Test A Test podsumowujący rozdział III
Prawa człowieka 1. Czytaj uważnie teksty zadań. 2. Jeżeli się pomylisz, błędnie zaznazon! odpowied" otoz k#łkiem. $. %ozwi!za %ozwi!zania nia zadań zadań zapisz zapisz zytelnie zytelnie i sta&annie sta&annie w wyzn wyznazo azony' ny' miejsa'. miejsa'. (omyłki (omyłki p&zek&e)laj. *. (&zy (&zy każd każdym ym pole polee eniu niu poda podano no liz lizbę bę punk punkt# t#w w, jak! jak! możn możnaa uzys uzyska ka++ za wła) wła)i iw! w! odpowied".aa &ozwi!zanie ałe-o testu możesz ot&zyma+ maksymalnie $ punkt#w. odpowied". 1. /po&z!dkuj w kolejno)i '&onolo-iznej '&onolo-iznej dokumenty &e-uluj!e p&zest&ze-anie p&aw złowieka. 0pisz nume&y od 1 do * w k&atki obok wła)iwy' nazw. 31 p.4 3 1 2 4
Powsze Pows zech chnna dek dekla lara racj cjaa pra praw w czł człow owie ieka ka Wielka Karta Swobód Dekl De klaara racj cjaa pra praw w czł człoowi wiek ekaa i oby obywa wate tela la i!dzyn i! dzynaro arodo dowy wy pak paktt praw praw "os "ospod podar arczy czych# ch# spo społecz łecznyc nychh i k$lt k$lt$ra $ralny lnych ch
2. (&zypo&z!dkuj wymienione p&awa złowieka wła)iwym -ene&ajom.0 tym elu wstaw lite&y w odpowiednie &ub&yki tabeli. 3$ p.4 A. p&awo do pokoju 5. p&awo do wolno)i i bezpiezeństw bezpiezeństwaa C. p&awo do wolno)i wyznania i sumienia 6. p&awo do uzestnitwa w żyiu kultu&alnym 7. p&awo do zabezpiezenia społezne-o 8. p&awo do z&zeszania się 9. p&awo do &ozwoju :. p&awo do żyia ;. p&awo do żyia w zystym )&odowisku J. p&awo do wypozynku Pierwsza generacja
5, C, 8, :
Druga generacja
6, 7, J
Trzecia generacja
A, 9, ;
$. 0pisz lite&ę <(= p&zy zdania' p&awdziwy', a <8= 3 obok >ałszywy'. 3* p.4 Lp.
1. 2. $. *.
Zdania
?omitet (&aw 6zieka @ &ozpat&uje sp&awozdania składane p&zezpaństwa,, kt#&e p&zyst!piły do Konwencji p&zezpaństwa do Konwencji praw dziecka. dziecka. 0 )wietle Konwencji )wietle Konwencji praw dziecka dziekiem jest każda osoba do ukońzenia 1B. &oku żyia. (&zest&ze-anie i!dzynarodo (&zest&ze-anie i!dzynarodowe"o we"o pakt$ praw obywatelskich i politycznych jest nadzo&owane p&zez (a&lament 7u&opejski. 6o Paktów 6o Paktów praw człowieka zaliza się Powszechna się Powszechna deklaracja praw
Prawda/Fałs z
( p > >
człowieka. *. aznaz wła)iw! odpowied". 31 p.4 Jak! &olę w kształtowaniu p&aw złowieka ode-&ał Janusz ?o&zak apoz!tkował debatę w sp&awie zniesienia ka&y )mie&i w (olse. 5ył pomysłodaw! powołania ?omitetu (&aw Człowieka. D 6o je-o my)li peda-o-iznej nawi!zano w p&ojekie Konwencji praw dziecka. 0sp#łtwo&zył i!dzynarodowy pakt praw politycznych i obywatelskich. E. (&zyj&zyj się zamieszzonemu lo-o i wykonaj poleenia. 3$ p.4
A. apisz, jaka o&-anizaja poza&z!dowa posłu-uje się zamieszzonym obok lo-o. FFF'elsińska >undaja p&aw złowiekaFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF FF. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. 5. 0ymień dwa ele działania tej o&-anizaji. %FFFFFdziałalno)+ naukowa FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. &achowe porady "dy ła'ane s( prawa człowieka % ))FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. G. (odk&e)l wła)iwe zakońzenie zdań. 3$ p.4 Amnesty ;nte&national powstała z inijatywy Benensona * +enrie"o D$nanta. %ada 7u&opy o&az @507 s! zę)i! $niwersalne"o Petera syste'$ ochrony praw człowieka / regionalnegosystemu ochrony praw człowieka . 9ł#wnym na&zędziem kont&oli p&aw sojalny' i ekonomizny' p&zyjęty' p&zez %adę 7u&opy w 1HG1 &.jest Europejska karta społeczna * Karta praw podstawowych. . (&zezytaj >&a-ment a&tykułu i wykonaj poleenia. 3$ p.4 i!dzynarodowy syste' ochrony praw człowieka podle"a stałej ewol$cji) Dotyczy to zarówno je"o aspekt$'aterialnoprawne"o# czyli tworzenia nowych traktatów# jak i doskonalenia 'echaniz'ów kontrolnych),bserwacja -$nkcjonowania te"o syste'$ '$si prowadzi. do wniosk$# /e najwi!kszy' dla0 wyzwanie'jest je"o sk$teczno.) hodzi zate' o to# /e standardy ochrony zawarte w 'i!dzynarodowy'prawie człowieka przez d$/( liczb! pa0stw na wiecie s( realizowane w sposób co najwy/ej cz(stkowy)W dalszy' ci("$ jednostka 'a bardzo $tr$dniony dost!p do 'i!dzynarodowych or"anów ochrony praw i wolnoci na pozio'ie $niwersalny') araze' $wa/a si!# nie bez racji# /e syste'y re"ionalne ochronypraw człowieka# a zwłaszcza syste' e$ropejski# stworzyły sk$teczniejsze 'echaniz'y) W szcze"ólnocidziałalno. $ropejskie"o 5ryb$nał$ Praw złowieka jest
dowode' na to# /e na pozio'ie 'i!dzynarodowy''o/e sk$tecznie działa. dost!pny dla o-iar nar$sze0 praw człowieka or"an s(dowy) I&#dło A. 9liszzyńskaK9&abias, ?. LękowskaK?ozłowska, %. 0ie&uszewski, Koncepcja 6wiatowe"o 5ryb$nał$ Praw złowieka, MwN <(aństwo i (&awo= 211, n& E, s. $. A. 0yja)nij, jak auto&zy a&tykułu oeniaj! skutezno)+ działania eu&opejskie-o systemu o'&ony p&aw złowiekana tle systemu uniwe&salne-o. @k&e)l, w jaki spos#b uzasadniaj! swoje stanowisko. F 0 po&#wnaniu do działania uniwe&salne-o systemu o'&ony p&aw złowieka,system eu&opejski został oeniony pozytywnie jako ba&dziej skutezny. Jako a&-umentp&zytozono e'ę działalno)i 7T(C, do kt#&e-o ska&-i składa+ mo-!indywidualne osoby w p&zeiwieństwie do systemu uniwe&salne-o, -dzie dostępdo instytuji s!dowy' dla jednostek jest ut&udniony. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. 5. L'a&akte&yzuj -ł#wne wady uniwe&salne-o systemu o'&ony p&aw złowieka. F
9ł#wnymi wadami uniwe&salne-o systemu s! ut&udniona dostępno)+ jednostekdo międzyna&odowy' o&-an#w o'&ony p&aw i wolno)i o&az 3 o się z tymwi!że 3 niska skutezno)+ ty' o&-an#w. e-atywnie na tę skutezno)+ wpływa&#wnież to, że wiele państw wypełnia standa&dy o'&ony p&aw i wolno)i tylko w
spos#b zę)iowy. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. B. 0staw znak o&mie pisemnej. H. a podstawie tekstu pod&ęznika ze s. 1* o&az >&a-mentu ustawy wykonaj poleenia . 32 p.4 Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r o ochronie danych oso!owych "ekst jednolity z 2##2 r
rt. !
1) W roz$'ieni$ $stawy za dane osobowe $wa/a si! wszelkie in-or'acje dotycz(ce zidenty-ikowanejl$b 'o/liwej do zidenty-ikowania osoby -izycznej) 2) ,sob( 'o/liw( do zidenty-ikowania jest osoba# której to/sa'o. 'o/na okreli. bezporednio l$bporednio# w szcze"ólnoci przez powołanie si! na n$'er identy-ikacyjny albo jeden l$b kilka specy-icznychczynników okrelaj(cych jej cechy -izyczne# -izjolo"iczne# $'ysłowe# ekono'iczne# k$lt$rowel$b społeczne) 3) 7n-or'acji nie $wa/a si! za $'o/liwiaj(c( okrelenie to/sa'oci osoby# je/eli wy'a"ałoby to nad'iernychkosztów# czas$ l$b działa0) I&#dło Dz)8) z 22 &. & 11 poz. H2G ze zm. "enera#ny Inspektor $c%rony Danyc% $so&owyc% $ %zym s& dane oso!owe$ jak interpretowa'art ( ust ) *Ustawy o ochronie danych oso!owych+,
M...N nale/y przyj(.# /e dany'i osobowy'i nie b!d( pojedyncze in-or'acje o d$/y' stopni$ o"ólnoci#np) nazwa $licy i n$'er do'$ czy wysoko. wyna"rodzenia) 7n-or'acja ta b!dzie jednakstanowi. dan( osobow( wówczas# "dy zostanie zestawiona z inny'i dodatkowy'i in-or'acja'i#które w konsekwencji 'o/na odnie. do konkretnej osoby) Przykłade' pojedynczej in-or'acji stanowi(cejdan( osobow( jest nato'iast n$'er PS9# który z"odnie z art) 31a $st) 1 $stawy z dnia1: kwietnia 1;<4 r) o ewidencji l$dnoci i dowodach osobistych M...N jest 11=cy-rowy'# stały' sy'bole'n$'eryczny'# jednoznacznie identy-ik$j(cy' osob! -izyczn( M...N) o/na wi!c stwierdzi.#/e n$'er PS9 M...N Mz de>inijiN stanowi dan( osobow(# a jej przetwarzanie podle"a wszelki'ry"oro' przewidziany' w $stawie o ochronie danych osobowych)8stawodawca# -or'$ł$j(c art) > $stawy M...N # nie okrelił za'kni!te"o katalo"$ in-or'acji stanowi(cychdane osobowe) Dlate"o te/ przy rozstrzy"ani$# czy okrelona in-or'acja l$b in-or'acje stanowi(dane osobowe# w wi!kszoci przypadków# nie$niknione jest dokonanie zindywid$alizowanejoceny# przy $wz"l!dnieni$ konkretnych okolicznoci oraz rodzaj$ rodków czy 'etod potrzebnychw okrelonej syt$acji do identy-ikacji osoby) I&#dło 'ttpOOwww.-iodo.-oP.plO$1HOidQa&tOH$OjOplO A. apisz, jakie wa&unki musz! by+ spełnione, aby ok&e)lone in>o&maje zostały uznane za dane osobowe'&onione w )wietle ustawy. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. FFFF 0 )wietle ustawy '&onionymi danymi osobowymi s! wszelkie in>o&majew postai nume&u identy>ikayjne-o lub zynnik#w ok&e)laj!y' e'y >izyzne,>izjolo-izne, umysłowe, ekonomizne, kultu&owe lub społezne, na podstawie kt#&y' jest możliwe po)&ednie lub bezpo)&ednie zidenty>ikowanietożsamo)i osoby >izyznej. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. 5. 0ymień, jaki &odzaj in>o&maji bezwz-lędnie zawsze będzie uznany za dan! osobow!. FF . ume& (7L7R zawsze będzie uznany za zę)+ dany' osobowy', nawetw p&zypadku, -dyby uzyskiwany był jako jedyna pojedynza in>o&maja, ponieważwiadomo)i w nim zakodowane pozwalaj! na jednoznazne zidenty>ikowanieosoby, do kt#&ej on należy FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF.
1. (&zeanalizuj dane statystyzne z zamieszzone-o wyk&esu i wykonaj poleenia . 3$ p.4
A. (odaj nazwy t&ze' k&aj#w, w kt#&y' popa&ie dla bezwz-lędne-o zakazu stosowania to&tu& było najwyższe. FFF 8&anja, 0ielka 5&ytania, :iszpania FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. 5. @k&e)l, w kt#&y' państwa' p&zeważała akeptaja o-&anizone-o stosowania to&tu& wobe te&&o&yst#w. FFFFF. ;ndie, ?enia FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. C. 0skaż dwa zynniki deyduj!e o wz&o)ie w danym społezeństwie lizby zwolennik#w stosowania to&tu&w o-&anizonym lub pełnym zak&esie. FFFFFF (&zykładowa odpowied" Jednym z zynnik#w może by+ niestabilna sytuaja społeznoKpolityznanp. za-&ożenie te&&o&yzmem, słabo)+ sił po&z!dkowy' w k&aju4 i wz&ost pozuia za-&ożenia w)&#d obywateli dane-o k&aju. 0pływ na zwiększenie lizbyzwolennik#w stosowania to&tu& w o-&anizonym zak&esie mo-! mie+ &#wnieżt&adyje kultu&owe dominuj!e w danym społezeństwie i niski stopień demok&atyzajik&aju. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF.
11. apoznaj się z opisan! sytuaj!. astępnie zapisz, jakie konstytuyjne p&awo obywateli zostało w niej na&uszone. 31 p.4 %odzie, kt#&y' dziei nie dostały się do p&zedszkola, postanowili zap&otestowa+ i zo&-anizowa+ ma&szuliami miasta. (o spełnieniu wszystki' wa&unk#w ok&e)lony' p&awem ot&zymali z-odę na mani>estaję.?iedy doszli pod budynek u&zędu miasta, polija nakazała im się naty'miast &ozej)+, twie&dz!,że zakł#aj! po&z!dek. FFF p&awo do z-&omadzeń FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. 12. aznaz wła)iwe zakońzenie zdania. 31 p.4 (&awa i wolno)i złowieka można w wyj!tkowy' sytuaja' o-&anizy+ bez koniezno)i za'owania szze-#lny' p&oedu&. wył!znie w wyniku &e>e&endum. pop&zez niezależn! deyzję -łowy państwa. D tylko na d&odze ustawowej i na )i)le ok&e)lony zas. 1$. (&zyj&zyj się ilust&aji i odpowiedz na pytania. 3 2 p.4
A. 6o łamania jaki' p&aw złowieka nawi!zuje p&zedstawionaka&ykatu&a FFFFFF. ?a&ykatu&a nawi!zuje do sytuaji, w kt#&y' łamane jest p&awo do wolno)imy)li, wolno)i sumienia. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. 5. Jak p&zedstawia się sytuaja p&zest&ze-ania wymieniony' p&aw we wsp#łzesnym )wieie FFFF 0ię"niowie sumienia to kate-o&ia os#b p&ze)ladowany' za swoje p&zekonaniai po-l!dy, &ep&esjonowany' w państwa' auto&yta&ny' lub totalita&ny'. 9&ozi im zęsto dłu-oletni pobyt w więzieniu, a w naj&adykalniejszy' &eżima'nawet wy&ok )mie&i. %#wnież zęsto i' a&esztowanie odbywa się bez mony'podstaw p&awny', a same p&oesy ka&ne s! upolityznione.@ poszanowanie p&aw os#b w taki spos#b dysk&yminowany' walzy międzyna&odowao&-anizaja poza&z!dowa Amnesty ;nte&national. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF.
FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. 1*. @k&e)l dwie p&zyzyny polityzne i dwie kultu&owe p&owadz!e do łamania p&aw złowieka. 3* p.4 (&zyzyny polityzne dyktato&ska władza w danym państwie, kt#&a o-&aniza stosowanie p&aw złowiekaw elu &ealizaji własny' el#w, S słabo)+ instytuji demok&atyzny' w państwie o&az o-&anizenie możliwo)ii' skuteznej kont&oli o'&ony p&aw złowiekaFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. (&zyzyny kultu&owe %FFFFS stosowanie zasady nad&zędno)i inne &odzaju p&awa nad p&awami złowieka, S podpo&z!dkowanie żyia społezne-o nakazom i zakazom wynikaj!ym z t&adyjii obyzaj#w. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. %FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF. 1E. (&zypo&z!dkuj podane postawy odpowiednim 'a&akte&ystykom. 0pisz lite&y w k&atki obok wła)iwy' nazw. 3$ p.4 szowinizm a antysemityzm b kseno>obia A. 0&o-ie nastawienie wobe ludno)i żydowskiej o podłożu &eli-ijnym, kultu&owym, ekonomiznymp&zypisywanie Uydom ne-atywny' e' i za'owań p&zynosz!y' st&aty lub nieszzę)ia innymna&odom. 5. ie'ę+, w&o-o)+ lub st&a' wobe inny', oby', nasilaj!e się szze-#lnie w wa&unka' po-a&szaniasię własnej sytuaji zęsto w wyniku >&a-menta&yznej wiedzy o )wieie. C. 5ezk&ytyzny stosunek do własne-o na&odu, niedost&ze-anie je-o słaby' st&on i wyolb&zymianiezalet p&zy jednozesnym po-a&dzaniu innymi na&odami.
