^∏ ıÂÔÏÔÁ›· ÙÔÜ ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ÏfiÁÔ˘ ηd ì ÛËÌ·Û›· Ù˘ ÁÈa ÙÔf˜ ıÂÔÏÔÁÈÎÔf˜ ηd ‰È·ıÚËÛÎÂÈ·ÎÔf˜ ‰È·ÏfiÁÔ˘˜ °∂øƒ°π√À ª∞ƒ∆∑∂§√À*
∂åÛ·ÁˆÁc ^√ÚÈṲ̂ÓÔÈ ÈÛÙÂ‡Ô˘Ó ¬ÙÈ ï ΛӉ˘ÓÔ˜ Ôf âÏÏԯ‡ÂÈ ÁÈa ÙcÓ \√ÚıÔ‰ÔÍ›· ÏfiÁˇˆ Ùɘ Û˘ÌÌÂÙԯɘ Ù˘ ÛÙÔf˜ ‰È·¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔf˜ ηd ‰È·ıÚËÛÎÂÈ·ÎÔf˜ ‰È·ÏfiÁÔ˘˜ ÂrÓ·È ÂúÙÂ ï ‰ÔÁÌ·ÙÈÎe˜ ÌÈÓÈÌ·ÏÈÛÌe˜ ηd ÚÂÏ·ÙÈ‚ÈÛÌe˜ ÂúÙ ï ïÌÔÏÔÁÈ·Îe˜ ηd ıÚËÛÎÂÈ·Îe˜ Û˘ÁÎÚËÙÈÛÌfi˜. °È\ ·éÙe ì χÛË Ôf ÚÔÙ›ÓÔ˘Ó ÁÈa ÙcÓ àÔÊ˘Ác ·éÙÔÜ ÙÔÜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘ ÂrÓ·È ì ôÚÓËÛË Ùɘ Û˘ÌÌÂÙԯɘ Ùɘ \√ÚıÔ‰ÔÍ›·˜ Û\ ·éÙÔf˜ ÙÔf˜ ‰È·ÏfiÁÔ˘˜. ª›· Ù¤ÙÔÈ· ¬Ìˆ˜ ÚfiÙ·ÛË ÂrÓ·È ÙÂÏ›ˆ˜ à·Ú¿‰ÂÎÙË àe Ï¢ÚĘ çÚıÔ‰fiÍÔ˘, ù¯È ÌfiÓÔ ÁÈ·Ùd åÛÔ‰˘Ó·ÌÂÖ Ìb ôÚÓËÛË Ùɘ ʇÛ˘ ηd Ùɘ ÛˆÙËÚÈÒ‰Ô˘˜ àÔÛÙÔÏɘ Ùɘ \√ÚıÔ‰ÔÍ›·˜ ̤۷ ÛÙeÓ ÎfiÛÌÔ, àÏÏa ηd ÁÈ·Ùd ‰bÓ ÂrÓ·È Î·ıfiÏÔ˘ Û‡ÌʈÓË Ìb ÙcÓ çÚıfi‰ÔÍË ·ÙÂÚÈÎc Ú·ÎÙÈÎc ηd ·Ú¿‰ÔÛË. ∆e ıÂÔÏÔÁÈÎe ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· Ôf ÌĘ ÚÔÛʤÚÂÈ âÓ ÚÔÎÂÈÌ¤Óˇˆ ï ÊÈÏfiÛÔÊÔ˜ ηd Ì¿ÚÙ˘˜ \πÔ˘ÛÙÖÓÔ˜ Ìb ‚¿ÛË ÙcÓ öÓÓÔÈ· ÙÔÜ «ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ÏfiÁÔ˘», àÏÏa ηd ì âÎÏÂÎÙÈÎc ÛÙ¿ÛË ÙÔÜ ª. µ·ÛÈÏ›Ԣ ηd ôÏÏˆÓ ¶·Ù¤ÚˆÓ öÓ·ÓÙÈ Ùɘ ëÏÏËÓÈÎɘ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜, Ôf ÔéÛÈ·ÛÙÈÎa Û˘Ó¯›˙Ô˘Ó ÙcÓ Ú·ÎÙÈÎc ‰È¿ÛÙ·ÛË Ùɘ ıÂÔÏÔÁ›·˜ ÙÔÜ \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘ ÁÈa ÙfiÓ «ÛÂÚÌ·ÙÈÎe ÏfiÁÔ», ‰›ÓÔ˘Ó, ÓÔÌ›˙Ô˘ÌÂ, Ï‹Úˆ˜ îηÓÔÔÈËÙÈÎc χÛË ÛÙe àÓˆÙ¤Úˆ Úfi‚ÏËÌ·. h∞˜ ‰ÔÜÌ ¬Ìˆ˜ ηÙ\ àÚ¯cÓ ÔÈ¿ ÂrÓ·È ì öÓÓÔÈ· ÙÔÜ «ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ÏfiÁÔ˘» ÛÙc ıÂÔÏÔÁ›· ÙÔÜ \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘, ÁÈa Óa ηٷÓÔ‹ÛÔ˘Ì ÛÙc Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ùc ÛËÌ·Û›· Ù˘ ÁÈa ÙÔf˜ ‰È·¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔf˜ ηd ‰È·ıÚËÛÎÂÈ·ÎÔf˜ ‰È·ÏfiÁÔ˘˜.
* ^√ °ÂÒÚÁÈÔ˜ ª·ÚÙ˙¤ÏÔ˜ ÂrÓ·È ∫·ıËÁËÙc˜ Ùɘ £ÂÔÏÔÁÈÎɘ ™¯ÔÏɘ ∞.¶.£. 69
£∂√§√°π∞ 2/2013
°ÂˆÚÁ›Ô˘ ª·ÚÙ˙¤ÏÔ˘
·. ^∏ öÓÓÔÈ· ÙÔÜ «ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ÏfiÁÔ˘» ÛÙc ıÂÔÏÔÁ›· ÙÔÜ ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘ ηd Ì¿ÚÙ˘Ú· \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘ ∂rÓ·È ÁÂÁÔÓe˜ àÓ·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙÔ ¬ÙÈ ï \πÔ˘ÛÙÖÓÔ˜ ·Ú¤Ï·‚ ÙcÓ öÓÓÔÈ· ÙÔÜ «ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ÏfiÁÔ˘» àe Ùe ÏÂÍÈÏfiÁÈÔ Ùɘ ÛÙˆÈÎɘ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜1. \∂ÓÙÔ‡ÙÔȘ Ùe ÂÚȯfiÌÂÓÔ, Ìb Ùe ïÔÖÔ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËΠì öÓÓÔÈ· ·éÙc ÛÙc ıÂÔÏÔÁ›· ÙÔ˘, ‰bÓ ö¯ÂÈ Î·ÌÈa ÔéÛÈ·ÛÙÈÎc Û¯¤ÛË Ìb ÙeÓ ÛÙˆÈÎÈÛÌfi. ∫·Ùa Ùc ÛÙˆÈÎc ÊÈÏÔÛÔÊ›· ï «ÛÂÚÌ·ÙÈÎe˜ ÏfiÁÔ˜» ÓÔÂÖÙ·È ÂúÙ ó˜ ï ·ÁÎfiÛÌÈÔ˜ ηd ηıÔÏÈÎe˜ ıÂÖÔ˜ ÏfiÁÔ˜, ï ïÔÖÔ˜ âÓ˘¿Ú¯ÂÈ ó˜ ˘ÚÔÂȉb˜ ÓÂÜÌ· ̤۷ ÛÙcÓ ≈ÏË, Û˘ÓÈÛÙÒÓÙ·˜ ÙcÓ âÓ‰ÔÎfiÛÌÈ· ÏÔÁÈÎc àÚ¯c ηd ‰‡Ó·ÌË ÙÔÜ ÎfiÛÌÔ˘, Ôf ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂÖ, ‰È·ÂÚÓÄ Î·d Û˘Ó¤¯ÂÈ ÓÔÌÔÙÂÏÂÈ·Îa ¬Ï· Ùa âd ̤ÚÔ˘˜ ùÓÙ·2, ÂúÙ ó˜ ï âd ̤ÚÔ˘˜ ÏfiÁÔ˜, ï ïÔÖÔ˜ âÓ˘¿Ú¯ÂÈ Û\ ¬Ï· Ùa ηı¤Î·ÛÙ· ùÓÙ· Ôf ó˜ ̤ÚË ÙÔÜ ÎfiÛÌÔ˘ ÂÚÈÎÏÂ›Ô˘Ó Ì¤Û· ÙÔ˘˜ ≤Ó· àÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ô ÎÔÌÌ¿ÙÈ ÙÔÜ ·ÁÎfiÛÌÈÔ˘ ηd ηıÔÏÈÎÔÜ ÏfiÁÔ˘3. ªb ÙcÓ öÓÓÔÈ· ·éÙc ¬ÏÔÈ Ôî ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔd ÏfiÁÔÈ Ôf âÓ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÛÙa âd ̤ÚÔ˘˜ ùÓÙ· âÌÂÚȤ¯ÔÓÙ·È ÛÙeÓ ·ÁÎfiÛÌÈÔ Î·d ηıÔÏÈÎe ıÂÖÔ ÏfiÁÔ Î·d àÔÙÂÏÔÜÓ àÔÛ·ÛÌ·ÙÈÎb˜ âÎÊ¿ÓÛÂȘ ÙÔ˘4. \π‰È·›ÙÂÚ· ÛÙeÓ ôÓıÚˆÔ ï ÛÂÚÌ·ÙÈÎe˜ ÏfiÁÔ˜, Ôf ó˜ ̤ÚÔ˜ ÙÔÜ Î·ıÔÏÈÎÔÜ Î·d ·ÁÎfiÛÌÈÔ˘ ÏfiÁÔ˘ ‰È·ÂÚÓÄ Î·d Û˘Ó¤¯ÂÈ Ùe ÛáÌ· ÙÔ˘, ‰bÓ ÂrÓ·È ôÏÏÔ˜ ηÙa Ùc ÛÙˆÈÎc àÓÙ›ÏË„Ë àe ÙcÓ ú‰È· ÙcÓ „˘¯‹ ÙÔ˘. ò∂ÙÛÈ ï ôÓıÚˆÔ˜ àÂÈÎÔÓ›˙ÂÈ ÔéÛÈ·ÛÙÈÎa ïÏfiÎÏËÚÔ ÙeÓ ÎfiÛÌÔ, àÔÙÂÏÒÓÙ·˜ ≤Ó· ÌÈÎÚfiÎÔÛÌÔ, âÊfiÛÔÓ ¬ÏÔ˜ ï ÎfiÛÌÔ˜ ÓÔÂÖÙ·È ó˜ ÛáÌ· Ôf âÌ„˘¯ÒÓÂÙ·È Î·d Û˘Ó¤¯ÂÙ·È àe ÙeÓ Î·ıÔÏÈÎe ηd ·ÁÎfiÛÌÈÔ ÏfiÁÔ5. \∂Ó ÚÔÎÂÈÌ¤Óˇˆ ì öÓÓÔÈ· ÙÔÜ ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ÏfiÁÔ˘ Ùɘ ™ÙÔĘ, å‰È·›ÙÂÚ· Ì¿ÏÈÛÙ· Ûb ηı·Úa àÓıÚˆÔÏÔÁÈÎe â›Â‰Ô, ÂrÓ·È, ¬ˆ˜ àÓÙÈÏ·Ì‚·ÓfiÌ·ÛÙÂ, ôÚÚËÎÙ· Û˘Ó‰Â‰Â̤ÓË Ìb ≤Ó·Ó å‰È¿˙ÔÓÙ· ·ÓıÂ˚ÛÌe Ôf ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÈ ÁÂÓÈÎfiÙÂÚ· ïÏfiÎÏËÚË Ùc ÛÙˆÈÎc ÊÈÏÔÛÔÊ›·.
1. µÏ. £∂√¢øƒ√À ∞., ^∏ ıÂÔÏÔÁ›· ÙÔÜ \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘, ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘ ηd Ì¿ÚÙ˘ÚÔ˜, ηd ·î Û¯¤ÛÂȘ ·éÙɘ Úe˜ ÙcÓ ëÏÏËÓÈÎcÓ ÊÈÏÔÛÔÊ›·Ó, \∞ıÉÓ·È 1960, Û. 98. 2. µÏ. ¢π√°∂¡√À™ §∞∂ƒ∆π√À, µ›ÔÈ ÊÈÏÔÛfiʈÓ, VII, 136. µÏ. ηd £∂√¢øƒ√À ∞., ¬. ·Ú., Û. 100Ø HIRSCHBERGER J., Geschichte der Philosophie, I. Teil (Altertum und Mittelalter), Verlag Herder, Basel - Freiburg - Wien 91974, Û. 254 ëÍ.Ø RÖD W., Der Weg der Philosophie von den Anfängen bis ins 20. Jahrhundert, Bd. I (Altertum, Mittelalter, Renaissance), Verlag C. H. Beck, München 1994, Û. 206 ëÍ. ^ Li3. µÏ. BRÉHIER E., Histoire de la Philosophie, tome 1 (L’Antiquité et le Moyen ∞ge), brairie F. Alcan, Paris 1928, Û. 215. 4. µÏ. HIRSCHBERGER J., ¬. ·Ú., Û. 255. 5. µÏ. RÖD W., ¬. ·Ú., Û. 207. 70
∏ £∂√§√°π∞ ∆√À ™¶∂ƒª∞∆π∫√À §√°√À
\∞ÓÙ›ıÂÙ· ηÙa ÙeÓ \πÔ˘ÛÙÖÓÔ ï «ÛÂÚÌ·ÙÈÎe˜ ÏfiÁÔ˜» ‰bÓ Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È Ìb ÙeÓ ·ÁÎfiÛÌÈÔ Î·d ηıÔÏÈÎe ÏfiÁÔ j ÙeÓ ·ÓıÂ˚ÛÌe Ùɘ ÛÙˆÈÎɘ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜, àÏÏa Ìb ÙeÓ §fiÁÔ ÙÔÜ £ÂÔÜ, ÁÈa ÙeÓ ïÔÖÔ Á›ÓÂÙ·È ÏfiÁÔ˜ ÛÙeÓ ÚfiÏÔÁÔ ÙÔÜ ∫·Ùa \πˆ¿ÓÓËÓ ∂é·ÁÁÂÏ›Ô˘6. ò∂ÙÛÈ ï «ÛÂÚÌ·ÙÈÎe˜ ÏfiÁÔ˜» ÂrÓ·È ÁÈ\ ·éÙeÓ ì öÌÊ˘ÙË ‰‡Ó·ÌË ÙÔÜ §fiÁÔ˘ ÙÔÜ £ÂÔÜ Ôf âÓ˘¿Ú¯ÂÈ Î·d âÓÂÚÁÂÖ Ûb οı ôÓıÚˆÔ àÓÂÍ·ÈÚ¤Ùˆ˜, Ìb ÙcÓ ïÔ›· ï §fiÁÔ˜ ʈٛ˙ÂÈ Ùc Û˘Ó›‰ËÛË Î·d Ùc ‰È¿ÓÔÈ· ÙÔÜ àÓıÚÒÔ˘ ηd ÙeÓ Î·ıÔ‰ËÁÂÖ ÛÙc ÌÂÚÈÎc àÓ‡ÚÂÛË Ùɘ àÏ‹ıÂÈ·˜7. \∂Ó ÚÔÎÂÈÌ¤Óˇˆ ‰ËÏ. ì ‚¿ÛË, ¿Óˆ ÛÙcÓ ïÔ›· ï \πÔ˘ÛÙÖÓÔ˜ àÓ·Ù‡ÛÛÂÈ Ùc ‰È‰·Ûηϛ· ÙÔ˘ ÁÈa ÙeÓ ÛÂÚÌ·ÙÈÎe ÏfiÁÔ ‰bÓ ÂrÓ·È ÛÙˆÈÎc àÏÏa ¤Ú· ÁÈa ¤Ú· ‚È‚ÏÈ΋, Û¯ÂÙÈ˙fiÌÂÓË Ìb ÙcÓ åˆ¿ÓÓÂÈ· ÂÚd §fiÁÔ˘ ‰È‰·Ûηϛ·. ^∞Ïᘠ‰È·Ù˘ÒÓÂÈ Ìb ÛÙˆÈÎc ïÚÔÏÔÁ›· ÙcÓ åˆ¿ÓÓÂÈ· àÓÙ›ÏË„Ë, Û‡Ìʈӷ Ìb ÙcÓ ïÔ›· ì ʈÙÈÛÙÈÎc âÓ¤ÚÁÂÈ· ÙÔÜ §fiÁÔ˘ ÛÙeÓ ÎfiÛÌÔ ‰bÓ ÂÚÈÔÚ›˙ÂÙ·È àÔÎÏÂÈÛÙÈÎa ηd ÌfiÓÔ ÛÙÔf˜ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜, àÏÏa âÂÎÙ›ÓÂÙ·È Ûb ¬ÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ àÓıÚÒÔ˘˜, âÊfiÛÔÓ ï §fiÁÔ˜ ηÙa ÙeÓ \πˆ¿ÓÓË ó˜ «Ùe ÊᘠÙe àÏËıÈÓfiÓ... ʈٛ˙ÂÈ ¿ÓÙ· ôÓıÚˆÔÓ âÚ¯fiÌÂÓÔÓ Âå˜ ÙeÓ ÎfiÛÌÔÓ» (\πˆ. 1, 9) ηd ù¯È ‚¤‚·È· ÌfiÓÔ ÙÔf˜ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜8. ªb ‚¿ÛË Ùa ‰Â‰Ô̤ӷ ·éÙa ï \πÔ˘ÛÙÖÓÔ˜ ñÔÛÙËÚ›˙ÂÈ ÙcÓ ôÔ„Ë ¬ÙÈ ¬Ï˜ Ôî àÏ‹ıÂȘ, ÛÙd˜ ïÔÖ˜ ï‰ËÁ‹ıËΠì ÚÔ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎc àÓıÚˆfiÙËÙ· ÂrÓ·È ÔéÛÈ·ÛÙÈÎa ÚÔ˚fiÓÙ· Ùɘ ʈÙÈÛÙÈÎɘ âÓ¤ÚÁÂÈ·˜ ηd ·ÚÔ˘Û›·˜ ÙÔÜ ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ı›Ԣ §fiÁÔ˘ Ôf âÓÂÚÁÂÖ à‰È¿ÎÚÈÙ· Û\ ¬ÏÔ˘˜ ÙÔf˜ àÓıÚÒÔ˘˜, âÊfiÛÔÓ ‚¤‚·È· ‰bÓ Û˘ÛÎÔÙ›˙ÂÙ·È àe Ùa ¿ıË Î·d Ùd˜ âÈı˘Ì›Â˜ ÙÔ˘˜9. «≠√Û· Á¿Ú», ÛËÌÂÈÒÓÂÈ, «Î·ÏᘠàÂd âÊı¤ÁÍ·ÓÙÔ Î·d ÂyÚÔÓ Ôî ÊÈÏÔÛÔÊ‹Û·ÓÙ˜ j ÓÔÌÔıÂÙ‹Û·ÓÙ˜, ηÙa ÏfiÁÔ˘ ̤ÚÔ˜ ‰È\ ÂñÚ¤Ûˆ˜ ηd ıˆڛ·˜ âÛÙd ÔÓËı¤ÓÙ· ·éÙÔÖ˜»10. ò∂ÙÛÈ ù¯È Ìfi-
6. µÏ. £∂√¢øƒ√À ∞., ¬. ·Ú., Û. 73Ø ÙÔÜ ú‰ÈÔ˘, «o∏ÙÔ ï \πÔ˘ÛÙÖÓÔ˜ ÃÚÈÛÙÈ·Óe˜ ÊÈÏÔÛÔÊáÓ j ÊÈÏfiÛÔÊÔ˜ ¯ÚÈÛÙÈ·Ó›˙ˆÓ;», ÛÙe \∂ÎÎÏËÛ›· 37 (1960), Û. 211. µÏ. â›Û˘ ∞¡∞™∆∞™π√À °π∞¡¡√À§∞∆√À, \∞Ú¯ÈÂÈÛÎfiÔ˘ ∆ÈÚ¿ÓÓˆÓ Î·d ¿Û˘ \∞Ï‚·Ó›·˜, ¶·ÁÎÔÛÌÈfiÙËÙ· ηd \√ÚıÔ‰ÔÍ›· (ªÂÏÂÙ‹Ì·Ù· \√ÚıÔ‰fiÍÔ˘ ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌÔÜ), ò∂Ή. \∞ÎÚ›Ù·˜, \∞ı‹Ó· 62005, Û. 196. 7. µÏ. £∂√¢øƒ√À ∞., ^∏ ıÂÔÏÔÁ›· ÙÔÜ \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘, ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘ ηd Ì¿ÚÙ˘ÚÔ˜, ηd ·î Û¯¤ÛÂȘ ·éÙɘ Úe˜ ÙcÓ ëÏÏËÓÈÎcÓ ÊÈÏÔÛÔÊ›·Ó, \∞ıÉÓ·È 1960, Û. 104. 8. ∫·Ùa Û˘Ó¤ÂÈ· ì âÓ ÏfiÁˇˆ ‰È‰·Ûηϛ· ÙÔÜ \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘ ‰bÓ àÔÙÂÏÂÖ êÏᘠ«ıÂÔÏÔÁÔ‡ÌÂÓÔ», ¬ˆ˜ åÛ¯˘Ú›˙ÔÓÙ·È ïÚÈṲ̂ÓÔÈ (‚Ï. Ï.¯. ∞£∞¡∞™π√À ¢., «¢fiÁÌ·Ù·, ıÂÔÏÔÁÔ‡ÌÂÓ·, ıÂÔÏÔÁÈÎb˜ ÁÓá̘», ÛÙe http://defendingchristianity.wordpress.com/2012/02/06/dogmata-theologou me-theologikes-gnwmes/), àÏÏa çÚıfi‰ÔÍË ‰ÔÁÌ·ÙÈÎc ‰È‰·Ûηϛ·, ıÂÌÂÏȈ̤ÓË, ¬ˆ˜ Âú‰·ÌÂ, ¿Óˆ ÛÙcÓ ^∞Á. °Ú·Ê‹, ηd Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÛÙe ∫·Ùa \πˆ¿ÓÓËÓ ∂é·ÁÁ¤ÏÈÔ. 9. ¶Ú‚Ï. \∞ÔÏÔÁ›· ∞ã ñbÚ ÃÚÈÛÙÈ·ÓáÓ, ¶Úe˜ \∞ÓÙˆÓÖÓÔÓ ÙeÓ ∂éÛ‚É, 46, PG 6, 397 CØ \∞ÔÏÔÁ›· µã ñbÚ ÃÚÈÛÙÈ·ÓáÓ, ¶Úe˜ ÙcÓ ƒˆÌ·›ˆÓ ™‡ÁÎÏËÙÔÓ, 8, PG 6, 457 ∞µ. µÏ. ηd £∂√¢øƒ√À ∞., ¬. ·Ú. 10. \∞ÔÏÔÁ›· µã ñbÚ ÃÚÈÛÙÈ·ÓáÓ, ¶Úe˜ ÙcÓ ƒˆÌ·›ˆÓ ™‡ÁÎÏËÙÔÓ, 10, PG 6, 460 BC. 71
£∂√§√°π∞ 2/2013
°ÂˆÚÁ›Ô˘ ª·ÚÙ˙¤ÏÔ˘
ÓÔ Ôî àÏ‹ıÂȘ Ùɘ ¶. ¢È·ı‹Î˘, àÏÏa ηd Ôî àÏ‹ıÂȘ Ùɘ ëÏÏËÓÈÎɘ àÚ¯·ÈfiÙËÙ·˜ ÂrÓ·È ÛÙÂÓfiٷٷ Û˘Ó‰Â‰Â̤Ó˜ Ìb ÙcÓ àÔÎ·Ï˘ÙÈÎc ·ÚÔ˘Û›· ηd âÂÓ¤ÚÁÂÈ· ÙÔÜ §fiÁÔ˘. \∂Óá ¬Ìˆ˜ ÛÙcÓ âÔ¯c Ùɘ ¶. ¢È·ı‹Î˘ ï §fiÁÔ˜ âÓÂÚÁÔÜÛ àÔÎ·Ï˘ÙÈÎa ηd ôÌÂÛ· ÛÙÔf˜ ¶·ÙÚȿگ˜ ηd ÙÔf˜ ¶ÚÔÊÉÙ˜ ó˜ ôÛ·ÚÎÔ˜ §fiÁÔ˜11, ÛÙcÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ùɘ ëÏÏËÓÈÎɘ àÚ¯·ÈfiÙËÙ·˜ âÓÂÚÁÔÜÛ öÌÌÂÛ· ó˜ ÛÂÚÌ·ÙÈÎe˜ ÏfiÁÔ˜ Ì¤Ûˇˆ ÙáÓ ‰È·ÊfiÚˆÓ ÊÈÏÔÛfiʈÓ, ÔÈËÙáÓ Î·d Û˘ÁÁڷʤˆÓ. °È\ ·éÙe ηd ¬Ï˜ Ôî àÏ‹ıÂȘ Ôf ‰È·Ù˘ÒıËÎ·Ó àe ÙÔf˜ ≠∂ÏÏËÓ˜ ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘˜, ÔÈËÙb˜ ηd Û˘ÁÁÚ·ÊÂÖ˜, âÂȉc àÎÚȂᘠçÊ›ÏÔÓÙ·È ÛÙcÓ âÂÓ¤ÚÁÂÈ· ÙÔÜ ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ı›Ԣ §fiÁÔ˘, ÌÔÚÔÜÓ Óa ıˆÚËıÔÜÓ Ûb ÙÂÏÂ˘Ù·›· àÓ¿Ï˘ÛË ó˜ àÏ‹ıÂȘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈΤ˜12. ≠√ˆ˜ ÔÏf ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎa ÙÔÓ›˙ÂÈ ï \πÔ˘ÛÙÖÓÔ˜, «Âé¯fiÌÂÓÔ˜ ηd ·ÌÌ¿¯ˆ˜ àÁˆÓÈ˙fiÌÂÓÔ˜ ïÌÔÏÔÁá, Ôé¯ ¬ÙÈ àÏÏfiÙÚÈ¿ âÛÙÈ Ùa ¶Ï¿ÙˆÓÔ˜ ‰È‰¿ÁÌ·Ù· ÙÔÜ ÃÚÈÛÙÔÜ, àÏÏ\ ¬ÙÈ ÔéÎ öÛÙÈ ¿ÓÙË ¬ÌÔÈ·, œÛÂÚ Ôé‰b Ùa ÙáÓ ôÏψÓ, ™Ùˆ˚ÎáÓ Ù ηd ÔÈËÙáÓ Î·d Û˘ÁÁڷʤˆÓ. ≤ηÛÙÔ˜ Á¿Ú ÙȘ àe ̤ÚÔ˘˜ ÙÔÜ ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ı›Ԣ ÏfiÁÔ˘ Ùe Û˘ÁÁÂÓb˜ ïÚáÓ Î·ÏᘠâÊı¤ÁÍ·ÙÔ»13. °È\ ·éÙe ηd ηٷϋÁÂÈ à‚›·ÛÙ· ÛÙe Û˘Ì¤Ú·ÛÌ·: «¬Û· ÔsÓ ·Úa ÄÛÈ Î·ÏᘠÂúÚËÙ·È, ìÌáÓ ÙáÓ ÃÚÈÛÙÈ·ÓáÓ âÛÙÈ»14. ^∏ ı¤ÛË ÙÔ˘ ·éÙc ‰bÓ ÂrÓ·È ·éı·›ÚÂÙË ÔûÙ àÔÙÂÏÂÖ Î·Úe ëÓe˜ Ï·Óı¿ÓÔÓÙÔ˜ ıÂÔÏÔÁÈÎÔÜ Û˘ÁÎÚËÙÈÛÌÔÜ, àÏÏa Û˘ÓÈÛÙÄ Û˘ÓÂÉ Î·Ù¿ÏËÍË Ùɘ ıÂÔÏÔÁ›·˜ ÙÔ˘ ÁÈa Ùc ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ηd âÂÓ¤ÚÁÂÈ· ÙÔÜ ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ÏfiÁÔ˘ Û\ ¬ÏÔ˘˜ àÓÂÍ·ÈÚ¤Ùˆ˜ ÙÔf˜ àÓıÚÒÔ˘˜. \∂ÊfiÛÔÓ, ¬ˆ˜ ‰È¢ÎÚÈÓ›˙ÂÈ, ¬ÏÔÈ Ôî ÊÈÏfiÛÔÊÔÈ Î·d Û˘ÁÁÚ·ÊÂÖ˜ Ùɘ ÚÔ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎɘ àÓıÚˆfiÙËÙ·˜ ÌfiÚÂÛ·Ó Óa ‰ÔÜÓ Î·d Óa Û˘ÏÏ¿‚Ô˘Ó ïÚÈṲ̂Ó˜ àÏ‹ıÂȘ, öÛÙˆ ηd àÌ˘‰Ú¿, Ì¤Ûˇˆ ÙÔÜ ñ¿Ú¯ÔÓÙÔ˜ ̤۷ ÙÔ˘˜ ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ı›Ԣ §fiÁÔ˘, Ùɘ «âÓÔ‡Û˘ âÌʇÙÔ˘ ÙÔÜ ÏfiÁÔ˘ ÛÔÚĘ», ¬ˆ˜ ϤÂÈ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο15, ‰bÓ ÂrÓ·È ‰˘Ó·ÙeÓ Ôî àÏ‹ıÂȘ ·éÙb˜ Óa ıˆÚÔÜÓÙ·È Í¤Ó˜ Úe˜ ÙcÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎc ›ÛÙË, ÛÙcÓ ïÔ›· ñ¿Ú¯ÂÈ ì Ï‹Ú˘ àÔÎ¿Ï˘„Ë Ùɘ àÏ‹ıÂÈ·˜ âΠ̤ÚÔ˘˜ ÙÔÜ Û·ÚΈı¤ÓÙÔ˜ §fiÁÔ˘. ªb ÙcÓ öÓÓÔÈ· ·éÙc àÎÚȂᘠñÔÛÙËÚ›˙ÂÈ ¬ÙÈ ¬ÏÔÈ ¬ÛÔÈ ö˙ËÛ·Ó Î·Ùa ÙcÓ ÚÔ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎc àÚ¯·ÈfiÙËÙ· Û‡Ìʈӷ Ìb Ùd˜ âÈÙ·Áb˜ ÙÔÜ §fiÁÔ˘, ù¯È ÌfiÓÔ Ôî ôÓ‰Ú˜ Ùɘ ¶. ¢È·ı‹Î˘ Ôf ‰¤¯ıËÎ·Ó ÙcÓ àÔÎ¿Ï˘„Ë ÙÔÜ ôÛ·ÚÎÔ˘ §fiÁÔ˘,
11. µÏ. ΢ڛˆ˜ \∞ÔÏÔÁ›· ∞ã ñbÚ ÃÚÈÛÙÈ·ÓáÓ, ¶Úe˜ \∞ÓÙˆÓÖÓÔÓ ÙeÓ ∂éÛ‚É, 36, PG 6, 385 ∞Ø ¢È¿ÏÔÁÔ˜ Úe˜ ∆ڇʈӷ \πÔ˘‰·ÖÔÓ 61-62, PG 6, 616 A - 617 AØ 125 - 128, PG 6, 765 B - 776 C. 12. µÏ. £∂√¢øƒ√À ∞., ¬. ·Ú. 13. µÏ. \∞ÔÏÔÁ›· µã ñbÚ ÃÚÈÛÙÈ·ÓáÓ, ¶Úe˜ ÙcÓ ƒˆÌ·›ˆÓ ™‡ÁÎÏËÙÔÓ, 13, PG 6, 465 BC. 14. µÏ. ¬. ·Ú., PG 6, 465 C. 15. µÏ. ¬. ·Ú., PG 6, 468 ∞. 72
∏ £∂√§√°π∞ ∆√À ™¶∂ƒª∞∆π∫√À §√°√À
àÏÏa ηd Ôî ≠∂ÏÏËÓ˜ ÊÈÏfiÛÔÊÔÈ Ôf ηıÔ‰ËÁÔÜÓÙ·Ó àe Ùe ÛÂÚÌ·ÙÈÎe ıÂÖÔ §fiÁÔ, ÌÔÚÔÜÓ Óa ıˆÚËıÔÜÓ ó˜ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÔ›, àÎfiÌË ÎÈ iÓ ıˆڋıËÎ·Ó àe ÙÔf˜ Û˘Á¯ÚfiÓÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ó˜ ôıÂÔÈ. ≠√ˆ˜ àӷʤÚÂÈ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο, «Ôî ÌÂÙa ÏfiÁÔ˘ ‚ÈÒÛ·ÓÙ˜ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÔ› ÂåÛÈ, ÎiÓ ôıÂÔÈ âÓÔÌ›ÛıËÛ·Ó, ÔxÔÓ âÓ ≠∂ÏÏËÛÈ ÌbÓ ™ˆÎÚ¿Ù˘ ηd ^∏Ú¿ÎÏÂÈÙÔ˜ ηd Ôî ¬ÌÔÈÔÈ ·éÙÔÖ˜, âÓ ‚·Ú‚¿ÚÔȘ ‰b \∞‚Ú·aÌ Î·d \∞Ó·Ó›·˜ ηd \∞˙·Ú›·˜ ηd ªÈÛ·cÏ Î·d \∏Ï›·˜ ηd ôÏÏÔÈ ÔÏÏÔ›, zÓ Ùa˜ Ú¿ÍÂȘ j Ùa çÓfiÌ·Ù· ηٷϤÁÂÈÓ Ì·ÎÚeÓ ÂrÓ·È âÈÛÙ¿ÌÂÓÔÈ Ù·ÓÜÓ ·Ú·ÈÙÔ‡ÌÂı·»16. ^øÛÙfiÛÔ ì ÏËÚfiÙËÙ· Ùɘ àÔÎ¿Ï˘„˘ ÙáÓ ı›ˆÓ àÏËıÂÈáÓ ñ¿Ú¯ÂÈ Î·Ùa ÙeÓ \πÔ˘ÛÙÖÓÔ ÌfiÓÔ Ì¤Û· ÛÙeÓ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi, ï ïÔÖÔ˜ ÂrÓ·È Î·Ù\ ·éÙeÓ ì ÌfiÓË «àÛÊ·Ï‹˜ Ù ηd Û‡ÌÊÔÚÔ˜» ÊÈÏÔÛÔÊ›·17. ∫È ·éÙe ÁÈ·Ùd ÌfiÓÔ Ì¤Û· ÛÙeÓ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌe ‰È·ÛÒ˙ÂÙ·È ÛÙcÓ ÏËÚfiÙËÙ· ηd ÙcÓ ·éıÂÓÙÈÎfiÙËÙ¿ Ù˘ ì ‰È‰·Ûηϛ· ÙÔÜ §fiÁÔ˘, ï ïÔÖÔ˜ ‰bÓ âÓ‹ÚÁËÛ ̤۷ ÛÙcÓ îÛÙÔÚ›· êÏᘠó˜ ÛÂÚÌ·ÙÈÎe˜ ÏfiÁÔ˜, ï‰ËÁÒÓÙ·˜ ÙÔf˜ àÓıÚÒÔ˘˜ ÌfiÓÔ ÛÙc ÌÂÚÈÎc àÓ‡ÚÂÛË Ùɘ àÏ‹ıÂÈ·˜, àÏÏa àÔηχÊıËΠïÏfiÎÏËÚÔ˜ ó˜ Û·ÚΈ̤ÓÔ˜ §fiÁÔ˜ ÛÙe ÚfiÛˆÔ ÙÔÜ \πËÛÔÜ ÃÚÈÛÙÔÜ, ï‰ËÁÒÓÙ·˜ ÙÔf˜ ÈÛÙ‡ÔÓÙ˜ Û\ ∞éÙeÓ ÛÙcÓ ÏËÚfiÙËÙ· ηd ÙcÓ ·éıÂÓÙÈÎfiÙËÙ· Ùɘ àÏ‹ıÂÈ·˜ Ôf àÔÎ¿Ï˘„Â. ò∞ÏψÛÙÂ, ¬ˆ˜ ÙÔÓ›˙ÂÈ ï \πÔ˘ÛÙÖÓÔ˜, ï «ÛÂÚÌ·ÙÈÎe˜ ÏfiÁÔ˜» Ûb Û¯¤ÛË Ìb ÙcÓ ÏËÚfiÙËÙ· ÙÔÜ §fiÁÔ˘ ÙÔÜ £ÂÔÜ ‰bÓ àÔÙÂÏÂÖ ·Úa ÌfiÓÔ «Û¤ÚÌ· ηd Ì›ÌËÌ·» ÙÔÜ ı›Ԣ §fiÁÔ˘ Ôf ‰fiıËΠÛÙÔf˜ àÓıÚÒÔ˘˜ ηÙa ¯¿ÚÈÓ Î·d àÓ¿ÏÔÁ· Ìb Ùc ‰‡Ó·Ì‹ ÙÔ˘˜, œÛÙ Óa ÌÔÚÔÜÓ Ìb ÙeÓ ÙÚfiÔ ·éÙe Óa ÌÂÙ¤¯Ô˘Ó àÌ˘‰Úa ηd ηÙa Ì›ÌËÛË ÛÙcÓ àÔÎÂÎ·Ï˘Ì̤ÓË àÏ‹ıÂÈ· ÙÔÜ Û·ÚΈ̤ÓÔ˘ §fiÁÔ˘ ÙÔÜ £ÂÔÜ âÓ ÃÚÈÛÙˇá18. °È\ ·éÙe ηd ì ‰È‰·Ûηϛ· Ùɘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎɘ ›ÛÙ˘ ÂrÓ·È Î·Ù\ ·éÙeÓ ÔÏf àÓÒÙÂÚË Ûb Û¯¤ÛË Ìb Ùc ‰È‰·Ûηϛ· Ùɘ ëÏÏËÓÈÎɘ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜ ηd ‰È·ÓfiËÛ˘19. ∞éÙe ¬Ìˆ˜ ‰bÓ ÛËÌ·›ÓÂÈ ¬ÙÈ ıa Ú¤ÂÈ Óa à·ÍÈÒÓÂÙ·È ì ëÏÏËÓÈÎc ÊÈÏÔÛÔÊ›· ηd ÛΤ„Ë, âÂȉc ‰bÓ ö¯ÂÈ ÙcÓ ÏËÚfiÙËÙ· Ùɘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎɘ àÔÎ¿Ï˘„˘. ™Ùe ÛËÌÂÖÔ ·éÙe ï \πÔ˘ÛÙÖÓÔ˜ ÂrÓ·È àÔχو˜ Û·Ê‹˜.
16. µÏ. \∞ÔÏÔÁ›· ∞ã ñbÚ ÃÚÈÛÙÈ·ÓáÓ, ¶Úe˜ \∞ÓÙˆÓÖÓÔÓ ÙeÓ ∂éÛ‚É, 46, PG 6, 397 C. 17. µÏ. ¢È¿ÏÔÁÔ˜ Úe˜ ∆ڇʈӷ \πÔ˘‰·ÖÔÓ 8, PG 6, 492 D. 18. µÏ. \∞ÔÏÔÁ›· µã ñbÚ ÃÚÈÛÙÈ·ÓáÓ, ¶Úe˜ ÙcÓ ƒˆÌ·›ˆÓ ™‡ÁÎÏËÙÔÓ, 13, PG 6, 468 A: «≠∂ÙÂÚÔÓ ÁaÚ âÛÙÈ Û¤ÚÌ· ÙÈÓe˜ ηd Ì›ÌËÌ· ηÙa ‰‡Ó·ÌÈÓ ‰Ôı¤Ó, ηd ≤ÙÂÚÔÓ ·éÙe Ôy ηÙa ¯¿ÚÈÓ ÙcÓ à\ âΛÓÔ˘ ì ÌÂÙÔ˘Û›· ηd Ì›ÌËÛȘ Á›ÓÂÙ·È». 19. µÏ. ¬. ·Ú., 10, PG 6, 460 B: «ªÂÁ·ÏÂÈfiÙÂÚ· ÌbÓ ÔsÓ ¿Û˘ àÓıÚˆÂ›Ô˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜ Ê·›ÓÂÙ·È Ùa ì̤ÙÂÚ· ‰Èa ÙÔÜ Ùe ÏÔÁÈÎeÓ Ùe ¬ÏÔÓ ÙeÓ Ê·Ó¤ÓÙ· ‰È\ ìÌĘ ÃÚÈÛÙeÓ ÁÂÁÔÓ¤Ó·È, ηd ÛáÌ· ηd ÏfiÁÔÓ Î·d „˘¯‹Ó». 73
£∂√§√°π∞ 2/2013
°ÂˆÚÁ›Ô˘ ª·ÚÙ˙¤ÏÔ˘
ò∞ÏψÛÙ ÂrÓ·È ÁÂÁÔÓe˜ à‰È·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙÔ ¬ÙÈ ì ıÂÙÈÎc ·éÙc àÍÈÔÏfiÁËÛË Ùɘ ëÏÏËÓÈÎɘ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜ ηd ÁÂÓÈÎfiÙÂÚ· ÙÔÜ ^∂ÏÏËÓÈÛÌÔÜ Ôf οÓÂÈ ï \πÔ˘ÛÙÖÓÔ˜ Ìb ‚¿ÛË ÙcÓ ıÂÔÏÔÁ›· ÙÔÜ «ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ÏfiÁÔ˘», η›ÙÔÈ ÚˆÙfiÙ˘Ë Î·d ÌÔÓ·‰ÈÎc ÛÙc ‰È·Ù‡ˆÛ‹ Ù˘, ö¯ÂÈ ÙÂÚ¿ÛÙÈ· ÛËÌ·Û›· ÁÈa Ùc ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎc âͤÏÈÍË Î·d ÔÚ›· Ùɘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎɘ Û¯¤Û˘ ÌÂÙ·Íf ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔÜ Î·d ^∂ÏÏËÓÈÛÌÔÜ Ì¤Û· ÛÙcÓ îÛÙÔÚ›·. ∫È ·éÙe ·Úa Ùe ÁÂÁÔÓe˜ ¬ÙÈ ñÉÚ¯·Ó ôÎÚˆ˜ àÓÙ›ıÂÙ˜ ηd àÔÎÏÂÈÛÙÈÎb˜ Ù¿ÛÂȘ ÙfiÛÔ àe ÙeÓ Û‡Á¯ÚÔÓfi ÙÔ˘ ∆·ÙÈ·Óe ÛÙcÓ \∞Ó·ÙÔÏc ¬ÛÔ Î·d àe ÙeÓ Ï›ÁÔ ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚfi ÙÔ˘ ∆ÂÚÙ˘ÏÏÈ·Óe ÛÙc ¢‡ÛË, Ôf ÚÔÛ·ıÔÜÛ·Ó Î·d Ôî ‰˘fi ÙÔ˘˜, ï ηı¤Ó·˜ àe Ùc ‰È΋ ÙÔ˘ ÛÎÔÈa ηd Ìb ÙeÓ ‰ÈÎfi ÙÔ˘ ÙÚfiÔ, Óa ÙÔÚÈÏ›ÛÔ˘Ó Ôî·‰‹ÔÙ ۯ¤ÛË ÌÂÙ·Íf ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔÜ Î·d ^∂ÏÏËÓÈÛÌÔÜ. ^ø˜ ÁÓˆÛÙfiÓ, η›ÙÔÈ ï ∆·ÙÈ·Óe˜ àÓ·ÁÓˆÚ›˙ÂÈ Ùc ÛËÌ·Û›· Ùɘ ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ·˜ ÙÔÜ \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘, àÔηÏÒÓÙ·˜ ÙÔÓ Ì¿ÏÈÛÙ· «ı·˘Ì·ÛÈÒÙ·ÙÔ»20, ‰È·ÊÔÚÔÔÈÂÖÙ·È âÓ ÚÔÎÂÈÌ¤Óˇˆ Ï‹Úˆ˜ à\ ·éÙfiÓ, ηÙËÁÔÚÒÓÙ·˜ Û˘ÏÏ‹‚‰ËÓ ¬ÏÔ˘˜ ÙÔf˜ àÚ¯·›Ô˘˜ ≠∂ÏÏËÓ˜ ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘˜ ηd ÔÈËÙb˜ ηd àÔÚÚ›ÙÔÓÙ·˜ ÙÂÏ›ˆ˜ ÙcÓ àÍ›· Ùɘ ëÏÏËÓÈÎɘ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜ ηd ‰È·ÓfiËÛ˘21. ∆e ú‰ÈÔ âȉÈÒÎÂÈ àe Ùc ‰È΋ ÙÔ˘ Ï¢Úa ηd ï ∆ÂÚÙ˘ÏÏÈ·Óe˜ ÛÙc ¢‡ÛË, åÛ¯˘ÚÈ˙fiÌÂÓÔ˜ ¬ÙÈ ‰bÓ ñ¿Ú¯ÂÈ Î·Ó¤Ó· ÎÔÈÓe ÛËÌÂÖÔ ÌÂÙ·Íf \∞ıËÓáÓ Î·d ^πÂÚÔÛÔÏ‡ÌˆÓ j οÔÈ· Û˘Ìʈӛ· ÌÂÙ·Íf Ï·ÙˆÓÈÎɘ \∞η‰ËÌ›·˜ ηd \∂ÎÎÏËÛ›·˜22, ıˆÚÒÓÙ·˜ Ì¿ÏÈÛÙ· ¬ÏÔ˘˜ ÙÔf˜ ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘˜, àÎfiÌË Î·d ÙeÓ ¶Ï¿ÙˆÓ·, ó˜ ·ÙÚȿگ˜ ÙáÓ ·îÚ¤ÛˆÓ. ^øÛÙfiÛÔ, ·Úa ÙcÓ ≈·ÚÍË ÙáÓ àÎÚ·›ˆÓ ·éÙáÓ Î·d àÔÎÏÂÈÛÙÈÎáÓ ı¤ÛÂˆÓ ì ·Ú·¿Óˆ ıÂÙÈÎc àÍÈÔÏfiÁËÛË ÙÔÜ ^∂ÏÏËÓÈÛÌÔÜ âΠ̤ÚÔ˘˜ ÙÔÜ \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘ Ìb ‚¿ÛË Ùc ıÂÔÏÔÁ›· ÙÔÜ «ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ÏfiÁÔ˘» ù¯È ÌfiÓÔ àÔÙ¤ÏÂÛ ÙcÓ à·Ú¯c ÁÈa ÙcÓ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË ÌÂÙ·Íf ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔÜ Î·d ^∂ÏÏËÓÈÛÌÔÜ, Ôf àӤϷ‚·Ó ÙeÓ ëfiÌÂÓÔ ·åáÓ· Ôî àÏÂÍ·Ó‰ÚÈÓÔd ıÂÔÏfiÁÔÈ ∫Ï‹Ì˘ ηd \øÚÈÁ¤Ó˘, àÏÏa ηd ÁËÛ ηÙfiÈÓ ÛÙc Û‡˙¢ÍË ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔÜ Î·d ^∂ÏÏËÓÈÛÌÔÜ Ôf Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛ·Ó Ìb àÍÈÔı·‡Ì·ÛÙÔ ÙÚfiÔ Î˘Ú›ˆ˜ Ôî ∫··‰fiΘ ¶·Ù¤Ú˜. \π‰È·›ÙÂÚ· Ì¿ÏÈÛÙ· ì âÎÏÂÎÙÈÎc ÛÙ¿ÛË Î·d Ú·ÎÙÈÎc öÓ·ÓÙÈ Ùɘ ëÏÏËÓÈÎɘ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜ Ôf Û˘ÓÈÛÙÄ ï ª. µ·Û›ÏÂÈÔ˜ ÛÙcÓ ïÌÈÏ›· ÙÔ˘ ¶Úe˜ ÙÔf˜ Ó¤Ô˘˜, ¬ˆ˜ iÓ âÍ ëÏÏËÓÈÎáÓ èÊÂÏÔÖÓÙÔ ÏfiÁˆÓ24, iÓ 20. µÏ. ¶Úe˜ ≠∂ÏÏËÓ·˜ 18, PG 6, 848 ∞. 21. µÏ. Ï.¯. ¬. ·Ú., 2-3, PG 6, 805 C - 812 B. 22. µÏ. De praescriptionibus adversus haereticos 7, PL 2, 20 B: «Fuerat Athenis, et istam sapientiam humanam, affectatricem et interpolatricem veritatis, de congressibus noverat, ipsam quoque in suas haereses multipartitam varietate sectarum invicem repugnantium. Quid ergo Athenis et Hierosolymis? quid Academiae et Ecclesiae?». 23. µÏ. De anima 23, PL 2, 686 DØ Adversus Hermogenem 8, PL 2, 204 C. 24. µÏ. 3, PG 31, 569 µ - 572 µ. 74
∏ £∂√§√°π∞ ∆√À ™¶∂ƒª∞∆π∫√À §√°√À
‰bÓ ÚÔ¸Ôı¤ÙÂÈ, óÛÙfiÛÔ âÓ·ÚÌÔÓ›˙ÂÙ·È Ï‹Úˆ˜ Ìb ÙcÓ ıÂÔÏÔÁ›· ÙÔÜ «ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ÏfiÁÔ˘» ÙÔÜ \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘. ò∞ÏψÛÙ ÛÙe öÚÁÔ ÙÔ˘ ≠√ÚÔÈ Î·Ùa Ï¿ÙÔ˜ Ê·›ÓÂÙ·È ¬ÙÈ ÁÓˆÚ›˙ÂÈ Î·Ïa ÙcÓ öÓÓÔÈ· ÙÔÜ «ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ÏfiÁÔ˘», àÍÈÔÔÈÒÓÙ·˜ ÙËÓ Ì¿ÏÈÛÙ· ηٿÏÏËÏ·, ÁÈa Óa ÔåÎÔ‰ÔÌ‹ÛÂÈ ¿Óˆ Û\ ·éÙcÓ Ùfi «à‰›‰·ÎÙÔÓ» Ùɘ àÁ¿Ë˜ Úe˜ ÙeÓ £Âe Ôf ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÈ Î·Ù\ ·éÙeÓ ÙcÓ àÓıÚÒÈÓË Ê‡ÛË25. ¶¤Ú· à\ ·éÙe ¬Ìˆ˜ âÎÂÖÓÔ Ôf âӉȷʤÚÂÈ Î˘Ú›ˆ˜ Ùe ı¤Ì· Ì·˜ ÂrÓ·È ¬ÙÈ ì ıÂÔÏÔÁ›· ·éÙc ÙÔÜ «ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ÏfiÁÔ˘» ‰›ÓÂÈ, ¬ˆ˜ àÓÙÈÏ·Ì‚·ÓfiÌ·ÛÙÂ, Ùc ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÛÙeÓ \πÔ˘ÛÙÖÓÔ ù¯È ÌfiÓÔ Óa àÔʇÁÂÈ ÙcÓ ïÌÔÏÔÁÈ·Îc j ıÚËÛÎÂÈ·Îc àÔÎÏÂÈÛÙÈÎfiÙËÙ·, àÏÏa ηd Óa οÓÂÈ ≤Ó· ÁfiÓÈÌÔ Î·d ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎe ‰È¿ÏÔÁÔ ÙfiÛÔ Ìb ÙeÓ \πÔ˘‰·˚ÛÌe ¬ÛÔ Î·d Ìb ÙeÓ ^∂ÏÏËÓÈÛÌfi, ıˆÚÒÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ó˜ ¯ÒÚÔ˘˜ ÌÂÚÈÎɘ àÔÎ¿Ï˘„˘ ÙáÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎáÓ àÏËıÂÈáÓ, ¯ˆÚd˜ óÛÙfiÛÔ ÔûÙ Óa ı›ÁÂÈ j Óa à·ÍÈÒÓÂÈ ·éÙÔ‡˜, Ìb ÙÔf˜ ïÔ›Ô˘˜ ‰È·Ï¤ÁÂÙ·È, ÔûÙ Óa ¯¿ÓÂÈ Ùc ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ÙÔ˘ Ù·˘ÙfiÙËÙ·, çÏÈÛı·›ÓÔÓÙ·˜ ÛÙeÓ ıÂÔÏÔÁÈÎe Û˘ÁÎÚËÙÈÛÌfi. h∞˜ öÚıÔ˘Ì ¬Ìˆ˜ Óa ‰ÔÜÌ ÔÈ¿ ÛËÌ·Û›· ÌÔÚÂÖ Óa ö¯ÂÈ ì ıÂÔÏÔÁ›· ·éÙc ÙÔÜ \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘ ÁÈa ÙÔf˜ ‰È·¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔf˜ ηd ÙÔf˜ ‰È·ıÚËÛÎÂÈ·ÎÔf˜ ‰È·ÏfiÁÔ˘˜ Ôf ‰ÈÂÍ¿ÁÂÈ ì \√ÚıÔ‰ÔÍ›· ÛÙcÓ âÔ¯‹ Ì·˜. ‚. ^∏ ÛËÌ·Û›· Ùɘ ıÂÔÏÔÁ›·˜ ÙÔÜ «ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ÏfiÁÔ˘» ÁÈa ÙÔf˜ ‰È·¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔf˜ ηd ‰È·ıÚËÛÎÂÈ·ÎÔf˜ ‰È·ÏfiÁÔ˘˜ ∂rÓ·È ÁÂÁÔÓe˜ ¬ÙÈ ì ıÂÔÏÔÁ›· ÙÔÜ \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘ ÁÈa ÙfiÓ «ÛÂÚÌ·ÙÈÎe ÏfiÁÔ», ·Úa ÙcÓ ÚÔÊ·ÓÉ ÔåÎÔ˘ÌÂÓÈÎc ηd àÓÙÈ-·ÔÎÏÂÈÛÙÈÎc ÛËÌ·Û›· Ù˘, ‰bÓ àÍÈÔÔÈ‹ıËΠ̤¯ÚÈ ÙÒÚ· Û˘ÛÙËÌ·ÙÈÎa àe Ï¢ÚĘ çÚıÔ‰fiÍÔ˘ ÔûÙ ÛÙÔf˜ ‰È·¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔf˜ ÔûÙ ÛÙÔf˜ ‰È·ıÚËÛÎÂÈ·ÎÔf˜ ‰È·ÏfiÁÔ˘˜. ∂å‰ÈÎfiÙÂÚ· Ì¿ÏÈÛÙ·, ¬ÛÔÓ àÊÔÚÄ ÙÔf˜ ‰È·ıÚËÛÎÂÈ·ÎÔf˜ ‰È·ÏfiÁÔ˘˜, àÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ì Û˘ÛÙËÌ·ÙÈÎc àÓ¿Ù˘ÍË ÌÈĘ ıÂÔÏÔÁ›·˜ Ôf ıa ÌÔÚÔÜÛ Óa àÔÙÂϤÛÂÈ Ùc ‚¿ÛË ÁÈa Ùc ıÂÙÈÎc ÛÙ¿ÛË Ùɘ \√ÚıÔ‰ÔÍ›·˜ öÓ·ÓÙÈ ÙáÓ ôÏÏˆÓ ıÚËÛÎÂÈáÓ, Ìb ÛÎÔe ù¯È ÌfiÓÔ Óa ηٷÛÙ‹ÛÂÈ âÔÈÎÔ‰ÔÌËÙÈÎe Ùe ‰È·ıÚËÛÎÂÈ·Îe ‰È¿ÏÔÁÔ, àÏÏa ηd Óa ‰È¢ÎÔχÓÂÈ Ùe 25. µÏ. 2, 1, PG 31, 908 BC: «\∞‰›‰·ÎÙÔ˜ ÌbÓ ì Úe˜ ÙeÓ £ÂeÓ àÁ¿Ë. √ûÙ ÁaÚ ÊˆÙd ¯·›ÚÂÈÓ, ηd ˙ˆÉ˜ àÓÙÈÔÈÂÖÛı·È ·Ú\ ôÏÏÔ˘ ÌÂÌ·ı‹Î·ÌÂÓ, ÔûÙ Ùe àÁ·ÄÓ ÙÔf˜ ÙÂÎfiÓÙ·˜ j ıÚ„·Ì¤ÓÔ˘˜ ≤ÙÂÚÔ˜ ≛‰·ÍÂÓ. √≈Ùˆ˜ ÔsÓ, j ηd ÔÏf ÌÄÏÏÔÓ ÙÔÜ ı›Ԣ fiıÔ˘ ÔéÎ ö͈ı¤Ó âÛÙÈÓ ì Ì¿ıËÛÈ˜Ø àÏÏ\ ïÌÔÜ ÙFÉ Û˘ÛÙ¿ÛÂÈ ÙÔÜ ˙ÒÔ˘, ÙÔÜ àÓıÚÒÔ˘ ÊËÌ›, ÛÂÚÌ·ÙÈÎfi˜ ÙȘ ÏfiÁÔ˜ ìÌÖÓ âÁηٷ‚¤‚ÏËÙ·È, ÔúÎÔıÂÓ ö¯ˆÓ Ùa˜ àÊÔÚÌa˜ Ùɘ Úe˜ Ùe àÁ·ÄÓ ÔåÎÂÈÒÛˆ˜. ≠√ÓÂÚ Ùe ‰È‰·ÛηÏÂÖÔÓ ÙáÓ âÓÙÔÏáÓ ÙÔÜ £ÂÔÜ ·Ú·Ï·‚fiÓ, ÁˆÚÁÂÖÓ ÌÂÙ\ âÈÌÂÏ›·˜, ηd âÎÙÚ¤ÊÂÈÓ ÌÂÙ\ âÈÛÙ‹Ì˘, ηd Âå˜ ÙÂÏ›ˆÛÈÓ ôÁÂÈÓ £ÂÔÜ ¯¿ÚÈÙÈ ¤Ê˘ÎÂÓ». 75
£∂√§√°π∞ 2/2013
°ÂˆÚÁ›Ô˘ ª·ÚÙ˙¤ÏÔ˘
öÚÁÔ Ùɘ çÚıfi‰Ô͢ îÂÚ·ÔÛÙÔÏɘ26. \∞ÓÙ›ıÂÙ· ÔÏÏb˜ ÊÔÚb˜ ÁÈÓfiÌ·ÛÙ ̿ÚÙ˘Ú˜ ÙÔÜ ÁÂÁÔÓfiÙÔ˜ ¬ÙÈ ì öÏÏÂÈ„Ë ÌÈĘ Ù¤ÙÔÈ·˜ ıÂÔÏÔÁ›·˜ ηıÈÛÙÄ ÂéÎÔÏfiÙÂÚË ÙcÓ âÌÊ¿ÓÈÛË àÎÚ·›ˆÓ ηd àÔÎÏÂÈÛÙÈÎáÓ Ù¿ÛˆÓ, àÓÙ›ÛÙÔȯˆÓ Ìb âÎÂÖÓ˜ ÙÔÜ ∆·ÙÈ·ÓÔÜ Î·d ÙÔÜ ∆ÂÚÙ˘ÏÏÈ·ÓÔÜ, Ìb àÔÙ¤ÏÂÛÌ· ù¯È ÌfiÓÔ Óa ·ÚÂÍËÁÂÖÙ·È ï ‰È·ıÚËÛÎÂÈ·Îe˜ ‰È¿ÏÔÁÔ˜, àÏÏa ηd Óa ‰˘Û¯ÂÚ·›ÓÂÙ·È àÓ›ÙÚÂÙ· Ùe öÚÁÔ Ùɘ çÚıfi‰Ô͢ îÂÚ·ÔÛÙÔÏɘ. ^ø˜ âÎ ÙÔ‡ÙÔ˘ ì ıÂÔÏÔÁ›· ÙÔÜ \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘ ÁÈa ÙfiÓ «ÛÂÚÌ·ÙÈÎe ÏfiÁÔ» ÂrÓ·È Î·Ùa ÙcÓ àÔ„‹ Ì·˜ ¬,ÙÈ Èe ÚfiÛÊÔÚÔ ÌÔÚÂÖ Óa ‰ÒÛÂÈ ì ·ÙÂÚÈÎc ıÂÔÏÔÁÈÎc ·Ú¿‰ÔÛË, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Óa àÔÙÂϤÛÂÈ Ùe ıÂÔÏÔÁÈÎe ñfi‚·ıÚÔ, àÏÏa ηd Ùe Èe ηٿÏÏËÏÔ ÌÔÓÙ¤ÏÔ ÁÈa Ùc ÛÙ¿ÛË Ôf Ú¤ÂÈ Óa ÙËÚÂÖ ì \√ÚıÔ‰ÔÍ›· ÛÙcÓ âÔ¯‹ Ì·˜ ηÙa Ùc ‰ÈÂÍ·ÁˆÁc ÙáÓ ‰È·¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎáÓ Î·d ΢ڛˆ˜ ÙáÓ ‰È·ıÚËÛÎÂÈ·ÎáÓ ‰È·ÏfiÁˆÓ. ªb ôÏÏ· ÏfiÁÈ· ÈÛÙ‡ԢÌ ‚·ı‡Ù·Ù· ¬ÙÈ ì âÊ·ÚÌÔÁc Ùɘ ıÂÔÏÔÁ›·˜ ·éÙɘ ÙÔÜ \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘ ÛÙÔf˜ ‰È·¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔf˜ ηd ‰È·ıÚËÛÎÂÈ·ÎÔf˜ ‰È·ÏfiÁÔ˘˜ Û˘Ì‚¿ÏÏÂÈ àÔÊ·ÛÈÛÙÈÎa àe Ï¢ÚĘ çÚıÔ‰fiÍÔ˘ ù¯È ÌfiÓÔ ÛÙcÓ ñ¤Ú‚·ÛË Ùɘ ïÌÔÏÔÁÈ·Îɘ j ıÚËÛÎÂÈ·Îɘ àÔÎÏÂÈÛÙÈÎfiÙËÙ·˜ (Exklusivismus), àÏÏa ηd ÛÙcÓ ñ¤Ú‚·ÛË Ùɘ ïÌÔÏÔÁÈ·Îɘ j ıÚËÛÎÂÈ·Îɘ ÂÚÈÂÎÙÈÎfiÙËÙ·˜ (Inklusivismus), âÓá Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ‰È·ÛÒ˙ÂÈ Î·d ÚÔ‚¿ÏÏÂÈ Ùc ÛˆÙËÚÈÒ‰Ë ÏËÚfiÙËÙ· ηd ·éıÂÓÙÈÎfiÙËÙ· ÙÔÜ àÔÎÂÎ·Ï˘Ì̤ÓÔ˘ ÏfiÁÔ˘ ÙÔÜ £ÂÔÜ âÓ ÃÚÈÛÙˇá ̤۷ ÛÙcÓ \∂ÎÎÏËÛ›·. h∞˜ öÏıÔ˘Ì ¬Ìˆ˜ Óa ‰ÔÜÌ Èe àÓ·Ï˘ÙÈÎa ᘠıa ÌÔÚÔÜÛ ì Û‡Á¯ÚÔÓË \√ÚıÔ‰ÔÍ›· Óa àÍÈÔÔÈ‹ÛÂÈ Ùd˜ àÓˆÙ¤Úˆ âd ̤ÚÔ˘˜ Ù˘¯b˜ Ùɘ ıÂÔÏÔÁ›·˜ ÙÔÜ \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘ ÁÈa ÙfiÓ «ÛÂÚÌ·ÙÈÎe ÏfiÁÔ» ÛÙÔf˜ ‰È·¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔf˜ ηd ‰È·ıÚËÛÎÂÈ·ÎÔf˜ ‰È·ÏfiÁÔ˘˜ Ôf ‰ÈÂÍ¿ÁÂÈ. ∫·Ù\ àÚ¯cÓ Ú¤ÂÈ Óa ÙÔÓ›ÛÔ˘Ì ¬ÙÈ ¬Ï˜ Ôî âd ̤ÚÔ˘˜ Ù˘¯b˜ Ùɘ ıÂÔÏÔÁ›·˜ ÙÔÜ \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘ ÁÈa ÙfiÓ «ÛÂÚÌ·ÙÈÎe ÏfiÁÔ» Ôf àӷʤڷÌ Èe ¿Óˆ, η›ÙÔÈ àӷʤÚÔÓÙ·È àÔÎÏÂÈÛÙÈÎa ÛÙÔf˜ ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘˜ ηd ÔÈËÙb˜ Ùɘ ëÏÏËÓÈÎɘ àÚ¯·ÈfiÙËÙ·˜, ÏfiÁˇˆ àÎÚȂᘠÙÔÜ Âå‰ÈÎÔÜ Î·d Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˘ ÛÎÔÔÜ ÙáÓ ‰‡Ô \∞ÔÏÔÁÈáÓ ÙÔ˘, ÛÙd˜ ïÔÖ˜ à·ÓÙÔÜÓ, ‰bÓ ö¯Ô˘Ó ÙcÓ âÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙÔ˘˜ àÛÊ·ÏᘠÌfiÓÔ ÛÙeÓ àÚ¯·ÈÔÂÏÏËÓÈÎe ÎfiÛÌÔ, àÏÏa Ûb ¬ÏÔ˘˜ ÙÔf˜ âÎÙe˜ ÙÔÜ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔÜ àÓıÚÒÔ˘˜ οı âԯɘ. ∫È ·éÙfi, ÁÈ·Ùd ï «ÛÂÚÌ·ÙÈÎe˜ ıÂÖÔ˜ ÏfiÁÔ˜» ‰bÓ ÂÚÈÔÚ›˙ÂÙ·È ÔûÙ ÙÔÈÎa ÔûÙ ¯ÚÔÓÈο, àÏÏa âÓÂÚÁÂÖ Î·Ù\ ·éÙeÓ à‰È·ÎÚ›Ùˆ˜ ηd ‰È·¯ÚÔÓÈÎa Û\ ïÏfiÎÏËÚË ÙcÓ àÓıÚˆfiÙËÙ·. 26. µÏ. Ì›· ÚÒÙË ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ôf οÓÂÈ Úe˜ ÙcÓ Î·Ù‡ı˘ÓÛË ·éÙc ï ª·Î·ÚÈÒÙ·ÙÔ˜ \∞گțÛÎÔÔ˜ ∆ÈÚ¿ÓÓˆÓ Î·d ¿Û˘ \∞Ï‚·Ó›·˜ Î. \∞Ó·ÛÙ¿ÛÈÔ˜ °È·ÓÓÔ˘Ï¿ÙÔ˜, àÓ·ÊÂÚfiÌÂÓÔ˜ Ìb Û˘ÓÙÔÌ›· ÌÂÙ·Íf ÙáÓ ôÏÏˆÓ Î·d ÛÙc ıÂÔÏÔÁ›· ÙÔÜ \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘ ÁÈa Ùe «ÛÂÚÌ·ÙÈÎe ÏfiÁÔ» (‚Ï. ¬. ·Ú., Û. 196 ëÍ.). 76
∏ £∂√§√°π∞ ∆√À ™¶∂ƒª∞∆π∫√À §√°√À
ò∂ÙÛÈ ÙfiÛÔ ì ı¤ÛË ÙÔ˘ Ôf àӷʤÚÂÙ·È ÛÙcÓ àÍÈÔÏfiÁËÛË ÙáÓ àÏËıÂÈáÓ ÙÔÜ ^∂ÏÏËÓÈÛÌÔÜ, Û‡Ìʈӷ Ìb ÙcÓ ïÔ›· «¬Û·... ·Úa ÄÛÈ Î·ÏᘠÂúÚËÙ·È, ìÌáÓ ÙáÓ ÃÚÈÛÙÈ·ÓáÓ âÛÙÈ», ¬ÛÔ Î·d ì ı¤ÛË ÙÔ˘ Ôf Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È Ìb ÙcÓ àÍÈÔÏfiÁËÛË ÙáÓ àÓıÚÒˆÓ Ôf ö˙ËÛ·Ó ÚdÓ àe ÙeÓ ÃÚÈÛÙfi, Û‡Ìʈӷ Ìb ÙcÓ ïÔ›· «Ôî ÌÂÙa ÏfiÁÔ˘ ‚ÈÒÛ·ÓÙ˜ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÔ› ÂåÛÈ, ÎiÓ ôıÂÔÈ âÓÔÌ›ÛıËÛ·Ó», ηٷÓÔÔ‡ÌÂÓ˜ ηd Ôî ‰‡Ô ̤۷ ÛÙe Ï·›ÛÈÔ Ùɘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜ ηd âÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜ «ÙÔÜ ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ı›Ԣ ÏfiÁÔ˘» ÛÙd˜ Û˘ÓÂȉ‹ÛÂȘ ÙáÓ àÓıÚÒˆÓ Ôf ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È âÎÙe˜ Ùɘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜ Ûb οı ÙfiÔ Î·d Ûb οı âÔ¯‹, ‰bÓ àÊ‹ÓÔ˘Ó ÂÚÈıÒÚÈÔ ıÚËÛ΢ÙÈÎɘ à·Í›ˆÛ˘ ÔûÙ ÙÔÜ àÓıÚÒÔ˘ Ôf öÙ˘¯Â Óa ÁÂÓÓËıÂÖ Î·d Óa Û˘Ó¯›˙ÂÈ Óa ˙ÂÖ ó˜ ëÙÂÚfi‰ÔÍÔ˜ j ëÙÂÚfiıÚËÛÎÔ˜ ÔûÙ Ùɘ ^√ÌÔÏÔÁ›·˜ j Ùɘ ıÚËÛΛ·˜, ÙcÓ ïÔ›· ÚÂۂ‡ÂÈ. ≠√ˆ˜ ï §fiÁÔ˜ âÓ‹ÚÁËÛ ó˜ ÛÂÚÌ·ÙÈÎe˜ ̤۷ ÛÙeÓ ^∂ÏÏËÓÈÛÌfi, ï‰ËÁÒÓÙ·˜ ÙÔf˜ àÚ¯·›Ô˘˜ ≠∂ÏÏËÓ˜ ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘˜ ηd ÔÈËÙb˜ ÛÙc ÌÂÚÈÎc àÓ‡ÚÂÛË Ùɘ àÏ‹ıÂÈ·˜, öÙÛÈ ÌÔÚÂÖ Óa âÓÂÚÁÂÖ Î·d Ûb οı ôÏÏË àÓıÚÒÈÓË ÎÔÈÓˆÓ›· j ÔÏÈÙÈÛÌÈÎc ÎÔÈÓfiÙËÙ· Ôf ÚÂۂ‡ÂÈ Ì›· Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ^√ÌÔÏÔÁ›· j ıÚËÛΛ·. µÂ‚·›ˆ˜ ì ‰È·ÊÔÚa Ôf ñ¿Ú¯ÂÈ àÓ¿ÌÂÛ· Ûb Ì›· ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎc ^√ÌÔÏÔÁ›· ηd Ì›· ïÔÈ·‰‹ÔÙ ôÏÏË ıÚËÛΛ· ÂrÓ·È âÓ ÚÔÎÂÈÌ¤Óˇˆ ÙÂÚ¿ÛÙÈ·, ÁÈ·Ùd οı ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎc ^√ÌÔÏÔÁ›· ‰¤¯ÂÙ·È, öÛÙˆ ηd Ìb Ùe ‰ÈÎfi Ù˘ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎe ÙÚfiÔ, Ùc ‰È‰·Ûηϛ· ÙÔÜ ÃÚÈÛÙÔÜ, âÓá ‰bÓ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ Ùe ú‰ÈÔ Ìb ïÔÈ·‰‹ÔÙ ôÏÏË ıÚËÛΛ·. ^øÛÙfiÛÔ ï «ÛÂÚÌ·ÙÈÎe˜ ıÂÖÔ˜ ÏfiÁÔ˜» ‰bÓ ·‡ÂÈ Óa ÂrÓ·È âÓÂÚÁe˜ ηd Ó¿ «ÊˆÙ›˙ÂÈ» ηÙa ÙeÓ ∂é·ÁÁÂÏÈÛÙc \πˆ¿ÓÓË «¿ÓÙ· ôÓıÚˆÔÓ âÚ¯fiÌÂÓÔÓ Âå˜ ÙeÓ ÎfiÛÌÔÓ» ÂúÙ ÂrÓ·È ÈÛÙe˜ ÌÈĘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎɘ ^√ÌÔÏÔÁ›·˜ ÂúÙ ÂrÓ·È ÈÛÙe˜ ÌÈĘ ïÔÈ·Û‰‹ÔÙ ôÏÏ˘ ıÚËÛΛ·˜. \∞e ÙcÓ ôÔ„Ë ·éÙc ì ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔÜ «ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ÏfiÁÔ˘» âÎÙe˜ Ùɘ \√ÚıÔ‰fiÍÔ˘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜ àÔÙÂÏÂÖ Ùe Û˘Ó‰ÂÙÈÎe ÎÚ›ÎÔ ÙáÓ ‰È·ÊfiÚˆÓ ^√ÌÔÏÔÁÈáÓ Î·d ıÚËÛÎÂÈáÓ Ìb ÙeÓ ú‰ÈÔ ÙeÓ ë·˘Ùfi Ù˘. ∫·Ù¤¯ÔÓÙ·˜ ì ú‰È· Ùe ϋڈ̷ Ùɘ àÔÎÂÎ·Ï˘Ì̤Ó˘ âÓ ÃÚÈÛÙˇá ı›·˜ àÏ‹ıÂÈ·˜ ‰bÓ ÌÔÚÂÖ ·Úa Óa ·åÛı¿ÓÂÙ·È ÙÚfiÔÓ ÙÈÓa ÓÂ˘Ì·ÙÈÎc Û˘ÁÁ¤ÓÂÈ· Ìb ¬Ï˜ Ùd˜ ^√ÌÔÏÔÁ›Â˜ j Ùd˜ ıÚËÛÎÂÖ˜ Ôf ö¯Ô˘Ó öÛÙˆ ηd Û¤ÚÌ·Ù· ·éÙɘ Ùɘ àÏ‹ıÂÈ·˜, çÊÂÈÏfiÌÂÓ· ÛÙcÓ âÂÓ¤ÚÁÂÈ· ÙÔÜ «ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ı›Ԣ ÏfiÁÔ˘» ÌÂÙ·Íf ÙáÓ ÈÛÙáÓ ÙÔ˘˜. ò∂ÙÛÈ Ìb ‚¿ÛË Ùa ‰Â‰Ô̤ӷ ·éÙa Ù›ÔÙ àe Ù¿ «Î·ÏᘠÂåÚË̤ӷ» ‰ËÏ. àe Ùd˜ àÏ‹ıÂȘ Ôf à·ÓÙÔÜÓ ÛÙd˜ ‰È¿ÊÔÚ˜ ^√ÌÔÏÔÁ›Â˜ ηd ıÚËÛÎÂÖ˜, âÊfiÛÔÓ ÂrÓ·È Î·ÚÔd Ùɘ âÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜ ÙÔÜ ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ı›Ԣ §fiÁÔ˘ Ôf «ÊˆÙ›˙ÂÈ ¿ÓÙ· ôÓıÚˆÔÓ âÚ¯fiÌÂÓÔÓ Âå˜ ÙeÓ ÎfiÛÌÔÓ» ‰bÓ ÂrÓ·È àÓÙ›ıÂÙÔ Ìb ÙeÓ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌe ηd å‰È·›ÙÂÚ· Ìb ÙcÓ \√ÚıÔ‰ÔÍ›·, àÏÏa ÌÔÚÂÖ Óa ıˆÚËıÂÖ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎe ηd çÚıfi‰ÔÍÔ Ìb ÙcÓ ú‰È· àÎÚȂᘠöÓÓÔÈ· Ôf ï \πÔ˘ÛÙÖÓÔ˜ ıÂÒÚËÛÂ ó˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎe ïÙȉ‹ÔÙ ηÏe ñ¿Ú¯ÂÈ Ì¤Û· ÛÙeÓ ^∂ÏÏËÓÈÛÌfi, ‰È·Ù˘ÒÓÔÓÙ·˜ ÙcÓ ·Ú·¿Óˆ ÚˆÙfiÙ˘Ë Î·d ÎÏ·ÛÛÈ΋ ÙÔ˘ ı¤ÛË: «¬Û·... ·Úa ÄÛÈ Î·ÏᘠÂúÚË77
£∂√§√°π∞ 2/2013
°ÂˆÚÁ›Ô˘ ª·ÚÙ˙¤ÏÔ˘
Ù·È, ìÌáÓ ÙáÓ ÃÚÈÛÙÈ·ÓáÓ âÛÙÈ». ò∞ÏψÛÙ ·éÙc ηı\ ë·˘Ùc ì ‰È·Ù‡ˆÛË Î·d ÌfiÓÔ Ùɘ ı¤Û˘ ÙÔ˘ ·éÙɘ, ·Úa Ùe ÁÂÁÔÓe˜ ¬ÙÈ ñ·ÁÔÚ‡ıËΠàe ÙcÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘ Óa àÍÈÔÏÔÁ‹ÛÂÈ âÍ âfi„ˆ˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎɘ ÙcÓ ëÏÏËÓÈÎc ÊÈÏÔÛÔÊ›· ηd Ô›ËÛË, ñÂÚ‚·›ÓÂÈ Ùa ÛÙÂÓa ¬ÚÈ· ÙÔÜ ^∂ÏÏËÓÈÛÌÔÜ Î·d àÔÎÙÄ ·ÁÎfiÛÌÈ· ηd ηıÔÏÈÎc ÛËÌ·Û›·. \∂‰á ¬Ìˆ˜ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È Úe˜ àÔÊ˘Ác ·Ú·ÓÔ‹ÛÂˆÓ Ì›· ‰È¢ÎÚ›ÓÈÛË: ¶ÔÈ¿ ÂrÓ·È ·éÙa Ù¿ «Î·ÏᘠÂåÚË̤ӷ», ηd Ì¿ÏÈÛÙ· «·Úa ÄÛÈ», œÛÙ Óa ÌÔÚÔÜÓ Óa ıˆÚÔÜÓÙ·È ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎa ηd çÚıfi‰ÔÍ·; ^∏ à¿ÓÙËÛË ÛÙe âÚÒÙËÌ· ·éÙe ÚÔ¸Ôı¤ÙÂÈ, ¬ˆ˜ àÓÙÈÏ·Ì‚·ÓfiÌ·ÛÙÂ, ù¯È ÌfiÓÔ ÔÏf ηÏc ÁÓÒÛË Ùɘ çÚıfi‰Ô͢ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎɘ ‰È‰·Ûηϛ·˜, àÏÏa ηd ç͢Ì̤ÓÔ ıÂÔÏÔÁÈÎe ηd ÓÂ˘Ì·ÙÈÎe ·åÛıËÙ‹ÚÈÔ, ÁÈa Óa ÌÔÚ¤ÛÂÈ ï çÚıfi‰ÔÍÔ˜ ıÂÔÏfiÁÔ˜ Ôf ‰È·Ï¤ÁÂÙ·È ÂúÙ Ûb ‰È·¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎe ÂúÙ Ûb ‰È·ıÚËÛÎÂÈ·Îe â›Â‰Ô Óa ‰È·ÎÚ›ÓÂÈ Ù› àe Ùe ÏÉıÔ˜ ÙáÓ ÛÙÔȯ›ˆÓ Ôf Û˘Óı¤ÙÔ˘Ó ÙcÓ å‰ÈÔÚÔÛˆ›· ÌÈĘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎɘ ^√ÌÔÏÔÁ›·˜ j ıÚËÛΛ·˜ ÂrÓ·È «Î·ÏᘠÂåÚË̤ÓÔ» ηd Û˘ÓÈÛÙÄ Ì›· âd ̤ÚÔ˘˜ àÏ‹ıÂÈ· Ôf àÓÙ·ÔÎÚ›ÓÂÙ·È ÛÙcÓ ÏËÚfiÙËÙ· Ùɘ àÏ‹ıÂÈ·˜ Ôf ñ¿Ú¯ÂÈ ÛÙcÓ \∂ÎÎÏËÛ›· ηd Ù› ù¯È. ªb ôÏÏ· ÏfiÁÈ· Ùe ÎÚÈÙ‹ÚÈÔ ÁÈa Ùe iÓ Î¿ÙÈ ÂrÓ·È «Î·ÏᘠÂåÚË̤ÓÔ» j ù¯È ‰bÓ ÂrÓ·È ôÏÏÔ àe Ùe ú‰ÈÔ Ùe ÂÚȯfiÌÂÓÔ Ùɘ çÚıÔ‰fiÍÔ˘ ›ÛÙˆ˜, Úe˜ Ùe ïÔÖÔ ıa Ú¤ÂÈ Óa àÓÙ·ÔÎÚ›ÓÂÙ·È Î¿ı ıˆÚÔ‡ÌÂÓË ó˜ âd ̤ÚÔ˘˜ àÏ‹ıÂÈ· ÌÈĘ ôÏÏ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎɘ ^√ÌÔÏÔÁ›·˜ j ıÚËÛΛ·˜. ¶¿ÓÙˆ˜ ïÔÈ·‰‹ÔÙ âd ̤ÚÔ˘˜ àÏ‹ıÂÈ· ηd Óa ÂrÓ·È ·éÙ‹, ‰bÓ ıa Ú¤ÂÈ Óa ıˆÚÂÖÙ·È Í¤ÓË Î·d àÔÚÚÈÙ¤·, âÂȉc Û˘Ì‚·›ÓÂÈ Óa àÔÙÂÏÂÖ ÛÙÔȯÂÖÔ ÌÈĘ ëÙÂÚfi‰Ô͢ ^√ÌÔÏÔÁ›·˜ j ÌÈĘ ôÏÏ˘ ıÚËÛΛ·˜, àÏÏa Óa ıˆÚÂÖÙ·È ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎc ηd çÚıfi‰ÔÍË, àÎÚȂᘠâÂȉc ÂrÓ·È ÚÔ˚eÓ ÙÔÜ ú‰ÈÔ˘ §fiÁÔ˘ Ôf âÓÂÚÁÂÖ Ï‹Úˆ˜ ó˜ Û·ÚΈ̤ÓÔ˜ §fiÁÔ˜ ̤۷ ÛÙcÓ \∂ÎÎÏËÛ›· ηd ÌfiÓÔ ó˜ ÛÂÚÌ·ÙÈÎe˜ ÏfiÁÔ˜ âÎÙe˜ ·éÙɘ. ∆e fiÛÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎc ηd âȂ‚ÏË̤ÓË ÂrÓ·È ì ÛÙ¿ÛË ·éÙc ÁÈa ÙeÓ ‰È·¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎe ηd ‰È·ıÚËÛÎÂÈ·Îe ‰È¿ÏÔÁÔ, àÏÏa ηd ÁÈa ÙcÓ îÂÚ·ÔÛÙÔÏc âÓ Á¤ÓÂÈ, Ê·›ÓÂÙ·È àe ÙeÓ ·ÚfiÌÔÈÔ ÙÚfiÔ, Ìb ÙeÓ ïÔÖÔ Û˘ÌÂÚÈʤÚıËΠõ‰Ë ÚdÓ àe ÙeÓ \πÔ˘ÛÙÖÓÔ ï àfiÛÙÔÏÔ˜ ¶·ÜÏÔ˜ öÓ·ÓÙÈ ÙáÓ \∞ıËÓ·›ˆÓ ηÙa ÙeÓ ÏfiÁÔ Ôf âÎÊÒÓËÛ ÛÙeÓ ò∞ÚÂÈÔ ¶¿ÁÔ, ˘îÔıÂÙÒÓÙ·˜ ηd ηٷÓÔÒÓÙ·˜, ó˜ ÁÓˆÛÙfiÓ, ‚È‚ÏÈÎa Ùd˜ ÛÙˆÈÎb˜ àÓÙÈÏ‹„ÂȘ ÙáÓ ÔÈËÙáÓ ò∞Ú·ÙÔ˘ ηd 梉Ô-\∂ÈÌÂÓ›‰Ë, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Óa ÚÔ‚¿ÏÂÈ Ùc ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎc ‰È‰·Ûηϛ· ÁÈa ÙcÓ ·ÓÙ·¯ÔÜ ·ÚÔ˘Û›· ÙÔÜ £ÂÔÜ Î·d Ùc Û¯¤ÛË ÙÔ˘ Ìb Ùe àÓıÚÒÈÓÔ Á¤ÓÔ˜27. ^∏ ÛÙ¿ÛË ¬Ìˆ˜ ·éÙc ÂrÓ·È
27. µÏ. ¶Ú¿Í. 17,28. µÏ. â›Û˘ πø∞¡¡π¢√À Ã. µ., ^√ \∞fiÛÙÔÏÔ˜ ¶·ÜÏÔ˜ ηd Ôî ™ÙˆÈÎÔd ÊÈÏfiÛÔÊÔÈ (∞î 剤·È ·éÙáÓ ÂÚd ı›Ԣ ÚÔÔÚÈÛÌÔÜ Î·d ÂÚd àÓıÚˆ›Ó˘ âÏ¢ıÂÚ›·˜), \∞ıÉÓ·È 78
∏ £∂√§√°π∞ ∆√À ™¶∂ƒª∞∆π∫√À §√°√À
ÔÏf ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎc ηd âȂ‚ÏË̤ÓË, ¬Ù·Ó ‰bÓ ñ·ÁÔÚ‡ÂÙ·È êÏᘠàe Ì›· îÂÚ·ÔÛÙÔÏÈÎc Ù·ÎÙÈÎc j àe Ì›· ‰ÂÔÓÙÔÏÔÁ›· ÙÔÜ ‰È·ÏfiÁÔ˘, àÏÏa àe Ì›· ıÂÔÏÔÁ›·, ¬ˆ˜ âÓ ÚÔÎÂÈÌ¤Óˇˆ ·éÙc ÙÔÜ \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘ ÁÈa ÙfiÓ «ÛÂÚÌ·ÙÈÎe ÏfiÁÔ». ™Ùe ÛËÌÂÖÔ ·éÙe Ú¤ÂÈ Óa âÈÛËÌ¿ÓÔ˘Ì ¬ÙÈ Ùe ÁÂÁÔÓe˜ ¬ÙÈ ì ÛÙ¿ÛË ·éÙ‹, Ôf ñ·ÁÔÚ‡ÂÈ ì ıÂÔÏÔÁ›· ÙÔÜ «ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ÏfiÁÔ˘», ï‰ËÁÂÖ ÛÙcÓ àfiÚÚÈ„Ë Ùɘ ïÌÔÏÔÁÈ·Îɘ j ıÚËÛÎÂÈ·Îɘ àÔÎÏÂÈÛÙÈÎfiÙËÙ·˜ (Exclusivismus) ‰bÓ ÛËÌ·›ÓÂÈ Î·Ù\ àÓ¿ÁÎËÓ ÙcÓ àÔ‰Ô¯c ÌÈĘ ÂÚÈÂÎÙÈÎɘ àÓÙ›Ï˄˘ ÁÈa ÙeÓ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌe j ÙcÓ \√ÚıÔ‰ÔÍ›· (Inklusivismus). ªÔÚÂÖ ‚‚·›ˆ˜ οÔȘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎb˜ j çÚıfi‰Ô͘ àÏ‹ıÂȘ Óa à·ÓÙÔÜÓ ó˜ ηÚÔd Ùɘ âÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜ ÙÔÜ ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ÏfiÁÔ˘ ηd Ûb ôÏϘ ıÚËÛÎÂÖ˜ j ïÌÔÏÔÁ›Â˜ àÓÙ›ÛÙÔȯ·, ·éÙe ¬Ìˆ˜ ‰bÓ ÛËÌ·›ÓÂÈ ¬ÙÈ Û¯ÂÙÈÎÔÔÈÂÖÙ·È ì ÛËÌ·Û›· ηd ì àÍ›· ÙÔÜ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔÜ j Ùɘ \√ÚıÔ‰ÔÍ›·˜. ∫È ·éÙfi, ÁÈ·Ùd Ôî àÏ‹ıÂȘ ·éÙb˜ ηÙa ÙeÓ \πÔ˘ÛÙÖÓÔ àÔÎÙÔÜÓ Ùe Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi ÙÔ˘˜ ÓfiËÌ· ηd Ùc ÛˆÙËÚÈÒ‰Ë ÚÔÔÙÈ΋ ÙÔ˘˜ ÌfiÓÔ âÓÙe˜ Ùɘ \∂ÎÎÏËÛ›·˜, ¬Ô˘ ñ¿Ú¯ÂÈ ì ÏËÚfiÙËÙ· ηd ì ·éıÂÓÙÈÎfiÙËÙ· Ùɘ àÔÎÂÎ·Ï˘Ì̤Ó˘ ı›·˜ àÏ‹ıÂÈ·˜. ò∞ÏψÛÙÂ, ¬ˆ˜ Âú·ÌÂ, Ùe ÎÚÈÙ‹ÚÈÔ ÁÈa Ùe iÓ Î¿ÙÈ àe Ùa ÛÙÔȯÂÖ· Ôf Û˘Óı¤ÙÔ˘Ó Ùe ÂÚȯfiÌÂÓÔ ÙáÓ ‰È·ÊfiÚˆÓ ıÚËÛÎÂÈáÓ j ïÌÔÏÔÁÈáÓ ÂrÓ·È «Î·ÏᘠÂåÚË̤ÓÔ» j ù¯È, ‰bÓ ÂrÓ·È ôÏÏÔ àe ÙcÓ àÔÎÂÎ·Ï˘Ì̤ÓË ı›· àÏ‹ıÂÈ· Ôf Ê˘Ï¿ÛÛÂÙ·È Ì¤Û· ÛÙcÓ \∂ÎÎÏËÛ›·. ^Àe Ùd˜ ÚÔ¸Ôı¤ÛÂȘ ÏÔÈeÓ ·éÙb˜ ñÂÚ‚·›ÓÂÙ·È Ú¿ÁÌ·ÙÈ ÙfiÛÔ ì àÓÙ›ÏË„Ë ÌÈĘ ïÌÔÏÔÁÈ·Îɘ j ıÚËÛÎÂÈ·Îɘ àÔÎÏÂÈÛÙÈÎfiÙËÙ·˜ ¬ÛÔ Î·d ì àÓÙ›ÏË„Ë ÌÈĘ ïÌÔÏÔÁÈ·Îɘ j ıÚËÛÎÂÈ·Îɘ ÂÚÈÂÎÙÈÎfiÙËÙ·˜, ¯ˆÚd˜ Óa ‰È·Î˘‚‡ÂÙ·È ì çÚıfi‰ÔÍË ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎc Ù·˘ÙfiÙËÙ· ¬ÛˆÓ Ù˘¯eÓ ÌÂÙ¤¯Ô˘Ó ÛÙÔf˜ ‰È·¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔf˜ ηd ‰È·ıÚËÛÎÂÈ·ÎÔf˜ ‰È·ÏfiÁÔ˘˜ Ôf ‰ÈÂÍ¿ÁÂÈ ì Û‡Á¯ÚÔÓË \√ÚıÔ‰ÔÍ›·. ™˘Ì¤Ú·ÛÌ· ≠ÀÛÙÂÚ· àe ¬Û· Âú·ÌÂ, öÁÈÓÂ, ÈÛÙ‡ԢÌÂ, ηٷÓÔËÙe ¬ÙÈ ì ıÂÔÏÔÁ›· ÙÔÜ «ÛÂÚÌ·ÙÈÎÔÜ ÏfiÁÔ˘», Ôf àÔÙ¤ÏÂÛ Ùc ‚¿ÛË ÁÈa ÙeÓ ‰È¿ÏÔÁÔ ÙÔÜ ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘ ηd Ì¿ÚÙ˘Ú· \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘ Ìb ÙeÓ ^∂ÏÏËÓÈÛÌfi, àÔÙÂÏÂÖ Ùe Èe ηٿÏÏËÏÔ ıÂÔÏÔÁÈÎe ñfi‚·ıÚÔ ÁÈa ÙÔf˜ ‰È·¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔf˜ ηd ΢ڛˆ˜ ÙÔf˜ ‰È·ıÚËÛÎÂÈ·ÎÔf˜ 1957, Û. 177 ëÍ.Ø Ãƒ∏™∆√À ∫. ¶., «^√ \∞fiÛÙÔÏÔ˜ ¶·ÜÏÔ˜ ηd Ùe ÙÂÙÚ¿ÛÙȯÔÓ ÙÔÜ \∂ÈÌÂÓ›‰Ô˘», ÛÙe £ÂÔÏÔÁÈÎa ªÂÏÂÙ‹Ì·Ù· 1 (\∞Ú¯·d Ùɘ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÎɘ °Ú·ÌÌ·Ù›·˜), £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË 1973, Û. 79 Î.ë. 79
£∂√§√°π∞ 2/2013
°ÂˆÚÁ›Ô˘ ª·ÚÙ˙¤ÏÔ˘
‰È·ÏfiÁÔ˘˜ Ôf ‰ÈÂÍ¿ÁÂÈ ÛÙcÓ âÔ¯‹ Ì·˜ ì \√Úıfi‰ÔÍË \∂ÎÎÏËÛ›·. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈa Ì›· ıÂÔÏÔÁ›·, ì ïÔ›· âÎÙe˜ ÙáÓ ôÏÏˆÓ ñ·ÁÔÚ‡ÂÈ â›Û˘ ηd Ùc ÛˆÛÙc îÂÚ·ÔÛÙÔÏÈÎc Ù·ÎÙÈÎc Ùɘ \√ÚıÔ‰ÔÍ›·˜ àÓa ÙeÓ ÎfiÛÌÔ, àÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ë Ìb ·éÙcÓ Ôf âÊ‹ÚÌÔÛ ÛÙcÓ \∞ı‹Ó· ï \∞. ¶·ÜÏÔ˜. \∂Ê·ÚÌfi˙ÔÓÙ·˜, ÈÛÙ‡ԢÌÂ, ÛÙcÓ Ú¿ÍË ÙcÓ ıÂÔÏÔÁ›· ·éÙc ηd àÎÔÏÔ˘ıÒÓÙ·˜ Ùe ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ÙÔÜ \πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘ ì Û‡Á¯ÚÔÓË \√ÚıÔ‰ÔÍ›· àÔʇÁÂÈ Ùc ıÚËÛ΢ÙÈÎc à·Í›ˆÛË ÙfiÛÔ ÙáÓ àÓıÚÒˆÓ, Ìb ÙÔf˜ ïÔ›Ô˘˜ ‰È·Ï¤ÁÂÙ·È, ¬ÛÔ Î·d Ùɘ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎɘ ^√ÌÔÏÔÁ›·˜ j ıÚËÛΛ·˜, ÙcÓ ïÔ›· ÚÂÛ‚Â‡Ô˘Ó, ¯ˆÚd˜ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Óa ‰È·ÙÚ¤¯ÂÈ ÙeÓ Î›Ó‰˘ÓÔ ÙÔÜ ‰ÔÁÌ·ÙÈÎÔÜ j ıÚËÛÎÂÈ·ÎÔÜ Û˘ÁÎÚËÙÈÛÌÔÜ. ò∞ÏψÛÙ ì ıÂÔÏÔÁ›· ·éÙc àÓÙ·ÔÎÚ›ÓÂÙ·È Ï‹Úˆ˜ ÛÙcÓ ú‰È· Ùc ʇÛË Ùɘ \√ÚıÔ‰ÔÍ›·˜, àÊÔÜ ì îÛÙÔÚ›· ηd ì ·Ú¿‰ÔÛ‹ Ù˘ Ì·ÚÙ˘ÚÔÜÓ ÂÚ›ÙÚ·Ó· ¬ÙÈ ï Û‚·ÛÌe˜ ÙáÓ àÓıÚÒˆÓ Ìb ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎc ıÚËÛ΢ÙÈÎc ›ÛÙË ÂrÓ·È ‚·ıÂÈa ÚÈ˙ˆÌ¤ÓÔ˜ ̤۷ ÛÙc Û˘Ó›‰ËÛË Î·d Ùc Ì·ÎÚ·›ˆÓË Ú·ÎÙÈ΋ Ù˘.
80
