LAPORAN PENDAHULUAN DAN ASUHAN KEPERAWATAN KLIEN DENGAN CLOSE FRAKTUR VERTEBRAE LUMBAL I
OLEH : NADIA OKTIFFANY PUTRI K3LN / 2011 115070201131017
JURUSAN ILMU KEPERAWATAN FAKULTAS KEDOKTERAN UNIVERSITAS BRAWIJAYA MALANG 2015
FRAKTUR RIBS
1
DEFINISI Fraktur adala t!r"utu#$%a k&$t'$u'ta# tula$( da$ d't!$tuka$ #!#ua' d!$(a$ )!$'# da$ lua#$%a* Faktur t!r)ad' )'ka tula$( d'k!$a' #tr!## %a$( l!+' +!#ar dar' %a$( da"at d'a+#&r+#'$%a* Fraktur da"at d'#!+a+ka$ &l! "ukula$ la$(#u$(, (a%a -!r!-uk, (!raka$ "ut'r, -!$dadak +aka$ k&$trak#' &t&t !k#tr!-* .!#k'"u$ tula$( "ata, )ar'$(a$ #!k'tar$%a )u(a aka$ t!r"!$(aru, -!$(ak'+atka$ !d!-a )ar'$(a$ lu$ak, "!rdaraa$ k! &t&t da$ #!$d', d'#l&ka#' #!$d', ru"tur! t!$d&, k!ru#aka$ #ara da$ k!ru#aka$ "!-+ulu dara uddart, 2001* Fraktur adala "!-'#aa$ atau "ata$%a tula$(* !)ala 4 (!)ala raktur t!r(a$tu$( "ada #'#', +!rat$%a da$ )u-la k!ru#aka$ "ada #truktur la'$, +'a#a$%a t!r)ad' "ada &ra$( d!a#a lak'6lak' %a$( d'#!+a+ka$ &l! k!!lakaa$, )atu, da$ "!r'laku k!k!ra#a$* D&!$(&!#, 1888*
2
KLASIFIKASI .!$urut )u-la ta %a$( -!$(ala-' raktur da"at d'+!daka$: 1 Fraktur #'-"l! 2 Fraktur -ult'"l! .!$urut )u-la raktur "ada #!t'a" ta da"at d'+!daka$: 1 Fraktur #!(-!$tal 2 Fraktur #'-"l! 3 Fraktur &--'$ut' .!$urut l!tak raktur da"at d'+!daka$ : 1 u"!r'&r ta 163 2 .!d'a$ ta 968 3 I$!r'&r ta 10612 .!$urut "'#' da"at d'+!daka$ : 1 A$t!r'&r 2 Lat!ral 3 Pt!r'&r P!$a-"'lka$ raktur da"at #a$(at +!rar'a#' t!ta"' u$tuk ala#a$ %a$( "rakt'# , d'+a(' -!$)ad' +!+!ra"a k!l&-"&k, %a'tu: 1* a*
Berd!r"# !$%& %r"&'r ()'" *#+ d$&$,-')"#./ Faktur T!rtutu" (Closed), +'la t'dak t!rda"at u+u$(a$ a$tara ra(-!$ tula$(
d!$(a$ du$'a luar, d'#!+ut )u(a raktur +!r#' kar!$a kul't -a#' utu ta$"a k&-"l'ka#'* +* Fraktur T!r+uka (Open/Compound), +'la t!rda"at u+u$(a$ a$tara u+u$(a$ a$tara ra(-!$ tula$( d!$(a$ du$'a luar kar!$a ada$%a "!rlukaa$ kul't* 2* Berd!r"# ",)$& &' &$d" ",)$* %r"&'r/ a* Fraktur Komplit , +'la (ar'# "ata -!lalu' #!luru "!$a-"a$( tula$( atau -!lalu' k!dua k&rt!k# tula$(
+*
Fraktur Inkomplit , +'la (ar'# "ata t'dak -!lalu' #!luru "!$a-"a$( tula$(
#!"!rt': 1 Hair Line Fraktur "ata r!t'dak ra-+ut 2 Buckle atau T&ru# Fraktur, +'la t!r)ad' l'"ata$ dar' #atu k&rt!k# d!$(a$ k&-"r!#' tula$( #"&$('a d' +aa$%a* 3 Green Stick Fraktur, -!$(!$a' #atu k&rt!k# d!$(a$ a$(ula#' k&rt!k# la'$$%a %a$( t!r)ad' "ada tula$( "a$)a$(* 3* Berd!r"# -e#&'" +r$! & d# '-'#+##* de#+# ,e"#$!,e &r',/ a* Fraktur Tra$#!r#al: raktur %a$( ara$%a -!l'$ta$( "ada tula$( da$ -!ru"aka$ ak'+at trau-a a$(ula#' atau la$(#u$(* +* Fraktur O+l'k: raktur %a$( ara (ar'# "ata$%a -!-+!$tuk #udut t!rada" #u-+u tula$( da$ -!ruaka$ ak'+at trau-a a$(ula#')u(a* * Fraktur "'ral: raktur %a$( ara (ar'# "ata$%a +!r+!$tuk #"'ral %a$( d'#!+a+ka$ trau-a r&ta#'* d* Fraktur K&-"r!#': raktur %a$( t!r)ad' kar!$a trau-a ak#'al l!k#' %a$( -!$d&r&$( tula$( k! ara "!r-ukaa$ la'$* !* Fraktur Aul#': raktur %a$( d'ak'+atka$ kar!$a trau-a tar'ka$ atau trak#' &t&t "ada '$#!r#'$%a "ada tula$(*
9* Berd!r"# 3',) +r$! &/ a* Fraktur K&-u$'t': raktur d'-a$a (ar'# "ata l!+' dar' #atu da$ #al'$( +!ru+u$(a$* +* Fraktur !(-!$tal: raktur d'-a$a (ar'# "ata l!+' dar' #atu ta"' t'dak +!ru+u$(a$* * Fraktur Multiple: raktur d'-a$a (ar'# "ata l!+' dar' #atu ta"' t'dak "ada tula$( %a$( #a-a* 5* Berd!r"# er+e!er# %r+,e# &')#+/ a* Fraktur ndisplaced t'dak +!r(!#!r: (ar'# "ata l!$(ka" tt!ta"' k!dua ra(-!$ t'dak +!r(!#!r da$ "!r't!u- -a#' utu* ;* Fr"&'r D$!)4ed (-er+e!er. &er3d$ er+e!er# %r+,e# &')#+ *#+ )u(a d'#!+ut l&ka#' ra(-!$, t!r+a(' ata#: a* !islokasi ad lon"itudinam cum contractionum "!r(!#!ra$ #!ara #u-+u da$ &!rla""'$(* +* D'#l&ka#' ad a<'- "!r(!#!ra$ %a$( -!-+!$tuk #udut* * D'#l&ka#' ad latu# "!r(!#!ra$ d'-a$a k!dua ra(-!$ #al'$( -!$)au 7* Berd!r"# !$!$ %r"'r !+ata$( tula$( t!r+a(' -!$)ad' t'(a +a('a$ : a* 1/3 "r&k#'-al +* 1/3 -!d'al * 1/3 d'#tal =* Fr"&'r Ke)e)# %r"&'r "$-& &e"## *#+ -er')#+6')#+/ 8* Fr"&'r P&)+$! %r"&'r *#+ d$"$-&"# "re# r!e! &)+$! &')#+/ 10* Pada %r"&'r &er&'&' ada kla#''ka#' t!r#!$d'r' %a$( +!rda#arka$ k!adaa$ )ar'$(a$ lu$ak #!k'tar trau-a, %a'tu: a* T'$(kat 0: raktur +'a#a d!$(a$ #!d'k't atau ta$"a !dd!ra )ar'$(a$ lu$ak #!k'tar$%a*
+*
T'$(kat 1: raktur d!$(a$ a+ra#' da$(kal atau -!-ar kul't da$ )ar'$(a$
#u+kuta$* * T'$(kat 2: raktur %a$( l!+' +!rat d!$(a$ k&$tu#'& )ar'$(a$ lu$ak +a('a$ dalada$ "!-+!$(kaka$* d* T'$(kat 3: !d!ra +!rat d!$(a$ k!ru#aka$ )ar'$(a$ lu$ak %a$( $%ata dda$ a$a-a$ #'$dr&-a k&-"art!-!$t
7
ETIOLOGI 8 FAKTOR RESIKO Ada"u$ "!$%!+a+ dar' raktur -!$urut >ru$$!r a$d uddart, 2001 adala #!+a(a' +!r'kut :
1* Trau-a la$(#u$( -!ru"aka$ uta-a %a$( #!r'$( -!$%!+a+ka$ raktur* Fraktur t!r#!+ut t!r)ad' "ada #aat +!$tura$ d!$(a$ +!$da k!ra#* 2* Putara$ d!$(a$ k!kuata$ %a$( +!rl!+'a$ '"!rl!k#' "ada tula$( aka$ da"at -!$(ak'+atka$ d'#l&ka#' atau raktur* 3* K&-"r!#' atau t!ka$a$ "ada tula$( +!laka$( ak'+at )atu dar' k!t'$(('a$, k!!lakaa$ lalu l'$ta# da$ #!+a(a'$%a* 9* a$((ua$ #"'$al +aaa$ atau aat #!)ak k!'l atau k&$d'#' "at&l&('# %a$( -!$'-+ulka$ "!$%ak't tula$( atau -!l!-a$%a tula$(* 5* Ptur Tu+u &+!#'ta# atau k!(!-uka$ da$ ?>&d% .!ka$'k@ %a$( #ala #!"!rt' -!$(a$(kat +!$da +!rat*
9
PATOFISIOLOGI T!rla-"'r
5
MANIFESTASI KLINIS a-+ara$ kl'$'k t!r(a$tu$(
"ada
l&ka#'
da$
+!#ar$%a
k!ru#aka$
%a$(
t!r)ad'*k!ru#aka$ -!$'$('t'#l'$ta$( -!-+!r'ka$ (a-+ara$ +!ru"a 'la$($%a u$(#' -&t&r'k -au"u$ #!$#&r'k kaudal dar' t!-"at k!ru#aka$ d'#!rta' #&k #"'$al*#&k #"'$al t!r)ad' "ada k!ru#aka$ -!$dadak #u-#u- tula$( +!laka$( kar!$a 'la$($%a ra$(#a$( %a$( +!ra#al dar' "u#at *"!r'#t'a '$' u-u-$%a +!rla$(#u$( #!la-a 16;
-'$((u, kada$( l!+' la-a*ta$da$%a adala k!lu-"ua$ la#'d, a$a#t!#'a, r!l!k#', 'la$($%a !r#'ra#', (a$((ua$ u$(#' r!tu- da$ ka$du$( k!-', tr'a'#-u#, +rad'kard'a da$ '"&t!$#'*#!t!la #&k #"'$al "ul' k!-+al', aka$ t!rda"at '"!rr!l!k#' t!rl'at "ula "ada ta$da (a$((ua$ u$(#' &t&$&-, +!ru"a kul't k!r'$( kar!$a t'dak +!rk!r'$(at da$ '"&t!$#' &rttat'k #!rta (a$((ua$ u$(#' ka$du$( k!-' da$ (a$((ua$ d!!ka#' Pr'! BC'l#&$ 1885* '$dr&- #u-#u- +!laka$( +a('a$ d!"a$ -!$u$)ukka$ k!lu-"ua$ &t&t lur'k d'+aa t!-"at k!ru#aka$ d'#!rta' 'la$($%a ra#a $%!r' da$ #uu "ada k!dua #'#'$%a, #!da$(ka$ ra#a ra+a da$ "'#' t'dak t!r(a$((u Pr'! BC'l#&$ 1885* !d!ra #u-#u- +!laka$( #!$tral )ara$( d't!-uka$*k!adaa$ '$' "ada u-u-$$%a t!r)ad' ak'+at !d!ra d'da!ra #!r'kal da$ d'#!+a+ka$ &l! '"!r!k#t!$#' -!$dadak #!'$$(a #u-#u- +!laka$( t!rd!#ak dar' d&r#al &l! l'(a-!$tu- lau- %a$( t!rl'"at*!d!ra t!r#!+ut da"at t!r)ad' "ada &ra$( %a$( -!-'kul +ara$( +!rat d'ata# k!"ala, k!-ud'a$ t!r)ad' (a$((ua$ k!#!'-+a$(a$ %a$( -!$dadak #!'$((a +!+a$ )atu d#a$ tula$( +!laka$( #!k&$%&$(6k&$%&$( d''"!r !k#t!$#'*(a-+ara$ kl'$'k +!ru"a t!tra"ar!#! "ar#'al*(a$((ua$ "ada !k#tr!-'ta# ata# l!+' r'$(a$ dar'"ada !k#tr!-'ta# ata# #!da$(ka$ da!ra "!r'a$al t'dak t!r(a$((u A#t&$* *N, 188=* K!ru#aka$ tula$( +!laka$( #!t'$((' !rt!+ra lu-+al 1B2 -!$(ak'+atka$ a$a!#t!#'a "!r'a$al, (a$((ua$ u$(#' d!!ka#', -'k#', '-"&t!$#' #!rta 'la$($%a r!l!k# a$al da$ r!l!k# +ul+&ka!r$a A#t&$* *N, 188=*
:
PEMERIKSAAN DIAGNOSTIK P!-!r'k#aa$ kl'$'k "ada "u$((u$( a-"'r #!lalu -!$u$)ukka$ ta$da6ta$da raktur %a$( tak #ta+'l $a-u$ raktur r!-uk %a$( d'#!rta' "ara"l!('a u-u$%a +!r#'at #ta+'l* 'at da$ t'$(kat l!#' tula$( da"at d'"!rl'atka$ d!$(a$ #'$ar6, #!da$(ka$ #'at da$ t'$(kat l!#' #ara d!$(a$ T atau .RI* P!-!r'k#aa$ $!ur&l&('k aru# d'lakuka$ d!$(a$ a-at !r-at* Ta$"a '$&r-a#' %a$( r'$', d'a($'# da$ "r&($'# %a$( t!"at t'dak -u$(k'$ d't!$tuka$* P!-!r'k#aa$ r!ktu- aru# d'lakuka$* !d!ra #"'$al t!r-a#uk k!(aata$* P!$t'$($%a -!-"!rat'ka$ k&$d'#' "a#'!$ ku#u#$%a )al$ $aa#, "!r$aa#a$ da$ #'rkula#' "a#'!$* G!rt!+ra aka$ t!r)a(a d!$(a$ 'k#a#' #!-!$tara #a-a"a' d'a($'# da"at d't!(akka$* 1* R&$t(!$&(ra"%: "!-!r'k#aa$ '$' d'lakuka$ u$tuk -!l'at tula$( !rt!+ra, u$tuk -!l'at ada$%a raktur atau"u$ "!r(!!#!ra$ "ada !rt!+ra*
2* &-"ut!r'!d T&-&(ra"% : "!-!r'k#aa$ '$' #'at$%a -!-+uat (a-+ar !rt!+ra 2 d'-!$#' * "!-!r'k#aa$ !rt!+ra d'lakuka$ d!$(a$ -!l'at 'r'#a$6'r'#a$ %a$( d'a#'lka$ T #a$ 3* .a($!t' R!#&$a$! I-a('$(: "!-!r'k#aa$ '$' -!$((u$aka$ (!l&-+a$( r!ku!$#'rad'& u$tuk -!-+!r'ka$ '$&r-a#' d!ta'l -!$(!$a' )ar'$(a$ lu$ak d' a!ra !rt!+ra* a-+ara$ %a$( aka$ d'a#'lka$ adala (a-+ara$ 3 d'-!$#' * .RI#!r'$( d'(u$aka$ u$tuk -!$(!tau' k!ru#aka$ )ar'$(a$ lu$ak "ada l'(a-!$t da$ d'#u# '$t!r!rt!+ral'# da$ -!$'la' !d!ra -!dulla #"'$al'#
;
PENATALAKSANAAN MEDIS P!raata$: a* Faktur #ta+'l ta$"a k!la'$a$ $!&r&l&('# -aka d!$(a$ '#t'raat #a)a "!$d!r'ta aka$ #!-+u* +* Fraktur d!$(a$ k!la'$a$ $!&r&l&('#, Fa#! Akut 06; -'$((u 1 L'! #a'$( da$ k&$tr&l 'tal #'($ 2 P!raata$ trau-a "!$%!rta * Fraktur/L!#' "ada !rt!+ra 1 K&$#!rat' "tural r!dut'&$ r!"'#' #!$d'r' T'dur t!l!$ta$( ala# %a$( k!ra#, "'#' d'u+a t'a" 2 )a- -!$!(a d!ku+'tu#, t!ruta-a #'-"l! k&-"r!##'* 2 O"!rat' Pada raktur tak #ta+'l t!rda"at k&$tr&!r#' a$tara k&$#!rat' da$ &"!rat'* 'ka d'lakuka$ &"!ra#' aru# dala- aktu ;612 )a- "!rta-a d!$(a$ ara: 3 P!raata$ #tatu# ur&l&(' Pada #tatu# ur&l&('# d'$'la' t'"! k!ru#aka$ #ara$%a a"aka #u"ra $uld!ar r!l!k +ladd!r da$ '$ra $ukl!ar "aral't'k +ladd!r atau a-"ura$* Pada a#! akut d'"a#a$( k!t!t!r da$ k!-ud'a$ #!!"at$%a d'lakuka$ +ladd!r tra'$'$( d!$(a$ ara "!$d!r'ta d'#uru -'$u- #!(!la# a'r t'a" )a- #!'$((a +ul'6+ul' +!r'#' t!ta"' -a#' kura$( 900 * D'ara"ka$ d!$(a$ ara '$' t'dak t!r)ad' "!$(k!ruta$ +ul'6+ul' da$ r!l!k d!tru#&r da"at k!-+al'*
<
KOMPLIKASI 1* %&k '"&&l!-'k ak'+at "!rdaraa$ da$ k!'la$(a$ a'ra$ !k#tra#!l k! )ar'$(a$ %a$( ru#ak #!'$((a t!r)ad' k!'la$(a$ dara dala- )u-la +!#ar ak'+at trau-a* 2* .al u$'&$, (!raka$ u)u$( "ataa$ ak'+at '-&+'l'#a#' %a$( )!l!k -!$%!+a+ka$ -al u$'&$, #!+a+6#!+a+ la'$$%a adala '$!k#' dar' )ar'$(a$ lu$ak %a$( t!r)!"'t d'a$tara ra(-!$ tula$(, ak'r$%a u)u$( "ataa$ da"at #al'$( +!rada"ta#' da$ -!-+!$tuk #!$d' "al#u d!$(a$ #!d'k't (!raka$ $&$ u$'&$*
3*
N&$ u$'&$ adala )'ka tula$( t'dak -!$%a-+u$( dala- aktu 20 -'$((u* Hal
'$' d'ak'+atka$ &l! r!duk#' %a$( kura$( -!-ada'* 9* D!la%!d u$'&$ adala "!$%!-+ua$ raktur %a$( t!ru# +!rla$(#u$( dalaaktu la-a dar' "r!# "!$%!-+ua$ raktur* 5* Tr&-+&!-+&l', '$!k#', ka&(ul&"at' '$traa#kul!r d'#!-'$ata KID* I$!k#' t!r)ad' kar!$a ada$%a k&$ta-'$a#' ku-a$ "ada raktur t!r+uka atau "ada #aat "!-+!daa$ da$ -u$(k'$ "ula d'#!+a+ka$ &l! "!-a#a$(a$ alat #!"!rt' "lat!, "aku "ada raktur* ;* E-+&l' l!-ak aat raktur, (l&+ula l!-ak -a#uk k! dala- dara kar!$a t!ka$a$ #u-#u- tula$( l!+' t'$((' dar' t!ka$a$ ka"'l!r* l&+ula l!-ak aka$ +!r(a+u$( d!$(a$ tr&-+'t da$ -!-+!$tuk !-+&l' %a$( k!-ud'a$ -!$%u-+at "!-+ulu dara k!'l, %a$( -!-a#&k k! &tak, "aru, ('$)al, da$ &r(a$ la'$*
7* '$dr&- K&-"art!-!$ .a#ala %a$( t!r)ad' #aat "!ru#' )ar'$(a$ dala- &t&t kura$( dar' %a$( d'+utuka$ u$tuk k!'du"a$ )ar'$(a$* >!rak'+at k!'la$(a$ u$(#' !k#t!r-'ta# "!r-a$!$ )'ka t'dak d'ta$(a$' #!(!ra*
DAFTAR PUSTAKA Hudak a$d all&, 1889, Critical Care #ursin", $ Holistic $pproac%, > L'""'$&tt &-"a$%, P'lad!l"'a*
.ar'l%$$ E D&!$(&!#, !t all, al' +aa#a Kar'a#a I., 2000, &encana $su%an Kepera'atan, pedoman untuk perencanaan dan pendokumentasian pera'atan pasien, E, akarta*
R!k#&"r&d)& &!lart&, 1885, Kumpulan Kulia% Ilmu Beda%, >'$aru"a Ak#ara, akarta*
uddart D&r'# -'t, 1881, %e lippincott Manual o #ursin" *ractice, 't !d't'&$, > L'""'$&tt &-"a$%, P'lad!l"'a*
)a-#u'da)at* R 1887, Buku a+ar Ilmu Beda%, E, akarta