INSTITUTO DE EDUCACION SUPERIOR TECNOLOGICO PÚBLICO ”APARICIO POMARES”
CARRERA PROFESIONAL DE INDUSTRIAS ALIMENT ALIMENTARIAS ARIAS PROYECTO DE INVESTIGACION
ELABORACION DE GALLETAS DE YACON TIPO SANDWICH CON SUSTITUCION DE LA HARINA PARA PARA EL BENEFICIO DE LA POBLACION
PRESENTADO POR: MERINO CONTRERAS, ALEXANDER ANIBAL
HUANUCO –PERU 2015
I.
TITULO DEL PROYECTO:
ELABORACION ELABORACION DE GALLETAS GALLETAS DE YACON TIPO SANDWICH CON SUSTITUCION DE LA HARINA PARA EL BENEFICIO DE LA POBLACION. II .
PLANTEA TEAMIENTO DEL DEL PROB OBL LEMA: 2.1 DESCRIP DESCRIPCIO CION N DEL PROBLEMA. PROBLEMA. En la región e H!"n!#$ la ela%$ra#ión e galle&a' e (a#$n e' )$#$
e*i'& e*i'&en& en&e+ e+ )$r la ,al&a ,al&a e #$n$#i#$n$#i-ien ien&$ &$ ( e la ela%$ ela%$ra# ra#ión ión e e'&e )r$ )r$!# !#&$ &$.. e-$' e-$' /!e /!e en n!e' n!e'&ra &ra #i! #i!a a n$ le an an i-)$ i-)$r& r&an an#i #ia a a la -a&eria )ri-a /!e e' el (a#$n /!e '$l$ e' !&ili0a$ en 1!g$' en re-ei$' )er$ )er$ n$ e' ela%$ra$ ela%$ra$ en ,$r-a ,$r-a e galle&a' $ in!'&ria in!'&rial-en l-en&e+ &e+ e' )$r ell$ /!e /!e n$'$ n$'$&r &r$' $' in2e in2e'& '&ig igaa-$' $' !na !na -ane -anera ra i,e i,ere ren& n&e e e !&il !&ili ia a en !n )r$#e'a-ien&$ e (a#$n ( a'3 )ara ela%$rar !n n!e2$ )r$!#&$ /!e e' la galle& galle&a' a' e (a#$n+ (a#$n+ l$ #!al #!al e'&e e'&e )r$! )r$!#&$ #&$ &enr" &enr" !n 2al$r 2al$r n!&ri n!&ri&i2 &i2$ $ al #$n'!-irl$. P$r ell$ ell$++ 'e #$n #$n'i 'iera era e gran ran i-) i-)$r& $r&an# an#ia reali eali0a 0arr la )re' )re'en en&e &e in2e'&iga#ión+ )ara )$er #$-er#iali0ar a la región+ )r$2in#ia ( el Per4 n!e'&r$ )r$!#&$ e ig!al -anera ar a #$n$#er /!e n$ e' a5in$ 'i n$ l$ #$n'!-e' en e*#e'$. 2.2 OBJETIVOS OBJETIVOS DEL PROYECTO PROYECTO.. 2.1.1 2.1.1 OBJETIVO OBJETIVO GENERAL. GENERAL. Reali eali0a 0arr !na !na %!en %!ena a ela% ela%$r $ra# a#ió ión n e gall galle& e&a' a' e (a#$ (a#$n n en la )lan )lan&a &a
)ani6#a$ra e la #arrera )r$,e'i$nal e in!'&ria' ali-en&aria'+ &enien$ en #!en&a l$' )ar"-e&r$' /!e 'e e'&a%le#er"n. 2.1.2 2.1.2 OBJETIVOS OBJETIVOS ESPECIFICOS. ESPECIFICOS. a7 Reali eali0a 0arr la' la' #ara #ara#& #&er er3' 3'&i &i#a #a'' 6'i# 6'i#$/ $/!3 !3-i -i#a #a'' 89!89!-e ea a++ #eni #eni0a 0a'+ '+ )r$&e3na+ gra'a+ 6%ra7 ( $rgan$l:)&i#a' e la -a&eria )ri-a ( el )r$!#&$ 6nal. %7 In#en&i2a In#en&i2arr en la '$#iea el #$n'!-$ #$n'!-$ e )r$!# )r$!#&$' &$' na&!rale' na&!rale' )ara )ara el #!ia$ e '! 'al! #$-$ el (a#$n+ a &ra2:' e !n )lan e neg$#i$ /!e 'e reali0ara. #7 En#$n& En#$n&rar rar l$' )ar"-e&r )ar"-e&r$' $' )ara la ela%$r ela%$ra#i a#ión ón e galle& galle&a' a' e (a#$n (a#$n++ #$-$ )$r#en&a1e+ a'3 -i'-$ &a-%i:n e la &e-)era&!ra ( &ie-)$ e #$##ión+ &enien$ en #!en&a la' BPM ( BPH !ran&e la ela%$ra#ión. 7 Reali0ar eali0ar el %alan#e %alan#e e -a&eria ( el #$'&$ e )r$!##ió )r$!##ión n el )r$!#&$ )r$!#&$ ela%$ra$. 2.2 JUSTIFICACIÓ JUSTIFICACIÓN N
En e'&e )r$(e#&$ )$re-$' e2al!ar el #$-)$r&a-ien&$ el (a#$n en la' galle&a' a &ra2:' e '! a)$r&e (a 'ea en )!re $ en 0!-$. N!e'&r$ )r$!#&$ )r$)$r#i$nara al )4%li#$ en general in,$r-a#ión i-)$r&an&e )ara el #!ia$ e '! 'al!+ e2i&an$ en,er-eae' &an #$-!ne' e 9$( en 3a #$-$ la ia%e&e'+ )r$)$r#i$na$ a'3 !na -e1$r #alia e 2ia )ara la' )er'$na'+ &a-%i:n in#l!ire-$' en n!e'&ra )re'en&a#ión #$n#e1$' )ara !n -e1$r #!ia$ e la 'al!. Seg!i$ e 'a%er 'i el )r$!#&$ e' 2ia%le )ara la #$-!nia 'e 'ig!e #$n el an"li'i' ( e'&!i$ el (a#ón; )lan&a )$#$ #$n'!-ia en la #ana'&a ,a-iliar P$r ene 'e anali0ó ( !'$ en l$ rela#i$na$ #$n '! )r$#e'a-ien&$. S$%re &$$ al reali0ar e'&e )r$(e#&$ '!%'anare-$' la ne#e'ia e alg!na' )er'$na' (a /!e el (a#$n e' -!( re/!eri$ )$r #!-)lir !na ,!n#ión #$-)le&a+ ( n$'$&r$' l$ #$-er#iali0are-$' in!'&rial-en&e a &ra2:' e galle&a' ( '$%re &$$ /!e 'er" na&!ral-en&e. III.
MARCO TEORICO: 3.1 YACON:
E' !na )lan&a $riginaria e l$' ane' e A-:ri#a e')e#36#a-en&e el Per4 ( B$li2ia e'e $ne '! #!l&i2$ 'e e*&enió a l$' i,eren&e' 2alle' in&eranin$' e '!
E'&a' )lan&a' )r$!#en $' &i)$' e ra3#e'= la' e )r$)aga#ión ( la' e re'er2a $ al-a#ena-ien&$. La' ra3#e' e )r$)aga#ión #re#en %a1$ la '!)er6#ie el '!el$ ( )r$!#en n!e2a' (e-a' /!e llegar"n a 'er la' )ar&e' a:rea' e !na n!e2a )lan&a. E'&a' ra3#e' 'e )are#en al &$)inan%!r. La' ra3#e' e
al-a#ena-ien&$ '$n grane' ( #$-e'&i%le' #$n &!%:r#!l$' /!e )!een llegar a )e'ar 9a'&a > ?g. La' )lan&a' e (a#ón )!een #re#er 9a'&a l$' >+@ a - en al&!ra+ a!n/!e en alg!na' $#a'i$ne' )!ee '!)erar'e; e'&a )lan&a )erennne )r$!#e $re' )e/!e5a'+ a-arilla' ( i'#re&a' al 6nal e la &e-)$raa e #re#i-ien&$. A i,eren#ia e $&r$' 2ege&ale' e ra30 $-e'&i#a$' )$r l$' in#a' #$-$ el $ll!#$ $ la $#a+ el (a#ón n$ e' 'en'i%le a l$' ,$&$)eri$$'+ ( )!ee )r$!#ir !na #$'e#9a #$-er#ial en l$' &ró)i#$'. Llegó )$r )ri-era 2e0 a a)ón en la :#aa e >+ ( e'e all3 'e e*&enió a $&r$' )a3'e' e A'ia+ en e')e#ial C$rea el S!r+C9ina+ Fili)ina'+ Tai"n ( 9$( e'&" a-)lia-en&e i')$ni%le en '!' -er#a$'. P$'&eri$r-en&e+ en >@+ llega a N!e2a elana. Cre#e -!( %ien en '!r e A!'&ralia 8in#l!i$ Ta'-ania7 ( N!e2a elana+ $ne el #li-a e' &e-)la$ ( e' larga la &e-)$raa e #re#i-ien&$. Re#ien&e-en&e+ ,!e in&r$!#ia &a-%i:n a l$' -er#a$' e agri#!l&$re' ( &iena' e #$-ia na&!ral 8ie&:&i#a'7 en l$' E'&a$' Uni$'. 3.1.2. PROPIEDADES:
La' ra3#e' #$-e'&i%le' #$n&ienen in!lina+ !n a04#ar n$ igeri%le+ l$ /!e 'igni6#a /!e a!n/!e &ienen !n 'a%$r !l#e+ e'&a' a04#are' n$ '$n a'i-ilaa' al -e&a%$li'-$ 9!-an$. E' )$r e'&$ /!e la' ra3#e' )!een 'er #$n'!-ia' ( !&ili0aa' )ara el &ra&a-ien&$ el #$le'&er$l ( la ia%e&e' ( 'e !&ili0a #aa 2e0 -"' #$-$ )re%ió&i#$ ( e!l#$ran&e. P$'ee )re%ió&i#$' ( 'e #ree &iene !n e,e#&$ ,a2$ra%le en la $ra in&e'&inal; '! ra30 )$'ee 2i&a-ina' B>+ B ( C ( e'&" #$-)!e'&a -a($r-en&e e ag!a ( $lig$,r!#&an$'. 3.1.3. CULTIVO DEL YACON:
El (a#ón )!ee 'er ,"#il-en&e #!l&i2a$ en !n 1ar3n e !na #a'a en #li-a' #$n ligera' 9elaa'. Se 'ie-%ra en &ierra %lana ( '!' ra3#e' )re#i'an -!#9a ag!a; #re#e -!( %ien en #li-a' &e-)la$' #$n 9elaa' '!a2e' ( 'e )lan&a ,re#!en&e-en&e ,!era e la :)$#a e 9elaa'+ )r$)ag"n$'e )$r ra3#e' $ ri0$-a'. La' ra3#e' e )r$)aga#ión #$n (e-a' )!een 'er )lan&aa' en !na #a-a %ien #a2aa en la )ri-a2era &e-)rana+ #er#a e la 4l&i-a 9elaa e')eraa. Mien&ra' /!e la' )ar&e' a:rea' '$n a5aa' )$r la 9elaa+ la' ra3#e' n$ l$ '$n a -en$' /!e 'e #$ngelen 'ólia'. El (a#ón #re#e 2ig$r$'a-en&e e -anera 'i-ilar al &$)ina-%!r 8Helian&9!' &!%er$'!'7 ( -!#9$ -e1$r #$n ,er&ili0a#ión. De')!:' e la' )ri-era' 9elaa' la' )ar&e' a:rea' -$rir"n ( la' )lan&a' e'&"n li'&a' )ara la #$'e#9a. E' general-en&e -e1$r e1ar alg!na' en la &ierra )ara la )r$)aga#ión en la 'ig!ien&e )ri-a2era. Al&erna&i2a-en&e+ la' ra3#e' e )r$)aga#ión )!een g!arar'e en el re,rigera$r $ en&erraa' le1$' e la' 9elaa' 9a'&a la )ri-a2era. Mien&ra' /!e ra3#e' e &a-a5$ 4&il 'e e'arr$llan %a'&an&e &e-)ran$+ 'a%en -!#9$ -"' !l#e' e')!:' e alg!na' 9elaa'. ( ae-"' e' ali-en&$ )ara &$$'. 3.1.. BENEFICIOS DEL YACON:
El Ya#ón e' !n &!%:r#!l$ /!e '! )lan&a )er&ene#e a la ,a-ilia e la )lan&a l$' gira'$le'+ n$r-al-en&e #re#e en l!gare' #"li$' ( &e-)la$'+ )rin#i)al-en&e en l$' )a3'e' e A-:ri#a el S!r+ gra#ia' a '! gran a)$r&e n!&ri&i2$ ( #!ra&i2$ e' e*)$r&a$ a )a3'e' #$-$ a)ón+ E'&a$' Uni$'+ N!e2a elana+ Tai"n+ e. P$r l$ general el Ya#ón e' 1!g$'$ ( &iene 'a%$r 'e-e1an&e al e la -an0ana+ )$r l$ general 'e #$-en #r!$' #$-$ #!al/!ier ,r!&a+ &a-%i:n )!ee 'er #$n'!-i$ en 1!g$'+ #$-ia'+ )$'&re'+ ( )ara $%&ener l$' -e1$re' %ene6#i$' -ei#inale' e e'&a )lan&a 'e re#$-iena &$-ar el e*&ra#&$ en #a)'!la' na&!rale'. L$' Bene6#i$' el Ya#ón en la Mei#ina C!ra&i2a=
El (a#$n &ienen 2ari$' %ene6#i$' #!ra&i2$' /!e l$ 9a#en &an )$&en&e #$-$ !al/!ier r$ga ,ar-a#e!&i#a+ #!an$ e' !'a$ #$rre#&a-en&e+ alg!n$ e e'$' %ene6#i$' '$n= J A(!a a re'$l2er l$' )r$%le-a' el ri5ón ( la 2e1iga. A(!a a -e1$rar l$' )r$%le-a' el 'i'&e-a !rinari$ a'3 #$-$ la #i'&i&i'+ la ne,r$'i'+ e. J Me1$ra ( %alan#ea la ige'&ión e ali-en&$' ( el ,!n#i$na-ien&$ e la $ra in&e'&inal. J El Ya#ón+ e%i$ a '! al&$ #$n&eni$ #!ra&i2$ re!#e l$' ni2ele' e gl!#$'a ( '!#r$'a a(!a a eli-inar la' %a#&eria' /!e e%ili&an ( -al&ra&an el #!er)$. J La' 9$1a' el Ya#ón )r$!#en ( n$r-ali0an l$' ni2ele' e a04#ar e la 'angre. J E' e gran %ene6#i$ )ara l$' ia%:&i#$' en ie&a' /!e 'ir2en )ara %a1ar e )e'$+ re!#ir la gra'a #$r)$ral ( ar&erial. J E' %a'&an&e %a1$ en #al$r3a' ( en a04#ar /!e )!ee 'er #$n'!-ia en #!al/!ier -$-en&$ el 3a. L$' #$n&eni$' ( a##i$ne' in-eia&a' el Ya#ón J E' !n an&i$*ian&e+ /!e li%era el #!er)$ e la' &$*ina'+ rai#ale' li%re' ( &$*ina'. J E' !n an&i%a#&erian$+ )$r/!e li%era el $rgani'-$ e la' %a#&eria' /!e )r$!#en en,er-eae' #$-!ne' #$-$ re',ria$' ( -ale' e'&$-a#ale'+ $ en,er-eae' gra2e' #$-$ ia%e&e'+ #"n#er+ e. J E' !n )r$&e#&$r 9e)"&i#$; re!#e l$' rie'g$' el -al e la 9e)a&i&i' ( e &$$ el 'i'&e-a ige'&i2$+ a#eleran$ ( n$r-ali0an$ '! ,!n#i$nalia. 3.1.5. PRINCIPALES USOS DEL YACON:
El Ya#ón ( '!' 9$1a' '$n real-en&e #!ra&i2a' ( &a-%i:n a#&4an #$-$ )r$&e#&$re' ( )re2ienen en,er-eae' #$-$ la' 'ig!ien&e'=
J La' 9$1a' el Ya#ón a(!an a )re2enir (K$ &ra&ar la ia%e&e'+ li%eran$ el #!er)$ el e*#e'$ e a04#ar en la 'angre. A(!a a n$r-ali0ar la gl!#$'a ( a n$r-ali0ar la #ir#!la#ión 'ang!3nea. J La' 9$1a' el Ya#ón &a-%i:n a#&4an #$-$ &óni#$' )ara #!al/!ier )r$%le-a /!e 'e &enga #$n el 93ga$+ l$ rela1a ( a(!a en el &ra&a-ien&$ e #!ra#ión. Se )!ee #$n'!-ir en ,$r-a e &:. J La' 9$1a' el Ya#ón )!een a#&!ar e la -i'-a -anera )ara ali2iar l$' )r$%le-a' el ri5ón+ )r$%le-a' #$n la 2e1iga ( #!al/!ier $&r$ )r$%le-a #$n el 'i'&e-a !rinari$. A ig!al /!e )ara el )r$%le-a el 93ga$+ &a-%i:n )!ee &$-ar'e en ,$r-a e &: en e'&e #a'$. J La' 9$1a' el Ya#ón a#&4an #$-$ an&i$*ian&e'+ li%eran$ el #!er)$ e la' &$*ina' el -ei$ a-%ien&e+ )r$&ege ( a(!a en el %!en ,!n#i$na-ien&$ e l$' órgan$' el #!er)$. J A(!a en el a&ra'$ el en2e1e#i-ien&$ e la' #:l!la' ( la )iel el r$'&r$+ -an$' ( #!er)$ en general. J El Ya#ón a(!a a #$n&rarre'&ar l$' e,e#&$' nega&i2$' el #$n'!-$ e la' -ei#ina' e in'!lina /!e n$r-al-en&e 'e !'a en la ia%e&e'. O&r$' %ene6#i$' el Ya#ón J A(!a en la regenera#ión e la' #el!lar+ %rin"n$le al #!er)$ 1!2en&! ( ,re'#!ra. J Le a ,re'#$r ( -an&iene en %!en e'&a$ el #ere%r$+ rela1"n$l$ e')e#ial-en&e 'i 'e #$n'!-e )$r la' n$#9e'. J El Ya#ón a(!a a i'$l2er el #$le'&er$l /!e 'e en#!en&ra -!#9a' 2e#e' e'&an#aa' en la' ar&eria' ( 2ena' el #!er)$. J A(!a en la ige'&ión ( a%'$r#ión e &$$' l$' n!&rien&e' ingeri$'.
J E' !na gran ,!en&e e 2i&a-ina'+ en e')e#ial la 2i&a-ina A+ la #!al a(!a en$r-e-en&e en )r$%le-a' e la )iel. J A(!a en la eli-ina#ión el $i$'$ a#n: ( )r$%le-a' #!&"ne$'. J S! #$n'!-$ iari$ 9a#e /!e el -e&a%$li'-$ -e1$re ( /!e el 93ga$ 'e li%ere e gra'a' ine'ea%le'. J El #$n'!-$ el Ya#ón a(!a a eli-inar la' -an#9a' e la )iel+ e')e#ial-en&e a/!ella' e #$l$r -arrón $ a-arill$ /!e 'e en#!en&ran -!#9a' 2e#e' alree$r e l$' $1$'. J A(!a en$r-e-en&e en la #ir#!la#ión 'ang!3nea eli-inan$ #!al/!ier %a#&eria in,e##i$'a /!e )!iera a9erir'e. J E' e gran a(!a en la regenera#ión e la' #:l!la' #ere%rale'+ a(!an$ a &ener !na e*#elen&e -e-$ria a #!al/!ier ea. J Ta-%i:n e' e gran a(!a en l$' )r$%le-a' 'e*!ale'. J E' !na ,!en&e e energ3a en el ag$&a-ien&$ $ ,a&iga /!e n$r-al-en&e a/!e1a el #!er)$. J Me1$ra l$' )r$%le-a' e a)reni0a1e ( reni-ien&$ &an&$ en l$' e'&!i$' #$-$ en el &ra%a1$. 3.1.!. COMPOSICION "UIMICA DEL YACON:
El #$n&eni$ )r$-ei$ e a04#are' a!-en&a #$n,$r-e 'e #$n#en&ra en la' ra3#e' e*)!e'&a' al '$l+ )$r e1e-)l$ la ,r!#&$'a 2ar3a e < g )$r > en ra3#e' ,re'#a'; al,a gl!#$'a e < g; %e&a gl!#$'a e < g+ ( 'a#ar$'a e < g. C$-)$'i#ión )$r > gra-$' e )$r#ión #$-e'&i%le=
energ3a
?#al @
ag!a
g
.
)r$&e3na
g
.
gra'a
g
.
#ar%$9ira&$ g
>.@
6%ra
g
.@
#eni0a
g
.
#al#i$
-g
,ó',$r$
-g
>
9ierr$
-g
.
re&in$l
-#g >
&ia-ina
-g
.
ri%$a2ina
-g
.>>
nia#ina
-g
.
"#i$ a'#ór%i#$
>.>
3.2. LAS GALLETAS:
La galle&a 8el ,ran#:' gale&&e7 e' !n )a'&el 9$rnea$ ( 'e#$+ el &a-a5$ e !n %$#a$+ /!e )!ee #$n'er2ar'e 2ari$' 3a'. E'&" 9e#9a a %a'e e 9arina+ -an&e/!illa ! $&r$ &i)$ e gra'a+ a04#ar ( a -en!$ 9!e2$'. Ae-"' e l$' ini#a$' #$-$ %"'i#$'+ la' galle&a' )!een in#$r)$rar $&r$' ingreien&e' /!e 9a#en /!e la 2ariea 'ea -!( grane. P!een 'er 'alaa' $ !l#e'+ 'i-)le' $ rellena'+ $ #$n i,eren&e' agrega$' e #$'a' 8#$-$ ,r!&$' 'e#$'+ #9$#$la&e+-er-elaa ( $&r$'7.
La' galle&a' )$r l$ general '!elen 'er #$n'!-ia' #$-$ -eriena+ ( '$n -!( a)re#iaa' )$r l$' ni5$'. E*i'&en in6nia e &i)$' e galle&a' 'eg4n '! ,$r-a e )re)ara#ión $ 'eg4n '!' ingreien&e'+ )$r e1e-)l$= •
G#$$% M#'(#: &rai#i$nal en E')a5a.
•
O)$%#: galle&a 6na #$n !na $ 2aria' #a)a' e rellen$+ &a-%i:n
lla-aa a,er. •
G#$$%&*+%,: !na galle&a grane ini2i!al+ general-en&e #$n 2al$r
n!&ri&i2$ agrega$. •
Galle&a e #a-)a5a lla-a$ en Ur!g!a( $ li%ri&$ lla-a$ en Argen&ina= #$n6&!ra a %a'e e gra'a re#!%ier&a e a04#ar gla'ea$+ #$-$ el a%ani#$ /!e 'e -en#i$na.-a' a%a1$ )er$ -!#9$ -a' r!'&i#$.
Galle&a -al&eaa= &3)i#a e Ur!g!a(+ #$-)a#&a ( e &e*&!ra i')er'a. •
Galle&a -arina= Galle&a e &i)$ 'ala$ #r$#an&e ( 6na /!e )$r l$ general )re'en&a 2aria' )er,$ra#i$ne' )e/!e5a'.
•
Pre&0el $ la#i&$= &i)$ e galle&a+ &rai#i$nal-en&e 'alaa+ #$n ,$r-a e n!$.
•
Galle&a e la ,$r&!na= #ier&$ &i)$ e galle&a /!e 'e )!ee a/!irir en re'&a!ran&e' $rien&ale'+ /!e #$n&iene !n -en'a1e e ,$r&!na.
•
A%ani#$= galle&a 6na e -an&e/!illa /!e al $%lar la -a'a a !na ,$r-a e a%ani#$.
3.2.1. HISTORIA:
La 9i'&$ria e la galle&a e'&" -!( ligaa a la e l$' #ereale'. Al )rin#i)i$+ :'&$' n$ 'e #$#3an+ 'in$ /!e 'e #$-3an -$1a$' en ag!a $ le#9e. N$ $%'&an&e+ 9a#e >. a5$' n!e'&r$' an&e)a'a$' nó-aa' e'#!%rier$n /!e !na )a'&a e #ereale' '$-e&ia a #al$r a/!ir3a !na #$n'i'&en#ia 'i-ilar al )an 'in le2a!ra
/!e )er-i&3a &ran')$r&arla #$n ,a#ilia. Se 9an en#$n&ra$ galle&a' e -"' e 'ei' -il a5$' #!ia$'a-en&e en2!el&a' en (a#i-ien&$' en S!i0a. E'&$ 9a#e /!e la galle&a 'ea #$n'ieraa !n$ e l$' )ri-er$' ali-en&$' #$#ina$'. 3.2.2. INFORMACION NUTRICIONAL:
Can&ia )$r > gra-$'= Cal$r3a' @ L3)i$ > g #i$ gra'$ 'a&!ra$ . g #i$ gra'$ )$liin'a&!ra$ . g #i$ gra'$ -$n$in'a&!ra$ g C$le'&er$l -g S$i$ @ -g P$&a'i$ >> -g Gl4#i$ @ g Fi%ra ali-en&aria >.@ g A04#ar . g Pr$&e3na g i&a-ina A Cal#i$ i&a-ina D i&a-ina B '!% >
IU i&a-ina C @ -g Hierr$ i&a-ina B .> Qg Magne'i$
. -g . -g -g > -g
3.2.3. COMPOSICION "UIMICA DE LAS GALLETAS:
IV.
MATERIALES
METODOS: .1 MATERIALES Y E"UIPOS. .1.1 MATERIALES. #. MATERIA PRIMA. Harina Ya#ón ). INSUMOS. Man&e/!illa H!e2$ P$l2$ e H$rnear A04#ar i-)al)a%le Pe#ana' 3.1.2 E"UIPOS. #. DE ANALISIS. E'&!,a M!a Pla#a Pe&ri Balan0a Pin0a' C!#9ill$ Me#9er$ Cri'$l De'e#a$r Pali&$ e #$%re E/!i)$ e S$1le( E/!i)$ e el9al E/!i)$ e Ti&!la#ión ). DE PROCESO.
H$rn$ Balan0a Me0#la$ra
R%#-&/*, < ag!a e'&ilaa < r$n e /!e-ar < "#i$ '!l,4ri#$ < S$a Ca!'&i#a
Y
C$#ina E*&ra#&$ra Me'a e &ra%a1$ Li#!a$ra Ta%la e )i#ar M$le' C!#9ill$' Ta0ón R$ill$'
3.2 METODOS. 3.2.1 NIVEL DE INVESTIGACION.
La in2e'&iga#ión el )re'en&e e'&!i$+ e' a ni2el %"'i#$+ e*)eri-en&al. 3.2.2 MODELO DE INVESTIGACION.
Ser"n l$' 'ig!ien&e' -:&$$'.
)r!e%a' e en'a($ 8e*)eri-en&al7. De'#ri)&i2$+ anal3&i#$ ( e'&a3'&i#$.
3.2.3 MODELO ESTADISTICO.
El i'e5$ e*)eri-en&al e'&a3'&i#$+ a !&ili0ar )ara e2al!ar l$' re'!l&a$' e l$' &ra&a-ien&$' en e'&!i$ e' el= i'e5$ en %l$/!e al a0ar. Yi1? !)iT1R?Ei1? Dóne= Yii1? 2al$re' re')!e'&a' $%&enia' en !na %!ena ela%$ra#ión e Galle&a' e Ya#ón. U )r$-ei$ general e e2al!a#ión Pi e,e#&$ el Ya#ón. T1 e,e#&$ e la &e-)era&!ra e 9$rnea$ R? e,e#&$ el &ie-)$ e 9$rnea$. Ei1? err$r el e*)eri-en&$
3.2. EJECUCION DE LA INVESTIGACION.
El )re'en&a &ra%a1$ e in2e'&iga#ión e*)l$ra&i2a+ 'e reali0ara en $' e&a)a'+ /!e #$n'&an en l$ 'ig!ien&e= A. ETAPA I: C$-)rener" en la &$-a e a&$' ,3'i#$' ( $rgan$l:)&i#$'+ e la
-a&eria )ri-a #$-$ 8Ya#ón+ Gran$ e &rig$ ( la Harina7+ a'3 #$-$ &a-%i:n e la' )r!e%a' )reli-inare' ( el Fl!1$gra-a e $)era#i$ne' e ela%$ra#ión e galle&a' e Ya#ón. 1. M#&%'# '#. Y#-+: Se reali0ara el an"li'i' ,3'i#$ #$-$= Gr$'$r Ta-a5$ Pe'$ Larg$ Pe'$ Ca'#ara Pe'$ P!l)a Se reali0ara el an"li'i' $rgan$l:)&i#$ #$-$= C$l$r in&ern$ C$l$r e '!)er6#ie Ol$r Sa%$r Te*&!ra G'#+* 4% T'*: Se reali0ara el an"li'i' ,3'i#$ #$-$= Gr$'$r Ta-a5$ Pe'$ Se reali0ara el an"li'i' $rgan$l:)&i#$ #$-$= C$l$r Ol$r Te*&!ra H#'+#: Se reali0ara el an"li'i' ,3'i#$ #$-$= Pe'$ Se reali0ara el an"li'i' $rgan$l:)&i#$ #$-$= C$l$r Ol$r Te*&!ra A')e#&$ 2. P'6%)#, '%$+#'%,.
C$-)rener"n el e'&!i$ e en#$n&rar la #an&ia e e'en#ia $ )!r: e Ya#ón+ &e-)era&!ra ( &ie-)$ e 9$rnea$ )ara la' galle&a' e Ya#ón; 'ien$ l$' 'ig!ien&e'= #.
P*'-%+% 4% Y#-+. Se %!'#ara el )$r#en&a1e ó)&i-$ )ara la ,$r-!la#ión a !&ili0ar en
la ela%$ra#ión el )r$!#&$+ (a /!e e e'&$ e)ene el 'a%$r e n!e'&r$ )r$!#&$; e ig!al -anera #$n l$' e-"' in'!-$' C6#4'* 03. E'&!i$ e l$' )$r#en&a1e' e Ya#ón en )!r: INGREDIENT ES Harina Y#-+ Man&e/!illa A04#ar
I-)al)a%le H!e2$' Pe#ana' P$l2$ e 9$rnear
Y#-+ %+ P6'9
30 gr gr
20 gr gr
10 gr gr
! @gr gr
! @gr gr
! @gr gr
C6#4'* 0. E'&!i$ e l$' )$r#en&a1e' e Ya#ón en 0!-$ e
e*&ra#&$. INGREDIENT ES Harina Y#-+ Man&e/!illa A04#ar
I-)al)a%le H!e2$' Pe#ana' P$l2$ e 9$rnear
Y#-+ %+ ;6* 4% E<&'#-&*
30 gr gr
20 gr gr
10 gr gr
! @gr gr
! @gr gr
! @gr gr
). T%* 4% 8*'+%#4*. En#$n&ra$ el )$r#en&a1e e 'al ó)&i-$ ( la &e-)era&!ra e
,!'ión+ 'e reali0a el e'&!i$ el &ie-)$ ó)&i-$ e ,!'ión.
C6#4'* 05. E'&!i$ el &ie-)$ e #$##ión+ #$n la ,$r-!la (
&e-)era&!ra en#$n&ra$. T'#%+&*, Tie-)$ en -in!&$' Te-)era&!ra C
TC1 -in >@C
TC2 @-in >@C
3. F$67* '## 4% *%'#-*+%,.
De a#!er$ a l$' re'!l&a$' e la' )r!e%a' )reli-inare' reali0aa'+ 'e &enr" en #!en&a en la' $)era#i$ne' e ela%$ra#ión e Galle&a' e Ya#ón+ #!($ !1$ gra-a &en&a&i2$ e' el 'ig!ien&e.
R.M.P
SELECCION=LIM
1> PESADO
YACON
COCCION
AGUA
24* PESADO
INSUMOS
ME;CLADO @ MINUTOS REPOSADO
MATERIA PRIMA E INSUMOS
HORNEADO
> C
ENFRIADO
HORAS K TEMPERATURA DE
ENVASADO
ETI"UETADO Y
FIGURA 01. !1$ gra-a &en&a&i2a e ela%$ra#ión e
GALLETAS DE YACON. B. ETAPA
C$n'&a en el #$n&r$l e )r$!#&$+ e')!:' e 9a%er en#$n&ra$ el !1$ gra-a ó)&i-$ e ela%$ra#ión. C$n'i'&e en #$n&r$lar el #$-)$r&a-ien&$ 6'i#$/!3-i#$+ /!3-i#$ )r$*i-al ( $rgan$l:)&i#a e la galle&a e (a#$n ela%$ra$ 8)r$!#&$ 6nal7+ !ran&e el al-a#ena-ien&$. L$' an"li'i' /!e 'e reali0a '$n= 1. A+?$,, @(,-*. Gr$'$r Ta-a5$ Pe'$ 2. A+?$,, ,-*6(-#.'e
reali0a al-a#ena-ien&$ e > 3a'+ /!e '$n= )H A#ie0
#aa
3a'+
!ran&e
el
3. A+?$,, 6(-* '<#. 'e reali0a al ini#i$ ( al 6nal el
al-a#ena-ien&$ e > 3a'+ /!e '$n=
H!-ea Pr$&e3na Ceni0a Gra'a. Car%$9ira&$' Fi%ra
. A+?$,, *'#+*$9&-* 4% 4@%'%+-#.'e reali0a al ini#i$ ( al 6nal el
al-a#ena-ien&$+ /!e 'er"+ #$n )r$!#&$' #$-er#iale'+ /!e '$n= 'a%$r C$l$r &e*&!ra Ol$r
5. A+?$,, *'#+*$9&-* 4% '%@%'%+-#.'e reali0a al ini#i$+ en la
-i&a ( al 6nal e al-a#ena-ien&$ e > 3a'+ #$n )r$!#&$' /!e 'e #$-er#iali0a#ión en la región e H!"n!#$. !. HIPOTESIS. Se U&ili0ara el (a#$n e %!ena #alia li%re e e,e#&$' ( a'3 )$re-$'
ela%$rar !n )r$!#&$ 8galle&a' e (a#$n7 #$n #ara#&er3'&i#a ,3'i#a'+ /!3-i#a' ( $rgan$l:)&i#a+ #$n &e-)era&!ra ( &ie-)$ ó)&i-$. . VARIABLES EN ESTUDIO. VARIABLES
INDICADORES
I+4%%+4%+&%,:
e (a#$n &e-)era&!ra &ie-)$ D%%+4%+&%. Pre,eren#ia
IV.
Can&ia e (a#$n en la ela%$ra#ión. Te-)era&!ra ó)&i#a e #$##ión. Tie-)$ ó)&i-$ e #$##ión. Ni2el e )re,eren#ia.
CRONOGRAMA DE ACTIVIDADES DEL PROYECTO.
C!ar$ .<#r$n$gra-a e la' a#&i2iae' el &ra%a1$ e in2e'&iga#ión.
MESES Y SEMANAS ACTIVIDADES
1
ABRIL 2 3
5
MAYO !
JUNIO 1 1 1
1
JULIO 1 1 1
D%,+#-+ 4%$ '*%-&* R%/,+ ))$*'?-# P'%,%+-+ 4%$ %'$ 4%$ '*%-&* P'%#'#-+ 4% #&%'#$%, %6*, % +,&'6%+&*, E7%-6-+ 4%$ '*%-&* P'6%)#, '%$+#'%, P'6%)#, +#$%, E/#$6#-+ 4%$ -**'%+&* %+
0
1
2
3
VV VV
VV
VV VV
VV
VV
VV
VV
VV
VV
VV
VV
VV
VV
VV
VV
VV
VV
VV
VV
VV
VV
VV
VV VV
VV VV
VV V
VV VV VV
VV
VV
VV
VV
VV VV
VV
VV
VV
VV
VV
VV
VV
VV
VV
VV VV
VV VV
VV VV
#$#-%+#%+&* O'#+#-+ '*-%,#%+&* 4% 4#&*, A+?$,, 4% 4#&*, '%,6$*, R%4#--+ 4%$ +@*'% 4%
VV
VV
+/%,&#-+ P'%,%+-+ 4%$ +@*'% 4%
VV
+/%,&#-+ S6,&%+-+ 4%$ &'#)#7* 4%
VV
+/%,&#-+
VI. PRESUPUESTO
C!ar$ .< C$'&$ e l$' -a&eriale' ( -a/!inaria' /!e re/!iere la reali0a#ión el )r$(e#&$ e in2e'&iga#ión M#&%'#$%, #6+#'#, Ma&eria )ri-a 8(a#$n7 Harina -an&e/!illa A04#ar H!e2$ P$l2$ e 9$rnear M$le' Pe#ana' C$)ia' e $#!-en&$' Ag!a e'&ilaa Rea##ión el in,$r-e I-)re'ión ( #$)ia el in,$r-e Anilla$ el in,$r-e i-)re2i'&$' TOTAL VII.
5
C*,&* SK.@. SK.. SK.. SK.>. SK.>. SK.>. SK .>. SK.@. SK.>. SK>.@ SK >. SK. SK. SK. SK. >. n!e2$' '$le'
BIBLIOGRAFIA.
1. 9&&)=KK.-$n$gra6a'.#$-K&ra%a1$'Kanali'i'<(a#$n<ia%e&i#$'Kanali'i'< :
(a#$n<ia%e&i#$'.'9&-li*00YLgE
!
. C. B$$n 87. Making yacon candy . In&erna&i$nal P$&a&$ Cen&er. Mi-e$gra,.+ &a%la'+ >> 6g.+ )). = G. B!&ler G+ D. Ri2era 87. XInn$2a&i$n' in Peeling Te#9n$l$g( ,$r Ya#$n. Project Report. 8In&erna&i$nal P$&a&$ Cen&er7. = S. Grae,e+ M. Her-ann+ I. Manri/!e+ S. G$l$-%e? Z A. B!er?er& 87. XE[e#&' $, )$'&<9ar2e'& &rea&-en&' $n &9e #ar%$9(ra&e #$-)$'i&i$n $, (a#$n r$$&' in &9e Per!2ian Ane'. Field Crops Research != >@\>@. @= A. Gra!+ . Rea 8>7. XYa#$n. S-allan&9!' '$n#9i,$li!'. En M. Her-ann Z . Heller 8e'7. Andean roots and tubers: Ahipa, arracacha, maca, yacon. Promoting the conservation and use o underutili!ed and neglected crops 21. In'&i&!&e $, Plan& Gene&i#' an Cr$) Plan& Re'ear#9+ Ga&er'le%enKIn&erna&i$nal Plan& Gene&i# Re'$!r#e' In'&i&!&e+ R$-e+ I&al(. )). >\. = 9&&)=KK.9$.in&K9rKKen = 9&&)=KK'i'%i%.!n-'-.e!.)eK%i%ir&!alDa&aK)!%li#a#i$ne'King]/!i-i#aK$l@]N>K e'&!i$]/!i-i#$.), = 9&&)=KK.'#iel$.$rg.2eK'#iel$.)9)^'#ri)&'#i]ar&&e*&Z)iS = .'#iel$.%rK),Kr%#,K2nKa2n >= 9&&)=KK(a#$n.%l$g')$&.#$-K >>= 9&&)=KK(a#$n.%l$g')$&.#$-KK>K)$&en#ial<e= 9&&)=KK.-$n$gra6a'.#$-K&ra%a1$'Kanali'i'<(a#$n< ia%e&i#$'Kanali'i'<(a#$n<ia%e&i#$'.'9&-l L)'*, >. Fran#i'#$ Carran0a R$-er$. XDi##i$nari$ _!e#9!a An#a'9in$ Ca'&ellan$ 87ISBN <@<>< 8er2!er&7 ISBN <<< 8I%er$a-eri#ana7 .
"chmidt, #. #o$ic activities o ses%uiterpene lactones: structural and biochemical aspects. Curr. &rg. Chem. ': ())*+-, ///.
.
"chorr, 0.1 Meort, 2.1 3a Costa, F.4. A novel dimeric melampolide and urther terpenoids rom "mallanthus sonchiolius 5Asteraceae6 and the inhibition o the transcription actor 7F*84. 7atural Product Communications 9: '+)*'), 9).
.
&liveira, R.4.1 Chagas*Paula, 3.A.1 Rocha, 4.A.1 Franco, ;.;.1 yemura, ".A.1 "antos, ?.F.1 3a Costa, F.4. Renal to$icity caused by oral use o medicinal plants: the yacon e$ample. ;ournal o @thnopharmacology '': '*, 9.
@.
X"mallanthus sonchiolius . #ropicos.org. Missouri 4otanical @.