Mjekësi ligjore 1. Veset e lindura te papajtueshmëria me jetën te i porsalinduri sipas sistemeve: S.Kardiovaskular: transpozicioni i enëve të mëdha të gjakut, ektopia e zemrës, prania e vetëm një barkusheje, moszhvillimi moszhvillimi i ventrikulit të majtë. S. Respirator – aplazioni i dyanshëm i mushkërive, bronkiektazia e gjeneralizuar, papjekuria e parenkimës mushkërore. S. Nervor – anencephalia, hidrocephalus etj. S. Urinar – aplazia e dyanshme e veshkave/ureterëve, pakalueshmëria e qafës së vezikës urinare. S. Tretës – atrezia e ezofaut, atrezia e zorrëve/anusit etj. 2. Përshkruani termet që përdoren për vlerësimin e aftësisë së fekondimit në bazë të analizës së spermës: Normospermia – mbi mbi 20 – 30 milion/ml milion/ml ejakulat, 40% 40% lëvizshmëri lëvizshmëri Oligospermia e shkallës I – 10 – 19 milion/ml ejakulat Oligospermia e shkallës II – 10 milion/ml ejakulat Azoospermia – forma të papjekura Aspermia – mungesa e plotë e spermatozoidëve Astenospermia – lëvizshmëria nën 40% Nekrospermia – mungesë e plotë plotë e spermatozoideve spermatozoideve që lëvizin lëvizin Teratospermia – shtimi i formave të modifikuara dhe të degjeneruara të spermatozoideve Piospermia – spermë me qelb, në infeksionet e testikujve dhe rrugëve gjenitale Hemospermia – spermë me gjak Aspermatizmi – kur sperma e prodhuar në masë të vogël ose nuk del fare jashtë. 3. Bazuar në kërkesën e sistemit të drejtësisë për psikiatrinë ligjore, eksperimentet tek personat bëhen në këto raste: 1. Te personat e marrë në përgjegjësi penale, që shfaqin sjellje dhe qëndrime që ngrejnë dyshime se ata vuajnë nga sëmundje psiçike. 2. te personat e marrë në përgjegjësi penale, të cilët së bashku me të afërmit e tyre me fakte bindëse dhe dokumente mjekësore kërkojnë ekspertim psikiatrik. 3. Te personat -----, që bëjnë deponime tëçuditshme, psh. marrin përsipër krime krime që janë kryer kryer nga njerëz njerëz të tjerë. 4. Te personat -----, që kryejnë vepra kriminale që nuk justifikohen – vrasja egruas me sopatë.
5. Te personat -----, që kryejnë vepra kliminale me një egërsi të jashtëzakonshme jashtëzakonshme – copëtojnë copëtojnë viktiminën viktiminën të gjallë. 6. Te personat që pa motive të rëndësishme reale, kryejnë vrasjen e disa personave – halucinacione. 7. Çdo person i cili kryen vrasje i nënshtrohet ekspertimit psikiatrikoligjor. 4. Përshkruani parimet kryesore në fushën e etikës dhe deontologjisë mjekësore: Parimi i respektit të jetës – karakteri i shenjtë i jetës, cilësia e jetës, e drejta për të vdekur. Parimi i paprekshmërisë dhe pavarësisë së personit Parimi i konfidencialitetit Parimi: Mos vrit Parimi i përdorimit të mjeteve dhe mjekimeve të zakonshme Parimi i mirëbërësisë mirëbërësisë Parimi i veprimit me rezultat të dyfishtë Parimi i universalitetit 5. Cilësitë tekniko-shkencore: kompetenca të mira shkencore, njohuri juridike dhe pëergatitja. pëergatitja. Cilësitë e sjelljes: prirja për të pritur njerëz, diplomacia, gatishmëria, gatishmëria, përpikmëria, përpikmëria, 6. Fizpatologjia e asfiksisë mekanike ka disa periudha: Periudha e parë – preasfiktike, menjëherë pas ndaljes së frymëmarrjes, nga 10-15sec deri në 1-2 min. Periudha e dytë – asfiktike, që ka 5 stade: Stadi i dispnesë inspiratore Stadi i dispnesë ekspiratore Stadi i ndalimit të përkohshëm të frymëmarrjes Stadi i frymëmarrjes terminale Stadi i ndalimit përfundimtar përfundimtar të frymëmarrjes. frymëmarrjes. 7. Tek macerimi – prania e baltës në sipërfaqe të trupit dhe në rroba, prania e teshave teshave të lagura, lagura, lëkura e patës, patës, zbehja e lëkurës, lëkurës, prania prania e lëngut në kavitetet e veshit të mesë,. Në sinusin e kockës sfenoidale etj. 8. CO në gjak 20-25% - gjaku me ngjyrë të kuqe të zakonshme CO në gjak 25-45% - gjaku me ngjyrë të kuqe në mavi CO në gjak 45-55% - gjaku me ngjyrë të kuqe të qelët. 9. Mungesa e ndikimit të alkoolit: nën 0.3‰ Ndikimi i parëndësishëm parëndësishëm i alkoolit: alkoolit: 0.3 – 0.5‰ Shkallë e lehtë e dehjes alkoolike: 0.5 – 1.5‰
Shkallë e mesme e dehjes alkoolike: 1.5 – 2.5‰ Dehje e rëndë: 2.5 – 3‰ Helmim i rëndë që mund të shpjerë në vdekje: 3-5‰ Helmimi vdekjeprurës: 5-6‰ 10. Njollat kufomore ndahen në 3 stade: Hipostaza – që fillon pas 2-4h dhe vazhdon deri në 12-15 orët e para pas vdekjes, vdekjes, i korrespodon korrespodon zbrazjes intravazale intravazale të të gjakut pas vdekjes vdekjes në pjesët më deklive të trupit. Staza – fillon 12-15h pas vdekjes (fillimi i procesit të hemolizës së eritrociteve dhe daëjes së plazmës nga enët e gjakut) Imbibimi kufomor – shfaqet ditën e dytë pas vdekjes (imbibimi masiv i indeve dhe shtresave të lëkurës, gjaku i hemolizuar, limfa etj). Blu – vjollcë – e kaltër në të gjelbër – kalbëzim. 11. Aristodemi, nipi i Irakliut, ka çelur kufomën e bijës së vet të vrarë prej tij: Me qëllim për të provuar se nuk ishe i vërtetë turpërimi me dhunë i vajzës, i dyshuar sipas fjalëve të mesanasëve. 12. Ekspertimi mjekoligjor i kufomave kërkohet në: Vdekjet me dhunë (vrasje, vetëvrasje, aksident) Vdekjet e papritura Vdekjet e të porsalindurve Vdekjet e kufomave të panjohura, të copëtuara, të kalbëzuara, të skeletizuara Vdekjet e pacientëve në spital Vdekjet e personave të burgosur, të ndaluar apo të arrestuar 13. Nga pikëpamja klinike, plagët ndahen: Plagët e pastra ose aseptike – vulnus asepticum Plagët e kontaminuara – vulnus contaminosum Plagët e infektuara – vulnus infectum 14. Çështjet mjekoligjore të këqyrjes së kufomave të djegura: Përcaktimi i mjetit djegës Identifikimi i viktimës Përcaktimi i djegies së kufomës për së gjalli ose pas vdekjes Kërkimi i dëmtimeve kriminale Përcaktimi i kohës së djegies 15. Sa i përket vjetërsisë së cikatrikseve, përcaktimi i tyre mund të bëhet zakonisht me periudhën e stadeve dhe përgjzymimit të tyre nëpër to. Pershkruani sa zgjasin stadet? I – Epitelizimi, cikatriks, zgjatë 2-3 javë. II – Fryerja dhe skuqja, zgjatë 3-4 javë.
III – Zgjatë 2-3 javë, forcim dhe zbehje. IV – zbutet dhe lëviz. 16. Ndryshimet në kufomë që ndodhin tek djegiet: Pakësimi i vëllimit dhe peshës së trupit. Tkurrja e indeve të ndryshme ‘’Poza e Bokserit’’ Çasjet e indeve të ndryshme Flokët, vetullat, kapakët e syve janë të zhdukur Nga goja dhe hunda hunda del shkumë shkumë me ngjyrë të të kuqe Kafka thyhet dhe plasë Organet e brendshme dëmtohen më pak ngase janë të izoluara Gjaku te enët e mëdha nën pasojat e djegies kthehet në një lëndë të thërmueshme. Rrugët e frymëmarrjes dhe mushkëritë dëmtohen. 17. Helmimet me organofosfate: Janë substanva helmuese që përdoren në luftën kundër insekteve. Veprojnë duke frenuar kolinesterazën e gjakut dhe indeve. Në 24-48h e para ky frenim është ireversibil, kurse më pas bëhet ireversibile. Helmimi me organofosfate kalon në 2 faza: Hipereksitimi parasimpatik – faza muskarinike Faza e paralizës muskulore – faza nikotinike. Në kufomë vërehen: vërehen: Nga jashtë – miozë, miozë, shtangësi shtangësi e fortë, shkumë dhe sekrecione sekrecione nga hunda dhe goja: Nga brenda – erë erë e keqe, jo e këndshme, këndshme, edemë edemë e shprehur e mushkërive, trakeobronkite, trakeobronkite, edemë e trurit. 18. Figurat papilare të mollëzave të gishtave të duarëve përbëhen nga 3 zona: Zona qendrore – që ka rëndësinë më të madhe sepse përcakton tipin e figurës: harkore, lakore dhe rrethore. Zona bazale – shtrihet ndërmjet zonës qendrore dhe palës së formuar në mes të falangës së dytë dhe të tretë. Zona periferike – i ka kreshtat në formë të shkronjës U të përmbysur. Gjithashtu në pëllëmbën e dorës dallojmë edhe: eminenca tenare 1, zona interdigitale 2,3,4, eminenca hipotenare. Gjithashtu studiohen edhe tri indekse kryesore: indeksi Furuhata (100 x rrethore/lakore), indeksi Dankmeijer (100 x harqe/rrethore), indeksi Cummins (2 x rrethore + 1 x lakore/10). 19. Shtresat e flokut: Kutikula, shtresa sipërfaqësore dhe më e hollë. Kortikale, shtresa nën kutikulë,me pigment
Medulare, shtresa qendrore 20. Ekspertimi i njollave të gjakut mund të zgjidhë këto qështje: A është humane apo jo. A i takon viktimës (identiteti). Përcaktimi i kohës së shfaqjes së tyre. Përcaktimin e prejardhjes regjionale të gjakut të ndodhur në njollat e tij, psh.nga hunda, nga menstruacionet. Bëhet në bazë të pranisë së elementeve karakteristike në gjak të atij regjioni. Përcaktimi i grupit të gjakut apo ADN nëse është e viktimës apo e të pandehurit. pandehurit. 21. Plagët prerëse nuk kanë këto veçori: a) buzë të çrregullta b) buzë të rregullta rregullta c) kanë urëza indore d) thellësi jo të njejtë 22. Përmend katër stadet e kalbëzimit kufomor dhe afatet kohore të tyre: Stadi i ngjyrimit (Kromatik) – 3 deri 5 ditë pas vdekjes Stadi i fryerjes (Emfizematoz) – verë (3-4 ditë), dimër (20-30 ditë) Stadi i lëngëzimit – pas 3-6 muajve Stadi i reduktimit të skeletetit (skeletizimi) – pas 2 vitesh (nëse kufoma nën tokë), pas 1-2 jave (nëse kanë ndikim faktorët klimatik dhe brejtësit), brenda 1-2 muajsh (te të porsalindurit dhe fëmijët). *Kalbëzimi kufomor (putrefactio) 23. Në qitjet me puthitje hermetike, vrima e hyrjes nuk karakterizohet nga: a) Buzët e vrimës hyrëse kanë formë të rregullt b) faktorët plotësues plotësues të qitjes qitjes ndodhen ndodhen brenda kanalit kanalit c) në vrimën hyrëse ndodhet brezi i mbrehtjes d) faktorët plotësues të qitjes nodhen jashtë kanalit e) buzët e vrimës kanë formë të rrumbullakët 24. Kush janë faktorët plotësues të qitjes me armë zjarri: a) bloza b) gëzhoja c) grimcat e pa djegura të barutit d) vajrat e) gazrat 25. Shkruaj 4 shkallët (gradët) te djegiet (Combustio): I – Combustio C ombustio Eritematosa – skuqje dhe edemë e lehtë e lëkurës II – Combustio Buloza – pas disa ore deri në 1 ditë, formimi i fluskave (bulave)
III – Combustio Escharotica – përpos epidurës prekë edhe shtresat e tjera, mbetet shenja (cikatriks) (cikatriks) IV – Combustio Carbon ..... – karbonizim i pjesshëm/i plotë i lëkurës. 26. Format e simulimeve mjekoligjore: mjekoligjore: - Simulimi në kuptimin e ngushtë të tij – paraqitja e rreme e realitetit, psh e një sëmundjeje sëmundjeje ose e shenjave shenjave të një një sëmundjeje të paqenë. - Agravimi – teprimi i shenjave të një sëmundjeje ekzistuese, ekzistuese, zakonisht haset tek personat me probleme mendore. - Disimulimi – fshehja, mbulimi i një sëmundjeje ekzistuese, ekzistuese, ose fshehja e shtatëzanisë, lindjes, moshës etj. - Vetëdëmtimi – dëmtim i trupit me paramendim i kryer nga vetë personi, ose me ndihmën e personave personave të tjerë. tjerë. 27. Fazat klinike të dehjes alkoolike: Faza I – eksitim psikomotor, gjendje euforie, pulsi i shpejtuar, fytyra e skuqur, sytë shkëlqejnë, personi bëhet më i lëvizshëm, flet shumë. Faza II – çrregullime psiçike, veprime antishoqërore, kriminale ose aksidente. Dëmtohen aftësitë intelektuale, të vëmendjes, kujtesës, mbizotërim instikti. Faza III – dehje komatoze, anestezi e thellë, zhdukje e reflekseve, ulje e temperaturës, ulje e pulsit dhe ulje e frymëmarrjes. 28. Kush bën pjesë në kuadër të lëndimeve specifike: a) Plagët mprehtëse b) Plagët prerëse c) Dermishjet d) Frakturat e eshtrave 29. Në kuadër të lëndimeve nutritive bën pjesë: a) Infeksioni trupor b) Etja e dhunshme c) Thyerja e eshtrave d) Gjakderdhjet 30. Në fenomenet e hershme të kufomave nuk bën pjesë: a) Sapunifikimi b) Njollat kufomore kufomore c) Skeletizimi d) Mumifikimi 31. Kush janë objektet e ekpertimit mjeko-ligjor: Ekspertimet e kufomave Ekspertimet e personave Ekspertimet e provave materiale (gjak, qime) Ekspertimet në bazë të materialeve të qështjes
32. Diagnostikimi mjeko-ligjor i helmimeve bëhet në bazë të studimit (shkruaj të paktën 5): Rrethanat e qështjes Shikimi i vendit të ngjarjes Ekzaminimi i kufomës së vdekur në vendin e ngjarjes Autopsia Ekzaminimi kimiko-ligjor Ekzaminimet e tjera plotësuese (doza e helmit, gjetja fizike e helmit, tretshmëria e helmit, konvertimi i helmit, rruga e lëndës helmuese në organizëm, shpërndarja, mekanizmi i veprimit të helmit). 33. Brazda e strangulimit te mbytjet me lak karakterizohet me: a) shtrirje të ndërprerë b) pozitë të pjerrët (oblike) c) shtrirje në mënyrë të njejtë në tërë qafën d) thellësi jo e njejtë e) formë cirkulare 34. Plagët mbretëse kanë këto veçori: a) Buzët dhe këndet e rregullta b) fijet indore (urëzat indore) të pakëputura c) kanë thellësi të njejtë d) nuk kanë urëza indore 35. Përmend të paktën 4 mekanizma të vdekjes nga dëmtimet prerëse dhe shpuese në qafë: Prerja e enëve të mëdha të gjakut në qafë Dëmtimi i rrugëve të frymëmarrjes Këputja e n.vagus dhe n.laringeus superior Prerja e muskujve të qafës, që përcillet me çrregullim funksional 36. Përcaktimi i gjinisëte kufomat e skeletizuara bëhet përmes: a) kockat e kafkës b) kockat e legenit c) kockat e gjata d) kockat e brinjëve 37. Shkruani nocionet e këtyre shprehjeve në latinisht: Plagë shqyese – vulnus laceratum Plagë shpuese – vulnus punctum Plagë me armë zjarri – vulnera sclopetaria Mbytja në lëngje – Submersio 38. Përcaktimi i moshës te kufomat e skeletizuara: a) Eshtrat e kafkës b) Dhëmbët
c) Vertebrat d) Kockat e gjata 39. Prania e brezit të fshirjes përreth vrimës hyrëse tregon për: a) qitje nga afërsia b) qitje nga largësia c) radhën e qitjes 40. Rrumbullakëso mekanizmat e vdekjes: a) asfiksia b) vrasja c) embolia d) plaga prerëse e) varja 41. Rretho shkaqet e vdekjes: a) vdekje natyrore b) vdekje të carcinuara c) vdekje nga gjakderdhja d) vdekje nga vrasja e) plaga shpuese 42. Lidhja në mes intensitetit, rezistencës dhe tensionit te rryma: I = U/R ose I = U/Ri + Rnj I – intensiteti U – tensioni R – rezistenca e përgjithshme Ri – rezistenca e izolimit Rnj – rezistenca e trupit të njeriut 43. Çështjet kryesore të psikiatrisë ligjore janë këto: Përcaktimi i përgjegjshmërisë së personave që merren me përgjegjësi penale, kur ka ka dyshime se ata ata vuajnë nga sëmundje mendore. mendore. Përcaktimi i gjendjes psiqike të personave gjatë vuajtjes së denimit të cilëve u shfaqen çrregullimet psiqike, me qëllim të vlerësohet ecuria dhe rëndesa e këtyre çrregullimeve. Përcaktimi i llojeve të masave mjekësore për personat e vlerësuar të papërgjegjshëm papërgjegjshëm për veprat veprat penale penale që kanë kryer kryer,, që janë sëmurë sëmurë pas kryerjes së krimit ose gjatë vuajtjes së dënimit. Përcaktimi i zotësisë për të vepruar. Përcaktimi i gjendjes psicike të dëshmitarëve dhe personave të dëmtuar në proceset penale dhe civile. 44. Në ligjet e mbretit të Babilonisë, Hamuarbit, preken këto probleme apo fusha: Probleme të krimeve seksuale, dëmtimeve trupore, dështimit të grave,
përgjegjësitë përgjegjësitë profesionale profesionale të mjekëve. mjekëve. 45. Eksperti mjekoligjor, bazuar në cilësinë dhe karakterin e tij mund të ketë të paktën këto nëntë cilësi: Ndershmëria, autoriteti, autoriteti, gjakftohtësia, gjakftohtësia, mirësjellja, mirësjellja, pavarësia, pavarësia, modestia, saktësia intelektuale, fryma e analizës dhe sintezës, intuita dhe mendjemprehtësia. 46. Tharja e kufomës është e shprehur sidomos në pjesët e trupit të cilat te njeriu i gjallë janë të njoma, të buta dhe të holla, psh: Sklrea, kornea, buzët e vaginës,lëkura dhe vendet që janë të dëmtuara, vendet e palëve dhjamore, rrezet e kofshave, nëngjinjtë, buzët, skrotumi, skrotumi, mollëzat e gishtave gishtave të duarëve. duarëve. 47. Vdekjet e papritura nga sëmundjet e traktit tretës, ndodhin zakonisht si pasojë e: Sëmundjeve ulçeroze, hemorragjitë digjestive, gastriti akut, hernia e inkarceruar, apendiciti, peritoniti fulminant, uleuset, ruptura e organeve, pankreatiti akut, dilatacioni akut i lukthit, tromboza e vazave mezenterike, steatoza hepatike, infeksionet etj. 48. Traumatologjia mjekoligjore zakonisht zgjidh këto qështje: Zbulimi i dëmtimeve te njeriu i gjallë ose kufoma. Përcaktimi i mejtit dëmtues Përcaktimi i mekanizmit të formimit të dëmtimit Përcaktimi i kategorisë së dëmtimeve te personat e gjallë Përcaktimi i kohës së shkaktimit të dëmtimeve Dallimi i dëmtimeve të shkaktuara për së gjalli nga ato pas vdekjes Përcaktimi i shkakut të vdekjes te dëmtimet vdekjeprurëse Përcaktimi i aftësisë për të vepruar pas marrjes së dëmtimeve vdekjeprurëse. 49. Përshkruaj faktorët plotësues të qitjes së armës së zjarrit dhe gjatësia e veprimit të tyre: Gazet – 3 cm nga tyta e armës Flaka dhe bloza – 20-30cm Pjesët e padjegura të barutit – 60 – 100 cm 50. Brazda e strangulimit tek strangulatio funalis karakterizohet me: a) vazhdim të plotë – v.tipike b) vazhdim të ndërprerë – v.atipike c) thellësi të njejtë në të gjithë shtrirjen d) thellësi jo të njejtë 51. Zhvillimin e mumifikimit e favorizon: a) Ajri i thatë B) Mjedisi me lagështi
c) temperatura e lartë (ose e ulët) d) mungesa e ajrosjes 52. Entomologjia mjeko-ligjore studion: a) prejardhjen e helmeve b) llojin e kërpudhave kërpudhave c) llojin e insekteve dhe larvave d) dëmtimin e organeve nga helmet 53. Plagët prerëse kanë këto veçori: a) ekimoza dhe dërmishje përreth b) kanë bazë të çrregullta çrregullta c) kanë urëza indore d) kanë kënde të ngushta *Plagët prerëse – të drejta, buzë të rregullta, kënde të ngushta, fund të rregullt. *Plagët mrejtëse – ekimoza dhe dërmishje, buzë/kënde/fund të çrregullt. 54. Macerimi, mumifikimi, sapunifikimi bëjnë pjesë në: Fenomene kufomore konzervuese. 55. Njollat kufomore (livores mortis) nda ndihmojmë të përcaktojmë: Vdekjen, kohën, pozitën, shkaktarët e vdekjes. 56. Përcaktimi i kohës së vdekjes në mbytjet në ujë (1 ditë qëndrimi në verë = 8 ditë në dimër): I - Përcaktimi i fazës së njollave kufomore me anë të procesit të shtypjes me gishta të tyre. Vlerësimi i ftohjes së kufomës duke e vendosur kurrizin e dorës në pjesët e ekspozuara ekspozuara të trupit. trupit. të dënat e tabelave të njohura të autorëve të ndryshëm.
II - Mungesa e rrudhosjes së mollëzave të gishtave, tregon se kufoma ka qëndruar në ujë më pak se 2 ditë. Prania e rrudhave të gishtave, pëllëmbëve të duarëve dhe shputave të këmbëve, tregon për qëndrim të kufomës në ujë nga gjysmë dite deri në 3 ditë. fillimi i kalbëzimit në regjionin e kokës, qafës, barkut dhe kofshëve, tregon se koha e qëndrimit të kufomës në ujë është 4-10 ditë. Fryrja e fytyrës dhe barkut me vizatim të venave sipërfaqësore, rrjepjen e epidermës së duarëve dhe të këmbëve dhe rrëshqitshmërinë e skalpit tregon për qëndrim 2-4 javë. Zhveshja e theksuar e lëkurës, shkatërrimi i muskujve me zbulim të eshtrave, lëngësim i pjesshëm, dmt që kufoma ka qëndruar në ujë 1-2
muaj. III - Macerimi fillon në ditën 2-5 Macerimi prekë lëkurën e shputës dhe këmbës në ditën 6-8 Lëkura e maceruar hiqet me lehtësi në ditën 10-20 Lëkura e maceruar bie në trajtën e dorëzave të vdekjes pas 1 muaji Flokët bien pas 1 muaji Thonjtë bien pas 3-4 muajsh Shkatërrimi komplet pas 2 vitesh. 57. Spermogrami përfshin: Ngjyra e bardë bardë me nuancë gri. gri. Viskoziteti mjaft i lartë pH: 7.2 – 7.4 Vëllimi i lëngut spermatik 1.5-6.5ml Numri i spermatozoideve spermatozoideve 20-40 20-40 milion/ml ejakulat ejakulat Trajtat jonormale të spermatozoideve nuk duhet të zënë mbi 20% të numrit të përgjithshëm. Lëvizshmëria e tyre konsiderohet normale kur pass 4, 8 dhe 24h lëvizin përkatësisht 60%, 40% dhe 15% e numrit të përjgithshëm. 58. Nga pikëpamja klinike, varjet kalojnë nëpër tri faza: I – fillon në çastin kur trupi lëshohet dhe laku shtrëngon qafën. Karakterizohet nga një nndjenjë nxehtësie e kokës, zhurma të forta, rëndim i këmbëve dhe dhimbje të qafës. II- fillon me humbjen e vetëdijes, shfaqen konvulzione. III – quhet ‘’faza e vdekjes aparente’’, fillon me pakësimin e lëvizjeve të frymëmarrjes e cila pasohet me vdekjen e vërtetë. 59. Shkaqet kryesore të asfiksisë: pakësimi ose mungesa mungesa e O2 në ajrin ajrin që thithet thithet Pengesa mekanike në rrugët e frymëmarrjes Çrregullimet e aktit të frymëmarrjes frymëmarrjes Pengesat e shkëmbimit të gazeve në mushkëri Çrregullimet në qarkullimin e gjakut Çrregullimet e sasisë së gjakut – hemoragjitë Ulja e aftësisë së indeve dhe qelizave për të marrë O2 nga gjaku 60. Ndryshimet në kufomë që ndodhin nga Hipotermia: Pozicioni karakteristik ‘’i mbledhur kruspull’’ Gjetja e viktimës me tesha të hequra për shkak të halucinacioneve Zbehja e lëkurës ose ngjyra rozë Prania e ngrirjeve të shkallëve të ndryshme Prania e njollave të gjakut
Hapja e suturave të kafkës Shenja të përgjithshme të vkedjes asfiksike Në mushkëri: bronkospazë bronkospazëm, m, atelektazë, emfizemë emfizemë Në veshkë: nekrozë nekrozë tubulare tubulare akute Ndryshime degjenerative degjenerative në në muskulin e zemrës zemrës Mungesa e glikogjenit në mëlçi 61. Helmimet me CO2 në shumicën e rasteve kanë karakter: a) vrasës b) vetëvrasës vetëvrasës c) aksidental d) asnjëra 62. Aktdëshmia përshkruhet në 4 pjesë, cilat janë ato? Hyrja Rrethanat e çështjes Pjesa përshkruese Konkluzioni 63. Kush bën pjesë në kuadër të dëmtimeve trupore, shkruaj të paktën 5: Faktorët fizikë, kimikë, biologjikë, psiqikë, asfiksikë, nutritivë, të kombinuar etj. 64. Cilat janë karakteristikat e vrimës dalëse? = buzët e vrimës të çrregullta dhe të dala jashtë. 65. Në materiet kimike me veprim lokal bëjnë pjesë: a) Arseni b) Helmimi me CO c) Acidet dhe bazat d) Alkooli etilik 66. Në asfiksi mekanike nga shtypja, bëjnë pjesë: a) Mbytja në lëngje b) Aspirimi i trupave trupave të huaj c) Varja d) Futja e të vjellurave në mushkëri 67. Përshkruani dozat vdekjeprurëse kur merren nga goja për helmimet me acide si më poshtë: Acidi klorhidrik – 15g Acidi nitrik – 6-8g Acidi sulfurik – 6-8g Acidi flourhidrik – 1/100 68. Përshkruani vlerat e sakta të pjekurisë seksuale tek femrat nga matjejt antropometrike në cm si më poshtë: Gjatësia trupore e ulur – jo më pak se 90cm
Perimetri i gjoksit në inspirium 83-86cm Perimetri i kokës 40-50cm Perimetri i kërcirit (1/3 e mesme) – 30-35cm 69. Si shenjë e porsalindjes tek i porsalinduri është edhe unaza e demarkacionit, lëkura në atë zonë paraqitet pas disa orëve me ngjyrë: a) ngjyrë vishnje në të kaftë, 6-12h b) ngjyrë të kuqe, kuqe, 6-12h c) ngjyrë të kuqe ne vishnje, 4-8h d) ngjyrë të kuqe, 4-8h 70. Prapambetja mendore konsiderohet dëmtimi i proceseve intelektuale. intelektuale. Ajo mund të jetë: Prapambetje mendore e lehtë (intelegjencë e ulët) Prapambetje mendore e moderuar (debil) Prapambetje mendore e rëndë (imbecil) Prapambetje mendore e thellë (idiot) 71. Në parim, eksperimentimi human nuk kryhet menjëherë te njerëzit. Shkruani 4 fazat: Faza I – konsiston në kryerjen e provave të para të medikamentit tek personat vullnetarë. vullnetarë. Faza II – kryhet mbi një grup të vogël të sëmurësh me qëllim për të konfirmuar efektin terapeutik të medikamentit. Faza III – ka të bëj me krahasimin metodik metodik të këtij mjekimi t me mungesën e mjekimit. Faza IV – i korrespodon studimeve epidemiologjike retrospektive me qëllim të zbulimit të efekteve negative . 72. Tek gjuajtjet me armë zjarri, gazet përbëhen nga: a) CO b) CO2 c) Monoksid Na d) Dioksid Azoti e) Plumbi 73. Njollat e Vishnjevit, ku paraqiten? a) tek vdekjet nga të ftohtit në cipat e trurit b) vdekjet nga nga djegiet, në mbështjellësi mbështjellësitt e mushkërive c) vdekjet nga të ftohtit në mukozën e lukthit d) tek vdekjet nga të ftohtit dhe paraqiten në lëkurë 74. Shenjat e Paltanfës????, kur uji me përmbajtje kripërash e rritë viskozitetin e gjakut dhe bën: a) stazën e eritrociteve 75. Alkooli në tru ka rol:
d) Vazodilatues 76. Gjakemi ka lindur në vitin: b) 129-201 77. Pas 40-48h nën veprimin e Katapsinës dhe hidrolazës ndodh? a) shkatërrimi i proteinave qelizore b) fillon autoliza e pankreasit, gj.mbiveshkore, mëlqisë, shpretkës 78. Agonia është gjendje? a) shkurtëd dhe zgjatur 79. Diagnoza diferenciale në mes të varjes dhe mbytjes me lak. Varja Brazda e strangulimit Za Zakonisht unike Thellësia e brazdës Sipër nivelit të laringut Mbyl Mbyllj ljaa e bra brazd zdës ës Jo uni univo vorm rme, e, shp shpes esh h jo e mby mbyllu llurr, shpesh e fortë pergamenoze, zakonisht e pjerrët
Mbytja me lak Disa elemente Nën nivelin e laringut Zakonisht uniforme, e mbyllr, rrallë e fortë pergamenoze, horizontale
80. tek vdekjet e papritura në rrethana të veçanta, me autopsi arrihen këto tri lloj përfundimesh, cilat janë ato? Vdekja është shkaktuar nga sëmundja, dhe do të ndodhte pavarësisht nga trauma. Vdekja është shkaktuar nga trauma dhe do të ndodhte pavarësisht nga sëmundja. Vdekja është shkaktuar nga të dyjat, edhe nga sëmundja edhe nga trauma. 81. Vdekjet e papritura nga sëmundjet endokrine ndodhin zakonisht nga: Sindroma Waterhouse-Friedrichen Feokromocitoma Diabeti (edema pulmonare) Struma Toksikoza Çrregullimt e elektrolitëve dhe metabolike 82. Në çfare forme ndeshen plagët atipike nga predha e armës së zjarrit. Përshkruaj format e tyre: 1.Prania e një vrime hyrëse, shumë e madhe, me diametër 3-4cm për shkak të fenomenit të rikoshetimit nga i cili çrregullohet fluturimi i predhës, dhe kur ajo arrin trupin e njeriut, njeriut, në vend që të hyjë me maje, hyn me pjesën anësore. 2. Plagët tangjenciale, në formë ulluku të shoqëruar me praninë në në buzët anësore anësore të tij, të çarjeve çarjeve me drejtim të të pjerrët ndaj ndaj boshtit gjatësor të lakuar kah ana e këndit të ngushtë që formon kjo grisje me plagën tangjenciale. tangjenciale. Korrespodon Korrespodon me drejtimin drejtimin e rrugës rrugës kah shkon predha.
3. Plagët nga rifutja e predhës me buzë të çrregullta 4. Plagët në formë të bravës ‘’Key Hole’’ 83. Çfarë bëri Fortunato Fedeli në vitin 1598? Botoi një vepër të rëndësishme në lidhje me marrëdhëniet e mjekëve, çështjet e higjenës dhe mjekësisë ligjore. Gjithashtu ai për herë të parë tentoi të bënte dallimin dallimin në mes lezioneve lezioneve të shkaktuara shkaktuara në trupin trupin e njeriut në një mbytje aksidentale dhe atyre të një mbytje të detyruar. 84. Mekanizmi i shtangimit kuformor: Në fillim, menjëherë menjëherë pas vdekjes, vdekjes, muskujt e trupit trupit humbin tonusin tonusin e tyre duke u lëshuar plotësisht. Më vonë, pas 3h shfaqet fenomeni i shtangësisë që përfshin të gjithë muskujt e vijëzuar dhe të lëmuar. Ngurtësimi kufomor kufomor fillon në të të vërtetë njëkohësisht njëkohësisht në në të gjithë muskujt e trupit, por bëhet i dukshëm në fillim në grupet muskulare më të vogla, psh.uskujt e fytyrës. Shtangësia bëhet e plotë 12h pas vdekjes dhe zgjat 1-2ditë. Pas 48h fillon zgjidhja e saj duke ndjekur të njejtën rrugë sikur ngurtësimi. 85. Sipas Biarchini, flora mikozike e kufomës zhvillohet në tri etapa: I – korespodon stadeve të kalbëzimit, fryerjes dhe lëngëzimit. Shfaqen myshqet e aspergilleve, mucor, penicilicim dhe oospora. II – korespodon me shpërbërjen dhamore, zhvillohen lloje të të tjera të myqeve oospora aspergillus, cluoticum. II – në stadin e skeletizimit të kufomës, shfaqem myqet trikodermës, cylindrium, monosporium. monosporium. 86. Mekanizmat dëmtues të mjeteve mbrejtëse: Goditja – proces i shpejtë dhe i ndërlikuar ndërmjet ndërmjet mjetit mbrejtës dhe një regjioni të trupit të njeriut. 0.1-0.01sec. Shtypja – bashkëveprimi i trupit të njeriut ose të një pjese të tij me dy mjete të forta mbrejtëse, më shpesh masive, të cilat veprojnë kundrejt njëra tjetrës duke shfaqur ndaj trupit të njeriut ose një pjese të tij veprim të dy anshëm, centripetal. Përdredhja – bashkëveprim i trupit të njeriut ose të një pjese të tij me dy mjete mbrejtëse të forta, të cilat duke vepruar në drejtime të ndryshme shfaqin veprim të dyanshëm centrifugal me një zgjatje, përdredhje, përdredhje, pëlkyerje. Fërkimi – bashkëveprim i sipërfaqes së dëmtuar të trupit të njeriut me sipërfaqen e mjetit mbrejtës, ku të dyja këto sipërfaqe takohen në drejtim të pjerrët ose tangjencial. 87. Çështjet kryesore mjeko-ligjore te dëmtimet nga armët e zjarrit: Përcaktimi i distancës së qitjes ---- i drejtimit të qitjes
---- i llojit të armës. Në raste të rralla rralla duhet të përcaktohet përcaktohet numri numri i qitjeve dhe dhe i radhës së së tyre, përcaktimi i plagëve vdekjeprurëse. 88. Mekanizmi i dëmtimit tek rryma elektrike: Veprimi termik – rezultat i transformimit të energjisë elektrike në nxehtësi. Sipas lligjit të Xhaul-Lnecit, sa më të mëdha të jenë tensioni, intensiteti intensiteti i rrymës elektrike dhe rezistenca, rezistenca, sa më e gjatë koha e kontaktit të saj, aq më shumë do të nrohen përcjellësit elektrik dhe lëkura. Formohen shenja në lëkurë në vendin ku hyn dhe del rryma. Veprimi mekanik – ka të bëj me dhënien e energjisë kinetke të rrymës elektroneve, indeve që janë në kontakt me përcjellësit, e cila shfaqet me grisjen e rrobave, këpucëve dhe çarjen e indeve të organizmit. Veprimi elektrolitik – shprehet në çrregullimin e proceseve të brendshme bioelektrike bioelektrike,, biokimike dhe elektrolitike elektrolitike të cilat janë të lidhura ngushtë me funksionet jetësore të organizmit të njeriut. 89. Fenomenet: Hematoma periorbitale bilaterale – frakturë e bazës së kafkës kufoma mbanë erë të bajameve të hidhura – cianidet Poza e bokserit – djegiet Shtangësia katalitike – demtimet e trungut trunor Hematoma e nxehtë – tek djegiet Njolla e Vishnjefskit Vishnjefskit – mukozë lukthi lukthi Tardie – asfiksi (cipë viscerale të perikardit) Palldanf – mbytje nga lëngjet, në mushkëri, në sinusin sfenoidal Berth - osifikant 90. Përmend shenjat e djegies për së gjalli: Bloza dhe ndytësi në rrugë të frymëmarrjes Skuqja dhe djegia e rrugëve të sipërme të frymëmarrjes Gjetja e karboksihemoglobinës në gjak Fibrina dhe leukocite në bulla dhe vezikulat e djegies. Mungesa e dëmtimeve dhe mosprania e blozës në palët e kapakëve të syrit të mbledhura instiktivisht për t’u mbrojtur nga zjarri. 91. Plagët me mjete të forta: Lacerokontuzive, Lacerokontuzive, ekimoza, dermishja, urëza indore 92. Prania e faktorëve plotësues të qitjes, përreth vrimës hyrëse është tregues për: Qitje nga afërsia 93. Prania e brezit të fshirjes te dëmtimet me armë zjarri: Radha e qitjes
94. Prania e brezit të mbrejtjes: Veprimi dinamik, tregues i çitjes nga arma e zjarrit, ...., ..... 95. Acidet shkaktojnë: Nekrozë koagulative koagulative 96. Bazat shkaktojnë: Nekrozë kolikuative kolikuative 97. Qitje me puthitje, vrima hyrëse karakterizohet nga: Depozita e blozës, mungesa e brezit të dermishjeve, prania e faktorëve plotësues. 98. Antidot i malation (insekticid) Acetilkolina 99. Prova materiale: teshat, sopata, thika, çdo provë me natyrë jofiziologjike. jofiziologjike. 100. Vepër penale kundër shëndetit: Mosdhënia e ndihmës së parë Zbulimet jozyrtare të sekretit mjekësor Shitja e barnave të palejuara Mosmarrja e masave për parandalimin e sëm.infektive Aborti Eutanazia Pseudomjekësia Transplanti i palejuar i organeve 101. Ndërhyrja kirurgjike, ede nëse vdes pacienti, nuk është vepër penale në këto këto raste: Kur është e indikuar, me pëlqim të pacientit, të jetë kryer me vetëdije dhe teknikisht në rregull. 102. Parimet e eksperimentit eksperimentit human: Eksperimenti të jetë i tolerueshëm në baza etike, shoqërore dhe ligjore Të ketë interes mjekues për pacientin Të kryhet legalisht Personi të jep pëlqimin 103. Pyetjet më të shpeshta që i bën gjykatësi ekspertit për të porsalindurin: porsalindurin: A bëhet fjalë për të porsalindur? Pjekuria e të porsalindurit A ka lindur i gjallë apo i vdekur Nëse ka lindur i gjallë, sa ka jetuar jetuar Të përcaktohet shkaku i vdekjes 104. Cila është formula e caktimit të këndit të hyrjes së predhës?
A-B/C A = distanca prej tytës deri te vrima hyrëse B = deri te vrima dalëse C = gjatësia e kanalit 105. Diagnostikimi mjeko-ligjor i helmeve bëhet në bazë të studimit, shkruaj të paktën pesë: Rrethanat e qështjes Shikimi i vendit të ngjarjes Ekzaminimi i kufomës në vendin e ngjarjes Autopsia Ekzaminimi kimiko-ligjor kimiko-ligjor Ekzaminimet e tjera plotësuese 106. Shenjat e poshtëshënuara ndihmojnë në përcaktimin: bërthama e asfiksimit asfiksimit BCtalk – pjekuria pjekuria e të porsalinduri porsalinduritt Hipersekrecioni i strukturave kolinergjike – helmimet me insekticide Bllokimi i fermentit të Wahlburg Figura e Lichtenbergut – pema e rrufesë 107. Në organet zbatuese të legjislacionit në fushën e etikës dhe tanatologjisë mjekësore bëjnë pjesë: Shoqata e mjekëve, komiteti etik 108. Nëse temperatura rektale e një kufome të gjetur është 30 dhe ajo e mjedisit 18. Sa orë përpara ka ndodhur vdekja? Afërsisht 7 orë. 109. Lanugo dhe kordoni umbilikal, na ndihmojnë në përcaktimin e: Të porsalindurit porsalindurit 110. Tregoni gjakderdhjet trunore dhe prejardhjen e tyre: Hematoma epidurale – a.meningea media Hematoma subdurale – sinusët venozë Hematoma subarahnoidale – qarku i Willisit 111. Faktorët që ndikojnë në vdekjen nga të ftohtit: Temperatura e ulët Vazokonstriksioni dhe vazodilatimi Shoku dhe nekroza 112. Pakujdesia mjekësore vjen si pasojë e: Vetëbesimit të tepruar, pamjaftueshmëria e dijes, neglizhenca. 113. Në çfarë raste haset prova pozitive e rrejshme për emboli gazore? Te kufoma e kalbëzuar (dekompozuar). 114. Numëro faktorët kryesorë që ndihmojnë në aksidente të trafikut: Somatik, epilepsia, paraliza, psiçikë, alkoolizmi, sëmundjet e SKV 115. Për përcaktimin e karakterit të vdekjes te dëmtimet me armë zjarri,
duhet të mbështetet në këto të dhëna: Të dhëna nga balistika mjekoligjore mjekoligjore Të dhëna nga balistika kriminalistike kriminalistike Të dhëna nga kimia 116. Shkruani qimet në cilat regjione janë më të trasha, deri te regjioni që janë më të holla: Mjekër, mustaqe 0,14 – 0.16 mm Pubik 0.12 – 0.16 mm vetullat, qerpikët 0.11 – 0.26 mm Flokët 0.06 – 0.06 mm 117. Tek vdekjet e papritura, kardiomiopatitë mund të paraqiten: Kongjestive dhe obstruktive 118. Tek dëmtimet mekanike përshkruaj formulën e energjisë kinetike: Ek=m Ek – energjia kinetike M – masa v2 – shpejtësia në katror 119. Në identifikimin e kufomave të kalbëzuara dhe skeletizuara, në mënyrë që të bëhet dallimi në mes të meshkujve dhe femrave me anë të kafkës: Kafka e M e vendosur në tavolinë, mbështetet në tri pika: os.occipitale, os.occipitale, mandibullë, processus Mastoideus Kafka e F e vendosur në tavolinë, mbështetet në dy pika: os occipitale, mandibullë Te M balli me hundën formojnë kënd, kurse te femrat nuk formojnë kënd sepse balli i M është i pjerrët. Te M pjesa e fytyrës është më e gjatë dhe e gjerë dhe mbizotëron me pjesën cerebrale, cerebrale, kurse te te femrat pjesa cerebrale dominon dominon mbi atë faciale. 120. Rendit sipas shpeshtësisë karakterin e vdekjes nga macerimi: Vetëvrasje Aksident Vrasje 121.