Materijal Za Kolokvijum 1 TAKTIKA U SPORTU

Nastavnici:: Nastavnici Prof.

dr Duško Bjelica Mr Jovan Gardašević

NASTAVNA J EDIN EDINIC ICA A:

Suština i značaj taktike u fudbalu Podjela taktike

LOGO

Značaj i suština taktike u any fudbalu Add Ad d your yo ur co mpany mp sl ogan og an ▪

▪

Fu d b al s k a p r i p r em a - i n t eg r al n i p r o c es , k o j i s e s as t o j i i z n ek o l i k o s am o s t al n i h c j el i n a, k o j e s u povez zane ne.. među me đuso sobn bno o pr prož ožet etee i pove Osno snovni vni vid vidovi ovi pri pripre preme me fud fudba bale lera ra::

▪

FIZIČKA PRIPREMA TEHNIČKA PRIPREMA TAKTIČKA PRIPREMA PSIHOLOŠKA PRIPREMA

▪

TEORIJ TEORI J SKA PRIP PRIPREMA REMA

▪

VASPITNA PRIP PRIPREMA REMA

▪

INTEGRAL INTEG RALNA NA PRIP PRIPREMA REMA

▪

▪

▪

LOGO

Add Ad d your yo ur co mpany mp any sl ogan og an

▪

Nivo jedne vrste pripreme značajno utiče na nivoe drugih vrsta vr sta

▪

Nizak nivo fizičke pripreme negativno utiče na tehničku, nizak nivo tehničke pripreme utiče na taktičku i sl.

www.themegallery.com

LOGO

TAKTIČKA PRIPREMA ▪

Add your co mpany sl ogan

U sportu postoje najjednostavniji oblici taktike:

1. U cikličnim sportovima (trčanje, veslanje, biciklizam), 2. U pojedinačnim sportovima - borilački sportovi i 3. U ekipnim sportskim igrama (nasloženiji oblici taktike)


LOGO


▪

U fudbalskoj igri taktikom se rješavaju dva osnovna cilja fudbalske igre:

1.dati gol protivniku 2.odbraniti sopstveni gol.


LOGO


▪

Razvojem tehnike i pravila igre, psihofizičkih osobina igrača t aktika je postala sve važniji faktor u fudbalskoj igri.

▪

Sa razvojem fudbalskih sistema razvija se i

usavršava fudbalska taktika.


LOGO

Add Ad d your yo ur co mpany mp any sl ogan og an

Povlačenje sve većeg broja igrača u cilju

osigu ranja osigura nja sopstve sopst venog nog gola dovelo dovelo je do toga da tehnika nije nij e bil bila a dov dovolj oljna na da bi se s e dob dobila ila

nadmoć nad protivničkom ekipom.

Počelo je stvaranje planske i smišljene saradnje izmedju igrača, počela se razvijati taktika.


LOGO

Add Ad d your yo ur co mpany mp any sl ogan og an ▪

U najširem smislu taktika predstavlja izbor

sredstava i načina za realizaciju određenog plana igr igre e u procesu takmičenja. ▪

▪

▪

Takt Ta ktik ika a je vještina vođenja sportske borbe. To je j e unaprij unaprije ed pripremlj pri premlje eni plan igre u koje koj em se kori koriste ste individua individu alne i grupne vrijednosti ekipe. To je j e ust ustvari vari način dejstva jednog tima s a cilje cilj em da se proti vnik na nadigr digra a i pobijedi. pob ijedi.


LOGO

Značaj i suština taktike u any fudbalu Add Ad d your yo ur co mpany mp sl ogan og an

▪

▪

▪

Koje taktičke zam i s l i i n a k o j i način će primjenjivati jed j edn n a ek ekii p a, g r u p a igrača, i l i p o j ed i n ac u t o k u i g r e zavi vise se od ve veli liko kog g br broj oja a fa fakt ktor ora a. Od l u k a s e d o n o s i u zav i s n o s t i o d v r i j ed n o s t i i nedo ne dost sta ata taka ka sv svoj ojih ih i pro protiv tivnič ničkih kih igr igrača ača. Vel i k i j e b r o j r azl o g a k o j i utiču n a p r o m j en u i primjenu odr fud d ba bals lsko kojj ig igri ri.. određe eđenog nog tak taktič tičkog kog plana u fu

LOGO

Značaj i suština taktike u fudbalu Add your co mpany sl ogan

Na primjenu određenog taktičkog plana utiče i:

▪

▪

kvalitet terena na kome se igra,

▪

dimenzije igrališta,

▪

atmosferske prilike,

▪

suđenje, važnost utakmice, plasman na takmičarskoj tabeli, propozicije takmičenja,

▪

mjesto u kome se igra,

▪

publika pred kojom se igra

▪

......

▪

▪

▪

LOGO


▪

▪

Mentalne sposobnosti su te koje su od odlučujućeg znača ja prilikom rješavanja različitih problema. Inteligencija taktikom

je

u

visokoj

korelaciji

sa

LOGO


Taktičke zadatke rješavaju igrači

individualno,

grupno,

na nivou cijele ekipe

LOGO


KLASIFIKACIJA TAKTIKE 1. TAKTIKA ODBRANE

2. TAKTIKA NAPADA

LOGO


INDIVIDUALNA TAKTIKA U ODBRANI Protivnik bez lopte: postavljanje između gola i protivnika postavljanje između protivnika sa i bez lopte

▪

▪

Protivnik sa loptom: ometanje kontr ole lopte (remplanje, duel) potiskivanje ka bližim linijama terena (lažni napad, remplanje, duel) praćenje protivnika (sa unutrašnje strane, ispred lopte)

▪

▪

▪

LOGO


INDIVIDUALNA TAKTIKA U NAPADU Igrač bez lopte: ▪

oslobađanje i otkrivanje

▪

zagrađivanje i pokrivanje

Igrač sa loptom: ▪

udarac na gol,

▪

centriranje,

▪

vodjenje,

▪

driblanje LOGO


GRUPNA TAKTIKA U ODBRANI Brojčana prednost odbrane pokrivanje protivnika sa osiguranjem iza leđa pojačana odbrana Brojčana prednost napada pokrivanje prostora Protivnik u posedu lopte striktno pokrivanje Protivnik očekuje loptu striktno pokrivanje Protivnik na odstojanju bez lopte čuvanje na distanci, pokrivanje prostora ▪

▪

▪

▪

▪

▪

LOGO

GRUPNA TAKTIKA U NAPADU


Igrač bez lopte otkrivanje (osvajanje i oslobađanje prostora) prilazak igraču sa loptom (dupli pas, preuzimanje lopte)

▪

▪

Igrač sa loptom odigravanje iz prve vođenje lopte: - prema protivniku (varanje, dupli pas) - prema saigraču (predavanje lopte) - prema slobodnom prostoru (osvajanje prostora, dobijanje na vremenu)

▪ ▪

LOGO


TAKTIKA GOLMANA U ODBRANI Individualna taktika postavlja se prema kretanju napada istrčava ili vara igrača u prodoru vara izvođača jedanaesterca Grupna taktika raspoređuje odbranu komanduje odbranom sarađuje sa poslednjom linijom odbrane postavlja “živi zid” ▪

▪

▪

▪ ▪ ▪

▪

LOGO


TAKTIKA GOLMANA U NAPADU Individualna taktika ▪

uočava situaciju

▪

bira efikasno rješenje

▪

utiče na tempo igre

Grupna taktika ▪

▪

započinje napad upošljava igrača koji može da ugrozi protivnički gol LOGO


TIMSKA (EKIPNA) TAKTIKA ▪

povezanost individualne i grupne taktike u jednu cjelinu.

Akcije pojedinaca i grupe moraju biti: smišljeno povezane prilagođene sposobnostima igrača dobro uvježbane ▪ ▪

▪

LOGO


TIMSKA TAKTIKA U NAPADU ▪ ▪ ▪ ▪

▪ ▪

Primenjuje je ekipa koja je u posjedu lopte Napad počinje u momentu osvajanja lopte Prelazak u napad je brz i iznenadan Po pravilu napad ide u pravcu gdje je koncentracija igrača manja U pravcu slabe karike odbrane Ekipa se kreće harmonično u napad

LOGO


▪ ▪ ▪ ▪

POSEBNE SITUACIJE U TIMSKOJ TAKTICI Ubacivanje lopte u igr u (korner) Izvođenje direktnih i indirektnih udaraca Ubacivanje lopte u igru (aut) Sudijska lopta


LOGO


TIMSKA TAKTIKA U ODBRANI ▪

▪

Taktiku odbrane primjenjuje tim koji nije u posjedu lopte Timska taktika u odbrani može biti: - aktivna - pasivna - mješovita

LOGO

AKTIVNA TAKTIKA ODBRANE ▪ ▪

▪


Primjenjuje se kad protivnik vodi Kad želimo popraviti rezultat (pobjeda sa više golova) Varijante aktivne odbrane: - presing (slabiji protivnik, bolja fizička sprema) - zona (5-8 igrača pokriva određeni prostor) - kombinovana


LOGO


PASIVNA TAKTIKA ODBRANE ▪

Kad se želi usporiti tempo igre

▪

Ako tim nije dobro fizički spreman

▪

Ako je protivnik veoma jak

▪

Ako se želi održati rezultat

LOGO


VARIJANTE PASIVNE ODBRANE ▪

1. varijanta: igrači raspoređeni po dubini i širini pokrivaju prostor sa manje igrača

▪ ▪ ▪ ▪ ▪

Primjenjuje se: kad je protivnik slabiji kada igra pretežno defanzivno kad igra sa jednim napadačem


LOGO

Add your co mpany sl ogan ▪

2. varijanta: kada zonu formiraju 7-8 igrača

▪

▪

Zona je duboka, bliža svom golu i ima zadatak da uspori napad protivnika

LOGO


MJEŠOVITA TAKTIKA ODBRANE ▪

Primjenjuje se kada je protivnik jači

▪

Ako ima izrazito kvalitetnog napadača

▪

Kada igra u napadu sa više igrača

▪

Odbrana se kombinuje sa striktnim čuvanjem

igrača!

LOGO


▪

▪

Taktika igre u savremenom fudbalu se sve više temelji na taktici fudbalske odbrane. Taktika fudbalske odbrane i jeste izdvojila neke principe i načela koji se nikako ne smiju preskočiti.

LOGO


▪

▪

▪

Taktika fudbalske igre, može se sprovesti uz pomoć određenih oblika kretanja. Kretanja kojima se rješavaju određeni zadaci u taktici u fudbalu vrše se sa loptom ili bez lopte. Sva ta kretanja bilo sa loptom ili bez lopte, koja omogućavaju rješavanje određenih zadataka taktike, se nazivaju sredstvima taktike.

LOGO


SREDSTVA TAKTIČKE PRIPREME SREDSTVA TAKTIKE ODBRANE: Pokrivanje

SREDSTVA TAKTIKE NAPADA:

▪

Preuzimanje igrača

▪

Vođenje lopte Otkrivanje igrača

▪

Oduzimanje lopte

▪

Promjena mjesta

▪

Presijecanje lopte

▪

Driblanje

▪

Pravljenje ofsajda

▪

Dodavanje

▪

“Živi zid”

▪

▪

▪

Udarac na gol www.themegallery.com

LOGO

Nastavnici: prof. dr Duško Bjelica mr Jovan Gardašević

Igračke pozicije u fudbalu

LOGO

Igračke Add pozicije your ucofudbalu mpany sl ogan

Golman (Goalkeeper)

LOGO


Golman (Goalkeeper) ▪

čuva gol svoje ekipe,

▪

hrabri svoje saigrače,

▪

usmjerava igrače iz odbrambene linije i

▪

organizuje napade.

▪

▪

▪

dodiruje loptu rukom u svom kaznenom prostoru, njegove taktičke aktivnosti se razlikuju od igrača na ostalim pozicijama. prepoznatljiv po boji svog dresa koja se razlikuje boje dresova kod igrača na ostalim igračkim pozicijama.

LOGO

Centralni bek ili štoper


LOGO

Centralni bek ili štoper ▪

Glavni zadatak ovog igrača bi trebalo da bude: ▪

▪

▪


pokrivanje napadačkih igrača distribuiranje lopte do svojih saigrača u srednjoj i liniji napada.

Ramos, Savić............

LOGO


▪


visok nivo određenih motoričkih sposobnosti kao što su, prije svega snaga i preciznost, ali i brzina. najosjetljivija tačka odbrane na koju brzi napadači, često vrše pritisak kako bi je probili i postigli gol.

LOGO



centralni bekovi moraju imati: ▪

▪

sposobnost igranja glavom u svom kaznenom prostoru izraženu spretnost u igri jedan na jedan, u kojoj situaciji štoper prestavlja posljednju odbranu svog gola, naravno ako izuzmemo golmana LOGO

Igračke Add pozicije Ad d your yo ur ucofudbalu mpany mp any sl ogan og an

Spol poljni jni--vanjsk vanjskii bek bek

LOGO


Spol poljni jni be bek k ▪

▪

▪

pokriva napadače iz protivničke ekip ekipe e ko kojiji pokušavaju probiti posljednju liniju odbrane sa boka. akcijama svoje ekipe kada je to učestvuje i u ofanzivnim akcijama svoje moguće.. moguće uloga lijevog ili desnog beka bi trebala biti prvenstveno koncentrisana na defanzivne zadatke. zadatke .

LOGO


Krilni Kril ni bek bek

LOGO


Krilni bek ▪

U sistemu 1-3-5-2 krilni bek

▪

krilni bek mnogo ofanzivniji u odnosu na vanjskog beka

▪

krilni bek ima uvijek značajan broj defanzivnih zadataka.

LOGO


Defanzivni vezni

LOGO


Defanzivni vezni ▪

▪

▪

pokriva dio terena odbrambene linije.

koji

se

nalazi

tačno ispred

Snaga i izdržljivost su osnovne karakteristike ove igračke pozicije. posjeduju snažnu ličnost

LOGO


Defanzivni vezni ▪

Glavni zadatak igrača na ovoj poziciji je: ▪

▪

da vrši pritisak na protivničke igrače kako bi ih natjerao da naprave grešku i tako osvoji loptu za svoju ekipu.

Modrić, Matić....

LOGO

Centralni vezni igrač


LOGO

Centralni vezni igrač ▪

dobra pas igra,

▪

odlična kontrola lopte.

▪


isto toliko je bitno da sve učini da zaustavi ili barem uspori napadače iz protivničke ekipe

LOGO

Centralni vezni igrač


▪

uključen u svaku ofanzivnu akciju svog tima.

▪

odlično tehnički osposobljen,

▪

brz,

▪

izdržljiv

▪

Kreativne sposobnosti.

LOGO

Ofanzivni vezni igrač


LOGO



▪

odlične vještine u baratanju sa loptom,

▪

veoma kreativan i inteligentan,

▪

zna kako da postigne pogodak,

LOGO



▪

Pozicija između defanzivnog veznog igrača i špic igrača,

▪

Azar, Injesta, Jovetić....

LOGO


Lijevi i desni vezni

LOGO


Lije Lij evi i de desni sni vez vezni ni ▪

▪

aktivnosti i u obrambenim, aktivnostima njegove ekipe.

ali

i

u

napadačkim

ova igračka pozici pozicija ja se ne ra razl zlik ikuj uje e mn mnog ogo o od po pozi zici cije je krilnog igrača

LOGO

Krilni igrač


LOGO

Krilni igrač ▪


veoma brz, brz, i sa loptom, ali i bez nje,

▪

izuzetne driblerske sposobnosti sposobnosti,,

▪

za postizanje pogodaka. pogodaka. osjećaj za osjećaj

LOGO

Krilni igrač ▪

u stanju da 10-15 puta pretrči 40-50 metara naprijed i nazad,

▪

Leonel Mesi

▪

Kristijano Ronaldo

▪


zahtijeva i defanzivne zadatke od igrača

LOGO

Špic igrač


LOGO

Špic igrač ▪


isključivo se traži da postiže golove - jednostavno rečeno, ukoliko ne postigne gol, on nije dobro igrao.

▪

najteže i najbolnije mjesto u cijeloj ekipi.

▪

odličan dribling,

▪

snažan udarac po lopti,

LOGO

Špic igrač ▪

▪

▪

▪

▪


najviše mališana koji počinju da se bave ovom igrom, najprije žele da postanu špic igrači. razlika u stilu igranja na ovoj poziciji, Ronaldo, Ibrahimović Agero LOGO

Polu-špic igrač


LOGO

Polu-špic igrač ▪

▪

▪


Igrač na ovoj poziciji ne bi trebalo da igra kao vezni igrač, niti kao klasični napadač, a ova pozicija se razvila kao zasebna i predstavlja mješavinu ove dvije pozicije (veznog igrača i napadača). Igra na ovoj poziciji, koja ne predstavlja klasičnog napadača, leži duboko naprijed, budući da su u obavezi da stvore šansu za svoje saigrače u liniji napada. Takođe, ako se igračima na ovoj poziciji otvori prilika da poentiraju, ne bi trebalo mnogo da se razmišljaju već da istog momenta iskoriste priliku i postignu pogodak.

LOGO

FORMACIJE U FUDBALU

Prof. dr Duško Bjelica mr Jovan Gardašević



U PRAKSI SE NEOPRAVDANO POISTOVJEĆUJE TAKTIKA I



TAKTIKA JE UKUPAN PLAN IGRE JEDNOG TIMA, A

FORMACIJA

FORMACIJA JE SAMO RASPORED IGRAČA NA TERENU (od čega i zavisi sprovođenje taktičkog plana)

FORMACIJE (SISTEMI IGRE) - OSNOVNI - MODIFIKOVANI : 

1 - 3 - 2 - 3 - 2 (WW)



1 -3-4-3



1-4-2-4



1-4-3-3



1 - 5 - 3 - 2; 1 - 5 - 4 -1



1-3-5-2



1 - 4 - 4 - 2 ( 1-4-1-3-2; 1-4-3-1-2; 1-4-3-2-1; 1-4-1-4-1; 1-4-51; 1-4-2-3-1...) 1-3-4-3



(WM)

T

“T” sistem Prvi sistem u fudbalu 1863. Karakteristike sistema:

-malo golova - lopta se mogla dodati samo unazad -Individualne akcije sa loptom -Slaba tehnička, fizička i

taktička priprema igrača -1866. se promijenilo ofsajd

pravilo što je uslovilo i

T

6 IGRAČA U NAVALI

1866.-1872. Karakteristike sistema:

-više golova - popularnost fudbala sve

veća

T

5 IGRAČA U NAVALI

1872.-1883.

Sistem WW - "dubl W"

• preteča svih budućih modernih sistema • Suštinska promena - povlačenje iz napada, malo unazad, dvije polutke. • napadači su se kretali u obliku slova W. • formacija odbrane ima oblik slova W. • Otuda i naziv sistema WW. • centarhalf je imao dvostruku • ulogu i bio je glavni igrač tima • "lutajući centarhalf". • Nastao 1925. promjenom ofsjad pravila koje važi i danas • Uspostavio ga trener Arsenala Herbert Čepmen. • zbog ovakvog načina igranja centarhalfa, u odbrani se često javljao manjak igrača, pa je ovaj sistem igre, posle samo pet

godina primjene napušten, a pojavio se novi sistem.

Sistem WM - "sistem 3 beka"

I u ovom sistemu ključ promjena pripao je centarhalfu, koji je povučen i postavljen u liniju sa bekovima ("sistem 3 beka" je drugačiji naziv ovog sistema). Opet ga je Čepmen prvi počeo primjenjivati. Nova pozicija odredila mu je i novu, čisto odbrambenu ulogu, sa neposrednim

zadatkom da čuva protivničkog centarfora. Bekovi su pomereni prema aut-linijama,

sa osnovnim zadatkom da čuvaju protivnička krila.

Halfovi su povučeni u sredinu sa zadatkom da čuvaju protivničke polutke. U ovakvom rasporedu, igrači odbrane su se kretali u obliku slova M, formacija

napadača se nije promijenila, pa je čitav sistem dobio naziv "WM"

Sistem četiri beka (1 - 4 - 2 - 4) logičan nastavak WM sistema i predstavlja njegovu nadgradnju.

. traženje novih putevaza probijanje defanzivnih formacija. rješenje da se napadi vode pretežno preko bočnih pozicija terena. Zbog toga su krila dobila zadatak da se kreću i dejstvuju duž aut linija, centarfor je povučen iz zgusnute odbrane protivnika malo unazad, polulijevo ili poludesno, dok je jedna polutka zauzimala poziciju uporedo sa povučenim centarforom, ali na suprotnoj strani od njega. Tako je u napadu formiran "kvartet" napadača - dva krila i dva centarfora - poredjanih u istoj liniji.

Sistem četiri beka (1 - 4 - 2 - 4) Ovakav raspored navalnih igrača zahtijevao je od trenera da pronadju odgovarajuću formaciju odbrambenih igrača, kako bi mogli uspješno da pariraju igri napadača.

četvorici napadača u liniji suprostavljena su četiri odbrambena igrača (dva beka i dva centarhalfa), postavljena takodje u jednoj liniji, pa je ovaj novi sistem, po ovom poretku igrača u odbrani, dobio naziv sistem "četiri beka". U daljoj evoluciji, u okviru ovog sistema javljal su se nove varijante. Kada se gleda raspored igrača iz drugog ugla, može da se uoči da je sredinom terena formirana zamišljena pravougaona osovina, koju čine dva centralna beka, dva vezna igrača i dva centarfora U zavisnosti od zahtjeva igre ili trenutne situacije na terenu, po ovoj zamišljenoj osovini mogu da "klize" dva bočna beka ili oba krila. Zboga toga se osnovni poredak igrača 1 -4-24, u pojedinim fazama igre mijenja. Tako, kada ekipa napada, raspored igrača može da se promijeni u varijante 1-2-4-4 ili 1-3-34, a kada se brani u varijante 1-4-4-2 ili 1-4-3-3.

Sistem četiri beka (4 - 2 - 4) Poredak igrača u odbrani

4-4-2

4-3-3

Sistem četiri beka (4 - 2 - 4) Poredak igrača u napadu

2-4-4

3-3-4

SISTEM 4 - 3 - 3 Na prvi pogled razlika izmedju prethodnog sistema 4-2-4 i novog 4-3-3 je mala: iz napadačke linije povučen je jedan igrač u liniju manevra. Medjutim, suštinske promjene zahvatile su sve komponente fudbalske igre, a igrači su dobili nove, višestruke i proširene uloge. Vrijeme i prostor postaju centralni faktori fudbalske igre, a naglašeno prisustvo visokih tehničkih, taktičkih, fizičkih i psiholoških sposobnosti svakog igrača ponaosob, postali su neophodnost bez koje se nije moglo. Krilni bekovi u novom sistemu, pored osnovnih, odbrambenih uloga, dobili su zadatak da se, prema situaciji na terenu, transformišu u krilne napadače. Centralni bekovi dobijaju, takodje, nove uloge: jedan od njih ima zadatak da kontroliše najopasnijeg protivničkog centralnog napadača, dok je drugi nešto više povučen pozadi, nema zaduženje da direktno čuva protivničkog napadača ("libero"), već vrši korekciju i osiguranje igre svoje odbrane.

SISTEM 4 - 3 - 3 Trojica igrača sredine terena, pored uloge organizatora igre, u zavisnosti od situacije na terenu, naizmenično obavljaju i napadačke i odbrambene zadatke. Od trojice napadača, nova taktika novog sistema zahtijevala je medjusobnu promjenu mjesta i neprestano brzo, najčešće sprintersko trčanje po cijeloj polovini protivničke strane terena. Taktička osnova ovog sistema, dakle, imala je, preciznije formulu (1) - 1 - 3 - 3 - 3: golman - libero 3 beka (dva krilna i jedan centralni) - 3 vezna igrača 3 napadača.

Medjutim, nova savremena igra istakla je nove zahtjeve - taktičko nadigravanje i prevlast na sredini terena. U traganju za formulom koja bi udovoljila ovom zahtjevu stvoren je novi, moderniji sistem 4 - 4 - 2.

SISTEM 4 - 4 - 2 U ovom sistemu, koji su najdoslednije primjenjivali Italijani, pored golmana ulogu specijaliste zadržao je još samo i jedino korektor. Krilni bekovi, pored osnovnih odbrambenih zadataka i transformacije u krilne napadače, proširili su svoju ulogu u novom sistemu i na dejstvo po sredini terena. Igrači sredine terena, u zavisnosti od situacije, bez prekida izmjenjuju defanzivne i ovanzivne uloge: u fazi odbrane svog gola dejstvuju kao bekovi, a u fazi napada svog tima - kao napadači iz drugog plana. Dvojica klasičnih napadača praktično dejstvuju po cijeloj protivničkoj polovini igrališta, vraćajući se naizmenično dublje i na svoju polovinu terena.

SISTEM 5 - 3 - 2

SISTEM 5 - 4 - 1

Kod ovih sistema trener se odlučuje za odredjeni sistem u zavisnosti od sposobnosti - karakteristika koje poseduju igrači.

SISTEM 3 - 5 - 2

SISTEM 3 - 5 - 2

- defanzivni -

- ofanzivni -

SAVREMENI SISTEM 4 - 4 - 2 Uvidjevši značaj kontrole sredine terena, gdje se nekako istovremeno začinju i odbrambene i napadačke akcije modernog fudbala, stratezi su iz sistema 4 - 3 - 3 povukli jednog napadača u liniju manevra i tako došli do novog sistema 4 - 4 - 2.

Osnovna karakteristika modernih sistema igre je mali broj napadača neposredno pred sam početak napada: dok je u sistemima WW i WM bilo pet formacijskih napadača, u sistemu "četiri beka" četvorica, u sistemu 4 - 3 - 3 trojica, u novom sistemu 4 - 4 - 2 pred početak napada samo su dvojica napadača zauzimala isturene pozicije. Medjutim, u završnici napada uvijek je bilo znatno više igrača u ulozi napadača pred golom protivnika. To znači da je savremena igra pretrpjela suštinske promjene: pored većeg broja igrača na sredini terena, taktika savremene igre karakteriše se stalnim prelivanjem linija i po širini i po dubini, odnosno odlikuje se stalnom transformacijom igrača iz jedne u drugu liniju, u serijama i u ritmu koji nameću zahtjevi igre.

MODIFIKOVANI SISTEMI 4-1-4-1

4-5-1

MODIFIKOVANI SISTEMI 4-2-3-1

SISTEM 3 - 4 - 3

ZAHTJEVI SAVREMENE IGRE

Savremena igra razlikuje se od prethodnih po bitnim promjenama odnosa u igri. Moderna

strategija igre nema više STROGE FORMACIJE, već se ona stvara, mijenja i nastaje po potrebi. RASPORED IGRAČA na terenu je samo, manje ili više, mehaničko posjedovanje odredjenih Prostora, nameće igračima više ili manje specifične zadatke, više odbrambene ili više napadačke, ali ih i mnogo manje vezuje za odredjeni dio terena. Savremena igra nametnula je dva osnovna zahtjeva: VRIJEME i PROSTOR.

podrazumijeva brzinu u vladanju lopte, tačnost, tečnost akcija bez nepotrebnog zadržavanja i brzinu kretanja igrača bez lopte. Fakt or VRIJEME

traži, prije svega, gipkost linija, njihovo "prelivanje" po širini i dubini polja, i to u oba smjera, što se postiže, uz mnogo trčanja, pravovremenim pražnjenjem, a zatim Fakto r PROSTOR

popunjavanjem odredjenog dijela terena. Sve te aktivnosti treba da se i zvode stalno, u serijama,

onako kako ih nameće ritam igre, sa osnovnim ciljem da se u svakoj fazi i gre, u svakoj liniji tima i na svakom dijelu terena stvori VIŠAK IGRAČA - brojčana prednost nad protivnikom. Brzina, jednostavnost, agresija, upornost i efikasnost postali su dominantni elementi

savremene igre. PREGRUPISAVANJE SNAGA sa jednog dijela terena na drugi traži od svakog pojedinca i kolektivnu taktičku obučenost.

Sumiranjem činjenica dolazi se do zaključka da je novi trend savremene igre na taktičkom planu istakao tri najvažnija faktora: 1. gipkost linja 2. presing igru 3. prilagodjavanje situaciji

Shodno tim težnjama, tragalo se za novim sistemom igre, tačnije za rasporedom igrača na terenu i raspodjelom uloga kojima bi se ovi zahtjevi ispunjeni. U odnosu na standardni sistem modernog fudbala 4 - 4 - 2, najveći broj oprobanih modela u svojoj osnovi nosio je ideju o

povećanju broja igrača u manevarskom redu. To se postizalo na jedan od dva načina: - redukcijom broja formacijskih igrača u napadu - formacijom odbrane sa četiri igrača u liniji - bez libera

Nov model igre zahtijevao je i nove modelne karakteristike igrača. Savremena igra traži što više pojedinaca koji će se snalaziti podjednako uspješno u raznim fazama igre i na svim djelovima terena. Za obavljanje više uloga u timu i za sposobnost prilagodjavanja svakoj situaciji na terenu, savremeni fudbal traži POLIVALENTNE IGRAČE.

ZAKLJUČAK: Uspešnost i realizacija sprovođenja sistema igre prevashodno zavisi od TEHNIČKIH, TAKTIČKIH I FIZIČKIH sposobnosti igrača. Fudbal nije nauka –

ali nauka može da podigne nivo fudbala Jens Bangsbo

Prof. Dr Duško Bjelica

Mr Jovan Gardašević

Šta je taktika? 



Primjena sveukupnih individualnih, grupnih i ekipnih dejstava u postizanju maksimalnog sportskog rezultata Dva osnovna cilja taktike:

- dovesti protivničku ekipu u inferioran položaj; - nametnuti protivničkoj ekipi superiornost u nekoj

sposobnosti



Pri izboru taktike trener mora da vodi računa o: - sposobnostima i karakteristikama vlastitog tima - sposobnostima i karakteristikama protivničkog tima - stepenu uigranosti, odnosno koliko je dugo tim zajedno - starosnoj strukturi - sistemu takmičenja - strukturi tima - uzrasnim karakteristikama



Tri nivoa taktike (u odnosu na broj igrača koji

učestvuju): - Individualna taktika napada i odbrane - Grupna taktika napada i odbrane - Kolektivna taktika napada i odbrane

Svaki savladani nivo je uslov za uspješno savladavanje sljedećeg

Individualna taktika

Grupna taktika

Kolektivna taktika

Dejstva igrača bez lopte -Demarkiranje -Utrčavanje -Tehnika postavljanja blokade -Tehnika izlaska iz blokade -Tehnika skoka u napadu

Saradnja 2 i 3 igrača u kontranapadu - 2:0; 2:1; 3:0; 3:1; 3:2; 4:3

Kontra napad -Poslije skoka u odbrani - poslije slobodnog bacanja - poslije primljenog koša - iz podbacivanja - poslije oduzete lopte Brzi napad (polukontra) -sa spoljnim igračem - sa prvim trailerom - sa drugim trailerom Pozicioni napad -Protiv odbrane “čovjek na

Dejstva igrača sa loptom -Osnovni stav u napadu - pivotiranje - hvatanje i dodavanje - finte - dribling - tehnika ulaska u koš - šutevi

Saradnja 2 i 3 igrača u polukontri - 2:2; 3:3; 4:4 Saradnja 2 i 3 igrača u pozicionom napadu -dupli pas - utrčavanje iza leđa (back door) - utrčavanje ispred (front door) - dodaj i utrči (give and go) - klasična blokada -Pick and roll -Kontrablokada - blokade navođenjem -Dupla blokada -Uzastopne blokade

čovjeka” - protiv zonske odbrane - protiv presing - protiv zonskog presinga - protiv kombinovanih odbrana - kombinacija iz auta

Individualna taktika

Grupna taktika

Kolektivna taktika

Dejstva na igrača bez lopte -Čuvanje igrača bez lopte - izbor pozicije - tehnika stava - odbrana od blokada - tehnika skoka u odbrani Dejstva na igrača sa loptom -Oduzimanje lopte - čuvanje driblera - odbrana od prodora -Odbrana od šuta - čuvanje centra

Odbrana od kontranapada -2:3; 3:4 Odbrana od polukontranapada -2:2; 3:3; 4:4; 4:5 Poziciona odbrana -Odbrana od blokada: -Probijanje, -Proklizavanje, -Zaobilaženje, -Preuzimanje i -Udvajanje -Pomaganje

Otvoreni sistemi -Osnovna odbrana “čovjek na

čovjeka” na 2/3, ½ i 1/3 -“čovjek na čovjeka” sa udvajanjem -Klasični presing -Presing sa korektorom -Zonski presing (na ½ i 1/3) Zatvoreni sistemi -Sistemi zonske odbrane

(klasične i moderne varijante) - sistemi zonske odbrane sa udvajanjem - kombinovane odbrane (1čovjek- 4 zona, 2-čovjek – 3 zona) -zonski presing na ½ - odbrana od kontranapada kao sistem odbrane -Multiple odbrane



Učenje i usavršavanje osnovnih principa igre u području individualne taktike – osnovni vidovi

saradnje dva i tri igrača u napadu i odbrani, i kolektivne- kontranapada, i odbrane čovjek na čovjeka kao osnovne odbrane

INDIVIDUALNA TAKTIKA   



Košarka je kolektivna igra Potencira značaj kolektiva, ali i pojedinca Saradnja 5 igrača, uz savjete trenera, svaki igrač individualno taktički obrazovan Pod individualnom taktikom podrazumijeva se sve

što košarkaš izvodi, u napadu i odbrani; bez direktne pomoći nekog od saigrača. 

To je smišljena i racionalna primjena konstitucijskih, motoričkih i tehničkih sposobnosti košarkaša, na osnovu njegovih specifičnih košarkaških znanja, u rješavanju tipičnih i atipičnih situacija u igri

 



Najizraženije u igri 1:1 Takođe, i u situacijama pojedinačnih dejstava igrača protiv 2 ili 3 protivnika Grupna i kolektivna taktika počivaju, između ostalog, i

na individualnim taktičkim sposobnostima igrača

IGRA 1:1 

Osnov košarkaške igre u oba pravca



Na osnovu ovog aspekta kreira se i kolektivna taktika ekipe Zavisi od:

-

tehničke pripremljenosti, taktičkog mišljenja, energetsko-motoričkih sposobnosti i psiholoških karakteristika







Dobra tehnička pripremljenost – automatizovani elementi tehnike košarke, lako izvođenje elemenata u igri Tehnika i ind. taktika su nerazdvojne kategorije



Sposobnost košarkaša da na osnovu kognitivnih

dimenzija i specifičnih košarkaških znanja dolazi do rješenja problema u tipičnim i atipičnim situacijama igre nazivamo taktičko mišljenje Dobra percepcija i dobro logično zaključivanje R ješenje svake situacije na terenu čine 2 komponente: - komponenta motoričkih informacija - komponenta takmičarskih informacija Energetsko-motorička svojstva??  

 

Psihološke karakteristike??



-

Zahtjevi prema igraču: Poznavanje sposobnosti i karakteristika protivnika direktno “čitanje protivnika” “čitanje” ostalih protivničkih igrača R azumijevanje i saradnja sa igračima

Igra 1:1 u napadu    

Prednost napadača Danas veoma uspješna realizacija napada Adaptacija odbrane Traženje boljih rješenja (dodavanjima, češće nego

šutiranjem) 

Napadač mora da čita odbranu (kako brani šut; da li usmjerava ili ne; da li ide na skok?)

Igra 1:1 u odbrani      

Dobra odbrana u 1:1 – kamen temeljac svake odbrane

“neprirodan” položaj odbrambenog igrača Uglavnom odgovara na akcije napadača Otkrivanje i predviđanje napadačkih akcija Agresivna odbrana – najbolja reakcija U velikoj mjeri dolazi do izražaja čitanje protivnika (dobre i

loše navike protivnika, načina i stila napada i sl)

Metodska uputstva       



1:1 sastavni dio svakog treninga Najbolji test za provjeru sposobnosti Početnici “na suvo”, bez protivnika, sa preprekama... Sa protivnikom, ali dirigovano Situaciono vježbanje Akcentovati povremeno napad povremeno odbranu Mladim igračima davati zadatke na svim pozicijama Sa pozicija tipičnih takmičarskim

GRUPNA TAKTIKA    

-

Podrazumijeva saradnju 2,3 i 4 igrača Saradnja 2 i 3 igrača – sekvence iz igre 5:5 Igra 1:1 je dio grupne taktike Igrači moraju da: Budu dobro tehnički obučeni Imaju dobra individualna tehnička znanja Se pravovremeno kreću i pomijeraju Neprekidno imaju u vidnom polju i neaktivne igrače

(saigrače i protivničke)

Grupna taktika napada •

2 i 3 igrača u situacijama kontranapada, brzog napada i

pozicionog napada Kontranapad (traje 3-5 sekundi) 2 igrača sarađuju tako što: - Dugačkim dodavanjem dodavanjem (igrač koji je uhvatio loptu u def.  

skoku baca bejzbol pas saigraču blizu protivničkog koša) - Dodavanjem, ili il i dodavanjem i driblingom (skok, otvaranje

beka ka aut liniji, liniji , dodavanje sa centrom ili dribling...) - U završnici (2:0 i 2:1)

  





Situacija 2:1 naizgled laka

Često se ne rješava sigurno Obično jedan napadač napreduje sredinom terena a drugi bočnom stranom. loptom napreduje napreduje prema prema košu košu Osnova – napadač sa loptom sve dok odbrambeni odbrambeni igrač ne ne pokuša da ga zaustavi ili dok njegov saigrač ne bude ispod nivoa odbrambenog igrača, kada bi trebalo da mu doda loptu. oprezni i da da ne “nasjedaju” Napadači moraju da budu oprezni na fintirajuća kretanja odbrambenog igrača.

3 igrača sarađuju tako što: - U prenošenju lopte u polje napada - U završnici kontranapada 

- Primjeri - Igrač broj 5 je uhvatio loptu u defanzivnom skoku,

dodao dodao do igrača broj 1 koji se otvorio otvorio za prijem lopte, pa je prenosi dodavanjem ili driblingom u sredinu i

dodavanjem do igrača 3, koji je j e istrčao bočnom stranom ka protivničkom košu.



Igrač broj 4 je osvojio loptu skokom u odbrani, dodao

je jednom od saigrača koji su se otvorili za prijem lopte na bočnim stranama, i krenuo u suprotnu stranu od lopte. Igrač koji nije primio loptu utrčava u sredinu, prima loptu i lopta napreduje driblingom ili

dodavanjem četvrtom igraču koji utrčava i završava napad. Napad mogu da završe i ova tri igrača jer su već u blizini koša.

 





Završnica 3:1 i 3:2 V aži isto pravilo kao kod 2:1, samo je realizacija još

lakša jer napad ima mogućnost napadanja sa 3 strane. Problem može biti ako napadači ne poznaju osnovni način dejstva odbrambenih igrača u toj situaciji. Postavljanje odbrambenih igrača – na 2 načina: horizontalno i vertikalno

Metodska uputstva  

 



Saradnja 2 i 3 igrača se uči od prvih treninga Upravo važno kod djece, kako bi im razvijali kolektivni duh U početku osnovne načine saradnje U uslovima bez odbrane, zatim kratko sa dirigovanom odbranom U situacionim uslovima

Saradnja 2 i 3 igrača u brzom napadu  

Brzi napad??? Podrazumijeva brojčanu izjadnačenost igrača napada i

odbrane, ali takvu da svi odbrambeni igrači nijesu 

uspostavili korektnu odbranu Nema mogućnosti kontranapada, ali se koristi loše

pozicioniranje odbrambenih igrača da se napravi situacija za neometan sut sa 4-5 metara, ili igru 1:1

blizu koša

Saradnja 2 i 3 igrača u brzom napadu  





Saradnja 2 igrača

igrač može da igra 1:1, ali i da na eventualnu pomoć odbr. igrača asistira saigraču koji ostaje slobodan Saigrač bez lopte može da se oslobodi čuvara i da utrči pod koš, gdje dobija loptu od saigrača za laku realizaciju Saradnja kretanjem jedan ka drugom, koristeći

ukrštanja i blokade

  

Saradnja 3 igrača u brzom napadu

Što prije završiti napad Osnovne linije kretanjai načina organizacije (ali i uvježbanost da se adekvatno reaguje na sve odbrambene aktivnosti protivnika)

Primjer:

Tri napadača ulaze u polje napada u klasičnom rasporedu sa loptom u sredini i sa dva igrača po bokovima. Jedan odbr. Igrač je uspostavio odbranu nad igračem u sredini, dok ostala dva sustižu svoje igrače. Igrač sa loptom priprema brzi napad odvodeći loptu u jednu stranu. To je znak za napadača sa strane lopte da nastavi kretanje prema košu, brzo se zaustavi i napravi blokadu za drugog igrača, koji koristi blokadu, istrčava, prima loptu i šutira na koš. Ukoliko dođe do preuzima igrača, onda igrač ne šutira već dodaje loptu igraču koji je pravio blokadu i koji je sada u dobroj poziciji ispod koša. Ukoliko ni on ne može da primi loptu, on napušta nisku poziciju i oslobađa prostor igraču sa loptom da igra 1:1 ili dotrčava i pravi blokadu praveći prostor drugom igraču da utrči prema košu, primi loptu i poentira.

Metodska uputstva 

  

Učenje i usavršavanje saradnje 2 i 3 igrača zahtijeva mnogo vremena, strpljenja i discipline Za početak jedna varijanta i uvježbavati je Početi bez odbrana, zatim u dirigovanim uslovima Postaviti i razraditi što veći broj reakcija odbrane i dati

rješenja

Saradnja 2 i 3 igrača u pozicionom napadu   



Osnovno “sredstvo” kolektivne taktike napada Najjednostavniji oblik saradnje R avnoteža broja napadača u odnosu na prostor i poziciju lopte Dvije strane: strana na kojoj je lopta (jaka strana ili strana akcije) i strana bez lopte (slaba strana ili

strana pomoći)

Saradnja 2 igrača •

 

 

Najjednostavniji oblik saradnje S ve akcije počinju ovom saradnjom U početku napada su najčešće u funkciji organizacije

napada, dok se u toku, a naročito na kraju napada ove akcije pojavljuju kao “specijalni” završeci napada Utrčavanje prema košu – “dodaj i utrči” Kretanje saigrača sa loptom – “dodaj i idi”



Utrčavanje prema košu – “dodaj i utrči”

Napadači sarađuju isključivo dodavanjem Najčešće vanjski igrači Utrčavanje ispred igrača, bliže lopti Utrčavanje iza igrača, dalje od lopte Eksplozivno i pravovremeno, sa rukama koje pokazuju

gdje želi da primi loptu Dodavač mora pravovremeno dodati loptu Mora dobro otvoriti liniju dodavanja



Kretanje saigrača sa loptom – “dodaj i idi”

Saradnja uručenjem i blokadama Blokade – osnova svakog napada u savremenoj košarci Blokade na igrača sa loptom Klasična blokada “pik end rol” (pick and roll) – najzastupjenija vrsta saradnje

Saradnja 3 igrača - Dodaj i utrči - Saradnja blokadama ( učestvuju: dodavač, napadač

koji postavlja blokadu i napadač koji koristi blokadu) -

Kontrablokada Blokada ka lopti Horizontalna blokada Donja blokada Leđna blokada

Metodska uputstva     

Početi sa jednom do dvije saradnje U početku bez odbrane (2:0 i 3:0) Dirigovana odbrana Insistirati na stalnom čitanju odbrane Kako igrači napreduju tako insistirati na njihovoj

brzini, preciznosti i odlučnosti

GRUPNA TAKTIKA ODBRANE 



Odbrambeni igrač u veoma nezavidnom položaju Adaptacija odbrane, saradnja igrača u odbrani, da bi se pomoglo igraču(ima) u odbrani



Saradnja 2 i 3 igrača u završnici kontranapada



Saradnja 2 i 3 igrača u završnici brzog napada



Saradnja 2 i 3 igrača u pozicionoj igri



Saradnja dva igrača u odbrani od kontranapada



Dva načina postavke (horizontalno i vertikalno)





 

prvi igrač ima zadatak da zaustavi napad (loptu), da eventualno usmjeri napadača sa loptom na jednu stranu, ali tako da ne ispadne iz odbrane, da bude spreman da nastavi odbranu poslije dodavnja u lijevu ili desnu stranu napada. Drugi igrač je u mobilnom stavu, posmatra aktivnosti napadača i pokušava da predvidi na koju će stranu da dođe lopta. Kada ode lopta na jednu stranu, on izlazi na tog igrača i zaustavlja ga , dok se prvi igrač odbrane , odmah nakon dodavanja brzo povlači u sredinu reketa sa namjerom da spreči dodavanje trećem napadaču. Lična greška kao način zaustavljanja kontranapada Prilikom horizontalnog postavljanja problem predstavlja to što lopta brzo napreduje



Saradnja tri igrača od kontranapada



Brane često od četvorice (petorice) napadača



Trouglasti raspored sa vrhom ka gore ili sa vrhom ka dolje što zavisi od kontranapada

  

 

Dirigovani način vježbanja Osnovna dejstva igrača u saradnji u odbrani od kontranapada V ježbati i odbranu u “hendikep” situacijama Probuditi želju da se odbrane, ma koliko napad bio uspješan

SARADNJA

DVA I TRI IGRAČA U ZAVRŠNICI

BRZOG NAPADA  





Situacije 2:2 i 3:3 Napadači obično imaju uigrane načine rješavanja brzih napada Odbrana treba da zna osnovne načine realizacije brzog napada Moraju da brane različita ukrštanja, utrčavanja, blokade, uz jak pritisak na igrača sa loptom

 





Metodska uputstva Naučiti načine odbrane od elemenata u napadu (utrčavanja, ukrštanja, blokade...) Naučiti uobičajene vrste saradnje napadača u brzom napadu V ježbati situacije u dirigovanim, a zatim u situaconim uslovima

SARADNJA

 



DVA I TRI IGRAČA U POZICIONOJ IGRI

Zavisi od načine odbrane kakvu ekipa igra Unutar principa odbrane koja se igra, daju se principi saradnje dva i tri igrača Individualna odgovornost – svaki igrač će dati najviše od sebe da sam odbrani ili doprinese boljoj odbrani

SARADNJA

2 IGRAČA U ODBRANI

•

“pomogni i vrati se” (češće se koristi na spoljnim pozicijama, dok je na unutrašnjim rizičnije) •

Prvi zahtjev da igrač koji čuva igrača sa loptom, nakon dodavanja lopte, promijeni način odbrane jer sada čuva igrača bez lopte koji može da utrči ka košu. Prelazi u poluzatvoreni stav, pomijera se ka lopti i da u vidnom polju ima i loptu i igrača kojeg čuva.igrač koji čuva igrača sa loptom pravi agresiju i daje vremena saigraču da popravi eventualnu poziciju (strana akcije) “Bump” se koristi u situaciji kada napadač utrči odbr igraču sa strane pomoći. Saigrač može da se postavi na liniju kretanja napadača i tako omete njegovo kretanje (postoji opasnost i od lične greške).

-

O

U početku, ne dozvoliti da igrač primi loptu iz uručenja. Ako dođe do dobrog uručenja, igrač ostaje “na leđima” igrača napadača koji uručuje loptu, drugi igrač treba da agresivno iskoči na mogući pravac kretanja napadača koji je primio loptu, što daje vremena saigraču da se vrati na igrača sa loptom. Može se braniti i udvajanjem, kada oba igrača ostaju na igraču sa loptom, udvajajući ga, zauzimajući široki odb stav, sa rukama podignutim u vis. Vrše pritisak na igrača da napravi grešku.



Svaka odbrana od blokade u principu je grupna, iako igrač može i individualno da se odbrani od blokade Zahtjeva sinhronizovanu i pravovremenu akciju odbambenih igrača

Izbjegavanje blokade Probijanje blokade Proklizavanje Obilaženje Preuzimanje

SARADNJA -

3 IGRAČA U ODBRANI

Odbrana od “dodaj i utrči”

Odbrana od blokada Jedan igrač mora uvijek igrati agresivno na igrača sa loptom Ometa igrača da pravovremeno doda loptu saigraču Kontrablokada se najčešće brani proklizavanjem Blokada od lopte – tako da napadnuti igrač ide iza napadača koji koristi blokadu Horizontalna blokada - najčešće se brani preuzimanjem Donja blokada – izbjegavanjem i obilaženjem Leđna blokada – igrač ide iznad blokade 

METODSKA UPUTSTVA 

Osnova je obučenost igrača za igru 1:1



Komunikacija (verbalna) – obavezna



Dirigovano



Situacioni uslovi (2:2 ili 3:3), svakodnevno



Uvježbavanje u toku utakmice (trening utakmice)

TIPOVI IGRAČA (POZICIJE IGRAČA)

TIPOVI 

IGRAČA (POZICIJE IGRAČA)

Svaki igrač mora obavljati određene zadatke u

igri, već prema svojoj ulozi u ekipi  Uloge u igri čine motoričke aktivnosti i ponašanja koja se očekuju od pojedinog igrača i koje on ostvaruje na određenoj poziciji, gdje su precizirana prava (ovlašćenja) i odgovornosti i zadaci što pojedini igrač mora obaviti

POLIVALENTNOST 

IGRAČA

U savremenoj košarci sve je važnije koliko

zadataka igrač može obaviti u svim fazama igre, a ne na kojoj poziciji igra

isključivo praćenjem uspješnosti obavljanja poslova u igri  Danas oblikovati igrača znači razviti one sposobnosti i vještine koje mu omogućuju da 

Igrači se vrednuju

igra na dvije pozicije

POZICIJE U IGRI 

Pet pozicija u timu:



Dva odbrambena igrača (plejmejker i bek),



Dva napadača (krilo i krilni centar) i



centar

POZICIJA 1 

– PRVI BEK

“niski bek”, organizator igre, razigravač (eng. Poin guard, playmeker)

Većina trenera smatra da je ishodišna uloga u

svakoj ekipi upravo uloga igrača na poziciji 1. Igrač na toj poziciji mora biti najprilagodljiviji, najsigurniji u prenosu lopte, mora uspješno igrati u 1:1, 1:2 i 2:2 i mora imati tehničkotaktička znanja na najvišem nivou automatizacije

ZADACI PRVOG BEKA U POZICIONOM NAPADU 



Zadatak

počinje organizacijom igre, sprovođenjem trenerovog koncepta igre, tj. “biti trener u igri” Testira odbranu iz svih uglova kako bi pronašao greške u prilagođavanju pozicije odbrane i situacijama smanjivanja pritiska u odbrani – da bi došao do traženog otvorenog šuta

UBRZAVA IGRU?



Ukoliko: Postava u igri u odnosu na kontroli lopte



Protivnička ekipa nema



protivnika prednjači u brzini i

zadovoljavajuću selekciju i disciplinu šuta, selekciju dodavanja i pokrivanja skoka u napadu



Protivnik sporo prelazi iz napada u odbranu Vlastita ekipa ima pozitivnu seriju ubacivanja lopte u koš



Protivnička ekipa ima nizak



nivo kontrole tempa igre

USPORAVA IGRU??? 

Ukoliko:



Vlastita ekipa ima pasivne minute u igri

(izabrati akcije kojima ekipa najviše vjeruje)  Suigrač, nosilac igre, ima teškoća sa visokim intenzitetom igre, ali mora ostati u igri, tada će odigravati kontrolisan način igre  U situaciji kada protivnik u seriji postiže koševe

POZICIJA 2 

– BEK ŠUTER

Bek šuter, visoki bek (eng. Shooting guard)

zadužen je za pojedinačno rješavanje najtežih situacija u svim fazama igre 

Većina stručnjaka smatra da je na poziciji 2

najteže zadržavati nivo konzistentnosti u preciznosti šuta i zbog takmičarskog pritiska u završnicama utakmica 

Moderna geometrija igre u odbrani i napadu sve

više traži igrače koji se mogu transformisati iz jedne u drugu ulogu (prvi i drugi bek)

POZICIJA 3 - KRILO  





Nisko krilo (eng. Smail forward) Igrač koji igra na poziciji krila obavlja najšire zadatke u igri i mora biti svestran Nisko krilo mora svojim prodorima, unutrašnjim dodavanjima i vanjskim šutom biti kontinuirana napadačka prijetnja Vrlo je važna uloga niskog krila u tranzicionom napadu s gledišta pretrčavanja protivnika

POZICIJA 4

– KRILNI

CENTAR



Krilni centar, visoko snažno krilo (forward center)



Mora uspješno izbjegavati blokove u odbrani, kontrolisati sredinu reketa i ostvariti učinak kao prvi ili drugi skakač u odbarni i napadu.



Mora biti sposoban igrati 1:1 licem i leđima prema košu, učestvovati u pick & roll akcijama/ probijati rolingom/ postavljati uspješne blokove i realizovati kvalitetna deblokiranja prema unutra i vani.

POTENCIJAL

KOJI MORA IMATI IGRAČ NA

POZICIJI 4 

Uspješno rješavanje skoka u odbrani i napadu



Pretrčavanje protivničke odbrane



Natrprosječnu šutersku efikasnost s vanjskih i unutrašnjih pozicija



Razumijevanje problema beka, niskog krila i centra u igri



Dodavanje od podloge beku i centru



Igru u odbrani s preuzimanjem vanjskih igrača

POZICIJA 5 - CENTAR

niski post (do 3 m od koša)  Srednji post (od 3m-4,5m od koša)  Visoki post (više od 4,5m od koša)  Centri su najčešće morfološki superiorni i očekuje se da uspješno igraju timsku odbranu i da ostvaruju veliki broj blokada šuta i skokova u 



odbrani. Moderna igra na poziciji centra zahtijeva

sposobnost rješavanja udvajanja sa pravovremenim dodavanjem slobodnom igraču

TIPOVI MODERNIH CENTARA 

Prvi tip temelji igru na fizičkoj nadmoći

(Shaquille o Neal, Marjanović)



Drugi tip čine

igrači koji ostvaruju izuzetne poteze u igri, čime podsjećaju više na igru vanjskih igrača (Ćosić, Divac)



Treći tip su

centri koji obavljaju prije svega odbrambena zaduženja i skakački dio igre (Vranković, Vraneš)

KOLEKTIVNI TAKTIKA 

Savremena košarka – uveliko se razlikuje od



Nejsmitove iz 1891. godine Dr Nejsmit je planirao organizovanu odbranu na

  

principima “čovjek na čovjeka” Podjela igrača na odbrambene i napadačke Pojava visokih igrača mijenja i uloge igrača u igri U tim uslovima, javila se potreba za usklađenijom igrom svih pet igrača, tj. organizovanija igra.

Istorijat razvoja kolektivne taktike 

Pasing game Napad sa “spavačem”



“delayed” napad, pravi pozicioni napad (prvo počele





    

profesionalne ekipe) Organizovana odbrana – postala kada su svi igrači počeli da igraju odbranu Linijski raspored Raspored 2-3 Pozicioni stil igre Zonska odbrana Dr Nejsmit bio protiv zonske odbrane

KOLEKTIVNA TAKTIKA NAPADA



KONTRANAPAD Najefikasniji napad u košarci. Mora biti organizovan Glavni cilj kontranapada je da napadači brojno



nadmaše odbrambene igrače, odnosno, napadači moraju doći do koša protivnika brže od odbrambenih igrača U što kraćem roku izvesti kontranapad ( 3-5 sekundi),

  

jer se odbrana konsoliduje

 

Kroz uvježbavanje smanjuje se broj grešaka Zahtijeva od igrača dobru fizičku pripremljenost

(posebno anaerobne kapacitete), tehničku pripremljenost, taktička znanja i pozitivan mentalni 



stav prema igranju kontranapada Igranjem kontranapada, razvija se fizička pripremljenost, ali i mentalni stav. Takođe, razvija se brzina reagovanja u izvođenju

osnovnih košarkaških elemenata, dobar osjećaj za ravnotežu u brzim akcijama, lakše se gradi moral i kolektivni duh ekipe, samopouzdanje igrača, demorališe protivnik, igra atraktivna za gledaoce.





 







Može se igrati protiv svih odbrambenih sistema, pa predstavlja univerzalni napad Udio kontranapada u napadima savremene košarke opada. Razlozi??? U mlađim kategorijama znatno veći Broj kontranapada zavisi od opredijeljenosti tima za igranje istog, ali i od protivnika. Opredijeljenost – da ekipa ima igrače sposobne da igraju kontranapad Efikasnost kontranapada kreće se od 80 do 100 odsto

uspješnosti Može se započeti: poslije presiječene lopte, poslije

osvojene, ukradene lopte, nakon podbacivanja lopte,

poslije primljenog koša, poslije promašenog sl bacanja ili šuta protivnika

Igrači uvijek treba da: - Gledaju naprijed i da vide cio teren, - Dodaju naprijed, sve dok ne dođu u poziciju za lako 

postizanje koša, - Sprintaju ka protivničkom košu, - V ode računa o međusobnom rastojanju, - Utrčavaju u prostor gdje će steći prednost u odnosu na odbranu, Imaju kontrolu nad loptom i svojim kretanjem, Prenose loptu sredinom terena, Koriste dodavanja umjesto driblinga, Koriste direktna dodavanja, Dobro i sigurno primaju loptu,

- da imaju međusobnu komunikaciju

Faze u igranju kontranapada Prva faza – skok u odbrani Dobra odbrana – loša rješenja, loši šutevi protivnika Osvojiti loptu u skoku (obično centri), ali tako da odmah bude u prilici da igra loptom, dodavanjem, dobar pregled igre da ima. Kod uigranih ekipa znaju se pozicije igrača u tim 

situacijama, pa skakač može i iz skoka da doda loptu koji se već otvorio za prijem.



Druga faza – iznošenje lopte iz reketa

najčešće je mnogo igrača u reketu, tako da igrač (koji je osvojio loptu) traži prostor da izbaci loptu naprijed i van reketa, dodavanjem ili driblingom. Igrač koji je sa loptom treba da otvori liniju dodavanja, a

igrač koji želi da primi loptu (spoljni igrači) otvara se na bočnu stranu. Iznošenje lopte driblingom je sporiji način, ali može biti efikasan.



Treća faza – prenošenje lopte

Poslije iznošenja lopte iz reketa, cilj je da se lopta prenosi kroz sredinu terena. Loptu u sredini obično prima drugi spoljni igrač, i nastavlja

sa driblingom ili dodavanjem ako ima igrača u dobroj poziciji. Ako nastavlja sa driblingom, mora stati i

prepoznati dešavanja na terenu, kako ne bi napravio ishitrenu grešku. Čim je lopta krenula naprijed svi napadači trče maksimalno brzo prema protivničkom košu kako bi stvorili brojčanu prednost. U cilju dobre organizacije kretanja napadača se dijele na pet koridora. U koridoru 1 je igrač sa loptom. U koridorima 2 i 3 trče dva druga spoljna igrača, u koridorima 4 i 5 trče centri.



Četvrta faza – završetak kontranapada

Podrazumijeva situacije 1:0, 2:0, 2:1, 3:0, 3:1, 3:2, 4:2, 4:3 Kod učešća četiri igrača u završetku, podrazumijeva se “trejler” koji brzo utrčava prema košu, prima loptu sa

boka i završava. Kontranapadi se ne završavaju šutem na koš več igrači imaju obavezu da prate loptu i da idu na skok u napadu. U boljoj su poziciji od odbrane, jer su u

punom naletu i licem okrenuti košu.

Metodska uputstva      

   

Odličan za mlađe kategorije Kroz njega stiču naviku da sarađuju, Neracionalnu igru eliminisati Stvaranje navike za brzo trčanje Najprije kroz grupnu taktiku, sa 2,3 i 4 igrača U vježbavanje organizacionih načina osvajanja lopte, iznošenje

lopte iz reketa, prenošenje lopte i završnice kontranapada. V ježba se prvo bez odbrane, naučiti linije kretanja Dirigovano vježbanje Situaciono vježbanje Može se ograničiti vrijeme prenošenja lopte (da bi se ubrzao napad)

Brzi napad (polukontranapad)  

Nije uvijek moguće izvesti kontranapad V eliki broj trenera želi da završi napad u igri 2:2 i 3:3,

nego da čeka igru 5:5, u kojoj se odbrana konsoliduje 





Brzi napad (polukontranapad, sekundarni kontranapad, tranzicija) predstavlja organizovani nastavak kontranapada i u pravilu traje do 10 sekundi. Podrazumijeva dobru organizaciju, bez improvizacije, osim lucidnih rješenja vrhunskih igrača. Osnovne napadačke karakterisitke: rastojanje,

kretanje igrača, brzo kretanje lopte i blokade.

 

Često i poslije primljenog koša, kao sistemski napad Brzi napad predviđa i rješenja u slučajevima kada nije ostvarena pozicija za nesmetan šut. Tada se nastavlja brzim

ulaskom u pozicioni napad. Zahtjevi: - Bar dva igrača koji su dobri šuteri sa distance, - Da igrači moraju da budu sposobni da dobro prime loptu i 

da šutiraju nakon prijema lopte, Igrače sposobne da brzo prenose loptu dodavanjem, Pokretljive i brze igrače, Dobre, ranije utvrđene linije kretanja Da igrači dobro postavljaju i koriste blokade,

- Organizovano brzo ubacivanje lopte u igru poslije

primjenog koša, - Da su centri naviknuti da brzo trče, i učestvuju u brzom napadu

Faze u igranju brzog napada 

Četiri faze. Prve tri faze se suštinski ne razlikuju od



faza kontranapada. Lopta se najčešće prenosi kao i kod kontranapada, ali



ako se igra kao sistemski napad prenošenje lopte se može organizovati i na neki drugi način. Razlike između kontranapada i brzog napada postoje u četvrtoj fazi, s obzirom na brojčanu izjednačenost napada i odbrane.

  



Četvrta faza – šut na koš Primjer brzog napada Odbrambeni igrači su uspjeli da spriječe napad da dođe u priliku za nesmetan šut. Lopta je na bočnoj poziciji, i tada četvrti napadač pretrčava svog

odbrambenog igrača i utrčava snažno u prazan prostor sredine terena, prima loptu i završava napad. A ko četvrti igrač nije uspio da primi loptu, on izlazi na suprotnu stranu od lopte i sada peti igrač pretrčava svog odbrambenog igrača i utrčava snažno u prazan prostor sredinom terena, prima loptu i realizuje napad.



U slučaju da i peti igrač ne može da primi loptu, on

prima blokadu od saigrača koji je postavljao blokadu u početku organizacije završnice brzog napada. Ako napad nije realizovan napadači zauzimaju određeni položaj i organizuju pozicioni napad.

Materijal Za Kolokvijum 1 TAKTIKA U SPORTU

Recommend Documents