ΤΕΥΧΟΣ 41 A' ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 ΤΙΜΗ 2,5€
41
41
Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ / Η ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ ΟΠΩΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ
Από τον Κώστα Βαξεβάνη
Εψαχνε νύχτα
φαρμακοβιομήχανο πριν την τροπολογία Από το γραφικός στο επικίνδυνος ένα... υπόθετο δρόμος
Εκδότης
Κώστας Βαξεβάνης
περιεχόμενα
Αρχισυντάκτρια
Βιβή Μπλούτσου Αρθρογράφοι Θανάσης Καρτερός Γιάννης Βαρουφάκης Art Direction gramma Ατελιέ Τζένη Αναστασοπούλου Διόρθωση Ανδρονίκη Μαστοράκη
5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
TΕΥΧΟΣ 41
Αρχεία Φωτογραφιών Eurokinissi AE Εκτύπωση Χαϊδεμένος ΑΕΒΕ Εταιρία Το Κουτί της Πανδώρας ΕΕ Διεύθυνση Αναχωρητών 8Α Άνοιξη 14569, Αττική Τηλέφωνο 210 621 7990 Φαξ 210 621 7992 E-mail
[email protected] Διανομή Πρακτορείο ΕΥΡΩΠΗ ΑΕ Υπεύθυνος κυκλοφορίας Παναγιώτης Πασπαλιάρης Συνδρομές
210 621 7990 01 31
10-12
Ξεροστάλιαζε στα σκαλοπάτια φαρμακο βιομήχανου
13 16 18 22 24 26 34 39 44 51
*
Το επόμενο Hot Doc στα περίπτερα και στο internet στις 19 Δεκεμβρίου και κάθε δεύτερη Πέμπτη
55 58
Επικίνδυνα γενόσημα σε έλληνες ασθενείς Αποκαλυπτικό non paper του Άδωνη προστατεύει τα κέρδη των πολυεθνικών Οι σύμβουλοι του Άδωνη για την... υγειά μας Τα «ξεπλυμένα» εκλογικά πρόστιμα του Άδωνη Ο Άδωνις και η Πωλητική Από το γραφικός στο επικίνδυνος ένα... υπόθετο δρόμος «Μπουμπούκια» στη Λίστα Λαγκάρντ Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία EMC: Η αμαρτωλή θυγατρική της ΕΑΒ Λίστα Λαγκάρντ Η Λίστα που «ανακάτεψε» την Ευρώπη Ιταλία Σίλβιο Μπερλουσκόνι: Passato la fiesta Ιράν Η συμφωνία με τη Δύση Bitcoin Τα pixels του χρήματος
210 621 7990
Βρείτε το ηλεκτρονικό Hot Doc στο www.hotdoc.gr
editorial Του Κώστα Βαξεβάνη
Οι βιομήχανοι δεν έχουν πια να χάσουν παρά μόνο τις αλυσίδες τους
Υ
πάρχει ένα εβραϊκό ανέκδοτο, το οποίο περιγράφει μια αυταπάτη ενός τμήματος ανθρώπων στην Ελλάδα. Αυτών που ως σήμερα υπέθεταν πως θα μείνουν ανεπηρέαστοι από την κυβερνητική πολιτική. Βρέθηκαν, λέει, κάποτε ένας μουσουλμάνος, ένας χριστιανός και ένας εβραίος, και προσπαθούσαν να αποδείξουν ποιανού ο Θεός είναι καλύτερος. Ο μουσουλμάνος λοιπόν περιέγραψε ένα θαύμα, το οποίο έγινε μπροστά του. Ήταν στην έρημο, ο αέρας λυσσομανούσε, η άμμος τον σκέπαζε και ήταν έτοιμος να πεθάνει, όταν γονάτισε και προσευχήθηκε στον Αλλάχ. «Και τι έγινε;» τον ρώτησαν οι άλλοι με αγωνία. «Ξαφνικά, ενώ παντού η ανεμοθύελλα κατέστρεφε τα πάντα, γύρω γύρω από μένα σταμάτησε ο αέρας και σώθηκα». Στη συνέχεια ο χριστιανός διηγήθηκε το δικό του θαύμα. Θαλασσοπνιγόταν στη μέση του πελάγους, η βάρκα του σχεδόν είχε αναποδογυρίσει και ήταν βέβαιο ότι θα πνιγεί. Τότε προσευχήθηκε στον Χριστό να σωθεί. «Και τι έγινε;» τον ρώτησαν οι άλλοι. «Ενώ η θύελλα συνέχιζε γύρω γύρω, στη μέση που ήμουν εγώ υπήρξε γαλήνη και σώθηκα». Έφτασε η ώρα να πει και ο εβραίος τη δική του ιστορία. «Εγώ βρισκόμουν σε μια στάση λεωφορείου και ξαφνικά εμφανίστηκε μια θεογκόμενα που άρχισε να μου γνέφει και να μου γελά. Δεν μπορούσα όμως να κάνω τίποτα γιατί ήταν ημέρα Σάββατο και απαγορεύεται από την εβραϊκή θρησκεία το παραμικρό». «Και τι έκανες;» τον ρώτησαν όλο απορία οι άλλοι δύο. Προσευχήθηκα, κι ενώ γύρω γύρω ήταν Σάββατο, στη στάση που ήμουν εγώ κι αυτή έγινε Κυριακή». Τρία χρόνια τώρα, αρκετοί στη χώρα αυτή θεωρούν πως θα γίνει ένα θαύμα σαν αυτό που περιέγραψε ο εβραίος. Πως γύρω γύρω όλα θα καίγονται και στη μέση θα υπάρχει η δική τους Κυριακή. Οι πρώτοι που πλήρωσαν την αυταπάτη αυτή ήταν τα μεσαία στρώματα. Χτυπήθηκαν αλύπητα, ισοπεδώθηκαν,
6 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
αποτέλεσαν την πρώτη ανθρωποθυσία μιας πολιτικής χωρίς έλεος, αλλά κυρίως χωρίς προοπτική. Σε ένα κοινωνικό νεκροταφείο με πτώματα από όλες τις κοινωνικές τάξεις, οι πλούσιοι Έλληνες θεωρούσαν πως μπορούν να μείνουν ανεπηρέαστοι. Άλλοι ευελπιστώντας σε ένα θαύμα και άλλοι θεωρώντας πως είναι ικανοί να κατασκευάσουν ένα, όπως ο πονηρός εβραίος στο ανέκδοτο. Η αυταπάτη διαλύεται και απλώς έρχεται η σειρά τους. Με εξαίρεση ίσως μια ομάδα που αποτελείται από πρώην και νυν χρηματοδότες, πρώην και νυν συνενόχους ή νυν και αεί υποτακτικούς, αυτοί που αποτελούν την επιχειρηματική τάξη στην Ελλάδα δεν νιώθουν μόνο τα αποτελέσματα της κρίσης, αλλά τη μεθοδευμένη προσπάθεια να αποδυναμωθεί κάθε παραγωγική δραστηριότητα στη χώρα. Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία ήταν το πρώτο εμφανές θύμα που παραδίδεται στις πολυεθνικές. Οι συναλλαγές κάτω από το τραπέζι, οι αυταπάτες για ρυθμίσεις, οι διαβεβαιώσεις για εξαιρέσεις, δεν μπορούν να κινήσουν μια κατεστραμμένη οικονομία σε μια κατεστραμμένη χώρα. Με εξαίρεση την ομάδα των νταβατζήδων που ενισχύονται ακόμη και όταν η χώρα καταδικάζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση για τις σκανδαλώδεις επιδοτήσεις που τους παρέχει, που χρηματοδοτείται με λεφτά που κόβονται από σχολεία και νοσοκομεία, οι υπόλοιποι καταλαβαίνουν πως δεν μπορεί να τους συμβεί τίποτα χειρότερο από αυτό που καταλαβαίνουν πια πως θα τους συμβεί. Καταλαβαίνουν επίσης πως ένας πρώην καθηγητής ή ένας πρώην γιατρός μπορούν ίσως να δουλέψουν ως γκαρσόνια για να επιβιώσουν σε μια Ελλάδα που δεν της έμεινε τίποτα. Οι ίδιοι ίσως είναι πιο δύσκολο να τα καταφέρουν. Μπορεί να φαντάζει οξύμωρο, αλλά στην εποχή Σαμαρά οι βιομήχανοι πλέον, και όχι μόνο οι προλετάριοι, δεν έχουν να χάσουν τίποτα παρά μόνο τις αλυσίδες τους.
HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 7
Upόψεις Του Γιάννη Βαρουφάκη
Δεν γνωρίζουν τι ποιούν;
Δύο ιστορίες εκ Ρώμης απαντούν το καυτό ερώτημα
Όλος ο κόσμος έχει μια απορία: Καλά, οι ηγέτες μας, δεν γνωρίζουν τι ποιούν; Τόσο βαθιά νυχτωμένοι είναι; Δεν υπάρχει ούτε ένας ευρωπαίος ηγέτης που να μπορεί να αντικρίσει την πραγματικότητα κατάματα και να αντιδράσει ανάλογα;
Δ
εν θα μιλήσω για τους δικούς μας, εγχώριους «ηγέτες». Όσο λιγότερα πει κανείς για τους Παπανδρέου, Παπαδήμους, Σαμαράδες και Σία τόσο καλύτερα. Θα σας αφηγηθώ όμως μια ιστορία που γνωρίζω καλά και η οποία λέει, νομίζω, πολλά. Φθινόπωρο 2011. Ρώμη. Ο τότε υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας, Τζούλιο Τρεμόντι, ανησυχεί. Βλέπει τη λαίλαπα της κρίσης να χτυπάει ήδη τη χώρα του. Απεγνωσμένα ψάχνει τρόπους να την αναχαιτίσει. Κάποια στιγμή, πολιτικός του αντίπαλος, τέως πρωθυπουργός της χώρας, του συνιστά να συναντήσει γνωστό του οικονομολόγο που επεξεργάστηκε μια καινοτόμα ιδέα για το πώς μπορεί να τεθεί τέλος στην κρίση του ευρώ. Ο υπουργός δέχεται, ακούει την
8 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
ιδέα του επισκέπτη του και ενθουσιάζεται. Του φαίνεται λογική, εφικτή και πολιτικά εφαρμόσιμη σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Μάλιστα ενθουσιάστηκε τόσο, ώστε αμέσως έβαλε τον γραμματέα του να κινήσει γη και ουρανό οργανώνοντας συναντήσεις μεταξύ του επισκέπτη του και ιθυνόντων στις Βρυξέλλες, ευρωβουλευτές, υπουργούς άλλων κρατών κλπ., με προφανή στόχο την προώθηση της καινοτόμας ιδέας-πρότασης. Την ώρα που υπουργός και γραμματέας συζητούσαν ποιον θα έπρεπε να προσεγγίσουν για να οργανώσουν συνάντηση με τον επισκέπτη, γυρνά ο τελευταίος και λέει: «Κύριε υπουργέ, ποιος ο λόγος για όλες αυτές τις συναντήσεις; Δεν έχω πρόβλημα να πάω να δω τους ανθρώπους αυτούς και να τους μιλήσω. Αναρωτιέμαι
όμως γιατί πρέπει να το κάνω, δεδομένου ότι, όπως μου λέτε, έπεισα... εσάς! Είστε ο υπουργός Οικονομικών κραταιάς ευρωπαϊκής χώρας. Συμμετέχετε στο Eurogroup, στο Ecofin, στα υψηλότερα κλιμάκια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εάν πειστήκατε όντως για την πρότασή μου, γιατί δεν την παρουσιάζετε ως δική σας στο Ecofin;» Ο Τζούλιο Τρεμόντι χαμογέλασε, έκατσε πιο βαθιά στη δερμάτινη πολυθρόνα του και, με μια έκφραση μεταξύ ειρωνείας και θλίψης, του απαντά: «Δεν καταλαβαίνετε, αγαπητέ μου, τι θα συμβεί με το που θα αρχίσω να παρουσιάζω την πρότασή σας στο Ecofin; Όσο λογική και εφαρμόσιμη κι αν είναι, με το που θα αρχίσω την ομιλία μου υπέρ της, τα SMS θα φεύγουν καταιγιστικά απ’ τα κινητά συναδέλφων υπουργών και των παρατρεχάμενών τους: Ο Τρεμόντι προτείνει την κεντρική διαχείριση μέρους του δημόσιου χρέους των κρατών-μελών, θα λένε. Δευτερόλεπτα αργότερα τα δημοσιογραφικά πρακτορεία θα αναμεταδίδουν τα μηνύματα αυτά, ολίγον τι τραβηγμένα και, προτού καν ολοκληρώσω την τοποθέτησή μου, τα spreads της Ιταλίας θα έχουν εκτιναχτεί στα ουράνια, καθώς οι χρηματαγορές θα δονούνται από φήμες πως, για να προτείνει τέτοια πράγματα ο Τρεμόντι, η ιταλική κυβέρνηση προφανώς δεν δύναται να αναχρηματοδοτήσει
το τεράστιο χρέος της. Την επόμενη μέρα δεν θα είμαι πια υπουργός Οικονομικών. Πώς ακριβώς θα βοηθήσει στην προώθηση της ιδέας-πρότασής σας η αποκαθήλωσή μου;» Έναν χρόνο αργότερα, ο Τρεμόντι είχε περάσει στην ιστορία, καθώς στη Ρώμη είχε επιβληθεί (από το Βερολίνο, τη Φρανκφούρτη και τις Βρυξέλλες) κυβέρνηση τεχνοκρατών υπό τον Μάριο Μόντι. Η αποστολή του κ. Μόντι; Να θέσει το δημόσιο χρέος της Ιταλίας υπό έλεγχο. Ήταν η εποχή που οι ευρωπαϊκές τράπεζες κατέρρεαν και ο νέος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), ο έτερος Μάριο (Ντράγκι), για να μαζέψει τα ασυμμάζευτα, τύπωσε 1 εκατ. ευρώ και μήνυσε στους τραπεζίτες να κοπιάσουν – ελπίζοντας παράλληλα ότι, με αυτό τον τρόπο, οι τράπεζες θα δανείσουν κάποια από τα ποσά που θα λάμβαναν στα χειμαζόμενα κράτη. Ένα κρύο χειμωνιάτικο πρωινό, Φλεβάρης του 2012 ήταν, ο νέος πρωθυπουργός δέχεται στο γραφείο του τον πρόεδρο μίας εκ των μεγαλύτερων ιταλικών τραπεζών. Χωρίς πολλές περιστροφές, ο τραπεζίτης ανακοίνωσε στον κ. Μόντι ότι, εκείνο το πρωινό, η τράπεζά του εξέδωσε ιδιωτικά ομόλογα 40 εκατ. ευρώ. «Βεβαίως, κ. πρωθυπουργέ, καθώς όλοι γνωρίζουν τις δυσκολίες της τράπεζάς μας, κανείς δεν θα τα αγοράσει αν δεν
μας δώσετε τη βούλα του ιταλικού κρά- τράπεζες κάποια από τα ποσά που τους τους». «Μου ζητάτε να εγγυηθεί για τα δίνει ο Ντράγκι», σκέφτηκε ο κ. Μόντι, δικά σας νέα, τεράστια χρέη ο ιταλός «έρχονται στο υπό πτώχευση κράτος φορολογούμενος;», απόρησε ο κ. Μόντι για εγγυήσεις!» μπροστά στο θράσος του τραπεζίτη. Μερικές μέρες μετά, ήρθε και η δεύ«Ακριβώς αυτό σας ζητώ, κ. Μόντι», του τερη λυπητερή: Οι Βρυξέλλες μήνυσαν απάντησε επιβεβαιώνοντας της θρασύ- στον ιταλό πρωθυπουργό, στον «εκλεκτό» τητά του ο τραπεζίτης. «Με την κρατική τους, πως παρατήρησαν μια «απότομη» εγγύηση θα μπορέσω σήμερα κιόλας να αύξηση του ιταλικού δημόσιου χρέους, σε καταθέσω αυτά τα νέα ομόλογα στην ΕΚΤ αντίθεση με την «αποστολή» του κ. Μόντι και να πάρω ρευστό χρήμα. Διαφορετικά – που δεν ήταν άλλη από την μείωση του αύριο η τράπεζα δεν θα ανοίξει, θα επι- χρέους. «Με αυτά τα νέα δεδομένα, η κρατήσει χάος και η κυβέρνησή σας Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένει από εσάς θα καταρρεύσει». την εισαγωγή νέων μέτρων για να περιΚάπως έτσι ο τεχνοκράτης πρωθυπουροριστεί το δημοσιονομικό έλλειμμα της γός κατάλαβε το δίλημμα στο οποίο Ιταλίας», κατέληγε το μήνυμα. βρισκόταν: Να δώσει την εγγύηση του Τρεις εβδομάδες αργότερα, ένας κατακράτους στα ομόλογα του αναιδή τραπεβεβλημένος Μάριο Μόντι ανακοίνωνε ζίτη, αυξάνοντας εν μία νυκτί το δημόσιο στην ιταλική Βουλή νέα μέτρα, τα οποία, χρέος κατά σαράντα δισ. ευρώ ή να αντιόπως αποδείχθηκε πολύ λίγο αργότερα, σταθεί; Ζήτησε από τον επισκέπτη του να αποσυρθεί στον χώρο αναμονής έξω από έσπρωξαν την Ιταλία σε νέα, τεχνητή το πρωθυπουργικό γραφείο και αμέσως ύφεση. Δεν πέρασε πολύς καιρός πριν ο τηλεφώνησε στον υπουργό Οικονομικών κ. Μόντι συρθεί σε εκλογές, στις οποίες και στον πρόεδρο της ΕΚΤ, τον Μάριο οι εκλογείς τον διέσυραν, εκλέγοντας Ντράγκι. Και οι δύο τού είπαν να μη έναν άλλον κύριο, ο οποίος αυτή την διανοηθεί να αφήσει την τράπεζα να εποχή παλεύει με νύχια και με δόντια να καταρρεύσει. Με την ουρά κάτω απ’ παραμείνει στην, δήθεν, εξουσία. τα σκέλια, συντετριμμένος, ο Μάριο Παραθέτω αυτές τις δύο ιστορίες αντί Μόντι ζήτησε από τη γραμματέα του να για απάντηση στο αρχικό ερώτημα: φωνάξει τον τραπεζίτη και υπέγραψε τα «Καλά, οι ηγέτες μας δεν γνωρίζουν τι χαρτιά της κρατικής εγγύησης του νέου ποιούν;» Δυστυχώς γνωρίζουν. Αλλού ιδιωτικού χρέους. «Αντί να δανείζουν οι είναι το ζήτημα… HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 9
Άδωνις Γεωργιάδης
Ξεροστάλιαζε
στα σκαλοπάτια
φαρμακοβιομήχανου Είναι δυνατόν ένας υπουργός Υγείας να χτυπάει μαύρα μεσάνυχτα την πόρτα φαρμακοβιομήχανου, επιμένοντας να τον δει την παραμονή της ψήφισης του νόμου για τα φάρμακα; Είναι δυνατόν, την ίδια ώρα που κατηγορεί για διαπλοκή έναν ραδιοσταθμό που του αντιτίθεται, επειδή έχει νόμιμη διαφήμιση ενός φαρμάκου, να επιλέγει υπόγειες διασυνδέσεις και μυστικές ατζέντες λίγο πριν πάρει αποφάσεις για τη φαρμακοβιομηχανία με κόστος δισεκατομμύρια; Πολύ εύκολα ο καθένας θα απαντήσει «όχι». Αλλά μήπως είναι λογικό κάποιος που το πρωί παριστάνει τον υπουργό το βράδυ να παριστάνει τον συμπαθή Φικιώρη πουλώντας βιβλία με το κιλό; Είναι λογικό κάποιος που προσομοιάζει με τζουκ μποξ της πολιτικής, αλλάζοντας συνεχώς θέσεις με την ευκολία που το τζουκ μποξ παίζει δίσκους, να εμφανίζεται ως εγγυητής της πολιτικής σταθερότητας; Ο Άδωνις Γεωργιάδης δείχνει σταθερά να παρακάμπτει τους κανόνες της λογικής με όχημα την ελαφριά επικοινωνιακή του εικόνα, το οποίο παρκάρει σταθερά δίπλα στα συμφέροντα. Είτε τα προσωπικά του, είτε μιας κάστας ευνοούμενων. Του Κώστα Βαξεβάνη
Τ
ην Παρασκευή 22 Νοεμβρίου ο Άδωνις Γεωργιάδης έκανε μία από τις πολλές τηλεοπτικές του εμφανίσεις στην εκπομπή του Νίκου Ευαγγελάτου στον ΣΚΑΪ. Ο τηλεϋπουργός εμφανίστηκε στο πάνελ, κατακεραύνωσε όσους διαφωνούσαν με την ψήφιση της τροπολογίας για τα φάρμακα, τους απέδωσε ευθέως σχέσεις διαπλοκής και οικονομικού οφέλους με τις φαρμακοβιομηχανίες και τους φαρμακοβιομήχανους κι έφυγε. Θα περίμενε κάποιος πως ο υπουργός θα πήγαινε να ξεκουραστεί ως την επόμενη τηλεοπτική του εμφάνιση σε κάποιο από τα κανάλια, αλλά κάτι τέτοιο δεν έγινε. Ο Άδωνις Γεωργιάδης έφυγε από το κανάλι του Φαλήρου και χωρίς τους σωματοφύλακές του έφτασε σε 20 λεπτά στο υποφωτισμένο πάρκινγκ ενός κτιρίου
10 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
σε προάστιο της Αθήνας. Βγήκε από το αυτοκίνητο συνοδευόμενος από έναν ασπρομάλλη κύριο και χάθηκε στην είσοδο του μεγάλου κτιρίου, όπου στεγάζεται το γραφείο φαρμακοβιομήχανου. Λίγη ώρα αργότερα ο υπουργός Υγείας βγήκε από το κτίριο, μπήκε στο αυτοκίνητό του κι έφυγε.
Τι γύρευε η αλεπού στο παζάρι; Τρεις μέρες μετά ο Άδωνις Γεωργιάδης εμφάνισε στη Βουλή την οπαδική εφημερίδα «Πράσινη» που είχε τίτλο «Μαύρο στον Άδωνη, ο κόσμος του Παναθηναϊκού δεν είναι πρόβατο» και υποστήριξε πως πιέζεται από τους φαρμακοβιομήχανους για να αποσύρει την τροπολογία. Μάλλον κανένας στη Βουλή δεν γνώριζε πως ήταν ο ίδιος που πήγε νυχτιάτικα στο γραφείο φαρμακοβιομήχανου. Τι δουλειά είχε ο Άδωνις Γεωργιάδης κρυφά στο γραφείο φαρμακοβιομήχανου; Τι δουλειά είχε γενικότερα ο υπουργός Υγείας σε όποιον φαρμακοβιομήχανο, όταν έχει πλέον καταθέσει στη Βουλή το σχέδιο νόμου για τα φάρμακα; Τι διαπραγματεύεται κρυφά και γιατί; Ποιο είναι το κρυφό παζάρι, στο οποίο ο υπουργός επέλεξε να πάει με ύφος και συμπεριφορά αλεπούς; Πέντε μέρες μετά, ο Γεωργιάδης πέρασε την τροπολογία, συνεχίζοντας να κατηγορεί όσους του απέδιδαν εξυπηρέτηση συμφερόντων φαρμακοβιομηχάνων. Έφτασε στο σημείο να κατηγορήσει τον ραδιοσταθμό «Στο Κόκκινο 105,5» πως εκφράζει τα συμφέροντα των φαρμακοβιομήχανων, με το επιχείρημα πως είχε διαφήμιση φαρμάκου. Και αυτό το δήλωσε στα κανάλια που είναι γεμάτα από διαφημίσεις φαρμακευτικών εταιριών.
Απ’ τα ΙΕΚ στις φαρμακευτικές Το μεγάλο προτέρημα του Άδωνη Γε ω ρ γ ι ά δ η ε ί να ι η ε ι κ ό να τ ο υ. Παρορμητικός, με υστερικές εξάρσεις, που μπορεί να αλλάζει θέσεις χωρίς να διακατέχεται από ενοχικά, καταφέρνει να απασχολεί με την εικόνα και όχι με
την ουσία του. Ο άσπονδος φίλος του, Φαήλος Κρανιδιώτης, για τον οποίο είχε πει ότι «έχει την πολιτική σκέψη νηπίου», έγραψε πως ο Άδωνις μπορεί να είναι μια γάτα που τσιρίζει, αλλά πιάνει ποντίκια. Η μεταξύ τους σχέση μίσους και αγάπης του δίνει το δικαίωμα να ξέρει καλύτερα. Ο Άδωνις είναι μια γάτα του συστήματος, η οποία πολύ πριν τρυπώσει στα γραφεία των φαρμακοβιομηχάνων είχε τη φιλοδοξία και κατάφερνε να διαβεί μεγάλες πόρτες που οδηγούσαν πάντα σε συγκεκριμένα συμφέροντα. Με το επιχείρημα πως είναι υπέρ της ελεύθερης αγοράς, έγινε ένας dealer της, ο οποίος, αφήνοντας ωστόσο κατά μέρος τις ιδεολογικές αναλύσεις, έφτανε στην ουσία: Την υποστήριξη του επιχειρηματία που είχε την ανάγκη του. Έτσι πετάχτηκε ως τα ΙΕΚ του ομίλου ΞΥΝΗ, του μεγάλου χρεοφειλέτη του δημοσίου και υπόδικου για πλαστογραφία (και πάλι σε βάρος του δημοσίου), για να υποστηρίξει πως ο Ξυνής είναι καλύτερος από τα ελληνικά πανεπιστήμια, δηλαδή από το θύμα του, το δημόσιο. Και όλα αυτά τα έκανε ο βουλευτής και υπουργός θεματοφύλακας του δημόσιου συμφέροντος. Με την ίδια ευκολία ο Άδωνις Γεωρ γιάδης πετάχτηκε ως τις Σκουριές, όπου είναι σε εξέλιξη ένα πολλαπλό έγκλημα με τα ορυχεία χρυσού, για να εκφράσει τη συμπαράστασή του στον Μπόμπολα και την ιδιωτική πρωτοβουλία του. Η υποστήριξή του αυτή δεν είναι χωρίς αντίκρισμα. Ο υπουργός Υγείας έχει προνομιακή μεταχείριση από τα ΜΜΕ του ομίλου Μπόμπολα, με πρώτο και καλύτερο το Mega, όπου οι δημοσιογράφοι μιλούν ειρωνικά για την «καρέκλα Άδωνη» στο studio. Ο Άδωνις από τη θέση του υπουργού Υγείας έφτασε ως την πόρτα των φαρμακευτικών, με τις οποίες άνοιξε, απ’ ό,τι λέει, πόλεμο. Στην πραγματικότητα, όπως αποκαλύπτει το έγγραφο που αποκαλύπτουμε και το οποίο διακινήθηκε απ’ το γραφείο του, εξασφάλισε 2 δισεκατομμύρια κέρδη για τις πολυεθνικές. Απ’ ό,τι φαίνεται, χτυπώντας αλύπητα την ελληνική βιομηχανία φαρμάκου, η οποία, με βάση όσα έλεγε ως πέρυσι η HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 11
Άδωνις Γεωργιάδης
Ο Άδωνις Γεωργιάδης μπορεί να ισχυρίζεται στις κατ’ ιδίαν συνομιλίες με τους έλληνες βιομήχανους πως φταίει ο Σαμαράς ή η τρόικα. Ενδιαφέρον ωστόσο θα ήταν να μάθουμε και τι άλλο λέει όταν τους επισκέπτεται βράδυ, περνώντας από σκοτεινά πάρκινγκ και τις πιο σκοτεινές διαδρομές της πολιτικής πρακτικής
ΝΔ, για κάθε 1.000 ευρώ φαρμακευτικής δαπάνης ανταποδίδει στην ελληνική οικονομία 3.000 ευρώ.
Τα υπόθετα του Άδωνη Αποδεικνύεται πως από τη γραφικότητα του Άδωνη ως την επικινδυνότητά του είναι ένα υπόθετο δρόμος. Το παιχνίδι με τα φάρμακα, όσο και αν αδωνίζεται ο υπουργός με την κατάσταση στην
12 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
Υγεία, δεν είναι μια δική του υπόθεση. Υλοποιεί, εις γνώση του βεβαίως, μια ευρύτερη στρατηγική, η οποία έχει ως αποτέλεσμα να παραδώσει την Υγεία σε ιδιωτικά συμφέροντα και να χτυπήσει έναν παραγωγικό κλάδο, όπως η ελληνική φαρμακοβιομηχανία, τον οποίο θα παραδώσει στους μελλοντικούς αγοραστές του. Ο υπουργός Υγείας υποστηρίζει πως κάνει φτηνότερα 6.000 φάρμακα. Στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για χιλιάδες φάρμακα, αλλά για μερικές δεκάδες δραστικές ουσίες, οι οποίες κυκλοφορούν με διάφορα εμπορικά ονόματα. Ο Γεωργιάδης αρνήθηκε την οριζόντια μείωση της τιμής όλων των φαρμάκων, η οποία θα οδηγούσε, όπως παραδέχεται στο non paper που έστειλε, σε απώλεια δύο δισ. δολάρια για τις πολυεθνικές του φαρμάκου. Στα ακριβά φάρμακα αυξάνεται η συμμετοχή του ασφαλισμένου. Έτσι, ενώ εμφανίζεται μείωση των δαπανών για το φάρμακο, ουσιαστικά αυξάνονται οι δαπάνες με καταβολή της διαφοράς από τον ασφαλισμένο. Ποια όμως είναι η λειτουργικότητα της μείωσης των τιμών στα φτηνά φάρμακα; Η εξυπηρέτηση των πολυεθνικών. Όταν η τιμή του φαρμάκου κατεβαίνει σε τιμές κάτω του κόστους, δεν μπορεί να το παράξει η ελληνική βιομηχανία. Σε αυτές τις τιμές όμως μπορεί να το παρασκευάσει μία πολυεθνική, είτε γιατί το παρασκευάζει σε τριτοκοσμικές χώρες, με ό,τι κινδύνους εμπεριέχει αυτό για την ασφάλεια, είτε γιατί το παράγει στα
εργοστάσιά της και το διοχετεύει έχοντας ζημιά. Η ζημιά καλύπτεται από την κερδοφορία της σε πωλήσεις σε άλλα κράτη. Η εγχώρια βιομηχανία όμως δεν μπορεί να αντεπεξέλθει. Έτσι, ή κλείνει ή πουλιέται στις πολυεθνικές, οι οποίες, αφού κυριαρχήσουν, ανεβάζουν τις τιμές. Η τακτική αυτή δεν αφορά μόνο τα φάρμακα, αλλά όλους τους παραγωγικούς τομείς και φυσικά όλες τις χώρες. Μια φίλια κυβέρνηση αναλαμβάνει να κάνει μεταρρυθμίσεις. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές προϋποθέτουν να απαξιωθεί το υπάρχον σύστημα, για το οποίο συνήθως είναι υπεύθυνη. Έτσι κατηγορούνται οι δημόσιες δομές, εμφανίζονται σκάνδαλα, προβάλλονται παρασιτικά φαινόμενα. Στη συνέχεια οι κυβερνήσεις, για να ξεφορτωθούν υποτίθεται το βάρος, ξεπουλάνε αυτές τις δομές ή εμφανίζονται φιλολαϊκές με περικοπές των «προκλητικών εξόδων». Στο επόμενο στάδιο, εξυπηρετικοί αγοραστές αγοράζουν κοψοχρονιάς. Στην υπόθεση του φαρμάκου, ο φιλολαϊκός Άδωνις δίνει φτηνό φάρμακο, με τη βοήθεια των καναλιών πάντα, οι ελληνικές επιχειρήσεις κλείνουν και στη συνέχεια πουλιούνται. Τα φτηνά υπόθετα γίνονται ένα υπόθετο για την ελληνική βιομηχανία φαρμάκου. Στο μεταξύ ο Άδωνις Γεωργιάδης μπορεί να ισχυρίζεται στις κατ’ ιδίαν συνομιλίες με τους έλληνες βιομήχανους πως φταίει ο Σαμαράς ή η τρόικα. Ενδιαφέρον ωστόσο θα ήταν να μάθουμε και τι άλλο λέει όταν τους επισκέπτεται βράδυ, περνώντας από σκοτεινά πάρκινγκ και τις πιο σκοτεινές διαδρομές της πολιτικής πρακτικής. Ο τηλεϋπουργός πρέπει να υπερκεράσει την εικόνα του και να απαντήσει στην ουσία. Στο χώρο της Υγείας η πολιτική του βρίσκει αντιμέτωπους όσους φαίνεται να χάνουν απ’ αυτή. Από τους ασθενείς και τους γιατρούς μέχρι τους διοικητικούς υπαλλήλους, τους φαρμακοποιούς, αλλά και τους φαρμακοβιομήχανους. Η ερώτηση λοιπόν είναι ποιος ευεργετείται από μια πολιτική απέναντι στην οποία διαμαρτύρονται όλοι οι παράγοντες της δημόσιας υγείας. Μέχρι στιγμής διακρίνονται δύο ευνοημένοι: Η ιδιωτική υγεία και οι πολυεθνικές φαρμάκων.
Επικίνδυνα γενόσημα
σε έλληνες ασθενείς
Ένα απίστευτο παιχνίδι διεξάγεται τα τελευταία χρόνια στον χώρο της υγείας και ειδικότερα στον χώρο του φαρμάκου, με πρωταγωνιστές τις ελληνικές κυβερνήσεις και πολυεθνικές εταιρίες. Με διαδοχικά νομοθετικά κατασκευάσματα τα τελευταία χρόνια οι ελληνικές κυβερνήσεις έχουν ανοίξει την κερκόπορτα για την είσοδο στην ελληνική αγορά γενόσημων φαρμάκων πολυεθνικών εταιριών, που κατασκευάζονται κάτω από αμφιβόλου ποιότητας προδιαγραφές σε τριτοκοσμικές χώρες. Οι κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία είναι τεράστιοι, καθώς και ο ΕΟΦ υπολειτουργεί. Του Βαγγέλη Τριάντη
Δ
ούρειος Ίππος για την είσοδο στην ελληνική αγορά πολυεθνικών εταιριών που παράγουν γενόσημα σε τριτοκοσμικές χώρες ήταν ο περίφημος νόμος Λοβέρδου. Με αυτόν για πρώτη φορά στην Ελλάδα και σε μια πρωτοτυπία που δεν συναντάται σε ευρωπαϊκό επίπεδο αποφασίστηκε η συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία. Πιο απλά, ο γιατρός συνταγογραφεί τη δραστική ουσία που κρίνει ότι πρέπει να χορηγήσει στον ασθενή και στη συνέχεια ο φαρμακοποιός επιλέγει εκείνος το φάρμακο που θα δώσει στον ασθενή. «Είμαστε η μοναδική χώρα η οποία έχει ψηφίσει ότι ο γιατρός θα συνταγογραφεί μόνο τη δραστική ουσία και ο φαρμακοποιός θα δίνει το φθηνότερο γενόσημο, το οποίο τελικά το επιλέγει ο βοηθός του φαρμακοποιού τις περισσότερες φορές», επισημαίνει στο Hot Doc ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών (ΙΣΑ) Γιώργος Πατούλης.
Ο νόμος Λοβέρδου ήταν μόνο η μία όψη του νομίσματος για την είσοδο των πολυεθνικών εταιριών στη χώρα μας. Η δεύτερη είχε να κάνει με τις εντολές της τρόικα για την περιστολή της δαπάνης και την αύξηση της χρήσης των γενόσημων σε ποσοστό 60% μέχρι και τα τέλη του χρόνου. Η περιστολή των δαπανών έχει οδηγήσει στη λογική του μειοδότη. Δηλαδή σε διάφορους διαγωνισμούς που αφορούν τα δημόσια νοσοκομεία επιλέγονται οι εταιρίες που έχουν δώσει τις χαμηλότερες τιμές για τα γενόσημα φάρμακα. Ήδη κατά μέσο όρο πάνω από το 56% του όγκου των φαρμάκων που χορηγούνται στους νοσηλευόμενους στα τμήματα και τις κλινικές του ΕΣΥ είναι γενόσημα, τη στιγμή που ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες χάνουν τους αντίστοιχους διαγωνισμούς για διαφορά ελάχιστων ευρώ. Ένα τέτοιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Teva. Μια εταιρία ισραηλινών συμφερόντων που δραστηριοποιείται
στην αγορά του γενόσημου φαρμάκου διεθνώς εδώ και πολλά χρόνια. Τα τελευταία χρόνια η Τeva έχει αρχίσει να εισβάλλει στην ελληνική αγορά. Με κίνητρο τις χαμηλότερες τιμές των γενόσημων που παράγει, έχει καταφέρει, σύμφωνα με πληροφορίες του Hot Doc, να κυριαρχεί σε διαγωνισμούς που αφορούν τα δημόσια νοσοκομεία. Μάλιστα, μόλις μερικές μέρες πριν η εν λόγω εταιρία έκανε την εμφάνισή της σε μεγάλο φαρμακευτικό συνέδριο με δικό της περίπτερο. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, τα φάρμακα που παράγει είναι αμφιβόλου ποιότητας. Παράγονται σε χώρες όπως το Πακιστάν, το Μπαγκλαντές και η Ινδία, κάτω από συνθήκες που κανείς δεν γνωρίζει εάν τηρούν τις διεθνείς προδιαγραφές ασφαλείας, και στη συνέχεια εισάγονται. Και σαν να μην έφτανε αυτό, δεν λείπουν και οι περιπτώσεις εκείνες που, ενώ έχει κερδίσει διαγωνισμούς του δημοσίου, επικαλείται στη συνέχεια αδικαιολόγητη έλλειψη φαρμάκων. Κάτι τέτοιο έγινε πρόσφατα με συγκεκριμένο αντιεμετικό φάρμακο που χορηγείται σε ασθενείς που πάσχουν από καρκίνο.
Ισραηλινός κολοσσός με γερμανό dealer Η πολυεθνική εταιρία Teva είναι ισραηλινών συμφερόντων. Το 2009 εξαγόρασε τη γερμανική εταιρία Ratiopharm. Έκτοτε μετατράπηκε σε έναν από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς γενόσημων HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 13
Άδωνις Γεωργιάδης
στις ευρωπαϊκές χώρες. Στις εγκαταστάσεις της απασχολεί χιλιάδες γερμανούς εργαζόμενους. Σύμφωνα με ερώτηση που κατέθεσαν στη Βουλή οι βουλευτές Γιάννης Δημαράς και Γαβριήλ Αβραμίδης, τον Μάιο του 2014 λήγει η πατέντα του πιο σημαντικού φαρμάκου της Teva. Μια πατέντα που της αποφέρει ετησίως το 40%-60% των κερδών της. Για τον λόγο αυτό προσπαθεί τα τελευταία χρόνια να επεκταθεί και σε νέες αγορές, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα. Σε αυτό πιστό σύμμαχο έχει βρει τη γερμανική κυβέρνηση, καθώς επίσης και την ΕΕ. Λίγο πριν από τα τέλη του 2012, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προχώρησε στη λήψη μιας περίεργης συμφωνίας μεταξύ ΕΕ και Ισραήλ. Η συμφωνία περιελάμβανε την «αξιολόγηση και αποδοχή της συμμόρφωσης στα βιομηχανικά προϊόντα» και δεν έμεινε μόνο σε αυτό. Λίγο μετά ψηφίστηκε πρόσθετο πρωτόκολλο για τα φαρμακευτικά προϊόντα, το οποίο δημοσιεύτηκε στις 4 Ιανουαρίου 2013 στην επίσημη εφημερίδα της ΕΕ. Με αυτό αίρονταν όλα τα τεχνικά εμπόδια που κυριαρχούσαν μέχρι τότε. Όπως αποκάλυψε το «Χωνί», στη σελίδα 1/10 ανέφερε χαρακτηριστικά: «Η διαπίστωση της συμμόρφωσης κάθε παρτίδας με τις προδιαγραφές είτε από τον παρασκευαστή που είναι εγκατεστημένος σε ένα από τα μέρη, είτε από τον εισαγωγέα, αναγνωρίζεται από το άλλο μέρος χωρίς επανέλεγχο κατά την εισαγωγή από το ένα μέρος στο άλλο». Πιο απλά, τα φάρμακα της Teva εισάγονται στην ΕΕ δίχως έλεγχο. Μια πρωτοτυπία μοναδική. Στην Ελλάδα, όπως επισημαίνουν στην ερώτησή τους οι δύο βουλευτές, οι Γερμανοί έχουν ασκήσει επίμονες πιέσεις στην ελληνική κυβέρνηση μέσω της τρόικα για τη συνταγογράφηση της δραστικής ουσίας. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την περιστολή της φαρμακευτικής δαπάνης, δείχνει να είναι κομμένο και ραμμένο στα συμφέροντα του γερμανοεβραϊκού κολοσσού. Με την ελληνική κυβέρνηση να υπηρετεί πιστά τις εντολές της τρόικα.
14 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
Επικίνδυνα γενόσημα και πρόστιμα εκατομμυρίων
Ωστόσο, μπορεί η Teva να έλαβε το πράσινο φως για την εξάπλωσή της στις χώρες της ΕΕ, όμως όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας για την ίδια κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και στις ελληνικές αρχές. Το 2009 και το 2011 ο Αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκων δημοσίευσε δύο εκθέσεις σοκ για την Teva. Οι εκθέσεις περιείχαν συγκεκριμένες καταγγελίες, που έκαναν λόγο για παραβιάσεις της νομοθεσίας για την παραγωγή φαρμάκων και όχι μόνο. Μαύρα σωματίδια, ακαθαρσίες, ανεπαρκείς συνθήκες υγιεινής, μολύνσεις και μπερδέματα στην
Το 2009 και το 2011 ο Αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκων δημοσίευσε δύο εκθέσεις σοκ για την Teva, που έκαναν λόγο για παραβιάσεις της νομοθεσίας για την παραγωγή φαρμάκων και όχι μόνο
παραγωγή, ήταν μόνο μερικά από αυτά για οποία κατηγορούνταν η Teva. Ο ισραηλινός κολοσσός έβαλε σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία εκατομμύρια ασθενών. Το Δικαστήριο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας στις ΗΠΑ εξέδωσε μια απόφαση κόλαφο κατά της εταιρίας. Με αυτή ο ισραηλινός κολοσσός υποχρεωνόταν να χορηγήσει αποζημιώσεις εκατομμυρίων δολαρίων σε ασθενείς που είχαν υποστεί βλάβη από τη χρήση φαρμακευτικών σκευασμάτων της Teva. Δεν ήταν όμως η πρώτη φορά που η φήμη της υπόκειντο σε τεράστιο πλήγμα. Κατά το παρελθόν έχουν αποσυρθεί ουκ ολίγες φορές γενόσημα φάρμακα της Teva από τα ράφια, ενώ έχουν κριθεί ως ύποπτα ακόμη και για θανάτους. Την ίδια ώρα η Teva, σύμφωνα με όσα αναφέρουν οι δύο βουλευτές, φέρεται να έχει μια ιδιαίτερη σχέση αγάπης με τη γερμανική Deutsche Bank. Παρά το γεγονός ότι η Teva έχει φάει απανωτά χαστούκια από διεθνείς οίκους αξιολόγησης αναφορικά με τη μετοχή της, η γερμανική τράπεζα επιμένει να την στηρίζει. Με τρόπο απροκάλυπτο συνεχίζει να προτρέπει τους πελάτες να αγοράζουν μετοχές της Teva, τονίζοντας ότι αποτελεί ελκυστική επιλογή. Μια ακόμη εταιρία, για τα φάρμακα της οποίας έχουν ξεσηκωθεί οι αμερικανικές αρχές, είναι και η ινδική φαρμακοβιομηχανία γενόσημων φαρμάκων Ranbaxy Laboratories Ltd. Η εταιρία έχει ένα πλούσιο βιογραφικό σε ό,τι αφορά καταδικαστικές αποφάσεις της αμερικανικής
Ο αμερικανικός οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), σε έλεγχο που πραγματοποίησε στις εγκαταστάσεις της εταιρίας στο Ισραήλ, εντόπισε παραβάσεις των κανόνων ασφαλείας για τη σωστή παραγωγή των φαρμάκων. Επισημαίνει επίσης πως η εταιρία στην απάντησή της δεν φαίνεται να έχει λάβει αρκετά διορθωτικά μέτρα.
δικαιοσύνης για νοθεία των σκευασμάτων της. Τα φάρμακα παρασκευάζονται στην Ινδία, δίχως όμως να τηρούνται οι κατάλληλες προδιαγραφές ποιότητας και ασφάλειας στην παραγωγική διαδικασία. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε διάφορα σκευάσματα είχαν εντοπιστεί ακόμη και θραύσματα γυαλιού μέσα σε χάπια. Ή είχαν εντοπιστεί γενόσημα που δεν τηρούσαν τη βιοϊσοδυναμία. Τη μη τήρηση των κατάλληλων προδιαγραφών ποιότητας επιβεβαίωσαν και δύο επιθεωρήσεις του Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) στην κύρια παραγωγική μονάδα της εταιρίας στην πόλη Μοχάλι στην Ινδία. Ο ινδικός κολοσσός, παρά τα όσα είχαν διαπιστωθεί, δεν φέρεται να προσκόμισε στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι συμμορφώθηκε με τους κανόνες ασφαλείας. Για τον λόγο αυτό η FDA προχώρησε στην καθολική απαγόρευση των εν λόγω γενόσημων.
Ο ΕΟΦ αδυνατεί να ελέγξει
Τα παραπάνω θα έπρεπε κανονικά να χτυπήσουν καμπανάκι στις αρμόδιες αρχές για τη δημόσια υγεία. Ο ΕΟΦ, αν και παραμένει ένας αξιόπιστος οργανισμός, είναι υποστελεχωμένος. Εξαιτίας των μνημονιακών περικοπών, από 260 εργαζόμενους που απασχολούσε έχει πέσει στους 150. Κάτι που σημαίνει ότι είναι αδύνατον να εγγυηθεί την ασφάλεια των γενόσημων φαρμάκων των ξένων πολυεθνικών. «Αυτή τη στιγμή με έναν νόμο που δεν ισχύει σε κανέναν άλλο κράτος της
Ευρώπης, με έναν ΕΟΦ ο οποίος κάνει ποιοτικές διαδικασίες αλλά δεν έχει το προσωπικό για να κάνει ελέγχους ποσοτικούς και μάλιστα δειγματοληπτικούς πίσω από τους πάγκους του φαρμακείου, με την ευθύνη του γιατρού να μην υπάρχει, ένα φάρμακο που κυκλοφορεί και το οποίο σήμερα μπορεί να είναι και το επώνυμο γενόσημο, αύριο μέσα από τις διαδικασίες τις οποίες θα γίνονται δεν ξέρουμε το επώνυμο πόσο σοβαρότητα μπορεί να προσφέρει απέναντι στο φάρμακο», αναφέρει ο κ. Πατούλης και συμπληρώνει: «Ο ΕΟΦ δεν κάνει εργαστηριακό έλεγχο επί της ουσίας, αλλά βλέπει έναν εργαστηριακό έγγραφο που μιλάει για την ασφάλεια του φαρμάκου,
Μια ακόμη εταιρία, για τα φάρμακα της οποίας έχουν ξεσηκωθεί οι αμερικανικές αρχές, είναι και η ινδική φαρμακοβιομηχανία γενόσημων φαρμάκων Ranbaxy Laboratories Ltd
και όμως, επειδή έχει μόνο οκτώ ελεγκτές, σημαίνει ότι μετά από 3, 6 μήνες ένα χρόνο, δεν ξέρουμε αν αυτό το φάρμακο κυκλοφορεί με την ίδια ποιότητα». Από την πλευρά του, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Παναγιώτης Κουρουμπλής επισημαίνει ότι «ο ΕΟΦ, αν και αξιόπιστος οργανισμός που θα μπορούσε να ναι μια μεγάλη παραγωγική μονάδα, όχι μόνο να αδειοδοτεί μεγάλες ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες, αλλά παίρνει δουλειά και από το εξωτερικό. Είναι πλεονασματικός, παρά ταύτα τον έχουν αποψιλώσει, από 260 άτομα τον έχουν πάει στα 150. Η ελεγκτική του όμως δυνατότητα δεν επαρκεί να ελέγξει όλα τα εισαγόμενα γενόσημα φάρμακα». Το κομμάτι εκείνο που ο ΕΟΦ υστερεί είναι ο λεγόμενος μετεγκριτικός έλεγχος. Ή, πιο απλά, ο έλεγχος των ποιοτικών χαρακτηριστικών της βιοδιαθεσιμότητας και της αποτελεσματικότητας. Η κάθε εταιρία που παράγει ένα γενόσημο φάρμακο σε μια χώρα παίρνει μια έγκριση από εκεί όπου παράγεται, είτε λέγεται Μπαγκλαντές, είτε Ινδία, είτε Πακιστάν. Με την ένδειξη αυτή εισάγεται απευθείας στην ελληνική αγορά. Προκειμένου να ελέγξει ο ΕΟΦ τα φάρμακα αυτά, πρέπει να πραγματοποιεί ελέγχους ενώ τα φάρμακα αυτά έχουν μπει στα ράφια των φαρμακείων. Και είναι προφανές ότι, αν σκεφτεί κανείς και το λιγοστό προσωπικό που έχει, είναι πολύ δύσκολο να εγγυηθεί για την απόλυτη ασφάλεια του φαρμάκου. HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 15
Άδωνις Γεωργιάδης
Αποκαλυπτικό non paper του Άδωνη προστατεύει τα κέρδη των πολυεθνικών
Τ
ο Hot Doc φέρνει στο φως της δημοσιότητας ένα αποκαλυπτικό non paper που στάλθηκε από το email του υπουργείου Υγείας, το οποίο όχι μόνο είναι κομμένο και ραμμένο στα συμφέροντα των πολυεθνικών εταιριών, αλλά δείχνει και την αγωνία του υπουργού Υγείας να μην περάσει από τη Βουλή η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ. Το non paper φέρει τίτλο «Ρυθμίσεις Νέου Νομοσχεδίου Για Φάρμακα» και ως αποστολέας εμφανίζεται το email
[email protected]. Πρόκειται για το email του Γραφείο Tύπου του υπουργείου Υγείας, από το οποίο αποστέλλονται Δελτία Tύπου σχετικά με το υπουργείο στους διαπιστευμένους συντάκτες που ασχολούνται με θέματα υγείας. Την ύπαρξή του ανακοίνωσε για πρώτη φορά δημόσια, μιλώντας στη ραδιοφωνική εκπομπή του Κώστα Βαξεβάνη, ο βουλευτής και κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Παναγιώτης Κουρουμπλής. Το κείμενο περιέχει δέκα προτάσεις και σημεία που αφορούν τις νέες ρυθμίσεις για τα φάρμακα. Εάν τις διαβάσει κανείς προσεκτικά, θα νομίζει ότι πρόκειται για κείμενο το οποίο γράφτηκε σε κάποιο υπερπολυτελές γραφείο πολυεθνικής εταιρίας που δραστηριοποιείται στην αγορά του φαρμάκου και θέλει να εισβάλλει στην Ελλάδα. Στο κείμενο διακρίνει κανείς το άγχος του υπουργείου Υγείας, ώστε να μην περάσει από τη Βουλή η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ. Η αξιωματική αντιπολίτευση στην πρότασή της έκανε λόγο για οριζόντιες μειώσεις τιμών. Κάτι τέτοιο όμως, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας, δεν
16 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
Θα μπορούσε ποτέ ένας υπουργός Υγείας να υπερασπίζεται τα κέρδη των πολυεθνικών σε βάρος της δημόσιας υγείας; Και όμως ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης έχει μετατραπεί στον καλύτερο dealer των συμφερόντων των ξένων πολυεθνικών εταιριών που δραστηριοποιούνται στον χώρο του φαρμάκου. Αυτήν την ιδιότητα φαίνεται να αποδίδει ο ίδιος στον εαυτό του, αφού με ενημερωτικό κείμενό του παραδέχεται πως, αν δεν ψηφιζόταν η τροπολογία του, οι πολυεθνικές θα έχαναν 2 δισ. δολάρια. Μεταφράζοντας λοιπόν τη διπλή άρνηση στο κείμενό του, προκύπτει ότι με την τροπολογία του οι πολυεθνικές κερδίζουν 2 δισ. δολάρια. Του Βαγγέλη Τριάντη
έπρεπε με τίποτα να συμβεί, διότι θα είχε ως αποτέλεσμα να υποστούν οι πολυεθνικές εταιρίες του φαρμάκου απώλειες εσόδων δισεκατομμυρίων ευρώ. Ακόμη πιο εξωφρενικό όμως είναι το δεύτερο επιχείρημα που χρησιμοποιεί το υπουργείο για να δικαιολογήσει τη σπουδή του υπέρ των κερδών των πολυεθνικών εταιριών. Το υπουργείο Υγείας προβάλλει το επιχείρημα ότι ενδεχόμενη μείωση των κερδών των πολυεθνικών θα σημάνει αυτόματα ελλείψεις και σε φάρμακα στην εγχώρια αγορά. Και αυτό διότι οι εταιρίες θα αποσύρουν φάρμακα από την Ελλάδα προκειμένου να προστατεύσουν τις πωλήσεις τους και θα τα διαθέσουν σε άλλες συμφερότερες αγορές του εξωτερικού. «Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για οριζόντιες μειώσεις τιμών ενέχει σοβαρό κίνδυνο απόσυρσης φαρμάκων για δύο λόγους. Οι τιμές στην Ελλάδα χρησιμοποιούνται για να καθοριστούν οι τιμές σε 16 χώρες παγκοσμίως. Σε κάθε μείωση κατά 10% των τιμών στην Ελλάδα η φαρμακευτική βιομηχανία έχει απώλεια παγκοσμίως δύο δισεκατομμύρια
δολάρια. Για να προστατεύσει αυτές τις πωλήσεις, θα αποσύρει τα φάρμακα από την Ελλάδα όταν οι τιμές μειωθούν απότομα. Επίσης, όταν τα φάρμακα γίνονται πολύ φθηνά με οριζόντιες περικοπές, οι χονδρέμποροι τα εξάγουν σε άλλες χώρες και δημιουργούνται ελλείψεις, αλλά επίσης υπάρχει κίνδυνος και πάλι απόσυρσης από τις εταιρίες προκειμένου να προστατεύσουν τις πωλήσεις τους σε άλλες ακριβότερες αγορές», αναφέρει χαρακτηριστικά το απόσπασμα από το επίμαχο non paper. Τα όσα αναφέρονται στο non paper αφήνουν έκθετο τον κ. Γεωργιάδη. Την ώρα που νοσοκομεία κλείνουν, γιατροί και νοσηλευτές βρίσκονται ένα βήμα προ της απόλυσης και οι δαπάνες για την υγεία μειώνονται κατακόρυφα, ο κ. Γεωργιάδης εμφανίζεται ως ο καλύτερος υπερασπιστής των συμφερόντων των πολυεθνικών εταιριών.
Τα δωράκια Γεωργιάδη προς τις πολυεθνικές
Το non paper αυτό και τα όσα αναφέρει αποτελούν την καλύτερη επιβεβαίωση
αμείβονται αδρά και αξιολογούν κάποια από τα φάρμακα αυτά με τη διαδικασία των κλινικών μελετών».
Αφορολόγητο 16% για τις πολυεθνικές
Στο κείμενο διακρίνει κανείς το άγχος του υπουργείου Υγείας, ώστε να μην περάσει από τη Βουλή η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, γιατί κάτι τέτοιο θα έχει ως αποτέλεσμα να υποστούν απώλειες δύο δισ. δολάρια τα κέρδη των πολυεθνικών.
του ρεπορτάζ του koutipandoras.gr, με τίτλο «Τα δωράκια του Άδωνη στις μεγάλες πολυεθνικές φαρμακοβιομηχανίες». Το δημοσίευμα παρέθετε αναλυτικά όλα τα ευεργετήματα του κ. Γεωργιάδη προς τις μεγάλες πολυεθνικές του φαρμάκου και κατέρριπτε τα επιχειρήματα που προβάλλει το υπουργείο Υγείας για τη δήθεν μείωση των τιμών. Καταρχάς μια μείωση των πολύ φτηνών φαρμάκων, που η τιμή τους είναι κάτω από 10 ευρώ, μόνο όφελος έχει για τις μεγάλες πολυεθνικές. Και αυτό διότι τα φάρμακα αυτά αποσύρονται, οι εταιρίες υποτίθεται ότι τα επεξεργάζονται και τα επαναφέρουν σε διπλάσια και τριπλάσια τιμή. Πιο απλά, τα κέρδη τους εκτοξεύονται. Δεν πρόκειται όμως και για το μοναδικό δώρο προς τις μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες. Όπως είχε αποκαλύψει στο koutipandoras.gr ο κ. Κουρουμπλής, «ο κ. Άδωνις Γεωργιάδης άμα τη αφήξει στο υπουργείο άφησε την τιμή 265 πρωτότυπων φαρμάκων, που σημαίνει ακριβά φάρμακα, επικαλούμενος τη νομιμότητα. Θα μπορούσε όμως να φέρει μια διάταξη και με αυτή να κρατηθεί σε χαμηλά η τιμή των φαρμάκων αυτών. Επειδή όμως πιέστηκε από τις πολυεθνικές προέβη σε αυτή την ενέργεια. Η ενέργεια αυτή έχει κόστος 100 με 150 εκατομμύρια ευρώ».
Ο κ. Γεωργιάδης όμως δεν σταμάτησε εκεί. Επειδή το κόστος αυτό θα προστίθετο στις δαπάνες του ΕΟΠΥΥ, προχώρησε στην αύξηση της συμμετοχής του ασφαλισμένου. Με ένα σμπάρο, δύο τρυγόνια. Από τη μια οι πολυεθνικές πήραν αυξημένη τιμή, την οποία μάλιστα πλήρωσαν οι ασφαλισμένοι, και από την άλλη δεν πλήρωσαν καθόλου «clawback», το ποσοστό δηλαδή που υποχρεούνται να πληρώνουν από την κατανάλωση φαρμάκων. Άλλο ένα από τα δωράκια του κ. Γεωργιάδη προς τις μεγάλες πολυεθνικές έχει να κάνει και με την απελευθέρωση του πληθυσμιακού κριτηρίου για την τοποθέτηση αξονικών τομογράφων. Η Ελλάδα έχει αυτή τη στιγμή 388 αξονικούς τομογράφους. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό στον κόσμο, σύμφωνα με έκθεση του ΟΟΣΑ. Ο κ. Γεωργιάδης απελευθέρωσε το πληθυσμιακό κριτήριο, με αποτέλεσμα όποιος θέλει και ιδιαίτερα οι μεγάλοι όμιλοι να μπορούν να τοποθετούν όσους τομογράφους επιθυμούν. Όπως είχε επισημάνει ο κ. Κουρουμπλής, «αυτό θα προκαλέσει τεχνητή ζήτηση και ο νοών νοείτο». Και σαν να μην έφτανε αυτό, ο κ. Γεωργιάδης έδωσε τιμή σε 150 καινοτόμα φάρμακα χωρίς να τύχουν της απαιτούμενης αξιολόγησης. Κάτι που, σύμφωνα με τον κ. Κουρουμπλή, ευνοεί «ορισμένους καθηγητές οι οποίοι
Την ίδια ώρα πολλά ερωτήματα προκαλεί η ασυλία που απολαμβάνουν οι πολυεθνικές εταιρίες εξαιτίας του υψηλού αφορολόγητου. Συγκεκριμένα, οι μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην αγορά του φαρμάκου διαθέτουν αφορολόγητο έως και 16%. Την ίδια ώρα που οι έλληνες πολίτες φορολογούνται από το πρώτο ευρώ, ακόμη και αν διαθέτουν πενιχρά εισοδήματα κάτω από το όριο της φτώχειας. Πιο απλά, οι μεγάλες πολυεθνικές όχι μόνο μπορούν να έχουν ένα μαξιλάρι κερδοφορίας, αλλά μπορούν να παίζουν και διάφορα παιχνίδια με την προώθηση των φαρμάκων. «Επαναλαμβάνω το ερώτημα που έχω θέσει με προκλητικό τρόπο σε τέσσερις υπουργούς Υγείας μέχρι τώρα. Τι είναι αυτό που τους εμποδίζει να καταργήσουν το αφορολόγητο έως 16% στον τζίρο των πολυεθνικών για τη δήθεν προώθηση του προϊόντος. Η διαφήμιση των φαρμάκων την αναλαμβάνουν οι μητρικές εταιρίες και όχι οι θυγατρικές. Όμως με τα χρήματα αυτά της φοροδιαφυγής οργανώνονται συνέδρια στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια περισσότερα από ό,τι σε όλη την ευρωζώνη με στόχο τον εκμαυλισμό της συνείδησης όσων γιατρών είναι επιρρεπείς σε τέτοιους είδους σχέσεις», είχε επισημάνει χαρακτηριστικά ο κ. Κουρουμπλής. Σε κάθε περίπτωση η ύπαρξη του συγκεκριμένου non paper εγείρει πολλά ερωτηματικά. Ο κ. Γεωργιάδης οφείλει να δώσει άμεσα απαντήσεις, σε διαφορετική περίπτωση είναι εκτεθειμένος απέναντι σε εκατομμύρια έλληνες φορολογουμένους που βλέπουν την ελληνική πολιτεία να μην μπορεί να τους παρέχει ούτε τη στοιχειώδη πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και την ίδια ώρα να προστατεύονται τα δισεκατομμύρια των κερδών των μεγάλων πολυεθνικών. HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 17
Άδωνις Γεωργιάδης
Οι σύμβουλοι του Άδωνη
για την …υγειά μας Ο Άδωνις Γεωργιάδης είναι ένας μέγας πολιτικός ανήρ. Ως τέτοιος και μετά τη δοκιμαστική περίοδο στο υπουργείο Ναυτιλίας από το μετερίζι ακόμη του ΛΑΟΣ έλαβε το χρίσμα του «σωτήρα» της Υγείας από τον Αντώνη Σαμαρά. Παρά τις σοβαρότατες κατηγορίες που εκτοξεύτηκαν προς το πρόσωπό του για τροπολογία-δώρο προς συγκεκριμένες πολυεθνικές φαρμακευτικές, ο κ. Γεωργιάδης προσπαθεί μετά μανίας και με το μοναδικό ταπεραμέντο που μαγεύει τους τηλεοπτικούς φακούς να πείσει την ελληνική κοινωνία πως είναι ο έλληνας Ντ’ Αρτανιάν. Και φυσικά στην επίπονη προσπάθειά του από τον υπουργικό θώκο να βάλει στον γύψο τον τομέα της Υγείας, ο Άδωνις Γεωργιάδης είναι πλαισιωμένος από τους δικούς του τρεις σωματοφύλακες. Συμβούλους που συνδράμουν στο... θεάρεστο έργο του εξανδραποδισμού της δημόσιας υγείας και της ελληνικής κοινωνίας. Του Νίκου Ανδριόπουλου
Θάνος Πλεύρης
Στο πλευρό του Άδωνη Γεωργιάδη βρίσκεται ο προσωπικός του φίλος, συμπολεμιστής από τον καιρό που μαζί βρίσκονταν στις επάλξεις του ΛΑΟΣ και δικηγόρος της συζύγου του, Ευγενίας Μανωλίδου, Θάνος Πλεύρης. Ο γιος του χουντικού αρνητή του Ολοκαυτώματος και πρώην βουλευτής του κόμματος του Γιώργου Καρατζαφέρη ακολούθησε τις φυγόκεντρες δυνάμεις της... δεξιάς πολυκατοικίας μαζί με τον Άδωνη Γεωργιάδη, τον Μάκη Βορίδη και τον Κυριάκο Βελόπουλο προς τη Νέα Δημοκρατία μετά την αποχώρηση του ΛΑΟΣ από τον κυβερνητικό συνασπισμό. Ωστόσο ο εκλογικός του αγώνας στην Α΄Αθηνών δεν ευοδώθηκε, με αποτέλεσμα να μείνει για λίγο καιρό εκτός πολιτικού προσκηνίου. Λίγο μετά την ανάληψη του χαρτοφυλακίου Υγείας από τον Άδωνη Γεωργιάδη, ο Θάνος Πλεύρης, σε μία έκρηξη ανιδιοτέλειας, στις αρχές Σεπτεμβρίου ανακοίνωσε πως αναλαμβάνει να παρέχει αμισθί τις πολύτιμες υπηρεσίες του στο υπουργείο Υγείας, μετέχοντας μάλιστα και στις Επιτροπές με βασικό αντικείμενο όλες τις συμβάσεις που συνάπτει το υπουργείο.
18 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
Η ανιδιοτέλεια ωστόσο φαίνεται πως αποτελεί ίδιον χαρακτηριστικό του στενού περιβάλλοντος του Άδωνη Γεωργιάδη, καθώς ο Θάνος Πλεύρης δεν είναι ο μόνος που με αυταπάρνηση ανέλαβε αμισθί το βαρύ φορτίο της εξυγίανσης της Υγείας. Ο Μιχάλης Πιτσιλίδης, επί σειρά ετών, σύμφωνα με το βιογραφικό του, στέλεχος πολυεθνικών φαρμακευτικών εταιριών, ανακοίνωσε μέσω social media πως θα παρέχει αμισθί τις υπηρεσίες του στον Άδωνη Γεωργιάδη. Ο Μιχάλης Πιτσιλίδης, εκτός των άλλων, είναι ιδρυτής και διευθυντής για περισσότερα από 15 χρόνια εκδοτικής εταιρίας (Πιτσιλίδης ΑΕ) που ασχολείται αποκλειστικά με θέματα υγείας και φαρμακευτικής. Μεταξύ της πλειάδας τίτλων που έχει στην κατοχή του συγκαταλέγονται το Medical Express, το Pharmanews, το Life Positive, καθώς και το portal lifepositive.gr. Μια απλή επίσκεψη στον ιστότοπο, που σφύζει από διαφημίσεις φαρμακευτικών εταιριών, επίτευγμα το οποίο συναντάται και στα περιοδικά του, αρκεί για να αντιληφθεί κανείς το... success story του κ. Πιτσιλίδη στον χώρο της φαρμακοβιομηχανίας. Ενδεικτικό είναι πως στο τεύχος Νοεμβρίου του Life Positive, το οποίο αποτελείται από 76 σελίδες, οι 27 αφιερώνονται σε ολοσέλιδες διαφημιστικές καταχωρήσεις σκευασμάτων και φαρμακευτικών εταιριών. Ασχέτως λοιπόν αν ο κ. Πιτσιλίδης έχει τις καλύτερες προθέσεις ως σύμβουλος φαρμακευτικής πολιτικής του Άδωνη Γεωργιάδη, τίθεται σοβαρότατο θέμα ασυμβίβαστου, καθώς ο ίδιος με τη μία του ιδιότητα εισπράττει ως εκδότης χρήματα από τις φαρμακευτικές εταιρίες και συγχρόνως καλείται να συμβουλέψει τον υπουργό Υγείας για τη φαρμακευτική πολιτική που θα ακολουθήσει το υπουργείο. Η... χαρά του κ. Πιτσιλίδη για την αμισθί εργασία του στο πλευρό του Άδωνη Γεωργιάδη φαίνεται και από την αποκάλυψη του thepressproject.gr, το οποίο είχε φέρει στο φως της δημοσιότητας e-mail του προς τις φαρμακευτικές εταιρίες, μόλις ανέλαβε καθήκοντα συμβούλου φαρμακευτικής πολιτικής. Σε αυτό ενημέρωνε, πλέοντας σε πελάγη ευτυχίας, τους συνεργάτες του –όπως τους αποκαλεί στο e-mail– για την ανάληψη των νέων του καθηκόντων.
Ο σύμβουλος του Άδωνη που έκανε αντιπολίτευση στον Άδωνη Τον Μάρτιο του 2012 ο Μιχάλης Πιτσιλίδης, εκδότης του περιοδικού Life Positive και πλέον άμισθος σύμβουλος του Άδωνη Γεωργιάδη για τη φαρμακευτική πολιτική, σε άρθρο του στον Τύπο της Κυριακής, εφημερίδα φίλα προσκείμενη στη ΝΔ, έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου για τα γενόσημα και την τεράστια πίτα της φαρμακευτικής δαπάνης, την οποία
Μιχάλης Πιτσιλίδης
εποφθαλμιούν πολυεθνικές φαρμακοβιομηχανίες. Έκανε μάλιστα λόγο για «ανελέητη σύγκρουση συμφερόντων και τη διαπλοκή απειλούν να τινάξουν τον αέρα κατακτήσεις δεκαετιών και να γυρίσουν τη φαρμακευτική περίθαλψη των πολιτών 30-40 χρόνια πίσω». Διαβάζοντας αναλυτικά το άρθρο του, θα μπορούσε κανείς ειρωνευόμενος να ισχυριστεί ότι το 2012 ο κ. Πιτσιλίδης απηχούσε τις σημερινές θέσεις όσων μέμφονται την ακολουθούμενη φαρμακευτική πολιτική, συμπεριλαμβανομένης και της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ο κ. Πιτσιλίδης πριν από ένα χρόνο είχε γίνει και μάντης κακών, προβλέποντας πως εταιρίες όπως η Teva, γύρω από το όνομα της οποίας έχει δημιουργηθεί ένα τεράστιο ζήτημα, επιχειρούν να εισβάλλουν στην ελληνική αγορά φαρμάκων, διαλύοντας τις εγχώριες φαρμακοβιομηχανίες: «Πέντε ξένες μεγάλες εταιρίες γενοσήμων, η Actavis από την Ισλανδία, η Μylan και η Watson από τις ΗΠΑ, η Teva από το Ισραήλ και η Ranbaxy από την Ινδία, με την αμέριστη συμπαράσταση της τρόικας και μερίδας των ΜΜΕ, αναμένουν ως μάννα εξ ουρανού την περίφημη “συνταγογράφηση με τη δραστική ουσία” και την “επιλογή του φθηνότερου φαρμάκου”, για να πάρουν όλη την αγορά γενοσήμων εν μια νυκτί! Από την άλλη, μεγάλες και ιστορικές ελληνικές εταιρίες, με αιχμή του δόρατος την Demo, την Elpen και τη Pharmathen, προσπαθούν να εκλογικεύσουν τις αποφάσεις και να διατηρήσουν χιλιάδες θέσεις εργασίας και τα είκοσι ελληνικά εργοστάσια παραγωγής». Η ειρωνεία, όπως γίνεται αντιληπτό, είναι ότι τον τελευταίο μήνα η ηγεσία του υπουργείου Υγείας και ο ίδιος ο Μιχάλης Πιτσιλίδης έχουν βρεθεί στο μάτι του κυκλώνα, γιατί κατηγορείται ότι εξυπηρετεί
Το e-mail του Μιχάλη Πιτσιλίδη που αποκάλυψε το thepressproject.gr, στο οποίο ο ίδιος ενημερώνει με χαρά τους «συνεργάτες» του –φαρμακευτικές– ότι ανέλαβε σύμβουλος του Άδωνη για τη φαρμακευτική πολιτική.
αυτές ακριβώς τις εταιρίες, ακολουθώντας σε μια ακραία έκφανσή της την πολιτική Λοβέρδου. Στο μακροσκελές του άρθρο ο σύμβουλος επί φαρμακευτικής πολιτικής πλέον του υπουργού Υγείας μέμφεται την τότε ηγεσία του υπουργείου και τον Ανδρέα Λοβέρδο για τις επιλογές τους. Αναφερόμενος στους κινδύνους από τα γενόσημα, ο κ. Πιτσιλίδης σημειώνει: «Οι κίνδυνοι δεν αφορούν το δίπολο γενόσημο-πρωτότυπο, αλλά π.χ. τη δυνατότητα να παρεισφρήσουν στην αγορά πλαστά φάρμακα, όπως συμβαίνει με τις αγορές από το ιντερνέτ ή όταν άσχετες ή απελπισμένες κυβερνήσεις προωθούν αποκλειστικά το πιο φθηνό, όπως συμβαίνει π.χ. στην Πολωνία, την Ουγγαρία ή τη Λιθουανία και είναι ενδεχόμενο πλέον να συμβεί και στην Ελλάδα αν επιμείνουμε στο φθηνότερο». Εκτός αυτού, στο άρθρο του ο κ. Πιτσιλίδης σημειώνει πως τεχνηέντως έχει στραφεί το ενδιαφέρον στο ύψος της φαρμακευτικής δαπάνης από τα γενόσημα, ενώ σήμερα κάνει ακριβώς το ίδιο πράγμα ως σύμβουλος για τη φαρμακευτική πολιτική. «Εντέχνως ο κ. Λοβέρδος και τα “παπαγαλάκια” έχουν στρέψει το ενδιαφέρον στα φάρμακα και μάλιστα τα γενόσημα ενώ, βεβαίως, το ζητούμενο είναι η μείωση των δαπανών Υγείας γενικά, αφού η Ελλάδα βρίσκεται σε ό,τι αφορά τις δαπάνες Υγείας ως ποσοστό του ΑΕΠ στην τέταρτη θέση παγκοσμίως (!) μετά το Πουέρτο Ρίκο, τις ΗΠΑ και τον Καναδά (2008). Τα γενόσημα φάρμακα αποτελούν μόλις το 18% της φαρμακευτικής δαπάνης, η οποία αποτελεί με τη σειρά της το 20% των δαπανών Υγείας. Επομένως τα γενόσημα αποτελούν το… 3,6% (!!!) των δαπανών Υγείας και πάνω σ’ αυτό το 3,6% “χτυπιέται” για “σπατάλη” ο κ. Λοβέρδος, αδιαφορώντας (ή μήπως προστατεύοντας;) για το όργιο που συμβαίνει στα διαγνωστικά κέντρα, τα ιδιωτικά νοσοκομεία και τη διαφθορά του ΕΣΥ». Οι λόγοι που οδήγησαν τον κ. Πιτσιλίδη σε στροφή 180 μοιρών προκαλούν πολλά ερωτήματα... HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 19
Άδωνις Γεωργιάδης
Μπάμπης Καραθάνος Φαρμακοποιός στο επάγγελμα, ο Μπάμπης Καραθάνος είναι ο τρίτος πιστός συνοδοιπόρος του Άδωνη Γεωργιάδη. Από υποψήφιος βουλευτής με τη ΝΔ το 2004 και το 2007 τοποθετήθηκε αντιπρόεδρος του Γενικού Νοσοκομείου Δυτικής Αττικής, απ’ όπου παραιτήθηκε τον Μάιο του 2009, για να προσχωρήσει στον ΛΑΟΣ. Στις ευρωεκλογές του 2009 συμμετείχε ως υποψήφιος Ευρωβουλευτής με τον ΛΑΟΣ. Ο... γάμος με τον Άδωνη ήρθε ενόψει των περιφερειακών εκλογών του 2010, στις οποίες ο φαρμακοποιός ήταν υποψήφιος αντιπεριφερειάρχης Βόρειου Τομέα Αθηνών με τον συνδυασμό της «Αττικής Οδού» του Άδωνη και εξελέγη περιφερειακός σύμβουλος Αττικής. Ο Μπάμπης Καραθάνος στη συνέχεια ακολούθησε τη γνωστή διαδρομή προς τη Συγγρού μαζί με τους Άδωνη Γεωργιάδη, Μάκη Βορίδη, Θάνο Πλεύρη και Κυριάκο Βελόπουλο. Από το καλοκαίρι του 2013 που ο Άδωνις Γεωργιάδης ανέλαβε το χαρτοφυλάκιο της Υγείας, ο Μπάμπης Καραθάνος βρίσκεται στο πλευρό του τηλεϋπουργού, σύμβουλος για τη φαρμακευτική πολιτική.
Ο Ελευθέριος Μπούλιας τοποθετήθηκε επικεφαλής του Ογκολογικού Νοσοκομείου Κηφισιάς «Οι Άγιοι Ανάργυροι». Οι πόρτες του νοσοκομείου άνοιξαν διάπλατα, καθώς ο ίδιος ήταν μέλος της διοίκησης της ΟΝΝΕΔ από το 1998 έως το 2001, ενώ είχε διατελέσει γ.γ. Νέας Γενιάς με εισήγηση του Άρη Σπηλιωτόπουλου, καθώς και μέλος του ΔΣ της Εταιρίας Τουριστικής Ανάπτυξης (ΕΤΑ). Έτσι «αξιοποιήθηκε» ο πρώην βουλευτής Καστοριάς της ΝΔ Ζήσης Τζηκαλάγιας, o οποίος καταψήφισε το δεύτερο μνημόνιο. Τον αντιμνημονιακό του αγώνα τίμησε ο Άδωνις Γεωργιάδης και τον επέστρεψε στο μαντρί, με διορισμό στο νοσοκομείο Παπανικολάου της Θεσσαλονίκης.
Αναπληρωτής διοικητής του Νοσοκομείου Άγιος Σάββας τοποθετήθηκε ο Χαράλαμπος Κανδηλώρος, ο οποίος τυγχάνει να έχει διατελέσει σύμβουλος του πρώην υπουργού Υγείας κ. Αντρέα Λυκουρέντζου. Μάλιστα, με την υπ' αριθ. πρωτ. ΔΥ1α/70970 απόφαση στο Διαύγεια ο Άδωνις στις 30/7/2013, πριν τον τοποθετήσει αναπληρωτή διοικητή, έχει ήδη προσλάβει τον Χαράλαμπο Κανδηλώρο στο πολιτικό του γραφείο.
20 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
Οι ημέτεροι διοικητές των νοσοκομείων
Η... παρέμβαση του Άδωνη Γεωργιάδη για την κατάργηση του περιορισμού της εντοπιότητας στην τοποθέτηση των διοικητών νοσοκομείων που είχε επιβάλει η τρόικα για να αποφευχθούν φαινόμενα πελατειακών πρακτικών.
Στο ογκολογικό Άγιος Σάββας μετακινείται ο προερχόμενος από το ΠΑΣΟΚ Νίκος Φαλδαμής, ο οποίος είναι μάνατζερ και διοικούσε το Έλενα, ενώ από τη ΝΔ προέρχεται και ο αναπληρωτής διοικητής του Ιπποκράτειου Νίκος Τουρούτσικας.
Στο ΚΑΤ νέος αναπληρωτής διοικητής τοποθετήθηκε ο Γεώργιος Παπαδημητρίου, συνεργάτης αρκετών στελεχών και υπουργών της ΝΔ, όπως η Φάνη Πετραλιά και η Ντόρα Μπακογιάννη, ενώ τελευταία, όπως είχε αποκαλύψει η εφημερίδα Δημοκρατία, λέγεται ότι ήταν εκτός από προσωπικός φίλος και συνεργάτης του νυν υπουργού Υγείας Αδωνη Γεωργιάδη.
Ο πρώην πρόεδρος της ΝΟΔΕ Ροδόπης της ΝΔ και πρώην αντιδήμαρχος Κομοτηνής, Κωνσταντίνος Ναλμπάντης, τοποθετήθηκε ως διοικητής στο νοσοκομείο της ακριτικής πόλης. Ο γυναικολόγος Ηλίας Δαλαΐνας τοποθετήθηκε επικεφαλής των νοσοκομείων Αλεξάνδρα και Έλενα. Πρόκειται για τον μέχρι πρότινος αντιπρόεδρο του ΟΑΚΑ, ο οποίος ξεκίνησε την ειδικότητά του το 2006. Ένα χρόνο πριν, επί υπουργίας Μαριέττας Γιαννάκου, είχε τοποθετηθεί επικεφαλής της νεοσυσταθείσας τότε Εθνικής Επιτροπής Σχολικού Αθλητισμού και Ολυμπιακής Παιδείας.
Διοικητής στο Λαϊκό ορίστηκε ένα άλλο γαλάζιο στέλεχος μεγάλης ηλικίας και μέλος της ΚΕ της ΝΔ επί προεδρίας Μιλτιάδη Έβερτ, ο οδοντίατρος Ιωάννης Πατσόγιαννης, ο οποίος έχει θητεύσει ως πρόεδρος στην ΠΥΡΚΑΛ, στα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα, καθώς και στη διοίκηση του νοσοκομείου Μεταξά.
Πόσες και πόσες φορές δεν έχει ο Άδωνις Γεωργιάδης κατηγορήσει τον νεποτισμό και τις πελατειακές τακτικές που τόσα χρόνια χαρακτηρίζουν το ελληνικό δημόσιο, στο όνομα της πολιτικής καθαρότητας που ευαγγελίζεται στα τηλεοπτικά πάνελ... Όπως όμως φάνηκε και από τις πρόσφατες αντικαταστάσεις των κατά τόπους νοσοκομειακών διοικητών, ο Άδωνις Γεωργιάδης δεν είναι ο άμεμπτος και αδέκαστος υπουργός, όπως θέλει να αυτοπροβάλλεται, αλλά εμφανίζεται πιο πολύ ως... διπολικός. Όταν κλείνει ο τηλεοπτικός φακός ο κ. Γεωργιάδης ξεχνά την αξιοκρατία που κραδαίνει σαν σταυροφόρος της κάθαρσης και εξετάζει τα κιτάπια του για να φροντίσει τα... «δικά μας παιδιά». Οι επιλογές τού υπουργού Υγείας προκάλεσαν θύελλα πολιτικών αντιδράσεων, ακόμα και από το στρατόπεδο της συγκυβέρνησης. Ο Απόστολος Κακλαμάνης σε συνέντευξη στο Hot Doc Radio σημείωσε χαρακτηριστικά: «Ζητώ να δώσει ο υπουργός τα βιογραφικά όσων απομακρύνθηκαν ή μετακινήθηκαν από θέσεις διοικητικές στα νοσοκομεία και τα βιογραφικά αυτών που τοποθετήθηκαν. Να δώσει επίσης στοιχεία των χρεών και των ισολογισμών των νοσοκομείων για τα χρόνια του μνημονίου. Οι διορισμοί πρέπει να πάψουν να γίνονται με κριτήρια μη αξιοκρατικά, αλλά κομματικά». Στην ίδια λογική ήταν και η σφοδρή επίθεση του προέδρου της ΟΕΝΓΕ, Δημήτρη Βαρνάβα, ο οποίος υπογράμμισε πως «ενώ υπάρχουν εκατοντάδες επιστήμονες ικανοί να αναλάβουν τη διοίκηση των νοσοκομείων, ο «αξιοκράτης» υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης διόρισε ως διοικητές νοσοκομείων ανθρώπους που ως μόνο προσόν έχουν τον τίτλο του αποτυχημένου πολιτευτή της ΝΔ ή του ΠΑΣΟΚ. Μια απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο των νέων διοικητών επιβεβαιώνει μέχρι κεραίας τον διπολισμό του Άδωνη, ο οποίος πριν ανακοινωθούν τα ονόματα φρόντισε να αφαιρέσει τον περιορισμό της εντοπιότητας που είχε επιβληθεί ως όρος από την τρόικα για την αποφυγή της πελατειακής λειτουργίας των νοσοκομείων. HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 21
Άδωνις Γεωργιάδης
Σ
τις 25 Νοεμβρίου 2013 δημοσιεύτηκαν τα πρόστιμα ύψους συνολικά 800.000 ευρώ που επιβλήθηκαν σε 90 συνδυασμούς των αυτοδιοικητικών εκλογών και αφορούν κατά κύριο λόγο στη μη ανάρτηση των εσόδων των συνδυασμών στην Κεντρική Βάση Δεδομένων, την αναντιστοιχία μεταξύ των βιβλίων των συνδυασμών και των καταχωρήσεων στην Κεντρική Βάση Δεδομένων, αλλά και τη διακίνηση εσόδων-εξόδων με άλλα μέσα πλην τραπεζικού λογαριασμού. Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, ουδείς μπορεί να ισχυριστεί με βεβαιότητα ότι δεν πρόκειται για μαύρο χρήμα. Μεταξύ αυτών που κρίθηκε ότι παρανόμησαν ήταν και ο νυν υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης. Με την υπ’ αριθ. 193 απόφαση η Επιτροπή Ελέγχου Δαπανών και Εκλογικών Παραβάσεων στις 14 Δεκεμβρίου 2011 επιβάλλει στον Άδωνη Γεωργιάδη πρόστιμο 12.903 ευρώ για την προεκλογική του καμπάνια στις αυτοδιοικητικές του 2010. Το πρόστιμο αφορά σε ισόποσο κονδύλι, το οποίο, σύμφωνα με την απόφαση της Επιτροπής, δεν αναρτήθηκε όπως ορίζεται από τον νόμο στη βάση δεδομένων του υπουργείου Εσωτερικών, που συστάθηκε για λόγους διαφάνειας και ουσιαστικά αποτέλεσε την πρώτη νομοθετική τομή κατά του μαύρου πολιτικού χρήματος. Το ύψος του ποσού εν προκειμένω μπορεί να φαντάζει μικρό, αλλά δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, εφόσον υπάρχει η υποψία μαύρου χρήματος. Κληθείς να δώσει προφορικές εξηγήσεις στην αρμόδια επιτροπή, ο νυν υπουργός Υγείας δεν αρνήθηκε την παράβαση, ότι δηλαδή το επίμαχο έσοδο της παράταξης «Αττική Οδός», της οποίας επικεφαλής ήταν ο ίδιος, δεν δηλώθηκε στο υπουργείο Οικονομικών, όπως επισημαίνεται και στη σχετική απόφαση. «Όπως προκύπτει από τα οικονοµικά στοιχεία του εν λόγω συνδυασμού, τα οποία προσκόμισε στην επιτροπή για έλεγχο, ποσό 12.903 ευρώ από τα έσοδα δεν αναρτήθηκε στην Κεντρική Βάση ∆εδοµένων, γεγονός το οποίο δεν αρνήθηκε και ο επικεφαλής του συνδυασμού κατά την ακρόαση που έγινε
22 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
Τα «ξεπλυμένα» εκλογικά πρόστιμα του Άδωνη Τον Νοέμβριο του 2010 η Ελλάδα βρισκόταν στον πυρετό των αυτοδιοικητικών εκλογών στον απόηχο του προγράμματος Καλλικράτης. Ο Άδωνις Γεωργιάδης, τότε βουλευτής του ΛΑΟΣ, ήταν υποψήφιος για την περιφέρεια Αττικής ως επικεφαλής του ανεξάρτητου συνδυασμού «Αττική Οδός». Το 2011 η Επιτροπή Ελέγχου Δαπανών και Εκλογικών Παραβάσεων επέβαλε σε 90 εκλογικούς συνδυασμούς πρόστιμα για αδήλωτα κονδύλια κατά παράβαση του 3870/2010. Μεταξύ αυτών και στον συνδυασμό του Άδωνη Γεωργιάδη. Ωστόσο το θέμα έμεινε στα συρτάρια για σχεδόν τρία χρόνια μέχρι να κάνει την εμφάνισή της μία ακόμη «καθαρτήρια» τροπολογία την άνοιξη του 2013, που ουσιαστικά μηδένιζε τα πρόστιμα... Του Νίκου Ανδριόπουλου
στις 12 Σεπτεµβρίου 2011. Συνεπώς για την παράβαση αυτή πρέπει να επιβληθεί στον επικεφαλής του συνδυασμού πρόστιμο ισόποσο µε το µη αναρτηθέν ποσό των εσόδων, ήτοι 12.903 ευρώ. Περαιτέρω από τα συµπληρωµατικά στοιχεία που προσκόμισε ο κ. Σπυρίδων Άδωνις Γεωργιάδης και από τις εξηγήσεις που έδωσε προφορικά, δεν υφίσταται άλλη παράλειψη στο βιβλίο και στα λοιπά οικονοµικά στοιχεία που τήρησε κατά την προεκλογική περίοδο», αναφέρει χαρακτηριστικά η απόφαση της Επιτροπής Ελέγχου Δαπανών και Εκλογικών Παραβάσεων. Εύλογα ωστόσο προκύπτει το ερώτημα για ποιο λόγο τα πρόστιμα αυτά είδαν το φως της δημοσιότητας σχεδόν τρία χρόνια μετά τον καταλογισμό τους. Μια πιθανή απάντηση ίσως δίνεται από την τροπολογία του Μαΐου του 2013, πριν δηλαδή τη δημοσιοποίηση
των προστίμων, η οποία αποδεικνύεται «καθαρτήρια» για όσους παραβίασαν τον νόμο 3870 που αφορά στα έσοδα και τις δαπάνες υποψηφίων και συνδυασμών. Με την τροπολογία με αριθμό πρωτ. 21384, η οποία εντάχθηκε στην Κύρωση της από 31.12.2012 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, εξαλείφονται ουσιαστικά τα πρόστιμα που προβλέπονται για παραβάσεις διατάξεων του σχετικού νόμου, αφού, όπως αναφέρεται στην τροπολογία, έχει αναδρομική ισχύ. «Ορίζεται ότι το ύψος των διοικητικών κυρώσεων του άρθρου 14 του ν. 3870/2010 μετά την κατά τα ανωτέρω τροποποίηση ισχύει κατά την πρώτη εφαρμογή του ν. 3870/2010, δηλαδή από τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές έτους 2010». Βασικό επιχείρημα για την κατάθεση της επίμαχης τροπολογίας ήταν ότι «υπήρχε έλλειμμα ενημέρωσης, καθώς οι εκλογές έγιναν αμέσως μετά την υπερψήφιση
Η απόφαση της Επιτροπής Ελέγχου Δαπανών και Εκλογικών Παραβάσεων, βάσει της οποίας ο νυν υπουργός Υγείας δεν αρνείται την παράβαση και του επιβάλλεται πρόστιμο 12.903 ευρώ.
του σχετικού νόμου 3870/2010», γεγονός που αμφισβητήθηκε από τον τότε υπουργό Εσωτερικών Γιάννη Ραγκούση, που είχε υπογραμμίσει πως «ο νόμος ψηφίστηκε τέλος Ιουλίου 2010 και δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ αρχές Αυγούστου, 3 μήνες πριν τις εκλογές. Μέσα σε λίγες ημέρες εκδόθηκαν το σύνολο των κανονιστικών αποφάσεων και όλες οι εφαρμοστικές εγκύκλιοι. Όλες οι ανωτέρω αποφάσεις και οι εγκύκλιοι κοινοποιήθηκαν αυθημερόν στους συνδυασμούς, αλλά και στα πολιτικά κόμματα, προκειμένου και αυτά επικουρικά να έχουν πλήρη γνώση για τις αλλαγές που επήλθαν». Πάντως το μόνο σίγουρο είναι ότι η τροπολογία αυτή λειτούργησε για μία ακόμη φορά ως κολυμβήθρα του Σιλωάμ, ξεπλένοντας τα πρόστιμα, ενώ αφαιρέθηκε και η πρόβλεψη του νόμου για ποινή φυλάκισης ενός έτους στον χρηματοδότη που υπερέβη το όριο χρηματοδότησης σε συνδυασμούς ή υποψηφίους.
Η τροπολογία-ξέπλυμα με αναδρομική ισχύ για τις παραβάσεις του ν. 3870/2010, η οποία εντάχθηκε στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου.
HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 23
Άδωνις Γεωργιάδης
Ο Άδωνις Τον τελευταίο καιρό οι λάτρεις του μνημονίου λάτρεψαν τον Άδωνη-Σπυρίδωνα Γεωργιάδη ως τον Ηρακλή που κατατρόπωσε τη Λερναία Ύδρα του ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμα κι ο δύσκολος και γαλατικής παιδείας Γιάννης Πρετεντέρης υποκλίθηκε μπροστά του: «Κάποιοι αντιδρούσαν στη μείωση των φαρμάκων αλλά ο Γεωργιάδης τους καθάρισε σε μία εβδομάδα- ομολογώ ότι δεν έχω ξαναδεί στην ελληνική πολιτική έναν άνθρωπο να διαλύει μόνος του ένα ολόκληρο κόμμα»! Αυτό έγραψε ο έγκυρος δημοσιογράφος, αποτίοντας στον Άδωνη φόρο τιμής για το θέμα της τιμής των φαρμάκων. Του Θανάση Καρτερού
Γ
ενικώς με τις τιμές ο Άδωνις τα πάει καλά. Ο επαγγελματικός του βίος, για παράδειγμα, έχει να κάνει με ένα απλό στη σύλληψή του γεγονός: Για να αισθανθεί κανείς πόσο μεγάλη τιμή αποτελεί να είναι Έλλην οφείλει να καταβάλει την τιμή αγοράς μιας σειράς βιβλίων τα οποία καταδεικνύουν αυτή την τιμή και τα οποία είχε και έχει την τιμή να εκδίδει
και να πουλάει ο άνθρωπος που είχε επίσης την τιμή να διαλύσει μόνος του ένα ολόκληρο κόμμα. Ο Άδωνις εν ολίγοις διέπρεψε επαγγελματικά τιμολογώντας την υπερηφάνεια του Έλληνος και του ελληνισμού, κι αυτό αξίζει να αναφερθεί μαζί με την τιμολόγηση των φαρμάκων. Το πέρασμά του στην τηλεόραση θα αποτελέσει σταθμό στη σταδιοδρομία του πωλητή και αρχή στη σταδιοδρομία του
πολιτικού. Κι πάλι θα βρούμε τις τιμές και μάλιστα αυτή τη φορά σε τηλεοπτικό εμπορικό κέντρο ελληνικότητας και όχι στο ταπεινό βιβλιοπωλείο των Εξαρχείων. Ο Άδωνις θα μαγευτεί και θα μαγέψει κόσμο από τη μικρή οθόνη. Και θα καταφέρει όχι μόνο να πιάσει καλή τιμή για τα βιβλία του, αλλά και ακόμα καλύτερη τιμή για τον εαυτό του, όταν ο Γιώργος Καρατζαφέρης θα του κάνει την τιμή να του προτείνει τη θέση του εκπροσώπου τύπου του ΛΑΟΣ. Την οποία θα δεχτεί χωρίς καμιά επιφύλαξη, παρά το γεγονός ότι στα νεανικά του χρόνια είχε την τιμή να ανήκει στη ΔΑΠ.
οργή στη θλίψη και από τη θλίψη στην καταγγελία. Ακόμα πιο παροιμιώδεις όμως είναι οι πολιτικές του τούμπες. Ο άνθρωπος που είχε κάνει δυο παράδες τον Σαμαρά, που γελούσε σαρδόνια με τον Σαμαρά, που έβλεπε σαν πολιτικό νάνο τον Σαμαρά, που είχε ως κύριο στόχο του σε πλείστες όσες εμφανίσεις τον Σαμαρά, υμνεί τώρα με το ίδιο πάθος, την ίδια μαχητικότητα, τις ίδιες φωνές, τον ίδιο Σαμαρά. Ενώ εκείνον που του έκανε την τιμή να τον εισάγει στην πολιτική τον έριξε στο καλάθι των εκπτώσεων –ότι πάρεις ένα ευρώ. Όλα αυτά θα ήταν εξόχως διασκεδαστικά, αγαπημένο θέμα για το ράδιο Αρβύλα,
των αδυνάτων και χειρουργού των αδυναμιών του συστήματος, ας μας το πουν κι εμάς να γελάσουμε. Ο θεατρίνος του πατριωτισμού και έμπορος του ελληνισμού κορδακίζεται στις τηλεοράσεις την ίδια στιγμή που άνθρωποι υποφέρουν, μένουν ανασφάλιστοι, χωρίς φάρμακα, πεθαίνουν χωρίς περίθαλψη ή σε ρημαγμένα νοσοκομεία. Ο πωλητής πάντως δεν άλλαξε αντικείμενο: Πωλούνται ψυχές σε τιμή ευκαιρίας. Οι ψυχές δικές μας, η ευκαιρία δική του. Με το όλο στυλ του, με τη ρητορική της τσιρίδας, με το ψάρεμα της τηλεοπτικής μαρίδας, με το μπέρδεμα της δημοσιότητας με τη φιγούρα, και φυσικά με την
ΚΑΙ Η πωληΤική Αυτό ήταν. Ο πωλητής θα βρεθεί στην πολιτική –ή στην πωλητική– εξαιτίας της στενής του σχέσης με τις πωλήσεις από την τηλεόραση. Θα βρεθεί επίσης σε όλα τα ελληνικά σπίτια. Η φωνή του, ή μάλλον οι φωνές του, θα γίνουν το σήμα κατατεθέν ενός νέου πολιτικού lifestyle, καψουροπόπ κατά κάποιο τρόπο, το οποίο θα τον κάνει δημοφιλή σε κάποιο κοινό ανάλογης αισθητικής και αντιπαθέστατο σε κάποιο άλλο. Συγκινείται, δακρύζει, φωνάζει, αγριεύει, απειλεί, εξομολογείται, εκμεταλλεύεται στο έπακρο τη λάμψη της τηλεπερσόνας συζύγου του, η οποία τον αποκαλεί μπουμπούκο σε απευθείας μετάδοση. Οι εμφανίσεις του είναι ένα reality διαρκείας, το οποίο διαθέτει πολλή οργή, πολύ πόνο και πολλή ελληνικότητα. Για πολύ, πάρα πολύ κόσμο, ο Άδωνις δεν είναι παρά γραφικός –ένας πλασιέ του εαυτού του στην τηλεόραση. Η εξάρτησή του από τη μικρή οθόνη είναι παροιμιώδης, όπως παροιμιώδεις είναι και οι θεατρικοί καυγάδες του, οι αποχωρήσεις του, οι τούμπες του από την
τον Λαζόπουλο και τους γελοιογράφους, αν η ιλιγγιώδης άνοδος του Άδωνη ελέω Σαμαρά δεν τον έφερνε μέχρι το υπουργείο Υγείας. Αν έχει κάτι κωμικό η εμφάνιση του συγκεκριμένου ανδρός ως προστάτη της υγείας όλων μας, χορηγού
Ο πωλητής πάντως δεν άλλαξε αντικείμενο: Πωλούνται ψυχές σε τιμή ευκαιρίας. Οι ψυχές δικές μας, η ευκαιρία δική του
έλλειψη κάθε ενδοιασμού στην επιβολή καταστροφικών πολιτικών, ο Άδωνις αναδεικνύεται σε σύμβολο της εποχής των μνημονίων. Στο υπουργείο που κάποτε θήτευσε ο Γιώργος Γεννηματάς τώρα οι επίγονοί του στηρίζουν έναν ακροδεξιό φωνακλά -αυτή κι αν είναι εξέλιξη. Ακροδεξιό φωνακλά μάλιστα ο οποίος είναι ικανός και έτοιμος να διαλύσει όχι μόνο ένα κόμμα, συγκινώντας τον Πρετεντέρη, αλλά και χιλιάδες σπίτια, και δεκάδες νοσοκομεία, και το σύστημα υγείας και την υγεία μας εν γένει. Διεκδικώντας μάλιστα την τιμή αυτής της διάλυσης, την οποία απαγόρευσε στους δημοσιογράφους να αποδίδουν στην τρόικα. Πάλι η τιμή! Για να αποδειχτεί ότι οι τιμές είναι η ειδικότητα αυτού του επί των τιμών υπουργού του Αντώνη Σαμαρά. Το γεγονός μάλιστα ότι μας τιμολογεί όλους από φτηνά έως μηδενικά δεν αφήνει κανένα περιθώριο για αμφιβολίες: Ο Άδωνις είναι σαν το τσιγάρο -το απολαμβάνουν ορισμένοι, αλλά κάνει κακό στην υγεία όλων... HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 25
Άδωνις Γεωργιάδης
Από το
γραφικός στο
επικίνδυνος ένα... υπόθετο δρόμος Ο Άδωνις Γεωργιάδης δραστηριοποιείται στον χώρο της επιχειρηματικότητας και συγκεκριμένα σε αυτόν της πώλησης βιβλίων από τις αρχές τις δεκαετίας του ’90, όταν κληρονόμησε τις εκδόσεις Γεωργιάδη σε ηλικία μόλις 21 ετών. Στο ευρύ κοινό πάντως έγινε γνωστός αρκετά χρόνια αργότερα, στις αρχές του νέου αιώνα, όταν μέσω περιφερειακών τηλεοπτικών σταθμών επιδόθηκε, με επιτυχία ομολογουμένως, στην πώληση των βιβλίων των εκδόσεών του. Στο μυαλό των περισσότερων ο Άδωνις Γεωργιάδης δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένας συμπαθής πλην όμως γραφικός τηλεπωλητής, λάτρης της αρχαίας Ελλάδας, που φωνάζει για να πείσει πως το προϊόν του είναι αξιόλογο. Και αυτό θα παρέμενε αν δεν τον είχε εντοπίσει ο Γιώργος Καρατζαφέρης, ο οποίος τον έχρισε εκπρόσωπο Τύπου του νεοσύστατου τότε ΛΑΟΣ, ώσπου το 2007 εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής. Σχεδόν μια δεκαετία μετά, ο κάποτε άσημος Γεωργιάδης γίνεται υφυπουργός και αργότερα υπουργός Υγείας. Η πολιτική του καριέρα έχει πάρει την ανιούσα και ο κάποτε ασήμαντος ρόλος του είναι πλέον κομβικός για το μέλλον της Υγείας και της χώρας. Κάπως έτσι η γραφικότητα του παρελθόντος αρχίζει να γίνεται επικίνδυνη. Του Μάριου Αραβαντινού
Σ
τη διάρκεια όλων αυτών των χρόνων ο Άδωνις Γεωργιάδης έχει επιδοθεί σε μνημειώδεις ανακυβιστήσεις σαν άλλος Ιωάννης Μελισσανίδης επί τω έργω, έχει κατηγορήσει τους πάντες για τα πάντα, έχει δηλώσει πιο μνημονιακός από κάθε άλλον, έχει κατηγορήσει την τρόικα ότι θα του πάρει τη δόξα των απολύσεων, έχει βάλει στοίχημα ότι θα παραιτηθεί, αλλά δεν το έπραξε, έχει στηρίξει ανοιχτά μεγαλοφειλέτες του δημοσίου κ.ά.
26 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
Στηρίζοντας τον μεγαλοφειλέτη Ο Άδωνις Γεωργιάδης είναι ένας από τους βασικούς ομιλητές στην τελετή αποφοίτησης του Mediterranean College το 2011. Το συγκεκριμένο κολέγιο είναι μία από τις επιχειρήσεις του ομίλου Ξυνή, για τον οποίο από το 2010 υπήρχαν δημοσιεύματα για χρέη εκατομμυρίων ευρώ, ενώ ελεγχόταν για πλαστογραφία παραστατικών σε βάρος του δημοσίου. Ο τότε βουλευτής, με τον γνωστό τηλεοπτικό του αέρα, πλέκει το εγκώμιο του
ομίλου και των ιδιοκτητών του. Στην ομιλία του κάνει λόγο για ιδεολογικά συμπλέγματα που βάζουν εμπόδια σε οραματιστές όπως ο Ξυνής, αντιλαμβανόμενος προφανώς ως ιδεολογικό σύμπλεγμα και τις οφειλές εκατομμυρίων ευρώ προς το ελληνικό δημόσιο. Αδιαφορεί ο κ. Γεωργιάδης για το γεγονός, και παρά τα δημοσιεύματα, ότι ο όμιλος Ξυνή έχει πετύχει σκανδαλώδη ρύθμιση οφειλών προς το ΙΚΑ σε 4.700 δόσεις, με περίοδο αποπληρωμής 400 ετών, αφού η τελευταία δόση θα καταβληθεί στις 31 Μαρτίου του 2404! Τα παραπάνω δεν φάνηκε να ενοχλούν τον Άδωνη Γεωργιάδη, ο οποίος από το βήμα του Mediterranean College όχι απλώς εκθείασε τον Σοφοκλή Ξυνή, αλλά χαρακτήρισε και το κολέγιό του καλύτερο από τα ελληνικά πανεπιστήμια. «Είναι οξύμωρο πώς ιδεολογικά συμπλέγματα της εποχής μας έχουν κατορθώσει εμάς να αφήσουμε ακόμη και την Τουρκία να μας ξεπεράσει. Αυτό πρέπει κάπου να τελειώσει. Και σας διαβεβαιώ ότι δεν οφείλεται σε τίποτα άλλο, παρά σε ιδεολογικά συμπλέγματα που βάζουν διαρκώς εμπόδια σε ανθρώπους όπως ο κ. Ξυνής, οι οποίοι οραματίστηκαν κάτι και κόπιασαν πάρα πολύ για φθάσουν ως εδώ. […] Να είστε βέβαιοι ότι η πολιτική πίεση θα είναι συνεχής, τουλάχιστον από τη δική μου πλευρά, διότι πιστεύω ακράδαντα ότι εδώ στην Ελλάδα έχουμε χάσει τελείως τη λογική
Άδωνις ο… αστρολόγος Ως καθηγητές στο πανεπιστήμιο ALPINE της Ζυρίχης συστήνονται οι καθηγητές που διδάσκουν στα φροντιστήρια του Άδωνη Γεωργιάδη, ενώ και η σύζυγός του, κ. Μανωλίδου, ισχυρίζεται πως έχει δίπλωμα από αυτό. Απευθύναμε επίσημο ερώτημα για το κατά πόσον το συγκεκριμένο πανεπιστήμιο είναι υπαρκτό, δεδομένου ότι υπήρχαν σχετικές καταγγελίες στο διαδίκτυο, στην πρεσβεία της Ελβετίας στην Αθήνα, από την οποία ενημερωθήκαμε ότι πανεπιστήμιο ALPINE δεν υφίσταται.
Στα τέλη της προπερασμένης δεκαετίας, το 1997, ο άσημος ακόμη και φοιτητής τότε Άδωνις Γεωργιάδης συμμετέχει με κεφάλαιο 1.800.000 δραχμών, από το συνολικό των 3 εκατ., στην εταιρία Ελληνική Αγωγή ΕΠΕ, ένα κέντρο ελευθέρων σπουδών το οποίο είχε ως στόχο τη διδασκαλία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας. Στο πλαίσιο των μαθημάτων αυτών ο σημερινός υπουργός ιδρύει το 2001 την εταιρία ΑΛΣ ΑΕ, στην οποία συμμετέχει μαζί με τους Νικηφόρο Κισσανδράκη, Αργυρώ Κισσανδράκη και Κατερίνα Κουτρή. Πρόκειται για την ομάδα των ανθρώπων που αποτελούν το διοικητικό συμβούλιο του τηλεοπτικού σταθμού BLUE SKY, του οποίου μεγαλομέτοχος είναι, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, η ΗΡΑΚΛΗΣ MEDIA HOLDINGS ΑΕ, συμφερόντων του Ηρακλή Κισσανδάρη, γιου του Νικηφόρου. Από το BLUE SKY ο Άδωνις Γεωργιάδης ξεκίνησε την τηλεοπτική του καριέρα και συνέχισε για χρόνια να πουλάει τα βιβλία του. Ο υπουργός Υγείας εγκατέλειψε την Ελληνική Αγωγή ΕΠΕ και της ΑΛΣ το 2007, όταν εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής. Ωστόσο εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι το τηλέφωνο των γραφείων της ΑΛΣ ΑΕ ανήκει στον ίδιο, όπως εύκολα μπορεί να διαπιστώσει κανείς με μια απλή αναζήτηση στον τηλεφωνικό κατάλογο. Η ΑΛΣ διοργανώνει σήμερα ταξίδια σε αρχαιολογικούς χώρους στην Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς και διαλέξεις και σεμινάρια. Εκείνο που έχει ιδιαίτερη σημασία είναι το είδος των σεμιναρίων, το οποίο αγγίζει αν όχι ξεπερνά τα όρια της γραφικότητας. Από αυτά αποδεικνύεται και η έφεση του υπουργού Υγείας στην αστρολογία, για την οποία φαίνεται να γνωρίζει πολλά. Όπως διαβάζουμε στην επίσημη ιστοσελίδα της ΑΛΣ ΑΕ, τα θέματα των μαθημάτων είναι «αστρολογία για προχωρημένους και για αρχάριους», «καρμική αστρολογία», «αστρολογία της παρελθούσης εμπειρίας», «πώς το παρελθόν κοντινό και απώτερο επηρεάζει ή και σφραγίζει σε επίπεδο ψυχικό, πνευματικό αλλά και σωματικό την κάθε ανθρώπινη ύπαρξη» κ.ά., ενώ μεταξύ των συζητήσεων περιλαμβάνονται θέματα όπως: «δεσμοί σελήνης»,
«δραγωνικός ζωδιακός», «δραγωνικοί πλανήτες και σημεία σε σύγκριση με γενέθλιο ωροσκόπιο», «το αντίστροφο ωροσκόπιο» κ.ά. Όπως επίσης διαβάζουμε στην ιστοσελίδα, «παρουσιάζονται εκτενώς όλοι οι τρόποι με τους οποίους μπορεί να εντοπισθεί μία πραγματικά καρμική σχέση». Η γραφικότητα των παραπάνω έχει σχολιαστεί από τη βουλευτή των ΑΝΕΛ Μαρίνα Χρυσοβελώνη, η οποία στις 10 του περασμένου Οκτωβρίου είχε καταθέσει ερώτηση στη Βουλή σχετικά με τις μη υπουργικές δραστηριότητες του Άδωνη Γεωργιάδη, για τον οποίο είχε καταγγελθεί ότι συμμετέχει, παρά το γεγονός ότι είναι υπουργός Υγείας, σε αυτά τα μαθήματα και συνεχίζει να διδάσκει στο ιδιότυπο φροντιστήριό του. Ο υπουργός Επικρατείας Δημήτρης Σταμάτης είχε παραπέμψει το ερώτημα στον ίδιο τον Άδωνη Γεωργιάδη, ο οποίος όμως ουδέποτε απάντησε. Στα δύο ιδιότυπα φροντιστήρια, των οποίων διαχειριστής ήταν ο Άδωνις Γεωργιάδης, διδάσκουν μεταξύ άλλων καθηγητές όπως η Άννα ΤζιροπούλουΕυσταθίου και ο Χρήστος Παΐζης. Αμφότεροι δηλώνουν, μεταξύ άλλων ιδιοτήτων τους, και καθηγητές του Πανεπιστημίου ALPINE της Ζυρίχης. Η μεν πρώτη φέρεται να διδάσκει «Ιστορική Ελληνική Γραμματεία», ο δε δεύτερος να διδάσκει «Αρχαία Ελληνική Λογοτεχνία». Δίπλωμα από το εν λόγω πανεπιστήμιο δηλώνει πως έχει και η σύζυγος του κ. Γεωργιάδη, Ευγενία Μανωλίδου. Απευθύναμε επίσημο ερώτημα για το κατά πόσον το συγκεκριμένο πανεπιστήμιο είναι υπαρκτό, δεδομένου ότι υπήρχαν σχετικές καταγγελίες στο διαδίκτυο, στην πρεσβεία της Ελβετίας στην Αθήνα, από την οποία ενημερωθήκαμε ότι πανεπιστήμιο ALPINE δεν υφίσταται. Συγκεκριμένα η απάντηση της πρεσβείας αναφέρει: «Στη Ζυρίχη υπάρχουν δύο πανεπιστημιακά ιδρύματα, το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης και το Πολυτεχνικό Ινστιτούτο της Ζυρίχης, τα οποία είναι επισήμως αναγνωρισμένα. Δεν γνωρίζουμε κανένα ALPINE University. Ενδεχομένως να υφίσταται κάποιο ιδιωτικό εκπαιδευτικό ίδρυμα με αυτό το όνομα και να διέπεται από δικούς του κανονισμούς».
HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 27
Άδωνις Γεωργιάδης
μας. Το ζήτημα δεν είναι ο δήθεν φόβος για την ποιότητα υπηρεσιών των κολεγίων. Στην πραγματικότητα έχουμε να κάνουμε με πολιτικούς λόγους και με ιδεολογικά συμπλέγματα που δυστυχώς κρατούν την ελληνική κοινωνία πίσω εδώ και δεκαετίες. Και αυτά τα ιδεολογικά συμπλέγματα οφείλουμε να τα σπάσουμε. […] Πρέπει να σας πω κ. πρόεδρε (απευθύνεται στον Σοφοκλή Ξυνή) ότι σας θαυμάζω. Και εσάς και τους συνεργάτες σας», λέει ο Άδωνις Γεωργιάδης, για να συμπληρώσει αναφορικά με την ποιότητα του Mediterranean College: «Δεν θεωρώ ότι τα ιδιωτικά κολέγια στην Ελλάδα παρέχουν υπηρεσίες εφάμιλλες
“Αποτελεί θράσος το να τολμά κάποιος σήμερα να λέει εκ μέρους των δημοσίων πανεπιστημίων ότι αυτοί οι χώροι που είναι γεμάτοι σκουπίδια, βρομιές, καταληψίες, θα έρθουν και θα κρίνουν αν το Mediterranean College κάνει ή όχι καλά τη δουλειά του” 28 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
των ελληνικών δημοσίων πανεπιστημίων. Δυστυχώς για τα ελληνικά πανεπιστήμια θα πω ότι παρέχετε καλύτερες υπηρεσίες. Όποιος από εμάς τύχει να περπατήσει σ’ ένα ελληνικό πανεπιστήμιο και μετά πάει να περπατήσει στο Mediterranean College θα καταλάβει αμέσως ποια είναι η διαφορά μεταξύ ενός πραγματικού χώρου εκπαίδευσης κι ενός χώρου που δεν θα ήθελα καθόλου να χαρακτηρίσω, όπως έχουν καταντήσει δυστυχώς τα πανεπιστήμιά μας. Αποτελεί θράσος το να τολμά κάποιος σήμερα να λέει εκ μέρους των δημοσίων πανεπιστημίων ότι αυτοί οι χώροι που είναι γεμάτοι σκουπίδια, βρομιές, καταληψίες, θα έρθουν και θα κρίνουν αν το Mediterranean College κάνει ή όχι καλά τη δουλειά του». Δεν είναι όμως μόνο ο όμιλος Ξυνή, τον οποίο ο Άδωνις Γεωργιάδης με τόσο πάθος στηρίζει αλλά και δραστηριότητες του Γιώργου Μπόμπολα στη Χαλκιδική. Τι κι αν η επένδυση της «Ελληνικός Χρυσός» στις Σκουριές είναι σκανδαλώδης από οικονομική και περιβαλλοντική άποψη; Ο Άδωνις Γεωργιάδης, βρήκε την ευκαιρία να επισκεφθεί την περιοχή και να δηλώσει: « Ήρθα εδώ για να δηλώσω τη στήριξη του πρωθυπουργού στην επένδυση που θα γίνει με σεβασμό στους περιβαλλοντικούς όρους. Δεν θα επικρατήσει η τρομοκρατία αλλά η νομιμότητα». Ο υπουργός Υγείας, βουλευτής ακόμη τότε, τασσόταν ξεκάθαρα υπέρ του μεγαλοεργολάβου, το όνομα του οποίου φιγουράριζε και στη Λίστα Λαγκάρντ. Το οξύμωρο; Ο κ. Γεωργιάδης ήταν την περίοδο εκείνη μέλος της Προανακριτικής Επιτροπής για τη Λίστα Λαγκάρντ.
Διαφημίζοντας την αντισημιτική βίβλο του Πλεύρη Σ’ ένα τηλεοπτικό πάνελ ο δημοσιογράφος Πέτρος Κουναλάκης κατηγορεί τον Άδωνη Γεωργιάδη ότι εκθείαζε το κατάπτυστο βιβλίο του Κωνσταντίνου Πλεύρη «Οι Εβραίοι: Όλη η αλήθεια», για το οποίο ο γνωστός ιστορικός καταδικάστηκε πρωτόδικα σε 14 μήνες φυλάκιση με αναστολή, ενώ στο Εφετείο αθωώθηκε. Ο Άδωνις Γεωργιάδης σε έξαλλη
τρομακτικά ερωτηματικά. Υπάρχουν ορισμένα στοιχεία τα οποία, αν δεν τα έχετε υπόψη σας, πραγματικά ζείτε στο σκοτάδι. Παρουσιάζει πράγματα που θα τα διαβάζετε και θα τρίβετε τα μάτια σας».
Το γελοίο τσίρκο και ο ψεύτης Σαμαράς Κάποτε για τον Άδωνη Γεωργιάδη η Νέα Δημοκρατία δεν ήταν τίποτα παραπάνω από ένα γελοίο τσίρκο, και ο Αντώνης Σαμαράς ο δήθεν δεξιός πατριώτης που μας υποχρέωσε να αποκαλούμε τον συμμοριτοπόλεμο εμφύλιο. Κάποτε επίσης ο Αντώνης Σαμαράς έπαιζε το παιχνίδι του ΠΑΣΟΚ, δεν ήθελε να κυβερνήσει και απλώς ευελπιστούσε να χρεώσει στην τότε κυβέρνηση Παπανδρέου όλα τα δεινά του τόπου. «Κάθε μέρα ακούμε στα ραδιόφωνα και στα κανάλια δηλώσεις αυτού του κόμματος που λέγεται Νέα Δημοκρατία και που κατά τη γνώμη μου –θα το πω δημοσίως– είναι η ντροπή της δεξιάς. Δεν μπορώ να πιστέψω ότι θα μπορούσα να έχω οποιαδήποτε ιδεολογική ή πολιτική συγγένεια με αυτό το γελοίο τσίρκο», έλεγε πριν από χρόνια ο Άδωνις Γεωργιάδης. Στην πορεία βεβαίως όχι απλώς απέκτησε σχέσεις με το, κατά τον ίδιο, «γελοίο τσίρκο», αλλά, αποδεικνύοντας ότι είναι άσος στα ακροβατικά, έγινε και βασικό του στέλεχος. Περίπου την ίδια εποχή ειρωνευόταν από την εκπομπή του τον Αντώνη Σαμαρά, διερωτώμενος πώς αυτός ο «μεγάλος ορθόδοξος, δεξιός πατριώτης» ψήφισε νόμο που απαγορεύει να λέμε συμμοριτοπόλεμος. Έλεγε ο υπουργός: «Ποιοι τον ψήφισαν αυτόν τον νόμο; Ο τότε υπουργός Αντώνης Σαμαράς και ο τότε υπουργός Δικαιοσύνης Φώτης Κουβέλης. Για τον Φώτη Κουβέλη λογικό ήταν. Τότε του ΚΚΕ Εσωτερικού ήταν, του ενιαίου Συνασπισμού εκείνης της εποχής. Ο Αντώνης Σαμαράς; Ο μεγάλος ορθόδοξος, δεξιός πατριώτης; Είναι αυτός που ψήφισε τον νόμο –αυτόν που πολλοί νεοδημοκράτες σίγουρα τον έχουν ξεχάσει–, ο οποίος μας απαγόρευε να λέμε συμμοριτοπόλεμος και μας έλεγε ότι πρέπει να λέμε εμφύλιος πόλεμος». Αυτή η δήλωση του Άδωνη Γεωργιάδη όμως αποδείκνυε
κάτι ακόμη. Ότι ο ίδιος δεν θεωρούσε τον εαυτό του κεντροδεξιό φιλελεύθερο, όπως λέει σήμερα, αλλά βαθιά δεξιό, σχεδόν ακραίο, φιλοβασιλικό ή φιλοχουντικό. Άλλωστε μόνο άνθρωποι τέτοιων αντιλήψεων αρέσκονταν να αποκαλούν τον εμφύλιο συμμοριτοπόλεμο. Σε μια παρουσία του, σε εκπομπή του πρώην ΤΗΛΕΑΣΤΥ, ο σημερινός υπουργός του Αντώνη Σαμαρά κατηγορεί τον πρωθυπουργό ότι παίζει το παιχνίδι του ΠΑΣΟΚ και παράλληλα εκθέτει τον ίδιο του τον εαυτό, αφού στην πορεία ακολούθησε σαν άλλος αυλικός τον άνθρωπο για τον οποίο μάλλον έλεγε αλήθειες. «Ο μεγάλος πολεμιστής δεν αφήνει την καρέκλα. Ο μεγάλος πολεμιστής βλέπει την καρέκλα και την αρπάζει για να κυβερνήσει. Ο Σαμαράς αντί να κάνει αυτό τι έκανε; Κρυβόταν στο τηλέφωνο και αφού κατάλαβε ότι δεν θα κυβερνήσει βγήκε έμπλεος χαρά και ηρεμία και λέει: δεν θα κυβερνήσω. Ο Αντώνης Σαμαράς κάνει διάφορα διαφημιστικά τεχνάσματα. Επαναδιαπραγμάτευση, Ζάππειο 2, διάφορα τέτοια. Αυτά όλα δημιουργούν στο κοινό μια προσδοκία. Λέει κάποιος, θα ψηφίσω Σαμαρά για να πάρω πίσω τη σύνταξή μου. Όλοι ξέρουν ότι αυτό αποκλείεται να συμβεί. Κι ο Σαμαράς το ξέρει. Αυτός που θα ψηφίσει δεν το ξέρει. Ο Σαμαράς δεν θέλει να
κατάσταση απαντά στον κ. Κουναλάκη: «Είστε κοινός συκοφάντης. Άξιος συνεχιστής του Γκέμπελς». Τον κ. Γεωργιάδη διαψεύδει βεβαίως ο ίδιος του ο εαυτός, αφού λίγο καιρό νωρίτερα χαρακτήριζε το βιβλίο του Κωνσταντίνου Πλεύρη «αγαπημένο του». Το χαρακτήριζε επίσης βιβλίο-βόμβα και συγκεκριμένα έλεγε: «Ομολογώ ότι στο βιβλίο αυτό ο Κωνσταντίνος Πλεύρης ξεπέρασε τον εαυτό του. Ο κ. Πλεύρης γενικώς είναι άνθρωπος που δεν μασάει τα λόγια του. Είναι φοβερό! Δηλαδή, το διαβάζεις και λες: είναι δυνατόν; Και με τέτοια στοιχεία μέσα που δεν χωρούν καμία αμφισβήτηση;» Ο Άδωνις Γεωργιάδης δεν δείχνει το εξώφυλλο του βιβλίου, ισχυριζόμενος ότι δεν συμφωνεί ιδεολογικά με όσα γράφονται, συνεχίζει όμως να μιλάει για αδιάσειστα στοιχεία και να το διαφημίζει. «Δεν συμφωνούμε ιδεολογικά με αυτό το βιβλίο, το ξεκαθαρίζω προς πάσα κατεύθυνση, άρα όσοι το αγοράσετε θα ξέρετε ότι δεν είναι ένα βιβλίο με το οποίο εγώ συμφωνώ. Ιδεολογικά τουλάχιστον, όχι επί των στοιχείων που έχει», λέει, ενώ σε άλλη εκπομπή του αναφέρει: «Υπάρχουν μερικά στοιχεία μέσα, τα οποία ομολογουμένως, ακόμη και σ’ εμένα που δεν συμφωνώ με όλα όσα γράφει ο συγκεκριμένος συγγραφέας, μου δημιουργούν
καταλάβει ο εν δυνάμει ψηφοφόρος ότι αυτό που του λέει είναι ψέμα. Αν λοιπόν κυβερνούσε, θα φαινόταν το ψέμα. Άρα λοιπόν, ο στόχος του Σαμαρά ποιος είναι; Να ψηφίσει το ΠΑΣΟΚ το μεσοπρόθεσμο, να έρθει η Νέα Δημοκρατία στην εξουσία και να μας λέει τα επόμενα χρόνια: Εγώ δεν θέλω καθόλου αυτό το μεσοπρόθεσμο. Αλλά τι να κάνω; Σέβομαι τη συνέχεια του κράτους, από την υπογραφή του ΠΑΣΟΚ. Το λέω από τώρα, γιατί θέλω οι φίλοι που μας βλέπουν να το θυμούνται. Το σχέδιο Σαμαρά είναι: να ψηφίσει το ΠΑΣΟΚ μόνο του, για να εφαρμόσει τα μέτρα ο Σαμαράς, φορτώνοντάς τα στο ΠΑΣΟΚ». Ο Άδωνις Γεωργιάδης δικαιώθηκε σε όλα. Παρότι όμως γνώριζε το σχέδιο, παρότι πίστευε ότι όλα όσα εξαγγέλλει ο σημερινός πρωθυπουργός είναι ψέματα, εντέλει, σαν άλλη στρουθοκάμηλος, έβαλε το κεφάλι στο χώμα και συμπορεύτηκε μαζί του.
«Δεν θα μου κλέψει η τρόικα τη δόξα» Στις 13 Νοεμβρίου ο Άδωνις Γεωργιάδης παραχωρεί συνέντευξη Τύπου στο υπουργείο Υγείας. Αναφερόμενος στις πιθανές απολύσεις των γιατρών του ΕΟΠΥΥ, ξεκαθαρίζει προκλητικά: «Θέλω να είμαι απολύτως σαφής. HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 29
Άδωνις Γεωργιάδης
Θα σας παρακαλέσω πολύ να το γράψετε. Αν υπάρξουν απολύσεις, αν καταλήξουμε ότι πρέπει κάποιοι να φύγουν, σας θερμοπαρακαλώ, δεν θέλω να το χρεώνετε στην τρόικα. Αυτές θα είναι αποφάσεις δικές μου. Μην μου παίρνει τη δόξα η τρόικα όταν κάνουμε το αυτονόητο. Σας παρακαλώ πάρα πολύ. Έχω βαρεθεί να κάνουμε το αυτονόητο και να παίρνει τη δόξα ο Τόμσεν. Θα το κάνω εγώ. Γιατί θα το κάνω; Γιατί είναι το σωστό. Και πρέπει να μάθουμε στη χώρα μας να κάνουμε το σωστό. Χωρίς να χρειάζεται να έχουμε τον μπαμπούλα της τρόικας».
Αν διαφωνείς, είσαι κομμουνιστής Ο Άδωνις Γεωργιάδης συμμετέχει περιέργως στο πάνελ του Γιώργου Αυτιά στον ΣΚΑΪ όταν ένας αγανακτισμένος πολίτης τον αποκαλεί «κωλοτούμπα». Η αντίδραση του θιγμένου υπουργού είναι αποστομωτική. Υπεραμύνεται των επιλογών του, τονίζοντας ότι είναι σταθερός σε όσα λέει και πιστεύει και κατηγορεί –κατά την παγκάλειο τακτική– εκείνον που τόλμησε να τον αποκαλέσει «κωλοτούμπα» κομμουνιστή. «Πάντα έλεγα τα ίδια. Είμαι από την αρχή υποστηρικτής των μεταρρυθμίσεων και υποστηρικτής της δημοσιονομικής προσαρμογής
30 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
“Ο Παυλόπουλος να μιλήσει για το άσυλο; Ο αχρηστότερος υπουργός Εσωτερικών από καταβολής του ελληνικού κράτους;” Λίγους μήνες μετά, μέλος της Νέας Δημοκρατίας πια, αναγκάζεται να ζητήσει συγγνώμη
της χώρας. Εσείς είστε προφανώς ΚΚΕ. Φοράτε μπουφάν πανάκριβο για να μιλάτε για φτώχεια και είστε μια χαρά ευτραφής για να μιλάτε για ζωνάρι που σφίγγει. Είστε ένας κομμουνιστής με ακριβό μπουφάν και ευτραφής. Και βγαίνετε να μας μιλήσετε για φτώχεια».
Ο αχρηστότερος υπουργός Παρών σε μια ακόμη τηλεοπτική εκπομπή, ο τότε βουλευτής του ΛΑΟΣ συμμετέχει σε συζήτηση για το πανεπιστημιακό άσυλο. Αναφερόμενος στον τότε υπουργό Εσωτερικών Προκόπη Παυλόπουλο, λέει: «Ο Παυλόπουλος να μιλήσει για το άσυλο; Ο αχρηστότερος υπουργός Εσωτερικών από καταβολής του ελληνικού κράτους;» Ο Άδωνις Γεωργιάδης ξεσπά σε δυνατά γέλια και ζητάει να απομακρυνθεί από εκείνον η κάμερα, διότι δεν μπορεί να σταματήσει. Λίγους μήνες μετά, μέλος της Νέας Δημοκρατίας πια κι ενώ βρίσκεται πάλι στο πάνελ της εκπομπής του Γιώργου Αυτιά στον ΣΚΑΪ μαζί με τον πάλαι ποτέ «αχρηστότερο υπουργό», αναγκάζεται να ζητήσει συγγνώμη. «Θέλω δημοσίως να του ζητήσω συγγνώμη για ένα βίντεο. Του είχα ζητήσει συγγνώμη και κατ’ ιδίαν στη Βουλή. Άλλο πράγμα είναι η πολιτική κριτική, την οποία μπορώ να κάνω. Στη συγκεκριμένη περίπτωση είχα παραφερθεί. Θέλω πω τη συγγνώμη μου στο κ. Παυλόπουλο, διότι χθες με πολύ μεγαλοσύνη με υπερασπίστηκε στον Real FM και θέλω να τον ευχαριστήσω γι’ αυτό». Ήταν η πρώτη ημέρα του Άδωνη Γεωργιάδη στη μεγάλη οικογένεια, όπως ο ίδιος είπε, της Νέας Δημοκρατίας.
Το καλό, το κακό και το μνημόνιο Το πρώτο μνημόνιο είναι καλύτερο από το δεύτερο, που είναι καλύτερο από το πρώτο. Αυτό το μπερδεμένο συμπέρασμα, το οποίο θα κατανοήσετε παρακάτω, το εξήγαγε ο Άδωνις Γεωργιάδης. Μπερδεμένος κι αυτός κι ενώ ακόμη δεν είχε αποφασίσει για την υπερψήφιση του δευτέρου, για την οποία τελικά διεγράφη από τον ΛΑΟΣ, φώναζε από τις τηλεοράσεις πόσο σκληρό και δεσμευτικό είναι. Και ως συνήθιζε, κατηγορούσε τον Αντώνη Σαμαρά. «Το μνημόνιο ένα δέσμευε τη χώρα για δύο χρόνια. Το μνημόνιο δύο που ψηφίζει ο Σαμαράς μας δεσμεύει μέχρι το 2020. Είναι δηλαδή πέντε μνημόνια σε ένα. […] Το μνημόνιο δύο είναι πολύ χειρότερο και πολύ σκληρότερο. Χωρίς συζήτηση. Είναι το ένα ασπιρίνη και το άλλο χημειοθεραπεία». Ο υπουργός Υγείας βέβαια άλλαξε άρδην την άποψή του, η οποία εντέλει ήταν θετική τόσο για τον Σαμαρά όσο και για το δεύτερο μνημόνιο, το οποίο, όπως θα διαβάσετε, είναι σαφώς καλύτερο από το πρώτο. «Ο κ. Σαμαράς, για να μην κοροϊδευόμαστε, στη βασική του πρόβλεψη ότι θα μας φέρει σε ύφεση το πρώτο μνημόνιο δικαιώθηκε. Δικαιώθηκε και
“Διαβάζω, τώρα που έφυγε ο Βορίδης θα ακολουθήσει και ο Γεωργιάδης. Αναρωτιέμαι πραγματικά. Έχετε σώας τα φρένας; Κανένας βουλευτής του ΛΑΟΣ δεν πρόκειται να πάει στη Νέα Δημοκρατία” σε κάτι δεύτερο. Ότι το νέο μνημόνιο, αυτό που πέρασε προχθές από τη Βουλή, είναι απείρως καλύτερο από το πρώτο. Με ρωτάτε αν είναι καλύτερη η χθεσινή σύμβαση από το πρώτο μνημόνιο. Είναι απείρως καλύτερη. Ήταν μεγάλο βήμα μπρος το νέο μνημόνιο σε σχέση με το πρώτο».
Καλύτερα να μασάς… «Αναρωτιέμαι. Οι άνθρωποι που τα γράφουν αυτά έχουν σώας τας φρένας ή μήπως είναι παρανοϊκοί ναρκομανείς, που
πρέπει να πάρουν χάπια. Είναι δυνατόν να λέει κάποιος σοβαρά ότι εγώ προτίθεμαι να φύγω από τον ΛΑΟΣ για να πάω στη Νέα Δημοκρατία; Διαβάζω, τώρα που έφυγε ο Βορίδης θα ακολουθήσει και ο Γεωργιάδης. Αναρωτιέμαι πραγματικά. Έχετε σώας τα φρένας; Κανένας βουλευτής του ΛΑΟΣ δεν πρόκειται να πάει στη Νέα Δημοκρατία. Πάρτε το είδηση. Χωνέψτε το», έλεγε σε έξαλλη κατάσταση ο Άδωνις Γεωργιάδης στην εκπομπή πώλησης βιβλίων την οποία παρουσίαζε. Ήταν η περίοδος που οι φήμες ότι θα εγκαταλείψει τον ΛΑΟΣ για τα μάτια της Νέας Δημοκρατίας οργίαζαν και ο ίδιος έσπευδε να τις διαψεύσει, κατηγορώντας τους πάντες και τα πάντα και κυρίως τους δημοσιογράφους, οι οποίοι μετέδιδαν τα σενάρια, ότι είναι παρανοϊκοί ναρκομανείς. Σε αυτό το πλαίσιο, κατηγορούσε και τον σημερινό πρωθυπουργικό σύμβουλο Φαήλο Κρανιδιώτη ότι έχει πολιτική σκέψη νηπίου, επειδή έλεγε ότι ο ΛΑΟΣ θα διαλυθεί και ο Άδωνις Γεωργιάδης θα μεταπηδήσει στη Νέα Δημοκρατία, πράγμα το οποίο φυσικά έγινε. «Δεν με νοιάζει καθόλου ο κ. Φαήλος Κρανιδιώτης. Συμπαθής να πιούμε ένα κρασί και να πούμε ένα ανέκδοτο. Μέχρι εκεί είναι. Η πολιτική του σκέψη είναι μωρού παιδιού. Αν νομίζει HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 31
Άδωνις Γεωργιάδης
ότι θα αυτοδιαλυθεί ο ΛΑΟΣ, αν νομίζει ότι ξαφνικά οι βουλευτές του ΛΑΟΣ θα φύγουν όλοι για να ακολουθήσουν τον μέγα ηγέτη Αντώνη Σαμαρά, αν νομίζει ότι οι ψηφοφόροι του ΛΑΟΣ θα πάνε όλοι να ψηφίσουν Νέα Δημοκρατία γιατί εξελέγη ο Αντώνης Σαμαράς αρχηγός, προφανώς ο άνθρωπος έχει πολιτική σκέψη νηπίου. Γιατί αυτά δεν θα γίνουν».
Άδωνις ο εκδικητής
Κατά πάγια τακτική ο Άδωνις Γεωργιάδης στην τηλεοπτική του εκπομπή έδινε το κινητό του τηλέφωνο, προκειμένου να μπορεί κανείς να παραγγείλει βιβλία στέλνοντας γραπτό μήνυμα. Θεμιτό. Όταν όμως κάποιος τηλεθεατής του έστειλε μήνυμα στο οποίο τον αποκαλούσε «μπουμπούκο», ο Γεωργιάδης εκνευρίστηκε. Πώς αντέδρασε; Ανα κοίνωσε τον αριθμό του κινητού τηλεφώνου του στον αέρα για τον εκδικηθεί. Είπε συγκεκριμένα: «Θα πω το
τηλέφωνό του στον αέρα, να τον πάρετε. Για να μάθει. 6986… (λέει τον αριθμό). Δεν τον ξέρω τον κύριο ποιος είναι. Σας τον λέω τον αριθμό του. 6986… (επαναλαμβάνει τον αριθμό). Για πάρτε τον κύριο. Νομίζει αυτός ότι θα με θίξει επειδή μου λέει μπουμπούκο θα σε κρεμάσουμε. Ρε δεν πας να ξυπνήσεις. Να βρεις καμιά γκόμενα να συνέλθεις. Γελοίε. Αλλά αυτούς έχει μαζέψει ο Σαμαράς. Εκεί είναι το πρόβλημα».
Όταν ο Γιαννακόπουλος ήταν φίλος
Η υπόθεση των φαρμάκων μονοπωλεί το τελευταίο διάστημα το ενδιαφέρον του κόσμου. Στο πλαίσιο αυτό κάποιος χρήστης του twitter γράφει, χωρίς να απευθύνεται στον Άδωνη Γεωργιάδη: «Η εισαγωγή αμφιβόλου ποιότητας γενοσήμων είναι πιθανό να αυξήσει το κόστος των φαρμάκων λόγω αστοχίας της φαρμακευτικής αγωγής». Ο υπουργός Υγείας
Δείξε μου τον φίλο σου;
απαντά –επαναλαμβάνουμε, χωρίς να έχει προκληθεί– ότι «αυτά τα λένε ο κ. Γιαννακόπουλος της ΒΙΑΝΕΞ και οι φίλοι του». Λίγους μήνες νωρίτερα, τον περασμένο Ιούλιο συγκεκριμένα, ο Άδωνις Γεωργιάδης είχε διαφορετική άποψη, αφού μιλώντας στην παρουσίαση της επιχειρηματικής συμφωνίας μεταξύ των φαρμακοβιομηχανιών ΒΙΑΝΕΞ και Lilly στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών δήλωνε: «Είναι ιδιαίτερη η χαρά και η τιμή να κάθομαι δίπλα στον Παύλο Γιαννακόπουλο, τον θρύλο της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας. Είναι άλλωστε γνωστός ο ιδιαίτερος σεβασμός που τρέφω στο πρόσωπό του».
Πάμε στοίχημα, δεν θα παραιτηθείς
Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που ο Άδωνις Γεωργιάδης έβαζε στοίχημα μπροστά σε συνδικαλιστές και κάμερες ότι δεν θα υπάρξει καμιά απόλυση γιατρού από
το δημόσιο. Απευθυνόμενος σε συνδικαλιστές γιατρούς, ο κ. Γεωργιάδης τόνιζε με στόμφο: «Ακόμα δεν έχεις πειστεί στα αλήθεια ότι δεν θα απολυθεί κανένας; Ακόμα το συζητάμε; Έλα να βάλουμε ένα στοίχημα. Ή θα παραιτηθώ εγώ ή εσύ». Καιρό μετά, μιλώντας στην εκπομπή «Ανατροπή» του Γιάννη Πρετεντέρη, επιβεβαίωσε για μια ακόμη φορά την έφεσή του στην… ανακυβίστηση – λαϊκιστί, στην κωλοτούμπα. Ο υπουργός ανέφερε μεταξύ άλλων ότι οι γιατροί του ΕΟΠΥΥ θα περάσουν από αξιολόγηση και όσοι περισσεύουν θα μείνουν εκτός συστήματος. «Είναι πιθανόν να γίνουν και απολύσεις, αφού γίνει πρώτα αξιολόγηση», ανέφερε χαρακτηριστικά, αλλά ακόμη παραμένει στη θέση του.
“Ακόμα δεν έχεις πειστεί στα αλήθεια ότι δεν θα απολυθεί κανένας; Ακόμα το συζητάμε; Έλα να βάλουμε ένα στοίχημα. Ή θα παραιτηθώ εγώ ή εσύ”
Γιατί είναι καλύτερος ο δεξιός
Σε μια τηλεοπτική του εκπομπή ο Άδωνις Γεωργιάδης προσπαθεί να πείσει το τηλεοπτικό κοινό ότι το να είσαι δεξιός είναι καλύτερο από το να είσαι
Ο Άδωνις Γεωργιάδης έχει έναν διαδικτυακό θαυμαστή. Ή τουλάχιστον έτσι θέλει να λέει. Πρόκειται για κάποιον που διατηρεί δικό του κανάλι στο youtube με την ονομασία «evonymos». Στο κανάλι αυτό αναρτώνται με εντυπωσιακή ταχύτητα και συνέπεια όλες οι ομιλίες του Άδωνη Γεωργιάδη, καθώς και οι παρουσίες του σε τηλεοπτικά πλατό και ραδιοφωνικά στούντιο. Στο ίδιο κανάλι αναρτώνται επίσης με εντυπωσιακή συνέπεια βίντεο με ομιλίες βουλευτών της Χρυσής Αυγής και διάφορα άλλα με αντιαριστερό περιεχόμενο. Ο υπουργός έχει ερωτηθεί δεκάδες φορές από χρήστες του twitter, το οποίο και ο ίδιος χρησιμοποιεί, για τις σχέσεις του με τον περιβόητο «evonymos», ωστόσο ο ίδιος αρνείται κάθε σχέση με αυτόν, δηλώνοντας ότι είναι απλώς ένας οπαδός του, ο οποίος τον παρακολουθεί και αναρτά βίντεο με τα λεγόμενά του.
Κι ενώ ο κ. Γεωργιάδης αρνείται πεισματικά ότι έχει κάποια σχέση, τουλάχιστον άμεση, με τον διαδικτυακό οπαδό του, προδίδεται μόνος του. Την εποχή που η ΕΡΤ ακόμη λειτουργούσε, η ΕΤ3 παρουσιάζει ντοκιμαντέρ για τη βίαιη καταστολή απεργών στην πρώην Σοβιετική Ένωση. Εντυπωσιασμένος ο Άδωνις Γεωργιάδης ενημερώνει τους διαδικτυακούς ακολούθους του στο twitter ότι σε λίγο θα το αναρτήσει. «Εντός της ημέρας θα ανεβάσω εδώ το ντοκιμαντέρ για το πώς αντιμετώπισε η σοβιετική κυβέρνηση (δηλαδή οι κομμουνιστές) την πρώτη απεργία που έγινε σε σοβιετικό εργοστάσιο. Αν δεν το έχετε δει, χάνετε». Μετά από περίπου δυόμισι ώρες το βίντεο αναρτάται πράγματι, στη σελίδα του «evonymos», απ’ όπου το αναδημοσιεύει ο υπουργός. Στην προκειμένη περίπτωση δύο τινά μπορεί να συμβαίνουν: Είτε ο Άδωνις Γεωργιάδης είναι ο «evonymos», πράγμα
αριστερός. Κι ενώ κανείς περιμένει ο τηλεπωλητής να παραθέσει ορισμένα ιστορικά επιχειρήματά, εκείνος ξεκινά να διαβάζει την ερμηνεία των λέξεων δεξιός και αριστερός από κάποιο λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας. Λέει λοιπόν ο Άδωνις Γεωργιάδης: «Δεξιός είναι ο ευτυχής, ο ευοίωνος, αυτός που προμηνύει τα καλά πράγματα. Ο δεξιός στα αρχαία ελληνικά είναι o ευοίωνος, ο καλότυχος, αυτός που θέλεις να τον κάνεις παρέα. Ο αριστερός στα αρχαία ελληνικά είναι ο μίζερος, ο γκρινιάρης, ο κατσούφης, ο μουρτζούφλης». Σε άλλη εκπομπή του, πουλώντας μια ακριβή συλλογή βιβλίων του σε προσφορά, ο Άδωνις Γεωργιάδης επισημαίνει στον κόσμο ότι μπορεί να πληρώσει με πιστωτική κάρτα. Δεν αρκείται όμως σε αυτό. Φωνάζοντας μπροστά στον τηλεοπτικό φακό, λέει: «Επειδή ψηφίσαμε ΝΑΙ εμείς, έχετε πιστωτική κάρτα».
που ο ίδιος αρνείται κατηγορηματικά, είτε έχει σχέσεις με αυτόν. Πιεζόμενος ξανά για απαντήσεις, ο υπουργός ενημερώνει τους διαδικτυακούς ακολούθους του ότι έχει το θάρρος να ζητήσει κάτι από τον «evonymos», αλλά αυτός δεν τον εκπροσωπεί. «Σας είπα αλλά δεν ακούτε. Είναι υποστηρικτής μου, όχι υπάλληλός μου. Δεν τον ελέγχω, όμως με υποστηρίζει και ανεβάζει ό,τι με αφορά. Και βεβαίως έχω το θάρρος να του ζητήσω να ανεβάσει κάτι. Αλλά δεν με εκπροσωπεί», γράφει ο υπουργός στο twitter του, παραδεχόμενος για πρώτη φορά τη σχέση του με τον συγκεκριμένο χρήστη του youtube, ο οποίος, όπως παραπάνω διαβάσατε, στηρίζει ανοιχτά και τη Χρυσή Αυγή. Γιατί ο υπουργός έχει σχέσεις και μάλιστα τέτοιου είδους μ’ έναν οπαδό της Χρυσής Αυγής, την οποία ο ίδιος αποκηρύσσει μετά βδελυγμίας; Στο ερώτημα καλείται να απαντήσει ο ίδιος. HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 33
Άδωνις Γεωργιάδης
«Μπουμπούκια» στη Λίστα Λαγκάρντ
Ο Άδωνις Γεωργιάδης υπήρξε μέλος της Προανακριτικής Επιτροπής για τη Λίστα Λαγκάρντ. Κατά τη διάρκεια της μείζονος σημασίας διαδικασίας εξέτασης των μαρτύρων, ο υπουργός ασχολείτο περισσότερο με προσωπικές εμπάθειες σε βάρος τους και λιγότερο με τη διερεύνηση της αλήθειας. Κι ας είχε αρμοδιότητες εισαγγελέα ως μέλος της Επιτροπής. Εκείνο όμως που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι το γεγονός ότι ο ίδιος είχε έμμεση σχέση με τη Λίστα Λαγκάρντ. Ως εκ τούτου όφειλε, στο πλαίσιο της διαφάνειας, για την οποία τόσος λόγος γίνεται, να αυτοεξαιρεθεί από την Επιτροπή, πράγμα το οποίο βεβαίως ουδέποτε έπραξε. Του Μάριου Αραβαντινού
O
πως επισήμως έχει προκύψει, η σύζυγος του Άδωνη Γεωργιάδη, η Ευγενία Μανωλίδου, εμφανίζεται ως αντιπρόσωπος του πελάτη Θεόδωρου Μανωλίδη, ο οποίος διατηρεί λογαριασμό στην τράπεζα HSBC της Γενεύης και το όνομά του συμπεριλαμβάνεται στη Λίστα Λαγκάρντ. Ο ίδιος άνθρωπος, δηλαδή ο πρώην σύζυγος της Ευγενία Μανωλίδου, διατηρεί στην ίδια τράπεζα και θυρίδα με ράβδους χρυσού. Σύμφωνα με το ιστορικό που διατηρεί η τράπεζα και το οποίο επισήμως μεταφράστηκε από το υπουργείο Εξωτερικών και βρέθηκε στα χέρια των μελών της Προανακριτικής Επιτροπής, ο πελάτης του συγκεκριμένου λογαριασμού, ο οποίος φέρει την κωδική ονομασία MATHA 12, στις 7 Ιουνίου 2005 εμφανίστηκε στην τράπεζα σε μια εθιμοτυπική επίσκεψη για να ενημερωθεί για τον λογαριασμό του. Η τράπεζα τον ενημέρωσε πως ο λογαριασμός ήταν πιστωτικός, εξαιτίας εξόδων κίνησής του, αλλά και ενοικίασης θυρίδας. Ο πελάτης, άγνωστο αν είναι ο κάτοχος του λογαριασμού ή κάποιος εκπρόσωπός του, δήλωσε ότι δεν το γνώριζε και ενημερώθηκε ότι, προκειμένου να συνεχίσει να διατηρεί τον λογαριασμό του, έπρεπε να έχει ποσό άνω των 100.000
ευρώ. Δεδομένου ότι το περιεχόμενο της θυρίδας ήταν ράβδοι χρυσού, η τράπεζα δέχτηκε να συζητήσει εκ νέου τις δυνατότητες διατήρησης της θυρίδας και του λογαριασμού και όρισε νέο ραντεβού, προκειμένου να συζητηθεί η κατάθεση ποσού 500.000 ευρώ, τα οποία τελικά ο πελάτης μετέφερε στην τράπεζα. Μετά την επίσημη μετάφραση της καρτέλας του Θεόδωρου Μανωλίδη στην HSBC από το υπουργείο Εξωτερικών, ο Άδωνις Γεωργιάδης έσπευσε να διευκρινίσει μέσω του προσωπικού του λογαριασμού στο twitter ότι ο πελάτης με την κωδική ονομασία MATHA 12 δεν είναι η νυν γυναίκα του, Ευγενία Μανωλίδου, αλλά ο πρώην σύζυγός της. Εκείνο που απέκρυψε ο κ. Γεωργιάδης είναι το απόσπασμα της μετάφρασης από το οποίο προέκυπτε ότι η Ευγενία Μανωλίδου ήταν αντιπρόσωπος του λογαριασμού του Θεόδωρου Μανωλίδη. Προσπαθώντας να δικαιολογήσει τα εμφανή, ο τότε βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας διατράνωνε ότι η σύζυγός του είναι πράγματι αντιπρόσωπος του λογαριασμού του κ. Μανωλίδη, λόγω όμως της συγγενικής τους σχέσης και όχι προφανώς επειδή εκείνος την είχε ορίσει. Ωστόσο, όπως είναι γνωστό, η αντιπροσώπευση στους λογαριασμούς και μάλιστα τέτοιων ποσών δεν προκύπτει από σχέσεις συγγένειας, παρά μόνο έπειτα από εξουσιοδοτήσεις. Στην προκειμένη περίπτωση προκύπτουν και οικονομικές σχέσεις του πρώην ζεύγους Μανωλίδη, αφού ο λογαριασμός αφορά και τα παιδιά τού Θεόδωρου και της Ευγενίας. Δεν ήταν φυσικά μόνο ο Άδωνις Γεωρ γιάδης σχετιζόμενος, έστω και έμμεσα, με τη Λίστα Λαγκάρντ, άλλα δύο ακόμη μέλη της Επιτροπής: Ο πρόεδρός της Χρήστος Μαρκογιαννάκης και ο Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης. Ο μεν κ. Μαρκογιαννάκης υπερασπίζεται νομικά καταδικασμένο καταχραστή του ελληνικού δημοσίου, που αποτελούσε, με δύο ακόμη άτομα, εγκληματική ομάδα, τα ονόματα των οποίων είναι στη Λίστα Λαγκάρντ, ο δε κ. Βαρβιτσιώτης παρέμεινε μέχρι το τέλος μέλος της Επιτροπής, ενώ η οικογένεια της μητέρας του (οικογένεια Λαναρά) βρίσκεται μέσα στη λίστα.
«Δεν θα μπορούσα να συνεχίσω να ζω στο Ισραήλ χωρίς να γράψω αυτό το βιβλίο. Δεν πιστεύω ότι τα βιβλία μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο, αλλά όταν ο κόσμος αρχίσει να αλλάζει, αναζητά διαφορετικά βιβλία». sHlOMO saND
κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις
HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 35
Masqué. Doc Του Θανάση Καρτερού
Χαρίλαου μνήμη σε εποχές μνημονίων Τι δουλειά έχει να εισβάλλει στην επικαιρότητα των μνημονίων η μνήμη του Χαρίλαου Φλωράκη; Γιατί αποφάσισε το Πολιτικό Γραφείο του ΚΚΕ να δημοσιεύσει ειδικό άρθρο στην Κομμουνιστική Επιθεώρηση, θεωρητικό περιοδικό του κόμματος, για την περίοδο της ηγεσίας του, έστω και χωρίς να αναφέρει το όνομά του; Υπογραμμίζοντας όμως τη ζημιά που είχε κάνει στο κόμμα τότε, αλλά και τον κίνδυνο που αντιπροσωπεύει τώρα, ο «δεξιός οπορτουνισμός»; Και δίνοντας έτσι λαβές για ανόητα δημοσιεύματα και θόρυβο του τύπου «το ΚΚΕ αποκαθηλώνει τον Φλωράκη»;
36 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
Π
ροφανώς στον Περισσό εκτιμούν ότι ο κίνδυνος του «οπορτουνισμού» είναι και σήμερα σοβαρός, καθώς ένα κατεξοχήν οπορτουνιστικό για το ΚΚΕ κόμμα, ο ΣΥΡΙΖΑ, βρίσκεται στο κατώφλι της κυβερνητικής εξουσίας. Και άρα είναι φυσικό να εμφανίζονται και να αναπαράγονται «αυταπάτες» για την ανάγκη συνεργασίας της αριστεράς, οι οποίες επαναφέρουν το φάντασμα της συμφωνίας Φλωράκη-Κύρκου και της συμμαχίας ΚΚΕ-ΕΑΡ που οδήγησαν στη γέννηση του Συνασπισμού. Με ό,τι αυτό επέφερε τόσο στο πολιτικό σκηνικό όσο και στις διεργασίες μέσα στην αριστερά, που φτάνουν μέχρι τον σημερινό ΣΥΡΙΖΑ. Συνεπώς έχει τη λογική του το σχετικό άρθρο του Πολιτικού Γραφείου. Το ΚΚΕ, αν και στα προηγούμενα συνέδριά του έχει ξεκαθαρίσει την αρνητική θέση του τόσο για τη δημιουργία του Συνασπισμού όσο και για την πολιτική συμμαχιών του κόμματος την περίοδο του Χαρίλαου, αισθάνεται την ανάγκη στις νέες συνθήκες να ενισχύσει το μέτωπό του προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Και ταυτόχρονα να υποστυλώσει τη σημερινή γραμμή του της Λαϊκής Συμμαχίας, ανασύροντας από το χτες όσα σήμερα θεωρεί λάθη του, καθώς και το κόστος τους. Πρόκειται δηλαδή για μία από τις περιπτώσεις που ένα κόμμα, εδώ ένα κομμουνιστικό κόμμα, κρίνει και επικρίνει το παρελθόν του για να στηρίξει το παρόν του. Μπορεί όμως και να καταλάβει κανείς γιατί το φάντασμα του Χαρίλαου πλανιέται πάνω από τον Περισσό. Αλλά και πάνω από την αριστερά στο σύνολό της. Γιατί ο Χαρίλαος υπήρξε ο πρώτος ηγέτης που είδε το κόμμα του όχι μόνο ως μια δύναμη επαναστατικής ζύμωσης για το σοσιαλιστικό μέλλον, αλλά και ως δραστήριο παράγοντα διαμόρφωσης
του παρόντος. Κι αυτό τον οδήγησε σε μια ριψοκίνδυνη πολιτική συμμαχιών, που είχε στόχο να βγάλει το ΚΚΕ από τη γωνία και να το φέρει στο κέντρο των εξελίξεων. Οι επίμονες προτάσεις δημοκρατικής συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ, η ενωτική στρατηγική στην αυτοδιοίκηση και στα συνδικάτα, η δημιουργία του Συνασπισμού, ακόμα και η κυβέρνηση Τζανετάκη, δείχνουν πώς κατανοούσε την επαναστατική πολιτική αυτός ο πολυσύνθετος ηγέτης. Πώς θα ήταν η αριστερά σήμερα χωρίς την ανατρεπτική πολιτική του; Πού θα βρισκόταν χωρίς το ενωτικό τόλμημα του ΣΥΝ και τις δραματικές διεργασίες στο ΚΚΕ, αλλά και γενικότερα στην αριστερά, που αυτό πυροδότησε και στις οποίες έχει τις ρίζες του ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ; Μπορεί κανείς να κατανοήσει τον διεμβολισμό του δικομματισμού από την αριστερά αν δεν ανατρέξει στις ανατροπές που έφερε στο ΚΚΕ ο Χαρίλαος, έστω κι αν δεν μπορούσε να προβλέψει ή και να αποδεχτεί τις συνέπειές τους; Και ένα τελευταίο βέβηλο ερώτημα: Πώς θα στεκόταν απέναντι στην προοπτική για συνεργασία της αριστεράς κατά της ολέθριας πολιτικής των μνημονίων, αν ήταν σήμερα επικεφαλής του ΚΚΕ; Οι απαντήσεις δεν αφορούν, όπως καταλαβαίνετε, το χτες. Κι αυτό είναι που φέρνει και ξαναφέρνει τον Χαρίλαο στην επικαιρότητα…
HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 37
Παιχνίδια με τον Διάβολο Του Μάκη Ανδρονόπουλου
Διεξάγεται πόλεμος στην Ευρώπη; Τις προάλλες έπεσα σε έναν ζόρικο taxi driver, όχι σε στιλ Ρόμπερτ Ντενίρο με mohican μαλλί, αλλά cool και πολύ καλά πληροφορημένο, καθώς κάνει ζάπινγκ σε όλα τα ραδιόφωνα 14 ώρες την ημέρα. Πάνω στο μπλα μπλα, μου το σκάει: «Εγώ πάντως, κύριέ μου, ξέρω ένα πράγμα. Στην Αμερική για να γίνουν οι ΗΠΑ έκαναν ένα εμφύλιο, Βορείων και Νοτίων, όπου οι Βόρειοι νίκησαν και τα πήραν όλα από τους Νότιους… Κάπως έτσι γίνεται τώρα στην Ευρώπη. Για να γίνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης πρέπει να περάσουμε ένα πόλεμο».
«Κνομία, όπου ο Βορράς θα διαλύσει τον
αι αυτό γίνεται τώρα, αλλά στην οικο-
Νότο και εμείς είμαστε το πρώτο θύμα». Πήγα να του πω πως ο ευρωπαϊκός εμφύλιος έγινε στον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, αλλά δεν πρόλαβα, κατέβηκα…Τελικά, κατόπιν ωρίμου σκέψεως, κατέληξα πως η θεωρία συνωμοσίας του ταξιτζή δεν είναι της πλάκας. Κάθε άλλο. Έχουμε όντως πόλεμο; Θα έλεγα πως ναι, με μια νέα έννοια του πολέμου, γεωοικονομική, με θύματα πληθυσμούς και χώρες που υποβαθμίζονται, στοχοποιούνται, υπερδανείζονται, εξαρτώνται, με κοινωνίες που λουμπενοποιούνται και υποτάσσονται, ενώ ίσως μεθαύριο να στρατιωτικοποιηθούν… Τι συμβαίνει λοιπόν στην Ευρώπη τώρα, πέρα από την κρίση χρέους στην ευρωζώνη; Πρώτον, έχουμε τη ραγδαία άνοδο της ακροδεξιάς. Δεν είναι μόνο η Χρυσή Αυγή που ανθεί στη χειμαζόμενη από τη σκληρή και άλογη λιτότητα Ελλάδα. Έχουμε τα ακροδεξιά, ξενοφοβικά κόμματα στη Γαλλία με το Εθνικό Μέτωπο της Μαρίν Λεπέν, στην Ολλανδία με το Κόμμα για την Ελευθερία του Γκέερντ Βίλτερς και στη Βρετανία με το Κόμμα Ανεξαρτησίας του Νάιτζελ Φάρατζ, αλλά και στη Φινλαδία, στην Ουγγαρία κ.ο.κ. Έχουμε την ταχύτατη άνοδο των ευρωσκεπτικιστών, που εκτιμάται ότι θα συγκεντρώσουν ποσοστά της τάξης του 20-30%, ποσοστό που θα σηματοδοτήσει εξελίξεις και εκτός Ευρωκοινοβουλίου. Οι Financial Times ανέβασαν το ποσοστό των ευρωσκεπτικιστών στο 43%, έναντι 40% των ευρωπαϊστών και 17% αναποφάσιστων. Δεύτερον, το κατεστημένο των ευρωκρατών στις Βρυξέλλες –υπό τον φόβο μιας πιθανής ηγεμονίας των ακροδεξιών και των ευρωσκεπτικιστών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο– φαίνεται πως μεθοδεύει μια καμπάνια διασκέδασης των
δραματικών επιπτώσεων της πολιτικής λιτότητας και στη συνέχεια τη χαλάρωσή της. Έτσι, η Επιτροπή Οικονομικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ξεκίνησε ήδη έρευνα για τον ρόλο και τις δραστηριότητες της τρόικα στις χώρες της κρίσης. Τα πορίσματα της έρευνας θα δημοσιοποιηθούν τον Μάιο, πριν από τις ευρωεκλογές… Τρίτον, αναβιώνει μια τάση συγκέντρωσης της εξουσίας στην ΕΕ στις πλούσιες και μεγάλες χώρες ή του γερμανικού κύκλου. Ορισμένοι πολιτικοί επαναφέρουν το ζήτημα της μείωσης του αριθμού κατά δέκα των 28 Επιτρόπων, που είχε θέσει προ ετών η αρχική συνθήκη της Λισαβόνας που όμως απορρίφθηκε. Επίσης συζητείται η μείωση στις αρμοδιότητες της Κομισιόν, αλλά και η δημιουργία δύο κατηγοριών Επιτρόπων, εκείνων που θα νομοθετούν και εκείνων που θα εποπτεύουν. Τέταρτον, οι Γερμανοί επιβάλλουν τη συγκρότηση της τραπεζικής ενοποίησης με νομικίστικες παρεκκλίσεις, ούτως ώστε να μη χρειαστεί η τροποποίηση των υφιστάμενων συνθηκών, ενώ επιδιώκουν τη δημιουργία ενός άτυπου διευθυντηρίου που θα κρίνει ποιες τράπεζες θα κλείνουν και σε ποιες θα γίνεται κούρεμα των καταθέσεων, αντί να το κάνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τέλος, πέμπτον, η Βρετανία και η Ολλανδία φαίνεται πως θέλουν να επαναδιαπραγματευτούν τη σχέση τους με την ΕΕ και ζητούν αλλαγές στον τρόπο λειτουργία της. Είναι προφανές ότι ο εμφύλιος ευρωοικονομικός πόλεμος κλείνει υπέρ των δυνάμεων του άξονα του Βερολίνου… και ότι η Ελλάδα υπηρετεί τυφλά τη στρατηγική του.
Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία
Η
εταιρία EMC ιδρύθηκε το 1998. Πρόκειται για μια εταιρία η οποία ιδρύθηκε με αποκλειστικό σκοπό τον έλεγχο της ηλεκτρομαγνητικής συμβατότητας, όπως αναφέρει στην επίσημη ιστοσελίδα της. Πιο απλά, η εταιρία ελέγχει διάφορα προϊόντα που κυκλοφορούν ή που πρόκειται να κυκλοφορήσουν στην αγορά, προκειμένου να διαπιστώσει εάν ανταποκρίνονται στις διεθνείς προδιαγραφές και την τεχνογνωσία και είναι ασφαλή για τον καταναλωτή. Για τη σύσταση και την οργάνωσή της η μητρική εταιρία, η ΕΑΒ, έλαβε το 1998 κρατική επιχορήγηση 600.000 ευρώ περίπου. Το όργιο κακοδιοίκησης και κακοδιαχείρισης στην EMC ξεκίνησε το 2004. Ο τότε υπεύθυνος οικονομικών και λογιστικών υπηρεσιών φέρεται να υπεξαίρεσε σταδιακά ένα μεγάλο ποσό από τα ταμεία της εταιρίας, το οποίο ανέρχεται σε αρκετές χιλιάδες ευρώ. Το τότε ΔΣ της εταιρίας αποφάσισε να πραγματοποιήσει έλεγχο, ενώ κατατέθηκε εναντίον του αγωγή και μήνυση. Ο διαχειριστικός έλεγχος ανατέθηκε στην ελεγκτική εταιρεία BDO Πρότυπος Ελεγκτική, σε συνεργασία με δύο λογιστικά γραφεία, και αφορούσε τα έτη 2005, 2006 και 2007. Οι ελεγκτές διαπίστωσαν κατά τον έλεγχο σωρεία παραβάσεων για τα συγκεκριμένα έτη, όπως προκύπτει από την έκθεση ελέγχου, την οποία φέρνει σήμερα στο φως της δημοσιότητας το Hot Doc. Στα οικονομικά της εταιρία επικρατούσε χάος. Τα βιβλία της εταιρίας ήταν πλημμελή και σε ορισμένες περιπτώσεις είχαν εσφαλμένες ή παραποιημένες καταχωρήσεις σε ό,τι αφορά συγκεκριμένες αγοραπωλησίες με πελάτες. Επίσης, μεγάλα ποσά είχαν διοχετευτεί, σύμφωνα πάντα με τους ορκωτούς ελεγκτές, σε προσωπικούς λογαριασμούς τού τότε υπευθύνου των οικονομικών και λογιστικών υπηρεσιών. Ο εν λόγω λογιστής είχε δικαίωμα να διαχειρίζεται ποσά της εταιρίας έως και 3.000 ευρώ. Γι' αυτό και στους λογαριασμούς οι ελεγκτές εντόπισαν πλήθος συναλλαγών με το ποσό αυτό.
EMC: Η αμαρτωλή θυγατρική της ΕΑΒ Εικονικά τιμολόγια, υπεξαίρεση, φορολογικές παραβάσεις, παραστατικά για συναλλαγές εξαφανισμένα ή παραποιημένα, φοροδιαφυγή. Το όργιο κακοδιοίκησης και κακοδιαχείρησης στην ΕΑΒ δεν έχει να κάνει μόνο με τη μητρική εταιρία, αλλά και με τη θυγατρική, την EMC. Μια εταιρία η οποία, αντί να πρωταγωνιστεί και να εξασφαλίζει στο ελληνικό δημόσιο έσοδα εκατομμυρίων ευρώ σε ετήσια βάση, βρίσκεται ένα βήμα πριν από το οριστικό κλείσιμο, με τις ευθύνες όσων διαχειρίστηκαν τις τύχες της εταιρίας να είναι τεράστιες. Του Βαγγέλη Τριάντη
Μάλιστα, οι μεταφορές έγιναν δίχως να υπάρχουν τα αντίστοιχα παραστατικά δαπανών και με διάφορες αιτιολογίες που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν αυτό με τις μισθοδοσίες. Εμφάνιζαν δηλαδή ως αιτιολογία ότι συγκεκριμένα ποσά χορηγούνταν για την εξόφληση μισθοδοσίας και τις αποζημιώσεις των μελών του ΔΣ. Με τη μόνη διαφορά ότι τα συγκεκριμένα άτομα όχι μόνο δεν ήταν μέλη του ΔΣ, αλλά δεν ανήκαν και στο προσωπικό της EMC.
Εικονικά τιμολόγια και χαμένα παραστατικά Εκτός όμως από την υπεξαίρεση, οι ελεγκτές διαπίστωσαν και πλήθος άλλων φορολογικών παραβάσεων. Η περίπτωση των εικονικών τιμολογίων για συναλλαγές που ουδέποτε έγιναν είναι και η πιο χαρακτηριστική. Η EMC εμφανιζόταν να καταβάλει χρήματα σε συγκεκριμένη εταιρία για τιμολόγια δαπανών. Τα τιμολόγια αφορούσαν υπηρεσίες ελέγχου τεχνικού κατασκευαστικού φακέλου επί διαφόρων συσκευών και λοιπές μελέτες. Με τη μόνη διαφορά ότι οι ορκωτοί ελεγκτές δεν εντόπισαν καμία σύμβαση ή συμφωνητικό με τον παραπάνω προμηθευτή.
Επίσης μεγάλη εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι ουδέποτε χορηγήθηκε στην EMC κάποια μελέτη ή έκθεση της εταιρίας η οποία να περιέχει και τα αποτελέσματα των ελέγχων της, κάτι που εγείρει πολλά ερωτηματικά. «Διατηρούμε επιφυλάξεις όσον αφορά την παροχή των υπηρεσιών αυτών και την κανονικότητα των τιμολογίων που εκδόθηκαν», ανέφεραν χαρακτηριστικά στην έκθεσή τους οι ορκωτοί ελεγκτές. Επιπλέον, σε πολλές περιπτώσεις εντοπίστηκαν παραστατικά τα οποία ήταν αδύνατον να συσχετιστούν με συγκεκριμένους υπαλλήλους της εταιρίας στους οποίους είχαν χρεωθεί, ενώ σε κάποιες άλλες περιπτώσεις παραστατικά για διάφορα έξοδα είχαν χαθεί τελείως. Μια εικόνα που σε καμία περίπτωση δεν παραπέμπει σε αυτήν μιας υγιούς εταιρίας. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η εταιρία εμφανιζόταν να μην έχει υποβάλλει καθόλου δηλώσεις εισοδήματος για τα έτη 2003 και 2004, ενώ για τη διετία 2003-2005 υπήρξαν περιπτώσεις που υπέβαλε εκπρόθεσμες περιοδικές δηλώσεις με πρόστιμα. Μάλιστα στη χρήση του 2005 υπολογίστηκε ΦΠΑ εκροών για ποσό εσόδων 349.297,71 ευρώ, ενώ τα πραγματικά έσοδα, σύμφωνα με HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 39
Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία
τον έλεγχο, ανέρχονται σε 159.978. Και το ερώτημα που τίθεται είναι πού πήγαν αυτά τα χρήματα.
Νέες καταγγελίες για κακοδιοίκηση
Το 2011 ήταν η σειρά του ΣΔΟΕ να πραγματοποιήσει έλεγχο στην εταιρία. Τα αποτελέσματα ήταν λίγο πολύ παρόμοια με αυτά των ελεγκτών. Σωρεία φορολογικών παραβάσεων με αποτέλεσμα να επιβληθούν πρόστιμα εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ. Η κακοδιοίκηση όμως δεν σταμάτησε εδώ. Σύμφωνα με καταγγελίες που έχουν φτάσει στα χέρια του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, αν και η έκθεση ελέγχου ήταν δυσμενής για την εταιρία, τα μέλη του ΔΣ δεν έπραξαν τίποτα για να διορθώσουν την κατάσταση. Παρά το γεγονός ότι η εταιρία εμφάνιζε ζημίες εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ, ο πρόεδρος, ο διευθύνων σύμβουλος και ο αντιπρόεδρος εξακολούθησαν να πληρώνονται σε μηνιαία βάση, με αποτέλεσμα το κόστος της εταιρίας να αυξάνεται. Επίσης σύμφωνα πάντα με το περιεχόμενο των ίδιων καταγγελιών, τα μέλη του ΔΣ κατά ένα περίεργο τρόπο αποφάσισαν να δημοσιοποιήσουν τις οικονομικές καταστάσεις της εταιρίας με βάση τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα (ΔΛΠ). Κάτι τέτοιο όμως σήμαινε ότι το κόστος θα αυξανόταν ακόμη περισσότερο, εξαιτίας της αμοιβής των ελεγκτών που θα αναλάμβαναν να διεκπεραιώσουν το συγκεκριμένο έργο. Ωστόσο, αυτό που προκαλεί μεγάλη εντύπωση είναι το γεγονός ότι ο λογιστής της EMC παρείχε δωρεάν κάτι τέτοιο, μέσα στα πλαίσια της συμφωνημένης αμοιβής για την τήρηση των βιβλίων, ενώ η εταιρία με βάση τον ετήσιο κύκλο εργασιών δεν ήταν υποχρεωμένη για κάτι τέτοιο. Η εμμονή με τα ΔΛΠ μοιάζει να είναι ανεξήγητη. Το 2012 κι ενώ η εταιρία είχε το δικαίωμα να επιλέξει να μη συνεχίσει τα ΔΛΠ, αποφασίστηκε το αντίθετο. Για να γίνει κάτι τέτοιο, όμως, η εταιρία χρειάζεται φορολογική ενημερότητα, την οποία λόγω των ληξιπρόθεσμων χρεών της δεν μπορεί να παραλάβει.
40 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
Ο διαχειριστικός έλεγχος ανατέθηκε στην ελεγκτική εταιρεία BDO Πρότυπος Ελεγκτική, σε συνεργασία με δύο λογιστικά γραφεία, και αφορούσε τα έτη 2005, 2006 και 2007. Οι ελεγκτές διαπίστωσαν κατά τον έλεγχο σωρεία παραβάσεων για τα συγκεκριμένα έτη
Προκειμένου να συμβεί αυτό, θα πρέπει να δεχτεί τακτικό φορολογικό έλεγχο, κάτι που θα σημάνει, σύμφωνα με το περιεχόμενο των καταγγελιών, πρόστιμο εκατομμυρίων ευρώ για την εταιρία.
Αποφάσισαν να την απορροφήσουν δίχως έλεγχο
Τα παράξενα όμως δεν σταματούν εδώ. Μεγάλη εντύπωση προκαλεί η άρνηση που εισέπραξε ο λογιστής της εταιρίας, όταν ζήτησε ένα ποσό της τάξεως των 51.000 ευρώ προκειμένου η εταιρία να γλιτώσει πρόστιμο 316.000 ευρώ. Το πρόστιμο αφορούσε εικονικά τιμολόγια της εταιρίας προς το υπουργείο Μεταφορών το 2005. Η απάντηση όμως που έλαβε ήταν αρνητική. Με αποτέλεσμα να επιβληθεί στην εταιρία πρόστιμο ύψους 316.000 ευρώ, ενώ έχασε και τη δυνατότητα να μπορεί να εκδώσει φορολογική ενημερότητα. Ένα ποσό που, όπως και όλα τα υπόλοιπα, θα κληθεί να τα πληρώσει ο έλληνας πολίτης. Και όλα αυτά ενώ ο μεγαλοεργολάβος της ΕΑΒ λάμβανε περίπου 800.000 ευρώ για την πληρωμή τιμολογημένων απαιτήσεων, με υπογραφή του οικονομικού διευθυντή της ΕΑΒ, σύμφωνα με τις καταγγελίες. Εκείνο όμως που είναι και το πιο σημαντικό είναι η προσπάθεια που γίνεται αυτή τη στιγμή στην ΕΑΒ να απορροφηθεί η EMC δίχως έλεγχο, κάτι που αναδύει ένα έντονο άρωμα συγκάλυψης. Σύμφωνα με τις ίδιες καταγγελίες, ο λογιστής της εταιρίας είχε προτείνει την τοποθέτηση ΔΣ αμισθί ούτως ώστε η εταιρία να μην επιβαρύνεται και να έχει κέρδη.
Ο μεγαλοεργολάβος της ΕΑΒ λάμβανε περίπου 800.000 ευρώ για την πληρωμή τιμολογημένων απαιτήσεων, με υπογραφή του οικονομικού διευθυντή της ΕΑΒ Η πρόταση εισακούστηκε, αλλά τα όσα ακολούθησαν εγείρουν πολλά ερωτηματικά. Το ΔΣ της ΕΑΒ αποφάσισε να απορροφήσει την EMC. Δίχως όμως να τηρηθεί η διαδικασία που προβλέπεται σε τέτοιες περιπτώσεις. Κανονικά έπρεπε η EMC να δεχθεί τακτικό έλεγχο από την αρμόδια φορολογική αρχή. Ένας έλεγχος που, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του Hot Doc, θα έφερνε στην επιφάνεια σωρεία ατασθαλιών που φέρεται να έχει συμβεί στην EMC. Κάτι τέτοιο όμως δεν έχει προβλεφθεί, ενώ μεγάλη εντύπωση προκαλεί η στάση του υπουργείου Οικονομικών. Το υπουργείο είναι μέτοχος της ΕΑΒ. Οπότε, σε περίπτωση που έχει δώσει τη συγκατάθεσή του για την απορρόφηση της EMC από την EAB δίχως τακτικό έλεγχο, θα πρόκειται για τεράστιο σκάνδαλο συγκάλυψης και απιστίας κατά του δημοσίου.
Έκαναν φτερά τα αποθέματα της ΕΑΒ;
Εκτός όμως από την EMC, αντίστοιχος έλεγχος πρέπει να γίνει και στη μητρική ΕΑΒ. Όπως είχε αποκαλύψει το
koutipandoras.gr, το 25% των αποθεμάτων της ΕΑΒ, αν όχι παραπάνω, φέρεται να λείπει από τις αποθήκες της. Κάτι που χρίζει άμεσης διερεύνησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2012 δεν έχει πραγματοποιηθεί απογραφή στα αποθέματα της ΕΑΒ. Κάτι τέτοιο επισημαίνουν στην έκθεσή τους και οι ορκωτοί ελεγκτές που πραγματοποίησαν έλεγχο στην ΕΑΒ. «Από τον έλεγχό μας δεν κατέστη δυνατό να λάβουμε κατάλληλα και επαρκή ελεγκτικά τεκμήρια για την επιβεβαίωση λογαριασμών αποθεμάτων, εμπορευμάτων και πρώτων υλών, καθώς και της παραγωγής σε εξέλιξη κατά την 31.12.2012, με συνέπεια να διατηρούμε επιφύλαξη για τα υπόλοιπα των ανωτέρω λογαριασμών», αναφέρουν. Επίσης, αυτό που θα πρέπει να ελεγχθεί είναι το κατά πόσο τα υλικά που ερχόταν από το εξωτερικό προκειμένου να αξιοποιηθούν είχαν περάσει όντως από τελωνειακό έλεγχο. Η ΕΑΒ διαθέτει δική της τελωνειακή αποθήκη, προκειμένου να εκτελωνίζονται υλικά που δεν προέρχονται από χώρες μέλη της ΕΕ. Φαίνεται όμως, σύμφωνα με πληροφορίες του Hot Doc, ότι πολλά από τα υλικά αυτά δεν πέρασαν ποτέ από εκτελωνισμό. Κάτι που σημαίνει απώλειες εσόδων εκατομμυρίων για το ελληνικό δημόσιο από τη μη είσπραξη δασμών. Σε κάθε περίπτωση ο έλεγχος τόσο στην ΕΑΒ όσο και στην EMC μοιάζει να είναι επιβεβλημένος. Το γεγονός ότι από το 2005 έως και το 2010 δεν έχει γίνει φορολογικός έλεγχος στην ΕΑΒ, σε συνδυασμό με όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας, δεν αφήνει πολλά περιθώρια μη ελέγχου στην εταιρία. HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 41
Θεωρίες συνωμοσίας Της Lady Lilith
Τα αρπακτικά στο FIR Αθηνών Η κοινότητα των συνωμοσιολόγων είχε πρώτη απ’ όλους προβλέψει την επιδρομή των αρπακτικών και το τριπλό σχέδιο για την υφαρπαγή των ακινήτων. Οι κινήσεις τους έχουν ήδη καταγραφεί από τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας, αλλά η πληροφορία κρατείται ως επτασφράγιστο μυστικό. Άλλωστε τα Αρπακτικά, ή αλλιώς distressed funds, δεν παρανομούν, αφού παραβιάζουν ανοιχτές θύρες και η μετ’ επαίνων προσγείωσή τους είναι θέμα χρόνου.
Τ
ο μεγάλο κόλπο δρομολογείται σε τέσσερις φάσεις: Υπερφορολόγηση ακινήτων, άρση πλειστηριασμών, δημιουργία «κακής τράπεζας», πώληση στα αρπακτικά.
Υποτίμηση ακινήτων
Και μάλιστα βίαιη υποτίμηση μέσω της υπερφορολόγησής τους, με στόχο τη ρευστοποίηση των ακινήτων, αφού η συντριπτική πλειοψηφία των ιδιοκτητών δεν θα μπορεί να αντεπεξέλθει στους βαρύτατους διπλούς φόρους. Η βαριά φορολογία, όπως λένε άνθρωποι της αγοράς, θα οδηγήσει σε μαζική εκποίηση περιουσιακών στοιχείων ή ακόμη και εγκατάλειψη ακινήτων εξαιτίας της αδυναμίας είτε πώλησής του είτε καταβολής των φόρων που τα βαρύνουν. Η επιδρομή στα ακίνητα εντάσσεται στο σχέδιο της τρόικα για τη ρύθμιση της κτηματαγοράς, την οποία χαρακτηρίζουν «φούσκα». Έτσι η δραματική πτώση της αξίας των ακινήτων, σε συνδυασμό με τη διατήρηση των αντικειμενικών αξιών που κινούνται πλέον στη σφαίρα της εικονικής πραγματικότητας και την υπερφορολόγηση, θα οδηγήσει σε ακόμη πιο βίαιη πτώση των τιμών με στόχο, όπως λένε, η κτηματαγορά να γίνει ανταγωνιστική και οι μεγάλοι επενδυτές να εφορμήσουν.
Άρση πλειστηριασμών
Το μεγαλύτερο παραμύθι είναι ότι την άρση των πλειστηριασμών δεν την θέλει ούτε η κυβέρνηση ούτε οι τράπεζες. Και οι δύο την επιθυμούν διακαώς. Η κυβέρνηση άλλωστε άνοιξε πρώτη την πόρτα με τις δηλώσεις που έκανε σε ανύποπτο χρόνο στις αρχές Ιουνίου ο υφυπουργός Ανάπτυξης Θανάσης Σκορδάς. Οι τράπεζες που μέσω διαρροών υποστηρίζουν ότι δεν θέλουν τους πλειστηριασμούς γιατί «τι να τα κάνουν τα ακίνητα» λένε τη μισή αλήθεια, αφού το πράσινο φως στους πλειστηριασμούς θα τους δώσει τη δυνατότητα να ξεφορτωθούν τα λεγόμενα κόκκινα δάνεια μέσω της πώλησής τους στα
42 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
αρπακτικά. Εάν δεν δοθεί το πράσινο φως για τους πλειστηριασμούς, τα distressed funds δεν έχουν κανένα λόγο να αγοράσουν φτηνά κόκκινα δάνεια και οι τράπεζες θα μείνουν με τη σαβούρα στο ενεργητικό τους.
«Κακή τράπεζα»
Μετά την άρση των πλειστηριασμών, τη σκυτάλη θα παραλάβει το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Πληροφορίες αναφέρουν ότι τελικά η ελληνική κυβέρνηση θα ακολουθήσει το παράδειγμα άλλων ευρωπαϊκών χωρών, δηλαδή, προκειμένου οι τράπεζες να απαλλαγούν από τα κόκκινα δάνεια, έτσι ώστε να μην επηρεάζεται το ενεργητικό τους, θα προχωρήσει μέσω του ΤΧΣ στη δημιουργία της λεγόμενης «κακής τράπεζας», στην οποία θα μεταφέρονται τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια από όλες τις τράπεζες.
Πώληση στα αρπακτικά
Τα distressed funds κερδοσκοπούν ανά την υφήλιο αγοράζοντας ενυπόθηκα δάνεια από τράπεζες που θέλουν να τα ξεφορτωθούν από το ενεργητικό τους. Τα αρπακτικά αγοράζουν επίσης μετοχές, δικαιώματα και παλαιά δάνεια από εταιρίες που αντιμετωπίζουν το φάσμα της χρεοκοπίας. Σύμφωνα με τους ανθρώπους της αγοράς, τα distressed funds αγοράζουν τα ενυπόθηκα δάνεια που βρίσκονται σε καθυστέρηση στο 5-15% της ονομαστικής τους αξίας. Έτσι οι τράπεζες ή η «κακή τράπεζα» θα έχουν συμφέρον να εισπράξουν έστω 5, 10 ή 15% από ένα δάνειο που τους βάζει μέσα, αφού δεν μπορούν να εισπράξουν ούτε ένα ευρώ. Απαραίτητη προϋπόθεση γι’ αυτή την αγοραπωλησία είναι η άρση των πλειστηριασμών, αφού τα distressed funds αγοράζουν φτηνά μη εξυπηρετούμενα δάνεια όχι γιατί φιλοδοξούν να τα εισπράξουν αλλά για να εκποιήσουν την ακίνητη περιουσία κι έτσι να πολλαπλασιάσουν τα κέρδη τους.
Ο μέτοχος μειοψηφίας όπως και ο μικρομέτοχος έχουν σημαντικά δικαιώματα σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Αν είστε μέτοχος μειοψηφίας και πιστεύετε ότι η διοίκηση της εταιρείας: • καταπατά τα δικαιώματά σας.
ΤΗΛΕΦΩΝΗΣΤΕ ΜΑΣ
• απολαμβάνει ασυλία από τις Αρχές και από τα media. ΤΗΛΕΦΩΝΗΣΤΕ ΜΑΣ • λαμβάνει παχυλούς μισθούς, bonus και προνόμια ενώ η εταιρεία πάει από το κακό στο χειρότερο.
ΤΗΛΕΦΩΝΗΣΤΕ ΜΑΣ
Μικρομέτοχος δεν σημαίνει αμέτοχος
Επικοινωνήστε στο: 210 4222072 e-mail:
[email protected] • www.cerberusandpartners.gr HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 43
Λίστα Λαγκάρντ
Τ
ο 2008 οι ελβετικές αρχές ασκούν εναντίον του δίωξη και ο Φαλτσιανί καταφεύγει στη Γαλλία, όπου τελικά συλλαμβάνεται λίγους μήνες μετά. Κατά πάγια τακτική της Γαλλίας, ο Φαλτσιανί δεν εκδίδεται, και τελικά τα αρχεία του φθάνουν στα χέρια του εισαγγελέα της Νίκαιας και αργότερα στα χέρια της Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία τότε ήταν υπουργός Οικονομικών. Η Γαλλία εισπράττει από τους φοροδιαφεύγοντες ποσό έξι δισ. ευρώ προτού επιστρέψει τα στοιχεία στην Ελβετία, ενώ η Κριστίν Λαγκάρντ κρατάει αντίγραφα των λιστών προκειμένου, στο πλαίσιο της διακρατικής συμφωνίας για την πάταξη της φοροδιαφυγής, να τα αποστείλει σε όλες τις ενδιαφερόμενες χώρες, μεταξύ των οποίων η Ισπανία και η Ιταλία, οι οποίες επίσης την αξιοποίησαν, ενώ και η Γερμανία εισέπραξε περισσότερα από δύο δισ. ευρώ από τους μεγαλοκαταθέτες, αφού πρώτα πλήρωσε αδρά τον Φαλτσιανί για να της παραδώσει τα στοιχεία. Η περιβόητη Λίστα Λαγκάρντ φθάνει στην ελληνική κυβέρνηση τον Οκτώβριο του 2010 και τα ίχνη της εξαφανίζονται. Άπαντες περιμένουν από την Ελλάδα να πράξει τα δέοντα και να προχωρήσει στο
κυνήγι των μεγαλοκαταθετών, όμως ο τότε υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου έχει διαφορετική άποψη. Η παραλαβή των στοιχείων δεν πρωτοκολλάται ποτέ για λόγους «απορρήτου», όπως ισχυρίζεται ο Παπα κωνσταντίνου, ο οποίος αποστέλλει στον τότε επικεφαλής του ΣΔΟΕ Γιάννη Καπελέρη μια λίστα δέκα ή 20 ονομάτων, όχι όμως πολιτικών ή σημαντικών οικονομικών παραγόντων, προκειμένου να γίνει έρευνα προφίλ και μόνο αυτό. Μήνες αργότερα, τον Ιούνιο του 2011, ο Παπακωνσταντίνου, λίγο καιρό πριν εγκαταλείψει το υπουργείο Οικονομικών, στέλνει το υλικό με τη μορφή USB στον νέο επικεφαλής του ΣΔΟΕ, εισαγγελέα Γιάννη Διώτη, χωρίς κανένα διαβιβαστικό έγγραφο ή κάποια εντολή χειρισμού. Ως αποτέλεσμα, το υλικό μπαίνει στο συρτάρι, μέχρι που αποστέλλεται στον νέο υπουργό Οικονομικών, Βαγγέλη Βενιζέλο. Ο σημερινός αντιπρόεδρος της κυβέρνησης δεν το αξιοποιεί και επιρρίπτει ευθύνες στον Διώτη, λέγοντας στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής: «Μου άφησε ένα φλασάκι και μερικές τυπωμένες σελίδες για να έχω μια γενική εικόνα. Εφόσον το ΣΔΟΕ και ο εισαγγελέας το είχαν στη διάθεσή
τους επί εβδομάδες και το είχαν εκτιμήσει, εγώ δεν θα μπορούσα να έχω άλλη εκτίμηση», ενώ σαν άλλος Πόντιος Πιλάτος ισχυρίζεται ότι δεν ρώτησε το ΣΔΟΕ για την πορεία της υπόθεσης για λόγους αρχής. Ο Γιάννης Διώτης, από την πλευρά του, καταθέτει υπόμνημα και κατηγορεί τον Βενιζέλο ότι αντιφάσκει, ενώ διερωτάται γιατί ο υπουργός δέχθηκε το USB και δεν το επέστρεψε στο ΣΔΟΕ προς αξιολόγηση και αξιοποίηση. Οι καθ’ ύλην αρμόδιοι παίζουν την κολοκυθιά στις πλάτες του ελληνικού κράτους, ενώ η περίφημη Λίστα Λαγκάρντ είναι κάπου εξαφανισμένη.
Η αποκάλυψη και η δίωξη της αλήθειας
Στις 27 Οκτωβρίου 2012, ημέρα Σάββατο, δύο ολόκληρα χρόνια μετά την επίσημη παραλαβή της Λίστας Λαγκάρντ από τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου, τα ονόματα των καταθετών στην HSBC της Γενεύης, δημοσιεύονται από το Hot Doc. Λίγες ημέρες νωρίτερα στα γραφεία του περιοδικού έχει φθάσει μια λίστα με 2.059 ονόματα, συνοδευόμενη από μια ανώνυμη επιστολή, η οποία αναφέρει πως η Λίστα προέρχεται από πολιτικά πρόσωπα και βρίσκεται στα χέρια ατόμων που διενεργούν πολιτικούς και οικονομικούς
Η Λίστα που «αν α Του Μάριου Αραβαντινού 2002. Ο 30χρονος γαλλοϊταλός Ερβέ Φαλτσιανί προσλαμβάνεται στην τράπεζα HSBC στην Ελβετία. Τέσσερα χρόνια μετά προάγεται στο τμήμα πληροφορικών συστημάτων της τράπεζας και αυτομάτως αποκτά πρόσβαση στο πελατολόγια και στις κινήσεις των λογαριασμών των καταθετών. Η ιστορία της Λίστας Λαγκάρντ έχει μόλις αρχίσει να γράφεται. Ο υπερφιλόδοξος Φαλτσιανί διαπιστώνει εκείνο που αποτελούσε κοινό μυστικό. Ότι χιλιάδες εύποροι απ’ όλο τον κόσμο χρησιμοποιούν εταιρίες offshore για να αποφεύγουν τη φορολόγηση. Αντιγράφει περίπου 24.000 ονόματα καταθετών από διάφορες χώρες της Ευρώπης, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα, και των ΗΠΑ και επιχειρεί αποτυχημένα να τα πουλήσει σε συγκεκριμένη τράπεζα στη Βηρυτό. 44 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
εκβιασμούς. Το Hot Doc δημοσιεύει το ντοκουμέντο που η ελληνική κυβέρνηση επιμελώς αποκρύπτει, αφού πρώτα ελέγχει δειγματοληπτικά αν τα ονόματα αντιστοιχούν πράγματι σε κατόχους λογαριασμών στην τράπεζα, πράγμα το οποίο επιβεβαιώνεται. Παράλληλα διευκρινίζει ότι οι καταθέτες δεν είναι προφανώς ένοχοι ή ύποπτοι φοροδιαφυγής. Το ίδιο απόγευμα, ελάχιστες ώρες μετά την κυκλοφορία του περιοδικού κι ενώ ήδη έχει προκληθεί σάλος από την αποκάλυψη της Λίστας Λαγκάρντ, η Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών εκδίδει προφορική διαταγή σύλληψης του
Διαδώστε». Το ίδιο βράδυ η Εισαγγελία ασκεί δίωξη σε βαθμό πλημμελήματος και οδηγεί τον Κώστα Βαξεβάνη σε δίκη.
Ο ξένος Τύπος βουίζει, η Ελλάδα σιωπά
Η σύλληψη του Κώστα Βαξεβάνη προκαλεί την οργή των ξένων Μέσων, τηλεοπτικών, έντυπων και ηλεκτρονικών. Οι New York Times περιλαμβάνουν στην έντυπη έκδοσή τους τη Δευτέρα 30 Οκτωβρίου κεντρικό άρθρο με τίτλο «Η Ελλάδα διώκει τον αγγελιοφόρο», στο οποίο τάσσονται ξεκάθαρα υπέρ του Hot Doc, επισημαίνοντας ότι η σύλληψη του Βαξεβάνη είναι εκδικητική. Σημειώνουν ακόμη ότι το πραγματικό σκάνδαλο είναι η κυβερνητική απραξία και η περίεργη δυσκολία να διωχθεί το οικονομικό έγκλημα στη χώρα, ενώ αποδίδουν τη δίωξή του στο γεγονός ότι «οι άνθρωποι της λίστας τυπώνουν εφημερίδες και έχουν κανάλια». Η γερμανική Bild γράφει: «Οι Έλληνες συνέλαβαν έναν γενναίο δημοσιογράφο», ενώ η ιταλική La Repubblica διερωτάται γιατί το ενδιαφέρον του κρατικού μηχανισμού επικεντρώνεται στη σύλληψη του Βαξεβάνη και όχι στον εντοπισμό των προσώπων που φοροδιαφεύγουν. Η γαλλική Humanité αναφέρει στον
ν ακάτεψε» την Ευρώπη Κώστα Βαξεβάνη, στο πλαίσιο του αυτόφωρου για παραβίαση του νόμου περί προσωπικών δεδομένων. Δυνάμεις της αστυνομίας τον αναζητούν στα τότε γραφεία του περιοδικού στην οδό Πανόρμου, στο κέντρο της Αθήνας και σε όλα τα μέρη που γνωρίζουν ότι συχνάζει, δεν καταφέρνουν ωστόσο να τον εντοπίσουν, αφού δεν βρίσκεται εκεί. Την επόμενη ημέρα, ενήμερος για την εντολή της Εισαγγελίας, κι ενώ βρίσκεται στο σπίτι φίλου του στη Δροσιά, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό «Στο Κόκκινο» λέει: «Την 28η Οκτωβρίου μπούκαραν σαν ταγματασφαλίτες για
να με συλλάβουν. Δίπλα τους υπάρχουν οι πραγματικοί ένοχοι, υπάρχουν ο κ. Παπακωνσταντίνου και ο κ. Βενιζέλος που έχουν διαπράξει τα εγκλήματα της απιστίας, της παράβασης καθήκοντος, της καταστροφής πειστηρίων. Κυκλοφορούν ελεύθεροι όπως οι φοροφυγάδες», ενώ καταγγέλλει ότι «οι αρχές επικαλούνται τη νομιμότητα για να κλείσουν το στόμα του Τύπου». Στις 11:01 της Κυριακής 28 Οκτωβρίου άνδρες της αστυνομίας τον συλλαμβάνουν, ενώ εκείνος ενημερώνει τον κόσμο μέσω Twitter γράφοντας: «Μπαίνουν στο σπίτι με εισαγγελέα τώρα. Με συλλαμβάνουν.
τίτλο της: «Στην Ελλάδα δεν πρέπει να λες την αλήθεια», ενώ όλα τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία, όπως το Bloomberg, ο Guardian, το Al Jazeera και το Euronews, φιλοξενούν εκτενή ρεπορτάζ για τη σύλληψη του Κώστα Βαξεβάνη και την περίεργη διαδρομή της περιβόητης Λίστας. Την ίδια στιγμή η Ελλάδα σιωπά. Η πλειονότητα των ελληνικών ΜΜΕ μεταδίδει την είδηση της σύλληψης του δημοσιογράφου, χωρίς όμως να αναφέρει την αποκάλυψη του Hot Doc. Ο ελληνικός Τύπος, εκείνος που επί μήνες μετέδιδε πληροφορίες για την εξαφανισμένη HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 45
Λίστα Λαγκάρντ
Λίστα Λαγκάρντ, ξαφνικά ξεχνά τον λόγο για τον οποίο ο Κώστας Βαξεβάνης διώκεται. Το φως της δημοσιότητας βλέπουν άρθρα τα οποία εμμέσως κάνουν λόγο για δίκαιη σύλληψη, αφού η δημοσιοποίηση των ονομάτων είναι παράνομη, ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που αμφισβητούν τη γνησιότητα της λίστας που δημοσίευσε το Hot Doc, χωρίς ποτέ να έχουν μπει στη διαδικασία να το διερευνήσουν. Το αλάνθαστο κριτήριο του κόσμου θα αποδεικνυόταν δύο ημέρες μετά, όταν ο Κώστας Βαξεβάνης θα δικαζόταν.
Η δίκη της δημοσιογραφίας και η διεθνής κατακραυγή
Το πρωί της Τετάρτης 1 Νοεμβρίου 2012 ο Κώστας Βαξεβάνης, η δημοσιογραφία και η Δημοκρατία κάθονται στο εδώλιο. Έξω από το κτίριο 2 των δικαστηρίων της πρώην σχολής Ευελπίδων βρίσκονται συγκεντρωμένοι εκατοντάδες πολίτες και πληθώρα διεθνών και εγχώριων μέσων ενημέρωσης. Οι συνήγοροι του δημοσιογράφου καλούν τη δικαιοσύνη να προστατέψει πρωτίστως τον εαυτό της, ενώ στο δικαστήριο καταθέτει μεταξύ πολλών άλλων ο πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Δημοσιογράφων Τζιμ Μπουμέλα, ο οποίος επισημαίνει τον «διεθνή αντίκτυπο» από τη δημοσιοποίηση της Λίστας Λαγκάρντ. Κατά την απολογία του ο Κώστας Βαξεβάνης υποστηρίζει ενώπιον του έδρας ότι «η δημοσιοποίηση ενός ονόματος και η σχέση με την τράπεζα δεν είναι προσωπικό δεδομένο. Οι συναλλαγές με τις τράπεζες είναι δημόσιες και όταν τις κάνουμε δεν φοράμε κουκούλα», ενώ επισημαίνει ότι η Λίστα Λαγκάρντ είναι ένα ντοκουμέντο που αποδεικνύει την αναξιοπιστία του πολιτικού συστήματος. Εκφράζει παράλληλα την άποψη ότι «το θέμα της Λίστας δεν είναι νομικό, αλλά πρωτίστως κοινωνικό και πολιτικό». Παρά την έντονη πίεση που ασκείται τόσο από τα διεθνή Μέσα όσο και από τον κόσμο, ο εισαγγελέας προτείνει την ενοχή του Κώστα Βαξεβάνη για δημοσιοποίηση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, πρόταση η οποία απορρίπτεται από την έδρα. Η αθώωση του δημοσιογράφου μονοπωλεί ξανά τα
46 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
Η αθώωση του δημοσιογράφου μονοπωλεί ξανά τα πρωτοσέλιδα των μεγαλύτερων διεθνών εντύπων. Παρά ταύτα, λίγες ημέρες μετά η Εισαγγελία Πρωτοδικών της Αθήνας ασκεί έφεση επί της αθωωτικής απόφασης
πρωτοσέλιδα των μεγαλύτερων διεθνών εντύπων. Παρά ταύτα, λίγες ημέρες μετά η Εισαγγελία Πρωτοδικών της Αθήνας ασκεί έφεση επί της αθωωτικής απόφασης και παραπέμπει εκ νέου σε δίκη τον Κώστα Βαξεβάνη. Στο διάστημα του ενός χρόνου που ακολούθησε μέχρι τη νέα εκδίκαση της υπόθεσης τα μεγαλύτερα διεθνή Μέσα, τηλεοπτικά και έντυπα, επισκέπτονται την Ελλάδα και τα γραφεία του Hot Doc. Καταγράφουν τις αντιδράσεις, συνομιλούν με τη δημοσιογραφική ομάδα και παίρνουν συνεντεύξεις από τον Κώστα Βαξεβάνη. Οι εικόνες κάνουν τον γύρο του κόσμου και βασικό θέμα δεν είναι άλλο από τη σκανδαλώδη δίωξη του δημοσιογράφου που αποκάλυψε εκείνο
που εντέχνως είχε εξαφανιστεί: Τη Λίστα Λαγκάρντ. Η κατακραυγή του κόσμου δεν έχει κοπάσει μήνες ολόκληρους μετά την αποκάλυψη. Απόδειξη αυτού είναι οι δύο διεθνείς βραβεύσεις του Κώστα Βαξεβάνη, πρώτα στην Ισπανία, όταν για την αποκάλυψη της Λίστας Λαγκάρντ απέσπασε το βραβείο Julio Anguita Parrado, και λίγους μήνες αργότερα στο Λονδίνο, όταν κέρδισε το διεθνές βραβείο Index, υπό την αιγίδα του Guardian. Στο διάστημα αυτό, στην Ελλάδα διεξαγόταν η προανακριτική επιτροπή, η οποία τελικώς παρέπεμψε τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου. Μεταξύ των συμμετεχόντων σε αυτή ήταν τρία πρόσωπα τα οποία έχουν έμμεση σχέση με την περιβόητη Λίστα. Πρόκειται για τον πρόεδρο
Η κατακραυγή του κόσμου δεν έχει κοπάσει μήνες ολόκληρους μετά την αποκάλυψη. Απόδειξη αυτού είναι οι δύο διεθνείς βραβεύσεις του Κώστα Βαξεβάνη, πρώτα στην Ισπανία και αργότερα στο Λονδίνο
της επιτροπής Χρήστο Μαρκογιαννάκη, ο οποίος υπερασπίζεται νομικά καταδικασμένο καταχραστή του ελληνικού δημοσίου, που αποτελούσε, με δύο ακόμη άτομα, εγκληματική ομάδα και τα ονόματα των οποίων βρίσκονται στη Λίστα Λαγκάρντ, για τον υπουργό Υγείας Άδωνη Γεωργιάδη, του οποίου η σύζυγος Ευγενία Μανωλίδου, είναι αντιπρόσωπος λογαριασμού του πρώην συζύγου της και του Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη, η οικογένεια της μητέρας του οποίου βρίσκεται επίσης στη Λίστα. Κι ενώ σήμερα για την απόκρυψη της Λίστας διώκονται τρεις άνθρωποι, οι πρώην επικεφαλής του ΣΔΟΕ Καπελέρης και Διώτης και ο πρώην υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπα κωνσταντίνου, για τον οποίο ο Άρειος Πάγος έχει εισηγηθεί την παραπομπή του στο ειδικό δικαστήριο, ο Κώστας Βαξεβάνης οδηγείται εκ νέου σε δίκη. Έπειτα από μία αναβολή και δύο διακοπές, ο δημοσιογράφος απολογείται στις 27 Νοεμβρίου ενώπιον του αυτόφωρου τριμελούς πρωτοδικείου της Αθήνας. Ο Κώστας Βαξεβάνης αναφέρει μεταξύ άλλων ότι η υπόθεση της Λίστας είναι μια τεράστια συγκάλυψη και επαναλαμβάνει ότι οι σχέσεις του πολίτη με την τράπεζα δεν είναι προσωπικό δεδομένο. «Με συνέλαβαν σαν εγκληματία γιατί αποκάλυψα τη διαφθορά και τη διαπλοκή», διατείνεται, ενώ επισημαίνει για πολλοστή φορά ότι αποκάλυψε τη Λίστα για να καταδείξει τη διαφθορά. Οι συνήγοροί του καλούν τους δικαστές να αποφασίσουν με κοινωνικά κριτήρια και υπογραμμίζουν ότι η αποκάλυψη της Λίστας κατέστησε αναπόφευκτο τον έλεγχο και άρα συνέβαλε τα μέγιστα στο δημόσιο συμφέρον, ενώ ο Νίκος Κωνσταντόπουλος χαρακτηρίζει τη δίωξη του δημοσιογράφου «θεσμική και πολιτική σχιζοφρένεια», ενώ διερωτάται αν συλλαμβάνεται εκείνος ο οποίος παρουσιάζει στη Δικαιοσύνη ένα όπλο ως πειστήριο ενός εγκλήματος. Παρά την, για δεύτερη φορά, αντίθετη άποψη του εισαγγελέα, το δικαστήριο αποφασίζει ομόφωνα την αθώωση του Κώστα Βαξεβάνη. Η αλήθεια δικαιώθηκε. Μένει να αποκαλυφθεί η πλεκτάνη γύρω από τη Λίστα Λαγκάρντ. HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 47
Ο Αλί
| και ΕΣΥ |
Του Αλί Μπούρμπα
Συγγνώμη όλοι φίλοι, εκατομμύρια θαυμάστριες και αναγνώστες. Αλί είχε πάει για κατούρημα, αλλά τώρα ξαναγύρισε. Προηγούμενο επεισόδιο άφησε φίλο Κωνσταντίνο Μπογδάνο πάνω στη καλύτερο, που θα έλεγε Αλί πώς φάει Πορτοσάλτε και γίνει αυτό πιο πολυλογά περσόνα στη ελληνική ραδιόφωνο. Αλήθεια είναι, εκεί που κατουρούσε, το είχε φάει αγωνία. Αφού ούτε καν τη χέρια του δεν έπλυνε και βγήκε γρήγορα-γρήγορα να μάθει το συνέχεια.
48 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
Σ
τη δρόμο όμως πέφτει πάνω σε μία μωρό πολύ ωραίο. Αλί του είπε κάτι στη αυτί της και αποφάσισαν πάνε σπίτι της. Πήγε λοιπόν στη φίλο Μπογδάνο, έσφιξε τη χέρι της και ευχήθηκε καλό επιτυχία. Τώρα εσύ φίλο, ξέρει Αλί, χέστηκες για τη Μπογδάνο, θέλεις μάθεις τι είπε Αλί στη αυτί γκόμενας και ήρθε μαζί του σπίτι: «Ξέρεις το διαφορά ανάμεσα σε καλή σεξ και καλή φαγητό;» «Όχι!» «Ωραία! Πάμε τσιμπήσουμε κάτι τότε;» Αυτό είναι τη μεγαλείο τη Αλί. Το απλότητα στο έκφραση όταν θέλει να ρίξει γκόμενα! Τη παρακάτω που ακολουθεί όταν το ρίχνει, δε θα τη έλεγες και ακριβώς μεγαλείο, αλλά και τι κάνουμε; Αλί από Πακιστάν είναι, όχι από Νιγηρία. Στη δρόμο για τη σπίτι το φίλη είπε Αλί να κάνει ένα στάση. Σταμάτησε αυτοκίνητο σε μία μεγάλη νοσοκομείο. Έβαλε Αλί μέσα, μέτρησε πίεση, πήρε σφυγμό και αίμα. Σπέρμα άφησε για μετά. Φίλη ήταν γιατρό και είπε περάσει από τη γραφείο της μια και είχε και εφημερία εκείνη τη βράδυ, δει λίγο τη αρρώστους που περίμεναν στη διάδρομο και εξετάσει Αλί για μικρόβια. Αφού βγήκαν εξετάσεις, έπλυνε Αλί με οξυζενέ, άλειψε με οινόπνευμα, έκανε και δύο εμβόλια και πήγε σπίτι. Φίλη είπε Αλί ότι θέλει είναι σίγουρη μην πάθει τίποτα. Με δύο ενέσεις όμως που έκανε στη Αλί ήταν πιο πάνω από σίγουρο δεν πάθει τίποτα. Παλιοεμβόλιο δεν ξέρει τι είχε, αλλά ούτε τη βιάγκρα δεν τη έπιανε. Έτσι κάθισαν και τη δύο γύρω από το μαραμένη γαρδένια στη σπίτι και φίλη είπε Αλί την πόνο της. Τη κορίτσι ήταν πολύ πονεμένη. Διευθυντής όλο υπηρεσία τη έβαζε. Ήξερε τη κωλόπαιδο ότι αγάπη Αλί δε μάσαγε και άμα γούσταρε μόνο κάνει εφημερία και τη έχωνε συνέχεια. Σου λέει άνθρωπο μη βάλουμε και καμία μαλάκα που πάει όντως στο εφημερία, και χάσουμε το σειρά στη νοσοκομείο. Επίσης, αγάπη Αλί ήταν έξαλλο με τη συνάδελφοι γιατροί και νοσοκόμες. Το
περισσότεροι μάζευαν σακούλες από τη κουζίνα και τη αναλώσιμα και τη έπαιρναν σπίτι. Ενώ αγάπη Αλί ήταν τη μόνο που δεν έπαιρνε τίποτα στη σπίτι. Μόνο λίγη μπεταντίν όταν τελείωνε στη μπάνιο και κανένα γάζα. Ακόμα πιο έξαλλη ήταν όμως με άρρωστοι. Αυτοί όλο αρρώσταιναν και δεν ξέρουν τι έχουν, για να πουν και σ’ αυτήν και μην κάθεται και ψάχνει. Επίσης πάνε και στήνονται στο ουρά, μέρες ολόκληρες. Παίρνουν μία χαρτάκι και περιμένουν. Δεν σκέφτονται ότι μπορεί πεθάνουν εκεί περιμένοντας, αντί να πάνε σε καμία γιατρό έξω να δουν τι έχουν. Το περισσότεροι μάλιστα έχουν και καμία πενηντάρι στην τσέπη για να πηδήξουν λίγο το ουρά, αλλά πότε το δίνουν στη νοσοκόμο, πότε στο γραμματεία, πότε στη σεκιούριτι. Όπου βρίσκουν τη δίνουν, αντί να πάνε κατευθείαν στο γιατρό να εξυπηρετηθούν το άνθρωποι. Εκεί όμως που το κοπέλα πραγματικά βγήκε από τη ρούχα της ήταν όταν μίλαγε για τη υπουργό της την Άδωνις. Ήταν πιο έξαλλο κι από Μανωλίδου όταν της πει Αλί τι πληροφορίες έχει για Άδωνη. Μα είναι δυνατόν το παλιοφασίστα θέλει απολύσει γιατρούς; Γίνεται στη έτος 2013 κάποιο υπουργό θέλει απολύσει γιατρούς; Τι γίνει στο χώρα με τη σύστημα υγείας! Αλί όμως έχει το λύση για όλη η προβλήματα που έχεις ΕΣΥ. Πρώτα απολύσουν όντως γιατροί που δεν κάνει τη δουλειά τους και που χέστηκαν για άρρωστοι. Μετά απολυμένοι γιατροί μαυρίσουν όλοι Άδωνη, που επίσης χέστηκε για άρρωστοι, στο εκλογές και φίλο βιβλιοπώλη απολυθεί κι αυτή από υπουργό. Γι’ αυτό φίλε, Αλί γουστάρει το κρίσεις. Γιατί στο κρίσεις το κακοί απολύονται μεταξύ τους. Άμα δεν υπάρχει το φόβο της απόλυσης ένα μέρα, και όλοι νομίζουν είναι δική τους το μαγαζί, τη μαγαζί πάντα θα ξεμένει από μπεταντίν και πληγές τη λαό πάντα κακοφορμίζουν. Έτσι άλλωστε νομίζει Αλί είναι το δημοκρατία και γι' αυτό θαυμάζει φίλο Άδωνη. Αλί μαύρο, Άδωνη άσπρο, αλλά ιδέες ίδιο χρώμα!
έ
& µελέτης
Κέντρο ξ
γλ ωσ σ ώ ν ν νω
t r o p s s Pa
ο ν έ μ η χ υ ιτ π ε α ν έ ια γ ς α σ ύ Το διαβατήριο του παιδιο της σύγχρονης γνώσης. ταξίδι στον κόσμο
HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013563 • 49 Διεύθυνση: Σωκράτους & Κουντουριώτου 2Γ, Παλαιό Φάληρο, Τ.Κ.:17 τηλ.: 210 9888410 • @
[email protected] • www.passport2knowledge.gr
Διεθνή Παρασκήνια Της Ρένας Ακριτίδου
Συλλήψεις στα Walmart… Τον γύρο του κόσμου έκαναν οι φωτογραφίες με καταναλωτές σε κατάσταση υστερίας να μαλλιοτραβιούνται για εμπορεύματα σε τιμή ευκαιρίας στις ΗΠΑ τη λεγόμενη Μαύρη Παρασκευή, ενώ πολύ λιγότερο προβλήθηκαν κινητοποιήσεις υπαλλήλων σε καταστήματα Walmart που διαδήλωσαν σε πολλές αμερικανικές πόλεις την ίδια μέρα για τους χαμηλούς μισθούς και την κακομεταχείριση εργαζομένων. Σύμφωνα με το The Nation, κινητοποιήσεις έγιναν σε Καλιφόρνια, Αλάσκα, Νιου Τζέρσι, Φλόριντα, Τέξας, Μινεσότα, Ιλινόι, Ουάσιγκτον και στον Καναδά, ενώ συνελήφθησαν περισσότεροι από 110 ακτιβιστές. Ο Μαρκ Μπάουερς, που εργαζόταν 8 χρόνια σε Walmart στο Ντάλας και απολύθηκε γιατί μετείχε σε απεργία, ταξίδεψε στο Νιου Τζέρσι για τη φετινή διαμαρτυρία. «Είμαι εδώ να παλέψω για όσους έχουν υποστεί αδικία. Αισθάνομαι πως, αν δεν το κάνω, η επόμενη γενιά παιδιών δεν θα έχει μέλλον». Και η Ιλέιν Ρόουζιερ, που εργαζόταν σε Walmart στο Μαϊάμι της Φλόριντα, έλεγε πως μετείχε στις διαμαρτυρίες διεκδικώντας τα δικαιώματά της, των παιδιών και των απογόνων τους. «Κουράστηκα να μην παίρνω βιώσιμους μισθούς». Απειλές, παρακολουθήσεις και εκφοβισμούς εργαζομένων διερευνά η Εθνική Επιτροπή Εργατικών Σχέσεων, ενώ πέρυσι ο εκπρόσωπος των Walmart, Ντέιβιντ Τοβάρ, προειδοποιούσε μιλώντας σε εκπομπή του CBS ότι «μπορεί να υπάρξουν συνέπειες» για όσους εργαζόμενους μετείχαν σε κινητοποιήσεις.
…πυρκαγιά στο Μπαγκλαντές
“Είμαι εδώ να παλέψω για όσους έχουν υποστεί αδικία. Αισθάνομαι πως, αν δεν το κάνω, η επόμενη γενιά παιδιών δεν θα έχει μέλλον”
Συνέπειες σκούπας
Στο Μπαγκλαντές εργάτες πυρπόλησαν εργοστάσιο που εφοδίαζε με ενδύματα τις πολυεθνικές Walmart και Gap, μετά από πληροφορίες ότι συνάδελφός τους πυροβολήθηκε και σκοτώθηκε από την αστυνομία. Πολλοί θυμήθηκαν ότι μετά την περυσινή τραγωδία της κατάρρευσης εργοστασίου παραγωγής ενδυμάτων στο Ράνα Πλάζα, όπου είχαν σκοτωθεί 1.129 εργάτες, από τις 29 πολυεθνικές που είχαν κληθεί στη Γενεύη για να συζητηθεί συμφωνία αποζημίωσης των θυμάτων εμφανίστηκαν μόνο εννιά. Μεταξύ όσων δεν παρέστησαν ήταν και οι Walmart και Sears, οι οποίες όπως αποδείχθηκε αγόραζαν προϊόντα και από το εργοστάσιο Ταζρίν κοντά στη Ντάκα, όπου έξι μήνες μετά την τραγωδία στο Ράνα Πλάζα κάηκαν σαν τα ποντίκια 112 εργαζόμενοι.
Επιχειρήσεις-σκούπα σε βάρος μεταναστών εργατών διεξάγουν οι αρχές της Σαουδικής Αραβίας και εκατοντάδες χιλιάδες αναμένεται να απελαθούν. Το επίσημο ποσοστό ανεργίας στη χώρα ανέρχεται σε 12% και οι αρχές υποστήριξαν πως χρειάζεται να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας για Σαουδάραβες. Ρεπορτάζ στο BBC περιέγραφε τις συνέπειες για τις μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες αδυνατούν πια να βρουν εργάτες με τα φτηνά μεροκάματα που συνήθιζαν να πληρώνουν. Υπολογίζεται ότι στη σαουδαραβική οικονομία εργάζονται εννέα εκατομμύρια μετανάστες εργάτες και περίπου δύο εκατομμύρια εξ αυτών δεν έχουν τα απαραίτητα έγγραφα παραμονής. Για την απόκτησή τους απαιτούνται περίπου 1.600 δολάρια ανά άτομο, και εργοδότες που επιθυμούν τις υπηρεσίες των εργατών δηλώνουν πως δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν σε τέτοιο έξοδο.
Γυναίκες ενάντια στις εκτοπίσεις Εκατοντάδες χιλιάδες Καμποτζιανοί εκτοπίστηκαν την τελευταία δεκαετία από τη γη τους. Στην επαρχία, έγραψε ο Economist, αναγκάστηκαν να φύγουν από εκτάσεις που μετατράπηκαν σε φυτείες καουτσούκ που ανήκουν σε φίλους της κυβέρνησης, περιλαμβανομένων Κινέζων και Βιετναμέζων. Στην πρωτεύουσα Πνομ Πενχ η κυβέρνηση κατέσχεσε περιοχές από κατοίκους που έμεναν εκεί από την πτώση των Κόκκινων Χμερ. Χωρίς τίτλους, οι εκδιωχθέντες
50 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν, προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για ξένους επενδυτές και εταιρίες που έχουν διασυνδέσεις με το κυβερνών Καμποτζιανό Λαϊκό Κόμμα. Το πιο γνωστό επεισόδιο αφορά στον εκτοπισμό χιλιάδων οικογενειών στη λίμνη Μπεούνγκ Κακ, για να υλοποιηθεί ένα εμπορικό σχέδιο αξίας 80 εκατομμυρίων δολαρίων. Δύο διαδηλωτές είχαν σκοτωθεί από πυρά της αστυνομίας και μετά από αυτό ντόπιες άρχισαν να μπαίνουν στην
εμπροσ θοφυλακή. Μεταξύ αυτών και η Γιορμ Μπόφα, μια 30χρονη μητέρα ενός παιδιού. Η Μπόφα αποφυλακίστηκε στα τέλη Νοεμβρίου μετά από 14μηνη κράτηση με την κατηγορία ότι είχε σχεδιάσει επίθεση με τσεκούρι σε βάρος δύο ανδρών. Η φυλακή δεν πτόησε τη νεαρή γυναίκα. Δύο μέρες αφού αφέθηκε ελεύθερη, βρισκόταν μπροστά σε άνδρες της στρατιωτικής αστυνομίας, την ώρα που προσπαθούσαν να εκτοπίσουν ομάδα κατοίκων.
Ιταλία
Σίλβιο Μπερλουσκόνι
Passato la fiesta Π Οι εξελίξεις της αποπομπής του 77χρονου Σίλβιο Μπερλουσκόνι από τη Γερουσία έμοιαζαν με ιλαροτραγωδία που είχε λίγο απ΄όλα: Μαυροφορεμένες βουλευτίνες να φωνάζουν εν χορώ το όνομά του, την 28χρονη αρραβωνιαστικιά του να ζητά να δει τον πάπα, ολίγη από Πούτιν που είχε δει τον νέο πάπα μια μέρα νωρίτερα, την κόρη του να εγκαλεί πολιτικούς του αντιπάλους, οπαδούς έξω από τη βίλα του δισεκατομμυριούχου πολιτικού στη Ρώμη να του φιλούν το χέρι, και τον ίδιο, καρικατούρα του άλλοτε γοητευτικού εαυτού του, να υπόσχεται ότι κάθε άλλο παρά θα εξαφανιστεί από την πολιτική ζωή, έστω κι αν χρειαστεί να λειτουργεί «απέξω», όπως ο Μπέπε Γκρίλο του κινήματος των 5 Αστέρων (Μ5S). Της Ρένας Ακριτίδου
ένθος έπεσε στη μερίδα του ιταλικού Τύπου που στηρίζει τον Μπερλουσκόνι. «Πραξικόπημα» ήταν ο τίτλος της Il Giornale, ιδιοκτησίας του αδελφού τού πρώην πρωθυπουργού, Πάολο Μπερλουσκόνι. «Επιστρέφω σύντομα», ο ανάλογος της δεξιάς Libero, ενώ η Il Foglio, ιδιοκτησίας του στενού φίλου του, Τζουλιάνο Φερράρα, χαρακτήριζε την απόφαση της Γερουσίας «πολιτική δολοφονία». Η ψηφοφορία στην ιταλική Γερουσία, που κατέληξε με 192 προς 113 σε HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 51
Ιταλία
αποπομπή του πρώην πρωθυπουργού, μετά την καταδικαστική απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου τον Αύγουστο για φορολογική απάτη, δεν ήταν μυστική, καθώς απορρίφθηκε σχετικό αίτημα. Σύμφωνα με το ιταλικό πρακτορείο ειδήσεων ANSA, το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα του πρωθυπουργού Ενρίκο Λέτα και το M5S ήταν οι κύριοι υποστηρικτές της αποπομπής. «Η Γερουσία έκανε το καθήκον της και εφάρμοσε τον νόμο. Οτιδήποτε άλλο θα ήταν ο νόμος της ζούγκλας. Όσοι φωνασκούν περί πραξικοπήματος και απειλούν με καταστροφή επιλέγουν τον δρόμο της περιπέτειας», δήλωνε ο επικεφαλής του Δημοκρατικού Κόμματος Γκουλιέλμο Επίφανι. Μία ημέρα νωρίτερα το κεντροδεξιό Forza Italia του Μπερλουσκόνι είχε άρει τη στήριξή του στην κυβέρνηση συνασπισμού, η οποία κατάφερε να επιπλεύσει με τη στήριξη του αντιπροέδρου της κυβέρνησης και υπουργού Εσωτερικών Αντζελίνο Αλφάνο. Το κόμμα του Αλφάνο, τη Νέα Κεντροδεξιά, απαρτίζουν μέλη που αποχώρησαν τον Νοέμβριο από το κόμμα του Μπερλουσκόνι. Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της ψηφοφορίας, ο αντιπρόεδρος δήλωνε: «Είναι μια άσχημη μέρα για το ιταλικό κοινοβούλιο. Η δικαιοσύνη δεν πρέπει να παραλειφθεί από την κυβερνητική ατζέντα». Η Νέα Κεντροδεξιά ήταν απρόθυμη να αποπεμφθεί ο πρώην πρωθυπουργός, αλλά μέλη της εξεγέρθηκαν μετά την απόφασή του να άρει τη στήριξη στην κυβέρνηση και αποφάνθηκαν ότι η χώρα δεν αντέχει περισσότερη πολιτική αστάθεια ενώ προσπαθεί να βγει από τη μεγαλύτερη ύφεση των τελευταίων 20 ετών.
Οι πιστοί
Σχεδόν οι πάντες βρέθηκαν στο στόχαστρο της οργής του Καβαλιέρε – το ΔΚ, για το οποίο είπε πως διαπράττει «πολιτική αυτοκτονία», η Νέα Κεντροδεξιά, ο πρόεδρος Ναπολιτάνο, αριστεροί δικαστές που τους κατηγορεί για συστηματική σε βάρος του εκστρατεία επί μία 20ετία. Ο Μπερλουσκόνι επέλεξε να μην παραστεί στην ψηφοφορία, λέγοντας πως δεν θα πήγαινε οικειοθελώς στο «εκτελεστικό
52 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
Η Νέα Κεντροδεξιά ήταν απρόθυμη να αποπεμφθεί ο πρώην πρωθυπουργός, αλλά μέλη της εξεγέρθηκαν μετά την απόφασή του να άρει τη στήριξη στην κυβέρνηση
απόσπασμα». Έξω από το σπίτι του βρίσκονταν 2.000-3.000 συγκεντρωμένοι οπαδοί του – κάποια κακή γλώσσα αποκάλυψε πως παρίσταντο και οι επιβάτες τεσσάρων λεωφορείων από την περιοχή Λατίνα, ευγενής χορηγία ντόπιου πολιτικού που είναι θύμα του ίδιου νόμου κατά της διαφθοράς που έδιωξε τον Καβαλιέρε από το Κοινοβούλιο. «Είναι πικρή μέρα, πένθους για τη δημοκρατία», είπε ο Μπερλουσκόνι στη συγκέντρωση των
υποστηρικτών του, ορισμένοι από τους οποίους, φορώντας μαύρα περιβραχιόνια, φώναζαν «θάνατος στους προδότες», εννοώντας τον Αλφάνο. «Οι δικαστές θέλουν να αποφασίζουν υπέρ του σοσιαλισμού και κατά του καπιταλισμού», πρόσθετε, υποσχόμενος πως… δεν θα αποσυρθεί σε μοναστήρι. Μάλιστα σε όλη την Ιταλία στήνονται σύλλογοι «Φόρτσα Σίλβιο», ακόμη και σε μικρά χωριά. «Έχουμε δουλειά μπροστά μας, ως κόμμα αποφασίσαμε να έχουμε επαφή με τον λαό», τόνισε. Οι σύλλογοι θα βοηθούν ανθρώπους που έχουν ανάγκη, «τώρα που η φτώχεια αυξάνεται στην Ιταλία», ενώ «θα αναζητούμε ικανούς ανθρώπους που θα μπορούν να αντιτίθενται διαλεκτικά στους εχθρούς μας στην αριστερά, ώστε να μην καταστεί δυνατό να μας αφαιρέσει ψήφους, όπως στις προηγούμενες εκλογές». Υποστήριξε ότι ο νόμος κατά της διαφθοράς του 2012, που ενεργοποιήθηκε με την ψηφοφορία στο Κοινοβούλιο, εφαρμόστηκε αναδρομικά στην περίπτωσή του, ενάντια στις επιταγές του ιταλικού Συντάγματος. Η κόρη του, Μαρίνα, που εθεωρείτο εδώ και καιρό πολιτική του κληρονόμος, ενώ είναι και πρόεδρος της
οικογενειακής επιχείρησης Fininvest, μιλούσε για «ντροπή» της ιταλικής πολιτικής. Η πρώην βασίλισσα ομορφιάς και υπουργός στην τελευταία κυβέρνηση Μπερλουσκόνι, Μάρα Καρφάνια, έλεγε ότι η Γερουσία έγραφε μια αξιομνημόνευτη μέρα στην ιστορία της Ιταλίας, «τη σκοτεινότερη… με την οσμή πικραμύγδαλου, σχεδόν κυάνιου». Εμφανής κατά την ομιλία του Μπερλουσκόνι στο πλήθος των πιστών του, στη διάρκεια της οποίας τούς κάλεσε να «μοιρολογήσουν τον θάνατο της ελευθερίας και δημοκρατίας», ήταν και ο υφέρπων πανικός για την πιθανότητα –αμυδρή, σύμφωνα με τους περισσότερους αναλυτές– να τελειώσει μια λαμπρή, από άποψη δόξας, πολιτική σταδιοδρομία στη φυλακή. Η ασυλία του έχει αρθεί και, εκτός της συγκεκριμένης καταδικαστικής απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου, εκκρεμούν εφέσεις του Μπερλουσκόνι και για επταετή καταδίκη του αναφορικά με την πολύκροτη υπόθεση της ανήλικης ιερόδουλης «Ρούμπι» και για κατάχρηση εξουσίας προκειμένου να συγκαλύψει την υπόθεση, για μονοετή καταδίκη σχετικά με ανάμειξή του στην παράνομη απόκτηση οπτικού
υλικού προκειμένου να βλάψει πολιτικό του αντίπαλο, καθώς και κατηγορίες για δωροδοκία γερουσιαστή για να «αλλαξοπιστήσει». Σε γιγαντοοθόνες την ώρα της ομιλίας του προβάλλονταν φωτογραφίες του με ξένους πρώην ηγέτες – Τόνι Μπλερ, Τζορτζ Μπους, Ζακ Σιράκ, Κόφι Ανάν και με τον πάπα Βενέδικτο. Ίσως οι διοργανωτές δεν συνειδητοποίησαν την έμφαση στο «πρώην».
Οι «αντί», το «μετά»
Την ίδια ώρα, ακτιβιστές πολέμιοι όσων εκπροσωπούσε ο δισεκατομμυριούχος πολιτικός έπιναν σπουμάντε και πανηγύριζαν. «Μετά από 20 χρόνια βγαίνει από το σκηνικό σαν Αλ Καπόνε», σχολίασε ο Αντόνιο ντι Πιέτρο, πρώην δικαστικός για υποθέσεις διαφθοράς. «Η ιταλική κυβέρνηση είναι ισχυρότερη απ’ ό,τι φαίνεται στα χαρτιά…, στηρίζεται από πολιτικά κόμματα που σχημάτισαν μεγάλο συνασπισμό. Όπως στη Γερμανία», δήλωνε με αυτοπεποίθηση ο ιταλός πρωθυπουργός Ενρίκο Λέτα, μετά την αποπομπή του Μπερλουσκόνι. Η κυβέρνησή του κατάφερε να επιβιώσει παρά την άρση της στήριξης από
το Forza Italia του Μπερλουσκόνι χάρη στη στήριξη του Αλφάνο. Η διάσπαση που αποφάσισε άφησε τα τρία τέταρτα του κόμματος στον Μπερλουσκόνι, αλλά με το υπόλοιπο ένα ο Αλφάνο εξασφάλισε 27 βουλευτές και 30 γερουσιαστές, καθώς και όλους τους πέντε υπουργούς στην κυβέρνηση. Ο Μπερλουσκόνι αντέδρασε στην αρχή συναισθηματικά. Είχε τον Αλφάνο σαν γιο του, «δεν είναι προδότης», «τα δύο κόμματα θα συνεργάζονται στο μέλλον, θα είναι σαν οικογένεια». Λιποθύμησε όμως από την ένταση των στιγμών. Τη διάσπαση καλωσόρισε μερίδα του ιταλικού και διεθνούς Τύπου, υπό την έννοια ότι ο Λέτα θα μπορούσε να εφαρμόσει πια περικοπές δαπανών σε εργαζόμενους χωρίς τη συνεχή απειλή ότι η κυβέρνησή του θα καταρρεύσει λόγω των δικών κατά του Μπερλουσκόνι. Παρόλο όμως που ο Λέτα έχει προτείνει περικοπές 12 δισ. ευρώ για το 2014, ο επίτροπος Όλι Ρεν άσκησε κριτική στην Ιταλία για ανεπαρκή μέτρα. Ο Λέτα απάντησε ότι περικοπές μόνο θα σήμαιναν θάνατο, αλλά υποσχέθηκε να ξαναγράψει τον προϋπολογισμό από κοινού με τον υπουργό Οικονομικών Φαμπρίτζιο Σακομάνι, πρώην πρόεδρο της ιταλικής Κεντρικής Τράπεζας. Η Νέα Κεντροδεξιά μπορεί να αποδείχθηκε σωτήρια, όμως έστω για τη σωτηρία των προσχημάτων «αντιπολιτευτικός» λόγος διατυπώνεται ήδη στο εσωτερικό του κόμματος του Λέτα. Ο 38χρονος δήμαρχος της Φλορεντίας Ματέο Ρέντζι, που αναμενόταν να αναλάβει τα ηνία του κόμματος στις 8 Δεκεμβρίου, προειδοποίησε σε συνέντευξή του στην Corriere della Sera:«Αυτή η κυβέρνηση δεν μπορεί να προσποιείται πως όλα έμειναν ίδια. Πρέπει να ανατρέψουμε πράγματα. Πρέπει επιτέλους να κάνουμε όσα χρειάζεται η Ιταλία. Το ΔΚ υπήρξε συνετό, υπομονετικό και υπεύθυνο. ΟΚ, ήμασταν τα καλά παιδιά. Όμως τώρα είναι καιρός να γίνουν πράγματα, να ακουστεί η φωνή μας, να εφαρμοστούν οι ιδέες μας. Αλλιώς, όλα τελείωσαν». Με τον Μπερλουσκόνι εκτός, τίποτα δεν πρέπει να συγκρατεί τους βουλευτές του κόμματος από το να πιέζουν για ταχύτερες μεταρρυθμίσεις και αναπτυξιακά HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 53
Ιταλία
μέτρα. Επιτακτική ανάγκη είναι η δημιουργία θέσεων εργασία και, κατά τον Ρέντζι, «πρέπει να αρθούν τα εμπόδια για επιχειρήσεις, να καταπολεμηθεί η γραφειοκρατία και η οικονομική καταπίεση», να επιταχυνθούν αλλαγές στο αργοκίνητο δικαστικό σύστημα που επιβραδύνει επιχειρήσεις και αποθαρρύνει ξένες επενδύσεις. Ο προϋπολογισμός του 2014 δεν ανταποκρίνεται σ’ αυτές τις ανάγκες, είπε ο δήμαρχος της Φλορεντίας, ο οποίος, σύμφωνα με το ΑΝSA, θυμίζει πολύ τον Τόνι Μπλερ, αλλά και τον ίδιο τον Μπερλουσκόνι.
τεράστια επιχειρηματική του αυτοκρατορία και, κυρίως, το ότι είναι ο ιδιοκτήτης τριών τηλεοπτικών καναλιών. Ο καθηγητής θεωρεί ότι ο Καβαλιέρε θα συνεχίσει να είναι αγκάθι στο πλευρό του Λέτα και πως στις ευρωεκλογές του ερχόμενου Μαΐου η Forza Italia θα κατέλθει με αντιευρωπαϊκά, αντιγερμανικά συνθήματα και με πλατφόρμα κατά των μεταναστών, ενώ πιστεύει πως θα διαγκωνιστεί με το Κίνημα 5 Αστέρων για τις ευρωσκεπτικιστικές ψήφους. Η αποπομπή «είναι σίγουρα ένα πολύ σημαντικό διάλειμμα σε μια ιστορία 20 χρόνων, αλλά δεν μπορούμε να πούμε πως είναι το τέλος. Ο Τέλος; Μπερλουσκόνι μιλά για κάτι που οι Στις περισσότερες αναλύσεις στον διε- Ιταλοί έχουν έντονα συναισθήματα θνή Τύπο σημειώνεται ότι η έκπτωση – για φόρους», είπε στο γαλλικό πρακτοτου Μπερλουσκόνι και από το ιταλικό ρείο ειδήσεων ο καθηγητής Πολιτικής πολιτικό σκηνικό, παρότι είχε πείσει Φιλοσοφίας Τζιάκομο Μαραμάο. «Η τους Ιταλούς να τον ψηφίσουν τρεις έξωσή του από το Κοινοβούλιο τον φορές πρωθυπουργό, είναι θέμα χρό- φέρνει σε επισφαλή θέση», έγραψε ο νου. Άλλωστε, τον επόμενο χρόνο Μαρτσέλο Σόργκι στη La Stampa. «Αν γίνεται 78 ετών. Όμως, «ακόμη κι αν αυτό δεν είναι το τέλος, είναι ξεκάθαρα του απαγορευτεί να μετέχει στην πολι- η αρχή μιας παρακμής, που μπορεί τική, θα μετέχει», προέβλεψε ο Τζέιμς να έρθει γρήγορα». Γουόλστον, καθηγητής του Αμερικανικού Πανεπιστημίου στη Ρώμη, μιλώντας Κληρονομιά ενός «μάρτυρα» στην Guardian. Το κυριότερο, δεν είναι Εδώ και 20 χρόνια ο Μπερλουσκόνι και καθόλου ευκαταφρόνητος παράγοντας η σύμβουλοί του γράφουν την αγιογραφική
Χωρίς αμφιβολία, η Ιταλία δεν έχει δει ακόμη το τέλος αυτής της ανησυχητικής και επικίνδυνης ιστορίας. Ο Μπερλουσκόνι είπε τόσες φορές την ιστορία του μάρτυρα, που την έχει πιστέψει και ο ίδιος 54 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
ιστορία του Μπερλουσκόνι σαν μάρτυρα, σημείωνε το conversation.com. «Ο ήρωας που μπήκε στην πολιτική για να σώσει τη χώρα από αβυσσαλέα πτώση στα χέρια κομμουνιστών, που κατέληξε να διώκεται από μια υπερπολιτικοποιημένη κλίκα δήθεν μαρξιστών–λενινιστών δικαστών που είναι ο πραγματικός καρκίνος της κοινωνίας». Χωρίς αμφιβολία, η Ιταλία δεν έχει δει ακόμη το τέλος αυτής της ανησυχητικής και επικίνδυνης ιστορίας. Ο Μπερλουσκόνι είπε τόσες φορές την ιστορία του μάρτυρα, που την έχει πιστέψει και ο ίδιος. Εκπροσωπεί πάρα πολλά συμφέροντα για να υποχωρήσει στο σύστημα. Ο μόνος πραγματικός μάρτυρας σ’ αυτή τη θλιβερή ιστορία είναι η ίδια η Ιταλία. Μετά από 20 χρόνια, η κληρονομιά του Μπερλουσκόνι είναι μια χώρα διαλυμένη, χωρίς μέλλον και ελπίδα. Η πολιτική τάξη προ του 1994 δεν αποτελούνταν από αγίους, αλλά η τωρινή, με επιτομή της τον
Μπερλουσκόνι, έχει γονατίσει τη χώρα. Ηθική και πολιτική ποτέ δεν ήταν τόσο ξένες μεταξύ τους. Οι περισσότεροι νέοι δεν έχουν προοπτική βελτίωσης της ποιότητας ζωής τους. «Χαμένη γενιά» τους είχε αποκαλέσει ο Λέτα. Η ανεργία νέων φτάνει στο 40%, ενώ ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι 24%. Για την Ιταλία είναι το υψηλότερο ποσοστό από το 1977. Όσοι τυχεροί έχουν ακόμη δουλειά, αμείβονται με χαμηλούς μισθούς, ενώ πολλοί έχουν εγκαταλείψει τη χώρα. Ο αριθμός των πτυχιούχων που έφυγαν από τη χώρα τριπλασιάστηκε την τελευταία 10ετία. Είναι ένα νέο κύμα μετανάστευσης, πολύ διαφορετικό από το παρελθόν. Κινητήρια δύναμή του δεν είναι η πείνα και η απελπισία, αλλά η απουσία ελπίδας. Ο προϋπολογισμός, στο μεταξύ, προβλέπει πάγωμα μισθών στον δημόσιο τομέα και μη πλήρωση θέσεων που αδειάζουν. Η κυβέρνηση Λέτα σχεδιάζει να μαζέψει 20 δισ. ευρώ ιδιωτικοποιώντας εταιρίες του δημοσίου, όπως η ΕΝΙ, η Alitalia και τα Ταχυδρομεία, γεγονός που θα στοιχίσει χιλιάδες θέσεις εργασίας. Μέχρι τώρα οι άνεργοι στην Ιταλία ανέρχονται σε έξι εκατομμύρια. Η περυσινή μεταρρύθμιση στο συνταξιοδοτικό, της κυβέρνησης Μόντι, έκλεψε το εισόδημα μιας ολόκληρης γενιάς εργαζομένων που συνταξιοδοτήθηκαν σε νεότερη ηλικία. Στην ιστοσελίδα World Socialist η Μαριάν Άρενς σημείωνε ότι το πρόγραμμα λιτότητας κατεβάζει συχνά στους δρόμους διαδηλωτές, ωστόσο μικρή θεωρήθηκε η ανταπόκριση σε διαδήλωση που είχαν οργανώσει συνδικάτα, κυρίως λόγω επιφυλακτικότητας, καθώς παλαιότεροι συνδικαλιστές διατηρούν σχέσεις με το ΔΚ και είχαν οργανώσει στο παρελθόν διαδηλώσεις εκτόνωσης της οργής. «Σε πρόσφατο κοινό ντοκουμέντο, τα τρία μεγάλα συνδικάτα επέκριναν τον τρέχοντα προϋπολογισμό γιατί δεν προβλέπει αλλαγές οικονομικής πολιτικής απαραίτητες προκειμένου να επιστρέψει η χώρα στην ανάπτυξη. Την ίδια ακριβώς ορολογία χρησιμοποιούν η κυβέρνηση και επιχειρηματίες σε καθημερινή βάση».
Ιράν
Η συμφ νία
με τη Δύση
Την περασμένη εβδομάδα συνέβη η σημαντικότερη ίσως εξέλιξη στη διεθνή σκακιέρα και ειδικότερα στη Μέση Ανατολή τα τελευταία χρόνια. Εξίσου σημαντική με την Αραβική Άνοιξη. Οι Αμερικανοί φαίνεται πως βρήκαν τελικά ένα modus viventi με το Ιράν, το οποίο ξεκινά με μια συμφωνία μεταξύ Τεχεράνης και των έξι ισχυρών κρατών της Δύσης (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία, Βρετανία και Γερμανία), η οποία με τη σειρά της θα οδηγήσει σε τελική συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα μετά από έξι μήνες, αν όλα εξελιχτούν ομαλά. Του Κώστα Πλιάκου
Η
ουσία της συμφωνίας συμπυκνώνεται σε δύο συμπεράσματα: α) Καθίσταται δύσκολο έως ακατόρθωτο για το Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα και
β) το Ιράν μπορεί να αναπτύξει πυρηνική ενέργεια για ειρηνικούς σκοπούς. Βάσει της συμφωνίας, το Ιράν θα εξακολουθήσει να εμπλουτίζει ουράνιο, αλλά σε χαμηλότερα ποσοστά από αυτά
που χρειάζεται η κατασκευή πυρηνικού όπλου. Παράλληλα θα εξουδετερωθεί το στοκ εμπλουτισμένου ουρανίου σε ποσοστό 20% που διαθέτει και δεν θα χρησιμοποιήσει τον αντιδραστήρα βαρέως νερού που διαθέτει στις εγκαταστάσεις του Αράκ, από τον οποίο μπορεί να παραχθεί πλουτώνιο. Η Τεχεράνη συμφώνησε να παράσχει στη διεθνή κοινότητα καθημερινή πρόσβαση στις υπόγειες εγκαταστάσεις της Νατάντζ και της Φορντόου, κάτι που, όπως παραδέχονται δυτικοί αξιωματούχοι, παρέχει μεγαλύτερη διαφάνεια για το τι εργασίες γίνονται εκεί. Η συμφωνία εκμηδενίζει τις πιθανότητες το Ιράν να κατασκευάσει πυρηνική βόμβα χωρίς αυτό να γίνει αντιληπτό από τη διεθνή HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 55
Ιράν
κοινότητα, εκτιμούν ειδικοί αναλυτές. Διπλωμάτες τονίζουν ότι μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι το Ιράν έχει κρυφές εγκαταστάσεις για τον εμπλουτισμό ουρανίου. Συνοπτικά μπορούμε να πούμε ότι η όλη διαπραγμάτευση –αμερικανοί και ιρανοί αξιωματούχοι συναντώνται εδώ και μήνες κρυφά– κατέληξε σε μια συμφωνία «win-win», όπως αποκαλείται στη γλώσσα της διπλωματίας. Η μεν Δύση κερδίζει τον έλεγχο του πυρηνικού προγράμματος και μια αγορά που εδώ και χρόνια ήταν κλειστή και το Ιράν κέρδισε την αναγνώριση του δικαιώματός του στην πυρηνική ενέργεια και την προοπτική, εν ευθέτω χρόνω, να απαλλαγεί από τις κυρώσεις που του προκαλούν μεγάλη οικονομική αιμορραγία. Με τη συμφωνία χαλαρώνει μια σειρά κυρώσεων, όπως η αποδέσμευση κάποιων χρημάτων από ξένες τράπεζες και η δυνατότητα εισαγωγών για έξι μήνες, όχι όμως και ο περιορισμός στις εξαγωγές πετρελαίου. Παρ’ όλα αυτά, η συμφωνία θα αποφέρει στο Ιράν για την περίοδο του εξαμήνου περίπου 7 δισ. δολάρια. Με το πέρας του εξαμήνου οι δύο πλευρές θα διαπραγματευτούν την οριστική
Γιατί οι Αμερικανοί και οι σύμμαχοι τους αποφάσισαν τώρα να βάλουν ένα τέλος σε αυτή τη διαμάχη, τι δυνάμεις απελευθερώνει η συμφωνία και πώς αυτές οι δυνάμεις θα επιδράσουν σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή; 56 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
λύση, που όπως φαίνεται υπάρχει πρόθεση να βρεθεί. Στον απόηχο της συμφωνίας υπήρξε σχεδόν άμεση πτώση της τιμής του πετρελαίου, ενώ κάποιες ευρωπαϊκές εταιρίες άρχισαν να ονειρεύονται επιστροφή στην Τεχεράνη και άνοιγμα μιας μεγάλης αγοράς. Το Ιράν είναι μία από τις μεγαλύτερες παραγωγούς πετρελαίου χώρες και τρίτη μεγαλύτερη σε αποθέματα φυσικού αερίου. Η απελευθέρωση της αγοράς πετρελαίου του Ιράν, που οι εξαγωγές του σήμερα λόγω των κυρώσεων βρίσκονται περίπου στο ένα εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα, θα φέρει ανακατατάξεις στην παγκόσμια αγορά ενέργειας. Αυτός είναι και ένας από τους σοβαρότερους λόγους που η Σαουδική Αραβία αντέδρασε στη συμφωνία. Αν το ιρανικό πετρέλαιο πέσει στην αγορά, αναμένεται σε πρώτο επίπεδο πτώση των τιμών και απαξίωση νέων κοιτασμάτων, τα οποία δεν θα υπάρχει λόγος να βγουν στην επιφάνεια για τα επόμενα χρόνια. Το τελευταίο προφανώς αφορά κάθε χώρα που έχει ανακαλύψει κοιτάσματα και σκέφτεται να τα εκμεταλλευτεί, και προφανώς και τη χώρα μας. Ευρωπαϊκές εταιρίες έχουν αρχίσει ήδη να σκέφτονται την επιστροφή τους στην Τεχεράνη –η γαλλική Peugeot ήδη το δήλωσε–, ενώ η άρση του εμπάργκο για τα εξαρτήματα αεροσκαφών θα φέρει στο Ιράν σύντομα τις αεροναυπηγικές. Αυτά ωστόσο είναι, προς το παρόν, σενάρια που βασίζονται στο ότι θα εξελιχθούν θετικά οι διαπραγματεύσεις για μια τελική συμφωνία. Όμως αυτό που είναι σημαντικό στην παρούσα φάση είναι να ερευνηθεί γιατί οι Αμερικανοί και οι σύμμαχοι τους αποφάσισαν τώρα να βάλουν ένα τέλος σε αυτή τη διαμάχη, τι δυνάμεις απελευθερώνει η συμφωνία και πώς αυτές οι δυνάμεις θα επιδράσουν σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή. Κλειδί στην υπόθεση είναι δύο χώρες που αντέδρασαν. Η Σαουδική Αραβία, όπως προαναφέραμε, και φυσικά το Ισραήλ, που έκανε λόγο για «ιστορικό λάθος».
Και οι δύο χώρες έχουν από την πλευρά τους κάθε λόγο να θεωρούν τη στάση της Ουάσιγκτον προδοσία. Το Ιράν είναι μία από τις ισχυρότερες πολεμικές μηχανές της Μέσης Ανατολής, κάτι που δεν αρέσει καθόλου στη Σαουδική Αραβία. Επίσης το Ιράν είναι σιιτικό, σε αντίθεση με τη σουνιτική Σαουδική Αραβία, η οποία έχει μια μεγάλη σιιτική μειονότητα στο έδαφός της και δεν θα ήθελε σε καμία περίπτωση να δει εσωτερικές αναταραχές υποκινούμενες από την Τεχεράνη. Επίσης οι Σαουδάραβες φοβούνται την επιρροή του Ιράν στο Ιράκ. Για το Ιράν και τις ΗΠΑ τα πράγματα είναι απλά. Οι μεν Αμερικανοί δεν θέλουν το Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά και το Ιράν δεν θέλει οι ΗΠΑ να μπλοκάρουν την οικονομική του ανάπτυξη. Αν οι δύο χώρες συμφωνήσουν, ευθύς αμέσως προκύπτουν κοινά συμφέροντα σε πολλούς τομείς. Κάθε συμφωνία από τους Αμερικανούς για σεβασμό των συμφερόντων του Ιράν θα προκαλούσε μεγάλο φόβο στη Σαουδική Αραβία. Από την πλευρά του Ισραήλ, το Ιράν είναι επικίνδυνο για δύο λόγους: α) Για το πυρηνικό του πρόγραμμα και β) λόγω της υποστήριξης που παρέχει στη Χαμάς και στη Χεζμπολάχ του Λιβάνου. Όπως χαρακτηριστικά σχολιάζει ο Τζορτζ Φρίντμαν του ιδρύματος Stratfor, για τους Ισραηλινούς είναι θέμα χρόνου η επιρροή του Ιράν να αρχίσει να εξαπλώνεται στη Μέση Ανατολή. Το πρόβλημα για το Ισραήλ και τους Σαουδαράβες είναι ότι εξαρτώνται στρατιωτικά από τις ΗΠΑ, η οποία είναι ο εγγυητής της ασφάλειάς τους εδώ και δεκαετίες. Τώρα λοιπόν αυτός ο εγγυητής τα βρίσκει με τον εχθρό. Οι Αμερικανοί δεν έχουν σκοπό να εγκαταλείψουν φυσικά τους Σαουδάραβες και τους Ισραηλινούς. Ούτε όμως έχουν σκοπό να εμπλακούν σε άλλη μια σύγκρουση στην περιοχή, έχοντας το κακό το παράδειγμα του Ιράκ και του Αφγανιστάν. Αν οι Αμερικανοί μπορούν να αποτρέψουν τη δημιουργία πυρηνικού όπλου από την Τεχεράνη, έχουν ξοφλήσει το χρέος τους απέναντι στο Ισραήλ. Όσο για τη Σαουδική Αραβία, για την οποία θα είναι
δύσκολο να ζήσει με ένα φιλοϊρανικό Ιράκ δίπλα της, θα πρέπει να μάθει να αναλαμβάνει περισσότερες πρωτοβουλίες και να στηρίζεται λιγότερο στους Αμερικανούς. Με λίγα λόγια, η Σ. Αραβία αποτελεί μεν ενδιαφέρον, αλλά όχι πλέον το μεγαλύτερο, των ΗΠΑ στην περιοχή. Γιατί όμως οι Αμερικανοί άλλαξαν τώρα τη στάση τους στο ιρανικό; Ενδιαφέρον παρουσιάζει η ρωσική προσέγγιση για το ζήτημα. Όπως σημειώνει ο Αντρέι Ιλιασένκο στο Russia Beyond the Headlines, το Ιράν έχει δεδομένο ότι ένας τρίτος πόλεμος στην περιοχή δεν είναι επιθυμητός από τον Ομπάμα και άρα η στιγμή είναι ιδανική για μια συμφωνία με εκατέρωθεν υποχωρήσεις. Οι αποτυχίες στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν
Γιατί όμως οι Αμερικανοί άλλαξαν τώρα τη στάση τους στο ιρανικό; Οι Ρώσοι εκτιμούν ότι η συμφωνία με το Ιράν είναι μέρος ενός σχεδίου για συσσώρευση ισχύος που θα χρειαστεί μελλοντικά κατά της Κίνας
και η Αραβική Άνοιξη έχουν ισχυροποιήσει, σύμφωνα με τον Ιλιασένκο, το σουνιτικό Ισλάμ σε μια περιοχή που εκτείνεται από την Τουρκία μέχρι την Τυνησία και που προσπαθεί να σύρει τον Ομπάμα σε ένα νέο πόλεμο (στη Συρία, για παράδειγμα) τον οποίο πολύ δύσκολα θα μπορούσε να εξηγήσει στους Αμερικανούς. Τέλος οι Ρώσοι εκτιμούν ότι η συμφωνία με το Ιράν είναι μέρος ενός σχεδίου για συσσώρευση ισχύος που θα χρειαστεί μελλοντικά κατά της νέας παγκόσμιας δύναμης, της Κίνας, ενώ η εξέλιξη της συμφωνίας θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στις αμερικανικές εκλογές το 2016, όπου ο έλεγχος των Δημοκρατικών θα είναι αμείλικτος. HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 57
Bitcoin
Τα pixels του χρήματος Του Γιάννη Καρτερού Ο ηλεκτρονικός κόσμος του χρήματος πρόσφατα υποδέχτηκε τον πιο καθαρό γόνο του, το BitCoin, την πρώτη μορφή καθαρά ηλεκτρονικού κρυπτογραφημένου συναλλάγματος. Πιο απλά, με το BitCoin κάποιος μπορεί να κάνει συναλλαγές παντού, πάντα και με όλους, χωρίς να παρεμβάλλονται τράπεζες ή να υπόκειται σε οικονομικούς περιορισμούς ή δεσμεύσεις της εκάστοτε χώρας. Χρειάστηκαν μόλις τέσσερα χρόνια και αρκετά σκαμπανεβάσματα για να έχουμε μπροστά μας ένα σταθερό, ακριβό και ελπιδοφόρο ηλεκτρονικό συνάλλαγμα.
Η
εμφάνιση του Bitcoin έγινε το 2009, από τον Satoshi Nakamoto, του οποίου το όνομα δεν έχει γίνει γνωστό, καθώς το προαναφερθέν πρόκειται για ψευδώνυμο. Έως το τέλος του 2012 η τιμή του δεν ξεπερνούσε τα λίγα δολάρια. Από τον Ιανουάριο του 2013, όμως, η αξία του εκτινάχτηκε σε δυσθεώρητα ύψη, αγγίζοντας τα 266 δολάρια ανά BTC τον Απρίλιο του 2013, ενώ πριν από
58 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
περίπου μια εβδομάδα η συζήτηση στη Γερουσία των ΗΠΑ σχετικά με τους κινδύνους που απορρέουν από το καθαρά ηλεκτρονικό χρήμα είδε το φως της δημοσιότητας, εκτοξεύοντας το Bitcoin στα 1.044 δολάρια, κάτι που το καθιστά το ακριβότερο σε κυκλοφορία νόμισμα στην Ιστορία. Η λογική πίσω από αυτή την άνοδο είναι απλή: Όταν κάτι που δεν έχει δημιουργηθεί από κυβερνήσεις και αντιτίθεται σε αυτές αρχίζει και παίρνει διαστάσεις, η είσοδός του σε συζήτηση στη Γερουσία το καθιστά αξιόπιστο και σημαντικό, αποδεικνύει πως πράγματι έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις, πως ήρθε για να μείνει.
Κερδοσκοπία
Όπως γίνεται φανερό, κάποιος που αγόρασε λ.χ. 20 Bitcoins τον Ιανουάριο του 2012, έδωσε 140 δολάρια. Εάν αυτά τα πουλούσε τον Απρίλιο του 2013, θα είχε κέρδος 5.180 δολάρια, ενώ εάν τα πουλούσε στις 28 Νοεμβρίου, το κέρδος του θα ανερχόταν στα 20.740 δολάρια, πουλώντας τίποτε άλλο παρά pixels. Τα οικονομικά του σκαμπανεβάσματα απασχόλησαν πολύ το Δίκτυο Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος των ΗΠΑ. Τον Μάρτιο του 2013 συνέταξαν αναφορά με την οποία οι αμερικανοί προγραμματιστές-δημιουργοί συναλλάγματος (βλ.
παρακάτω), οι οποίοι δημιουργούσαν Bitcoins και ύστερα τα πουλούσαν για δολάρια, υπόκεινταν στους κανονισμούς MSB (Money Services Business) και θα έπρεπε να φορολογηθούν ανάλογα.
Αγοραπωλησίες
Το να αγοράσει κανείς Bitcoins είναι απλό. Αρκεί μια επίσκεψη στην ιστοσελίδα bitcoin.org, όπου ο χρήστης επιλέγει το λειτουργικό του σύστημα και κατεβάζει τον αντίστοιχο client. Δημιουργεί λογαριασμό και είναι πλέον μέρος του δικτύου Bitcoin. Για να υπάρχει ευελιξία στις συναλλαγές, το BitCoin μπορεί να υποδιαιρεθεί έως και 8 φορές. Πιο απλά, η χαμηλότερη τιμή που μπορεί να αγοράσει κάποιος είναι 0,00000001 Bitcoin. Κάθε τέτοιο κομμάτι του ονομάζεται satoshi (από τον δημιουργό του). Συνολικά 1 Bitcoin αποτελείται από 100 εκατομμύρια satoshis!
Πώς κόβονται νέα Βitcoins;
Το Bitcoin αποτελείται από ένα σύστημα, το οποίο παράγει ηλεκτρονικό χρήμα για το δίκτυο των BTC χρηστών. Χρησιμοποιεί τεχνολογία peer-to-peer, εμποδίζοντας με αυτόν τον τρόπο παρεμβολές από τράπεζες ή οικονομικούς φορείς. Τεχνικά, αποτελείται από λογισμικό ανοιχτού κώδικα και λειτουργεί υπό τους όρους
Όπως η Federal Reserve των ΗΠΑ τυπώνει λεφτά ανάλογα με την οικονομική πολιτική και τις ανάγκες, έτσι και το σύστημα του BitCoin δημιουργεί συνάλλαγμα, χρησιμοποιώντας όμως έναν κρυπτογραφημένο αλγόριθμο της MIT License (Hot Doc #28). Η μέθοδος κρυπτογράφησης που χρησιμοποιεί το σύστημα του επιτρέπει να εξελίσσεται χωρίς να στηρίζεται στις Οικονομικές Αρχές. Όπως η Federal Reserve των ΗΠΑ τυπώνει λεφτά ανάλογα με την οικονομική πολιτική και τις ανάγκες, έτσι και το σύστημα του BitCoin δημιουργεί συνάλλαγμα, χρησιμοποιώντας όμως έναν κρυπτογραφημένο αλγόριθμο. Οι servers που λύνουν αυτόν τον αλγόριθμο,
μεγέθους 64 χαρακτήρων, αυτομάτως παράγουν ένα block, που περιέχει BitCoins. Δικλείδα ασφαλείας, το ότι συνολικά θα δημιουργηθούν 21 εκατομμύρια BitCoins, ούτε ένα παραπάνω. Ένα block παράγεται κάθε περίπου δέκα λεπτά. Η δυσκολία του αλγόριθμου ορίζεται από το σύστημα και τη δύναμη του δικτύου. Εάν το δίκτυο (δηλαδή οι χρήστες που μπαίνουν και χρησιμοποιούν το σύστημα του BitCoin) αποδυναμωθεί, ο αλγόριθμος θα γίνει πιο εύκολος, ώστε να υπάρξουν περισσότερα BitCoins στην αγορά και να επαναπροσελκύσουν το ενδιαφέρον των αγοραστών. Ο βαθμός δυσκολίας του αλγόριθμου υπολογίζεται κάθε 2.016 blocks και βασίζεται στον χρόνο που απαιτήθηκε για τη δημιουργία τους. Η διαδικασία παραγωγής ονομάζεται mining (εξόρυξη) και εξηγεί ακριβώς τη λειτουργία του συστήματος. Οι servers που λύνουν τους αλγόριθμους παίρνουν ουσιαστικά κομμάτια από μια υπάρχουσα πηγή, δεν δημιουργούν νέα από το μηδέν. Για να μην υπάρξει έξαρση ζήτησης ή το ανάποδο, οδηγώντας το σύστημα σε αποσταθεροποίηση, κάθε 4 χρόνια ο αριθμός των BitCoins που δημιουργείται μειώνεται στο μισό. Από το 2009 μέχρι και λίγο καιρό πριν, τα blocks περιείχαν 50 BitCoins HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 59
Bitcoin
Η ελευθερία και η ανεξαρτησία του Bitcoin είναι οι βασικοί λόγοι που αναπτύχθηκε τόσο πολύ, προς όλες τις κατευθύνσεις, ακόμη και σε αυτές που δεν θα έπρεπε. ΚΑΛΟ ΚΑΚΟ
Στις 6 Αυγούστου 2010 βρέθηκε μια μεγάλη τρύπα στο σύστημα επαλήθευσης του αριθμού των BitCoins και των συναλλαγών, πράγμα που επέτρεπε σε όποιον την έβρισκε να παρακάμψει το σύστημα ασφαλείας και να δημιουργήσει όσα BitCoins επιθυμούσε. Μόλις 9 μέρες μετά, στις 15 Αυγούστου, μια συναλλαγή αξίας 184 εκατομμυρίων BitCoins εντοπίστηκε από το δίκτυο. Κάποιος είχε εκμεταλλευτεί την τρύπα, πριν μπορέσουν οι υπεύθυνοι προγραμματιστές να την κλείσουν. Η συναλλαγή ακυρώθηκε και η τρύπα έκλεισε, ενημερώνοντας το πρωτόκολλο ασφαλείας.
Η peer-to-peer τεχνολογία εμποδίζει την κρατική παρέμβαση στις συναλλαγές, επιτρέποντας στον κόσμο να εμπιστεύεται το BTC όλο και περισσότερο. Απόδειξη, το ότι αυτή τη στιγμή έχουν ξοδευτεί περίπου 1,2 δισ. δολάρια σε Bitcoins. Το επόμενο μεγαλύτερο ηλεκτρονικό συνάλλαγμα, το Litecoin (LTC), αριθμεί μόνο 55 εκατομμύρια δολάρια. Όταν εξαρθρώθηκε η σπείρα πίσω από το Silk Road, το μεγαλύτερο ηλεκτρονικό κατάστημα εμπορίας ναρκωτικών ουσιών, που δούλευε μέσω του Tor Network (Hot Doc #25), αποκαλύφθηκε πως η αγοραπωλησίες γίνονταν σε BTC.
Στις 30 ΜαΙου 2013 το Bloomberg, σε άρθρο του με τίτλο «Γιατί επένδυσα στο Bitcoin», προχώρησε σε μια πρωτοφανή στήριξη προς το Bitcoin. «Από την αρχή της κρίσης, το 2008, ο κόσμος δεν εμπιστεύεται πια τις τράπεζες. Lehman Brother, Bear Stearns, American International Group, the London Whale, Κύπρος. Όλες αυτές οι περιπτώσεις οδήγησαν τον κόσμο στο να πει: Δεν σας εμπιστεύομαι. Το μόνο που έχουν να απαντήσουν αυτές είναι: Εμπιστευτείτε μας, σπουδάσαμε Οικονομικά στο Χάρβαρντ». Στη θέση, λοιπόν, αυτής της έλλειψης εμπιστοσύνης εμφανίστηκε ξαφνικά το Bitcoin».
60 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
και συνολικά παράχθηκαν 210.000 blocks, ή, αλλιώς, 10.500.000 BitCoins. Από σήμερα και μέχρι το 2017 τα blocks θα περιέχουν 25 BitCoins το καθένα, μειώνοντας την παραγωγή στο μισό. Με αυτό το ρυθμό μείωσης, το τελευταίο block που θα περιέχει τα τελευταία από τα 21 εκατομμύρια BitCoins, που είναι και το όριο, θα είναι το υπ’ αριθμόν 6,929,999, γύρω στο έτος 2140! Συνολικά, εάν όλα πάνε καλά, μετά τη δημιουργία και του τελευταίου block ο κόσμος θα έχει στη διάθεσή του 20.999.999,999999999496 BTC.
Νέο χρήμα ή νέα φούσκα;
Οι απόψεις διίστανται σχετικά με το αν το BitCoin θα καταφέρει να εδραιωθεί ως συνάλλαγμα. Πολλές εταιρίες και καταστήματα, κυρίως σε Αμερική και Ευρώπη, δέχονται BitCoins ως μέσο πληρωμής. Από την άλλη, η αστάθεια του συστήματος και το ότι αρκετές εταιρίες ηλεκτρονικής διαχείρισης συναλλάγματος απαγορεύουν στους χρήστες τους την αγορά BTC, κάνει τον κόσμο πιο καχύποπτο. Το γεγονός ότι τα λεφτά που ξοδεύει κάποιος για να αγοράσει ουσιαστικά pixels σε περίπτωση κατάρρευσης του συστήματος και του δικτύου χάνονται διά παντός, είναι αναπόφευκτα τροχοπέδη για επενδύσεις ή μια σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα στον πελάτη και την κοινότητα του BTC. Η ίδια η κοινότητα είναι καθόλα ειλικρινής. «Το Bitcoin δεν είναι ούτε μια απάτη ούτε ένας σίγουρος τρόπος να βγάλει κάποιος λεφτά ούτε μια σίγουρη μελλοντική επένδυση», γράφει η κεντρική σελίδα. «Το Bitcoin είναι ένα νέο μέσο συναλλάγματος που μπορεί είτε να επιτύχει είτε να αποτύχει. Κανείς από τους προγραμματιστές του δεν περιμένει να γίνει πλούσιος μέσα από αυτό», καταλήγει. Και πράγματι, αυτό είναι το Bitcoin. Μια πραγματικά πρωτοπόρα και πρωτότυπη ιδέα, η οποία, παρά την έντονη φημολογία γύρω από το όνομά της, δεν έχει πει ακόμη την τελευταία της λέξη.
Tech.doc Από τον Γιάννη Καρτερό
Δεν σταματάει έτσι απλά η υπερθέρμανση του πλανήτη
Αυτό κατάλαβαν οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Πρίνστον, κατά τη διάρκεια έρευνας σχετικά με τις ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Σύμφωνα με την έρευνα, ακόμα κι αν αύριο σταματήσουν μαχαίρι οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, υπάρχει ήδη αρκετό στην ατμόσφαιρα ώστε να συνεχίσει να θερμαίνει τον πλανήτη για αιώνες. Θα πρέπει να περάσουν περίπου 400 χρόνια μηδενικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για να ξεκινήσει να ψύχεται και πάλι ο πλανήτης μας.
Βαρυτικός φωτισμός
Και λέγαμε ότι ο φραπές ανακαλύφθηκε τυχαία...
Το DeciWatt Gravity Light κάνει ακριβώς αυτό που λέει. Ο κάτοχός του σηκώνει το 10 κιλών βάρος που βρίσκεται στη βάση του φωτιστικού και το αφήνει. Κατόπιν, και σε διάστημα 30 λεπτών, το βάρος αυτό επιστρέφει στην αρχική του θέση, με τη βοήθεια της βαρύτητας. Παράλληλα, κινεί ένα λουρί το οποίο περιστρέφει ένα μοτέρ, το οποίο με τη σειρά του τροφοδοτεί μια LED λάμπα. Το φωτιστικό βρίσκεται σε στάδιο παραγωγής, αναμένεται να αντικαταστήσει τις λάμπες κηροζίνης, ενώ η τιμή του δεν θα ξεπερνά τα 10 ευρώ.
Ο φούρνος μικροκυμάτων εφευρέθηκε από τον μηχανικό Πέρσι Σπένσερ μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Η θερμαντική ικανότητα των ραδιοκυμάτων ανακαλύφθηκε τυχαία από τον ίδιο κατά τη διάρκεια του πολέμου, όταν παρατήρησε ότι το νέας γενιάς ραδιοραντάρ που μόλις εγκατέστησε είχε λιώσει μια μπάρα σοκολάτας στην τσέπη του.
Το ξέρατε
ότι...
Άσχετα από το μέγεθος ή το πάχος του, κανένα φύλλο χαρτιού δεν μπορεί να διπλωθεί στη μέση πάνω από 7 φορές.
Το 73% των ανθρώπων που διάβασαν το παραπάνω, προσπάθησαν να διπλώσουν ένα χαρτί. Ελάχιστοι κατάφεραν να το διπλώσουν επιτυχώς και τις 7 φορές.
Ο Λουί Καρτιέ παρουσίασε το πρώτο ρολόι χειρός το 1904.
Η Γη δεν είναι στρογγυλή. Η ισημερινή περιφέρεια αγγίζει τα 40.075 km, ενώ η πολική είναι μόλις 40.008 km.
HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 61
@tweets
ακολουθείστε μας στο twitter
@hotdoc_mag
@XesimoPikro
Πήρα τηλεόραση 300€. Την άνοιξα. Είδα τον Άδωνη. Την έσπασα. Τα 'βγάλε τα λεφτά της.
@petrossgardelis
όταν πλέον στις τηλεοπτικές εκπομπές μαγειρικής βάζεις σήμανση «κατάλληλο για όλους» είναι μαλακία, βάλτε «για όσους έχουν να φάνε». @ggeorgioy
Είναι κι αυτός ο φόβος που με κυριεύει ότι μπορεί να απαγάγουν την πεθερά μου που μένει μόνη της στη Πανόρμου 42, στον 2ο όροφο, διαμ. 23. @kgiannakidis
Mε Ειδικό Τέλος Μουντιάλ θα καλυφθεί το δημοσιονομικό κενό του 2014. Θα επιβάλλεται ανάλογα με τις ίντσες της μεγαλύτερης TV ανά σπίτι. @eVaN_GiAn @zaralikos
Όταν ακούω τον Βενιζέλο να λέει «με χτυπάνε συμφέροντα», πάντα θέλω να συμπληρώνω «φιλικά στην πλάτη».
Στην Καθημερινή έδωσε συνέντευξη ο Τόμσεν. Σα να δίνει ο Κόκκαλης στον Πρωταθλητή, δηλαδή.
@axlg
@The_Stranger_gr
Τέτοια τηλεοπτική κλάψα του Άδωνη επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ψηφίζει το γαμωνομοσχέδιό του έχω να δω από τότε που μεσουρανούσε η Ρούλα Βροχοπούλου.
Να δεις που ο Σφακιανάκης δεν τραγουδάει μόνο την παπαρούνα αλλά την καπνίζει κιόλας.
@Polynikos
–Αν βρεις λεφτά, ποιο είναι το πρώτο πράγμα που θα πάρεις; –Ανάσα.
@adiasistos
Σαν σήμερα κάποιοι ανεύθυνοι ανατίναξαν την γέφυρα του Γοργοποτάμου αντί να συζητήσουν πολιτισμένα με τους ναζί…
@Giwrgos_Gem
Κάποιοι είστε τόσο κομπλεξικοί που και στο Harvard να μας δεχτούν, θα πείτε «Ε βέβαια, αφού δεν πέρασε στις πανελλήνιες, πήγε στο εξωτερικό!»
@GAPATZHS
Όποτε βαριέμαι παίρνω τηλ. το χοντρό και του λέω: Τι έπαθες ρε χοντρέ; Έπεσαν τα υποβρύχιά σου έξω;;;
@LazarosKotsias
Αν έχετε στο σπίτι γιαγιά, να μην αφήνετε το λάπτοπ στο πάτωμα. Το περνάνε για ζυγαριά. Είχα και γω λάπτοπ παλιά και ξέρω!
Hot Sports Από τον Μάριο Αραβαντινό
Πιθανώς χειραγωγημένο το ΠΑΟΓιάννενα Ύποπτο για χειραγώγηση είναι σύμφωνα με πληροφορίες το παιχνίδι της 12ης αγωνιστικής μεταξύ Παναθηναϊκού και ΠΑΣ Γιάννινα στο οποίο οι «πράσινοι» επικράτησαν με σκορ 3-1. Η ευρωπαϊκή ομοσπονδία (UEFA) φέρεται να έχει ενημερώσει την ΕΠΟ πως κατά τη διάρκεια του αγώνα στοιχηματίστηκε μεγάλο ποσό το σύνολο των τερμάτων, μεταξύ τριών και τεσσάρων. «Ο φάκελος μας έχει έρθει από την περασμένη Τετάρτη. Στα γραφεία της Ομοσπονδίας έφτασε στις 10 το πρωί και στις 12 είχε ήδη φτάσει τόσο στον υφυπουργό Αθλητισμού Γιάννη Ανδριανό, όσο και στη Super League, καθώς φυσικά και στον εισαγγελέα», ανέφερε ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Γιώργος Σαρρής, ο οποίος έσπευσε να διευκρινίσει ότι «ουσιαστικά πρόκειται για υποψίες, οι οποίες προέρχονται από την εταιρία με την οποία συνεργάζεται η UEFA κι όχι από την ίδια. Πρόκειται για τη «Sport Radar» και είναι αυτή που στέλνει τα παιχνίδια που θεωρεί ύποπτα στην ευρωπαϊκή Ομοσπονδία».
19 Νοεμβρίου 1948
Σκοτώστε με, με τη φανέλα του Ολυμπιακού 64 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
Στην Ελλάδα θα συλλάμβαναν τον δημοσιογράφο Στη σύλληψη έξι ανθρώπων, μεταξύ των οποίων τρεις ερασιτέχνες ποδοσφαιριστές και ο Ντέλροϊ Φέσεϊ, πρώην ποδοσφαιριστής της Μπόλτον και νυν μάνατζερ, προχώρησε η βρετανική αστυνομία. Οι συλληφθέντες κατηγορούνται για συμμετοχή σε κύκλωμα στημένων, όπως αποκάλυψε η Daily Telegraph, η οποία δημοσίευσε στην ηλεκτρονική της έκδοση βίντεο, στο οποίο φαίνεται κάποιος μεσάζοντας να εξηγεί σε δημοσιογράφο πώς λειτουργεί το κύκλωμα. Το στήσιμο γινόταν από ανθρώπους στην Ασία και αφορούσε αγώνες μικρότερων κατηγοριών, οι οποίοι κανονίζονταν έναντι 60 χιλιάδων ευρώ. « Έξι άνδρες συνελήφθησαν στη χώρα ως εμπλεκόμενοι σε υπόθεση προσυμφωνημένων αγώνων. Η επιχείρηση έχει επικεντρωθεί στην ύπαρξη διεθνούς παράνομης στοιχηματικής οργάνωσης», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η αστυνομία. Αυτά στην Αγγλία. Στην Ελλάδα δεν αποκλείεται να συλλάμβαναν τον δημοσιογράφο.
Μύδροι Σαββίδη κατά ΕΠΟ Νέα επίθεση στην Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία εξαπέλυσε ο μεγαλομέτοχος της ΠΑΕ ΠΑΟΚ Ιβάν Σαββίδης. «Η ΕΠΟ είναι μια οργάνωση που επισκιάζει τον νόμο», ανάφερε ο ομογενής επιχειρηματίας και συμπλήρωσε αναφορικά με το θέμα του πρώην προπονητή της ομάδας Γιώργου Δώνη: «Για το θέμα Δώνη είπα να προσφύγουμε στα πολιτικά δικαστήρια. Μου είπαν ότι, αν το κάνουμε, θα τιμωρηθούμε. Ας φύγουμε λοιπόν από την ΕΠΟ». Οι δηλώσεις Σαββίδη έρχονται να προστεθούν σε μια σειρά από καταγγελίες για την Ομοσπονδία, την οποία ο ανεξάρτητος βουλευτής Νίκος Νικολόπουλος είχε κατηγορήσει με ερώτησή του στη Βουλή ότι λειτουργεί εκτός του νόμου και του Συντάγματος, κάνοντας λόγο μάλιστα για εκβιασμούς σε βάρος διαιτητών.
Ο Νίκος Γόδας οδηγείται στο εκτελεστικό απόσπασμα στο Λαζαρέτο της Κέρκυρας. Έχει συλληφθεί περίπου τρία χρόνια πριν, λίγο μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας, κι έχει παραμείνει στη φυλακή περιμένοντας καρτερικά την εκτέλεσή του, χωρίς ποτέ να δεχτεί να υπογράψει δήλωση μετάνοιας. Ο ποδοσφαιριστής του Ολυμπιακού, μέλος του 5ου επίλεκτου λόχου του ΕΛΑΣ στην Κοκκινιά, τα προηγούμενα χρόνια, παράλληλα με τις αθλητικές δραστηριότητες της ομάδας του, μάχεται κατά των γερμανών κατακτητών στην Ηλεκτρική και στην Ανάσταση στο Κερατσίνι, στην Κοκκινιά και στο Πέραμα. Ο Νίκος Γόδας θα έβλεπε για τελευταία φορά την ανατολή του ήλιου το πρωινό της 19ης Νοεμβρίου 1948, σε ηλικία 27 ετών. Η τελευταία του επιθυμία ήταν να εκτελεστεί φορώντας τη φανέλα της ομάδας του, του Ολυμπιακού.
Χυδαίοι βανδαλισμοί στο μνημείο της θύρας 7 «Επί νεκρώ μη γέλα», ή σε απλή μετάφραση «να σέβεσαι τους νεκρούς». Το δελφικό παράγγελμα αποδεικνύει τη σημασία που έδιναν κάποτε στην ανθρώπινη ζωή και τον θάνατο. Δυστυχώς, στην Ελλάδα του 2013 βρέθηκαν τρεις άνθρωποι, οι οποίοι τα ξημερώματα της Παρασκευής 29 Νοεμβρίου επιχείρησαν να προκαλέσουν φθορές στο μνημείο των πεσόντων της θύρας 7 στο γήπεδο Καραϊσκάκη. Οι τρεις άνδρες απαθανατίστηκαν από τις κάμερες ασφαλείας την ώρα που κατέστρεφαν το ιστορικό τουρνικέ, έξω από σημερινή θύρα 19 του γηπέδου. Και οι τρεις συνελήφθησαν, αφού εντοπίστηκαν από την ασφάλεια του γηπέδου, και θα απολογηθούν στη Δικαιοσύνη.
Λογοκρισία σε φόντο... ερυθρόλευκο Προκλητική αν μη τι άλλο ήταν η απόφαση του επίσημου Ολυμπιακού να ασκήσει εμπάργκο στη Δημόσια Τηλεόραση και να μην επιτρέψει στους ποδοσφαιριστές να κάνουν δηλώσεις μετά τον αγώνα με την Paris St. Germain για το Champions League. Αιτία για την πρωτοφανή απόφαση των ερυθρολεύκων στάθηκε η αναφορά του σχολιαστή του αγώνα για λογαριασμό της ΔΤ, Βασίλη Μπακόπουλου, ότι στη φάση του γκολ του Ολυμπιακού υπήρχε οφσάιντ, πράγμα το οποίο ήταν οφθαλμοφανές. Σημειωτέον ότι οι ποδοσφαιριστές είναι υποχρεωμένοι να κάνουν δηλώσεις βάσει της σύμβασης για τα τηλεοπτικά δικαιώματα της διοργάνωσης. HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 65
Ιστορία
Σ
τις 23 Αυγούστου 1793 πέρασε από την Εθνοσυνέλευση το «levée en mass», η μαζική επιστράτευση ή αλλιώς το σχέδιο παλλαϊκής άμυνας, για πρώτη φορά στη νεότερη ιστορία: «Από αυτή τη στιγμή και μέχρι την ώρα που όλοι οι εχθροί θα έχουν φύγει από τα εδάφη της Δημοκρατίας, όλοι οι Γάλλοι είναι σε μόνιμη επίταξη στα όπλα. Οι νέοι άνδρες θα πολεμήσουν, οι παντρεμένοι άνδρες θα σφυρηλατήσουν όπλα και θα μεταφέρουν προμήθειες. Οι γυναίκες θα φτιάξουν σκηνές και ρούχα και θα υπηρετούν στα νοσοκομεία. Τα παιδιά θα μετατρέπουν
μαύρη αγορά, ήταν ύποπτοι για αντεπαναστατική δράση και οδηγούνταν στα δικαστήρια και από εκεί στη φυλακή ή στην γκιλοτίνα, αν πρώτα δεν τους είχε αναλάβει ο όχλος των αβράκωτων της πρωτεύουσας. Στις 29 Σεπτεμβρίου ψηφίστηκε η «ανώτατη γενική τιμή» (general maximum). Με το νέο νόμο οριζόταν ότι η ανώτατη τιμή πώλησης οιουδήποτε προϊόντος δεν θα έπρεπε να ξεπερνά το διπλάσιο της αξίας αγοράς του από τον χονδρέμπορο. Οι ανώτατες τιμές αναγράφονταν σε ταμπέλες στα μαγαζιά υποχρεωτικά, και ήταν καθήκον των
Ροβεσπιέρος μέρος Β'
Ο τρόμος
Τα χρόνια της αντιπολίτευσης για τους ιακωβίνους τελείωσαν το καλοκαίρι του 1793. Οι γιρονδίνοι απέτυχαν στην πολεμική προσπάθεια της χώρας και ήρθε η ώρα για τον Ροβεσπιέρο να εφαρμόσει το πολιτικό του πρόγραμμα. Ο Ροβεσπιέρος, ο Κουτόν, και ο Σεν Ζιστ εξελέγησαν στις 23 Ιουλίου 1793 στη δωδεκαμελή πια επιτροπή δημόσιας ασφάλειας που δρούσε ως επαναστατική κυβέρνηση. Στην πράξη, έπρεπε να υπερνικήσει ανυπέρβλητα εμπόδια: Τον πόλεμο στο εξωτερικό, τον εμφύλιο πόλεμο, την έλλειψη αγαθών και την πείνα.
Από τον Παναγιώτη Πασπαλιάρη
παλιά ξαντά σε λινάρι. Οι γέροι άνδρες θα πηγαίνουν στις πλατείες για να ανυψώνουν το ηθικό των πολεμιστών και να κηρύσσουν το μίσος προς του βασιλιάδες και την ενότητα της Δημοκρατίας». Το 1794 υπήρχαν 1,5 εκατομμύριο στρατιώτες στο μέτωπο και η Γαλλία συνέτριβε τους εχθρούς της. Στις 17 Σεπτεμβρίου πέρασε ο «νόμος περί υπόπτων». Όλοι οι εμιγκρέδες ευγενείς και οι συγγενείς τους, όσοι με λόγια ή γραπτά υποστήριζαν τους βασιλικούς, όσοι απομακρύνθηκαν από την επανάσταση από τις δουλειές τους, όσοι δεν είχαν το χαρτί του «πολίτη» στα χέρια τους, όσοι κερδοσκοπούσαν στη
66 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
πολιτών να αναφέρουν στις αρχές αυτούς που τις καταστρατηγούσαν. Στις 4 Φεβρουαρίου 1794 ο Ροβεσπιέρος έπεισε τη γαλλική εθνοσυνέλευση να καταργήσει τη δουλεία στις γαλλικές επαρχίες τις Αφρικής (την επανέφερε ο Ναπολέων το 1802). Τον μήνα των ανέμων του 2ου έτους της επανάστασης, στις 8 και στις 13 Ventose ή αλλιώς στις 26 Φεβρουαρίου και στις 3 Μαρτίου 1794, μετά από αίτημα του Λουί ντε Σεν Ζιστ ψηφίστηκαν οι νόμοι που απαλλοτρίωναν τη γη των αντεπαναστατών, των φυγάδων στο εξωτερικό ευγενών και των κτημάτων της εκκλησίας, και αναδιανέμονταν σε ακτήμονες πολίτες.
Οι ιστορικοί κατέγραψαν 16.594 υπογεγραμμένες εκτελέσεις τους μήνες της διακυβέρνησης των ιακωβίνων. Ο Σεν Ζιστ είπε κάποτε στην εθνοσυνέλευση ότι 15.000 υπήκοοι του Λουδοβίκου οδηγούνταν στην γκιλοτίνα και άλλοι 3.000 οδηγούνταν στον τροχό. Η συνήθεια είχε παραμείνει. Οι υποψήφιοι όμως προέρχονταν πια από άλλη κοινωνική τάξη: Μαρία Αντουανέτα, δούκας της Ορλεάνης, Μαντάμ Ελίζαμπεθ, Μπαγί, Μαντάμ Ρολάν και πολλοί άλλοι, ακόμα και σύντροφοι της επανάστασης. Το κύμα εκτελέσεων (πέραν των υπογεγραμμένων) ήταν μεγαλύτερο αρχικά στις επαρχίες. Ο Κολό ντ’ Ερμπουά και ο Φοσέ διέταξαν τα κανόνια τους να βάλλουν κατά των φυλακισμένων στη Λυών. Ο Καριέ διέταξε μαζικούς πνιγμούς στον ποταμό Λουάρ της Νάντης. Ο Μπαρά, ο Φρερόν και ο Ταλιέν διέπραξαν φρικώδεις αιματοχυσίες στην επαρχία. Ο Ροβεσπιέρος αρχικά πέτυχε τη μεταφορά των δικών από όλη τη Γαλλία στο Παρίσι, σε μια προσπάθεια μάλλον να περιορίσει το φαινόμενο. Εκεί ανέλαβε δράση ένας ακόμα της επιτροπής, ο Λαζάρ Καρνό, ένας μαθηματικός του οποίου ο γιος αναγνωρίζεται
Ο Κουτόν και ο Σεν Ζυστ στην γκιλοτίνα. Ο Ροβεσπιέρος περιμένει τη σειρά του πάνω στο κάρο, κρατώντας μαντήλι στο πρόσωπό του. Στρατός πολύς, λίγος κόσμος πανηγυρίζει, ο λαός στα σπίτια του.
σήμερα ως ο πατέρας της θερμοδυναμικής. Ο Καρνό έχει υπογράψει τις περισσότερες από τις 15.694 καταδίκες από τον Μάρτιο του 1793 έως τον Αύγουστο του 1794. Το όνομα του Ροβεσπιέρου είναι σε ασήμαντο αριθμό αυτών. Όταν μάλιστα η επιτροπή αποφάσισε την καταδίκη του Δαντόν, ήταν ο μόνος που τον υπερασπίστηκε μέχρι τέλους.
Η πτώση
Οι ακρότητες των μελών της επιτροπής συνεχίστηκαν. Ο Ροβεσπιέρος κάλεσε τον Ταλιέν από το Μπορντό και τον Φοσέ από τη Λυών να απολογηθούν για τις ενέργειές τους. Τους διέγραψε από το κόμμα των ιακωβίνων, αυτοί όμως διέφυγαν της σύλληψης. Ο Φοσέ γυρνούσε μυστικά από σπίτι σε σπίτι μελών της εθνοσυνέλευσης, λέγοντάς τους ότι ο Ροβεσπιέρος τους έχει βάλει στο στόχαστρο. Την 9η Θερμιδώρ ο Σεν Ζιστ άρχισε να μιλά υπέρ του Ροβεσπιέρου, που κατηγορείτο πλέον ανοιχτά για δικτατορική συμπεριφορά. Ο Ταλιέν τον διέκοψε. Κάποιος από την επιτροπή φώναξε ότι τον Ροβεσπιέρο τον πνίγει το αίμα του Δαντόν. Μέλη της κομμούνας των Παρισίων προσπάθησαν να προστατεύσουν τον
Ροβεσπιέρο και κατέφυγαν μαζί του στο ξενοδοχείο «Ντε Βιλ». Μαζί του ο Σεν Ζιστ, ο Κουτόν και ο αδερφός του, Αυγουστίνος Ροβεσπιέρος. Η συνέλευση αποφάσισε την εκτέλεση των μελών της φρουράς τους. Μόλις αυτό μαθεύτηκε οι φρουροί εγκατέλειψαν την επαναστατική ομάδα. Ο Μπαρά έφτασε στο σημείο με στρατεύματα. Ο Ροβεσπιέρος προσπάθησε να αυτοκτονήσει. Με κάποιον τρόπο έσπασε το σαγόνι του. Την επομένη οδηγήθηκε στην γκιλοτίνα. Ο δήμιος έβγαλε απότομα το μαντήλι με το οποίο είχαν δέσει το σαγόνι του Ροβεσπιέρου. Μια κραυγή πόνου ακούστηκε ανάμεσα στο πλήθος, καθώς η γκιλοτίνα όρμησε με δύναμη στο σβέρκο του.
Αρετή, ο πιο σύντομος δρόμος για την γκιλοτίνα
«Στο σύστημα της Γαλλικής Επανάστασης ό,τι είναι ανήθικο είναι απολίτικο και ό,τι είναι διεφθαρμένο είναι αντεπαναστατικό. Η αδυναμία, η ανηθικότητα και οι προκαταλήψεις είναι ο δρόμος προς τη μοναρχία». Σε αυτά τα λόγια συνοψίζεται η πολιτική σκέψη του Ροβεσπιέρου. Αυτά που επιδίωξε περισσότερο από κάθε τι ήταν η προστασία του λαού έναντι των κυβερνητών του και η επικράτηση της
αρετής ως της αρχής που κινεί την πολιτική δράση. Στόχος του ήταν η ισότητα όλων των πολιτών. Απεχθανόταν κάθε τι το διεφθαρμένο, ακόμα και τους διεφθαρμένους συντρόφους του. Προσπάθησε να καθαρίσει την πολιτική με το προσωπικό του παράδειγμα, και όταν αυτό δεν έφτανε, με την πυγμή. Εφηύρε μάλιστα και μια θρησκεία για να περάσει την πολιτική του ιδεολογία: Τη λατρεία του «Υπέρτατου Όντος». «Δεν είναι Αυτός που, το αθάνατο χέρι χαράσσοντας στις καρδιές των ανθρώπων, τον κώδικα του δικαίου και της ισότητας, δεν υπέγραψε τη θανατική καταδίκη των τυράννων;» Ήταν ακόμα εποχές που οι κοινωνικές αλλαγές γίνονταν αντιληπτές στις μάζες μέσω της θρησκείας. Το μεγαλύτερο μέρος του λαού λάτρεψε τον προστάτη του. Ακόμα και σήμερα στις φτωχογειτονιές της Αϊτής ο Ροβεσπιέρος μνημονεύεται ως προφήτης. Ήταν ένα μικρότερο μέρος, οι κυβερνήτες του λαού που καταθορυβήθηκαν. Ο Καρνό, ο Φοσέ, ο Καριέ, ο Μπαρά και ο Ταλιέν, οι πιο αιμοβόροι από τους ιακωβίνους, ενορχήστρωσαν το πραξικόπημα και αργότερα καταλόγισαν τα εγκλήματά τους στον νικημένο εχθρό τους. Ο Ροβεσπιέρος στην τελευταία του ομιλία υπαινίχθηκε ότι γνωρίζει ονόματα μελών της κυβέρνησης και της εθνοσυνέλευσης που ήταν διεφθαρμένοι, αρνούμενος να αποκαλύψει ποιοι ήταν αυτοί. Αυτό ήταν και το μοιραίο του λάθος. Σε ένα αντιπροσωπευτικό σώμα, όσο δημοκρατικό ή επαναστατικό κι αν ήταν αυτό, η υπεροχή των διεφθαρμένων είναι συντριπτική. Οι πιο πολλοί θα νόμιζαν ότι ο Ροβεσπιέρος εννοούσε τους ίδιους. Γι’ αυτό και τον έβγαλαν από τη μέση. Δεν ήταν λοιπόν η τυραννική φύση του Ροβεσπιέρου, ούτε η καταφυγή του στην τρομοκρατία, ούτε το αίμα του Δαντόν που τον οδήγησε στην γκιλοτίνα. Ήταν η αδιάφθορη φύση του, οι νόμοι του μήνα Ventose, η επιθυμία του να επιβάλει την ισότητα των ανθρώπων και την αρετή ως πολιτική και θρησκευτική πρακτική. HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 67
Χρονολόγιο Του Δημήτρη Μαρούλη
1945 22 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ
1955
Αναπαραγωγή ανυπόγραφου ρεπορτάζ της εφημερίδας ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ, για τη 2η ημέρα της δίκης Μπουραντά: «Επαναληφθείσης χθες την πρωΐαν της δίκης του Νικ. Μπουραντά, διοικητού του μηχανοκινήτου τμήματος της Γενικής Ασφαλείας εκλήθη και εξητάσθη ο διευθυντής της αστυνομίας Αθηνών κ. Έβερτ. Ούτος κατέθεσεν ότι ο κατηγορούμενος δεν συνειργάσθη μετά των Γερμανών […] εμίσει τους Γερμανούς […] ουδέποτε υπήρξεν όργανον των κατακτητών […] δεν υπήρξεν γερμανόφιλος. Την σκηνοθεσίαν της κατηγορίας αυτής την αποδίδει εις τους κομμουνιστάς […] Δια το μπλόκο της Κοκκινιάς ο κ. Έβερτ κατέθεσεν ότι ο κατηγορούμενος μετέβη μεν κατόπιν διαταγής του υπουργού των Εσωτερικών, δεν έλαβεν όμως μέρος εις αυτό, διότι ότε έφθασεν εκεί είχον τερματισθή αι σκηναί […] Κατά την απογευματινήν συνεδρίασιν εξητάσθη ο μάρτυς Ε. Γλέζος, όστις, ως ισχυρίσθη, αφήρεσεν από την Ακρόπολιν την γερμανικήν σημαίαν. Ούτος κατέθεσεν ότι ότε συνελήφθη και ωδηγήθη εις την Ασφάλειαν του εζητήθη από τον κατηγορούμενον να αποκηρύξη το ΕΑΜ και επειδή ηρνήθη παρεπέμφθη εις το ελληνικόν στρατοδικείον από το οποίον κατεδικάσθη εις 8μηνον φυλάκισιν».
02 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
1967 30 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ
Πρωτοσέλιδο φωτορεπορτάζ της εφημερίδας ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, 4 ημέρες μετά την κήρυξη της Κύπρου –από τον βρετανό διοικητή της, στρατάρχη Χάρντινγκ– σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, λόγω του ενωτικού, απελευθερωτικού και αντιαποικιακού αγώνα της ΕΟΚΑ: «Μία χαρακτηριστική φωτογραφία από την Κύπρον, όπου ο Χάρντιγκ εγκατέστησε στυγνήν τρομοκρατίαν. Εις τας οδούς της Λευκωσίας οι Άγγλοι κομμάντος με προτεταμένα τα όπλα φρουρούν τας γωνίας των οδών, χωρίς και να δύνανται να εξουδετερώσουν τας πολλαπλασιαζομένας επιθέσεις της Ε.Ο.Κ.Α.».
68 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
Πληροφορίες για τον «ιπτάμενο τερματοφύλακα» από φωτορεπορτάζ στη 13η σελίδα της εφημερίδας ΕΜΠΡΟΣ: «Δεν πρόκειται για φωτογραφικό τρυκ ούτε για… άλτη του επί κοντώ. Είναι, πράγματι, ένας τερματοφύλακας που… πετάει κυριολεκτικά επάνω από την οριζοντία δοκό της εστίας του! Λέγεται Φρανκ Χάφφρεϋ, έχει ύψος 1 μ. 96 και υπερασπίζει την εστία της ομάδος του “Σαιντ Τζωρτζ’’ του Σίδνεϋ. Εις τον τελικό του πρωταθλήματος του Σίδνεϋ, η “Σαιντ Τζωρτζ” ενίκησε την “Απία” με 5-2 και ο Χάφφρεϋ, πανηγυρίζοντας την νίκη της ομάδας του, τινάχθηκε επάνω απ’ τα γκολπόστ».
24 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ
1972
Διαφήμιση στον βορειοελλαδίτικο Τύπο της κοσμικής πρεμιέρας τού τότε 47χρονου με σουξέ τον «Πενηντάρη» Γιώργου Ζαμπέτα, στο «Φιλίππειον» της Θεσσαλονίκης.
1982
Η «προσαρμογή» στο σχολείο είναι μια ιδιαίτερα σύνθετη και δύσκολη διαδικασία, η οποία αφορά σε μεγάλο βαθμό αυτούς που καλούνται να την υλοποιήσουν: τους εκπαιδευτικούς. Οι εκπαιδευτικοί είναι αυτοί που αναλαμβάνουν να καλύψουν τις σχολικές, γνωστικές και ψυχοπνευματικές ανάγκες των μαθητών τους. Αυτοί που έχουν την ευθύνη να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα μάθησης, Ιωάννης Σπαντιδάκηςάρθρο του ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ, Σε ανυπόγραφο που συνοδευόταν από γελοιογραφία του συμπεριφοράς, συναισθήματος, καθώς και τις άλλες δυσκολίες που Προβλήματα παραγωγής γραπτού λόγου συναντούν οι μαθητές στη σχολική τάξη. που επωμίζονται το απεργίας παιδιών σχολικής ηλικίας ΣΤΑΘΗ (Σταυρόπουλου), διαβάζαμε: «Να καταργηθεί τοΑυτοί δικαίωμα της βαρύτατο έργο της πρόληψης. Αυτοί τέλος που πρέπει να βοηθήστην ακτοπλοΐα, Φωτεινή Πολυχρόνη απαιτούν ωμά οι εφοπλιστές σουν τους μαθητές ναακτοπλοϊκών-επιβατικών αντεπεξέλθουν στις ομολογουμένως σύνθετες σκαφών. Από τη δυσλεξία στις μαθησιακές δυσκολίες και σοβαρές προκλήσεις τουαρ. σύγχρονου σχολείου. Η απαίτησή τους αυτή αποκαλύπτεται από το με πρωτοκόλλου 1778 και ημεΤο παρόν βιβλίο επιχειρεί να καλύψει τις κύριες ανάγκες και δυσκορομηνία 5.10.82 έγγραφο που έστειλε υπ.οιΕμπορικής Ναυτιλίας λίες που στον αντιμετωπίζουν εκπαιδευτικοί στον τομέα της αντιμετώ- η Ένωση πισης και της πρόληψης των προβλημάτων προσαρμογής των παιΕλλήνων Πλοιοκτητών Ακτοπλοϊκών Επιβατικών Πλοίων. Στο έγγραφο αυτό, που διών στο σχολείο. Στη συγγραφή του συμμετείχαν επιστήμονες με θεωρητική κατάρτιση και πολύχρονη“Εάν επαγγελματική έχει θέμα “Απεργίες ναυτικών”, οιμεγάλη εφοπλιστές τονίζουν: δενεμπειπροσφέρουν ρία, οι οποίοι, συνδυάζοντας τη θεωρία με την πράξη, δείχνουν στον σωστά τις υπηρεσίες τους (σ.σ. τα πλοία), λόγω συχνών απεργιών κατά τη διάρεκπαιδευτικό πώς να αντιλαμβάνεται και να εκτιμά ορθά τα προβλήματα των μαθητών του και, ως ένα βαθμό, με ποιον τρόπο μπορεί κεια της αιχμής της επιβατικής κινήσεως, μειώνεται η ανταγωνιστικότητά τους, να συνδράμει στην αντιμετώπισή τους. Τον καθοδηγούν επίσης να δημιουργήσει ένα σχολικόχώρες περιβάλλον με το οποίο θα αποτρέπει κατά συνθήκες εφόσον οι τουρίστες θα καταφεύγουν σε άλλες ομαλότερες το δυνατόν την εμφάνιση των προβλημάτων προσαρμογής των μαεξυπηρετήσεώς τους. […] Η διακοπή δρομολογίων των πλοίων απομονώνει τις θητών ή και θα συμβάλλει στην επίλυσή τους. εγχειρίδιο που απευθύνεται σε γονείς καικαι εκπαιδευτικούς, προ- ακόμα τη νησιωτικές περιοχές της χώρας καιΈναεπαπειλεί κινδύνους γι’ αυτή σφέροντάς τους τα εφόδια τα οποία έχουν ανάγκη προκειμένου να ζωή των κατοίκων’’. Τα “επιχειρήματα’’ όμως συνοδεύονται και με προτάσεις σταθούν με επιτυχία δίπλα στο παιδί ή στον έφηβο που αγωνίζεται να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις του σχολείου, και μάλιστα σε μια όπως “αποφυγή κηρύξεως απεργίας κατά τη περίοδο διάρκεια της αιχμής της θερινής δύσκολη αναπτυξιακά της ζωής του.
Προσαρμογή στο σχολείο
Σειρά: «Προβλήματα μάθησης και συμπεριφοράς στο σχολείο»
04 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
Προσαρμογή στο σχολείο
Πρόληψη και αντιμετώπιση δυσκολιών Επιστημονική επιμέλεια:
Μ. Ζαφειροπούλου & Α. Καλαντζή-Αζίζι
περιόδου, ως και κατά τη διάρκεια των εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα”».
Εκδόσεις Πεδίο Α.Ε. Συντ. Δαβάκη 10 & Μυλοποτάμου
03 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
1999
Στην ομιλία του κατά την έναρξη των εργασιών της 4ης Συνόδου της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ, ο πρωθυπουργός και πρόεδρος του κινήματος Κώστας Σημίτης τόνιζε, μεταξύ άλλων: «Σήμερα μπορούμε να πούμε στον ελληνικό λαό με λόγια απλά, χωρίς περιστροφές, ότι οι προσπάθειες και οι θυσίες του “πιάσανε τόπο”. […] Ξεκινά μια περίοδος ασφάλειας, σταθερότητας, ευημερίας και αλληλεγγύης. Η Ελλάδα περνάει, οριστικά και αμετάκλητα στις πιο αναπτυγμένες, τις πιο ασφαλείς, τις πιο ευημερούσες χώρες του πλανήτη. […] Το μέλλον των παιδιών μας διαγράφεται πολύ καλύτερο […] Εμείς είμαστε η εγγύηση, ότι για τις σημερινές γενιές υπάρχουν ακόμα καλύτερες ημέρες μπροστά μας. Εμείς είμαστε η εγγύηση ότι τα παιδιά μας θα έχουν ακόμα καλύτερες ευκαιρίες, ακόμα ασφαλέστερο και σταθερό μέλλον. Εμείς έχουμε θωρακίσει την οικονομία, την κοινωνία, τους θεσμούς μας».
11526, Αμπελόκηποι • Τηλ.: 210 3390204-5-6 • Fax: 210 3390209
Κεντρική διάθεση-βιβλιοπωλείο: Στοά του Βιβλίου, Πεσμαζόγλου 5 10564, Αθήνα • Τηλ.: 210 3229620 • Fax: 210 3390209
e-mail:
[email protected] HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 69 www.pediobooks.gr
Η Μα Διευθ Εξελικτική λογίας και Κ Τμήματος Π Παν
Η Ανασ Διευθύντρια Συμβουλευτ του Τμήματ Ψυχολογία
Ένας για 10 Από τον Νίκο Ανδριόπουλο
Ειρήνη Λουκάτου ΕΝΑ έργο πολυταξιδεμένο. Ξεκίνησε από ένα στούντιο διαμέρισμα στο Μπρίστολ, όπου η Ειρήνη Λουκάτου έκανε το μεταπτυχιακό της στις θεατρικές σπουδές, ολοκληρώθηκε στον 6ο όροφο μιας πολυκατοικίας στη Λευκωσία και ανέβηκε πριν από ένα μήνα σε off-broadway θέατρο της Αθήνας, στις «Ροές». Το ΕΝΑ είναι το πρώτο της θεατρικό έργο, μετά από σειρά σεναρίων για ταινίες μικρού μήκους, διηγήματα και ποιήματα.
1
Το έργο μιλάει για την απώλεια. Τι είναι το σημαντικότερο που έχουμε απολέσει σήμερα;
Το χαμόγελό μας και τη διάθεση να ονειρευτούμε. Αν παρατηρήσει κανείς τον κόσμο που περπατάει στον δρόμο, μοιάζει με φυλακισμένους που προαυλίζονται.
2
3 4
5
1984
Είδα φως.
6
1988
Μου χαμογέλασε πρώτη φορά η αδελφή ψυχή μου.
7
2004
8
Βρήκα τον συνοδοιπόρο μου.
2013
Ένα όνειρο πραγματοποιήθηκε.
Ο έρωτας στην Ελλάδα του σήμερα. Διέξοδος κινδύνου ή ουτοπία;
Ο έρωτας ήταν και θα είναι πάντα διέξοδος. Όπως και για την ηρωίδα του έργου, αποτελεί κινητήριο δύναμη και της δίνει λόγο να συνεχίσει να υφίσταται.
Ο ρόλος της τέχνης στην Ελλάδα της κρίσης;
Ο ρόλος της τέχνης είναι να ξυπνά συνειδήσεις. Να βοηθά να ανακαλυφθούν ταυτότητες. Άρα άκρως επαναστατικός. Εντούτοις στην Ελλάδα της κρίσης δεν έχει πραγματοποιηθεί μια συλλογική καλλιτεχνική προσπάθεια. Η τέχνη (εκτός από μεμονωμένες καλλιτεχνικές προσπάθειες) μοιάζει να ακολουθεί τα γεγονότα και όχι να δημιουργεί γεγονότα.
Με μία πρόταση βγάλε μας ένα σενάριο για την Ελλάδα.
Αίθουσα ελέγχου. Ένα μεγάλο κόκκινο κουμπί που γράφει ΔΙΑΓΡΑΦΗ. Ένα πράσινο γράφει ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΗΣΗ. Ένα αγοράκι και ένα κοριτσάκι. Το αγοράκι πατάει το κόκκινο κουμπί και αμέσως το κοριτσάκι το πράσινο.
Ποιος πολιτικός σού κάνει για πρωταγωνιστής και τι τέλος θα έχει;
Τώρα μου θύμησες ένα παλιό αμερικάνικο ανέκδοτο. «Τι είναι 1.000 πολιτικοί στον πάτο της θάλασσας; Μια καλή αρχή». Για πρωταγωνιστής δεν κάνει κανείς, αλλά όλοι μαζί θα ανέβαζαν μια θεσπέσια φαρσοκωμωδία.
Ποιο έργο ήθελες να ανεβάσεις στη Βουλή με υποχρεωτική παρακολούθηση για όλους;
Το κουρδιστό πορτοκάλι. Με αλλαγμένους ρόλους.
9
2012
Ένιωσα τι σημαίνει ευτυχία.
Η ηρωίδα του ΕΝΑ ασφυκτιά. Σημείο των καιρών;
Η ασφυξία μέσα σε μια σχέση, ό,τι είδους σχέση και να είναι αυτή, υπήρχε πάντα. Κι αυτό επειδή δεν μιλάμε. Σημείο των καιρών, όμως, είναι να πιστεύει αυτός που ασφυκτιά πως δεν υπάρχει τρόπος διαφυγής.
10
Αν ό,τι ζούμε είναι μια παράσταση, ποιος θα είναι ο τίτλος του έργου;
Τραγελαφικά κακόγουστον.
Το πρώτο πράγμα που θα άλλαζες στην τέχνη και στην Ελλάδα σήμερα;
Τον τρόπο που βλέπουμε όλοι τα πράγματα και τον ίδιο μας τον εαυτό. Έτσι, εκ των έσω, θα άλλαζε η τέχνη και η ίδια η χώρα.
Καλλιτέχνες συνδαιτυμόνες ή απέναντι από την εξουσία;
Αν, όπως είπα και πριν, ο ρόλος της τέχνης είναι άκρως επαναστατικός, αυτό συνεπάγεται ότι και οι εκφραστές της είναι εν δυνάμει επαναστάτες.
HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 71
Hot Doculture Από τους Κωνσταντίνο Καϊμάκη, Παναγιώτη Φρούντζο
Μικρή Αγγλία Σκηνοθεσία: Παντελής Βούλγαρης. Παίζουν: Πηνελόπη Τσιλίκα, Σοφία Κόκκαλη, Αννέζα Παπαδοπούλου, Ανδρέας Κωνσταντίνου, Μάξιμος Μουμούρης, Βασίλης Βασιλάκης
Τα μούτρα
Ένας έρωτας που δεν είναι μοιραίο να ανθίσει στην Άνδρο του Μεσοπολέμου. Μέσα από τα μάτια της λιγομίλητης κι ανέκφραστης Όρσας παρακολουθούμε την κλειστή κοινωνία ενός νησιού που αποκαλείται ειρωνικά «Μικρά Αγγλία». Οι σχέσεις εξουσίας, τα καταπιεστικά ήθη, αλλά και τα ανίκητα πάθη των μελών της οικογένειας της Όρσας, όπου ο έρωτας μοιάζει με κατάρα και η ζωή των ναυτικών με το ξόρκι της, είναι ζητήματα που θίγει με τον κοφτερό λόγο της η Ιωάννα Καρυστιάνη (το σενάριο είναι διασκευή του δικού της ομότιτλου βραβευμένου βιβλίου) και ο σκηνοθέτης Παντελής Βούλγαρης μαλακώνει με τη λυρική ματιά του. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι ο Βούλγαρης με την ταινία αυτή επισφραγίζει με τον καλύτερο τρόπο μια «νέα» καριέρα («Νύφες», «Ψυχή βαθιά»), όπου η ιστορική έρευνα ταυτίζεται με την αναζήτηση της ανθρώπινης ουσίας. Δυνατές όλες οι γυναικείες ερμηνείες –υποδεέστεροι πάντως οι αντρικοί ρόλοι– και μια άψογα κινηματογραφημένη Άνδρος, ενταγμένη ιδανικά στο κλίμα της εποχής, με τα 1,6 εκατομμύρια της παραγωγής να πιάνουν τόπο! (BOUNCERS) του John Godber. Μετάφραση-Διασκευή: Βασίλης Ρίσβας, Δήμητρα Σακαλή. Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης. Παίζουν: Φάνης Μουρατίδης, Σωκράτης Πατσίκας, Δημήτρης Μακαλιάς, Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος (Θέατρο Χώρα) Τέσσερις πορτιέρηδες μας συνο δεύουν στα ενδότερα ενός club όπου όλοι οι καλοί χωράνε: Τσαμπουκαλεμένα αγόρια, προκλητικά κορίτσια, ξελιγωμένοι μεσήλικες με το πούρο τους, «fifty-plus κούγκαρ με το αχόρταγο μάτι και τα τρία κολάν για να μη φαίνεται η χαλάρωση»... Οι 4 πρωταγωνιστές του Αρβανιτάκη υποδύονται 12 χαρακτήρες (αντρικούς και γυναικείους παρακαλώ, με τους δεύτερους να κλέβουν το περισσότερο γέλιο της πλατείας), ζωντανεύοντας έναν ολόκληρο μικρόκοσμο. Στο clubbing των «Μούτρων» αντικατοπτρίζεται ένα μεγάλο κομμάτι της νεοελληνικής (κωμικοτραγικής) πραγματικότητας. Άλλοτε με βιτριολικό χιούμορ –το πραγματικό καύσιμο αυτής της παράστασης– σε συνοδεία ραπ μουσικής κι άλλοτε με την πρόζα μιας ηθογραφικής κομεντί αλά Αλμοδοβάρ, τα «Μούτρα» αυτά, παρά την ελαφρότητά τους, έχουν τη φωτογένεια για να διαβούν τη δύσκολη πόρτα του θεατρόφιλου κοινού που δεν αρέσκεται σε ευκολίες και αναμασήματα.
72 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
ΑΠΟ ΤΙΣ 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
Peter Hook and the light Προσπερνώντας την τραγικότητα της ζωής του Ίαν Κέρτις, αν θελήσει κάποιος να ανιχνεύσει τα μουσικά στάνταρ που ανέδειξαν τους Joy Division και τους New Order σε εμβληματικές μπάντες της βρετανικής post-punk σκηνής των 80s, δεν γίνεται να μην σταθεί στον Peter Hook. O περίφημος μπασίστας των Joy Division επισκέφθηκε την Ελλάδα τον Νοέμβρη του 2010 με το νέο του συγκρότημα The Light, για να παίξουν το «Unknown Pleasures» των Joy Division σε δύο sold out συναυλίες σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη (στο Gagarin και στο Eightball Club αντίστοιχα). Το αποτέλεσμα, από τις περιγραφές όσων έζησαν live εκείνη την εμπειρία, λίγο-πολύ αγγίζει τα όρια του αστικού μουσικού μύθου. Τώρα ο Hook επιστρέφει ξανά στη χώρα μας και την τιμητική του έχει το αριστουργηματικό «Closer», που όρισε το Post Punk και το New Wave με συνθέσεις όπως τα «Isolation», «Twenty Four Hours», «Heart And Soul» κ.ά. Φυσικά το high light της βραδιάς δεν πρόκειται να είναι άλλο από το ανατριχιαστικό «Love Will Tear Us Apart», με τη συμμετοχή του κοινού να προβλέπεται πως θα μετατρέψει τον συναυλιακό χώρο σε... αρένα! 6 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΣΤΟ GAGARIN, 7 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΣΤΟ EIGHTBALL CLUB
12 χρόνια σκλάβος Δραματική του Στιβ Μακουίν, με τους Τσιγουέτελ Ετζίοφορ, Μάικλ Φασμπέντερ, Μπραντ Πιτ, Πολ Ντάνο, Πολ Τζαμάτι. Η ταινία, για την οποία ο Μπραντ Πιτ δήλωσε πως «...αν δεν συμμετάσχω ποτέ ξανά σε ταινία, αυτό ήταν το καλύτερο τέλος για μένα!», είναι το σκληρό, στα όρια του ωμού, χρονικό της αληθινής ιστορίας του Σόλομον Νόρθαπ. Ο αφροαμερικανός Νόρθαπ είναι ήδη φτασμένος μουσικός –βιρτουόζος του βιολιού– και ευκατάστατος οικογενειάρχης από τη Νέα Υόρκη, όταν στα 1841 απάγεται και πωλείται ως σκλάβος στη Λουιζιάνα. Χρειάστηκε να δουλέψει για περισσότερα από 12 χρόνια σε φυτείες, πριν καταφέρει να ελευθερωθεί και να γίνει γνωστή η ιστορία του. Το μελό στοιχείο ίσως να αποδυναμώνει τη στιβαρότητα ενός φιλμ που προβάλλεται ήδη ως το μεγάλο φαβορί των επερχόμενων Όσκαρ. Είναι όμως η προσωπική σφραγίδα του πρωτοποριακού σκηνοθέτη Στιβ Μακουίν («Shame», «Hunger»), που στην 3η του ταινία –και συνεργασία με τον Φασμπέντερ– δίνει διαστάσεις αυθεντικής τραγωδίας στην περιπέτεια του Νόρθαπ. Παράλληλα, μετατρέπει την προβλέψιμη οδό του βιογραφικού δράματος σε ιστορικό ανάγνωσμα –μια σύγκρουση γύρω από τους άδικους νόμους θεών και ανθρώπων σε ένα τοπίο εξαθλίωσης, αυτό της προεμφυλιακής Αμερικής του 1840– με υπαρξιακές αναζητήσεις και ανεξέλεγκτες κορυφώσεις. ΑΠΟ ΤΙΣ 12 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
Ριγολέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ 6-8, 10-11, 14-15 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
Ο εορτασμός για τα 200 χρόνια από τη γέννηση του Τζουζέπε Βέρντι ολοκληρώνεται για τη Λυρική Σκηνή με την αναβίωση της τολμηρής όπερας του ιταλού συνθέτη από τον Νίκο Πετρόπουλο σε μουσική διεύθυνση Λουκά Καρυτινού. Το έργο, με το οποίο ο Βέρντι άγγιξε τα όρια της καλλιτεχνικής ελευθερίας του, περιγράφει μια ιστορία έρωτα, εκδίκησης και θυσίας. Κεντρικός και τραγικός χαρακτήρας, ο αυλικός γελωτοποιός καμπούρης Ριγολέτο, που θέλει να εκδικηθεί τη χαμένη τιμή της κόρης του, Τζίλντα, την οποία αποπλάνησε ο έκλυτος δούκας της Μάντοβα.
Μύθοι του Αισώπου
ΣΤΕΓΗ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΩΝ, 4-8 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
Στο προχριστουγεννιάτικο κλίμα των ημερών χωράει σαφώς ο διαχρονικός Αίσωπος και οι περίφημοι μύθοι του. Το μουσικό παραμύθι για συμφωνική ορχήστρα, τραγουδιστές και θέατρο σκιών, που σκαρφίστηκε ο Δημήτρης Παπαδημητρίου σε στίχους και κείμενα του Γιώργου Κορδέλλα, είχε μεγάλη επιτυχία όταν πρωτοπαρουσιάστηκε, τον Μάρτιο, και τώρα βρίσκει το σωστό τάιμινγκ. Οι παραστάσεις χωρίζονται σε τρεις ζώνες (πρωινές, απογευματινές, βραδινές) για προφανείς (παιδικούς) λόγους. Μάλιστα, μετά τις πρωινές παραστάσεις οι δύο δημιουργοί θα μεταδώσουν στα παιδιά κάποια στοιχεία από το έργο τους.
Τις νύχτες μπαίνεις στα όνειρά μου PASSPORT, 13 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
Η Χιονάτη και οι επτά νάνοι Το Μπαλέτο της Εθνικής όπερας του Κιέβου επιστρέφει στη χώρα μας μετά τα επιτυχημένα «Σταχτοπούτα» και «Καρυοθραύστης», για να ανεβάσει στο θέατρο Παλλάς το γνωστό παραμύθι των αδελφών Γκριμ. «Η Χιονάτη και οι επτά νάνοι» είναι ένα έργο με χαρακτηριστικές εντάσεις και αφηγηματικές γραμμές στα όρια, που ενέπνευσε τον ρώσο χορογράφο Genrikh Mayorov στη δημιουργία ενός μπαλέτου που σφύζει από ευρηματικότητα και χάρη. Η ιστορία της μαγεμένης από την κακιά μητριά Χιονάτη, που βρίσκει τη λύτρωση στο φιλί του πρίγκιπα, όσο παρωχημένη κι αν ακούγεται σήμερα, διατηρεί ατόφια τη φαντασία του παραμυθιού. Κι αν δεν καταφέρει να συγκινήσει εσάς –κομματάκι δύσκολο λόγω της άρτιας τεχνικής επίδοσης και της μουσικής παρτιτούρας του Bogdan Pavlovsky από το λιμπρέτο των W. Borkovsky και St. Petrovksy–, να είστε βέβαιοι ότι θα κατακτήσει τα μικρότερα μέλη της οικογένειάς σας. ΘΕΑΤΡΟ ΠΑΛΛΑΣ, 5-8 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
Η Λίνα Νικολακοπούλου παρουσιάζει μια τρίωρη μουσική συνάντηση στο Passport, στην καρδιά του Πειραιά, με τέσσερις φωνές (Σοφία Παπάζογλου, Αργυρώ Καπαρού, Σταύρος Σιόλας, Απόστολος Ρίζος) να ζωντανεύουν τη μεγάλη διαδρομή του ελληνικού τραγουδιού, από το ρεμπέτικο έως τις μέρες μας.
6ο ετήσιο φεστιβάλ ελληνικού κινηματογράφου στο Λονδίνο ΙΔΡΥΜΑ ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ, 5-8 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
Το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά συνεργάζεται με το Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου του Λονδίνου και παρουσιάζει τις βραβευμένες ταινίες του φεστιβάλ για το 2013, από τις 5 έως τις 8 Δεκεμβρίου 2013. Το London Greek Film Festival ξεκίνησε σαν πείραμα, αλλά εξελίχθηκε σε θεσμό, κερδίζοντας χρόνο με τον χρόνο αναγνώριση και κύρος, αποτελώντας μια ξεχωριστή μορφή έκφρασης της ελληνικής κινηματογραφικής φωνής στο εξωτερικό.
HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 73
Βιβλιοπροτάσεις
Liza Marklund
«Έχουμε ανάγκη από μια ενήμερη δημοκρατική κοινωνία» Μ
H Liza Marklund ανήκει στην κατηγορία των συγγραφέων που δεν διστάζουν να ομολογήσουν πως «χάρη στο γράψιμο παραμένουν ψυχικά υγιείς». Η σουηδή δημιουργός των αστυνομικών best sellers μιλάει στο Hot Doc και εκμυστηρεύεται πως άρχισε να γράφει για να δραπετεύσει από τη σκοτεινή της πραγματικότητα, που έβριθε παιδικής μοναξιάς, για να «κάνει τα πάντα να μοιάζουν δυνατά». Από τη Δήμητρα Αθανασοπούλου
74 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
εγάλωσε σε ένα χωριό του σουηδικού βορρά κοντά στον Αρκτικό Κύκλο που βυθιζόταν για μήνες στο σκοτάδι. «Ήθελα να φύγω από τον βορρά, να φύγω από το δάσος, να ταξιδέψω. Και τελικά ταξίδεψα και εγώ και τα βιβλία μου», μας λέει. Είναι εξάλλου η μοναδική συγγραφέας που έχει βρεθεί στην πρώτη θέση των ευυπόληπτων και στις πέντε σκανδιναβικές χώρες, ενώ κατέχει κι ένα εντυπωσιακό ρεκόρ: Ήταν στο νούμερο ένα της λίστας των best sellers επί δεκαεπτά συνεχόμενες βδομάδες και πέρασε στη δεύτερη θέση από άλλο δικό της βιβλίο. Η Liza Marklund, πλέον πρέσβειρα καλής θέλησης της UNICEF και συνιδιοκτήτρια των εκδόσεων Piratförlaget, πριν γίνει συγγραφέας υπήρξε δημοσιογράφος. Όπως η ηρωίδα της, η Άνικα Μπένγτζον, που πρωταγωνιστεί στα διεθνούς απήχησης αστυνομικά της μυθιστορήματα, τα οποία έχουν πουλήσει μέχρι σήμερα 15 εκατομμύρια αντίτυπα σε 33 γλώσσες. Πόσα άλλα κοινά έχει άραγε με την ρεπόρτερ που πρωταγωνιστεί στα βιβλία της; «Δουλεύει, όπως εγώ, πάει για την ιστορία και δεν την σταματά τίποτα», τονίζει. Μόνο που η Λίζα δεν έχει το background της ηρωίδας της Άνικα, της αθεράπευτα εργασιομανούς γυναίκας , με το σκοτεινό παρελθόν και τις τάσεις αυτοκαταστροφής. «Εγώ δεν υπήρξα θύμα βίας, δεν έχω αλκοολική μητέρα, δεν έχω σκοτώσει το αγόρι μου», προσθέτει με ένα ζεστό πλην σαρδόνιο χαμόγελο της γυναίκας που έχει βρει τον Παράδεισό της – τίτλος και του ομώνυμου βιβλίου της. Προς έκπληξή μας, σε σχετική ερώτηση απαντά πως «δεν έχει βρει ακόμα τον παράδεισό της» . Μάλλον γιατί θέλει να συνεχίσει
να τον ψάχνει, έναν ιδεατό τόπο όπου «θα νιώθει σαν το σπίτι της». Προς το παρόν μοιράζει τη ζωή της ανάμεσα στον ισπανικό νότο –τη Μαρμπέγια– και στον ευρωπαϊκό βορρά, τη Στοκχόλμη. Αλλά αισθάνεται «παντού ξένη». Ταξιδεύει συχνά και νιώθει την ανάγκη να γράφει μόνο για κάποιον με τον οποίο να μπορεί να ταυτιστεί μαζί του, πρόσωπα με αδυναμίες αλλά και αλήθειες. Όσο για τη δική της εξήγηση για την επιτυχία των σκανδιναβικών αστυνομικών μυθιστορημάτων; «Τα σκανδιναβικά αστυνομικά μυθιστορήματα ίσως έχουν γίνει τόσο δημοφιλή εξαιτίας της ενδιαφέρουσας αντίθεσης ανάμεσα στην καθαρή σκανδιναβική κοινωνία και στο βρόμικο έγκλημα. Το έγκλημα είναι το βασικό συστατικό των μυθιστορημάτων και μεγαλύτερη βλασφημία και κατάχρηση εξουσίας. Από την άλλη, η δομή της σκανδιναβικής κοινωνίας είναι εξαιρετικά ορθή. Δεν μπορείς να βρεις αστυνομικά μυθιστορήματα σε δικτατορίες ή σε εξαιρετικά νέες δημοκρατίες. Χρειάζεται μια ενήμερη δημοκρατική κοινωνία για να ανθίσει αυτό το είδος λογοτεχνίας. Το διαπίστωσα σε ένα ταξίδι μου στην Κένυα. Δεν μπορούσαν να καταλάβουν καν τον λόγο ύπαρξης αυτού του είδους». Η Liza Marklund μιλά με περηφάνια για το σκανδιναβικό μοντέλο. «Δουλεύουμε περισσότερο από τις άλλες Ευρωπαίες, κάνουμε περισσότερα παιδιά, αλλά έχουμε και καλύτερο κοινωνικό κράτος. Το σκανδιναβικό μοντέλο λειτουργεί πολύ καλά για εμάς. Έχουν όλοι καλή περίθαλψη και εκπαίδευση. Δεν είμαστε τέλειοι. Έχουμε ρατσιστές στο κοινοβούλιο. Αυτό είναι δημοκρατία άλλωστε. Υπάρχουν όμως όρια στα ρατσιστικά σχόλια», καταλήγει.
Παρουσία
Lean Startup:
Συγγραφέας: Άρθουρ Μίλλερ Εκδότης: Καστανιώτης ISBN: 978-960-035-627-4 Σελ. 176 | Τιμή: 10,00 €
Λιτή επιχειρηματική εκκίνηση Συγγραφείς: Έρικ Ρις Εκδότης: Λιβάνης ISBN: 978-960-142-746-1 Σελ. 379 | Τιμή: 13,50 €
Έξι από τα ελάχιστα πλην εξαιρετικά διηγήματα του σπουδαίου αμερικανού θεατρικού συγγραφέα. Από το Μπουλντόγκ, το οποίο αναφέρεται στα σεξουαλικά σκιρτήματα ενός έφηβου, μέχρι το Αποστακτήριο Τερεβινθίνης, όπου επικρατεί η διερώτηση για την επιρροή της πολιτικής στη ζωή μας, ο αντισυμβατικός Άρθουρ Μίλερ οικοδομεί χαρακτήρες ζωντανούς, που φέρνουν στο προσκήνιο τις ανοιχτές πληγές της Αμερικής. Η συλλογή Παρουσία, η οποία εκδόθηκε μετά θάνατον, περιλαμβάνει το ύστατο χαίρε του μαχητικού διανοούμενου, ανέκδοτα διηγήματα τα οποία θεωρούνται η αρτιότερη συνεισφορά του στον πεζό λόγο.
Παράδεισος
Συγγραφέας: Liza Marklund Εκδότης: Μεταίχμιο ISBN: 978-960-566-201-1 Σελ. 552 | Τιμή: 17,70 €
Ιστορία και φιλοσοφία της κυνηγετικής εξουσίας Συγγραφέας: Gregoire Chamayou Εκδότης: Αλλότροπο ISBN: 978-960-967-403-4 Σελ. 232 | Τιμή: 15,00 €
«Πώς οι σημερινοί επιχειρηματίες χρησιμοποιούν καινοτομίες για τη δημιουργία επιτυχημένων επιχειρήσεων». Αυτή είναι η πρόκληση στην οποία επιχειρεί να απαντήσει ο Έρικ Ρις, επιχειρηματίας και δημιουργός του δημοφιλούς ιστολογίου Startup Lessons Learned. «Είναι ώρα να κοιτάξουμε πέρα από τις προκαταλήψεις. Η επιχειρηματικότητα είναι κάτι σαν μάνατζμεντ», υποστηρίζει θέτοντας την επιχειρηματική δραστηριότητα και την καινοτομία σε αυστηρό βηματισμό. «Η επιτυχία δεν είναι αναπόφευκτη, εάν απλώς και μόνο υπάρχουν τα σωστά εργαλεία».
H ρεπόρτερ Άνικα Μπένγτζον λαμβάνει μια ανώνυμη πληροφορία για τον φόνο δύο αντρών σ’ ένα μεγάλο λιμάνι της Στοκχόλμης, υπογράφει το σχετικό ρεπορτάζ. Μετά τη δημοσίευσή του, δέχεται ένα τηλεφώνημα για βοήθεια από μια γυναίκα.Το ίδρυμα «Παράδεισος», το οποίο παρέχει τη δυνατότητα σε όσους έχουν δεχτεί απειλές κατά της ζωής τους να βρουν ένα σίγουρο καταφύγιο, είναι η πρόταση της Άνικα. Μόνο που τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται. Ούτε καν ο Παράδεισος.
Ανθρωποκυνηγητό:
Το Ανθρωποκυνηγητό, μια υποδειγματική μη συμβατική προσέγγιση ενός μη συμβατικού θέματος, πραγματεύεται την καταδίωξη ανθρώπων, από την αρχαία Ελλάδα και την έννοια του φύσει δούλου που διαμόρφωσε ο Αριστοτέλης, το κυνήγι των αιρετικών στον Μεσαίωνα, των ιθαγενών του Νέου Κόσμου, των έγχρωμων, των φυγάδων σκλάβων, των εβραίων, των φτωχών, των ξένων εργατών, το λιντσάρισμα των εγκληματιών, μέχρι και την καταδίωξη των παράνομων μεταναστών στην εποχή μας. Ο Gregoire Chamayou προσεγγίζει ζητήματα εξουσίας και κυριαρχίας, ενσωματώνοντας παράλληλα στη μελέτη του ιστορικά γεγονότα και φιλοσοφικό στοχασμό.
Η Γέννηση του Χρηματιστηρίου
Ίντριγκες και πάθη στο Άμστερνταμ του 17ου αιώνα
Συγγραφέας: Lodewijk Petram Εκδότης: Αιώρα ISBN: 978-960-787-299-9 Σελ. 317 | Τιμή: 17,90€
Ο Χρυσός Αιώνας της Ολλανδίας τοποθετείται χρονικά στον 17ο αιώνα. Τότε που το Άμστερνταμ έσφυζε από οικονομική και εμπορική δραστηριότητα και η θρυλική Εταιρεία των Ανατολικών Ινδιών (VOC) συγκέντρωνε το αρχικό της κεφάλαιο, για πρώτη φορά στην Ιστορία, με δημόσια εγγραφή. Ο συγγραφέας ακολουθεί τα ίχνη χρηματιστών και καιροσκόπων με αποτέλεσμα να διηγείται πραγματικές ιστορίες απληστίας, πάθους, τζόγου και χειραγώγησης. Βασικό συμπέρασμα των «ολλανδικών Ιντρίγκων κα Παθών του 17ου αιώνα»: Τα περισσότερα χαρακτηριστικά της σημερινής χρηματιστηριακής αγοράς υπήρχαν ήδη από τότε, περισσότερο από τρεις αιώνες πριν.
HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 75
ΑΠΟΤΥΠΟΜΑΤΑ Της Ματίνας Παπαχριστούδη
Πουλάνε ακριβά τον εξευτελισμό τους τα ΜΜΕ... Χ
ρειάστηκαν περί τους έξι μήνες για να πατσίσουν media και τρόικα, Μέσα και εκδότες με τα λευκά κολάρα των διεθνών οικονομικών συμφερόντων. Όταν το αίτημα τέθηκε, να κουρευτούν οι δανειακές υποχρεώσεις των μεγάλων, κυρίαρχων ΜΜΕ της χώρας, οι περισσότεροι έβαζαν στοίχημα πως αυτό θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να το πετύχουν. Λίγο πριν εκπνεύσει το 2013 και αφού οι ιδιοκτήτες των media έκαναν ό,τι ήταν δυνατόν και ακόμη περισσότερα – στα όρια του πλήρους εξευτελισμού τους δηλαδή ως μέσα ενημέρωσης προς όφελος των συμφερόντων των δανειστών–, η πολυπόθητη συμφωνία φαίνεται να επιτυγχάνεται. Τα στελέχη της τρόικα συναινούν στο αίτημα των τραπεζών, οι οποίες προώθησαν και υποστηρίζουν το αίτημα των μιντιαρχών. Να κουρευτούν τα δάνειά τους για να μπορέσουν και πάλι να δανειοδοτηθούν. Αυτή τη φορά, λέει, θα υπάρχουν σαφείς όροι. Η τήρηση των σκληρών μνημονίων στα media, μαζικές απολύσεις που ούτως ή άλλως τις κάνουν και με το παραπάνω, η αποδοχή τοποτηρητή από την πλευρά των τραπεζών στις εταιρίες ΜΜΕ και η συμμετοχή των ιδιοκτητών στις απαραίτητες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου (χωρίς δηλαδή να ξαναπάρουν δάνειο για αυτές). Η πληροφορία ότι επίκειται κούρεμα των δανειακών υποχρεώσεων των ομίλων ΜΜΕ, τα χρέη των οποίων ξεπερνάνε το ένα δισεκατομμύριο ευρώ χωρίς σε αυτά να λογαριάζονται τα «εξαφανισμένα» όσων έχουν φουντάρει τις επιχειρήσεις τους και έσωσαν προς ίδιον όφελος τα τιμαλφή, δεν θα ανακοινωθεί δημόσια. Προφανώς. Δεν μπορούμε να φανταστούμε τους performers της τηλεόρασης να επιδίδονται σε μοναδικές ζογκλερικές πιρουέτες για να πείσουν το κοινό τους πως πρέπει οι τράπεζες να πάρουν τα σπίτια των δανειοληπτών επειδή δεν πληρώνουν τη δόση τους, όταν τα δάνεια των αφεντικών τους στα ΜΜΕ θα έχουν κουρευτεί για το καλό της προπαγάνδας. Η διαδικασία προς την επίτευξη αυτής της ακριβής συμφωνίας με την τρόικα δεν ήταν εύκολη. Τα media-κά διαπλεκόμενα χρειάστηκε να ξεπουλήσουν, εκτός από την αξιοπιστία και εγκυρότητα των Μέσων τους, εκτός από τις ανθρωποθυσίες, ορισμένα από τα δικά τους συμφέροντα. Να παραχωρήσουν προμήθειες σε ξένα οικονομικά συμφέροντα, να δώσουν ένα κομμάτι της δικής τους πίτας.
76 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013
Μετά την ΕΡΤ, τα δημοτικά ΜΜΕ
Σίγουρα δεν μιλάμε για τεράστιο αριθμό ζωών που πρέπει να θυσιαστούν στον βωμό της διαθεσιμότητας. Και ορισμένες όμως εκατοντάδες εργαζομένων που συνεχίζουν να έχουν θέση εργασίας στους δημοτικούς ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς φτάνουν στους δήμιους του κοινωνικού δημόσιου κράτους. Στις αρχές του νέου χρόνου, όπως μας λένε, φτάνει η ώρα να ενταχθούν στις λίστες απολύσεων τα δημοτικά ραδιόφωνα. Αν δεν έχουν ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, που δεν θα έχουν βέβαια, βάζουν λουκέτο με συνοπτικές διαδικασίες.
Ούτε τα προσχήματα...
...δεν κρατάνε εκεί στη ΔΤ και το υπουργείο Καψή. Τα κριτήρια στις περίφημες προσλήψεις συμβασιούχων 2 μηνών που έγιναν συμβασιούχοι δέκα μηνών, καταργώντας τον νόμο Ραγκούση, κατάντησαν κουρέλι. Σύζυγοι προσλήφθηκαν αμφότεροι στη ΔΤ, ένας παρουσιαστής, η σύζυγος ρεπόρτερ, ο πρώην διευθυντής της Ραδιοτηλεόρασης επειδή είχε μετακομίσει στις Βρυξέλλες πριν το λουκέτο της ΕΡΤ προσλήφθηκε ως ανταποκριτής. Και επειδή δεν θα τα κατάφερνε (!) μόνος του, προσλήφθηκε και δεύτερος ανταποκριτής. Η ΔΤ προσέλαβε ανταποκρίτρια στη Νέα Υόρκη και όχι στην Ουάσιγκτον, την έδρα της κυβέρνησης, επειδή η εκλεκτή ζει εδώ και χρόνια εκεί.
Το Mega ως λάφυρο;
Η είδηση της παραίτησης του Ηλία Τσίγκα, διευθύνοντος συμβούλου του Mega και ενός από τα μακροβιότερα στελέχη στον χώρο της ιδιωτικής τηλεόρασης, αποτυπώνει με τον καλύτερο τρόπο την κρίση που βιώνει το κανάλι των ισχυρών εκδοτικών συμφερόντων. Παρά τα όσα γράφονται, θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο να αφεθεί το κανάλι στην τύχη του. Η άρνηση των μεγαλομετόχων του Γ. Μπόμπολα, Στ. Ψυχάρη και ομίλου Βαρδινογιάννη να στηρίξουν με νέα αύξηση μετοχικού κεφαλαίου το Mega φαίνεται πως έχει περισσότερη σχέση με τα εσωτερικά παιχνίδια μεταξύ των εκδοτικών ομίλων. Ειδικά αν αληθεύει η πληροφορία ότι η Σταύρος Ψυχάρης εκδήλωσε την πρόθεση να εξαγοράσει το μερίδιο του ομίλου Βαρδινογιάννη στο Mega!
Τζόγος στα ΜΜΕ
Ενδιαφέρον να αναλάβει την έκδοση του Επενδυτή, όταν ο Δημήτρης Μπενέκος θα πάρει το διαζύγιο με τον Αλέξη Σκαναβή του Ελεύθερου Τύπου, λέγεται πως δείχνει ο Απόστολος Τσιπίδης της Cosmos Club. Όπου Cosmos club είναι το νέο επενδυτικό σχήμα που θέλει να εγκαταστήσει 5.000 ίντερνετ cafe στην επικράτεια και να τζογάρει με το on line στοίχημα. Στα σχέδια της εταιρίας, που θα ανακοινωθούν στις 15 Δεκεμβρίου, φημολογείται πως θα είναι και η απόκτηση δορυφορικού τηλεοπτικού σταθμού! Η συμμετοχή του στον Επενδυτή ειπώθηκε σχεδόν επίσημα στην εφημερίδα ως λύση για το οικονομικό πρόβλημα της έκδοσης.
HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • 77
80 • HOTDOC. • 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013