ISO 9000 is a family of standards for quality management systems
Conclusion de ISO 9000Conclusion de ISO 9000Conclusion de ISO 9000Conclusion de ISO 9000Conclusion de ISO 9000Conclusion de ISO 9000Conclusion de ISO 9000Conclusion de ISO 9000Conclusion de ISO 900...
Descripción completa
Full description
ISO CALIDADDescripción completa
Descripción completa
Historia de las normas IISO ademas de describir la historia y en que consiste la norma ISO 9000 de manera sencillaDescripción completa
Descripción completa
Normas para el desarrollo de software de calidadDescripción completa
ISO 9000Full description
ISO 9000Full description
Norma Iso 9000Descripción completa
Sistemas de gestión de la calidad Fundamentos y vocabulario (ISO 9000:2015 Traducción oficial, IDT)Descripción completa
Iaja of `cekrkdicf kd of kypcjficùd/ kdprk {da s apra ky rkfojkdpk j{s ~kv{köf ky~kicfojkdpk 2
2
~frf j{kyprfy lrfd`ky s f`kjæy Y i ky jkgar kypcjf`ar ~ar ykr cdykylf`a / j{imay f{parky 2
`kecdkd `k {df ukw f Y i iaja ‟ufrcfdwf j{kyprfo‚ s ajcpkd ajcpkd `kecdcr fo fo apra$ Pfo ky ko ifya `ko `ko iadprao kypf`êypcia `k ifoc`f` kd `ad`k mf mkima sf iayp{jbrk `kecdcr f of ufrcfdwf j{kyprfo c d
- }c
iaja Y2
]#2
c 6
d 6
9·# Iaja ycl{ckdpk ~fya yk ukrcecif v{k of jk`cfdf s of ja`f iacdic`kd iad of jk`cf$ Of jk`cfdf yk ifoi{of jk`cfdpk iaja {d ifya ~frpci{ofr `k ~krikdpcoky$ d ~ Ec 6 6>> ^~ O c 6 i Of eùrj{of lkdkrfo ~frf ifoi{ofr {d ~krikdpco ky 7 ec ^~: ^krikdpco "~" Oc*6 : Oêjcpk cdekrcar `ko cdpkrufoa `ad`k yk kdi{kdprf ^ ~ Ec*6 : Erki{kdicf fi{j{of`f mfypf ko cdpkrufoa fdpkrcar $ ec : Erki{kdicf `ko cdpkrufoa `ad`k yk kdi{kdprf ^ ~$ i : Fj~ocp{` `k oay cdpkrufoay `k iofyk $ c h
d: Pfjföa `k j{kyprf :
ec c 6
^frf c`kdpcecifr ko cdpkrufoa `ad`k ifk of jk`cfdf/ iadypr{cjay of pfbof fi{j{of`f `k erki{kdicfy7 Iadpkdc`a - ii # ec Ec 63> * 63; 3 3 63; * 2>> 23 9= 2>> * 2>; 0< =; 2>; * 26> <2 6;< 26> * 26; ;6 2>= 26; * 22> 9> 29= 22> * 22; 62 2;> Fv{ê ukjay v{k of jk`cfdf ifk kd ko i{frpa cdpkrufoa / ~{ky kd ko cdpkrufoa `ad`k of erki{kdicf fi{j{of`f yabrk~fyf ko ufoar 62; / v{k rk~rkykdpf of jcpf` `k oay `fpay$ Mfickd`a ~:;> / yk mfoof of jk`cfdf/ s rky{opf ykr7
Jk`cfdf : ^;> : 2>;
2;> ;> 6>> <2
=; ; : 2><=
Ko iæoi{oa `k of ja`f yk mfik ~ar of k}~rkycùd ycl{ckdpk7 Ja`f :
^frf ko ifya kd i{kypcùd/ of Jk`cfdf sf yk ifoi{où s rky{opa ykr 2><= 8 efopf ifoi{ofr ko ^krikdpco 6> s ko 3> / ~ar of eùrj{of lkdkrfo ~frf ko iæoi{oa `k ~krikdpcoky/ abpkdcãd`ayk7 2; 3 ; : 63<5 ^6> : 63; 23 22; 2>= ^3> : 26; ; : 26=9 9> 26=9 2 2><= 63<5 : >/>>6; 26=9 63<5 [df pkrikrf jk`c`f `k `kearjficùd ky ko iakecickdpk i{frpêocia `k ykyla/ v{k yk `kpkrjcdf ~ar of k}~rkycùd7 V 9 2 V 2 V6 Iakecickdpk `k ykyla i{frpêocia : V 9 V6 6=<$;> 6;< ; : 262$33 V9 : ^<; : Pkrikr I{frpco : ^krikdpco <; : 26> ;6 V2 : ^;> : Ykl{d`a I{frpco : ^krikdpco ;> : Jk`cfdf : 2><$<= 52$; 9= ; : 2>2$56 V6 : ^2; : ^rcjkr I{frpco : ^krikdpco 2; : 2>> 0< 262$33 2 2><$<= 2>2$56 Iakecickdpk `k ykyla i{frpêocia : : >$>>0 262$33 2>2$56 Ofy prky jk`c`fy `k `kearjficùd `fd {d rky{opf`a ifyc d{oa/ oa v{k yk cdpkr~rkpf iaja {df ycjkprêf ifyc ~krekipf `k oay `fpay/ oa v{k rkukof aprf iacdic`kdicf iad of @cyprcb{icùd Darjfo$
Iakecickdpk `k ykyla ~krikdpêocia :
5·# [d ÷opcja ~fya ~frf ukrcecifr of darjfoc`f` `k oay `fpay/ `ky`k {d ~{dpa `k ucypf `kyirc~pcua ky ifoi{ofr ofy jk`c`fy `k f~{dpfjckdpa/ iaja oa yad ko iakecickdpk jajkdpa `k i{rpaycy / s ko ko iakecickdpk ~krikdpêocia `k i{rpaycy/ ofy i{foky pckdkd ~frf of @cyprcb{icùd Darjfo / {d ufoar pkùrcia `k 9 s `k >/259 rky~kipcufjkdpk$ - Uãfyk of `kjayprficùd kd ko If~êp{oa `k E{d`fjkdpay Pkùrciay# $ j0 Ko iakecickdpk jajkdpa `k i{rpaycy ‟f 0‚ yk ifoi{of ~ar of k}~rkycùd7 f 0 : 0 Y c h '
`k oay pkùrciay `f`ay ~ar of I{ruf Darjfo / s `k fooê of cj~arpfdicf `k ofy ^r{kbfy `k Fg{ypk f of Darjfoc`f` / v{k yk fdfocwfd kd k koo if~êp{oa ycl{ckdpk/ f ecd `k kufo{fr yc pfoky `cekrkdicfy yad a da ycldcecifpcufy$
IADIK^PA @K IF^FIC@F@ @K [D ^RAIKYA CD@[YPRCFO Ko mkima `k v{k {d ~raikya cd`{yprcfo yk kdi{kdprk bfga iadprao kypf`êypcia da ycldcecif v{k uf f ~ra`{icr frpêi{oay `k ifoc`f`/ oa v{k ycldcecif ky ycj~okjkdpk v{k yabrk y{ ufrcfbcoc`f` kypæd fip{fd`a yaofjkdpk if{yfy iaj{dky / s ky ~krekipfjkdpk ~aycbok v{k f ~kyfr `k mfoofryk bfga iadprao/ kypk jfrlkd `k ufrcfbcoc`f` ykf pfd fj~oca v{k ok cj~c`f i{j~ocr iad ofy ky~kicecificadky k}clc`fy ~ar ko iady{jc`ar $ ^frf ~a`kr iadpraofr of ifoc`f` `kbkd k}cypcr {dfy ky~kicecificadky/ v{k yad oay oêjcpky kdprk oay i{foky `kbk ifkr {df `kpkrjcdf`f ifrfipkrêypcif i{fdpcpfpcuf ~frf v{k yk iadyc`krk v{k ko ~ra`{ipa yfpcyefik oay rkv{cycpay `k ifoc`f`8 fyê ~ar kgkj~oa/ i{fd`a yk k}clk v{k {d kgk `kbk pkdkr {d `cæjkpra `k -6>>$>> ¶ >$2;# jj / kypa ycldcecif v{k y{ `cæjkpra `kbk ifkr kd ko cdpkrufoa -33$<; 8 6>>$2;# jj ~frf v{k i{j~of iad kypk rkv{cycpa `k ifoc`f`$ Kypay oêjcpky `ko cdpkrufoa `kecdkd oa v{k yk `kdajcdfd ofy ky~kicecificadky/ s y{y k}prkjay/ rkicbkd ko dajbrk `k "oêjcpk cdekrcar `k ky~kicecificùd" s "oêjcpk y{~krcar `k ky~kicecificùd" / v{k kd oa y{ikycua yk `kycldfrfd ~ar "O c " s "OY " rky~kipcufjkdpk $ Of `cekrkdicf kdprk kyay oêjcpky yk `kecdk iaja of paokrfdicf7 P : O
Y *Oc
Rky{opf abuca v{k i{fdpa jfsar ykf of paokrfdicf `k {d ~ra`{ipa/ jæy eæico ok rky{opfræ fo ~raikya i{j~ocr iad ofy k}clkdicfy `k ifoc`f`/ ~{kypa v{k ko ~ra`{ipa ~krjcpk {df jfsar ufrcfbcoc`f`8 ~kra ~ar ko iadprfrca/ i{fdpa jæy ~kv{köf ykf of paokrfdicf/ ky jæy `ceêico i{j~ocr ~{kypa v{k ko jfrlkd `k ufrcfbcoc`f` ky jæy kyprkima/ s ~ar pfdpa jæy k}clkdpk$ Mkjay ucypa/ v{k i{fd`a {d ~raikya kypæ bfga iadprao kypf`êypcia/ oay ~ra`{ipay v{k efbrcif efbrcif yk iaj~arpfd iaj~arpfd ykl÷d ykl÷d {d ja`koa ja`koa darjfo/ darjfo/ s v{k kdprk kdprk oay oêjcpky "»*9 " s "»(9 " / `kbk ifkr ifkr kdpadiky kdpadiky ko 33$<9+ 33$<9+ `k of ~ra`{iicù ~ra`{iicùd$ d$ @k fooê kdpadiky/ kdpadiky/ v{k rky{opk iadukdckdpk v{k {d ~raikya prfpk `k {bcifryk kdprk kypay oêjcpky/ f ecd `k lfrfdpcwfr v{k of ifyc papfoc`f` `k of ~ra`{iicùd uf f i{j~ocr iad of ky~kicecificùd$ ^ar aprf ~frpk/ ~frpk/ mfs v{k pkdkr kd kd i{kdpf v{k v{k oay ~fræjkpray ~fræjkpray "»" s " " `ko ~raikya ~raikya iadypcp{skd {df ifrfipkrêypcif ~ra~cf ~ra~cf `ko jcyja $ Y{ jk`cf "»" lkdkrfojkdpk lkdkrfojkd pk ~{k`k ykr ecgf`f f uao{dpf`/ ykl÷d ickrpay fg{ypky s ifocbrficadky v{k yk ok mflfd
v{k `f {df fj~ocp{` `k 5 / iad of fj~ocp{` fj~ocp{` `ko `ko cdpkrufoa `k ky~kicecificùd ky~kicecificùd O Y*Oc v{k ky "P" paokrfdicf `k of ky~kicecificùd/ s `k fooê v{k of jk`c`f {pcocwf`f ~frf k}~rkyfr of if~fic`f` ky ko `kdajcdf`a "Iakecickdpk `k If~fic`f`" / I^ O y Oc P `kecdc`a ~ar7 I~ 5 5
I{fd`a I^ 6/ ko ~raikya ky if~fw yckj~rk v{k kypã ikdprf`a/ jckdprfy v{k i{fd`a I ^ ? 6/ ko ~raikya ky cdif~fw f{dv{k kypã ikdprf`a/ ~{ky oay oêjcpky `k of ky~kicecificùd rky{opfd `kjfycf`ay kyprkimay kd iaj~frficùd iad oay oêjcpky `k ufrcfbcoc`f` ufrcfbcoc`f ` dfp{rfo dfp{rfo `ko ~raikya/ ~ar kekipa `k `k ofy if{yfy iaj{dky$ Ko mkima `k v{k {d ~raikya ykf if~fw da ycldcecif ycd kjbfrla/ v{k da `kbf ykr iadpraof`a/ ~{ky yc f~frkikd icri{dypfdicfy k}pkrdfy v{k ~rauav{kd {d iarrcjckdpa `k of jk`cf s oa `kyikdprfd/ ufd f f~frkikr kdpadiky {d ickrpa ~arikdpfgk `k `kekip{ayfy/ kd ifya `k v{k of `cypfdicf `k of d{kuf jk`cf f {da `k oay oêjcpky oêjcpky `k ky~kicecificùd ky~kicecificùd ykf cdekrcar cdekrcar f 9 / pfo iaja yk j{kyprf kd of ecl{rf7 ecl{rf7
^frf `kpkipfr f pckj~a kypay iarrcjckdpay iarrcjckdpay kd of jk`cf/ ky ~ar oa v{k oay "Lræeciay `k Iadprao" iadypcp{skd {df mkrrfjckdpf j{s j{s ÷pco kd ko Iadprao `k ^raikyay $ Kd iadio{ycùd/ oay kyp{`cay `k if~fic`f` `kdajcdf`ay pfjbcãd `k mfbcoc`f`/ pckdkd iaja abgkpcua ko `kpkrjcdfr yc ko ~raikya ~{k`k yajkpkryk f ofy ky~kicecificadky v{k ok yad cj~{kypfy/ a yc ~ar ko iadprfrca/ `cimfy ky~kicecificadky rky{opfd `kjfycf`a kyprcipfy ~frf ko ~raikya/ s ~ar iadycl{ckdpk `kbkd ykr fj~ocf`fy a `kbk rki{rrcryk f apra ~raikya v{k ykf jæy ~rkicya$
^fya 07 Iaj~frfr ofy erki{kdicfy abykruf`fy iad ofy ky~krf`fy / jk`cfdpk ko iæoi{oa `ko kypf`êypcia "imc*i{f`rf`a" 7
2
c: h
- ec * k c # 2
c:6
kc
Yc of mc~ùpkycy M > e{kyk ickrpf/ ofy erki{kdicfy abykruf`fy `kbkrêfd ykr j{s ~frkic`fy f ofy ky~krf`fy/ s kypf `cekrkdicf ky oa v{k i{fdpcecif ko ufoar `k "
Yk `kecdk iaja `kyucficùd jk`cf `k of j{kyprf/ f of jk`cf frcpjãpcif `k ofy c: d
]c * ]
`kyucficadky fbyao{pfy rky~kipa `k of jk`cf j{kyprfo/ ky `kicr7 @$J
c:6
d
F ~frpcr `k of `kyucficùd jk`cf j{kyprfo / ky ~aycbok abpkdkr {d d{kua kypcjf`ar c: d
]c * ]
~frf ~f rf " " `f `f`a `a ~a ~arr 7
c:6 9
2
d
:
2
@$J @$ J
Of ~r{kbf `k Lkfrs yk e{d`fjkdpf kd v{k yc yk pajf {df j{kyprf fokfparcf ~raukdckdpk `k {df ~aboficùd darjfo/ kdpadiky oay `cekrkdpky kypcjf`arky `ko ~fræjkpra ~fræjkpra " " `kbkd `fr rky{opf`ay rky{opf`ay ycjcofrky/ ycjcofrky/ s kd iadyki{kdicf iadyki{kdicf ko iaickdpk iaickdpk kdprk kdprk i{fov{ckrf `k kooay `kbk `fr ufoarky ikrifday f of {dc`f`$ c: d
]c * ] c:6
Ko kypf`êypcia j{kyprfo {pcocwf`a kd kypf ~r{kbf ky7 {
2
d
c: d
-]c * ]# ]# 2 c:6
d ^frf j{kyprfy lrfd`ky/ s kd ifya `k v{k of j{kyprf ~raukdlf `k {df ~aboficùd iad @cyprcb{icùd Darjfo / of `cyprcb{icùd `k of ufrcfbok "[" ky pfjbcãd {df darjfo >$25 2556 56 8s ~ar pfdpa y{ ufoar pc~cecif`a "W" `kbk iad jk`cf 6 / s `kyucficùd pê~cif d ifkr kdprk oay oêjcpky * w s ( w ~frf ~a`kr fik~pfr of Mc~ùpkycy `k Darjfoc`f`$ 2
Ky `kicr / W :
[ 6 >$25 2556 56
d
2
D ->/6# / s yc ~frf of j{kyprf * w
w 2
(w 2
Fik~pfr of Mc~ùpkycy `k darjfoc`f` ~frf of ~aboficùd$ Of ~r{kbf ky kuc`kdpkjkdpk bcofpkrfo/ ~{ky ufoarky `k "[" fokgf`ay `k 6 kd i{fov{ckrf `k oay `ay ykdpc`ay/ rkeokgfd `cekrkdicf ycldcecifpcuf kdprk ofy kypcjficad kypcjficadky ky `k " "/ `f`fy ~ar ~ar ko ~rcjkr ~rcjkr s pkrikr pkrikr kypcjf`ar$ kypcjf`ar$
Kgkj~oa7 ^frf co{yprfr of jkpa`aoalêf `k of ~r{kbf `k Lkfrs / fdfocikjay of j{kyprf `k 2> `fpay ~{dp{foky v{k sf e{k fdfocwf`f iad of ~r{kbf `k Haojalarau*Yjcrdau 7 2;$>==
25$56;
2;$05=
2<$0;9
29$2=;
2;$335
25$;65
2=$20>
2;$3=>
9>$092
25$;5>
2;$=00
25$350
29$9=2
2;$2=2
20$092
29$;39
20$500
25$=03
25$=>6
Kd fv{koof a~arp{dc`f` of ~r{kbf yk mcwa ~frf ~fræjkpray `f`ay7 »:25 s
: 2$
Mflfjay fmarf of ~r{kbf `k fg{ypk f~ocifd`a of ^r{kbf `k Lkfrs/ of i{fo da dkikycpf ky~kicecifr ~fræjkpray $ Oay ~fyay f ykl{cr yad7 ^fya 6 7 Ifoi{ofr of jk`cf j{kyprfo / v{k ~frf kypk ifya rky{opf
] : 2;$3<6 $
^fya 27 Ifoi{ofr of `kyucficùd `k if`f `fpa rky~kipa `k of jk`cf j{kyprfo$ *>$==9
>$500
*>$;>9
6$0=2
*2$5=5
>$>2;
>$;0;
2$253
>$>>3
0$056
>$;=3
*>$62<
>$339
*2$;=3
*>$5=3
*6$;93
*2$9<=
*6$92<
>$=<=
>$=9> c d
- ]c ^fya 97 Ifoi{ofr of `kyucficùd pê~cif j{kyprfo 7 Y :
:
]#
2
c 6
d
Ko rky{opf`a `ko iæoi{oa ky 7 Y: 6$5<9 / v{k rk~rkykdpf {df ~rcjkrf kypcjficùd `ko ~fræ ~f ræj jkpra kpra " " $ ^fya 0 7 Ifoi{ofr of `kyucficùd jk`cf `k of j{kyprf / ~frf oa i{fo mfs v{k mfoofr c: d
^fya <7 Pc~cecifr ko ufoar abpkdc`a `k "[" / f ecd `k `kpkrjcdfr yc ky ycldcecifpcuf of `cekrkdicf kdprk ko ufoar abpkdc`a kd of j{kyprf / s ko rky{opf`a ky~krf`a / v{k `kbcù ykr cl{fo f 6 $ w:
{ 6 >$25 2556 56
d :
>$3; 3 ;9 6 >$25 2556 56
2> : *>$<30
^fya = 7 Cr f of pfbof darjfo iad ko dcuko `k ycldcecificùd koklc`a / s okkr ko ufoar irêpcia ~frf of ~r{kbf bcofpkrfo$ ^frf ;+ `k ycldcecificùd yk kdi{kdprf w >$>2;: 6$35 / s iaja ko ufoar abpkdc`a `k w:*>$<30 ifk kd ko cdpkrufoa X*6$35 / ( 6$35Z / of iadio{ycùd iadio{ycùd ky fik~pfr ko fg{ypk fg{ypk f of darjfoc`f`$ darjfoc`f`$
^F^KO ^RABFBCOCYPCIA @kbc`a f v{k ofy ~r{kbfy kypf`êypcify `k fg{ypk k}clkd ~raik`cjckdpay {d pfdpa iaj~ocif`ay `k iæoi{oa/ y{ {ya kd ko jk`ca cd`{yprcfo mf yc`a j{s kyifya/ s kd fv{koofy kj~rkyfy v{k rkv{ckrkd ukrcecifr v{k y{ ~raikya yk fg{ypf f {df @cyprcb{icùd Darjfo / ko {ya `ko ~f~ko ~rabfbcoêypcia ky j{ima jæy iadaic`a$
darjfo E-}# / s ~ar of pc~cecificùd `k of darjfo / yk pckdk kdpadiky v{k7 M-}# : E-}# } : ^ - ] }# : ^-W # : ^ - W w # : -w# Yc `k kypf k}~rkycùd k}~rkycùd yk `ky~kgf "}" yk pckdk7 pckdk7 } : » ( ocdkfo kdprk "}" s "w" $
w / v{k ky {df e{dicùd
Ko ~f~ko ~rabfbcoêypcia kypæ `cyköf`a / ~frf v{k fo rk~rkykdpfr "}" kd ko kgk marcwadpfo s M-}# kd ko jfrlkd `krkima `ko kgk ukrpcifo / of kyifof prfdyearjk f{pajæpcifjkdpk f prfuãy `k of pfbof darjfo cdukryf f M -}# kd "w"/ s ~ar pfdpa yk abpkdlf {df rkipf/ kd ifya `k v{k ko fg{ypk f {df @cyprcb{icùd @cyprcb{icù d Darjfo ykf yfpcyefiparca$ Of ~r{kbf `k fg{ypk rkfocwf`f iad ko ~f~ko ~rabfbcoêypcia da dkikycpf ~fræjkpray ky~kicecif`ay/ pckdk of ukdpfgf `k y{ ykdicookw/ s ~{k`k ykr {pcocwf`f pfdpa ~frf ~frf `fpay j{kyprfoky kd earjf ~{dp{fo a flr{~f`ay$ Ko cdiadukdckdpk ky v{k da ~ra~aricadf {d ircpkrca v{k ~krjcpf kypfbokikr mfypf v{k ~{dpa yad ycldcecifpcufy ofy `cekrkdicfy kdprk oay ~{dpay abpkdc`ay s of oêdkf rkipf / kd ifya `k v{k kypay da v{k`kd ~krekipfjkdpk focdkf`ay/ s ~{kypa v{k of rkipf mfs v{k prfwfrof "f aga" yabrk ko ~f~ko/ kypk jãpa`a `kgf {d rfwadfbok jfrlkd `k `{`f $ [df ukw prfwf`f of rkipf / ky ~aycbok abpkdkr {d kypcjficùd lræecif `k of jk`cf s `k of `kyucficùd pê~cif `k of `cyprcb{icùd$ Of jk`cf ~{k`k ykr ykr abpkdc`f abpkdc`f kdprfd`a kdprfd`a kd of kyifof kyifof ukrpcifo ukrpcifo iad ko ;>+ s iarpfd`a f of rkipf/ of okip{rf v{k yk mflf kd ko kgk marcwadpfo iarrky~ad`k f of jk`cf kypcjf`f `ko ~raikya$ Of `kyucficùd `kyucficùd pê~cif pê~cif " "/ yk kypcjf kypcjf kdprfd`a kd ko kgk kgk ukrpcifo iad iad f~ra}cjf`fjkdpk =0+/ iarpfd`a f of rkipf/ s o{kla yk jc`k of `cypfdicf marcwadpfo kdprk kypk ~{dpa `k iarpk s of jk`cf $
F iadpcd{ficùd yk ~raik`k f lrfecifr kypay ~{dpay yabrk ko ~f~ko ~rabfbcocypcia
@k of lræecif yk abpckdk v{k of jk`cf f~ra}cjf`f `ko ~raikya ky `k 2>;/ s of `kyucficùd pê~cif `k 62$;>$ Kd ifya `k v{k da yk pkdlf ~f~ko ~rabfbcoêypcia/ pfjbcãd ky ~aycbok {yfr ~f~ko jcocjkprf`a/ yaoa v{k oay iæoi{oay rky{opfd oclkrfjkdpk jæy iaj~ocif`ay$ ^frf {yfr ~f~ko jcocjkprf`a/ ky dkikyfrca rkiar`fr v{k ko e{d`fjkdpa `ko ~f~ko ~rabfbcoêypcia ky of rkoficùd ocdkfo kdprk "}" s "w" / `f`f ~ar of ki{ficùd } g : » ( w g / kd `ad`k "w g" ky of fbyicyf v{k kd of darjfo pc~cecif`f iarrky~ad`k f {d ærkf f of cwv{ckr`f -w g# : ^ g Kd ko ~f~ko ~rabfbcoêypcia kd of kyifof ukrpcifo yk okk ^ g/ s ko ~f~ko f{pajæpcifjkdpk rk~rkykdpf "w g" $ Yc yk uf f {pcocwfr ~f~ko jcocjkprf`a/ ko ufoar `k "w g" v{k iarrky~ad`k f if`f ^g mfs v{k mfoofroa ~rkucfjkdpk jk`cfdpk of pfbof darjfo cdukryf/ yköfof`f iaja 9$b kd ko fdk}a$
Of lræecif da `kgf ~ræipcifjkdpk o{lfr f `{`fy fikrif `k of darjfoc`f` `ko ~raikya `k ookdf`a `k ofy bapkoofy / pfo iaja oa mfbêf f`ukrpc`a ko fdæocycy `kyirc~pcua/ s oa mfbêf rfpcecif`a of ~r{kbf imc* i{f`rf`a `k bad`f` `k fg{ypk$ Kd lkdkrfo/ ko {ya `ko ~f~ko ~rabfbcocypcia iad `fpay flr{~f`ay ky j{ima jæy iùja`a/ ~{ky rky{opf jæy efico of {bcificùd `k oay ~{dpay `kdpra `ko lræecia$
APRFY ^R[KBFY @K MC^APKYCY CJ^ARPFDPKY KD KO IADPRAO @K ^RAIKYAY ^frf iadio{cr kypk if~êp{oa / ko f{par mf iadyc`krf`a a~arp{da cdio{cr fol{dfy aprfy ~r{kbfy `k mc~ùpkycy rkofpcufy f of @cyprcb{icùd Darjfo / `ad`k f `cekrkdicf `k ofy fdpkrcarky oa v{k yk v{ckrk ~rabfr da ky ko fg{ypk f of @cyprcb{icùd Darjfo ko i{fo sf yk `f ~ar uæoc`a/ ycda ko ufoar `k fol{da `k y{y ~fræjkpray$
Lkdkrfojkdpk ko ufoar ky~kicecif`a > /ky ko ~{dpa jk`ca `k of ky~kicecificùd /s kd kyk ifya of ~r{kbf ~rkpkd`k ~rabfr of mc~ùpkycy `k v{k ko ~raikya kypæ ikdprf`a / iadprf of fopkrdfpcuf `k v{k kypæ `kyikdprf`a$ Iaja of ufrcfdwf ~aboficùdfo " 2 " ky `kyiadaic`f/ of ~r{kbf `kbk ykr mkimf iad of @cyprcb{icùd p*Yp{`kdp/ ifoi{ofd`a ko ufoar `ko kypf`êypcia "p" `f`a ~ar7 p:
]
>
Y
d
kd `ad`k7 >:
Ufoar ky~kicecif`a ~frf of jk`cf `k of @cyprcb{icùd$
] : Jk`cf `k of j{kyprf $ c d
- ]c
Y : @kyucficùd pê~cif j{kyprfo :
]#2
c 6
d 6
d : Pfjföa `k of j{kyprf $ Ko ufoar irêpcia `k kypf`êypcia "p" `k~kd`kræ `ko dcuko `k ycldcecificùd ykokiicadf`a/ s yk okk kd ofy pfbofy `k of @cyprcb{icùd p* Yp{`kdp/ cdio{c`fy kd ko f~ãd`cik / iad -d*6# lrf`ay `k ocbkrpf`$ Yk fik~pfræ M >/ kd ifya `k v{k ko ufoar `ko `ko kypf`êypcia "p" rky{opk iaj~rkd`c`a kdprk * p s ( p 8 ifya iadprfrca yk rkimfwfræ/ ky `kicr7 2
8 d*6
* p 2
2
8 d*6
p ? *p 2
p 2
8 d*6
8 d*6
p
p 2
8 d*6
ù
Fik~pfr Ma
8 d*6
p 4( p 2
8 d*6
Rkimfwfr Ma
: Fbyicyf v{k kd {df p*Yp{`kdp iad -d*6# lrf`ay `k ocbkrpf` `kgf f
b# ±I{fo ky ko jæ}cja ufoar v{k ~{k`k pajfr of `kyucficùd pê~cif `k of j{kyprf/ ~frf da `kpkdkr ko ~raikya 1 $ Fy{jf {d dcuko `k ycldcecificùd `ko ;+ $
kypfy ~rabfbcoc`f`ky yad `k 33+ ~frf of fik~pficùd `k {d ~raikya bfga iadprao/ s `k 6+ ~frf ko rkimfwa `k {d ~raikya bfga iadprao# $ Of rfwùd ~ar of i{fo ofy lræecify yk `cyköfd ~frf {df ~rabfbcoc`f` pfd bfgf `k krrar pc~a C / ky ~arv{k yk iadyc`krf v{k kypk krrar ky j{s lrfuk ~frf of ~ra`{iicùd/ ~{ky aifycadfrêf of ~frfocwficùd `ko ~raikya ycd v{k k}cypf {d japcua rkfo ~frf kooa 8 s ~ar kypk frl{jkdpa yk v{ckrk pkdkr of ifyc fbyao{pf ikrpkwf `k v{k i{fd`a of j{kyprf yk yfolf `k fol{da `k oay oêjcpky `k iadprao ky `kbc`a f v{k k}cypk {df kuc`kdicf j{s ycldcecifpcuf `k v{k {df if{yf fycldfbok oa kypæ ~krp{rbfd`a$ Iaja of ~rabfbcoc`f` `k krrar pc~a C ky j{s bfgf/ of `ko pc~a CC ~{k`k rky{opfr rkofpcufjkdpk fopf / ky~kicfojkdpk i{fd`a of j{kyprf ky ~kv{köf/ s ~ar kooa aifycadfojkdpk ~{k`k ykr ÷pco rk~rkykdpfr of i{ruf `k a~krficùd / ~frf yfbkr of ~rabfbcoc`f` v{k pckdk ko `cflrfjf `k iadprao `k `kpkipfr ifjbcay kd ko ~raikya$ ^frf {df jfsar cdearjficùd fikrif `ko ~raik`cjckdpa ~frf iadypr{cr kypf i{ruf AI ~frf oay `cflrfjfy `k iadprao ~ar ufrcfboky / ko okipar ~{k`k iady{opfr ko If~$26 `ko pk}pa "Iadprao `k Ifoc`f` s Kypf`êypcif Kypf`êypc if Cd`{yprcfo" / `ko f{par Fimkyad G$ @{difd $
PC^AY @K LRFECIFY @K IADPRAO ^AR UFRCFBOKY Kd of ~r{kbf `k Lkfrs ~frf ukrcecifr ko fg{ypk f of darjfoc`f` / yk uca v{k of `kyucficùd pê~cif `k {df darjfo pckdk `cukryay kypcjf`arky$ Apra kypcjf`ar kypcjf`ar `ko ~fræj ~fræjkpra kpra " " `k {df @cyprcb{icùd @cyprcb{icùd Darjfo/ Darjfo/ v{k da e{k jkdicadf`a kd fv{koof a~arp{dc`f`/ ky ko bfyf`a kd ko Rfdla J{kyprfo $ Ko Rfdla `k of j{kyprf ky {df jk`c`f `k ufrcfbcoc`f` ufrcfbcoc`f` / v{k yk `kecdk iaja of `cekrkdicf kdprk ko jæ}cja s ko jêdcja ufoar j{kyprfo$ R : Jæ}cja x ]6 / ]2 / ]9/ $$$$/]dz * Jêdcja x ] 6 / ]2 / ]9/ $$$$/]dz
Kd ko if~êp{oa `k E{d`fjkdpay Pkùrciay/ yk fdfocwf v{k ko Rfdla `k of j{kyprf ky {df ufrcfbok fokfparcf/ i{sa ufoar ky~krf`a ky ~ra~aricadfo ky f of `kyucficùd pê~cif `k of ~aboficùd7 ~aboficùd7 K - R# : ` 2 $ Ko iakecickdpk "` 2 " rk~rkykdpf of iadypfdpk `k ~ra~aricadfoc`f`/ s yk kdi{kdprf kd {dfy pfbofy / v{k jæy f`kofdpk iadyc`krfrkjay$
Kd bfyk f kypk rky{opf`a/ yc pajfd "h" j{kyprfy `k cl{fo pfjföa / s R 6 / R 2 / R 9/ $$$$/Rh/ yad y{y rky~kipcuay rfdlay/ kdpadiky "ko rfdla jk`ca" jk`ca" " R " / ~{k`k {pcocwfryk iaja kypcjf`ar `ko ufoar ky~krf`a `ko Rfdla J{kyprfo/ s f ~frpcr `k ão c h
R6 R2 Rh : abpkdkr abpkdkr of kypcj kypcjficùd ficùd `k " " / ky `kicr7 `kicr7 R : h K-R# K-R# : R : `2
Rc c 6
h
: K-R#
R `2
:
Ko {ya `ko `ko "Rfdla Jk`ca" Jk`ca" ~frf ~frf kypcjfr kypcjfr " " pckdk of ukdpfgf ukdpfgf `k y{ ykdicookw ykdicookw `k iæoi{oa / sf v{k ~frf ifoi{ofr ko rfdla yaoa mfik efopf oaifocwfr kd of j{kyprf ko jfsar s ko jkdar ufoar$ Yc ko pfjföa `k j{kyprf ky ~kv{köa / of kypcjficùd `k of ufrcfdwf ~aboficadfo " 2 " f ~frpcr `ko "Rfdla Jk`ca" / ky ifyc pfd b{kdf iaja of abpkdc`f f ~frpcr `ko c d
-]c
kypcjf`ar cdykylf`a iadukdicadfo 7
]# 2
c 6
2
d 6
Of pfbof ycl{ckdpk j{kyprf of kecickdicf rkofpcuf kd of kypcjficùd `k" 2 " ~ar ko jãpa`a `ko "Rfdla Jk`ca"/ kd iaj~frficùd iad of kypcjficùd cdykylf`f iadukdicadfo / ~frf ufrcay pfjföay `k j{kyprf 7 d
2
Kecickdicf Kecickdic f rkofpcuf ^frf d 4 ræ~c`fjkdpk y{ecickdpk / iaj~rkd`c`f
9
0
6$>>> >$332 >$3<;
; >$3;;
5
6>
>$39>
>$=;>
6> / of kypcjficùd `k " 2" f ~frpcr `ko "Rfdla Jk`ca" / ~ckr`k y{ kecickdicf / ~{ky ko "Rfdla j{kyprfo" da ky {d kypcjf`ar fo da pajfr kd iadyc`krficùd pa`f of cdearjficùd j{kyprfo kdprk ko jêdcja s ko jæ}cja ufoar $
@k pa`a oa fdpkrcarjkdpk k}~{kypa/ ~a`kjay iadio{cr kdpadiky v{k of kypcjficùd `ko ~fræjkpra ~fræjkpra ~aboficadfo ~aboficadfo " " / cd`cy~kdyfbok cd`cy~kdyfbok ~frf ~a`kr kypcjfr kypcjfr of If~fic`f` If~fic`f` `ko ^raikya/ ~{k`k mfikryk `k ufrcfy jfdkrfy / yckd`a ofy jæy cj~arpfdpky / of kypcjficùd f ~frpcr `ko "Rfdla Jk`ca" / s of kypcjficùd f ~frpcr `k of "Ufrcfdwf J{kyprfo" $ Kypfy `ay earjfy `k kypcjficùd `fd o{lfr f `ay pc~ay `k Lræecify `k Iadprao ~ar ufrcfboky/ v{k yk iadaikd iaja - ] / R# s - ] / Y# ykl÷d yk {pcocik ko rfdla
j{kyprfo "R" a of `kyucficùd pê~cif j{kyprfo "Y" rky~kipcufjkdpk/ iaja jk`c`f `k of `cy~krycùd `ko ~raikya$ Kd of ~ræipcif ofy lræecify - ] / R# yad j{ima jæy {pcocwf`fy {pcoc wf`fy ~ar of ykdicookw kd ko iæoi{oa `k "R" kd iaj~frficùd iad ko `k "Y" / s ~arv{k fo pajfr pfjföay `k j{kyprf ~kv{köay / of kecickdicf `k fjbay kypcjf`arky ky ~ræipcifjkdpk of jcyjf$
IADYPR[IICAD @K OF LRFECIF - ] / R # Of iadypr{iicùd `k {df lræecif - ] / R # yk cdcicf iad of pajf `k j{imfy j{kyprfy ~kv{köfy -2> iaja jêdcja# / `k cl{fo pfjföa ~raukdckdpky `ko ~raikya $ If`f {df `k kypfy j{kyprfy yk `kdajcdf "y{blr{~a"/ s y{kokd ykr `k 0/ ; ù 5 abykruficadky if`f {df$ Oa fdpkrcar ycldcecif kdpadiky v{k ~frf cdcicfr of iadypr{iicùd `k of lræecif ky dkikyfrca pajfr fork`k`ar `k {dfy => abykruficadky iaja jêdcja `ko ~raikya/ ofy i{foky yad ko rky{opf`a `k 2> y{blr{~ay if`f {da `k pfjföa 0$ K}cypkd ufrcay rfwadky v{k g{ypcecifd ko {ya `k y{blr{~ay / kd o{lfr `k pajfr {df yaof j{kyprf fokfparcf jæy lrfd`k / `clfjay `k =>/ kd cdypfdpky fo fwfr$ Kdprk kypfy rfwadky ofy jæy cj~arpfdpky yad7 f# Ko y{blr{~a ky jæy majalãdka/ ~{ky ofy 0/; ù 5 abykruficadky `k if`f y{blr{~a iarrky~ad`kd f {d jcyja cdypfdpk$$ ^ar pfdpa ofy ufrcficadky kd ko ~raikya f oa ofrla `ko pckj~a/ yad `kpkipf`fy iad jfsar eficoc`f` jk`cfdpk of ufrcficùd kdprk ofy jk`cfy `k oay `cekrkdpky y{blr{~ay $ b# Ky ~rkekrcbok pajfr j{kyprfy ~kv{köfy ufrcfy ukiky/ v{k pajfr {df j{kyprf lrfd`k rfrf ukw/ ~{ky i{fd`a of j{kyprf ifk "e{krf `k iadprao"/ yk ~{k`k c`kdpcecifr jæy eæicojkdpk of if{yf fycldfbok v{k fip{ù$ Iad rky~kipa f of kokiicùd `k oay y{blr{~ay/ ko ircpkrca bæycia ky v{k yk `kbkd earjfr `k jfdkrf v{k `kdpra `k if`f y{blr{~a `kbf k}cypcr majalkdkc`f`/ ~kra v{k f of ukw k}cypf j{imf ~rabfbcoc`f` `k ufrcficùd `k {d y{blr{~a f apra$ F iadpcd{ficùd yk icpf {d ~kdyfjckdpa `k \$F$ Ymk|mfrp / irkf`ar `k of "Pkarêf `k oay Lræeciay `k Iadprao" / s v{k co{yprf ko ~rcdic~ca fdpkrcar7
Yao{icùd 7 Oêjcpky ~frf of jk`cf : 6>$<6 ¶ 0$=3 Oêjcpky ~frf ko rfdla 7 X > 8 60$60Z $ ^raikya bfga iadprao$
IADYPR[IICAD @K OF LRFECIF - ] / Y # Mkjay ucypa v{k i{fd`a ko pfjföa `k j{kyprf ky jfsar v{k 6> / of kypcjficùd `k ‟ 2" f ~frpcr `ko rfdla jk`ca ~ckr`k kecickdicf/ kd iaj~frficùd iad of c d
]# 2
-]c
kypcjficùd cdykylf`f
2
c 6
d 6
$
^ar kypk japcua/ i{fd`a ko pfjföa `k oay y{blr{~ay ky jfsar v{k 6> / ky ~rkekrcbok ko {ya `ko `cflrfjf - ] / Y # kd o{lfr `ko - ] / R #$ ^frf of iadypr{iicùd `k kypf lræecif/ yk {pcocwfrf iaja kypcjf`ar `k ‟ cdykylf`a/ `kycldf`a iaja ‟Y2‚ s `kecdc`a ~ar of k}~rkycùd ycl{ckdpk7 c d
- ]c Y2 :
]#
c 6
d 6
c d
2
- ]c
Y:
2
‚ fo
]#2
c 6
d 6
Oay abgkpcuay `k {d `cflrfjf - ] / Y # yad oay jcyjay v{k oay `k {d - ] / R#/ iad of ÷dcif `cekrkdicf v{k {pcocwf of `kyucficùd pê~cif j{kyprfo "Y" iaja jk`c`f `k of `cy~krycùd `ko ~raikya/ kd o{lfr `k {pcocwfr fo rfdla j{kyprfo "R"$ Y{ iadypr{iicùd ~frpk pfjbcãd `k "h" j{kyprfy if`f {df `k pfjföa "d"/ s ~frf if`f {df ky dkikyfrca ifoi{ofr y{ jk`cf s y{ `kyucficùd pê~cif j{kyprfo$ ^aypkrcarjkdpk yk ifoi{of "of lrfd jk`cf" / s of jk`cf `k ofy `kyucficadky pê~cify j{kyprfoky v{k `kycldfrkjay ~ar Y $ Oay oêjcpky `k iadprao uckdkd `f`ay ~ar7
OC : Oêjcpk cdekrcar `k ky~kicecificùd - Ecgf`a k}pkrdfjkdpk ~ar ofy darjfy# OY : Oêjcpk y{~krcar `k ky~kicecificùd - Ecgf`a k}pkrdfjkdpk ~ar ofy darjfy# Mkimf of kypcjficùd `k oay oêjcpky dfp{rfoky `k ufrcficùd ~frf ko ~raikya/ yk ~{k`kd ~rkykdpfr ofy ycl{ckdpky ycp{ficadky fo iaj~frfroay iad ofy ky~kicecificadky7 Ycp{ficùd D· 6 7 Ko cdpkrufoa `k ufrcficùd dfp{rfo `ko ~raikya kypæ cdio{c`a kd ko cdpkrufoa `kecdc`a ~ar ofy ky~kicecificadky / ky `kicr 7 X O$D$C 8 O$D$Y Z
X OC 8 OYZ
Kypf ycp{ficùd ky abucfjkdpk of c`kfo / s ky of v{k c`kdpcecif f {d ^raikya If~fw/ ~{ky fv{ê ko ~raikya ~{k`k iùja`fjkdpk i{j~ocr iad ofy ky~kicecificadky / s da mfbræ ~ræipcifjkdpk ~ckwfy `kekip{ayfy$ Kd kypf ycp{ficùd da dkikyfrcfjkdpk ko ~raikya kypæ ikdprf`a$
KYPCJFICAD @K OF IF^FIC@F@ @KO ^RAIKYA Ko iadik~pa `k "^raikya If~fw" sf mf yc`a k}~ocif`a fj~ocfjkdpk kd ofy ykiicadky ~rkik`kdpky / s pfjbcãd kd ko If~êp{oa C 8 ko ~rabokjf v{k yk fdfocwfrf fmarf / ky ko `k iùja jk`cr `cimf if~fic`f` $
F ~frpcr `ko ufoar kypcjf`a `k "I ^ " / s iad of fs{`f `k ofy pfbofy darjfoky/ yk ~{k`k kypcjfr ko d÷jkra ky~krf`a `k ~ckwfy `kekip{ayfy v{k ~ra`{icræ ko ~raikya / ykl÷d of ycl{ckdpk pfbof7
Ifya D· 2 7 ^raikya da ikdprf`a $ I{fd`a ko ~raikya da kypæ ikdprf`a/ ko ~arikdpfgk `k ~ckwfy iadearjky da ky jæ}cja / ~kra kypa da cj~ocif v{k ko ~raikya da ykf if~fw / ~{ky ~{k`k y{ik`kr v{k ofy ky~kicecificadky ok rky{opkd pfd fj~ocfy v{k f ~kyfr `ko iarrcjckdpa `k of jk`cf / of ifyc papfoc`f` `k ofy ~ckwfy ifclfd `kdpra `k of ky~kicecificùd $ Pfo ycp{ficùd yk j{kyprf kd of ycl{ckdpk ecl{rf 7
I~ / {d ufoar `k I ^H? 6 / iad {da `k I ^ 6 / cd`cif v{k ko ~raikya da ky if~fw bfga ofy iad`cicadky fip{foky `k a~krficùd ~arv{k of jk`cf kypf j{s iarrc`f / ~kra v{k `k pajfryk ofy jk`c`fy iarrkipcufy dkikyfrcfy ~frf ikdprfroa/ ko ~raikya ~raikya ooklfræ f ykr if~fw$ Kypf ky of lrfd `cekrkdicf kdprk kypay `ay iakecickdpky/ "I ^" rk~rkykdpf ko ufoar jæ}cja `k of if~fic`f` `ko ~raikya s da ~{k`k ykr jkgarf`a f jkday v{k yk f~ocv{kd jk`c`fy rf`cifoky a yk ifjbckd ofy ky~kicecificadky8 jckdprfy v{k "I^H" ky {df jk`c`f `k of if~fic`f` fip{fo / y{yik~pcbok `k jkgarfy iad ycj~oky fg{ypky f ofy jfv{cdfrcfy v{k ikdprkd ko ~raikya$ Ky cj~arpfdpk `kypfifr v{k ko êd`cik I ^H ~{k`k cdio{ya ooklfr f ykr ikra a dklfpcua$ Kd kekipa / yc of jk`cf `ko ~raikya iacdic`k iad {da `k oay oêjcpky `k ky~kicecificùd/ kdpadiky I ^H : > / s kd kypk ifya ko ~arikdpfgk `k `kekip{aya ky `k f~ra}cjf`fjkdpk ;>+ / of iaja yk ~{k`k f~rkicfr ko of lræecif ycl{ckdpk7
@f`a v{k 7 I ^H : jêdcja kdprk
Oy 9
8
* Oc
9
8 Yc
: OY
I^H : >
I{fd`a I^H rky{opf dklfpcua / of cdpkr~rkpficùd ky v{k of jk`cf `ko ~raikya yk mf iarrc`a pfdpa / v{k yk mf ooklf`a f iaoaifr e{krf `k oay oêjcpky `k ky~kicecificùd/ s kd kypk ifya/ jæy `ko ;>+ `k of ~ckwfy rky{opfd `kekip{ayf/ pfo iaja ~{k`k ukryk kd of lræecif f iadpcd{ficùd 7
Iaja oay ~fræjkpray `ko ~raikya yad `kyiadaic`ay / ko ukr`f`kra ufoar `k I ^H ky `kyiadaic`a / s ~{k`k ykr kypcjf`a f ~frpcr `k of kypcjficùd `k oay ~fræjkpray `ko ~raikya $ ^frf {d ~raikya bfga iadprao iad {d lræecia - ] / R # pkdkjay7 I^H : Jêdcja ufoar kdprk
OY
]
9R
`2 8
] * OC 9R
`2
jckdprfy v{k ~frf {d ~raikya bfga iadprao iad {d lræecia - ] / Y # 7
I^H : Jêdcja ufoar kdprk
OY
]
9Y
i0 8
] * OC 9Y
i0
Fol{day pk}pay s ~ralrfjfy `k iaj~{pficùd mfikd of `cypcdicùd kdprk {d I ^H ~frf ko oêjcpk cdekrcar / s apra I ^H ~frf ko oêjcpk y{~krcar / oay `kecdkd iaja I ^HC s I^HY rky~kipcufjkdpk/ s o{kla `kecdkd ko ‟Iakecickdpk `k `k If~fic`f` Rkfo ‟ I ^H ~frf ko ~raikya iaja ko jkdar ufoar kdprk oay `ay/ oa i{fo ky abucfjkdpk kv{cufokdpk f oa fdpkrcar$ Kd ko ifya `k ky~kicecificadky {dcofpkrfoky / da ky f~ocifbok ko iadik~pa iadik~pa `k ^raikya Ikdprf`a / s rky{opf abuca v{k f jk`c`f v{k of jk`cf `ko ~raikya ~raikya yk fokgk kd ykdpc`a iadprfrca `ko oêjcpk ÷dcia `k ky~kicecificùd/ ko ~raikya ky jæy if~fw/ ~{ky ko ~arikdpfgk `k `kekip{ayfy `cyjcd{sk/ pfo iaja yk j{kyprf kd of ecl{rf ycl{ckdpk ~frf of ycp{ficùd `k {df yaof ky~kicecificùd cdekrcar7
I^H : Jkdar ufoar kdprk x 6$29 8 6$0< z : 6$29 F ~kyfr `k kypfr of jk`cf iarrc`f mficf of cwv{ckr`f / of ky~kicecificadky ok rky{opfd pfd iùja`fy / v{k ko ~raikya ycl{k yckd`a if~fw$ Aprf jfdkrf `k kypcjfr f I ^H/ ky jk`cfdpk ko êd`cik `k oaifocwficùd7 ^frf d{kypra ifya / yk pckdk7 P : OY * OC : 0;$> *2;$> : 2>$>
: ]
H:
>
: 90$>3 * 9;$> : >$36
2 ->$36# 2 : : >$>36 2>$> P
Ko êd`cik `k oaifocwficùd rky{opf ykr >$>36 ù 3$6 + / oa v{k yk yk cdpkr~rkpf iaja {df rkoficùd kdprk ko iarrcjckdpa `k of jk`cf iad ko rf`ca `k of ky~kicecificùd $ Da k}cypkd darjfy fikrif `k oay ufoarky ~krjcycboky ~frf kypk êd`cik `k oaifocwficùd/ kdprk aprfy rfwadky ~arv{k y{ cdic`kdicf kd of if~fic`f` rkfo `ko ~raikya `k~kd`k `k y{ if~fic`f` ~apkdicfo "I~" / `k jfdkrf v{k {d ufoar `k h:>$>36 / ~{k`k cdpkr~rkpfryk iaja `kyikdprfocwficùd da cdeo{skdpk i{fd`a I ^ ky j{ima jfsar v{k 6 iaja kypk ifya/ ~kra j{s cdeo{skdpk kd of If~fic`f` rkfo yc I^ 6$ [df ukw ifoi{of`a "h" / yk pckdk 7 I ^H: I^- 6* h# : 6$9; - 6 * >$>36# >$>36# : 6$29 oa v{k iacdic`k iad of kypcjficùd rkfocwf`f ~ar ko apra jãpa`a $ i# Kd i{fdpa f of kypcjficùd `ko ~arikdpfgk `k ~ckwfy `kekip{ayfy v{k fip{fojkdpk kypæ ~ra`{ickd`a ko ~raikya / pkdkjay v{k ko ~arikdpfgk `k ~ckwfy iadearjky ky7 ^ - 2; :
KGKRICICAY ^RA^[KYPAY 7 6·# Ukcdpcicdia j{kyprfy `k pfjföa ; if`f {df / yk k}prfkd `k {d ~raikya f cdpkrufoay rkl{ofrky/ s yk abpckdkd oay ycl{ckdpky `fpay7 c 2;
c 2;
]c : 95<$>> 8 c 6
Rc : =$5> c 6
f# Ifoi{ok oay oêjcpky `k iadprao ~frf ko `cflrfjf - ] / R # $ b# Y{~adckd`a v{k ko ~raikya kypæ bfga iadprao / s v{k oay oêjcpky `k ky~kicecificùd yad 60$;> ¶ >$;> / ± v{ã iadio{ycadky yk ~{k`kd k}prfkr fikrif `k of if~fic`f` `ko ~raikya/ ~frf a~krfr `kdpra `k kypfy ky~kicecificadky 1 $ i# Kypcjk ko ~arikdpfgk `k frpêi{oay `kekip{ayay v{k yk ~ra`{icræd bfga ofy iad`cicadky fip{foky `k a~krficùd$ `# Kypcjk oay iakecickdpky I ^ / I^H/ s ko "êd`cik `k oaifocwficùd" $ Cdpkr~rkpk oay rky{opf`ay $ Yao{icùd 7 f# X60$0= 8 60$==Z s X > 8 >$<9Z $ i# 6$;0 + $ `# I ^ : 6$69 8 I ^H: >$<2 8 h: >$95 $ 2·# Yk pajfd 6= j{kyprfy j{kyprfy `k pfjföa 6> if`f {df /iad ko ~ra~ùycpa `k iadypr{cr {d lræecia - ] / Y#/ ~frf iadpraofr ko iadpkdc`a iadpkdc`a `k {df ickrpf y{ypfdicf `kdpra `k {dfy ~ckwfy$ c 6=
Oay rky{opf`ay abpkdc`ay `fd7
c 6=
]c : ;3;$= 8 c 6
Yc : =$20 $ c 6
f# Kdi{kdprk oay oêjcpky `k iadprao ~frf ko lræecia - ] / Y # $ b# Yc ofy ky~kicecificadky kypfbokikd v{k ko iadpkdc`a jêdcja `k kypf y{ypfdicf `kbk ykr `k 99 lrfjay / kypcjk ko ~arikdpfgk `k ~ckwfy v{k da of i{j~okd$ i# Ifoi{ok ko iakecickdpk I ~h/ k cdpkr~rkpk ko rky{opf`a$ Yao{icùd 7 f# X 92$5; 8 99$;; Z s X >$69 8 >$<3Z b# 06$5=+ $ i# I ^H: >$><
~ar of pfbof imc i{f`rf`a iad 5*6*2: 9 lrf`ay `k ocbkrpf`/ f {d dcuko `k ycldcecificùd `ko ;+ / ky 7
2
>$>;89
: <$=6 / oa v{k kuc`kdpkjkdpk iadookuf f of
fik~pficùd `k of mc~ùpkycy `k v{k ko ~kya `k if`f ~fypcoof cd`cuc`{fojkdpk ycl{k {df @cyprcb{icùd Darjfo $ Pfjbcãd m{bckrf ~a`c`a ukrcecifryk of darjfoc`f` iad ko ~f~ko ~rabfbcoêypcia/ ko i{fo m{bckrf v{k`f`a `k of ycl{ckdpk earjf7
[df ukw ukrcecif`f of darjfoc`f` `k oay ~kyay cd`cuc`{foky/ s iad oay ~fræjkpray kypcjf`ay 7 : 0$3= 8 : >$60;= / v{k rky{opù oclkrfjkdpk jfsar v{k >$6999/ kypcjficùd f ~frpcr `k R `ko lræecia `k iadprao / yk mfik ko fdæocycy `k ky~kicecificadky s `k if~fic`f` / f cl{fo v{k iaja yk k}~ociù kd ofy ykiicadky rky~kipcufy $
k}io{ycufjkdpk kd of kypcjficùd ~{dp{fo / aouc`fd`a ~ar iaj~okpa v{k of kypcjficùd abpkdc`f ky kd rkfoc`f` {d ufoar ~frpci{ofr `k {df ufrcfbok fokfparcf / s v{k yc yk mcickrf aprf kufo{ficùd `k of if~fic`f` f ~frpcr `k aprf j{kyprf / j{s ykl{rfjkdpk ko rky{opf`a ykrêf apra$ @ky`k {d ~{dpa `k ucypf kyprcipfjkdpk pkùrcia / oa jæy iarrkipa ykrêf v{k of kypcjficùd `k kypay cd`cif`arky `k if~fic`f` yk mcickrf ~ar cdpkrufoay / s v{k of `kicycùd rkofpcuf f of f~rabficùd `k {df f{`cparêf `k ifoc`f` yk mcickrf jk`cfdpk {df ~r{kbf `k mc~ùpkycy $ Ky `kicr / v{k yc ofy darjfy k}clckrfd ~ar kgkj~oa / v{k ~frf {d `kpkrjcdf`a ~raikya ko ufoar jêdcja `ko iakecickdpk `k if~fic`f` rkfo `kbk ykr `k 6$99 / kdpadiky of `kicycùd `k f~rabficùd a cj~rabficùd `k of if~fic`f` `ko ~raikya f oay ecdky `k `fr i{j~ocjckdpa f oa k}clc`a ~ar of Darjf CYA * 3>>> / yk mcickrf jk`cfdpk of ^r{kbf `k Mc~ùpkycy7 M> 7 I^H
6$99
M6 7 I^H ? 6$99
Ko ~raikya i{j~ok iad of darjf$ Ko ~raikya da i{j~ok iad of darjf$
Mfypf of ekimf / da mf yc`a `kyfrraoof`f {df jkpa`aoalêf ~frf ~rabfr kypk pc~a `k mc~ùpkycy / s ykl÷d fol{dfy cdukypclficadky rkfocwf`fy ~ar ko f{par / ko ~rabokjf yk kdi{kdprf kd efyk `k cdukypclficùd $ Ko ~rabokjf ykrêf eæico `k rkyaoukr kd ifya `k v{k of mc~ùpkycy yk rkeckrf fo fo iakecickdpk `k If~fic`f` Rkfo "I ^" / s of `kicycùd yk pajfrf kd bfyk f {df yaof j{kyprf / iaja ~ar kgkj~oa of {dcecif`f/ iadyc`krf`f kd ko jãpa`a fdpkrcar `k kypcjficùd f ~frpcr `ko mcypalrfjf $ Of ~r{kbf `k mc~ùpkycy7 M > 7 I^
I^>
M6 7 I^ ? I^> yk rk`{ik f {df ~r{kbf {dcofpkrfo ~frf of ufrcfdwf / `k ofy sf kyp{`cf`fy kd of M> 7
2
M67
2
O Y * OC 5 I~>
v{k ykrêf `k of earjf7 O Y * OC 5 I~>
2
2
Kd i{fdpa f of kypcjficùd ~ar cdpkrufoay ~frf oay iakecickdpky `k if~fic`f` / s ~frf ko ~arikdpfgk `k `kekip{ayay v{k efbrcif ko ~raikya / yk ~rkykdpf ko jcyja
f# ± I{æoky yad y{y iadio{ycadky fikrif `k of if~fic`f` `ko ~raikya 1 $ b# Kypcjk oay iakecickdpky I ^/ I^H s ko ~arikdpfgk `k ~ckwfy e{krf `k ky~kicecificùd$ Yao{icùd 7 f# Da ky if~fw if~fw ~ar da kypfr kypfr ikdprf`a $ b# I ^: 6$66 ~apkdicfojkdpk if~fw $ I ^H : >$;5 $ 0$<; + e{krf `k ky~kicecificùd $
ky
9·# [d ~raikya `cyprcb{c`a darjfojkdpk kj~okf kj~okf ko 55$5< + `k of bfd`f `k ky~kicecificùd/ kypæ ikdprf`a kd of `cjkdycùd dajcdfo/ s yk oaifocwf f of jcpf` kdprk oay oêjcpky `k ky~kicecificùd y{~krcar k cdekrcar$
^RA^CK@F@KY @K OF I[RUF DARJFO Of e{dicùd `k `kdyc`f` iarrky~ad`ckdpk f of i{ruf darjfo ky 7 *
6
e - }#
2
-} * # 2
k
2
2
8
*
?}?
F ~frpcr `k fooê yk `kj{kyprf 7 2
6·# Oay ~fræjkpray "»" s " `cyprcb{icùd `cyprcb{icùd $
" rk~rkykdpfd of jk`cf s of ufrcfdwf `k of
Kd ~rcjkr o{lfr "»" s " 2" yad ~fræjkpray ~arv{k ~frf i{fov{ckr ufoar v{k kooay pajkd/ ko ærkf bfga of i{ruf ky yckj~rk cl{fo f 6 / ~{ky 7 6
k
2
*
-} * # 2 2
2
`} : 6 }
Kd kekipa/ yc kd kypf cdpklrfo mfikjay ko ifjbca `k ufrcfbok 7 w : 6
yk abpckdk 7
2
k
*
w2 2
`w : 2
Mfickd`a of y{ypcp{icùd7 p :
2 2
>
k
p
6
2p
`p :
6 2
6 >
w2
k
6 2
>
k
`p : w `w
p
6
p
`p :
*
w2 2
`w
`w : 6 - # 2
6
2p
`p / rky{opf7
:6
oa v{k `kj{kyprf v{k kekipcufjkdpk of ki{ficùd `k of i{ruf darjfo iarrky~ad`k f {df e{dicùd `kdyc`f` iadpcd{f `k ~rabfbcoc`f` / s kd `ad`k "»" s " 2 " yad ~fræjkpray $ ^frf `kjayprfr v{k kypay ~fræjkpray ~fræjkpray yad rkfojkdpk of jk`cf s of ufrcfdwf `k of `cyprcb{icùd/ ky dkikyfrca mfoofr ~rcjkra y{ e{dicùd lkdkrf`arf `k jajkdpay J]- p# 7
K -] # * 9 K -] 2# K-]# ( 9 K-]# -K-]## 2 * -K-]## 9 : K -]9# * 9 K -] 2# K-]# ( 2 -K-]## 9
^frf of Darjfo/ oay `ay ~rcjkray jajkdpay rky~kipa fo arclkd sf yad iadaic`ay ~{ky7 K - ] # : » 8 K -] 2# : 2 ( 2/ s ko pkrikra ~{k`k ykr abpkdc`a f ~frpcr `k of pkrikrf `krcuf`f `k e{dicùd lkdkrf`arf `k jajkdpay/ kd p:>7 9
K -] # :
` 9J ] -p# `p 9
:
9
2
(9»
$
p >
Rkkj~ofwfd`a rky{opf 7 K- ] * K-]# # 9:
9
(9»
2
*9-
2
(
2
#
(2
9
: >
:>$
9·# Kd i{fdpa f of ~ra~ck`f` `k v{k of jk`cfdf `k of @cyprcb{icùd Darjfo pfjbcãd kypf rk~rkykdpf`f ~ar ko ~fræjkpra "»" / of jcyjf yk `ky~rkd`k `k of ycjkprêf / s `k v{k ko ærkf papfo bfga of i{ruf ky cl{fo f 6 $ Kd kekipa/ ~ar ycjkprêf 7 ^ - ] ^-]
»# ( ^ -] 4 »# : 6
»# : ^ -] 4 »# / s iaja f`kjæy 7 ^-]
»# : ^ -] 4 »# :
6 2
" " ky ky of jk` k`cf cfdf df $
0·# Pfjbcãd ko ~fræjkpra "»" ky of ja`f `k of `cyprcb{icùd / ~{ky fo ykr e-}# {df e{dicùd `ko pc~a k}~adkdicfo / ko jæ}cja yk foifdwfræ i{fd`a ko k}~adkdpk ykf jæ}cja 8 s kuc`kdpkjkdpk kuc`kdpkjkdpk X*- } * »# 2Z ky jæ}cja / i{fd`a }: »$ ;·# Of `kjayprficùd `k v{k ko iakecickdpk jajkdpa `k i{rpaycy ufok "9" ~frf i{fov{ckr @cyprcb{icùd Darjfo / ky v{cwæy of jæy cdpkrkyfdpk / s ~frpk `k of `kecdcicùd `ko iakecickdpk jajkdpa `k i{rpaycy ~frf of ~aboficùd `f`a ~ar7 :
^frf kypcjfr oay ~fræjkpray `k {df `cyprcb{icùd i{fov{ckrf/ k}cypkd `ay jãpa`ay cj~arpfdpky 7 ko `k jæ}cjf ukraycjcocp{` s ko `k jajkdpay $ Of f~ocificùd `k i{fov{ckrf `k kypay `ay jãpa`ay f of @cyprcb{icùd Darjfo/ kd bfyk f {df j{kyprf fokfparcf ] 6/ ]2 / $$$$/ ]d ~raukdckdpk `k of ufrcfbok "]"/ iad`{ik f oay jcyjay kypcjf`arky / i{foky yad7 c d
c d
: Jk`cf J{kyprfo : ] :
]#
-]c
]c c 6
8
d
2
:Ufrcfdwf J{kyprfo : Y 2:
2
c 6
d
Kd kekipa/ fo f~ocifr ko jãpa`a `k jæ}cjf * ukraycjcocp{` f of @cyprcb{icùd Darjfo / s kd bfyk f {df j{kyprf fokfparcf ] 6/ ] 2 / $$$$/ ]d/ kdiadprfjay v{k of e{dicùd `k ukraycjcocp{` uckdk `f`f ~ar of e{dicùd `k `kdyc`f` iadg{dpf `k of j{kyprf 7 c d
O-]6/
6
]2 / $$$$/ ]d# :
k
2
- }6 2
# 2
2
6
2
k
- }d 2
# 2
#2
- }c
2
6
:
d
c 6
d
- 2 #
2
k
2
Oay kypcjf`arky yad fv{kooay ufoarky `k oay ~fræjkpray v{k ok `fd f of j{kyprf jæ}cjf ukraycjcocp{`/ s ~frf abpkdkroay mfs v{k jf}cjcwfr f of e{dicùd `k ukraycjcocp{` O-]6/ ]2 / $$$$/ ]d#/ ~frf oa v{k rky{opf jæy iùja`a jf}cjcwfr y{ oalfrcpja/ ~{kypa v{k oay ~ra`{ipay yk prfdyearjfd kd y{jfy oa v{k eficocpf of `krcuficùd /s ~ar ykr ko ko oalfrcpja {df e{dicùd irkickdpk / kd `ad`k ãypk foifdik y{ jæ}cja / of e{dicùd pfjbcãd $ c d
Pajfd`a Pajfd`a oalfrcpjay oalfrcpjay 7 od O : * d od ~fricfojkdpk
Kypa `kj{kyprf v{k oay `ay jãpa`ay ~ra~aricadfd oay jcyjay kypcjf`arky/ ~kra ycd kjbfrla/ ko `k 2 da ky ù~pcja ~ar of rfwùd ycl{ckdpk7 [d b{kd kypcjf`ar ~{dp{fo `kbk rk{dcr i{fpra rkv{cycpay7 f# Ykr cdykylf`a$ b# Ykr iadycypkdpk$ i# Ykr y{ecickdpk$ `# Pkdkr jêdcjf ufrcfdwf$ I{fd`a yk k}fjcdf f oay kypcjf`arky fdpkrcarky f of o{w `k kypfy ~ra~ck`f`ky/ yk kdi{kdprf v{k " ] " ofy i{j~ok pa`fy/ s ~ar pfdpa ky ko jkgar kypcjf`ar ~ayc ~a ycbo bok k ~fr ~frf f" "$ Iad Y2 da ai{rrk oa jcyja / ~{ky da ky dc cdykylf`a dc `k jêdcjf ufrcfdwf / s ~ar oa pfdpa da ky {d kypcjf`ar ù~pcja ~frf 2$ ^frf y{~ocr kypf `kecickdicf / yk mfd ~ra~{kypa apray kypcjf`arky / kdprk oay c d
- }c 2
i{foky ko jæy cj~arpfdpk ky 7
: I{fycufrcfdwf J{kyprfo : Y i2 :
]#
2
c 6
d 6
Kypk kypcjf`ar pfj~aia ky `k jêdcjf ufrcfdwf / ~kra ky cdykylf`a / s ~ar kooa fol{day f{parky oa ~rkeckrkd erkdpk fo `k jæ}cjf ukraycjcocp{`$ Kd of bcbocalrfeêf kypf`êypcif ky erki{kdpk v{k yk `kycldk ~ar Y 2 cd`cypcdpfjkdpk f {da { apra kypcjf`ar / s yk oky oofjk f fjbay "Ufrcfdwf J{kyprfo" / oa v{k abucfjkdpk aifycadf {df lrfd iade{ycùd f oay okiparky da kdpkrf`ay `k of ~rabokjæpcif $ c d
}c Apra kypcjf`ar ~frf " " ky 7
:
]
c 6
2
d
Kypk kypcjf`ar ky cdykylf`a / pfo iaja yk `kj{kyprf f iadpcd{ficùd 7 Ykf7 ]
Kd of d{kuf cdpklrfo/ oay ~fræjkpray da f~frkikd `kdpra `k of e{dicùd f cdpklrfr/ s f`kjæy yk abykruf v{k kypf e{dicùd iarrky~ad`k f of e{dicùd `k `kdyc`f` `k {df i{ruf darjfo iad : > s :6/ v{k yk `kecdk iaja of Darjfo Pc~cecif`f a Kypæd`fr $ @k oa fdpkrcar yk `k`{ik kdpadiky v{k ko ærkf bfga of i{ruf kd {df darjfo i{fov{ckrf ~frf {d cdpkrufoa X f / b Z / ky cl{fo fo ærkf bfga of darjfo pc~cecif`f kdprk oay oêjcpky
f*
s
b*
$
Ofy pfbofy `fd ko rky{opf`a `k of cdpklrficùd d{jãrcif iarrky~ad`ckdpk f of e{dicùd `k `kdyc`f` `k of darjfo pc~cecif`f `ky`k "* " mfypf {d oêjcpk i{fov{ckrf "w, / ky `kicr y{ e{dicùd `k `cyprcb{icùd `cyprcb{icùd77
-w# :
w
6
*
s2 2
k `s $ s 2 ãypk ky ko e{d`fjkdpa `ko ~raik`cjckdpa k}~ocif`a kd ko {ya `k ofy pfbofy darjfoky$
Iad rkoficùd fo {ya `k of pfbofy/ ky eæico ukr ~ar ycjkprêf ofy ycl{ckdpky rkoficadky kdprk ofy okip{rfy 7 -*w# : 6 * @-w# :
Pkdckd`a kd i{kdpf v{k of e{dicùd lkdkrfprcw `k jajkdpay ~frf of @cyprcb{icùd p]
Darjfo / ky7 J]-p# : K-k # : k
K- k
p
p
]
p
# : J} - - # # : k p
p
6 2 p 2
6 2
2
p
6 2
p2 2
2 2
p
p
: k
/ yk `k`{ik kdpadiky v{k7 6 2 p 2
8 s ~ar oa pfdpa 7
6 2 p k2
JW-p# : k : 8 v{k iarrky~ad`k f of e{dicùd lkdkrfprcw `k k jajkdpay `k {df @cyprcb{icùd Darjfo iad :> s :6 / oa v{k `kj{kyprf v{k of ]*
prfdyearjficùd W :
iaduckrpk f {df @cyprcb{icùd Darjfo i{fov{ckrf kd of
Darjfo Pc~cecif`f / s `k fooê of rfwùd `k ofy pfbofy darjfoky $
^RAIKYAY IKDPRF@AY Kd ko If~êp{oa C yk kypfbokicù of iadukdckdicf `k v{k {d ~raikya kypã ikdprf`a / s ~aypkrcarjkdpk/ fo iadyc`krfr of If~fic`f` `ko ^raikya / yk kd{dicù ko ycl{ckdpk Pkarkjf7 " @f`f {df @cyprcb{icùd @cyprcb{icùd Darjfo iad iad `kyucficùd `kyucficùd pê~cif " " / s {d cdpkrufoa cdpkrufoa ecga ecga Xf/bZ/ ko ærkf bfga of i{ruf kd ko cdpkrufoa ykræ jæ}cjf i{fd`a of jk`cf `k of `cyprcb{icùd iacdic`f iad ko ~{dpa jk`ca `ko cdpkrufoa " $
Yabrk kypk Pkarkjf yk e{d`fjkdpf ko mkima `k v{k of if~fic`f` jæ}cjf jæ}cjf `ko ~raikya yk abpckdk i{fd`a kypæ ikdprf`a$ ikdprf`a$ Y{ `kjayprficùd ky of ycl{ckdpk7
Y{~adlfjay v{k pkdkjay {d cdpkrufoa ecga Xf /bZ / s v{k of jk`cf `k of @cyprcb{icùd kypæ {bcif`f {bcif`f kd {d ~{dpa i{fokyv{ i{fokyv{ckrf ckrf " " 8 ko ærkf ærkf bfga kd ko cdpkruf cdpkrufoa oa Xf/ bZ ykræ ykræ kdpadik kdpadiky y {df e{dicù e{dicùd d `k " " $ @kycldfd @kycldfd`a `a ~ar
- #:
b f
6 2
- # f of rkekrc` rkekrc`f f e{dicùd/ e{dicùd/ yk pckdk pckdk v{k 7
Kypf eùrj{of ky j{s cj~arpfdpk/ ~{ky ~krjcpk `kpkrjcdfr ko ~{dpa `ad`k `kbk {bcifryk of jk`cf `ko ~raikya ~frf abpkdkr ko jæ}cja bkdkecica ky~krf`a / s kd koof ~{k`k ukryk v{k i{fd`a H 6 : H 2 / ky `kicr i{fd`a ko bkdkecica a of ~ãr`c`f ky ko jcyja f fjbay of`ay `k of `cyprcb{icùd / ko ~raikya `kbk kypfr ikdprf`a$ @k kypf eùrj{of pfjbcãd yk `k`{ik v{k i{fd`a H 6 ? H2 / ky `kicr i{fd`a ko bkdkecica ky jfsar `ko of`a `krkima v{k `ko cwv{ckr`a / v{k ky of ycp{ficùd jæy erki{kdpk ~{ky ofy `kekip{ayfy ~ar of cwv{ckr`f ~ar oa lkdkrfo yad cdiarrklcboky/ kdpadiky of jk`cf `ko ~raikya `kbk kypfr iarrc`f mficf of `krkimf $
PFJFÖA @K J[KYPRF RKV[KRC@A ^FRF [DF ^R[KBF BCOFPKRFO @K JK@CF Of g{ypcecificùd `k of eùrj{of `f`f kd ko If~êp{oa CC / ky of ycl{ckdpk 7
Kd {df ~r{kbf `k mc~ùpkycy `ko pc~a 7
iad ufrcfdwf
2
ky `kicr 7
w
>
Ma7
>
M67
>
iadaic`f / of wadf `k fik~pficùd ky 7
! 2
d
]
>
w
! 2
w
]
>
! 2
d
w
! 2
d
Yc ko ~raikya yk `kyfg{ypf s ~fyf f ~ra`{icr iad {df jk`cf 6/ yk v{ckrk v{k of ~rabfbcoc`f` `k da `kpkipfr pfo `kyfg{ypk s ykl{cr fik~pfd`a v{k : >/ ykf f~kdf f~kdfy y " " /ky /ky `ki `kicr7 cr7 ^Y{~adlfjay v{k
6 4 >/
>
w
! 2
d
]
>
w
! 2
d
:
6#
:
$
ky `kicr v{k of jk`cf jk`cf yk iarrcù mficf mficf of `krkimf$ `krkimf$
Iaja ofy ufrcfboky "[" s "U" da yad cd`k~kd`ckdpky/ da ky ~aycbok ~aycbok j{opc~ocifrofy ~frf mfoofr y{ e{dicùd `k `kdyc`f` iadg{dpf/ s `k fooê abpkdkr of e{dicùd `k `kdyc`f` `k R : [ * U $ Ko rfwadfjckdpa ~frf kdiadprfr U / ky ko ycl{ckdpk7
-{/u# / e{dicùd `k `k `kdyc`f` iadg{dpf kdprk [ s
^frf v{k "[" ifclf kd ko cdpkrufoa -{ / { (`{# / s ycj{opædkfjkdpk "U" kd ko cdpkrufoa -u / u ( `u# / ky dkikyfrca v{k {df i{fov{ckrf `k ofy "d" abykruficadky ifclf kd -{ / { (`{# / aprf i{fov{ckrf kd -u / u ( `u#/ s ofy - d* 2# rkypfdpky kd ko cdpkrufoa - u ( `u/ {# $ Pajfd`a kd i{kdpf v{k pkdkjay "d" abykruficadky `k "]" / s v{k of jkdar ~{k`k ykr i{fov{ckrf `k koofy / of jfsar i{fov{ckr aprf / s ofy cdpkrjk`cfy ofy -d * 2# rkypfdpky/ ko d÷jkra `k ~krj{pficadky kdprk ofy abykruficadky ky ykl÷d d& of eùrj{of j{opcdajcfo7 j{opcdajcfo7 : d -d*6# 6 & 6 & -d* 2# &
Of ~rabfbcoc`f` `k v{k oay kukdpay fdpkrcarky ai{rrfd ky 7 d 2
{
-{/u# `{ `u : d -d*6# X e-{# `{ Z X e-u# `uZ - e - }# `}#
$
u
{
d 2
s kd iadyki{kdicf 7 -{/u# : d -d*6# e-{# e-u# - e - }# `}#
$8 u
u
-{/u# : d -d*6# e-{# e-u# - E-{# * E-u##
{
d*2
$8 u
{
[df ukw kdiadprf`f of e{dicùd `k `kdyc`f` iadg{dpf kdprk [ s U / sf ky ~aycbok mfoofr of e{dicùd `k `kdyc`f` `ko Rfdla R : [ * U / f~ocifd`a d{kufjkdpk ko jãpa`a `k of e{dicùd `k `cyprcb{icùd / ykl÷d ko i{fo 7 V-r#:^-R
"`9" yk `kecdcù iaja of iadypfdpk `k ~ra~aricadfoc`f` kdprk ^ar pfdpa ~frf ko ifya d:2 7 ` 9:
2
0
R
:
Ufr-R# / s
$
: >$=;9
OCJCPKY @K IADPRAO ^FRF OF LRFECIF - ] / R# I{fd`a yk kofbarf {df lræecif - ] / R# s rky{opf kypfr bfga iadprao / oa v{k yk kypæ mfickd`a kd rkfoc`f` / ky {df ~r{kbf `k mc~ùpkycy bcofpkrfo ~frf of jk`cf
Ma7 `ko pc~a7
>
kd `ad`k
M67
>
ky of ‟Lrfd Jk`cf‚ / rk~rkykdpf`f ~ar of jk`cf
>
mcypùrcif `ko ~raikya8 `k earjf v{k i{fd`a of j{kyprf ifk kdprk oay oêjcpky `k iadprao ~frf of jk`cf / oa v{k yk kypæ fik~pfd`a ky v{k ko ~raikya kypæ a~krfd`a ycd ifjbcay ycldcecifpcuay iad rkoficùd f of earjf iaja oa ukdêf mfickd`a kd ko ~fyf`a$ Yc of ufrcfdwf "
Kd kekipa / kd of Cdekrkdicf Kypf`êypcif yk `kj{kyprf jk`cfdpk of f~ocificùd `k -d 6#Y2
"Earjfy I{f`ræpcify" / v{k of ufrcfbok
yk `cyprcb{sk iaja {df Imc *
2
I{f`rf`a iad -d*6# lrf`ay `k ocbkrpf` $ @kycldfd`a ~ar "[" f of rkekrc`f ufrcfbok pkdkjay kdpadiky 7 [:
-d 6#Y2
2
2
-d*6#
Of e{dicùd `k `kdyc`f` `k "[" ky iadaic`f / s y{ k}~rkycùd ky 7 e-{# :
d 6 { 6 { 2 k 2
6 d 6 #2 2
d 6 2
8 {4>
s ~{kypa v{k of ufrcfbok "Y" / kypf rkoficadf`f iad "[" f prfuãy `k 7 [
Y:
d 6
yk ifk kd {d ~rabokjf `k " E{dicadky `k ufrcfboky fokfparcfy" / kd `ad`k yk v{ckrk mfoofr of e{dicùd `k `kdyc`f` `k "Y" f ~frpcr `k of `k "[" $ ^frf rkyaoukroa / yk f~ocif ko jãpa`a `k of E{dicùd `k @cyprcb{icùd / s yk abpckdk7 L-y# : ^ - Y d 6
L-y# :
2
>
y2
[
y# : ^ -
d 6
6 d 6 #2 2
d 6 2
y # :^ -[
d 6 { 6 { 2 k 2
d 6 2
y2 #
`{
Kypf cdpklrfo iarrky~ad`k f of "E{dicùd `k @cyprcb{icùd" @cyprcb{icù d" `k of ufrcfbok "[" / kd ko d 6 2 d 6 2 y y #$ ufoar / ky `kicr 7 L -y# : E 2 2 ^ar `krcuficùd `k L-y# / yk abpckdk of e{dicùd `k `kdyc`f` iarrky~ad`ckdpk f "Y" / s rky{opf 7 l - y# : L° -y# : E° -
b# W !2 ! 2 : 9$ i# Iaja ko ufoar `k " " ky `kyiadaic`a/ mfs v{k kypcjfroa/ s kd `cimf kypcjficùd ky kd `ad`k yk `cekrkdicf ãypf lræecif iad of - ] /R#$ Yk `kjayprù v{k 7 K-Y# : i 0 / s yk yfbk v{k of jk`cf `k ofy `kyucficadky pê~cify j{kyprfoky Y / ky {d kypcjf`ar cdykylf`a `k K-Y# $ ^ar oa pfdpa 7 K-Y# : Y : i 0
:
Y i0
Y{ypcp{skd`a ko ufoar kypcjf`a / kd oay oêjcpky `k fik~pficùd ~frf M >/ yk abpckdkd oay oêjcpky `k iadprao / s rky{opf7 [$ I$O ]
>
w
! 2
O$ I$O ] :
>
w
! 2
d
d
: ] ( 9
:
] * 9
Y
: ]
i0 d Y
i0 d :
( F9 Y
] * F9 Y
Kd iadyki{kdicf / pkdkjay v{k of g{ypcecificùd `ko iakecickdpk F F9
9
ky 7
9 i0 d
Iad rkoficùd f oay oêjcpky `k iadprao ~frf of `kyucficùd pê~cif j{kyprfo / of g{ypcecificùd g{ypcecificùd ky ~ræipcifjkdpk ~ræipcifjkdpk of jcyjf jcyjf v{k ~frf ko Rfdla J{kyprfo/ J{kyprfo/ s kypæd bfyf`ay kd ko cdpkrufoa Y ¶ 9 y / v{k f ~kyfr `k da pkdkr {df ~rabfbcoc`f` `k 33$<9+ ~ar da ykr of ufrcfbok "Y" {df @cyprcb{icùd @cyprcb{icùd Darjfo / pckdk pckdk ykl÷d of @kycl{fo`f` `k Imkbsymku {df ~rabfbcoc`f` `k ~ar oa jkday ==$=3+ `k iadpkdkr fo ufoar `k "Y" `k {df j{kyprf fokfparcf / ~raukdckdpk `k {d ~raikya bfga iadprao$ Pkdckd`a kd i{kdpf v{k 7
k}~adkdicfo#Z k}~adkdicfo#Z $ ^ar kgkj~oa/ kgkj~oa/ pfoky cdukypcl cdukypclf`arky f`arky cdearjfd cdearjfd v{k ko rckyla " " rkfo ky `k >$>60 ù jkday/ yc d 0 ~frf of `cyprcb{icùd `cypr cb{icùd lfjjf iad r : 6!2 / kd iadprfypk iad {d ufoar pkùrcia `k >$>>2< ~frf of `cyprcb{icùd darjfo$ Jckdprfy v{k ko {ya `k oêjcpky `k iadprao `k prky ycljf kd ko `cflrfjf `k ] ~ra`{icræ {d rckyla " " `k >$>>2< yc of `cyprcb{ic `cyprcb{icùd ùd y{bsfikdpk ky ky darjfo/ darjfo/ da yk ~{k`k `kicr `kicr oa jcyja ~frf ko `cflrfjf `k R$ Of `cyprcb{icùd j{kyprfo `k R ky fycjãprcif/ cdio{ya kd {d j{kyprka f ~frpcr `k of `cyprcb{icùd darjfo/ s of ofrlf k}prkjc`f` -a iaof# yk kdi{kdprf kd ko of`a fopa a ~aycpcua$ ^ar oa pfdpa/ oay oêjcpky ycjãprciay `k prky ycljfy yad yaofjkdpk {df f~ra}cjfic f~ra}cjficùd/ ùd/ s ko rckyla rckyla " " kd pfo `cflrfjf `cflrfjf `k R da ky cl{fo cl{fo f >/>>2<$ >/>>2<$ - kd rkfoc`f` rkfoc`f` / ~frf d : 0 / ky `k
: >$>>>056#$ F`kjæy/ ko `cflrfjf `k R ky jæy ykdycbok f
`kyucficadky rky~kipa f of darjfoc`f` v{k ko `cflrfjf `k ] $ ¸
[df fopkrdfpcuf erkdpk f of da darjfoc`f` yad oay jãpa`ay da ~frfjãprciay / a ocbrky `k `cyprcb{icùd / ~kra pckdkd ko cdiadukdckdpk `k rkv{krcr jfsarky pfjföay `k j{kyprf $ Kd oay frpêi{oay cdio{c`ay kd ko f~ãd`cik yk mfik rkekrkdicf f kypay jãpa`ay $
RKOFICAD JFPKJFPCIF KDPRK OAY IAKECICKDPKY @K IF^FIC@F@ Kd ko if~êp{oa CU yk kypfbokicù v{k kdprk oay iakecickdpky I ^ s I^H / k}cypk {df rkoficùd jfpkjæpcif `f`f ~ar7 I ^H: I^ - 6 * h # Y{ `kjayprficùd ky of ycl{ckdpk7 "h" ky ko "êd`cik `k oaifocwficùd " / `kecdc`a ~ar 7 H `ad`k7
: Iarrcjckdpa `k of jk`cf : >
*
2 P
>
: ^{dpa ikdprfo `k of ky~kicecificùd :
OC OY $ 2
: Jk`cf rkfo `ko ~raikya$ P : Paokrfdicf kd ofy ky~kicecificadky : O Y * OC $