UNIVERSIDAD NACIONAL JOSÉ FAUSTINO FAUSTINO SÁNCHEZ CARRIÓN FACULTAD DE INGENIERÍA AGRARIA, INDUSTRIAS ALIMENTARIAS Y AMBIENTAL ESCUELA PROFESIONAL PROFESIONAL DE INGENIERÍA INGENIERÍA AMBIENTAL AMBIENTAL
BALANCE DE MATERIA MATERIA Y ENERGIA
TRABAJO N° 01 IMPA IMPACTO AMBIENTA AMBIENTAL L DE LA INDUSTRIA INDUSTRIA DEL CUERO
PROFESOR: Ingeniero Seguno A!"er#$no A!"er#$no P$rrer$ P$rrer$ E%&ino'$
ALUMNOS: C(ro)$ Me!*ne'+ G$"rie!$ George##e D,$' -uer#$+ Mig$.! Mig$.! Soge! Me/,$ O"reg(n+ O"reg(n+ Mi%e! Y$n Y$nin$ in$ Lun$ Cren$%+ Cren$%+ Jo%* C$r!o% I2 CICLO
13 4 10 4 15 -UAC-O 4 PER6 7015
CONTENIDO INTRODUCCION8888888888888888888888888 INTRODUCCION888888888888888 88888888888888888888 88888888888888888888 888888888888888888888 888888888888888888888 88888888888888888888 88888888888888888888 88888888888888888888 88888888888888888888 888888888888888888888 88888888888888888 88888888888 88888888 888 3 18
PROCESOS PROCESOS PARA LA OBTENCI9N OBTENCI9N DE CUERO888888888888 CUERO888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 888888888888888888888888888888888 888888888888888888 5 1818
ETAP ETAPA A DE RIBERA888888 RIBERA88888888888888888888 88888888888888888888888888888 888888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888888885 888888888888888888885
181818 181818
SALADO SALADO88888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 88888888885 888885
181878 181878
REMOJ REMOJO88 O8888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 888888888888 8888888888885 888885
18188 18188
PELAM PELAMBR BRE888 E88888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 8888888888 888888888888888 888888888888888888 888888888888888; 888888;
181838 181838
DESCA DESCARNA RNADO8 DO888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888888 8888888888888888 8888888888; 8;
181858 181858
DI2IDI DI2IDIDO8 DO888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 88888888888; 888888;
1818;8 1818;8
CURTID CURTIDO88 O888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888888 8888888888888888 88888888888888888 888888888< 8<
1818<8 1818<8
ESCURR ESCURRIDO IDO8888 888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 88888888888 888888888< 888<
1818=8 1818=8
REBAJ REBAJADO ADO88888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 88888888888 888888888888888< 888888888<
1818>8 1818>8
RE? RE? CURTID CURTIDO888 O88888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888888 8888888888888888 8888888888888= 88888=
1878
ETAP ETAPA A DE PRE? ACABADO888 ACABADO888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 888888888888888888888888888888 88888888888888888888888 88888888==
187818 187818
DES2E DES2ENAD NADO88 O888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888= 88888=
187878 187878
SECADO SECADO AL 2ACIO 2ACIO8888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888= 88=
18788 18788
SECADO SECADO AL AMBIE AMBIENTE NTE8888 88888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 88888888888 888888888888888> 88888888>
187838 187838
ABLAN ABLANDAD DADO88 O888888 88888888 888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 88888888888888 88888888888888888 8888888888888888> 88888888>
187858 187858
LIJADO LIJADO8888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 88888888888 888888888888888 888888888888810 888810
1878;8 1878;8
DESEM DESEMPO POL2 L2AD ADO888 O88888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 88888888888 888888888888888 88888888888810 88810
188
ETAP ETAPA A DE ACABADO88 ACABADO88888888888888888 888888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 888888888888888888888888888888888888888888888 8888888888888888888888888888888 10
18818 18818
PINTA PINTADO DO8888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 88888888888888 888888888888888810 888888810
18878 18878
PLANCPLANC-ADO ADO8888 888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 88888888888888 888888888888888888 88888888888888888 8888888888811 88811
1888 1888
MEDICI MEDICI9N8 9N888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 88888888888888 88888888888888888 888888888888888881 888888888111
78
BALANC BALANCE E DE MATERI MATERIA A EN EL PROCES PROCESO O DE OBTENCI OBTENCION ON DEL CUERO CUERO88888 8888888888888 88888888888888888 88888888888888817 88888817
8
IMPA IMPACTO DE LA PRODUCCI PRODUCCION ON DE DE CUERO CUERO EN EL EL AMBIENTE88 AMBIENTE88888888888888888 88888888888888888888888888888 888888888888888888888888888 88888888888881< 1< IMPA IMP ACTO AMBIENTA AMBIENTAL L DE LA INDUSTRIA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC UNJFSC
7
CONTENIDO INTRODUCCION8888888888888888888888888 INTRODUCCION888888888888888 88888888888888888888 88888888888888888888 888888888888888888888 888888888888888888888 88888888888888888888 88888888888888888888 88888888888888888888 88888888888888888888 888888888888888888888 88888888888888888 88888888888 88888888 888 3 18
PROCESOS PROCESOS PARA LA OBTENCI9N OBTENCI9N DE CUERO888888888888 CUERO888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 888888888888888888888888888888888 888888888888888888 5 1818
ETAP ETAPA A DE RIBERA888888 RIBERA88888888888888888888 88888888888888888888888888888 888888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888888885 888888888888888888885
181818 181818
SALADO SALADO88888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 88888888885 888885
181878 181878
REMOJ REMOJO88 O8888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 888888888888 8888888888885 888885
18188 18188
PELAM PELAMBR BRE888 E88888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 8888888888 888888888888888 888888888888888888 888888888888888; 888888;
181838 181838
DESCA DESCARNA RNADO8 DO888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888888 8888888888888888 8888888888; 8;
181858 181858
DI2IDI DI2IDIDO8 DO888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 88888888888; 888888;
1818;8 1818;8
CURTID CURTIDO88 O888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888888 8888888888888888 88888888888888888 888888888< 8<
1818<8 1818<8
ESCURR ESCURRIDO IDO8888 888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 88888888888 888888888< 888<
1818=8 1818=8
REBAJ REBAJADO ADO88888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 88888888888 888888888888888< 888888888<
1818>8 1818>8
RE? RE? CURTID CURTIDO888 O88888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888888 8888888888888888 8888888888888= 88888=
1878
ETAP ETAPA A DE PRE? ACABADO888 ACABADO888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 888888888888888888888888888888 88888888888888888888888 88888888==
187818 187818
DES2E DES2ENAD NADO88 O888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888= 88888=
187878 187878
SECADO SECADO AL 2ACIO 2ACIO8888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888= 88=
18788 18788
SECADO SECADO AL AMBIE AMBIENTE NTE8888 88888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 88888888888 888888888888888> 88888888>
187838 187838
ABLAN ABLANDAD DADO88 O888888 88888888 888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 88888888888888 88888888888888888 8888888888888888> 88888888>
187858 187858
LIJADO LIJADO8888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 88888888888 888888888888888 888888888888810 888810
1878;8 1878;8
DESEM DESEMPO POL2 L2AD ADO888 O88888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 88888888888 888888888888888 88888888888810 88810
188
ETAP ETAPA A DE ACABADO88 ACABADO88888888888888888 888888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 888888888888888888888888888888888888888888888 8888888888888888888888888888888 10
18818 18818
PINTA PINTADO DO8888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 88888888888888 888888888888888810 888888810
18878 18878
PLANCPLANC-ADO ADO8888 888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 88888888888888 888888888888888888 88888888888888888 8888888888811 88811
1888 1888
MEDICI MEDICI9N8 9N888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 888888888 888888888 8888888888 8888888888 8888888888 8888888888 88888888888888 88888888888888888 888888888888888881 888888888111
78
BALANC BALANCE E DE MATERI MATERIA A EN EL PROCES PROCESO O DE OBTENCI OBTENCION ON DEL CUERO CUERO88888 8888888888888 88888888888888888 88888888888888817 88888817
8
IMPA IMPACTO DE LA PRODUCCI PRODUCCION ON DE DE CUERO CUERO EN EL EL AMBIENTE88 AMBIENTE88888888888888888 88888888888888888888888888888 888888888888888888888888888 88888888888881< 1< IMPA IMP ACTO AMBIENTA AMBIENTAL L DE LA INDUSTRIA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC UNJFSC
7
818 TIPOS TIPOS DE RESIDUOS8 RESIDUOS888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 888888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 8888888888888888888888888881= 8888888888881= 81818 RESIDUOS L@UIDOS88888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888881= 81878 81878 RESIDUOS RESIDUOS S9LIDOS8888888 S9LIDOS8888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 888888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 8888888888888888888888888 88888888881> 1> 878 IMPACTO SOBRE EL AMBIENTE888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888881> 87818 EFECTOS SOBRE LA CONTAMINACI9N DE AGUA88888888888888888888888888888888888888888888888888888881> 87878 EFECTOS SOBRE EL ALCANTARILLADO Y PLANTAS DE TRATAMIENTO DE AGUAS RESIDUALES888888888888888888888888888 RESIDUALES88888888888888888 88888888888888888888 888888888888888888888 888888888888888888888 88888888888888888888 88888888888888888888 88888888888888888888 888888888888888888888 88888888888888888 88888888888 888888888 888888888 888888888 88888888 8888 71 8788 EFECTOS SOBRE EL SUELO8888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888871 87838 EFECTOS SOBRE LA CALIDAD DEL AIRE888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888871 88 EL IMPA IMPACTO SOBRE SOBRE LA SALUD888888888888888 SALUD88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 888888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888888888888888888 8888888888888888888888888888888888 8888877 77 38
MEDIDAS MEDIDAS PA PARA CONTRA CONTRAARRE ARRESTA STAR R EL IMPA IMPACTO88888888888888888 CTO88888888888888888888888888888888 888888888888888888888888888888 888888888888888888888888888888888873 888888888888888888873 3818 BAOS BAOS CORTOS8888888888 CORTOS888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 888888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 888888888888888888888888888888888888 8888888888888888888888 73 3878 DESULFURACI9N DE PELAMBRES Y CALEROS8888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888875 388 EL PROCESO DE CURTICI9N CON SALES DE CROMO III8888888888888888888888888888888888888888888888875 3838 TRATAMIENTOS DE RILES88888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888875 3858 TRATAMIENTOS BIOL9GICOS888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888887; 385818 385818 LODOS LODOS ACTI2OS ACTI2OS:88888888888 :88888888888888888888888888 888888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 888888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 8888888888888888888888888 888888888887; 7; 385878 PEL@CULA BIOL9GICA O FILTROS PERCOLADORES888888888888888888888888888888888888888888888888887< 38588 38588 LAGUNAS LAGUNAS BIOL9GICA BIOL9GICAS888888888 S888888888888888888888888 888888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 8888888888888888888888888888888888888888888888 8888888888888888888888888888888 7<
58
CONCLUSIONE CONCLUSIONES88888888 S88888888888888888888888 888888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 888888888888888888888888888888888888888 88888888888888888888888888 7>
;8
BIBLIOGRAF BIBLIOGRAFIA888888888 IA88888888888888888888888 88888888888888888888888888888 888888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 888888888888888888888888888888 88888888888888888888888888888 888888888888888888888888888 8888888888888 0
IMPA IMP ACTO AMBIENTA AMBIENTAL L DE LA INDUSTRIA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC UNJFSC
INTRODUCCION L$ o"#eni(n e uero + ue on%#i#u.e !$% % $n#igu$ e !$% $&!i$ione% e !$% inu%#ri$% #eH#i!e%+ %e un$en#$ %ie&re en !$ nee%i$ e &ro#eger !$ &ie! e !o% $ni$!e% e! enureiien#o . e !$ &u#re$i(n8 E! uero %ir)i( $! &rini&io %o!$en#e &$r$ nue%#ro% )e%#io% . $$ )e' % on%#i#u,$ un$ $#eri$ %in !$ u$! nue%#r$ )i$ no &o,$ i$gin$r%e8 C$$ )e' $uirir,$ $.or i&or#$ni$ e! uero &$r$ )e%#iur$%+ oo &or e/e&!o+ &$r$ '$&$#o% gu$n#e% . &$rei$% !$%e% e o"/e#o% e uero+ $%, oo #$"i*n o#ro% o"/e#o% oo %i!!$%+ "o!%o% e $no+ ore%+ e#8 En uo% $r#,u!o% inu%#ri$!e%+ oo orre$% e i&u!%i(n+ &$r#e% e )e,u!o%+ &or e/e&!o+ ue!!e% ue $n#e% er$n e uero+ $n %io %u%#i#uio% en !$ $#u$!i$ &or o#ro% &rou#o% + oo $uo + &!%#io% + e#8 Lo% &!%#io% %on u#i!i'$o% u$% )ee% en !ug$r e! uero &orue %on % eon(io% . u$% )ee% $&ro&i$o% &$r$ e#erin$o% o"/e#o% e%&ei$!e%8 Pero n$$ $!$n'$ on !$% &ro&ie$e% e u%o uni)er%$! . !$ "e!!e'$ e! uero no"!e8 Se ree ue e! e%$rro!!o e !$ inu%#ri$ e! uero ue &rini&$!en#e e! re%u!#$o e e%u"riien#o% e&,rio%+ &ue%#o ue $ %io %o!$en#e en *&o$ reien#e u$no %e $ eH&re%$o en !engu$/e u,io $!go e !$ #eor,$ e !$ &re&$r$i(n . ur#io e uero8 E! &roe%o e! roo $ $e!er$o enoreen#e !$ o&er$i(n e ur#ir+ $uen#$no #$"i*n !$ re%i%#eni$ e! &rou#o8 Mien#r$% ue e! ur#io )ege#$! e% e&!e$o e oo u. gener$! . e% e #$r,o &roe%o8
IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
3
1. PROCESOS PARA LA OBTENCIÓN DE CUERO 1.1. ETAPA DE RIBERA 181818 SALADO L$ &re%er)$i(n %e re$!i'$ &or iner%i(n en %$!uer$8 L$% &ie!e% %e $&i!$n un$ &or un$ in#er$!no!$% on un$ $&$ e %$!8 En e%#$% oniione%+ !$% &ie!e% %e &ueen gu$r$r &or e%e% &re)io% $! &roe%o e ur#io+ .$ ue %$!$$% &re%en#$n uer#e re%i%#eni$ $ !o% iro?org$ni%o%8 Por o#ro !$o+ %$!$r !e &eri#e $ !$ e&re%$ #ener un %#o ue no e% $e#$o &or &ro"!e$% e e%$%e' o &or i!o e e%#$i(n8 E! &roe%o e%ri#o $n#erioren#e+ no %e re$!i'$ en !$ e&re%$ en e%#uio+ .$ ue !$% &ie!e% !e %on #r$,$% &or &ro)eeore%+ !o% u$!e% %on !o% ue re$!i'$n !$ $#i)i$ $n#e% e%ri#$8 Pero e% i&or#$n#e e%ri"ir+ &ue% e% un &roe%o %u$en#e i&or#$n#e &or !$% r$'one% ini$$% en !o% &rr$o% $n#eriore%8 Cu$no !o% &ro)eeore% #r$en !$% &ie!e%+ e%#$% %on $&i!$$%+ %e $ o"%er)$o ue on#ienen gr$n $n#i$ e %$!8
181878 REMOJO E! o"/e#i)o e e%#$ o&er$i(n e% reir$#$r !$% &ie!e%8 L$% ue no %on %$!$$% %e !$)$n %i&!een#e &$r$ ui#$r !$ %$ngre . $#eri$% orgni$% $eri$% $! &e!o8 En $"io+ !$% &ie!e% %$!$$% %on reo/$$% on )$rio% "$Ko% e $gu$ enriueio% on ue#$n#e%+ "$#erii$%+ e#ergen#e% . e%ine#$n#e%8 L$ o&er$i(n e reo/o %e !!e)$ $ $"o en #$"ore% ro#$#i)o%+ !o% u$!e% e%e $or$ en $e!$n#e enoin$reo% "o#$!e%8 Den#ro e e!!o%+ %e in#roue un !o#e e &ie!e% $&roHi$$en#e en#re 100 $ 170 uni$e%+ $gu$ &o#$"!e . e#erin$o% &rou#o% u,io%+ !o% u$!e% %e o"in$n en#ro e! "o#$! ue %e enuen#r$ gir$no+ $&roHi$$en#e+ )ein#iu$#ro or$%+ e%#o on !$ in$!i$ e "rin$r !$% $r$#er,%#i$% $n#e% enion$$%8 En e%#e &roe%o e% one %e gener$n !o% e!uen#e% on#$in$n#e% ue on#ienen %$!+ %$ngre+ #ierr$+ ee% . &rou#o% u,io% ue#$n#e%+ !$!i% . eni$ e reo/o !o% u$!e% u$no #ienen ue e%$rg$r%e %$!en &or e#erin$o% oriiio% e! "o#$! . )$n ire#$en#e $! $!$n#$ri!!$o+ %in un &re)io #r$#$ien#o8 Se e&!e$ $!reeor e #re% e#ro% "io% e $gu$ &o#$"!e en #oo e%#e &roe%o+ %in on#$"i!i'$r !$ $n#i$ e $gu$ ue %e e&!e$ &$r$ en/u$g$r !$% &ie!e% . e! "o#$! ue en &roeio e% !$ i%$ $n#i$ ue !$ inii$!8 IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
5
18188 PELAMBRE De%&u*% e! reo/o+ !$% &ie!e% &$%$n $! &roe%o e &e!$"re8 E%#$ o&er$i(n %e re$!i'$ on !$ in$!i$ e in$r !$ e&ieri%+ re#ir$r e! &e!o e! uero+ %$&onii$r !$% gr$%$% n$#ur$!e% . en#ueer !$% i"r$% &$r$ $i!i#$r e! ee#o e! ur#io8 Se u#i!i'$ un "$Ko on $gi#$i(n &eri(i$ en un$ %o!ui(n ue on#iene %u!uro e %oio+ $! ir$#$$ . $in$ e &e!$"re+ ur$n#e un &erioo e )ein#iu$#ro or$% . on un on%uo e o% e#ro% "io% e $gu$8 %#e &roe%o %e re$!i'$ en e! i%o "o#$! ue e! reo/o+ on !$ iereni$ e ue %e in#er$"i$n !o% "$Ko% e $gu$ &o#$"!e e in%uo%8 Au, #$"i*n %e gener$n e!uen#e% on#$in$n#e%8 Luego e #erin$o e%#e &roe%o+ %e $"re un o&$r#iien#o )en#$n$ &eueK$ ue #iene e! "o#$! . %e e/$ ue !$% &ie!e% $ig$n $i$ e! %ue!o ien#r$% e! "o#$! e%# gir$no e%#o on !$ in$!i$ e ue &ue$n $er en %u #o#$!i$+ . !uego $!reeor e u$#ro o&er$rio% &roeen $ $g$$r%e $ reoger+ or#$r !$% &$r#e% ue no %ir)en ore/$%+ u"re%+ o!$%+ e#88 Y $&i!$r !$% &ie!e% en un$ 'on$ e#erin$$ &$r$ ue e&iee e! %iguien#e &roe%o8 E%#$ $#i)i$ #iene un$ ur$i(n $&roHi$$ e o% or$%8
181838 DESCARNADO L$ o&er$i(n e e%$rne in)o!ur$ !$ reoi(n e !o% #e/io% $i&o%o%+ %u"u#neo%+ u%u!$re% . e! %e"o $erio $ !$ $r$ in#ern$ e !$ &ie!+ &$r$ &eri#ir un$ &ene#r$i(n % i! e !o% &rou#o% ur#ien#e%8 E%#$ o&er$i(n %e !!e)$ $ $"o on uin$% o $nu$!en#e en ur#ie"re% e &eueKo #$$Ko8 En nue%#ro $%o+ %e re$!i'$ u#i!i'$no un$ uin$ e%$rn$or$+ !$ u$! e% o&er$$ &or o% o&er$rio%+ en !$ u$! in#rouen un !$o e !$ &ie! $%#$ e#erin$$ &rouni$ &or un !$o . !uego &or e! o#ro+ #ienen ue /$!$r!$% uer#een#e &$r$ ue no %e in#rou'$ &or o&!e#o+ .$ ue !$ uin$ gener$ un$ gr$n &re%i(n8 E%#e &roe%o gener$ gr$n $n#i$ e re%iuo%+ #$!e% oo !$ $rne #ri#ur$$ &or !$ uin$8
181858 DI2IDIDO Se &uee $er en !$ ri"er$ e%&u*% e! &e!$"re o e%&u*% e! ur#io on e! uero en Qe#?"!ue+ en nue%#ro $%o %e $e e%&u*% e! &e!$"re8 E%#$ o&er$i(n on%i%#e en i)iir en o% $&$% !$ &ie!+ %e&$r$no e! uero e !$ $rn$'$+ &$r$ !o u$! %e e&!e$ un$ uin$ i)iior$ . nee%i#$ %er o&er$$ &or o% #r$"$/$ore%8 E! eo e &$r#ir e! uero en o% $&$% $e ue inire#$en#e %e gener$n re%iuo%8 Lo &riori$! $u, e% #ener un $.or ui$o on e! uero+ &ue% e% !o ue % no% i&or#$8
IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
;
1818;8 CURTIDO L$ e#$&$ e ur#io e%# on%#i#ui$ &or )$rio% &roe%o%+ !o% u$!e% %e e%$rro!!$n en un i%o "o#$! gir$#orio &ero en ieren#e% e#$&$%+ #ienen en #o#$! un$ ur$i(n e iei%*i% or$%8 Lo% &roe%o% en eni(n %on !o% %iguien#e%: De%en$!$o+ &urg$ . &iue!$o8 •
DESENCALADO Y PURGA E! e%en$!$o . &urg$ e% !$ &re&$r$i(n e !$% &ie!e% &$r$ e! ur#io+ ei$n#e !$)$o% on $gu$ !i&i$+ #r$#$no e reuir !$ $!$!ini$ . reo)ieno !o% re%iuo% e $! . %u!uro e
•
%oio8 Se u#i!i'$ $gu$ on re$#i)o% u,io%+ oo %u!$#o e $onio . io%8 PIQUELADO L$ o&er$i(n e &iue!$o+ on%i%#e en !$ $iu!$i(n e !$% &ie!e%+ on e! o"/e#o e e)i#$r e! in$ien#o . "u%$r !$ i/$i(n e !$% %$!e% e roo en#re !$% *!u!$% e !$ &ie!8
En !o% &roe%o% $n#erioren#e e%ri#o%+ %e gener$n gr$ne% $n#i$ e e!uen#e% on#$in$n#e%+ e%#o &or e! eo e ue %e e&!e$n &rou#o% u,io% u. &er/uii$!e% &$r$ !$ %$!u u$n$8 En #oo e! &roe%o e ur#io %e u#i!i'$n $!reeor e 185 e#ro% "io% e $gu$+ !o% ue !uego %on e%e$o% . on#ienen &rou#o% u,io%+ #$!e% oo: %u!$#o e $onio+ "i%u!i#o e %oio+ en'i!on+ %$! inu%#ri$!+ e%engr$%$n#e+ $io (rio+ roo . roeno8 Con!uio e%#e &roe%o+ %e e/$ ue !$ &ie! $ig$ e! "o#$! #$! oo !uego e! &roe%o e &e!$"re &$r$ re$!i'$r e! or#$o e !$ &ie! &or !$ i#$+ o"#enieno $%, o% $n#$% &or uero8 E%#e &roe%o %e re$!i'$ $nu$!en#e+ un o&er$rio or#$ !$ &ie! &or !$ i#$ e&!e$no un ui!!o8
1818<8 ESCURRIDO De%&u*% e! ur#io+ %e re$!i'$ un &ren%$o e! uero !!$$o e%urrio+ &$r$ re#ir$r gr$n &$r#e !$ ue$ . e ier#$ $ner$ e%#ir$r !$% &$r#e% $rrug$$%+ &rini&$!en#e %e "u%$ reuir %u ue$8 %#e &roe%o %e !!e)$ $ $"o en un$ $uin$ e%urrior$+ !$ u$! %(!o reuiere e un o&er$rio &$r$ %er o&er$$8
1818=8 REBAJADO Lo% uero% %e r$%&$n . %e re"$/$n e gro%or en un$ uin$ re"$/$or$ ue nee%i#$ e un o&er$rio &$r$ %er o&er$$8 E%#e &roeiien#o !e $ $! uero un e%&e%or uniore en !$ ei$ e%e$$ &or e! !ien#e8 E#$&$ en !$ ue %e gener$n gr$ne% re%iuo% e )iru#$ e"io $! re"$/$o e !$% &ie!e%8
IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
<
1818>8 RE? CURTIDO E! ur#io $! #$nino &roue un uero % i! e %er &ren%$o8 Por e%#$ r$'(n+ u$% )ee%+ e! uero ur#io $! roo+ enoin$o Qe#"!ue+ rei"e un %eguno ur#iien#o re?ur#io+ e! u$! &uee %er $! roo o $! #$nino )ege#$! o %in#*#io8 Cu$no e%#e %eguno ur#io e% re$!i'$o %e "u%$ $r!e un o!or "$%e $ !$% $n#$% e uero+ e&enieno e! o!or e%e$o &or e! !ien#e8 %#e &roe%o %e !!e)$ $ $"o en !o% "o#$!e% e! #i&o + #iene un$ ur$i(n $&roHi$$ e %ei% $ %ie#e or$% . un on%uo $&roHi$o e un e#ro "io e $gu$8 Au, #$"i*n %e gener$n e!uen#e% on#$in$n#e%+ en#re !o% &rou#o% u,io% ue %e e&!e$n+ #eneo%: roo+ ori$#o+ $r,!io%+ $!ero%+ reur#ien#e% )ege#$!e%+ $ei#e% %in#*#io%+ $io (rio . $ni!in$%8
1.. ETAPA DE PRE! ACABADO 187818 DES2ENADO Proe%o ue on%i%#e en e!iin$r !$% )en$% e! $ni$!8 E! uero e% #r$#$o on un$ uin$ enoin$$ e%)en$or$+ en !$ u$! %e in#roue un$ $n#$ &or un eH#reo . %$!e &or e! o#ro8 Nee%i#$ %er o&er$$ &or un o&er$rio8
187878 SECADO AL 2ACIO E%#$ o&er$i(n #iene oo in$!i$ %e$r % r&io !$% $n#$%+ &$%o e%eni$! en e! $%o e uero% e $!i$+ &$r$ !o u$! %e e&!e$ un$ uin$ e )$,o8 %#$ e% un$ uin$ e gr$n #$$Ko en !$ u$! %e o!o$n )$ri$% $n#$% e uero en %u %u&eriie &$r$ !uego %er %e$$% &or un$ &!$n$ $!ien#e ue %e o!o$ eni$8 Tiene u$ %ee/$n'$ $! &roe%o e &!$n$o e un$ &ren$ e )e%#ir8 Si !$ #e&er$#ur$ %o!o &rou/e%e e! ee#o e e)$&or$r e! $gu$ e! uero+ !$ o&er$i(n e! %e$o %er,$ u. %i&!e &ue% "$%#$r,$ on on#ro!$r !$ #e&er$#ur$ on un #er(e#ro . e%#$r,$o% %e$no orre#$en#e8 Pero %$"eo% ue e! uero e% e! re%u!#$o e! en#re!$'$ien#o e i!!$re% e gru&o% e i"r$% ue #$n#o en %u in#erior oo en e! eH#erior #ienen $gu$ &or !o #$n#o e% i! i$gin$r ue $!go ir $ ourrir u$no e)$&oreo% e! $gu$8 $ E)$&or$no e! $gu$ %u&erii$! %e %ueer un$ $oo$i(n en !o% gru&o% e i"r$% en e! e%&$io e/$o &or e! $gu$8 " E)$&or$no e! $gu$ e !o% $&i!$re% ourrir un$ re#r$i(n i"ri!$r re%u!#$no un uero r,gio en ier#$% re$%8 Cu$no oien'$n $ %urgir or$% e re#r$i(n en e! uero .$ e%# re!$#i)$en#e %eo 70 e ue$8 No uiere eir ue $n#e% e e%e )$!or no ourr$ IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
=
re#r$i(n+ $&en$% $ &$r#ir e $, e!!$ e% % in#en%$8 E%#o %e eH&!i$ &or e! eo e ue &$r$ re#ir$r $gu$ e !o% $&i!$re% nee%i#$o% e gr$ne% $n#i$e% e $!or8 De $uero on Freuen"erg en e! %e$o e! uero "oH $! &or e/e&!o+ $ ;0°C . ;0 e ue$+ !$ ue$ in$! %er e! 15 . !$ re#r$i(n e! uero 138 L$ #e&er$#ur$ e !$ %u&eriie inii$!en#e %u"i( r&i$en#e $ 3>°C en #$n#o &er$nei( on%#$n#e &or un$ or$ $n#e% e %u"ir nue)$en#e8 Cu$no ue %e$o $ ;0°C . 70 e ue$+ !$ ue$ in$! er$ e ;+5 . !$ re#r$i(n e! uero ue e! 1>8 Dur$n#e !$ o&er$i(n e %e$o !$ #e&er$#ur$ e! uero ue on%#$n#e $ =°C &or un$ or$ . %u"i( r&i$en#e8 L$ re#r$i(n e! uero &$r( u$no !$ ue$ ue e 7;?7<8
18788 SECADO AL AMBIENTE Luego e! %e$o $! )$,o %e &roee $ o!g$r !$% $n#$% en uno% #en$!e% &$reio $! &roe%o e o!g$r ro&$+ .$ ue reuieren e un$ %e$o % &rouno &ue%#o ue en e! $n#erior &roe%o no %e !ogr$ %e$r!$% &or o&!e#o8 De&enieno e! gr$o e ue$ on e! ue uen#$n !$% $n#$% . on e! #i&o e !i$ ue %e #iene en e! $"ien#e+ e%#e &roe%o &uee ur$r en#re o% $ u$#ro ,$%8 Un$ )e' on!uio e%#o+ %e &roee $ e%o!g$r !$% $n#$% . o!o$r!$% en e! &i%o &$r$ ue #eng$n un %e$o &or o&!e#o+ *%#$ !#i$ e#$&$ eor$ en &roeio un &$r e or$% o $ !o uo un ,$8 Ae% e! %e$o $! )$,o . e! %e$o $! $"ien#e e! u$! )ereo% $ on#inu$i(n eHi%#e #$"i*n: e! %e$o &$%#ing . e! #ogg!ing8 En %e$o &$%#ing on%i%#e en %e$r !o% uero% $erio% $ un$ &!$$ on !$ $&!i$i(n e $!or . $ire $ #r$)*% e %u &$%o &or un #ne!8 E! #ogg!ing e% e! o!g$o e !o% uero% en $ro% e#!io% e $&$ &eror$$ on g$no% e%&ei$!e%+ e! %e$o e% on#ro!$o8 En !$ e&re%$ no %e u#i!i'$n e%#o% *#oo%8
187838 ABLANDADO Proe%o ue on%i%#e en ro&er eni$en#e !$ $e%i(n en#re !$% i"r$% oniri*no!e $! uero !eHi"i!i$8 E% eir %u$)i'$r!$% . &roo)er !$ $i(n !u"ri$n#e e !o% $ei#e% e engr$%e+ in%#$!$o% &re)i$en#e en !$ e%#ru#ur$ i"ro%$+ &$r$ #ener un$ $.or $i!i$ $! oen#o e $r!e un$ $$"$o in$!+ &ue% oo %e e/( ue %e$ %e$o $! $"ien#e+ !$% $n#$% #ienen $ &re%en#$r un$ $.or rigie' . ure'$8 %#e &roe%o %e !!e)$ $ $"o en un$ $uin$ enoin$$ Mo!!i%$8 En e%#$ uin$ e! uero $ $"!$n$r %e &$%$ &or &!$$% ue on#ienen &ino% e%enon#r$o%8 L$% &!$$% #ienen o)iien#o )i"r$#orio )er#i$!+ $ieno ue !o% &ino% ineriore% &ene#ren en#re !o% &ino% e !$% &!$$% %u&eriore%8 E%#$ reuiere e o% o&er$rio%+ &ue% uno in#roue !$ $n#$ &or un eH#reo . e! o#ro !$ rei"e &or e! !$o &o%#erior e !$ uin$8
IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
>
187858 LIJADO L$% $n#$% e"en !i/$r%e &$r$ orregir !o% ee#o% e)en#u$!e% . $%, e/or$r !$ %u&eriie e! uero+ e&!e$no un$ $uin$ !i/$or$8 C$"e re%$!#$r ue e%#e &roe%o gener$ uo &o!)o+ !o u$! e% un &oo rie%go%o &$r$ !$ %$!u e! o&er$rio ue !o re$!i'$8 %#$ !$"or %e !!e)$ $ $"o en un re$ e 1= 7+ en !$ u$! %e enuen#r$n o% uin$% !i/$or$%+ un$ e%e&o!)$or$ . un eH#r$#or e $ire8 Un o&er$rio e% nee%$rio &$r$ e%#e &roe%o8
1878;8 DESEMPOL2ADO Luego e on!uir e! &roe%o $n#e% e%ri#o+ %e &roee $ e%e&o!)$r !$% $n#$% o re#ir$r e! &o!)o gener$o+ on !o u$! %e "u%$ #ener un$ $.or !i&ie'$ en %u %u&eriie8 E%#e &roe%o %e re$!i'$ en un$ uin$ e%e&o!)$or$+ e% o&er$$ &or un %o!o o&er$rio+ e! u$! in#roue !$ $n#$ en !$ uin$ . e%# .$ %$!e #o#$!en#e e%e&o!)$$8
1.". ETAPA DE ACABADO En e%#$ e#$&$ e% en !$ u$! %e !e $ $! uero %u o!or in$!+ e&enieno e !o% reueriien#o% e !o% !ien#e%8 Ae% e &oer!e "rin$r ier#o% re!ie)e% e i%eKo $ %u %u&eriie8 E% i&or#$n#e ini$r ue en uo% e !o% $%o% %e &ueen re&e#ir o $"i$r e! oren e !o% &roe%o% ue %e re$!i'$n+ e%#o e&ene e! #i&o e uero ue %e e%ee o"#ener8 A on#inu$i(n+ %e e#$!!$r !o% &roe%o% &rini&$!e% ue %e $n en e%#$ e#$&$8
18818 PINTADO En e%#e &roe%o %e !e $ e! $$"$o in$! $! uero+ e% eir e! re#oue in$! e! o!or e%e$o8 E! u$! on%i%#e en &in#$r on un$ &i%#o!$ $ &re%i(n !$ %u&eriie8 En $!guno% $%o%+ #$"i*n %e &in#$ u#i!i'$no un$ "ro$ &ero %o!o &or #e$% e i%eKo8 P$r$ !$ i/$i(n e !$ &in#ur$ %e $n !o% %iguien#e% &roe%o%: $ En!$e% e!e#ro%##io% o en!$e% e %$!+ en#re !o% gru&o% $ino !i"re e !$ &ro#e,n$ . !o% gru&o% io %u!rio e !o% o!or$n#e%8 " Puen#e% e ir(geno+ en#re !o% ir(geno% $#i)o% e! o!or$n#e . !o% en#ro% e $!#$ en%i$ e!e#r(ni$ %o"re !$ &ro#e,n$ o en#re !o% ir(geno% $#i)o% e! uero . e! en!$e $'o e! o!or$n#e8 Fuer'$% e )$n er $$!%+ e%#$"!ei$% en#re e! o!or$n#e . !$ &ro#e,n$8 En!$e% o)$!en#e oorin$o% en#re e! o!or$n#e . e! o&!e/o e roo8 IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
1 0
En !$ $#u$!i$+ !$ e&re%$ uen#$ on o% $"in$% e &in#$o en !$ u$! #r$"$/$n $!reeor e u$#ro o&er$rio%+ .$ ue ien#r$% o% e%#n &in#$no !o% o#ro% o% re#ir$n !$% $n#$% &in#$$% . &roeen $ o!g$r!$% en un #en$! &$r$ ue &ue$n %e$r8 EHi%#e #$"i*n un$ uin$ enoin$$ ro!!er+ !$ u$! re$!i'$$ un &in#$o on#ino+ %e in#roue e! uero &or un eH#reo . %$!e .$ &in#$o &or e! o#ro+ *%#$ uin$ %e u#i!i'$ u$no %e #iene u$ &roui(n o %e e%e$ $#ener % r&io !o% &eio%8
18878 PLANC-ADO Proe%o en e! u$! %e !e $ un$ i®n$i(n in$! $ !$ %u&eriie e! uero on !$ in$!i$ e o"#ener un$ $.or uniori$ e! &rou#o in$!8 E% $u,+ one %e !e &uee $r un i%eKo &$r#iu!$r $ !$ %u&eriie e! uero+ $e% e &oer!e "rin$r un $.or "ri!!o8 E! &roe%o %e re$!i'$ e&!e$no un$ $uin$ !!$$$ P!$n$+ !$ u$! on $.u$ e &!$$% e e#$!+ !e i®n$ un ee#o $ !$ %u&eriie8 Se reuiere e o% o&er$rio% &$r$ &oer re$!i'$r e%#$ $#i)i$8
1888 MEDICI9N En e%#e &roe%o %e ie e! re$ on e! ue uen#$ $$ $n#$+ !$ uni$ e eii(n e% e! &ie u$r$o8 E%#e &roe%o %e re$!i'$ on !$ $.u$ e un$ uin$ eior$8 E%#e &roe%o #$"i*n %e &uee re$!i'$r e un$ $ner$ $nu$!+ &ero on eno% &rei%i(n8
IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC 11
. BALANCE DE MATERIA EN EL PROCESO DE OBTENCION DEL CUERO L$ &$r#e e%eni$! e u$!uier $ui#or,$ e re%iuo% ur#ie"re e%# e)$!u$no !$ ei$i$ e !$% eHi%#en#e% o&er$ione% !!e)$$% $ $"o ur$n#e e! &roe%o e $"ri$i(n e uero8 Por !o gener$!+ e! &er%on$! e ur#ie"re% #ienen un$ "uen$ ie$ e+ . ir$% re!$#i)$en#e &rei%o% %o"re+ !o% re%iuo% &roeen#e% e o&er$ione% e%&e,i$%+ oo e%$rn$o+ i)iir+ reor#$r o ur#io $! roo8 S(!o en r$r$% o$%ione%+ %in e"$rgo+ #ienen un$ )i%i(n $eu$$ e #o$ !$ g$$ e !o% re%iuo% gener$o%8 Por !o #$n#o+ $! on%ier$r i)er%$% #eno!og,$% eno% on#$in$n#e% o %i%#e$% e #r$#$ien#o e re%iuo%+ #enieno $e%o $ un (&u#o #o#$! e! "$!$ne e $%$% en gener$!+ %in u$ $e ue %e$ % i! &$r$ un ur#ior enren#$ ei%ione% i,i!e%8 E! i!ogo on !$% $u#ori$e% $"ien#$!e% e% #$"i*n % %eni!!o %i #$!e% ir$% %on i!en#e i%&oni"!e%8
RIVERA BASE: PESO DE LA SAL+ 1000 g 150 - ₂O Pre ? reo/o 0815 Ten%o$#i)o 150 - ₂O Reo/o &rini&$! 0815 Ten%o$#i)o 700 - ₂O 7850 N$₂S ;0 Pe!$"re 1850 N$-S <0 3 C$O-₂ 00 - ₂O
185 185 g 185 185 g 7 15 g %eo 10 g %eo 30 g
L$)$o De%$rn$o+ reor#e L$)$o 300 - ₂O 3 BASE: PESO DE LA PIEL+ 1100 g %in i)iir 700 - ₂O 7 7850 %$!e% e $onio 7< g De%en$!$o+ "$#ing 08=0 io% *"i!e% > g 0850 &rou#o% en'i#io% 5 g L$)$o 00 - ₂O BASE: PESO DE LA PIEL+ <50 g $n#e% !i$o+ %in &e!o . i)iio 700 - ₂O 185 De%en$!$o+ "$#ing 7800 %$!e% e $onio 15 g 0830 &rou#o% en'i#io% g IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
1 7
00 - ₂O 787 BASE: PESO DE LA PIEL+ 1>5 g $n#e% !i$o . i)iio 700 - ₂O 083 De%en$!$o+ "$#ing 1 %$!e% e $onio 7 g 0870 &rou#o% en'i#io% 083 g L$)$o 00 - ₂O 08; CURTIDO BASE: PESO DE LA PIEL+ 1100 g %in i)iir 50 - ₂O 0855 Piue!$o 5 N$C! 55 g 1 io% 11 g <0 - ₂O 08<5 Su!$#o "%io e = == g Cur#io roo75 Cr ₂O₃) Agen#e B%io N$₂CO₃ 08<0 = g o MgO E%urrio+ i)iio+ reor#$o+ re"$/$o DESPUES DEL CURTDO #$% &'() ! G(*+ L$*%-$( BASE: PIEL REBAJADA PESO 7;7 g L$)$o 300 - ₂O 1 700 - ₂O 085 Neu#r$!i'$i(n 1850 N$-CO₃ 3 g 1850 -COON$ 3 g L$)$o 300 - ₂O 1 L$)$o
100 - ₂O 5 Reur#io+ #eKio+ engr$%e
Su!$#o "%io e roo75 Cr ₂O₃ T$nino% orgnio%
10 <5 oo e! io = 7 1850 ;00
g!io engr$%$n#e <0 o!or$n#e% <5 io% - ₂O
L$)$o Se$o $! )$,o DESPUES DEL CURTIDO #$% &'() /+0+/+/' BASE: PIEL REBAJADA+ == g L$)$o 300 - ₂O 700 - ₂O Neu#r$!i'$i(n 1850 N$₂CO₃
08 1 g
70 g 15 g 3 g 3 g 18;
085 087 18 g
IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
1
L$)$o
300 - ₂O
085
100 - ₂O
081
T$nino% orgnio% Reur#io+ #eKio+engr$%e
= <5 oo e! io
58 g
g!io engr$%$n#e <0 o!or$n#e% <5 io% - ₂O
;87 g 18 g 18 g 085
10 7 1850 ;00
L$)$o Se$o $! )$,o ACABADO: E! "$!$ne e $%$ &or e! $$"$o $ %io $!u!$o en "$%e $! re$ e uero+ !$ o&o%ii(n e! reu"riien#o $&!i$$ e%#$ eH&re%$$ oo %u%#$ni$ %e$ * C2$(' * 34'( /$ 5+$4 67(28%, 4+9$(*:$%$ 7'(($9+/', 1;1 : I®n$i(n reu"riien#o e or#in$ 750 gV W + on#enio e So"re e! A&!i$o $#eri$ %e$ $! 10 uero A$"$o 580 g ?????? So!io 85 g 85 g Reu"riien#o "$%e roi!!o e in)er%i(n: 1 H 100 gV² + on#enio &eri$ $! 15 e $#eri$ %e$ $! 75 1 H =0 gVW+ on#enio e &eri$ $! 15 $#eri$ %e$ $! 75 $$"$o 7580 g ??????? %o!io ;85 g 585 g Roi$o %u&erior $%&er%or ro#$#i)o: 100 gVW+ on#enio e &eri$ $! ??????? $#eri$ %e$ $! ; 30 $$"$o 1380 g ??????? %o!io% 08> g 085 g < C2$(' /+0+/+/' 67(28% =1 :> Reu"riien#o "$%e roi!!o e in)er%i(n: 1 H 750 gVW+ on#enio e &eri$ $! 15 ? $#eri$ %e$ $! 10 1 H =0 gVW+ on#enio e &eri$ $! 15 ? $#eri$ %e$ $! 10 $$"$o 7080 g ? %o!io% 780 g 18< g ²
IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
1 3
Roi$o %u&erior $%&er%or ro#$#i)o: 100 gVW+ on#enio e $#eri$ %e$ $! 70 A$"$o So!io%
&eri$ $! 30 ;80 g 180 g
? ? 08; g
T*<4* N? 1 B*4*7$ /$ :*%$(+*4$8 $ $4 5('7$8' /$ 72(%+$:<($
IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
1 5
S,n#e%i% e !o% &roe%o% re$!i'$o%:
IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
1 ;
". IMPACTO DE LA PRODUCCION DE CUERO EN EL AMBIENTE L$ inu%#ri$ ur#ior$+ &roue uero $ &$r#ir e !$ &ie! . oo on%eueni$ ire#$ e e!!o gener$ un$ )$rie$ e e%eo%8 E% on%ier$$ un$ e !$% % on#$in$n#e%8 Por !o #$n#o un$ e !$% &reou&$ione% un$en#$!e% re%ie en i%inuir !$ on#$in$i(n re%iu$!8 En gener$!+ !$% inu%#ri$% % $e!$n#$$% #eno!(gi$en#e en e! uno+ iereni$n o i)ien !o% &roe%o% un$en#$!e% o ini%&en%$"!e% &$r$ e! #r$#$ien#o e !o% e%eo% e !$ ur#ie"re e !$ %iguien#e or$: •
Reor#e% e !$ $#eri$ &ri$ &ie!e%?uero% Gener$i(n e &riero% %(!io%
•
De%$rn$o #rin$o e%engr$%$o
•
L,uio% e !$)$o e &ie!e% re%$%+ %$!$$%+ %e$%
•
Agu$% e Reo/o+ $ )ee%
•
Cur#ii(n
•
Reur#ii(n+ neu#r$!i'$i(n+ #eKio+ engr$%e
•
A$"$o
En &rini&io !o% &roe%o% enion$o% $n#erioren#e e"en iereni$r%e &$r$ inii$r e! #r$#$ien#o e e%eo% #$n#o !,uio% oo %(!io%+ e"i*no%e on%ier$r oo $!go $iion$! !$% $gu$% nee%$ri$% &$r$ un$ i&or#$n#e %erie e !$)$o% en#re !$% e#$&$% i#$$%8 Tienen e%&ei$! i&or#$ni$ &$r$ #r$#$r !$% $gu$% e !o% %iguien#e% &roe%o%: •
B$Ko re%iu$! e! Pe!$"re
•
B$Ko re%iu$! e! Cur#io
IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
1 <
En e! &roe%$ien#o e &ie!e% %$!$$% %(!o e! 50 e !$ &ie! e% #r$n%or$$ en uero e! re%#o e% e!iin$o "$/o or$ e e%eo %(!io o oo e!uen#e en %o!ui(n8 E! roo &ro)enien#e e !$ e#$&$ e ur#io re&re%en#$ $&roHi$$en#e e! 73 e !$ on#$in$i(n8 En e! ur#io on %$!e% e roo $. un$ gr$n $n#i$ e ur#ien#e ue no %e i/$ . &er$nee en !o% re!u/o% . en e! "$rro e e&ur$i(n+ !o u$! i&ie !$ u#i!i'$i(n e e%o% $#eri$!e% en !$ $griu!#ur$8 E)ien#een#e ue &$r$ ien%ion$r e%#o% &roe%o% . o"#ener un *Hi#o $e$"!e e! &ro.e#o+ %e e&ene e !o% )o!ene% e &roui(n i$rio%+ e! !$rgo e !o% "$Ko%+ !$% #e&er$#ur$% in$!e%+ !o% ni)e!e% e oer#$ e !o% &rou#o% ue !uego e u#i!i'$o% %e in#egr$n oo on#$in$n#e% e !o% !,uio% . %(!io% re%iu$!e%8 P$r$ i&!een#$r . e%$rro!!$r !$ Ge%#i(n A"ien#$!+ %e e"en e%#$"!eer !$r$en#e !o% o"/e#i)o% . e#$% $"ien#$!e% e !$ ur#ie"re8 Lo% o"/e#i)o% %on eH&re%ione% e o&roi%o #$!e% oo inii'$r !$ gener$i(n e re%iuo% en e! origen e !o% &roe%o% . ur$n#e #oo e! #r$n%ur%o e !o% i%o%+ $%, oo !o% i&$#o% $"ien#$!e% $%oi$o% ei%i(n e e!uen#e% !,uio% . e re%iuo% %(!io%+ $eu$$en#e #r$#$o% on !$ $#i)i$ e e%#$ inu%#ri$
".1. TIPOS DE RESIDUOS 81818 RESIDUOS L@UIDOS De%e %ie&re e! &roe%o e ur#$i(n e%#u)o re!$ion$o on !$ on#$in$i(n e !$% $gu$%+ e"io $ ue e&!e$ gr$ne% $n#i$e% en #o$% %u% e#$&$%8 L$% $gu$% re%iu$!e% %e )$n $rg$no on &ro#e,n$% %o!u"!e% !i"er$$% &or !o% uero% . on re$nen#e% u,io% e !o% &rou#o% u#i!i'$o%+ ue $e#$n e! eio $"ien#e e i%#in#$ or$: •
P('%$@*8 /+3$($%$8 74*8$8 /$ 828%*7+*8 '(9+7*8 + #$!e% oo #$nino% %in#*#io% . )ege#$!e%+ $ei#e% . gr$%$% . o#r$% %u%#$ni$% orgni$% ue on%uen oH,geno e! eio $ one %e e%$rg$n8 E%#$ on#$in$i(n orgni$ e% eH&re%$$ oo DBO . DO e$n$ u,i$ e oH,geno . %i e% u. e!e)$$ &uee re%u!#$r en $Ko $ !$ $un$ e! eio reeor8 Aor#un$$en#e e%#$% %u%#$ni$% orgni$% %on re!$#i)$en#e i!e% e egr$$r "io!(gi$en#e+ &or !o ue #*ni$en#e no $. &ro"!e$% &$r$ reuir !o% )$!ore% e DBO . DO $ ni)e!e% $e$"!e%8
IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
1 =
•
S2432('8 ue %on &o#eni$!en#e #(Hio% &or !$ &o%i"i!i$ e gener$r %u!uro e ir(geno $ un &- "$/o8 EHi%#en $!#ern$#i)$% "$/o !$ or$ e reiru!$i(n e "$Ko% o %i%#e$% e &e!$"re on "$/o %u!uro8 T$"i*n eHi%#e !$ &o%i"i!i$ e oHi$r i!en#e !o% %u!uro% ur$n#e e! #r$#$ien#o e !$% $gu$% ei$n#e e! u%o e $ire$ore%8 L$ e!iin$i(n e! %u!uro en !$% $gu$% re%iu$!e% no re&re%en#$ un &ro"!e$ e%e e! &un#o e )i%#$ #eno!(gio8
•
E! C(':' + u#i!i'$o en ur#ie"re% en#ro e ier#o% !,i#e%+ e% uo%o ue %e$ noi)o &$r$ e! eio $"ien#e8 E! &rini&$! &ro"!e$ re%ie en !$ &o%i"i!i$ e #r$n%or$i(n e *%#e en roo eH$)$!en#e &or oHi$i(n8 E! Cr ?; e% uo % ()i! . % #(Hio8 E! roo #ri)$!en#e+ ue e% u#i!i'$o en ur#ie"re%+ %e on)ier#e en ir(Hio% in%o!u"!e% en e! $gu$ . e%#$% %$!e% en)e/een . %e )ue!)en $$ )e' eno% %o!u"!e%+ &er$neieno %(!o un$ &eueK,%i$ &$r#e en %o!ui(n8 Ae%+ %(!o un$ &eueK$ &$r#e e %$!e% e roo #ri)$!en#e% &uee %er $"%or"i$ &or !$% &!$n#$%+ &or !o ue e! roo no &uee $uu!$r%e en !$ $en$ $!ien#$ri$8 Sin e"$rgo+ !$ #eneni$ gener$! $ %io !$ e re%#ringir $$ )e' % !$% regu!$ione% onernien#e% $ e%#e e!een#o+ #enieno en uen#$ e! rie%go e oHi$i(n $ roo eH$)$!en#e8 L$ inuie#u &rini&$! e% ue %i "ien %e onoen !o% ee#o% e! roo $ or#o &!$'o+ e% u. i,i! &re)er !$% on%eueni$% en un ei$no . !$rgo &!$'o8
•
Lo% C4'(2('8 S243*%'8 + $unue %on &rou#o% u,io% re!$#i)$en#e inoen%i)o%+ e%#n )o!)i*no%e $$ )e' % &ro"!e#io% &$r$ !$% ur#ie"re% &orue !$% $n#i$e% ue %e e%$rg$n en e! eio . e! eo e ue e% eH#re$$en#e o%#o%$ %u reoi(n $u%$n %erio% &ro"!e$% en !$ or$ e %$!ini'$i(n e $gu$% %u&erii$!e%8
•
E! N+%(9$' $ &ue%#o en e)ieni$ en Euro&$ e! rie%go e !$ &re%eni$ e ni#r$#o% en e! $gu$ &o#$"!e8 Si "ien !$ inu%#ri$ e! uero e% re%&on%$"!e %(!o e un$ &eueK$ $n#i$ e ni#r(geno e!iin$o+ en or$ $oni$$! o e ni#r$#o+ e% &o%i"!e ue %e re%#rin/$ $$ )e' % %u u%o8
81878 RESIDUOS S9LIDOS •
R$8+/2'8 5('0$+$%$8 /$4 72$(' 3($87' /$ 72$(' $ %(+5*.
IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
1 >
Lo% reor#e% e uero ruo %on un rie%go e%e e! &un#o e )i%#$ eo!(gio &$r$ !$% ur#ie"re%+ .$ ue on%#i#u.e un e!een#o ue en#r$ r&i$en#e en &u#re$i(n . ue no &uee %er &roe%$o ni $&ro)e$o &or !$ ur#ie"re8 Lo% reor#e% e uero en #ri&$ %on oeri$!i'$"!e%+ &or !o ue no onor$ en &rini&io un &ro"!e$8 •
L'8 ($8+/2'8 84+/'8 7(':*/'8
Son !o% &ro)enien#e% e reor#e% . re"$/$o% e uero ur#io . e! "$rro &ro)enien#e e !$% &!$n#$% e #r$#$ien#o e $gu$% re%iu$!e%8 L$ $.or &$r#e e !o% re%iuo% %(!io% #ienen un on#enio e roo #$n e!e)$o ue %on on%ier$o% #(Hio% . e"en e%$rg$r ni$en#e en %i#io% e%&ei$!en#e e%#in$o% $ #$!e% ee#o%8
".. IMPACTO SOBRE EL AMBIENTE 87818 EFECTOS SOBRE LA CONTAMINACI9N DE AGUA En !$% orrien#e% %u&erii$!e% !o% e!uen#e% $e#$n $ !$ )i$ $u#i$ &orue i%inu.en e! oH,geno i%ue!#o+ %on !e#$!e% &$r$ ier#$% e%&eie% . e! $gu$ %e #orn$ no $$ &$r$ e! on%uo u$no &or e! ee#o "io$uu!$or e !o% #(Hio% ue on!!e)$+ oo on%eueni$ !o% o%#o% e #r$#$ien#o %e e!e)$n8 En !$% $gu$% %u"#errne$%+ !o% e!uen#e% e ur#ie"re% &rouen un $uen#o e !$ %$!ini$+ En !o% %ue!o%+ &ueen oii$r %u o&o%ii(n e! %ue!o+ &ro)o$no !$ i%inui(n e !$ &roui(n $gr,o!$ . $e!er$no e! &roe%o e ero%i(n e! %ue!o8 Lo% o!ore% e$n$o% e !o% e!uen#e% &rouen on#$in$i(n $#o%*ri$ . &ro)o$n ue !o% #r$"$/$ore% &ier$n &$ri$! . gr$u$!en#e e! o!$#o8 E! $ne/o in$eu$o e !o% in%uo% u,io% ue on#ienen roo . %u!uro &roue in#oHi$ione% . $ien#e% en !o% e&!e$o%8 En e! $%o e !$% $gu$% %u"#errne$%+ %u on#$in$i(n e% % &ro"!e#i$ . &er%i%#en#e &orue %u $u#oe&ur$i(n e% !en#$ e"io $ ue no &re%en#$ orrien#e% ue !e onier$n un$ $eu$$ $ire$i(n8 E%#o e $gr$)$ u$no e% !$ ni$ uen#e e $"$%#eiien#o e $gu$ &$r$ un$ &o"!$i(n8 Lo% e!uen#e% no #r$#$o% e !$% ur#ie"re% o$%ion$n %$!ini$ en !$% $gu$% %u"#errne$%+ e"io $ !$ $!#$ onen#r$i(n e !oruro%8 Un$ e)$!u$i(n %o"re e! &o#eni$! e on#$in$i(n e uer&o% e $gu$ $u%$$ &or e!uen#e% e ur#ie"re en uni(n e %u% $r$#er,%#i$% &rini&$!e% %iguien#e:
IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
7 0
•
DBO . DO: %on !o% &$re#ro% u#i!i'$o% &$r$ eir !$ $#eri$ orgni$ &re%en#e en e! e!uen#e8 Cu$no %e &re%en#$ onen#r$ione% $!#$% e DBO . DO en !o% r,o% &uee ourrir
•
e%oHigen$i(n e! i%o8 P-: e% un &$re#ro e i&or#$ni$ ue ini$ !$ in#en%i$ e !$ $ie' o $!$!ini$ e! e!uen#e8 Gener$!en#e e!uen#e% e !$% ur#ie"re% &re%en#$n )$ri$ione% en#re 785 4 17808 L$% )$ri$ione% e &- $e#$n on%ier$"!een#e !$ )i$ $u#i$ e !$% orrien#e%
•
reeor$%8 SULFURO: &re%en#$ rie%go% e or$i(n e g$% %u!,rio . o!ore% e%$gr$$"!e%8 AMONIO: #oHio &$r$ !o% &ee%8 E% un nu#rien#e ue &uee $u%$r &ro!ier$i(n e &!$n#
%$•
$u#i$%8 NITROGENO? JELDA-L: e% e! #o#$! e ni#r(geno orgnio . e! $oni$$!8 Su &re%eni$
•
en $!#$% onen#r$ione% &uee &ro)o$r e! reiien#o $e!er$o e &!$n#$% $u#i$%8 NITRATOS: %u &re%eni$ en $gu$ &o#$"!e e% rie%go%$ &$r$ !$ %$!u+ e%&ei$!en#e &$r$ !o e
•
• •
!o% in$n#e%8 FOFATO: no e% #oHio+ &ero e%#iu!$ e! reiien#o e &!$n#$% $u#i$% . $!g$%8 CROMO: e#$! &e%$o &er%i%#en#e ue &uee $u%$r %erio% &ro"!e$% $ !$ %$!u u$n$+ e%&ei$!en#e %i %u onen#r$i(n %u&er$ !o% !,i#e% &eri%i"!e% e $!i$ &$r$ e! $gu$
•
•
&o#$"!e8 COLOR: &ro)enien#e e !o% #$nino% . #in#e%+ &er/ui$ !$ $#i)i$ o#o%in#*#i$ e !$% &!$n#$% $u#i$% . &ro)o$ %u uer#e8 SOLIDOS SEDIMENTABLES: o$%ion$n !$ or$i(n e "$no% e !oo% ue &rouen o!ore% e%$gr$$"!e%8
87878 EFECTOS SOBRE EL ALCANTARILLADO Y PLANTAS DE TRATAMIENTO DE AGUAS RESIDUALES Lo% e!uen#e% ruo% e ur#ie"re%+ !$n'$o% $ un$ re e $!$n#$ri!!$o+ &ro)o$n inru%#$ione% e $r"on$#o e $!io . gr$n e&o%ii(n e %(!io% en !$% #u"er,$%8 L$ &re%eni$ e %u!uro% . %u!$#o% #$"i*n $e!er$n e! e#erioro e $#eri$!e% e onre#o o een#o8 Si !$ $rg$ on#$in$n#e &re%en#$ %u%#$ni$% #oHi$% oo e! roo+ . e% !$n'$$ $ un$ &!$n#$ e #r$#$ien#o+ &uee in#ererir on e! &roe%o "io!(gio e !$ &!$n#$8 En !ug$re% one no eHi%#en &!$n#$% e #r$#$ien#o+ e%#o% on#$in$n#e% $e#$n !$ $!i$ e! uer&o reeor $u%$no %u e#erioro8
8788 EFECTOS SOBRE EL SUELO E! %ue!o #iene ier#$ $&$i$ &$r$ neu#r$!i'$r !$ $rg$ on#$in$n#e rei"i$8 Con%euen#een#e+ !$ e%$rg$ e un e!uen#e #r$#$o &uee %er "eneiio%$ &$r$ !$ irrig$i(n e un #erreno $gr,o!$8 Sin e"$rgo+ !o% ni)e!e% e on#$in$i(n e"en %er ui$o%$en#e on#ro!$o% &$r$ e)i#$r e! $Ko e IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
7 1
!$ e%#ru#ur$ e! %ue!o+ . !$ on%euen#e i%inui(n e !$ &roui(n $gr,o!$ . $e!er$i(n e !$ ero%i(n8 Por o#r$ &$r#e+ e"e #o$r%e en uen#$ ue !$ reu&er$i(n e un #erreno e#erior$o e$n$ un &erioo !$rgo #ie&o8 E! %ue!o $!reeor e e%#$% inu%#ri$% . e !o% %i%#e$% e #r$#$ien#o e %u% e!uen#e%+ $%, oo e! e !$% re$% e $!$en$ien#o . i%&o%ii(n e %u% re%iuo%+ e%# eH&ue%#o $ e#erior$r%e %i no %e #o$n ei$% &re)en#i)$%8 De igu$! $ner$+ &or,$ in#ererir en u#uro% u%o% e! i%o . on#ri"uir $ !$ on#$in$i(n e ur%o% e $gu$ er$no%8
87838 EFECTOS SOBRE LA CALIDAD DEL AIRE L$ e%o&o%ii(n e !$ $#eri$ orgni$+ $%, oo !$ ei%i(n e %u!uro e !$% $gu$% re%iu$!e% $u%$n e! $r$#er,%#io $! o!or e un$ ur#ie"re8 E% $%, ue !$ !o$!i'$i(n e e%#e #i&o e inu%#ri$ e% o#i)o e on#ro)er%i$% en uo% &$,%e%+ e $, ue %e !e% e"$ e%#in$r re$% e%&e,i$%8 Sin e"$rgo+ en A*ri$ L$#in$+ !$% ur#ie"re% e%#n !o$!i'$$% en 'on$% ur"$n$% . &or,$ eir%e ue $ or#o &!$'o no %e )i%!u"r$n &o%i"i!i$e% e %o!ui(n &$r$ e%#e &ro"!e$8 L$% ei%ione% e %u!uro &ro)enien#e% e! &e!$"re . e !$% $gu$% re%iu$!e% !$% ei%ione% e $on,$o . )$&ore% e %o!)en#e% ue &ro)ienen e! e%en$!$o . e !$ e#$&$ e $$"$o $%, oo !$% $rn$'$% . gr$%$% e! e%$rne+ %on uen#e% i&or#$n#e% e &roui(n e o!ore% ue &or,$n e!iin$r%e ei$n#e un "uen on#ro! e !$% o&er$ione% e !$ inu%#ri$8
PARAMETRO - 7 S N- SO7 Aio (rio Po!)o Tri!oro e#i!eno To!ueno Me#i!e#on$ I%o&ro&$no! e#i!$e#$#o
VALOR O RANGO 0?15 && 0?1= && 0?15 && 0?< && 0?= gV 0?<= && 0?75 && 0?7< && 0?1=5&& 0?300 &&
T*<4* N? V*4'($8 +/+7*%+0'8 /$ 7*4+/*/ /$ *+($ $ $4 429*( /$ %(*<*' '<%$+/' /$ 72(%+$:<($8 7' /+3$($%$ %$7'4'9@* /$ 5('/277+ 0*(+$/*/ /$ 5+$4$8.
IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
7 7
".". EL IMPACTO SOBRE LA SALUD E! rie%go &$r$ !$ %$!u %e &re%en#$ &or un e%ui$o $ne/o e !o% in%uo% u,io% ue %e e&!e$n en e! &roe%o e &roui(n e uero% $%, oo un$ in$eu$$ i%&o%ii(n e !o% re%iuo% $! in#erior . uer$ e !$ &!$n#$ inu%#ri$!8 Lo% re%iuo% %(!io% e !$% ur#ie"re% &ueen $u%$r &ro"!e$% ue re&re%en#$n ee#o% neg$#i)o% %o"re e! $"ien#e8 L$ i%&o%ii(n e !o% re%iuo% !,uio% . %(!io%+ $%, oo !$% ei%ione% g$%eo%$% %o"re uer&o% e $gu$+ %ue!o . $ire egr$$n !$ $!i$ e e%#o% !#io% o$%ion$no $Ko% $"ien#$!e% u$% )ee% irre)er%i"!e8 T$"i*n %on onoio% %u% ee#o% %o"re !$ %$!u e !$% &er%on$%+ &or on#$#o ire#o on !o% in%uo% u,io% u#i!i'$o% en e! &roe%o &rou#i)o . &or on#$#o on !o% re%iuo% &e!igro%o% ue %e gener$n8 Lo% e!uen#e% ue on#ienen $!#$ $rg$ orgni$+ %u!uro . roo+ ereen e%&ei$! $#eni(n en u$n#o $ !$ i%inui(n e %u )o!uen . $rg$ on#$in$n#e8 L$ &o%i"i!i$ e $&!i$r un &rogr$$ e inii'$i(n en ur#ie"re% %e reiere $ e%e #i&o e re%iuo%8
E3$7%'8 8'<($ 4* 8*42/ /$ 4'8 %(*<**/'($8 E! rie%go e $ien#e% &or err$e% e in%uo% u,io% e&!e$o% en e! &roe%o &rou#i)o . ue &ueen $u%$r $Ko $ !$ %$!u e !o% #r$"$/$ore%+ e$n$ un e%&ei$! ui$o en e! #r$n%&or#e+ $!$en$ien#o . $ni&u!$i(n e e%#o% &rou#o%8 E! %u!uro e %oio+ !$% %$!e% e roo+ !$% "$%e% o !$!i%+ !o% io%+ $%, oo !o% %o!)en#e% . &e%#ii$%+ %on $!guno% e !o% in%uo% ue reuieren un $ne/o ui$o%o &orue &ueen $u%$r in#oHi$ione% o $ien#e% $ !o% e&!e$o% eH&ue%#o% $ e!!o%8 E! "uen $ne/o e !o% in%uo% u,io% $! in#erior e !$ inu%#ri$ e"e or$r &$r#e e un &rogr$$ e on#ro! e !$ &roui(n inu%#ri$!8 T$"i*n eHi%#e e! rie%go ue $!guno% re%iuo% e !$ inu%#ri$ %e$n noi)o% &$r$ !$ %$!u e !o% #r$"$/$ore%+ #$! e% e! $%o e $ue!!o% ue on#ienen %u!uro8 Po#eni$!e% or$ore% e g$% %u!,rio ue u$% )ee% $ &ro)o$o e%$.o% . $ien#e% $#$!e% ur$n#e !$ !i&ie'$ e $n$!e#$% . #$nue% reo!e#ore% e e!uen#e%8 Lo% re%iuo% ue on#ienen roo+ &rini&$!en#e e! &o!)i!!o e uero &rouio ur$n#e !$ o&er$i(n e ro#$i(n e! "o#$! o %u$)i'$o e! uero+ #ienen ee#o% $ner,geno%8 Fin$!en#e+ !o% g$%e% o )$&ore% e %o!)en#e% e !$ e#$&$ e $$"$o %on #$"i*n noi)o% &$r$ !$ %$!u8
IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
7
;. MEDIDAS PARA CONTRAARRESTAR EL IMPACTO Un enoue oerno on%i%#e en $go#$r !$% &o%i"i!i$e% e reui(n e !$ on#$in$i(n en origen+ e%&ei$!en#e e! on%uo e $gu$+ &$r$ !uego i%eK$r $ o%#o% enore%8 Lo% &ro"!e$% e !$ on#$in$i(n ir$o% $! in#erior e !$ e&re%$ &ueen enon#r$r %o!uione%+ no #$n %o!o "$/o un e%ue$ e reu%o o rei!$/e e re%iuo%+ %ino #$"i*n on%ier$no $!#ern$#i)$% e &re)eni(n . inii'$i(n e !o% e%eo%8 En e%#e %en#io+ !o% &rou#o%+ &roe%o%+ in%uo% . re%iuo% e"en $n$!i'$r%e ui$o%$en#e8 L$ ie$ e% inii'$r+ o e/or $n+ e)i#$r !$ gener$i(n e re%iuo% e/or$no o $"i$no &roe%o% &roeiien#o%+ #eno!og,$% . !$ ge%#i(n8 E! o"/e#i)o &er%eguio &or e! greio e ur#ii(n e% $&roHi$r%e &or !$ ),$ e !$% #*ni$% e &re)eni(n e !$ on#$in$i(n $ !$ nor$ Dere#o N°;0> ue E%#$"!ee Nor$ e Ei%i(n &$r$ !$ regu!$i(n e on#$in$n#e% $%oi$o% $ !$% e%$rg$% e re%iuo% inu%#ri$!e% !,uio% $ %i%#e$% e $!$n#$ri!!$o . !ogr$r e! u&!iien#o En e%#e on#eH#o+ e! ru"ro e !$% ur#ie"re% &re%en#$ $&!i$% &o%i"i!i$e% e reuir %u% &ro"!e$% e on#$in$i(n8 E%#$% $!#ern$#i)$% %e &ueen i)iir en: IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
7 3
18? Con#ro! e &roe%o+ eiieni$ . &re)eni(n 78? Po%i"i!i$e% e &roui(n % $)$n'$$ . !i&i$ . rei!$/e8 8? Po%i"i!i$e% e inii'$i(n+ reu%o+ reiru!$i(n+ reu&er$i(n
;.1. BAOS CORTOS Se en#iene &or X"$Ko or#oX un "$Ko e "$/o )o!uen e $gu$+ no #enieno e%#e oneo re!$i(n on !$ ur$i(n e! "$Ko8 De !$ !e. ,%io?u,i$+ onoi$ oo !e. e Fi+ %e e%&rene ue &$r$ $e!er$r !$% &ene#r$ione% e !o% &rou#o% en %o!uione%+ $. ue $uen#$r !$ onen#r$i(n e e!!$%8 P$r$ on%eguir e%#o+ !o e/or e% $or#$r !o% "$Ko%8 Con e!!o %e !ogr$: 18? Di%inuir e! &rou#o e%e$o en e! $gu$8 78? Reuir !$ oer#$ e &rou#o% en $!guno% $%o%8 8? E!e)$r !$ #e&er$#ur$ e! "$Ko8 Coo on#r$&$r#e+ !o% "$Ko% or#o%+ i&!i$n un inreen#o e !$ $i(n eni$+ !o ue reuiere un$ $.or &o#eni$ e o#or . $e%+ &uee gener$r $"r$%ione% en !$ !or e! uero8
;.. DESULFURACIÓN DE PELAMBRES Y CALEROS P$r$ on%eguir un$ $eu$$ e%u!ur$i(n e &e!$"re% . $!ero% eHi%#en )$rio% &roeiien#o%: 18?L!e)$r !o% "$Ko% e &e!$"re+ &or $n$! $&$r#e+ $%#$ un gr$n e&(%i#o e oogenei'$i(n e #o$% !$% $gu$% e !$ "ri$+ &ro)i%#o e *!ie% e $gi#$i(n %uergi$% . iu%ore% e $ire8 78? Reu&er$i(n e! -7S+ on%i%#e en $iii$r+ en $#(%er$ err$$+ !o% "$Ko% e &e!$"re $%#$ un &- ?38 A%,+ %e &rei&i#$n &ro#e,n$% . %e e%&rene -7S g$% ue %e i/$ $i*no!o &$%$r &or un$ %o!ui(n e N$O- en un$ #orre e $"%ori(n8 8? Tr$#$ien#o on !o% g$%e% e o"u%#i(n e !$% $!er$%+ on%i%#e en $er "or"o#e$r !o% g$%e% e o"u%#i(n $ #r$)*% e !o% "$Ko% $!$!ino% ue on#ienen e! %u!uro8 E! CO7 e! g$% neu#r$!i'$ !$ $!$!ini$ . e! SO7 &ro)enien#e e! $'ure e! o"u%#i"!e oHi$ !o% %u!uro%8 38? OHi$i(n $#$!,#i$ on %$!e% e $ng$ne%o+ e% e! %i%#e$ % e&!e$o . on%i%#e en in.e#$r iro"ur"u/$% $! e!uen#e en &re%eni$ e %u!$#o e $ng$ne%o oo $#$!i'$or+ on !o ue %e !ogr$ reuir e! S?7 e 18>00 && $%#$ 08 IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
7 5
;.". EL PROCESO DE CURTICIÓN CON SALES DE CROMO 6III E% $un e! % e&!e$o $! ni)e! uni$! &$r$ e!$"or$r !o% i)er%o% #i&o% e uero ue !o% u%u$rio% reuieren no o"%#$n#e $n#ienen )igeni$ !o% in#en#o% &$r$ e%$rro!!$r #eno!og,$% ue !o ree&!$en #o#$!en#e o iniien !$ &re%eni$ e Cr III en !o% e!uen#e% !,uio% . %(!io% gener$o%8 E%#$ %i#u$i(n+ on/un#$en#e on !$% eHigeni$% e !$% $u#ori$e% %$ni#$ri$% ue on $!guno% $#ie% e un &$,% $ o#ro oniion$n on !,i#e% e%#ri#o% !$ e%$rg$ e Cr III $ i%#in#o% uer&o% reeore%+ /u%#ii$ !o% e%uer'o% ?#$"i*n $! ni)e! uni$!? &$r$ e%$rro!!$r #eno!og,$% orien#$$% $ reuir !$% ei%ione% e Cr III o reu&er$r!o &$r$ rei!$r!o en !$ $"ri$i(n e! uero8 Coo ei$ eH#ern$ e on#ro! e roo en !o% e!uen#e%+ !o % u%$o e% !$ &rei&i#$i(n . &o%#erior rei%o!ui(n e! roo8 E! *#oo %e $&!i$ $ !o% "$Ko% re%iu$!e% reogio% $&$r#e8 Se &rei&i#$ e! roo en or$ e ir(Hio on un !$!i+ %e %e&$r$ e! &rei&i#$o . %e rei%ue!)e on io %u!rio
;.;. TRATAMIENTOS DE RILES Un$ )e' e!iin$o% e! e!uen#e e! %u!uro . roo+ e! ri! re%u!#$n#e #iene $r$#er,%#i$% $%ii!$"!e% $! $gu$ re%iu$! e origen o*%#io+ no %ignii$no e%#o ue !o% &$re#ro% e! ri! e ur#ie"re %e$n %ii!$re% en oren e $gni#u $ !o% e origen oii!i$rio+ %ino ue e"io $ !$ $u%eni$ e #(Hio% &ueen %er #r$#$o% en or$ %ii!$r+ . % $n+ en or$ on/un#$8 -$. gr$n )$rie$ e #r$#$ien#o% ue $"$r$n un $&!io $"$nio e #*ni$%+ e%e !$% e%#ri#$en#e eni$% $%#$ !$% e onui(n e o&!e/$% re$ione% "iou,i$%8 Se $gru&$n en o% &rini&$!e% $&$r#$o%: #r$#$ien#o% i%iou,io% . "io!(gio%
;.. TRATAMIENTOS BIOLÓGICOS Por *#oo% "io!(gio% %e en#ienen !o% "$%$o% en e! en(eno e !$ "ioegr$$"i!i$8 E%#o% *#oo% &ueen einir%e oo $u#oe&ur$ione% in#en%i)$%8 A %i&!e )i%#$+ re%u!#$ %or&renen#e e! ue &ue$ e&ur$r%e $!go on !$ %ie"r$ . u!#i)o in#en%i)o e o!oni$% e iroorg$ni%o% uo% e !o% u$!e% &ueen %er &$#(geno%8 En e! #r$#$ien#o "io!(gio %e e!iin$n !$% $#eri$% orgni$%+ o!oi$!e% i%ue!#$%+ ue %on e! $!ien#o e !o% innuer$"!e% iroorg$ni%o% ue $#$n en &re%eni$ e oH,geno8 E! $r"ono orgnio on#$in$n#e %e #r$n%or$ en &$r#e en CO7 &or re%&ir$i(n e !$% "$#eri$% . o#r$ &$r#e %e e&!e$ oo $!ien#o en e! reiien#o e e%#o% iroorg$ni%o%8 Lo% #r$#$ien#o% "io!(gio% %e %u"i)ien en #re% gru&o%: • •
Loo% $#i)o% Pe!,u!$ "io!(gi$ IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
7 ;
•
L$gun$%8
385818 LODOS ACTI2OS: Aor$ en#ro e !o% #r$#$ien#o% e !oo% $#i)o% %e #iene !o% e !u/o on#inuo . i%on#inuo8 Se ie ue o&er$ $ !u/o on#inuo $ue!!$ in%#$!$i(n ue rei"e . en#reg$ un $u$! on#inuo e $gu$ $ #r$#$r8
P+87+* /$ *+($*7+ * 342' 7'%+2' ' 7*((28$4. Un$ e !$% in%#$!$ione% % u#i!i'$$ e% !$ &i%in$ e $ire$i(n !!$$$ $rru%e!8 E% un e&(%i#o $!$rg$o e &$ree% !$#er$!e% re#$% . &$r$!e!$%+ !$% e !o% !$o% or#o% %on %ei?iru!$re%8 Un$ &$re en#r$!+ ue no $!$n'$ $ !$% &$ree% iru!$re%+ !o i)ie en o% on !o u$! %e &uee e%#$"!eer un irui#o e o)iien#o e! $gu$8
I428%(*7+ 1
T(*%*:+$%' /$ 342' /+87'%+2'. En e&(%i#o% $eu$o% %e &onen en %u%&en%i(n !o% !oo% $#i)o% on un )o!uen e#erin$o e! $gu$ $ #r$#$r8 Sie&re en rei&ien#e onin$o+ . %in $&or#e e $gu$ nue)$+ %e oHigen$ #o$ !$ $%$ $%#$ un$ ige%#i(n r$'on$"!een#e eH#eni$ e !o% on#$in$n#e%8 En e%#e oen#o %e in#erru&e !$ $ire$i(n . oien'$ !$ %eien#$i(n en e! &ro&io e&(%i#o8 Se eH#r$e &or e$n#$i(n e! !,uio %o"ren$$n#e e&ur$o . %e inii$ un nue)o i!o en#ro e! i%o e&(%i#o . on !o% !oo% $n#eriore%8 To$ )e' ue e%#e on#enio e !oo% %e inreen#$+ &eri(i$en#e $. ue &urg$r!o%+ e%&e%$r!o% . %e$r!o%8
385878 PEL@CULA BIOL9GICA O FILTROS PERCOLADORES Con%i%#en en un e&$ue#$ien#o en or$ e #orre o e o!un$ e $#eri$!e% ue e/$n $&!io% e%&$io% )$,o% . !i"re% &$r$ !$ $,$ en $%$$ o go#eo e! !,uio $ e&ur$r8 E%#e !,uio no !!en$ !$ #orre . %(!o re%"$!$ &or !o% $#eri$!e% e re!!eno on !o u$! e! $ire e%# en on#$#o &er$nen#e on e! on/un#o8 IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
7 <
I428%(*7+
E! )er#io ue $e . %e e%urre &or !$% %u&eriie% e re!!eno+ )$ re$no %o"re e!!$% un$ &e!,u!$ e "io$%$ $ero"i$ ue igiere !$ on#$in$i(n i%ue!#$8 Luego+ %e in#u.e ue !!$$r i!#ro% $ e%#o% i%&o%i#i)o% &$ree %ugerir ue %u i%i(n %e$ !$ e %e&$r$r %(!io% e un !,uio8
38588 LAGUNAS BIOL9GICAS Cu$no %e i%&one e gr$ne% re$% e #erreno $ "$/o o%#o+ en 'on$% $ire$$% . on un$ )ein$ %uiien#een#e !e/$n$+ e! #r$#$ien#o e !$% $gu$% re%iu$!e% &or !$gun$/e i&!i$ un e%$%o on%uo energ*#io . reuio $n#eniien#o8 -$. #re% o$!i$e% un$en#$!e% e !$gun$%: $ire$$%+ $u!#$#i)$% . "$!%$% e e%#$"i!i'$i(n Lo% #ie&o% e re#eni(n en !o% %i%#e$% e !$gun$/e %on %ie&re $!#o%+ $!$n'$no )$rio% e%e% en !$% "$!%$% e e%#$"i!i'$i(n8 En %u ni)e! %u&erior %e e%$rro!!$n &roe%o% $er("io% en !$% $&$% &roun$%8 En !o% #r$#$ien#o% &or !$gun$/e %e e%#$"!een #re% o % !$gun$% en %erie &$r$ o"#ener un "uen gr$o e e&ur$i(n8
IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
7 =
. CONCLUSIONES •
Luego e! "$!$ne+ ini$ ue %o!o e! 5 e! o!geno %u&erii$! . e! 15 e !o% u,io% )er#io% %on re#enio% en e! uero $$"$o8 E! gr$n re#o e% reuir !$ $gni#u e !o% reur%o%
•
e%&erii$o%+ . e! i&$#o ue e%#o% re%iuo% &ro)o$n8 L$ Inu%#ri$ e! uero o&rene &roe%o% )$ri$o%+ ue en uo% $%o% %on e%onoio% &or !$% &er%on$% en gener$!+ %in #ener en uen#$ e! gr$o e on#$in$i(n ue $u%$ $$
•
&roe%o+ e%&ei$!en#e en !o% &o"!$ore% $!e$Ko% $ !$ 'on$ one e% re$!i'$$ !$ inu%#ri$8 E! uero e% !$ $.or inu%#ri$ e &ie! e! uno+ in!u%o $. gen#e en on#r$ e! u%o e &ie!e% ue u#i!i'$ uero &ue% &ien%$ ue )ienen e )$$% ri$$% &or !$ inu%#ri$ rni$+ &ero %e %$"e ue !$ inu%#ri$ e! uero e% $/en$ $ !$ inu%#ri$ rni$ $e% !$% ur#iur,$% . e! $$"$o e! uero igur$n en#re !$% inu%#ri$% % #(Hi$% e! uno+ $%, ue no e% ier#o ue e! uero e% un &rou#o eo!(gio+ % "ien e% #oo !o on#r$rio8
IMPACTO AMBIENTAL DE LA INDUSTRIA DEL CUERO ? UNJFSC
7 >