EPP-Agrikultura 6 (1st Grading)

Banghay Aralin sa Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan Gawaing Pang – Agrikultura Ika Animna Baitang Unang Panahunan I. Layunin Naipapaliwanag ang kahalagahan ng kasanayan sa pagtatanim ng puno/bungang kahoy at kabutihang naidudulot nito sa pamumuhay ng pamilya at kapaligiran II. Paksang Aralin A. Paksa: Kahalagahan ng kasanayan sa pagtatanim ng puno/bungang kahoy at kabutihang naidudulot nito sa pamumuhay ng pamilya at kapaligiran B. Sanggunian: BEC PELC 1.1 Umunlad sa Paggawa 6 pah. 46 Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan 6 pah. 210 C. Kagamitan: Tsart , larawan D. Pagpapahalaga: Pangangalaga sa kapaligiran III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain 1. Pagbabalitaan ukol sa liban sa klase at kalinisan. 2. Balik – Aral Sa anong paraan makatutulong ang gawaing pang – agrikultura upang mapabuti at mapaunlad ang uri ng pamumuhay at kapaligiran? 3. Talasalitaan/Paghahawan nga mga balakid sasangga

bungang – kahoy

bagyo

kapaligiran produksyon

sariwa

pamilya produkto

4. Pagganyak Pagpapakita ng mga larawan ng mga puno/bungang-kahoy B. Panlinang na Gawain 1. Paglalahad 1.1 Pagbibigay ng pamantayan sa pagbasa

1

a. Bumasa ng tahimik b. Unawain ang binabasa c. Magtala ng mahahalagang bagay habang may bumabasa/nagbabasa 1.2. Pagbasa ng Sanaysay

Kahalagahan ng Kasanayan sa Pagtatanim Ang kaalaman at kasanayan sa pagtatanim ng puno / bungang - kahoy ay nakatutulong sa pamilya upang madagdagan ang kita at mapangalagaan ang kapaligiran.

Ang pamilya na may taniman ay tiyak na nakatitipid dahil hindi na nila bibilhin ang iba nilang pangangailangang pagkain. Tiyak na sariwa at mataas na uri ang kanilang kakainin dahil sila ang nagtanim. Ang kapaligirang may iba‟t ibang puno / bungang-kahoy ay makabubuti sa ating kalusugan. Ang mga ito ang pipigil sa madaling pag – agos ng tubig at sasangga sa hangin kung may bagyo. Ang pagtatanim ay isang paraan ng pagpapalipas ng malayang oras na makatutulong sa kalusugan ng ating katawan at maayos na kapaligiran. Hanapbuhay ng maraming Pilipino ang pagtatanim ng iba‟t – ibang uri ng puno / bungang – kahoy . Madaragdagan ang pagkaing panustos sa bansa. Kung mataas ang produksyon , higit na marami ang makikinabang. Bukod sa mura ang halaga , makapagluluwas pa ng produkto sa iba‟t – ibang lugar sa bansa.

2. Pagtatalakayan a. Anu – ano ang mga kahalagahan ng kasanayan sa pagtatanim ng puno / bungang - kahoy sa pamilya? kapaligiran? b. Anu – ano ang mga kabutihang naidudulot ng pagtatanim ng puno / bungang – kahoy sa pamilya? kapaligiran? c. Bilang isang kabataan, anu – ano ang iyong magagawa upang makatulong sa iyong pamilya at sa pagpapanatili ng kalinisan ng kapaligiran? C. Pangwakas na Gawain 1. Paglalahat Kahalagahan ng Kasanayan sa Pagtatanim 1. Nakapagdudulot ng mabuting kalusugan. 2. Maaaring pagkakitaan. 3. Nakapagbibigay ng magandang halimbawa sa kapwa. 4. Kaakit – akit na tanawin. 5. Nagdudulot ng sapat na panustos sa pagkain.

2

2. Paglalapat

Basahin ang mga pangungusap sa ibaba. Lagyan ng tsek ( / ) ang bilang na tumatalakay sa mga kahalagahan ng kasanayan sa pagtatanim ng puno/bungang kahoy at kabutihang naidudulot nito sa pamumuhay ng pamilya at kapaligiran at ekis kung ( x ) hindi. ______ 1. Matitiyak na sariwa at mataas na uri ang kakainin ng isang pamilya dahil sila ang nagtanim. ______ 2. Ang pananahi ay isang paraan ng pagpapalipas ng malayang oras na makatutulong sa kalusugan ng ating katawan at maayos na kapaligiran. ______ 3. Hanapbuhay ng maraming Pilipino ang pagtatanim ng iba‟t – ibang uri ng puno / bungang – kahoy . ______ 4. Ang kaalaman at kasanayan sa pagtatanim ng puno / bungang kahoy ay nakatutulong sa pamilya upang madagdagan ang kita at mapangalagaan ang kapaligiran. ______ 5. Kung mataas ang produksyon ng mga alagang hayop , higit na marami ang makikinabang.

IV. Pagtataya Mababasa sa ibaba ang mga kahalagahan ng kasanayan sa pagtatanim ng puno/bungang kahoy at kabutihang naidudulot nito sa pamumuhay ng pamilya at kapaligiran na may titik A hanggang E . Basahin din ang mga sitwasyong may bilang 1 – 5 sa ibaba at isulat sa sagutang papel ang akmang titik ng mga kahalagahan ng pagtatanim na nasasaad sa sitwasyon.

A - Nakapagdudulot ng mabuting kalusugan B - Maaaring pagkakitaan C - Nakapagbibigay ng magandang halimbawa sa kapwa D - Kaakit – akit na tanawin E - Nagdudulot ng sapat na panustos sa pagkain

_______ 1. Libangan ni Mang Romy ang magpunla ng iba‟t – ibang uri ng bungang – kahoy , dahil dito maraming kapitbahay ang humahanga sa kanyang kasipagan. ________ 2. Napakasarap ng mga bungang – kahoy na tanim nina Mrs. & Mrs. De la Cruz. Bukod kasi sa malalaki ito ay tunay na kaytatamis pa nito. _________ 3. May taniman ng puno/bungang-kahoy sina G. Santos sa kanilang resort. Dahil dito , nagsilbi itong dagdag atraksyon sa kanilang mga kustomer. _________ 4.Retiradong pulis si Mr. Aguilar , sa dapit – hapon ng kanyang buhay napagpasyahan nilang mag – asawa na manirahan na lamang ay sa kanilang lupain sa Batangas kung saan may mga naglalakihang puno at naghihitikang mga bungang – kahoy dito. _________ 5. Dahil sa malawak na taniman ni G. Vargas ng mga bungang – kahoy , naisipan na rin nilang magtayo ng tindahan ng prutas sa palengke. Batid niya na malakas ang kikitain ng mga ito. 3

V. Takdang Aralin

Gumawa ng pakikipanayam sa mga taong matagumpay sa larangan ng pagtatanim. Itala ang mga kabutihang naidulot ng mga ito sa kanilang pamilya at kapaligiran.

4

Banghay Aralin sa Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan Gawaing Pang – Agrikultura Ika Animna Baitang Unang Panahunan

I.

Layunin Nagagamit nang wasto ang mga kasangkapan at kagamitan sa paghahalaman

II.

Paksang Aralin A. Paksa: Paggamit Nang Wasto ang mga Kasangkapan at Kagamitan sa Paghahalaman B. Sanggunian: PELC 1.2 Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan 6 pah.90 Mga Gawain sa Pagpapaunlad ng Buhay 6 pah.121-123 Umunlad sa Paggawa 6 pah.47 - 50 C. Kagamitan: Iba‟t –ibang kasangkapan at kagamitan sapaghahalaman D. Pagpapahalaga: Pagkamaingat

III.

Pamamaraan A. Panimulang Gawain 1. Pagbabalitaan ukol sa liban sa klase at kalinisan. 2. Balik – Aral Anu – ano ang mga kahalagahan ng pagtatanim ng puno / bungang – kahoy at kabutihang naidudulot nito sa pamumuhay ng pamilya at kapaligiran?

3. Talasalitaan/Paghahawan ng balakid Ayunin ang mga titik upang mabuo ang hinihinging salita. 1. AROSAL – ginagamit sa pagbubungkal ng lupa 2. KALYAKAY –ginagamit ito upang linisin ang kalat sa bakuran tulad ng tuyong dahon at iba pang uri 3. DUSOL – angkop gamitin sa pagbungkal ng lupa sa 5

paligid ng tanim 4. RAGEEDRA – ginagamit sa pagdilig ng halaman 5. PAAL – ginagamit sa paglilipat ng lupa

4. Pagganyak Ano ang masasabi ninyo kapag nakaririnig o nakababasakayo ng salitang :

KASANGKAPAN

KAGAMITAN

Ang mga bata ang magbibigay ng sagot at ito ay itatala ng guro. B. Panlinang na Gawain 1. Paglalahad 1. Pagpapakita ng larawan ng kasangkapan at kagamitan sa paghahalaman. 2. Pagbuo ng tanong gamit ang KWL. Ang mga tanong ay papasok sa W ng KWL.

K

W

L

1. Anu – ano ang mga kasangkapang ginagamit sa pagtatanim? 2. Anu – ano ang mga kagamitang sa pagtatanim?

3. Paghihinuha Ang mga hinuha ay papasok sa KWL

6

4. Pagsasaliksik Pagpapangkat sa mga bata sa 2 PANGKAT 1 – Kasangkapang ginagamit sa pagtatanim PANGKAT II – Kagamitan sa pagtatanim 5. Pag – uulat 6. Pagtatalakayan Pagtalakay gamit ang hirarkikal na dayagram. PAGTATANIM

KASANGKAPAN

KAGAMITAN

1.

1.

2.

2.

3.

3.

4.

4.

5.

5.

C. Pangwakas na Gawain

1. Paglalapat  

Anu – ano ang mga kasangkapang ginagamit sa pagtatanim?kagamitan sa pagtatanim? Anu – ano ang dapat tandaan kapag ginagamit natin ang mga ito?

2. Paglalapat Hayaang lumabas sa halamanan sa paaralan ang mga bata at hayaang gamitin ang mga kasangkapan at kagamitan sa pagtatanim. Sa inyong napag – aralan , dapat kayong may kamalayan sa iba‟t – ibang kasangkapan at kagamitan sa pagtatanim. Pumili ka sa ibaba ng angkop na mukha na nagsasaad ng iyong naramdaman habang ikaw ay gumagamit ng mga ito .

7

Masayang-masaya

Masaya

Malungkot

Malungkot na malungkot

IV. Pagtataya Panuto: Lagyan ng tsek ( / ) kung naisagawa nang wasto ang mga sumusunod na mga katanungan at ekis ( x ) naman kung hindi.

KRITERYA 1. Nakilala ko ba ang mga kasangkapan at kagamitan sa paghahanda ng lupang pagtataniman? 2. Natandaan ko ba ang gamit ng bawat isa sa mga kagamitan at mga kasangkapan sa paghahanda ng lupang taniman? 3. Nagamit ko ban ang wasto ang mga kasangkapan at kagamitan sa paghahanda ng lupang taniman? 4. Iningatan ko ba ang mga kasangkapan at kagamitan sa paghahanda ng lupang taniman? 5. Nilinis ko ba ang mga kagamitan at kasangkapan bago ko itabi?

OO

HINDI

V. Takdang Aralin Gumawa ng album ng mga kasangkapan at kagamitan sa pagtatanim.

Banghay Aralin sa Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan Gawaing Pang – Agrikultura 8

Ika Animna Baitang Unang Panahunan

I. Layunin Mailapat ang mga panuntunang pangkalusugan at pangkaligtasan sa paghahalaman II. Paksang Aralin A. Paksa: Panuntunang Pangkalusugan at Pangkaligtasan Paghahalaman B. Sanggunian: PELC 1.3 Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan 6 p. 51 - 52 Umunlad at Gumawa 6 p. 51 Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan 6 p. 229 C. Kagamitan: Tsart D. Pagpapahalaga: Pagkamaingat III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain 1. Pagbabalitaan ukol sa liban sa klase at kalinisan. 2. Balik – Aral Anu – ano ang mga paraan ng wastong paggamit ng kasangkapang pang – agrikultura? Magbigay ng ilang paraan kung paano ito mapangangalagaan.

3. Talasalitaan/Paghahawan ng balakid sakuna

panuntunan

kasangkapankalusugan

pamatay kulisap

pataba

4. Pagganyak

9

Nakalilibang ang paghahalaman.Kadalasan , sa labis na kawilihan sa paggawa ay nakakalimutan natin ang mga panuntunan sa paggawa na kadalasan na nagiging sanhi ng sakuna. Masdang mabuti ang larawan.

B. Panlinang na Gawain 1. Paglalahad 1.1 Pagbibigay ng pamantayan sa pagbasa a. Bumasa ng tahimik b. Unawain ang binabasa c. Magtala ng mahahalagang bagay habang may bumabasa / nagbabasa 1.2 Pagbasa ng Sanaysay

MGA PANUNTUNANG PANGKALUSUGAN AT PANGKALIGTASAN SA PAGHAHALAMAN Ang pag – iingat sa paghahalaman ay dapat isaisip upang maiwasan ang sakuna. Narito ang ilang mga paalala:  Suriin ang mga kasangkapan bago gamitin.  Mag – ingat sa paggamit ng matutulis at matatalas na kagamitan.  Iwasang maglaro habang gumagawa.  Tiyaking walang tao sa iyong likuran o harapan kung gumagamit ng asarol o ibang kasangkapang maaaring makasakit.  Mag – ingat sa paggamit sa paggamit ng pamatay – kulisap para sa halaman.  Gumamit ng guwantes at pantakip sa ilong.  Magsuot ng damit na mahaba ang manggas upang hindi dumikit sa katawan ang kemikal. Hubarin ito pagkatapos gumawa.  Sirain ang lalagyan ng kemikal at ibaon sa lupang malayo sa daluyan ng tubig.  Hugasang mabuti ang kamay pagkataposgumamit ng pamatay – peste o pamatay – kulisap.  Hangga‟ t maaari , gumamit ng abonong compost. Kung gagamit ng abonong komersyal, sundin ang nakasulat na direksyon sa paggamit.

B. Pangwakas na Gawain

1. Paglalahat Upang maiwasan ang mga aksidente o sakuna habang 10

naghahalaman , anu – ano ang mga panuntunang pangkalusugan at pangkaligtasan sa paghahalaman? 2. Paglalapat Hayaang lumabas sa halamanan sa paaralan ang mga bata. Sa inyong napag – aralan , dapat kayong may kamalayan sa mga panuntunang pangkalusugan at pangkaligtasan upangmaiwasan mo ang di kanais – nais na pangyayari o sakuna habang naghahalaman. Pumili ka sa ibaba ng angkop na mukha na nagsasaad ng iyong naramdaman habang ikaw ay nakakasusunod sa mga ito .

Masayang-masaya

Masaya

Malungkot

Malungkot na malungkot

IV. Pagtataya Panuto: Lagyan ng tsek ( / ) kung naisagawa nang wasto ang mga sumusunod na mga katanungan at ekis ( x ) naman kung hindi. KRITERYA 1. Nakilala ko ba ang mga kasangkapan at kagamitan sa paghahanda ng lupang pagtataniman? 2. Natandaan ko ba ang gamit ng bawat isa sa mga kagamitan at mga kasangkapan sa paghahanda ng lupang taniman? 3. Nagamit ko ban ang wasto ang mga kasangkapan at kagamitan sa paghahanda ng lupang taniman? 4. Iningatan ko ba ang mga kasangkapan at kagamitan sa paghahanda ng lupang taniman? 5. Nilinis ko ba ang mga kagamitan at kasangkapan bago ko itabi?

OO

HINDI

V. Takdang Aralin Gumawa ng slogan tungkol sa wastyong pagsunod sa mga panuntunang pangkalusugan at pangkaligtasan sa paghahalaman at ipaskil ito sa klase.

Inihanda ni: Rona Theresa U. Napoles East VII E/S



I.Layunin Matalakay at Maisagawa ang wastong paraan ng pagtatanim ng mga puno/bungang kahoy at ibang halaman sa tuwiran at di tuwirang paraan. II.Paksang Aralin Paraan ng Pagtatanim ng mga Halaman sa Tuwiran at Di-tuwirang Paraan Sanggunian: PELC-1.4 Mga Gawain sa Pagpapaunlad ng Buhay Baitang VI pahina 126 Mga Gawain sa Pagpapaunlad ng Buhay Baitang IV pahina 115 Agap at Sikap Baitang VI pahina 75 Mga Gawain sa Pagpapaunlad ng Buhay Baitang V pp 102 Kagamitan: Kahong punlaan, trowel, mga halaman at buto, larawan, tsart Pagpapahalaga: pagiging maparaan

III. Pamamaraan A.Panimulang Gawain 1.Pag-awit ng „‟ Bahay Kubo ” 2. Balik-aral Anu-ano Panuntunang Pangkalusugan at Pangkaligtasan sa paghahalaman? 3. Pagganyak Ano ang pumapasok sa inyong isipan kapag nababasa o naririnig ninyo ang salitang pagtatanim?

Pagtatanim 12

Ang mga bata ay magbibigay ng sagot at ito ay itatala ng guro

B. Panlinang na Gawain 1. Paglalahad 1. Pakikinig o Pag-awit muli ng Awiting '' Bahay kubo '' 2. Pagbuo ng tanong gamit ang KWL Ang mga tanong ay papasok sa W ng KWL K

W L 1. Ano ang wastong paraan ng pagtatanim sa paraang tuwiran? 2. Ano ang wastong paraan ng pagtatanim sa paraang di-tuwiran?

2. Paghihinuha Ang mga sagot sa hinuha ang papasok sa K ng KWL 3. Pagsasaliksik Pagpapangkat sa mga bata sa 4 PARAAN NG PAGTATANIM NG MGA HALAMAN May dalawang paraan ng pagtatanim. Ang mga ito ang paglilipat o di-tuwirang pagtatanim (transplanting method) at ang tuwirang pagtatanim (direct seeding method). Sa paglilipat 0 di-tuwirang pagtatanim ay mga maliliit na buto ng mga halamang-gulay ayitinatanim mula sa kahong punlaan at pagkatapos ay inililipat sa taniman kung malaki na at mayroon nang apat na tunay na dahon. Ang kahong punlaan ay isang mahalagang kagamitan sa pagtatanim sapagkat dito panandaliang itinatanim, inaalagaan at pinapasibol ang mga halamang gulay bago ito inililipat sakamang taniman.

Ang petsay, mustasa, letsugas at pachoi ay mas malaki ang pagitan ng mga butas . Masmaluwang naman ang pagitan para sa mga halaman talong at kamatis. Sa tuwirang pagtatanim ang mga buto ay itinatanim nang tuwiran sa 13

talagang kamang taniman upang doon na tumubo at lumaki nang palagian hanggang sa lumago at anihin. Ang tuwirang pagtatanim ay ang pinakapayak na paraan ng pagtatanim. Ito ay isang paraanna kung saan ay inihuhulog ka agad ang mga buto o binhi sa bahagi ng kama o lupa na ibig itong patubuin. May iba‟t-ibang paraan ng pagpapatubo ng bagong halaman na ginagamit kapag tuwirang nagtatanim. Karaniwang ginagamit ang pinatuyong buto ng bunga ,sangang magulang, ugat o kuntil ng halaman. Ang mga gulay tulad ng ampalaya, sitaw, okra, patani, at kalabasa ay pinatutubo sa pamamagitan ng buto.Ang kangkong , malunggay, sayote, patatas, gabi at iba pang bungang-ugat ay pinatutubo sa pamamagitan ng pagbabaon ng sanga, ugat o kuntil ng halaman. Ang pagitan ng bawat butas ay kailangang ibatay sa uri ng halamang itatanim mas maikling pagitan ng mga butas para sa mga tanim na labanos, at kerot. Mas maluwag naman angpagitan para sa mga halamang okra, at Chinese kangkong. Lalong malalayo ang pagitan para samga gumagapang na halaman tulad ng kalabasa, ampalaya, kundol, patani.

5. Pagtatalakayan Pagtalakay gamit ang hirarkikal na dayagram.

Paraan ng Pagtatanim Tuwiran

Di-Tuwiran

1. 2. 3. 4. 5.

1. 2. 3. 4. 5.

6. Pag-uulat 7.Paglalahat  

Ano ang wastong paraan ng pagtatanim sa paraang tuwiran? Ano ang wastong paraan ng pagtatanim sa paraang dituwiran?

8. Paglalapat Isulat ang titik A kung ang pangungusap ay may kaugnayan sa pagtatanim ng tuwiran paraan at B kung may kaugnayan sa 14

pagtatanim ng di-tuwirang paraan. 1. 2. 3. 4.

Ang kahong punlaan ay mahalagang kagamitan sa pagtatanim. Pinasisibol ang mga halamang gulay bago ito ilipat. Ang mga buto ay itinatanim ng tuwiran sa tamang taniman. Ginagamit ang pinatuyong buto ng bunga, sangang magulang, ugat o kuntil ng halaman. 5. Pinatutubo sa pamamagitan ng pagbabaon ng sama, ugat o kuntil. 6. IV. Pagtataya A. Talakayin sa 2 pangungusap ang wastong paraan ng pagtatanim ng halaman sa tuwirang paraan. 1. 2. B. Talakayin sa 3 pangungusap ang wastong paraan ng pagtatanim ng halaman sa di-tuwirang paraan. 1. 2. 3.

V. Takdang Aralin Magtala ng limang halamang itinatanim sa paraang tuwiran at limang halamang itinatanim sa paraang di-tuwiran.

15

Banghay Aralin sa Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan Gawaing Pang – Agrikultura Ika Anim na Baitang Unang Panahunan I.Layunin Nailalapat ang iba‟t - ibang paraan ng pangangalaga ng lupa at halaman. II. Paksang Aralin Iba‟t-ibang Paraan ng Pangangalaga ng Lupa at ng Halaman Sanggunian: P.E.L.C.I.5 Mga Gawain sa Pagpapaunlad ng Buhay Baitang 5 pahina 93 Mga Gawain sa Pagpapaunlad ng Buhay Baitang 4 pahina 116 Kasangkapan: kasangkapan sa paghahalaman , larawan ,tsart Pagpapahalaga: pagiging maunawain III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain 1. . Pagbabalitaan ukol sa liban sa klase at kalinisan. 2. Balik – Aral Nagtanim ng halamang gulay si Andrei , Paano niya itatanim ang mgahalaman tulad ng okra, patola, ampala at kalabasa?Bakit?

3. Talasalitaan HUMUS - mga nabulok na damo, dayami at dahon ng halaman na pinaghalo at hinayaang mabulok upang maging pataba. ABONO – Ito ay pataba na nagdudulot ng karagdagang sustansiyang kailangan ng halaman. PATABANG ORGANIKO – ito ay galing sa mga bagay na may buhay, ang dumi nghayop mahusay na patabang organiko. 16

NITROGEN, PHOSPHORUS at POTASSIUM – ang tatlong pangunahing pagkain ng halaman. 4. Pagganyak Ano ang masasabi ninyo kapag naririnig nyo o nababasa ang salitang „‟ Pangangalaga ng Lupa at Halaman”?

PANGANGALAGA NG LUPA AT HALAMAN

Ang mga bata ang magbibigay ng sagot at ito ay itatala ng guro.

B. Panlinang na Gawain 1. Paglalahad 1. Pagpapakita ng iba‟t-ibang uri ng lupa at halaman 2. Pagbuo ng tanong gamit ang KWL Ang mga tanong ay papasok sa W ng KWL

K

W

L.

1.Ano ang iba‟t-ibang paraan ng pangangalaga ng lupa? 2.Ano ang iba‟t-ibang paraan ng pangangalaga ng halaman?

3.Paghihinuha Ang mga hinuha ay papasok sa K ng KWL. 4.Pagsasaliksik Pagpapangkat sa mga bata sa 4 na pangkat.

Una at Ikalawa – Iba‟t-ibang paraan ng pangangalaga sa lupa Ikatlo at Ikaapat – iba‟t-ibang uri ng pangangalaga ng halaman 17

5.Pagtatalakayan Pagtalakay gamit ang hirarkikal na dayagram Paraan ng Pangangalaga

Halama n

Lupa

1.

1.

2.

2.

3.

3.

4.

4.

5.5.

C. Pangwakas na Gawain 1.Paglalahat  

Ano ang iba‟t – ibang paraan ng pangangalaga ng lupa? Ano ang Iba‟t – ibang paraan ng pangangalaga sa halaman?

2. Paglalapat Ang una at pangalawang pangkat ay isasagawa ang pangangalaga sa lupa habang ang ikatlo at ikaapat na pangkat ay isasagawa ang pangangalaga sa mga halaman. Ang mga pangkat ay pupunta sa taniman upang isagawa ang pangangalaga sa lupa at halaman.

IV. Pagtataya Basahing mabuti ang tseklist. Lagyan ng tsek (/)kung nailapat ang iba‟t – ibang paraan ng pangangalaga sa lupa at halaman

Pamantayan 18

Oo Bahagya Hindi A.Iba’t – ibang paraan ng pangangalaga sa Lupa 1.Nadagdagan ba ang abono o pataba ng lupa? 2.Nagamit ang patabang organiko gaya ng dumi ng hayop? 3.Naihalo ang mga bulok na halaman sa lupa upang magsilbing pataba ? 4.Nadagdagan ng organikong pataba ang lupa upang magkaroon ng tatlongpangunahing pagkain ang halaman? 5.Nasunod ba ang pamantayan sa pangangalaga ng lupa?

B.Iba’t – ibang paraan ng pangangalaga ng Halaman 1.Naipakita ang tamang pagdidilig ng halaman? 2.Nabungkal ang lupa sa paligid ng halaman? 3.Natanggal o nabunot ang mga damo sa paligid ng halaman? 4.Naalis ang mga kulisap na sumisira sa halaman? 5.Nalagyan ng bakod ang paligid ng halaman? V. Takdang Aralin Basahin ang mga sumusunod na pangungusap at isulat ang A kung ito ay tumutukoy sa paghahanda ng lupang taniman at B kung ito ay ukol sa pangangalaga sa tanim. 1. Alisin ang mga bato, basag na bote at iba pang makasasagabal sa pagtatanim. 2. Diligin ang mga halaman sa umaga at hapon. 3. Bungkalin ang lupa at durugin ang malalaking tipak nito. 4. Bungkalin ang paligid ng halaman at alisin ang mga damo nito. 5. Lagyan ng pataba ang lupa bago ito taniman.

19

Banghay Aralin sa Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan Gawaing Pang – Agrikultura Ika Anim na Baitang Unang Panahunan

I .Layunin Naipapakita ang paraan ng pagsugpo ng peste at sakit ng halaman na hindi gumagamit ng nakalalasong kemikal. II. Paksang Aralin Paraan Ng Pagsugpo Ng Peste At Sakit Ng Halaman Ng Hindi Gumagamit Ng Nakakalasong Kemikal Sanggunian: PELC.1.5.1 Mga Gawain sa Pagpapaunlad ng Buhay Batayang aklat Baitang 6 pahina 132 Patnubay ng Guro Baitang 6 pahina 85 Kagamitan: kasangkapan at kagamitan sa paghahalaman,tsart,larawan Pagpapahalaga: Pagkamaingat III. Pamaraan A. Panimulang Gawain 1. . Pagbabalitaan ukol sa liban sa klase at kalinisan. 2. Balik – Aral Anu – ano ang mga paraan sa tamang pangangalaga ng lupa at halaman? 3. Paglore sa salita Smudging Trapping Soil Fertilization

Crop Rotation Clean Culture Fumigating

4. Pagganyak

Ano ang masasabi ninyo kapag naririnig ninyo o nababasa 20

ang salitang “PESTE at SAKIT ng Halaman”?

Peste at Sakit ng Hayop

Ang mga bata ang magbibigay ng sagot at ito ay itatala ng guro. B. Panlinang na Gawain 1. Paglalahad 1.Pag papakita ng larawan ng paraan pagsugpo sa peste at sakit ng halaman. 2.Pagbuo ng tanong gamit ang KWL Ang mga tanong ng papasok W ng KWL K

W

L

1.Anu - ano ang mga paraan ng pagsugpo ng peste at sakit ng halaman?

3.Paghihinuha Ang mga hinuha ay papasok sa K ng KWL 4.Pagsasaliksik Ang mga bata ay magsasaliksik tungkol sa paraan ng pasugpo ng peste at sakin ng halaman A.TUWIRANG PAGPUKSA (DIRECT METHOD) 1.PAGPAPAUSOK (Smudging or Fumigating) 2.PAGGAMIT NG BITAG O PANGHULI (Trapping) 3.PAKAMAY NA PAG-AAYOS AT PAGPATAY NG MGA INSEKTO (Handpicking and Killing) 4.PANGHIHIKAYAT SA MGA IBONG KUMAKAIN NG MGA KULISAP (AttractingBirds that feed on moths and caterpillars )

5.PAGGAMIT NG ORGANIKONG PATABA PANGPATAY SA 21

PESTISIDYO(Pesticide) B.DI-TUWIRANG PAGPUKSA (INDIRECT METHOD) 1.PAG-IISTERILISA NG LUPA (Soil Terilization ) 2.PAGTATANIM NG IBA‟T-IBANG URI NG HALAMAN (Crop Rotation) 3.PAGLILINIS NG KAPALIGIRAN (Clean Culture) 4.PAGTATANIM NG MGA HALAMANG MATIBAY SA SAKIT (Use of Resistant Varieties) 5. Pag-uulat 6. Pagtatalakayan Pagtalakay gamit ang hirarkikal na dayagram Pagsugpo sa peste at Sakit ng Halaman

DI- Tuwiran

Tuwiran

1.

1.

2.

2.

3.

3.

4.

4. 5.

5.

C. Pangwakas na Gawain 1. Paglalahat  Ano-ano ang paraan ng pagsugpo ng peste at sakit ng halaman na hindi gumagamit ng nakakalasong kemikal? 2.Paglalapat

Isulat kung anong paraan ng pagsugpo ng peste at sakit ng halaman na hindi gumagamit ng nakakalasong kemikal ang tinutukoy ng mga sumusunod:

22

1. Inaalis ng taong ito ang mga insektong nakadapo at nakalagay sa mga halaman. 2. Dinidilig ng taong ito ang lupang taniman ng mainit na tubig. 3. Nagtatanim ng iba‟t-ibang uri ng halaman ang kanilang pamilya apat na beses isang taon. 4. Maraming daga na sumisira sa mga halaman, kayat ang taong ito ay gumagawa ng panghulii sa mga ito. 5. Inaalis ang mga tumbon ng basura at maruruming bagay sa paligid ng halamanan. IV- Pagtataya Basahing mabuti ang sitwasyon.Isulat ang titik ng tamang sagot. 1. Sinisigaan ng taong ito ang mga layak at sanga ng kahoy sa ilalim ng isang puno. Ano ang ginagawa ng taong ito? a) Nalalagay ng lason c) Nagpapausok sa mga halaman b) Nag- iisterelisa ng lupa d) Nagkakabit ng bitag 2. Dinidilig ng taong ito ang lupang taniman ng mainit na tubig. a) Nag- iisterelisa ng lupa c) Nagpapausok ng mga halaman b) Nagbobomba ng halaman d) Isa-isang inalis ang mga uod 3. Inaalis ng taong ito ang mga tumbon ng basura at maruming bagay sa paligid ng halaman . Ano ang ipinakikita ng taong ito? A) Nagkakabit ng bitag c) Inaalis ang mga kulisap B) Nagbobomba ng halaman d) Naglilinis ng kapaligiran 4. Maraming daga na sumisira ng halaman, Kayat ang taong ito ay gumawa ng panghuli sa mga ito. Ano ang ipinakikita ng taong ito? a) Naglilinis ng kapalihiran c) Nagkakabit ng bitag b) Nag- iisterelisa ng lupa d) Nagpapausok ng mga halaman 5. Ang taong ito ay may hawak na organikong pataba na iwiniwisik sa mga halaman. Ano ang kanyang ginagawa? a) Nagawa ng bitag c) Nagpapausok sa halaman b) Nagwiwisik ng organikong pataba d) Nag-iisterilisa ng lupa

V- Takdang Aralin Gumawa ng talaan ng mga peste o insekto na sumisira sa mga pananim.

23


I. Layunin Naipapakita ang wastong paraan ng paglalagay ng abono organiko at di – organiko II. Paksang Aralin Paglalagay ng abono, organiko / di – organiko Sanggunian: BEC PELC 1.5.2 Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan VI dd. 234-235 Kagamitan: Mga larawan Pagpapahalaga: Pag – iingat

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain 1. Magbahaginan hinggil sa kalinisan at bilang ng pumasok. 2. Balik – Aral Pagbalik – aralan ang kalendaryo ng pagtatanim. Ipatukoy ang angkop na halaman sa isang lugar. 3. Talasalitaan

abono

organiko di organiko

nitrohino ammonium sulfate

4. Pagganyak Sa tulong ng larawan ng isang mainam na lugar taniman, ipatukoy sa mga mag – aaral ang kailangan pa ng halaman upang lalo itong lumago at bumunga.

B. Panlinang na Gawain 24

1. Paglalahad 1.1 Pagbibigay ng pamantayan sa pagbasa a. Bumasa ng tahimik b. Unawain ang binabasa c. Magtala ng mahahalagang bagay habang may bumabasa/ nagbabasa 1.2 Pagbasa ng Sanaysay Paglalagay ng Abono sa Puno at Punongkahoy Ang paglalagay ng abono sa puno at bungangkahoy ay isa sa mga mahahalagang gawain sa pagtatanim. Kinakailangan ang paglalagay ng abono upang ang mga dahon ng puno o halaman ay lumago, magbunga ang puno at magbigay ng sustansya sa halaman. Ang paglalagay ng abono ay ginagawa kapag ang halamang prutas ay maayos na ang pagtubo.Lagyan ito ng isang dakot na layak o abonong medaling matunaw na may nitroheno katulad ng Ammonium Sulfate. Ang abonong ito ay dapat ilagay sa paligid ng mga puno na may 15 hanggang 30 sentinetro ang layo ng puno. Kung hindi maayos ang pagtubo ng halaman sanhi ng paggamit ng nitroheno. Kailangang ibang nitroheno ang gamitin. Kailangang sumangguni sa dalubhasa sa lupa upang malaman kung anong pataba o abono ang dapat gamitin sa naturang punongkahoy. Ang paglalagay ng pataba ay kadalasang isiasabay sa pagbubungkal. Ito ay inilalagay sa mga tudling. Ang pinakamahusay na pataba ay ang nanggagaling sa bukid. Maaari ring gamiting pataba ang mga nabubulok na mga bagay at basura sa mga palengke.

2. Pagpapangkat Ipabuod sa mga bata ang kaisipan sa wastong paraan ng paglalagayng abono, organiko at di –organiko. PANGKAT I – Paraan ng paglalagay ng abono PANGKAT II – Abonong Organiko PANGKAT III – Abonong di – organiko 3. Pag –uulat ng bawat pangkat 4. Pagtatalakay   

Bakit kailangan ang abono ng halaman? Paano ito inilalagay sa halaman? Anong uri ng abono ang pinakamahusay?

C. Pangwakas na Gawain 25

1. Paglalahat Paano isinasasagawa ang tamang paglalagay ng abono sa halaman? Ano ang pinakamahusay na abono? 2. Paglalapat Lumabas sa halamanan. Magpakitang – turo muna ang guro ukol sa wastong paglalagay ng abono sa halaman. Hayaang ang mga bata naman ang maglagay ng abonong kanilang napili ( organiko / di – organiko). IV. Pagtataya Lagyan ng tsek ( / ) kung ginawa o di ginawa ang mga sumusunod na pamamaraan sa paglagay ng abono sa halaman.

Ginawa

Di-Ginawa

1. Ilagay ang abono sa halamang maayos na ang pagtubo. 2. Lagyan ng isang dakot na layak o abonong madaling matunaw na may nitroheno katulad ng ammonium sulfate. 3. Inilagay sa paligid ng mga halaman ang abono ng may 15 hanggang 30 senttimetro ang layo sa puno. 4. Gumamit ng mask sa habang naglalagay ng abono sa halaman. 5. Maghugas ng mabuti ng kamay matapos maglagay ng abono sa halaman.

V. Takdang Aralin

Mag interbiyu sa ibang mga naghahalaman kung anong uri ng abono ang kanilang ginagamit sa pagtatanim.Ibahagi ito sa klase.


26


I. Layunin Naisasagawa at naipapakita ang angkop at maayos na paraan ng pag – aani ng tanim o produkto

II .Paksang Aralin A. Paksa: Angkop at Maayos na Paraan ng Pag – aani ng Tanim o Produkto B. Sanggunian: PELC 1.6 Angat Kabuhayan 6 p. 154 - 158 Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan 6 p. 236 - 239 Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan 6 p. 102-104 Umunlad sa Paggawa 6 p. 67 - 68 C. Kagamitan: Tsart, kuwento , larawan D. Pagpapahalaga: “ Ang maagang lumusong, maaga ring aahon. ” “ Ang taong maingat malayo sa sugat. ”

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain 1. Pagbabalitaan ukol sa liban sa klase at kalinisan. 2. Balik – Aral Anu – ano ang wastong paraan ng paglalagay ng abono?

3. Talasalitaan/Paghahawan ng balakid Isulat ang letra ng kasingkahulugan. A ______ 1.pagtutuos ______ 2.kargador ______ 3.nakawiwili ______ 4.abono ______ 5.presyo ______ 6.paglipol

B a. pag - ubos b. pagbabawas c. halaga d. tagabuhat e. nakasisiya f. pagkukuwenta 27

______ 7.kulisap ______ 8.pagpungos ______ 9.sulit ______ 10. Lugi

g. pataba h. kemikal i. insekto j. kulang sa inasahan k. bawi

4. Pagganyak Ano ang kabutihang dulot ng pagkakaroon ng sariling taniman? Bakit mahalagang malaman ang panahon at mga palatandaan sa pag – aani ng mga pananim? Anu - anong mga pananim ang medaling anihin? Ano ang dapat isaalang – alang sa pag – aani? Paano pangangalagaan at mapapanatiling maayos ang ani lalo na ang ipagbibili?

B.Panlinang na Gawain 1. Paglalahad DULA - DULAAN Araw ng Sabado. Maagang – maaga pa ay nagtatawag ang Tatay upang mag – ani ng gulay at bungang kahoy sa bakuran nila. Sabi niya, “ Ang maagang lumusong, maaga ring aahon.” Nanaog na ang Nanay at ang magkakapatid na Celia at Mario. Dala nila ang bilao, basket at kahon.Narito ang nagiging usapan ng pamilya. Celia: Tay, paano ninyo nalaman na dapat nang anihin ang mga itinanim natin? Mario: Aba, may kalendaryo yata ang Tatay. Alam niya kung kailan itinanim at gaano katagal bago anihin. Tatay: Hindi lamang dahil sa kalendaryo. May talaan talaga kung gaano katagal bago anihin ang mga tanim. O, heto basahin basahin ninyo. Ilan lamang ito : letsugas – 60 – 70 araw pagkalipat ng punla ; mustasa at petsay – 20 – 30 araw pagkalipat ng punla ; kangkong – 25 araw pagkatanim ; spinach o kulitis – may taas na 15 – 20 sm ; gabi ( laman ) natutuyo na ang dahon ; kamote ( laman ) 3 – 5 buwan. At saka makikita naman , hindi ba? Tingan ninyo ang mga gulay. Malalaki na at matitingkad na ang pagkaberde. Magugulang na at dumidilaw ang unang dahon. Ang okra at talong ay katamtaman na ang laki ng bunga. Ang bungangkahoy naman ay marami nang nahihinog.Maaga nga pala tayong magsimula. Mas mainam ito para sa atin. Ang maagang lumusong , maagang aahon”. Isa pa , daig ng maagap ang masipag. At heto pa : ang ibong maaga , nauuna sa bunga. Hindi tayo mauunahan ng ibon o pagbagsak ng bunga. At saka higit na sariwa ang aanihin sa umaga. Nanay: Celia anak, halika dito tayo sa madaling anihin. Maingat nating hawakan ang buong tanim malapit sa ugat at bunutin. Gumamit ka ng pandukal kung kailangan. Pagkatapos ipagpag mo nang marahan ang mga nakuha mo upang maalis ang lupa.Putulin ang mga ugat at isa-isa itong hugasan. Pagkatapos ay ayusin natin ang paglalagay sa basket at bilao. Takpan mo ng basang tela o dahon ng saging para di malanta agad patungong palengke.

28

Tatay: Mario, dito ka at gumawa tayo ng panungkit.Gamitin natin itong mahabang kahoy. Lagyan natin ito ng kalawit at buslong maliit sa dulo tulad nito upang masalo ang bungang kakalawitin. Mag – iingat ka lamang , ha? Tandaan mo: “ Ang taong maingat malayo sa sugat.” Kapag nakakuha ka na ay ilagay mo na sa basket o kahit sa kaing o bilao na inihanda natin. May mga sapin nang dahon ng saging ang mga iyan.Ang medyo hilaw ay ibukod mo. Pangkat – pangkatin para walang mapisa. Mario: Bakit po ba kailangang lagyan ng dahon ng saging ang mga paglalagyan natin ng bunga? Tatay:Upang hindi magasgas ang mga mangga at atis. Ganoon din ang ginawa nila sa iba pang prutas. Sa ganitong paraan ang ating inaani ay nakararating nang maganda at maayos sa pamilihan. Hindi maitim , gasgas at maraming pasa. Gayon na nga ang ginawa ng mag – anak. Nang ayos na samga lalagyan ay pinagtatakpan nila ang mga ito ng dahon ng saging. Masiglang nagtinda ang mga anak sa palengke. May dala silang timbangan at mga supot. Mainam na timbangin ang paninda upang walang lugi ang namimili at nagtitinda. Inaasahan nila na malaki ang kikitain nila dahil tinitingi nilang ipinagbibili ang mga ani nila. Hindi nila ipinapakyaw sa mga tindera ang kanilang mga ani. Ipinagbili nila ang paninda sa presyong palengke rin o mababa pa nang kaunti dahil pagod lamang ang puhunan nila. 2. Pagtatalakayan a.) Bakit mahalaga ang pag – aani sa tamang panahon? b.) Paano nalalaman na maaari ng anihin ang mga itinanim? c.) Bakit kailangang timbangin muna ang mga inani bago dalhin sa pamilihan o ipagbili? b.) Ano ang ibig sabihin ng mga katagang:  “ Ang maagang lumusong, maaga ring aahon.”  “ Daig ng maagap ang masipag. ”  “ Ang taong maingat malayo sa sugat.” C. Pangwakas na Gawain

1. Paglalahat Paano natin maisasagawa at maipapakita ang wastong paraan ng pag – aani ng tanim o produkto?

2. Paglalapat Isulat ang letra ng resulta ( B ) ng gawaing nasa ( A ).

29

A

B

____ 1.Sanay magtanim ang mag-anak a. Hindi gasgas maitim. ____ 2. Binabalot na isa-isa ang b. Nalanta ang mga dahon. malalaking bayabas. c. Durog at pisa. ____ 3.Bilangin ang puhunan. d. Walang bilangan. ____ 4. Minadaling pahinugine. Higit na malaki ang kita. ____ 5. Siniksik ang gulay sa lalagyan f. Makikita ang tinubo ____ 6. Wala sa panahon ang pag – ani g. Maganda ang ani. ng pananim. h. Mapakla at di masarap. ____ 7. Maingat na inayos ang mga i. Hindi maganda ang bunga. paninda. j. Ligtas ang ani. _____8. Tinimbang ang paninda k. Sariwa darating sa palengke. _____ 9.Di gumagamit ng mga kemikal. _____ 10.Sa umaga nag – ani.

IV. Pagtataya Isagawa ang mga wastong paraan ng pangangalaga ng lupa at pananim sa pamamagitan ng paglagay ng tsek ( / ) sa hanay. Mga Gawain

Lagi

Madalas

Minsan

Hindi

1. Kinakausap mo ba ang iyong halaman bilang bahagi ng pangangalaga nito? 2. Tumutulong ka ba sa pag aalis ng kulisap o anumang peste na sumusira sa iyong halaman? 3. Napagtitiyagaan mo bang bungkalin, isaayos at alisan ng mga tuyong dahon at ligaw na damo sa inyong mga lupa? 4. Dinadagdagan mo ba ng abono o pataba ang iyong lupa? 5. Nilagyan mo ba ng bakod ang paligid ng iyong halaman bilang proteksiyon sa mga gumagalang hayop? I.

Takdang Aralin Gumuhit sa inyong kwaderno ng mga wastong paraan ng pangangalaga ng lupa at pananim.


30


I.

LAYUNIN:

Naisasagawa ang angkop na paraan ng pag-aayos ng inani sa lalagyan. II.

PAKSANG ARALIN

Angkop ng paraan ng pag-aayos ng inani sa lalagyan Sanggunian: Makabuluhang Gawaing Pantahanan at pangkabuhayan 6 pp. 102-104 Edukasyong Pangtahanan at Pangkabuhayan 6 pp. 236-238 Kagamitan: Aklat, tsart Pagpapahalaga: maagap sa tungkulin III.

PAMAMARAAN:

A. Panimulang Gawain

1. Balik-Aral Anu-ano ang mga tagubilin sa pag-aari ng iba‟t ibang gulay 2. Talasalitaan Sisidlan

Mayupi

Pag - Iimpake

3. Pag-ganyak 

Marami ba kayong laruan sa bahay?



Saan nyo nilalagay ang inyong laruan?



Nakaranas na ba kayong mamalengke o kaya ay sumama sa nanay ang mga pinamili?



Paano nya nilalagay ang mga pinamili sa sisidlan? 31

B. Panlinang na Gawain 1. Paglalahad

Sa pag-aani, malaki ang nagagawa ng saspat na pagbabalak, paghahanda, at maayos na pamamalakad. Ang mga kagamitan at kasangkapan ay dapat nakahanda pati na ang sisidlan ng mga inani upang hindi magalusan o mayupi ang mga ito. 2.Pagtatalakayan

mustasa

petsay

lettuce

repolyo

Tinatakpan at

Hindi

Hindi iniiwang

binabawasan

Nakabilad sa

ng panlabas

Araw

na dahon

Angkop na paraan Ng pag-aayos ng Inani sa lalagyan

cauliflower

Nakasilid sa Nakakaing

Plastic

Nakabungkosbungkos

C. Pangwakas na Gawain 1. Paglalahat Ang mga taong magsisipag-ani ay kailangang maging maagap sa pagganap ng kani-kanilang tungkulin lalo na pag-iimpake o pagaayos ng mga inani.

2. Paglalapat 32

Paano nyo iaayos ang mga gulay sa sisidlan upang mapanatiling ang mataas na uri nito. Isulat ang inyong kasagutan sa patalatang paraan. IV.

PAGTATAYA Lagyan ng tsek ( / ) ang angkop na paraan ng pag – ani ng mga sumusunod na halamang gulay. Halamang Gulay Nakakaing

Paraan ng Pag - aani Nakabungkos Naka - plastic

1. petsay 2. cauliflower 3. mustasa 4. broccoli 5. lettuce

V.

TAKDANG ARALIN Magsaliksik tungkol sa iba‟t ibang paraan ng pag-iimbak ng mga produktong mula sa pananim.

Banghay Aralin sa Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan 33

Gawaing Pang – Agrikultura Ika Animna Baitang Unang Panahunan

I.

LAYUNIN:

Nakasusunod sa umiiral na alituntunin sa pagprepresyo at pagbibili ng produkto

II. PAKSANG ARALIN

Alituntuninsa pagrepresyo at pagbibili ng produkto Sanggunian: Makabuluhang GawaingPantahanan at Pangkabuhayan 6 pp. 102-104 Edukasyong Pangtahanan at Pangkabuhayan 6 pp. 236-238 Kagamitan: Aklat, tsart Pagpapahalaga: Anumang uri ng paglabag ay may kaukulang kaparusahan.

III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain 1. Pagbabalitaan ukol sa liban sa klase at kalinisan. 2. Balik-Aral Anu-ano ang mga paraan ng pag-aayos ng mga inani sa lalagyan? 3. Talasalitaan Makapagtakda

Presyo

Nababatay

4. Pagganyak  

Sino sa inyo ang may tindahan Paano nyo pinepresyuhan ang inyong mga paninda?

B. Panlinang na Gawain 1. Paglalahad 34

Sa pagbebenta dapat tandaan na ang produktong may pinakamataas na uri ay maaring makapatakda ng mataas na presyo. 2. Pagtatalakayan 1) Mga alituntunin sa pagsasapresyo at pagbili ng mga produkto.

Mga gastusin na pinagbabatayan ng presyo ng mga produkto

pagtatanim

Pag-aani

Pag-iimpake

pagbibiyahe

% ng ahente

2) Pagtimbang at pagbilang nga mga produkto 3) Tamang presyo ayon sa batas C. Pangwakas na Gawain 1. Paglalahat Anu –ano ang mga alituntuning dapat sundinsa pagsasapamilihan ng mga produkto?

2. Paglalapat Pangkatin ang mga bata sa 3 .Magkaroon ng pagsasadula ng wastongpagsasapresyo at pagbibili ng produkto.

IV. Pagtataya Itala ang limang ( 5 ) mga gastusin na pinagbabatayan ng pag pre -presyo ng mga produkto. 1. 2. 3.

35

4. 5.

V. TAKDANG ARALIN

Magmasid sa bagsakan ng gulay sa pamilihan at itala ang paraan ng pagbebenta.

Inihanda ni : Jelly Miro Lucena East V E/S

Banghay Aralin sa Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan Gawaing Pang – Agrikultura Ika Animna Baitang 36

Unang Panahunan

I. Layunin Nakasusunod sa wastong paraan ng pagsasapamilihan ng inani II. Paksang Aralin A. Paksa: Wastong Paraan ng Pagsasapamilihan ng Inani B. Sanggunian: PELC 1.7.3 Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan 6 p. 102 - 104 Angat Kabuhayan 6 p.154 – 158 Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan p. 236 - 239 C. Kagamitan: Tsart, larawan D. Pagpapahalaga: “ Ang anumang uri ng paglabag ay may kaukulang kaparusahan. “

III. Pamamaraan

A. Panimulang Gawain

1. Pagbabalitaan ukol sa liban sa klase at kalinisan. 2. Balik – Aral Anu – ano ang mga dapat tandaan sa pagprepresyo at pagbibili ng mga produkto?

3. Talasalitaan/Paghahawan ng balakid

Pagsagot sa pamamagitan ng isang PUZZLE.

37

1.

PAHALANG

2.

1. pera 2. bigat 3. hango

1.

PABABA 1. palengke 2. batas 3. sangay

3.

2.

3.

4. Pagganyak Ano ang masasabi ninyo kapag nakaririnig o nakababasa kayo ng salitang ito.

PAGSASAPAMILIHAN NG INANI

B. Panlinang na Gawain 1. Paglalahad

1.1 Pagbibigay ng pamantayan sa pagbasa a. Bumasa ng tahimik b. Unawain ang binabasa c. Magtala ng mahahalagang bagay habang may bumabasa / nagbabasa 1.2 Pagbasa ng Sanaysay

WASTONG PARAAN NG PAGSASAPAMILIHAN NG INANI

38

Sa pagbebenta o pagsasapamilihan, dapat tandaan na ang produktong may pinakamataas na uri ay maaaring makapagtakda ng mataas na presyo. Karaniwan ang presyo ng isang produkto ay nababatay ayon sa mga gastusin mula sa pagtatanim, pag – aani , pag – iimpake, at pagbibiyahe. Idagdag pa rito ang porsyentong ipinatong ng mga ahente. Kung iisipin , higit na mura para sa mamimili at higit na tutubo ang magsasaka kung siya mismo ang magdadala sa palengke ng kanyang inani. Ang mga sumusunod ang wastong pamamahala ng mga inani: Dapat madala agad sa pamilihan o sa mga nag – aangkat ng mga produkto patungo sa pamilihan ang mga napapanahong prutas / bungang kahoy / gulay. Dapat nakabatay sa kalakalang halaga ang pagbibigay ng halaga sa mga produkto. Mahalaga ang pagtimbang o pagbilang ng mga kalakal upang masukat ang dami o laki ng mga produkto. Dapat isama sa kabuuang gastos, paglalapat ng mga halaga bago ito itanim , ang ginamit na pataba , sa mga nag – aani at mga papeles sa pamamahala ang halaga ng ibang prutas pag tinustos sa pagpapalaki o pagpapalago ng mga pananim. Alalahanin ang mga batayan at iba pang alituntuning umiiral o itinakda para sa mga ahensya ng pamahalaan upang makatiyak. laging isaisap na ang anumang uri ng paglabag ay may kaukulang kaparusahan.

C. Pangwakas na Gawain 1. Paglalahat Anu –ano ang mga wastong paraan ng pagsasapamilihan ng mga inani? 2. Paglalapat Tumbasan ng titik ang mga bilang ayon sa may sagot na upang mabuo ang payo sa iyo.

A

2

3

M

5

6

7

____________________________________

P

9

G

11

12

B

14

G

______________________________________

39

16

17

__________

M

19

20

K

_____________

K

30

22

23

24

25

L

27

28

G

___________________________________________

P

32

33

34

35

A

37

38

N

______________________________________________________

IV. Pagtataya Isulat ang WPkung wastong paraan ng pagsasapamilihan ng inani at DWPkung di wastong paraan ang mga sumusunod na pahayag sa kahon pagkatapos ng bawat patlang. 1. Matapos maani ang mga bungang kahoy / prutas / gulay , mas nakabubuting iimbak muna ang mga ito sa kaingin at hayaang muna ito dito. 2. Dapat alalahanin ang mga alituntuning itinakda ng mga ahensya ng pamahalaan.

3. Nararapat na timbangin o bilanging mabuti ang mga kalakal upang masukat ang dami ng mga produkto. 4. Patungan ng malaking tubo ang mga kalakal dahil nahirapan naman sa pagdadala nito sa pamilihan. 5. Sa pagsasapamilihan , dapat tandaan na ang Produktong may pinakamataas na uri ay maaaring Makapagtakda ng mataas na presyo.

V. Takdang Aralin Magmasid sa bagsakan ng gulay sa pamilihan at itala ang paraan ng Pagbebenta.Iulat ito sa klase.

Inihanda ni: Rona Theresa U. Napoles East VII E/



I. Layunin Naipapaliwanag ang kahalagahan ng pagsunod sa maka-agham na pamamaraan ng pagnanarseri II. Paksang Aralin A. Paksa: Kahalagahan ng Pagsunod sa Maka – Agham na Pamamaraan ng Pagnanarseri

B. Sanggunian: PELC 2.1 Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan 6 p. 88-89 Angat Kabuhayan 6 p.141 – 143 Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan p. 240 – 241 C. Kagamitan: Tsart, larawan D. Pagpapahalaga: Pagiging mapamaraan Pagbabahagi ng kaalaman/karunungan sa iba III. Pamamaraan A .Panimulang Gawain 1. Pagbabalitaan ukol sa liban sa klase at kalinisan. 2. Balik – Aral Anu – ano ang mga wastong paraan ng pagsasapamilihan ng inani ?

3. Talasalitaan/Paghahawan ng balakid Bio – Intensive Gardening

maka - agham

Compost

activator

Crop Rotation

Intercropping

4. Pagganyak Pagbasa ng isang tula.

41

Karunungang lagging ginagamit Sa isipan di mawawaglit. Dahil magbahagi‟y ninanais Madalas itong inuulit – ulit. Kaya huwag ipagdaramot Kaalamang di malilimot. Adapted Angat Kabuhayan 6 p. 141

B. Panlinang na Gawain 1. Paglalahad 1. Pagpapakita ng mga larawan gamit ang mga maka – agham na pamamaraan ng pagnanarseri. 2. Pagbuo ng tanong gamit ang KWL Ang mga tanong ay papasok sa W ng KWL. Kahalagahan ng Pagsunod sa Maka – Agham na Pamamaraan ngPagnanarseri

K

W

L

1. Anu ang maka – agham na pamamaraan ng pagnanarseri? 2. Paano ito isinasagawa? 3. Anu – ano ang mga kahalagahan ng pagsunod sa maka – agham na pamamaraan ng pagnanarseri?

3. Paghihinuha Ang mga hinuha ay papasok sa K ng KWL 4. Pagsasaliksik Pagpapangkat sa mga bata sa 3 PANGKAT I – Maka – Agham na Pamamaraan sa Pagnanarseri PANGKAT II – Paraan ng Pagsasagawa sa mga ito PANGKAT III – Kahalagahan ng Pagsunod sa Maka – Agham Na Pamamaraan sa Pagnanarseri

42

5. Pag – uulat

6. Pagtatalakayan

KAHALAGAHAN NG PAGSUNOD SA MAKA – AGHAM NA PAMAMARAAN SA PAGNANARSERI

C. Pangwakas na Gawain 1. Paglalahat Anu – ano ang mga kahalagahan ng pagsunod sa maka – agham na pamamaraan sa pagnanarseri?

2. Paglalapat Tumbasan ang bilang ng letra batay sa ilang sagot para mabuo ang 43

kaisipan.

M

2

K

4

5

11

12

1

2

R

4

P

12

13

14

G

S

15

Y

IV. Pagtataya 44

G

7

14

W

6

I

A

A

16

9

I

18

9

18

19

10

N

21

N

Isulat ang S kungsang – ayon at DSkung hindi sang – ayon sa mga isinasaad ng mga pangungusap sa ibaba ukol sa kahalagahan ng maka – agham na pamamaraan sa paghahalaman.

________ 1. Ang pagnanarseri ay ang wasto at maingat na pagsasaayos at pag – aalaga ng mga isda at iba pang uri ng lamang dagat mula sa murang gulang hanggang sa sumapit sa gulang na maaari na itong ilipat sa palaisdaan. ________ 2. Ang Bio – Intensive Gardening ay maka – agham na gawaing pang – agrikultura na may layuning pagyamanin ang lupa at itaguyod ang malinis na paggamit ng likas na yaman. ________ 3. Ang paggamit ng maka – agham na pamamaraan sa pagnanarseri ay mahalaga sapagkat magiging maunlad ang paghahalaman. ________ 4. Napakasarap ng may tanim dahil lumilinis at sumasariwa ang hangin sa paligid at nababawasan ang polusyon. ________ 5. Nakadaragdag ng kita ng mag – anak ang pagnanarseri lalo na kung ito ay gagamitan ng makalumang paraan ng paghahalaman.

V. Takdang Aralin Gumawa ng isang graphic organizer ukol sa mga kabutihang naidudulot ng maka – agham na pamamaraan sa pagnanarseri. Ibahagi ito sa klase.



45

I. Layunin Natatalakay ang mga Gawain sa pagpaparami ng punongkahoy/bungang kahoy (asekswal at artipisyal) II. Paksang Aralin: A. Paksa Mga Gawain ng Pagpaparami ng Punungkahoy at Bungang Kahoy (asekswal at artipisyal) B. Sanggunian Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan Pah.113-115 C. Kagamitan Mga halaman D. Pagpapahalaga Pagkamaingat III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain 1. Pagbabalitaan ukol sa liban sa klase at kalinisan. 2. Balik –aral 

Bakit mahalaga ang pagsunod sa maka-agham na pamamaraan ngpagnanarseri?



Ano ang naitutulong nito?

2. Paghahawan ng mga balakid/ talasalitaan artipisyal

asekswal

salik

sumisibol

3. Pagganyak Pagpapakita ng halaman . Pansinin ang mga hlamang pinatubo sa pamamagitan ng buto at halamang pinatubo sa pamamagitan ng pagpapaugat.

Anu-ano ang mga paraan ng pagpaparami ng halaman? Alin ang pinakamainam gamitin?

46

B. Panlinang na Gawain 1. Paglalahad Ang pagpaparami ng halaman ay magagawa sa asekswal at artipisyal na pamamaraan. 1.1.Pagbibigay ng pamantayan sa panood -Tahimik na manood Grafting- ang tawag kung gumagamit ng supang ng isang sanga na nakakabit o nakahiwalay sa magulang na halaman. Marcotting- ito ang pinakamadaling paraanng pagpaparami ng halaman na kadalasang ginagawa kung panahon ng tag-ulan . Sa paraang ito ay ang magulang na sanga ay pinauugatan bago putulin at itanim bilang bagong halaman pinanatili itong mamasamasa upang medaling mag-ugat. Budding- ang supang na ginamit ng buko na may kasamang maliit na piraso ng kahoy tiyakin lamang na pagkakahugpong ng supang at stock ay maayos upang maging matagumpay . Kunin din ang iisang uri at pamilya ng halaman ang supang at stock. Layering- sa paraang ito ang isang bagong halaman ay tumutubo sa pamamagitan ng pagdurugtong ng supang o scion o itaas na na bahagi at stock o ibabang bahagi. Inarching- ang paraang ito ay pagpaparami ng halaman sa pamamagitan ng pagpapaugat sa sanga habang nakakabit pa sa halaman.

2. Pagtatalakayan 

Anu-ano ang mga pamamaraan ng pagpaparami ng halaman? 47

  

Ano ang pagkakaiba ng grafting sa marcotting? Alin sa mga pamamaraan ang nais mo ?Bakit? Bakit dapat itong malaman ? Anong kahalagahan nito?

C. Pangwakas na Gawain 1. Paglalahat May iba‟t ibang paraan ng pagpaparami ng punong kahoy at halaman tulad ng grafting, marcotting, budding, layering at inarching. 2. Paglalapat: Pagkakaroon ng pangkatang gawain kung saan ang bawat pangkat ay magsasagawa ng isang paraan ng pagpaparami ng halaman.

IV. Pagtataya Basahin at isulat ang sagot sa patlang. Pumili ng sagot sa kahon sa ibaba. _____________1.Ang pinakamadaling paraan ng pagpaparami ng halaman. _____________2. Ang tawag kung gumagamit ng supang ng isang sanga na nakakabit sa magulang na halaman. _____________3. Isang bagong halaman ay tumutubo sa pamamagitan ng pagdurugtong ng supang at stock. _____________4. Pagpaparami gn halaman sa pamamagitan ng pagpapaugat Sa sanga habang nakakabit pa sa halaman. _____________5. Paraan ng pagpaparami ng halaman kung saan ang supang Na ginamit ay buko na may kasamang maliit kahoy.

Grafting

Marcotting

Budding 48

Layering

Inarching

V. Takdang- Aralin Mag-interbiyu ng mag hahalaman at itanong kung anong kahalagahan ang naidudulot sa pagpaparami ng halaman.

Inihanda ni:

Michelle L. Aldovino East VII Elem. School


49

I. Layunin Nakagagamit ng angkop na kasangkapan at kagamitan II. Paksang Aralin A. Paksa: Paggamit ng angkop na kasangkapan at kagamitan B. Sanggunian: BEC PELC 2.3 Umunlad sa Paggawa 6 pah. 47 Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan 6 pah. 227-229 Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan 90-91 C. Kagamitan: Tsart , larawan D. Pagpapahalaga: Pagkamaingat III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain 1. Pagbabalitaan ukol sa liban sa klase at kalinisan. 2. Balik – Aral Anu – ano ang mga gawain sa pagpaparami ng mga punongkahoy / bungang kahoy sa aseksuwal at artipisyal ? 3. Talasalitaan/Paghahawan nga mga balakid Pag – aabog

Pagdadamo

Layak

Hukay

Bitak – bitak

Abono

4. Pagganyak 

Nais ba ninyong magkaroon ng isang laro?



Pagbibigay ng mekaniks ng laro

Mekaniks: 1. Kukuha ng apat na volunteers mula sa apat na grupo sa klase. 2. Bibigyan ng tig – iisang Manila Paper ang bawat isa na naglalaman ng mga salita na kailangan nilang hanapin. 3. Magpapaunahan ang bawat isa ng paghanap ng mga salita sa loob ng isang minuto. 4. Ang batang may pinakamaraming mabuong salita ay siyang panalo. 50

( Ang maling nabilugan ng bawat kalahok ay ibabawas sa kanyang iskor ) WORD HUNT P I S I C O S H O V E L B

I B E T K A R T I L Y A N

S E P A N D I L I G S K U

I M R K A R E T J M A U I

V E N U S S J R V G D T B

P S N K N U M E T R O S S

A P A O I K Y N C E R I P

T R U P B A U C L D S L A

P A A I A T K H O H E Y L

A Y K R L O O I E O G O A

T E A U O H A N D F O R K

B R H Y G U G G P L R K O

A G O A Y K A S A A B U L

B A Y Y A U R H T N A R B

A B K L L L A O A S R B T

L I M G U A H V L E E A U

A O G O P M E E I T T T B

T N A S A R O L M A A A I

A S O A B O N O K L P O G

B. Panlinang na Gawain 1. Paglalahad PAG – AARAL NG LARAWAN

1. Pagpapakita at pagpapakilala ng mga larawan ng kasangkapan at kagamitan sa paghahanda ng lupang pagtataniman. 2. Pagsasabi ng mga gamit ng mga kasangkapan at kagamitan sa paghahanda ng lupang taniman. . KASANGKAPAN GAMIT 1. Itak Pagputol ng damo at kawayan 2. Asarol a. “Grub Hoe” Panghukay ng lupa b. “Light Hoe” Pag – aabog, pagdadamo, at pagtatanim ng buto 3. Karit Pagputol ng damo 4. “Trenching Shovel” Paggawa ng maliit na hukay at kanal 5. Piruya Panghukay at pag – aabog ng lupa 6. Kartilya Paglilipat ng punla,lupa,dumi ng hayop at abono 7. Metro Panukat sa pagitan ng halaman at pagplaplano 8. Patpat at pisi Pagmamarka sa hanay 9. Pala Paghahalo ng lupa, layak at dumi ng hayop 10. Kalaykay Pagpapantay ng lupa, layak at dumi ng hayop 11. Gunting ng halaman Pagpuputol ng halaman Mga Kagamitan sa Paghahanda ng Lupang Pagtataniman 1. Lupa at Tubig Ang lupa ang siyang nagbibigay ng pagkain at tubig sa pananim. Kung ito ay tuyo, matigas at bitak – bitak, o kaya „ y malagkit at basa – basa, ang mga tanim ay hindi tutubo nang maayos. Upang mabuti ang pagtubo, ang lupa ay dapat 51

ihanda sa pamamagitan ng abonong organiko. Ang layak at abono ay pangkaraniwang ginagamit. Ang dalawang ito ang siyang ipinupuno sa kakulangan

2. Abono o Pataba

Kung susuriin, walang patabang kailangan sa panahon ng pagtatanim. Gayunman, kapag ang halamang prutas ay maayos na ang pagkakatubo , mahalagang lagyan ng isang dakot na layak o abonong medaling matunaw sa nitroheno. Ang abonong ito ay dapat ilagay sa paligid ng mga puno nang may 15 hanggang 30 sentimetro ang layo sa puno. Kung sakali at hindi maayos ang pagtubo ng halaman sanhi ng paggamit ng nitroheno kailangang ibang nitroheno ang gtamitin. Kailangan ding sumangguni sa dalubhasa sa lupa upang malaman kung anong abono o pataba ang dapat gamitin sa naturang halaman. 3. Kahong Pulaan o Paso Dapat itong maging mababaw , walang takip na ang sukat ay 30 x 50 x 6 na sentimetro at may 6 hanggang 10 butas upang makatulo ang tubig. 4. Lata ng gatas na walang laman Mga lalagyan ito ng mga punlang halaman bago at plastic ilipat sa lupang taniman.

3. Pagtatalakay kung paano gagamitin ang mga kasangkapan at kagamitan na ipinakikita sa larawan

C. Pangwakas na Gawain 1. Paglalahat May iba‟t ibang uri ng kasangkapang ginagamit sa paghahalaman. Ito ay nauuri ayon sa kanilang gamit. Mapadadali at magiging maayos ang paghahalaman kung tama ang mga kasangkapan at kagamitang gagamitin.

2. Paglalapat Dalhin sa mini garden ng paaralan ang klase. Patnubayan sila habang gumagawa at gumagamit ng iba‟t ibang kasangkapan sa paghahalaman.

IV. Pagtataya Lagyan ng tsek ( / ) kung naisagawa nang wasto ang mga sumusunod ng mga katanungan at ekis ( x ) kung hindi. 52

KRITERYA 1.Nakikilala ko ba ang mga kasangkapan at kagamitan sa paghahanda ng lupang taniman? 2. Natatandaan ko ba ang gamit ng bawat isa sa mga kagamitan at mga kasangkapan sa paghahanda ng lupang taniman? 3. Nagamit ko ban g wasto ang mga ksangkapan at kagamitan sa paghahanda ng lupang taniman? 4. Iningatan ko ba ang mga kasangkapan at kagamitan sa paghahanda ng lupang taniman? 5. Nalinis ko ba ang mga kagamitan at kasangkapan bago ko itabi?

OO

HINDI

V. Takdang Aralin

Magsaliksik pa ng ibang kagamitan sa paghahalaman at ang mga gamit nito.

Inihanda ni: Rona Theresa U. Napoles East 7 Elem. School


53

I.

Layunin Naisaalang-alang ang mga salik sa pagpaparami ng halaman sa pamamaraang asekswal o artipisyal tulad ng halaman sa pamamaraang asekswal o artipisyal tulad ng grafting, budding, marcotting at inarching.

II.

Pakasang Aralin Pagsaalang-alang ng mga salik sa pagpaparami ng halaman sa pamamaraang asekswal o artipisyal tulad ng grafting, budding, marcotting at inarching. Sanggunian:

PELC 2.4 Mga Gawain sa Pagpapaunlad ng Buhay 6 p. 135-144 Masayang Paggawa, Maunlad na pamumuhay p.131 Agap at Sikap 6 p.86-92 Kagamitan: Chart, Activity Card, Pagpapahalaga: Pagkamaingat III.

Pamaraan A. Panimulang Gawain 1. Pagbabalitaan ukol sa liban sa klase at kalinisan. 2. Balik-aral Ilagay sa patlang ang kagamitang sa pagtatanim na tinutukoy sa bawat bilang. _____1. Gingamit sa pagpapantay ng durog na lupa sa kamang taniman. _____2. Ito ang panghukay at pangdurog ng tuyo at matigas na lupa. _____3.Ginagamit itong pamputol ng mahahabang damo. _____4. Ito ay ginagamit na pantuwid sa hanay ng taniman. _____5. Ginagamit ito sa paghahakot ng gulay at mga binhing ililipat sa narseri hanggang sa taniman. 3. Pagwawasto ng Takdang Aralin

4. Pagganyak (Pagbasa ng isang tula)

54

Masayang Pamumuhay Pagpaparami ng halaman Pagnanarseri at pagaalaga pati Malikhang kamay ay pakilusin na Talino‟y pakinabangang husto Ang masayang pamumuhay ay kamtin Pagkagutom o kakulangan man Paghahalaman ay isang kasagutan.

B. Panlinang na Gawain

1. Paglalahad Gamiting lunsaran ang mga ideya o konseptong nabasa sa tula tungkol sa mga salik sa pagpaparami ng halaman. a. b. c. d. e.

Hatiin ang klase sa 3 grupo. Bigyan ng Gawain o activity card ang bawat grupo. Ibigay ang pamantayan sa paggawa, Patnubayan ang mga ito. Ipapresent ang awtput.

Gawain I 1. Anu-ano ang mga salik na dapat isaalang-alang sa pagpaparami ng halaman sa pamamaraang asekswal tulad ng grafting. 2. Gawin itong isang yell. 3. Ipresent sa klase ang nabuong yell

Gawain II 1. Ibigay ang mga salik na dapat isaalang-alang sa pagpaparami ng halamn sa pamamaraang askswal tulad ng budding. 2. Buuin itong isang slogan. 3. Ipresent ang awtput.

55

Gawain III

2.

Pagtatalakayan Anu-ano ang dapat isalang-alang sa mga salik sa pagpaparami ng halaman sa pamaraang asekswal o artipisyal tulad ng grafting, budding, markotting at inarching.

C. Pangwakas na Gawain

1. Paglalahat

Tumawag ng ilang mag aaral at magpabuo ng isang paglalahat tungkol sa mga salik na dapat tandaan sa pagpaparami ng halaman.

2. Paglalapat

Papaano mo isaalang-alang ang mga salik sa pagpaparami ng halaman o bungang kahoy sa pamaraang artipisyal o asekswal.

IV.

Pagtataya: Papaano mo isasaalang-alang ang mga salik sa pagpaparami ng halaman sa pamamaraang askswal. Ilagay sa guhit ang mga bawat salik katapat ng bawat pamaraan ng pagpaparami. 1. 2. 3. 4.

V.

Grafting _________________________________ Budding _________________________________ Marcotting ________________________________ Inarching _________________________________

Takdang Aralin Mag - ipon ng clippings tungkol sa iba‟t-ibang uri ng pagpaparami ng halaman.

Inihanda ni : Maribelle C. Ayala Lucena East VIII E/S

56


I. Layunin Naisasagawa ang wastong paraan ng pangangalaga sa mga halamang pinararami tulad ng: -pagdidilig, paglalagay ng pataba, pagdadamo, pagsugpo ng sakit at peste atbp. II.

Paksang Aralin Pagsasagawa ng wastong paraan ng pangangalaga ng mga halamang pinararami tulad ng: -pagdidilig, paglalagay ng pataba, pagdadamo, pagsugpo ng sakit at peste atbp.

Sanggunian: PELC 2.5 Mga Gawain sa Pagpapaunlad ng Buhay 6 p.130-132 Masayang Paggawa Maunlad na Pamumuhay 6 p.132 Kagamitan: Chart, Activity Card, Picture Pagpapahalaga: Pagmamahal at pangangalaga sa halaman III.

Pamamaraan A. Panimulang Gawain 1. Pagbabalitaan ukol sa kalinisan at liban sa klase.

2.Balik-aral

57

Isulat sa bawat dahon ang mga salik na dapat isalang-alang sa pagpaparami ng halaman sa pamamaraang asekswal.

3. Pagwawasto ng Takdang Aralin 4. Pagganyak (Isang laro) Hanapin sa ilalim ng inyong upuan o desk ang mga larawan ng mga wastong paraan ng pag-aalaga sa mga halamang pinararami. C. Panlinang na Gawain

1. Paglalahad Ayon sa ating ginawang palaro, papaano natin isasagawa ang paraan ng pangangalaga ng halaman? Gawin natin ang bawat Activity.

2. Panlinang na Gawain a. b. c. d. e.

Hatiin ang klase sa 3 grupo. Bigyan ng Gawain o activity card ang bawat grupo. Ibigay ang pamantayan sa paggawa. Patnubayan ang mga ito. Ipapresent ang awtput

Gawain I 1. Tulad ng tao at hayop ang mga halaman ay may buhay na nangangailangan ng palagiang pagaalaga. Magbigay ng isang paraan kung saan ang mga halaman ay mabubuhay ng malusog at mabilis ang paglaki nito. 2. Isagawa ito sa paraang pantomime upang maipakita ang wastong pangangalaga sa halaman. 58

Gawain II

1. Bakit kailangang alisan ng damo at bungkalin sa tuwina ang lupa sa paligid ng halaman? 2. Bakit kailangan kausapin ang mga halaman?

3. Pagtatalakayan Ipaliwanag ang mga wastong paraan ng pangangalaga sa mga halamang pinararami tulad ng pagdilig, paglalagay ng pataba, pagdadamo, pagsugpo ng sakit at peste.

C. Pangwakas na Gawain 1. Paglalahat Ipabuo sa mga mag-aaral ang isang paglalahat tungkol sa mga wastong paraan ng pangangalaga sa mga halamang pinararami. 2. Paglalapat Papaano mo maipakitang gawa ang wastong pangangalaga sa mga halaman, isulat sa isang maikling talata.

IV.

Pagtataya Isagawa ang mga wastong paraan ng pangangalaga sa mga halamang pinararami sa pamamagitan ng paglagay ng (tsek) sa hanay.

59

Mga Gawain

Lagi

Madalas

Minsan

1. Kinakausap mo ba ang iyong halaman bilang bahagi ng pangangalaga nito? 2. Tumutulong ka basa pag aalis ng uod o anumang peste na sumusira sa iyong halaman? 3. Napagtitiyagaan mo bangtanggalin ang mga tuyong dahon, damo sa inyong mga halaman? 4. Napangangalagaan mo ba ang mga halaman na iyong tinatanim? 5. Nalagyan mo ba ng pataba o abono ang iyong halaman?

V.

Takdang Aralin Magtungo ang mga kasapi sa pangkat sa isang narseri. Magtanong tungkol sa paraan ng pagbibili ng mga halaman. Ibahagi sa klase.

Inihanda ni : Maribelle C. Ayala Lucena East VIII E/S

60

Hindi


I.

Layunin Naipakikita ang wastong paraan ng pagbili ng tanim

II.

Paksang Aralin Wastong Paraan ng Pagbili ng Tanim Mga Sanggunian: P.E.L.C 2.6 (Gawaing Agrikultura- First Grading) Makabuluhang Gawain Pantahanan At Pangkabuhayan VI pp. 102-104 Manwal ng Guro sa EPP pp. 66-67 Mga Gawain ng Pagpapaunlad ng Buhay 6 pp. 146-147 Mga Kagamitan: Manila Paper ,iba‟t – ibang klase ng tanim Pagpapahalaga: “Kung may hirap may ginhawa”

III.

Pamamaraan A. Panimulang Gawain 1. Pagbabalitaan ukol sa kalinisan at mga liban sa klase. 2.

Balik – Aral 

3.

Anu anong sakit peste ng halaman ang natutuhan na ninyo ? Paano ang pagsugpo ng bawat isa?

Talasalitaan Tandaan

Umiiral

Suki

Tanim

PresyoPalengke

61

1. Pagganyak Pagpapakita ng larawan ng mga tanim. 

Ano sa palagay nyo ang pinakamahusay na paraan ng pagbili ng inyong alagang tanim?

B. Panlinang na Gawain 1. Paglalahad MAIKLING DULA – DULAAN Tagpo: - Sa isang pamilihang bayan. Tagapagsalaysay: Makikita sa isang sulok ng pamilihan si Mang Ambo. Nasa harapan niya ang mga nakahanay na iba‟t - ibang uri ng mga tanim. May lalapit na dalawang babae. Babae 1 : Magandang Umaga po Mang Ambo! Mang Rudy: Magandang umaga naman. Babae 2 : Galing po kami sa inyong narseri. Ang sabi po ng inyong maybahay ay narito ninyo ako rito. Ano bang inyong sadya? Babae 1 : Nangangailangan po kami ng tanim. Mang Ambo : Ah! Aba eh! Tamang – tama ang dating ninyo. Kaya ko dinala rito sa palengke ang mga tanim ay sa dahilang tamang – tama lamang na ito ay maipagbili ko. Babae 2 : May mga palatandaan po bana dapat tandaan sa wastong pagbili ng mga tanim? Mang Rudy : Aba oo !gaya ng inyong nakikita sa mga tanim na nakahanay , may mga wastong paraan ng pagbili nito na dapat tandaan. Ang mga tanim ay may katamtamang laki , luntian, malusog at sariwa, may sapat na tigas ng katawan at may tatlo o higit na dahon na. ( May darating na mag – asawa ) Aling Marie : Ang lalaki na ng bayabas at kamyas na binili ko sa inyo. pati iyong tanim ng halamang gulay na kalian ko lang binili sa inyo ay malalaki na rin. Mang Eddie : Totoo poi yon, Mang Rudy. Huwag lamang kakainin ng mga hayop at tuloy – tuloy na ang paglaki ng mga punla na binili ko sa inyo.

62

Babae 1 : O sige po , Mang Rudy, kukunin ko na pong lahat nang mga tanim. Pakisakay na lang po sa dala kong sasakyan. Pakikwenta na rin po ang kabuuang halaga ng aking babayaran. Mang Rudy : Salamat naman. Tiyak na tutubo ng husto ang punlang nabili ninyo. Babae 2 : O sige po Mang Rudy. Aalis na po kami. Babalik na lang pokami kung kailangan na naming muli ng punla. Babae 1 : Salamat pong uli. Mang Rudy : Sige! Walanganuman. Ingat Kayo. 2.

Pagtatatalakayan  Sino ang nasa harapan ng palengke isang araw na may mga dalang tanim na ipinagbibili?  Bakit naging mapanuri ang dalawang babae?  Anu – ano ang mga paraan ng pagbili ng tanim itinuro ni Mang Rudy sa dalawang babae?

C.Pangwakas na Gawain 1. Paglalahat Anu – ano ang mga wastong paraan ng pagbili ng mga tanim? 2. Paglalapat Mamasyal sa narseri ng paaralan. Pangkatin ang mga bata sa 2. Humanda para sa isang pagsasadula.

PANGKAT 1- Itala ang mga tanim at mga palatandaan na maaari na itong ipagbili.Lagyan ito ng presyo ayon sa batas na umiiral sa pagsasapamilihan ng produkto.

PANGKAT 2 – Suriin ang mga tanim na ipinagbibili ng unang pangkat. Bilihin ang mga tanim na nararapat.

63

IV.

Pagtataya Basahing mabuti ang kriterya. Lagyan ng tsek ( / ) kung paano ipinakita ang mga ito. TSEKLIS Kriterya

Oo

Di – Gaano

Hindi

1. Naipagbili ko ba ang mga punla sa tamang panahon? 2.Malusog at nasa katamtamang laki ba ang mga nabili ko? 3.Husto na ba ang pagkaluntian ng mga dahon ng tanim na ipinagbili ko? 4.Binili ko ba ang mga punla nang may katamtamang laki? 5.Sinunod ko ba ang batas na umiiral sa tamang pagsasapamilihan ng produkto/tanim?

V.

Takdang Aralin

Magsaliksik ukol sa kung paano nakapag tutuos ng kinita sa pagtatanim.


64


I.

Layunin Nakapagtutuos ng ginastos at kinita sa pagtatanim ayon sa iningatang

talaan. II.

Paksang Aralin Pagtutuos ng ginastos at kinita sa pagtatanim ayon sa iningatan ng talaan Sanggunian: P.E.L.C. 2.7. (Gawaing Agrikultura- First Grading) Makabuluhang Gawain Pantahanan At Pangkabuhayan VI pp. 102-104 Manual ng guro sa EPP pp. 66-67 Kagamitan: talaan pagtutuos , mga halamang gulay / prutas

Saloobin: “Kung may hirap may ginhawa” III.

Pamamaraan Panimulang Gawain 1.Pagbabalitaan ukol sa liban sa klase at kalinisan. 2. Balik Aral 

Anu anong mga alituntuning na dapat sundin sa pagbebenta at pagbibili ng pagaaning produkto?

3.Talasalitaan

talaan

pagtutuos

kinita

naibenta

salik

nalugi

65

4. Pagganyak Paano kaya ang tamang paran ng pagtutuos ng gastos at kinita? (Punan ng sagotang ginawang takdang aralin ipaliwanag nglider ang bawat grupo) B. Panlinang na Gawain 1. Paglalahad - Ilahad ang tsart ng isang halimbawang talaan ng pagtustos ng ginasta at kinitang isang magsasaka sa pagtatanim ng ampalaya. 2. Pagtatalakayan -Pagusapan ang mga salik bagay na isina alang- alang sa pagtutuos ng ginastos at kinita. 

Bakit kailangang gumawa ng talaan ang isang magsasaka manggagawa ukol sa gastos at naibentang produkto?



Sa halimbawang binigay nalugi ba o kumita ang magsasaka sa pagtatanim ng ampalaya?Patunayanang sagot.



Ipalagay sa grap ang halaga ng naibentang ampalaya para lalong maihambing-hambing ang mga ito.

A. Ano ang iyong reaksyon Nadarama tungkol sa pagtatanim ng halaman? B. Marangal ba ang Gawain ng pagtatanim? Panindigan ang sagot C. Ano ang maaring mangyari sa kabuhayang pang-ekonomikong bansa kung lahat ng istambay taong lansangan, pulubi,taong walang trabaho ay magtatanim gagawa sa bukid?

C.Pangwakas na Gawain 1. Paglalahat Paano nagtutuos ng ginastos at kinita ayon sa iningatang talaan?

66

2.Paglalapat Gumawa ng tala ng mga dala ninyong halamang gulay / prutas. Gamitin ang tsart sa ibaba bilang gabay.

URI NG MGA PANANIM

BILANG NG DAMI

NAIPAGBILI Bilang Halaga ng isa ng isa

GASTOS

PAKINABANG

KABUUANG HALAGA

Kabuuan

IV.

Pagtataya Basahin at pag – aralan ang talaan at sagutin ang mga tanong sa ibaba nito.

URI NG MGA PANANIM Halamang Prutas

BILANG NG DAMI

NAIPAGBILI

1.Mangga 2.Santol 3.Calamansi 4.Dalandan 5.Langka

100 50 30 50 50

Bilang Halaga ng isa ng isa 50 P20.00 10 20.00 10 12.00 20 20.00 20 20.00

Kabuuan

280

110

GASTOS

PAKINABANG

KABUUANG HALAGA

P 1000 200 120 400 400 P 2120

Pataba P 90.00 Buto P 100.00 Maintenance

P 400.00 P 590.00

1. Magkano ang kabuuang gastos/puhunan sa pagtatanim ng halamang prutas? a. 280 c. P 2, 120.00 b. 110 d. P 590 .00 2. Magkano ang kabuuan ng pinagbilhan? a. P 590.00 b. 280

c. 110 d. P 2, 120.00

3. Paano nakuha/nalaman ang pakinabang? a. Inalis ang kabuuang gastos sa kabuuang pinagbilhan. b. Pinagsama ang gastos at pinagbilhan. c. Kinuha sa halaga ng pinagbilhan. d. Itinala sa gastos. 4. Ilan ang bilang ng tanim ang naipagbili? a. 280 b. 110 67

c. 390 d. 170

5. Magkano ang nagiging pakinabang sa pag – aalaga ng halamang prutas. a. P 2, 120.00 c. P 3650.00 b. P 1, 530.00 d. P 590.00

V. Takdang Aralin Mag – interbyu ng kakilala ninyong magsasaka. Kapanayamin ukol sa tamang pagtatala ng gastos at kinita sa paghahalaman.

68

69

EPP-Agrikultura 6 (1st Grading)

Recommend Documents