CEZA HUKUKU III.Grup: Akıl hastalıkları: İsnat(yükleme) İsnat(yükleme) kabiliyetini ortadan kaldıran, kısıtlayan patolojik bir olgudur. Tam Akıl Hastalığı; Şuurunu ve hareket serbestini tamamen kaldıracak şekilde hasta hasta olanla olanlar. r. u!un u!un işlendi" işlendi"ii anda şuur şuur ve akıl akıl serbest serbestisi isinin nin ehemm ehemmiy iyetli etli derece derecede de a#almasıdır. $urada ce#a verilir ancak a#altılarak a#altılarak verilir. %am ve &ati akıl hastalı"ında 'nemli olan hastalı"ın iilin işlendi"i esnada olmasıdır. "er su! işlendikten sonra hastalık başlarsa iyileşinceye iyileşinceye kadar ce#alandırılma#. KUSUR ÇEŞİTLERİ 1.Ka 1.Kast st:: $ir iilin bilerek ve isteyerek işlenme iradesidir. *ail su!un konusunu bilecektir. İlliyet ba"ı ile ilişkisi olacaktır. -Doğrudan yada Direkt kast; *ailin su!un ger!ekleşece"ini 'n g'rmesi halidir. -Tasarlam -Tasarlama(T a(Taammü aammüd) d) Kast; Kast; &işi su!u, a!ık!a 'ng'rerek planlayarak(tasarlayarak) işliyor. Muhtemel(olursa Muhtemel(olursa olsun) Kast; *ail su!un ger!ekleşmesini ciddiyetle mümkün g'rüyor ancak aldırmıyor, olursa olsun diyor. 2.Taksr: u!un bilerek ve isteyerek de"il, dikkatsizlikle, ihmalle, tedirsizlikle işlenmesidir. +ürümde kastın bulunmaması ce#ayı kaldırır. %aksirle 'ldürme traik ka#aları gibi. %aksirde sonuca sebep olan iil 'ng'rülebilen bir sonu! aalin sonucu istememesi ve iil ile sonu! arsında illiyet ba"ının olması. yakından ilgilidir. $ir şeyi ya hi! bilmemek yada yada eksik bilmek . !.Hata"#a$ıl%ı&: &ast ile !ok yakından *iili hata ve iilde hata, hukuki hata. !iilde hata; eylemin eylemin kendisi ü#erinde olabilir. esela esela satıcının satıcının malın olmayan olmayan niteliklerini niteliklerini sayması sayması gibi. -, $ye nişan alıyor alıyor +yi 'ldürüyo 'ldürüyor. r. (isabette hata ). Hukuki hata; /ukuka aykırılık bilmeme ve istememe hukuk kuralı ü#erinde olursa hukuki hata olur.
!. HUKUKA A'KIRILI A'KIRILIK"SUÇ K"SUÇU( U( U(SURLARI U(SURLARI&: &: $ir hareketin, bir eylemin hukuk dü#eni ile !elişmesidir. Hukuka Hukuka u#%u$luk u#%u$luk)) /ukuk dü#eni i!inde hukuka aykırı olmakla beraber başka bir kural hukuka uygun hale getirebilir. /ukuka uygunluk sebepleri 0ye ayrılır1 1.G*$*l hukuka u#%u$luk s*+*pl*r) 2 tanedir1 hükmünü yerine "etirmek "etirmek (i#ra etmek)$ etmek)$ a. Kanun hükmünü +. %etkili makamın emrini yerine "etirmek(i&a etmek) ,. Me'ru müda&aa; gerek kendisinin gerekse başkasının nesine veya ır#ına vuku bulan haksı# bir bir taaru#u o an dei dei #aruretinin bahis oldu"u oldu"u durumda -$ir saldırı yada tecavü# olacak -$ir kişinin nesine veya ır#ına y'nelmiş olacak -aldırı haksı# olacak -aldırıyı o an savuşturmak #orunlulu"u bulunacak -aldırı ile savunma arasında uygunluk bulunacak
0
-. aruret hali(zorda kalma durumu) 3-"ır ve muhakkak tehlike hali olacak 3%ehlike #orda kalan kişinin veya başkasının nesine y'nelmiş olacak 3%ehlikeye bilerek yol a!ılmamış olacak 3%ehlikeden başka türlü korunmak imkanı olmayacak 3&urtarılacak hak, !i"nenen hakla en a#ından eşit de"erde olacak. 2. Hukuka /*l u#%u$luk s*+*pl*r) a. Mağdurun ızası; $i#de hukuka uygunluk sebebi de"il. 4rne"in1 5eşit olmayanın rı#asıyla cinsel ilişki +. De*letin azı halleri düzenlemesi; /ekimlik, spor aaliyetleri(boks'r), 6asama dokunulma#lı"ı ve sorumsu#lu"u hukuka uygunluk sebebidir. 0. TİİKLİK"TİE U'GU(LUK&: u! kalıbına uygunluk. $ir iilin hukuka aykırı olması iilin su! olması i!in yeterli de"ildir. -yrıca tipiklik gerekir. İşlene iil yasadaki kalıba uyma#sa haksı# iil olsa bile su! olarak kabul edilme#. SUÇU( ZEL İŞLE(İŞ 3İÇİ4LERİ T*5*++6s hal$-* su7) %eşebbüs, ailin iilini işlemeye başladıktan sonra elinde olmayan sebeplerle sonuca ulaşmadan iilin kesilmesidir. %eşebbüs cürümler i!in s'# konusudur. 3u!u işleme kastı olacak 3u!a(icra hareketlerine) başlama olacak 3lverişli vasıta(ara!) olacak 3/areket kesilecek(eksik teşebbüs) veya sonu! meydana gelmeyecek %eşebbüs tam ve eksik teşebbüs olmak ü#ere ikiye ayrılır. Te'eüsten +az"eme; 3 htiyarıyla *az"eme; ailin iradesi ile va#ge!mesidir. $u eksik teşebbüste olur. *ail ihtiyarıyla va#ge!ti ise ailin o ana kadar ki hareketi su!sa ce#alandırılır. -!aal .edamet; %am teşebbüse uygulanır. *iil yapılıyor akat istenilen sonu! meydana gelmiyor. $urada ail icrayı ger!ekleştiriyor ancak hareketinin sonunda bu yaptı"ını bertara etmek i!in u"raşıyor. 4rne"in -, $yi vuruyor 'lmemesi i!in hastaneye g'türüyor bu ce#ayı hailetme#. 7ünkü bi#de dü#enlenmemiş. SUÇLARI( Ç8KLU9U: üteselsil, ürekkep, uhteli su!. a. 46t*s*lsl Su7) *ailin bir iilden dolayı birden a#la sorumlulu"u olabilir. $ir su! işleme kararı olacak yerine getirilmesi bakımından kanunun aynı hükmünün birden a#la ihlali arklı #amanlarda olsa bile s'# konusu olacak. (&işinin birden !ok kişiye karşılıksı# !ek vermesi). $urada tek su! var(dolandırıcılık) akat ayrı ayrı kişileri dolandırma oldu"undan birden a#la su! gibi g'rünse de kanun bunu tek su! kabul eder. +. 46r*kk*p Su7) $irden a#la su! yeni bir su!u ortaya !ıkarabilir. İki ayrı iilden dolayı birisi di"erinin şiddet sebebi haline d'nüşebilir. $iri di"erinin aşaması halindedir. (&avga sırasında hem küürleşme hem de adamı yaralama gibi) burada a"ır sonu! hangisi ise onun ce#ası verilir.
8
,. 4uht*l Su7"kar;a su7&) u! teşkil eden bir iilin birden !ok su!u birlikte i!ermesi. 4rne"in itira su!unun aynı #amanda hakareti veya s'vmeyi de i!ermesi gibi. <kr İ7t;a) İşlenilen ilden dolayı birden a#la kanunun birden a#la hükmünü ihlal edene onlardan en a"ır olan hükme g're ce#a verilir. SUÇ 8RTAKLI9I"SUÇA İŞTİRAK&: u!u birka! kişinin birlikte işlemesidir. u! işleme de anlaşmaları gerekir. -nlaştıkları su!un işlenmiş olması gerekir. SUÇA İŞTİRAK
Maddi i'tirak Mane*i i'tirak Asli maddi i'tirak !eri maddi i'tirak Asli mane*i i't$ !eri mane*i i't$ 3u!a irtikap 3İş ve vasıta tedariki 3u!a a#mettirme 3u! işlemeye teşvik 39o"rudan do"ruya 3u! işlenmeden 'nce 3u!u irtikap kararını beraber işleyenler veya işlenme esnasında takviye yardım ile su!un icrasını 36ardım vaadi kolaylaştırma 3talimat verme
<l İrtkap:$irden !ok kişinin aynı kişiyi bı!aklaması, kalpa#anlıkta bir kişinin parayı !i#mesi bir kişinin basması gibi. 1.4a-- İ5trak: a. Asl ;a-- 5trak) -sli iştirakte ce#ai sorumluluk ortaklar arasında aynıdır. =iili irtikap da su! birlikte işlenir. =do"rudan do"ruya beraber işlemede, bir kişi iili işler di"erleri destek verirler(- ile $, +yi tutuyor 9 bı!aklıyor.) +. <*r ;a-- 5trak: -sli ail var. 9i"er ......yardımcı aildir. 2.4a$*> İ5trak: a. Asl ;a$*> 5trak) $aşkalarının cürüm ve kabahat işlemesine a#mettirenlere aille aynı ce#a hükmolunur. -#mettirmeden 'nce kişinin su! işlemeye niyeti olmayacak. -#mettirme sonucu -sli addi ail su!u işlemiş olacak. u!u işleyenin şahsi menaati varsa a#mettiren şahsın ce#ası indirilebilir. +. <*r? ;a$*> 5trak) -/u i'lemeye te'*ik (su!u işlemeye niyetli kişinin teşvik edilmesi) -/uu irtika0 kararını tak*iye (kişinin niyeti var, kararını vermiş herşey ha#ır, di"er kişi ailin bu hareketini takviye ediyor.) 3%ardım *aadi(aile su! işlendikten sonra yardım edilece"i vaadi edilecek , su!a teşvik hali) -Talimat *erme(u! işlenmeden 'nce verilen talimattır. -, $yi 'ldürmeyi tasarlıyor, +, -ya bunu tabancayla de"il de bı!akla 'ldürürse iyi olaca"ı konusunda talimat veriyor.) İ5trakt* A@ırlatı,ı S*+*pl*r: -1ahsi ağırla'tırı#ı see0; yardımcı ail su!un kime karşı işlenece"ini biliyorsa, ce#ası a"ırlaştırılır, bilmiyorsa hailetilir.
2
-!iili ağırla'tırı#ı see0;
TEKERRR 9aha 'nce işlenmiş olup da ce#ası ina# edilmiş olan yada herhangi bir nedenle aedilmiş olan kimsenin aradan belli bir süre ge!tikten sonra aynı su! veya su!ları işledi"i takdirde yada yeni su! işledi"i takdirde o su!u daha 'nce işlememiş olana g're daha a"ır sorumlulu"a (ce#aya) tabi tutulur. 3: yıldan a#la bir mahkumiyet halinde ;< yıl i!inde 3di"er ce#alarda : yıl i!inde ce#a daha a"ır verilir.
3ast T*k*rr6r: 4nceki su!la sonraki su!un aynı olmasının 'nemi yoktur. u! arklı cinsten olsa bile ce#a daha a"ır uygulanır. Ka#ıt"3a@lı& T*k*rr6r: 4nceki su!la sonraki su!un aynı olmasını 'ng'rür. T*k*rr6r* *sas Bl;a#a$ su7lar: &abahatlerdir. adece cürümler tekerrüre esasdır. T*k*rr6r6$ T*k*rr6r6: 3İlk ve 0. u!u 8 aydan a#la '#gürlü"ü ba"layıcı bir ce#aya !arptırılması 3onraki su!un (8. ve sonraki) 'nceki su!lar cinsinden olması gerekir. 3onraki su!un +.&. d. =;deki süreler i!inde işlenmesi gerekir. CEZALAR Ta$ı;: &anunda su! olarak belirtilen iile karşı uygulanan bir yaptırımdır. C*/aları$ enel %oplumsal koruma '#elli"i olması 3mniyet tedbirleri 3?erilen ce#anın ilanı +. 3astırı,ı #Bllar) ?erilen ce#anın su!luya bedelini 'detmek. sas olan yasadaki ce#anın aile uygulanmasıdır. CEZA TRLERİ: C6r6;l*r: 4lüm ce#ası, a"ır hapis, hapis ve sürgün ce#ası, a"ır para ce#ası, kamu hi#metlerinden men ce#alarına karşılık gelen su!lardır. Ka+ahatl*r:/ai hapis ce#ası, hai para ce#ası, belirli meslek yada sanatın belirli sürelerle tatil edilmesi, ce#alarına karşılık gelen su!lardır. CEZALAR: 1.Asl C*/alar) u!un esas karşılı"ı olarak kanunda 'n g'rülen ce#adır. 2.<*r? C*/alar) &anunun asıl ce#aya ek olarak tayin etti"i ce#alar. *eri ce#a ancak asli ce#a ile birlikte olabilir. CEZA İLKELERİ: 1.Ka$u$lk lk*s) u!ların ce#alarının 'nceden belli olması, kanunda belirtilmesidir. 2.3r*#s*llk lk*s) -ynı iili işleyen kişilerin '#el durumları arklı olabilir. @ nedenle uygulanacak ce#a da kişinin '#el durumuna g're aynı su!ta arklı arklı olabilir. :
!.E5tlk lk*s) u! işleyen herkese ayrım g'#etilmeksi#in ce#a verilmesidir. İstisnaları vardır.3illetvekili sorumsu#lu"u, 3+umhurbaşkanı sorumsu#lu"u, 39iplomatik dokunulma#lık. 0.K5s*llk"5ahslk& lk*s) u!u işleyene ce#anın verilmesidir. .C*/alar-a $sa$lk lk*s) +e#aların insan haysiyetine uygun olması. D.C*/aları$ -6/*ltl*+lr Bl;ası) /ataların dü#eltilebilmesi, ce#aların dü#eltilebilmesi. CEZA TRLERİ: 1.l6; ,*/ası) 2./%6rl6@6 +a@la#ı,ı haps ,*/aları) +.&. g're bunlar a"ır hapis, hapis ve hai hapistir. -"ır hapis, müebbet a"ır hapis ve muvakkat(ge!ici) a"ır hapis olabilir. A#un ve kısa süreli ce#alar1 müebbet ve ge!ici hapistir. >e!ici a"ır hapis ; yıl ile 02 yıl arasındadır. +.&. ;:e g're hapis ce#ası B günden 0< yıla kadardır. üebbet ce#alar 'mür boyu, muvakkat ce#alar ; yıldan yukarı ve ; yılın altında kısa süreli ce#alardır. +e#a taksirli su!lara verilmişse hapis ce#ası para ce#asına !evrilebilir. -"ır para ce#aları cürümlerle, hai para ce#aları kabahatlerle ilgilidir. C*/a hukuku a7ısı$-a$ para ,*/aları) 3&amu para ce#aları =%a#minat ce#aları = Cisbi para ce#aları !.Ka;u h/;*tl*r$-*$ #asaklılık) $u bir ce#a olabilir veya bir mahkumiyetin kanuni sonucu olabilir. >e!ici olabilir, 8 aydan 8 yıla kadar veya 'mür boyu olabilir. /angi haklardan mahrum kalınaca"ı kanunda belirtilmiştir1 3e!me ve se!ilme hakkından yoksunluk 3%$ üyeli"ine başvuramama 3ahalli idare se!imlerine katılamama 3?erilen rütbe, nişan ve madalyalardan v.b. yoksunluk 0.3*lrl +r ;*sl*k >*#a Sa$atı$ ,rası$ı$ Tatl) 8 günden 0 seneye kadar tatil ce#ası verilebilir. CEZA 4AHKU4İ'ETİ(İ( S8(UÇLARI: 1.Ka;u h/;*tl*r$-*$ #asaklılık) : yıldan a"ır hapse mahkumiyet halinde kişi 'mür boyu kamu hi#metlerinden yoksundur. 8 yıldan : yıla kadar a"ır hapis halinde ce#a süresi kadar kamu hi#metinden yoksundur. 2.3*lrl +r 4*sl*k #a-a sa$atı$ ,rası$ı$ tatl) !.Ka$u$ 4ah,ur#*t "Kısıtlılık&) : yıldan a#la hapsedilirse kişi hacir altındadır. alları da hacir altındadır. ; yıl ve yukarısı hapse mahkum olana bir vasi tayin edilebilir. 0.3a+alık >* kB,alık hakları$-a$ ;ahru;#*t) : yıldan a#la ise verilebilir. .ZBr alı;"46sa-*r*&) u! işleyen kişinin mallarının tamamen veya kısmen kamuya ge!mesidir. >enel müsadere yasaktır. 4#el müsadere vardır. ahkumiyet halinde müsadere ve mahkumiyet halinde olmayan müsadere1 mahkumiyet olmasa bile taşınması yasak eşyalar, #ehirli madde v.b. el konulabilir. u! aletine el konulabilir. D.H6k;6$ la$ı) 4lüm ce#ası ve müebbet a"ır hapis ce#alarının hükümlerinin '#eti hükmün verildi"i yerde, cürümün işlendi"i yerde, hükümlünün ikamet etti"i yerde ilan edilir.
D
CEZALARI( * T*s+t$-* 3r*#s*ll*5tr;*) a. C*/a$ı$ sapta$;ası) ahkemece ce#anın saptanması sırasında erdileştirme +.&. g're ce#aların nasıl tespit edilece"i belirleniyor. $urada yargıcın sınırlı takdir hakkı var. 6argı! ce#aları kanundaki ilkelere g're verir. %emel bir ce#a belirlenir buna g're indirim ve artırmayı sebeplerine g're yargı! yapıyor. Temel #eza-artırma see0leri; indirme see0leri daha sonra ya' küüklüğü *e akıl hastalığı *arsa indirme ya0ılailir$ Tekerrür "2z 2nüne alınarak hakim #ezayı takdir eder$ +. A-l T*>+h"'ar%ısal kı$a;a&) ikiye ayrılır1 = htiyari adli te*ih; 6argı! kişiye bakar ve kişi +.&.0Ddaki hükümlere uyuyorsa takdirini kullanarak adli tevbih yapar. $u mahkumun yü#üne karşı olur. Şu hallerde olur1 =ce#a belli niteli"i ge!meyecek =cürümden hi! ce#ası olmayacak =olaydan hailetici sebep olacak =kabahatten ; aydan a#la ce#ası olmayacak -Me#uri Adli te*ih; +.&. 0EFB de hai hapis, a"ır veya hai para ce#aları ilgili maddelerdeki ce#aların altına düşerse yargı! mutlaka adli tevbih uygulayacaktır. $urada yargıcın hem takdir yetkisi yok hem de yargıcın sanıktan bir daha yapmayaca"ına ilişkin s'# almasına gerek yo. ,. T*,l"*rt*l*;*&) İlk dea su! işleyenlerin veya b'yle sayılanların mahkumiyetlerinin geri bırakılmasıdır. $elli şartları vardır1 =*ailin daha 'nce adli mahkemelerde para ce#ası dışında bir mahkumiyetinin olmaması =%ecile konu olan su!la ilgili verilen ce#anın belli hadleri aşmaması %ekerrür ederse su! ce#asına tekerrür uygulanır. +e#ası tecil edilen kişi şu hallerde ce#ası hi! işlememiş gibi olur1 3anık kabahat ile mahkum ise hüküm tarihinden itibaren ; yıl i!inde bir cürümden ve kabahatten dolayı su! işlememişse 3+ürümden verilen ce#a ise : yıl i!inde cürüm işlenme#se 3azı #ezalar ertelenmez; =Tazminat niteliğindeki #ezalar -or alım -Mahkeme masra&ları
2. C*/aları$ İ$a/ı$-a <*r-l*5tr;*: anı"ın şahsi haline g're hangi tür ce#aevinde kalaca"ı ve ne tür uygulamaların yapılaca"ı belirlenir. 1artlı /alı*erme; ahkumiyet süresinin belirli bir kısmını iyi hal ile ge!iren mahkumun kalan ce#asının bu iyi halinden dolayı !ektirilmeyerek serbest bırakılması ve i#lenmesi, kalan süre i!inde iyi halle ge!irmesi sonucunda sanı"ın ce#adan kurtulması. 1artlı /alı*erme 4 "rua ayrılır; 5$6ru0; %$ taraından 'lüm ce#asının yerine getirilmemesi kararlaştırılanlar8< yıl, müebbetler 0< yıl, di"er sanıklar ce#a süresinin yarısını ce#aevinde ge!irmişse bunlar ce#a
B
ina# şartlarına uygunsa kendilerinin talebi olmasa bile şartla salıverilir. $unlar tam iyi hallidir. 55$6ru01 %utuklu ve hükümlü iken irar edenler, irara teşebbüs edenler, ce#aevi idaresine ayaklananlar, hücre ce#ası olanlar i!in, %$ taraından 'lüm ce#ası yerine getirilmemesi karar verilenler 88 yılı, 'mür boyu hapse mahkum olanlar0: yılı, di"erleri ce#alarının 0F8ü ge!mişse 555$ 6ru0; %utuklu ve hükümlü iken 0 dea irar, 0 dea ce#aevi idaresine ayaklanma veya 0 irar teşebbüsü olanlar i!in %$ taraından 'lüm ce#ası kaldırılanlar 8D yıl, müebbetler 0= yıl di"erleri Günü i!erde ge!irme şartı ile mahkemeler şartlı salıvermeye karar verir. >erek!eli hükmü hangi mahkeme verirse o mahkeme g'rür. ahkeme salıvermeyi kabul etme#se hükümlü Hacele itira#I yapar.
AFA FE'A CEZA(I( Ş4ESİ 1.Sa$ık >*#a h6k6;l6$6$ l6;6 2.A: ikiye ayrılır1 =>enel a ( tüm veya belli su!lar i!in !ıkarılır. %$ yetkilidir. 9evlete karşı işlenen su!lar ve orman su!ları aedilme#. =4#el a ( %$nin yetkisindedir. +umhurbaşkanına da yetki tanınmıştır. &esinleşmiş ce#aları etkiler. To0lu 2zel a&; belli durumdaki mahkumlar i!in !ıkarılır. !erdi 2zel a&; tek bir su!la ilgili !ıkarılır. !.Şka#*tt*$ >a/%*7;* 0.$ -*;* .Za;a$a5ı;ı:9ava ve +e#a #amanaşımı, dava a!ılmasını engelleyen yada ce#anın düşmesini sa"layan bir dü#enlemedir. D ayla 0< yıl arasında de"işen #amanaşımı süreleri vardır. 9evletin şahsiyetine karşı işlenen su!lardan 'lüm ce#ası ve a"ır hapis ce#ası ise bunlar yurt dışında işlenmişse #amanaşımı yoktur. %amamlanmış su!larda #amanaşımı icra hareketinin en sonuncusunun bitti"i anda başlar. %eşebbüs halindeki su!larda icra hareketlerinin en sonuncusunun bitti"i anda başlar. ütemadi su!larda temadi(devam, sürme) yada teselsülün(dayanışma) bitti"i anda başlar. amana'ımı kesilme nedeni; mahkumiyet hükmü, yakalama, te*ki&, #el *eya ihtar müzekkeresi, adli sor"uya ekilme, son tahkikatın aılmasına dair karar *e iddianame ile kesilir$ 7eza amana'ımı; 89 ay ile 4: yıldır$ Hüküm kesinle'tiği *eya in&azın kesintiye uğradığında a'lar$ 4ahku;#*tt*$ B@a$ '*t*$*ks/lkl*r$"Ehl#*ts/lkl*r$& Kal-ırıl;ası =6asaklanan hakların geri verilmesi1 e"er '#gürlü"ü ba"layıcı ce#aya ba"lı ise ve pişmanlık duyacak şekilde iyi hali g'#ükürse asıl ce#asını !ekti"i yada a ile kalktı"ı durumda 8 yıl. +e#a #amanaşımı ile düşmüşse : yıl ge!tikten sonra ............. hakların iadesini talep edebilir. ükerrer su!lar i!in bu süreler iki katıdır. =/ükümlülük kaydının silinmesi konusunda ce#a !ekilerek, düşecek veya ortadan kalkacak bundan sonra belli süreler ge!mesi halinde ve bu süreler i!inde kişinin su! işlememesi halinde kişinin +umhuriyet savcısının veya -dalet $akanının talebi ü#erine hükümlülük kaydı silinebilir. : yıldan a#la a"ır hapis veya hapis veya yü# kı#artıcı su! işleyenlerin hükümsü#lük kaydı silinme#. ;= yaşından kü!üklerin işledi"i bu nevi su!larda ise silinebilir.
=
ZEL HK4LER *>l*t İ-ar*s Al*#h$* İ5l*$*$ Su7lar: /erkes işleyebilir, memurlarda işleyebilir. 6aptı"ı iş kamu g'revi olanlar(memurlar), yaptı"ı iş kamu hi#meti olanlar(memur sayılır), memur gibi olanlar(&İ% personeli) Z;;*t) >'revi sebebiyle kendisine bırakılan veya onun sorumlulu"u altında bulunan para, para yerine ge!en evrak ve senetler veya di"er malları kendi #ilyedine(#immetine) ge!irmesidir. emurlar ve memura ben#etilenler ancak bu su!u işler. &asıtla işlenir. %aksir bulunma#. $u su! cürümdür. İrtkap) J! şekilde ortaya !ıkar. =$ir memurun memuriyet sıatını k'tüye kullanarak kendisine veya başkasına haksı# menaat sa"laması konusunda bir iil ger!ekleştirmek, bir vaad sa"lamak =İkna etmek =/atadan yararlanmak u!un maddi unsuru 8 şekildedirK Lorlama, ikna, hatadan yararlanarak haksı# menaat elde edilmesidir. İrtikap su!u işleyenler 'mür boyu kamu hi#metlerinden yasaklanır. R65>*t) $ir anlaşma yapılarak ve sonu!ta memura haksı# menaat sa"lamak. &amu g'revinin haksı# bir bi!imde ticaretinin yapılmasıdır. İlk tekli memurdan gelmişse rtika0, kişilerden gelmişse ü'*ettir$ emur ve memura ben#etilenler bu su!u işler. 3$asit rüşvet(bir memurun yapmak oldu"u şeyi yapmak ve yapmamak oldu"u şeyi yapmamak i!in sa"ladı"ı menaatlerdir.) 3-"ır rüşvet(yapılması gereken işin yapılmaması , yapmaması gereken işin yapılması sonucu sa"lanan menaatlerdir. $u cürümdür. &asıtlı bir su!tur. Gr*> h;al) emuriyet g'revini savsaklama, geciktirme veya üstünün verdi"i emirleri yapmayan g'revi ihmal etmiş sayılır. $urada amir memurun üstü olmalı ve emrin kanuna uygun olması gerekir. >'revi sırasında g'revine ilişkin olarak kamu adına kovuşturma gerektiren bir su!u '"renip de ilgili yere bildirmeme veya ge! bildirme ise /uu haer *ermemeye "irer$ Gr*> kt6#* kulla$;a) TBplu;a Kar5ı Su7lar-a$ A;;* İt;a-ı Al*#h$* İ5l*$*$ Su7lar) Saht*karlık) ger!e"in bilerek de"iştirilmesidir. ahte para gibi. *rakta sahtekarlık; ?arakalar ü#erinde işlenir. ?araka olayları nakleden veya bir irade beyanını i!eren bir kimse taraından oluşturulmuş ya#ılı belgedir. +arakanın er!ek olan bir belgeyi taklit etmek. &asıt gerekir.
E
;<
