Tagalog Book Kaulayaw Ng Agila

PAMAGAT

ANG KAULAYAW NG AGILA MAY-AKDA

LILIA QUINDOZA-SANTIAGO NAGLATHATA

U.P Institute of Creative Writing, University of the Philippine Press TAONG NALATHALA

2002 II.

KASAYSAYANG PANGKALIGIRAN

Ang nobela ay ginanap sa Palawan, ditto matatagpuan ang mga Philippine Eagle. At ang mga rainforest kung saan sila matatagpuan, ang samahan na kinabibilangan ni Maya ay totoo, subalit ang mga tauhan sa nobelang ito ay kathang isip lamang. Maaaring sila ay totoo ayon sa ating mga obserbasyon at karanasan.

Magbibigay Magbibigay ang nobelang ito ng aral at walang katapusang katapusang impormasyong impormasyong tungkol sa kahalagahan kahalagahan ng ating kalikasan at sa mga bumubuo bumubuo nito. Ang pakikipagsapal pakikipagsapalaran aran ni Maya Maya ang siya siyang ng magig magiging ing daan daan ng mga mga mamb mambaba abasa sang ng katula katulad d ko sa makab makabag agong ong  pananaw sa sa buhay.

III.

BUOD

 Nagumpisa ang kuwentong ito sa trabaho ng pangunahing tauhan na si Maya. Si Maya ay isang maka-kalikasan. Nauugnay ang trabaho niya sa kanyang hilig. Kaya ng sinabihan siya na isa siya sa napili upang pumunta ng Palawan at hanapin ang Agila na nais  padamihin ay hindi siya nagdalawang isip na sumama. Nagpaalam siya sa kanyang ina, na ang tawag niya ay Mamang upang sumama sa grupo. Sa umpisa ay ayaw siyang payagan ng kanyang mamang na sumama sapagkat dadalawa nalang sila sa bahay at tiyak na malulungkot ang kanyang mamang kung siya ay aalis pa. Samantala sa Palawan naman ay may isang lalaki na itinuring nang katutubo sa Santa Magdalena. Siya ang tinatawag na taga-pag-alaga ng mga hayop sa banding iyon ng Santa Magdalena. Nagpakita na rito ang agila na ang pagkakalam ng mga katutubo ay mahiwaga at mapalad si Muanmar o Amar na pinagpakitaan ng agila. Sa Maynila naman ay nagkita ang matagal ng mag-kaibigan na si Mando at Maya. Inalok ni MAndo si Maya na kunin ang apartment na malapit ditto sa building na tinitirhan niya. Nagkagustuhan ang dalawa at bago pa man tumulak si Maya papuntang Palawan ay may namagitan sa kanila ni Mando. Si MAndo naman ay isang Inhinyero.

Mayroon siyang sekretarya na madalas

niyang kasama. Si Tess, mayroon na itong tatlong anak at asawa kung kaya hindi sa hinagilap ni Mando na magkakagusto ito sa kanya. Hanggang sa tulungan niya si Tess sa  problema nito sa asawa. Sinabi kasi ni Fred, asawa ni Tess, na siya ay bakla. Pagkarating ni Maya sa Palawan, nakilala niya si Muanmar, kasama ang dalawa niyang kasamahan na sina Mel at Ran ay nilibot nila ang kagubatan upang hanapin ang agila. Hindi naman sila nagbigo at nahuli ni Muanmar ang agila. Habang hinahanap nila

ang agila nagging mag-kaibigan sina Maya at Muanmar.

Nasabi ni Muanmar ang

 problema niya kay Maya at tinulungan siya upang mahanap ang asawa niyang nawawala. Ang asawa ni Muanmar ay si Sharaya buntis ito ng umalis at hindi si Muanmar ang tatay ng bata kundi ang ama ni Muanmar. Pagpunta nila ng Cotabato ay mayroong namamagitang away sa lahi ni Sharaya at Muanmar. Hindi nagpakita si Muanmar sa kanyang pamilya, bagkus ay nakibalita lamang. Pagkabalik nila sa Palawan ay nagpaalam na si Maya pauwing Maynila dahil nakatanggap ito ng telegramang nagkasakit ang kanyang ina. Pagkarating niya ng Maynila ay sinundo siya ni MAndo. Hindi niya ipinaalam ditto agad na buntis siya. Sa Mamang muna niya ito nasabi. Dumaan pa ang maraming pagsubok sa pagsasama nina Mando at Maya. Si Tess, si Muanmar, subalit para itong bulang nawala, dahil na rin sa pagmamahal nila sa isat-isa. Hindi pa rin mapilit ni Mando na magpakasal sila ni Maya dahil alam niyang hindi naniniwala sa kasal si Maya.

Hanggang sa namatay ang ama ni Maya bago pa man

mahatulan ang pakikipaghiwalay ng mamang niya sa papang niya. Ito ay inakusahang nang-rape at habang iniimbestigahan ay inatake at namatay. Ibinurol ang papang niya sa kanila at ditto niya nalaman ang buong pagkatao ng kanyang papang.

Mula sa mga kamag-anak at pati narin sa mga magulang nito.

 Nalulungkot man ay pinatawad ni Maya ang kanyang ama at hinarap ang bukas sa kabila ng kanyang mga natuklasan. Nanganak si Maya at bumalik sila ng anak niyang babae na  pinangalanan niyang Amihan sa Palawan upang duon saksihan ang unang paglakad ng anak kapiling ang mga katutubo. Naiwan si MAndo, at laking gulat ni Maya ng magsimula

at seremonyas ng dumating si MAndo, duon sila ikinasal at pati ang unang paghakbang ng kanilang anak ay kanilang nasaksihan. PANGUNAHING TAUHAN Maya del Mundo – isang environmentalist Rimando Lara Zaldivar –  o Mando Muanmar – ang lalaking nagging guide nina Maya sa Palawan isang Muslim Sharaya –  nagging asawa ni Muanmar na tinakawan siya Mamang – mabait at maunawain at maalalahaning ina ni aya Ran - kasamahan ni Maya sa trabaho maging sa palawan Mel – kasamahan ni Maya sa trabaho maging sa palawan Inang Isa –  Lola ni Mando Lola Sofia –  lola ni Maya Papang Rafael del Mundo –  ama ni Maya na may pamilyang iba Tess – sekretarya ni Mando na may asawang bakla Fred – asawa ng sekretarya ni Mando na si Tess Malibay – Kaibigan ni Mando na isang mang-aawit Khalida – anak ni Sharaya sa ama ni Muanmar  Amihan – anak nina Mando at Maya

TAGPUAN

Maynila Palawan

TUNGGALIAN

TAO LABAN SA SISTEMA

Pinili ko ang tunggalian ito sapagkat nakita ko ang sistema ng tao ditto sa nobela o kahit sa totoong buhay ay ibaba. Maaaring may pagkakatulad ang mga tao sa kanilang mga desisyong ginagawa, ngunit hindi si Maya. Ayaw niyang iwanan ang kanyang kinatandaan ang maging bahagi ng kalikasan, ipinagpatuloy niya ito maging ang pag-ibig niya kay Mando ay muntik na niyang pigilan dahil sa kanyang mga kaalamang mali at sa mga karanasan niya sa buhay.

SUKDULAN

Ang sukdulan ng nobela at nagpapakita ang paglutas sa problema ni Maya.  Natapos ang kanyang problema sa pagkakaroon ng ama ng kanyang anak ng kakaibang katangian. Siya at pasensyoso. Inuunawa niya ang mga nais gawin ni Maya at kahit na ang pagbalik nito sa Palawan at buhatin yung agilang kanilang nahuli.

WAKAS

Summation. Ibig sabihin ay naresolba ang problem mula umpisa hanggang wakes ng nobela. Ito ay nalutas ni Maya at Mando. Si Maya sa paghahanap niya sa sarili at sa  pagmamahal niya sa kalikasan, banding huli’y nagkaroon siya ng premyo sa kanyang gawaing ganun.

Samantalang si MAndo naman ay nagging alerto na sa nangyayari sa kanyang  paligid lalo na kay Maya at sa anak nilang si Amihan. Sa wakas ay nagging mag-asawa rin sila ni Maya at parehas nilang naresolba ang problema.

REAKSYON

 Nakakagulat ang mga tauhan sa nobelang ito.

Ganun pa man marami akong

natutunan rito lalo na ang mga malalalim na salitang binitawan nina Mando at Maya. Ipinakikita rito ang ibat-ibang ugali at uri ng tao na maaari nating makasalamuha sa arawaraw.

Ang nobela ang nagmulat sa akin sa napakaraming bagay na hindi ko napupuna sa aking paligid. Ito ay sadyang mapupulutan ng aral. At makakapagbukas ng ating pagiging mapagobserba.

Ang kuwentong ito bagaman may pag-kaluma ay bago na ang mga

kaugalian ng bawat tauhan.

MUNGKAHI

Minumungkahi ko ang mga sumusunod upang basahin ang nobelang ito:

Mga magulang Upang magkaroon sila ng kaisipan kung paano nila ipapaliwanag ang mga ganitong  bagay sa kanilang mga anak. Upang mamulat sila mga kailangan ng kanilang mga anak.

Mga estudyante ng high school Upang mas maaga silang mamulat na ibat-ibang klase an gugali ng tao at ang bihay  pag-ibig ay hindi isang laro lamang, at upang makapulot sila ng magagandang asa sa nobelang ito.

Mga estudyante ng kolehiyo Upang mamulat ang mga mata nila na hindi ganoon kadali ang magkaroon ng responsibilidad sa napakabatang edad. At upang makapulot sila ng magagandang asa sa nobelang ito.