar&(!$o ?K d# C-di*o Pro!#sa Cons&i&$!iona #s&ab#!# 1$# si a s#nn!ia d#!ara '$ndada a d#+anda, s# i+pondr2n as !os&as % !os&os 1$# # 3$#. #s&ab#.!a a a a$&oridad, '$n!ionario o p#rsona d#+andada 6J En os pro!#sos !ons&i&$!iona#s # Es&ado s-o p$#d# s#r !ond#nado a pa*o d# !os&os) 33
8>) Con'or+# #s posib# apr#!iar a 'o/as 8:9;<, dond# obra a s#nn!ia 1$# &i#n# a$&oridad d# !osa /$.*ada, # r#!$rr#n '$# 0#n!#dor #n # pro!#so d# a+paro s#*$ido #n !on&ra d# a O'i!ina d# Nor+ai.a!i-n Pr#0isiona 9 ONP E5p) NK ;8?9;<<:J, pro!#so #n # !$a s# ord#n- a a ONP #+i&ir $na n$#0a r#so$!i-n o&or*2ndo# p#nsi-n d# /$bia!i-n !on'or+# a os !ririos d# a L#% NK ;=<: % s# # abon#n s$s d#0#n*ados d#sd# a '#!"a d# o!$rrida a !on&in*#n!ia) 8?) Sin #+bar*o, a p#sar d# "ab#rs# #s&i+ado a d#+anda d# a+paro, % #n ra.-n d# #o, soi!i&ars# # pa*o d# !os&os pro!#sa#s, # 3$.*ado d#+andado d#r+in- $n no "a $*ar a !i&ado p#dido, ad$!i#ndo 1$# a s#nn!ia d# 0is&a no "ab(a !ond#nado a d#+andado !on # pa*o d# !os&os pro!#sa#s 'o/as >J) 8) E5p$#s&a as( a ra.-n para d#s#s&i+ar # p#dido d# pa*o d# !os&os pro!#sa#s, a #s Co#*iado no # 1$#da d$da a*$na d# 1$# # 3$.*ado d#+andado "a r#s$#&o # p#dido d# r#!$rr#n !on&ra0ini#ndo # &o #5pr#so d# ar&(!$o ?K d# C-di*o Pro!#sa Cons&i&$!iona, # !$a #s&ab#!# !on +#ridiana !aridad a obi*a&ori#dad d# -r*ano /$di!ia d# ord#nar # pa*o d# !os&os pro!#sa#s an # s$p$#s&o d# d#!arars# '$ndada a d#+anda !ons&i&$!iona, !ons&i&$%#ndo $no # pa*o d# !os&osJ !ons#!$#n!ia #*a d# o o&ro # !ar2!r '$ndado d# a d#+andaJ) #s 1$# &a disposi&i0o #*a, por r#*$ar d# +an#ra #5pr#sa # pa*o d# !os&os pro!#sa#s a !ar*o d# Es&ado Prin!ipio d# L#% Esp#!ia pri+a sobr# a L#% G#n#raJ r#s$&a api!ab# a !aso d# a$&os, #n !on&raposi!i-n a o 1$# s#a# a r#sp#!&o # C-di*o Pro!#sa Ci0i C'r) STC NK <;@@9;<889PHDTCJ) 8@) En ra.-n d# &a disposi&i0o, a$n !$ando #n a s#nn!ia #s&i+a&oria 'ir+# #+i&ida #n $n pro!#so !ons&i&$!iona no s# "a%a ord#nado #5pr#sa+#n # pa*o d# os !os&os pro!#sa#s, #o no p$#d# s#r #nndido ba/o nin*4n !on!#p&o !o+o $na d#n#*a&oria d# +is+oF por # !on&rario d#b# s#r #nndido !o+o $n contenido implícito d#ri0ado d# "#!"o d# "ab#rs# #s&i+ado $na d#+anda !ons&i&$!iona) 8:) Por &a +o&i0o, a d#n#*a&oria d# pa*o d# !os&os pro!#sa#s, ad$!indos# 1$# a s#nn!ia 'ir+# no "i.o r#'#r#n!ia a*$na a di!"o pa*o, 0$n#ra # d#r#!"o d# r#!$rr#n a a d#bida +o&i0a!i-n d# as r#so$!ion#s /$di!ia#s, # !$a *aran&i.a 1$# as r#so$!ion#s /$di!ia#s no s# #n!$#n&r#n /$s&i'i!adas #n # +#ro !apri!"o d# os +a*is&rados, sino #n da&os ob/#&i0os 1$# propor!iona 34