HOTDOC 47

ΤΕΥΧΟΣ 47 B' ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014 ΤΙΜΗ 2,5€

47 47

Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ / Η ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ ΟΠΩΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ

μαζί τα φάγανε Ποιοι υπουργοί κάλυπταν το φαγοπότι και γιατί;

Ποιοι επαγγελματίες «εθελοντές» πήραν εκατομμύρια;

Εταιρίες φαντάσματα και μαύρο πολιτικό χρήμα

Εκδότης

Κώστας Βαξεβάνης Αρχισυντάκτρια

Βιβή Μπλούτσου Αρθρογράφοι Θανάσης Καρτερός Γιάννης Βαρουφάκης

περιεχόμενα

Art Direction gramma Ατελιέ Τζένη Αναστασοπούλου Διόρθωση Ανδρονίκη Μαστοράκη

27 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

TΕΥΧΟΣ 47

Αρχεία Φωτογραφιών Eurokinissi AE Εκτύπωση Χαϊδεμένος ΑΕΒΕ Εταιρία Το Κουτί της Πανδώρας ΕΕ Διεύθυνση Αναχωρητών 8Α Άνοιξη 14569, Αττική Τηλέφωνο 210 621 7990 Φαξ 210 621 7992 E-mail [email protected] Διανομή Πρακτορείο ΕΥΡΩΠΗ ΑΕ Υπεύθυνος κυκλοφορίας Παναγιώτης Πασπαλιάρης Συνδρομές

210 621 7990 01 31

10-11

ΜΚΟ Πάρτι εκατομμυρίων με τον πόνο του άλλου

12 18 22 28 32 34 47 51 55

*

Το επόμενο Hot Doc στα περίπτερα και στο internet στις 13 Μαρτίου και κάθε δεύτερη Πέμπτη

58

7,5 εκ. και κρατικό χρήμα για επαγγελματίες «εθελοντές» Το success story μιας φιλεύσπλαχνης γαλάζιας ομάδας Στου Φλογαΐτη την ποδιά σφάζονται παλικάρια (Love)ρδος για τις ΜΚΟ και τις αποναρκοθετήσεις Όταν ο γραμματέας της ΝΔ συμμετείχε σε ΜΚΟ με σπόνσορα το κράτος Οι φίλοι μας οι Βατοπεδινοί Ιταλία Τροχός της Τύχης Βοσνία Γράφοντας τη λέξη «πεινάω» σε τρεις γλώσσες Μαρκ Μπλάιθ Σώσαμε μερικούς από τους πλουσιότερους ανθρώπους της Ευρώπης σε βάρος της Ελλάδας Silk Road Ο μεταξένιος δρόμος του εγκλήματος

210 621 7990

Βρείτε το ηλεκτρονικό Hot Doc στο www.hotdoc.gr

editorial Του Κώστα Βαξεβάνη

Ο κύκλος του τίποτα

Π

ριν από μερικές μέρες είχα γράψει για τη μέθοδο του απλού τίποτα: «Στα χρόνια της τηλεοπτικής ευωχίας, τότε που τα κανάλια δημιουργούσαν επετηρίδες αναγνωρισιμότητας και η αδιαμφισβήτητη αλήθεια άστραφτε στα γυαλιά του παρουσιαστή, υπήρχε μια ενδιαφέρουσα μεθοδολογία που μετέτρεπε το «τίποτα» σε «τηλεοπτικά νούμερα». Ο κύκλος του «τίποτα» λειτουργούσε με τη μέθοδο της αλληλοπροβολής, μέχρι να εμπεδώσει η κοινωνία πως αυτό που βλέπει στην τηλεόραση, είναι αυτό που ισχύει. Νομίζω πως υπάρχει ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα με έναν εκδότη που μπαινοβγαίνει στη φυλακή. Ο εκδότης αυτός ήταν από τις ανερχόμενες δυνάμεις την εποχή που ο Κωστόπουλος και οι φίλοι του μάθαιναν στην ελληνική κοινωνία ποιος είναι ο πρέπων τρόπος και η κατάλληλη στάση για να κάνει σεξ. Κάποια στιγμή ο εκδότης δημιούργησε μια εταιρία, η οποία διοργάνωσε την απονομή δημοσιογραφικών και άλλων βραβείων. Ήταν μια καλή επικοινωνιακή συνταγή για τον ίδιο. Οι υποψήφιοι, όλοι μέλη της τηλεοπτικής και δημοσιογραφικής show bizz, γοητεύτηκαν από το γεγονός πως ήταν υποψήφιοι. Έτσι άρχισαν να προβάλουν τη διοργάνωση, ευελπιστώντας πως έτσι θα γοήτευαν και τον διοργανωτή να τους δώσει το βραβείο. Μέσα σε δύο μεσημέρια, στα τηλεοπτικά κανάλια η άγνωστη διοργάνωση έγινε «η απονομή των σημαντικών βραβείων τάδε». Μετά την απονομή όπου όλοι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο ήταν νικητές, υπήρξε ο γνωστός τηλεοπτικός οργασμός για τα «πολύ σημαντικά βραβεία», την «μεγάλη τιμή της απονομής» και όλα τα σχετικά. Είχε μπει σε λειτουργία μια αλυσίδα, ένα ασανσέρ αλληλοεπιβεβαίωσης όσων συμμετείχαν. Δεν υπήρχε καμιά αμφιβολία πως και τα βραβεία ήταν σημαντικά και βεβαίως όσοι τα πήραν ακόμη πιο σημαντικοί. Το ασανσέρ αυτού του ιδιαίτερου λομπισμού,

6 • HOTDOC. • 27 φεβρουαρίου 2014

μεταφέρει στους πάνω ορόφους ψέματα και ασημαντότητες και τις κάνει καταστάσεις του ρετιρέ. Έτσι λειτούργησε και το τηλεοπτικό και το πολιτικό σύστημα. Οι εκπομπές εμφανίζουν τους Ψωμιάδηδες, τους Γιακουμάτους, τους Γεωργιάδηδες σημαντικούς και αυτοί στη συνέχεια, εμφανιζόμενοι σε συγκεκριμένες εκπομπές ως σημαντικοί, επιστρέφουν με τόκο την αίγλη και τη σημαντικότητα που τους απέδωσαν. Αποδεικνύεται πως η «μέθοδος του τίποτα» παράγει τα πάντα στο πολιτικό σύστημα. Πολιτικούς, δημοσιογράφους, καλλιτέχνες μιας χρήσεως, ακόμη και ποιητές από το μεγάλο βήμα των καναλιών. Δεν είναι μια αξιακή παρεκτροπή, αλλά κυρίως ένας τρόπος για να βγάζουν χρήμα. Ένα από τα επαγγέλματα που έχουν αναπτυχθεί τις τελευταίες δεκαετίες είναι αυτό του συμβούλουαναλυτή-προωθητή-επικοινωνιολόγου. Γύρω από ένα άτομο που δεν έχει απαραίτητα την αίγλη του τίτλου της επιστημονικής του ιδιότητας στήνεται μια αναγκαιότητα. Να προωθηθούν θέματα, να μάθει η κοινή γνώμη. Είναι απλώς ένας μύθος. Δήμοι, περιφέρειες, υπουργεία, φορείς, πληρώνουν μια αόριστη αξία γνωμοδότησης, που εγγυάται πως θα αλλάξει τον κόσμο. Η λειτουργία των ΜΚΟ ήταν ένας τετοιος κύκλος του τίποτα που έφαγε πολλά. Διάφοροι τύποι, κοινά λαμόγια που ήξεραν να διαλέγουν γραβάτες, εξασφάλιζαν πως, αν κάνουν μια ΜΚΟ, θα έχουν χρηματοδότηση. Με τις χρηματοδοτήσεις δημιουργούσαν μια εικονική δράση, την οποία στη συνέχεια χρησιμοποιούσαν για να φτιάξουν βιογραφικό. Έτσι κάποιοι επαγγελματίες κομμάτων μετατράπηκαν σε σπουδαίους κοσμοπολίτες της προσφοράς και σημαντικούς μέσα από την ανακύκλωση. Η κατασκευασμένη σπουδαιότητα έφερνε χρήμα και βέβαια άλλοθι, και το χρήμα δημιουργούσε νέα, πιο πειστική σημαντικότητα. Σε αυτό τον κύκλο δεν χάθηκε μόνο το χρήμα, αλλά και η Ελλάδα.

Ο μέτοχος μειοψηφίας όπως και ο μικρομέτοχος έχουν σημαντικά δικαιώματα σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Αν είστε μέτοχος μειοψηφίας και πιστεύετε ότι η διοίκηση της εταιρείας: • καταπατά τα δικαιώματά σας.

ΤΗΛΕΦΩΝΗΣΤΕ ΜΑΣ

• απολαμβάνει ασυλία από τις Αρχές και από τα media. ΤΗΛΕΦΩΝΗΣΤΕ ΜΑΣ • λαμβάνει παχυλούς μισθούς, bonus και προνόμια ενώ η εταιρεία πάει από το κακό στο χειρότερο.

ΤΗΛΕΦΩΝΗΣΤΕ ΜΑΣ

Μικρομέτοχος δεν σημαίνει αμέτοχος

Επικοινωνήστε στο: 210 4222072 e-mail: [email protected] • www.cerberusandpartners.gr HOTDOC. • 27 φεβρουαρίου 2014 • 7

Upόψεις Του Γιάννη Βαρουφάκη

Σ

ε μυθεύματα τα οποία όμως στον πυρήνα τους κρύβουν πραγματικά στοιχεία. Πέντε από αυτά τα μυθεύματα, τα οποία θεμελιώνουν το Μέγα Ψέμα των Ημερών, βασίζονται στα εξής σωστά στοιχεία: (1) Η Ελλάδα έπαψε να αγοράζει από το εξωτερικό αγαθά και υπηρεσίες μεγαλύτερης αξίας από εκείνη των αγαθών και υπηρεσιών που πουλάει στο εξωτερικό (δηλαδή, η χώρα μετέτρεψε το έλλειμμα που είχε στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών σε πλεόνασμα). (2) Όπου να ’ναι, το κράτος θα γίνει κι αυτό πλεονασματικό, δαπανώντας λιγότερα από τα φορολογικά του έσοδα, αν εξαιρέσουμε τις αποπληρωμές των δανείων του (δηλαδή, το ελληνικό δημόσιο θα έχει πρωτογενές πλεόνασμα). (3) Κάποια στιγμή «θα βγούμε στις αγορές» (δηλαδή, το ελληνικό δημόσιο θα αρχίσει να δανείζεται και πάλι από τους ιδιώτες κι όχι πλέον αποκλειστικά από την τρόικα). (4) Αν και θα υπάρξουν νέα τροϊκανά δάνεια, θα είναι πολύ μικρά σε σχέση με τα προηγούμενα. (5) Η ευρωπαϊκή τραπεζική ενοποίηση φαίνεται να συμφωνείται, ίσως και επί ελληνικής προεδρίας. Ας δούμε τώρα πως το καθένα από τα πιο πάνω πέντε δεδομένα (τα οποία δεν αμφισβητώ) στοιχειοθετούν το αντίθετο συμπέρασμα εκείνου που προσπαθούν να περάσουν Βρυξέλλες-ΦραγκφούρτηΒερολίνο-Αθήνα. Για την ακρίβεια, πρόκειται για πέντε δεδομένα που συνηγορούν στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα βυθίζεται ακόμα πιο πολύ στο τέλμα της κρίσης. Ας τα πάρουμε ένα-ένα: Πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες. Πρωτόγνωρη επιτυχία


Ακούγοντας τους ηγέτες μας, στην ΕΕ και στην Αθήνα, να μιλούν για την ελληνική οικονομία, είναι εύκολο να παρασυρθεί κανείς (ιδίως αν δεν ζει στην Ελλάδα) στην πλάνη ότι έχει επέλθει η σταθεροποίηση και, όπου να ’ναι, έρχεται η πολυπόθητη ανάκαμψη. Κάθε μεγάλο ψέμα στηρίζεται, όπως έλεγε και ο πρώτος διδάξας, ο Γιόζεφ Γκέμπελς, σε πολλές μικρές αλήθειες.

πέντε μικρές αλήθειες, ένα τεράστιο ψέμα ή επισφράγιση της ολοκληρωτικής κατάρρευσης; Αν το πλεόνασμα αυτό προερχόταν από αύξηση των εξαγωγών, που να αντανακλά έναν νέο δυναμισμό, επενδύσεις, προσλήψεις κλπ, θα ήταν θεόπεμπτο. Η πραγματικότητα όμως άλλα μαρτυρά. Το πλεόνασμα αυτό προέκυψε για έναν βασικό λόγο: Μείωση των εισαγωγών κατά 12%, από τα ήδη πολύ χαμηλά επίπεδα του 2012. Όσο για τις εξαγωγές, είναι στάσιμες σε σχέση με πέρσι και χαμηλότερες από το 2011! Θα μου πείτε: Καλό δεν είναι να μειώνονται οι εισαγωγές; Καλό είναι να στρέφεται ο καταναλωτής από εισαγόμενα σε εγχώρια προϊόντα. Δεν συνέβη όμως αυτό. Απλώς ο καταναλωτής δεν καταναλώνει λόγω ανέχειας. Με απλά λόγια, το πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αντανακλά την κατάρρευση της οικονομίας. Μόνο ανόητοι

γιορτάζουν και χαίρονται με αυτό το δεδομένο, έτσι όπως προέκυψε. Για να εμπεδώσουμε καλύτερα ότι πρόκειται για κάκιστο μαντάτο, αξίζει να σας θυμίσω ποια ήταν η τελευταία χρονιά που η Ελλάδα κατέγραψε πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών: Το 1943. Ουδέν σχόλιο περαιτέρω…

Το πρωτογενές πλεόνασμα οδηγεί τη χώρα στη σταθεροποίηση Βασικοί κανόνες οικονομικών καταδεικνύουν πως μια οικονομία που τελεί υπό ύφεση και στην οποία η τραπεζική πίστη έχει εξαφανιστεί απαιτεί από το κράτος να έχει πρωτογενές έλλειμμα, ώστε ο δημόσιος τομέας να υποστηρίζει τον ιδιωτικό με δημόσιες επενδύσεις, ωσότου ο τελευταίος ανακάμψει. Με το να ξεζουμίζει το κράτος τον ιδιωτικό τομέα (αυτό

Καμία απολύτως. Αυτό που μετρά είναι η βιωσιμότητα του προγράμματος. Δυστυχώς, αν δεν διαπραγματευτούμε υπό την απειλή της μη συμμόρφωσης, το μνημόνιο 3 θα είναι το ίδιο παράλογο με τα μνημόνια 1 & 2. Κι ας χρηματοδοτηθεί από τις αγορές (υπό την υψηλή επίβλεψη της ΕΚΤ).

Η συμφωνία της τραπεζικής ευρωπαϊκής ενοποίησης θα σημάνει το τέλος του κινδύνου για τις καταθέσεις και θα θωρακίσει τις τράπεζες

σημαίνει να έχει πρωτογενές πλεόνασμα) εν μέσω κρίσης, ενισχύει την ύφεση. Θα μου πείτε (πολύ σωστά): Δεδομένου όμως ότι το κράτος δεν έχει πρόσβαση σε πόρους (λόγω της συμμετοχής στην ευρωζώνη), δεν θα πρέπει να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό του; Έτσι είναι. Δεν έχει άλλη επιλογή η κυβέρνηση των Αθηνών, αντιμέτωπη με μια αδυσώπητη τρόικα, από το να τον ισοσκελίσει και να προσπαθήσει να παράξει ένα μικρό πρωτογενές πλεόνασμα. Για ποιο λόγο όμως, δεδομένου ότι από αυτό το πλεόνασμα είναι αδύνατο να αποπληρώσει τα δάνειά του; Ο λόγος που έχει σημασία να παραχθεί το πρωτογενές πλεόνασμα, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, είναι για να χρησιμοποιηθεί ως διαπραγματευτικό χαρτί σε μια σκληρή κόντρα με την τρόικα – με την Αθήνα να στέλνει την τρόικα σπίτι της ωσότου αρχίσει η ουσιαστική διαπραγμάτευση για το βαθύ κούρεμα του χρέους και την αλλαγή του καθεστώτος που διέπει τις τράπεζες. Όμως αυτό καθαυτό το πρωτογενές πλεόνασμα σε μια φθίνουσα οικονομία όχι μόνο δεν σταθεροποιεί την οικονομία, αλλά την στέλνει με μεγαλύτερη ταχύτητα προς τον βυθό.

Η έξοδος στις αγορές θα είναι επιτυχία και θα σηματοδοτήσει την ανάκαμψη Όσο το δημόσιο είναι πτωχευμένο, δεν πρέπει να δανειστεί ούτε μια δεκάρα! Από κανέναν! Η κυβέρνηση πρέπει να χρησιμοποιήσει το πρωτογενές

πλεόνασμα ώστε να αντισταθεί σε κάθε πίεση για νέο δανεισμό ωσότου το δημόσιο χρέος καταστεί βιώσιμο – κάτι που απαιτεί κάποια μορφή βαθιού κουρέματος. Η έξοδος στις αγορές σημαίνει νέο δανεισμό. Αν αυτό γίνει πριν το κούρεμα του χρέους και την άρση των υφεσιακών πολιτικών, ο νέος δανεισμός από τις αγορές θα πρέπει να σημάνει εθνικό πένθος – αντί για τυμπανοκρουσίες και γιορτές.

Το επόμενο μνημόνιο θα προβλέπει πολύ μικρό νέο δανεισμό, κάτι που επιβεβαιώνει ότι βρισκόμαστε στον δρόμο τον καλό Σε καμία περίπτωση. Το γερμανικό σχέδιο για το επόμενο μνημόνιο (το οποίο θα ονομάσουν, για λόγους μάρκετινγκ, κάπως αλλιώς) είναι να χρηματοδοτηθεί η Ελλάδα από ιδιώτες (από τις αγορές ομολόγων) υπό την εγγύηση-απειλή της ΕΚΤ προς τους ιδιώτες ότι, αν τα επιτόκια ξεπεράσουν ένα συγκεκριμένο όριο (περί το 4% με 5%), η ΕΚΤ θα παρέμβει. Κάτι τέτοιο θα συνεχίσει το καταστροφικό έργο των πρώτων δύο μνημονίων. Όπως έγραφα στο (3) πιο πάνω, δεν έχει σημασία από ποιον δανειζόμαστε (αγορές ή τρόικα), ούτε με πόσο επιτόκιο, εφόσον το χρέος μας παραμένει μη βιώσιμο, η οικονομία υφεσιακή και η τραπεζική πίστη ανύπαρκτη. Σκεφτείτε το διαφορετικά: Αν τα δανεικά του μνημονίου 2, τα 160 δισ. ευρώ, τα είχαμε δανειστεί από ιδιώτες (με τη διαμεσολάβηση της ΕΚΤ), θα είχε καμία διαφορά;

Το αντίθετο. Μια σωστή και πραγματική τραπεζική ενοποίηση θα ήταν ό,τι καλύτερο. Θα έκοβε τον ομφάλιο λώρο της αλληλεξάρτησης πτωχευμένων κρατών της ευρωζώνης και πτωχευμένων τραπεζών που λειτουργούν στην επικράτειά τους. Δυστυχώς, η λεγόμενη τραπεζική ενοποίηση που συμφώνησαν οι ηγέτες μας επιτυγχάνει ακριβώς το αντίθετο: Ενισχύει την εξάρτηση των πτωχευμένων τραπεζών από το πτωχευμένο κράτος. Ουσιαστικά πρόκειται για περαιτέρω εθνικοποίηση των τραπεζικών συστημάτων υπό κοινούς κανόνες για το τι θα γίνει σε περίπτωση τραπεζικών καταρρεύσεων. Πιο συγκεκριμένα, έστω ότι (όπως αυτή την εβδομάδα στην Ελλάδα με τις ανακοινώσεις της Blackrock για Εθνική και Eurobank) οι ελεγκτές της ΕΚΤ βρίσκουν πως μια τράπεζα στην Ελλάδα έχει νέα μαύρη τρύπα, π.χ. 10 δισ. ευρώ. Τι προβλέπει το σύμφωνο της δήθεν τραπεζικής ευρωπαϊκής ενοποίησης; Εν πολλοίς, προβλέπει εφαρμογή του κυπριακού μοντέλου: Το ελληνικό δημόσιο θα κληθεί να καλύψει τη μαύρη τρύπα. Αν δεν έχει (που δεν θα έχει), θα πρέπει να συνεισφέρει περί τα 2 δισ. στην εν λόγω τράπεζα (αφού τα δανειστεί από την Ευρώπη) και, κατόπιν, τα υπόλοιπα 18 δισ. θα βρεθούν από τον αφανισμό των μικρομετόχων της τράπεζας και, κατόπιν, το κούρεμα των καταθέσεων άνω των 100 χιλιάδων. Πιστεύεις, αγαπητέ αναγνώστη, ότι πρόκειται για μια συμφωνία που βοηθά στο ξεπέρασμα της τραπεζικής κρίσης της χώρας; Μια συμφωνία που ο κ. Στουρνάρας πρέπει να υπερψηφίσει στο πλαίσιο της ΕΕ; Ή είναι μια συμφωνία-κόλαφος που θα βαθύνει την κρίση και την ανασφάλεια των καταθετών της περιφέρειας; HOTDOC. • 27 φεβρουαρίου 2014 • 9

ΠΑΡΤι

ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΩΝ

ΜΕ ΤΟΝ ΠΟΝΟ

ΤΟΥ ΑΛΛΟΥ Το ερώτημα «υπάρχει εισαγγελέας;» έχει καταντήσει δημοσιογραφικό κλισέ. Υπάρχουν πολλοί εισαγγελείς και τίμιοι. Η ερώτηση εν προκειμένω είναι αν υπάρχει εισαγγελέας όχι για να ερευνήσει πώς τα τρωκτικά του πολιτικού συστήματος ροκάνισαν το δημόσιο χρήμα, αλλά αν αυτό το γλέντι δεν ήταν τίποτε άλλο από έναν τρόπο για να δημιουργηθεί μαύρο πολιτικό χρήμα. Αν δηλαδή το χρήμα που δόθηκε στις ΜΚΟ, χωρίς έλεγχο και με επιτηδευμένη επιπολαιότητα, ήταν ένας τρόπος να εισπράξουν όσοι με ευκολία το έδωσαν.


ΜΚΟ

Του Κώστα Βαξεβάνη

Η

πρόσφατη νάρκη που έσκασε με την υπόθ ε σ η τ η ς Μ ΚΟ γ ι α την αποναρκοθέτηση αποδεικνύει ένα κομμάτι της διαφθοράς, το οποίο δεν ήταν άγνωστο. Ένας έλληνας πρέσβης έστελνε από τον Λίβανο επιστολές στο ΥΠΕΞ, για να ενημερώσει πως τόσο τα έργα της αμαρτωλής ΜΚΟ όσο και αυτά του πολυπράγμονα καθηγητή κ. Φλογαΐτη δεν υπήρχαν. Δεν αντιδρούσε κανένας. Οι ΜΚΟ ήταν ένα θέμα ταμπού, από αυτά που κουκουλώνει η συνενοχή του πολιτικού συστήματος και τα χωνεύει αμάσητα το δημοσιογραφικό. Από τα πρώτα τεύχη του Hot Doc είχαμε αποκαλύψει τι ακριβώς γινόταν. Ευηπόληπτοι και πολιτικά διαπλεκόμενοι δημιουργούσαν ΜΚΟ, που αναλάμβαναν να σώσουν τον κόσμο. Το ΥΠΕΞ και άλλα υπουργεία (των οποίων ακόμη δεν ξέρουμε τα κατορθώματα) επιδοτούσαν αυτές τις ΜΚΟ, για να πραγματοποιήσουν μεγαλεπήβολα έργα, με ακατάληπτους τίτλους και βέβαια αδυναμία ελέγχου. Τα καναρίνια του Τιμπουκτού και η Δημοκρατία στην Τενερίφη θεωρητικά σώθηκαν από τους έλληνες γίγαντες του φιλανθρωπισμού και της αλληλεγγύης. Οι εφοριακοί του Αζερμπαϊτζάν εκπαιδεύτηκαν από τις μεγάλες μορφές της ελληνικής επιστήμης, ενώ οι γυναίκες της Τανζανίας πρέπει να έχουν πλήρη γνώση του τι σημαίνει γυναικεία επιχειρηματικότητα, αφού την

δίδαξαν σε ειδικά σεμινάρια φιλευσπλαχνοι κοσμοπολίτες εξ Ελλάδος. Δίπλα στην πραγματική δράση γνωστών οργανώσεων που δούλευαν με αξιοπιστία, εκατοντάδες απατεώνες με κολάρα, οι γραβατωμένοι της διαφθοράς, έβγαζαν χρήμα δισεκατομμυρίων. Μαζί με αυτούς και κάποιοι ψιλικατζήδες που ροκάνιζαν τα ψίχουλα, για να είναι όλοι ευχαριστημένοι. Στις τρεις έρευνες που κάναμε για τις ΜΚΟ, όσες φορές ελέγξαμε συγκεκριμένα έργα, ήταν απάτη. Στο ΥΠΕΞ έχουν κατατεθεί αποδείξεις σε όλες τις γλώσσες του κόσμου, που αποδεικνύουν δαπάνες έργων. Οι περισσότερες από αυτές για να εκδοθούν απαιτήθηκαν μερικά δολάρια και μια δυσανάγνωστη υπογραφή. Όσο πιο απατηλές ήταν οι δράσεις των ΜΚΟ της διαφθοράς τόσο μεγαλύτερη αξιοπιστία αποκτούσαν οι απατεώνες. Έκαναν βαρύγδουπα βιογραφικά ως ακτιβιστές και ευαίσθητοι, ως φιλάνθρωποι συμπονετικοί. Με τον πόνο των άλλων, με τα λεφτά τα δικά μας, έφτασαν στα έσχατα όρια της ανηθικότητας, δημιουργώντας ταυτόχρονα το προφίλ του σεβάσμιου και εθελοντή. Η βασική ερώτηση είναι γιατί τόσοι υπουργοί έβαζαν την υπογραφή τους σε όλα αυτά; Γιατί ο Ανδρέας Λοβέρδος έτρεξε να διαβεβαιώσει με ταξίδι του στον Λίβανο πως η ΜΚΟ της αποναρκοθέτησης ήταν μια σοβαρή οργάνωση; Γιατί

ο κύριος Στυλιανίδης υπέγραφε, όπως άλλωστε και ο Παπανδρέου ως ΥΠΕΞ; Πολλοί από αυτούς που συμμετείχαν στο πάρτι, ανεπάγγελτοι οι περισσότεροι, στη συνέχεια εμφανίστηκαν ως επιχειρηματίες. Άνοιγαν επιχειρήσεις με τις οποίες πιθανόν ξέπλεναν το χρήμα. Έκαναν αγορές και αστραπή μεταπωλήσεις ακινήτων, ενεργειακών πάρκων, επιχειρήσεων. Αν ελεγχθούν από την κοινή γνώμη για τα έσοδά τους, θα δείξουν το επιχειρηματικό τους δαιμόνιο. Πλούτισαν όχι από τις ΜΚΟ, αλλά από τις επιχειρήσεις. Το ερώτημα λοιπόν για τον εισαγγελέα, γι’ αυτόν που εκ των πραγμάτων πια θα ασχοληθεί, δεν είναι πόσα έφαγαν, αλλά αν έχουν επιστρέψει ως μαύρο πολιτικό χρήμα μέρος από το χρήμα που τους δόθηκε, σε διάφορους ενδιάμεσους της πολιτικής που τους εξυπηρέτησαν. Ποιος μπορεί να πιστέψει πως ένας δημοσιογράφος με μια εξόφθαλμα πρόχειρη ΜΚΟ έφαγε 10 εκατομμύρια; Ποιος μπορεί να πιστέψει πως πολιτικοί, υπάλληλοι και παράγοντες εξαπατήθηκαν; Ποιος μπορεί να πιστέψει πως όλο αυτό το παιχνίδι που έγινε από φίλους και γνωστούς υπουργών, από κουμπάρους της διαπλοκής, από κομματικούς εγκάθετους ή πολιτικά και οικονομικά διαπλεκόμενους, ήταν ένα ατύχημα της Δημοκρατίας; Κανένας. Δεν πρέπει ούτε και ο εισαγγελέας.

HOTDOC. • 27 φεβρουαρίου 2014 • 11

ΜΚΟ

7,5

εκ.

και κρατικό χρήμα για επαγγελματίες «εθελοντές» Σκεφθείτε μια μικρή ομάδα ανθρώπων, σε ηλικία 20-22 χρόνων, σχεδόν επαγγελματίες της πολιτικής, που στήνει μια Μη Κυβερνητική Οργάνωση και αναλαμβάνει δράσεις σε όλο τον κόσμο, με πολύ θεαματικούς τίτλους. Η ίδια ομάδα έχει επίσης μια εταιρία που δηλώνει την ίδια έδρα και τα ίδια τηλέφωνα με τη ΜΚΟ, αποτελείται από τους ίδιους ανθρώπους και οι δράσεις της είναι το ίδιο αόριστες και περισπούδαστες με αυτές της ΜΚΟ. Στα ταμεία της ΜΚΟ μπαίνουν εκατομμύρια για τον πόνο του άλλου, όπως άλλωστε και στης εταιρίας. Η ΜΚΟ και η εταιρία εμφανίζουν δράσεις, πληρώνονται, και αυτές οι δραστηριότητες καταγράφονται ως έργα στο βιογραφικό της ομάδας. Από κατασκευή σχολείων στη Σρι Λάνκα μέχρι συμβουλές επικοινωνίας σε ελληνικούς δήμους. Η ομάδα καταφέρνει να καταλαμβάνει κυβερνητικά πόστα και θέσεις συμβούλου για τη σωτηρία του ελληνικού κράτους, πλην αυτής του τρίτου κόσμου. Διαπρέπει επίσης σε άλλες επιχειρηματικές δραστηριότητες, από μπαρ μέχρι παραγωγή ρεύματος με χρήση φωτοβολταϊκών. Ενώ είναι γνωστή η στενή σχέση της ομάδας με τους υπουργούς Ευριπίδη Στυλιανίδη και Κωνσταντίνο Αρβανιτόπουλο, είναι άγνωστο το συνολικό ποσό που έχει εισπράξει για την καθόλου απτή δραστηριότητά της. Πρόκειται για μια τεράστια απάτη με πολιτική κάλυψη, από αυτές που ερευνούν οι εισαγγελείς, ή για μια θαυματουργή ομάδα που την αξία της δεν καταλαβαίνουν οι υπόλοιποι; Είναι δύσκολο να δοθεί απάντηση, αφού δεν υπάρχουν ούτε καν τηλέφωνα και ιστοσελίδες της ΜΚΟ, που εισέπραξε εκατομμύρια από το κρατικό χρήμα, για να ρωτήσει κάποιος. Των Κώστα Βαξεβάνη, Νίκου Ανδριόπουλου


Η ιστοσελίδα της ΜΚΟ, η οποία πλέον, όπως και τα περισσότερα στοιχεία αυτής, έχουν εξαφανιστεί από το διαδίκτυο.

Σ

τα τέλη της δεκαετίας του ’90 το περιοδικό ΚΛΙΚ έκανε ένα διθυραμβικό αφιέρωμα σε δύο νεαρούς πολιτικούς επιστήμονες, οι οποίοι μάλλον ήταν άγνωστοι στο ευρύ κοινό. Επρόκειτο για τον Παντελή Σκλιά και τον Άγγελο Λάσκαρη, ιδρυτές της ΜΚΟ Κέντρο Ανάπτυξης και Εκπαίδευσης Ευρωπαϊκή Προοπτική. Η δημοσιογράφος τους συνάντησε στην έδρα της οργάνωσης στην Κυψέλη και

γράφει μάλλον εντυπωσιασμένη στον πρόλογό της: «Η φωτογραφία των κυρίων Σκλιά και Λάσκαρη στο γραφείο τους στο κέντρο της Αθήνας είναι η φωτογραφία δύο πολιτικών επιστημόνων στο χώρο εργασίας τους. Σ’ ένα νεοκλασικό της Κυψέλης. Τον υπόλοιπο χρόνο τους επισκέπτονται γηροκομεία στο Εκουαδόρ. Ή συζητούν για τον οικολογικό τουρισμό στην Ντομίνικα». Αναμφίβολα πρόκειται για μια πολύ γοητευτική εικόνα δύο

νεαρών που έχουν αφιερωθεί στη σωτηρία του κόσμου, διαπνεόμενοι από έναν κοσμοπολιτισμό εθελοντισμού και αυταπάρνησης. Τα επόμενα χρόνια η οργάνωση των δύο (αυτό και αν είναι γοητευτικό) φαίνεται να έχει εισπράξει 7,5 εκατομμύρια από το ΥΠΕΞ, την περίοδο που ήταν υπουργός ο Ευριπίδης Στυλιανίδης, στενός φίλος της ΜΚΟ και των ιδρυτών της. Η προνομιακή σχέση με τον Στυλιανίδη, τη ΝΔ, αλλά και τον 


ΜΚΟ

Ακόμα μία σύμπτωση, με στελέχη της ΜΚΟ να μετέχουν και στην εταιρία VOTE.

έτερο υπουργό Αρβανιτόπουλο, δεν είναι από μόνη της ενοχοποιητική για την οργάνωση. Το ερώτημα είναι πού πήγαν τα χρήματα αυτά και αν ποτέ ερευνήθηκαν οι δραστηριότητες της ομάδας μέσα και έξω από τη ΜΚΟ.

Ήρωες γαλάζιου παραμυθιού Μια φορά και έναν καιρό ήταν μια ανώνυμη εμπορική διαφημιστική εταιρία με την ονομασία Ευρωπαϊκή Προοπτική. Ιδρύθηκε το 1997 και στο διοικητικό της συμβούλιο ήταν ο Παντελής Σκλιάς, ο Άγγελος Λάσκαρης και ο αδελφός του Γιώργος. Περιέργως η εταιρία είχε το ίδιο όνομα με τη ΜΚΟ Ευρωπαϊκή Προοπτική. Μία ακόμη σύμπτωση ήταν πως τα μέλη του ΔΣ της διαφημιστικής εταιρίας Ευρωπαϊκή Προοπτική ήταν και μέλη της ΜΚΟ Ευρωπαϊκή Προοπτική. Έως το 2005 η ΜΚΟ και η διαφημιστική συμπορεύονται με το ίδιο όνομα. Το 2005 η διαφημιστική μετονομάζεται σε Ψήφος, και αποχωρεί ο


Παντελής Σκλιάς, ο οποίος αναλαμβάνει γενικός γραμματέας Νέας Γενιάς. Το 2009 η διαφημιστική μετονομάζεται και πάλι σε VOTE ADDED VALUE CONSULTING HOUSE. Η εταιρία VOTE αναλαμβάνει έργα συμβουλευτικού και επικοινωνιακού χαρακτήρα σε διάφορους δήμους και περιφέρειες, όπως στην Κομοτηνή, στη Μάνδρα, στο Αλιβέρι, στην Κατερίνη κλπ. Τη VOTE στελεχώνουν οι Άγγελος Λάσκαρης, Δημήτρης Παπαγγελόπουλος, Γιώργος Μακρυγιάννης, Γιώργος Γαλανός, Αλεξάνδρα Εμιρζά, Κωνσταντίνα Δουβή, όλοι τους και στελέχη της ΜΚΟ Ευρωπαϊκή Προοπτική. Στην Κομοτηνή η δημοτική κίνηση «Σπάρτακος» δημοσιοποιεί στοιχεία που κάνουν λόγο για σκάνδαλο με την εταιρία VOTE. Σύμφωνα με τους δημοτικούς συμβούλους, η εταιρία πήρε με τιμολόγια που κόπηκαν ή στα στοιχεία της ή στα στοιχεία των ανθρώπων της 600.000 ευρώ για να προσφέρει

υπηρεσίες συμβούλου στον τότε δήμαρχο Κομοτηνής Δημήτρη Κοτσάκη. « Ένα τσούρμο επικοινωνιολόγοι και άλλες ειδικότητες έπαιρναν χρήματα για να πουλήσουν αέρα κοπανιστό. Οι δραστηριότητες ήταν όλες αόριστες και μη ελεγχόμενες. Από ηλεκτρονικά γκάλοπ στην πόλη μέχρι συμβουλές επικοινωνίας. Τμήμα των χρημάτων δινόταν για τις υπηρεσίες που περιέγραψα σε εταιρίες που είχαν ίδια διεύθυνση με τη VOTE», λέει ο Νεκτάριος Δαπέργολας από τον «Σπάρτακο», που είχε σηκώσει το βάρος των καταγγελιών, που δεν οδήγησαν όμως σε καμία εισαγγελική παρέμβαση. Στα έγγραφα που έχουμε στη διάθεσή μας αποδεικνύεται πως η ομάδα της VOTE, η οποία αποτελεί και την ομάδα της ΜΚΟ Ευρωπαϊκή Προοπτική, έχει πραγματικά πάρει 590.000 από τον δήμο Κομοτηνής. Ανάμεσά τους βέβαια ο Άγγελος Λάσκαρης και ο Δημήτρης Παπαγγελόπουλος, οι

Οι ιδρυτές της Μ.Κ.Ο. «Ευρωπαϊκή Προοπτική», όταν τους έπλεκε το εγκώμιο το περιοδικό «ΚΛΙΚ».

Ο Παντελής Σκλιάς μαζί με τον φίλο του, πρώην υφυπουργό Εξωτερικών Ευριπίδη Στυλιανίδη, ο οποίος ενέκρινε μεγάλο μέρος των «χρυσών» επιδοτήσεων στην ΜΚΟ.

οποίοι ήταν οι βασικοί άνθρωποι της Ευρωπαϊκής Προοπτικής.

Αναπτυξιακοί και εκδημοκρατιστές με χρυσάφι Σε μια παράλληλη δράση, η ΜΚΟ Ευρωπαϊκή Προοπτική, που προφανώς είναι η δράση των ίδιων ατόμων της εταιρίας VOTE, από το 2000 έως το 2010 παίρνει συνολικά 7.516.582,47 ευρώ για τις δράσεις που αναπτύσσει. Το μεγάλο κομμάτι των χρηματοδοτήσεων είναι την περίοδο που στο ΥΠΕΞ αναλαμβάνει ο φίλος από τα παλιά και την Κομοτηνή Ευριπίδης Στυλιανίδης. Η Ευρωπαϊκή Προοπτική παίρνει στη θητεία του φίλου Στυλιανίδη 4 εκατομμύρια ευρώ. Έχει σημασία όμως πού πάνε αυτά τα χρήματα. Αν πιστέψουμε το βιογραφικό του ίδιου του Παντελή Σκλιά, τότε αυτές είναι μερικές από τις δράσεις της Ευρωπαϊκής Προοπτικής: • Οικονομική και κοινωνική ενσωμάτωση άνεργων νέων στη Μολδαβία.

Το έργο του εκδημοκρατισμού και της ανάπτυξης στη μακρινή Ουγκάντα, η κοινωνική ανάπτυξη στην Μπελίζ και το δίκτυο των ΜΚΟ στην Τανζανία ίσως να είναι ταυτισμένα με τον κύριο Σκλιά και την ανθρωπιστική παρέα του, ωστόσο όλα αυτά είναι αναπόδεικτα

• Αδελφοποιήσεις ελληνικών πόλεων με αντίστοιχες της ρωσικής ομοσπονδίας. • Σύσταση Παρατηρητηρίου Απασχόλησης στο Επιμελητήριο της Adygeia. • Εκπαίδευση εκπαιδευτών δημόσιων υπαλλήλων σε τεχνικές αυτοδιαχείρισης της τοπικής αυτοδιοίκησης στο Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης του Pyatigorsk. • Δράσεις βιώσιμης οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης στον Ισημερινό. • Δράσεις βιώσιμης οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης στη Δομίνικα. • Δράσεις βιώσιμης οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης στην Μπελίζ. • Δράσεις Οικονομικής Ανάπτυξης στη Σρι Λάνκα. • Προώθηση της απασχόλησης στη Ζιμπάμπουε. • Προώθηση της απασχόλησης στην Ουγκάντα. • Ενίσχυση του εθνικού δικτύου ΜΚΟ στην Τανζανία. • Προώθηση της γυναικείας απασχόλησης στην Κένυα. • Δράσεις για την ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας στην Μπελίζ. Το έργο του εκδημοκρατισμού και της ανάπτυξης στη μακρινή Ουγκάντα, η κοινωνική ανάπτυξη στην Μπελίζ και το δίκτυο των ΜΚΟ στην Τανζανία ίσως να είναι ταυτισμένα με τον κύριο Σκλιά και την ανθρωπιστική παρέα του, στην απλή πραγματικότητα ωστόσο όλα αυτά είναι αναπόδεικτα. Ποιος και πώς αλήθεια να μετρήσει πόσο προχώρησε η ευαισθησία και η γυναικεία απασχόληση στην Κένυα; Στην ΥΔΑΣ, την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΞ για τις ΜΚΟ, εκατομμύρια παραστατικά και αποδείξεις σε σουαχίλι ή τη γλώσσα των Εσκιμώων, τα οποία μπορεί να προμηθευτεί ο καθένας ως αποδείξεις δαπανών, σίγουρα δεν είναι απόδειξη για έργο. Κανένας έλεγχος και καμιά πραγματική πιστοποίηση έργου δεν έχει γίνει από το ΥΠΕΞ για τις χιλιάδες των οργανώσεων που πούλαγαν ανθρωπισμό εισπράττοντας εκατομμύρια και επιδίδονταν στην αλληλεγγύη του σαλονιού ροκανίζοντας κρατικά κονδύλια. Σε ό,τι αφορά την Ευρωπαϊκή Προο πτική, σε μία των περιπτώσεων, την οποία είχαμε αναφέρει στο τεύχος  HOTDOC. • 27 φεβρουαρίου 2014 • 15

ΜΚΟ

Αριστερά, στην ταυτότητα της Ευρωπαϊκής Προοπτικής, το τηλέφωνο της ΜΚΟ είναι το 27.54.050. Δεξιά, το ίδιο τηλέφωνο δηλώνεται επισήμως ως το τηλέφωνο της ανώνυμης εταιρίας VOTE.

18 (Δεκέμβριος 2012), η οργάνωση είχε αναλάβει την ανακατασκευή 7 σχολείων στην περιοχή που έπληξε το τσουνάμι το 2004. Το κόστος, όπως ανέφερε στο site της, ήταν 1.300.000 ευρώ. Δηλαδή το κόστος για την ανακατασκευή κάθε σχολείου ήταν 200.000 ευρώ περίπου. Μια άλλη οργάνωση ωστόσο, οι «Γιατροί Καρδιάς», έχτισαν σχολεία στην ίδια περιοχή με κόστος 80.000 ευρώ, όπως φαίνεται από τις αποδείξεις που παρέδωσαν στο ΥΠΕΞ. Σε αυτή την αποκάλυψή μας ο Παντελής Σκλιάς είχε απαντήσει πως τα νούμερα δεν ήταν αυτά, αλλά όταν του διευκρινίσαμε πως αυτά αναγράφουν στο ίδιο το site της Ευρωπαϊκής Προοπτικής, απάντησε πως δεν θυμόταν. Μετά από λίγο το site έπεσε.


Υπαρκτό χρήμα, ανύπαρκτες οργανώσεις και εταιρίες Τι είναι αυτό που αποδεικνύει τη δράση της οργάνωσης Ευρωπαϊκή Προοπτική; Όσα αναγράφουν τα μέλη της στα βιογραφικά τους; Τα ανεξέλεγκτα παραστατικά σε εξωτικές γλώσσες; Τα έργα με τους εντυπωσιακούς τίτλους; Είναι δυνατόν μια οργάνωση που πρόσφερε εθελοντική υποτίθεται εργασία εισπράττοντας 7,5 εκατομμύρια μόνο από το ΥΠΕΞ (δεν ξέρουμε ακόμη τι ποσά δόθηκαν από άλλα υπουργεία) να εξαφανίζεται όταν αρχίζουν τα δημοσιεύματα; Η Ευρωπαϊκή Προοπτική, παρά την αυτοθυσία που επικαλούνται τα μέλη της και την πλούσια επιχορήγηση, δεν υπάρχει πουθενά. Το site στο οποίο

διαφημιζόταν η έντονη ανθρωπιστική δράση της (www.europers.gr) είναι στα χέρια κάποιων που διαφημίζουν κουζίνες. Δεν υπάρχει καμιά καταχώρηση τηλεφώνου η οποία να παραπέμπει στην οργάνωση. Γενικώς δίνεται η εντύπωση πως η διαδικτυακή της παρουσία υπήρχε, όσο υπήρχε και η ανάγκη να δικαιολογεί στον εικονικό κόσμο του ίντερνετ τις εύηχες δράσεις. Εντυπωσιακό είναι πως την ίδια ακριβώς εξέλιξη έχει και η σχετιζόμενη με την Ευρωπαϊκή Προοπτική εταιρία, η VOTE ADDED VALUE CONSULTING HOUSE. Παρότι εμφανίζεται ως διαφημιστική και δημοσκοπική εταιρία, που εισέπραξε μάλιστα από το δημόσιο εκατομμύρια, από δημάρχους της ΝΔ, δεν

Στην οδό Νέστορος και Κονίτσης στην Κυψέλη, με βάση τα βιογραφικά των μελών της VOTE, έπρεπε να υπάρχουν τα γραφεία της εταιρίας. Στη διεύθυνση αυτή ωστόσο, δεν υπάρχουν τέτοια γραφεία.Το πιο περίεργο είναι ότι ούτε τα μέλη της VOTE θυμούνται την ακριβή διεύθυνση.

Δημήτρης Παπαγγελόπουλος με 15%, ο Γιώργος Λάσκαρης με 15% και ο Ζαχαρίας Τίγκας με 15%.

ΜΚΟ και εταιρία έσσονται εις σάρκα μία

Η μετοχική σύνθεση της VOTE, πρώην Ευρωπαϊκή Προοπτική ΑΕ, όπως διαμορφώθηκε στο δεύτερο μισό του 2010.

έχει καμία καταχώρηση στο ίντερνετ. Η σελίδας της www.voteav.com έχει επίσης πέσει, και η σχέση εταιρίας και ΜΚΟ πιστοποιείται πλέον μόνο από τα στοιχεία που έχουμε σώσει στο παρελθόν. Η VOTE εμφανίζεται να έχει ως εταιρική δραστηριότητα δημοσκοπήσεις για συγκεκριμένα site. Παρ’ όλα αυτά, κάποιος που ενδιαφέρεται να κάνει ένα γκάλοπ μαζί της δεν μπορεί να την βρει. Η εταιρία έχει εγγραφεί στο παρελθόν στα μητρώα των εταιριών δημοσκοπησεων με αριθμό μητρώου 43, χωρίς ωστόσο να είναι μέλος του Συλλόγου Εταιρειών Δημοσκόπησης και Έρευνας Αγοράς. Απο τα στοιχεία που έχει δηλώσει φαίνεται πως μέτοχοί της είναι ο Άγγελος Λάσκαρης με ποσοστό 55%, ο

Η VOTE εμφανίζεται να έχει ως εταιρική δραστηριότητα δημοσκοπήσεις για συγκεκριμένα site. Παρ’ όλα αυτά, κάποιος που ενδιαφέρεται να κάνει ένα γκάλοπ μαζί της δεν μπορεί να την βρει

Ο μοναδικός τρόπος για να βρει κάποιος στοιχεία για τη VOTE είναι να πληκτρολογήσει το ΑΦΜ της, το οποίο μπορεί να βρει από τα άφθονα έργα του δημοσίου που συνεχίζει να παίρνει. Η αναζήτηση στοιχείων που αντιστοιχούν στο ΑΦΜ οδηγεί στο ότι η εταιρία έχει διεύθυνση στην οδό Κονίτσης 4-6 στην Αθήνα. Αλλά το πιο ενδιαφέρον στοιχείο είναι πως ως τηλέφωνο της εταιρίας εμφανίζεται το 2102754050, το οποίο δεν είναι άλλο από το τηλέφωνο που δήλωνε επισήμως στο site της η ΜΚΟ Ευρωπαϊκή Προοπτική. Εν ολίγοις, η ΜΚΟ με την εταιρία VOTE εμφανίζονται να έχουν ίδια τηλέφωνα, να αποτελούνται από τους ίδιους ανθρώπους και βέβαια να ευνοούνται με τον ίδιο τρόπο μέσω της διοχέτευσης δημόσιου χρήματος. Τα στοιχεία τους εξαφανίζονται με τον ίδιο τρόπο, όταν το πάρτι τελειώνει. Το πιο σημαντικό όμως κοινό στοιχείο είναι πως όσοι αποτελούν αυτό το σύστημα έχουν σχέσεις με τον Ευριπίδη Στυλιανίδη, αλλά κυρίως με τον Κωνσταντίνο Αρβανιτόπουλο. Οι περισσότεροι είναι σύμβουλοί του, ενώ ο Άγγελος Λάσκαρης έχει καταγγελθεί πως κατά καιρούς εκτελεί χρέη υπουργού. Το πόσο νόμιμο και ηθικό είναι ένας σύμβουλος υπουργού να παίρνει με την εταιρία σχεδόν φάντασμα δουλειές του δημοσίου ή να κάνει δημοσκοπήσεις, αυτό οφείλει να το βρει ο εισαγγελέας, μαζί με το χρήμα που εξαφανίστηκε. HOTDOC. • 27 φεβρουαρίου 2014 • 17

ΜΚΟ

Το success story μιας φιλεύσπλαχνης γαλάζιας ομάδας Άγγελος Λάσκαρης

Όλα ξεκίνησαν στην ακριτική Κομοτηνή. Κάπου εκεί έμελλε να συναντηθούν οι δρόμοι των Παντελή Σκλιά, Άγγελου Λάσκαρη και Δημήτρη Παπαγγελόπουλου. Κοινές αναφορές και των τριών δεν είναι άλλες από την αγάπη για την ανιδιο- στέλεχος του Ινστιτούτου Δημοκρατίας τελή προσφορά, το αίσθημα ευθύνης απέναντι στις ανά τον κόσμο αδικίες και «Κωνσταντίνος Καραμανλής». αβελτηρίες και η εσωτερική ανάγκη συνδρομής στους αναξιοπαθούντες. Από Οι αμφιλεγόμενοι σύμβουλοι τότε οι τρεις τους, ακολουθώντας βίους παράλληλους –και συχνά τεμνόμε- του Αρβανιτόπουλου νους–, έχουν καταφέρει, με την αμέριστη συμπαράσταση πιστών συνεργατών Ο Άγγελος Λάσκαρης άρχισε να βγάζει τους και υπό τη στοργική σκέπη της Νέας Δημοκρατίας, να αποτελέσουν ένα το βιος του παρέχοντας συμβουλευτικές τρανό παράδειγμα προς μίμηση. Ένα μικρό success story που ξεκίνησε από υπηρεσίες ως επικοινωνιολόγος στο δήμο την απομακρυσμένη Κομοτηνή και έφτασε να κατακτήσει τα ανώτερα πολι- Κομοτηνής, από όπου συμπτωματικά τικά πόστα του υπουργείου Παιδείας. Από ένα σωστό success story, ωστόσο, κατάγεται και ο Ευριπίδης Στυλιανίδης. δεν θα μπορούσαν να λείπουν και τα εκατομμύρια. Εκατομμύρια που επιβε- Ως ανήσυχο πνεύμα και πολυπράγμων βαιώνουν πως, όσο πολυπράγμων και αν είναι κάποιος, όσες έννοιες και αν άνθρωπος, ωστόσο, ο κ. Λάσκαρης είχε έχει στο κεφάλι του, αν πιστεύει στον εαυτό του –αυτός και το κόμμα– μπο- προχωρήσει το 1997 στην ίδρυση της εταιρεί να πετύχει την κοινωνικοπολιτική και οικονομική καταξίωση που επιζητά. ρίας Ευρωπαϊκή Προοπτική Ανώνυμος Του Νίκου Ανδριόπουλου

Τ

ο όνομα του Παντελή Σκλιά έχει αποτελέσει αντικείμενο έρευνας και αποκαλύψεων και στο παρελθόν στο Hot Doc. Ο κ. Σκλιάς είναι ο άνθρωπος που δημιούργησε την Μη Κυβερνητική Οργάνωση Ευρωπαϊκή Προοπτική, η οποία, όπως προκύπτει από τις επίσημες καταστάσεις της ΥΔΑΣ, φέρεται να έχει λάβει μέσα σε μία δεκαετία 7,5 εκατ. ευρώ. Η αναγνώριση του έργου της Ευρωπαϊκής Προοπτικής και η σημασία δράσεων όπως «υποστήριξη φορέων της κοινωνίας των πολιτών σε Σερβία, Μαυροβούνιο και ΠΓΔΜ» συντελέστηκε κυρίως επί υπουργίας Ευριπίδη Στυλιανίδη, επί των ημερών του οποίου η ΜΚΟ έλαβε το μεγαλύτερο μέρος της κρατικής επιχορήγησης. Κάποια


χρόνια αργότερα ο κ. Σκλιάς διετέλεσε στενός συνεργάτης του κ. Στυλιανίδη, αφού τοποθετήθηκε επικεφαλής της Επιστημονικής Ομάδας Στήριξης του Οδικού Χάρτη Μεταρρυθμίσεων στην Αυτοδιοίκηση. Λίγο νωρίτερα ο ίδιος είχε αφήσει την καρέκλα του επικεφαλής της ΜΚΟ Ευρωπαϊκή Προοπτική για τον Άγγελο Λάσκαρη. Ο Παντελής Σκλιάς, αν και ξεκίνησε την πορεία του ως υπεύθυνος της ΜΚΟ Ευρωπαϊκής Προοπτικής, κατά την περίοδο διακυβέρνησης Καραμανλή κατάφερε να ανοίξει τα φτερά του και να ανελιχθεί σε γενικό γραμματέα Νέας Γενιάς. Νωρίτερα είχε διατελέσει υπεύθυνος ευρωπαϊκών υποθέσεων της ΟΝΝΕΔ την περίοδο 1990-91 και είναι

Εμπορική Εκπαιδευτική Διαφημιστική Εταιρία, μαζί με τον αδερφό του και τον Παντελή Σκλιά. Αργότερα, για να μην παραπέμπει στη ΜΚΟ Ευρωπαϊκή Προοπτική με τις χρυσοφόρες επιδοτήσεις, στην οποία μετείχαν επίσης, στην πορεία αυτή η εταιρία μετονομάστηκε σε Ψήφος Ανώνυμη Εμπορική Εταιρία Κοινωνικής Πολιτικής Έρευνας Ανάλυσης και Επικοινωνίας, το 2005, όταν και αποχώρησε ο Παντελής Σκλιάς, ενώ το 2009 ξαναμεταβάλλονται τα στοιχεία της και γίνεται Vote – Added Value Consulting House Ανώνυμη Συμβουλευτική Εταιρία και Παροχής Υπηρεσιών. Τότε ως διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας ορίστηκε ο βενιαμίν της συντροφιάς της Κομοτηνής, Δημήτρης Παπαγγελόπουλος. Με όχημα την εν λόγω εταιρία ο κ. Λάσκαρης διεύρυνε τους συμβουλευτικούς του ορίζοντες, αναλαμβάνοντας σωρεία έργων σε διάφορους φορείς, κυρίως της τοπικής

Παντελής Σκλιάς

αυτοδιοίκησης της χώρας. Ενδεικτικό είναι ότι δύο μόνο έργα που έχει αναλάβει τα τελευταία χρόνια από την περιφέρεια Αττικής κοστολογούνται στα 410.000 ευρώ έκαστο, με τη Vote να έχει αναλάβει να διεκπεραιώσει το 20% στην κάθε περίπτωση. Παράλληλα σημειώνεται πως ο Άγγελος Λάσκαρης ήταν πρόεδρος του ΔΣ και της Αναπτυξιακής Σύμπραξης «Μη Κυβερνητική Προοπτική», η οποία, σύμφωνα με πληθώρα δημοσιευμάτων στο διαδίκτυο, φέρεται να είχε λάβει χρηματοδότηση μέσα από το πρόγραμμα EQUAL πάνω από 1 εκατομμύριο ευρώ και στην οποία συμμετείχε, εκτός των άλλων η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ροδόπης-Έβρου, αλλά και το ΚΕΚ ΜΕΝΤΩΡ της Κομοτηνής. Με τόσα χρόνια εμπειρίας και προϋπηρεσίας ο κ. Λάσκαρης μαζί με τον Δημήτρη Παπαγγελόπουλο, ο οποίος είχε κάνει ένα πέρασμα από το 2006 και για τρία χρόνια ως σύμβουλος επικοινωνίας της ΜΚΟ που πήρε 7,5 εκατ. ευρώ από την ΥΔΑΣ και στο παρελθόν παρείχε συμβουλευτικές υπηρεσίες σε τοπικούς άρχοντες της Κομοτηνής, επιλέχθηκαν από τον νυν υπουργό Παιδείας Κωνσταντίνο Αρβανιτόπουλο ως σύμβουλοι. Η επίμαχη επιλογή έχει χαρακτηριστεί από κύκλους του υπουργείου άστοχη, καθώς τα ονόματα των δύο έχουν συνδεθεί με τη ΜΚΟ Ευρωπαϊκή Προοπτική, που έχει περάσει στην κοινή γνώμη ως «αμαρτωλή». Μάλιστα οι ψίθυροι εντατικοποιήθηκαν μετά και την εμπλοκή της αποσπασμένης δύο φορές στο γραφείο

Δημήτρης Παπαγγελόπουλος

Ο Α. Λάσκαρης μαζί με τον Δ. Παπαγγελόπουλο, ο οποίος είχε κάνει ένα πέρασμα από το 2006 και για τρία χρόνια ως σύμβουλος επικοινωνίας της ΜΚΟ που πήρε 7,5 εκατ. ευρώ από την ΥΔΑΣ και στο παρελθόν παρείχε συμβουλευτικές υπηρεσίες σε τοπικούς άρχοντες της Κομοτηνής, επιλέχθηκαν από τον υπουργό Παιδείας Κ. Αρβανιτόπουλο ως σύμβουλοι του κ. Αρβανιτόπουλου προέδρου της ΔΑΚΕ στον Οίκο Ναύτου σε κύκλωμα απάτης σε βάρος του Οίκου Ναύτου. Τη λύση σε αυτή τη λεπτομέρεια φαίνεται πως σκέφτηκε να υπερκεράσει ο

υπουργός μέσα από τη μη πρόσληψή τους. Αυτό προκύπτει από την απάντησή του σε σχετική ερώτηση που κατέθεσε η Σταυρούλα Ξουλίδου των Ανεξαρτήτων Ελλήνων για τον ρόλο του Άγγελου Λάσκαρη στο υπουργείο Παιδείας, όπου ο κ. Αρβανιτόπουλος σημειώνει πως πρόκειται για τον «επικεφαλής της Ομάδας Εργασίας του Συστήματος Παρακολούθησης Κυβερνητικού Έργου» και ότι ο κ. Λάσκαρης «δεν έχει την αρμοδιότητα να συντάσσει επίσημα έγγραφα». Ωστόσο ο ρόλος του δεν είναι τόσο απλός. Κύκλοι του υπουργείου σημειώνουν πως πρόκειται για τον άτυπο υπουργό, αφού κανένα έργο δεν μπορεί να προχωρήσει ή να ανατεθεί αν δεν περάσει από το γραφείο 3074, στο οποίο στεγάζονται αυτός και ο Δημήτρης Παπαγγελόπουλος. Ενδεικτικό είναι ότι απεργοί που ζητούσαν συνάντηση με τον υπουργό τελικά έβλεπαν τον Άγγελο Λάσκαρη. Η συνεργασία ωστόσο των κ.κ. Λάσκαρη και Παπαγγελόπουλου δεν σταματά στα φιλεύσπλαχνα έργα της ΜΚΟ τους, τις κοινωνικοπολιτικές τους έρευνες μέσω της εταιρίας Vote και στις συμβουλευτικές υπηρεσίες προς τον Κωνσταντίνο Αρβανιτόπουλο και άρχοντες της τοπικής αυτοδιοίκησης. Ο Δημήτρης Παπαγγελόπουλος μαζί με τον αδερφό του Άγγελου Λάσκαρη, Γιώργο, και μία κοινή τους φίλη έχουν καταφέρει να κατακτήσουν και τη νυχτερινή Αθήνα, ανοίγοντας νυχτερινό μαγαζί στα Εξάρχεια.  HOTDOC. • 27 φεβρουαρίου 2014 • 19

ΜΚΟ

Και φωτοβολταϊκή διεύρυνση Το ανήσυχο πνεύμα του επιχειρείν ωστόσο δεν επαναπαύεται εκ φύσεως. Έτσι οι δύο σύμβουλοι του Κωνσταντίνου Αρβανιτόπουλου, αφού οι δουλειές πήγαιναν καλά, άνοιξαν τα πανιά τους και στον τομέα της ενέργειας, με μία μεγάλη μάλιστα επένδυση που, σύμφωνα με ανθρώπους της αγοράς, αγγίζει τα δύο εκατομμύρια ευρώ. Συγκεκριμένα, οι Δημήτρης Παπαγγελόπουλος, Άγγελος Λάσκαρης, Γεώργιος Γαλανός, Σμιλευτής ΑΕΤΚΕ, Χρυσομάλλης Παλαιολόγος, Πύρρος Παπαδημητρίου, Αντωνία Τόρρενς και FDP Ανάπτυξη Ακινήτων ΤΤΕΑΕ ξεκίνησαν τις διαδικασίες για έναν φωτοβολταϊκό σταθμό 1,8 MW στη θέση Κρεβάτια στον δήμο Κιλελέρ, όπως προκύπτει από τη σχετική απόφαση 1923/2010 της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας. Η εταιρία Σμιλευτής με έδρα την Ηλεία, ωστόσο, η οποία σύμφωνα με το επίσημο site της έχει διαμερίσματα στην Κέρκυρα και φάρμα στην Ολυμπία και η οποία κατείχε, σύμφωνα με τη ΡΑΕ, το 14% του φωτοβολταϊκού πάρκου, έχει ως πρόεδρο τον Άγγελο Λάσκαρη, που ως φυσικό πρόσωπο είχε ακόμα 4%, και μέλη τους Σπύρο Λάσκαρη και Δημήτρη Παπαγγελόπουλο, ο οποίος είχε και επιπλέον 3% ως φυσικό πρόσωπο. Επιπρόσθετα, στην εταιρία FDP Ανάπτυξη Ακινήτων ΤΤΕΑΕ, η οποία, σύμφωνα με τη ΡΑΕ, μετείχε με 20%, σύμφωνα με το ΦΕΚ της συμμετείχαν ο Πύρρος Παπαδημητρίου, που επίσης είχε ως φυσικό πρόσωπο ένα μικρό ποσοστό, και μία offshore εταιρία, η Verdict Holdings Limited. Ο Πύρρος Παπαδημητρίου δεν είναι κάποιος τυχαίος άνθρωπος. Έχει διατελέσει προϊστάμενος του ΙΟΒΕ, πρώην πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος στην Ολυμπιακή Αεροπορία και στις Ολυμπιακές Αερογραμμές ΑΕ, και υλοποίησε το έργο της αποκρατικοποίησης του ομίλου της Ολυμπιακής Αεροπορίας που στο παρελθόν πέρασε στα χέρια του Ανδρέα Βγενόπουλου. Εντύπωση


Οι αρχικοί γνωστοί και πλην εξαιρετέοι μέτοχοι του Φωτοβολταϊκού Πάρκου.

προκαλεί ωστόσο το γεγονός ότι έχει διατελέσει αντιπρόεδρος ΔΣ σε διάφορες εταιρίες του Ανδρέα Βγενόπουλου, όπως η Pantheon Airways Ανώνυμη Αεροπορική Εταιρεία, με δ.τ. Pantheon Airways, και η Ελληνική Εταιρεία Επίγειας Εξυπηρέτησης Αεροσκαφών ΑΕ. Εκτός αυτού, ορίστηκε από τον υπουργό Ανάπτυξης Κωστή Χατζηδάκη υπεύθυνος για τις ιδιωτικοποιήσεις των ελληνικών αεροδρομίων. Είναι επίσης ιδρυτής της εταιρίας Headway Σύμβουλοι-Οικονομολόγοι, όπου, σύμφωνα με το καταστατικό της, μετέχει και η Αντωνία Τόρρενς, επίσης μικρομέτοχος και του φωτοβολταϊκού πάρκου, μέχρι αυτό να πουληθεί. Η εταιρία Headway μετέχει με τη σειρά της στην Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρία Αναπτυξιακή Σύμπραξη Χασιά, στην οποία μετέχει επίσης και το σωματείο Κέντρο Μέριμνας Οικογένειας και Παιδιού, του οποίου εκπρόσωπος είναι –ω του θαύματος– η κ. Αντωνία Τόρρενς.

Από την υπ’ αριθ. 732/2012 απόφαση της ΡΑΕ για το ίδιο έργο (τροποποίηση) φαίνεται ότι, εκτός αυτών, μετείχε με ποσοστό 3% και ο Ζαχαρίας Τίγκας, ο οποίος εμφανίζεται να σχετίζεται και με την εταιρία Vote. Την ίδια ώρα, μέτοχος του έργου εμφανίζεται μετά την τροποποίηση η ξένη εταιρία NPS NEW POWER SYSTEMS GmbH, ενώ πρόσωπο που εξασφαλίζει τη χρηματοδότηση του έργου δεν είναι πλέον κανένας από τους προαναφερθέντες, αλλά ο ξένος επιχειρηματίας Μάνφρεντ Ρίτζλερ με ίδια κεφάλαια. Σύμφωνα με το τελευταίο ΦΕΚ της Flash Energy ΑΕ (Ιούνιος 2012), στο ΔΣ της εταιρίας βρίσκονται πλέον οι Βόλφραμ Μισκ, Ιωάννης Τουμανίδης και Μπιργκίτ Κάρλε-Μάιερ, ενώ εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι στο προηγούμενο ΔΣ (Απρίλιος 2010) δεν υπήρχαν πουθενά τα ονόματα των Λάσκαρη, Παπαγγελόπουλου, Τίγκα, Γαλανού. Δηλαδή εμφανίζεται η άδεια που εξασφαλίστηκε από τους μετόχους –που δεν φαίνονταν στο ΔΣ παρά μόνο

Απαντούν στο Hot Doc Άγγελος Λάσκαρης

Ο

κ. Λάσκαρης, σε επικοινωνία με το Hot Doc, υπεραμύνθηκε των δραστηριοτήτων της Ευρωπαϊκής Προοπτικής, για την οποία σημείωσε ότι έχει δομή διεθνούς ΜΚΟ και έχει ιδρυθεί από το 1995, τονίζοντας ότι διαφέρει πολύ από όλες τις υπόλοιπες διότι το μεγαλύτερο μέρος των έργων της ήταν συγχρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, με αποτέλεσμα το ελληνικό δημόσιο, βάσει του σχετικού προεδρικού διατάγματος, να είναι υποχρεωμένο να συνδράμει οικονομικά με ένα μικρό ποσοστό. Παράλληλα υπογράμμισε ότι για τα ποσά προς ΜΚΟ άνω των 100.000 ευρώ απαιτείται εγγυητική επιστολή Γ’ τύπου, δηλαδή ισόποση με το προς έγκριση ποσό, η οποία απομειώνεται όταν εισπράξει το ελληνικό δημόσιο, γεγονός που, σύμφωνα με τον κ. Λάσκαρη, αποδεικνύει την εγκυρότητα των δραστηριοτήτων της Ευρωπαϊκής Προοπτικής. Αναφερόμενος στην Ευρωπαϊκή Προοπτική ΑΕ τόνισε ότι πήρε το ίδιο όνομα λόγω του «ωραίου τίτλου», που ταίριαζε στο αντικείμενο της εταιρίας, ενώ διευκρίνισε ότι για μία περίοδο σχεδόν 1,5 έτους συστεγάστηκαν με τη ΜΚΟ, με τις δύο εταιρίες ωστόσο να μην έχουν ποτέ κάποια μεταξύ τους εταιρική ή οικονομική σχέση, κάτι το οποίο τόνισε και για τη Σμιλευτής ΑΕ. Όσον αφορά το φωτοβολταϊκό πάρκο, ο κ. Λάσκαρης υπογράμμισε ότι έγινε μια επενδυτική κίνηση από κοινού με κάποιους επιχειρηματίες χωρίς τη συμμετοχή κεφαλαίων του δημοσίου και έδωσε ορισμένα μικρά ποσοστά σε ανθρώπους εμπιστοσύνης με τους οποίους έχει συνεργαστεί επί σειρά ετών, ενώ παράλληλα διευκρίνισε ότι πολύ γρήγορα μετά την εξασφάλιση της άδειας παραγωγής το έργο πουλήθηκε και έκτοτε δεν έχει καμία σχέση.

Οι μετοχικοί συσχετισμοί, όπως διαμορφώθηκαν μετά την πώληση του έργου και οι επαναλαμβανόμενες συμπτώσεις με τα ίδια πρόσωπα που συναντά κανείς στη Ευρωπαϊκή Προοπτική ΜΚΟ και ΑΕ και στο πλευρό του Κων. Αρβανιτόπουλου.

ως μέτοχοι στη ΡΑΕ– να μεταπωλείται λίγο καιρό αργότερα σε ξένους ιδιώτες για άγνωστο ποσό. Συμπτωματικά, το όνομα Γιώργος Γαλανός, που βρίσκεται στο αρχικό μετοχικό σχήμα του φωτοβολταϊκού πάρκου, συναντάται και στις απαρχές του αφηγούμενου success story, καθώς επί των ημερών Λάσκαρη στην Κομοτηνή κάποιος με το ίδιο όνομα και επώνυμο, που ανήκει στην ομάδα της Vote SA, εμφανίζεται να πληρώνεται για συμβουλευτικές υπηρεσίες στον δήμο. Όλο αυτό το σύμπλεγμα εταιριών και προσώπων και οι δεκάδες συμπτώσεις που προκύπτουν δεν συνιστούν αναγκαστικά κάποια έκνομη ενέργεια. Ωστόσο η διαπλοκή συμφερόντων και οι επαναλαμβανόμενες συμπτώσεις μπορούν να οδηγήσουν τον καθένα στα συμπεράσματά του και είναι ενδεικτικά για τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να λειτουργήσει το σύστημα των ΜΚΟ συναρτήσει κομματικών κριτηρίων και των κατάλληλων γνωριμιών.

Παντελής Σκλιάσ

Σ

ε επικοινωνία που είχε το Hot Doc με τον κ. Σκλιά, ο ίδιος διέψευσε ότι είχε κάποια συγγενική σχέση με τον Ευριπίδη Στυλιανίδη, όπως έχει κυκλοφορήσει σε προηγούμενα δημοσιεύματα, ενώ αναφερόμενος στην ενασχόλησή του με τις ΜΚΟ τόνισε ότι ασχολείται από 19 χρονών και μάλιστα η διδακτορική του διατριβή είναι πάνω στον ρόλο τους στις αναπτυσσόμενες

χώρες. Παράλληλα, επεσήμανε, η Ευρωπαϊκή Προοπτική είχε δημιουργηθεί από το 1995, πολύ πριν δημιουργηθεί η ΥΔΑΣ και αρχίσει να διοχετεύει κονδύλια στα σωματεία. Επιπλέον, πρόσθεσε ότι η μεγάλη πλειονότητα των έργων που ανέλαβε η ΜΚΟ Ευρωπαϊκή Προοπτική ήταν έργα συγχρηματοδοτούμενα από ευρωπαϊκούς πόρους με αυστηρούς ελέγχους, γεγονός που,

όπως τόνισε, υποδηλώνει την εγκυρότητα των επίμαχων έργων, αλλά και την ανάγκη της ΥΔΑΣ να τα χρηματοδοτήσει, όπως προκύπτει και από την υπάρχουσα νομοθεσία. Τέλος, ο κ. Σκλιάς υπογράμμισε ότι από το 2007 έχει διακόψει κάθε σχέση ή συνεργασία τόσο με τη ΜΚΟ όσο και με την ΑΕ Ευρωπαϊκή Προοπτική, για τις οποίες διευκρίνισε ότι δεν είχαν ποτέ καμία εταιρική σχέση.

Δημήτρης Παπαγγελόπουλος

Σ

ε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε το Hot Doc με τον Δημήτρη Παπαγγελόπουλο, ο ίδιος διευκρίνισε ότι έχει αποχωρήσει τόσο από τη Vote ΑΕ όσο και από τη ΜΚΟ Ευρωπαϊκή Προοπτική, της οποίας στο παρελθόν διετέλεσε πρόεδρος για τρία χρόνια. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός, ωστόσο, ότι σε προσπάθεια διασταύρωσης των στοιχείων (διευθύνσεις-τηλέφωνα) των δύο εταιριών, ο κ.

Παπαγγελόπουλος δεν θυμόταν να μας κατατοπίσει. Ερωτηθείς –καθώς το site της ΜΚΟ έχει πέσει– για τα έργα τα οποία έφερε σε πέρας η οργάνωση, ο κ. Παπαγγελόπουλος είπε ότι δεν θυμάται, αλλά μπορεί να ανατρέξει σε κάποια αρχεία προς ενημέρωση. Αναφορικά με το θέμα της χρηματοδότησης, ο κ. Παπαγγελόπουλος επεσήμανε ότι, εφόσον τα έργα είχαν πετύχει τη χρηματοδότησή

τους από διεθνείς φορείς με πολύ αυστηρούς ελέγχους, η ΥΔΑΣ ήταν, σύμφωνα με το σχετικό προεδρικό διάταγμα, υποχρεωμένη να συνδράμει στη χρηματοδότηση. Τέλος, για το φωτοβολταϊκό πάρκο της Flash Energy στο Κιλελέρ, ο κ. Παπαγγελόπουλος διευκρίνισε ότι είχε ένα μικρό ποσοστό, αλλά επειδή δεν ήταν προσοδοφόρο αποχώρησε από το μετοχικό σχήμα, πουλώντας το μερίδιό του.


ΜΚΟ

Στου Φλογαΐτη την ποδιά σφάζονται παλικάρια Πολιτικά πρόσωπα, εισαγγελείς, εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης, πρωθυπουργοί. Το παλμαρέ των διασυνδέσεων του καθηγητή Δημοσίου Δικαίου Σπύρου Φλογαΐτη είναι πραγματικά εντυπωσιακό. Το ίδιο εντυπωσιακό με τον αριθμό των εκατομμυρίων κρατικού χρήματος που έχει λάβει από το 1995 μέχρι σήμερα μέσω επιδοτούμενων για ΜΚΟ προγραμμάτων. Παρά τις όποιες καταγγελίες σε βάρος του, ο ίδιος φαίνεται να απολαμβάνει μια ιδιότυπη ασυλία από το πολιτικό σύστημα. Μια ασυλία νομοθετική αλλά και ηθική από εξέχουσες προσωπικότητες της πολιτικής και της δικαιοσύνης, που διαγωνίζονται για το ποιος θα τον προστατέψει περισσότερο και πιο αποτελεσματικά.

Του Βαγγέλη Τριάντη

Τ

ο 1 9 9 5 ι δρ ύ θ η κ ε η Μ ΚΟ Ευρωπαϊκό Κέντρο Δημοσίου Δικαίου. Ήταν μόνο η αρχή της λειτουργίας μιας ΜΚΟ, η οποία τα επόμενα χρόνια θα λάμβανε ένα πακτωλό εκατομμυρίων κρατικού χρήματος. Η τότε κυβέρνηση με τον νόμο 2358/95 θέσπισε τη χρηματοδότησή της από τον κρατικό προϋπολογισμό. Δεν ήταν όμως και η μοναδική. Υπουργεία αλλά και φορείς του δημόσιου τομέα θα μπορούσαν να επιχορηγούν εφόσον το επιθυμούσαν τη συγκεκριμένη ΜΚΟ. Αρκούσε μια πολιτική απόφαση και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Δημοσίου Δικαίου (ΕΚΔΔ) θα μπορούσε να λάβει εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ. Η αγάπη αυτή της τότε κυβέρνησης προς τη συγκεκριμένη ΜΚΟ δεν ήταν τυχαία. Πίσω από το ΕΚΔΔ βρισκόταν ένας άνθρωπος με υψηλές προσβάσεις. Ένα πρόσωπο ιδιαίτερα αγαπητό και αξιοσέβαστο σε πολιτικούς κύκλους κάθε απόχρωσης. Ο καθηγητής Δημοσίου


Δικαίου της Νομικής Σχολής της Αθήνας Σπύρος Φλογαΐτης. Αρκεί βέβαια οι αποχρώσεις να είχαν ένα χαρακτηριστικό: Την εξουσία. Αν και αρχικά ο κ. Φλογαΐτης εμφανίζεται να κινείται στον χώρο του ΠΑΣΟΚ, πολύ γρήγορα ανέπτυξε σχέσεις και με τη ΝΔ. Τόσο το 2007 όσο και το 2009 τοποθετήθηκε ως υπηρεσιακός υπουργός από τις κυβερνήσεις Καραμανλή. Αυτό που προκαλεί εντύπωση όμως δεν είναι τόσο η πολιτική του σταδιοδρομία, την οποία ποτέ δεν είδε με καλό μάτι, όσο η ικανότητά του να αναπτύσσει σχέσεις με κορυφαία στελέχη του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ. Οι σχέσεις του με τον πρώην υπουργό Εσωτερικών της ΝΔ Προκόπη Παυλόπουλο είναι άριστες. Μαζί με τον Χάρη Παμπούκη και τη Γλυκερία Σιούτη διατηρούσαν μέχρι την επίμαχη περίοδο δικηγορικό γραφείο. Και οι δύο αναβαθμίζονται σημαντικά αμέσως μετά την εκλογή του Γιώργου Παπανδρέου στην πρωθυπουργία. Ο κ. Παμπούκης γίνεται

υπερυπουργός του κ. Παπανδρέου και η κ. Σιούτη σύμβουλος του πρώην πρωθυπουργού. Οι διασυνδέσεις του όμως δεν σταματούν εδώ. Ο καθηγητής από τη Λευκάδα φαίνεται ότι είναι ένα από τα αγαπημένα παιδιά των αμερικανών. Τηλεγραφήματα που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας από τον ιστότοπο wikileaks αποκάλυψαν ότι η αμερικανική πρεσβεία έχει στείλει τηλεγραφήματα προς το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών που εκθειάζουν τον καθηγητή. Αξιοσέβαστος, πεπειραμένος τεχνοκράτης, είναι μόνο μερικοί από τους κολακευτικούς χαρακτηρισμούς που χρησιμοποιούν, ενώ τονίζονται και οι μακροχρόνιες σχέσεις τις οποίες έχει με την πρεσβεία.

Τα εκατομμύρια ευρώ και ο Στυλιανίδης

Αρκετά καλές είναι οι σχέσεις του με τον πρώην υφυπουργό Εξωτερικών και μέχρι πριν από λίγους μήνες υπουργό

Οι σχέσεις του Σπύρου Φλογαΐτη με τον πρώην υπουργό Εσωτερικών της ΝΔ, Προκόπη Παυλόπουλο είναι άριστες. Μαζί με τον Χάρη Παμπούκη και τη Γλυκερία Σιούτη διατηρούν δικηγορικό γραφείο. Αρκετά καλές είναι οι σχέσεις του με τον πρώην υφυπουργό Εξωτερικών και μέχρι πριν από λίγους μήνες υπουργό Εσωτερικών, Ευριπίδη Στυλιανίδη.

Εσωτερικών Ευριπίδη Στυλιανίδη. Όπως είχε αποκαλύψει το Hot Doc, εάν ανατρέξει κανείς στο βιογραφικό του πρώην υπουργού θα διαπιστώσει ότι το 1997 και το 1998 είχε εργαστεί στο ΕΚΔΔ. Ο κ. Φλογαΐτης δηλαδή υπήρξε εργοδότης του και όχι μόνο. Στις εκλογές του 2007 ο κ. Στυλιανίδης αποφάσισε να προσφύγει κατά των συνυποψήφιων του βουλευτών στη Ροδόπη. Την υπόθεση ανέλαβε το δικηγορικό γραφείο του κ. Φλογαΐτη. Από εργαζόμενος ο κ. Στυλιανίδης έγινε και πελάτης του κ. Φλογαΐτη, κάτι που, από ό,τι φαίνεται, δεν ξέχασε όταν έγινε υπουργός. Η ΜΚΟ του κ. Φλογαΐτη επιχορηγήθηκε πλουσιοπάροχα από τις ελληνικές κυβερνήσεις. Μόνο από το υπουργείο Εξωτερικών έλαβε από το 2000 έως το 2010 περί τα 3,5 εκατ. ευρώ. Δεν ήταν όμως και τα μοναδικά. Σύμφωνα με έκθεση που έχει υποβάλλει στη Hellenic Aid του ΥΠΕΞ και την οποία έχει στη διάθεσή του το Hot Doc, προκύπτει

Η ΜΚΟ του κ. Φλογαΐτη επιχορηγήθηκε πλουσιοπάροχα από τις ελληνικές κυβερνήσεις. Aπό το 2005 έως το 2008 έχει πάρει από εθνικές πηγές 15.109.420 ευρώ ότι από το 2005 έως το 2008 έχει πάρει από εθνικές πηγές 15.109.420 ευρώ. Σε

αυτά συμπεριλαμβάνονται ποσά από

τον εθνικό προϋπολογισμό, αλλά και

χρηματοδοτήσεις από φορείς (υπουργεία, τοπική αυτοδιοίκηση κτλ). Ακόμη 12.238.366 ευρώ έχει πάρει από ευρωπαϊκούς φορείς χρηματοδότησης και τις επιχορηγήσεις του ΥΠΕΞ. Η χρηματοδότηση άρχισε να αυξάνεται ραγδαία μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης της χώρας από τη ΝΔ, την ίδια περίοδο που τη θέση του υφυπουργού Εξωτερικών ανέλαβε ο κ. Στυλιανίδης, ο άλλοτε εργαζόμενος αλλά και πελάτης του δικηγορικού γραφείου του κ. Φλογαΐτη. Ορισμένα από τα προγράμματα για τα οποία λαμβάνει χρήματα από το ΥΠΕΞ επί των ημερών του κ. Στυλιανίδη ξεπερνούν κάθε φαντασία. Η «περιβαλλοντική προστασία των νησιών Τρινιντάντ και Τομπάκο, Φίτζι και Αγίου Μαυρικίου» είναι ένα από αυτά. Η οργάνωση του κ. Φλογαΐτη έλαβε 160.000 ευρώ το 2006 προκειμένου να υλοποιήσει το συγκεκριμένο πρόγραμμα. Με εκατομμύρια ευρώ επιδοτήθηκε και για άλλα  HOTDOC. • 27 φεβρουαρίου 2014 • 23

ΜΚΟ

προγράμματα, όπως για παράδειγμα η «υποστήριξη των προσπαθειών της Τουρκίας για πλήρη ευθυγράμμιση και εφαρμογή του τομέα προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων», η «θεμελίωση των υποδομών για την έρευνα, την αποκάλυψη και την πρόληψη της εγκληματικότητας στα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και διαδικτύου στη Λιθουανία», η «εκπαίδευση αντιπροσώπων των βαλκανικών χωρών και της Μαύρης Θάλασσας στο κράτος δικαίου», ή το «οικονομικό διαπολιτισμικό πρόγραμμα στην Ινδία».

To τηλεγράφημα που έκαιγε Φλογαΐτη

Στις 28 Αυγούστου 2006 έφτασε στα χέρια του τότε υφυπουργού Εξωτερικών Ευριπίδη Στυλιανίδη ένα σημαντικό υπηρεσιακό τηλεγράφημα. Ο τότε πρέσβης της Ελλάδας στη Βηρυτό, Νίκος Βαμβουνάκης, ενημέρωνε τον υφυπουργό για τη δράση της οργάνωσης του κ. Φλογαΐτη στον Λίβανο. Ή, πιο απλά, για τη μη δράση της οργάνωσης. Ο κ. Βαμβουνάκης ενημέρωνε τον κ. Στυλιανίδη ότι το πρόγραμμα «Διοικητική Μεταρρύθμιση στον Λίβανο», το οποίο είχε αναλάβει ο οργανισμός του κ. Φλογαΐτη και είχε χρηματοδοτηθεί με 350.000 ευρώ, δεν είχε ολοκληρωθεί. Το τηλεγράφημα, το οποίο είχε αποκαλύψει το Hot Doc, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Στην έως τώρα διάρκεια του προγράμματος (Νοεμ 2004-Νοεμ 2005) η πρεσβεία δεν διαπίστωσε ότι αυτό απέφερε τίποτα το ουσιαστικό για το Λίβανο ή για τη προβολή της χώρας μας. Εξ όσων έχουμε αντιληφθεί, οι μόνες εκδηλώσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια του έτους είναι: Α) Ένα δεκαήμερο σεμινάριο στη Βηρυτό στα εγκαίνια του οποίου είχαμε παραβρεθεί 12 μόνο άτομα. Β) Μετάβαση 8 Λιβανέζων στην Ελλάδα τον παρελθόντα Σεπτέμβριο σε πλαίσιο διήμερης συνάντησης για εκδήλωση στο Σούνιο. Στο περιθώριο του εν λόγω σεμιναρίου έγιναν εθιμοτυπικές επισκέψεις (Παυλόπουλος, πρόεδρος Συμβουλίου Επικρατείας). Συ νερ γάτ η ς μ ο υ α π ό τ ο ν ο π ο ί ο ζ ήτ η σ α δ ι ε ρ ε υ ν ή σ ε ι π ε ρ α ι τ έ ρ ω


Η ΜΚΟ του κ. Φλογαΐτη επιχορηγήθηκε πλουσιοπάροχα από τις ελληνικές κυβερνήσεις. Μόνο από το υπουργείο Εξωτερικών έλαβε από το 2000 έως το 2010 περί τα 3,5 εκατ. ευρώ. Δεν ήταν όμως και τα μοναδικά. Σύμφωνα με έκθεση που έχει υποβάλλει στη Hellenic Aid του ΥΠΕΞ και την οποία έχει στη διάθεσή του το Hot Doc, προκύπτει ότι από το 2005 έως το 2008 έχει πάρει από εθνικές πηγές 15.109.420 ευρώ.

θέμα συναντήθηκε στις 23.02.06 με τον Πρόεδρο της σχολής Δημόσιας Διοίκησης Λιβάνου και αρμόδιο διευθυντή διοικητικής μεταρρύθμισης, που είχαν συμμετάσχει επίσης σε διήμερο σεμινάριο στη Βηρυτό. Αμφότεροι επιβεβαίωσαν ότι τίποτα το ουσιαστικό δεν έχει γίνει σε πλαίσιο προγράμματος. Τόσο η σχολή Δημόσιας Διοίκησης όσο και το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης συνεργάζονται ήδη στενά για τα ίδια θέματα με τη γαλλική ECOLE NATIONALE D' ADMINISTRATION. Το ποσό που φέρεται ότι έχει δαπανήσει έως σήμερα το ΕΚΔΔ (118.436 ευρώ) δεν θεωρούμε ότι δικαιολογεί τα έως τώρα πενιχρά αποτελέσματα. Xρήσιμο θα ήταν να διευκρινισθεί τι ακριβώς αφορά ποσό 47.841 ευρώ που φαίνεται πως δαπανήθηκε στην Ελλάδα για “επιστημονική και γραμματειακή υποστήριξη”. Όπως επίσης και ποιοι είναι οι εν λόγω επιστήμονες και σε τι ακριβώς συνέβαλαν όσον αφορά το Λίβανο. Που δαπανήθηκαν 24.973 ευρώ για ταξίδια, αφού δεν υπάρχει ανάλυση του εν λόγω ποσού και ως γνωστόν η τιμή του αεροπορικού εισιτηρίου μετ’ επιστροφή ΒηρυτόςΑθήνα είναι 210 ευρώ. Σημειώνω ότι ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Επικρατείας που είχε μεταβεί στην Ελλάδα μου παραπονέθηκε ότι δεν του είχε στείλει ακόμη το αντίτιμο του εισιτηρίου.

Υπενθυμίζεται τέλος ότι η Πρεσβεία της Βηρυτού ούτε είχε ερωτηθεί για τους σκοπούς του εν λόγω προγράμματος ούτε είχε συμφωνήσει υλοποίηση. Παράδοξο είναι επίσης ότι μας ζητήθηκε “υποστηρικτική επιστολή” στις 2 Μαρτίου του 2005 για ένα πρόγραμμα που υποτίθεται ότι είχε αρχίσει το Νοέμβριο του 2004».

Ο Στυλιανίδης θάβει τις καταγγελίες

Θα περίμενε κανείς ότι ο κ. Στυλιανίδης θα αξιοποιούσε σημαντικά τις έγγραφες καταγγελίες του κ. Βαμβουνάκη και θα διέταζε έρευνα για το αν αληθεύουν ή όχι οι καταγγελίες. Κάτι τέτοιο όμως δεν έγινε ποτέ. Οι χρηματοδοτήσεις προς τον κ. Φλογαΐτη συνεχίστηκαν και μάλιστα υπήρξαν και ιδιαίτερα γαλαντόμες, όσο για τον έλληνα πρέσβη στη Βηρυτό, λίγους μήνες μετά μετατέθηκε. Παρά το γεγονός ότι υπηρετούσε μόλις δύο χρόνια στον Λίβανο, ενώ όλοι οι προκάτοχοί του είχαν μείνει τέσσερα. Σε δήλωσή του στο Hot Doc, ο κ. Βαμβουνάκης αναφέρει χαρακτηριστικά: «Υπηρέτησα ως πρέσβης της Ελλάδος στο Λίβανο από τις 29 Ιανουαρίου 2004 έως τις 30 Απριλίου 2006. Κατά τη διάρκεια της εκεί θητείας μου υπήρχαν στον Λίβανο εννέα (9) “αναπτυξιακά προγράμματα” της ΥΔΑΣ/ΥΠΕΞ, μεταξύ των οποίων αυτά του “Διεθνούς Κέντρου

Ο Σπύρος Φλογαΐτης διατηρεί άριστες σχέσεις και με τον πρώην υπουργό Εξωτερικών της ΝΔ και γνωστό συνταγματολόγο, Προκόπη Παυλόπουλο.

Έκαναν τη ΜΚΟ διεθνή οργανισμό

Αποναρκοθέτησης” και της τότε ΜΚΟ “Ευρωπαϊκό Κέντρο Δημοσίου Δικαίου” του καθ. Σπ. Φλογαΐτη, που στη συνέχεια μετετράπη σε Διεθνή Οργανισμό (“Ευρωπαϊκός Οργανισμός Δημοσίου Δικαίου”). Για κανένα από τα 9 αυτά προγράμματα δεν ζητήθηκαν ποτέ από την πρεσβεία εισηγήσεις, εκθέσεις προόδου, θεωρήσεις παραστατικών δαπανών ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο. Και για τα 9 αυτά προγράμματα, με δική μου πρωτοβουλία, πραγματοποίησα επιτόπιους ελέγχους και διαπίστωσα ότι το έργο που επιτελούσαν ήταν ουσιαστικώς (ή και παντελώς) ανύπαρκτο. Όλες ανεξαιρέτως οι γραπτές εισηγήσεις μου και αιτήσεις στοιχείων από την ΥΔΑΣ, που εκοινοποιούντο πάντα στον αρμόδιο τότε υφυπουργό Εξωτερικών Ευριπίδη Στυλιανίδη, παρέμειναν αναπάντητες. Παρότι μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις είχα επιδείξει ιδιαίτερη επιμονή, με την αποστολή υπενθυμιστικών εγγράφων και τηλεγραφημάτων», αναφέρει. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην υπηρεσιακή του αναφορά με αριθμό πρωτοκόλλου 1340.21.ΑΣ380, στις 29.3.2006, ο κ. Βαμβουνάκης σημείωνε χαρακτηριστικά: «Εφ’ όσον δεν μου διευκρινιστεί εγγράφως ότι ανακαλούμαι για τυχόν υπηρεσιακή μου ανεπάρκεια, θεωρώ ότι τιμωρούμαι διότι οι εισηγήσεις και αντιρρήσεις μου για τα

Το μήνυμα που έστελνε η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών ήταν απλό και προς πάσα κατεύθυνση: Όποιος καταγγέλλει εκλεκτούς του πολιτικού συστήματος που σχετίζονται με τον υπουργό τιμωρείται αναπτυξιακά προγράμματα στο Λίβανο δεν ήταν ευχάριστες στον Υφυπουργό κ. Ε. Στυλιανίδη». Το μήνυμα που έστελνε η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών ήταν απλό και προς πάσα κατεύθυνση: Όποιος καταγγέλλει εκλεκτούς του πολιτικού συστήματος που σχετίζονται με τον υπουργό τιμωρείται. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για τον καθηγητή Σπύρο Φλογαΐτη.

Το 2005 ήταν μια σημαντική χρονιά για τον καθηγητή με τις περγαμηνές και τις υψηλές διασυνδέσεις. Η ΜΚΟ του αναβαθμίστηκε. Από ΜΚΟ που αμειβόταν πλουσιοπάροχα από τα κονδύλια του ΥΠΕΞ και τον κρατικό προϋπολογισμό μετατράπηκε σε διεθνή οργανισμό, με το όνομα Ευρωπαϊκός Οργανισμός Δημοσίου Δικαίου (ΕΟΔΔ). Στις 21 Ιουλίου 2009 κυρώθηκε και η συμφωνία έδρας μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και του οργανισμού. Ο ΕΟΔΔ αποκτά πρωτοφανή προνόμια, όπως επίσης και ασυλία. Το άρθρο 6 του νόμου 3774/2009 αναφέρει ρητά: «1. Οι Χώροι του ΕυρΟΔΔ θα είναι απαραβίαστου. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Δημοσίου Δικαίου, η ιδιοκτησία και τα περιουσιακά στοιχεία του ενεργητικού οπουδήποτε και εάν ευρίσκονται και οποιοσδήποτε και εάν τα ελέγχει, θα απολαμβάνουν ασυλία από έρευνα, επίταξη, κατάσχεση, απαλλοτρίωση και από κάθε άλλη μορφή επέμβασης από την εκτελεστική, τη διοικητική, τη δικαστική ή τη νομοθετική δράση, εκτός και αν κατά το μέτρο του σε οποιαδήποτε συγκεκριμένη περίπτωση έχει άρει την ασυλία του. Είναι όμως σαφές ότι η άρση της ασυλίας δεν θα επεκτείνεται ποτέ σε μέτρα εκτέλεσης. 2. Κανείς αξιωματούχος της κυβέρνησης ή πρόσωπο που ασκεί οποιαδήποτε δημόσια εξουσία, διοικητική, δικαστική και στρατιωτική ή αστυνομική δεν θα εισέλθει στις εγκαταστάσεις του ΕυρΟΔΔ παρά μόνο με τη συγκατάθεσή και υπό τους όρους που θα εγκρίνει ο Διευθυντής». Με λίγα λόγια, ο κ. Φλογαΐτης, όντας ο διευθυντής του οργανισμού, αποκτά υπερεξουσίες όμοιες με αυτές που έχουν πρέσβεις άλλων χωρών. Τα προνόμια ωστόσο που έχει ο οργανισμός δεν είναι και λίγα. Λειτουργεί ως κράτος εν κράτει με σημαία, διπλωματική ασυλία, ειδικές ραδιοεπικοινωνίες και δικαίωμα ακόμη και κωδικοποιημένης αλληλογραφίας και προνομίων διπλωματικών σάκων.  HOTDOC. • 27 φεβρουαρίου 2014 • 25

ΜΚΟ

Το ελληνικό δημόσιο αποφάσισε να αναλάβει και τα έξοδα ανακατασκευής του εν λόγω κτιρίου, τα οποία ανέρχονταν σε περίπου 3 εκατ. ευρώ και η οποία πάρθηκε λίγους μόλις μήνες πριν από την εισαγωγή της χώρας στο μηχανισμό στήριξης, από τον τότε νομάρχη Αθηνών και μετέπειτα περιφερειάρχη αττικής Γιάννη Σγουρό.

Κτίριο στην Πλάκα διά χειρός Σαμαρά

Οι χρυσές χρηματοδοτήσεις προς τη ΜΚΟ αρχικά και στη συνέχεια οργανισμό του κ. Φλογαΐτη δεν ήταν και τα μοναδικά δώρα προς τον αγαπημένο του πολιτικού συστήματος καθηγητή. Το 2009 ο σημερινός πρωθυπουργός και τότε υπουργός Πολιτισμού Αντώνης Σαμαράς υπέγραψε μια απόφαση σκάνδαλο. Τέσσερις μέρες μόλις πριν από τις εκλογές του 2009 παραχώρησε στον ΕΟΔΔ ένα ακίνητο φιλέτο για χρονικό διάστημα που αγγίζει τα 50 χρόνια και μάλιστα δίχως κανένα απολύτως αντάλλαγμα. Όπως είχε αποκαλύψει το Hot Doc, πρόκειται για την υπ. αρ. ΦΑ4/89302/1140 απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού, η οποία αφορούσε την παραχώρηση ακινήτου συνολικής επιφάνειας 1.070 τμ στην Πλάκα, με όρους που θα ζήλευαν και οι μεγαλύτερες κατασκευαστικές εταιρίες. Η παραχώρηση προστατεύεται με κάθε τρόπο. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ανάκληση της άδειας μπορεί να γίνει μόνο με απόφαση υπουργού και μόνο με συγκεκριμένη αιτιολόγηση. Η σκανδαλώδης παραχώρηση όμως στον κ. Φλογαΐτη δεν σταμάτησε εκεί. Πέρα από τους ιδιαίτερα προνομιακούς όρους της παραχώρησης, το ελληνικό δημόσιο αποφάσισε να αναλάβει και τα έξοδα ανακατασκευής του εν λόγω κτιρίου, έξοδα τα οποία ανέρχονταν σε περίπου 3 εκατ. ευρώ. Η απόφαση πάρθηκε λίγους μόλις μήνες πριν από την εισαγωγή της χώρας στον μηχανισμό στήριξης, από τον τότε νομάρχη Αθηνών και μετέπειτα περιφερειάρχη Αττικής, Γιάννη Σγουρό. Το πολιτικό σύστημα είχε κάνει και πάλι το θαύμα του για λογαριασμό του κ. Φλογαΐτη.


Το κτίριο που παραχώρησε ο Αντώνης Σαμαράς ως υπουργός Πολιτισμού το 2009 στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Δημοσίου Δικαίου του Σπύρου Φλογαΐτη για πενήντα χρόνια, τέσσερις μέρες πριν τις βουλευτικές εκλογές του 2009.

Τέσσερις μέρες πριν από τις εκλογές του 2009 ο Αντώνης Σαμαράς παραχώρησε στον ΕΟΔΔ ένα ακίνητο φιλέτο για χρονικό διάστημα που αγγίζει τα 50 χρόνια δίχως αντάλλαγμα

Πολιτικοί και δικαστικοί σε ρόλο Σιλωάμ

Το εντυπωσιακό με τον κ. Φλογαΐτη δεν είναι μόνο η κρατική χρηματοδότηση που έχει λάβει από το 1995 έως σήμερα, όσο και η έμπρακτη στήριξη που απολαμβάνει. Πολιτικά πρόσωπα αλλά και δικαστικοί, σαν άλλοι Σιλωάμ, αντί να ελέγξουν τις ΜΚΟ του κ. Φλογαΐτη,

«Δωράκια» αρβανιτόπουλου Του Νίκου Ανδριόπουλου

Δικαστικοί και πολιτικοί αντί να τρέξουν διαδικασίες για να ελεγχθεί ο κ. Φλογαΐτης λειτουργούν άθελά τους ως «πλυντήριο» στο όνομα της διαφάνειας.

έπειτα και από τις καταγγελίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, πράττουν ακριβώς το αντίθετο. Τον Ιούνιο του 2013 ιδρύθηκε από τον ΕΟΔΔ η Ακαδημία Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την Καλή Διακυβέρνηση. Η ακαδημία ιδρύθηκε σε συνεργασία με το υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ως πρόεδρος του Συμβουλίου Προσωπικοτήτων της ακαδημίας ανέλαβε ο επίτιμος εισαγγελέας του Αρείου Πάγου και εθνικός συντονιστής για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς Ιωάννης Τέντες. Δεν είναι όμως και ο μοναδικός. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης που έγινε στα γραφεία του οργανισμού στις 12 Ιουνίου 2013 παραβρέθηκαν στελέχη τόσο από τα δύο μεγάλα πολιτικά κόμματα όσο και από τον ΣΥΡΙΖΑ. Μεταξύ αυτών ο τότε υπουργός Εσωτερικών Ευριπίδης Στυλιανίδης, ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Παναγιώτης Ρήγας και ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Σταύρος Κοντονής. Με τον τρόπο αυτό, με τη συγκέντρωση δηλαδή μιας σειράς προσωπικοτήτων που εμφανίζονται να λειτουργούν με πρωτοβουλίες υπέρ του δημόσιου συμφέροντος, η πολυσυζητημένη δραστηριότητα του καθηγητή Φλογαΐτη μετατρέπεται σε απενοχοποιημένη δραστηριότητα για το καλό της χώρας. Δικαστικοί και πολιτικοί, αντί να τρέξουν διαδικασίες για να ελεγχθεί ο κ. Φλογαΐτης, λειτουργούν άθελά τους ως πλυντήριο στο όνομα της διαφάνειας.

Ο

ι αδειοδοτήσεις των ΙΕΚ πυροδότησαν μια διαμάχη ανάμεσα στο ΙΕΚ Ακμή του Κωνσταντίνου Ροδόπουλου και σε ορισμένα άλλα ΙΕΚ, κατά την οποία το ΑΚΜΗ κατηγορεί για παράνομες πρακτικές τα υπόλοιπα. Σε περίπτωση που αποδειχθεί κάτι τέτοιο, το ΙΕΚ ΑΚΜΗ θα μπορούσε να αποτελέσει μονοπώλιο στο χώρο της ιδιωτικής εκπαίδευσης. Ο υπουργός Παιδείας, Κων σταντίνος Αρβανιτόπουλος, ο οποίος συνδέεται με προσωπική φιλία με τον κ. Ροδόπουλο και έχει σπεύσει να «διαφημίσει» τον όμιλό του, προτίμησε να μην πάρει στις πλάτες του την ευθύνη της όποιας απόφασης αδειοδότησης, στέλνοντας το θέμα στον Εθνικό Οργανισμό Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΕΟΠΠΕΠ). Πέντε από τους έξι νομικούς που αποτελούν το νομικό τμήμα του ΕΟΠΠΕΠ έδωσαν γνωμοδότηση σύμφωνα με την οποία ο οργανισμός ήταν αναρμόδιος να αποφασίσει για το ζήτημα της αδειοδότησης των ΙΕΚ. Τότε το ΔΣ του οργανισμού χωρίς την απαρτία των μελών, καθώς απουσίαζε ο εκπρόσωπος της ΓΣΕΕ που είχε ταχθεί νωρίτερα υπέρ της αναρμοδιότητας, πήρε απόφαση με ψήφους 4 υπέρ και 4 κατά, λόγω της θετικής ψήφου του προέδρου να παραπέμψει το θέμα για γνωμοδότηση σε ιδιωτικό δικηγορικό γραφείο. Και ώ του θαύματος η γνωμοδότηση ζητήθηκε από το γραφείο των Σιούτη – Φλογαΐτη με το ποσό που θα έπρεπε να πληρώσει ο ΕΟΠΠΕΠ να αγγίζει τα 20.000 ευρώ! Στελέχη του ΔΣ του οργανισμού κάνουν λόγο για πολιτικές σκοπιμότητες, όπως προκύπτει από τα πρακτικά της συνεδρίασης, καθώς «σε μία περίοδο που ο ΕΟΠΠΕΠ θα έπρεπε να ασχολείται επισταμένως με τις

πιστοποιήσεις έχει εμπλακεί ενεργά στον επιχειρηματικό πόλεμο ομάδων συμφερόντων που λειτουργούν ανεξέλεγκτα στο χώρο της ιδιωτικής εκπαίδευσης». Παράλληλα αναφερόμενο στο δικηγορικό γραφείο που ανέλαβε τη γνωμοδότηση μέλος του ΔΣ σημείωσε πως «είναι στενά διασυνδεδεμένο με την καρδιά του πολιτικού συστήματος». Εν τέλει η γνωμοδότηση του δικηγορικού γραφείου του Φλογαΐτη - ούτε έτοιμη να ήταν-, έφτασε στα γραφεία του ΕΟΠΠΕΠ μέσα σε περίπου 48 ώρες ήταν ουσιαστικά υπέρ των θέσεων του ΙΕΚ Ακμή και του κ. Ροδόπουλου. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι την ίδια περίοδο, δηλαδή το καλοκαίρι του 2013, ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος όχι μόνο παρέστη στα εγκαίνια των νέων εγκαταστάσεων του ΙΕΚ ΑΚΜΗ και του Μητροπολιτικού Κολλεγίου στον Πειραιά αλλά στο λόγο του διαφήμισε με τον πλέον επίσημο τρόπο τον όμιλο Ροδόπουλου, σημειώνοντας πως «τέτοιες επενδύσεις και πρωτοβουλίες σηματοδοτούν μία νέα εποχή για την πόλη και τη χώρα γενικότερα». «Είμαι εδώ με διττή ιδιότητα. Και ως Υπουργός Παιδείας και ως βουλευτής Πειραιά. Μπορεί πυλώνας της εκπαίδευσης στον τόπο μας να είναι η δημόσια εκπαίδευση, όμως αυτό δεν μας αποτρέπει να έχουμε υγιείς επιχειρηματικές δραστηριότητες όπως αυτή του Ομίλου ΑΚΜΗ. Τέτοιες επενδύσεις και πρωτοβουλίες σηματοδοτούν μία νέα εποχή για την πόλη και τη χώρα γενικότερα» είχε τονίσει ο πολιτικός προϊστάμενος του υπουργείου Παιδείας για έναν όμιλο που εξ’ ορισμού έχει κάθε συμφέρον να υπονομεύσει τη λειτουργία των κρατικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.


ΜΚΟ

(Love)ρδος για τις ΜΚΟ και τις αποναρκοθετήσεις Τον Ιανουάριο του 2002 ο Ανδρέας Λοβέρδος τοποθετήθηκε στη θέση του υφυπουργού Εξωτερικών. Ήταν μόνο η αρχή της σταδιοδρομίας του σε υπουργικά αξιώματα και μια εποχή χρυσή για εκατοντάδες ΜΚΟ. Λίγες μέρες πριν είχε υποβάλει την παραίτησή του ο Γιάννης Ζαφειρόπουλος, εν μέσω πολιτικής θύελλας. Ο κ. Ζαφειρόπουλος φέρεται να διαφωνούσε πλήρως με τον τότε υπουργό Εξωτερικών Γ. Παπανδρέου αναφορικά με τη διάθεση των κονδυλίων για τις διάφορες ΜΚΟ μέσω της ΥΔΑΣ του ΥΠΕΞ. Του Βαγγέλη Τριάντη

Ο

νέος υφυπουργός Εξωτερικών δεν είχε καμία σχέση με τον προκάτοχό του, σε ό,τι αφορά τόσο την αντίληψη όσο και τον τρόπο διάθεσης των κονδυλίων. Επί των ημερών του δόθηκαν εκατομμύρια ευρώ σε διάφορες ΜΚΟ με ευφάνταστα ονόματα μέσω της αρμόδιας ΥΔΑΣ του υπουργείου Εξωτερικών. Μία από αυτές ήταν και το Διεθνές Κέντρο Αποναρκοθέτησης, του δημοσιογράφου και προφυλακισμένου σήμερα Κώστα Τζεβελέκου. Ο τελευταίος φαίνεται ότι απολάμβανε την εύνοια του νέου υφυπουργού Εξωτερικών. Η χρηματοδότηση της ΜΚΟ του αυξάνεται κατακόρυφα επί των ημερών του κ. Λοβέρδου. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Εξωτερικών, από 1.144.533 ευρώ που έλαβε κατά τα έτη 2000 και 2001, εκτοξεύτηκε σε 7.841.064 ευρώ την τριετία 2002-2004. Την περίοδο δηλαδή που στη


θέση του υφυπουργού Εξωτερικών βρι-

σκόταν ο κ. Λοβέρδος.

Η επίσκεψη στον Λίβανο το 2002

Ο τότε υφυπουργός και μετέπειτα υπουργός των κυβερνήσεων του Γ. Παπανδρέου

δεν έκρυβε την αγάπη που έτρεφε προς

τη συγκεκριμένη ΜΚΟ. Στα τέλη του

2002 ο κ. Λοβέρδος μετέβη στον Λίβανο.

Εκεί, εν μέσω επικοινωνιακού σόου το

οποίο καλύφθηκε από τηλεοπτικά μέσα ενημέρωσης, περιηγείται στο Διεθνές

Κέντρο Αποναρκοθέτησης και ενεργο-

ποιεί τον μηχανισμό εξουδετέρωσης

ναρκών. Φωτογραφίες της εποχής απεικονίζουν τον τότε υπουργό να ξεναγείται

από τον κ. Τζεβελέκο στους χώρους όπου γινόταν η αποναρκοθέτηση, όπως επίσης

και να συγχαίρει προσωπικά έναν-έναν

τους άντρες του Διεθνούς Κέντρου

Αποναρκοθέτησης (IMI), οι οποίοι

φορούν και τα ανάλογα διακριτικά.

Σε δήλωσή του ανέφερε χαρακτηριστικά: «Ήρθαμε εδώ για να μεταφέρουμε μηνύματα ειρήνης και σταθερότητας, αλλά και να προβούμε σε επιτόπιο έλεγχο της δράσης της ΜΚΟ που χρηματοδοτείται από το υπουργείο Εξωτερικών και να διαπιστώσουμε ιδίοις ότι όντως τα χρήματα των ελλήνων φορολογουμένων πιάνουν τόπο». Το κατά πόσο τα χρήματα του ελληνικού λαού έπιασαν τόπο είναι κάτι για το οποίο ο κ. Λοβέρδος θα πρέπει να λογοδοτήσει στη Δικαιοσύνη. Στη συγκεκριμένη επίσκεψη, μάλιστα, φέρεται να έλαβε χώρα και ένα περίεργο περιστατικό. Σύμφωνα με μαρτυρίες που έχει στη διάθεση του το Hot Doc, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης ο κ. Λοβέρδος φωτογραφιζόταν με αρκετούς από τους παραβρισκόμενους. Κάποια στιγμή επικράτησε ανησυχία. Οι διπλωματικοί υπάλληλοι που βρισκόταν εκεί προσπάθησαν να προστατέψουν τον υφυπουργό από τη λήψη φωτογραφιών. Ο λόγος

ήταν απλός. Μεταξύ των παραβρισκόμενων φέρονται να υπήρχαν και σέρβοι παραστρατιωτικοί, οι οποίοι σχετίζονταν με τον «Αρκάν». Οι παραστρατιωτικοί, οι οποίοι καταζητούνταν, φέρονται να είχαν βρει καταφύγιο στον Λίβανο και να εργαζόνται για λογαριασμό του Διεθνούς Κέντρου Αποναρκοθέτησης. Το άγχος των υπαλλήλων είχε να κάνει με τους εν λόγω άντρες. Μια φωτογραφία καταζητούμενων διεθνώς παραστρατιωτικών του «Αρκάν» με τον έλληνα υφυπουργό Εξωτερικών θα σήμαινε αυτόματα το τέλος της πολιτικής του καριέρας και τον διεθνή διασυρμό της Ελλάδας.

Ο νέος πρέσβης καταγγέλλει

Δύο χρόνια μετά ο κ. Λοβέρδος έγινε αποδέκτης καταγγελιών για τη ΜΚΟ του κ. Τζεβελέκου, την οποία τόσο πλουσιοπάροχα είχε επιχορηγήσει. Συγκεκριμένα, στις 16 Φεβρουαρίου 2004 ο τότε πρέσβης της Ελλάδας στον

Το 2004 ο τότε πρέσβης της Ελλάδας στον Λίβανο Νίκος Βαμβουνάκης ζήτησε επίσημα από την ΥΔΑΣ να του κοινοποιήσει στοιχεία για τις αποναρκοθετήσεις στην περιοχή. Το κείμενο είχε κοινοποιηθεί και στο γραφείο του κ. Λοβέρδου. Ο έλληνας πρέσβης ωστόσο δεν έλαβε ποτέ καμία απάντηση

Λίβανο Νίκος Βαμβουνάκης ζήτησε επίσημα από την ΥΔΑΣ να του κοινοποιήσει στοιχεία για τις αποναρκοθετήσεις στην περιοχή. Το κείμενο είχε κοινοποιηθεί και στο γραφείο του κ. Λοβέρδου. Ο έλληνας πρέσβης ωστόσο δεν έλαβε ποτέ καμία απάντηση. Όπως δεν έλαβε και από τον διάδοχο του κ. Λοβέρδου, Ευριπίδη Στυλιανίδη. Η συμπάθεια του κ. Λοβέρδου για τη συγκεκριμένη ΜΚΟ δεν κρυβόταν. Λίγους μήνες πριν ο κ. Λοβέρδος είχε εκθειάσει δημόσια το έργο του Διεθνούς Κέντρου Αποναρκοθέτησης. Συγκεκριμένα, σε δήλωσή του το φθινόπωρο του 2003 είχε αναφέρει χαρακτηριστικά: «Είχαμε πει και στο παρελθόν ότι μια από τις σημαντικότερες ανθρωπιστικές δράσεις που χρηματοδοτούνται από το υπουργείο Εξωτερικών είναι το έργο αποναρκοθέτησης στην περιοχή Ναμπατίγιε του νότιου Λιβάνου. Υπεύθυνη για την πορεία και την πρόοδο του έργου αυτού  HOTDOC. • 27 φεβρουαρίου 2014 • 29

ΜΚΟ

είναι η Μη Κυβερνητική Οργάνωση Διεθνές Κέντρο Αποναρκοθέτησης. Είχαμε πρόσφατα την εξαιρετική τιμή η δράση αυτή να τύχει αναφοράς στην Έκθεση του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ για την Προσωρινή Δύναμη στον Λίβανο (UNIFIL), όπως κατατέθηκε και εξετάζεται από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Ειδικότερα, στην παραπάνω έκθεση για την περίοδο από 15 Ιανουαρίου 2003 έως 23 Ιουλίου 2003, και στο τμήμα που αναφέρεται στην κατάσταση στην περιοχή επιχειρήσεων της UNIFIL, γίνεται αναφορά στο πρόγραμμα αποναρκοθέτησης που χρηματοδοτείται από την Ελλάδα, το οποίο, σύμφωνα με την ίδια έκθεση, συνέβαλε στην εντυπωσιακή πρόοδο που υπήρξε στις προσπάθειες αποναρκοθέτησης με τη συνεργασία των Ηνωμένων Εθνών, της κυβέρνησης του Λιβάνου και διαφόρων δωρητών. Η αναφορά αυτή αποτελεί απόδειξη της σημασίας που δίνεται από τη διεθνή κοινότητα στις δράσεις που χρηματοδοτούνται από το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, αλλά και της εύστοχης επιλογής και διαχείρισης των κονδυλίων που διατίθενται στις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις». Η περιβόητη έκθεση του ΟΗΕ δεν ήταν τίποτα περισσότερο από μια απλή αναφορά στο πρόγραμμα αποναρκοθέτησης που χρηματοδοτούταν από τη χώρα μας. Ο κ. Λοβέρδος είχε φροντίσει και πάλι να εκθειάσει την αγαπημένη του ΜΚΟ.

Μια πρωτόγονη αποναρκοθέτηση

Την ίδια ώρα πολλά ερωτηματικά δημιουργούνται γύρω από τον τρόπο λειτουργίας της συγκεκριμένης ΜΚΟ. Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούσε για την αποναρκοθέτηση περιοχών φέρονται, σύμφωνα με καταγγελίες που έχει στη διάθεσή του το Hot Doc, να ήταν πρωτόγονες. Στις φωτογραφίες από την ιστοσελίδα της εν λόγω ΜΚΟ, η οποία εδώ και πάνω από ένα χρόνο έχει κατέβει, διακρίνει κανείς μαύρα σκυλιά. Η χρησιμότητά τους ήταν οι εξής: Ανίχνευαν νάρκες, οι οποίες στη συνέχεια καταστρέφονταν. Μια


Η περιβόητη έκθεση του ΟΗΕ δεν ήταν τίποτα περισσότερο από μια απλή αναφορά στο πρόγραμμα αποναρκοθέτησης που χρηματοδοτούταν από τη χώρα μας. Ο κ. Λοβέρδος είχε φροντίσει και πάλι να εκθειάσει την αγαπημένη του ΜΚΟ μέθοδος πρωτόγονη, η οποία χρησιμοποιούταν κατά τον Β΄Παγκόσμιο πόλεμο και έκτοτε έχει εγκαταλειφθεί, έχοντας ξεσηκώσει θύελλα διαμαρτυριών από φιλοζωικές οργανώσεις. Επίσης ο περίφημος εξοπλισμός του Διεθνούς Κέντρου Αποναρκοθέτησης δεν ήταν τίποτα περισσότερο από αλεξίθραυσμα γιλέκα και κράνη και μηχανισμό ελεγχόμενης έκρηξης ναρκών. Στις φωτογραφίες που κοσμούσαν την ιστοσελίδα της ΜΚΟ το μόνο που αντίκριζε κανείς ήταν πριόνια, γουόκι-τόκι, στολες και ένα χαλάκι εξώπορτας. Εντύπωση προκαλεί και η φωτογραφία στην ιστοσελίδα, στην οποία αναφερόταν η συμμετοχή του IMI στην εκπαίδευση στρατιωτικών του Λιβάνου πάνω στις σύγχρονες μεθόδους αποναρκοθέτησης. Κάτι τέτοιο όμως, σύμφωνα με τις καταγγελίες που έχει στη διάθεσή του το Hot Doc, δεν έγινε ποτέ. Άλλωστε, σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πηγές, θα υπήρχε τουλάχιστον μία φωτογραφία στην ιστοσελίδα της οργάνωσης. Για χρόνια ολόκληρα μετά το 2004 η ελληνική πρεσβεία δεχόταν τηλεφωνήματα από ανθρώπους που είχαν δουλέψει για λογαριασμό της συγκεκριμένης ΜΚΟ. Το 2005 τηλεφώνησε ένας Βόσνιος, ο οποίος ισχυριζόταν ότι είχε χάσει το πόδι του. Οι άνθρωποι της πρεσβείας όμως δεν είχαν καν την ταχυδρομική διεύθυνση του Διεθνούς Κέντρου Αποναρκοθέτησης.

Και για τον λόγο αυτό τού σύστησαν να

επικοινωνήσει απευθείας με το υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας ή μέσω της

πρεσβείας του στη χώρα μας.

Κάτι ανάλογο έγινε και με έναν άντρα

ζιμπαμπουανικής καταγωγής. Ο άντρας ισχυρίστηκε ότι είχε μείνει απλήρωτος

από την εν λόγω ΜΚΟ, παρά τα εκα-

τομμύρια που είχε επιχορηγηθεί από το υπουργείο Εξωτερικών.

Φωτογραφίες-ντοκουμέντα από την ιστοσελίδα του διεθνούς κέντρου αποναρκοθέτησης, η οποία εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο έχει κατέβει, δείχνουν ότι η οργάνωση χρησιμοποιούσε πρωτόγονες μεθόδους αποναρκοθέτησης με μαύρα σκυλιά και περιορισμένο εξοπλισμό. Στις φωτογραφίες απεικονίζεται και ο κ. Λοβέρδος κατα τη διάρκεια επίσκεψης στο Λίβανο, ο οποίος δήλωνε ότι ήθελε να ελέγξει το κατα πόσο τα λεφτά που έπαιρνε η ΜΚΟ έπιαναν τόπο.

Τα όσα έρχονται στο φως της δημοσιότητας για τη συγκεκριμένη ΜΚΟ εκθέτουν ανεπανόρθωτα τον κ. Λοβέρδο. Η ζημία

για το ελληνικό δημόσιο ανέρχεται σε

περίπου 9 εκατ. ευρώ. Ο πρόεδρος της

ΜΚΟ που φωτογραφιζόταν μαζί με τον κ.

πόσο η συγκεκριμένη οργάνωση επιτέλεσε

έργο ή όχι είναι κάτι που θα πρέπει να διερευνήσει η Δικαιοσύνη. Όπως επίσης και

το πού κατέληξαν τα εκατομμύρια ευρώ

που έλαβε ως επιχορήγηση από το υπουργείο Εξωτερικών. Σε κάθε περίπτωση,

Λοβέρδο, η σύζυγός του, τρεις εν ενερ-

τα απόνερα αυτής της υπόθεσης έρχο-

συνταξιούχοι του δημοσίου βρίσκονται

του κ. Λοβέρδου. Μένει μόνο να δοθούν

γεία διπλωματικοί υπάλληλοι και τρεις

αντιμέτωποι με ποινικές διώξεις. Το κατά

νται να τραντάξουν την πολιτική πλεύση οι ανάλογες απαντήσεις.


ΜΚΟ

Τ

ο 2005, όταν η εφημερίδα Έθνος αποκάλυψε την ύπαρξη της ΜΚΟ ΟΝΝΕΔ Αστική Εταιρία, ο Ανδρέας Παπαμιμίκος ήταν ακόμη μέλος της Οργάνωσης Νέων της ΝΔ και δραστηριοποιούταν στη Θεσσαλονίκη, όπου σπούδαζε. Στις 20 Οκτωβρίου 2004, λίγους μήνες πριν από τα πρώτα δημοσιεύματα και μόλις έξι μήνες μετά τη νίκη του Κώστα Καραμανλή στις εθνικές εκλογές, μια ομάδα μελών της ΟΝΝΕΔ από τη Θεσσαλονίκη αποφάσισε την ίδρυση μιας αστικής εταιρίας, με αντικείμενο εργασιών, βάσει του καταστατικού της, τη «διάδοση πολιτικών ιδεών και θέσεων πολιτικού κόμματος». Στο πλαίσιο αυτό, κατέθεσε στο Πρωτοδικείο ιδιωτικό συμφωνητικό σύστασης αστικής εταιρίας, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με την επωνυμία ONNEΔ Θεσσαλονίκης ΑΕ. Ιδρυτικό μέλος αυτής της νέας οργάνωσης ήταν ο Ανδρέας Παπαμιμίκος και ορισμένα άλ λα ηγετικά στελέχη της ΟΝΝΕΔ, όπως η Χρυσούλα Λαμπριανίδου, ο Πέτρος Εγγλέζος και ο Ευτύχης Πεζίκογλου.

Η ΟΝΝΕΔ Θεσσαλονίκης ΑΕ και οι γαλάζιες ΜΚΟ

Από τον πρώτο καιρό της λειτουργίας της, η ΟΝΝΕΔ Θεσσαλονίκης ΑΕ διεκδίκησε εργασίες και κονδύλια από τον δήμο και τη νομαρχία Θεσσαλονίκης, καθώς επίσης και από κεντρικούς φορείς, όπως οι Γενικές Γραμματείες Νέας Γενιάς και Αθλητισμού. Ένα χρόνο μετά την ίδρυσή της, στις 16 Σεπτεμβρίου 2005, αντιλαμβανόμενοι προφανώς ότι το όνομα της ΜΚΟ παραπέμπει στην επίσημη νεολαίας της ΝΔ, οι εταίροι προχώρησαν στην αλλαγή επωνυμίας και στη μερική τροποποίηση του καταστατικού. Έτσι, η ΟΝΝΕΔ ΑΕ μετονομάστηκε σε Νεανική Παρέμβαση, ενώ από το σχήμα αποχώρησε ο Aνδρέας Παπαμιμίκος, τη θέση του οποίου ανέλαβε ο Νίκος Aντωνάκης, επίσης μέλος της οργάνωσης. H Νεανική Παρέμβαση αιτήθηκε εκ νέου επιχορηγήσεων, ενώ παράλληλα κίνησε διαδικασίες χρηματοδότησης και άλλων αστικών εταιριών, στις οποίες επίσης εμφανίζονται να συμμετέχουν στελέχη


Όταν ο γραμματέας της ΝΔ συμμετείχε σε ΜΚΟ με σπόνσορα το κράτος Μεταξύ των πολλών γνωστών προσώπων που κατά καιρούς συμμετείχαν ή ίδρυσαν Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, υπό το ένδυμα των οποίων απορρόφησαν μεγάλες κρατικές επιδοτήσεις, είναι και άνθρωποι της πολιτικής ζωής του τόπου. Ένας από αυτούς είναι ο σημερινός γραμματέας της ΝΔ Ανδρέας Παπαμιμίκος, το όνομα του οποίου ενεπλάκη πριν από περίπου μια δεκαετία στην υπόθεση της ΟΝΝΕΔ ΑΕ και ορισμένων άλλων ΜΚΟ, οι οποίες δραστηριοποιούνταν στη Θεσσαλονίκη και λάμβαναν κρατικές επιχορηγήσεις. Ο κ. Παπαμιμίκος παραμένει μέχρι σήμερα περήφανος γι’ αυτή του την απασχόληση, αφού στην προσωπική του σελίδα στο διαδίκτυο αναφέρει, μεταξύ των άλλων, ότι «έχει ενεργοποιηθεί στο χώρο των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων». Του Μάριου Αραβαντινού της ONNEΔ. Αυτές, όπως είχε αποκαλύψει το Έθνος, ήταν η Εταιρία Bαλκανικής Δράσης για τη Διεθνή Aνάπτυξη (Balkan AID), μεταξύ των μελών της οποίας ήταν ο Ανδρέας Παπαμιμίκος, η Πρωτοβουλία για τη Νεανική Δράση, μέλη της οποίας ήταν οι ΟΝΝΕΔίτες Πέτρος Εγγλέζος και Θανάσης Μιχαλιέρης, και η ΜΚΟ Δίκτυο Πρωτοβουλίας για τη Δημοκρατία στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Γαλάζια δώρα σε γαλάζιες ΜΚΟ

Η Balkan AID, μεταξύ των δώδεκα ιδρυτικών μελών της οποίας ήταν οι γαλάζιοι Ανδρέας Παπαμιμίκος και η τότε γ.γ. Νέας Γενιάς και σημερινή γ.γ. Ισότητας των Φύλων Βάσω Κόλλια, υφίσταται μέχρι σήμερα. Η εν λόγω ΜΚΟ

εμφάνιζε ως αντικείμενο εργασιών «εξωτερικές υποθέσεις», το καλοκαίρι του 2005 όμως, έπειτα από δικό της αίτημα, έλαβε επιχορήγηση 10 χιλ. ευρώ από τον ΟΠΑΠ για τη διοργάνωση εκδηλώσεων, παρότι από το καταστατικό της δεν προέκυπτε οποιαδήποτε σχέση με τον αθλητισμό. Μιλώντας στο Hot Doc, ο κ. Παπαμιμίκος διέψευσε ότι η συγκεκριμένη ΜΚΟ έλαβε οποιοδήποτε κονδύλι από τον ΟΠΑΠ. Ποσό αντίστοιχο με εκείνο της «Balkan AID» έλαβε από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού και τον ΟΠΑΠ και η οργάνωση Πρωτοβουλία για τη Νεανική Δράση, με το σκεπτικό ότι «δραστηριοποιείται με συνέπεια και υπευθυνότητα στην ευρύτερη περιοχή της Kεντρικής Mακεδονίας και συγκεκριμένα στη

Θεσσαλονίκη». Στο αίτημα χρηματοδότησής της προς τον ΟΠΑΠ η οργάνωση ανάφερε ως λόγο τη διοργάνωση «σειράς εκδηλώσεων που θα επικεντρώνονται σε θέματα νεολαίας και πολιτισμού», στην πραγματικότητα όμως επρόκειτο για τη διοργάνωση του διήμερου φεστιβάλ της ΟΝΝΕΔ Blue Town Festival, στην κεντρική εκδήλωση του οποίου εμφανίστηκε ο τραγουδιστής Μιχάλης Χατζηγιάννης, όπως φαίνεται, με χορηγό το ελληνικό δημόσιο. Αρχικοί εταίροι αυτής της οργάνωσης ήταν, μεταξύ άλλων, ο μέχρι τον Δεκέμβριο του 2013 πρόεδρος της ΝΟΔΕ του Ανατολικού Το μ έ α Θ ε σ σ α λ ο ν ί κ η ς Θ ε ό δ ω ρ ο ς Μητράκας και ο Nίκος Λιακόπουλος, σημαντικό στέλεχος της ΟΝΝΕΔ, ιδίως το διάστημα ’94-’95, την περίοδο της προεδρίας του Ευριπίδη Στυλιανίδη, πρώην πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ Θεσσαλονίκης και υποψήφιος για την προεδρία της οργάνωσης το 2004, όταν ηττήθηκε από τον Γιώργο Παπανικολάου. Παρεμφερής ήταν και η δραστηριότητα της ΜΚΟ Δίκτυο Πρωτοβουλίας για τη Δημοκρατία στη Νοτιοανατολική Eυρώπη, μια οργάνωση με στόχο, όπως προέκυπτε από το καταστατικό της, την «ενίσχυση και υλοποίηση προγραμμάτων στους καίριους τομείς της προστασίας και ανάπτυξης των δημοκρατικών θεσμών, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,

Η ΜΚΟ το καλοκαίρι του 2005, έπειτα από δικό της αίτημα, έλαβε επιχορήγηση από τον ΟΠΑΠ για τη διοργάνωση εκδηλώσεων, παρότι από το καταστατικό της δεν προέκυπτε οποιαδήποτε σχέση με τον αθλητισμό

της ενημέρωσης, εκπαίδευσης, κατάρτισης στα παραπάνω θέματα, όπως και στις εκλογικές διαδικασίες και την εξοικείωση πολιτικών φορέων και οργανώσεων στις νέες τεχνολογίες». Το περιβόητο δίκτυο χρηματοδοτήθηκε επίσης από τον ΟΠΑΠ, με ποσό 10 χιλ. ευρώ. Εκείνο το οποίο προκαλεί

εντύπωση, όμως, είναι το γεγονός ότι το σχετικό αίτημα επιχορήγησης, το οποίο υπογράφεται από τη Χρυσούλα Λαμπριανίδου, τότε μέλους του συντονιστικού της ΟΝΝΕΔ Θεσσαλονίκης και εταίρου σε άλλες γαλάζιες μη κερδοσκοπικές εταιρίες, είναι πανομοιότυπο με το παραπάνω αίτημα της Πρωτοβουλίας για τη Νεανική Δράση.

Ζήτησε εξηγήσεις η ίδια η ΟΝΝΕΔ

Για τα παραπάνω, η ίδια η ΟΝΝΕΔ, αλλά και ο σημερινός πρόεδρος της Βουλής Βαγγέλης Μεϊμαράκης, είχαν ζητήσει εξηγήσεις από τα ηγετικά στελέχη της οργάνωσης στη Θεσσαλονίκη. Το Εκτελεστικό Γραφείο της ΟΝΝΕΔ, μάλιστα, απαιτούσε μέσω ανακοίνωσής του να υποβληθούν οι απαντήσεις αναφορικά με ρεπορτάζ της εφημερίδας Έθνος της Κυριακής, το οποίο αποκάλυπτε τα παραπάνω, γραπτώς και εντός 24 ωρών. Ο Ανδρέας Παπαμιμίκος, απαντώντας στα όσα του καταλογίζονταν, εξηγούσε, μεταξύ άλλων, ότι όλα έγιναν με νόμιμο τρόπο, ενώ οι αστικές, μη κερδοσκοπικές εταιρίες είχαν δημιουργηθεί προκειμένου να έχουν ΑΦΜ και να μπορούν να διοργανώνουν εκδηλώσεις. Σε επικοινωνία του Hot Doc μαζί του, ο γραμματέας της ΝΔ μας παρέπεμψε στις παλαιότερες απαντήσεις του για το θέμα. HOTDOC. • 27 φεβρουαρίου 2014 • 33

ΜΚΟ

1

Οι φίλοι μας

Οι Βατοπεδινοί

Το φαγοπότι και οι αδιαφανείς διαδρομές χρήματος προς τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις αποτελούν, βάσει αποδείξεων, μία από τις μεγαλύτερες παθογένειες της ελληνικής πολιτείας. Ήδη από τη δεκαετία του ’90, όταν οι πρώτες ΜΚΟ έκαναν την εμφάνισή τους, ο κρατικός προϋπολογισμός επιβαρυνόταν προκειμένου να τις ενισχύει. Στην πορεία των χρόνων η ίδρυση μιας ΜΚΟ έγινε επένδυση. Φαιδρά ονόματα, ανύπαρκτο έργο και αρκετά χαμένα εκατομμύρια συνέθεταν το σκηνικό της αδιαφάνειας και της διαφθοράς, ενώ συγκεκριμένα πρόσωπα, συνήθως ημέτεροι των εκάστοτε κυβερνόντων, πλούτιζαν στις πλάτες του έλληνα φορολογούμενου.

2

Του Μάριου Αραβαντινού

Σ

τις 30 Σεπτεμβρίου 2011 ο τότε υπουργός εργασίας του ΠΑΣΟΚ Γιώργος Κουτρουμάνης εμφανίζει στη Βουλή, έπειτα από σχετική ερώτηση του τότε βουλευτή της ΝΔ Νίκου Νικολόπουλου, λίστα περισσότερων από 700 ΜΚΟ, οι οποίες χρηματοδοτήθηκαν την τριετία 20072009 από την κυβέρνηση Καραμανλή. Το συνολικό ποσό που δαπανήθηκε για λογαριασμό τέτοιων οργανώσεων ήταν, μόνο για αυτά τα τρία χρόνια, 38,9 εκατ. ευρώ.

Γαλάζια δώρα στους υποστηρικτές του Εφραίμ

Στην περιβόητη λίστα Κουτρουμάνη συμπεριλαμβάνεται, και μάλιστα εμφανίζεται πρώτη, ΜΚΟ με το βαρύγδουπο όνομα Άγιος Μάξιμος ο Γραικός, η οποία έλαβε επιχορήγηση μεγαλύτερη από τις περισσότερες ΜΚΟ, τα ονόματα των οποίων βρίσκονται στη λίστα, συνολικού ύψους 150 χιλ. ευρώ. Η εν λόγω οργάνωση εμφανίζεται ως ινστιτούτο έρευνας, διάσωσης και προβολής πνευματικών και πολιτιστικών παραδόσεων, η όποια δραστηριότητά της όμως παραμένει


άγνωστη, αφού κανένα στοιχείο της δεν είναι δημοσιευμένο στο διαδίκτυο. Η δράση της οργάνωσης, η οποία χρηματοδοτείτο από το ελληνικό κράτος, πριν από την αποκάλυψη του σκανδάλου του Βατοπεδίου, φαίνεται να περιορίζεται στην υποστήριξη του ηγούμενου Εφραίμ, ο οποίος, σε μια προσπάθεια να αποδείξει την αθωότητά του, συμμετείχε σε συγκεντρώσεις ανά την Ελλάδα, με τη στήριξη της ΜΚΟ και του προέδρου της Νίκου Γκουράρου. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι ο κ. Γκουράρος είχε παρευρεθεί και μιλήσει, μαζί με τον ηγούμενο Εφραίμ, σε συγκεντρώσεις στον πολυχώρο Αθηναΐς στην πρωτεύουσα και στο Βελλίδειο Συνεδριακό Κέντρο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσ σ αλονίκης, ενώ ο υπόδικος ηγούμενος της μονής Βατοπεδίου είχε δώσει το παρών σε διάφορες εκδηλώσεις της ΜΚΟ Άγιος Μάξιμος ο Γραικός. Ενδεικτικό των σχέσεων της ΜΚΟ με τη μονή Βατοπεδίου και τον ηγούμενό της είναι ένα Δελτίο Τύπου της με ημερομηνία 9 Δεκεμβρίου 2011, το οποίο αλιεύσαμε από τη διαδικτυακή πύλη εκκλησιαστικών ειδήσεων amen.gr

και από το οποίο ενημερωνόμαστε ότι: «Το Ινστιτούτο Έρευνας Διάσωσης και Προβολής Πνευματικών και Πολιτιστικών Παραδόσεων ‘Άγιος Μάξιμος ο Γραικός’ διοργανώνει Συναυλία με τον τίτλο ‘Φως στην οικουμένη’. Την εκδήλωση θα κατακλείσει ο Γέροντας Εφραίμ, Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Βατοπεδίου με την ομιλία του “Έλαμψε Χριστός, φως εις την οικουμένην”».

Ποιος είναι ο Νίκος Γκουράρος

Ο υποστηρικτής του Εφραίμ και των ελεγχόμενων από τον νόμο δραστηριοτήτων του Νίκος Γκουράρος έχει εδώ και χρόνια ενεργό ρόλο στην εκκλησιαστική ζωή του τόπου, είναι σημαίνον στέλεχος του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη, στον οποίο διατηρεί τη θέση του διευθυντή Στρατηγικής, Ε π ιχε ι ρ η μ ατ ι κ ή ς Ανά π τ υ ξ η ς κα ι Ψηφιακών Μέσων, ενώ από τον Οκτώβριο του 2012 είναι επικεφαλής της Ένωσης Ευρωπαίων Εκδοτών Διαδικτύου. Όπως προέκυπτε από το ρεπορτάζ της τηλεοπτικής εκπομπής «Το Κουτί της Πανδώρας» την άνοιξη του 2012, ο κ. Γκουράρος λάμβανε κάθε μήνα από τη

3

4

μονή Βατοπεδίου, μέχρι την αποκάλυψη του σκανδάλου, οπότε μπλοκαρίστηκαν οι λογαριασμοί, ποσό 1.500 ευρώ, για το οποίο παραμένει άγνωστο αν υπήρχαν παραστατικά, αφού ο ίδιος δεν είχε απαντήσει. Είναι παράλληλα ο άνθρωπος που παρουσίασε τον νέο ιστότοπο του Συλλόγου Φίλων της Μονής Βατοπεδίου, πρόεδρος του οποίου είναι ο επιχειρηματίας Κωνσταντίνος Λούλης, γιος του πρώην βουλευτή Μαγνησίας Γιώργου Λούλη και διορισμένος από την κυβέρνηση Μητσοτάκη το 1990, πολιτικός προϊστάμενος του Αγίου Όρους, pemptousia.gr.

Οι σχέσεις της ΜΚΟ με το Βατοπέδι

Οι σχέσεις της ΜΚΟ Άγιος Μάξιμος ο Γραικός με τη μονή Βατοπεδίου αποδεικνύονται και από το γεγονός ότι τα γραφεία της βρίσκονται στον ίδιο χώρο μ’ εκείνον στον οποίο στεγάζονται τα γραφεία του Συλλόγου Φίλων της Μονής, στην οδό Μ. Νουάρου 22 στο Μαρούσι, ενώ το τηλέφωνο είναι κοινό για τη ΜΚΟ, τον Σύλλογο Φίλων της Μονής, την ιστοσελίδα Πεμπτουσία και τον εκδοτικό οίκο

Η οργάνωση, πριν από την αποκάλυψη του σκανδάλου του Βατοπεδίου, φαίνεται να περιορίζεται στην υποστήριξη του Εφραίμ, ο οποίος, σε μια προσπάθεια να αποδείξει την αθωότητά του, συμμετείχε σε συγκεντρώσεις, με τη στήριξη της ΜΚΟ και του προέδρου της Νίκου Γκουράρου Αθωνικό Κέντρο Ορθόδοξου Πολιτισμού

‘Άγιος Μάξιμος ο Βατοπεδινός’, ο οποίος

εκδίδει αμιγώς θρησκευτικά βιβλία, μεταξύ των οποίων και ένα με τίτλο

«Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπεδίου». Η

1. Ο Εφραίμ σε μια από τις πολλές ομιλίες του σε εκδήλωση της ΜΚΟ «Άγιος Μάξιμος ο Γραικός». 2. Η ιστοσελίδα pemptousia.gr συνεχίζει μέχρι σήμερα να διαφημίζει τον Εφραίμ και τη Μονή Βατοπεδίου. 3. Το τηλεοπτικό «Κουτί της Πανδώρας» είχε αποκαλύψει ότι ο πρόεδρος της ΜΚΟ Νίκος Γκουράρος λάμβανε κάθε μήνα 1500 ευρώ από τη Μονή Βατοπεδίου. 4. Ο Εφραίμ με τον Νίκο Γκουράρο σε εκδήλωση της ΜΚΟ «Άγιος Μάξιμος ο Γραικός» στην Αθήνα.

θεματολογία του ιστοτόπου pemptousia. gr, ο οποίος δημιουργήθηκε, όπως διαβάζουμε στους όρους χρήσης, από το Ινστιτούτο Έρευνας, Διάσωσης και Προβολής Πνευματικών και Πολιτιστικών Παραδόσεων «Άγιος Μάξιμος ο Γραικός» και αναλώθηκε τον πρώτο καιρό σε προσπάθειες εξαγνισμού του Εφραίμ, με άρθρα αφοσίωσης και θρησκευτικότητας και του ίδιου του προέδρου της ΜΚΟ Νίκου Γκουράρου, παραμένει μέχρι σήμερα κατά βάση θρησκευτική, παρουσιάζοντας όμως ένα προφίλ λιγότερο φιλοβατοπεδικό. Η διαφήμιση στη μονή Βατοπεδίου πάντως συνεχίζεται, αφού με μια γρήγορη περιήγηση στις επιμέρους ενότητες της ιστοσελίδας εντοπίζει κανείς, μεταξύ άλλων, διάφορα αγιογραφήματα του Εφραίμ, ενημερώσεις για ομιλίες του και πληροφόρηση για δωρεές της μονής. To Hot Doc απηύθηνε γραπτό ερώτημα στο Ινστιτούτο, ζητώντας να ενημερωθεί για τις δράσεις του, για τις επιχορηγήσεις που πιθανώς έχει λάβει από το 2009 κι έπειτα, αλλά και για τις σχέσεις του με τη Μονή Βατοπεδίου, μέχρι τη συγγραφή του παρόντος ωστόσο, δεν είχε δοθεί καμιά απάντηση. HOTDOC. • 27 φεβρουαρίου 2014 • 35

ΜΚΟ

Και το Εργασίας θέλει τις ΜΚΟ του Η λίστα με τις ΜΚΟ που έχουν επιδοτηθεί με πακτωλούς εκατομμυρίων από το υπουργείο Εξωτερικών και την ΥΔΑΣ κατέκλυσε το διαδίκτυο. Ωστόσο υπάρχει κάτι που πέρασε στα ψιλά και ξεχάστηκε να αναφερθεί. Ότι κάθε υπουργείο έχει και τις δικές του ΜΚΟ με ευφάνταστους τίτλους, δικά του κονδύλια και δικούς του ημετέρους που μέσα από τα πλυντήρια των ΜΚΟ αμείβονταν για τις όποιου είδους υπηρεσίες παρείχαν στην εκάστοτε πολιτική ηγεσία.

Του Νίκου Ανδριόπουλου


Ε

νδεικτικά είναι τα παραδείγμ ατ α τ ω ν π ρ ο γρ α μ μ άτ ω ν κοινωφελούς εργασίας που ανέθεσε το υπουργείο Εργασίας επί κυβερνήσεων Καραμανλή-Παπανδρέου. Συγκεκριμένα, όπως προκύπτει από απάντηση του Γ. Κουτρουμάνη σε ερώτηση του βουλευτή Ν. Νικολόπουλου τον Σεπτέμβριο του 2011, για την οποία ουδέποτε ζητήθηκε διαχειριστικός έλεγχος, τη διετία 2006-2007 οι τότε υπουργοί Εργασίας Σάββας Τσιτουρίδης και Βασίλης Μαγγίνας επιδότησαν 707 ΜΚΟ και οργανώσεις, οι οποίες έλαβαν 39 εκατομμύρια ευρώ με τη δικαιολογία της δημιουργίας κάτι λιγότερο από 2.000 θέσεων εργασίας. Εντελώς συμπτωματικά πολλές από τις ΜΚΟ στη λίστα Κουτρουμάνη συμπίπτουν με τις ΜΚΟ στις οποίες έχουν διοχετευτεί τεράστια ποσά από την ΥΔΑΣ του υπουργείου Εξωτερικών, γεγονός που αποδεικνύει ότι πρόκειται για συγκοινωνούντα δοχεία με βασική κοινή συνισταμένη τον κρατικό κορβανά. Δεν διεκδικεί όμως μόνο η ΝΔ τα πρωτεία για τα επιμορφωτικά προγράμματα κοινοφελούς εργασίας. Επί υπουργίας Γιώργου Κουτρουμάνη εγκρίθηκε συνολικά πρόγραμμα ύψους 190 εκατ.

ευρώ για την απασχόληση 57.400 ανέργων μέσα από ΜΚΟ και σωματεία. Μάλιστα το γεγονός είχε προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις, καθώς ουσιαστικά επρόκειτο για το alter ego των προγραμμάτων stage, που σε αρκετές περιπτώσεις θα εξυπηρετούσαν πελατειακές και ψηφοθηρικές υποχρεώσεις βουλευτών και πολιτευτών του κόμματος, καθώς οι προσλήψεις δεν ελέγχονταν από πουθενά, με αποτέλεσμα να αναγκαστεί ο υπουργός να δώσει κάποιες αρμοδιότητες στο ΑΣΕΠ. Μέσα στον μακροσκελή κατάλογο του Γ. Κουτρουμάνη συγκαταλέγονται οργανώσεις και σωματεία, τα οποία ενδεχομένως να έχουν παράξει έργο. Την τιμητική τους, όπως και στην περίπτωση των ΜΚΟ που έχουν χρηματοδοτηθεί από την ΥΔΑΣ, έχουν η οικολογία, η πράσινη ανάπτυξη, εκκλησιαστικά και φιλανθρωπικά σωματεία, καθώς και οργανώσεις που προασπίζονται τον θεσμό της δημοκρατίας στα πέρατα του πλανήτη. Το κατά πόσο έχουν επιτελέσει τους σκοπούς για τους οποίους χρηματοδοτήθηκαν είναι κάτι που θα πρέπει να απασχολήσει τις αρμόδιες ελεγκτικές και δικαστικές αρχές.

Η

φάμπρικα τέτοιου είδους μη κερδοσκοπικών εταιριών ξεκίνησε στην Ελλάδα πριν από σχεδόν 20 χρόνια, όμως ο όρος ΜΚΟ εμφανίστηκε στην ελληνική νομοθεσία μόλις το 1999, όταν η τότε πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών αποφάσισε τη δημιουργία της Υπηρεσίας Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας (ΥΔΑΣ), υπεύθυνης για τη διαχείριση, κατανομή και εποπτεία των κρατικών κονδυλίων που θα μοιράζονταν σε ΜΚΟ. Από την πρώτη στιγμή της λειτουργίας της η ΥΔΑΣ φαίνεται πως λειτουργούσε σαν άλλο κονκλάβιο, αφού αποτελούσε και αποτελεί ανεξάρτητη υπηρεσία, η οποία αποφασίζει κατά το δοκούν για την κατανομή κονδυλίων εκατομμυρίων ευρώ σε ΜΚΟ. Επιπλέον, από τα πρώτα χρόνια, όταν επικεφαλής της ήταν ο περιβόητος Άλεξ Ρόντος, είχε μεταβληθεί σε όργανο εξυπηρέτησης των προσωπικών επιλογών της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας για το βόλεμα γνωστών, συγγενών και φίλων.

Η ίδρυση μιας ΜΚΟ και ο ρόλος της ΥΔΑΣ

Προκειμένου κάποιος ενδιαφερόμενος να ιδρύσει μια ΜΚΟ, οφείλει να δημιουργήσει ένα καταστατικό, στο οποίο περιλαμβάνονται τα ονόματα των μελών του διοικητικού συμβουλίου και οι σκοποί της οργάνωσης, και να το καταθέσει στο Πρωτοδικείο, το οποίο αναλαμβάνει την έγκρισή του. Απαραίτητη είναι επίσης η έκδοση Αριθμού Φορολογικού Μητρώου. Στην πορεία πρέπει να προσκομίσει τα απαραίτητα έγγραφα στην ΥΔΑΣ, προκειμένου εκείνη να εγκρίνει την εγγραφή της οργάνωσης στο ειδικό μητρώο ΜΚΟ, και στη συνέχεια να υποβάλει ορισμένα επιπλέον στοιχεία προκειμένου να χρηματοδοτηθεί. Για την εγγραφή μιας οργάνωσης στο ειδικό μητρώο της ΥΔΑΣ απαιτείται, μεταξύ άλλων, στο καταστατικό της να προβλέπεται ο μη κερδοσκοπικός χαρακτήρας της, να είναι σαφές ότι η δράση της δεν εξαρτάται από κανέναν δημόσιο ή ιδιωτικό οργανισμό κερδοσκοπικού χαρακτήρα, όπως ο ευρύτερος δημόσιος

Μη κυβερνητικές, αλλά κερδοσκοπικές, οργανώσεις

«Πρόκειται για οντότητες του ιδιωτικού δικαίου, που δεν υπόκεινται στη βούληση των κυβερνήσεων. Είναι ιδιωτικές οργανώσεις που αναλαμβάνουν δράση σχετικά με την ανακούφιση όσων υποφέρουν, την προαγωγή των συμφερόντων των φτωχών, την προστασία του περιβάλλοντος, την παροχή βασικών κοινωνικών υπηρεσιών ή αναλαμβάνουν την προώθηση της κοινωνικής ανάπτυξης». Αυτός είναι ο ορισμός της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης, σύμφωνα με το γαλλικό Συμβούλιο της Επικρατείας και την Παγκόσμια Τράπεζα. Τα παραπάνω βεβαίως δεν ισχύουν παρά για ελάχιστους τέτοιου είδους οργανισμούς στην Ελλάδα, όπου η ίδρυση μιας ΜΚΟ έγινε επένδυση και η συμμετοχή σε αυτήν, σκαλοπάτι ανέλιξης σε πολιτειακά αξιώματα. Του Μάριου Αραβαντινού τομέας ή οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης, και να μην έχει οποιαδήποτε σχέση ή συμμετοχή σε εμπορικές δραστηριότητες. Εφόσον αυτές οι προϋποθέσεις πληρούνται ή, πιο σωστά, εφόσον η ΥΔΑΣ κρίνει ότι πληρούνται, η ΜΚΟ μπορεί να ζητήσει επιχορήγηση. Στην αξιολόγηση των προγραμμάτων των ΜΚΟ λαμβάνονται υπόψη, σύμφωνα με την ΥΔΑΣ, η συγχρηματοδότηση από άλλους φορείς, η αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων από πλευράς ανθρωπιστικού ή αναπτυξιακού αποτελέσματος και η επιχειρησιακή ικανότητα της ΜΚΟ να υλοποιήσει το έργο. Η ΥΔΑΣ είναι επίσης υπεύθυνη για την παρακολούθηση του έργου, αφού, βάσει της σχετικής νομοθεσίας, όσες ΜΚΟ χρηματοδοτούνται υποχρεούνται να προβαίνουν στην υποβολή λεπτομερών εκθέσεων και δικαιολογητικών για τις γενόμενες δαπάνες. Γνώστες του νομικού πλαισίου των ΜΚΟ εξηγούν στο Hot Doc ότι μια τέτοια οργάνωση έχει εξ ορισμού ανεξαρτησία από τον κρατικό μηχανισμό, πράγμα το οποίο δεν ισχύει βεβαίως για τις ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας. Στο

εξωτερικό, επισημαίνουν οι ίδιοι, πολλές οργανώσεις αποφεύγουν σχέσεις με την επίσημη πολιτεία, ενώ αρνούνται τις κρατικές επιχορηγήσεις. Η Ελλάδα πάντως υποχρεούται, βάσει της δέσμευσης όλων των ανεπτυγμένων χωρών προς τον ΟΗΕ, να προσφέρει το 1% του ΑΕΠ της στις αναπτυσσόμενες χώρες μέσω προγραμμάτων. Στην πραγματικότητα, μόνο ορισμένα, κυρίως σκανδιναβικά, κράτη παρέχουν περίπου το 0,7% του ΑΕΠ τους, ενώ η χώρα μας έχει καταφέρει, στην καλύτερη χρονιά της, να αποδώσει γι’ αυτούς τους σκοπούς το 0,22%-0,26%, ποσοστό αντίστοιχο μ’ εκείνο των ΗΠΑ. Η ελληνική ευρεσιτεχνία, εξηγούν οι ίδιοι, έγκειται στο γεγονός ότι, αντί η Ελλάδα να προσφέρει το ποσοστό αυτό σε ειδικευμένα όργανα του ΟΗΕ ή άλλες μεγάλες διεθνείς ΜΚΟ ή σε ορισμένες σοβαρές ελληνικές, το παρέχει σε ημέτερους με το πρόσχημα της βοήθειας σε αναπτυσσόμενες χώρες. Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι τα χρήματα που καταβάλλονται στις ΜΚΟ δεν είναι σε καμία περίπτωση κοινοτικά κονδύλια, αλλά χρήματα του ελληνικού κράτους. HOTDOC. • 27 φεβρουαρίου 2014 • 37

Masqué. Doc Του Θανάση Καρτερού

Ο ΓΑΠ, ο Ρόντος και οι νάρκες Πριν από λίγες μέρες ο Γιώργος Παπανδρέου, μιλώντας επί αμερικανικού εδάφους –στο Χάρβαρντ–, μας ανακοίνωσε ότι δηλώνει παρών – στην Ελλάδα. Και πολιτικά ενεργός – στην Ελλάδα. Και έτοιμος να προσφέρει όχι μόνο τη δική του εκδοχή για όσα έγιναν επί πρωθυπουργίας του, αλλά και τις συμβουλές του για όσα πρέπει να γίνουν – στην Ελλάδα. Με αποτέλεσμα να αναρωτιούνται εχθροί και φίλοι του αν ακόμα και σήμερα καταλαβαίνει τι έκανε, πού οδήγησε τη χώρα που τον εμπιστεύτηκε, για να μη μιλήσουμε για το κόμμα που τον λάτρεψε.


Α

ν και δηλώνει παρών, ο πρώην πρωθυπουργός ξέρει εντούτοις την τέχνη να είναι απών όταν τα πράγματα περιπλέκονται. Και δεν μιλάμε μόνο για την τραγική διαδρομή από τα λεφτά που υπάρχουν μέχρι το Καστελόριζο. Μιλάμε ακόμα και για μικρότερης σημασίας αλλά υψηλής αφαιρούμενης αξίας ζητήματα, όπως η ιστορία με τις χρηματοδοτούμενες από το υπουργείο Εξωτερικών ΜΚΟ. Ήταν παρών ο κ. Παπανδρέου στην ίδρυση και δράση πολλών από αυτές, αλλά, αν πιστέψουμε τις δηλώσεις του εκπροσώπου του, ήταν απών από τις κάθε είδους ατασθαλίες που αποκαλύπτονται. Ίσα-ίσα που αυτός πρώτος έκανε προσπάθειες διαφάνειας και ελέγχου και των ΜΚΟ. Προσέξτε τώρα: Ένας από τους βασικούς κατηγορούμενους για το ναρκοθετημένο τοπίο πολλών μη κυβερνητικών οργανώσεων είναι ο μυστηριώδης Άλεξ Ρόντος. Ο άνθρωπος του Αρχιεπισκόπου Αμερικής Ιάκωβου –του επιλεγόμενου και Σιάκωβου– που βρέθηκε μεταξύ 1999 και 2004, επί υπουργίας ΓΑΠ, επικεφαλής της Υπηρεσίας Αναπτυξιακής Συνεργασίας του ΥΠΕΞ, είχε την ευθύνη για τις ΜΚΟ, διαχειριζόταν όλα τα χρήματα που διέθετε το υπουργείο στις μη κυβερνητικές οργανώσεις και σταδιακά, μάλιστα, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εποχής, στα χέρια του πέρασαν και τα μυστικά κονδύλια. Εν ολίγοις, ένα στέλεχος του υπουργείου πανίσχυρο, που φαινόταν να αντλεί την ισχύ του από την εμπιστοσύνη του Γιώργου Παπανδρέου! Π ρ ο φ α ν ώ ς ό χ ι μ ό ν ο. Σ ε σ υ ν ά ντηση, μερικά χρόνια αργότερα, του Παπανδρέου με τον υπουργό εξωτερικών των ΗΠΑ Κόλιν Πάουελ, ο υπεύθυνος για θέματα νοτιοανατολικής Ευρώπης

Φρίντμαν φέρεται να είπε για τον παριστάμενο Ρόντο: «Υπουργέ, είναι ο άνθρωπός μας στα Βαλκάνια, αυτός που έριξε τον Μιλόσεβιτς». Αυτός ο άνθρωπός τους στα Βαλκάνια έκανε πολιτική με τις ΜΚΟ, διακινούσε φανερά και μυστικά κονδύλια, συμμετείχε στη χάραξη της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής στην περιοχή, έφερε στην Ελλάδα (στο Καβούρι, για όσους θυμούνται) την τότε σερβική αντιπολίτευση, προκάλεσε σκάνδαλο αποκαλώντας τον έκπτωτο βασιλιά της Σερβίας μεγαλειότατο, έσπρωξε –κατά πολλούς, έχρισε– τον Κοστούνιτσα που διαδέχτηκε τον Μιλόσεβιτς. Και αργότερα, στη μετά Παπανδρέου εποχή, έγινε στενός σύμβουλος του προέδρου της Γεωργίας Σαακασβίλι, για να βρεθεί σήμερα κατηγορούμενος στο σκάνδαλο των ΜΚΟ. Δεν ήξερε ο Παπανδρέου σε ποιον εμπιστευόταν όχι μόνο τη μοιρασιά εκατομμυρίων σε ΜΚΟ, αλλά και τη μοιρασιά πολύ σημαντικότερων πραγμάτων; Δεν άκουσε τίποτα για τις καταγγελίες του Πάγκαλου την εποχή εκείνη; Δεν είδε τα δημοσιεύματα του Τύπου; Δεν έριξε μια ματιά στο βιογραφικό του στενού του συνεργάτη; Αν ναι, ας ομολογήσει εν πλήρη συγχύσει βλάκας, να τελειώνουμε. Αν όχι, ας διαβάσει προσεκτικά τις τελευταίες δηλώσεις του Ρόντος, που υποστηρίζει ότι η εξουδετέρωση των ναρκών ήταν το πιο σέξι θέμα στον πλανήτη την εποχή εκείνη. Και ας καθίσουν παρέα πάνω στις νάρκες της διαφθοράς, που όχι μόνο δεν εξουδετερώθηκαν, αλλά είναι πολύ σέξι να σκάνε στη σημερινή Ελλάδα…


Παιχνίδια με τον Διάβολο Του Μάκη Ανδρονόπουλου

Stratfor, το νέο μαντείο των Δελφών Το πώς κυβερνιέται σήμερα ο κόσμος είναι γνωστό στους μη αφελείς. Αν έχεις δει δυο τρία χρηματιστηριακά θρίλερ της Wall Street, τις ταινίες Good και Syriana ή την τηλεοπτική σειρά Homeland, πρέπει να ξέρεις. Και μεταξύ αυτών που ξέρεις είναι ότι η Δύση κυβερνήθηκε μεταπολεμικά με τον καταναλωτισμό, μέχρι πρότινος με τα δάνεια και τώρα με τη χειραγώγηση της σκέψης και τον «νέο αυταρχισμό».


Τ

ους ζόρικους τους έχει αναλάβει η αστυνομία, τους πολλούς τους έχουν αναλάβει τα συστημικά media, τους σκεπτόμενους τα περιβόητα think tanks, που διαπιστώνουν τις «τάσεις» της κοινωνίας, που διαμορφώνουν «σενάρια» των επερχόμενων εξελίξεων, που κάνουν «προβλέψεις» για το μέλλον και ενίοτε «προφητείες». Στις 6 Ιανουαρίου η εταιρία γεωπολιτικών πληροφοριών Stratfor, που έχει χαρακτηριστεί ως σκιώδης CΙΑ, έδωσε στη δημοσιότητα τις τάσεις-κλειδιά για το 2014: Η προσέγγιση ΗΠΑ-Ιράν θα αντέξει, η Ευρώπη θα επιβιώσει άλλο ένα έτος οικονομικής στασιμότητας με υψηλά ποσοστά ανεργίας, η Ρωσία θα επικεντρωθεί στην ενίσχυση των σχέσεών της με τα περιφερειακά της κράτη, προβάλλοντας εμπόδια στις συμφωνίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Κίνα θα συνεχίσει να βιώνει τις αντιφάσεις ανάμεσα στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις και την αυξανόμενη κοινωνική και πολιτική αμφισβήτηση. Λίγες βδομάδες αργότερα, η Stratfor λάνσαρε μια σειρά από ενδιαφέροντα σενάρια για το «Τι να περιμένουμε μέχρι το 2039». Αν είσαι decision maker και δεν ξέρεις σήμερα τι λέει η Stratfor είσαι επιεικώς off! Για την επόμενη 25ετία, η Stratfor, αφού επισημαίνει ότι χρειάζονται κότσια και την πειθαρχία, βλέπει ότι οι ΗΠΑ θα εξακολουθήσουν να είναι η κορυφαία οικονομική δύναμη. Τα γερμανικά και τα ρωσικά συμφέροντα θα ευθυγραμμιστούν στους τομείς της τεχνολογίας και της εμπορίας φυσικού αερίου, εξέλιξη που ενδεχομένως να απειλήσει την παγκόσμια στρατηγική της Ουάσιγκτον. Το Μεξικό θα εξελιχθεί σε βιομηχανική δύναμη και θα μετατρέψει σε εμπορεύσιμο ενεργητικό (monetizing) τον ενεργειακό του τομέα. Η Κίνα θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει εσωτερικές εντάσεις και επιβράδυνση

της ανάπτυξης. Η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή θα συνεχιστεί, αλλά οι ΗΠΑ θα αποτραβηχτούν… Προηγήθηκε, το 2009, το περιβόητο βιβλίο «Τα επόμενα 100 χρόνια» του ιδρυτή της Stratfor Τζορτζ Φρίντμαν, o οποίος, βασιζόμενος σε γεωστρατηγικές αναλύσεις και σε οικονομικά, δημογραφικά, περιβαλλοντικά, τεχνολογικά στοιχεία, προβλέπει τον τερματισμό του πολέμου ΗΠΑ-Τζιχάντ, μια τεράστια και χρόνια εσωτερική κρίση στην Κίνα και την ανάδειξη τεσσάρων ισχυρών περιφερειακών δυνάμεων (Τουρκία, Πολωνία, Μεξικό, Ιαπωνία). Ο Φρίντμαν προβλέπει παρακμή της Γερμανίας και ανάδειξη της Πολωνίας, κατάρρευση της ρωσικής ομοσπονδίας, η οποία θα ηττηθεί στρατιωτικά από την Τουρκία το 2020, που θα προσαρτήσει εδάφη στην περιοχή του Καυκάσου και τις ουκρανικές πεδιάδες. Έτσι, η Τουρκία θα αναδειχθεί σε περιφερειακή υπερδύναμη, με ισχυρή οικονομία και ένοπλες δυνάμεις που θα διαθέτουν πυραύλους με πυρηνικές κεφαλές, ενώ παράλληλα θα αναδειχθεί σε μείζονα απειλή για τα αμερικανικά συμφέροντα και το 2040 θα ξεσπάσει ένας hi-tech παγκόσμιος πόλεμος με τις ΗΠΑ, με τις οποίες θα συμπαραταχθεί η Μεγάλη Πολωνία, ενώ η περιοχή των Βαλκανίων θα καταστεί το κύριο θέατρο επιχειρήσεων. Το 2050 η Ελλάδα και η Κύπρος, αλλά και η Αλβανία, το Κοσσυφοπέδιο, τα Σκόπια και η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, θα έχουν πλήρως δορυφοριοποιηθεί και θα συναποτελούν την «4η Ευρώπη»… Τα επιστημονικοφανή σενάρια του Φρίντμαν είναι αντιφατικά, διαμορφώνουν κλίμα και εξυπηρετούν πολιτικές και όχι μόνο σκοπιμότητες. Οι χρησμοί του Stratfor αποτελούν τη σύγχρονη παραλλαγή των χρησμών της Πυθίας στο μαντείο των Δελφών. Είναι απλοί και τρομοκρατικοί…


Θεωρίες συνωμοσίας Της Lady Lilith

Εδώ οι καλές απαγγελίες! Στα καλά σαλόνια της Αθήνας, εκεί που κυκλοφορεί το νέο χρήμα –γιατί το old money, που λένε και οι φίλοι μας οι Αμερικάνοι, έχει άλλη κουλτούρα–, η τελευταία λέξη της μόδας είναι οι βραδιές ποίησης. Πρωταγωνιστές είναι οι σωτήρες της πατρίδας που με τον τρόπο αυτό δείχνουν ένα άλλο, ανθρώπινο πρόσωπο. Με σθένος αποδομούν την εικόνα τους, με θάρρος εκτίθενται στο ολιγομελές κοινό τους και αποκαλύπτουν ότι και οι τεχνοκράτες έχουν ψυχή.


Ο

ι πληροφορίες λένε ότι το πιο επιθυμητό δίδυμο γι’ αυτές τις ξεχωριστές βραδιές ποίησης είναι οι υπουργοί Οικονομίας και Εργασίας. Οι Γιάννης Στουρνάρας και Γιάννης Βρούτσης κάθε φορά που κάνουν την εμφάνισή τους εκπλήττουν το κοινό με την εξαιρετική ορθοφωνία τους και με τη σχεδόν εμμονική τήρηση του πρωτότυπου κειμένου. Οι δυο υπουργοί, μάλιστα, γνώρισαν στο αθηναϊκό νέο χρήμα τους πραγματικούς δολοφόνους της εργασίας, απαγγέλλοντας από την τελευταία συλλογή του CBO!

Οι δολοφόνοι της εργασίας Οι δυο υπουργοί ψωνίζουν πονήματα και μαθαίνουν το ποίημα τους από το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου (CBO Congressional Budget Office), ένα ανεξάρτητο –λέμε τώρα– όργανο που το τελευταίο διάστημα αρέσκεται στο να μαστιγώνει τον Μπάρακ Ομπάμα και να προκαλεί κύματα φόβου στους αμερικανούς πολίτες. Οι πληροφορίες λένε ότι ρίγη συγκίνησης πλημμύρισαν το κατάλληλα για την περίσταση διαμορφωμένο living room ευμεγέθους οικήματος, όταν με στεντόρεια φωνή ο Γιάννης Στουρνάρας απήγγειλε συγκινημένος τους παρακάτω στίχους: “While helping some, mandating higher wages has real costs, including fewer people working”. Το τελευταίο αυτό πόνημα είναι κοινωνικοπολιτικό και απευθύνεται στο λαουτζίκο. Μέσα σε δεκατρείς αριστοτεχνικά δομημένες λέξεις, μιλά για τους πραγματικούς δολοφόνους της εργασίας, εκείνους που ευθύνονται για την έκρηξη της ανεργίας. Και οι πραγματικοί δολοφόνοι είναι οι τυχόν αυξήσεις στον κατώτερο μισθό! Σε ελεύθερη μετάφραση, η κεντρική ιδέα του ποιήματος είναι ότι τη στιγμή που νομίζεις ότι βοηθάς κάποιον, αυξάνοντας υποχρεωτικά

τους μισθούς, στην πραγματικότητα αυτή η απόφαση έχει μεγάλο κόστος και σε αυτό συμπεριλαμβάνεται η αύξηση της ανεργίας… Εν ολίγοις, έναν βοηθάς, χιλιάδες καταστρέφεις… Το αλήστου εμπνεύσεως ποίημα γράφτηκε με αφορμή την πρόθεση του Ομπάμα να αυξήσει τον κατώτερο ομοσπονδιακό μισθό από 7,25 δολάρια την ώρα σε 10,10 δολάρια την ώρα μέχρι το 2016! Η απάντηση στην ανεπίτρεπτη αυτή πρόθεση από τους ποιητές της νεοφιλελεύθερης τάσης με ευαγγελική allure είναι ότι, εάν τελικά περάσει αυτή η πρόταση, θα χαθούν ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας! Επισημαίνεται ότι το CBO, λίγες ημέρες πριν αποκαλύψει τους πραγματικούς δολοφόνους της εργασίας, είχε αποκαλύψει επίσης ότι συνεργός των δολοφόνων της εργασίας είναι και το νέο πρόγραμμα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, που ισχύει πλέον μετά τη μεταρρύθμιση Ομπάμα. Το γνωστό ObamaCare, που εκτιμάται ότι θα εξασφαλίσει στην πλήρη ανάπτυξή του πρόσβαση στο σύστημα υγείας σε 20 εκατομμύρια Αμερικανούς που μέχρι σήμερα δεν μπορούσαν να ασφαλιστούν, θα έχει ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με το CBO, να μειωθούν δραματικά οι ώρες εργασίας. Σύμφωνα με τις αναγωγές που κάνουν, θα είναι σαν να εξαλειφθεί το ισοδύναμο 2,5 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας μέσα σε δέκα χρόνια! Μάλιστα οι ποιητές εκτιμούν ότι οι ΗΠΑ είναι σε τροχιά ανάπτυξης όσον αφορά τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και το πρόγραμμα υγείας θα μειώσει την αύξηση των νέων θέσεων… Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το συγκεκριμένο πόνημα άρχισε να προβάρει ο Άδωνις Γεωργιάδης με τη συνοδεία μικρού μουσικού συνόλου για να κάνει δυναμική εμφάνιση στην επόμενη σαλοτραπεζαρία της ποίησης.


Αλί | ο γκαλοπάκιας |

Α Του Αλί Μπούρμπα

Μία φίλο υποψήφιο δήμαρχο ρώτησε Αλί, εσύ τελικά με ποιοι είσαι; Με εμάς ή με τις άλλοι; Αλί που ξέρει από αυτά απάντησε χωρίς διαστροφή, αλλά με περιστροφή, ή τη αντίθετο, ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων: «Εξαρτάται, φίλο, εσύ ποιοι είσαι: Οι εμάς ή τη άλλοι;» Υποψήφιο δήμαρχο έμεινε με ανοιχτή τη στόμα. «Μπράβο, ρε Αλί. Μου έβαλες μεγάλο δίλημμα. Αλλά να σου πω κάτι… εγώ είμαι αυτοί που θα νικήσουν».


λί ξέρει από παλιά αυτή τη υποψήφιο, μεγάλη μαλάκα (χαρακτηρισμό τη οποίο δεν αποκλείει καμία από αυτές που βάζει για δήμαρχο, άρα σιγά μη σου πει Αλί ποια ήταν). Όμως εδώ είχε πολύ μεγάλη δίκιο. Και Αλί είναι λοιπόν με αυτοί που θα νικήσουν. Κι επειδή είναι πολλοί και δεν μπορεί τρέχει σε όλες τις συγκεντρώσεις, αποφάσισε κάνει μία γκάλοπ δει ποιο είναι τη δύο επικρατέστερες και γίνει τσιρότο (ή τσιράκι, τη ίδιο είναι). Ευτυχώς κινητό είχε κάρτα και Αλί άρχισε παίρνει όλες τη νούμερες στη κατάλογο, δηλαδή παλιές γκόμενες.

«Ποιος είναι;» «Το Αλί» «Ποιος Αλί;» «Ντίνα ξέχασες εσύ τι Αλί;» «Αλί από τον σύνδεσμο των μεταναστών;» «Ποιο σύνδεσμο;» «…από το σύνδεσμο καλέ, Αλί από τον ΣΥΡΙΖΑ;» «Όχι, Αλί που σου τον σφύριζα!» «του, του, του…» «Χέστηκε Αλί. Άμα δε ξέρει εσύ ποιο σε κουτούπωνε σιγά μην ξέρεις ποιο ψηφίσει δήμαρχο». -«Ναιιιιι!» « Έλα μωρό, το Αλί εδώ» «Άει στο διάλο ρε σκουλήκι, που χάθηκες ρε βρωμόπ… πακιστάνι» «Ντάξει μωρό τη Αλί. Μην πεις άλλα. Κατάλαβε Αλί, εσύ ψηφίσεις Κασιδιάρη» «Εμπρός!» «Σουλίτσα τι κάνεις εσύ; Αλί εδώ» «….» «Σούλα» «Ουάααα, ουάααα» «Σούλα, τι κλαίει, Σούλα μωρό είναι αυτό;» «του, του, του!» «Καταραμένο μπακάλη, ληγμένες καπότες έφερε πάλι. Δεν ξέρει/δεν απαντώ» «Παρακαλώωωω» « Έλα Θανάση, Αλί εδώ» «Που χάθηκες βρε παλιόπαιδο» «Ε ξέρει εσύ. Από εδώ και από εκεί. Να σε κάνω ένα ερώτηση. Ποια ψηφίσεις δήμαρχο εσύ;» «Αχ τι να σου πω! Αναποφάσιστος είμαι κι εγώ κι όλα τα παιδιά στο Γκάζι. Είναι το ένα πιο καλό από το άλλο. Και δικά μας παιδιά όλα»

«Ναι ε! Μήπως τουλάχιστον ξέρει ποιο βγει τελικά δήμαρχο;» «Καλέ και τι είμαι εγώ να ξέρω; Το μαντείο των αδελφών;» «Αλό» «Γειά σου Αλκυώνη, Αλί σπίκιγκ» «Γεια σου και σένα παιδαρά μου. Τι κάνεις; Μου έχεις λείψει πάρα πολύ!» «Ναι, ναι, Αλί ξέρει. Τι ψηφίσεις δήμαρχο;» «Μα φυσικά Σακελλαρίδη. Τι άλλο;» «Ευχαριστώ. Μη ξεχνάς Αλί εσύ». «Εγώ να ξεχάσω Αλί; Που ξυπνάω και κοιμάμαι με τη σκέψη του!» «Γιες» «Γιες στη μούτρα σου» «Αλί κούκλε εσύ είσαι;» «Ναι» «Πήρες να μάθεις τι θα ψηφίσω στις εκλογές;» «Πού το ξέρεις;» «Για να σε γλυτώσω από το να γράφεις προκαταρκτικές μαλακίες το λέω» «Α ωραία. Τι ψηφίσει λοιπόν εσύ;» «Καμίνη ψηφίσει». «Τι λες μωρή, γιατί τι έκανε Καμίνη 4 χρόνια!» «Ο,τι έκανε και ο Αβραμόπουλος μείον τα κάγκελα. Συν ότι έδιωξε τους μετανάστες από το κέντρο» «Ναι γι’ αυτό πήγαμε όλες από τη Χαλάνδρι και πάνω». «Να δεις Αλί και να μου το θυμηθείς. Με τον Καμίνη, κανείς σας δεν θα μείνει». «Ναι» «Γεια σου Στέλλα» «Γεια σου Αλί» «Τι ψηφίσει εσύ εκλογές;» «Άρη Σπηλιωτόπουλο φυσικά» «Άει στο διάλο, τόσην ώρα αυτό περίμενε Αλί ακούσει» «Γιατί περίμενες να ακούσεις αυτό;» «Για να κάνει το δεύτερο ερώτηση τη γκάλοπ που είναι και τη σημαντικό» «Ακούω» «Πες Αλί μία λόγο ψηφίσει εσύ Άρη Σπηλιωτόπουλο» «Μπουυυυβ» Τη πολιτικό συμπέρασμα λοιπόν που βγαίνει από αυτή τη σούπερ γκάλοπ τη Αλί είναι, φίλοι Έλληνες, μη αφήνετε κόρες σας πηδηχτούν με Αλί γιατί μπορεί παπαριάσει τελείως τη εγκέφαλό της και ένα ημέρα αυτοαναφλεγεί!


Διεθνή Παρασκήνια Της Ρένας Ακριτίδου

Ψήφοι με... τον παρά του Ο γάλλος βιομήχανος και γερουσιαστής Σερζ Ντασό συνελήφθη με την κατηγορία της εξαγοράς ψήφων σε τρεις εκλογικές αναμετρήσεις στην περιφέρεια Κορμπέιγ-Εσόνζ, όπου ήταν δήμαρχος από το 1995 ως το 2009. Ο 88χρονος κατασκευαστής μαχητικών αεροσκαφών βρίσκεται στην τέταρτη θέση της λίστας του περιοδικού Forbes με τους πλουσιότερους ανθρώπους στη Γαλλία και στην 69η παγκοσμίως. Η περιουσία του υπολογίζεται σε 13 δισ. ευρώ. Οι ψήφοι αγοράστηκαν και για την εκλογή του αλλά και για την εκλογή του διαδόχου του, Ζαν Πιερ Μπεστέρ, ο οποίος διώκεται ήδη, μετά από καταγγελία πρώην αξιωματούχου στο δημαρχείο ότι έδινε δημοτικά διαμερίσματα σε οικογένειες με αντάλλαγμα τις ψήφους των μελών τους. Ο Ντασό είναι πρόεδρος του ομίλου Ντασό, ιδιοκτήτη της μεγαλύτερης συντηρητικής εφημερίδας της Γαλλίας Le Figaro. Ενδέχεται να κατηγορηθεί και για ξέπλυμα χρήματος, καθώς και για κακοδιαχείριση δημοσίων αγαθών, κατηγορίες που επισύρουν ποινή φυλάκισης. Το 1998, είχε καταδικαστεί σε διετή φυλάκιση με αναστολή στο Βέλγιο, για δωροδοκία μελών του σοσιαλιστικού κόμματος, προκειμένου να διασφαλιστεί συμβόλαιο αγοράς στρατιωτικού ελικοπτέρου – σκάνδαλο «Αγκούστα».

Βεγγιέρες στην αναμπουμπούλα

Οι ψήφοι αγοράστηκαν και για την εκλογή του αλλά και για την εκλογή του διαδόχου του, Ζαν Πιερ Μπεστέρ

Την πιο αιματηρή ημέρα των συγκρούσεων στην Ουκρανία, το Reuters μετέδιδε αποκλειστική πληροφορία, επικαλούμενη δηλώσεις μελών του κογκρέσου για επισκέψεις δύο ηγετών πρώην σοβιετικών δημοκρατιών στις ΗΠΑ. Πρώτος πρώτος αναμενόταν ο πρωθυπουργός της Γεωργίας Ιρακλί Γκαριμπασβίλι και κατόπιν, την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου, ο μολδαβός ομόλογός του Γ. Λεάνκα. Οι δύο χώρες, όπως και η Ουκρανία πριν από τις ταραχές, διαπραγματεύονται εμπορικές συμφωνίες με την ΕΕ. Μόσχα, ελήφθη;

Made by VW... Στελέχη του συνδικάτου εργαζομένων της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας Volkswagen διεμήνυσαν από το Βερολίνο σε αμερικανούς συναδέλφους τους ότι προτίθενται να μπλοκάρουν συμφωνίες της εταιρίας στον αμερικανικό νότο αν επιμείνουν να απέχουν από συνδικάτα. Εργαζόμενοι στο εργοστάσιο της VW στην Τσατανούγκα του Τενεσί είχαν απορρίψει νωρίτερα εκπροσώπησή τους από τη συνδικαλιστική ένωση των εργαζομένων στις αυτοκινητοβιομηχανίες των ΗΠΑ. Κυρίως ρεπουμπλικάνοι πολιτικοί στις ΗΠΑ υπερθεματίζουν κατά του συνδικαλισμού, θεωρώντας τον «απειλή για τα κέρδη και την εργασιακή ανάπτυξη», γεγονός που ώθησε μέχρι και τον Μπαράκ Ομπάμα να παρέμβει υπέρ του συνδικαλισμού στο Τσατανούγκα.

«Φυσιολογικό» ποσοστό θανάτων Το Εμιράτο του Κατάρ δέχεται πιέσεις να βελτιώσει τις συνθήκες εργασίας των μεταναστών εργατών, αλλά αν οι Ινδοί που εργάζονται στη χώρα περίμεναν συμπαράσταση από την πατρίδα τους, ατύχησαν. Αξιωματούχοι της Ινδίας και του Κατάρ επιμένουν ότι δεν είναι αφύσικα τα ποσοστά θανάτων ινδών εργατών που απασχολούνται σε κατασκευαστικά έργα για το Παγκόσμιο Κύπελλο του


2022. Σύμφωνα με την ινδική πρεσβεία στη Ντόχα, μέσα σε ένα χρόνο (2012-2013) πέθαναν περισσότεροι από 455 Ινδοί – κατά μέσο όρο, 20 κάθε μήνα. Όμως εκπρόσωπος του ινδικού υπουργείου Εξωτερικών υποστήριξε ότι οι περισσότεροι οφείλονταν σε φυσικά αίτια… Τον Ιανουάριο, το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων είχε μεταδώσει ότι 191 νεπαλέζοι εργάτες πέθαναν στο Κατάρ το

2013 (360 σε μία διετία), πολλοί εξ αυτών από «αφύσικη» καρδιακή ανακοπή. Τον Νοέμβριο, σε έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για τον κατασκευαστικό τομέα στο Κατάρ, είχε καταγραφεί σειρά παραβάσεων σε βάρος μεταναστών εργατών, μεταξύ των οποίων «μη πληρωμή μισθών, σκληρές και επικίνδυνες εργασιακές συνθήκες και σοκαριστικές συνθήκες στέγασης».

Ιταλία

ΤΡΟΧΟΣ ΤΗΣ ΤΥΧΗΣ

Ο αδίστακτος χειρισμός με τον οποίο ο δήμαρχος της Φλωρεντίας Ματέο Ρέντζι πλαγιοκόπησε σε διάσκεψη του Δημοκρατικού Κόμματος τον ιταλό πρωθυπουργό Ενρίκο Λέτα, ο οποίος τελικά παραιτήθηκε ανήμερα του Αγίου Βαλεντίνου, θύμισε σε πολλούς τη βιασύνη του Ευάγγελου Βενιζέλου να διεκδικήσει την προεδρία του ΠΑΣΟΚ μετά την εκλογική ήττα του στις εκλογές του 2007. Πιθανότατα ο Ρέντζι δεν θα απολάμβανε μια τέτοια σύγκριση. Αρέσκεται να φαντάζεται εαυτόν σαν άλλο Μπαράκ Ομπάμα. Αλλά ο Τύπος εντοπίζει περισσότερες ομοιότητες με τον Τόνι Μπλερ και το εγχείρημα εκείνου για τους Νέους Εργατικούς ή, ακόμη χειρότερα, με τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Και κρατά σημειώσεις για τις όποιες μέχρι τώρα επιτυχίες του, αλλά και για τις αμετροέπειές του. Της Ρένας Ακριτίδου


Ιταλία

Σ

τα νεανικά του χρόνια ο νέος πρωθυπουργός της Ιταλίας ήταν καθολικός πρόσκοπος και στα 19 του νικητής στον τηλεοπτικό «Τροχό της Τύχης». Απόφοιτος Νομικής, μέλος του χριστιανοδημοκρατικού Λαϊκού Κόμματος μέχρι τα '90, μεταπήδησε στο κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα το 2007 και, παρά τη δυσπιστία της παλιάς φρουράς, κατάφερε με καίριους ελιγμούς να αναλάβει την ηγεσία του με μια ενδιάμεση, όπως αποδείχθηκε, πενταετή στάση στο δημαρχείο της Φλωρεντίας. Τα φίλια πυρά του είχε δοκιμάσει πριν τον Λέτα, τον Δεκέμβριο, ο ηγέτης του ΔΚ Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι, αλλά και ο πολιτικός μέντοράς του, Λάπο Πιστέλλι – το 2008 ο Ρέντζι κατέθεσε υποψηφιότητα για δήμαρχος παρά την αντίθεση του κόμματος και κέρδισε το χρίσμα. Στο βιβλίο του «Ματέο ο Κατακτητής» ο Πιστέλλι παρομοιάζει τον Ρέντζι με το καρτούν RoadRunner, που προσπερνά με ταχύτητα, αφήνοντας τους άλλους να τρώνε τη σκόνη του. Ο Ρέντζι ψηφίστηκε με συντριπτική πλειοψηφία αρχηγός, μετά τον Μπερσάνι, και έκανε ελάχιστη υπομονή πριν δικαιώσει όσους προέβλεπαν ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την κυβέρνηση του Λέτα, που έζησε μόλις 10 μήνες, προερχόταν από το κόμμα του και ήταν η καυστική κριτική του Ρέντζι για αναποτελεσματικότητα. Σήμερα οι απογοητευμένοι από την επίμονη ύφεση Ιταλοί εναποθέτουν τις ελπίδες τους για επανεκκίνηση της χώρας τους στον νέο τους πρωθυπουργό, που εμφανίζει ένα αξιοπρόσεκτα φωτογενές επικοινωνιακό προφίλ. Οι λεγόμενοι image makers δεν θα είχαν να προσάψουν το παραμικρό στον Ρέντζι, δραστήριο και κατά δική του μαρτυρία αποτελεσματικό πολιτικό, παντρεμένο με φιλόλογο και πατέρα τριών παιδιών, ποδηλάτη, ενδεδυμένο με τζιν, πουκάμισα με ανοιχτό γιακά και σηκωμένα μανίκια και δερμάτινα μπουφάν. Μεγάλη η διαφορά από την παρέλαση των μισητών πολιτικών κοστουμιών… Κάποτε ολοκλήρωσε μια τηλεοπτική συζήτηση, λέγοντας ότι προσφέρει κάτι πολύ σπάνιο στην Ιταλία: Ελπίδα.


Πολιτικός ρεπόρτερ που καλύπτει τις εξελίξεις δήλωσε: «Πιστεύει ότι είναι ο Σούπερμαν». «Μεσσίας ή Διάβολος;» ήταν ένας από τους ηχηρούς τίτλους μετά την ψηφοφορία που προκάλεσε ο Ματέο Ρέντζι για την αποπομπή του Λέτα. «Ο Ρέντζι είναι σαν καρχαρίας, υπό την έννοια πως πρέπει να συνεχίσει, αλλιώς θα βουλιάξει. Έχει κάνει τα πάντα για να βελτιώσει την εικόνα του, να την κάνει αισθητή και τώρα είναι ο σωστός χρόνος για να χτυπήσει», είπε ο πρόεδρος του πανεπιστημίου Τζον Κάμποτ στη Ρώμη Φράνκο Παβοντσέλο. Ένα από τα συνθήματά του, ως δημάρχου Φλωρεντίας, ήταν: «Το είπαμε, έγινε». Όμως σύμβουλος της αντιπολίτευσης στον δήμο θεωρεί ότι ο κ. Ρέντζι είναι πολύ καλύτερος στη διατύπωση υποσχέσεων παρά στην τήρησή τους: «Πουλάει τον εαυτό του πολύ καλά».

Αχίλλειος πτέρνα Μπαίνοντας στην κυβέρνηση με τον τρόπο που το έπραξε, ο Ρέντζι έκλεψε

από τους συμπατριώτες του την ευκαιρία να τον εκλέξουν ηγέτη τους, έγραψε ο Economist. «Αυτή είναι η Αχίλλειος πτέρνα του, στην οποία θα στοχεύουν οι αντίπαλοί του κατά την πρωθυπουργία του. Και όπως έγινε σαφές στην περίπτωση του Γκόρντον Μπράουν στη Βρετανία, οι ψηφοφόροι σιχαίνονται να τους επιβάλλονται πρωθυπουργοί και μπορεί να εκδικηθούν όταν έρθει καιρός εκλογών. « Έχοντας εισβάλλει στο πολιτικό σκηνικό υποσχόμενος ανανέωση και διαζύγιο με τις βυζαντινές παραδόσεις της ιταλικής πολιτικής, ο Ρέντζι ίσως να κερδίζει τώρα εξουσία, με τον ίδιο τύπο ελιγμών που χαρακτήριζαν τις κυβερνήσεις ‘περιστρεφόμενη πόρτα’ των Χριστιανοδημοκρατών στο παρελθόν», έγραψε ο Τζέιμς Μακένζι στο Reuters. Πρόκειται για πολύ επικίνδυνο εγχείρημα του Ρέντζι και για τη χώρα και για τον ίδιο, είπε ο πολιτικός σύμβουλος του Μπερλουσκόνι, Τζιοβάνι Τότι, στην τηλεόραση της RAI.

Κατά τον Φραντσέσκο Γκρίλο, η πρωθυπουργία μπορεί να αποδειχθεί πύρρειος νίκη για τον Ρέντζι. Κατά τον Guardian, ωστόσο, το να αντικαταστήσει τον Λέτα χωρίς εκλογές «δεν είναι απαραιτήτως πολιτική αυτοκτονία, όπως φοβούνται υποστηρικτές του. Παραδόξως, ο Ρέτζι έχει το πλεονέκτημα ότι θα ηγηθεί μιας χώρας που δεν έχει εναλλακτική λύση από το να αλλάξει. Αν αποτύχει, οι συνέπειες θα είναι τεράστιες όχι μόνο για την Ιταλία, αλλά και για την ΕΕ συνολικά». Εκτός της κωλοτούμπας σε ό,τι αφορά την άμεση εντολή από το λαό, μια άλλη ασυνέπεια αφορά το ότι δήλωνε εχθρός των συνασπισμών που έδεναν κόμματα, τα οποία όφειλαν να αναμετρηθούν στην εκλογική αρένα. «Η συμμαχία που θα στηρίξει την κυβέρνησή του είναι ακριβώς αυτό. Ο Ρέντζι αναλαμβάνει μια δύσκολη αποστολή. Αντιμετωπίζει τρεις μεγάλες προκλήσεις: Να βοηθήσει να ξεπεραστεί η οικονομική κρίση και να αρχίσει η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας για τον στρατό των

"Παραδόξως, ο Ρέτζι έχει το πλεονέκτημα ότι θα ηγηθεί μιας χώρας που δεν έχει εναλλακτική λύση από το να αλλάξει. Αν αποτύχει, οι συνέπειες θα είναι τεράστιες όχι μόνο για την Ιταλία, αλλά και για την ΕΕ συνολικά"

νέων ανέργων, να προωθήσει νέο εκλογικό νόμο μέσω του κοινοβουλίου για να τερματιστεί η οικονομική παράλυση και να πετύχει θεσμικές μεταρρυθμίσεις. Όμως το να αντεπεξέλθει σε καθεμία από αυτές τις προκλήσεις προϋποθέτει συνεχή στήριξη καθενός εκ των τριών κύριων εχθρών του». Σε ό,τι αφορά στην εκλογική μεταρρύθμιση, το παράδοξο είναι ότι οι νέοι κανόνες του παιχνιδιού που προτείνει ο Ρέντζι ίσως βοηθήσουν να κερδίσει ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις, ένας συνασπισμός του Φόρτσα Ιτάλια, της Νέας Κεντροδεξιάς και της Λέγκας του Βορρά είναι πιο κοντά στο 37% απ’ ό,τι το ΔΚ. Το μεγάλο πλεονέκτημα του Ρέντζι είναι ότι κανένας εκ των αντιπάλων του δεν έχει όρεξη να κυβερνήσει μια κρίση που έχει κάψει όλους όσοι ανέλαβαν να την διαχειριστούν. Μία ακόμη αμφιλεγόμενη δέσμευσή του είναι ότι θα θεσπίσει νόμο που θα καθιστά ευκολότερες τις απολύσεις και προσλήψεις. Ένα άλλο ερωτηματικό  HOTDOC. • 27 φεβρουαρίου 2014 • 49

Ιταλία

"Κανείς δεν γνωρίζει τι θα συμβεί αύριο ή μεθαύριο. Πάμε για ευρωεκλογές. Ο Ρέντζι δεν έχει πει τίποτα για την Ευρώπη. Και το κύριο ερώτημα είναι ποια θα είναι η θέση της Ιταλίας στην Ευρώπη. Αυτό ήταν το μεγάλο ερώτημα τα τελευταία 2-3 χρόνια, μετά τον Μόντι, μετά τον Λέτα"


αφορά τη στάση του απέναντι στα αόρατα δίκτυα –μια χαλαρά καθορισμένη ομάδα φατριών του συστήματος, από το επιχειρηματικό λόμπι της Κονφιντούστρια μέχρι τη ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, από τις τράπεζες μέχρι μεγάλες εταιρίες όπως η Fiat και οι μεγάλες εφημερίδες Corriere della Sera και Republica–, που επέμενε να καταγγέλλει πριν αναλάβει πρωθυπουργός. Αλλά ήταν η κριτική στον Λέτα από ορισμένες από αυτές τις ισχυρές δυνάμεις που τον ώθησε να δράσει. Το πιο ισχυρό σινιάλο ήταν του επικεφαλής της Κονφιντούστρια, στις 6 Φεβρουαρίου, που παρατηρούσε αργό ρυθμό μεταρρυθμίσεων.

Ευχές και απορίες Η κεντροαριστερά σε Βρετανία, Γαλλία και αλλού παρατηρεί με προσοχή το φαινόμενο Ρέντζι. Άρθρο στους Financial Times αναφέρει ότι, μπορεί ο ίδιος να συγκρίνεται με Ομπάμα και Μπλερ, όμως καλύτερο μοντέλο είναι ο Ενρίκε Πένα Νιέτο. «Σε μια διαιρεμένη Ιταλία, μια δόση μεξικανικού ρεαλισμού μπορεί να είναι πιο χρήσιμη από την ψευδαίσθηση ενός αμερικανικού ονείρου». «Δεν είναι βουλευτής. Δεν εξελέγη ποτέ. Δεν έχει πολιτικές κατηγορίες, είναι νέος, πολύ ικανός. Τον αποκαλούν τούρμπο Ρέτζι. Τα κάνει όλα πολύ γρήγορα. Αλλά, μιλώντας ειλικρινά, ακόμη και στα

μεγάλα ΜΜΕ υπάρχουν πολλά ερωτηματικά για αυτή την παράξενη κατάσταση. Για παράδειγμα, διορίστηκε από τον πρόεδρο Ναπολιτάνο, χωρίς καν να πάει στο Κοινοβούλιο. Πρόκειται για ξεκάθαρη παραβίαση του Συντάγματος της Ιταλικής Δημοκρατίας, ο πρώην πρωθυπουργός Λέτα θα έπρεπε να πάει στη Βουλή να επιλύσει την κρίση... Όλα έγιναν μυστικά, θα έλεγα. Κανείς δεν ξέρει το πολιτικό πρόγραμμα του Ρέτζι. Δεν έχει κυβέρνηση και θα κάνει χρησιμοποιώντας συμμάχους του κ. Μπερλουσκόνι, ο οποίος κρίθηκε από δύο διαφορετικά δικαστήρια», είπε ο Τζουλιέτο Κιέζα, πρώην ευρωβουλευτής και πρώην ανταποκριτής της l'Unità στη Μόσχα. «Κανείς δεν γνωρίζει τι θα συμβεί αύριο ή μεθαύριο. Πάμε για ευρωεκλογές. Ο Ρέντζι δεν έχει πει τίποτα για την Ευρώπη. Και το κύριο ερώτημα είναι ποια θα είναι η θέση της Ιταλίας στην Ευρώπη. Αυτό ήταν το μεγάλο ερώτημα τα τελευταία 2-3 χρόνια, μετά τον Μόντι, μετά τον Λέτα». Ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς εξέφρασε την ελπίδα η νέα κυβέρνηση να φέρει σταθερότητα στην Ιταλία. «Το ελπίζω και για την Ευρώπη, καθώς στο δεύτερο μισό του 2014 η Ιταλία θα αναλάβει την προεδρία της ΕΕ».

Βοσνία

Γράφοντας τη λέξη

«πεινάω» σε τρεις γλώσσες Το ημερολόγιο έδειχνε 16 Οκτωβρίου 2013. Χιλιάδες Βόσνιοι ξεχύνονταν στους δρόμους του Σαράγεβο κι άλλων πόλεων της χώρας μεθυσμένοι από τη χαρά της πρόκρισης στα τελικά του Μουντιάλ της Βραζιλίας. Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί ότι, λίγους μήνες μετά, η λαϊκή ευθυμία θα μετατρεπόταν σε ωμή οργή. Του Βασίλη Σαμούρκα HOTDOC. • 27 φεβρουαρίου 2014 • 51

Βοσνία

E

τσι περιγράφει την αντίδραση του κόσμου στην αστυνομική βία κατά των εργατών της πόλης Τούζλα, στις 5 Φεβρουαρίου, ο ερευνητής ανθρώπινων δικαιωμάτων και ακτιβιστής Εμίν Εμίνατζιτς. «Αυτό που συνέβη τον Φλεβάρη του 2014 στη χώρα ειλικρινά δεν το περίμενα. Παρακολουθώ στενά τις κοινωνικές εξελίξεις μαζί με δίκτυα ακτιβιστών για τα ανθρώπινα δικαιώματα, και κανείς δεν το είχε προβλέψει». Η χημική βιομηχανία της Τούζλα αποτελούσε το οικονομικό στήριγμα της περιοχής. «Πριν από περίπου δέκα χρόνια ξεκίνησε ένα πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων. Εργοστάσια όπως αυτό της DITA άρχισαν να υπολειτουργούν, με την παραγωγή να πέφτει. Τότε ξεκίνησαν μαζικές απολύσεις, ενώ οι περισσότεροι εργάτες δεν πληρώνονταν για μήνες, ίσως και χρόνια», περιγράφει ο Εμίν. «Ζούσα στην Τούζλα από το 2002 μέχρι το 2010. Μετά τον πόλεμο τα πράγματα φαίνονταν να εξελίσσονται ομαλά. Άλλωστε, είχαμε επιτέλους ειρήνη, τι πιο σημαντικό; Όμως ο κατήφορος των τελευταίων 14 ετών δεν έχει προηγούμενο», λέει ο Εντίς Γιασάρεβιτς, ο οποίος βρέθηκε ανάμεσα στους χιλιάδες διαδηλωτές του Σαράγεβο που βγήκαν στους δρόμους». Οι διαμαρτυρίες των εργατών της Τούζλα ήταν ένα σύνηθες φαινόμενο. Κάθε Τετάρτη δεκάδες άνθρωποι συγκεντρώνονταν έξω από τα γραφεία της τοπικής κυβέρνησης ζητώντας πολιτική λύση, κάτι που δεν φαίνεται να άγγιζε τη βοσνιακή κοινωνία, όπως λέει ο Εμίν Εμίνατζιτς: «Κόσμος περνούσε από δίπλα τους κι έκανε σαν να μην υπήρχαν. Το θεωρούσε κάτι συνηθισμένο. Πίστευαν πως, όποια αντίδραση κι αν έρθει από το λαό, δεν θα γίνει τίποτα».

Εθνικός διχασμός και αστυνομική βία Ο πολιτικός διχασμός της Βοσνίας έχει βαθιές ρίζες στα εθνικά ζητήματα που διαιωνίστηκαν μετά τον εμφύλιο και τις συμφωνίες του Ντέιτον. Οι τρεις βασικές εθνότητες, Κροάτες, Σέρβοι και Βόσνιοι, χωρίστηκαν το 1995 σε δύο πολιτικές


οντότητες. Την Ομοσπονδία ΒοσνίαςΕρζεγοβίνης και τη Σερβοβοσνιακή Δημοκρατία. Η συνεχής εναλλαγή εκπροσώπων των δύο αυτών οντοτήτων στην προεδρία της χώρας, το πολύπλοκο και πολυπρόσωπο σύστημα διακυβέρνησης της βοσνιακής-μουσουλμανικής πλευράς και ολόκληρο το πολιτικό σύστημα βασίστηκαν πάνω στον εθνικό διχασμό και σε μια αέναη «εθνική απειλή». «Μετά τις πρώτες ώρες των συγκρούσεων στην Τούζλα, οι τρεις πολιτικές παρατάξεις –Σέρβοι, Κροάτες, Μουσουλμάνοι– κατηγόρησαν η μία την άλλη για υποκίνηση εθνικιστικής βίας. Σε κάποιες πόλεις στην αρχή έπιασε. Μία από τις λίγες εξαιρέσεις υπήρξε το Μόσταρ, όπου Κροάτες και Βόσνιοι κατέβηκαν στους δρόμους ενωμένοι», περιγράφει ο Άντι Χόντζιτς, κάτοικος του καντονιού Μόσταρ. Οι πορείες του Μόσταρ εξελίχθηκαν σε επιθέσεις εναντίον κυβερνητικών κτιρίων, όπως το αρχηγείο της κυβέρνησης, το δημαρχείο, το κτίριο της Βουλής και τα γραφεία του Κροατικού και του Βοσνιακού κόμματος. «Τα μέσα

ενημέρωσης και οι πολιτικοί κατηγόρησαν τους διαδηλωτές για χουλιγκανισμό και βιαιότητα. Ο κόσμος όμως εδώ είναι πλέον τρελός. Απαιτεί απαντήσεις εδώ και τώρα», λέει ο Άντι. Παρόμοιες επιθέσεις σε κυβερνητικά κτίρια πραγματοποιήθηκαν και σε άλλες πόλεις, ακόμη και στην πρωτεύουσα, όπου κάηκε το προεδρικό μέγαρο. «Μπορεί ανάμεσα στον κόσμο να υπάρχουν μερικοί που θέλουν απλώς να συγκρουστούν με την αστυνομία, όμως για μένα πρόκειται για καθαρή οργή του κόσμου και κυρίως των νέων», εξηγεί ο Εμίν Εμίνατζιτς. O Άντι Χόντζιτς βρέθηκε από την πρώτη στιγμή στις διαδηλώσεις και τις επιθέσεις στα κυβερνητικά κτίρια του Μόσταρ. «Την πρώτη μέρα οι συγκεντρωμένοι έφταναν τα 1.000 άτομα. Όταν ξεκίνησαν την πορεία τους, όλο και περισσότερος κόσμος ενωνόταν μαζί τους. Κατέληξαν να ξεπεράσουν τις 3.000. Τότε ξεκίνησαν τα βίαια επεισόδια. Οι νέοι ξεπήδησαν στις παρυφές της πορείας και συγκρούστηκαν με την αστυνομία, ενώ ο υπόλοιπος κόσμος

Εμίν Εμίνατζιτς

Άντι Χόντζιτς

Εντίς Γιασάρεβιτς

έκανε λίγο πίσω και τους επευφημούσε». Ο Εντίς Γιασάρεβιτς ήταν μπροστά στη σκηνή της επίθεσης εναντίον των κυβερνητικών κτιρίων της Τούζλα: «Από όσο γνωρίζω, εκείνοι που επιτέθηκαν ήταν κυρίως τα παιδιά των εργατών. Οι περισσότεροι ήταν 20χρονοι, υπήρχαν όμως και μεγαλύτερης ηλικίας άνθρωποι ανάμεσά τους. Μάζευαν αντικείμενα από το κτίριο –καρέκλες, υπολογιστές, οθόνες– και τα έκαιγαν. Όμως, στα 50 μόλις μέτρα υπήρχαν ανοιχτά καταστήματα, τα οποία δεν πείραξε κανείς. Ο στόχος ήταν σχεδόν αποκλειστικά τα κυβερνητικά κτίρια». Κατά τον Εμίν Εμίνατζιτς, η αστυνομική βιαιότητα ήταν ο λόγος που η κατάσταση ξέφυγε από τον έλεγχο. «Αν δεν υπήρχε αυτή η αντίδραση από την αστυνομία, ίσως να μην είχε γίνει τίποτα. Είναι πολύ πιθανό να είχαμε απλώς άλλη μία διαδήλωση εργατών». Η στάση της αστυνομίας άλλαξε στην πορεία, παρατηρεί και ο Εντίς Γιασάρεβιτς. «Οι συγκρούσεις στην αρχή ήταν σφοδρές. Όμως, δύο-τρεις μέρες μετά, τους είδα [τους αστυνομικούς] με βρόμικες στολές,

"Ο κολλητός μου είναι Σέρβος. Ένας από τους πιο παλιούς μου φίλους είναι Κροάτης. Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα ανάμεσα στον κόσμο. Στο κάτω-κάτω, όλοι Βόσνιοι είμαστε" ασπίδες και κράνη, και με απλές χειρουργικές μάσκες στο πρόσωπο να στέκονται απέναντί μας. Αυτή ήταν μια θλιβερή εικόνα. Έπειτα έκαναν πίσω. Είτε έλαβαν εντολές, είτε διαπίστωσαν ότι μερικές εκατοντάδες δεν μπορούν να τα βάλουν με 10.000 εξαγριωμένους πολίτες. Τότε ξεκίνησαν οι επιθέσεις στα κυβερνητικά κτίρια». Τα συνθήματα στους τοίχους των μισοκαμμένων κρατικών κτιρίων γράφουν «τέλος στον εθνικισμό» [stop

nationalizmu]. Ο Εντίς είναι Βόσνιοςμουσουλμάνος, όμως ο εθνικός διχασμός είναι κάτι που στο δικό του μυαλό δεν μπορεί να χωρέσει: «Ο κολλητός μου είναι Σέρβος. Ένας από τους πιο παλιούς μου φίλους είναι Κροάτης. Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα ανάμεσα στον κόσμο. Στο κάτω-κάτω, όλοι Βόσνιοι είμαστε». « Ένα γκράφιτι στην Τούζλα έλεγε “πεινάω” σε τρεις γλώσσες. Ο κόσμος φωνάζει “Τα παιδιά μας πεινάνε. Δεν μας νοιάζει τι λένε για τα εθνικά ζητήματα κι άλλες τέτοιες αηδίες”», λέει ο Εμίν Εμίνατζιτς και συνεχίζει: «Εδώ και 20 χρόνια, όποτε πάει να δημιουργηθεί μια κρίση, οι Σέρβοι [το κόμμα] ρίχνουν το φταίξιμο στους μουσουλμάνους, οι μουσουλμάνοι στους Κροάτες κ.ο.κ. Φτάνει πια. Ο κόσμος δείχνει ότι επιτέλους τους κατάλαβε και απαιτεί να πάρει την κατάσταση στα χέρια του». «Από την εποχή που ζούσα στην Τούζλα, μόνο άσχημες ιστορίες μου έρχονται στο μυαλό», εξομολογείται ο Εντίς Γιασάρεβιτς. «Μία από αυτές αφορά την Εμίνα Μπουσούλαντιτς, μια ερευνήτρια στον τομέα της παρασκευής  HOTDOC. • 27 φεβρουαρίου 2014 • 53

Βοσνία

Ένα από τα κύρια αιτήματα των διαδηλωτών είναι να σταματήσει η διαφθορά και η διαπλοκή της οικονομικής και πολιτικής ελίτ. Το εγχείρημα της Τούζλα εξελίχθηκε σε έναν πρωτοφανή μοχλό πολιτικής πίεσης

σαμπουάν στο εργοστάσιο της DITA. Μετά την ιδιωτικοποίησή του, το εργαστήριο τεχνολογικής έρευνας μετατράπηκε σε αποθήκη εμπορευμάτων. Η ίδια αλλά και πολλοί επιστήμονες έμεναν απλήρωτοι. Η Εμίνα μαζί με άλλους συναδέλφους της ξεκίνησαν το 2006 ένα δικαστικό αγώνα ενάντια στον καινούριο ιδιοκτήτη, ο οποίος είχε παραβιάσει τους όρους εξαγοράς, και τα δικαστήρια έκριναν υπέρ τους. Μιλάμε για πάνω από 150 δικαστικές αποφάσεις που δικαίωσαν τους εργαζόμενους, αλλά ποτέ δεν


εφαρμόστηκαν. Οι εργάτες συνέχισαν τις κινητοποιήσεις. Έστησαν ακόμη και ένα μικρό αντίσκηνο έξω από το εργοστάσιο, όπου κρατούσαν καθημερινές σκοπιές. Την ημέρα οι γυναίκες και το βράδυ οι άνδρες. Η Εμίνα αρρώστησε και χρειάστηκε να νοσηλευτεί στο τοπικό νοσοκομείο. Όταν οι τεχνικοί του νοσοκομείου αναγνώρισαν το όνομά της, είπαν: “Αυτή είναι εργάτρια της DITA. Δεν έχει ασφάλεια. Αφού δεν έχει να δώσει τα 5.000 ευρώ της επέμβασης, διώξτε την”. Ευτυχώς που ο γιος της είναι γιατρός. Κατάφερε τελικά να την σώσει». Ένα από τα κύρια αιτήματα των διαδηλωτών είναι να σταματήσει η διαφθορά και η διαπλοκή της οικονομικής και πολιτικής ελίτ. Το εγχείρημα της Τούζλα εξελίχθηκε σε έναν πρωτοφανή μοχλό πολιτικής πίεσης. Μετά την παραίτηση τεσσάρων τοπικών πρωθυπουργών στα κροατο-μουσουλμανικά καντόνια Τούζλα, Ούνσκι-Σάνσκι, Ζένιτσα- Ντομπόι και Σαράγεβο, τοπικές λαϊκές συνελεύσεις πραγματοποιούνται καθημερινά και θέτουν πολύ συγκεκριμένα αιτήματα. Όπως λέει κι ο Εμίν Εμίνατζιτς, «πρόκειται για μια δράση η οποία ειδικά στην Τούζλα έχει πάρει μαζικές διαστάσεις. Μετά την πρώτη συνέλευση σε έναν μικρό χώρο ακτιβιστών, φτάσαμε να συγκεντρωνόμαστε περισσότερα από 1.000 άτομα. Για να καταφέρουμε να χωρέσουμε όλοι μετακινηθήκαμε στο Εθνικό Θέατρο της πόλης!» Στις 7 Φεβρουαρίου έκανε τον γύρο του κόσμου η πρώτη διακήρυξη των πολιτών της Τούζλα, η οποία μεταξύ άλλων ζητούσε την παραίτηση της κυβέρνησης και την ανάληψη της εξουσίας από μια ομάδα χειραγωγημένων πολιτικών μέχρι τις προγραμματισμένες εκλογές του 2014. Ζητούσαν επίσης την άμεση επίλυση των προβλημάτων στα εργοστάσια της περιοχής, τη λογοδότηση όσων παραβίασαν τους κανονισμούς, την επιστροφή των παράνομων εσόδων και την εξίσωση των μισθών των κυβερνητικών με τους υπαλλήλους του δημόσιου τομέα. «Η ανεργία αυτή τη στιγμή είναι επίσημα 27,5% και ανεπίσημα πάνω από 40%. Η μαύρη εργασία είναι θεσμός. Ο

μέσος μισθός είναι 420 ευρώ, αλλά οι περισσότεροι αμείβονται με πολύ λιγότερα χρήματα. Όμως πολλοί είναι εκείνοι που θεωρούν τους εαυτούς τους τυχερούς επειδή έχουν μια δουλειά, ακόμη κι αν δεν μπορούν να ζήσουν», λέει ο Εμίν Εμίνατζιτς. «Πρέπει να προσέξουμε πολύ. Δεν χρειαζόμαστε απλώς και μόνο κάποια νέα πρόσωπα, τα οποία μπορεί από τη μια στιγμή στην άλλη να αλλάξουν πολιτική για να διατηρηθούν στην εξουσία. Θέλουμε να δημιουργήσουμε τις δικές μας προοπτικές. Να πάρουμε για πρώτη φορά την κατάσταση στα χέρια μας».

Μουδιασμένη η διεθνής κοινότητα Ένα σχόλιο του ύπατου αρμοστή Βαλεντίν Ίντσκο, ο οποίος κατέχει υπερεξουσίες που του δίνουν τη δυνατότητα να παρακάμψει ακόμη και τις αποφάσεις της βοσνιακής κυβέρνησης, σε συνδυασμό με την επίσκεψη του τούρκου υπουργού Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου στη χώρα μία εβδομάδα μετά το ξέσπασμα των διαδηλώσεων, δημιούργησε περίεργους ιστορικούς συνειρμούς στο μυαλό του Εμίν Εμίνατζιτς: «Ο αυστριακός Ίντσκο είπε πως, αν η κρίση συνεχιστεί, πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο ανάπτυξης στρατιωτικών δυνάμεων της ΕΕ στη Βοσνία. Την ίδια στιγμή ο τούρκος αξιωματούχος ήρθε με σκοπό να “αποκαταστήσει την ομαλότητα”. Έχει πολύ πλάκα όλο αυτό. Στο Facebook ο κόσμος γράφει ότι “Οι αυτοκρατορίες αντεπιτίθενται”!» Η συμπαράσταση από τις άλλες πρώην γιουγκοσλαβικές δημοκρατίες είναι κάτι που, σύμφωνα με τον Εμίν, συνδέεται με τα προβλήματα που βιώνουν. «Μιλώντας από την πλευρά των κατοίκων [των πρώην γιουγκοσλαβικών δημοκρατιών], υπάρχει πολύ θερμή συμπαράσταση. Ειδικά από τη Σερβία και την ΠΓΔΜ, οι οποίες βιώνουν τα ίδια προβλήματα με τη Βοσνία. Αυτό όμως που πρέπει όλοι να καταλάβουν είναι ότι, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στην Ουκρανία, εμείς αγωνιζόμαστε για την ίδια μας την ύπαρξη».

συνέντευξη Στον Μιχάλη Νευραδάκη

Σώσαμε μερικούς από τους πλουσιότερους

Μαρκ Μπλάιθ

ανθρώπους της Ευρώπης Σε βάρος της Ελλάδας HOTDOC. • 27 φεβρουαρίου 2014 • 55

Ο

Mark Blyth είναι καθηγητής πολιτικής οικονομίας στο πανεπιστήμιο Brown των Ηνωμένων Πολιτειών και συγγραφέας του βιβλίου «Austerity: The History of a Dangerous Idea,» το οποίο επιλέχθηκε από τους Financial Times ώς ένα από τα καλύτερα βιβλία του 2013. Σε συνέντευξη του στο Hot Doc μίλησε για την ιστορική αποτυχία της λιτότητας και την λανθασμένη αντιμετώπιση της κρίσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

συνέντευξη

Πόσο παλιά ιστορία είναι η πολιτική της λιτότητας; Πρέπει να γυρίσουμε στη γέννηση της θεωρίας του καπιταλισμού, στην εποχή του Τζον Λοκ και της αγγλικής επανάστασης του 17ου αιώνα. Εκείνη την εποχή υπήρχαν κάποιοι που αποφάσισαν ότι το ιερό δικαίωμα του βασιλιά δεν επαρκούσε πια και ήθελαν να αναδιανείμουν τη γη μεταξύ τους. Για να το κατορθώσουν αυτό, το παράδοξο ήταν πως έπρεπε να αναλάβουν την εξουσία και τον έλεγχο του κράτους. Το βρόμικο μυστικό του φιλελευθερισμού είναι ότι οι αγορές δεν δημιουργούνται από μόνες τους, αλλά από το κράτος ή με τη βοήθειά του. Μετά όμως υπάρχει πρόβλημα, επειδή ένα κράτος που είναι αρκετά ισχυρό για να σε υπερασπίσει εναντίον εκείνων που θέλουν να πάρουν τη γη σου, είναι επίσης αρκετά ισχυρό για να πάρει το ίδιο τη γη σου! Έτσι, ο φιλελευθερισμός πάντα είχε μια σχέση αγάπης-μίσους με το κράτος. Δεν το εμπιστεύεται αλλά ταυτόχρονα το χρειάζεται. Από αυτές τις αμφιβολίες δημιουργείται η ιδέα της οικονομικής λιτότητας. Η θεωρία λέει πως, όποτε υπάρχει οικονομική κρίση και χρειάζονται περικοπές, αντί να κοπούν οι υπερβολές που δημιούργησαν τη φούσκα, είναι οι κρατικές δαπάνες που πρέπει να μειωθούν.

Εσείς υποστηρίζετε πως οι τράπεζες είναι αυτές που ευθύνονται για την οικονομική κρίση. Δεν κατακρίνω τις τράπεζες χωρίς λόγο, αλλά το πρόβλημα ξεκινάει όταν αυτές γίνονται υπερβολικά μοχλευμένες. Τότε πια βρίσκονται σε ευάλωτη θέση, και όταν η αγορά στενεύει, οι τράπεζες πάνε στο κράτος και λένε ότι


πρέπει να διασωθούν, γιατί, αν καταρρεύσουν, όλοι θα καταστραφούν. Αυτός είναι εκβιασμός. Πολλά έχουν ειπωθεί για το γεγονός ότι το 2010 η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε πως το έλλειμμα της χώρας ήταν μεγαλύτερο από ό,τι έλεγαν πριν. Αυτό ενόχλησε τις αγορές. Αλλά αυτό που πραγματικά ταρακούνησε τις αγορές ήταν η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας τον Μάιο του 2009 ότι δεν θα καλύψει όλα τα δημόσια χρέη της ευρωζώνης. Δεν υπήρχε κανένας μηχανισμός προστασίας από μια επίθεση των επενδυτών στις αγορές και έτσι οι αγορές διαφοροποίησαν τις τιμές των ομολόγων της Ελλάδας και άλλων χωρών σε σχέση με αυτά της Γερμανίας. Από εκεί ξεκίνησε το πρόβλημα. Ακούσαμε πολλά για τα όργια κρατικών δαπανών στην Ελλάδα, αλλά, αν κοιτάξουμε τις δημόσιες δαπάνες της την πρώτη δεκαετία του 2000, θα δούμε πως ήταν στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Στην πενταετία 2001-2006 δεν υπήρχε καν αύξηση των δαπανών. Όσο για τον μύθο πως αυτά τα όργια δαπανών είχαν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία πολλών αχρείαστων θέσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα, τα στατιστικά της Ελλάδας δεν διαφέρουν από αυτά της Μεγάλης Βρετανίας. Ακούγονται πολλές ανοησίες για την Ελλάδα, με στόχο να σκεπαστεί το γεγονός ότι σώσαμε μερικούς από τους πλουσιότερους ανθρώπους της Ευρώπης σε βάρος των φτωχότερων.

Τα τελευταία 100 χρόνια υπήρχαν πολλές περιπτώσεις όπου εφαρμόστηκαν πολιτικές οικονομικής λιτότητας. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα αυτών των πολιτικών; Το πρόβλημα ξεκίνησε τον 19ο αιώνα, όταν το κράτος μεγάλωνε εξαιτίας των

πιέσεων των φιλελεύθερων μεταρρυθμιστών. Έλεγαν πως η πολιτεία έπρεπε να απορροφήσει τις υπερβολές της αγοράς για να προστατέψει την ίδια την αγορά από μια ενδεχόμενη επανάσταση. Για αυτό τον λόγο δημιουργήθηκε το κράτος πρόνοιας. Το πρόβλημα είναι πως αυτή η κρατική πρόνοια είναι ακριβή και ανά διαστήματα οι αγορές αντιμετωπίζουν κρίση. Όταν γίνεται αυτό, υπάρχει επιλογή: Μπορεί το κράτος να αυξήσει τις δαπάνες, κάτι που το καταφέρνει με τη φορολόγηση των πλουσίων, με στόχο την επαναφορά της ομαλότητας, ή εναλλακτικά μπορεί να μειώσει τις κρατικές δαπάνες, χτυπώντας τους φτωχότερους. Το πρόβλημα που βλέπουμε τώρα στην ευρωζώνη είναι όταν όλοι προσπαθούν να κάνουν περικοπές ταυτόχρονα. Τότε το αποτέλεσμα είναι ότι σταματάει η ανάπτυξη και το χρέος αυξάνεται αντί να μειώνεται. Ίσως το καλύτερο παράδειγμα είναι από την Ιαπωνία της δεκαετίας του ’20. Η Ιαπωνία ήταν από τους νικητές του Α’ Παγκοσμίου πολέμου και πίστευε πως θα ακολουθούσαν χρυσές εποχές. Ήταν η νέα βιομηχανική δύναμη της περιοχής και η οικονομία της στηριζόταν στις εξαγωγές, έχοντας αντιγράψει το γερμανικό μοντέλο, όπως έχει κάνει η ευρωζώνη σήμερα. Και μετά ξεκίνησε η παγκόσμια οικονομική ύφεση. Αντί να εφαρμόσει μέτρα οικονομικής αντιστάθμισης, εφάρμοσε ακραία μέτρα λιτότητας, με αποτέλεσμα να μειωθεί το ΑΕΠ κατά 30% σε τρία χρόνια. Αυτή ήταν η περίοδος Showa, και ο στόχος τότε, όπως και σήμερα στην Ευρώπη, ήταν να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα μέσω των περικοπών. Το

Με τέτοια αρνητική προϊστορία, γιατί επέλεξαν η ΕΕ και το ΔΝΤ να εφαρμόσουν σκληρά μέτρα λιτότητας όταν ξέσπασε η κρίση; Επειδή στα σημερινά δημοκρατικά πολιτεύματα κανένας δεν θέλει να παραδεχτεί πως οι τράπεζες μας εκβιάζουν. Και αυτό γίνεται στην πραγματικότητα. Μιλάμε συχνά για τους πλουσιότερους, το 1%, αυτούς που ελέγχουν το 40% του παγκόσμιου πλούτου, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Oxfam. Ας το επεκτείνουμε: Στις χώρες-μέλη του ΟΟΣΑ, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, οι πλουσιότεροι, το 30%, ελέγχουν το 90% του πλούτου. Αυτό το 30% χαίρεται όταν το κράτος επεμβαίνει και διασώζει τις τράπεζες, επειδή ταυτόχρονα διασώζει τις περιουσίες του και τις επενδύσεις του. Υπάρχει όμως κόστος: Η κατακόρυφη αύξηση του δημόσιου χρέους. Ποιος το πληρώνει; Οι φτωχότεροι, που λαμβάνουν μισθούς ή πρόνοια από το κράτος.

Ποιες πολιτικές θα έπρεπε να ακολουθήσει η Ευρώπη όταν ξέσπασε η κρίση; Έπρεπε να ακολουθήσουν το παράδειγμα των Αμερικανών, οι οποίοι παραδέχτηκαν πως υπάρχει τραπεζική κρίση. Όταν υπάρχει τραπεζικό πρόβλημα, αντιμετωπίζεις το τραπεζικό πρόβλημα και όχι κάποιο άλλο πολιτικό πρόβλημα. Δεν λες πως οι Έλληνες είναι το πρόβλημα, όταν στην πραγματικότητα εργάζονται κατά μέσο όρο 600 ώρες περισσότερο ετησίως από τους Γερμανούς. Και δεν δημιουργείς διχασμό ανάμεσα στις βορειοευρωπαϊκές και νοτιοευρωπαϊκές χώρες. Πώς αντιμετωπίζεις μια τραπεζική κρίση λοιπόν; Καταρχάς εξαναγκάζεις τις τράπεζες να αποδεχτούν τις απώλειές τους. Πώς το κατορθώνεις αυτό χωρίς να καταρρεύσει ολόκληρο το σύστημα; Το κάνεις αναπτύσσοντας τις δυνάμεις της ΕΚΤ. Η ΕΚΤ λέει πως δεν μπορεί να διασώσει τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Μάλλον δεν έχει καταλάβει τον ρόλο της! Η δουλειά της είναι να διασώζει, να κλείνει τις τράπεζες που έχουν

καταρρεύσει και να αποδίδει ποινικές ευθύνες. Το μόνο που έχει γίνει στην Ευρώπη μέχρι στιγμής είναι η διάσωση, και κανένας δεν έχει λογοδοτήσει. Το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα είναι δύο φορές πιο μοχλευμένο και τρεις φορές μεγαλύτερο από αυτό των ΗΠΑ. Υπάρχουν ευρωπαϊκές χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου η αναλογία των κεφαλαίων των τραπεζών σε σχέση με το ΑΕΠ της χώρας αντιστοιχεί σε 450%! Η Deutsche Bank αντιστοιχεί στο 86% του γερμανικού ΑΕΠ, ενώ η αναλογία λειτουργικής μόχλευσης τους είναι 40:1! Μιλάμε για μεγαθήρια, πολύ μεγαλύτερα από τις οικονομίες των χωρών από τις οποίες υποτίθεται ότι εποπτεύονται. Και στο μεταξύ η Ευρώπη έχει εξάρτηση με τη λιτότητα και για αυτό τον λόγο δεν αναπτύσσεται και δεν θα αναπτυχθεί.

Ακούμε συνεχώς για την οικονομική ανάκαμψη της Ευρώπης, πως η κατάσταση καλυτερεύει και πως τα μέτρα λιτότητας αποδίδουν. Μπερδεύουν αιτία και αποτέλεσμα. Οι χώρες που εφάρμοσαν περικοπές, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, έχουν χάσει έως το 30% του ΑΕΠ τους. Η Ιρλανδία πανηγυρίζει την επιστροφή της στις αγορές. Και όμως, η ανεργία παραμένει σε υψηλότατα επίπεδα, ενώ ουσιαστικά δεν υπάρχει κανένας στη χώρα κάτω των 25 ετών, καθώς όλοι έχουν μεταναστεύσει. Πώς θα αποπληρώσουν το χρέος που έχουν συσσωρεύσει, όταν οι περικοπές που εφαρμόζουν δημιουργούν ακόμα περισσότερο χρέος; Το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα είναι τερατώδες, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί είναι ανίκανοι να χειριστούν το θέμα και η Γερμανία, ακόμα και αν το επιθυμούσε, δεν είναι αρκετά μεγάλη για να δώσει λύσεις από μόνη της. Η εναλλακτική επιλογή θα ήταν να δημιουργήσουν νέους, ενιαίους δημοσιονομικούς κανόνες. Αλλά αυτό δεν θα συμβεί όσο οι Γερμανοί προτιμούν να μετατρέπουν όλες τις ευρωπαϊκές οικονομίες σε απομίμηση της δικής τους, να έχουν όλες οι χώρες πλεόνασμα εξαγωγών ταυτόχρονα. Αυτό είναι μαθηματικά και πρακτικά αδύνατο. HOTDOC. • 27 φεβρουαρίου 2014 • 57

συνέντευξη

πρόβλημα όμως ήταν ότι η παγκόσμια οικονομία έμπαινε σε ύφεση και δεν μπορούσες να γίνεις αρκετά ανταγωνιστικός. Και όσο περισσότερες περικοπές έκανε, τόσο περισσότερο μειωνόταν η εγχώρια ζήτηση. Τελικά δεν υπήρχε τίποτε άλλο που μπορούσε να κοπεί εκτός από τις στρατιωτικές δαπάνες. Μετά από αλλεπάλληλες μειώσεις επί σειρά ετών, έγινε πραξικόπημα, ο στρατός δολοφόνησε τους πολιτικούς ηγέτες, κατέβαλαν την εξουσία και ξεκίνησαν μια επεκτατική πολιτική στην Κίνα και στη νοτιοανατολική Ασία.

Όταν η αγορά στενεύει, οι τράπεζες πάνε στο κράτος και λένε ότι πρέπει να διασωθούν, γιατί, αν καταρρεύσουν, όλοι θα καταστραφούν. Αυτός είναι εκβιασμός. Ακούσαμε πολλά για τα όργια κρατικών δαπανών στην Ελλάδα, αλλά, αν κοιτάξουμε τις δημόσιες δαπάνες της την πρώτη δεκαετία του 2000, θα δούμε πως ήταν στον ευρωπαϊκό μέσο όρο

Silk Road

Ο μεταξένιος

δρόμος του εγκλήματος

Τον Οκτώβριο του 2013 το FBI, με μια κολοσσιαίων διαστάσεων επιχείρηση, εντόπισε και έκλεισε το Silk Road, τη μαύρη αγορά του διαδικτύου, συλλαμβάνοντας τέσσερα άτομα. Ο Δρόμος του Μεταξιού, όπως αποκαλύφθηκε, ήταν στρωμένος με ναρκωτικά, όπλα, ακόμη και πληρωμένους δολοφόνους. Με αφορμή τη δίκη του φερόμενου ως δημιουργού της αμαρτωλής ιστοσελίδας, ρίχνουμε μια ματιά πίσω από τις μεταξένιες κουρτίνες. Του Γιάννη Καρτερού


Τ

ο Silk Road ήταν ευρέως γνωστό ως το e-Bay των ναρκωτικών. Πήρε το όνομά του από τον ιστορικό Δρόμο του Μεταξιού, που συνέδεε τα εμπορικά κέντρα της Ασίας με τη Μεσόγειο. Όμως, ο διαδικτυακός δρόμος του μεταξιού δεν ήταν στρωμένος με μετάξι, αλλά με ναρκωτικές ουσίες. Πριν από το κλείσιμό της, η ιστοσελίδα φιλοξενούσε πάνω από 10.000 είδη προς πώληση, με το 70% από αυτά να είναι ναρκωτικά παντός είδους, από άκακη κάνναβη μέχρι βαριά χημικά παραισθησιογόνα. Υπήρχαν πάντως και νομιμότατα προϊόντα προς πώληση, όπως εξαρτήματα υπολογιστών, βιβλία, μουσικές κλπ., όμως σε πολύ μικρά ποσοστά. Οι συναλλαγές γίνονταν αποκλειστικά μέσω του ηλεκτρονικού συναλλάγματος Bitcoin (Hot Doc 41), ενώ η πρόσβαση στο site γινόταν μόνο μέσω ToR Network (Hot Doc 25). Αυτό έδινε πλήρη ανωνυμία και σε πωλητές αλλά και σε αγοραστές, διευκολύνοντας τις αγοραπωλησίες. Παράλληλα όμως διεύρυνε ανεξέλεγκτα τα όρια στα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που προσφέρονταν. Κατά καιρούς στο Silk Road είχαν ανέβει πωλητήρια για παιδική πορνογραφία, πληρωμένους δολοφόνους, ακόμα και για όπλα μαζικής καταστροφής.

Dread Pirate Roberts Την 1η Οκτωβρίου 2013 ο Ρος Ούλμπριχτ βρισκόταν στη δημοτική βιβλιοθήκη του Σαν Φρανσίσκο όταν πράκτορες του FBI τον πλησίασαν και τον συνέλαβαν. Η έρευνα για τον εντοπισμό του διήρκεσε

πάνω από χρόνο, ενώ, όπως αναφέρει ο Guardian σε δημοσιεύματα της εποχής, χρειάστηκαν μόλις δύο ημέρες από τη σύλληψή του για να κλείσουν την ιστοσελίδα, κάτι που φανερώνει το μέγεθος της επιχείρησης. Η βρετανική εφημερίδα ανέλυσε το προφίλ του Ούλμπριχτ: 29 χρόνων, μεγαλωμένος στο Όστιν του Τέξας, με πτυχίο Φυσικής και Μηχανολογίας, βαρόνος ναρκωτικών. Τουλάχιστον έτσι τον χαρακτήριζε το FBI. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες της υπηρεσίας, ο Ούλμπριχτ είχε διατάξει δύο δολοφονίες κατά τη διάρκεια της θητείας του στο τιμόνι του Silk Road, η μία εκ των οποίων ήταν στημένη από το FBI. Αναρτούσε κείμενα στην ιστοσελίδα ως Dread Pirate Roberts, ή αλλιώς DPR, όνομα που πήρε από τον ομώνυμο χαρακτήρα της ταινίας The Princess Bride (Τρελές Ιστορίες Έρωτα και Φαντασίας), ενώ διαχειριζόταν το Silk Road είτε από το σπίτι του είτε από ένα καφέ στη γειτονιά του. Ο εντοπισμός του έγινε μετά από εκτεταμένες έρευνες, από τον ίσως καλύτερο πράκτορα του FBI για τέτοιες υποθέσεις, τον Κρίστοφερ Τάρμπελ. Ο συγκεκριμένος πράκτορας το 2011 είχε εντοπίσει και συλλάβει τον Έκτορ «Σαμπού» Μονσέγκουρ, ηγέτη της διαβόητης ομάδας χάκερ LulzSec. Ο φερόμενος –δεν είχε αποδειχθεί ακόμη ο ρόλος του– ως δημιουργός αρνήθηκε όλες τις κατηγορίες που του απαγγέλθηκαν, βάζοντας τέλος στις φήμες ότι συνεργάζεται με τις αρχές με αντάλλαγμα τη μείωση της ποινής του. Οι κατηγορίες

περιλάμβαναν απόπειρα δολοφονίας, αγοραπωλησία ναρκωτικών, ξέπλυμα χρήματος αλλά και συνεχιζόμενη εγκληματική επιχείρηση, μια κατηγορία που συνήθως απαγγέλλεται σε αρχηγούς καρτέλ ναρκωτικών ή αρχιμαφιόζους. Μόνο η τελευταία κατηγορία έχει ως μικρότερη επιβληθείσα ποινή φυλάκιση 20 ετών. Στις 27 Φεβρουαρίου, ημέρα κυκλοφορίας αυτού του τεύχους, η αμερικανική κυβέρνηση θα έχει παραδώσει στοιχεία από υπολογιστές που κατασχέθηκαν κατά τη διάρκεια της έρευνας στον δικηγόρο του Ούλμπριχτ, Τζόσουα Ντράτελ (γνωστό από δίκες στις οποίες είχε αναλάβει την υπεράσπιση κρατουμένων του Γκουαντάναμο), ενώ η δίκη ορίστηκε τελικά για τον Νοέμβριο του 2014. Ο Ούλμπριχτ κρίθηκε προφυλακιστέος, χωρίς τη δυνατότητα καταβολής χρηματικής εγγύησης.

Μεταξένια επιστροφή Ένα μήνα μετά, στα μέσα Νοεμβρίου, προς έκπληξη πολλών και προσμονή περισσότερων, το Silk Road αναγεννήθηκε κυριολεκτικά από τις στάχτες του, υπό την ονομασία Silk Road 2.0, γεμίζοντας αμφιβολίες τις αμερικανικές αρχές για το κατά πόσο έχουν συλλάβει τους σωστούς ανθρώπους. Το Silk Road 2.0 ανέβηκε αρχικά με διαχειριστή έναν δεύτερο, ψευδοDPR, ίσως σε μια προσπάθεια αποπροσανατολισμού των ερευνών. Παράλληλα, οι χρήστες του SR διατείνονταν πως ο Ούλμπριχτ δεν είναι ο ιθύνων νους της σελίδας. Ωστόσο, από τη στιγμή της σύλληψης του τελευταίου, ο διαχειριστής  HOTDOC. • 27 φεβρουαρίου 2014 • 59

Silk Road

καρέκλα μου και θα περιμένω να δω τι θα γίνει», γράφει ένας από τους χρήστες του παλιού SR σε ένα από τα υποφόρουμ που φιλοξενείται στο Reddit. Άλλοι φάνηκαν να μην πιστεύουν πως πρόκειται για το αυθεντικό SR, παρά για μια κατασκευασμένη από το FBI σελίδα, σχεδιασμένη να παγιδέψει ανυποψίαστους χρήστες.

Ο Δρόμος του Μεταξιού και της Απώλειας

Η αρχική σελίδα του Silk Road 2.0, στην οποία μπορεί κανείς να βρει ναρκωτικά κάθε είδους.

Dread Pirate Roberts έκανε ελάχιστες αναρτήσεις, στις οποίες διαβεβαίωνε πως το νέο site είναι πιο ασφαλές από το προηγούμενο και πως, πλέον, τα Bitcoins των χρηστών δεν πρόκειται να χαθούν ό,τι κι αν συμβεί. Μάλιστα, στην τελευταία του ανάρτηση ανέφερε πως σύντομα θα εκδόσει επίσημη ανακοίνωση σχετικά με τα νέα μέτρα ασφαλείας, αλλά και τη θέση του FBI. Κάτι τέτοιο δεν έγινε ποτέ. Αντιθέτως, στις 20 Δεκεμβρίου παρουσιάστηκε νέος διαχειριστής της σελίδας, ονόματι Defcon, ο οποίος ανακοίνωσε πως τρεις υπάλληλοι του SR

Την ημέρα που το Silk Road ξαναείδε το φως της ιντερνετικής δημοσιότητας, η αξία του δημοφιλούς ηλεκτρονικού νομίσματος Bitcoin εκτινάχθηκε από τα 100 στα 270 δολάρια, ενώ την επόμενη μέρα άγγιξε τα 309 δολάρια 60 • HOTDOC. • 27 φεβρουαρίου 2014

είχαν συλληφθεί και πως «η κεφαλή βρίσκεται στην εξορία», επιβεβαιώνοντας για πρώτη φορά τη σύλληψη του DPR, ή αλλιώς του Ρος Ούλμπριχτ. Την ημέρα που το Silk Road ξαναείδε το φως της ιντερνετικής δημοσιότητας, η αξία του δημοφιλούς ηλεκτρονικού νομίσματος Bitcoin εκτινάχθηκε από τα 100 στα 270 δολάρια, ενώ την επόμενη μέρα άγγιξε τα 309 δολάρια. Αυτό έδειξε στις αμερικανικές αρχές αφενός το πόσο πολύ επηρεάζει η παρουσία της διαδικτυακής μαύρης αγοράς τους χρήστες και κατόχους των BTC και αφετέρου ότι, με το κλείσιμο του Silk Road και την κατάσχεση χιλιάδων BTC από τους λογαριασμούς, ουσιαστικά δυνάμωσαν το νόμισμα. Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια της έρευνας κατασχέθηκαν περίπου 175.000 BTC, που αντιστοιχούν σε περίπου 125 εκατομμύρια δολάρια, βάσει των σημερινών τιμών συναλλάγματος, καθώς η αξία του Bitcoin έχει εκτοξευτεί στα 713 δολάρια. «Καλωσήρθατε και πάλι στην Ελευθερία. Το FBI χρειάστηκε 2,5 χρόνια για να κάνει ό,τι έκανε», έγραφε στην αρχική σελίδα ο ψευδοDPR. «Διαίρει, βασίλευε και εξόντωσε ήταν η τακτική του. Όμως, το μόνο που κατάφερε ήταν 4 βδομάδες ησυχίας. Και καθώς η κοινωνία μας ανεβαίνει ξανά, δυνατότερη από πριν, μην ξεχνάτε ότι μπορεί μόνο να κατάσχει τα αγαθά – δεν θα μπορέσει ποτέ να μας πάρει το πνέυμα, τις ιδέες και το πάθος μας, εκτός αν το αφήσουμε», κατέληγε το μήνυμα. Παρ’ όλα αυτά, πολλοί χρήστες φάνηκαν επιφυλακτικοί. «Θα καθίσω ήσυχος στην

Η δημοφιλής ιστοσελίδα Mashable εξασφάλισε αποκλειστική συνέντευξη με τον ψευδοDPR την ημέρα όπου το Silk Road 2.0 έκανε το ντεμπούτο του. «Ο Dread Pirate Roberts είναι περισσότερο τίτλος παρά όνομα», ανέφερε ο τότε διαχειριστής, αφήνοντας να εννοηθεί πως ίσως ο Ούλμπριχτ να ήταν πράγματι ο εγκέφαλος του εγχειρήματος. Από την άλλη, φάνηκε έτοιμος να διαδεχθεί τον αυθεντικό, σε μια προσπάθεια «να κρατήσουμε την κοινότητα της σελίδας ανέπαφη και να μην τους οδηγήσουμε προς τον ανταγωνισμό», λόγια που θα μπορούσαν να προέρχονται από κάποιον νόμιμο επιχειρηματία. Τι είναι, εντέλει, αυτό που κρατάει το Silk Road στη ζωή; Το κοινό του; Η φυσική ροπή προς την ανώνυμη παρανομία; Πρόκειται για μια σελίδα, της οποίας η ιδεολογία αντιφάσκει με την πραγματικότητα πάνω στην οποία κινείται και την οποία κανείς δεν δείχνει να συνειδητοποιεί. Το SR 2.0, η σελίδα που πουλάει ναρκωτικά και παιδική πορνογραφία, προγραμματίστηκε να ανέβει στις 5 Νοεμβρίου, την ημέρα του Γκάι Φοκς, του ανθρώπου που τα έβαλε με το διεφθαρμένο κατεστημένο της Αγγλίας και του οποίου η μάσκα ενέπνευσε τους Anonymous και τους απανταχού ανώνυμους ανά τον κόσμο. Και θα είχε ανέβει εκείνη την ημέρα, εάν δεν εμφανίζονταν τεχνικά προβλήματα, στέλνοντας ένα μάλλον λάθος μήνυμα προς τα έξω, ότι σε κάθε περίπτωση ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. Αυτό είναι όχι μόνο λάθος, αλλά και ουτοπικό. Το αποδεικνύει η απήχηση που έχει αυτή τη στιγμή το SR 2.0, το οποίο δεν αγγίζει ούτε στο ελάχιστο τη δύναμη και την επιρροή του πρώτου Δρόμου του Μεταξιού.

Tech.doc Από τον Γιάννη Καρτερό

Οι γάτες δαγκώνουν τους καταθλιπτικούς

Τα αίτια δεν είναι ακόμη γνωστά, όμως η έρευνα ξεσκόνισε τους ιατρικούς φακέλους 1,3 εκατομμυρίων ανθρώπων μέσα σε 10 χρόνια για να καταλήξει σε αυτή την περίεργη σύνδεση: Το 42% των ανθρώπων που εισάχθηκαν στο νοσοκομείο με δαγκωματιές από γάτα είχαν διαγνωστεί με κατάθλιψη. Ακόμη, το 86% αυτών ήταν γυναίκες. Με λίγα λόγια, αν είστε γυναίκα που έχει δαγκωθεί από γάτα, υπάρχουν περίπου 50% πιθανότητες να διαγνωστείτε (αν δεν έχετε ήδη διαγνωστεί) με κατάθλιψη.

Σύριγγα σταματάει την αιμορραγία σε 15 δευτερόλεπτα Το βασικότερο αίτιο θανάτου εν καιρώ πολέμου, στο πεδίο της μάχης, είναι η αιμορραγία. Μια πληγή σε κεντρική αρτηρία οδηγεί στον θάνατο μέσα σε λίγα λεπτά. Με μια απλή εφεύρεση, ονόματι Xstat, η νεοσύστατη εταιρία RevMedX, με έδρα το Όρεγκον, υποστηρίζει πως μπορεί να σταματήσει τέτοιες αιμορραγίες σε 15 περίπου δευτερόλεπτα. Η λειτουργία απλή: Μια σύριγγα διοχετεύει ειδικούς σπόγγους, αποστειρωμένους και με αντιμικροβιακά, μέσα στην πληγή. Οι σπόγγοι έρχονται σε επαφή με το αίμα και φουσκώνουν, καλύπτοντας την πληγή και σταματώντας την αιμορραγία. «Μέχρι να περαστεί ο επίδεσμος», λέει ο Τζον Στέινμπο, επικεφαλής του προγράμματος, «η αιμορραγία έχει ήδη σταματήσει».

Μοριακό κοκτέιλ μετατρέπει δερματικά κύτταρα σε καρδιακά

Πρόκειται για την πιο ολοκληρωμένη χημική μετάλλαξη κυττάρων έως τώρα. Το ινστιτούτο Gladstone παρουσίασε ένα κοκτέιλ, το οποίο, χρησιμοποιώντας μόνο έναν γενετικό παράγοντα, μετατρέπει δερματικά κύτταρα σε καρδιακά, τόσο ολοκληρωμένα που είναι πρακτικά αδύνατο να καταλάβει κάποιος τη διαφορά. Το κοκτέιλ αυτό ανοίγει νέους δρόμους στην ταχύτερη και πληρέστερη αναδόμηση μιας καρδιάς έπειτα από καρδιακή προσβολή, κατά την οποία χάνονται χιλιάδες κύτταρα.

Το ξέρατε

Τεχνητοί μύες από κλωστή και πετονιά

Η κοινή πετονιά και η κλωστή μπορούν να συνδυαστούν, δημιουργώντας τεχνητούς μύες, κατά πολύ δυνατότερους από τους αυθεντικούς ανθρώπινους. Σύμφωνα με επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Τέξας, οι μύες αυτοί μπορούν να σηκώσουν περίπου 100 φορές παραπάνω βάρος από τους αντίστοιχους ανθρώπινους, ενώ η μηχανική ενέργεια που παράγουν (ίπποι/κιλό) αντιστοιχεί σε αυτή ενός τζετ κινητήρα!

ότι...

Από την 1η Μαρτίου το Βανκούβερ απαγόρεψε τα πόμολα στα καινούρια σπίτια.

Ένα αυτοκίνητο που κινείται με 80 χλμ. χρησιμοποιεί το μισό καύσιμό του για να υπερνικήσει την αντίσταση του αέρα.

Το μόνο γράμμα που δεν εμφανίζεται στον Περιοδικό Πίνακα είναι το J.

@tweets

ακολουθήστε μας στο twitter

@hotdoc_mag

@harisstav

Αγαπημένο μου μυθικό πρόσωπο είναι η ευτυχισμένη γυναίκα στις διαφημίσεις σερβιέτας!..

@demetrakor

Άδωνι μ’ αγαπάς ή τζάμπα τον ΕΟΠΥΥνω;

@Partalia

Σκεφτόμουν από μικρός πως αντέξαμε 400 χρόνια σκλαβιάς & δεν επαναστατήσαμε πιο γρήγορα. Με αυτά που γίνονται τελευταία μου λύθηκε η απορία! @Polyfimos

Ο Τζορτζ Κλούνεϊ ετοιμάζει ταινία για την επιστροφή του Χριστοφοράκου στην Ελλάδα.

@Vag_Ran @teodouts

Κάθε φορά που τραγουδάει ο Κώστας Μαρτάκης ένα παιδάκι στην Αφρική χαίρεται που είναι στην Αφρική.

Πνίγηκα με ένα σουβλάκι… ένιωσα σαν να πήγε να με σκοτώσει ο καλύτερός μου φίλος...

@adiasistos

@Gath___

Θα κάνω μια ΜΚΟ για την εξάρτηση στο τουίτερ και θα μαζέψω όλο το χαρτί γατάκια!

Από το να πας Αθήνα-Θεσσαλονίκη με αυτοκίνητο είναι πιο φθηνό να πας ΑθήναΆμστερνταμ, Άμστερνταμ-Όσλο, ΌσλοΘεσσαλονίκη με αεροπλάνο. @Mr_Petemy

Μίλαν λέει θα βγάλει τελικά το παιδί η Σακίρα. Ήταν ανάμεσα σ’ αυτό και το Παναιτωλικός.

@harisstav

Ευτυχώς που υπάρχει και το fb. Αλλιώς άντε να έπρεπε να πάρετε 187 άτομα τηλέφωνο να τους πείτε ότι πάτε γυμναστήριο!

@adiasistos

Σε 3-4 χρόνια που οι Ουκρανοί θα διαδηλώνουν ενάντια στο ΔΝΤ κάτι μου λέει για τα δυτικά ΜΜΕ δεν θα είναι πλέον εξεγερμένοι αλλά ταραξίες.

@charit87

14 Φεβρουάριου είμαστε ερωτευμένοι, 25 Μαρτίου είμαστε Έλληνες, 15 Αυγούστου χριστιανοί και κάθε μέρα μαλάκες @kanekos69

Ανήκομεν εις την Δόσην

έ

& µελέτης

Κέντρο ξ

γλ ωσ σ ώ ν ν νω

t r o p s s Pa

ο ν έ μ η χ υ ιτ π ε α ν έ ια γ ς α σ ύ Το διαβατήριο του παιδιο της σύγχρονης γνώσης. ταξίδι στον κόσμο

• 27 φεβρουαρίου 2014563 • 63 Διεύθυνση: Σωκράτους & Κουντουριώτου 2Γ, Παλαιό HOTDOC. Φάληρο, Τ.Κ.:17 τηλ.: 210 9888410 • @ [email protected] • www.passport2knowledge.gr

Hot Sports Από τον Μάριο Αραβαντινό

Πώς τα πετρέλαια αποκαλύπτουν την παράγκα Το σκάνδαλο της λαθρεμπορίας πετρελαίου παίρνει νέες διαστάσεις μετά την αποκάλυψη των Νέων ότι ο υπερκορίος της ΕΥΠ κατέγραψε συνομιλία εμπλεκομένου στο κύκλωμα με ποδοσφαιριστή. Όπως προκύπτει από αυτήν, ο εκ των κατηγορουμένων για την υπόθεση λαθρεμπορίας πετρελαίου επικοινωνεί με έλληνα ποδοσφαιριστή, ο οποίος φέρεται να του χρωστάει χρήματα, και του ζητάει να έχει μειωμένη απόδοση ή να μη συμμετάσχει σε αγώνα της Super League. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Αστυνομία έχει ήδη ελέγξει τα δεδομένα της συγκεκριμένης ποδοσφαιρικής αναμέτρησης, έχει καλέσει τον ποδοσφαιριστή για κατάθεση, ενώ έχει αποστείλει τα στοιχεία στην Εισαγγελία, προκειμένου να αξιολογήσει την υπόθεση. Όπως προκύπτει από το ρεπορτάζ, ο συγκεκριμένος παράγοντας δεν είναι ο πρόεδρος του Ατρομήτου Γιώργος Σπανός. Στο μεταξύ, δικαστικές πηγές δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο χωριστής δικογραφίας για τη διαφθορά στο ποδόσφαιρο, καθώς υπάρχουν κι άλλες συνομιλίες που αφορούν ποδοσφαιρικά ζητήματα. 64 • HOTDOC. • 27 φεβρουαρίου 2014

Η ομολογία Κόκκαλη στον Ζουράρι Στην τηλεοπτική Δίκη στον ΣΚΑΙ μίλησε ο καθηγητής πολιτειολογίας του Πανεπιστημίου των Παρισίων και επίτιμος πρόεδρος της Θύρας 4, Κώστας Ζουράρις. Σε μια αποστροφή του λόγου του, αναφερόμενος στον Σωκράτη Κόκκαλη και στα ντέρμπι Ολυμπιακού-ΠΑΟΚ, ο κ. Ζουράρις ανέφερε: «Ο Σωκράτης Κόκκαλης είναι φίλος μου. Όταν του είπα ότι δεν γίνεται να παίζουμε στα ματς ΠΑΟΚ-Ολυμπιακού 11 εναντίον 14, με διόρθωσε αφοπλιστικά: “Κάνεις λάθος. Είναι 11 εναντίον 15!” Εννοούσε τον 4ο διαιτητή που μόλις είχε καθιερωθεί στο ελληνικό ποδόσφαιρο».

Η Super League «απειλείται» από τη δημοσιογραφική αποκάλυψη Πολλά ερωτηματικά για τον τρόπο με τον οποίο η Super League διαχειρίζεται τις υποθέσεις των στημένων αγώνων προκαλεί η πρόσφατη έκθεση του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, αναφορικά με τη συνεισφορά της διοργανώτριας αρχής του πρωταθλήματος της πρώτης εθνικής στην ελληνική οικονομία. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, μεταξύ των απειλών που αντιμετωπίζει το ελληνικό ποδόσφαιρο είναι, εκτός των οικονομικών συνθηκών, της βίας και της διείσδυσης ξένων πρωταθλημάτων στο φίλαθλο κοινό, και η δημοσιότητα για στημένους αγώνες. Εκείνο εν ολίγοις που εμφανίζεται ως απειλή για το πολύπαθο ελληνικό ποδόσφαιρο δεν είναι τα χειραγωγημένα παιχνίδια, για τα οποία πρόσφατα υπήρξαν καταδίκες, αλλά το γεγονός ότι αυτά αποκαλύπτονται από τον Τύπο.

«Le foot c’ est moi» δηλώνει εμμέσως ο Σαρρής Στα ρεπορτάζ που τον ήθελαν έτοιμο να παραιτηθεί, σε περίπτωση που του ασκηθεί νέα ποινική δίωξη για την υπόθεση των στημένων πινάκων διαιτησίας, απάντησε με ανακοίνωσή του ο πρόεδρος της ΕΠΟ Γιώργος Σαρρής. «Εσχάτως έχουμε γίνει θεατές μιας προσπάθειας από διάφορα κέντρα να δρομολογούν διαδικασίες πριν από τους εισαγγελείς, να αποφασίζουν και να εκδίδουν ετυμηγορίες πριν απ’ αυτούς, αλλά και να προβλέπουν ως άλλοι μένταλιστ πως δήθεν σκέπτομαι να παραιτηθώ. Κάθε απόπειρα να πληγεί το αυτοδιοίκητο του ελληνικού ποδοσφαίρου και να δρομολογηθούν διοικητικές ή άλλες εξελίξεις από εξωποδοσφαιρικά κέντρα θα πέσει στο κενό», σημείωσε ο κ. Σαρρής, ο οποίος αδυνατεί να κατανοήσει τον διαχωρισμό του αθλητικού αυτοδιοίκητου από τον απαραίτητο κρατικό εποπτικό ρόλο. Υπενθυμίζεται ότι ο επικεφαλής της Ομοσπονδίας έχει ήδη κληθεί ως ύποπτος για την παραπάνω υπόθεση, ενώ του έχει ασκηθεί δίωξη για παραβίαση εισαγγελικής εντολής στον περυσινό τελικό του κυπέλλου Ελλάδος μεταξύ Ολυμπιακού και Αστέρα Τρίπολης, όπου απαγόρευσε στον εκπρόσωπο της Διαρκούς Επιτροπής Αντιμετώπισης της Βίας, Γιώργο Βούλγαρη, να ασκήσει τις εκ του νόμου καθορισμένες αρμοδιότητές του.

Αθλητικοί παράγοντες που νίπτουν τα χείρας τους Μοιάζει απίστευτο, όμως οι άνθρωποι που διοικούσαν ή διοικούν το ελληνικό ποδόσφαιρο αμφισβητούν τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας, ενώ μοιάζουν να αδιαφορούν για τους απανταχού επιτήδειους, οι οποίοι κερδίζουν στις πλάτες του φίλαθλου κόσμου, χειραγωγώντας αγώνες. Με αφορμή την αποστολή φακέλων από την UEFA για ύποπτα ματς, στα οποία συμμετείχαν μεταξύ άλλων ο Ολυμπιακός και ο ΠΑΟΚ, ο πρόεδρος της ΕΠΟ Γιώργος Σαρρής δήλωσε ότι «οι εκθέσεις της UEFA για τα ύποπτα ματς είναι αδιάφορες, γιατί δεν προκύπτει ότι στήθηκαν αγώνες», με το οποίο συμφώνησε και ο επικεφαλής της Super League Γιάννης Μώραλης. Οι δηλώσεις του κ. Σαρρή επανέφεραν στη μνήμη τις κουβέντες του πρώην προέδρου της Ομοσπονδίας Σοφοκλή Πιλάβιου, ο οποίος, με αφορμή παλαιότερες εκθέσεις της UEFA για ύποπτα παιχνίδια, είχε εκφράσει την αδυναμία του να τις αξιολογήσει, εξού και τις έστελνε στον εισαγγελέα, ο οποίος θα έκρινε την αξιοπιστία τους.

3 Mαρτίου 1999

«Εκεί ψηλά στο Ντέλε Άλπι, αφήσαμε ένα κόκκινο πανό…

…τ’ αφήσαμε εκεί για να θυμίζει, το 90ό λεπτό». Αυτοί οι στίχοι έμελλε να τραγουδηθούν και να τραγουδιούνται ακόμη, 15 χρόνια μετά τον ιστορικό αγώνα του Ολυμπιακού με τη Γιουβέντους, για τους 8 του Champions League, από τους φίλους των ερυθρολεύκων. Και όχι άδικα. Ο Ολυμπιακός ταξίδευε, καταμεσής του χειμώνα κι έπειτα από μια εκπληκτική πορεία στους ομίλους της διοργάνωσης, στο παγωμένο Τορίνο ως αουτσάιντερ απέναντι στη Vecchia Signora του σπουδαίου Ζινεντίν Ζιντάν. Οι Ιταλοί, με δύο γκολ των Ιντζάγκι και Κόντε, είχαν ρίξει τους Πειραιώτες στο καναβάτσο, μέχρι το έκτο λεπτό των καθυστερήσεων, όταν ο πορτιέρο τη Μεγάλης Κυρίας έκανε πέναλτι στον Αλέξη Αλεξανδρή, το οποίο εκτέλεσε εύστοχα ο Ανδρέας Νινιάδης. Παρά την υπερπροσπάθεια, οι ερυθρόλευκοι δεν κατάφεραν να προκριθούν στον ημιτελικό της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης, αφού στη ρεβάνς του Ολυμπιακού Σταδίου η Γιουβέντους απέσπασε ισοπαλία 1-1, μ’ ένα τυχερό γκολ του Αντόνιο Κόντε, πέντε λεπτά πριν από το φινάλε.


Ιστορία

Π

αρά τη νίκη επί των Ιταλών, η περιπέτεια του ελληνικού στρατού με τον Άξονα κατέληξε σε τραγωδία. Οι Γερμανοί μπήκαν με κυκλωτική κίνηση στη Μακεδονία και κατέβηκαν γρήγορα προς νότο. Ο στρατηγός Τσολάκογλου συνθηκολόγησε μαζί τους και ανέλαβε τη διακυβέρνηση. Οι Γερμανοί ήρθαν πεινασμένοι στην Ελλάδα, καθώς δεν είχαν οργανώσει επιμελητεία για την εκστρατεία τους αυτή. Κατέσχεσαν όλα τα τρόφιμα που βρήκαν. Παράλληλα οι σύμμαχοι απέκλεισαν από τη θάλασσα τη χώρα, θεωρώντας ότι ο εξαναγκασμός σε

κουτσαβάκι της νύχτας, σαν τον 26χρονο το 1942 Γιαδικιάρογλου, γνωστό από τη σχέση του με τη Μελίνα Μερκούρη (2). Έστηναν κρυφές αποθήκες σε σπίτια και υπόγεια καταστημάτων. Στους δρόμους έβγαζαν τα βαποράκια τους. Αδίστακτοι τυχοδιώκτες που πάλευαν σε λίγους μήνες να πιάσουν την καλή. Με ένα τσουβάλι στην πλάτη έβγαζαν στον δρόμο μια μπομπότα και τη σήκωναν ψηλά. Αμέσως μαζεύονταν γύρω τους ρακένδυτοι Αθηναίοι που ήταν έτοιμοι να δώσουν ό,τι είχαν για λίγο ψωμί, λάδι ή τυρί. Μια οκά φασόλια την έπαιρνε κάποιος για 300 δραχμές, όταν η επίσημη τιμή της ήταν 35 δραχμές. Όταν

καθημερινά από την πείνα. Πέθαιναν μέσα στα σπίτια τους, πρησμένοι από την ασιτία, και πετιούνταν στους δρόμους, για να μη χάσει η οικογένεια το δελτίο τροφίμων του νεκρού. Κάρα του δήμου τριγυρνούσαν για να μαζέψουν τα πτώματα. Όπως ήταν επόμενο, τα μάτια των Ελλήνων συνήθισαν στο θέαμα των νεκρών και οι μύτες τους τη μυρωδιά του θανάτου. Κάποιοι είδαν στην κατάσταση χρυσές ευκαιρίες. Η σύζυγος του Ιωάννη Βουλπιώτη, αντιπροσώπου της Siemens στην Ελλάδα, η Έλεν Ευγενίδη, αγόρασε 6 ακίνητα με αντίτιμο 1-2 λίρες για το

Μαυραγορίτες και συνεργά τ Όταν ο Μουσολίνι διέταξε την επίθεση κατά της Ελλάδας, οι πωγωνίσιοι στην πλειοψηφία τους στρατιώτες της 8ης Μεραρχίας αντέταξαν σθεναρή αντίσταση στα στενά του Καλπακίου, δίνοντας χρόνο στην Ελλάδα για να επιστρατευτεί. Πρώτοι ανέβηκαν οι Αγρινιώτες και οι αρτινοί έφεδροι. Στη συνέχεια οι Κρήτες, οι νησιώτες και όλος σχεδόν ο ανθός της ελληνικής νεολαίας. Ή σχεδόν όλος. Κάποιοι έμειναν πίσω για να κάνουν δουλειές.

Από τον Παναγιώτη Πασπαλιάρη

πείνα του λαού θα οδηγούσε σε εξέγερση έναντι των κατακτητών. Η τροφή που έμεινε για τους Έλληνες ήταν ελάχιστη. Τα χρήματα της γενικής κυβέρνησης ήταν επίσης πολύ λίγα. Η δωσίλογη κυβέρνηση εξέδιδε χρήμα, το οποίο δινόταν ως προκαταβολή των εξόδων κατοχής στους Ιταλούς και τους Γερμανούς. Αυτοί αγόραζαν χωρίς καμία εγκράτεια από την επαρχία ό,τι χρειάζονταν για την καλή διαβίωση των δυνάμεών τους, αυξάνοντας τις τιμές. Οι αγρότες λοιπόν και οι βιομήχανοι προτιμούσαν να δίνουν την παραγωγή τους στους Γερμανούς που πλήρωναν καλά ή στους Έλληνες που πλήρωναν μαύρα και κρυφά, από τις κρατικές αρχές που είχαν επιβάλει διατίμηση στις τιμές βασικών αγαθών και υψηλή φορολογία (1). Αμέσως στήθηκαν κυκλώματα αυστηρά δομημένα. Στην κορυφή ένας έμπορος ή εργοστασιάρχης της εποχής ή κάποιο


μάλιστα το χρήμα έχασε κάθε αξία, τότε ο αγοραστής έβγαζε από την τσέπη του χρυσές λίρες, κοσμήματα, οικιακά σκεύη, πίνακες, στο τέλος ακόμα και συμβόλαια ακινήτων. Εκτός από τους μαυραγορίτες, μια ακόμα κατηγορία που ωφελήθηκε από την έλλειψη σίτου ιδιαίτερα ήταν οι αρτοποιοί. Οι πιο πολλοί μείωσαν την ποσότητα του σιταριού στο ψωμί και πολλές φορές το νόθευαν με πίτουρο, με ρίζες, αλλά και με πριονίδι. Άλλη μια κατηγορία ήταν οι μπακάληδες. Όπως τα αδέρφια Βασιλόπουλοι, που είχαν ανοίξει το 1939 στην οδό Βουλής 29 το εκλεκτό τους παντοπωλείο. Το 1950 ήταν αρκετά δυνατοί για να ανοίξουν μεγάλο κατάστημα στην οδό Σταδίου 19 (3).

Τα ακίνητα

Ο χειμώνας του 1941-1942 ήταν ο πιο δραματικός στην ιστορία της πρωτεύουσας. Τετρακόσιοι περίπου άνθρωποι πέθαιναν

καθένα. Σε μεγάλες αγορές προχώρησαν ο Παπαστράτος, ο Λαναράς, ο Βασιλειάδης, ο Καρέλλας και ο Χυτήρογλου. Πρωταθλητές όλων αναδείχθηκαν οι συνέταιροι Παπαλεξανδρής και Στεργίου, με αγορές 109 ακινήτων. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πωλησάντων Ακίνητα επί της Κατοχής, 55.000 άνθρωποι αγόρασαν από 1 μέχρι 4 ακίνητα σε αξίες 10 και 20 φορές κάτω της προπολεμικής, ενώ 5.000 ήταν όσοι αγόρασαν από 4 μέχρι και το ρεκόρ των Παπαλεξανδρή και Στεργίου (4).

Οι μεγάλες δουλειές

Δεν την γλίτωναν όλοι οι μαυραγορίτες από τους αυστηρούς Γερμανούς. Ένας 81χρονος συνελήφθη από τις αρχές έχοντας στην κατοχή του μια σφαγμένη γάτα που προσπαθούσε να την πουλήσει σε περαστικούς. Αυτός υποστήριξε ότι την έσφαξε για να την φάει ο ίδιος. Δεν ξέρουμε τι απέγινε ο συγκεκριμένος. Κάποιους τους χαστούκιζε δημόσια ο Τσολάκογλου. Κάποιους τους κρέμαγαν οι Γερμανοί από τους ηλεκτρικούς στύλους στο Σύνταγμα και σε άλλα κεντρικά σημεία. Τουλάχιστον όσους δεν ήταν συνεργάτες των ίδιων. Τις μεγάλες δουλειές φαίνεται ότι τις είχαν υπό

την προστασία τους οι ίδιοι οι Γερμανοί και οι υπουργοί του Τσολάκογλου. Όσο περισσότερες συλλήψεις και εκτελέσεις μαυραγοριτών ανακοινώνονταν από τον κατοχικό Τύπο τόσο το κύκλωμα τους δυνάμωνε κάθε μέρα χάρη σε αυτές τις διασυνδέσεις. Η δομή αυτή αποκαλύφθηκε όταν συνέλαβαν τον Κάρλο Τζελόσο, τον αποτυχημένο στο μέτωπο ιταλό στρατηγό. Αποδείχτηκε πως αυτός μαζί με ελληνες βιομήχανους, δύο γερμανούς στρατηγούς και άλλους χαμηλόβαθμους αξιωματικούς είχαν στήσει ένα δίκτυο τροφοδοσίας της μαύρης αγοράς.

Παράπλευρες απώλειες κατά τη συγκρότηση της επιχειρηματικής ελίτ της χώρας.

ά τες των Γερμανών Ιδιαίτερη κατηγορία, εκτός της μαύρης αγοράς, ήταν οι εμπορικοί συνεργάτες, οι προμηθευτές και οι εργολάβοι των δυνάμεων κατοχής. Όπως για παράδειγμα οι αδερφοί Αγγελόπουλοι, οι αδερφοί Στασινόπουλοι και ο Σαλαπάτας, οι τρεις μεγάλοι έμποροι σιδήρου της Αθήνας. Σύμφωνα με μαρτυρίες, και οι τρεις έγιναν οι βασικοί προμηθευτές των Γερμανών σε υλικά για τα οχυρωμένα τους στρατόπεδα. Οι Γερμανοί έκαναν την παραγγελία, οι επιχειρηματίες την εκτελούσαν και στη συνέχεια περνούσαν από την Τράπεζα της Ελλάδος για να εισπράξουν την πληρωμή τους. Άξια να αναφερθεί, και μάλλον επαρκώς στοιχειοθετημένη, είναι και η περίπτωση του Παπακωνσταντίνου, ενός δαιμόνιου επιχειρηματία από την Κοζάνη. Το 1941 αγόρασε κτήματα στην Πτολεμαΐδα και στη συνέχεια πήρε από τον Τσολάκογλου την άδεια εξόρυξης του λιγνίτη. Κατόπιν παρήγαγε ηλεκτρική ενέργεια που την πουλούσε στην Κοζάνη. Αποκόμισε μεγάλα κέρδη και ακόμα μεγαλύτερα όταν το 1958 πούλησε το εργοστάσιο στη ΔΕΗ. Ο γιος του ήταν ήδη στην πολιτική, στην οποία έμελλε μετά από πολλά χρόνια να μπει και ο ανιψιός του τελευταίου, με την κεντροαριστερή παράταξη (5).

Πεσμαζόγλου και Σοφοκλέους γωνία

Από την εφημερίδα Εμπρός του Πειραιά (25 Μαΐου 1945): «Κατηρτίσθη υπό της Β΄Οικονομικής Εφορίας του Πειραιώς ο φορολογικός πίναξ των παρανόμως επί Κατοχής πλουτησάντων. Το σύνολον των επιβληθεισών φορολογιών υπολογισθέν εις το ¼ ανέρχεται εις 245 εκατομμύρια δραχμών. Οι περιλαμβανομένοι εις τον πίνακα είναι οι εξής: Π. Κορώνης, Χρ. και Σαρλότα Σακελλαροπούλου, Ευστ. Βλασσόπουλος και Σια, Σαραφωνίτης και Σιταράς και Μ. Τζήνης, μηχανουργοί, Γ. Σταματέκος και υιός ναυπηγοί, Ν. Λεβεντέρης και υιός, Ευάγγ. Μυτιληναίος, Κ. Χοντόπουλος και υιός…» Σε άλλες λίστες με συνεργάτες των Γερμανών παρανόμως πλουτήσαντες θα διαβάσει κανείς ονόματα όπως: Ηλίας Βλαχούτσικος, Υιοί Καρδασιλάρη, Βερνίκος, Σαράντης, και πολλά ακόμα. Είναι μια ιδιότυπη παρέλαση επωνύμων. Τέτοια που θυμίζει κατάλογο εισηγμένων στο χρηματιστήριο (6). Εκεί άλλωστε που ευδοκίμησε το ελληνικό χρηματιστήριο για πολλά χρόνια, γωνία Πεσμαζόγλου και Σοφοκλέους, ήταν και το πιο γνωστό κέντρο των μαυραγοριτών της κατοχής. Στο προαύλιο

του μετέπειτα χρηματιστηρίου αντάλλασσαν τρόφιμα, ρούχα, σπίτια, λίρες με όσους πεινασμένους τους προσέγγιζαν. Το χειμώνα του 1943 ακούστηκαν στον αέρα 6 πυροβολισμοί. Τριάντα περίπου γεροδεμένοι ΠΕΑΝίτες όρμηξαν πάνω τους και τους ξυλοκόπησαν άγρια (7). Ήταν όμως ήδη αργά. Οι μαυραγορίτες και οι προμηθευτές των Γερμανών είχαν κάνει περιουσίες, τις οποίες κράτησαν μετά την κατοχή με τις πλάτες υπουργών, δικαστών και χωροφυλάκων και με καταθέσεις Άγγλων και «αντιστασιακών» που υποστήριζαν ότι οι κατηγορούμενοι βοηθούσαν κρυφά τον αγώνα. Έτσι, ελεύθεροι και φτιαγμένοι στα χρόνια της κατοχής, είχαν πια το κεφάλαιο για να χτίσουν τις αυτοκρατορίες τους. Το 1999 μάλιστα οι γόνοι τους, στην ίδια γωνία που οι παππούδες τους έπαιρναν τις περιουσίες των πεινασμένων, άρπαξαν τις περιουσίες των άπληστων πια Ελλήνων. Και αυτή είναι με λίγα λόγια η ιστορία της επιχειρηματικής ελίτ της χώρας μας. 1. Κατατοπιστική για τις συνθήκες της οικονομικής κατάρρευσης της εποχής είναι η απολογία του δωσίλογου πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Λογοθετόπουλου. 2. Ο Αλέξης, όπως τον αποκάλεσε η ίδια η Μελίνα αργότερα στην αυτοβιογραφία της 3. Από το ιστορικό λεύκωμα της ΑΒ Βασιλόπουλος 4. Από τα αρχεία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πωλησάντων Ακίνητα επί Κατοχής. 5. Δημοσθένης Κούκουνας, Η Ελληνική οικονομία κατά την κατοχή, εκδόσεις Ερωδιός 6. Δημοσθένης Κούκουνας, ο.π. 7. Από διήγηση του Γιώργου Σταμόπουλου, μέλους της Κ.Ε. της ΠΕΑΝ.


1962

Του Δημήτρη Μαρούλη

1951

27 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ

Εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ. Φωτορεπορτάζ «από τον αγώνα της 5ης αγωνιστικής του πρωταθλήματος μπάσκετ-μπωλ Αθηνών-Πειραιώς, μεταξύ του πρωτοπόρου Πανελληνίου και του τρίτου εις την βαθμολογίαν Παναθηναϊκού, ο οποίος διεξήχθη –προχθές Κυριακή– εις το γήπεδον Πανελληνίου. Η ομάς του Παναθηναϊκού ηγωνίσθη εξαιρετικά και με επί κεφαλής τον Ματθαίου –ο οποίος επέτυχε τους 21 βαθμούς της ομάδος του– επεβλήθη του Πανελληνίου με 40-33 (22-22). Εις την φωτογραφίαν, διακρίνονται οι Ματθαίου και Μαντάς, διεκδικούντες την μπάλλα».

1970

14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ Απόσπασμα από πρωτοσέλιδο ρεπορτάζ της εφημερίδας ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ: «Η αποθέωσις την οποίαν επεφύλαξεν εις τον πρώτον αστροναύτην Γιούρι Αλεξέγιεβιτς Γκαγκάριν ο λαός των Αθηνών –ανεξαρτήτως κοινωνικής προελεύσεως και πολιτικής τοποθετήσεως– ωλοκληρώθη χθeες εις μίαν εκπληκτικήν εις όγκον και φρενιτιώσαν από ενθουσιασμόν λαϊκήν συγκέντρωσιν εις την Πλατείαν Κοτζιά και την οδόν Αθηνάς, κατά την διάρκειαν της τελετής εις το Δημαρχιακόν Μέγαρον της ανακηρύξεως του Ρώσου αστροναύτου εις επίτιμον δημότην της πόλεως. Αλλά και προηγουμένως, καθ’ όλην την διάρκειαν της ημέρας, τον Γκαγκάριν εις τας μετακινήσεις του –εις την Ακρόπολιν, την Αρχαίαν Αγοράν, το Αστεροσκοπείον και την ρωσικήν πρεσβείαν και την εσπέραν εις δεξίωσιν του Ελληνοσοβιετικού Συνδέσμου– συνώδευον εντυπωσιακαί εκδηλώσεις παλλαϊκού ενθουσιασμού (...) Εις την Ακρόπολιν ο πρώτος αστροναύτης υπέβαλε την αναπόφευκτον ερώτησιν περί της ταυτότητος του ιστού της σημαίας, την οποίαν κατέβασεν ο Γλέζος κατά την κατοχήν. Η απουσία 250 εκ των καλυτέρων μαρμάρων της Ακροπόλεως εις το Βρεταννικόν Μουσείον του έκαμεν ιδιαιτέραν εντύπωσιν και εζήτησε να μάθη την εξήγησιν αυτού του φαινομένου. Επληροφορήθη ούτω τα της επιχειρήσεως του λόρδου Ελγίνου, ως επίσης και τον αθηναϊκόν θρύλον –τον οποίον του ανέφερε η Ρωσίς ξεναγός– ότι αι εναπομείνασαι Καρυάτιδες ακούγονται κάποτε να θρηνούν δια την απαγωγήν της αδελφής των. Η παρατήρισις του Γκαγκάριν εις το σημείον αυτό είχε κάτι από το ρωσικόν χιούμορ: Με τους θρήνους των –είπε– δεν πρόκειται σίγουρα να επιτύχουν την επάνοδόν της».

2012

26 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ

Στην πρώτη σελίδα της εφημερίδας ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ διαβάζαμε: «Η Κωνσταντίνα Μ. έγινε Κωστάκης. Είναι 23 ετών –παρουσίαζε από την παιδική ηλικία σαφή χαρακτηριστικά ερμαφροδιτισμού– και μετά από πολύωρη εγχείρηση στο νοσοκομείο “Άγιος Παντελεήμων”, απέβαλε τα γυναικεία χαρακτηριστικά και τώρα χαμογελά με ευτυχία, αγνοώντας ότι το ληξιαρχείο έχει ν’ αντιμετωπίση περίπλοκα προβλήματα, που δεν έχουν λυθή ούτε από τα αγγλικά δικαστήρια (...) Πριν από 10 ημέρες είχε εισαχθή στην κλινική η Κωνσταντίνα και από τις παρακλινικές εξετάσεις διεπιστώθη ότι παρουσίαζε περισσότερο ανεπτυγμένα τα ανδρικά γεννητικά όργανα, παρά τα γυναικεία. Η τρίωρη εγχείρισις βεβαίωσε, πράγματι, ότι στο ύψος του δεξιού νεφρού υπήρχε αρκετά ανεπτυγμένον ανδρικόν όργανον, ενώ δίπλα υπήρχαν επίσης υποτυπωδώς ανεπτυγμένα τα γυναικεία όργανα, τα οποία και αφηρέθησαν (...) Πρόκειται πάντως περί εκπληκτικής αλλαγής φύλου, που έγινε από 2 χειρουργούς και ένα γυναικολόγο. Η επέμβασις, πρωτοφανής στα ελληνικά ιατρικά χρονικά, σημείωσε καταπληκτική επιτυχία και η κατάστασις του (ή της) ασθενούς παρουσιάζεται ικανοποιητική».


26 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ Από δελτίο ενημέρωσης που είχε εκδοθεί από το Γραφείο Τύπου της Νέας Δημοκρατίας πληροφορούμαστε ότι «Ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας κ. Αντώνης Σαμαράς, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου, έκανε την ακόλουθη δήλωση: Μην ακούω τώρα περί ΠΑΣΟΚ και συγκυβέρνησης. Το ΠΑΣΟΚ χαμένο είναι και δεν έχει τίποτε άλλο να χάσει. Θέλει να φαινόμαστε παρέα, για να μας κάνει και εμάς ζημιά. Συνενόχους ψάχνουν και κοιτάνε πίσω. Εμείς κοιτάμε μπροστά και έχουμε άλλο κώδικα αξιών και άλλο πρόγραμμα: Με σημαία μας την Ανάπτυξη για να βγούμε από ’δώ που μας έφεραν».

1979 17 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ

Αναδημοσίευση μέρους του άρθρου που με υπογραφή Π.Μ. δημοσιεύθηκε στην 6η σελίδα του ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ: «Κατάθεσε η κυβέρνηση Καραμανλή ένα ακόμη οικονομικό νομοσχέδιο στη Βουλή, αυτό που φέρει τον τίτλο “Φορολογικά κίνητρα για την τόνωση της κεφαλαιαγοράς”. Όλο το νομοσχέδιο, όλα τα μέτρα που προτείνει, αφορούν την κίνηση των μετοχών στο χρηματιστήριο (...) Το νομοσχέδιο προβλέπει την επένδυση μέρους των αποθεματικών κεφαλαίων των Ασφαλιστικών Ταμείων σε μετοχές. Αυτό το τελευταίο σημείο θα μπορούσε να ειπωθεί ότι αποτελεί την ουσία του νομοσχεδίου, που, κοντολογίς, αποβλέπει στο άρπαγμα μερικών δισεκατομμυρίων δραχμών των Ασφαλιστικών Ταμείων των εργαζομένων και την επένδυσή τους σε αμφιβόλου αξίας μετοχές και άλλα χρεόγραφα, το χάρισμά τους δηλαδή στους μεγαλομετόχους. Με επιστολή του προς τον υπ. Συντονισμού κ. Μητσοτάκη, ο πρόεδρος του ΣΕΒ Δ. Κονταξής τάσσεται ενάντια στο νομοσχέδιο για την κεφαλαιαγορά (...) Το ζήτημα εξηγιέται. Καμιά από τις φάμπρικες δεν ομολογεί τα πραγματικά της κέρδη. Και τα μέτρα, για να εφαρμοστούν, προϋποθέτουν μια κάποια εξακρίβωση των πραγματικών κερδών των βιομηχάνων (...) Αν υπήρχε ένας έστω και στοιχειώδης τέτοιος έλεγχος δεν θα γινόταν λόγου χάρη αυτό που έγινε με την εταιρία “ΖΗΜΕΝΣ-ΕΛΛΑΣ” της Δυτικής Γερμανίας, η οποία, με τον τελευταίο ισολογισμό που δημοσίευσε και που αφορά την ετήσια περίοδο από 01.10.1977 ως τις 30.09.1978, παρουσίασε καθαρά κέρδη 24 εκατομ. δρχ. Στο ίδιο όμως διάστημα, όπως αποκαλύφθηκε (η υπόθεση έχει παραπεμφθεί ήδη στα δικαστήρια), έβγαλε στο εξωτερικό 1 εκατομμύριο μάρκα ή κάπου 20 εκατομμύρια δρχ. με τη μέθοδο των υπερκοστολογήσεων. Τα 20 αυτά εκατομ. δρχ. αποτελούνταν βέβαια από μη φανερωμένα καθαρά κέρδη (...) Περιορισμένα, επομένως, στα πλαίσια της κίνησης των μετοχών στο χρηματιστήριο, τα μέτρα για την ανάπτυξη της κεφαλαιαγοράς –που εξουσιάζεται πλέον από το τραπεζικό μονοπώλιο– αν δεν στραφούν στις παντοδύναμες ξένες και ντόπιες τράπεζες και στα μεγάλα ντόπια και ξένα βιομηχανικά συγκροτήματα, θα αποδειχθούν σαπουνόφουσκες και απάτη που αποβλέπουν κυρίως στο άρπαγμα των αποθεματικών των Ασφαλιστικών Ταμείων».

1984 16 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ

Περιοδικό ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ, αρ.7 (1553). Στην 68η σελίδα, παρουσιάζοντας καινούριες ταινίες, ο Παναγιώτης Τιμογιαννάκης έγραφε, μεταξύ άλλων: «Η ταινία “Ξαφνικός έρωτας” του Γιώργου Τσεμπερόπουλου, που προβάλλεται ήδη στην Αθήνα, βασίζεται στο μυθιστόρημα “Τάλγκο” του Βασίλη Αλεξάκη. “Τάλγκο” είναι μια λέξη που δεν σημαίνει τίποτα απολύτως. Μόνο που η ηρωίδα του έργου (Μπέττυ Λιβανού) το αντιλαμβάνεται πολύ αργά, όταν έχει διαπιστώσει ότι κι η σχέση της, η παράνομη, για την οποία ήταν έτοιμη να κάνει τις πιο μεγάλες θυσίες, δεν σήμαινε, τελικά, ΤΙΠΟΤΑ (...) Έτοιμη να τινάξει στον αέρα την παλιά συμβατική αστική ζωή, περιμένει από τον άντρα (Αντώνης Θεοδωρακόπουλος) την πυροδότηση μόνο, για να ανάψει το φυτίλι και να γίνει η μεγάλη έκρηξη. Αλλά αυτός, όταν συνειδητοποιεί ότι ελευθερία σημαίνει ευθύνη άρα άρνηση της ελευθερίας, την προτιμάει “μαιτρέσα” στην Αθήνα κι όχι σύντροφο στο Παρίσι. Γυρίζει εκεί όπου υπάρχει ήδη μία σύζυγος, που τον καλύπτει στα κοινωνικά του (...) Έξοχες ερμηνείες, ωραία γυρίσματα, πάντα κατανοητά για όλο τον κόσμο, που περιμένει στη ζωή του να ανάψει μια φλόγα...»


Ένας για 10 Από τον Μάριο Αραβαντινό

Σταμάτης Χατζηευσταθίου Γεννημένος στην Ξάνθη, ο Σταμάτης Χατζηευσταθίου μπήκε στη δισκογραφία παρακινούμενος από τον σπουδαίο ποιητή Άκο Δασκαλόπουλο. Μετράει ήδη συνεργασίες με ορισμένα από τα σημαντικότερα ονόματα της ελληνικής μουσικής σκηνής, όπως οι Παντελής Θαλασσινός, Χρήστος Νικολόπουλος και Διονύσης Τσακνής, ενώ έχει γράψει τη μουσική για την ταινία του Μάνου Τσίζεκ «Red City», που πήρε μέρος στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το 2013. Αυτή την περίοδο βρίσκεται στο στούντιο και ηχογραφεί τον νέο του δίσκο. 1999: Συμμετέχω συνθετικά στο άλμπουμ της Αθηνάς Μόραλη «Τον Έρωτα ρώτα», το οποίο υπογράφει ο Άκος Δασκαλόπουλος και συμμετέχουν οι Ηλίας Κατσούλης, Παντελής Θαλασσινός, Χρήστος Νικολόπουλος, Τάσος Γκρους κ.ά. 2007: Κυκλοφορώ το πρώτο προσωπικό μου άλμπουμ με τίτλο «Από κουρέλια νυφικό», σε μουσική και στίχους δικούς μου. Συμμετέχουν οι Παντελής Θαλασσινός, Κώστας Μακεδόνας, Αργυρώ Καπαρού και Γιώργης Χριστοδούλου. 2011: Κυκλοφορώ το δεύτερο άλμπουμ μου, «Σαν των ανθρώπων τις φωνές», στο οποίο τραγουδάω, ενώ συμμετέχουν σε ντούετα ο Παντελής Θαλασσινός και η Γιώτα Νέγκα. Την ενορχήστρωση κάνει ο Δημήτρης Μπαρμπαγάλας. 2012: Υπογράφω τη μουσική και τα τραγούδια της ταινίας του Μάνου Τσίζεκ «Red City», που πήρε μέρος στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. 2013-2014: Ηχογραφώ τον νέο μου δίσκο.

1

Πρέπει να αφιερώσεις έναν στίχο στους έλληνες πολιτικούς. Ποιος είναι αυτός; Πώς να χωρέσει μια αρρωστημένη σχέση σε έναν μόνο στίχο; Θα ήθελα να τους υπενθυμίσω τα λόγια του Ιάκωβου Καμπανέλλη: «Γη παιδεμένη με σίδερο και με φωτιά, για κοίτα ποιον σου φέρανε καημένη να σ’ αφεντεύει από ψηλά, τα κρίματά σου είναι πολλά, γη που το σίδερο παιδέψαν κι η φωτιά».

2

Κι εκείνος που εκφράζει περισσότερο τον Σταμάτη; Τον τελευταίο καιρό το «Αδιόρθω αναρχί» από τον Άκη Πάνου: «Δεν προσκύ ποτέ κανέ, λένε όχι λέω ναι, στην κρέμα έχω ανέ, με κηδέ και ζωντανέ».

3

«Τι ζητάω στη ζωή σας, στη θολή στατιστική σας, άλλα λόγια ν’ αγαπιέστε και μετά να ξεπουλιέστε». Ο στίχος του τραγουδιού σου εκφράζει την Ελλάδα του σήμερα; Nαι, δυστυχώς. Το τεχνιέντως στημένο α-πολιτίκ για να επιτευχθεί πρέπει να συνοδεύεται και από το α-πολιτιστίκ. Κι αυτό είναι τρομακτικό. Μαζί με την αξιοπρέπειά μας χάσαμε κυρίως την αισθητική μας. Η αισθητική είναι πολιτική. Το φθηνό δεν είναι κακό επειδή είναι λίγο. Είναι κακό επειδή είναι άσχημο. Η γενιά μου ενημερώνεται για τα σκάνδαλα των πολιτικών της πάνω σε πλαστικές καρέκλες υπό των ήχο ροκοπόπ σκυλάδικων.

4

Από τι εμπνέεσαι; Από οτιδήποτε με κάνει να φαντάζομαι, να σκέφτομαι, να γελάω ή να θυμώνω. Χαμόγελα, αγγίγματα, αμηχανίες και χαζοκουβέντες με φίλους. Απογευματινοί καφέδες και αναμονή σε ουρές. Οι άνθρωποι με εμπνέουν. Αυτούς ψάχνουμε όσοι κάνουμε τραγούδια και μουσικές. Αυτοί μας φοβίζουν και με ελκύουν.

5

Τι σ’ αρέσει και τι σε αηδιάζει στην Ελλάδα του σήμερα; Με γοητεύουν τα παιδιά. Κάτι 20άρηδες που μου υπενθυμίζουν πόσο νικημένος είμαι εγώ. Κάτι 25άρηδες που νιώθουν τον κόσμο σπίτι τους. Με γοητεύουν οι καθημερινοί ήρωες. Αυτοί που με 600-800 ευρώ προσπαθούν να ζήσουν με αξιοπρέπεια, που ελπίζουν, που χαμογελούν. Με γοητεύουν τα ζευγαράκια που


ονειρεύονται, που ερωτεύονται στα πέτρινα χρόνια. Με αηδιάζει οτιδήποτε μου θυμίζει μια Ελλάδα γριά βαμμένη να κάνει πιάτσα. Δεν αντέχω να είμαι κομμάτι αυτής της παρακμής.

6

Μόλις ενηλικιώθηκες. Μένεις εδώ ή επιλέγεις τον δρόμο της ξενιτιάς; Ο αγώνας για επιβίωση δεν έχει λογική. Απ’ ό,τι ακούω, τα πράγματα δεν είναι τόσο εύκολα κι έξω. Το χειρότερο είναι ότι μας έχει περάσει η ένεση ότι το να εναρμονίζεσαι με τη φτώχεια και τη στέρηση είναι όχι μόνο απαραίτητο αλλά και υγιές. Η φτώχεια είναι βία. Πώς να την συνηθίσει ένας νέος;

7

Η Ελλάδα του 2014 συνεχίζει να σοκάρεται από τους ομοφυλόφιλους, τους άθεους, τους μετανάστες. Τι φταίει; Ξέρεις, πιστεύω ότι η Ελλάδα δεν εκπολιτίστηκε. Η ομοφοβία, οι θρησκευτικές διαφορές και η μη παραδοχή του διαφορετικού είναι μέρος της υποκουλτούρας που ζούμε μέχρι σήμερα. Αυτοί που διακρίνουν σύνορα με έναν μετανάστη ή με έναν μουσουλμάνο ή με έναν γκέι, στην ουσία φοβούνται τον εαυτό τους. O κόσμος τους είναι μικρός και εύθραυστος.

8

Η κρίση γεννάει μουσική ή και η μουσική περνάει κρίση; Η κάθε κρίση γεννάει όποτε θέλει. Στην ουσία, όποτε αποκωδικοποιήσει. Ναι, τα τραγούδια πια είναι γεμάτα διαμαρτυρία, απόγνωση. Και αγανάκτηση. Δεν ξέρω τι θα μείνει ή τι θα επηρεάσει. Ο χρόνος πάντα γίνεται σύμμαχος της αξίας.

9

Έχεις μπροστά σου τον Αντώνη Σαμαρά. Τι του λες; (γέλια) Αμέσως μου έρχεται μία φράση που άκουγα από τους μεγαλύτερους… «τίνος είσαι εσύ ωρέ;»

10

Ποιο είναι το ομορφότερο όνειρό σου για το αύριο; Να ζω με αξιοπρέπεια μέσα απ’ αυτό που αγαπώ. Να με φωτίζει η χαρά των ανθρώπων μου.


Hot Doculture Από τους Κωνσταντίνο Καϊμάκη, Παναγιώτη Φρούντζο

Μονόλογοι Γυναικών Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας, στις 8 Μαρτίου, το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά παρουσιάζει ένα τριήμερο αφιέρωμα στη γυναικεία θεατρική έκφραση, με τον γενικό τίτλο «Μονόλογοι γυναικών», σε εναλλασσόμενο ρεπερτόριο, στην Κεντρική Σκηνή αλλά και στο Φουαγιέ. Η Ρένη Πιττακή με τη μονόπρακτη όπερα «Η Κυρία του Σεληνόφωτος» του Γιώργου Σισιλιάνου, η Μαρίνα Ασλάνογλου με τον «Τζόρνταν» των Άννα Ρέινολντς και Μόιρα Μπουφίνι, η Υρώ Μανέ με τον «Συμβολαιογράφο» του Νίκου Βασιλειάδη και η Εύα Κεχαγιά με το «Μorendo», ένα μονόλογο για τη ζωή της Μαρίας Κάλλας, θα συναντηθούν στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΠΕΙΡΑΙΑ, 7-9 ΜΑΡΤΙΟΥ

Crucificat: Μουσική Από την Εποχή των Σταυροφόρων Tο σύνολο παλαιάς μουσικής Ex Silentio, με καλεσμένο τον ουτίστα Ζιαντ Ρατζάμπ σε ένα μουσικό σταυροδρόμι, ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση, με έργα από τον δυτικό Μεσαίωνα των τροβαδούρων Raimbaut de Vaqueiras και Elias Cairel, καθώς και αραβική παραδοσιακή μουσική. Συμμετέχουν: Ζιάντ Ρατζάμπ (φωνή & ούτι), Τομπίας Σλιρφ (φωνή, βιέλα με τροχό, οργκανέτο & γοτθική άρπα), Δημήτρης Κούντουρας (μεσαιωνικά φλάουτα & καλλιτεχνική επιμέλεια). ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ (ΚΤΙΡΙΑΚΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΚΕΡΑΜΕΙΚΟΥ), 28 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ-1 ΜΑΡΤΙΟΥ, 20:30


Cats

Η υπόθεση του θεατρικού μιούζικαλ «Cats» είναι βασισμένη σε μια ποιητική συλλογή του Τ.Σ. Έλιοτ. Είναι η νύχτα του καθιερωμένου ετήσιου χορού των Jellicle Cats και o αρχηγός τους, ο γεροDeuteronomy, θα ανακοινώσει το όνομα της γάτας που θα ξαναγεννηθεί και θα ζήσει μια νέα ζωή στο Heavyside Layer. Η ανακοίνωση θα γίνει ακριβώς πριν από την αυγή. Όσο περιμένουν, οι γάτες διασκεδάζουν διηγούμενες παλιές ιστορίες για τις πιο διάσημες και δημοφιλείς γάτες της ράτσας τους… Με επιδραστική μουσική επένδυση από τον Άντριου Λόιντ Γουέμπερ, που περιλαμβάνει τη διαχρονική επιτυχία «Memory», θεαματικά σκηνικά, εντυπωσιακά κοστούμια και εκπληκτική χορογραφία, το «Cats» είναι μια μαγική μουσικοθεατρική στιγμή. Πίσω από αυτή την εξαιρετική παράσταση με το εκπληκτικό καστ και το υψηλό επίπεδο παραγωγής βρίσκεται η φημισμένη λονδρέζικη εταιρία David Ian Productions. ΘΕΑΤΡΟ BADMINTON, ΜΕΧΡΙ ΤΙΣ 15 ΜΑΡΤΙΟΥ

Η Νυχτερίδα

Η σκηνοθεσία του Αλέξανδρου Ευκλείδη της οπερέτας του Γιόχαν Στράους μεταφέρει τη δράση του έργου στα αστικά σαλόνια της Αθήνας και τις καμπάνες του Αστέρα Βουλιαγμένης κατά τη δεκαετία του ’60. Μάλιστα, το πάρτι του σοβιετικού πρέσβη Ορλόφσκι λαμβάνει χώρα το βράδυ της 20ής Απριλίου 1967, παραμονή του στρατιωτικού πραξικοπήματος, ενώ το ξημέρωμα της επομένης βρίσκει τους ήρωες στα κρατητήρια. Στην παράσταση του Ευκλείδη οι συνταγματάρχες της δικτατορίας συναντούν τους σοβιετικούς κοσμοναύτες, τα αντίπαλα στρατόπεδα του Ψυχρού Πολέμου θερμαίνουν τις σχέσεις τους υπό την επήρεια της σαμπάνιας, ενώ τα μπαλέτα Κίροφ κονταροχτυπιούνται με εκείνα της Όπερας του Παρισιού. Σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Ευκλείδης. Μουσική διεύθυνση: Μιχάλης Οικονόμου, Ζωή Τσόκανου, Ανδρέας Πυλαρινός. Ερμηνεύουν: Διονύσης Σούρμπης, Δημήτρης Πακσόγλου, Έλενα Κελεσίδη, Μαρία Μητσοπούλου ΘΕΑΤΡΟ ΟΛΥΜΠΙΑ - 28 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ, 1, 5, 7, 8 ΜΑΡΤΙΟΥ

Transitions 1. Balkans Για εννέα μέρες τον Μάρτιο η Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών υποδέχεται τη ριζοσπαστική καλλιτεχνική δημιουργία των Βαλκανίων. Μέσα από τη μείξη τεχνών, την αιχμηρή σάτιρα, την πολιτική τοποθέτηση, οι καλλιτέχνες των γειτονικών μας χωρών τολμούν να βάλουν το χέρι στις ανοιχτές πληγές τους και να σπάσουν τα ταμπού και τα στερεότυπα της Δύσης. Με συζητήσεις, συναυλίες, θεατρικές, χορευτικές και μουσικές παραστάσεις και περφόρμανς, το κοινό του φεστιβάλ θα ανακαλύψει τις ανεξάρτητες καλλιτεχνικές δυνάμεις από τα Βαλκάνια.

Kyklos Ensemble και η Αλίκη Καγιαλόγλου GAZARTE, 1 ΜΑΡΤΙΟΥ

Μια συνάντηση των κορυφαίων σολίστ με τη μοναδική ερμηνεύτρια και το nuevo tango του Άστορ Πιατσόλα.

Ιλιάδα ΘΕΑΤΡΟ ΧΩΡΑ - 1, 2, 7, 8, 9 ΜΑΡΤΙΟΥ

ΣΤΕΓΗ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΩΝ, 5-16 ΜΑΡΤΙΟΥ

Το πρόγραμμα του φεστιβάλ: 5 Μαρτίου, 20:30, Θέατρο

Όλιβερ Φραλίτς: «Καταραμένος να Είναι ο Προδότης της Πατρίδας του!»

5 Μαρτίου, 22:00, Χάπενινγκ στο

Εστιατόριο «Χύτρα» «Invasive Species Diner»: Αν δεν Μπορείς να Νικήσεις τον Εχθρό, Φάε τον Εχθρό

7 Μαρτίου, 19:00, Συζήτηση

Μαρίνα Αμπράμοβιτς: Συζητά με τον Ζβόνιμιρ Ντομπρόβιτς για το Ινστιτούτο της και τη μέθοδό της 7 Μαρτίου, 21:00, Περφόρμανς Ζβόνιμιρ Ντομπρόβιτς: «Η Νύχτα των Περφόρμανς»

8 Μαρτίου, 19:00, Θέατρο

Νικολέτα Εσινένκου: «Clear History» 8 Μαρτίου, 21:00, Θέατρο Σάνια Μίτροβιτς: «A Short Story of Crying»

9 Μαρτίου, 19:00, Περφόρμανς BADco.: 1poor and one0 9 Μαρτίου, 21:00, Μουσική Experimental Belgrade

10 Μαρτίου, 19:00, Διάλεξη-Περφόρμανς Νταν Περζόφσκι: «Από τον Τοίχο του Μουσείου στον Τοίχο του Facebook»

10 Μαρτίου, 21:00, Πολιτικό θέατροΝτοκουμέντο

Μίλο Ράου και το Διεθνές Ινστιτούτο για τις Πολιτικές Δολοφονίες: «Οι Τελευταίες Ημέρες των Τσαουσέσκου»

12 Μαρτίου, 19:00, Μουσική Hyperion Ensemble

12 Μαρτίου, 21:00, Θέατρο / Χορός / Χάπενινγκ

Ana Vujanović & Saša Asentić: «On Trial Together - Athens Episode»

Αφιέρωμα στη Μελίνα Το 2014 συμπληρώνονται είκοσι χρόνια χωρίς τη Μελίνα Μερκούρη. Το Ίδρυμα «Μελίνα Μερκούρη», θέλοντας να την τιμήσει, εκδίδει το λεύκωμα με τίτλο «Μελίνα». Με αφορμή την κυκλοφορία του και σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη παρουσιάζει μια φωτογραφική έκθεση αφιερωμένη στη μνήμη της. Στην έκθεση το πλούσιο φωτογραφικό υλικό πλαισιώνεται με προβολές που αναφέρονται στην καλλιτεχνική και πολιτική σταδιοδρομία της Μελίνας, ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζεται το «καμαρίνι της ηθοποιού Μελίνας Μερκούρη» από τις συλλογές του Θεατρικού Μουσείου. Την ημέρα των εγκαινίων θα απονεμηθούν σε ειδική τελετή τα Θεατρικά Βραβεία «Μελίνα Μερκούρη», ενώ θα προηγηθεί ένα μέρος της παράστασης «2013 Μελίνα Μ» του Κωνσταντίνου Ασπιώτη (4 Μαρτίου, 19:00). Επίσης, στις 9 Μαρτίου θα πραγματοποιηθεί κινηματογραφικό αφιέρωμα στη Μελίνα Μερκούρη. Οι ταινίες που θα προβληθούν είναι: «Ποτέ την Κυριακή» στις 11:00, «Κραυγή Γυναικών» στις 13:00, «Φαίδρα» στις 15:15 και «Δοκιμή» στις 17:15. ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ - ΚΤΙΡΙΟ ΟΔΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, ΑΠΟ ΤΙΣ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ (ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΣΤΙΣ 4 ΜΑΡΤΙΟΥ, 20:00)

Τελευταία ευκαιρία για να δείτε τη μεγαλειώδη σύλληψη του ομηρικού έπους από τον σκηνοθέτη Στάθη Λιβαθινό.

Shantel Bucovina Club Carnival Party GAZARTE, 2 ΜΑΡΤΙΟΥ Ο Shantel έρχεται στην Ελλάδα, με την πολυπολιτισμική του μπάντα, για να μετατρέψει την Κυριακή των αποκριών σε ένα μοναδικό πάρτι μασκέ, που μοιάζει βγαλμένο από ταινία του Εμίρ Κουστουρίτσα.

Σόλων Λέκκας ΠΕΡΑΝ, 5-6 ΜΑΡΤΙΟΥ

Μυσταγωγία του αμανέ από τον κορυφαίο εν ζωή αμανετζή στην Ελλάδα, Σόλωνα Λέκκα, τον οποίο συνοδεύουν τρεις κορυφαίοι μουσικοί: ο Κυριάκος Γκουβέντας στο βιολί, ο Ανδρέας Κατσιγιάννης στο σαντούρι και ο Ηλίας Αλεξόπουλος στο λαούτο.

Milonga Langa HALF NOTE JAZZ CLUB, 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ

Οι Milonga Langa είναι ένα συγκρότημα που δημιουργήθηκε από τρεις αργεντίνους μουσικούς, τον Roman Gomez (πιάνο, κιθάρα), τον Demian Gomez (κρουστά, τύμπανα) και τον Herman Mayr (κιθάρα, μπάσο, φλάουτο). Το ρεπερτόριο αυτού του συγκροτήματος είναι πρωτότυπο και διασκεδαστικό και συνδυάζει πολλούς διαφορετικούς ήχους και είδη μουσικής. Έχουν διασκευάσει παραδοσιακά τραγούδια της Αργεντινής αλλά και ροκ κομμάτια που έχουν αφήσει εποχή στη χώρα τους.


Βιβλιοπροτάσεις

Ντάνιελ Κέλμαν

«Δεν επιτρέπεται σε μια χώρα που δεν βιώνει κρίση να κρίνει την κρίση μιας άλλης» Ο Ντάνιελ Κέλμαν, ένας από τους κορυφαίους γερμανούς συγγραφείς της γενιάς του, ο οποίος εμφανίστηκε στο λογοτεχνικό προσκήνιο με το βιβλίο «Εγώ και ο Καμίνσκι», βρέθηκε στην Αθήνα για να παρουσιάσει το νέο του βιβλίο με τον αινιγματικό τίτλο «F». Ο 39χρονος συγγραφέας της «Μέτρησης του κόσμου» –βιβλίο που κάποτε τον έκανε διάσημο σε όλο τον κόσμο– μίλησε στο Hot Doc για τον χρόνο, την πατρότητα, την πτώση του τείχους, τη σχέση ιστορίας και λογοτεχνίας και το στάτους του συγγραφέα, που τον αφήνει αδιάφορο. «Δεν ήθελα να γίνω συγγραφέας. Ήθελα να γράφω. Θα έγραφα ακόμα και αν δεν μπορούσα να δημοσιεύσω. Για το συρτάρι μου. Δεν θα μπορούσα να φανταστώ τη ζωή μου διαφορετικά», καταθέτει. Από τη Δήμητρα Αθανασοπούλου


Παρατηρούμε σχεδόν σε όλα τα βιβλία σας μια ιδιαίτερη σχέση με τον χρόνο. Και στο «F» παρατηρούμε μία ακόμα διήγηση μέσω επιστροφής… Ποια είναι η σχέση σας με τον χρόνο στη ζωή και στη γραφή; Για μένα ήταν πολύ ενδιαφέρον να δω πώς μπορώ να μεταλλάξω στο μυθιστόρημα την αίσθηση του χρόνου. Στην ουσία ήταν ένα πείραμα σε ένα οικογενειακό μυθιστόρημα όπου η ουσιαστική δράση είναι σε μία μέρα. Το πείραμα ήταν να βρεθεί ένα τρικ από τη θέση του αφηγητή που θα του επέτρεπε να περιγράψει αιώνες μέσα σε μία μόλις ημέρα. Ο χρόνος είναι ένα από τα μεγάλα και συναρπαστικά προβλήματα, γιατί τον ζούμε κάθε ημέρα αλλά δεν μπορούμε να τον καταλάβουμε, και αυτό είναι κάτι πάρα πολύ παράξενο που προκαλεί ίλιγγο.

Τόσο στη «Μέτρηση του Κόσμου» όσο και στο «F» είναι κυρίαρχη η θέση του πατέρα, ακόμα και διά της απουσίας του. Το τελευταίο βιβλίο σας συμπίπτει χρονικά και με το γεγονός πως γίνατε εσείς πατέρας. Ποια είναι η σχέση γραφής και πατρότητας; Ο ψυχαναλυτής μου θα μπορούσε να δώσει καλύτερη απάντηση. Ψυχαναλυτικά γνωρίζω πως όταν γίνεσαι πατέρας σε ενδιαφέρει ακόμα περισσότερο η σχέση πατέρα και γιου. Αλλά και νωρίτερα, στη «Μέτρηση του Κόσμου», ήταν ένα θέμα που με ενδιέφερε. Στο «F» ο πατέρας είναι απών, είναι μια σκιά. Το ενδιαφέρον μου λοιπόν μάλλον μετατέθηκε από τον πατέρα στον γιο.

Θα ήθελα να επιμείνω στην επίδραση της ιστορίας στη λογοτεχνία. Ή, καλύτερα, στην αλληλεπίδραση. Αυτό που είναι πολύ ενδιαφέρον στη λογοτεχνία όταν ασχολείται με περασμένες εποχές είναι η διαπίστωση πως δεν γνωρίζουμε πόσα πράγματα αγνοούμε για την καθημερινή ζωή των ανθρώπων μιας εποχής. Ένα τραγικό παράδειγμα είναι πως από τον Μεσαίωνα μέχρι τον 18ο αιώνα ο κόσμος δεν είχε πρόσβαση σε πόσιμο νερό. Άρα ο κόσμος έπινε αλκοόλ. Ολόκληρες κοινωνίες ήταν λοιπόν υπό την επήρεια αλκοόλ. Τι σήμαινε αυτό για τη συμπεριφορά τους; Κάποιες φορές είναι σαν να παρακολουθείς έναν άλλο πλανήτη.

Θα ήθελα να κλείσω με το βλέμμα ενός γερμανού λογοτέχνη πάνω στις ελληνογερμανικές σχέσεις και στα γερμανικά στερεότυπα για τους Έλληνες. Η σχέση είναι περίπλοκη. Αλλά δυστυχώς εγώ δεν έχω λύση. Το μόνο που ξέρω είναι πως μια χώρα που δεν βιώνει κρίση δεν πρέπει να επιτρέπει στον εαυτό της να μη βλέπει τα προβλήματα στις χώρες που υποφέρουν. Πρέπει όλοι, πριν προτείνουν λύσεις, να δουν με τα ίδια τους τα μάτια τι σημαίνει η λιτότητα στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Όσο για τα στερεότυπα, κυρίως είναι εκείνο της διαφθοράς, το οποίο μου επιβεβαιώνουν οι ίδιοι οι Έλληνες. Δεν έχω όμως άλλα στερεότυπα για τους Έλληνες. Ίσως γιατί κάθε φορά που έρχομαι στην Ελλάδα για μια παρουσίαση έχω την τύχη να συναναστρέφομαι με ανθρώπους διανοούμενους, διαβασμένους.

Γενέθλια ξανά

Τα ποιήματα

Για τον Πούσκιν

Είναι άραγε η μνήμη ακριβοδίκαιη ή παραλλάζει πρόσωπα και συμβάντα κατά τις ανάγκες μας; Αυτό είναι το ερώτημα που πραγματεύεται η Μάρω Βαμβουνάκη στο τελευταίο της βιβλίο, όπου επιστρέφει στο παρελθόν, στους νεανικούς έρωτες και στις επιλογές ζωής μέσα από τον ασυνήθιστο εορτασμό γενεθλίων… «Πρόκειται για μια γιορτή έκπληξη. Δυσάρεστη έκπληξη! Πρωινό Μαΐου και δυο άντρες μεγάλης ηλικίας εμφανίζονται ξαφνικά, μετά από πενήντα χρόνια, στην παλιά ωραία συμφοιτήτριά τους...»

Τα ποιήματα της Μαρίας Πολυδούρη, του συμβόλου της πρόωρα χαμένης ομορφιάς και του μοιραίου έρωτα, της σπαταλημένης νεότητας και της αυθεντικής ποιητικής κατάθεσης, επανακυκλοφορούν, πλαισιωμένα από φιλολογικά σχόλια, από τις εκδόσεις Εστία. Ο τόμος ολοκληρώνεται με τα στοιχεία βιογραφίας, όπου ανακοινώνονται νέα ευρήματα για τη ζωή και την καλλιτεχνική διαδρομή της ποιήτριας, τα οποία εντοπίστηκαν κατά την έρευνα γνωστού και άγνωστου αρχειακού υλικού.

Η διορατική ματιά του κλασικού συγγραφέα Φιόντορ Ντοστογιέφσκι πάνω στο έργο του σπουδαίου ρώσου ποιητή σε ένα βιβλίο τσέπης! Ο Ντοστογιέφσκι πραγματοποιεί την τελευταία δημόσια εμφάνισή του, εκφωνώντας τον περίφημο λόγο του για τον Πούσκιν και δίνοντας απάντηση στα ερωτήματα που απασχολούν τη ρωσική, και όχι μόνο, κοινωνία. Πρόκειται για την πνευματική διαθήκη του μεγάλου συγγραφέα του «Ηλίθιου».

Συγγραφέας: Μάρω Βαμβουνάκη Εκδότης: Ψυχογιός ISBN: 978-618-010-427-1 Σελ: 304 | Τιμή: 14,40 €

Συγγραφέας: Μαρία Πολυδούρη Φιλολογική Επιμέλεια-Επίμετρο: Χριστίνα Ντουνιά Εκδότης: Εστία ISBN: 978-960-051-585-5 Σελ: 399 | Τιμή 19,00 €

F

Συγγραφέας: Ντάνιελ Κέλμαν Εκδότης: Καστανιώτης ISBN: 978-960-03-5658-8 Σελ. 294 | Τιμή: 17,04 €

Το τελευταίο μυθιστόρημα του Κέλμαν είναι ένα αριστοτεχνικά χτισμένο παιχνίδι σχετικά με τη αλήθεια και την ψευδαίσθηση, την οικογένεια, την απάτη. Το βιβλίο εκτυλίσσεται τον Αύγουστο του 2008, στο κατώφλι της οικονομικής κρίσης, και διηγείται την ιστορία τριών απατεώνων αδελφών, υποκριτών και παραχαρακτών, και την ιστορία του πατέρα τους. Δηλαδή την ιστορία της σημερινής ενήλικης γενιάς και της προηγούμενης…

Συγγραφέας: Φιόντορ Ντοστογιέφσκι Εκδότης: Ροές ISBN: 978-960-283-397-1 Σελ: 112 | Τιμή: 07,00 €

Ζωή μετά τη ζωή

Συγγραφέας: Kate Atkinson Εκδότης: Μεταίχμιο ISBN: 978-960-566-261-5 Σελ. 572 | Τιμή: 18,80 €

H «Ζωή μετά τη ζωή», βιβλίο που συμπεριλήφθηκε στις λίστες με τα καλύτερα μυθιστορήματα της αγγλικής γλώσσας μέσα στο 2013, αγγίζει με περίσσια λογοτεχνική μαεστρία το ζήτημα του χρόνου και την έννοια της μνήμης μέσα από την ιστορία της Ούρσουλας. Η πολυβραβευμένη συγγραφέας Κέιτ Άτκινσον ανατέμνει και αλλάζει συνεχώς τη ζωή της Ούρσουλας, παρουσιάζοντας διαφορετικές εκδοχές κι εξελίξεις σε όλους τους σταθμούς της ζωής της... Τι θα γινόταν αν...;


ΑΠΟΤΥΠΟΜΑΤΑ Της Ματίνας Παπαχριστούδη

Η εταιρική δημοσιογραφία σε υπηρεσία εταιρικού κράτους Π

ολλοί επιμένουν πως ελάχιστα έχουν αλλάξει τα κυρίαρχα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης μετά την επιβολή των μνημονίων σε ό,τι αφορά στη χειραγώγηση των μαζών και την κατευθυνόμενη, ελεγχόμενη πληροφόρηση. Δεν είναι όμως έτσι. Η διάρρηξη της δημοσιογραφίας από την προβολή των συμφερόντων της κοινωνίας ενώπιον της εξουσίας των κυβερνώντων και της οικονομίας άρχισε πράγματι πολλά χρόνια πριν από τα μνημόνια. Σε εποχές ευδαιμονίας, golden αμοιβών, ανάπτυξης ΜΚΟ και εκσυγχρονισμού στον πάσης φύσεως λόγο, πολιτικό, οικονομικό και δημοσιογραφικό. Σταδιακά επίσης τα media και οι αφέντες τους, με τη σιωπηρή ανοχή των δημοσιογραφικών στελεχών που από λοχίες έγιναν λοχαγοί, ορισμένοι εξ αυτών και στρατηγοί δικών τους media, αφάνισαν την καρδιά της δημοσιογραφίας: Το ρεπορτάζ. Από τη δημοσίευση Δελτίων Τύπου και non paper πολιτικών και εταιριών έως τη μετατροπή των Μέσων αλλά και των ανθρώπων τους σε δόρυ κοφτερό της εξουσίας είναι μια ανάσα δρόμος. Τα μνημόνια επιτάχυναν και όξυναν τους ρυθμούς μετάλλαξης. Τα Μέσα και οι άνθρωποί τους που παραμένουν στην εμπροσθοφυλακή της χειραγώγησης επέλεξαν συνειδητά πλευρά. Όσοι αρνήθηκαν να το πράξουν πετάχτηκαν εκτός επίσημου mediaκού κατεστημένου, όσοι δεν το αποδέχονται επιβιώνουν στην οπισθοφυλακή των ΜΜΕ χωρίς δυνατότητα παρέμβασης στην πληροφορία και τη διακίνησή της. Το ζήτημα δεν είναι πλέον πως τα Μέσα εγκατέλειψαν ακόμη και το άλλοθι της διακίνησης πληροφορίας και παροχής ενημέρωσης ή ότι προβάλλουν και πρωταγωνιστούν μόνο ως μέσο προπαγάνδας και επιβολής. Το πρόβλημα είναι πως οι ίδιοι οι δημοσιογράφοι, πολλές φορές χωρίς καν τα ανταλλάγματα που είχαν στο παρελθόν οι αρχισυντάκτες τους, έχουν μετατραπεί σε εταιρικά πιόνια που προωθούν και προωθούνται στη σκακιέρα της επικαιρότητας κατά το πώς βαράει τις εντολές το οικονομικό συμφέρον και ο εντολέας του. Οι εταιρικοί δημοσιογράφοι, ανώτατο στάδιο του φαινομένου των παπαγάλων στα media, δεν έχουν καμία ενοχή ή δεύτερη σκέψη για τα στημένα ρεπορτάζ. Συνήθως δεν χρειάζεται καν να πάρουν εντολή. Μεταφέρουν πειθήνια χωρίς κανέναν αντίλογο τις θέσεις, απόψεις, σχόλια των οικονομικών συμφερόντων και των εταιριών, των δανειστών, των πολιτικών υπαλλήλων τους, κι αν παραστεί ανάγκη, μετατρέπονται σε οργισμένη φωνή τους ενάντια στην κοινωνία και τα δικά της συμφέροντα. Οι εταιρικοί δημοσιογράφοι δεν είναι απλώς ενσωματωμένοι στην ενημέρωση της χειραγώγησης, είναι το νέο είδος της.


Η επανάληψη στο Mega ως φάρσα...

Σαν σε replay οι εξελίξεις στο Mega. Το κανάλι για να επιβιώσει την επόμενη χρονιά χρειάζεται λεφτά από τους μετόχους. Τα δάνεια είναι δύσκολο να αποπληρωθούν. Η μία πλευρά ανεβάζει το ποσό της διαπραγμάτευσης σε 30 εκατ. ευρώ, η άλλη σε 15 εκατ. ευρώ. Και οι δύο πλευρές συμφώνησαν, όπως όλα δείχνουν, σε νέο κύκλο μειώσεων αποδοχών και απολύσεις. Πέρυσι είχαν ακουστεί 50 απολύσεις, έγιναν μερικές δεκάδες. Τώρα διοχετεύουν πως η σκληρή απαίτηση αφορά σε 100 και πλέον απολύσεις. Ο διευθύνων σύμβουλος Ηλίας Τσίγκας, που αρνήθηκε τις απολύσεις πέρυσι, αποχωρεί και στη θέση του τοποθετείται ο οικονομικός διευθυντής Θ. Ανδρεούλης, ο οποίος μπήκε ήδη στο ΔΣ της εταιρίας.

Και αλλαγή μοντέλου ειδήσεων

Οι ειδήσεις στο Mega εξελίσσονται σε αχίλλειο πτέρνα στην επιρροή των κυρίαρχων εκδοτικών συμφερόντων της χώρας. Η κάθετη πτώση ποσοστών, η απώλεια πρωτιάς, άνοιξε στα σοβαρά τη συζήτηση για το ποιος θα αντικαταστήσει την κεντρική παρουσιάστρια στο δελτίο. Παράλληλα, όπως μαθαίνουμε, έρχεται βαρύς πέλεκυς περικοπών σε όσες υψηλές έχουν διατηρηθεί στο κανάλι της Μεσογείων.

Εγκαταλείπουν τη σκηνή του εγκλήματος

Μετά τον Γκίκα Μάναλη, που επέλεξε να αποχωρήσει από ειδικός διαχειριστής λουκέτου της ΕΡΤ, αφού προηγουμένως εξασφάλισε την ασυλία του για όλες τις ενέργειές του με νόμο, ήρθε η σειρά του αρμόδιου υφυπουργού Παντελή Καψή να αποχωρήσει. Δηλώνει από τώρα πως τον Μάρτιο παραιτείται, και όλοι αναρωτιούνται αν αυτό σχετίζεται με τη φιλοδοξία του να κατέλθει υποψήφιος ευρωβουλευτής.

Όπως το είπε ο Τόμσεν...

Όταν συνδικαλιστές επισκέφθηκαν τον Πολ Τόμσεν για να ζητήσουν τη μη κατάργηση δημοσίευσης των ισολογισμών στον Τύπο, ο τροϊκανός επίτροπος τους χλεύασε. Η διαφάνεια εξασφαλίζεται, τους είχε πει, με τη δημοσίευση των ισολογισμών εταιριών στο διαδίκτυο και στις ιστοσελίδες τους. Ένα χρόνο μετά, μαθαίνουμε πως ούτε καν οι μισές επιχειρήσεις δεν δημοσιεύουν τους ισολογισμούς τους στο ΓΕΜΗ, ενώ οι περισσότερες δεν διαθέτουν καν δική τους ιστοσελίδα. Η ταφόπλακα σε κάθε μορφή διαφάνειας θα μπει με την κατάργηση δημοσίευσης εταιρικών πράξεων στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης.

Υποσχέσεις για μπλοκάκια στη ΝΕΡΙΤ

Η δέσμευση της διοίκησης της ΝΕΡΙΤ στους οργισμένους και διαμαρτυρόμενους δημάρχους της Κεντρικής Μακεδονίας για την υποβάθμιση της δήμοσιας ραδιοτηλεόρασης στη Θεσσαλονίκη προκαλεί γέλια. Σε επίσκεψή του στη Θεσσαλονίκη ο διευθύνων σύμβουλος της ΝΕΡΙΤ Γ. Προκοπάκης υποσχέθηκε πως θα μεταφέρει το αίτημα για τη λειτουργία ανεξάρτητης έδρας (όπως η ΕΡΤ 3) στον Αντώνη Σαμαρά και τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Όσο για τους εργαζόμενους, υποσχέθηκε πως θα απασχολούνται πολλοί. Άγνωστος ο αριθμός τους, γνωστή η εργασιακή σχέση: Με μπλοκάκι.




HOTDOC 47

Recommend Documents