Dekolonisasi dan pengembalian Kedaulatan Pengenalan Dekolonisasi merupakan usaha @ proses membebas atau memberi kebebasan kepada tanah jajahan dengan cara memberikan kemerdekaan. Dekolonisasi mula berkembang selepas Perang Dunia Pertama dan bertambah rancak selepas Perang Dunia Kedua. Selepas perang kedua berakhir, kedudukan ekonomi negara-negara Eropah merosot sehingga mereka tidak mempunnyai kekuatan untuk menguasai tanah jajahan mereka. mereka. Desakan Desakan hebat penduduk penduduk tempatan telah telah mempercepatkan mempercepatkan proses proses dekolonisasi. Pengembalian kedaulatan di china agak berbeza dengan pengembalian kedaulatan di india kerana di india diminta oleh penjajah british.
Dekolonisasi di China Pada abad ke- !, china telah diceroboh oleh kuasa-kuasa barat dan jepun yang telah membahagi-bahagikan "ilayah china mengikut kehendak mereka. Pemimpin china terpaksa menghadapi cabaran terutamanya memba"a pengaruh barat dalam system pemerintahan mereka. mereka.
1. Peranan Kang Yu-wei Kang #u-"ei merupakan tokoh terkenal di $hina. Pada tahun %!%, Kang #u-"ei memimpin Reformasi Seratus Hari . &eliau berusaha me"ujudkan monarki berperlembagaan ala-&arat di $hina. 'alaupun pada a"alnya dihalang oleh golongan konser(ati) tetapi usaha beliau akhirnya diterima berikutan rakyat $hina sudah tidak dapat menerima dasar pemerintahan Dinasti Ching yang lebih condong kepada tradisi orang Manchu. Manchu . Pihak kerajaan nampaknya tidak bersungguhsungguh mahu melaksanakan cadangan tersebut. *akyat china sudah bosan dan kece"a dengan cara kerajaan $hing memerintah lalu member sokongan kepada Dr. Sun #at Sen.
Dr. Sun Yat Sen +. Peranan Dr. Dr. Sun #at Sen telah mengemukakan iga Prinsip *akyat. Prinsi terebut memuatkan tiga perkara bagi menegakkan egara china moden. a asionalisme / rakyat rakyat china harus bersatu menggulingk menggulingkan an Dinasti Dinasti $hing b Demokrasi Demokrasi / memunyai memunyai hak untuk untuk bersuara bersuara dan hak menukar menukar pemimin. c Sosialis Sosialis / rakyat rakyat mempunyai mempunyai hak dalam dalam pemilika pemilikan n tanah dan semua semua perusahaan utama dika"al oleh egara.
Penubuhan ung 0eng 1ui pada !23 dengan Dr. Sun #at Sen dilantik sebagai peengerusi. Pada tahun !24 hingga !, beberapa siri re(olusi telah dilakukan untuk menggulingkan kerajaan 0anchu . pada 2 oktober !, piak re(olusi telah melancarkan serangan balas dan &erjaya mena"an 'uchang. Sekembalinya Dr. Sun #at Sen dari luar egara, beliau dan pemipin re(olusi yang lain menubuhkan kerajaan republic china. &eliau dilantik sebagai presiden sementara. &erakhirlah pemerintahan ching yang berlansung selama +45 tahun. Pada disember !+, ung 0eng 1ui telah disusun semula dan ditukar nama kepada Kuomintang6K0 aau parti kebangsaan. Semasa pilihanraya diadakan, K0 telah menang besar. 'alau bagaimanapun, #uan Shih Kai enggan meletak ja"atan sebaliknya melantik dirinya sebagai mahajara $hina. &eliau mengamalkan pemerintahan diktator. &eliau telah mengharamkan K0 dan bertindak membunuh pemimpin K0. Setelah #uan Shih Kai meninggal dunia 7!48, Dr. Sun #at Sen yang berada di 9epun telah kembali ke $hina dan mengukuhkan semula kedudukan Kuomintang seterusnya menubuhkan kerajaan di $anton. &eliau berusaha menyatukan rakyat $hina. :saha Dr. Sun tidak disenangi oleh kuasa &arat seperti &ritain, Perancis dan ;S. 0emandangkan kuasa &arat tidak menyokong usaha tersebut, Dr Sun #at Sen telah meminta bantuan *usia. Pada tahun !+<, Parti Komunis China 7PK$8 telah bergabung dengan Kuomintang 7K08 dan membentuk Barisan Bersatu.
Dr. Sun #at Sen meninggal dunia pada tahun !+3. Kematiannya telah menyebabkan K0 berpecah kepada dua puak = o
Prokomunis di ba"ah pimpinan 'ing $hing 'ei.
o
;ntikomunis di ba"ah pimpinan $hiang Kai-shek.
$hiang Kai-Shek melancarkan kempen antikomunis di beberapa buah &andar utama di china. 1ubungan K0-PK$ &erjaya dipulihkan sketika se"aktu 9epun menyerang china. Kekalahan ke atas jepun menjatuhkan imej K0.
Chiang Kai-shek berjaya melemahkan kumpulan prokomunis sehinggalah munculnya Mao Te Tung. 0ao ze ung berjaya memulihkan sokongan rakyat kepada PK$ dengan menekankan dasar mengusir penjajah dan hak sama rata ke atas pemilikan tanah. K0 dan PK$ terus berbalah dan terjebak dengan beberapa siri perang saudara ekoran percanggahan dasar. Dengan sokongan padu penduduk luar bandar, PK$ berjaya memenangi
perang saudara menentang K0. Pada tahun !>!, PK$ berjaya membentuk kerajaan komunis yang dikenali sebagai !epublik !ak"at China. $hiang Kai-shek dan penyokongnya yang te"as telah melarikan diri ke Taiwan dan menubuhkan kerajaan demokratik.
Kesimpulan :saha dekolonisasi di $hina menyaksikan berlakunya perpecahan dalam kalangan rakyatnya. Perpecahan akibat percanggangan ideologi ini turut mencetuskan perang saudara. 1al ini sedikit sebanyak telah memberi kesan ke atas usaha mengusir penjajah dari $hina. 'alau bagaimanapun, kemunculan tokoh-tokoh ber"iba"a telah berjaya menyatukan sebahagian besar penduduk $hina sehingga akhirnya mampu mengusir penjajah &arat sekaligus mengembalikan kedaulatan di $hina. Perbandingan Dr. Sun #at Sen dan 0ahatma ?andhi. Dr.Sun #at Sen merupakan bapa republic china dan 0ahatma ?andhi adalah pemimpin hak si(il di india. Kedua-dua mereka merupakan nasionalis dan keduadua mereka berusaha untuk mendapatkan kemerdekaan. 'alaubagaimanapun, kedua-duanya adalah pemimpin yang hebat. :saha ?andhi lebih &erjaya kerana mendapatkan kemerdekaan dan mengubah hak a"am. Sun #at-sen juga mencapai kemerdekaan dan menjadi presiden, tetapi dia kehilangan kuasanya.
Dr. Sun Yat Sen #
0elakukan re(olusi menggulingkan kerajaan 0anchu bermula tahun !24 hingga !. 2 oktober !, pihak re(olusi melancarkan serangan balas dan &erjaya menguasai 'uchang.
#
0enggunakan kekerasan dan senjata untuk melakukan re(olusi.
#
0eminta bantuan daripada kuasa luar. &eliau meminta bantuan kerajaan barat tetapi kuasa-kuasa barat tidak mengendahkan permintaannya. ;khirnya beliau meminta bantuan *usia.
#
0elarikan diri ke ;sia enggara dan barat.
#
0enggunakan modal yang banyak.
#
Dapat menyatukan rakyat china dan Perpaduan tercapai.
#
&anyak usaha yang telah dilakukan menemui kegagalan.
Mahatma #andhi ♦ ♦
0engusahakan kemerdekaan egara india. idak dapat menyatukan rakyat yang berbeza agama.
♦
idak menggunakan kekerasan, hanya melakukan mogok lapar dan perarakan garam.
♦
Dapat menundukkan kuasa british.
♦
&erjaya menamatkan krisis liga muslim dan memecahkan india kepada Pakistan dan india.
Perhubungn $uar
?+<
Konik antarabangsa yang berlaku pada pertengahan abad-+2, iaitu perang dunia pertama dan perang dunia kedua telah meninggalkan kesan besar kepada dunia. Konik tersebut telah memba"a perubahan ketara dari segi politik, ekonomi dan sosial kepada egara-negara eropah, asia,a)rika,asia barat dan amerika latin. 0embei peluang dan cabaran kepada setiap egara dunia dalam usaha membina identity tersendiri.
Pertubuhan bangsa-bangsa bersatu %PBB& Aatar belakang penubuhan. . 0e"ujudkan satu pakatan antarabangsa yang dinamakan liga bangsa. +. &ertujuan mengekalkan perdamaian di dunia ini. Aiga bangsa ternyata gagal apabila tercetusnya perang dunia kedua. <. Bgos !>, )ranklin d. *oose(elt dan 'inston $hurchill telah membuat peristiharan yang dinamakan piagam atlantik. >. 9anuari !>+, satu dokumen ringkas telah ditandatangani antara empat kuasa besar iaitu amerika, &ritain, rusia dan china. 3. 0ereka berikrar menamatkan perang dan mengikat kerajaan-kerajaan berikut daripada membuat sebarang pakatan perdamaian sementara berasingan dengan pihak musuh. Dikenali sebagai perisytiharan bangsa-bangsa bersatu. 4. Aima kuasa besar iaitu amerika syarikat, rusia, &ritain, perancis dan china menjadi anggota tetap 0ajlis Keselamatan dan diberikan kuasa (eto.
Matlamat dan dasar PBB . egara-negara anggota pertubuhan ini harus akur dengan piagam P&&. a. 0enjamin keamanan dan keselamatan dunia. b. 0enggalakkan hubungan berbaik-baik antara egara-negara anggota.
c. &ekerjasama dalam menyelesaikan masalah antarabangsa dan melingdungi hak asasi manusa tanpa mengira bangsa, agama dan "arna kulit. d. 0enggalakkan kemajuan dan memperbaiki tara) hidup manusia. +. Dasar-dasar yang menjadi pegangan P&&. a. egara anggota "ajib mematuhi piagam P&&. b. 0enetapkan persamaan tara) dan kedaulatan egara anggota. c. 0enyelesaikan pertelingkahan antarabangsa dengan adil dan saksama. d. egara anggota dilarang menggunakan kekerasan terhdap egara lain. <. Pbb merupakan pertuuhan antarabangsa yang mempunyai hubungan matlamat dan objekti) yang digariskan, P&& me"ujudkan enam organisasi. Brganisasi tersebut ialah perhimpunan agung , 0ajlis keselamtan, majlis ekonomi dan sosial dan lain-lain.
'rgnisasi PBB P&& me"ujudkan enam organisasi iaitu Perhimpunan agung, majlis keselamatan, majlis ekonomi dan sosial, makamah keadlian antarabangsa, majlis amanah dan sekritariat.
Perhimpunan (gung −
&erperanan melantik badan-badan lain.
−
0enimbang dan mencadangkan tentang dasar kerjasama antarabangsa sebagai usaha untuk keamanan dan keselamatan dunia.
Ma)lis keselamatan −
bertanggungja"ab dalam hal eh"al keselamatan dan keamanan dunia.
−
0enyelesaikan pertelingkahan antarabangsa seperti genjatan senjata, sekatan antarabangsa dan lain-lain.
Ma)lis *konomi dan sosial −
0enyelaras dan mengarahkan akti(iti P&& dalam bidang ekonomi, sosial, kemanusiaan dan kebudayaan.
−
0engkaji dan membuat syor tentang bidang eonomi dan sosial.
Makamah Keadilan (ntarabangsa −
0ember nasihat atas cadangan perhimpunan agung atau majlis keselamatan dan mengendalikan kes antarabangsa.
Ma)lis (manah −
0enyelia "ilayah yang diamanahkan di ba"ah pentadbiran P&&.
−
0emastikan "ilayah yang dirampas tidak dijajah oleh musuh.
Sekritariat PBB −
Diketuai oleh setiausaha agong yang meeruakan pentadbir tertinggi.
−
&ertanggungja"ab mentadbir penga"ai-penga"ai P&& di ibu pejabat.
Komanwel Pengenalan Koman"el ditubuhkan pada tahun !<. Pertubuhan ini merupakan pertubuhan negara-negara yang pernah dijajah oleh &ritain. &ritish masih lagi berkuasa ke atas bekas negara-negara jajahannya yang sudah dibebaskan. ahun !32-an, banyak negara jajahan &ritish mencapai kemerdekaan dan bersetuju menyertai Koman"el. egara-negara yang menyertai Koman"el ini menerima Perisytiharan Prinsip-Prinsip Komanwel sebagai asas hubungan memandangkan Koman"el tidak mempunyai perlembagaan rasmi . Kuasa tertinggi adalah berdasarkan keputusan yang ditetapkan di dalam Persidangan Ketua-Ketua Kera)aan Komanwel 7 C+'#M8. $1B?0 diadakan dua kali setahun dan dihadiri Perdana 0enteri atau Presiden negara anggota.
Se)arah dan Perkembangan Komanwel .
idea memberikan hak berkerajaan kepada tanah jajahan &ritish terkandung dalam Aaporan Aor Durham.
+. Diikuti oleh ;ustralia, e" Cealand dan ;)rika. <. ahu !32, kebanyakan bekas jajahan di a)rika, asia, $aribbean an pasik mencapai jkemerdekaan memilih untuk menyertai koman"el.
,nited Kingdom dan Komanwel . :nited kingdom merupakan pengasan dan ketua koma"el. +. Koman"el bukanlah di"ujudkan secara mendadak kerana pertubuhan ini berkembang dari empayar british. Ke"ujudan kman"el adalah ntuk membmbing tanah jajahannya kea rah berkerajaan sendiri. <. &ekas tanah jajahan british tidak dipaksa untuk menyertai koman"el dan ahlinya bebas untuk menarik diri.
>. Penubuhan koman"el adalah langkah yang "ajar kerana kerjasama secara multilateral dalam bidang ekonomi akan mengukuhkan ekonomi egaranegara anggota. 3. 1ubungan sedia ada denga &ritain member )aedah kepada egara-negara koman"el. 4. Penubuhan koman"el berkaitan dengan hasrat &ritain untuk memperkenalkan system sosial, ekonomi dan politik berdasarkan model barat.
Kesimpulan Pertubuhan Koman"el akan terus berkembang kerana kepercayaan dalam kalangan egara-negara anggota terhadap pertubuhan ini masih "ujud. Pelbagai kerjasama diadakan dalam bidang ekonomi, pelajaran, teknikal dan lain-lain. orth ;tlantic reaty Brganization 6;B Aatar &elakang . Ditubuhkan pada tahun !>!. 1anya + negara menganggotai pertubuhan ini. bu pejabat ;B di paris. 0enonjolkan ;merika Syarikat sebagai kuasa besar di eropah. +. Empat )actor penubuhan ;B a. 0enghalang kebangkitan kuasa ketenteraan jerman. b. 0engheret dan melibatkan amerika syarikat dalam hal eh"al ketenteraan dan politik di eropah. c. 0engekang perluasa ideology komunis dan ketenteraan rusia di eropah. d. 0engatasi ketidakyakinan eropah terhadap kemampuan P&&. <. Strategi ;B ialah me"ujudkan system pertahanan bersama yang melibatkan semua egara anggotanya. >. *ancangan rusia dan sekutunya perlu dika"al di peringkat a"al. 3. Dua perang dunia yang berlaku berpunca daripada cita-cita jerman mahu menguasai benua eropah.
Kesimpulan Peranan ;merika Syarikat dalam ;B tidak dapat dinakan. ;B muncul sebagai pertubuhan yang kuat dalam memelihara keamanan dan kesejahteraan sejagat. entera ;B ditempatkan di beberapa buah negara bergolak seperti di ;)ghanistan dengan tujuan mengekang peperangan berlarutan.
