Lp Hiperglikemia

LAPORAN PENDAHULUAN KEGAWATDARURATAN DENGAN HIPERGLIKEMIA DI IGD I GD RSUD R SUD AL-IHSAN PROVINSI JAW JAWA BARAT BARAT

Disusun oleh : ANNISA NUR RA’AFIAH KHG.D15004

PROGRAM PROFESI NERS ANGKAAN V STIKES KARSA HUSADA GARUT 2015-2016

1. Def!" H#e$%&'e()

Hiperglikei! erup!k!n ke!"!!n peningk!#!n glukos! "!r!h "!ri p!"! ren#!ng k!"!r pu!s! nor!l $0 % &0 g ' "l "!r!h( !#!u ren#!ng non pu!s! seki#!r 140 % 1)0 g '100 l "!r!h . * +li,!-e#h . /orin( 00& 2 3enuru 3enuru## /hris# /hris#ine ine h!no h!nok k *1&&&2 *1&&&2 -erpen -erpen"!p "!p!# !# -!h! -!h! hiper hipergli glike kei! i! !"!l!h #er"!p!#n! glukos! "eng!n k!"!r !ng #inggi "i "!l! "!r!h *ren#!ng nor!l nor!l k!"!r k!"!r glukos glukos!! "!r!h "!r!h !"!l!h !"!l!h 6(0 % 5(0 ol' ol' li#er2. li#er2. Hiperg Hiperglik likei ei erup!k!n #!n"! !ng -i!s!n! enun7uk!n pen!ki# "i!-e#es elli#us.

Ke*+ A",+"" D)e*' KAD/

Ke#o Asi"osis Di!-e#ik *KAD2 !"!l!h ke!"!!n "ekopens!si kek!!u!n e#! e#!-o -olik lik !ng !ng "i#! "i#!n" n"!i !i oleh oleh #ri! #ri!ss hipe hiperg rgli like kei i!( !( !si"o !si"osis sis "!n "!n ke#o ke#osis sis #eru#!! "ise-!-k!n oleh "e8isiensi insulin !-solu# !#!u rel!#i9e. KAD "!n hipoglikei! erup!k!n koplik!si !ku# "i!-e#es elli#us *D32 !ng serius "!n e-u#uhk!n pengelol!!n g!!# "!rur!#. Aki-!# "iuresi! oso#ik( KAD  -i!s!n! eng!l!i "ehi"r!si -er!# "!n "!p!# s!p!i ene-!-k!n sok.

2. E*+&+% H#e$%&'e()

en enee-!!- #i"! #i"!k k

"ike "ike#! #!hu huii

"eng "eng!n !n p!s# p!s#ii

#!pi #!pi uu uun n!!

"ike "ike#! #!hu huii

keku kekur! r!ng ng!n !n insu insuli lin n !"!l! !"!l!h h pen penee-!!- u#! u#!!! "!n "!n 8!k# 8!k#or or here here"i "i#e #err !ng !ng eeg! eeg!ng ng per!n! per!n!n n pen#in pen#ing. g. ;!ng l!in !ki-!# !ki-!# peng!n peng!ngk! gk!#!n #!n p!nkre p!nkre!s( !s(  pengrus!k!n se!r! kii!i sel -e#! pul!u l!ngerh!ns. F!k#or pre"isposisi here"i#er( o-esi#!s. F!k#or iunologi< p!"! pen"eri#! hiperglikei! khususn! D3 #er"!p!# -uk#i !"!n! su!#u respon !u#oiun. Respon Respon ini erup! erup!k!n k!n respon respon !-nor !-nor!l !l "i!n! "i!n! !n#i !n#i -o" -o" #er!r!h #er!r!h p!"! p!"!  7!ring!n nor!l #u-uh "eng!n !r! -ere!ksi #erh!"!p 7!ring!n #erse-u# !ng "i!ngg!p se-!g!i 7!ring!n !sing.

Ke*+ A",+"" D)e*' KAD/

=er"!p!# p!"! or!ng !ng "ike#!hui "i!-e#es oleh !"!n! s#ressor !ng eningk!#k!n ke-u#uh!n !k!n insulin( ini "!p!# #er7!"i 7ik! "i!-e#es #i"!k  #erkon#rol k!ren! ke#i"!k!pu!n un#uk en7!l!ni #er!pi !ng #el!h "i#en#uk!n. ene#us !ng sering in8eksi( s#ressor>s#ersor u#!! l!in !ng "!p!# ene#usk!n "i!-e#i ke#o!si"osis !"!l!h pe-e"!h!n( #r!u!( #er!pi "eng!n s#eroi" "!n eosion!l.

. M)!fe"*)" '&!' 

Ge7!l! !!l uun! !i#u * !ki-!# #inggin! k!"!r glukos! "!r!h2 : o olip!gi o oli"ipsi o oliuri o Kel!in!n kuli#( g!#!l>g!#!l( kuli# kering o R!s! keseu#!n( kr! o#o# o ?isus enurun o enurun!n -er!# -!"!n o Kele!h!n #u-uh o @uk! !ng #i"!k se-uh>se-uh

K+(#&')" H#e$%&'e()

Di-!gi en7!"i  k!#egori !i#u : 12 Koplik!si !ku# o Ke#o!si"osis "i!-e#ik  o Ko! hiperglikeik hiperisoler non ke#o#ik  o Hipoglikei! o Asi"osis l!k#!se o In8eksi -er!# 2 Koplik!si kronik  !2 Koplik!si 9!skuler  3!kro9!skuler : K( s#roke ( pe-uluh "!r!h peri8er 

3ikro9!skuler : re#inop!#i( ne8rop!#i  -2 Koplik!si neurop!#i  Neurop!#i sensori o#orik( neurop!#i o#onoik g!s#roporesis( "i!re "i!-e#ik(

-uli>-uli

neurogenik(

ipo#ensi(

g!nggu!n

re8leks

k!r"io9!skuler. 2 /!pur!n 9!sul!r neurop!#i : Ulkus k!ki. "2 Koplik!si p!"! kuli#

M)!fe"*)" K&!" Ke*+ A",+"" D)e*' KAD/

12 oliuri! 2 oli"ipsi 62 engelih!#!n k!-ur  42 @e!h 52 S!ki# kep!l! )2 Hipo#ensi or#os#!#ik *penurun!n #ek!n!n "!r!h sis#olik 0 Hg !#!u   p!"! s!!# -er"iri2 B2 Anoreksi! $2 3u!l &2 3un#!h 102 Neri !-"oen 112 N!8!s !se#on 12 Hiper9en#il!si 162 eru-!h!n s#!#us en#!l *s!"!r( le#!rgik( ko!2 142 K!"!r gul! "!r!h #inggi * 40 g'"l2 152 =er"!p!# ke#on "i urin 1)2 N!8!s -er-!u !se#on 1B2 C!"!n le!s 1$2 Cis! #er7!"i ileus sekun"er !ki-!# hil!ngn! K k!ren! "iuresis oso#ik  1&2 Kuli# kering 02 Kering!# EEE 12 Kuss!ul * ep!#( "!l! 2 k!ren! !si"osis e#!-olik 

K+(#&')"

F!k#or>8!k#or !ng epeng!ruhi !ngk! ke!#i!n !ki-!# KAD !"!l!h: 12 =erl!-!# "i "i!gnosis k!ren! -i!s!n! pen!n"!ng D3 "i-!! se#el!h ko!. 2 !sien -elu #!hu -!h! i! en!n"!ng D3. 62 Sering "i#euk!n -ers!!>s!! "eng!n koplik!si l!in !ng -er!#( seper#i: ren7!#!n *sok2( s#roke( "ll. 42 Kur!ngn!

8!sili#!s

l!-or!#oriu

!ng

enun7!ng

suksesn!

 pen!#!l!ks!n!!n KAD

Koplik!si !ng "!p!# #er7!"i !ki-!# Ke#o Asi"osis Di!-e#ik  KAD2 !i#u: 12 e"e! p!ru 2 Hiper#rigliseri"! 62 In8!rk iok!r" !ku# 42 Hipoglikei! 52 Hipok!lsei! )2 Hiperklorei! B2 e"e! o#!k  $2 Hipok!lei!

. P)*+f"+&+%

Hiperglikei! "!p!# "ise-!-k!n "e8isiensi insulin !ng "!p!# "ise-!-k!n oleh proses !u#oiun( ker7! p!nre!s !ng -erle-ih( "!n here"i#er. Insulin !ng enurun eng!ki-!#k!n glukos! se"iki# !ng !suk ke "!l! sel. H!l i#u -is! ene-!-k!n le!s "eng!n k!"!r glukos! "!l! "!r!h eningk!#. Kopens!si #u-uh "eng!n eningk!#k!n gluk!gon sehingg! #er7!"i proses glukoneogenesis. Sel!in i#u #u-uh !k!n enurunk!n penggun!!n glukos! oleh o#o#( le!k "!n h!#i ser#! peningk!#!n pro"uksi glukos! oleh h!#i "eng!n  pee!h!n le!k #erh!"!p kel!p!r!n sel. Hiperglikei! "!p!# eningk!#k!n 7ul!h urin !ng eng!ki-!#k!n "ehi"r!si sehingg! #u-uh !k!n eningk!#k!n r!s! h!us *pol"ipsi2.

enggun!!n le!k un#uk engh!silk!n glukos! epro"uksi -!"!n ke#on !ng "!p!# eng!ki-!#k!n !norei! *#i"!k n!8su !k!n2( n!8!s -!u ke#on "!n u!l *n!use!2 hingg! #er7!"i !si"osis. Deng!n enurunn! insulin "!l! "!r!h !sup!n nu#risi !k!n eningk!# se-!g!i !ki-!# kel!p!r!n sel. 3enurunn! glukos! in#r!sel ene-!-k!n sel u"!h #erin8eksi. Gul! "!r!h !ng #inggi "!p!# ene-!-k!n peni-un!n glukos! p!"! "in"ing pe-uluh "!r!h !ng e-en#uk pl!k sehingg!  pe-uluh "!r!h en7!"i ker!s *!r#erisklerosis2 "!n -il! pl!k i#u #elep!s !k!n ene-!-k!n #er7!"in! #hro-us. =hro-us ini "!p!# enu#up !lir!n "!r!h !ng "!p!# ene-!-k!n #i-uln! pen!ki# l!in *#erg!n#ung le#!k  #ersu-!#n!( iss!l ere-r!l "!p!# ene-!-k!n s#roke( gin7!l "!p!# ene-!-k!n g!g!l gin7!l( 7!n#ung "!p!# ene-!-k!n io!r" in8!rk( !#! "!p!# ene-!-k!n re#inop!#i2 -!hk!n ke!#i!n.

Ke*+ A",+"" D)e*' KAD/

A"!n! "e8isiensi insulin -!ik se!r! rel!#i8 !upun !-solu# !ng "iser#!i  peningk!#!n horon>horon kon#r! regul!#or !kni : gluk!gon( k!#ekol!in( kor#isol(

"!n

gro#h

horon(

ene-!-k!n

hiperglikei!

"iser#!i

 peningk!#!n lipolisis "!n pro"uksi ke#on( !kni : !se#o!se#!#( >hi"roksi-u#ir!# "!n !se#on !ng erup!k!n !s! ku!# "!n "!p!# ene-!-k!n !si"osis e#!-olik.

Hiperglikei!

ene-!-k!n

"iuresis

oso#ik

eng!ki-!#k!n "ehi"r!si "!n kehil!ng!n iner!l "!n elek#roli#

5. P)*3)4

=erl!pir  6. D)*) S"*e( Pe!%'))!

An!nesis : Ri!!# D3 oliuri!( oli"ipsi Cerhen#i enun#ik insulin De! "!n in8eksi

!ng

 Neri peru#( u!l( u#!h englih!#!n k!-ur  @e!h "!n s!ki# kep!l!

eeriks!n Fisik : r#os#!#ik hipo#ensi *sis#ole #urun 0 Hg !#!u le-ih s!!# -er"iri2 Hipo#ensi( Sok   N!8!s -!u !se#on *-!u !nis seper#i -u!h2 Hiper9en#il!si : Kusu!l *RR ep!#( "!l!2 Kes!"!r!n -is! /3( le#!rgi !#!u ko! Dehi"r!si

1/ Pe!%'))!

D!#! D!s!r engk!7i!n : 12 Ak#i9i#!s ' Is#ir!h!# Ge7!l! : @e!h( le#ih( suli# -erger!k ' -er7!l!n. Kr! o#o#( #onus o#o# enurun. G!nggu!n #i"ur' is#ir!h!#. =!n"! : =!kik!r"i! "!n #!kipne! p!"! ke!"!!n is#ir!h!# !#!u "eng!n !k#i9i#!s. @e#!rgi' "isorien#!si( ko!( penurun!n keku!#!n o#o#. 2 Sirkul!si Ge7!l! : A"!n! ri!!# hiper#ensi < I3 !ku#. Kl!u"ik!si( ke-!s( "!n keseu#!n p!"! eks#rei#!s. Ulkus p!"! k!ki( pene-uh!n !ng l!!. =!n"! : =!kik!r"i!. eru-!h!n #ek!n!n "!r!h pos#ur!l< hiper#ensi. N!"i !ng enurun ' #!k !"!( "is#ri#i!( krekels< D? *GK2. Kuli# p!n!s( kering( "!n keer!h!n<  -ol! !#! ekung. 62 In#egri#!s +go Ge7!l! :

S#res< #erg!n#ung p!"! or!ng l!in. 3!s!l!h 8in!nsi!l !ng -erhu-ung!n "eng!n kon"isi. =!n"! : Ansie#!s( pek! r!ngs!ng.

42 +liin!si Ge7!l! : eru-!h!n pol! -erkeih *poliuri!2( nok#uri!. R!s! neri ' #er-!k!r( kesuli#!n  -erkeih *in8eksi2( ISK -!ru ' -erul!ng. Neri #ek!n !-"oen. Di!re. =!n"! : Urine ener( pu!#( kuning< poliuri *"!p!# -erke-!ng en7!"i oliguri! ' !nuri! 7ik! #er7!"i hipo9olei! -er!#2. Urine -erk!-u#( -!u -usuk *in8eksi2. A-"oen ker!s( !"!n! !si#es. Cising usus le!h "!n enurun< hiper!k#i8  *"i!re2. 52 3!k!n!n ' /!ir!n Ge7!l! : Hil!ng n!8su !k!n. 3u!l ' un#!h. =i"!k engiku#i "ie#< peningk!#!n !suk!n glukos! ' k!r-ohi"r!#. enurun!n -er!# -!"!n le-ih "!ri perio"e  -e-er!p! h!ri ' inggu. H!us. enggun!!n "iure#ik *#i!,i"2. =!n"! : Kuli# kering ' -ersisik( #ugor 7elek. Kek!ku!n ' "is#ensi !-"oen( un#!h. e-es!r!n #iroi" *peningk!#!n ke-u#uh!n e#!-olik "eng!n peningk!#!n gul! "!r!h2. C!u h!lo#osis ' !nis( -!u -u!h *n!p!s !se#on2. )2 Neurosensori Ge7!l! : using ' pening. S!ki# kep!l!. Keseu#!n( ke-!s kele!h!n p!"! o#o#. !res#esi!. G!nggu!n penglih!#!n. =!n"! : Disore!n#!si< eng!n#uk( le#!rgi( s#upor ' ko! *#!h!p l!n7u#2. G!nggu!n eori *-!ru( !s! l!lu2< k!!u en#!l. Re8leks #en"on "!l! *R=D2 enurun *ko!2. Ak#i9i#!s ke7!ng *#!h!p l!n7u# "!ri DKA2.

B2 Neri ' Ken!!n!n Ge7!l! : A-"oen !ng #eg!ng ' neri *se"!ng ' -er!#2. =!n"! : !7!h eringis "eng!n p!lpi#!si< #!p!k s!ng!# -erh!#i>h!#i

$2 ern!p!s!n Ge7!l! : 3er!s! kekur!ng!n oksigen( -!#uk "eng!n ' #!np! spu#u purulen *#erg!n#ung !"!n! in8eksi ' #i"!k2. =!n"! : @!p!r u"!r!. C!#uk( "eng!n ' #!np! spu#u purulen *in8eksi2. Frekuensi  pern!p!s!n. &2 Ke!!n!n Ge7!l! : Kuli# kering( g!#!l< ulkus kuli#. =!n"! : De!( "i!8oresis. Kuli# rus!k( lesi ' ulser!si. 3enurunn! keku!#!n uu ' ren#!ng ger!k. !res#esi! 'p!r!lisis o#o# #er!suk o#o#>o#o# pern!p!s!n *7ik! k!"!r k!liu enurun "eng!n ukup #!7!2. 102 Seksu!li#!s Ge7!l! : R!-!s 9!gin! *en"erung in8eksi2. 3!s!l!h ipo#en p!"! pri!< kesuli#!n org!se p!"! !ni#!. 112 enuluh!n ' e-el!7!r!n Ge7!l! : F!k#or

resiko

kelu!rg!<

D3(

pen!ki#

7!n#ung(

s#roke(

hiper#ensi.

ene-uh!n !ng l!-!#. enggun!!n o-!# seper#i s#eroi"( "iure#ik *#i!,i"2< Dil!n#in "!n 8eno-!r-i#!l *"!p!# eningk!#k!n k!"!r glukos! "!r!h2. 3ungkin !#!u #i"!k eerluk!n o-!# "i!-e#ik sesu!i pes!n!n.

er#i-!ng!n : DRG *kelopok "i!gnosis !ng -erhu-ung!n2 enun7uk!n rer!#! l!! "ir!!# : 5(& h!ri.

Pe!%'))! G)3)* D)$$)*

A. Air!s : k!7i kep!#en!n 7!l!n n!8!s p!sien( !"! #i"!kn! spu#u !#!u  -en"! !sing !ng engh!l!ngi 7!l!n n!8!s. C. Cre!#hing : k!7i 8rekuensi n!8!s( -uni n!8!s( !"! #i"!kn! penggun!!n o#o# -!n#u pern!8!s!n. /. /irul!#ion : k!7i n!"i( !pill!r re8ill

2/ Pe!%'))! He), T+ T+e

!2 D!#! su-ek#i8 : J Ri!!# pen!ki# "!hulu J Ri!!# pen!ki# sek!r!ng J S#!#us e#!-olik : in#!ke !k!n!n !ng ele-ihi ke-u#uh!n k!lori( in8eksi !#!u pen!ki#>pen!ki# !ku# l!in( s#ress !ng -erhu-ung!n "eng!n 8!k#or> 8!k#or psikologis "!n sosi!l( o-!#>o-!#!n !#!u #er!pi l!in !ng epeng!ruhi glukos! "!r!h( penghen#i!n insulin !#!u o-!# !n#i hiperglikeik or!l.

 -2 D!#! -ek#i8 : *12 Ak#i9i#!s ' Is#ir!h!# Ge7!l! : @e!h( le#ih( suli# -erger!k'-er7!l!n( kr! o#o#( #onus o#o# enurun( g!nggu!n is#r!h!#'#i"ur  =!n"! : =!kik!r"i! "!n #!kipne! p!"! ke!"!!n is#r!h!# !#!u !k#i8i#!s @e#!rgi'"isorien#!si( ko! *2 Sirkul!si Ge7!l! : A"!n! ri!!# hiper#ensi( I3 !ku#( kl!u"ik!si( ke-!s "!n keseu#!n p!"! eks#rei#!s( ulkus p!"! k!ki( pene-uh!n !ng l!!( #!kik!r"i!.

=!n"! : eru-!h!n #ek!n!n "!r!h pos#ur!l( hiper#ensi( n!"i !ng enurun'#i"!k !"!( "isri#i!( krekels( "is#ensi 9en! 7ugul!ris( kuli# p!n!s( kering( "!n keer!h!n( -ol! !#! ekung. *62 In#egri#!s' +go Ge7!l! : S#ress( #erg!n#ung p!"! or!ng l!in( !s!l!h 8in!nsi!l !ng  -erhu-ung!n "eng!n kon"isi. =!n"! : Ansie#!s( pek! r!ngs!ng. *42 +liin!si Ge7!l! : eru-!h!n pol! -erkeih *poliuri!2( nok#uri!( r!s! neri'#er-!k!r( kesuli#!n -erkeih *in8eksi2( ISK -!ru'-erul!ng( neri #ek!n !-"oen( "i!re. =!n"! : Urine ener( pu!#( kuning( poliuri *"!p!# -erke-!ng en7!"i oliguri!'!nuri!( 7ik! #er7!"i hipo9olei! -er!#2( urin -erk!-u#( -!u -usuk  *in8eksi2( !-"oen ker!s( !"!n! !si#es( -ising usus le!h "!n enurun( hiper!k#i8 *"i!re2. *52 Nu#risi'/!ir!n Ge7!l! : Hil!ng n!8su !k!n( u!l'un#!h( #i"!k e!#uhi "ie#(  peningk!#!n !suk!n glukos!'k!r-ohi"r!#( penurun!n -er!# -!"!n le-ih "!ri  -e-er!p! h!ri'inggu( h!us( penggun!!n "iure#ik *=hi!,i"2. =!n"! : Kuli# kering'-ersisik( #urgor 7elek( kek!ku!n'"is#ensi !-"oen( un#!h( pe-es!r!n #iroi" *peningk!#!n ke-u#uh!n e#!-olik "eng!n  peningk!#!n gul! "!r!h2( -!u h!lisi#osis'!nis( -!u -u!h *n!p!s !se#on2. *)2 Neurosensori Ge7!l! : using'pening( s!ki# kep!l!( keseu#!n( ke-!s( kele!h!n p!"! o#o#( p!res#esi( g!nggu!n penglih!#!n. =!n"! : Disorien#!si( eng!n#uk( !lergi( s#upor'ko! *#!h!p l!n7u#2( g!nggu!n eori *-!ru( !s! l!lu2( k!!u en#!l( re8leks #en"on "!l! enurun *ko!2( !k#i8i#!s ke7!ng *#!h!p l!n7u# "!ri DKA2. *B2 Neri'ken!!n!n Ge7!l! : A-"oen !ng #eg!ng'neri *se"!ng'-er!#2. =!n"! : !7!h eringis "eng!n p!lpi#!si( #!p!k s!ng!# -erh!#i>h!#i.

*$2 ern!p!s!n Ge7!l! : 3er!s! kekur!ng!n oksigen( -!#uk "eng!n'#!np! spu#u purulen *#erg!n#ung !"!n! in8eksi'#i"!k2. =!n"! : @!p!r u"!r!( -!#uk "eng!n'#!np! spu#u purulen( 8rekuensi  pern!p!s!n eningk!#. *&2 Ke!!n!n Ge7!l! : Kuli# kering( g!#!l( ulkus kuli#. =!n"! : De!( "i!phoresis( kuli# rus!k( lesi'ulser!si( enurunn! keku!#!n uu'ren#!ng ger!k( p!res#esi!'p!r!lisis o#o# #er!suk o#o#>o#o#  pern!p!s!n *7ik! k!"!r k!liu enurun "eng!n ukup #!7!2. *102Seksu!li#!s Ge7!l! : R!-!s 9!gin! *en"erung in8eksi2. 3!s!l!h ipo#en p!"! pri!( kesuli#!n org!se p!"! !ni#!. *112 enuluh!n'pe-el!7!r!n Ge7!l! :

F!k#or resiko kelu!rg! D3( 7!n#ung( s#roke(

hiper#ensi.

ene-uh!n !ng l!-!#( penggun!!n o-!# seper#ii s#eroi"( "iure#ik  *#hi!,i"2( "il!n#in "!n 8eno-!r-i#!l *"!p!# eningk!#k!n k!"!r glukos! "!r!h2. 3ungkin !#!u #i"!k eerluk!n o-!# "i!-e#ik sesu!i pes!n!n. Ren!n! peul!ng!n : 3ungkin eerluk!n -!n#u!n "!l! peng!#ur!n "ie#( pengo-!#!n( per!!#!n "iri( pe!n#!u!n #erh!"!p glukos! "!r!h.

7. Pe(e$'"))! D)%!+"*' 

Di!gnosis "!p!# "i-u!# "eng!n ge7!l!>ge7!l! "i!#!s  GDS  00 g *l!s! 9en!2. Cil! GDS 100>00 g L perlu peeriks!!n #es# #oler!nsi glukos! or!l. Kri#eri! -!ru penen#u!n "i!gnos#ik D3 enuru# ADA enggun!k!n GD  1) g'"l. eeriks!!n l!in !ng perlu "iperh!#ik!n p!"! p!sien Di!-e#es 3elli#us: H!2 G!s "!r!h !r#eri  -2 Insulin "!r!h 2 +lek#roli# "!r!h

"2 Urin!lisis e2 Ul#r!sonogr!8i Di!gnosis "!p!# "i-u!# "eng!n ge7!l!>ge7!l! "i!#!s  GDS  00 g *l!s! 9en!2. Cil! GDS 100>00 g L perlu peeriks!!n #es# #oler!nsi glukos! or!l. Kri#eri! -!ru penen#u!n "i!gnos#ik D3 enuru# ADA enggun!k!n GD  1) g'"l. eeriks!!n l!in !ng perlu "iperh!#ik!n p!"! p!sien hiperglikei !"!l!h : Glukos! "!r!h : 3eningk!# 00 % 100 g'"l( !#!u le-ih Ase#on pl!s! : osi#i8 se!r! enolok. As! le!k -e-!s : K!"!r lipi" "!n koles#erol eningk!#. sol!li#!s seru : 3eningk!# #e#!pi -i!s!n! kur!ng "!ri 660 s'l. +lek#roli# :  N!#riu : 3ungkin nor!l( eningk!# !#!u enurun. K!liu :  Nor!l !#!u peningk!#!n seu *perpin"!h!n seluller2( sel!n7u#n! !k!n enurun. Fospor : @e-ih sering enurun. Heoglo-in glikosil!# : K!"!rn! eningk!# >4 k!li lip!# "!ri nor!l !ng enerink!n kon#rol D3 !ng kur!ng sel!! 4 -ul!n #er!khir * l!! hi"up SD3 2 "!n k!ren!n! s!ng!# -er!n8!!# "!l! e-e"!k!n DKA "eng!n kon#rol #i"!k !"eku!# ?ersus DKA !ng -erhu-ung!n "eng!n insi"en. Glukos! "!r!h !r#eri :

Ci!s!n! enun7ukk!n pH ren"!h "!n penurun!n p!"! H/6 *!si"osis e#!-olik2 "eng!n kopens!si !lk!losis respir!#orik. =ro-osi# "!r!h : H#

ungkin

eningk!#

*"ehi"r!si2(

leukosi#iosis(

heokonsen#r!si(

erup!k!n respon #erh!"!p s#ress !#!u in8eksi. Ureu ' kre!#inin : 3ungkin eningk!# !#!u nor!l *"ehi"r!si' penurun!n 8ungsi gin7!l2. Ail!se "!r!h : 3ungkin eningk!# !ng engin"ik!sik!n !"!n! p!nkre#i#is !ku# se-!g!i  pene-!- "!ri DKA. Insulin "!r!h : 3ungkin enurun ' -!hk!n s!p!i #i"!k !"! *p!"! #ipe 12 !#!u nor!l s!p!i #inggi *#ipe II2 !ng engin"ik!sik!n insu8isiensi insulin'g!nggu!n "!l!

penggun!!nn!

*en"ogen'eksogen2.

Resisi#en

insulin

"!p!#

 -erke-!ng sekun"er #erh!"!p pe-en#uk!n !n#i-o"i. *!u#o !n#i-o"i2. eeriks!!n 8ungsi #iroi" : eningk!#!n !k#i8i#!s horon #iroi" "!p!# eningk!#k!n glukos! "!r!h "!n ke-u#uh!n !k!n insulin. Urine : Gul! "!n !se#on posi#i8< -er!# 7enis "!n osol!li#!s ungkin enigk!#. Kul#ur "!n sensi#i9i#!s : Keungkin!n !"!n! in8eksi p!"! s!lur!n keih( in8eksi pern!p!s!n "!n in8eksi p!"! luk!. Ul#r!sonogr!8i

Pe(e$'"))! D)%!+"*' Ke*+ A",+"" D)e*' 

12 K!"!r glukos! "!r!h: eningk!# 00 % 100 g'"l !#!u le-ih 2 +lek#roli# "!r!h *#en#uk!n orre#e" N!2 "!n osol!li#!s seru. 62 An!lisis g!s "!r!h( CUN "!n kre!#inin. 42 D!r!h lengk!p *p!"! KAD sering "i7up!i g!-!r!n lekosi#osis2( H-A1( urin!lisis *"!n kul#ur urine -il! !"! in"ik!si2.

52 Fo#o polos "!"!. )2 Ke#osis *Ke#onei! "!n Ke#onuri!2 B2 Ase#on pl!s! *ke#on2 : posi#i8 se!r! enolok  $2 sol!li#!s seru : eningk!# #e#!pi -i!s!n! kur!ng "!ri 660 s'l eeriks!!n sol!li#!s M N!KO  GDR'1$O  UR+U3')O &2 Heoglo-in glikosil!# : k!"!rn! eningk!# >4 k!li lip!# "!ri nor!l !ng enerink!n kon#rol D3 !ng kur!ng sel!! 4 -ul!n #er!khir  102 G!s "!r!h !r#eri : -i!s!n! enun7ukk!n pH E B(6 "!n penurun!n p!"! H/6 50 g'"l

Pe!%'))! %)3)* ,)$$)*

A. Air!s : k!7i kep!#en!n 7!l!n n!8!s p!sien( !"! #i"!kn! spu#u !#!u  -en"! !sing !ng engh!l!ngi 7!l!n n!8!s. C. Cre!#hing : k!7i 8rekuensi n!8!s( -uni n!8!s( !"! #i"!kn! penggun!!n o#o# -!n#u pern!8!s!n. /. /irul!#ion : k!7i n!"i( !pill!r re8ill

2/ Pe!%'))! He), T+ T+e

!2 D!#! su-ek#i8 : J Ri!!# pen!ki# "!hulu J Ri!!# pen!ki# sek!r!ng J S#!#us e#!-olik : in#!ke !k!n!n !ng ele-ihi ke-u#uh!n k!lori( in8eksi !#!u pen!ki#>pen!ki# !ku# l!in( s#ress !ng -erhu-ung!n "eng!n 8!k#or> 8!k#or psikologis "!n soi!l( o-!#>o-!#!n !#!u #er!pi l!in !ng epeng!ruhi glikos! "!r!h( penghen#i!n insulin !#!u o-!# !n#i hiperglikeik or!l.  -2 D!#! -ek#i8 : *12 Ak#i9i#!s ' Is#ir!h!# Ge7!l! : @e!h( le#ih( suli# -erger!k'-er7!l!n( kr! o#o#( #onus o#o# enurun( g!nggu!n is#r!h!#'#i"ur. =!n"! : =!kik!r"i! "!n #!kipne! p!"! ke!"!!n is#r!h!# !#!u !k#i8i#!s @e#!rgi'"isorien#!si( ko!.

*2 Sirkul!si Ge7!l! : A"!n! ri!!# hiper#ensi( I3 !ku#( kl!u"ik!si( ke-!s "!n keseu#!n  p!"! eks#rei#!s( ulkus p!"! k!ki( pene-uh!n !ng l!!( #!kik!r"i!. =!n"!

:

eru-!h!n #ek!n!n "!r!h pos#ur!l(

hiper#ensi(

n!"i !ng

enurun'#i"!k !"!( "isri#i!( krekels( "is#ensi 9en! 7ugul!ris( kuli# p!n!s( kering( "!n keer!h!n( -ol! !#! ekung. *62 In#egri#!s' +go Ge7!l! : S#ress( #erg!n#ung p!"! or!ng l!in( !s!l!h 8in!nsi!l !ng  -erhu-ung!n "eng!n kon"isi. =!n"! : Ansie#!s( pek! r!ngs!ng. *42 +liin!si Ge7!l! : eru-!h!n pol! -erkeih *poliuri!2( nok#uri!( r!s! neri'#er-!k!r( kesuli#!n -erkeih *in8eksi2( ISK -!ru'-erul!ng( neri #ek!n !-"oen( "i!re. =!n"! : Urine ener( pu!#( kuning( poliuri *"!p!# -erke-!ng en7!"i oliguri!'!nuri!( 7ik! #er7!"i hipo9olei! -er!#2( urin -erk!-u#( -!u -usuk  *in8eksi2( !-"oen ker!s( !"!n! !si#es( -ising usus le!h "!n enurun( hiper!k#i8 *"i!re2. *52 Nu#risi'/!ir!n Ge7!l! : Hil!ng n!8su !k!n( u!l'un#!h( #i"!k e!#uhi "ie#( peningk!#!n !suk!n glukos!'k!r-ohi"r!#( penurun!n -er!# -!"!n le-ih "!ri -e-er!p! h!ri'inggu( h!us( penggun!!n "iure#ik *=hi!,i"2. =!n"! : Kuli# kering'-ersisik( #urgor 7elek( kek!ku!n'"is#ensi !-"oen( un#!h( pe-es!r!n #iroi" *peningk!#!n ke-u#uh!n e#!-olik "eng!n  peningk!#!n gul! "!r!h2( -!u h!lisi#osis'!nis( -!u -u!h *n!p!s !se#on2. *)2 Neurosensori Ge7!l! : using'pening( s!ki# kep!l!( keseu#!n( ke-!s( kele!h!n p!"! o#o#(  p!res#esi( g!nggu!n penglih!#!n. =!n"! : Disorien#!si( eng!n#uk( !lergi( s#upor'ko! *#!h!p l!n7u#2( g!nggu!n eori *-!ru( !s! l!lu2( k!!u en#!l( re8leks #en"on "!l! enurun *ko!2( !k#i8i#!s ke7!ng *#!h!p l!n7u# "!ri DKA2. *B2 Neri'ken!!n!n

Ge7!l! : A-"oen !ng #eg!ng'neri *se"!ng'-er!#2. =!n"! : !7!h eringis "eng!n p!lpi#!si( #!p!k s!ng!# -erh!#i>h!#i. *$2 ern!p!s!n Ge7!l! : 3er!s! kekur!ng!n oksigen( -!#uk "eng!n'#!np! spu#u purulen *#erg!n#ung !"!n! in8eksi'#i"!k2. =!n"! : @!p!r u"!r!( -!#uk "eng!n'#!np! spu#u purulen( 8rekuensi  pern!p!s!n eningk!#. *&2 Ke!!n!n Ge7!l! : Kuli# kering( g!#!l( ulkus kuli# =!n"! : De!( "i!phoresis( kuli# rus!k( lesi'ulser!si( enurunn! keku!#!n uu'ren#!ng ger!k( p!res#esi!'p!r!lisis o#o# #er!suk o#o#>o#o# pern!p!s!n *7ik! k!"!r k!liu enurun "eng!n ukup #!7!2. *102 Seksu!li#!s Ge7!l! : R!-!s 9!gin! *en"erung in8eksi2. 3!s!l!h ipo#en p!"! pri!( kesuli#!n org!se p!"! !ni#! *112 enuluh!n'pe-el!7!r!n Ge7!l! : F!k#or resiko kelu!rg! D3( 7!n#ung( s#roke( hiper#ensi. ene-uh!n !ng l!-!#( penggun!!n o-!# seper#ii s#eroi"( "iure#ik *#hi!,i"2( "il!n#in "!n 8eno-!r-i#!l *"!p!# eningk!#k!n k!"!r glukos! "!r!h2. 3ungkin !#!u #i"!k  eerluk!n o-!# "i!-e#ik sesu!i pes!n!n. Ren!n! peul!ng!n : 3ungkin eerluk!n -!n#u!n "!l! peng!#ur!n "ie#( pengo-!#!n( per!!#!n "iri(  pe!n#!u!n #erh!"!p glukos! "!r!h.

8. D)%!+") Ke#e$)3)*)! H#e$%&'e()

12 Kekur!ng!n 9olue !ir!n -erhu-ung!n "eng!n "iuresis oso#i *"!ri hiperglikei!2( kehil!ng!n g!s#ri -erle-ih!n : "i!re( un#!h( !suk!n "i-!#!si : u!l( k!!u en#!l. 2 eru-!h!n nu#risi kur!ng "!ri ke-u#uh!n #u-uh -erhu-ung!n "eng!n ke#i"!kukup!n insulin( penurun!n !suk!n or!l< !noreksi!( u!l( l!-ung penuh( neri !-"oen( peru-!h!n kes!"!r!n.

62 Risiko #inggi #erh!"!p in8eksi *sepsis2 -erhu-ung!n "eng!n k!"!r glukos! #inggi( penurun!n 8ungsi leukosi#( peru-!h!n p!"! sirkul!si( in8eksi  pern!8!s!n !ng !"! se-elun!( !#!u ISK. 42 Risiko #inggi #erh!"!p peru-!h!n persepsi sensori. 52 Kelel!h!n -erhu-ung!n "eng!n penurun!n pro"uksi energ e#!-oli( insu8isiensi insulin( peningk!#!n ke-u#uh!n energi : s#!#us hipere#!-olik' in8eksi. )2 Ke#i"!k-er"!!!n

-erhu-ung!n

"eng!n

pen!ki#

7!ngk!

p!n7!ng'

 progresi8 !ng #i"!k "!p!# "io-!#i. B2 Kur!ng penge#!hu!n *-el!7!r2 engen!i pen!ki#( prognosis( "!n ke-u#uh!n

pengo-!#!n

-erhu-ung!n

"eng!n

kur!ng

pe!7!n!n'

enging!#( kes!l!h!n in#erpre#!si( in8or!si( #i"!k engen!l su-er  in8or!si. $2 Resiko #erh!"!p e"er! -erhu-ung!n "eng!n penurun!n sens!si #!k#il(  pengur!ng!n ke#!7!!n p!n"!ng!n "!n hipoglikei!.

Ke*+ A",+"" D)e*' 

12 Kerus!k!n 9en#il!si spon#!n -erhu-ung!n "eng!n 8!k#or e#!-olik. 2 ol! n!p!s #i"!k e8ek#i8 -erhu-ung!n hiper9en#il!si. 62 De8isi# 9olue !ir!n -erhu-ung!n "eng!n kehil!ng!n 9olu !k#i8 

9. Pe$e!:)!))! H#e$%&'e()

12 Di!gnos! 1 =u7u!n : Se#el!h "il!kuk!n #in"!k!n keper!!#!n 6  4 7! "ih!r!pk!n ke-u#uh!n !ir!n #erpenuhi. KH : P

?i#!l sign "!l! -!#!s nor!l

*=D 100>160'B0>&02 *RR 1)>0 ' eni#2 *N!"i )0>100 ' eni#2

*Suhu 6)>6BQ/2 P

In#!ke ou#pu# sei-!ng

P

=urgor kuli# -!ik 

P

3ukos! -i-ir le-!-

P

K!pil!ri re8ill E  "e#ik 

In#er9ensi 12 Ukur 9i#!l sign #i!p $ 7!. R' Hipo9olei "!p!# "i!ni8es#!sik!n oleh hipo#ensi "!n #!kik!r"i!. 2 Ukur -er!# -!"!n #i!p p!gi. R' 3e-erik!n h!sil pengk!7i!n !ng #er-!ik "!ri s#!#us !ir!n !ng se"!ng -erl!ngsung "!n sel!n7u#n! "!l! e-erik!n !ir!n pengg!n#i.

62 -ser9!si #urgor kuli# #i!p p!gi( o-ser9!si ukos! -i-ir. R' 3erup!k!n in"i!#or "!ri "ehi"r!si. 42 -ser9!si !"!n! un#!h. R' kekur!ng!n !ir!n "!n elek#roli# engu-!h o#ili#!s l!-ung( !ng seringk!li !k!n eni-ulk!n un#!h. 52 !n#!u in#!ke>ou#pu# #i!p 4 7!. R' e-!n#u "!l! eperkir!k!n kekur!ng!n 9olue !ir!n #u-uh. )2 Kol!-or!si pe-eri!n !ir!n sesu!i in"ik!si. R' =ipe "!n 7ul!h !ir!n #erg!n#ung p!"! "er!7!# kekur!ng!n !ir!n "!n respon p!sien se!r! in"i9i"u!l. B2 Kol!-or!si peeriks!!n: H!!#okri#



R'

3engk!7i

#ingk!#

"ehi"r!si

"!n

seringk!li

eningk!#

!ki-!#

heokonsen#r!si !ng #er7!"i se#el!h "iuresis. 

CUN' kre!#inin

R' eningk!#!n nil!i "!p!# enerink!n kerus!k!n sel k!ren! "ehi"r!si !#!u #!n"! !i#!n keg!g!l!n gin7!l. 

 N!#riu

R' 3ungkin enurun !ng "!p!# enerink!n perpin"!h!n !ir!n "!ri in#r!sel *"ieresis oso#ik2. K!"!r n!#riu !ng #inggi enerink!n kehil!ng!n !ir!n' "ehi"r!si -er!# !#!u re!-sor-si n!#riu "!l! -erespons #erh!"!p sekresi !l"os#eron. 

K!liu

R' A!ln! !k!n #er7!"i hiperk!lei! "!l! -erespons p!"! !si"osis( n!un sel!n7u#n! k!liu ini !k!n hil!ng el!lui urine( k!"!r k!liu !-solu#e #u-uh -erkur!ng. 2 Di!gnose  =u7u!n : Se#el!h "il!kuk!n #i"!k!n keper!!#!n 6  4 7! "ih!r!pk!n ke-u#uh!n nu#risi klien #erpenuhi. KH : P

Cer!# -!"!n i"e!l

P

3u!l #i"!k !"!

P

3un#!h #i"!k !"!

P

@@A "!l! -!#!s nor!l

P

=SF "!l! -!#!s nor!l

P

Cising usus 4>1 ' eni#

P

H- "!l! -!#!s nor!l

P

?i#!l sign "!l! -!#!s nor!l

*=D 100>160'B0>&02 *RR 1)>0 ' eni#2 *N!"i )0>100 ' eni#2 *Suhu 6)>6BQ/2 In#er9ensi 12 Ukur 9i#!l sign #i!p $ 7!. R' 3enge#!hui ke!"!!n uu klien. 2 =i-!ng -er!# -!"!n #i!p p!gi. R' 3enge#!hui pe!suk!n !k!n!n !ng !"eku!#. 62 Ukur -ising usus #i!p p!gi( R' Hiperglikei "!p!# eningk!#k!n o#ili#!s "!n 8ungsi l!-ung.

42 -ser9!si #!n"!>#!n"! hipoglikei! *#ingk!# kes!"!r!n( kuli# le-!-' "ingin( n!"i ep!#( l!p!r( pek! r!ngs!ng( e!s( s!ki# kep!l!( pusing( sepoong!n2. R' S!!# proses e#!-olise #er7!"i "!n insulin #e#!p "i-erik!n !k! hipoglikei "!p!# #er7!"i. 52 -ser9!si !"!n! u!l "!n un#!h. R' 3enge#!hui pe!suk!n !ng !"eku!#. )2 Ukur @@A "!n =SF #i!p p!gi. R' 3enge#!hui s#!#us nu#ris klien. B2 !n#!u h!sil l!-or!#oriu gul! "!r!h "!n H-. R' H- !ng ren"!h "!p!# engin"ik!sik!n !sup!n nu#risi !ng #i"!k  !"eku!#. eningk!#!n gul! "!r!n engin"ik!sik!n !sup!n nu#risi sel #i"!k  #erpenuhi. $2 Kol!-or!si pe-eri!n !#r!9i" insulin !#!u o-!# or!l sesu!i in"ik!si. R' 3eningk!#k!n pe!suk!n nu#risi !ng !"eku!#.

Ke*+ A",+"" D)e*' KAD/

12 Kerus!k!n 9en#il!si spon#!n -erhu-ung!n "eng!n 8!k#or e#!-olik. =u7u!n : > +8ek#i8n! 7!l!n n!8!s > engelu!r!n sere# !ng e8ek#i8  > Ce-!s "!ri "ispne! In#er9ensi > K!7i respon perg!n#i!n s#!#us pern!8!s!n klien *ekspir!si>inspir!si2 > 3oni#or "ispne! "!n penurun!n RR  > K!7i ri!!# klien pen!ki# kronik pern!8!s!n > Su#ion !p!-il! "iperluk!n > Kol!-or!si "eng!n klien "!n kelu!rg! un#uk pe!s!ng!n in#u-!si "!n 9en#il!#or  > Kol!-or!si pe-eri!n !n!lgesi "!n se"!#i9e 7ik! "iperluk!n > @!kuk!n !n!lis! g!s "!r!h( "!n #i"!l 9olue

> Gun!k!n kounik!si e8ek#i8 p!"! klien > el!sk!n p!"! kelu!rg! #en#!ng ke!"!!n klien !ng eng!l!i "ispne!( !#!u g!nggu!n p!ru.

2 ol! n!8!s #i"!k e8ek#i8 -erhu-ung!n "eng!n kele!h!n o#o# pern!8!s!n. =u7u!n : > ol! n!8!s p!sien ke-!li #er!#ur. > Respir!si r!#e p!sien ke-!li nor!l. > !sien u"!h un#uk -ern!8!s. In#er9ensi: > K!7i s#!#us pern!8!s!n "eng!n en"e#eksi pulon!l. > Cerik!n #er!pi 8isik "!"! #er!suk "r!in!se pos#ur!l. > enghis!p!n un#uk pe-u!ng!n len"ir. > I"en#i8ik!si ke!pu!n "!n -erik!n ke!kin!n "!l! -ern!8!s. > Kol!-or!si "!l! pe-eri!n 8!r!kologi.

62 De8isi# 9olue !ir!n -erhu-ung!n "eng!n kehil!ng!n 9olu !k#i8  =u7u!n : > ==? "!l! -!#!s nor!l > ulse peri8er "!p!# #er!-! > =urgor kuli# "!n !pill!r re8ill -!ik  > Kesei-!ng!n urin ou#pu# > K!"!r elek#roli# nor!l In#er9ensi > K!7i ri!!# "ur!si'in#ensi#!s u!l( un#!h "!n -erkeih -erle-ih!n > 3oni#or 9i#!l sign "!n peru-!h!n #ek!n!n "!r!h or#hos#!#i > 3oni#or peru-!h!n respir!si: kuss!ul( -!u !e#on > -ser9!si ku!li#!s n!8!s( penggun!!n o#o# !sesori "!n !nosis > -ser9!si oupu# "!n ku!li#!s urin. > =i-!ng CC > er#!h!nk!n !ir!n 500 l'h!ri 7ik! "iin"ik!sik!n

> /ip#!k!n lingkung!n !ng n!!n( perh!#ik!n peru-!h!n eosion!l > /!#!# h!l !ng "il!pork!n seper#i u!l( neri !-"oen( un#!h "!n "is#ensi l!-ung > -se9!si !"!n! per!s!!n kelel!h!n !ng eningk!#( e"e!( peningk!#!n CC( n!"i #i"!k #er!#ur "!n !"!n! "is#ensi p!"! 9!skuler  Kol!-or!si: !2 e-eri!n NS "eng!n !#!u #!np! "e#ros!  -2 Al-uin( pl!s!( "e#r!n 2 er#!h!nk!n k!#e#er #erp!s!ng "2 !n#!u peeriks!!n l!- : o

He!#okri#

o

CUN'Kre!#inin

o

sol!li#!s "!r!h

o

N!#riu

o

K!liu

e2 Cerik!n K!liu sesu!i in"ik!si 82 Cerik!n -ik!r-on!# 7ik! pH EB(0 g2 !s!ng NG= "!n l!kuk!n penghis!p!n sesu!i "eng!n in"ik!si

10. E;)&)" 4)!% D)$)#')!

1.

/!ir!n #erpenuhi

.

Nu#risi #erpenuhi

6.

In8eksi *sepsis2 #i"!k #er7!"i

4.

eru-!h!n persepsi sensori #i"!k #er7!"i

5.

Kelel!h!n #i"!k #er7!"i

).

Keingin!n un#uk -ero-!# eningk!#

B.

enge#!hu!n -er#!-!h

$.

/e"er! #i"!k #er7!"i

DAFTAR PUSTAKA

Cuku A7!r Ilu en!ki# D!l!. +" 4( 7ili" III. *0102. !k!r#!: FKUI /!rpeni#o( @n"! u!ll *0002( Cuku s!ku Di!gnos! Keper!!#!n( +"isi $( +G/( !k!r#! /orin( +li,!e#h . *0012. Cuku S!ku !#o8isiologi. !k!r#!:+G/ H!ll( !sse C.( Shi##( Gregors A.* 00B2. /ri#i!l /!re: us# =he F!#s. USA: 3 Gr!>Hill /op!nies in @ong( C!r-!r! /. *1&&)2. er!!#!n 3e"i!l Ce"!h< Su!#u en"ek!#!n roses Keper!!#!n. USA: 3os- 3or#on( p!#rii! Gone "kk. *0052. /ri#i!l /!re Nursing A Holis#ik  Appro!h.$#h e". USA: @ippino#