DETYRIMORE
Prof Nerxhivane Dauti
1. TESTI – I –1.Llojet e detyrimeve sipas saktësimit saktësimit të detyrimit (kuptimi - rëndësia e kësaj ndarjeje)? . Tre!o rastet kur kus"ti penal nuk mund të kontrakto"et ? #. $us"tet për %&atimin e 'lausula re&us si stanti&us ? *. +ër!je!jësia për dëmin e s"kaktuar në tra,ik ? . ormularë i kontratës për kredi ? 1. Llojet e detyrimeve sipas saktësimit të detyrimit (kuptimi - rëndësia e kësaj ndarjeje)? /etyrimet individuale jane ato ne te ilat de&itori ka &or0" ta perm&us" prestimin prestimin e aktuar dore%imin e sendit te aktuar ose kryerjen e veprimit te aktuar Lende e detyrimit individual es"te sendi indivudalis"t I aktuar I ili es"te I pa%akons"em ne 2o,te se sendi "um& per s"kak te ,u2ise ose 2arkullimit te tij do te ndalo"ej me norma imperative li!jore ku de&itori do te lir"et n!a detyra . . Tre!o rastet kur kus"ti penal nuk mund të kontrakto"et ? $us"ti penal nuk mund te kontrakto"et per detyrimet me para per arsye se ne keto detyrime detyrime mosek%ekutimi mosek%ekutimi ose vanesa ne ek%ekutim si rre!ull krijon o&li!imin e pa!imit te kamates - per detyrimet 2e rrjed"in n!a akreditivi ne rast se kontrata es"te e ndaluar d"e jo morale. #. $us"tet për %&atimin e 'lausula re&us si stanti&us ? $us"tet për %&atimin e lausula re&us si stanti&us +ër %&atimin e lausula re&us si2 stanti&us du"et të plotëso"en këto kus"te3 4ret"anat e ndrys"uara "apta%i të rëndojë
përm&us"jen e detyrimit detyrimit të njërës palë palë kontraktuesepërkatësis"t kontraktuesepërkatësis"t të s"kaktojnë të pareali%ues"ëm 2ëllimin e kontratës. 4ret"anat e ndrys"uara du"et të jen të paras"ikuara d"e të jas"të%akons"m jas"të%akons"me. e. 4ret"anat e ndrys"uara du"et të para2iten pas momentit të lid"jes së kontratës. 4ret"anat e ndrys"uara du"et të para2iten në kontrata e dyans"me detyruese d"e pa ,ajin e palëve kontraktuese. Të drejtat e palës së dëmtuar te lausula re&us si stanti&us +ala e dëmtuar për s"kak të para2itjes së rret"anave të ndrys"uara mund të kërkojë me anë të padisë ose të kundërs"timit %!jid"jen e kontratës. *. +ër!je!jësia për dëmin e s"kaktuar në tra,ik ?5ë tra,ikun automo&ilistik automo&ilistik për!je!jsia ës"të pa ,aj.5dërmarrja 2ë merret me s"ër&ime pu&like për!ji!jet për dëmin 2ë u s"kakto"et ud"ëtarve të vet d"e personave të tretë.5ë tra,ikun "ekurud"ordëmi mund tu s"kakto"et ud"ëtarvepersonave ud"ëtarvepersonave të tretë në aksidente të ndrys"me.+ër dëmin 2ë u s"kakto"et ud"ëtarve në transport për!ji!jen ndërmarrjet 2ë japin s"ër&ime në tra,ikun "ekurud"or.+ër "ekurud"or.+ër dëmin e s"kaktuar në tra,ikun ajrorsi punëtorve as"tu ed"e personave të tretëpër!ji!je tretëpër!ji!je ndërmarrja ndërmarrja për tra,ikun ajror sipas &a%ës së për!je!jsisë për!je!jsisë për sendet e rre%iks"me.$u detari i anijes për dëmin e s"kaktuar për vdekje ose lëndim trupor ud"ëtarve për s"kak të përm&ytjes së anijeseksplodimitdo anijeseksplodimitdo të për!ji!jet sipas parimit të ,ajit të supo%uar. . . ormularë i kontratës për kredi ? TESTI II 1. E,ektet juridike të o,ertës?
. E0eptio non ri"te adimpleti ontratus (kus"tet e kundërs"timit) kundërs"timit) ? #. +ër!je!jësia deliktore deliktore d"e për!je!jësia penale (tre!o dallimet) ? *. $us"tet e nevojs"me nevojs"me për premtimin pu&lik të s"për&limit ? . ormularë i padisë lid"ur me dorë%aninë ? 1. E,ektet juridike të o,ertës?6,erta ës"të s"pre"je e njëans"me e vullnetit të o,ertuesit me anë të së ilës ai propo%on lid"jen lid"jen e kontratës sipas kus"teve kus"teve të ilat i ka ka paras"truar në o,ertën e vet. vet. 6,erta nuk ës"të kontratë. kontratë. 7ë të &ë"et kontratë i o,ertuari du"et të pranojë o,ertën. $ëtu du"et dalluar o,ertën e drejtuar personit të pranis"ëm n!a ajo 2ë i o,ro"et personit jo të pranis"ëm. $onsidero"et $onsidero"et se o,erta i o,ro"et personit të pranis"ëm jo vetëm kur palët !jenden në të njëjtin loal po ed"e kur !jenden në lid"je të drejtpërdrejtë me anën e mjeteve teknike të in,ormimit nëpërmjet tele,onit ose teleprinterit. . E0eptio non ri"te adimpleti ontratus (kus"tet e kundërs"timit) kundërs"timit) ?$us"tet kryesore 2e kerko"et te perm&us"en per kete kete mjet juridik jane jane 3 te ek%istoj kontrata kontrata e dyans"me detyruse me s"per&lim 2e n!a li!ji kontrata d"e rret"anat e rastit nuk rrjed" se njera pale es"te e detyruar 2e me pare te perm&us" detyrimin e vet 2e njera pale deri ne para2itjen e kunders"timit kunders"timit nuk e ka perm&us"ur detyrimin detyrimin e vet 2e ana paditse paditse nuk i ka d"ene deklarate te veten te paditurit se es"te e !ats"me 2e te perm&us" detyrimin detyrimin e vet . $ur ploteso"en ploteso"en kus"tet e permendura per kete kunders"tim kunders"tim asnjera asnjera pale nuk es"te e detyruar te perm&us" detyrimin e vete n!a kjo rrjed" se
pala 2e nuk e ka perm&us"ur perm&us"ur ose nuk es"te es"te e !ats"me ta perm&us"e detyrimin detyrimin e vet nuk ka te drejte drejte te kerkoi n!a pala tjeter perm&us"jen perm&us"jen e detyrimit prandaj prandaj ed"e ka te drejte te kerkoi %!jid"jen e kontrates . #. +ër!je!jësia +ër!je!jësia deliktore d"e për!je!jësia penale (tre!o dallimet) ? /elikt ivil ës"të 2do veprim i kundërli!js"ëm me anë të të ilit ës"të s"kaktuar dëmi 2ë krijon detyrën 2ë dëmi i s"kaktuar të s"për&le"et. 8epra penale ës"të vepër e rre%iks"me s"o2ërore e ila ës"të e paraparë sipas li!jit si vepër penale d"e për të ilën ës"të paraparë sanksioni penal. 5dërmjet këtyre për!je!jësive ek%istojnë dallime të konsiderues"me3 konsiderues"me3 8epra penale ës"të vepër e rre%iks"me s"o2ërore kurse rre%iks"mëria e për!je!jësisë deliktore ivile ës"të më e vo!ël se ajo e për!je!jësisë penale prandaj ed"e dënimet për këtë për!je!jësi për!je!jësi janë më të vo!la vo!la sesa për vepra penale. penale. - Sanksioni i për!je!jësisë për!je!jësisë penale ës"të personal kurse sanksioni i për!je!jësisë deliktore ës"të sanksion pasuror. 5ë për!je!jësinë për!je!jësinë penale për!je!jësia për!je!jësia mund mund të ek%istojë ed"e për tentim kurse në për!je!jësinë #. deliktore nuk mund të krijo"et kjo për!je!jësi. - Lartësia e dënimit me parame për!je!jësinë për!je!jësinë penale paras"i"et sipas li!jit kurse në për!je!jësinëdeliktore për!je!jësinëdeliktore !jykata e akton s"për&limin me para duke pasur parasys"rret"anat e aktuara. *. $us"tet e nevojs"me për premtimin pu&lik të s"për&limit ? +remtimipu&lik i s"për&limit ës"të s"pre"je e njëans"me e vullnetit 2ë i &ë"et njënumri të paaktuar su&jektes" me anë të së ilës premtuesi merr detyrim2ë t9ia pa!uajë s"për&limin e aktuar atij su&jekti i ili do të kryente ndonjëveprim ose do të reali%onte re%ultatin e aktuar. aktuar. +remtimi pu&lik is"për&limit p.s". kur su&jekti i aktuar i
premton s"për&lim s"për&lim nëpërmjets"typit nëpërmjets"typit atij 2ë e !jen sendin sendin e "um&ur.$us"tet e nevojs"me për premtiminpu&lik të s"për&limit 7ë premtimi i s"për&limit të krijojë detyrim du"et tëplotëso"et këto kus"te: a) 2ë premtimi të jetë pu&lik: &) premtimi premtimi t9i jetë&ërë një numri numri të paaktuar njerë%is" ) të jetë i aktuar veprimi 2ë du"ettë kry"et d) du"et të akto"et a,ati i kryerjes së veprimit e) du"et tëakto"et s"për&limi. a)+remtimi mund të jetë person ,i%ik ose juridik . &)du"et 2ë premtimi ti jetë &ërë një numri të paaktuar njerë%is". +remtimiek%iston +remtimiek%iston ed"e ed"e nëse deklarata ës"të &ërë për një rret" të aktuar njer%is"p.s" kompo%itoreve kompo%itoreve arkitektëveletrarëve etj. ) du"et të akto"etsaktësis"t akto"etsaktësis"t veprimi 2ë du"et të kry"et. $ur me rastin e aktimit të veprimitmund veprimitmund të para2iten ed"e kus"tet si do nda"et s"për&limi vetëm për punënmë të mirë ose për re%ultatin më të mirë atë"erë premtimi pu&lik is"për&limit &ë"et me anë të konkursit. konkursit. d)s"për&limi d)s"për&limi për kryersin e veprimitdu"et të jetë i aktuar. $y s"për&lim mund të jetë s"umë e aktuar në të"olla ose d"ënia e ndonjë sendi tjetërsi tjetërsi ndarje e ndonjëdiplomemirënjo" ndonjëdiplomemirënjo"jemedalje jemedalje etj.. ormularë i padisë lid"ur me dorë%aninë ? *. TESTI III 1. $ontrata me ,ajde - kus"tet? . Të drejtat e palës së dëmtuar në kontratën lesionare (laesio enormis) ? #. Su&jekti për!je!jës për!je!jës te për!je!jësia për!je!jësia për sendin e rre%iks"ëm d"e;ose veprimtarinë e rre%iks"me ? *. 4astet kur nuk mund të s"kakto"et kon,ondimi ? . ormularë i kontratës për s"itjen e &anesës ?
1. $ontrata me ,ajde - kus"tet? $ontratë me ,ajde ës"të ajo sipas së ilës njëra palë kontraktuse ,iton për vete ose për personin e tretë një do&i do&i të pamasë n!a n!a pala tjetër kontraktueseduke kontraktueseduke s",rytë%uar nevojën varësinë mendjele"tësinë mendjele"tësinë papapërvojën e palës tjetër kontraktuese.+ër të ek%istuar kontrata me ,ajde du"et të plotëso"en disa kus"te3të jetë konrtata konrtata më s"për&im s"për&im të ek%istojë nevoja e njërës palë kontraktusetë ek%istojë ek%istojë mendjele"tësiapapërvoja mendjele"tësiapapërvoja d"e të s"kakto"et disproporioni disproporioni i prestimeve. $ëto kus"te të ekura du"et të përm&us"en në mënyrën kumulative. . Të drejtat e palës së dëmtuar në kontratën lesionare (laesio enormis) ? $ur es"te lid"ur kontrata me s"per&limin me te ilin njera pale kontraktuese es"te e demtuar pamase ajo ka te drejte te kerkoi anulimin e kontrates ku kjo kerkes mund te reali%o"et ose me ane te n!ritjes se padise ose me ane te para2itjes se kunders"timit .5e rastin e anulimit te kontrates konsidero"et konsidero"et sikur se te mos is"te lid"ur ,are ajo nese kontrata es"te ek%ekutuar seila pale kontraktuese es"te e detyruar 2e te kt"ej ate 2e e ka marre prej pales tjeter por ne o,te se es"te e pa mundur te &e"et kt"imi sendi es"te s"itur ose veprimi es"te kryer ate"ere ne vend te kt"imit te sendit 2e es"te marre pa!u"et &arasvlera me para. E drejta 2e te kerko"et kerko"et anulimi I kontrates kontrates s"u"et me skadimin e a,atit njevje2ar. $y es"te nje a,at o&jektiv I ili ,illon te rrjed" prej dites se pare n!a dita kur lid"et kontrata . #. Su&jekti për!je!jës te për!je!jësia për sendin e rre%iks"ëm d"e;ose veprimtarinë e rre%iks"me ?5e rast se demi s"kakto"et n!a sendi I rre%iks"um per!ji!jet per!ji!jet pronari I sendit te rre%iks"em kurse per demin e s"kaktuar n!a
veprimtaria e rre%iks"me per!ji!jet su&jekti 2e merret me veprimtari te rre%iks"me . 5e 2o,tse sendi I . rre%iks"em es"te ne &as"kepronsi ted y ose me s"ume su&jekte ate"eresolidaris"t per!ji!jen te !jit" &as"kepuntoret .5e vend te pronarit te senditper! senditper!ji!jet ji!jet su&jekti te ilit es"te &esuar 2e me ate send te s"er&e"et osesu&jekti I ili es"te I detyruar te m&yk2yr ate send ndersa te ai nuk es"te nepune .*. 4astet kur nuk mund të s"kakto"et kon,ondimi ? Ed"e pse &e"et&as"kimi &e"et&as"kimi I kerkesave per arsye te aktuara juridike kon,idimi kon,idimi nuk mund tes"kakto"et tes"kakto"et ne keto raste 3 $ur dore%ani &e"et kreditor detyra e dor%anitnuk s"u"et /etyra e re0"istruar ne li&rin pu&li nuk s"u"et me kon,idimkur kon,idimkur &e"et re0"istrimi I ,s"irjes $on,idimi nuk mund te sjell s"urjen edetyrimit nese me te do te eno"en te drejtat e personave te trete e drejta epen!ut e drejta e !e%imit te ,ruteve .$on,idimi nuk s"u"et kur letra e prursit!jendet ne duart duart e d"ensit te saj &otusit &otusit e drejta per letren nuk mund tereali%o"et derisa ajo te !jendet ne duart e &otusit . 5uk mund mund te s"kakto"etkon,idimi s"kakto"etkon,idimi kur kreditoret kreditoret e tras"ë !imlensit kerkojn ndarjen e pasurise setras"i!imlensit setras"i!imlensit n!a pasuria e tras"i!imtarit m rast kreditoret etras"i!imlensit etras"i!imlensit e re%ervojn per vete te drejten 2e ata se pari te pa!u"en n!atras"i!imia n!atras"i!imia e ne rast se pas tyre n!el dika te pa!u"en kreditoret etras"i!imtarit. $on,idimi nuk s"kakto"et ed"e ne rastin kur marrsi I senditte n!arkuar me "ipotek pa!uan kreditorin te "ipotekuar ne ate rast"ipoteka do te ek%istoi ed"e me tutje por tani ne llo!ari te tij . . ormularë i kontratës për s"itjen e &anesës ?
<. TESTI I8 1. $us"tet për %!jid"jen e kontratës për s"kak të mosek%ekutimit mosek%ekutimit ? . Teoritë juridike m&i lid"jen kau%ale ? #. Tras"ë!imi Tras"ë!imi i së drejtës për s"për&limin e dëmit jomaterial ? *. =jerimi i palejues"ëm i punëve të "uaja pa porosi (ne!otiorum !estio utilis) ? . +adi për vërtetimin e të drejtës së pen!ut ? 1. $us"tet për për %!jid"jen e kontratës për s"kak të mosek%ekutimit mosek%ekutimit ?$us"tet per %!jed"jen e kontrates per s"kak te mos ek%ekutimit jane 3 2e te ek%istoi kontrata me s"per&lim 2e kontrata te mos jete ek%ekutuar pjesris"t as tersis"t tersis"t 2e de&itori te jete ,ajtor per per mos ek%ekutimin e kontrates d"e 2e kreditori ta aktoi a,atin plotesues .7e kontrata e dyans"me d"e me s"per&lim te jete detyruese es"te kus"t t"emelor per kete menyre te s"urjes se kontratave 5e kontratat e dyans"me kur njera pale nuk e perm&us" detyrimin e vet pala tjeter ka te drejte te kerkoi %!jid"jen e kontrates . /u"et te kete mos ek%ekutimin n!a njera pale kontraktuese kontraktuese msek%ekutimi msek%ekutimi ek%iston kur detyrimi detyrimi nuk perm&us"et tersis"t n!a ana e de&itorit . >osek%ekutimi >osek%ekutimi mund te jete I plote d"e i pjeseris"em >os ek%ekutimi es"te I plote kur de&itori nuk nderrmerr as!je 2e te perm&us"e perm&us"e detyrimin e vete kontraktor . Teoritë juridike m&i lid"jen kau%ale ? Se kur ek%iston lid"ja kau%ale midis veprimit te kunderli!js"em d"e
demit te s"kaktuar lid"ur me kete 2es"tje ek%istojn keto teori 3 teoria e kus"tit teoria e kau%alitetit te drejteperdrejt d"e teoria e kau%alitetit adekuat. Sipas teuris se kus"tit veprimi I dems"um para2et njerin prej s"ka2eve te demit pa te ilin nuk do te s"kakto"s"in s"kakto"s"in pasojat demtuese demtuese sipas kesaj teurie ne . 2o,t se nje su&jet e pen!on su&jektin tjeter te ud"etoj me airoplan d"e aj ud"eton me airoplanin tjeter d"e ne te peson ,ateke2si sipas sipas kesaj teorie ka per tu per!ji!jur per!ji!jur su&jekti I ili ka pen!uar te demtuarin te ud"etoi. Sipas teorise se kau%alitetit te drejteperdrejt do kus"t nuk es"te s"kak I demit por vetem ai I ili es"te I drejteperdrejt sipas kesaj teorie per lendimin trupor 2e peson ud"etari ne ne ,ateke2sin e tra,ikut tra,ikut do te per!ji!jen per!ji!jen or!ani%atat or!ani%atat "ekurud"ore e jo su&jekti 2e ka pen!uar ud"etarin. Sipas teorise se kau%alitetit adekuat merret si s"kak demi I vetem ajo n!jarje ai veprim 2e es"te adekuat per demin .$jo teori kerkon n!a !jykata 2e te vlersoi 2e a es"te lid"ja kau%ale tipike adekuate . #. Tras"ë!imi Tras"ë!imi i së drejtës për s"për&limin e dëmit jomaterial ? $erkesa per per s"per&limin e demit demit jomatrial u kalon tras"i!imtarve nese es"te pranuar me vendim te ,orms se prere ose me marrves"je me s"krim .5e kete rast li!ji es"te nisur n!a ,unksioni I s"per&limit te demit jomatrial i ili mani,esto"et mani,esto"et ne sakri,iionin sakri,iionin 2e reali%o"et ne personalitetin e te demtuarit . =jate vlersimit te ek%istimit te ketij demi !jykata m&an llo!ari m&i ko"e%!jatjen d"e inten%itetin e e d"em&jeve ,i%ike vujtjeve psikike m&aron llo!ari m&i rendsin e te mirave te enuara d"e 2ellimin te ilin du"et reali%uar. 5!a kjo mund te per,undo"et se kjo e drejte nuk mund te
tras"e!o"et e as te &artet perjas"timis"t nese ajo es"te pranuar me vendim te ,orms se pre rose me me marrves"je me s"krim. *. =jerimi i palejues"ëm i punëve të "uaja pa porosi (ne!otiorum !estio utilis) ? $y rast es"te kur !jeruesi ndermerr ndonje veprim per te %otin e punes d"e pse ek%iston ndalimi n!a I %oti punes 2e te mos kry"et ajo pune 5e kete rast ,aktin 2ensor e para2et ek%istimi ek%istimi I ndalimit per per%ierjen ne pune te "uaja =jerimi I punve te "uaja pa porosi kur dikus" I o,ron m&ajtje ed"e pse nuk es"te I detyruar sipas li!jit per te m&ajtur ne 2o,t se ek%iston ky rast per te %otin e punes nuk krijo"en kurr,ar detyras" . . +adi për vërtetimin e të drejtës së pen!ut ? @. TESTI 8 1. +ërm&ajtja e parimit të lirisë së kontraktimit ? . $us"tet për lid"jen e kontratës në do&i të personit të tretë ? #. +ër!je!jësia për dëmin e s"kaktuar n!a ka,s"ët ? *. +a!imi sipas &a%ës 2ë ka dës"tuar më vonë (onditio o& ausam ,initam) ? . ormularë i kontratës për autori%im ? 1. +ërm&ajtja e parimit të lirisë së kontraktimit kontraktimit ? Liria e kontraktimit es"te njeri nder parimet t"emelore te se drejtes kontraktore parimi I lirise se kontraktimit para2et mundsi per pjesemarrsit ne marrd"enjet e detyrimit 2e me vullnetin e tyre te lire te rre!ullojn marrd"eniet
reiproke juridike te detyrimeve me "oolsis"t parimi I lirise se kontraktimit do te t"ote . 7e do su&jet I se drejtes te vendos liris"t te lid "ose te mos lid"e kontraten e aktuar. 7e do su&jet I se drejtes te %!jed" liris"t personin me te ilin do te lid"e kontrate kontrate . 7e su&jektet e se drejtes te aktojn liris"t perm&ajtjen e kontrates ,ormen d"e menyren e lid"jes se saj .7e su&jektet e se drejtes te vendosin liris"t m&i nderrimin d"e menyrat e s"uarjes se kontrates . . $us"tet për lid"jen e kontratës në do&i të personit të tretë ? Te jene te plote,u2is"me du"et te perm&us"en kus"tet e aktuara keto kus"te vlejn si per stipulentin promitentin as"tu as"tu ed"e per &eni,iiarin.Stipulenti &eni,iiarin.Stipulenti d"e d"e promitenti du"et du"et ti perm&us"in perm&us"in kus"tet 2e vlejn per per te !jit"a kontratat e detyrimeve keto kus"te te per!jit"s"me per!jit"s"me jane 3a,tesia punuese punuese e palve kontraktuese kontraktuese pajtimi I vullnetit lenda d"e &a%a e kontrates .5ese perperm&us"jen e kontrates 2e lid"et lid"et kerko"et perm&us"ja e ,ormes ,ormes se aktuar ate"ere klau%ola klau%ola do&ia e te tretit du"et !jit"sesi te s"pre"et ne,orme perkatse kjo do&i a inters es"te matrial por mund te jete ed"e interes moral. #. +ër!je!jësia për dëmin e s"kaktuar n!a ka,s"ët ? 5e praktike s"pes""er 2e demin ta s"kaktoi ka,s"a duke enuar inte!ritetin ,i%ik trupor te njeriut ose pasuris se tij .per!je!jsia .per!je!jsia 2e para2itet para2itet me demin e s"kaktuar n!a ka,s"a es"te nje rast I ve2ant per sendet e rre%iks"me .Aa%a e per!je!jesise ne kete rast nuk es"te unike disa kode ivile si &a%e te per!je!jesise e paras"o"in ,ajin e supo%uar supo%uar.+er .+er demin demin e s"kaktuar n!a n!a ka,s"et per!ji!jet pronari ose poseduesi I ka,s"es per demin e s"kaktuar n!a ka,s"et ne kops"tin %oole!jik
per!ji!jet per!ji!jet or!ani%ata 2e e or!ani%on or!ani%on ate ose komuna komuna ku ndod"et kops"ti %oolo!jik.5dersa %oolo!jik.5dersa nese ka,s"a I jepet dikujt tjeter per ta rujtur m&ajtur de te ai s"kakto"et demi per!ji!jet s",ryt%uesi i ka,s"es. *. +a!imi sipas &a%ës 2ë ka dës"tuar më vonë (onditio o& ausam ,initam) ? 4asti i trete I pasurimit te pa&a%e es"te pa!imi sipas &a%es 2e ka des"tuar me vone ky rast I pasurimit te pa &a%e ek%iston kur dikus" pa!uan per te ilen ne astin e pa!imit ka ek%istuar &a%a mirepo kjo &a%e me vone ka des"tuar des"tuar .>e se s"pes"ti ky rast ndod" kur kontrata e lid"ur n!a palet kontraktuese anulo"et me vone ose kur d"uratd"ensi e revukon d"uraten ose kur 2iramarrsi e pa!uan perpara 2iran prej s",ryt%imit te &anese prej nje viti ndersa ndersa jepet dore"e2ja dore"e2ja prej tete muajve pala tjeter ka per tia kt"yer s"per&limin prej kater muajve sepse ka des"tuar &a%a per ndaljen e kesaj s"ume te paraveme ane te padise 2e I takon pa!uesit kur &a%a ka des"tuar me me vone. . ormularë i kontratës për autori%im ?TESTI 8I 1. 4re!ullat plotësuese të interpretimit të kontratës ? . +endimi (multa poenitentialis) ? #. B,tësia deliktore ? *. >ënyrat e kompensimit ? . ormularë i padisë për revokimin e d"uratës ? 1.4re!ullat plotësuese të interpretimit të kontratës ? +erve2 rre!ullave te per!jit"s"me te interpretimit te kontrates ek%istojn ed"e rre!ullaplotesuese rre!ullaplotesuese keto jane 3
-=jate interpretimit te kontrates nuk du"et tue perm&a"emi perm&a"emi 1C. domet"enjeve &uk,ale te s"pre"jeve te perdorura por du"et te verteto"en 2ellimi Iper&as"ket I palve kontraktuese . 5ese ndonje kontrate ose ndonje dispo%ite e saj es"te epa kuptimt du"et &ere perpjekje 2e kontrata te n!el ne ,u2i d"e 2e kur interpreto"et te ketendonje kuptim . Interpretimi du"et te jete i till 2e ti per!ji!jet perm&ajtjes natyres natyres lendesd"e karakteristikave karakteristikave te kontrates . 5ese dispo%itat e kontrates per&e"en n!a ,jalet te ilatmund te kene kuptimin e n!us"te ose te !jere d"e nuk di"et me si!uri se ilin kuptim palete kane pasur parasys" kontrata kontrata du"et te interpreto"et interpreto"et ne kuptimin e n!us"t .- 5e 2o,te seinterpreto"et kontrata me s"per&lim ajo du"et te interpreto"et me synimin 2e terre!ullo"en rre!ullat e drejtes"merise ne d"enjet reiproke te palve ne interpretimin ekontratave ekontratave pa s"per&lim kontratat du"et te interpreto"en ne ate aspet 2e detyrimi te jeteme pak i rend per de&itorin .- 5e rast se kontrata es"te lid"ur sipas perm&ajtjes 2e meperpara te s"typur ose kur kontrata ka 2ene e pre!aditur ne ndonje menyre tjeter d"e epropu%uar n!a ndonje pale tjeter kontraktuese dispo%itat e pa2arta do te interpreto"en nello!ari te pales tjeter. . +endimi (multa poenitentialis) ?+endimi es"te mjet I si!urimit personal perek%ekutimin perek%ekutimin e kontrates si d"e es"te kontrate akesore sepse lid"et prane d"e ndane ,atine kontrates kryesore me marrves"je e paleve kontraktuese mund te autori%o"et njera osete dy palet 2e te ter"i2en n!a kontrata duke d"ene pendimin .+endimi kontrakto"et meklau%ole meklau%ole te ve2ante ne kontrata ose si
kontrate e ve2ant pran kontrates kryesore. +endimies"te +endimies"te premtim I s"umes s"umes se aktuar ne te "olla ose ose ndonje vlere pasurore te ilen do tapa!uaj tapa!uaj njera ose ted ted y palet ne rast se "e2 dore n!a kontrata e lid"ur e,ektet e pendimits"pre"en pendimits"pre"en ne ,aktin se pala 2e 2e ka premtuar pendimin ka te drejten drejten e opionit 2e teperm&us"e teperm&us"e kontraten ose ta pa!uaj pendimin. #. B,tësia deliktore ? B,esia deliktore es"te kus"t I per!jit"s"um per!jit"s"um I per!je!jesise per!je!jesise deliktoreivile deliktoreivile a,tesia deliktore ose per!je!jesise es"te a,tesi e nje su&jekti 2e I kuptojn veprimet eveta .+er personat ,i%ik a,tesia e per!je!jesise per!je!jesise per demin e s"kaktuar s"kaktuar mvaret prej mos"esd"e %"villimit %"villimit mendor te tij ku ek%iston kate!ori%imi i personave sipas mos"en 3 !jer nemos"en vje2are jane ,emije prej mos"es deri ne 1* vje2ar es"te kate!oria e temiturve te rinje prej 1* deri ne 1@ jane te mitur te vjeter kurse kurse prej mos"es mos"es 1@ vje2ar janemad"or.Sipas janemad"or.Sipas li!jit li!jit I mituri deri ne mos"en mos"en vje2are nuk per!ji!jet per demin e s"kaktuarderi ne mos"en 1* vje2ar nuk per!ji!jet per demin perve2 ne2o,t se verteto"et se !jates"kaktimit ka 2ene I a,te per !jykim d"e I mituri m&i mos"en 1* vje2ar per!ji!jet sipasrre!ullave te per!jit"s"me per!jit"s"me te per!je!jesise per!je!jesise per demin e s"kaktuar. *. >ënyrat e kompensimit kompensimit ? $ompen%imi $ompen%imi I kerkesave mund te &e"et ne tri menyra 3menyra vullnetare te palve ne &a%e te li!jit li!jit d"e ne &a%e te vendimit vendimit !jy2sore .8arsis"t n!amenyra e krijimit ek%iston kompen%imi kompen%imi kontraktor li!jor d"e !jy2sor .$ompen%imikontraktor .$ompen%imikontraktor es"te kur de&itori d"e kreditori lid"in kontrate me te ilen merren ves" perkompen%imin
e kerkesave te tyre reiproke . $ompen%imi Li!jor es"te ai kompen%im nesituata kur kompen%imi &e"et automatikis"t automatikis"t ne ate menyre kur dy kerkesa 2e !jendennjera ndaj tjetres I plotesojn kus"tet e parapara li!jore. $ompen%imi li!jor konsidero"et simjet d"une per inkasimin e &or2it &or2it ky kompen%im kompen%im &e"et pa njo"erit njo"erit e kreditorit d"e tede&itorit. $ompen%imi !jy2esor es"te kur ne kontest para !jykates I padituri nuk e mo"on&or2in mo"on&or2in ndaj kreditorit t"ekson se ed"e aj ka kerkese te aktuar ndaj paditesit dukepara2itur dukepara2itur kunders"timin kunders"timin per kompen%im I ili es"te me karakter proedural juridik. juridik. . ormularë i padisë për revokimin e d"uratës ? 11. TESTI 8II 1. $us"tet e o,ertës ? . 5umëro rastet e kontratave të ndaluara ? #. $riteret për aktimin e lartësisë së s"për&limit me para të dëmit material ? *. E,ektet e asi!naionit ? . ormularë i kontratës për depo%itin ? 1. $us"tet e o,ertës ?7e te jete d"ene n!a personi I ili ka per 2ellim te lid"e kontraten ( o,ertuesi ) ose n!apersoni i autori%uar I tij autori%uesi I o,ertuesit . –Ti perm&aje elementet elementet t"el&sore per 1. lid"jen e kontrates te ilen des"ironj ta lid"in .- Te perm&aj 2arte d"e serio%is"t serio%is"t vullnetin es"pre"ur te propu%uesit 2e des"iron des"iron te lid"e kontrate kontrate ne &a%e te kus"teve tepropu%uara .5ese personi 2e &ene propo%imin
deklaron se o,ron dika pa o&li!im kjo nukpara2et o,ert por t"irrje e anes tjeter 2e 2e te &eje o,ert. – 6,erta du"et te te &e"et ne ,orme mes"krim mes"krim nese lid"et kontrata kontrata ,ormale . . 5umëro rastet e kontratave të ndaluara ?4astet më të s"pes"ta të kontratave të ndaluara 2ë para2iten në praktikë janë3ës"të janë3ës"të endaluar kontrata kontrata 2ë lid"et midis avokatit d"e klientit me të ilën avokatipër s"ër&imet 2ëo,ron merr më tepër s"për&limse 2ë paras"i"et me tari,ën e paraparë 2ë n0irret n!a odae avokatëve. Sipas një rre!ulle të vjetër d"e tradiionalemerret se kontrata ës"të endaluar kur lid"et midis avokatëve d"e klientitnë të ilën avokatit i premto"et ti pa!u"etnjëra pjesë e s"umës të ilën pala e reali%on n!a ky kontest(patum de 2uata litis).Endaluar ës"të kontrata me anë të së ilës një su&jekt i premton tjetrit ndonjë do&i pasurore2ë pala tjetër të lid"ë kurorë. Ds"të e ndaluar kontrata e lid"ur midis personave ,i%ikë d"epersonave juridikë ivilëe ila ka për lëndë të kontratës sendet në përdorim tëpër!jit"s"ëm tëpër!jit"s"ëm p.s" rru!ëtli2ejts"es"etmineralet rru!ëtli2ejts"es"etmineralet etj. Ds"të e ndaluar kontrata midis palëvekontraktuese palëvekontraktuese kur njëra palë merr detyrim n!a pala tjetër 2ë të kryejë vepër penale. #. $riteret për aktimin e lartësisë së s"për&limit me para të dëmit material ?5der kriteret me te rendesis"me 2e I merr parasyes" !jykata me rastin e aktimit telartesise se s"per&limit te demit matrial jane 3 lartesia e demit s"kalla e ,ajit !jendjamatriale e demtuesit d"e e te demtuarit . 8ellimi I demit es"te kriter d"e rret"anavendimtare rret"anavendimtare 2e merren parasys" !jykatat me rastin e aktimit te s"per&limit me par atedemit matrial .Lartesia e demit akto"et duke pasur parasys"
kriterin o&jektiv d"e su&jektiv.+er kriterin o&jektiv merret parasys" vlera o&jetive e sendit te demtuar te as!jesuarkurse as!jesuarkurse per per kriterin su&jektiv vlersimi I demit &e"et sipas vleres se posa2me individuale. individuale. *. E,ektet e asi!naionit ?a) >arrëd"ënia e asi!nantit d"e asi!natit – +rej kësaj marrëd"ënje kupto"et arsyeja pseasi!nanti du"et du"et t9i kryejë ndonjë ndonjë veprim asi!natarit.&) asi!natarit.&) >arrëd"ënia e asi!nantit d"e asi!natarit – 5!a kjo marrëd"ënie kupto"et pseasi!natarit pseasi!natarit i kry"et pa!esa n!a ana e asi!nantit nëpërmjet asi!natit. Bsi!nanti Bsi!nanti ës"tëde&itor i asi!natarit d"e me d"ënien e dër!imit dër!imit i liro"et prej &or0"it ndaj tij.>arrëd"ënia midis asi!nantit d"e asi!natarit 2u"et marrëd"ënie e valutës sepse mendi"mën e marrëd"ënies së m&ulimit s"u"et kjo marrëd"ënie.) >arrëd"ënia e asi!natit d"e asi!natarit – 5ë këtë marrëd"ënie marrëd"ënie me rëndësi ës"të ajo sea sea ës"të asi!nati de&itor asi!nantit ose nuk ës"të. . ormularë i kontratës për depo%itin ? 1#. TESTI 8II 1. $us"tet e o,ertës ? . 5umëro rastet e kontratave të ndaluara ? #. $riteret për aktimin e lartësisë së s"për&limit me para të dëmit material ? *. E,ektet e asi!naionit ? . ormularë i kontratës për depo%itin ? 1. $us"tet e o,ertës ?7e te jete d"ene n!a personi I ili ka per 2ellim te lid"e kontraten ( o,ertuesi ) ose
n!apersoni i autori%uar I tij autori%uesi I o,ertuesit . –Ti perm&aje elementet elementet t"el&sore perlid"jen perlid"jen e kontrates te ilen des"ironj ta lid"in .- Te perm&aj 2arte d"e serio%is"t vullnetin es"pre"ur te propu%uesit 2e des"iron te lid"e kontrate ne &a%e te kus"teve tepropu%uara .5ese personi 2e &ene propo%imin propo%imin deklaron deklaron se o,ron dika pa pa o&li!im kjo nukpara2et o,ert por t"irrje e anes tjeter 2e te &eje o,ert. – 6,erta du"et du"et te &e"et ne ,orme mes"krim mes"krim nese lid"et kontrata ,ormale . . 5umëro rastet e kontratave të ndaluara ?4astet më të s"pes"ta të kontratave të ndaluara 2ë para2iten në praktikë janë3ës"të janë3ës"të endaluar kontrata kontrata 2ë lid"et midis avokatit d"e klientit me të ilën avokatipër s"ër&imet 2ëo,ron merr më tepër s"për&limse 2ë paras"i"et me tari,ën e paraparë 2ë n0irret n!a odae avokatëve. Sipas një rre!ulle të vjetër d"e tradiionalemerret se kontrata ës"të endaluar kur lid"et midis avokatëve d"e klientitnë të ilën avokatit i premto"et ti pa!u"etnjëra pjesë e s"umës të ilën pala e reali%on n!a ky kontest(patum de 2uata litis).Endaluar ës"të kontrata me anë të së ilës një su&jekt i premton tjetrit ndonjë do&i pasurore2ë pala tjetër të lid"ë kurorë. Ds"të e ndaluar kontrata e lid"ur midis personave ,i%ikë d"epersonave juridikë ivilëe ila ka për lëndë të kontratës sendet në përdorim tëpër!jit"s"ëm tëpër!jit"s"ëm p.s" rru!ëtli2ejts"es"etmineralet rru!ëtli2ejts"es"etmineralet etj. Ds"të e ndaluar kontrata midis palëvekontraktuese palëvekontraktuese kur njëra palë merr detyrim n!a pala tjetër 2ë të kryejë vepër penale. #. $riteret për aktimin e lartësisë së s"për&limit me para të dëmit material ?5der kriteret me te rendesis"me 2e I merr parasyes" !jykata me rastin e aktimit telartesise se
s"per&limit te demit matrial jane 3 lartesia e demit s"kalla e ,ajit !jendjamatriale e demtuesit d"e e te demtuarit . 8ellimi I demit es"te kriter d"e rret"anavendimtare rret"anavendimtare 2e merren parasys" !jykatat me rastin e aktimit te s"per&limit me par atedemit matrial .Lartesia e demit akto"et duke pasur parasys" kriterin o&jektiv d"e su&jektiv.+er kriterin o&jektiv merret parasys" vlera o&jetive e sendit te demtuar te as!jesuarkurse as!jesuarkurse per per kriterin su&jektiv vlersimi I demit &e"et sipas vleres se posa2me individuale. individuale. *. E,ektet e asi!naionit ?a) >arrëd"ënia e asi!nantit d"e asi!natit – +rej kësaj marrëd"ënje kupto"et arsyeja pseasi!nanti du"et du"et t9i kryejë ndonjë ndonjë veprim asi!natarit. asi!natarit. &) >arrëd"ënia e asi!nantit asi!nantit d"easi!natarit d"easi!natarit – 5!a kjo marrëd"ënie kupto"et pse asi!natarit i kry"et pa!esa n!a ana easi!nantit nëpërmjet asi!natit. Bsi!nanti Bsi!nanti ës"të de&itor i asi!natarit d"e me d"ënien edër!imit edër!imit i liro"et prej &or0"it ndaj ndaj tij. >arrëd"ënia midis asi!nantit asi!nantit d"e asi!natarit 2u"etmarrëd"ënie 2u"etmarrëd"ënie e valutës sepse me ndi"mën e marrëd"ënies së m&ulimit s"u"et kjomarrëd"ënie. kjomarrëd"ënie. ) >arrëd"ënia e asi!natit d"e asi!natarit – 5ë këtë marrëd"ënie merëndësi ës"të ajo se a ës"të asi!nati de&itor asi!nantit ose nuk ës"të. . ormularë i kontratës për depo%itin ? TESTI 8III 1 .E0eptio non 4i"te adimpleti ontraktus ( noioni d"e kus"tet )
.$us"tet per lid"jen e kontrates ne do&i te personit te trete ? #.$onvalidimi #.$onvalidimi I kontratave relativis"t te pavles"me ? *. Tras"i!imi I se drejtes per s"per&limin e demit 1 .E0eptio non 4i"te adimpleti ontraktus ( noioni d"e kus"tet )? $unders"timi per perm&us"jen te pasi!urte te kontrates es"te nje mjet juridik ne marrd"enjet kontraktore me ane te ketij kunders"timi i pales se nder!je!js"me nder!je!js"me I o,ro"et mundesia 2e te s"ty"et perm&us"ja e kontrates kontrates derisa pala tjeter tjeter te mos perm&us"e detyrimin detyrimin e vet ose kur nuk o,ron si!urim te mja,tues"em se do ta perm&us" kontraten . 7e tem und te para2itet kunders"timi per perm&us"je te pasi!urt te kontrates du"et te ploteso"en keto kus"te 3 -/u"et te jete e lid"ur kontrata e dyans"em detyruse me s"per&lim . – Te rrjed" n!a kontrata se njera pale kontraktuese du"et e para ta perm&us"e perm&us"e kontraten. – Se pas lid"jes lid"jes se kontrates !jendja 1<. matriale e pales tjeter kontraktuese 2e du"et te perm&us" kontraten kontraten es"te ke2suar ke2suar ne ate mase sa 2e es"te e pasi!urt se a mund ta perm&us"e detyrimin detyrimin e vet . – $jo !jendje matriale matriale e pales tjeter du"et du"et te jete e ves"tire serio%e d"e e rende . –Bna tjeter mund te mos I kete keto rret"ana e as 2e ka 2ene e detyruar 2e ta dije kur te perm&us"en keto kus"te pala e nder!je!js"me nder!je!js"me ka te drejte te prolon!oi perm&us"jen perm&us"jen e detyrimit te vet. . Stipulatio poene (kus"ti penal) $us"ti penal ës"të mjet personal i si!urimit si!urimit të ek%ekutimit ek%ekutimit të kontratës. Bi ek%iston kur de&itor d"e kreditori merren ves" 2ë de&itori të pa!uajë s"umën e parave ose d"ënien e
ndonjë vlere pasurorenë rast se nuk e ek%ekuton detyrimin e vet në tërësi ose atë e përm&us" në mënyrë të parre!ullt. $us"ti penal penal akto"et në s"umë s"umë të aktuar të të "ollave në për2indje të aktuar ose për 2do ditë vonesë. #.$onvalidimi #.$onvalidimi I kontratave relativis"t te pavles"me ? $onvalidimi es"te ,u2i%imi I kontrates 2e !jen s"pre"je te vetme per kontratat relativis"t te pavles"me e,ektet kryesore te konvalidimit s"pre"et ne ate 2e kontrata relativis"t te pavles"me &e"et e vles"me .E,ektet e konvalidimit konvalidimit jane retroative r etroative d"e rrjed"in prej ,illimit te krijimit te kontrates se ,u2i%uar . $ontrata relativis"t te pavles"me jane ato ato me ane te ilave eno"en eno"en interest individuale te pales kontraktuese kontrata es"et relativis"t e pa vles"me kur lid"et n!a personi I mitur me a,tesi te ku,i%uar punuese pa lejen e prindit ose te kujdestarit kur kontrata lid"et me kerenim me lajt"im me mas"trim kur lid"et kontrata ,itive .8endimi !jy2sor per keto kontrata ka karakter konstituiv anulimin e ketyre kontratave ka te drejte ta &eje pala e demtuar tras"i!imtaret e saj si d"e personi I trete 2e ka interest e kjo kontrat te s"pallet e pavles"me. pavles"me. *. Tras"i!imi I se drejtes per s"per&limin e demit jomatrial ? Tras"ë!im Tras"ë!imii i së drejtës për s"për&limin s"për&limin e dëmit jomaterial $ërkesa për s"pë&limin e dëmit jomaterial u kalon tras"ë!imtarëve vetëm vetëm nëse ës"të pranuar me vendim të ,ormës së prerë ose me me marrëves"je me s"krim. $jo e drejtë nuk mund të tras"ë!o"et as të &artet përjas"timis"t përjas"timis"t nëse ajo ës"të pranuar me vendim të ,ormës së prer pse me me marrëves"je me s"krim.
.+B/IB +E4 86=LI>I5 E 7>I>IT 5E >F5=ES TE SE5/IT >BTE4IBL TESTI IG 1.5oioni i asi!naionit ? >e ane te dele!imit ( asi!naionit ) ne marred"eniet e detyrimeve &e"et ndrrimi i de&itorit asi!naioni para2et deklaraten e nje su&jekti 2e 2u"et asi!nati me te ilen der!on d"e autori%on personin tjeter 2e 2u"et asi!nati 2e ne llo!ari te asi!natit t9ia përm&us" prestimet e aktuar personit te trete 2e 2u"et asi!natori .Lende e asi!naionit mund te jene parate letrat me vlere vlere kam&iali 2eku letra letra e kredise. Bsi!naioni es"te mjet kredie sepse me ane te tij asi!nati mund ti si!uroi "ua asi!natorit ose per vete ne &arre te asi!natit .Bsi!nati es"te mjet i pa!imit te tert"ort sepse nje pa!ese 1. mund te s"u"en dy marrd"enie detyrimi. .ediminoioni –kus"tet >e anë të edimit &ë"et ndërrimi i kreditoritme 29rast në vend të tij para2itet kreditori i ri në &a%ë të marrëves"jes m&i edimin të lid"ur midis kreditorit të vjetër d"e personit të tretë me anë të së ilit kërkesa ek%istuese i &artet atij su&jekti d"e ai su&jekt &ë"et kreditor në marrd"ënien marrd"ënien e njëjtë të të detyrimit. Aartësi i kërkesës 2u"et kreditori i vjetër- edenti kurse marrësi i kërkesës 2u"et kreditori i ri-esionari. /e&itori në këtë marrëd"ënie 2u"et esus të ilit i m&etet detyrimi pa u ndrys"uar. $ontratën m&i &artjen e kërkesës e lid" edenti d"e esionari. #./"enia per përm&us"je *.$us"tet *.$us"tet e prëtërirjes ? 7ë te &e"et &e"et përtrirja du"et te plotëso"en keto kus"te 2e te ek%istoj detyrimi i
vjeter i vlers"ëm 2e te krijo"et detyrimi i ri i vlers"em 2e te ek%istoj dallimi midis detyrimit te vjeter d"e te ri d"e te ek%istoj 2ellimi i palve per ta kryer përteritjen . –7e te ek%istoje detyrimi i vjeter i vlers"em nuk mund te pertri"et nje detyrim i pavlers"em ne 2o,te 2o,te se detyrimi i pare es"te i pavles"em pavles"em ate"ere ed"e detyrimi detyrimi i ri 2e lind me pertrirje es"te i pa vlers"em . – $rijimi i detyrimit te ri te plote,u2is"em ky es"te kus"ti i dyte me rendsi per pertrirje i ili e s"uan detyrimin detyrimin e vjeter. vjeter. 5e 2o,tse detyrimi i ri es"te i pavles"em ate"ere pertrija nuk es"te e vles"me d"e detyrimi i vjeter nuk es"te s"uar ai va%"don te ek%istoi.S"urja e detyrimit te vjeter d"e krijimi i detyrimit te ri es"te proes i lid"ur reiprokis"t. .+adia pauliana ?Testi G 1.Hum&ja e te drejtave te per!je!jsis per!je!jsis per mun!esat e sendeve sendeve ? Hum&ja Hum&ja e te drejtave marrsi i sendit me mun!esa materiale du"et ti reali%oje te drejtat e veta ne a,at te aktuar te drejtat e &lersit i ili me ko"e e ka njo,tuar s"itsin per mun!esat e sendeve s"u"en pas skadimit te nje viti te drejtat e 1@. marrsit sipas &a%es se per!je!jesise per mun!esat materiale te sendeve paras"kru"en prej # vjeteve.. S"urja e /ore%anise ? /ore%ania s"u"et 3 - $ur s"u"et kontrata kryesore - $ur kreditori ia ,al &or0"in e dorë%anit - me ndrrimin e e de&itorit ( me marrjen e &or0"it ) – me kon,idim kon,idim .#. +aras"krimi +aras"krimi ? >e paras"krimin e e detyrimit detyrimit te de&itorit de&itorit kryesor paras"kru"et ed"e ed"e detyrimi i dorë%anit dorë%anit kjo rre!ull ka karakter te per!jit"s"em d"e es"te parapare me li!j . 5je rre!ull tjeter spei,ike per kontraten m&i dorë%anin es"te kur a,ati i paras"krimit te detyrimit kryesor es"te me i !jate se dy vjet detyrimi i dorë%anit paras"kru"et pas
skadimit te dy vjeteve prej arrits"merise se detyrimit te de&itorit kryesor . *. E drejt e ndoresis -noioni-kus"tet -noioni-kus"tet ? >e te drejten e ndaljes nënkupto"et nënkupto"et e drejta e kreditorit 2e ndonje send te lujtes"em te de&itorit 2e ka ne posedim te vet e 2e i perket de&itorit tia ndale derisa te mos reali%o"et kërkesa e arritur e de&itorit pa marre parasys" se n!a ila marred"enie juridike &uron kërkesa e tij n!a delikti kontrata sinala!matikeose sinala!matikeose marrd"eniet e tjera te detyrimeve. E drejta e ndaljes es"te e njo"ur 2e n!a e drejta romake ne te ilen detenetori i sendit te "uaj 2e ka &ere s"pen%ime per per riparimin e tij es"te &ere &ere kreditor i pronarit te atij sendi. sendi. $us"tet per te ek%istimin ek%istimin e se drejtes se ndaljes du"et te plotëso"en keto kus"te 3 kërkesa e de&itorit du"et te jete arritur per ek%istimin e drejta e ndaljes du"et te reali%o"et ne kërkesat e me para d"e ndaj sendit te aktuar .$erkesa e de&itorit du"et te jete arritur per përm&us"je përm&us"je ky es"te kus"t kus"t kryesor per te drejten e ndaljes. .ormulare per revokimin e d"urates ? TESTI 1 – E drejta e detyrimeve SHTBT64 C1 1. 1.Jedimi noioni d"e kus"tet? 1.>e anë të Jedimit &ë"et ndrrimi i kreditorit kreditorit me K9rast në vend të tij para2itet kreditori i ri në në &a%ë të marrëves"jes marrëves"jes m&i edimin (patum de edendo) të lid"ur midis kreditorit të vjetër d"e personit të tretë me anë të së ilit kërkesa ek%i%tuese I &artet atij su&jekti (neni # par.1) d"e ai su&jekt &ë"et kreditor në marrëd"ënien e njejtë të detyrimit.$us"tet3detyrimit.$us"tet3- du"et te lid"et kontrata ndermjet kreditorit te vjeter d"e atij te ri (edentit d"e esionarit) per kontraten e lid"ur lid"ur du"et te njo,to"et njo,to"et (esusi)kerkesa du"et te jete e &arts"me (me para ose me ndonje &erje). .Edrejta e ndorësis? ndorësis? .>e te drejten e ndaljes ndaljes
(ndoresise) nenkupto"et e drejta e kreditorit 2e ndonje send te luajts"em te de&itorit 2e e ka ne posedim te vet e 2e I perket de&itorit t9ia ndale derisa te mos reali%o"et kerkesa e arritur e de&itorit pa marre parasys" se n!a ila marred"enie juridike &uron kerkesa e tij (n!a delikti kontrata sinala!matike ose marred"eniet e tjera te detyrimeve).$us"tet3detyrimeve).$us"tet3- kerkesa e de&itorit du"et te jete arritur per perm&us"je- e drejta e ndaljes du"et te reali%o"et ne sendet e aktuara d"e ne kerkesat me para. #.Hum&ja e te drejtave per mun!esat e sendeve? #.Li!ji i marred"enieve te detyrimeve ka parapare a,atin 1 vjear te "um&jes se te drejtes se marresit te sendit per reali%imin e ketyreve te drejtave. B,ati per reali%imin e te drejtave te marresit te sendit es"te preklu%iv sepse ketu nuk ek%i%ton as nderprerja e as ndalja e rre!ullave te paras"krimit. +randaj +randaj marresi Arenda a,atit 1 vjear du"et te us"troj padine d"e te kerkoj te drejten 2e pretendon ta reali%oje. reali%oje. *.LLojet e për!je!jësisë për!je!jësisë për të tjerët?+er!je!jesia tjerët?+er!je!jesia e prinderve per ,emije
